Filosoof Jelle van Baardewijk wordt niet blij van al het Engels aan de VU. ‘Het Nederlands mag zeker niet verloren gaan in het masteronderwijs.’
Het Engels snijdt ons af van de maatschappij DOOR Jelle van Baardewijk BEELD BAS VAN DER SCHOT
E
r hangen nieuwe bordjes op de VU. Alles is nu in het Engels. In de vleugel van het college van bestuur is executive board te lezen. Dat is een ongelukkige vertaling. Executive board klinkt als hiërarchisch beleid, uitgevoerd door een chief executive officer die zich laat adviseren door KPMG. Ik kan een dergelijke marketingbenadering niet rijmen met de VU. De vertalingen staan helaas niet op zichzelf. De VU stimuleert inmiddels het gebruik van (Neder-)Engels in de organisatie en het masteronderwijs. Nu lijkt vergaderen en besturen in het Engels mij een slecht idee omdat het de efficiency niet ten goede komt, maar soit. Met de ambitie hoofdzakelijk Engelstalig masteronderwijs aan te bieden, begeeft de VU zich echter op glad ijs. De VU is verplicht de uitdrukkingsvaardigheid van Nederlandstalige studenten in het Nederlands
8
te bevorderen. Dat staat in de Wet op het Hoger Onderwijs. Natuurlijk moet er ruimte zijn om in het Engels te spreken en schrijven. De universiteit heeft een schakelfunctie tussen Nederland en de rest van de wereld. En Engels is nu eenmaal de taal waarin zij deze functie vervult. Maar het Nederlands moet ook een academische taal blijven; men beseft onvoldoende dat te veel Engels ons afsnijdt van de maatschappij. Het Engels kan zelfs spanning geven tussen de toch al groeiende verschillen tussen hoog- en laagopgeleiden.
Taal is elementair voor kritisch denken. Zonder goede uitdrukkingsvaardigheid worden studeren en onderzoeken minder precies en diepgravend. In het Engels is het voor de meeste studenten nog moeilijker om de toch al lastige academische vaardigheden te cultiveren. Natuurlijk geldt dit ook voor empirische en kwantitatieve wetenschappen. Wat heeft bijvoorbeeld een bedrijfskundige aan big data als hij deze niet kan vertalen naar de leefwereld? Dit geldt nog sterker voor geesteswetenschappen. Daar is het studieonderwerp
nr 7 — 19 november 2014
ADVALVAS