53 zwalczania objawów nerwowych, zwłaszcza symptomów stresu wywołanych traumatycznymi przeżyciami. Napary i herbatki z tej rośliny są powszechnie stosowane na uspokojenie oraz złagodzenie napięcia i strachu. Jak się okazuje, tradycyjna mądrość ludowa znajduje w tym przypadku solidne potwierdzenie w nauce, ponieważ flawonoidy obecne w kłosowcu znane są z regulowania mechanizmów biochemicznych zachodzących w sytuacjach stresu, a dodatkowo mogą również przynosić korzystne efekty w pielęgnacji zestresowanej skóry. Potwierdzeniem tego są badania przeprowadzone z użyciem Agastache mexicana. Otrzymano ekstrakt z Agastache mexicana, zawierający akacetynę i 7-glukozyd akacetyny (tilianina). Rośliny kłosowca, które wykorzystano do uzyskania ekstraktu, pochodziły ze specjalnego ogrodu w rejonie Carbonera w Meksyku, gdzie pod patronatem Uniwersytetu Queretaro miej-
Rys. 2. Agastache mexicana (źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Agastache_mexicana)
jądra komórkowego, gdzie przeprowadza proces transkrypcji DNA genów odpowiedzialnych za uwalnianie czynników prozapalnych, m.in. cytokin oraz enzymów z grupy cyklooksygenaz. Proces ten sam w sobie nie jest negatywny, o ile nie trwa zbyt długo i nie powoduje zapalenia chronicznego, które może uszkadzać skórę. Długotrwale utrzymujące się reakcje zapalne komórek skóry są jednym z podstawowych czynników przyspieszających starzenie - zjawiska określanego jako inflammaging. W naturze znaleźć możemy różnego rodzaju substancje chemiczne, które ograniczają aktywność czynnika NF-κB i dzięki temu zapobiegają stanom zapalnym skóry o podłożu nerwowym. Przykładami takich związków są flawonoid akacetyna oraz jej glukozyd tilianina, które znajdziemy m.in.
e -w y dan i e do po br an i a n a: www.farmacom.com.pl
w liściach i kwiatach robinii akacjowej, kwiatach lipy lub w werbenie. Akacetyna ma udokumentowane właściwości przeciwzapalne, wynikające z jej zdolności do zapobiegania pobudzanego przez stres rozkładu białka IkB, co z kolei hamuje przenikanie czynnika NF-κB NFdo jądra komórkowego i wywoływanie przez niego reakcji zapalnej. Ciekawym źródłem akacetyny jest meksykańska roślina Agastache mexicana – kłosowiec meksykański, potocznie nazywany też miętą meksykańską lub hyzopem meksykańskim. Podobnie jak mięta czy melisa należy ona do rodziny jasnowatych (Lamiaceae) i jest gatunkiem rdzennym dla Meksyku i południa Stanów Zjednoczonych. Agastache mexicana to roślina lecznicza o bardzo długiej tradycji, używana w meksykańskiej medycynie ludowej głównie do
3/2015
scowa ludność w tradycyjny sposób uprawia rdzenną miętę meksykańską. Przeprowadzono trzy testy in-vitro z użyciem ekstraktu, mające na celu potwierdzenie jego zdolności do redukowania efektów stresu psychologicznego w keratynocytach ludzkiej skóry. W pierwszym etapie, zbadano wpływ Agastache mexicana na translokację czynnika NF-κB B i jego przemieszczanie do jądra komórkowego w keratynocytach wystawionych na ekspozycję cytokiny TNF-α. TNFEkstrakt w stężeniu 0,03%, 0,11% i 0,30% in-vitro zahamował translokację NF-κB NFodpowiednio o 22%, 36% i 70% (rysunek 3). W kolejnym kroku, w keratynocytach, w których zasymulowano stan stresu, zmierzono ekspresję piętnastu prozapalnych genów aktywowanych przez uczestniczące w rozwoju zapaleń białko NF-κB. B. Po 4 godzinach inkubacji komórek z ekstraktem Agastache mexicana zahamowana została ekspresja siedmiu genów, a po kolejnych 24 godzinach hamowane było już wszystkie piętnaście genów, na poziomie zbliżonym do pozytywnej substancji kontrolnej (bafilomycyna). Ostatecznie zbadano uwalnianie cytokin prozapalnych IL-6, IL-8, IL-1β oraz TNF-α w zestresowanych keratynocytach. Zawierający akacetynę ekstrakt z kłosowca niemal całkowicie hamował wydzielanie pobudzających procesy zapalne cytokin przez komórki skóry. Znając mechanizm działania ekstraktu z Agastache mexicana i dysponując badaniami in-vitro, które potwierdzały jego właściwości przeciwzapalne oraz korzystne działanie na zestresowane keratynocyty ludzkiej skóry, przystąpiono do badania