Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Nr 4 2019

W NUMERZE Uroczystości z okazji Odzyskania Niepodległości, s. 4–5 Kwesta 2019 w Birczy, s. 7 Wspaniała lekcja w jesiennym lesie,

s. 10

Przedszkolne co nieco, s. 18 Kaplica cmentarna, s. 20

str. 2

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

Spis treści

Biuletyn redaguje zespół w składzie: Sylwia Grygier, Karolina Kowalska, Anna Ruda, Sabina Majewska Wszelkie sugestie, propozycje własnych tekstów prosimy wysyłać na adres e-mail: biuletyn.bircza@onet.pl Dziękujemy wszystkim, którzy pomogli nam zebrać informacje do Biuletynu.

Wydawca zastrzega sobie prawo do skrócenia i dokonania korekty otrzymanych artykułów.

Wydawca: Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Birczy ul. Rynek 8/1, 37-740 Bircza

Życzenia świąteczne ..............................................................................................

2

Uroczystości z okazji Odzyskania Niepodległości ................................................

4–5

IV Gminny Festiwal Patriotyczny .........................................................................

6

Kwesta 2019 w Birczy ...........................................................................................

7

Andrzejki . .............................................................................................................

7

Mistrzostwa Gminy Bircza w tenisie stołowym i piłce ręcznej w ramach Igrzysk Dzieci i Młodzieży Szkolnej . ..........................................................................

74. rocznica obrony Birczy przez mieszkańców i Żołnierzy 9. Dywizji Piechoty przed UPA ......................................................................................................

9

Dzieje bitwy pod Birczą w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej .................

9

Podsumowanie projektu „Ocalić od zapomnienia …przywrócić pamięć” . .........

10

Wspaniała lekcja w jesiennym lesie .......................................................................

10

Wyjątkowe obchody Dnia Patrona w Leszczawie Dolnej .....................................

11

Rozmowa z Panem Andrzejem Matusiewiczem Posłem RP ................................ 12–13 Uroczyste pasowanie dzieci klas I a i I b . .............................................................

14

„Jedzie pociąg z daleka…” . ..................................................................................

14

Premiera dokumentu ............................................................................................

14

Wokół bitwy pod Birczą. Zajęcia historyczno-geograficzne dla oficerów sztabu 18 Dywizji Zmechanizowanej z Siedlec oraz 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich z Przemyśla .............................................................................

Kontakt telefoniczny z redakcją: 16/ 672 50 78 Okładka: fot. Piotr Nieckarz (przód) Realizacja wydawnicza i druk: Wydawnictwo EDYTORIAL ul. Św. Kingi 20/70 35-614 Rzeszów tel. kom. 730 999 732 www.edytorial.com

8

15

Wokół bitwy pod Birczą. Zajęcia dla żołnierzy 23 Śląskiego Pułku Artylerii z Bolesławca ....................................................................................................

15

Ocalić od zapomnienia… .....................................................................................

16

Kabaret Trzecia Strona Medalu ...........................................................................

16

BKS „Leśnik” Bircza – wyniki rundy jesiennej . ...................................................

17

Przedszkolne co nieco ...........................................................................................

18

Jak rozwijać mowę dziecka? ..................................................................................

19

Odnowienie obelisku w Birczy . ............................................................................

19

Kaplica cmentarna ...............................................................................................

20

Dzień Seniora .......................................................................................................

20

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 3

Uroczystości z okazji odzyskania Niepodległości Obchodzone 11 listopada Święto Niepodległości jest polskim świętem państwowym, upamiętniającym odzyskanie przez Polskę niepodległości. Uwolnienie kraju z jarzma zaborców nastąpiło po 123 latach trwania zniewolenia.

W naszej szkole uroczystości 101. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę współorganizowane były z Urzędem Gminy w Birczy oraz GOK,SiT i połączone z podsumowaniem projektu „Tolerancja i Niepodległość”. Rozpoczęły się uroczystą Mszą Świętą za Ojczyznę, w czasie której ze wzruszeniem wysłuchaliśmy pięknej homilii Księdza Proboszcza. Następnie wszyscy zebrani udali się przed budynek GOK,SiT w Birczy. Po wspólnym odśpiewaniu hymnu państwowego Pani dyrektor Magdalena Tyczyńska powitała wszystkich przybyłych gości. Przedstawiła krótko ideę projektu „Tolerancja i Niepodległość”, realizowanego przez naszą szkołę oraz Stowarzyszenie „Tworzymy lepszą przyszłość” w ramach Programu: Czuwamy! Pamiętamy! Fundacji „ORLEN – DAR SERCA”.

Autorem projektu był Pan Grzegorz Piwowarczyk. Koordynatorami byli Pani Anna Dudek i Pan Grzegorz Piwowarczyk, zaś koordynatorem z ramienia Urzędu Gminy w Birczy była Pani Sekretarz Jadwiga Haber-Słowińska. Głównym partnerem w realizacji projektu był Urząd Gminy w Birczy wraz z GOK,SiT w Birczy. Patronat honorowy nad projektem objęło Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu.

Ideą projektu było przywrócenie wśród lokalnej społeczności pamięci o wydarzeniach z Birczy i okolic z okresu odrodzenia Państwa Polskiego w 1918 roku. Pragnęliśmy również upamiętnić działalność Stanisława Szubera – zasłużonego obywatela Birczy, który w ciągu swojego życia pełnił szereg ważnych funkcji: wójta gminy Bircza, sekretarza gminy Bircza, komendanta Ochotniczej Straży Ogniowej w Birczy, prezesa Towarzystwa Szkoły Ludowej w Birczy, przewodniczącego Zarządu Kasy Stefczyka w Birczy. Jego działalność charakteryzowała się wielkim oddaniem Polsce. To on, po klęsce Austro-Węgier w czasie I wojny światowej, zainicjował istnienie tzw. republiki birczańskiej przez zorganizowanie zebrania polskich, ukraińskich i żydowskich mieszkańców Birczy oraz okolicznych wsi, a także zachęcenie ich do jedności, połączestr. 4

nia sił w celu ochrony przed zrewoltowanymi bandami chłopskimi oraz wracającymi z frontu i obozów żołnierzami rosyjskimi armii CK. Następnie, po odsunięciu zagrożenia wojną polsko-ukraińską na obszarze gminy Bircza i zapewnieniu bytu miejscowej ludności w wyniku działalności trójnarodowej Tymczasowej Komisji Rządzącej, doprowadził do włączenia tejże republiki w skład odrodzonej Polski.

Rys historyczny dotyczący wydarzeń z przełomu 1918 i 1919 roku przedstawił dr Grzegorz Klebowicz z Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, który w sposób klarowny i zrozumiały ukazał wyjątkowość sytuacji narodowościowej i politycznej, jaka zaistniała na obszarze gminy Bircza na przełomie 1918 i 1919 r. Doktor Klebowicz zwrócił uwagę, że dzięki porozumieniu mieszkańców zainicjowanemu przez

na czele ze Stanisławem Szuberem – oraz członkom Tymczasowej Komisji Rządzącej, którzy w godzinie odrodzenia Państwa Polskiego na przełomie 1918 i 1919 roku potrafili zjednoczyć się w celu ochrony lokalnej społeczności i zapewnienia jej pokoju.

Odsłonięcia tablicy dokonali: Pan Grzegorz Gągola – Wójt Gminy Bircza, Pan dr Grzegorz Klebowicz – Członek Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, Pan Jerzy Góralewicz – Sekretarz Powiatu Przemyskiego i Prezes Zarządu Oddziału Gminnego Związku Ochotniczej Straży Pożarnej Rzeczypospolitej Polskiej w Birczy oraz Pani Dorota Mazurek – Wiceprezes Stowarzyszenia „Tworzymy lepszą przyszłość”. Ksiądz Prałat Stanisław Kot poświęcił tablicę i odmówił krótką modlitwę. Następnie zaproszeni Goście złożyli przed tablicą kwiaty i zapalili znicze.

Kolejna część uroczystości odbyła się na Starym Cmentarzu, gdzie przy odnowionym grobie Stanisława Szubera głos zabrał Pan Grzegorz Piwowarczyk – Prezes Sto-

Stanisława Szubera, ówczesna wojna polsko-ukraińska, która toczyła się między innymi w Przemyślu i we Lwowie, ominęła teren naszej gminy.

Następnie uroczyście została odsłonięta tablica poświęcona polskim, ukraińskim i żydowskim mieszkańcom gminy Bircza –

warzyszenia „Tworzymy lepszą przyszłość”, który w krótkim wystąpieniu przedstawił życiorys i dokonania Zmarłego. Następnie głos zabrał Pan Jerzy Góralewicz, który również odniósł się do działalności Stanisława Szubera. Wiersz poświęcony Bohatero Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

wano następujące działania: odnowienie nagrobka Stanisława Szubera, ufundowanie tablicy pamiątkowej ku czci mieszkańców gminy Bircza żyjących na przełomie 1918 i 1919 roku, przygotowanie wystawy tematycznej oraz przeprowadzenie zajęć edukacyjnych dla uczniów. Podziękowała wszystkim Darczyńcom – zarówno instytucjom, jak i osobom prywatnym – za zaangażowanie i pomoc w realizacji projektu.

Ostatnim punktem programu było obejrzenie wystawy pn. „Bircza w godzinie Niewi, który był Komendantem Ochotniczej Straży Ogniowej w Birczy w 1929 roku, odczytała – w imieniu wszystkich strażaków – Pani Agata Lalik. Aby oddać hołd Zmarłemu 76 lat temu Strażakowi, zawyła syrena.

Równie wzruszającą chwilą było odczytanie przez Panią Jadwigę Haber-Słowińską aktu przekazania opieki nad nagrobkiem Stanisława Szubera oraz Jadwigi Gutman na ręce uczniów Szkoły Podstawowej w Birczy.

Po złożeniu przez Gości zniczy na nagrobku w szyku wszyscy przeszli do GOK,SiT w Birczy, gdzie uczniowie naszej szkoły przedstawili piękny montaż słowno-muzyczny „Opowiedz nam Historio…” przygotowany przez Panią Dorotę Mazurek oraz Pana Grzegorza Kwaśnickiego. Następnie wszyscy zebrani z zachwytem obejrzeli poloneza zatańczonego przez uczniów klas szóstych i siódmych. Po występach artystycznych Pani Anna Dudek – wicedyrektor naszej szkoły – podsumowała projekt „Tolerancja i Niepodległość”. Przypomniała, że w ramach projektu zrealizo-

podległości – dokumenty i portrety mieszkańców”, którą przygotowali Pan Grzegorz Piwowarczyk i Karolina Kowalska. Wizerunki mieszkańców sprzed stu lat pochodzą z jednego zdjęcia wykonanego w Birczy 3 maja 1917 roku.

Na uroczystości Poczty wystawiły: Koło Gminne Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Birczy, Ochotnicza Straż Pożarna w Birczy, Szkoła Podstawowa im. bł. ks. Bronisława Markiewicza w Leszczawie Dolnej, Szkoła Podstawowa im. mjr. Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Birczy.

Szuber Stanisław

Asystę honorową – przy tablicy pamiątkowej – wystawili strażacy z OSP w Birczy i Harcerze Harcerstwa Polskiego Chorągiew Podkarpacka Hufiec Ziemi Przemyskiej im. Orląt Przemyskich z drużyny działającej przy Szkole Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Birczy.

W uroczystości udział wzięli: Ks. Stanisław Kot – Dziekan Dekanatu Birczańskiego wraz z księżmi wikariuszami, Pan Grzegorz Gągola – Wójt Gminy Bircza, Pan Jerzy Góralewicz – Sekretarz Powiatu Przemyskiego i Prezes Zarządu Oddziału Gminnego Związku Ochotniczej Straży Pożarnej Rzeczypospolitej Polskiej w Birczy, Pan Wojciech Bobowski – Radny Powiatu Przemyskiego, Radni Rady Gminy Bircza: Pan Grzegorz Kwaśnicki, Pan Krzysztof Poczynek, Pan Stanisław Chrobak, asp. szt. Dariusz Majewski, Pan Zbigniew Kopczak – Nadleśniczy Nadleśnictwa Bircza wraz z zastępcą – Panią Urszulą Kapuścińską i pracownikami, Pan Andrzej Atamańczuk – Komendant Gminnego Związku Ochotniczej Straży Pożarnej Rzeczypospolitej Polskiej Birczy, Pan Artur Brożyniak – historyk Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie, Pan Grzegorz Klebowicz – członek Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, sołtysi, kierownicy oraz pracownicy jednostek organizacyjnych Gminy Bircza, Dyrektorzy Szkół, Nauczyciele, Rada Rodziców na czele z Panią Agatą Lalik – Przewodniczącą Rady Rodziców, uczniowie klas wojskowych Liceum Ogólnokształcącego w Birczy oraz uczniowie i harcerze ze Szkoły Podstawowej w Birczy, a także mieszkańcy Birczy i okolic.

Na zakończenie uroczystości głos zabrała Pani Magdalena Tyczyńska – dyrektor Szkoły Podstawowej w Birczy, która jeszcze raz podziękowała wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do przygotowania uroczystości, oraz tym, którzy wzięli w niej udział.

Organizatorzy

gdzie spoczął komendant Straży Ogniowej ochotnik walczący o Birczy dobytek i jej dobre imię.

76 lat mija gdy kości twoje Szuber Stanisławie spoczęły w glinie by wiecznie odpocząć po wieloletniej walce w słusznej dla nas sprawie.

Wiele nazwisk czeka na lampkę pamięci wiele jeszcze mogił zapomnienie skrywa, wiele czynów i postaw uśpionych w zapiskach nasz historyk Grzegorz skrzętnie wydobywa.

W czasach niepewności lęku niepokoju trudno było wytrwać cóż dopiero władać tyś w Ziemi Birczańskiej przeszedł wiele szczebli sekretarza prezesa i wójta-włodarza.

Niech załka strażacka syrena w remizie niech wskrzesi należny hołd i szacunek wszak ogłasza także wydarzenia ważne nie tylko nas wzywa na ludzki ratunek.

Lecz dla nas odzianych w mundury strażackie zaszczytem jest dzisiaj stać przy tej mogile

10 listopada 2019 r.

Agata Lalik

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 5

IV Gminny Festiwal Patriotyczny „Ojczyzno ma”, „Serce w plecaku”, „Rogatywka”, „Wojenko, wojenko” to jedne z wielu piosenek i pieśni o tematyce patriotycznej, które zabrzmiały w dniu 14 listopada br. w sali widowiskowej Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Birczy. Tradycyjnie, jak co roku, już po raz czwarty zorganizowano Gminny Przegląd Piosenki Patriotycznej.

Na scenie zaprezentowali się zarówno ci najmłodsi, jak i najstarsi wykonawcy.

Uczestnicy tegorocznego przeglądu stanęli na wysokości zadania, dając znakomity popis umiejętności wokalnych. Ich występom towarzyszyła odpowiednia oprawa, artyści zadbali między innymi o odpowiednie stroje związane z tematyką patriotyczną. Festiwal otworzył występ uczniów z Zespołu Szkół im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Birczy, którzy za-

str. 6

tańczyli poloneza, wprowadzając widownię w patriotyczny nastrój.

Na scenie wystąpili kolejno: Uczniowie klasy VI i VII Szkoły Podstawowej w Birczy z tańcem polonez. Podopiecznych przygotowała Pani Lilianna Pacławska.

Uczniowie z Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Kuźminie, którzy wykonali taniec z szarfami oraz zaśpiewali pieśń „Ojczyzno ma”. Dzieci przygotowała Pani Katarzyna Frydlewicz.

Przedszkole Samorządowe w Birczy, grupa 2. Dzieci wykonały utwór „Co to jest niepodległość”, a przygotowała je Pani Ewa Hassan. Środowiskowy Dom Samopomocy w Birczy z utworem „Serce w plecaku”.

Uczestników przygotowała Pani Ewelina Grzegorzak.

Klasa II a ze Szkoły Podstawowej w Birczy z piosenkami „Jesteśmy Polką i Polakiem” i „Polska”. Grupę przygotowała Pani Emilia Kubicka.

Szkoła Podstawowa w Sufczynie z utworami „Uwierz, Polsko” oraz „Moja Ojczyzna”. Uczniów przygotowała Pani Marta Urban.

Szkoła Podstawowa w Lipie z piosenkami „Jest taki kraj” i „Rogatywka”. Grupę przygotowała Pani Danuta Ćwian.

Szkoła Podstawowa w Sufczynie z piosenką „Pierwsza Brygada”. Grupę przygotowała Pani Bożena Szymaszek.

Szkoła Podstawowa w Leszczawie Dolnej z piosenkami „Miejcie nadzieję” oraz „Wolność, kocham i rozumiem”. Uczniów przygotował Pan Ireneusz Pawliszyn.

Szkoła Podstawowa w Birczy z utworem „Niepodległa niepokorna”. Grupę przygotował Pan Grzegorz Kwaśnicki.

Po zakończonej prezentacji utworów uczestnicy festiwalu oraz ich opiekunowie otrzymali pamiątkowe dyplomy, statuetki oraz słodkie upominki.

Wzorem lat ubiegłych miłym akcentem przeglądu był występ dorosłych przedstawicieli naszej gminy: radnych, pracowników samorządowych, nauczycieli, delegacji Środowiskowego Domu Samopomocy, Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki oraz Koła Emerytów i Rencistów w Birczy, przy akompaniamencie Pana Jana Lichoty, którzy wspólnie zaśpiewali trzy piosenki, tj. „Przybyli Ułani pod okienko”, „Wojenko, Wojenko” i „Serce w plecaku”.

Organizatorzy dziękują Dyrektorom Szkół oraz Nauczycielom za zaangażowanie i przygotowanie uczniów do pięknych występów, podopiecznym ŚDS w Birczy za wzięcie udziału w festiwalu, a przybyłym gościom za przyjęcie zaproszenia. BIGB

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

Kwesta 2019 w Birczy W dniu 1 listopada 2019 r. odbyła się szósta już kwesta na rzecz ratowania nagrobków na cmentarzach w Birczy. Uczestniczyli w niej wolontariusze reprezentujący różne instytucje z naszej miejscowości. Byli to uczniowie i nauczyciele z Zespołu Szkół im. ks. płk. prałata Tadeusza Dłubacza w Birczy, pracownicy Urzędu Gminy, nauczyciele Szkoły Podstawowej w Birczy, mieszkańcy, przedstawiciele stowarzyszeń. W sumie udało się zebrać kwotę 3008,47 zł, która będzie przeznaczona na nowy nagrobek Tadeusza Kruczka.

Kwota ta została przekazana Towarzystwu Przyjaciół Przemyśla i Regionu, które zajmuje się remontowaniem starych cmentarzy.

W ubiegłych latach staraniem TPPiR wyremontowano zabytkowy nagrobek Andrzeja Tarnawskiego, którego uroczyste poświęcenie i oddanie pod opiekę uczniom i nauczycielom Gimnazjum w Birczy, odbyło się 24.10.2015 r. W kolejnych latach odremontowano nagrobki ks. Jana Nawrockiego, Loli Jurystowskiej, Marceliny i Kajetana Lisowskich.

Składam serdeczne podziękowania wszystkim darczyńcom, którzy nie przeszli obojętnie obok kwestujących i wsparli szlachet-

ne dzieło, jakim jest ratowanie od zapomnienia dziedzictwa naszej kultury materialnej. W czasie, gdy ludziom nie żyje się łatwo, to olbrzymi dar płynący z gorących serc mieszkańców naszej gminy oraz wszystkich, którzy przybyli z dalekich stron i odwiedzili birczańskie nekropolie.

Szczególnie ciepłe podziękowania składam wszystkim kwestującym, którzy poświęcili swój czas na rzecz dobra wspólnego: Pani Sabinie Majewskiej z synem Kacprem i córką Leną Pani Elżbiecie Pankiewicz Pani Liliannie Pacławskiej Panu Grzegorzowi Piwowarczykowi Pani Katarzynie Januszczak Pani Annie Rudej Uczniom i absolwentom Gimnazjum w Birczy oraz Zespołu Szkół im. Ks. płk. Tadeusza Dłubacza w Birczy: Jakubowi Pankiewiczowi, Annie Myszak, Adrianowi Freitag, Patrykowi Popowniakowi, Marcie Grzegorzak, Jagodzie Michalskiej, Gracjanowi Orłowskiemu, Patrykowi Ochmanowi.

Koordynator Monika Bodnar

ANDRZEJKI AN DRZEJKI W sobotę 16 listopada br. w sali klubowej Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Birczy odbyła się zabawa andrzejkowa dla dziewczynek z „Dziewczęcej Służby Maryi” i chłopców ze „Służby Liturgicznej” działających w parafii Bircza. W klimacie radosnych zabaw, konkursów i śpiewania wszyscy uczestnicy bawili się wspólnie, dzieląc się jednocześnie radością i dobrym humorem.

O słodki poczęstunek dla uczestników zabawy zadbali rodzice wraz z księdzem Wojciechem Wiśniowskim.

BIGB

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 7

Mistrzostwa Gminy Bircza w tenisie stołowym i piłce ręcznej w ramach Igrzysk Dzieci i Młodzieży Szkolnej Mistrzostwo Gminy Bircza w tenisie stołowym w ramach IMS Hala sportowa w Birczy była areną rozgrywek tenisa stołowego o Mistrzostwo Gminy w ramach IMS. Zawody przeprowadzono dnia 7.11.2019 r. w dwóch kategoriach. Kategorii dziewcząt (4 drużyny) i kategorii chłopców (5 drużyn). Do Birczy zjechali uczennice i uczniowie ze Szkół Podstawowych z Kuźminy, Lipy, Leszczawy Dolnej, Sufczyny i gospodarz imprezy – Bircza. Rywalizacja odbywała się każdy z każdym jako zawody drużynowe.

Organizatorem zawodów była SP Bircza. Imprezę prowadził Zbigniew Chaszczyn. Sędzią głównym zawodów był Jarosław Antosiak, sędziami stolikowymi byli uczniowie szkoły.

biegała bardzo sprawnie pod czujnym okiem nauczycieli wychowania fizycznego tutejszej szkoły (Pani Lilianny Pacławskiej – opiekun grupy dziewcząt, jak i Pana Zbigniewa Chaszczyna – organizatora, opiekuna i sędziego głównego zawodów). Zabezpieczenie medyczne Pani Anna Świątek – pielęgniarka.

Zawody rozgrywano systemem każdy z każdym. Walka była bardzo zacięta, ale w ramach regulaminu. Wyniki nie zawsze oddają rywalizację pomiędzy poszczególnymi drużynami.

Uczniowie zostali nagrodzeni okazałymi pucharami i dyplomami ufundowanymi przez Urząd Gminy w Birczy.

Opiekunem medialnym był GOK,SiT w Birczy.

WYNIKI KOŃCOWE Dziewczęta Lp.

Szkoła

Punkty

1.

Bircza

6

Miejsce I

2.

Leszczawa Dolna

4

II

3.

Kuźmina

2

III

4.

Lipa

0

IV

Organizator UKS „Żaki” Bircza składa podziękowania Dyrekcji Szkoły za możliwość realizacji zadania, Urzędowi Gminy za ufundowanie okazałych pucharów, a GOK,SiT w Birczy za opiekę medialną.

WYNIKI KOŃCOWE

Chłopcy Lp.

Szkoła

Punkty

Miejsce

1.

Bircza

8

I

2.

Kuźmina

6

II

3.

Sufczyna

4

III

Dziewczęta Lp.

Bircza

Leszczawa

Sufczyna

Punkty

Bircza

–

14:3

16:4

6

I

4:16

5:3

–

3

II

3:14

–

3:5

0

III

Punkty

Miejsce

4.

Leszczawa Dolna

2

IV

Sufczyna

5.

Lipa

0

V

Leszczawa

Mistrzostwa Gminy Bircza w piłce ręcznej w ramach Igrzysk Dzieci W hali sportowej przy Zespole Szkół w Birczy w dniu 18.11.2019 r. odbyły się gminne rozgrywki w piłce ręcznej w ramach Igrzysk Dzieci zgodnych z Wojewódzkim Kalendarzem Imprez Sportowych.

W zawodach startowały Szkoły Podstawowe z Birczy, Leszczawy i Sufczyny. Zarówno dziewczęta, jak i chłopcy. Impreza przestr. 8

Miejsce

Chłopcy Lp.

Bircza

Leszczawa

Sufczyna

Bircza

–

10:4

12:0

6

I

Leszczawa

4:10

–

8:2

3

II

Sufczyna

0:12

2:8

–

0

III

Opracował: Z. Ch.

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

74. rocznica obrony Birczy przez mieszkańców i Żołnierzy 9. Dywizji Piechoty przed UPA W dniu 19.10.2019 r. uroczyście obchodziliśmy 74. rocznicę obrony Birczy przez mieszkańców i Żołnierzy 9. Dywizji Piechoty przed UPA. Wydarzenia, które miały miejsce w Birczy 74 lata temu, napawają z jednej strony smutkiem, gdyż w bestialski sposób zamordowanych zostało wielu tutejszych mieszkańców. Z drugiej zaś dumą bohaterskiej postawy ludzi, którzy z naraże-

miejscowości przed atakami UPA, ma znaczenie nie tylko dla naszej lokalnej społeczności, lecz wpisuje się w bolesne karty historii naszego narodu.

Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Birczy – Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Birczy.

Modlitwę za poległych i pomordowanych odmówił ks. Prałat Stanisław Kot Dziekan Dekanatu Birczańskiego. Następnie Pan ppor. Bartosz Różański przeprowadził Apel Pamięci. Szczególnym wyrazem hołdu poległych w obronie naszej małej ojczyzny była ceremonia oddania salw honorowych przez Żołnierzy 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu. Na zakończenie poszczególne delegacje uczciły pamięć walczących, składając przed pomnikiem wiązanki kwiatów i zapalając znicze. Po uroczystościach przy pomniku w Kościele Parafialnym pw. Św. Stanisława Kostki w Birczy

Przy pomniku wystawiona została Wojskowa Asysta Honorowa Żołnierzy 5 BSP im. gen. bryg. Andrzeja Galicy w Przemyślu. Skład Asysty: 1/ D-ca kompanii hononiem własnego życia bronili swoich bliskich i swoich domostw przed UPA. Oddanie hołdu pamięci tym, którzy w bohaterski sposób bronili mieszkańców Birczy, a także innych

rowej, 2/ poczet sztandarowy Oficer czytający Apel Pamięci ppor. Bartosz Różański, 3/ Posterunek honorowy Przy pomniku oprócz asysty wojskowej wystawiony został również posterunek honorowy składający się z Harcerzy Harcerstwa Polskiego Chorągiew Podkarpacka Hufiec Ziemi Przemyskiej im. Orląt Przemyskich z drużyny działającej przy Szkole Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Birczy.

Uroczystość odbyła się z udziałem pocztów sztandarowych: – 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu – Koło Gminne

została odprawiona Msza św., którą koncelebrowali ks. Prałat Stanisław Kot, ks. Wojciech Szmuc oraz ks. Wojciech Wiśniowski w intencji poległych w obronie Birczy.

Organizatorzy kierują serdeczne podziękowania na ręce ks. Prałata Stanisława Kota za przewodnictwo w uroczystej Mszy św., Panu Józefowi Mroczce za zaangażowanie, pomoc oraz cenne wskazówki dotyczące organizacji uroczystości, a także starania o coroczną obecność wojska. Pani Barbarze Śliwie Kapitan 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich za wystawienie wojskowej Asysty Honorowej. Podziękowania dla Dyrektorów szkół i nauczycieli za obecność wraz z uczniami na uroczystości. Podziękowania składamy także wszystkim uczestnikom 74. rocznicy obrony Birczy przez mieszkańców i Żołnierzy 9 Dywizji Piechoty przed UPA, a w szczególności Żołnierzom 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu.

BIGB

Dzieje bitwy pod Birczą w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej W dniu 5 września w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej odbyło się uroczyste otwarcie wystawy pn. „Garnizon idzie na wojnę”. Przedstawia ona losy jednostek wojskowych z Przemyśla w czasie walk kampanii wrześniowej. Wystawa pokazuje również przebieg polsko-niemieckiej bitwy pod Birczą stoczonej 12 września 1939 r.

Na uroczystości obecna była delegacja nauczycieli i uczniów naszej szkoły, na której czele stała wicedyrektor Pani Anna Dudek oraz nasz wspaniały nauczyciel historii Pan Grzegorz Piwowarczyk. Uczniowie z ogromnym zainteresowaniem wysłuchali prelekcji dr. Lucjana Faca, a później obejrzeli wystawę przygotowaną wspólnie przez Dyrektora MNZP Jana Jarosza oraz Dowódcę 5. BSP ppłk. Marcina Zalewskiego.

Wyjątkowo zaprezentował się uczeń kl. VIII „b” Michał Lalik, który ubrany był w mundur żołnierza Wojska Polskiego z 1939 r., czym wzbudzał wielkie zainteresowanie zebranych.

Organizatorzy

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 9

Podsumowanie projektu „Ocalić od zapomnienia … przywrócić pamięć” W dniu 30 października 2019 r. odbyła się uroczystość podsumowania projektu „Ocalić od zapomnienia …przywrócić pamięć”. W Zespole Szkół im. ks. płk. prałata Tadeusza Dłubacza w Birczy otwarto Izbę Pamięci, poświęconą Pionierom Polskiej Niepodległości w naszej miejscowości i okolicach.

Po I wojnie światowej nasza miejscowość, podobnie jak cały kraj, wymagała odbudowy, którą w wielu dziedzinach zajęli się Pionierzy Polskiej Niepodległości – bohaterowie naszego projektu. Były to osoby różnych profesji, ale wszyscy złączeni zaangażowaniem i ciężką pracą na rzecz

lokalnej społeczności. Wśród nich znajdowali się: nauczyciele, sędziowie, farmaceuci, duchowni, urzędnicy.

Staraliśmy się ukazać w naszej Izbie i pracy przy projekcie możliwie jak najwięcej takich osób, ale jesteśmy świadomi, że to wierzchołek góry lodowej, dlatego liczymy na mieszkańców, osoby, które mogą wiele jeszcze tu dodać, podpowiedzieć, poprawić. Jesteśmy otwarci na wszelkie sugestie i porady. Chętnie będziemy rozbudowywać nasze zbiory, które, mam nadzieję, będą rosły.

Naszą uroczystość zaszczycili dawni mieszkańcy Birczy, potomkowie zasłużonych i znaczących osób, które niegdyś pracowały dla rozwoju tej miejscowości i okolic. Była wśród nich wnuczka burmistrza Birczy Ludwika Keyhy, Pani Barbara Kenar. Po przecięciu wstęgi ks. proboszcz Stanisław Kot poświęcił Izbę. Podczas uroczystości odczytano list od prawnuczki porucznika Zygmunta Kusiaka, Pani Katarzyny Maciejewskiej, w którym podziękowała wszystkim osobom zaangażowanym w utworzenie Izby Pamięci.

Po zwiedzeniu Izby przy obelisku poświęconym Zygmuntowi Kusiakowi zło-

żono kwiaty i zapalono znicze. Ostatnim elementem uroczystości był spektakl w wy-

konaniu uczniów, absolwentów, nauczycieli, który przypomniał postać porucznika Zygmunta Kusiaka i Jego losy. Uczestnicy

uroczystości obejrzeli wystawę prac konkursowych, przygotowanych przez młodzież podczas projektu. Laureaci konkursów otrzymali nagrody i dyplomy. M.B.

Wspaniała lekcja w jesiennym lesie W dniu 17 października br. edukatorzy z Nadleśnictwa Bircza Pani Agnieszka Kos i Pan Piotr Nieckarz wraz z nauczycielem Panią Martą Kostką zorganizowali dla uczniów klasy II b ze Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hu-

str. 10

bala” w Birczy niezwykłą lekcję z edukacji przyrodniczej w lesie.

Głównym celem zajęć było nabycie przez uczniów umiejętności rozpoznawania drzew liściastych. Drugoklasiści, podzieleni na grupy, pod kierunkiem edukatorów, wyszukiwali w lesie na Wzgórzu

Chomińskie podstawowych gatunków drzew i dokonywali ich opisu. Było to dla nich nie lada wyzwanie.

Największe trudności małym przyrodnikom sprawiło rozpoznawanie dwóch gatunków: buka i graba. Najlepiej z tym zadaniem poradziły sobie uczennice: Blanka Rogal i Lenka Dutkowska.

Uczniowie uczestniczyli w zajęciach z wielkim zainteresowaniem i zaangażowaniem, za co zostali przez edukatorów nagrodzeni opaskami odblaskowymi, a najlepsi – kalendarzami.

Po podsumowaniu zajęć uczniowie posilili się upieczoną na ognisku kiełbaską.

Przed powrotem do szkoły drugoklasiści zapalili znicz przy obelisku na Wzgórzu Chomińskie i oddali hołd żołnierzom walczącym w bitwie pod Birczą.

Uczniowie klasy II b wraz z wychowawcą M. Kostką dziękują edukatorom za fantastyczną lekcję w terenie, a rodzicom Pani Agnieszce Wasiewicz i Pani Monice Piotrowskiej za pomoc w pieczeniu kiełbasek.

M.K.

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

Wyjątkowe obchody Dnia Patrona w Leszczawie Dolnej Urodzony w Pruchniku, w wielodzietnej rodzinie, nie zaznał bogactwa... Ale był otoczony miłością i wiarą. W takim duchu dorastając, postanowił zostać księdzem.

Wzorował się na księdzu Janie Bosco. Powrócił do Polski i objął probostwo w Miejscu Piastowym. Ale przede wszystkim działał na rzecz dzieci. Sam stał się wzorem i inspiracją. I patronem wielu szkół – w tym naszej.

Co roku obchodzimy Dzień Patrona, który przypada 17 października. W tym roku wyjątkowo podzieliliśmy to wydarzenie na dwie daty: 13 września i 23 października. Wszystko za sprawą wizyty arcybiskupa Adama Szala. Chcąc ugościć metropolitę przemyskiego, nasze przedszkolaki i uczniowie klasy VI i VIII pod kierunkiem Pani Barbary Wysockiej i Pani Katarzyny Łaski przygotowały montaż słowno-muzyczny o życiu błogosławionego księdza Bronisława Markiewicza.

To jego historię przypomnieliśmy sobie w scenkach odgrywanych przez młodych aktorów. I to właśnie dzięki nim utrwaliliśmy sobie najważniejsze fakty, choćby te wyżej przytoczone. Dzięki temu więź duchowa między społecznością szkolną a naszym patronem umacnia się i trwa. Nie jest on postacią abstrakcyjną, ale znaną i przyjazną: mieszkaniec naszego regionu, wielki pedagog, założyciel Zgromadzenia Świętego Michała Archanioła. Autor słów: „Bogu ufać trzeba”, które także zostały nam przypomniane podczas akademii. Przedstawienie wzruszyło wszystkich obecnych – uczniów, nauczycieli, rodziców i przybyłych księży. Sam arcybiskup odniósł się do prawd zawartych w przesłaniu przedstawienia. A także uraczył nas bajką o niesfornej Klarze. Na szczęście historia

tej dziewczynki dobrze się skończyła. Wizyta metropolity zostanie nam w pamięci na długo. Jesteśmy wdzięczni za wszystkie dobre słowa i mamy nadzieję, że nasz patron również przychylnie nas ocenił gdzieś z niebiańskiej widowni.

Natomiast 23 października pielgrzymowaliśmy do Dukli, gdzie w Sanktuarium odbyła się Msza Święta. Po Mszy usłyszeliśmy kilka ciekawostek z życia Św. Jana z Dukli, podziwialiśmy też wspaniałe wnętrze Kościoła.

Następnie udaliśmy się do Krosna, gdzie nastąpił podział na grupy – młodszą i starszą. Ci mniejsi zwiedzali Muzeum Rękodzieła, natomiast klasy starsze odwie-

dziły Muzeum Podkarpackie. Napięty harmonogram dnia sprawił, że nasza wizyta była dość szybka, ale i tak – dzięki wspaniałym przewodnikom – udało się wszystko zobaczyć. Zwłaszcza wystawę poświęconą światłu: od jego kolebki w pięknych świecznikach, aż po zamknięcie w wynalazku Edisona. Nie bez znaczenia była tutaj postać Ignacego Łukasiewicza, a kolekcja lamp naftowych zachwyciła wszystkich.

W kolejnej części przewidziano wizytę w Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie, w którym to poznaliśmy historię powstawania szkła aż od legendy fenicjańskiej.

Dowiedzieliśmy się, jak jest wyrabiane współcześnie, jak można je barwić oraz dlaczego tak ważne jest segregowanie odpadów. Otóż szkło wyrabiane w Krośnie powstaje nie z piasku i saletry, ale z tłuczki szklanej (czyli tłuczonego szkła, kolorowego i bezbarwnego) uzyskiwanej w procesie segregacji śmieci. Po prostu – szkło może być odtwarzane, jest zupełnym przeciwieństwem jednorazowego plastiku.

Oprócz aspektów ekologicznych, zwrócono nam uwagę na kunszt i pracochłonność wykonania ręcznych zdobień na szkle. Podziwialiśmy artystów przy pracy. Tak, artystów – bo choć używają maszyn lub sprzętów pomocniczych, to muszą mieć w sobie ogromny talent, by precyzyjnie wykonać malunek lub grawer na szkle, nie mówiąc o figurkach lub witrażach. À propos tych ostatnich – obejrzeliśmy także wystawę witraży. Niektórzy z nas mieli okazję sami spróbować „wydmuchać” coś z kuli rozgrzanego szkła, ale to wcale nie taka prosta sprawa! Zdecydowanie prostsze było malowanie na szkle – i tym zajęła się grupa młodsza.

Obydwa wydarzenia zapamiętamy długo!

Organizatorzy

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 11

Rozmowa z Panem Andrzejem Matusiewiczem Posłem RP W rozmowie z nami Poseł na Sejm RP Pan Andrzej Matusiewicz podsumowuje cztery lata VIII kadencji Sejmu oraz dokonuje bilansu swoich działań i sukcesów w tym czasie.

Redaktor: Mijają cztery lata, od kiedy pełni Pan funkcję Posła na Sejm RP. Podczas czteroletniej kadencji Sejmu zostało uchwalone 923 ustawy, natomiast zmienionych ponad 1600 ustaw. Jako parlamentarzysta aktywnie uczestniczył Pan w pracach 7 Komisji Sejmowych oraz 35 Podkomisji, osiągając wynik 65 wystąpień jako Poseł Sprawozdawca. Jaki to był dla Pana okres?

Andrzej Matusiewicz: To był okres bardzo intensywnej pracy parlamentarnej. Mając porównanie po kadencji w Senacie, to praca w Sejmie jest o wiele bardziej intensywna. W Sejmie musimy przegłosować projekty ustaw bardzo dokładnie, artykuł po artykule. Jeżeli projekt ustawy zawiera wiele artykułów, to wówczas powołuje się Podkomisję z Posłów danej Komisji, tj. 7–11 osób. To, co Podkomisja wypracuje na posiedzeniach, przedstawia się na posiedzeniu właściwej merytorycznej Komisji. Większość Posłów decyduje o kształcie danej ustawy. Podkomisja może wprowadzić poprawki, wtedy jest głosowanie na Komisji, po pierwszym czytaniu. Następnie wraca to na posiedzenie plenarne na drugie czytanie. Każdy z Klubów Parlamentarnych lub 15 Posłów może zgłosić poprawki i wówczas one trafiają na posiedzenie Podkomisji i dopiero po drugim czytaniu przedstawia się sprawozdanie bezpośrednio przed głosowaniem. W nomenklaturze legislacyjnej to trzecie czytanie to jest już głosowanie. Jeżeli są poprawki, to w pierwszej kolejności głosuje się te poprawki, a później całość ustawy. Ustawa trafia do Senatu w ciągu 21 dni, a Senat ma 30 dni na zapoznanie się z nią i jej przegłosowanie. Senat może wprowadzić poprawki, może przyjąć projekt ustawy bez nich. Marszałek Sejmu przedstawia projekt ustawy. Prezydent ma 21 dni na podpisanie jej i wówczas jest ona ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Pan Prezydent może projekt ustawy zawetować lub może również poddać artykuł kontroli prewencyjnej, jeżeli uważa, że artykuł jest niekonstytucyjny. Wówczas kieruje ten projekt ustawy do zbadania przed Trybunał Konstytucyjny.

Najwięcej czasu poświęciłem w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, byłem tam wiceprzewodniczącym. W tej Komisji było 198 posiedzeń przez cztery lata.

Powstały trzy ustawy dotyczące Trybunału Konstytucyjnego, nowy projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, nowy projekt ustawy o Prokuraturze, nowa ustawa o Komornikach Sądowych. Dwie ustawy upraszczające przepistr. 12

sy kodeksu cywilnego. Pracowałem bez ekspertów, spędzając wiele godzin na zapoznaniu się z materiałami.

W ciągu trzech lat spędziłem 250 dni na samych posiedzeniach Sejmu, nie licząc czasu pracy w Komisjach.

R.: W polityce liczy się bardziej świeżość czy doświadczenie?

A.M.: Ja uważam, że doświadczenie i kompetencje, o ile się nie popada w jakąś rutynę, że więcej się nie trzeba uczyć. Mam trzydziestoletni staż pracy jako polityk. W 1989 roku zostałem członkiem, założycielem Komitetu Obywatelskiego Solidarności Województwa Podkarpackiego. W grudniu 1989 roku byłem członkiem Przemyskiego Komitetu Obywatelskiego i wtedy przygotowywałem się do pierwszych wyborów samorządowych, które wygrałem i zostałem przewodniczącym Rady Miasta. W latach 1990–1998 byłem delega-

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

tem na Sejmik Województwa Przemyskiego w imieniu gminy miejskiej Przemyśl, opiniowałem kandydatów na wojewodów, nie było to łatwe zadanie. Miałem 37 lat i od 7 lat byłem adwokatem. Dwie kadencje zasiadałem w Radzie Miasta, później byłem wiceprzewodniczącym sejmiku Województwa Podkarpackiego, od 2006 do 2010 roku – przewodniczącym Sejmiku, a od 2011 r. byłem w Senacie i Sejmie.

A.M.: Dla mnie jest to bardzo ważne. Tak byłem wychowany. Mój ojciec był żołnierzem AK, wiedziałem o Katyniu, o 17 września, co nam Sowieci zrobili, dlatego cenię sobie obecnego Wójta, i poprzednich, za to, że upamiętnienia zawsze są i były w Borownicy, Birczy i Kuźminie. Są to takie mało znane miejsca, a przecież ci, co polegli, walczyli o polskość tych naszych ziem.

Nie możemy o tym zapomnieć.

R.: Z Pańskiej perspektywy: jakie zmiany zaszły na Podkarpaciu przez ostatnie cztery lata? Które z nich uważa Pan za najważniejsze dla rozwoju regionu?

R.: Czy w Polityce osiągnął Pan już wszystko?

A.M.: Myślę, że w skali regionalnej i lokalnej osiągnąłem już wszystko. Wyznaję taką zasadę, że trzeba wiedzieć, kiedy odejść i odejść z godnością. Dotychczas kandydowałem osiem razy w wyborach i wydaje mi się, że już wystarczy. Dwie kadencje w Radzie Miasta, trzy kadencje w Sejmiku, jedna w Senacie, jedna w Sejmie, to dosyć spore osiągnięcia.

A.M.: Myślę, że te zmiany są bardzo duże w wielu obszarach. Zacznijmy od takich dużych inwestycji infrastrukturalnych, które zostały zakończone lub jeszcze trwają. M.in. obwodnica Brzozowa, Stalowej Woli, Mielca, Cieszanowa, Lubaczowa, Oleszyc. Zakończona ma być obwodnica Sanoka, powstały drogi powiatowe, samorządowe. Kolejny odcinek, który będzie realizowany, to droga powiatowa w Olszanach, Prałkowcach i Zalesiu. Został oddany most w Huwnikach, Silnicy, powstanie most w Jarosławiu i wiele innych, na które są zabezpieczone środki finansowe. Poprawiła się sytuacja w służbie zdrowia, otworzono wiele nowych oddziałów szpitalnych. Powstał Wydział Lekarski na Uniwersytecie Rzeszowskim, a w PWSW w Przemyślu powstał kierunek pielęgniarstwo. Sprawy Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego się poprawiły. Powstały oddziały Obrony Terytorialnej, zakupiono sporo samochodów OSP, prawie każda gmina otrzymała samochód. Jeśli chodzi o modernizacje kolei, to widać zmiany na lepsze, oraz modernizacja Dworców PKP. R.: Kiedy mówi się o Podkarpaciu – na przykład w Warszawie – na co przede wszystkim zwracana jest uwaga rozmówców? Jak jesteśmy postrzegani i co jest naszym atutem promocyjnym?

A.M.: Możemy być dumni, że mieszkamy na Podkarpaciu. Ja uważam, że Podkarpacie jest jedynym z piękniejszych zakątków Polski. Buduje się dużo domów, dba się o otoczenie, młodzi ludzie inwestują i chcą tu wracać. Nie mamy się czego wstydzić.

R.: W gminie Bircza aktywnie uczestniczy Pan w obchodach upamiętniających ataki band UPA w Birczy, Borownicy i Kuźminie, podkreślając tym samym, że „dopóki jest pamięć historyczna, to trwa tożsamość narodu”. Czy jest to dla Pana ważne?

R.: Jak postrzega Pan samorząd Gminy Bircza? Jak układała się Pana współpraca z jego władzami?

A.M.: Myślę, że zawsze było poprawnie i dobrze, jak w poprzednich, tak i w obecnej kadencji. Jako przewodniczący Sejmiku wspomagałem budowę hali widowiskowej w Birczy, drogę powiatową Kuźmina – Ustrzyki Dolne. Zawsze uważałem, że zajmując takie stanowisko w Sejmiku, trzeba naszym rodzimym gminom pomagać.

R.: Czy ma Pan jakieś hobby, sposoby spędzania wolnego czasu?

A.M.: Przez całe życie byłem sportowcem, grałem w piłkę nożną, uprawiałem lekkoatletykę, w tej dziedzinie w liceum odniosłem sukcesy, jeżdżę na nartach, gram w tenisa, sport żeglarski nie jest mi obcy.

R.: Jakie ma Pan plany na przyszłość?

A.M.: Chcę powrócić do swojego ukochanego zawodu, jeżeli mi tylko zdrowie pozwoli. Poza tym ważne jest życie rodzinne, wychowałem 5 córek, mam 9 wnuków.

Dla nich chcę poświęcić swój wolny czas, którego wcześniej nie miałem. Dla mnie najważniejsza jest rodzina.

R.: Dziękując za rozmowę, życzymy dalszych sukcesów na szczeblu zawodowym i osobistym.

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 13

Uroczyste pasowanie dzieci klas I a i I b Dnia 17 października 2019 r. odbyło się uroczyste pasowanie dzieci klas: I a i I b na pełnoprawnych uczniów Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Birczy.

Uczniowie przed aktem pasowania zaprezentowali swoje zdolności wokalno-recytatorskie podczas pięknej akademii przygotowanej pod opieką Pani Marii Ulanowskiej i Pani Ewy Wiśniow-

„Jedzie pociąg z daleka...”

Uczniowie klasy II a Szkoły Podstawowej w Birczy wraz z wychowawcą Panią Emilią Kubicką, pewnego mglistego poranka udali się w swoją pierwszą podróż pociągiem. W czasach, kiedy wszyscy podróżujemy samochodami, jest to nie lada atrakcja dla ośmiolatków. Dzieci nauczyły się jak kupić bilet, odczytywały wszystkie ważne informacje z biletów, gdyż samodzielnie musiały znaleźć numer peronu i wagonu oraz numer swojego siedzenia.

Wszyscy zwiedzili też Dworzec Główny w Przemyślu i Jarosławiu. Trasę z Przemyśla do Jarosławia uczniowie przebyli pociągiem osobowym.

Emocji podczas wycieczki było wiele, gdyż piękna Podziemna Trasa Turystyczna, którą uczniowie zwiedzali w Jarosławiu, tak ich zachwyciła, że o mały włos nie spóźnili się na pociąg. Na szczęście Pani wychowawczyni miała wszystko pod kontrolą i wszyscy za-

Premiera dokumentu

skiej. Pasowania dokonała Pani Dyrektor Magdalena Tyczyńska.

Dumni i wzruszeni Rodzice podziękowali Dyrekcji oraz Wychowawczyniom za ciepłe słowa skierowane do ich dzieci.

Po pasowaniu uczniowie wraz z Rodzicami i zaproszonymi Gośćmi udali się na słodki poczęstunek, który upłynął w miłej atmosferze.

Organizatorzy

dowoleni oraz szczęśliwi wrócili do Przemyśla pociągiem Intercity i to, dzięki uprzejmości miłego pana konduktora, pierwszą klasą.

Oby jak najwięcej takich wycieczek! Może teraz samolotem...

Organizatorzy

patriotycznych. Ostatnio wraz z grupą rekonstrukcyjną trzymał wartę honorową przy pomnikach oraz w Alei Pamięci Legionistów w Dubiecku podczas uroczystości upamiętniającej 101. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.

A.L.

W dniu 17 listopada 2019 r. w TVP HISTORIA odbyła się premiera dokumentu o ppłk. Wacławie Lipińskim, żołnierzu, historyku, który uczestniczył we wszystkich etapach polskiej walki o niepodległość: od 1914 roku aż do chwili śmierci w 1949 roku.

Dokument wyprodukowany został przez łódzki ośrodek Telewizji Polskiej. Rzeczą godną zauważenia jest fakt, iż w produkcji uczestniczył i widnieje na plakacie promującym film mieszkaniec Woli Korzenieckiej Michał Lalik.

Michał jest uczniem Szkoły Podstawowej w Birczy oraz pasjonatem historii i militariów. Należy także do Przemyskiego Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „X D.O.C.” Michał bierze czynny udział w różnych wydarzeniach i uroczystościach

str. 14

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

Wokół bitwy pod Birczą Zajęcia historyczno-geograficzne dla oficerów sztabu 18 Dywizji Zmechanizowanej z Siedlec oraz 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich z Przemyśla W dniu 8 października 2019 r. na Wzgórzu Chomińskie odbyły się zajęcia terenowe dla oficerów sztabu 18 Dywizji Zmechanizowanej oraz 5 Batalionu Strzelców Podhalańskich połączone z wykładem dotyczącym przebiegu bitwy pod Birczą z 12 września 1939 roku, który wygłosił Grzegorz Piwowarczyk. Szerszą pespektywę walk wrześniowych przedstawił dr Lucjan Fac z Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Żołnierze zwiedzili pole polsko-niemieckiej bitwy oraz złożyli znicz w Miejscu Pamięci.

Zajęcia odbyły się przy współpracy z dyrekcją Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Birczy. Szczególnie wyróżnił się uczeń kl. VIII b Michał Lalik, który w stroju z epoki pełnił wartę honorową przy obelisku poświęconym polskim żołnierzom.

G.P.

Zajęcia dla żołnierzy 23 Śląskiego Pułku Artylerii z Bolesławca W dniu 23 października 2019 roku Birczę odwiedzili żołnierze z Bolesławca. Celem wizyty było poznanie przebiegu polsko-niemieckiej bitwy pod Birczą z 12 września 1939 roku w kontekście działań artylerii w specyficznych warunkach walki.

Goście ze Śląska zostali przywitani przez Panią Magdalenę Tyczyńską i Panią Annę Dudek – Dyrekcję Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Birczy oraz Panią Martę Kostkę i Pana Grzegorza Piwowarczyka – Opiekunów Miejsca Pamięci bitwy pod Birczą. Następnie wysłuchali prelekcji na

temat przebiegu działań zbrojnych na terenie gminy Bircza we wrześniu 1939 roku oraz zapoznali się z wystawą ,,Zapomniana bitwa”, prezentowaną w budynku Szkoły Podstawowej w Birczy.

Na zakończenie wizyty żołnierze udali się na Wzgórze Chomińskie, gdzie odbyły się zajęcia terenowe oraz złożono znicze przy Obelisku poświęconym żołnierzom 24 Dywizji Piechoty, którzy walczyli w bitwie pod Birczą.

G.P.

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 15

Ocalić od zapomnienia…

Cykl krótkich opowieści o osobach, które są często zapomniane, a odegrały ważną rolę w dziejach Birczy i okolic Ze skrawków źródeł pisanych i błysków wspomnień nielicznych świadków trudno jest odtworzyć życie osoby zmarłej ponad 76 lat temu. Jednak warto i badać ślady przeszłości, i poznać dokonania ludzi minionych, bo chyba jest to obowiązek nas, współczesnych.

Stanisław Szuber urodził się w 1884 roku. Jego rodzicami byli Rozalia i Piotr Szuber. Stanisław ożenił się z Marią z d. Chocholska, z którą miał – jak udało się ustalić – dwójkę dzieci. Córka Jadwiga – po mężu Gutman – zmarła w 1941 roku na chorobę serca. Miała 26 lat. Została pochowana na Starym Cmentarzu w Birczy. Syn Bolesław wyjechał po II wojnie światowej do Gdańska, gdzie pracował jako farmaceuta. Najprawdopodobniej nie ma już żadnych potomków Stanisława Szubera.

Wróćmy jednak do naszego bohatera. W okresie I wojny światowej – na pewno w latach 1917–1918 – pełnił funkcję sekretarza gminy Bircza. Już wówczas był zapewne prezesem Koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Birczy, a przez to inicjował działania oświatowe, kulturalne i patriotyczne. 3 maja 1917 roku zrobiono w Birczy – przy odwiecznym Dębie – grupowe zdjęcie mieszkańców gminy. Gdy dokładnie mu się przyjrzymy, to zauważymy rzucającą się w oczy postać, która stoi na czele kilkusetosobowego tłumu. To Stanisław Szuber, który już wówczas – mając 33 lata – był jednym z liderów lokalnej społeczności.

Prawdziwa próba przyszła jesienią 1918 roku. Stara monarchia Habsburgów upadła pod ciosami państw Ententy w wyniku Wielkiej Wojny. Nastał czas anarchii, widoczny po zamknięciu posterunku żandarmerii austriackiej w Birczy. Był to jednocześnie czas nadziei na przywrócenie polskiej państwowości, która na obszarach gminy Bircza została przerwana już w 1772 roku. W ten czas próby, gdy w dorzeczu Stupnicy grasowały bandy jeńców rosyjskich, byłych żołnierzy rozwiązanej armii CK oraz zrewoltowanych chłopów – Stanisław Szuber zorganizował w budynku urzędu gminy spotkanie mieszkańców Birczy i okolic, na którym uchwalono powstanie milicji złożonej z przedstawicieli trzech narodów: Polaków, Rusinów (Ukraińców) i Żydów. Powstał wówczas zalążek Tymczasowej Komisji Rządzącej (TKR), która w ostatecz-

nym dziewięcioosobowym składzie rządziła tzw. republiką birczańską do końca stycznia 1919 roku. Po odsunięciu zagrożenia przeniesienia na obszar gminy działań zbrojnych toczącej się wówczas wojny polsko-ukraińskiej oraz po nasileniu się sporów politycznych w TKR – Stanisław Szuber doprowadził do bezpośredniego włączenia Ziemi Birczańskiej w skład odrodzonego Państwa Polskiego.

W okresie międzywojennym kontynuował swoją działalność jako prezes Koła TSL. Został również Przewodniczącym Zarządu Kasy Stefczyka w Birczy, która zajmowała się m.in. wspieraniem finansowym najuboższych mieszkańców gminy. W 1929 roku – możliwe, że też w innych latach – pełnił funkcję Komendanta Ochotniczej Straży Ogniowej w Birczy. Dziesięć lat później był Wójtem Gminy Bircza. Jego kadencję przerwała II wojna światowa.

W okresie okupacji Stanisław Szuber zaangażował się w działalność ruchu oporu. W czerwcu 1942 roku został aresztowany – między innymi razem ze swoim synem Bolesławem – przez gestapo z Dobromila i policję ukraińską z Birczy. Kilka miesięcy przebywał w niemieckim więzieniu w Dobromilu. W styczniu 1943 roku w wieku 58 lat zmarł na atak serca. Możliwe, że śmierć nastąpiła w czasie kolejnego aresztowania przez gestapo, które wówczas objęły mieszkańców Birczy. Został pochowany razem z córką na Starym Cmentarzu w Birczy.

Wydaje się niemożliwe, aby na początku 1943 roku, czyli w najczarniejszą noc niemieckiej okupacji, odbył się pogrzeb Stanisława Szubera. Wątpliwe, aby podczas pochówku oddano mu należną cześć i przypomniano o wszystkich jego zasługach. Po latach pamięć o dokonaniach dawnego włodarza Birczy zatarła się niemal w zupełności. Mogiła ojca i córki obrosła mchem i powoli popadała w ruinę. Na szczęście dzięki realizacji projektu „Tolerancja i Niepodległość” przywrócono pamięć o Stanisławie Szuberze, odnowiono nagrobek, w którym go pochowano, i ufundowano tablicę pamiątkową, która oddała cześć polskim, ukraińskim i żydowskim mieszkańcom gminy Bircza, którzy na przełomie 1918 i 1919 roku potrafili się zjednoczyć w imię dobra lokalnej społeczności.

Grzegorz Piwowarczyk

Kabaret Trzecia Strona Medalu W niedzielę 6 października br. mieliśmy okazję gościć Kabaret Trzecia Strona Medalu, który został zainicjowany w 2011 r. w Przemyślu, a od 2013 r. związany jest z krakowską sceną kabaretową. To młodzi ludzie o satyrycznym podejściu do życia, których zainteresowanie przerodziło się w pasję.

Kabaret zdobył sympatię birczańskiej publiczności już od pierwszych chwil swojego występu. Rozmowa z widzami szybko przerodziła się we wspólną zabawę, dzięki której uczestnicy mogli oderwać się od rzeczywistości, przenosząc się w świat dobrego humoru.

BIGB str. 16

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

BKS „LEŚNIK” BIRCZA – WYNIKI RUNDY JESIENNEJ Birczański Klub Sportowy „Leśnik” 10 listopada zakończył tegoroczne rozgrywki piłkarskie wyjazdową wygraną z Wesołą Zadąbrowie 4:1.

Rundę jesienną obecnego sezonu 2019/2020 drużyna seniorów przemyskiej B klasy zakończyła na 5 miejscu. Jest to wynik lepszy, w porównaniu do poprzedniego sezonu 2018/2019.

Z kolei podopieczni Pana Konrada Benia, z drużyny juniorów młodszych, zajmują 4 miejsce w tabeli.

Obydwa zespoły będą brały udział w zimowych przygotowaniach do przyszłorocznej rundy wiosennej.

B KLASA GR. PRZEMYSKA – JESIEŃ SEZONU 2019/2020 Lp.

Drużyna

Mecze

1.

Strażak Sośnica

2.

LKS Ujkowice

3.

KLASA OKRĘGOWA JUNIOR MŁ. – JESIEŃ SEZONU 2019/2020

Bramki

Punkty

Lp.

Drużyna

Mecze

Bramki

Punkty

11

45-8

31

1.

LKS Korona Trójczyce

7

40:16

18

11

29-14

24

2.

LKS Tęcza Kosienice

7

21:14

15

Jawor Nehrybka

11

28-14

21

3.

Czuwaj Wiaro Przemyśl

7

23:10

13

4.

Rada Orzechowce

11

32-28

19

4.

BKS Leśnik Bircza

7

20:13

10

5.

Leśnik Bircza

11

15-23

18

5.

LKS Niziny

7

18:25

10

6.

Korona Trójczyce

11

24-23

13

6.

Żurawianka Żurawica

7

27:19

9

7.

LKS Niziny

11

19-25

13

7.

GKS Orły

7

18:30

4

8.

Iskra Zabłotce

11

24-22

13

8.

LKS Motor Grochowce

7

6:46

3

9.

Korona Olszany

11

16-22

11 8

10.

Artman Pikulice

11

23-41

11.

Wesoła Zadąbrowie

11

23-34

8

12.

Czarni Bolestraszyce

11

14-38

6

Błyskawica Łuczyce wycofała się z rozgrywek po 4 kolejce. Jej wyniki zostały anulowane.

Spokojnych, radosnych i rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślności w Nowym 2020 Roku życzy Zarząd Birczańskiego Klubu Sportowego „Leśnik”

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 17

PRZEDSZKOLNE CO NIECO… Przedszkole Samorządowe w Birczy gr. I i II realizuje MIĘDZYNARODOWY PROJEKT EDUKACYJNY: „MAŁY MIŚ W ŚWIECIE WIELKIEJ LITERATURY”.

Celem głównym projektu jest rozwijanie i promowanie czytelnictwa we współpracy ze żłobkami, z przedszkolami, ze szkołami podstawowymi, szkołami specjalnymi, szkolnymi świetlicami, z bibliotekami szkolnymi w całej Polsce i za granicą.

Birczańskie przedszkole ściśle współpracuje z Biblioteką Gminną poprzez włączenie jej do działań związanych z projektem, takich jak: głośne czytanie dzieciom, organizacja warsztatów edukacyjnych itp.

Cały projekt opiera się na postaci Małego Misia, który pełni rolę przewodnika po świecie literatury oraz na propagowaniu czytelnictwa.

Projekt składa się z 8 modułów, które należy zrealizować w określonym terminie.

Moduł 1

Moduł 2

Mały Miś – Czytające Przedszkolaki

Misiowy wolontariat

Dzieci wybrały Misia Bogusia, który odbywa wędrówkę po domach dzieci. Razem z Misiem wędruje dzienniczek, w którym zapisany jest tytuł przeczytanej bajki oraz wykonany rysunek na temat bajki lub odbita rączka przedszkolaka.

Oprócz tego do przedszkola zapraszani są goście, w celu przeczytania dzieciom bajeczki. Ostatnio gościliśmy Pana Dariusza Majewskiego, który przeczytał bajeczkę pt. „O rybaku i złotej rybce”.

W ramach Misiowego wolontariatu zbieraliśmy nakrętki dla Paulinki. Teraz przygotowujemy się do realizacji następnych modułów, czyli Mały Miś i prawa dziecka oraz Dzień Pluszowego Misia.

Mały Miś sprawia dzieciom dużo radości. Nie mogą doczekać się dnia, w którym będą mogły zabrać go do domu, poczytać mu oraz zaopiekować się nim. Miś sprzyja kształceniu u dzieci kompetencji kluczowych, które stanowią połączenie wiedzy, umiejętności i postaw uważanych za niezbędne dla potrzeb samorealizacji i rozwoju osobistego, aktywnego obywatelstwa, integracji społecznej oraz zatrudnienia.

A tak naprawdę kto z nas nie miał swojego ulubionego Misia? Misia, który kojarzy się z ciepłem i dobrocią, do którego miło było się przytulić, któremu można było powierzyć swoje sekrety, wypłakać się czy też którego czasem zdarzało się wytarmosić za uszko?

Opracowanie: Bernardeta Sadzikowska, Beata Kowalska Wych. grupy I PS w Birczy str. 18

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---

Jak rozwijać mowę dziecka?

Jak karmić niemowlę?

Zabawy ruchowe

Najlepiej, jeżeli jest to możliwe, karmić dziecko piersią, następnie łyżeczką. Zamiast picia z butelki ze smoczkiem, uczymy picia z kubeczka. Odstawiamy jak najwcześniej smoczek i butelkę. Nie pozwalać dziecku na ssanie kciuka. Kiedy ząbki zaczynają się wyrzynać, należy podawać dziecku twarde pokarmy do gryzienia, tj. marchewka czy skórka z chleba. Nosek dziecka musi być drożny, aby mogło oddychać przez nos. Należy zwracać się do dziecka prostym językiem, wyraźnie, powoli i najważniejsze nie zdrabniać.

Sprawność fizyczna całego ciała, a także dłoni jest bardzo ważna dla prawidłowego rozwoju mowy. Małe dziecko zachęcaj do raczkowania, skakania, później do stania na jednej nodze, chodzenia po linie, zabaw z piłką. Ucz dziecko jazdy na rowerku. Aby dziecko ładnie pisało, usprawniaj jego dłonie poprzez manipulowanie różnymi przedmiotami, wydzieranie papieru, malowanie, lepienie plasteliną czy wycinanie nożyczkami.

Słuch dziecka

Codziennie, od pierwszych chwil życia, czytaj swojemu dziecku. Czytanie wzmocni między wami więzi, zbuduje pozytywne relacje, a przede wszystkim zapewni Twojemu dziecku prawidłowy rozwój emocjonalny, rozwinie pamięć i wyobraźnię.

Słuch dzieci rozwijamy od pierwszych chwil po urodzeniu, poprzez mówienie do dziecka, naśladowanie jego głosu itp. Zaczynamy od prostych zabaw, typu szukanie źródła dźwięku, np. tykanie zegarka czy delikatny dźwięk pozytywki. „Tańcz” z dzieckiem, delikatnie kołysząc się w rytm melodii, śpiewaj mu. Zadawaj mu pytania typu: „co to?”.

Gimnastyka buzi Pierwsze ćwiczenia to dbanie o prawidłowe oddychanie, gryzienie, żucie, połykanie. Kiedy dziecko jest starsze, ćwicz z nim przed lustrem. Róbcie różne „śmieszne” minki. Poproś dziecko, aby kląskało językiem, oblizywało górną wargę, zęby, podniebienie. Jeżeli to sprawia dziecku trudność, zgłoś się do logopedy.

Piosenki i wierszyki Recytuj dziecku wierszyki z wyrazami dźwiękonaśladowczymi. Zachęcaj dziecko do powtórzenia tych wyrazów. To na pewno pomoże Twojemu dziecku poprawnie mówić. Ćwicz pamięć słuchową, rozwijaj wyobraźnię dziecka.

Rozwijaj dziecko manualnie Rysuj proste, symboliczne obrazki. Prowadź rączkę dziecka, swoją ręką. Zwróć uwagę na prawidłowy chwyt kredki przez dziecko. Gdy rysujesz, mów dziecku, co rysujesz. Mów powoli, aby dziecko cię rozumiało.

I najważniejsze czytaj, czytaj…

Prawidłowe oddychanie W momencie, gdy dziecko nie mówi, powinno oddychać przez nos. Dmuchajcie razem bańki mydlane, piórka, wiatraczki.

To bardzo dobre ćwiczenia na wydłużenie fazy wydechu – przecież mówimy na wydechu.

Za poradnikiem „Aby Twoje dziecko mówiło pięknie”, opracowała logopeda – Beata Kowalska

Odnowienie obelisku w Birczy We wrześniu 2019 r. zakończono prace związane z remontem obelisku, który powstał w hołdzie żołnierzom poległym podczas prowadzonych na terenie Birczy i okolic walk z bandami UPA w dniu 4 marca 1947 roku.

Obelisk umiejscowiono przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 28 i ul.

Ojca Św. Jana Pawła II w miejscowości Bircza.

Prace remontowe polegały na wymianie tablicy upamiętniającej oraz odnowieniu kamienia i wykonaniu cokołu z płyt granitowych. Natomiast zakres prac w ramach zagospodarowania terenu wokół obelisku w Birczy obejmował utwardzenie terenu i montaż dwóch masztów flagowych.

BIGB

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019 str. 19

INFORMACJA Gmina Bircza realizuje inwestycję pn. „Budowa kaplicy (domu pogrzebowego) na cmentarzu komunalnym w miejscowości Bircza”. Przedsięwzięcie w całości finansowane jest ze środków własnych Gminy.

Realizacja wymienionej inwestycji przebiega dwuetapowo.

W ramach etapu I, obejmującego swoim zakresem czasowym rok 2018, budowę kaplicy zakończono w stanie surowym zamkniętym.

W roku 2019 wykonano instalację elektryczną i nagłośnieniową.

Odbył się przetarg na wykonanie przyłącza kanalizacyjnego oraz instalacji wewnętrznej wodno-kanalizacyjnej. Przedmiotowe prace już wykonano.

Dokonano także zakupu materiałów koniecznych do wykonania pozostałych prac, tj.: elewacji zewnętrznej, chodników z kostki brukowej oraz prac wykończeniowych wewnątrz kaplicy. Z uwagi na brak ofert, zakupu materiałów dokonano w trybie bezprzetargowym. W dniu 30 sierpnia 2019 r. rozpoczęto prace stanowiące II etap realizacji inwestycji. Wykonano prace zewnętrzne.

W chwili obecnej trwają prace wykończeniowe wewnątrz kaplicy.

Roboty budowlane wykonywane są systemem gospodarczym – przez pracowników grupy remontowo-budowlanej działającej przy Urzędzie Gminy w Birczy.

Planowana data zakończenia realizacji projektu przypada na grudzień 2019 r.

Inwestycja pn. „Budowa kaplicy (domu pogrzebowego) na cmentarzu komunalnym w miejscowości Bircza” Budynek kaplicy przedpogrzebowej przycmentarnej jest obiektem wolno stojącym, parterowym, niepodpiwniczonym, przeznaczonym do odprawiania nabożeństw pogrzebowych i przechowywania zwłok ludzkich.

Wewnątrz budynku wydzielono następujące pomieszczenia: • Sala pożegnań: 89,84 m² • Pomieszczenie chłodni: 8,25 m² • Pomieszczenie gospodarcze: 7,32 m² • Przedsionek: 3,90 m² • Zakrystia: 4,41 m² • WC: 4,09 m² • Pomieszczenie na środki czystości: 1,60 m² • Chór: 10,91 m² ŁĄCZNIE: 130,32 m² powierzchni użytkowej.

DZIEŃ SENIORA W dniu 22 września br. po raz kolejny obchodziliśmy Dzień Seniora. Jest to jedyny dzień w roku, gdzie wszystkie osoby starsze, babcie i dziadkowie spotykają się w naszym Domu Ludowym, aby oderwać się trochę od codziennych obowiązków, powspominać dawne czasy. Dzięki zespołowi „LAJT” seniorzy mogli trochę pośpiewać, a nawet zatańczyć jak za młodych lat. W tym dniu mieliśmy zaszczyt gościć Pana Marka Kuchcińskiego Marszałka Sejmu RP oraz Pana Grzegorza Gągolę Wójta Gminy Bircza. Serdecznie dziękujemy Wszystkim Gościom za przybycie. Jeszcze raz Naszym Drogim Seniorom życzymy długich lat życia oraz pogody ducha.

Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Hucie Brzuskiej str. 20

Biuletyn Informacyjny Gminy Bircza Numer 4/2019 październik – grudzień 2019---