OVERLEG ONDERNEMING

CORONA

Volg coronamaatregelen op

Corona is de wereld nog niet uit. Volg de coronamaatregelen in je onderneming goed op en pas ze zo nodig aan. Het Comité PB dient vooraf advies uit te brengen over deze maatregelen.

INTERIM

Beperk dagcontracten

Als stok achter de deur komt er vanaf 1 januari 2023 een bijzondere (extra) RSZ-bijdrage op overmatig gebruik van dagcontracten (vanaf 40 opeenvolgende dagcontracten per semester per uitzendkracht), te betalen door de gebruikende onderneming. Dat bepaalt de nieuwe cao 108/3. Een grondige toelichting kreeg je al in Vakbeweging nr. 970.

Vragen over uitzendarbeid? Contacteer helpdesk interim: interim@acv-csc.be

WAT BESPREKEN IN OR EN COMITE PB NOVEMBER

De vervangingsdagen vastleggen voor de wettelijke feestdagen die vallen op een dag dat er niet wordt gewerkt, toezicht houden op opeenvolgende dagcontracten bij uitzendarbeid, grondig het maandverslag bespreken van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, het jaarlijks actieplan voor dit jaar opvolgen en dat van volgend jaar voorbereiden… Dat zijn zaken die zeker aan bod moeten komen in de vergaderingen van de ondernemingsraad en het Comité PB van november.

TEKST Kris Van Eyck, Geneviève Laforet & Eva Van Laere | ILLUSTRATIE StonePictures

Comité PB

• Opvolging vorige vergaderingen: ga na of de gemaakte afspraken werden nagekomen binnen de vooropgestelde termijnen en of bepaalde punten opnieuw moeten worden besproken.

• Bespreking maandverslag interne dienst

PB: de preventieadviseur die de leiding heeft over de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk leidt, moet mondeling zijn maandelijkse verslag toelichten over de veiligheid, de gezondheid en het welzijn in de onderneming.

• Jaarlijks actieplan over het welzijn op het werk 2022: ga na hoe het loopt met het jaarlijks actieplan voor dit jaar.

• Jaarlijks actieplan over het welzijn op het werk 2023: de werkgever moet uiterlijk twee maanden vóór het in voege treedt een ontwerp ter advies voorleggen aan het Comité PB. Als het jaarlijks actieplan loopt vanaf 1 januari, moet dit dus vóór 1 november. Stel die bespreking niet uit, want het plan treedt in werking op 1 januari, ook als het Comité PB zijn advies nog niet heeft gegeven. Zo nodig kan je dit punt terug op de agenda zetten in december. Een extra toelichting bij het jaarlijks actieplan vind je op blz. 18-19.

Ondernemingsraad

• Vervanging wettelijke feestdagen 2023 die op een inactiviteitsdag vallen. Als het paritair (sub)comité hierover vóór 1 oktober niet heeft beslist, dan stelt de ondernemingsraad de vervangingsdagen vast. De beslissing moet in elk geval worden genomen vóór 15 december en ze moet worden toegevoegd aan het arbeidsreglement.

ENERGIE

Bespreek impact in ondernemingsraad

De stijgende energieprijzen wegen op de economie. De situatie verschilt van bedrijf tot bedrijf. Bespreek de gevolgen voor jouw onderneming in de ondernemingsraad en bevraag grondig het energiebeleid van je onderneming. Lees ook artikel op blz. 19.

• Toezicht op uitzendarbeid en in het bijzonder op opeenvolgende dagcontracten. Cao nr. 108/2 en de nieuwe cao 108/3 (zie kaderstuk) willen het gebruik van opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid beperken en versterken daartoe de informatie- en raadplegingsverplichtingen van de werkgever aan de ondernemingsraad (of aan de vakbondsafvaardiging als er geen ondernemingsraad is).

Bij het begin van elk semester moet de werkgever volgende informatie over het afgelopen semester bezorgen aan de ondernemingsraad (of de vakbondsafvaardiging): > Het aantal opeenvolgende dagcontracten en het aantal uitzendkrachten dat met een opeenvolgend dagcontract werd tewerkgesteld. > Bewijs leveren van de nood aan flexibiliteit om gebruik te maken van opeenvolgende dagcontracten, met cijfergegevens en aangevuld met elementen die aantonen dat alternatieven werden onderzocht. > Op uitdrukkelijk verzoek van de werknemersafgevaardigden informatie over het aantal uitzendkrachten per schijf van opeenvolgende dagcontracten. 

Onder welke voorwaarden kan je een flexi-job doen?

Piet Van den Bergh, juridisch adviseur ACV

Je kan een flexi-job doen als je in het derde kwartaal voorafgaand aan de flexijob minstens vier vijfde hebt gewerkt voor een of meerdere andere werkgevers dan de flexi-jobwerkgever. Ben je gepensioneerd, dan mag je sowieso een flexi-job uitoefenen, ongeacht het statuut dat je voorafgaand aan je pensioen had.

Flexi-jobs konden al in de horeca, bakkerijen, handel in voedingswaren en zelfstandige kleinhandel, zelfstandige supermarkten, grote kleinhandelszaken, warenhuizen, bij kappers en schoonheidsverzorgers. De regering-De Croo wil het systeem uitbreiden naar de landbouw, de evenementen- en cultuursector, de zorg en de sport. De wetgeving voorziet geen maximum aantal uren dat je als flexi-jobber mag werken.

De werkgever betaalt slechts een werkgeversbijdrage van 25% op het flexi-loon, voor de werknemer is het flexi-loon vrijgesteld van sociale bijdragen en belastingen. Voor de werkgever zijn het flexi-loon en de werkgeversbijdrage een aftrekbare beroepskost. Het nettoloon dat gepaard gaat met een flexi-job lijkt interessant, maar we hameren op de negatieve aspecten van het systeem. Het systeem van flexi-jobs is een systeem van prestaties op aanvraag. Er is geen garantie op een minimum aantal uren, noch een loongarantie. Je bouwt geen rechten op een eindejaarspremie op. Neem je verlof? Dan heb je noch enkel, noch dubbel vakantiegeld. Het minimum flexiloon kan ook lager liggen dan de sectorale lonen. De werkgever moet de classificatie niet toepassen: twee werknemers in dezelfde functie kunnen een verschillend loon hebben. Als flexi-jobber bouw je socialezekerheidsrechten op, maar deze worden meegefinancierd door vaste werknemers. De wetgever heeft met dit systeem dus betere contracten duurder gemaakt dan contracten op aanvraag. 

ADVIES COMITE PB OVER

Jaarlijks actieplan 2023

De werkgever werkt samen met het Comité PB een jaarlijks actieplan uit. Dit plan bevat voor het jaar 2023 de prioritaire acties en preventiemaatregelen om in de onderneming of instelling de risico’s voor de veiligheid en de gezondheid weg te werken. Het ontwerp van jaarlijks actieplan wordt aan het Comité PB ter advies voorgelegd. We geven enkele aanzetten om die bespreking voor te bereiden.

TEKST Kris Van Eyck | ILLUSTRATIE Rutger Van Parys

Wanneer vindt bespreking plaats?

Het jaarlijks actieplan wordt minstens twee maanden vóór het begin van het jaar waarop het betrekking heeft voorgelegd aan het Comité PB. Over het algemeen is het plan geldig voor één kalenderjaar, nu dus van 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023. In dat geval moet de werkgever ten laatste op 1 november het plan aan het Comité PB voorleggen. Het plan kan maar worden uitgevoerd nadat het Comité PB zijn advies uitbracht. Let wel, indien het Comité PB geen advies geeft vóór 1 januari, dan mag de werkgever het toch uitvoeren zonder zo’n advies. Je moet er dus over waken dat het Comité PB tijdig zijn advies geeft, dit wil zeggen ten laatste tijdens de comitévergadering van december.

Voorzie acties die het welzijn van de werknemers zichtbaar verbeteren.

Waarop is het jaarlijks actieplan gebaseerd?

Het globaal preventieplan vormt het uitgangspunt. Dat plan bevat de doelstellingen en preventiemaatregelen voor een periode van 5 jaar. Het globaal preventieplan wordt opgesteld op basis van de wettelijk verplichte risicoanalyses. De resultaten van de risicoanalyses vind je ook terug in dit globaal preventieplan. Het Comité PB geeft een advies over de risicoanalyses en het globaal preventieplan. Vooraleer de bespreking over het jaarlijks actieplan aan te vatten, is het zeker aan te raden om na te gaan in welke mate de risicoanalyses en het globaal preventieplan nog de actuele situatie in de onderneming weerspiegelen.

Wat moet jaarlijks actieplan bevatten?

Het jaarlijks actieplan is een geschreven document dat volgende zaken vastlegt: • de doelstellingen van het preventieplan voor één jaar; • de financiële, menselijke en andere middelen die de werkgever aanwendt om de doelstellingen te bereiken alsook de gevolgde werkwijze; • de opdrachten, verplichtingen en middelen van alle betrokken personen; • de aanpassingen die moeten worden aangebracht aan het globaal preventieplan.

Welke punten neem je op in jaarlijks actieplan?

Het is moeilijk om hierover een uitspraak te doen voor alle ondernemingen en instellingen. De inhoud wordt vooral bepaald door de resultaten van de risicoanalyses en de maatregelen beschreven in het globaal preventieplan. De prioriteiten kunnen dus verschillen van onderneming tot onderneming. Soms is

het ook nodig om bepaalde acties uit het jaarlijks actieplan van 2022 verder te zetten of te herhalen. Hou hierover een bespreking met je militantenkern. Je kan ook een bevraging bij het personeel organiseren om te weten wat leeft bij de collega’s. Een aandachtspunt voor veel ondernemingen is de aanpak van musculoskeletale aandoeningen. Op blz. 22-23 lees je hoe ACV-afgevaardigde Filiep Deswarte en zijn collega’s het aanpakken bij drukkerij Roularta.

Een goede communicatie en een realistische planning

Om van het jaarlijks actieplan een echt succes te maken is het van belang dat alle werknemers, van hoog tot laag, achter dit plan staan en meewerken aan de uitvoering ervan. Maak in het Comité PB dus ook afspraken over hoe gecommuniceerd wordt over de inhoud van het plan en op welke manier het personeel betrokken wordt bij de verschillende acties. Voorzie in het plan acties op het vlak van welzijnsinformatie en opleiding. Zorg voor een realistische planning. Niets is zo frustrerend dan op het einde van 2023 vast te stellen dat het plan niet tot resultaten heeft geleid. Voorzie een aantal acties die het welzijn van de werknemers zichtbaar verbeteren. Dit komt het draagvlak ten goede. 

ENERGIEKOST Paniek bij werkgevers: terecht of niet?

Werkgeversorganisaties sturen alarmerende berichten de wereld in over de energiekost voor de ondernemingen. Hoe en waar bekom je informatie over de energiekost in je onderneming? Het antwoord is te vinden in de jaarrekeningen en de budgetten zoals de werkgevers die jaarlijks én periodiek moeten presenteren aan de ondernemingsraad.

TEKST Marie-Paule Vandormael

Wat is het aandeel van gas en elektriciteit in de bedrijfskosten?

Neem er de jaarrekening en de resultatenrekening bij. Bekijk code 61 ‘Diensten en diverse goederen’ in detail en vraag zo nodig extra info. Je hebt immers het recht om de uitsplitsing van deze post te bekomen. Vraag ook naar de aard van de energiecontracten: zijn deze vast of variabel en wat zijn de prognoses?

Welke buffer heeft je onderneming?

Kijk naar de reserves die door de jaren heen opgebouwd werden. Deze info kan je in de jaarrekening vinden op de balans aan de passiefzijde bij code 13 ‘Reserves’ en bij code 14 ‘Overgedragen winst/(verlies)’. Het is niet overal kommer en kwel. Een aantal ondernemingen boerde ondanks de Covid-, Oekraïne- en energiecrisis goed de voorbije jaren. Hoeveel winst maakte je onderneming de laatste 5 jaar (code 9904 ‘Winst van het boekjaar’)? Hoeveel van deze winst werd als dividend uitgekeerd (VOL 5 code 694 + 695)? Wat is de evolutie van de uitgekeerde winsten in de vorm van vergoedingen aan de aandeelhouders en de bestuurders? En hoeveel zou dit per werknemer geweest zijn?

Hoe wil je onderneming de stijgende energieprijzen in de hand houden?

Ga na of je onderneming investeert in duurzame energiebesparende maatregelen en of je onderneming een beroep doet op de ondersteuningsmaatregelen van de overheden. Wat betekent dit alles voor het personeel? In welke mate heeft het overleg hierover al plaatsgevonden, ook in het Comité PB? Als je onderneming in een benarde financiële situatie zit is het aangewezen extra toelichting te vragen aan je werkgever, al dan niet in aanwezigheid van de bedrijfsrevisor. II

Als je hierrond vragen hebt, doe dan een beroep op je secretaris, de efi-deskundigen en vormers in je verbond en centrale. Zij staan je graag met raad en daad bij.