Harc-e nr 2 -kwartalnik specjalny na 100 lecie bydgoskiego harcerstwa (wrzesień 2017)

Nakład 500 egz.

Kwartalnik Specjalny na 100-lecie Bydgoskiego Harcerstwa

Harc-e

Harcerstwo

wrzesień 2017

Z nami przeżyjesz prawdziwe przygody

Druhny i druhowie, drodzy rodzice!

Harc-e

K

2

omputer, komórka, PlayStation… Wielu z nas – zarówno dorosłym, jak i dzieciom – wydaje się, że tylko one interesują dziś młodych ludzi, że tylko przy nich dobrze się bawią, robią coś, co ich rzeczywiście interesuje.

Wiele w tym prawdy. Dzieciaki wybierają komputer, bo chcą spędzać czas ciekawie, a często nie mają innych wzorców; tak samo robią koledzy, rodzeństwo, a nawet rodzice i nauczyciele…

Pokazanie im innych możliwości, zachęcenie do spróbowania innych aktywności, może wiele zmienić. Taką alternatywą może być sport, czytanie książek, uczestnictwo w rozmaitych zajęciach pozalekcyjnych organizowanych w szkołach i domach kultury, nauka języka obcego, taniec, jazda na rowerze… Głównie jest nią jednak harcerstwo.

Dzieci i młodzież, działający w drużynach zuchowych i harcerskich, znajdują w nich przede wszystkim grupę, w której dobrze się czują i która umożliwia im ciekawe spędzanie czasu, dostarcza pozytywnych emocji, uczy współdziałania i szacunku dla innych osób. Mają szansę na aktywność, która pozwala zdobywać nową wiedzę i umiejętności, rozwijać własne zainteresowania, spoglądać na świat z ciekawością, poszukiwać nowych rozwiązań, nigdy się nie nudzić. W naturalny, pozytywny i przyjemny sposób nabywają umiejętności na całe życie, w tym także te poszukiwane na obecnym rynku pracy.

Dzieje się tak dlatego, że harcerstwo ma już ponad 100 lat doświadczenia w pracy z dziećmi i młodzieżą. Dzięki tym doświadczeniom oferuje młodym ludziom zajęcia, w trakcie których mogą

spróbować wielu interesujących aktywności, rozwijać się i jednocześnie cieszyć się życiem, poznawać świat i innych ludzi.

Harcerstwo daje także możliwość zetknięcia się z propozycjami, które trudno znaleźć gdzieś indziej, a z pewnością harcerstwo jako jedyne oferuje dostęp do nich wszystkich. Mowa o specjalnościach harcerskich. Żeglarstwo, nurkowanie, krótkofalarstwo, ratownictwo medyczne, turystyka, filatelistyka... Dla wielu dzieci zbiórki zuchowe i harcerskie są pierwszym spotkaniem z tego rodzaju działalnością, początkiem wielkiej przygody, która często przeradza się w równie wielką życiową pasję. Nierzadko pasją tą zarażają rodziców i nauczycieli, którzy, przyciągnięci bogactwem oferty specjalnościowej, sami zostają harcerskimi wolontariuszami.

Bydgoskie zuchy i bydgoscy harcerze mają możliwość zetknąć się z tymi specjalnościami, wypróbować, co takiego mają w sobie, odnaleźć najbardziej ciekawiącą ich i odpowiadającą ich oczekiwaniom specjalność. Mogą rozwijać swoją wiedzę i umiejętności w wybranej dziedzinie, uzyskując kolejne stopnie wtajemniczenia, stając się doskonałymi żeglarzami, nurkami, krótkofalarzami, ratownikami, turystami, filatelistami…

Nierzadko mierzą się z innych druhnami i druhami w rozmaitych konkursach, w tym także ogólnopolskich, zdobywając medale i inne nagrody.

Właśnie z uwagi na szeroką ofertę programową, połączoną z możliwością indywidualnego rozwoju, harcerstwo stanowi wspaniałą alternatywę dla różnych zajęć pozalekcyjnych, doskonale wpisując się w cele stawiane w procesie edukacji dzieci i młodzieży. Wspiera rodziców i szkołę, stawiając przed młodymi ludźmi zadania, których realizacja nie tylko daje wiedzę i umiejętności, ale też kształtuje charakter, uczy wytrwałości, wzmaga pomysłowość i kreatywność.

Zapraszamy więc wszystkich – w tym także rodziców, nauczycieli, byłych harcerzy – do przeżycia harcerskiej przygody, do zgłębiania harcerskich specjalności. Do odnalezienia własnej odpowiedzi na pytanie, dlaczego warto być zuchem, harcerzem, instruktorem.

Czuwaj!

hm. Beata Kobus komendant Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto Komenda Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto 85-010 Bydgoszcz , ul. Dworcowa 56 www.bydgoszcz.kp.zhp.pl www.facebook.com/HufiecBydgoszcz bydgoszcz@bydgoszcz.zhp.pl zdjęcia: archiwum hufca, archiwum 7 BDH im. Jana Karola Chodkiewicza „Zielona Siódemka”, archiwum Janusza Pruskiego, hm. Barbara Małecka, Robert Sawicki redakcja: pwd. Małgorzata Grosman korekta: hm. Barbara Małecka, skład: phm. Maciej Charczuk

Harcerstwo oczami rodziców, czyli dlaczego harcerstwo jest dobrą szkołą życia

Gdy nasz syn szedł do szkoły, ktoś ze znajomych p o d p ow i e d z i a ł nam, że działa w niej gromada zuchowa. Nasze dziecko lubi przyrodę i ogniska, uznaliśmy więc, że to aktywność w sam raz dla niego, ale nie nakłanialiśmy go do niczego; zaczął uczęszczać na zbiórki we wrześniu, a dopiero w marcu, na urodziny, kupiliśmy mu mundur. Powiedział nam, że to najlepszy prezent, jaki mógł dostać, bo od razu zakochał się w harcerstwie.

Bo harcerstwo to dla dziecka przygoda, pasja, sposób na życie.

Z punktu widzenia rodzica docenić należy natomiast to, że uczy systematyczności, wytrwałości, odpowiedzialności, współpracy, mobilizuje do działania, rozbudza ciekawość świata. Dzieci – nie zauważając nawet tego – bawiąc uczą się wielu ciekawych rzeczy. W szkole i w domu nikt nie robi dzieciom zajęć z zapalania świeczek, tymczasem na zbiórkach są takie zajęcia.

Dla naszego syna ważne są też ogniska, kocha śpiewanie. Postanowił nawet, że w związku z tym będzie się uczyć grać na gitarze.

W tym roku był na swoim pierwszym obozie, co było dla niego wielkim przeżyciem. Pierwszego dnia był deszcz i wiatr, namiot przeciekał, starsi harcerze pomagali więc zuchom okopać namioty i przywrócić porządek. To też była dla niego wielka nauka, bo zobaczył, że tym, którzy są w kłopocie powinno się pomagać i na pewno zapamięta to na przyszłość. W ośrodku w Pólku, gdzie odbywał się obóz, w tym roku gościli też Szkoci, była więc też lekcja porozumiewania się na migi, poznawanie innej kultury...

Gdy po powrocie do szkoły pani poprosiła dzieci, by przyniosły pamiątki z wakacji, nasz syn zabrał znaczek zucha, który otrzymał na obozie.

Ewa Orzechowska, właścicielka firmy, mama 12-letniego Olgierda i 4-letniego Aleksandra: Gdy Olgierd miał pójść do szkoły bardzo zależało nam z mężem, by mógł zostać zuchem. Byliśmy pewni, że dziś, kiedy dzieci bywają zniewieściałe i często nie potrafią sobie poradzić w teoretycznie niezbyt trudnych sytuacjach, harcerstwo może je ubogacić, kształtować ich postawy moralne i społeczne, pomagać w rozwoju fizycznym, a tym samym wspierać rodziców w ich wychowawczych wysiłkach. Dlatego zanim przeprowadziliśmy się do Murowańca, sprawdziliśmy, że z pobliskich szkół gromadę zuchową ma Łochowo, ale ponieważ koledzy Olgierda z przedszkola szli do Białych Błot, a na dodatek tamtejsza szkoła organizowała dowóz dzieci, wybraliśmy jednak Białe Błota. Bar-

dzo się ucieszyliśmy, gdy okazało się, że i tam jest zuchowa gromada.

Na harcerstwie zależało nam też dlatego, że należymy z mężem do klubu górskiego, z którym kilka razy w roku jeździmy w góry.

W tych rajdach uczestniczą głównie dorośli, chcieliśmy więc, by Olgierd miał możliwość spróbowania takiej aktywności nie tylko z dorosłymi, ale i z rówieśnikami.

Olgierd jest dziś bardzo dumny z nabytych na zbiórkach umiejętności, na przykład z tego, że umie rozpalać ognisko i zadbać, by paliło się bezpiecznie. Gdy pojechaliśmy z klubem w góry, to on przygotował stos i dbał o ogień, a potem o bezpieczne wygaszenie ogniska, miał więc możliwość wykorzystać nabyte umiejętności także poza harcerstwem, a do tego zebrał jeszcze wiele pochwał.

Harcerstwo dopinguje więc dzieci, by się rozwijały, stwarza wiele możliwości, kształtuje je, daje im silny kręgosłup moralny.

Iwona Sulik, lekarka, mama 14-letniej Julki: Julka sama zdecydowała, że chce zostać harcerką. Był w szkole nabór, wybrała się na pierwszą zbiórkę wraz z koleżankami i wsiąkła w harcerstwo. Bardzo ważny był dla niej niewątpliwie aspekt towarzyski, bo na zbiórkach wcześniejsze przyjaźnie się cementowały, pojawiły się też nowe. Z mojego punktu widzenia ważne było natomiast to, że dzieci w ramach zbiórek uczą się różnych umiejętności, ale też pomagania innym, zdobywają wiedzę o tym, co zrobić by móc liczyć na innych i by inni mogli liczyć na nie. A oprócz zbiórek są oczywiście różne wycieczki, wypady, obozy, które są dla dzieci atrakcyjne i ciekawe.

Dziś Julka, po zmianie szkoły, nie chodzi już z dawnymi koleżankami do jednej klasy, ale dzięki harcerstwu nadal się z nimi spotyka i przyjaźni.

Pojechały kolejny raz wspólnie na letni obóz i nie chciały z niego wracać.

Teraz Julka zostanie przyboczną w swojej drużynie, kolejny raz czekają na nią wielkie przeżycia, nowe zadania i obowiązki. Nie może się tego doczekać.

Harc-e

Bernadeta Szmańda, nauczycielka matematyki, mama ośmiolatka

3

^T!c_

4_Uh` [\fgbelVmal ""$&

\^Tem `\TfgT

Wincenty Gordon - pierwszy harcerz z Bydgoszczy

b

g

9BG! M5<BEL EB7<MAA8

Wba

b J\aVXagl :beWba c\fTa\X` b [\fgbe\\ 5lWZbfmVml mT]Äť f\Ĺ&#x2C6; Od nieĹ&#x201A;atwego dzieciĹ&#x201E;stwa i fascynacji harceraT X`XelghemX! =XZb gX^fgl Wb Wm\ŧ fÄť a\XbVXa\baX

W aT mT]Ĺ&#x20AC; a\X` alV[ TV[!

Xf\Ĺ&#x20AC;g X`T_ Wm\a

f\Ĺ&#x20AC;g^\ m a\X Â&#x2030;jVX Ă&#x2021;>T Tmjl bfmVm fmcX \VXÂş gÂ&#x2030;eX! 5lW l!

skimi ideami poprzez ĹźoĹ&#x201A;nierskie potyczki i konJ $,%( e! mbfgT [TeV`\ w jeÂ&#x2030;V\ Wb ceTVl j `\X]f^\X] X_X^ spiracyjnÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Szarych Szeregach do fgemX` M;C! J $,%# \ $,&# e! Ul gebja\. mbfgT \a^TfXagX`! =Xfm tytuĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x17E;Najpopularniejszego Bydgoszczaninaâ&#x20AC;?

VmX ]T^\ĹŹ VmTf mT]`bjT f\Ĺ? [Te ^b`XaWTagX` ;hYVT M;C VXefgjX`! J $,'* e! mT Wm\T T_ j 5lWZbfmVml! <WXĹ&#x20AC; [TeVXefgjT Z bydgoskim harcerstwem zwiÄ&#x2026;zany byĹ&#x201A; od saabĹŹĹ&#x192; j FmTelV[ FmXeXZTV[ mbfgT J\aVXagl :beWba Ul cemXf\Ĺ&#x20AC;^ mego poczÄ&#x2026;tku, od pamiÄ&#x2122;tnego zebrania TowabWmaTVmbal @XWT_X` MjlV\Ĺ? a\Ĺ?gl VT X Ć lV\X! rzystwa TerminatorĂłw, ktĂłre odbyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; 100 lat fgjT \ Jb_abĹŹV\!

J _TgTV[ %#! \ &#! hU\XZ XZb eXbeZTa\mTV]TV[ j\X^h \`T f\Ĺ? eÂ&#x2030;Ć alV[ mT]Ĺ?Ĺ&#x192;! temu, czyli 8 sierpnia 1917Cb roku w koĹ&#x203A;cieleX_X^ Ĺ&#x203A;w. gebja\T cemX^fmgT V\ T f\Ĺ?

7bc\Xeb j $,&, e! mbfgT \a^TfXa TrĂłjcy w Bydgoszczy. gX` j 8_X^gebja\ @\X]f^\X] j MT^ TWl 8aXeZXglVmaX B^eĹ? j 5lWZbfmVml! 6T l VmTf bVml WkrĂłtce po nim zostaĹ&#x201A;Zh CÂ&#x2030; abVaXZb j ^gÂ&#x2030;elV[ cTa zastÄ&#x2122;powym w I DruJ\aVXagl Ul fT`bWm\X_al` j\ĹŹV\X Wm\T T j [TeVXefgj\X! Ĺźynie Skautowej im. StanisĹ&#x201A;awa Staszica i wspĂłĹ&#x201A;eXYXeXagX` mTbcTgemXa\T! CeT J $,&+ e! mbfgT mT gb h[bab organizatorem czterech VbjT gT` Wb $,)) e! ZWl cemX kolejnych bydgoskich ebjTal cT`\Ĺ&#x20AC;g^bjl` [TeVXe fmXW aT X`XelgheĹ?! 4_X a\X bW f^\` elaZeTYX` W_T glV[ ^gÂ&#x2030;eml mÄ&#x2122;skich druĹźyn skautowych oraz jednej ĹźeĹ&#x201E;cbVmljT ! =XfmVmX Wb $,*' e! jT_Vml_\ b a\XcbW_XZ bĹŹĹ&#x192;! skiej. Jeszcze przed wybuchem II wojny Ĺ&#x203A;wiatoceTVbjT aT cÂ&#x2030; XgTgh j mT^ T Ă&#x201A;JTjembaÂľ j FmTelV[ Wbjl` TeV[\jh`! wej zostaĹ&#x201A; odznaczony KrzyĹźem ZasĹ&#x201A;ugi dla ZHP. FmXeXZTV[ ħj\XgaT maT]b`bĹŹĹ&#x192; a\X`\X W czasie wojny dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201A; w ZwiÄ&#x2026;zku Walki Zbrojnej 6[bĹ&#x192; `\T ]hĆ ceTj\X '# _Tg ZWl V^\XZb cbfmh^\jTa\T TeV[\jT_

Harc-e

mU_\Ć T T f\Ĺ? jb]aT mbfgT m`b alV[ Wb^h`XagÂ&#x2030;j ebmcT_\ l U\_\mbjTal! JT_Vml j < Wlj\m]\ j a\` cTf]Ĺ? bc\fljTa\T c\XV[bgl FT`bWm\X_aX] :ehcl cemXfm bĹŹV\ 5lWZbfmVml! 5l BcXeTVl]aX] Ă&#x2021;Jlfm^Â&#x2030;jÂş! fmcXeTVmX` j cbmlgljal` gX 7b 5lWZbfmVml jeÂ&#x2030;V\ j cTĆ&#x20AC; Zb f bjT maTVmXa\h! 7b fmh^T Ĺ&#x20AC;g^h! Wm\Xea\^h $,&, e! 4eUX\gfT`g a\T \ Wb^h`XagbjTa\T cemXfm Wbj\ f^\XebjT Zb Wb ceTVl j JTe bĹŹV\ `bU\_\mbjT l Zb mTV[b mTj fmgTgTV[ >b_X]bjlV[ cÂ&#x2030;Ć&#x20AC;a\X] WmĹ&#x20AC;VX j _TgTV[ *#! m`\Tal \T gX] fmX MAG> ZWm\X ceTVbjT ]T^b j `\XĹŹV\X! Ma\^T l fgTeX Uh `TeVT fcTjTVm! < gh j^eÂ&#x2030;gVX ebmcbVmĹ&#x20AC; Wla^\ ZWl jlglVmTab abjX b JT f\Ĺ? ^b_X]al UTeWmb jTĆ al ebm h_\VX T cTa J\aVXagl f\Ĺ?ZT jTa Wm\T Ć lV\T J\aVXagXZb :beWb Wb ^bemXa\! gXWl aT Wm\T T_abĹŹĹ&#x192; fTUbgTĆ bjT j Mj\Ĺ&#x20AC;m^h JT_^\ MUeb]aX] MTcb`a\TaX cXeX ^\ 7b chU_\^bjTa\T \V[ aT T`TV[ ^\X` \ j FmTelV[ FmXeXZTV[!

UlWZbf^\X] ceTfl aT`Â&#x2030;j\ T cT ` ^T :beWba mbfgT mTcemlf\Ĺ?Ć b aT J\aVXagXZb UlWZbf^T Wm\Xa `\aT ! al ' VmXejVT $,'# e! cemXm 5Xe a\^Te^T JT_Xe\T 7elZT bjT gT^ TVmĹ&#x20AC; aTeWT @ebm\Ĺ&#x;f^\XZb ^b`Xa ?Xfm WTagT UlWZbf^\XZb Ă&#x2021;Eb]hÂş. Ć X fmjXWXebj\Ta^T! CXeX ^Ĺ&#x20AC; ]Xfg eĹ?^bc\f cemX $,$& ceml]Ĺ&#x20AC; cfXhWba\` Ă&#x2021;JTjembaÂş! bfl =XZb mTWTa\X` Ul T beZTa\mTV]T V[bjljTal j UlWZbf^\X] CeT TVmĹ&#x20AC; fm^b_Xa\T jb]f^bjXZb! :beWba Vbja\ EXZ\baT_aX] J\@5C fc\ fh h_\V `\TfgT m _Tg )#! >TĆ WT gXeT! beZTa\mbjT T^V]X fTUbgTĆ bjb \fga\X]Ĺ&#x20AC;VT jÂ&#x2030;jVmTf h_\VT ]Xfg bjb WljXefl]aX cÂ&#x2030;Ć&#x20AC;a\X] gT^Ć X f\Tg bc\fTaT ^\XWl cbjfgT T j ]T TemT! ^Ĺ? Ĺ&#x20AC;VmabĹŹV\ \ jlj\TWh! aT mX CbWm\X`aĹ&#x20AC; Wm\T T_abĹŹĹ&#x192; ^\X] Wm\X_a\Vl _XĆ l ]T^\X ^b_X] ab cb_f^\X \ a\X`\XV^\X aTm `\aT Ă&#x2021;JTjembaTÂş fmVmXZÂ&#x2030; bjb bc\ X ĹŹj! fT j _! +#! eXW! =Xeml =TĹŹ^bj\T^ jl abf\ T! C\fTa\X` cTa J\aVXagl mT] =Ta j Vl^_h Ă&#x2021;:Wl fmh`\T @ bWl 4 ?TfÂş j Ă&#x2021;7m\Xaa\^h J\XVmbe `bjT f\Ĺ? gl` a\X`T_ Wb ^bĹ&#x;VT b_f^\ Ć lV\T! :Wl ]hĆ jmeb^ bW`Tj\T TgT gb al`Âş! MaT]Wm\X`l ]Ĺ&#x20AC; gXĆ j Cb

Armii Krajowej i w Szarych Szeregach. Zawodowo zwiÄ&#x2026;zany byĹ&#x201A; najdĹ&#x201A;uĹźej z bydgoskÄ&#x2026; elektrowniÄ&#x2026;, gdzie pracowaĹ&#x201A; jako inkasent. Od roku 1966, gdy przeszedĹ&#x201A; na emeryturÄ&#x2122;, poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;ciĹ&#x201A; siÄ&#x2122; swojej drugiej obok harcerstwa najwiÄ&#x2122;kszej pasji â&#x20AC;&#x201C; historii naszego miasta. W 1976 roku zostaĹ&#x201A; wybrany â&#x20AC;&#x17E;Najpopularniejszym Bydgoszczaninemâ&#x20AC;? w plebiscycie Towarzystwa MiĹ&#x201A;oĹ&#x203A;nikĂłw Miasta Bydgoszczy i redakcji â&#x20AC;&#x17E;Dziennika Wieczornegoâ&#x20AC;?. ChoÄ&#x2021; umarĹ&#x201A; w 1982 roku, pozostaĹ&#x201A; w pamiÄ&#x2122;ci bydgoszczan â&#x20AC;&#x201C; w sierpniu bieĹźÄ&#x2026;cego roku, w 100-lecie bydgoskiego harcerstwa, zostaĹ&#x201A; wybrany patronem jednego z bydgoskich tramwajĂłw.

ChĹ&#x201A;opak ze Szwederowa

Wincenty Gordon, bo o nim mowa, urodziĹ&#x201A; siÄ&#x2122; 31 marca 1900 roku. Jego rodzice â&#x20AC;&#x201C; Walenty i Rozalia â&#x20AC;&#x201C; mieszkali na Szwederowie przy ulicy Bielickiej. Walenty mĹ&#x201A;odo umarĹ&#x201A;, Wincenty zwany Wickiem szybko musiaĹ&#x201A; w zwiÄ&#x2026;zku z tym dorosnÄ&#x2026;Ä&#x2021;. JuĹź w 1913 roku, po nauce w szkole przy ulicy LeszczyĹ&#x201E;skiego, podjÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; pracÄ&#x2122; jako goniec, a kilka lat później zaczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; uczyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; zawodu elektromontera, nastÄ&#x2122;pnie pracowaĹ&#x201A; w parowozowni jako pomocnik Ĺ&#x203A;lusarza. Przed II wojnÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;wiatowÄ&#x2026; pracowaĹ&#x201A; w Elektrowni Miejskiej jako inkasent.

JednoczeĹ&#x203A;nie caĹ&#x201A;y czas kultywowaĹ&#x201A; harcerskie idee, ktĂłrymi â&#x20AC;&#x17E;zaraziĹ&#x201A;â&#x20AC;? go Jan Wierzejewski

Drużynowy i komendant

Gdy w 1920 roku Bydgoszcz powróciła do Polski, Jan Wierzejewski opuścił nasze miasto, a funkcję komendanta Drużyn Skautowych objął Wincenty Gordon. Rok później i on jednak wyjechał z miasta, aby odbyć w Poznaniu służbę wojskową; w tym czasie włączył się w działalność poznańskich harcerzy.

Po zakończeniu służby wojskowej wrócił do Bydgoszczy i dalej pracował z młodzieżą. Tworzył kolejne drużyny, szkolił drużynowych i zastępowych, został powołany na funkcję komendanta Hufca Pozaszkolnego. W 1932 roku podjął się poprowadzenia 16 Bydgoskiej Drużyny Harcerzy o specjalności żeglarskiej, która w krótkim czasie osiągnęła szereg sukcesów sportowych.

Pseudonim „Wawrzon”

Okupacja hitlerowska przewróciła jego życie do góry nogami, tak jak i innych Polaków. Został zmobilizowany, walczył w I Dywizji Piechoty Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Wyszków”.

Służył w niej w stopniu kaprala, jednak szybko wrócił do domu po przejściu choroby zakaźnej.

Zamieszkał wraz z żoną Franciszką i córką Bogumiłą na Szwederowie, przy ulicy Skorupki.

Do pracy został skierowany przez niemieckie władze do Deutsche Reichsbahn, czyli warsztatów kolejowych; pracował w nich jako spawacz.

Jednocześnie związał się ze Związkiem Walki Zbrojnej, który następnie został przemianowany w Armię Krajową oraz z Szarymi Szeregami, czyli konspiracyjnym harcerstwem. Pod pseudonimem „Wawrzon” zajmował się organizowaniem szkolenia wojskowego w komendzie Ula „Lina” Szarych Szeregów, przygotowywaniem akcji sabotażowo-dywersyjnych i tworzeniem siatki łączności i wywiadu. W elektrowni tworzył trójki dywersyjne zajmujące się najpierw dożywianiem zmuszanych tam do pracy więźniów i jeńców, później – niedługo przed ucieczką Niemców – zabezpieczeniem elektrowni i jej urządzeń przed zniszczeniem. Dzięki harcerzom pracującym w zakładzie, Niemcom nie udało się ich ani wywieźć, ani zniszczyć. Harcerze wiele z nich po zdemontowaniu ukrywali w kanałach pod turbinami lub zatapiali w kanale przed stacją pomp, zamiast zapakować na samochody.

Przecinali też przewody elektryczne dochodzące do materiałów wybuchowych, które miały wysadzić elektrownię oraz psuli samochody, które miały Niemcom posłużyć do ewakuacji.

Po latach Wincenty Gordon opisał te działania Szarych Szeregów, by nie zostały zapomniane przez potomnych, dziś ten dokument znajduje

Harc-e

na pierwszej skautowej zbiórce w Bydgoszczy.

8 sierpnia 1917 roku spotkali się w ramach zebrania Towarzystwa Terminatorów w kościele św. Trójcy i w kolejnych latach ściśle współpracowali. Wincenty Gordon już po kilku tygodniach został zastępowym w I Drużynie Skautowej im. Stanisława Staszica, w 1919 roku – drużynowym IV Bydgoskiej Drużyny Skautowej im. Jana Kilińskiego. Polska nie była wtedy wolna – gdy młodzi bydgoszczanie rozpoczynali swą skautową przygodę, podzielona była od ponad 100 lat przez trzech zaborców: Prusy, Austrię i Rosję. Wielkopolska, skąd pochodził Jan Wierzejewski i Bydgoszcz, do której przyjechał krzewić idee niepodległościowe, były pod zaborem pruskim. Skauting był przygotowaniem do zbrojnej walki o niepodległość.

W przypadku bydgoskich skautów był to udział w powstaniu wielkopolskim. Wicek Gordon był w tym powstaniu łącznikiem i sanitariuszem.

5

się w archiwum Fundacji Generał Elżbiety Zawadzkiej. Pisząc te wspomnienia Wincenty Gordon był już na emeryturze, na którą przeszedł w 1966 roku. Wcześniej, tuż po wojnie, bo w 1947 roku za działalność w Szarych Szeregach został odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności.

W roku 1950 rozstał się jednak z harcerstwem.

Stało się to w momencie, gdy ZHP, decyzją władz państwowych, zostało na kilka lat zastąpione przez Organizację Harcerską. Rozstał się więc z organizacją, a nie z jej ideami.

Tłumacz i autor

Harc-e

Swoją potrzebę działania Wincenty Gordon spożytkował wówczas w inny sposób. Doskonale znając język niemiecki, zajął się tłumaczeniem dokumentów w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Bydgoszczy. Zainteresował się historią miasta i rozpoczął współpracę z Towarzystwem Miłośników Miasta Bydgoszczy. Pracował przy organizacji wystaw historycznych, odczytów i prelekcji. Zaczął pisać do „Dziennika Wieczornego” (już nie istniejącego) oraz „Kalendarza Bydgoskiego”. W ten sposób powstały cykle : „Z teki Szperacza”, „Bydgoskie dzielnice”, „Bydgoskie kościoły” czy „Bydgoskie pożegnania”. O początkach bydgoskiego skautingu i harcerstwa napisał do zbioru „Opowieści Bydgoskie”.

Przypominał w nim nazwiska wielu pierwszych bydgoskich skautów: Jankowskiego, Budniarskiego, Schroedtera, Kowalkowskiego, Szałajdy, Buzalskiego, Graczykowskiego, Grzechowiaka, Matei i własne. Wspominał też o drukarni „Dzien-

6

nika Bydgoskiego” Jana i Wincentyny Tesków, gdzie zatrudniony był Jan Wierzejewski i Leonie Posłusznym, właścicielu księgarni, którego dom zawsze był otwarty dla skautów żądnych wiedzy o Polsce…

Dziejopisarz

W pamięci bydgoszczan Wincenty Gordon pozostał też jako człowiek, który opisywał historię ich miasta, jego domów i ulic, a tym samym i mieszkańców. Za tę działalność wyróżniony został odznaką honorową „Bydgoszcz Zasłużonemu Obywatelowi”. Jego bydgoskie opowieści, opisy odchodzącej w zapomnienie historii musiały bardzo łapać za serce mieszkańców, bo w 1976 roku został wybrany „Najpopularniejszym Bydgoszczaninem” w plebiscycie Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy i redakcji „Dziennika Wieczornego”.

W odcinku cyklu „Bydgoskich pożegnań” napisanym o jego osobie jawi się też jako człowiek niezwykle ciepły, serdeczny i życzliwy. „Kiedy w ostatnich tygodniach przed Jego odejściem, zaniepokojeni przedłużającym się milczeniem, złożyliśmy wizytę w skromnym pana Wickowym mieszkaniu – już byli tam harcerze z pobliskiej szkoły, którzy otoczyli sędziwego druha najserdeczniejszą opieką” – napisał dziennikarz o Wincentym Gordonie.

Wincenty Gordon zmarł 2 stycznia 1982 roku, został pochowany na cmentarzu przy ulicy Stepowej, czyli przy dzisiejszej ulicy Wyszyńskiego.

Na fordońskim osiedlu Przylesie jest ulica nosząca jego imię.

Specjalności harcerskie Harcerski Klub Turystyki Pieszej PTTK „Kiwaczki”

Jesienią 1982 roku hm. Janusz Pruski, dyrektor Ogniska Pracy Pozaszkolnej „Dom Harcerza” w Bydgoszczy, zaproponował młodemu wówczas drużynowemu Piotrowi Nawrockiemu

założenie Klubu Turystyki Pieszej, który co miesiąc miał organizować jakąś imprezę turystyczną dla bydgoskich harcerzy i instruktorów.

organizuje cykl imprez turystycznych Wędrowanie z „Kiwaczkami”, w ramach którego odbywają się rajdy piesze: „Rajd Zimowy”, „Harcerskie Powitanie Wiosny”, „Barwy Jesieni”, piesze rajdy przyrodnicze „Szlakiem bydgoskich pomników przyrody”, rajd rowerowy i zlot „Pożegnanie lata”. W tym roku, stulecia bydgoskiego harcerstwa, proponujemy wędrówkę w odcinkach „100 km dookoła Bydgoszczy”.Turystykę z „Kiwaczkami” mogą uprawiać harcerze i uczniowie szkół, którzy nie są harcerzami.

Harcerski Klub Turystyki Pieszej „Kiwaczki” jest klubem Oddziału Miejskiego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W klubie zdobywa się odznaki PTTK: turystyki pieszej (OTP), turystyki górskiej (GOT), „Turysta przyrodnik” i krajoznawcze. Nasi członkowie mają uprawnienia kadry PTTK: sześciu Przodowników Turystyki Pieszej PTTK, jeden Przodownik Turystyki Górskiej PTTK i troje Instruktorów Ochrony Przyrody PTTK. Prezesem HKTP „Kiwaczki” jest hm. Piotr Nawrocki.

Więcej informacji o bieżących działaniach klubu pod adresem: www.facebook.com/kiwaczki/.

Pod żaglami „Zawiszy”, czyli żeglarstwo

Działalność klubu rozpoczęła się rajdem pieszym „Barwy Jesieni” nad jezioro do Piecek i trwa przez 35 lat.

Przez minione lata klub organizował rajdy piesze, rowerowe i imprezy na orientację. Członkowie klubu brali udział w zawodach na orientację w województwie bydgoskim i toruńskim.

W Toruniu w latach osiemdziesiątych nasi harcerze byli bliscy zdobycia rocznego pucharu PTTK. Obecnie, co roku, HKTP „Kiwaczki”

Harc-e

Żeglarstwo związane jest z bydgoskim harcerstwem od zawsze. Drużynę o tej specjalności prowadził przez pewien czas Wincenty Gordon. To dzięki bydgoskim harcerkom, które pierwsze organizowały obozy nad Jeziorem Charzykowskim, istnieje dziś ośrodek w Funce, wielce zasłużony dla bydgoskiego, harcerskiego i polskiego żeglarstwa.

7

Leśne

Tu nas cie ie znajdz

Białe Błota

Gromady zuchowe Bartodzieje 17 BGZ „Tęczowe Słoneczko” drużynowa: pwd. Magdalena Ernest kontakt: 668 262 119, magern@op.pl miejsce zbiórek: ul. Bałtycka 59 (ZS 21)

77 BGZ „Zielone Skrzaty” (SH „Zielone Szeregi”) drużynowa: phm. Elżbieta Kuczborska miejsce zbiórek: ul. Powstańców Wlkp 31, Brzoza

Błonie

Brdyujście 5 Próbna BGZ „Mali powstańcy” drużynowa: phm. Mariola Czerwińska miejsce zbiórek: ul. Łowicka 45 (SP 43) i MDK 5

Czyżkówko

Brzoza

Kozielec, gm. Dobrcz

18 BGZ „Wesołe Koziołki” drużynowa: pwd. Kamila Guryn kontakt: kamila.guryn@gmail.com miejsce zbiórek: SP w Kozielcu, gm. Dobrcz www.spkozielec.gm.dobrcz.pl/p,72, 18-bgz-wesole-koziolki

Maksymilianowo, gm. Osielsko

40 BDH „Synowie i Córki Wiatru” drużynowy: phm. Maciej Kosmala kontakt: zhpharcerze@gmail.com miejsce zbiórek: ul. Puszczykowa 11 (ZS24) wwww.zhpharcerze.wix.com/40bdh

Drużyny harcerskie, starszoharcerskie i wędrownicze Bartodzieje

Kapuściska 24 BGZ „Dżesti-na-ku” (SH „Zawiszanie”) drużynowa: Michalina Sidrów kontakt: 790 266 921, sidrowmichalina@gmail.com miejsce zbiórek: ul. K. K. Baczyńskiego 1 (SP 28)

Miedzyń

Nowa Wieś Wielka

Fordon

Glinki

Fordon, Brdyujście 144 BDH „Knieja” drużynowy: pwd. Bartłomiej Zych kontakt: 519 190 579, zysi@wp.pl miejsce zbiórek: ul. Bołtucia 7 (Fundacja „Wiatrak”) www.kniejazhp.wixsite.com/144bdh Próbna BDH „Płomienie” (SH „Zielone Szeregi”) drużynowy: pwd. Waldemar Szulc kontakt: 519 050 010, waldekszulce@wp.pl miejsce zbiórek: ul. Sielska (ZS 20) 5 BDH „Burza” drużynowy: Ireneusz Krugły kontakt: 667 777 700 miejsce zbiórek: ul. Łowicka (SP 43) www.harcerzeniezlomni.pl 5 BDH „Niezłomni” drużynowa: Anna Filipczak-Krugły kontakt: 663 332 333 miejsce zbiórek: ul. Kapliczna (ZS 17) www.harcerzeniezlomni.pl 16 BŻDH drużynowy: hm. Henryk Konarski kontakt: www.facebook.com/16BDH/ miejsce zbiórek: ul. Pijarów 4 (ZS 8)

77 BGZ „Wiercipięty” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowa: Anna Kuczborska miejsce zbiórek: SP w Nowej Wsi Wielkiej

10 BGZ „Rada Puchaczy” (SH „Zawiszanie”) drużynowa: Klaudia Świetlik kontakt: 697 482 950, kaludiaswietlik@interia.pl miejsce zbiórek: ul. Popiełuszki 8 (kościół św. Braci Męczenników) (51) Próbna BGZ „Dzielne Wilczki” (SH „Horyzont”) drużynowa: Joanna Janeczko kontakt: 690 356 255, joanna.janeczko@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Glinki 40 (kościół pw. Ducha Świętego)

45 BDH „Ufotropy ze Słonecznej” im. Leona Barciszewskiego drużynowa: phm. Emilia Kośmieja kontakt: 694 869 310, 141maja@wp.pl miejsce zbiórek: ul. Słoneczna 26 (SP 13) wwww.ufotropy.manifo.com

7 BGZ „Mali Podróżnicy” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowa: hm. Beata Kobus kontakt: 696 032 749, mali.podroznicy@zhp.net.pl miejsce zbiórek: SP w Maksymilianowie, gm. Osielsko www.zielonasiodemka.pl

77 BGZ „Rude Lisy” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowa: phm. Danuta Żołądkiewicz miejsce zbiórek: ul. Koronowska 74 (ZS 16) 23 BGZ „Wilki” drużynowa: phm. Monika Ozdoba miejsce zbiórek: ul. Wyzwolenia 4 (SP 4)

Harc-e

Szwederowo 13 BGZ „Wilczęta” drużynowa: Jolanta Szczepanek kontakt: 536 300 031 miejsce zbiórek: ul. Nowodworska 17 (ZS Katolickich) 7 BGZ „Dębowe Ludki” drużynowa: Dagmara Kozłowska miejsce zbiórek: SP w Białych Błotach www.zielonasiodemka.pl

11 BGZ „Leśne Skrzaty” (SH „Pod Wiatr”) drużynowa: HO Gabriela Poboc kontakt: 665 405 607, gabrielapoboc@gmail.com www.11bgzzhp.wordpress.com 12 BGZ „Wesołe Niedźwiadki” (SH „Pod Wiatr”) drużynowa: HO Maja Rosińska kontakt: 501 638 496 miejsce zbiórek: ul. Czartoryskiego 18 (ZS 25)

8

15 BGZ „Leśne Wilczki” drużynowy: Kamil Szupryczyński miejsce zbiórek: ul. Grabowa 4 (SP 20)

46 BDH „Buki” (9SBDHiGZ „Infantis Silvae”) drużynowa: pwd. Patrycja Giermakowska kontakt: 791 582 585 miejsce zbiórek: ul. Bałtycka 59 (ZS 21) 166 BDH „Brda” drużynowy: pwd. Damian Majchrowicz kontakt: 536 338 454, damian.majchrowicz@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Gajowa 94 (Gimnazjum 9)

Błonie, Jary, Wilczak 91 BDW „Równonoc” (SH „Pod Wiatr”) drużynowa: HO Natalia Kurdelska kontakt: 535 676 976, 91rownonoc@gmail.com miejsce zbiórek: ul. Gałczyńskiego 21 instagram.com/91rownonoc 61 BDH „Leśna Brać” (SH „Pod Wiatr”) drużynowa: Zuzanna Ciesielska kontakt: 660 441 288, zuzannaciesielska.off@gmail.com miejsce zbiórek: ul. Gałczyńskiego 21 www.facebook.com/61lesnabrac 71 BDH „Durabo” (SH „Pod Wiatr”) drużynowa: sam. Aleksandra Rogacewicz kontakt: 608 014 998, aleksandra.rogacewicz@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Gałczyńskiego 21 www.facebook.com/71durabo

Osowa Góra

Szwederowo 93 BDH „Arbor” drużynowa: pwd. Magdalena Ernest kontakt: 668 262 119, magern@op.pl miejsce zbiórek: ul. Nowodworska 17 (ZS Katolickich) 95 Próbna BDSH „Ignis” drużynowa: Martyna Bociańska kontakt: 607 969 378 miejsce zbiórek: ul. Nowodworska 17 (ZS Katolickich) www.inf.kp.pl

Śródmieście 7 BDSHiW „Forward” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowy: phm. Krzysztof Kobus HR kontakt: 7bdsh.druzynowy@gmail.com miejsce zbiórek: ul. M. Kopernika 1 www.facebook.com/7Forward 7 BDH „Młode Wilki” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowa: hm. Dorota Sucharska kontakt: 723 968 327, kujawskopomorska@zhp.pl miejsce zbiórek: ul. Kopernika 1 www.zielonasiodemka.pl 6 BDH „Grom” drużynowa: sam. Zuzanna Szczesik kontakt: 784 860 942 miejsce zbiórek: ul. Gdańska 122 (SP 37) Próbna BDSH „Tempestas” drużynowy: pwd. Krystian Olczak kontakt: 790 271 695, krystian.olczak@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Św. Trójcy 37 (ZSM 1)

52 BDH „Sfora” (SH „Horyzont”) drużynowy: phm. Krzysztof Błaszczak kontakt: 691 043 815, krzysztof.blaszczak@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Glinki 40 www. facebook.com/52bdh 54 BDSHiW „Ludzie Lasu” (SH „Horyzont”) drużynowy: Mikołaj Delik kontakt: 724 589 459, mikolaj.delik@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Glinki 40 (parafia pw. Ducha Świętego) 144 BDH „Drzewa” im. Olgi i Andrzeja Małkowskich (SH „Las”) drużynowa: hm. Emilia Domańska miejsce zbiórek: ul. Glinki 40 (kościół pw. Ducha Świętego)

44 BDW „Nocturno Venatores” (SH „Zawiszanie”) drużynowa: Joanna Barwińska kontakt: 787 702 145, barwinskaasia@gmail.com miejsce zbiórek: ul. Popiełuszki 3

Białe Błota 7 BDH „Włóczykije” drużynowa: pwd. Aleksandra Lubońska kontakt: 666 602 153 miejsce zbiórek: SP w Białych Błotach www.zielonasiodemka.pl 7 BDH „Białe Czaple” drużynowa: pwd. Aleksandra Lubońska kontakt: 666 602 153, olenka-al@wp.pl miejsce zbiórek: SP w Białych Błotach www.zielonasiodemka.pl

Kozielec, gm. Dobrcz 18 BDH „Nadwiślanie” drużynowy: pwd. Jarosław Różański kontakt: 695 867 599, bdhnadwislanie@interia.pl miejsce zbiórek: SP w Kozielcu, www.spkozielec. gm.dobrcz.pl/ p,73,18-bdh -nadwislanie

Maksymilianowo, gm. Osielsko 7 BDH „Łaziki” (SH „Zielona Siódemka”) drużynowa: pwd. Katarzyna Deptuła kontakt: 608 426 870, depcia1@wp.pl miejsce zbiórek: SP w Maksymilianowie, gm. Osielsko www.zielonasiodemka.pl

Harc-e

Wyżyny, Kapuściska, Glinki 100 BDH „Zwiadowcy” im. Janusza Kusocińskiego drużynowy: hm. Piotr Nawrocki kontakt: 514 93 93 97 miejsce zbiórek: ul. A. Grzymały-Siedleckiego 11 43 BDH „Uroczysko” drużynowy: pwd. Michał Borkowski kontakt: michal.borkowski@zhp.net.pl miejsce zbiórek: ul. Baczyńskiego 1 (SP 28) i harcówka przy kościele pw. św. Polskich Braci Męczenników www.facebook.com/43-BDH-Uroczysko1040661422634405 42 BDSH „Krzewy” im. Dzieci Bydgoskiego Września (SH „Zawiszanie”) drużynowa: Anna Zych kontakt: zychanna44@gmail.com miejsce zbiórek: ul. ks. J. Popiełuszki 3 (parafia pw. św Polskich Braci Męczenników)

9

Bydgoski”, przy ulicy Bronkowskiego 45. Członkami drużyny są harcerze i harcerze starsi. www.facebook.com/pg/16-ŻDH-Bydgoszcz 448571055219858.

W innych drużynach harcerskich i starszoharcerskich działają też zastępy o specjalności żeglarskiej. Łącznie żeglarstwo uprawia obecnie około pięćdziesięciorga zuchów i harcerzy, trwa jednak nabór do drużyn, wszyscy chętni mają więc właśnie doskonałą okazję, by połknąć żeglarskiego bakcyla. Spróbować poznać podstawy żeglarstwa, wybrać się na swój pierwszy żeglarski biwak, potem także na obozy żeglarskie, regaty, rejsy, na konkursy i spartakiady drużyn wodnych. Zdobyć żeglarską wiedzę i umiejętności, kolejne patenty. To wszystko możliwe jest w ramach harcerstwa.

Harcerska Grupa Wyczynowa, czyli HGW

Harc-e

Z Bydgoszczą związanych jest też wielu żeglarzy, którzy wpisali się w historię polskiego żeglarstwa. Hm. Andrzej Grodzki, były komendant naszego hufca i chorągwi bydgoskiej, był także dyrektorem Centrum Wyszkolenia Morskiego ZHP w

10

Gdyni. Andrzej Kałamaja był kapitanem „Zawiszy Czarnego”.

Członkowie nie istniejącego już Klubu Żeglarskiego „Koga” – Ewa Półtorak i Wojciech Ogrzewalski opłynęli kulę ziemską.

Pwd. Paweł Biały, dzisiejszy retman hufca, wrócił niedawno z Bitwy o Gotland, czyli regat dla śmiałków, którzy startując z Gdańska próbowali opłynąć wyspę Gotlandię…

Dziś żeglarstwo stanowi więc nadal jedną z harcerskich specjalności. W Bydgoszczy funkcjonują dwie takie drużyny.

77 Bydgoska Gromada Zuchowa „Rude Lisy”, działająca przy SH „Zielona Siódemka”, prowadzona jest przez Danutę i Piotra Żołądkiewiczów. Zajęcia odbywają się w szkołach podstawowych nr 16 przy ul. Koronowskiej i nr 10 przy ulicy Śląskiej, a także w na przystani bydgoskiego Yacht Clubu, przy ulicy Witebskiej 4.

Więcej informacji: www.facebook.com/77-BGZ-Rude-Lisy-397408343942368.

16 Bydgoska Żeglarska Drużyna Harcerska, dziś prowadzona przez hm. Henryka Konarskiego, założona została w 1928 roku. Drużyna spotyka się w Szkole Podstawowej nr 18 przy ul.

Pijarów 4 oraz na Przystani Wodnej Bydgoszcz Gwiazda „Kanał

HGW została zawiązana podczas obozu harcerskiego Szczepu „Zielona Siódemka” w Marianówce w 2014 roku. Górskie powietrze widać sprzyjało głębokim przemyśleniom przyszłych członków, bo od razu wyłoniła się główna idea, która scaliła nasze działania w wielką przygodę.

Mottem członków HGW jest rzymska sentencja „Audaces Fortuna Iuvat” (odważnym szczęście sprzyja) i tym właśnie kierujemy się podczas naszych wypraw w różne strony świata.

Motto i sylwetka wędrującego harcerza stanowią motyw przewodni Odznaki Grupy. Odznaka jest kilkustopniowa – jej kolor świadczy o aktywności i zaangażowaniu w działaniach.

Odznaka w kolorze białym przyznawana jest za uczestnictwo w 4 wyprawach, granatowa – za 10 wypraw, zielona za 25,

a czerwona za 50. Smaczku dodaje fakt, iż w ciągu roku odbywa się maksymalnie 5 wypraw.

Od 2014 roku odbyło się łącznie kilkanaście wypraw grupy.

W ich trakcie członkowie HGW spali w przeróżnych warunkach („aż” 3 razy mieli ze sobą namioty!), zdobywali i filtrowali wodę, piekli, gotowali i smażyli dary lasu, przeszli kilkaset kilometrów kierując się mapą i własnym nosem, wspinali się na kamienne ścianki i drzewa, brodzili, pływali i wpadali do wody, przede wszystkim jednak – dochodzili do szczytów swoich możliwości, a potem czepiając się każdej szansy, pokonując rozmaity trudności i wyzwania, wspinali się dalej, pokonując te szczyty siłą własnego charakteru i ducha.

Kontakt z grupą można nawiązać pisząc pod adres: krzysztof.kobus@zhp.net.pl.

Sekcja powstała w 2008 roku i początkowo nosiła nazwę „Siódme Dno”. Obecnie kieruje nią druh Grzegorz Stelmachowicz.

Lata szkoleń zaowocowały w pełni wykwalifikowanym zespołem kadry, posiadającej niezbędne uprawnienia do wszelkich działań zgodnych z metodyką harcerską. Działalność Sekcji obejmuje kilka ciekawych kierunków. Sztandarowym osiągnięciem HSP było poszukiwanie i penetracja wraku żaglowca Zawiszy Czarnego I, pod egidą Muzeum Morskiego w Gdańsku. Zwieńczeniem projektu było

Hufiec Bydgoszcz–Miasto może pochwalić się jedyną w kraju, zarejestrowaną w KDP PTTK CMAS Polska, Harcerską Sekcją Płetwonurków, działającą przy Szczepie 7 BDH „Zielona Siódemka”.

umieszczenie na dnie tablicy pamiątkowej poświęconej gen.

Mariuszowi Zaruskiemu i przekazanie elementów wraku do muzeum. Współpracuje także z Policyjnym Towarzystwem Sportowym „Gwardia” w Bydgoszczy.

Obecne działania to między innymi szkolenia dzieci, młodzieży i dorosłych, nurkowania stażowe, wyjazdy rekreacyjne połączone ze zwiedzaniem ciekawych miejsc. Sekcja działa na terenie całego kraju w ramach akcji HAL i HAZ – organizując warsztaty wprowadzające w tematykę podwodnej przygody.

Dużym zainteresowaniem cieszą się na przykład zajęcia „NURKIdejs”, czyli całodniowa zabawa na basenie.

Każdy prowadzący jednostkę ZHP może wpleść zajęcia płetwonurkowania w swój plan pracy za pośrednictwem HSP. Nowy rok harcerski 2017/2018 przyniósł nowe wyzwanie, jakim jest nauka i doskonalenie umiejętności pływania wśród zuchów i harcerzy. Jednocześnie nie zapomina się o ciągłym podnoszeniu kwalifikacji kadry. Z końcem roku Sekcja będzie mogła poszczycić się instruktorem nurkowania z osobami niepełnosprawnymi.

Nurkowanie to wspaniała przygoda, ale też próba charakteru i dyscypliny. Wszystkich zainteresowanych zuchów, harcerzy i rodziców zapraszamy do dzielenia pasji razem z nimi!

Więcej informacji i kontakt: www.facebook.com/Harcerska-Sekcja-Płetwonurków.

Harc-e

Harcerska Sekcja Płetwonurków, czyli HSP

11

Harcerski Patrol Ratowniczy, czyli HPR

Harcerski Patrol Ratowniczy tworzą ludzie pasjonujący się ratownictwem. Naszym szefem jest Katarzyna Leńska, ratownik medyczny i położna, wśród nas są studenci wydziałów ratownictwa medycznego, pielęgniarstwa, lekarskiego i fizjoterapii, ale nie tylko - mamy również w naszym gronie przyszłych prawników, informatyków czy mechaników.

Harc-e

Spotkania ćwiczebne patrolu odbywają się co około 4 tygodnie, na których nieraz do świtu ćwiczymy postępowania ratownicze podczas pozoracji, z wykorzystaniem fantomów i sprzętu medycznego.

Ciągle ćwicząc i doszkalając się zwiększamy nasze umiejętności i kwalifikacje.

Co robimy? Organizujemy między innymi: • zbiórki dla zuchów i harcerzy z zakresu pierwszej pomocy, • szkolenia z pierwszej pomocy, • warsztaty dla wędrowników i instruktorów, • pokazy dla drużyn harcerskich, firm, organizacji czy też fundacji, • gry ratownicze i specjalnościowe,

12

• pokazy i zajęcia dla szkół czy przedszkoli, • zabezpieczenia imprez.

Jeśli masz więcej niż16 lat i interesuje cię ratownictwo medyczne - dołącz do nas!

Zapraszamy na nasz Fanpage: HPR Bydgoszcz

Młodzieżowe Koło Filatelistów, czyli MKF

MKF założone zostało w 2013 roku w Szczepie „Zielona Siódemka”. Skupia dzieci i młodzież w wieku od 10 do 17 lat.

Młodsze dzieci bawią się znaczkami, uczestniczą w konkursach lokalnych zakończonych drukowaniem znaczków lub kartek.

Młodzież ambitnie buduje eksponaty filatelistyczne, które na wystawach krajowych otrzymują wysoką punktację - eksperci oceniają je na medale srebrne i Duże Złoto.

Ostatnio na konkursie Iwona Wołczyk za eksponat „Kopernik - siłacz z Torunia” otrzymała medal Duży Złoto, a Borys Ojewski za eksponat filatelistyczny „Bory Tucholskie - królestwem natury” medal srebrny na wystawach II i III stopnia. To bardzo wysokie oceny filatelistycznych sędziów.

Eksponaty budujemy na zajęciach koła. Na tych samych zajęciach przygotowujemy się do Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Filatelistycznego, który sprawdza wiedzę w trzech grupach wiekowych zarówno filatelistyczną, jak i z regionu, w którym w danym roku jest organizowany konkurs. W 2017 roku czterodniowy darmowy wyjazd w nagrodę za wygranie półfinału w Bydgoszczy zdobyła Iwona Wołczyk, która w Chorzowie w finale zajęła wysokie III miejsce. Dzieci i młodzieży na takim finale jest około 60 osób w trzech grupach wiekowych.

Uwaga: Konkurs

Tematem konkursu plastyczno-filatelistycznego na projekt znaczka i kartki pocztowej z okazji Roku Bydgoskiego Harcerstwa jest „100 lat służby i dobrej zabawy”.

W konkursie, którego celem jest uczczenie Roku Bydgoskiego Harcerstwa, rozwijanie zdolności manualnych i wyobraźni dzieci oraz promocja filatelistyki, wziąć mogą udział zuchy i harcerze. Prace mogą być wykonane w dowolnej technice, koniecznie jednak na załączonym do regulaminu wzorze znaczka, dostępnym pod adresem www.bydgoszcz. kp.zhp.pl/konkurs-znaczek/.

Na prace, podpisane na odwrocie imieniem i nazwiskiem, czekamy do 30 października.

Można je dostarczyć osobiście lub za pośrednictwem poczty (liczy się data stempla pocztowego) pod adres: Grażyna Błażejak, ul. Kopernika 1, 85-950 Bydgoszcz.

Spośród dostarczonych prac wybierzemy do 15 listopada troje zwycięzców – trzy najładniejsze i najbardziej zgodne z tematem konkursu prace. Na specjalnej uroczystości ich autorzy otrzymają nagrody z rąk komendantki Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto.

Wszystkie dostarczone prace będzie można oglądać na specjalnej wystawie, a nagrodzone mogą posłużyć jako motyw do wydruku znaczków pocztowych oraz kartek okolicznościowych.

Przewodnim hasłem opiekunów filatelistycznych jest hasło: ZNACZEK BAWI, UCZY WYCHOWUJE.... wiedza zdobyta podczas zabawy ze znaczkami wykracza daleko poza szkolny materiał i często pomaga w szkole. Jeśli ktoś lubi kotki, to zbiera znaczki o kotach i tym samym poznaje ich gatunki, zwyczaje i całą historię. A budując eksponat „pisze” książkę na podstawie znaczków i zgłębia wiedzę o danym temacie.

Opiekunem grupy jest Grażyna Błażejak.

dla młodzieży szkół podstawowych, szkolenia pozwalające na zapoznanie się krótkofalarstwem i łącznością przewodową oraz festyny środowiskowe. W ramach własnych przedsięwzięć współpracuje z Jednostką Ratownictwa Specjalnego w Kowalewku, między innymi prowadząc kursy na świadectwo operatora urządzeń radiowych w służbie radiokomunikacyjnej

„Emiter” kierowany jest przez hm. Witolda Błasiaka SP2JBJ i Bogdana Bielickiego SP2JNV. Pod ich czujnym okiem harcerze organizują i biorą udział w zawodach sportowych: Sięgaj do gwiazd, Dzień Myśli Braterskiej, SP DX Contest, Urodziny miasta Bydgoszczy, Harcerska Fala czy Kamykowe wici. Osiągnięciem członków klubu jest także nawiązywanie łączności ze wszystkimi kontynentami oraz organizowanie i uczestnictwo w akcjach dyplomowych, takich jak„Kanał Bydgoski” czy„670 lat Bydgoszczy”, przy której pracowano pod znakiem SQ670BY. Klub prowadzi też działalność promocyjną i szkoleniową: dni otwarte szkół z klasami o profilach wojskowych, zajęcia

Harc-e

Harcerski Klub Łączności „Emiter” SP2ZCI

13

dla strażaków. Promuje też krótkofalarstwo wśród harcerzy przygotowując pokazy sprzętu i ich obsługi na biwakach, obozach oraz w czasie innych imprez. Towarzyszą im gry i zabawy.

Harcerski Klub Honorowych Dawców Krwi

Członkowie działającego przy Komendzie Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto Harcerskiego Klubu Honorowych Dawców Krwi 22 lutego tego roku, a więc w Dniu Myśli Braterskiej, wzięli

Harc-e

udział w czwartej edycji ogólnozwiązkowej akcji Kropla Krwi na DMB. Oddając tego dnia krew w ramach Harcerskiej Kropli

14

Braterstwa, rozpoczęli jednocześnie akcję oddawania krwi przez harcerzy, instruktorów i wszystkich przyjaciół harcerstwa pod hasłem „100 litrów krwi na 100-lecie harcerstwa w Bydgoszczy”.

Krew oddawana była także przez harcerzy, instruktorów i innych mieszkańców Bydgoszczy 5 sierpnia tego roku na Wyspie Młyńskiej, na jubileuszowym festynie. Tylko tego jednego dnia zebrano aż 15 litrów krwi. Do 100 litrów brakuje jeszcze trochę, zachęcamy więc gorąco do uczestnictwa w akcji i zgłaszanie się do Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przy ulicy Markwarta w Bydgoszczy - oddając krew należy podać hasło „Harcerze – Bydgoszcz”.

Czlonkowie klubu oddadzą ponownie krew w październiku.

Więcej o akcji pod adresem: www.facebook.com/pg/krwiodawcyZHPbydgoszcz.

Rok Bydgoskiego Harcerstwa – kalendarium 3 października 2017 (wtorek, godz. 18.00 – 20.00) Sala Sesyjna Urzędu Miasta, ul. Jezuicka 1 - wstęp wolny

Debata „Obywatel harcerz, obywatelka harcerka. Jak kształtować postawę obywatelską wśród dzieci i młodzieży” 17 października 2017 (wtorek, godz. 10.00 – 15.30) Miejski Ośrodek Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy, ul. Jana III Sobieskiego 10

Konferencja metodyczna dla nauczycieli „Harcerstwo metodą na wychowanie”

Kartę zgłoszeniową proszę wysłać do 30 września 2017 (liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń) w formie elektronicznej na adres e-mail: sekretariat@moen.edu.pl lub pocztą: Miejski Ośrodek Edukacji Nauczycieli, ul. Jana III Sobieskiego 10, 85-060 Bydgoszcz Celem konferencji jest przedstawienie bydgoskim nauczycielom metody harcerskiej jako systemu wychowawczego, możliwego do wykorzystania w pracy wychowawczej, zaprezentowanie i promowanie dorobku wychowawczego i metodycznego Związku Harcerstwa Polskiego oraz promowanie współpracy między szkołami, nauczycielami, pedagogami a Związkiem Harcerstwa Polskiego.

Ważnym punktem konferencji będą warsztaty metodyki zuchowej, harcerskiej, starszoharcerskiej i wędrowniczej prowadzone przez instruktorki i instruktorów ZHP. Osobny panel dyskusyjny – poświęcony funkcjonowaniu drużyn harcerskich w szkołach, wzbogacony wymianą dobrych praktyk – adresowany jest do dyrektorów szkół.

18 listopada 2017

Festiwal Piosenki Harcerskiej „Koliber 2017” 17 grudnia 2017

Przekazanie Betlejemskiego Światła Pokoju mieszkańcom Bydgoszczy

Szczegółowe informacje wewnątrz numeru oraz na stronach www.bydgoszcz.kp.zhp.pl.

Harc-e

Zadanie współfinansowane ze środków Miasta Bydgoszczy

15

LQWHJUDFMD ]DEDZD SRรกX EXGRZDQLH ]HV EH]SLHF]QLH FLHNDZLH ] DGUHQDOLQฤ

8- 7(50,1

=$5(=(5: -8ล 7(5$= =$'=:2ฤฉ Harc-e

16