GrootHeerenveen 7 - 2021 by GrootMedia

MAANDBLAD

07-2021

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

6e JAARGANG • NR. 67

groot

IN DEZE UITGAVE

Actueel in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

JAN OORD

“De natuur draait om biodiversiteit”

FOTO: MUSTAFA GUMUSSU • FPH.NL

VOGELAAR EN NATUURMAN

NUMMER 07 • 2021

“KAPOT SCHRIJVEN” “Wees eens kritisch!”, bijt een stamgast mij toe, als ik me bij de juffrouw achter de tapkast van het café meld voor het voldoen van mijn rekening. Ik kijk hem vragend aan. “Jij schrijft toch stukjes? Ken jij ….?” De man noemt een naam. “Schrijf hem eens hélemaal kapót!”, spuugt hij zijn woorden bijna uit. Ik geef als antwoord, dat Eelke Lok voor onze krant al de vinger op de zere plek legt, en dat ík dat dan ook niet nog een keer hoef te doen. Nederland kent niet alleen zeventien miljoen virologen en voetbalcoaches, ook evenveel critici. Alleen halen de ‘nieuwe deskundigen’ meningen en feiten vaak door elkaar. Zelfs wetenschap is ‘ook maar een mening’, vinden deze nieuwbakken critici. Nou mag ikzelf de wereld om mij heen ook graag kritisch beschouwen, maar ik doe dat liever door middel van korte commentaartjes in de zijlijn of milde (zelf)spot op vrijdagmiddag na vijf uur. Mensen ‘kapot schrijven’ is niet echt mijn stijl, zeg maar. ‘Wees eens kritisch!’ is voor mij bijvoorbeeld: níét kritiekloos meelopen met de volksmenners; níét stemmen op tegenstanders van de gevestigde orde, alleen omdat het tegenstanders van de gevestigde orde zijn; níét iedereen die het niet met je eens is, maar kapot schrijven. Liever verbaas en verwonder ik me over wie en wat ik zoal tegenkom in het dagelijks leven. Over hoe absurd de denkbeelden van sommige mensen zijn. Het zogenaamde maatschappelijk belang is niet zelden het belang van de machthebbers en betrokkenheid blijkt nogal eens op egoïsme neer te komen. Of ik constateer – om maar wat te noemen – dat de ‘mienskip’, nota bene een Friese benaming, helemaal niet bestaat. De verdeeldheid in de samenleving is groter dan ooit, mede veroorzaakt door de coronacrisis. Daarom werk ik liever mee aan het gezamenlijk maken van een maandelijks feelgood-blad, om mooie positieve verhalen te delen. Wie wil lezen hoe mensen kapot worden geschreven, raad ik ‘sociale’ media aan. Immers, juist dáár zit het gros van de nieuwe criticasters. Dat herinnert me er aan dat ik mijn sociale accounts maar eens moet opzeggen. Voordat iemand ook dáár roept: “Wees eens kritisch!” Veel leesplezier!

Henk de Vries @HeerenveenZT

AFSLUITINGEN EN OMLEIDINGEN BIJ HEERENVEEN HEERENVEEN - Het afgelopen jaar is hard gewerkt om Heerenveen beter bereikbaar te maken. Deze zomer zijn er nog een paar grote afsluitingen voor het verkeer. Daarna is het eerste deel van het project afgerond. Omgevingsmanager Martijn te Wierik blikt terug én kijkt vooruit. “Het einde van de eerste fase is in zicht. De nieuwe rotonde aan de oostzijde van de A32 is bijna klaar. De volgende stap is het aansluiten van alle wegen op de rotonde. Daarom moeten we de wegen aan de oostzijde, bij het IBF, van het viaduct zes weken lang afsluiten. Tot en met 22 augustus geldt voor automobilisten en fietsers een omleidingsroute om op hun bestemming komen. Ook de bussen van Arriva worden omgeleid. Het is dus nog even doorbijten,

maar daarna zijn alle wegen weer open en kunnen we gebruik maken van de nieuwe rotonde en de nieuwe af- en oprit van de A32.” Op 10 juli is de aannemer gestart met de werkzaamheden. Portalen zijn verwijderd en er zijn diverse voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Er zal vanaf nu ook regelmatig in het weekend doorgewerkt worden.

LAATSTE UITRUK VOOR BRANDWEERMAN ROEL DE VRIES UIT TJALLEBERD TJALLEBERD - Brandweerman Roel de Vries keek dinsdagavond raar op toen de pieper ging tijdens de wekelijkse oefenavond. De melding betrof een buitenbrand aan de Aengwirderweg in Tjalleberd. De situatie op die dag: al snel laat de alarmcentrale weten dat het vuur is overgeslagen naar een schuur. Met spoed rukt de ploeg uit vanaf de oefenlocatie. Ter plaatse blijkt dat de schuur van Roel zelf vol rook staat. Zijn vrouw is vermist in de schuur. Roel weet samen met een collega zijn vrouw binnen enkele minuten te ‘redden’. Buiten de schuur staan alle collega’s van post Tjalleberd te wachten. Hier wordt Roel nog even getrakteerd op een heus schuimbad. Na enkele lovende woorden van de postcoördinator krijgt de vrouw van Roel een mooie bos bloemen aangeboden. Hierna is er nog even tijd voor een hapje en drankje.

Roel de vries is twintig jaar actief geweest bij de brandweerpost van Tjalleberd.

POLITIE ZET TUK-TUK IN TIJDENS PREVENTIEACTIE HEERENVEEN - Met de vakantie voor de deur is het altijd goed om tips en trucs te hebben om je woning goed achter te laten. Hoe doe je dat?

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 19 AUGUSTUS 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA

Medewerkers van de gemeente, politie en boa’s zijn her en der in de gemeente aanwezig om inwoners en bezoekers hierover aan te spreken. Voor dit doel verplaatst de plolitie zich met een tuk-tuk door Heerenveen. Zo stond de tuk-tuk donderdagmiddag in het centrum en donderdagavond bij winkelcentrum De Greiden. De tuk-tuk kon rekenen op veel belangstelling van het winkelend publiek. Hierdoor kon de politie makkelijk een praatje maken en een flyer uitdelen met tips voor mensen die op vakantie gaan. Ook de plaatselijke jeugd kwam veelvuldig langs bij de tuk-tuk. Voor hen had de politie wat leuke hebbedingetjes. De betrokken partijen kijken terug op een geslaagde actie.

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

AFTER-CORONAFESTIVAL HEAVEN OPEN AIR HEERENVEEN - Op donderdag 9 september organiseert Heaven Open Air het ‘After Corona Festival’ voor jongeren van 12 tot en met 17 jaar. In samenwerking met het jongerenwerk van Caleidoscoop Heerenveen is er een fantastische line-up samengesteld met nationale toppers. En er is ook ruimte voor lokaal talent.

AKKRUMER SHANTYDAG GAAT DIT JAAR DOOR AKKRUM - Het bestuur van de stichting Akkrum-Nes Centraal heeft de knoop doorgehakt: de traditionele shantydag wordt dit jaar wel georganiseerd. Op zaterdag 4 september zullen tien koren optreden in Akkrum. Er zal worden opgetreden op vijf locaties: tegenover eetcafé Kromme Knilles, bij Leppehiem, nabij opticien Van Slooten, tegenover hotel Goerres en nabij eetcafé De Cleef. Al in januari van dit jaar werden de eerste koren uitgenodigd. De reeds aangeschreven koren reageerden enthousiast op de uitnodiging. Alles staat en valt uiteraard met de ontwikkeling van het coronavirus in ons land, dus er moet een slag om de arm worden gehouden, en de maatregelen van het RIVM blijven natuurlijk geldend. De organisatie heeft er zin in en verwacht dat er op 4 september een mooi programma kan worden geboden en dat er ook veel bezoekers op af zullen mogen komen. Binnenkort volgt nadere informatie omtrent het programma en de organisatie van het geheel.

ORGANISATIE KNYPSTER MERKE GAAT VAN START

Jongeren hebben een saaie en eentonige periode achter de rug. Vanuit de gemeente Heerenveen werd er eerder beloofd dat er een feest georganiseerd mag worden na deze voor hen moeilijke periode. Het is dus nu de hoogste tijd om een fantastisch feest aan te kondigen, speciaal voor jongeren in Heerenveen en omgeving. Een écht festival, maar dan wel voor jongeren van onder de 18 jaar! Dit feest vindt plaats op het festivalterrein P6 van Heaven Open Air, van 17.00-23.00 uur. Toegangskaartjes kosten tien euro (exclusief € 1,90 servicekosten) en gaan binnenkort in de verkoop via de website van Heaven Open Air. De line-up bestaat uit: Broederliefde, Bizzey, Kevin, StukTV, Fokke Simons, Praia, Jimmy James, en Mc Marboo. Let op: ook bij dit festival zal het (gratis) ‘Testen voor Toegang’ gelden!

AANLEG DELTA FIBER NETWERK OP BEDRIJVENTERREINEN VAN START HEERENVEEN - Vorig jaar is de glasvezelcampagne op de bedrijventerreinen in Heerenveen succesvol afgerond. Dat betekent dat DELTA Fiber Netwerk glasvezel gaat aanleggen in het gebied. Op 8 juli jl. plaatste wethouder Hedwich Rinkes van de gemeente Heerenveen de eerste schop in de grond op bedrijventerrein Kanaal Oost.

De bedrijventerreinen waar DELTA Fiber Netwerk haar glasvezelnetwerk uitrolt, zijn IBF, De Kavels, Haskerveen, Businesspark Friesland Oost en West, Kanaal Oost, Leeuwarderstraatweg en Nijehaske. Bewoners en ondernemers die zich nog niet hebben aangemeld voor een glasvezelabonnement, krijgen komende periode de kans om dit alsnog te doen.

“Als gemeente hebben we de ambitie dat al onze inwoners en ondernemers gebruik kunnen maken van glasvezel, het netwerk van de toekomst. Ik ben dan ook blij dat DELTA Fiber Netwerk de aanleg op de bedrijventerreinen in Heerenveen voor haar rekening neemt. Dit is goed voor het bedrijfsleven en het vestigingsklimaat van onze gemeente”, aldus de wethouder. Rinkes plaatste samen met Henk Lohuis van DELTA Fiber Netwerk en Dirk Slot van aannemer BAM Infra Telecom de schop in de grond. Op dat moment was de start van de eerste graafwerkzaamheden een feit. De verwachting is dat de eerste ondernemers tegen het einde van dit jaar al gebruik kunnen maken van hun glasvezelverbinding.

FEENSTRA 3e BIJ WEDSTRIJD SCHOENMAKERIJ VAN HET JAAR DE KNIPE – De Knypster Merke gaat dit jaar door, zo heeft VVV De Knipe afgelopen week bekend gemaakt. “Wij zijn erg blij dat we kunnen beginnen met de organisatie van het jaarlijkse dorpsfeest. Na overleg met de wagenbouwers is besloten om vol positiviteit van start te gaan”, laat Jolanda Visser van VVV De Knipe weten. “De allegorische optocht zal plaatsvinden op zaterdag 9 oktober. Voorwaarde is wel dat de anderhalvemeter maatregelregel dan niet meer van kracht is.” Dat laatste is nog even afwachten, nu het coronavirus begin juli weer is opgelaaid. Vorig jaar kon de Knypster Merke in zijn geheel niet doorgaan. Nu de regels zijn versoepeld, durft de organisatie het weer aan. “De bouwploegen zullen binnenkort van start gaan met de bouw van de praalwagens. En wij gaan verder met het organiseren van de kinderoptocht, het programma voor de feesttent en natuurlijk de autocross! Iedereen heeft super veel zin in de Merke. Wij zijn er weer helemaal klaar voor!”, aldus Visser.

DRUK MET VERWIJDEREN NESTEN EIKENPROCESSIERUPS

HEERENVEEN - Feenstra Uw Schoenmaker uit Heerenveen is derde geworden bij de wedstrijd Schoenmakerij van het Jaar 2021. Een prachtig resultaat. Schoenmakerij André uit Geldermalsen ging er met de eerste prijs vandoor. De Ambachtelijke Schoenmaker uit Roermond is tweede geworden. Een trotse Johannes Feenstra laat weten: “Onze felicitaties gaan naar de collega’s uit Geldermalsen en Roermond. Wijzelf zijn met deze derde plek de trots van het noorden. Wij willen al onze klanten en social media-contacten bedanken voor de steun en het mooie resultaat, dat mede dankzij jullie mogelijk is gemaakt! Daarnaast gaat mijn dank uit naar mijn team. Zonder Jelle en Pascal was dit zeker niet gelukt.”

HEERENVEEN – Ook in de gemeente Heerenveen zijn veel nesten van de eikenprocessierups te vinden. In Heerenveen zijn veel bomen gemarkeerd met een roodwit lint, met de tekst ‘Pas op! Eikenprocessierups’, te lezen. Het is onmogelijk om een locatie-overzicht te maken. Dit omdat er momenteel gewoon teveel bomen zijn waar nesten in zitten. Onlangs werden de eiken in Heerenveen nog bespoten met zogeheten ‘aaltjes’. Het lijkt erop dat de processierups niet zomaar te verslaan is. Een gespecialiseerd bedrijf is momenteel bezig om de nesten uit de bomen te verwijderen. Dit gebeurt met een soort van stofzuiger. De nesten worden uit de boom gezogen. Het personeel loopt in beschermende kleding met masker. De brandharen van deze rups kunnen vervelende lichamelijke reacties geven bij mensen die ermee in aanraking komen. Denk aan enorme jeuk, een pijnlijke huid, ademhalingsproblemen en oogontsteking. Heb je ernstige klachten? Neem contact op met je huisarts.

Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.

kuiperverzekeringen.nl

heerenveen

NATUURMAN JAN OORD UIT MILDAM “De natuur draait om biodiversiteit. Maar de steeds verder opdringende mensenpopulatie brengt die kwetsbare balans uit evenwicht. Een paar voorbeelden ter illustratie: wij hebben een hekel aan onkruid rond ons huis en bestrijden dat dan ook met veel enthousiasme met Roundup of andere chemische middelen, die en passant ook vrijwel al het ondergrondse leven vernietigen. Gevolg: mierenholen worden steeds minder talrijk, waarmee de belangrijkste voedselbron van de groene specht wordt uitgeroeid. Die zoekt zijn heil dus elders. De zilverreiger is in de eerste decennia van de vorige eeuw vrijwel volledig uitgeroeid in Nederland omdat welgestelde dames uit de betere kringen graag de veren van het ‘prachtkleed’, met mooie franjes, van deze vogel op hun hoed zagen. Het aantal weidevogels in onze weilanden, waaronder de kievit, de grutto en de tureluur is gedecimeerd. De populatie damherten groeit in de natuurgebieden rond Heerenveen uit zijn voegen, wordt niet zelden verkeersslachtoffer en doet zich tegoed aan de gewassen in de tuintjes van de inwoners. Allemaal signalen dat we iets niet goed doen. Niet rampzalig, want de natuur heeft een enorm zelfherstellend vermogen, maar dan moet er wel wat gebeuren.” Aan het woord is de 57-jarige Jan Oord uit Mildam, al sinds zijn jeugd een enthousiast vogelaar en natuurliefhebber. >> TEKST WIM WALDA FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU / FPH NATUURFOTO’S JAN OORD

GROOTHEERENVEEN.NL

“DE NATUUR DRAAIT OM BIODIVERSITEIT; DIE BALANS MOETEN WIJ MENSEN NIET UIT EVENWICHT BRENGEN”

heerenveen

JAN OORD

“WE HEBBEN VEEL MINDER WEIDEVOGELS DAN ENKELE DECENNIA GELEDEN”

Jan Oord, bouwjaar 1964, was één van de zeven kinderen Oord uit Oldetrijne. Later werd Wolvega hun thuis. “Achter ons huis in Oldetrijne,” steekt hij van wal, “lag een groot natuurgebied, gesitueerd langs het riviertje de Linde, en dat had een enorme aantrekkingskracht op mij. Er was zoveel te zien en te ontdekken.” Na de lagere school volgde de LTS en werd Jan bouwvakker. Jan Oord is getrouwd en heeft één dochter die hij, heel toepasselijk voor een vogelaar, Merel heeft genoemd.

NATUURVORSER IN DE DOP “Die belangstelling voor de natuur heeft er bij mij van jongs af aan al ingezeten”, zegt Jan. “Vooral vogels vond ik prachtig. Ik las vogelboeken en was vaak in de bibliotheek te vinden om dingen op te zoeken. In Oldetrijne had ik veel vrijheid. In Wolvega was die vrijheid wat meer beknot, dus zocht ik die op in de natuur. Elk vrij moment was ik buiten. Je moet niet vergeten dat de tijden anders waren. Televisie was er al wel, maar veel aanbod aan programma’s had je niet. Mobiele telefoons en computers bestonden nog niet. Je moest jezelf vermaken. Dus pakte ik de fiets en reed als jochie van een jaar of zeven naar familie, die in Oldeholtpade en Oldetrijne woonde. Mijn oom had kippen, konijnen, geiten, schapen; bedenk het maar of het liep er wel rond.

Ik was enorm geïntrigeerd door de geluiden die de vogels maken. Dan zocht ik net zo lang tot ik wist welke vogel dat geluid maakte. Dat werd opgeslagen op een soort virtuele harde schijf. Als ik dat geluid later nog eens hoorde wist ik precies welke vogel het was en hoe die eruitzag. Op die manier werd de interne vogelgeluidenbibliotheek steeds uitgebreider. Als ik nu wat hoor, weet ik meteen wat het is. Ik mocht op mijn ‘expedities’ de verrekijker van mijn vader gebruiken. Van foto’s maken was toen nog geen sprake, want een goede camera met een behoorlijke telelens was veel te duur. Dat was voorbehouden aan rijke mensen en professionele fotografen. Veel later, ik was toen al getrouwd en we woonden al in Mildam, heb ik een Carl Zeiss Jena kijker gekocht waar je een digitale camera, camcorder of mobiele telefoon achter kunt zetten en begon ik ook met fotografie. Die kijker gebruik ik nog steeds.”

NATUUR IS ELKE DAG WEER ANDERS “Eigenlijk maak ik elke dag wel even een rondje door de omgeving, waarbij ik meestal meer stil sta dan fiets; luisteren, kijken, genieten van de rust. Maar in de coronaperiode was de rust meestal ver te zoeken in de omgeving van Oranjewoud. Dan leek het soms op een fietssnelweg; luidruchtige fietsers, kwekkend en geen enkele aandacht voor de natuur. En dan ook nog verbaasd zijn dat ze geen enkel hert of eekhoorntje hebben gezien. Maar desondanks valt er een hoop te zien en te horen. De laatste jaren bijvoorbeeld komen er steeds meer ooievaars, die hier in de omgeving van Oranjewoud broeden. Dan lees ik de ringen af met mijn kijker en geef die informatie door, zodat we ook zicht krijgen op de verspreiding en de concentraties. 2021 was een bar slecht jaar voor de ooievaar, omdat er veel jongen zijn doodgegaan door het relatief natte en koude voorjaar.”

VERANDERINGEN IN DE NATUUR? “Wat duidelijk opvalt is dat de natuur aan het veranderen is. Zo hebben we veel minder weidevogels dan enkele decennia geleden het geval was. In de

JONGE BOSUILEN NESTELEN GRAAG IN EEN DODE BOOM.

weilanden rond Oldetrijne barstte het vroeger van de kieviten, grutto’s en tureluurs. Daarvoor moet je echt de natuurgebieden opzoeken of het land van boeren die in de vorm van drasplassen een geschikt biotoop voor weidevogels proberen te creëren. Helaas is dat aantal laag, omdat alles steeds economischer moet en er rendement behaald moet worden. Zo werd er vroeger door de boeren zelf gemaaid met een maaibalk aan één kant van de tractor. Daar zat een uitklapbaar balkje aan met kettinkjes die door de volgende baan slingerden en al het ‘jonge grut’ dat daarin verscholen zat opjoeg, zodat ze niet door de ronddraaiende messen van de maaibalk wreed aan hun einde kwamen. Tegenwoordig wordt er van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat door loonbedrijven gemaaid met enorme maaicombinaties waardoor kuikens en klein wild tussen het gras geen enkele kans maken.”

HELPEN WE ALS MENSEN DUS DE WERELD ZELF NAAR DE RATSMODEE? “Neen, dat vind ik een te dramatische uitspraak. De natuur heeft een enorm zelfherstellend vermogen. Daar komt bij dat steeds meer mensen in de gaten krijgen dat er iets moet gebeuren. Bijvoorbeeld ten aanzien van onkruidbestrijding. Daar werd Roundup of een ander chemisch middeltje voor gebruikt. Met als gevolg dat niet alleen het onkruid stierf, maar er en passant ook een einde werd gemaakt aan het ondergrondse leven, zoals wormen en talloze mierenholen. Aangezien mieren het favoriete maaltje zijn voor de groene specht, verdween deze ook uit onze omgeving. Tegenwoordig wordt er wat dat betreft milieubewuster

“ALLES MOET STEEDS ECONOMISCHER EN ER MOET RENDEMENT BEHAALD WORDEN”

gewerkt en plotseling zie je weer groene spechten opduiken en hoor je hem zijn karakteristieke lachende geluid maken.”

NATUURGEBIEDEN ROND ORANJEWOUD “We hebben hier in de buurt de nodige natuurgebieden, zoals bijvoorbeeld de Easterskar, zuidwestelijk van Heerenveen. Daar zitten een paar zeearenden, die hun voedsel vinden in de petgaten die zijn ontstaan door het baggeren van veen in vroeger tijden. Daarnaast is de populatie aan damherten de laatste decennia behoorlijk gegroeid. Niet tot grote vreugde van iedereen, want damherten zijn gek op de tuintjes van de bewoners. Het is een soort McDonald’s voor ze en de DHZ-vestigingen doen dan ook goede zaken met de verkoop van schapengaas om de herten buiten te houden. In het verleden is er een roedel damherten uitgebroken uit een parkje in Oranjewoud en in de loop der decennia is die inmiddels verwilderde populatie gegroeid en heeft zich vermengd met andere roedels, zoals die uit Appelscha, waar hetzelfde is gebeurd. We zien ze hier nu regelmatig door het dorp lopen of ze strijken na het foerageren voor een paar uur neer in de ecokathedraal van Mildam, of lopen over het ijsbaanterrein. Er komen dan al gauw opmerkingen als ‘ze moeten ze allemaal afknallen’, maar dat is wel erg rigoureus. Probleem is de steeds drukker geworden Schoterlandseweg, de belangrijkste verkeersader voor de dorpen en kernen oostelijk van Heerenveen. Die loopt dwars door enkele natuurgebieden en snijdt ze in tweeën. Er staat weliswaar aan weerszijden van de weg een hekwerkje van een meter, maar dat is voor die damherten geen enkel probleem.

NUMMER 07 • 2021

GROOTHEERENVEEN.NL

EEN PIMPELMEES EN EEN SPECHT.

WOLVEN, DASSEN EN ANDERE ‘NIEUWKOMERS’

EEKHOORNTJES IN ORANJEWOUD.

Er vinden op die weg dan ook regelmatig aanrijdingen plaats met overstekende herten. Een verdiepte rijbaan met ecoducten, net als op de Veluwe, zou een betere oplossing zijn. Maar dat zal wel te duur zijn.” (Inmiddels is bekend geworden dat de provincie de populatie damherten rond Oranjewoud en Katlijk terug gaat brengen tot tachtig dieren door het overschot af te schieten – bron Leeuwarder Courant 7-7-2021 – red.).

OOK DE IJSVOGEL POSEERT VOOR DE CAMERA VAN JAN OORD.

Een ander fenomeen dat de inwoners van Katlijk en Mildam bezighoudt is de komst van één of meerdere wolven, die zijn overgestoken vanuit noordelijk Duitsland naar Friesland en vervolgens zuidelijker door Nederland trekken. Met name schapenhouders maken zich grote zorgen en de kreten als “afknallen” en “hek om Friesland” zijn niet van de lucht. Er is zelfs al een Stichting Wolvenhek opgericht en een paar weken geleden sloeg oud-commissaris van de koningin Hans Wiegel de eerste paal voor een gigantisch hek dat de schapen moet beschermen tegen de wolf. Jan Oord: “Ik zie dat niet zitten. Je kunt hoog springen of laag springen, maar een hek houdt die dieren echt niet tegen. Hetzelfde is gebeurd met de das, die in het verleden in Friesland ook is uitgeroeid. Ze zijn door natuurliefhebbers opnieuw uitgezet en als er voldoende voedsel voor die dieren is zal de populatie groeien. Op nog geen 300 meter van mijn huis ligt een dassenburcht en als je je heel rustig gedraagt kun je ze gewoon rond zien scharrelen. Overigens net als met de otter, die in sommige gebieden van Friesland gedijt. Voor die laatste twee soorten zijn al de nodige voorzieningen aangebracht als wildtunnels en andere oplossingen om te voorkomen dat ze verkeersslachtoffer worden. En dat zou voor de damherten en reeën ook een goede oplossing zijn.”

DE NATUUR HEEFT EEN EIGEN RITME “Veel mensen weten niet wat hier ’s nachts allemaal rondloopt. De das bijvoorbeeld; ze praten er wel over, maar hebben er waarschijnlijk nog nooit een gezien. Tegen de schemering komen ze uit hun burcht en lopen je bijna over je voeten als je doodstil blijft staan. Er zitten nesten van bosuilen en andere dieren in dode bomen, die gelukkig nu niet meer verwijderd worden ‘omdat het zo rommelig staat’. Die vormen een bron van nieuw leven. De natuur heeft zijn eigen ritme en kringloop, daar moeten we niet te veel aan morrelen. Je hoeft echt niet zo ver van huis om de wonderen van de natuur te aanschouwen. Maar je moet wel meer en beter kijken en minder praten.”

2021 WAS EEN SLECHT JAAR VOOR DE OOIEVAAR, OMDAT ER VEEL JONGEN ZIJN DOODGEGAAN DOOR HET NATTE EN KOUDE VOORJAAR.

“DE NATUUR HEEFT EEN ENORM ZELFHERSTELLEND VERMOGEN”

WEG MET DIE KILO’S!

Ontspannen afslanken en spieren trainen met succes

Je bent van harte welkom

Maak direct een afspraak

Zij gingen je voor... met veel succes! na 10 x na 10 x

na 10 x

Hoe het werkt 1 keer per week kom je bij ons voor een behandeling van ongeveer 40 minuten. We sluiten je aan op ons apparaat en jij ligt rustig onder een dekentje, terwijl ons apparaat middels ultrasound vet weghaalt. Tegelijkertijd worden door elektrostimulatie je spieren getraind. De behandeling is 100% veilig en de meeste mensen ervaren het als zeer aangenaam. SIMPEL, SNEL, SLANK!

Al 6 jaar de succesformule voor afslanken Door heel Nederland zijn er Easyslim.nu studio’s die behandelingen bieden op het gebied van afslanken. In elk van deze vestigingen werken gepassioneerde studiohouders. ‘Veel mensen zijn jaren met hun gewicht bezig. Dan weer zoveel kilo eraf die er vervolgens zo weer bij kwamen. Er was geen dieet of shake of ze hebben het geprobeerd, maar structureel succes brengt het vaak niet. Dan biedt het apparaat de uitkomst. Vaak na 1 behandeling ben je al zichtbaar slanker en gedurende de reeks behandelingen vliegen de kilo’s eraf. Naast de behandelingen met ons apparaat, geven we ook voedingsadviezen. Het concept slaat enorm aan. Het bedrijf is een franchise formule met inmiddels meer dan 45 vestigingen door het land.’

* Resultaten ter inzage in de studio

Inmiddels heeft Easyslim.nu duizenden klanten geholpen aan een slanker en strakker lijf. De klanten zijn zowel mannen als vrouwen die vaak al van alles gedaan hebben om af te vallen, maar zonder langdurig resultaat. Bij Easyslim.nu is er geen sprake van het zogenaamde ‘jojoeffect’. ‘Dit komt doordat ons apparaat de spieren traint, waardoor de vetverbranding, ook in rust, stijgt. Ook wordt middels ultrasound vet uit de cel gehaald, dat op natuurlijke wijze het lichaam verlaat. Dit, in combinatie met een gezond voedingspatroon, geeft zeer snelle en blijvende resultaten. Het is heel mooi om te zien hoe blij we de mensen maken. Zij krijgen meer zelfvertrouwen, wat op alle fronten in hun leven doorwerkt. Mijn bedrijf verandert vele levens op een positieve manier. En juist dat is het succes, al 6 jaar lang.’

iging Jouw Easyslim.nu vest

Kennismakingsaanbieding

Intake incl. behandeling van van € 89,- voor slechts € 59,Geldig 17 juli 20212021 GELDIG TOTt/m 15 AUGUSTUS

6 redenen om voor Easyslim.nu te kiezen... 1) Verlies direct ca. 15 cm* 2) Vet definitief weg 3) Verstrakking van je huid 4) Spieropbouw 5) Gratis recepten & voedingsschema 6) ...en bovenal lekker & ontspannend

Easyslim.nu Friesland Lemmer | Heerenveen | Sneek | Leeuwarden | Drachten Bel 06 83 85 47 19 Mail friesland@easyslim.nu of boek online www.easyslim.nu

Actueel

in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

Op 29 en 30 juli aanvraag reisdocument niet mogelijk Op 2 augustus krijgt Nederland een nieuw model van de Nederlandse identiteitskaart. Dit betekent dat je van donderdag 29 juli vanaf 11.30 uur tot en met vrijdag 30 juli geen (spoed)aanvraag kunt doen voor een ID-kaart of paspoort. Afhalen kan wel, maar alleen als je bericht van ons hebt gehad dat je reisdocument klaar ligt. Ga je op vakantie naar het buitenland? Controleer op tijd de geldigheid van je reisdocument. Wat er verandert aan het identiteitsbewijs? Vanaf 2 augustus ziet de kaart er wat anders uit, is het opnemen van vingerafdrukken verplicht en komt je BSN in een QRcode op de achterkant. En aanvragen doe je ook vanaf 2 augustus op afspraak. Dat kan via heerenveen.nl of door ons te bellen: 14 0513.

NEDERLANDSE IDENTITEITSKAART

Wijzigingen Nederlandse identiteitskaart in 2021 voelbaar geboortejaar verbeterd NEDERLANDSE IDENTITEITSKAART

KONINKRIJK DER NEDERLANDEN

per 1 januari 2021 per 2 augustus 2021 ongewijzigd toegevoegd op identiteitskaart verwijderd van identiteitskaart BSN numeriek

chip

JULI 2021

Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) voor woonlasten verlengd tot 1 oktober! Zit jij in een lastige financiële situatie door de coronacrisis? En kun je daardoor je woonlasten (zoals huur, hypotheek, kosten van gas, water en licht) niet betalen? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor de TONK-regeling. De TONK-regeling is een financiële tegemoetkoming voor inwoners en ondernemers uit de gemeente Heerenveen. Om hiervoor in aanmerking te komen moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Neem hiervoor contact op met de gemeente via 14 0513 of kijk op www.heerenveen.nl/tonk. Heb je al gebruik gemaakt van de TONK-regeling met als einddatum 30 juni 2021? En wil je gebruik maken van de verlengde periode, neem dan contact met ons op voor een nieuwe aanvraag.

Indiëherdenking 2021 Op zondagavond, 15 augustus, vindt de jaarlijkse Indië-herdenking plaats bij het monument bij het plantsoen aan de Van Kleffenslaan (Gashoudersplein, Heerenveen). Mede namens het Veteranenplatform Heerenveen bent u van harte uitgenodigd om deze herdenking bij te wonen. Vanaf 18.45 uur bent u van harte welkom. De ceremonie start om 19.00 uur met een toespraak door burgemeester Tjeerd van der Zwan. Daarna volgt er nog een toespraak. Na de toespraken volgt het spelen van het Nederlands signaal Taptoe een minuut stilte gehouden. Na het Wilhelmus volgt de bloemlegging.

KONINKRIJK DER NEDERLANDEN

Elk jaar herdenkt de Heerenveense gemeenschap op deze dag het definitieve einde van de Tweede Wereldoorlog door de capitulatie van Japan en de bevrijding van Nederlands-Indië. Bovendien wordt er ook stilgestaan bij de Heerenveense slachtoffers die als militair hun leven lieten in Nederlands-Indië.

twee vingerafdrukken van de kaarthouder DigiD inlogfunctie BSN

machineleesbare strook nieuw kinegram (echtheidskenmerk)

Card Access Number (CAN)

BSN in QR-code

BSN

EU vlag met de letters NL

Meer weten? www.rvig.nl

Weekendafsluiting A32 voor rijbaan richting Leeuwarden

JOUW MENING TELT! Wat vind jij van de dienstverlening van de gemeente?

Nu nog hinder. Straks Heerenveen Beter Bereikbaar Van vrijdag 6 augustus 20.00 uur tot maandag 9 augustus 06.00 uur is de A32 in de richting van Leeuwarden ter hoogte van Heerenveen afgesloten. Het gaat om het gedeelte tussen de oprit Heerenveen Oranjewoud (11) en het knooppunt Heerenveen. De wegafsluiting is nodig vanwege de aanleg van een rioolbuis onder de rijbaan van de A32. Tegelijkertijd worden ook nog enkele portalen geplaatst. Om het werk veilig uit te kunnen voeren is het nodig om de rijbaan in de richting van Leeuwarden ter hoogte van Heerenveen-Centrum gedurende één weekend volledig af te sluiten. Op de rijbaan in de richting van Meppel wordt alleen de meest linkerrijstrook afgesloten. Het doorgaand verkeer wordt omgeleid.

Geef jouw mening over het Van der Valk hotel Op 21 januari 2019 koos de gemeenteraad voor de vestiging van een Van der Valk Hotel aan de Oranje Nassaulaan en de oprit naar de A32. Inmiddels hebben Van der Valk en de gemeente twee modellen gemaakt voor de ontwikkeling van het project. We zijn benieuwd naar je reactie op de modellen en welke je voorkeur heeft. Kijk op www.heerenveen.nl/vandervalk voor informatie over de twee modellen. Daar kun je je ook aanmelden (tot en met 16 augustus) voor een gesprek met Van der Valk en de gemeente. Of je reageert schriftelijk, digitaal of per post. Dat kan tot en met 17 september.

Dat willen we graag weten, want we werken er hard aan om deze te verbeteren. En we kunnen onze service pas echt verbeteren als we weten wat jij van ons verwacht. Wat vind jij belangrijk? Wil jij ons helpen en jouw mening geven? Geef je dan op voor een telefonisch interview. Je kunt je tot vrijdag 23 juli aanmelden via de website. We zorgen dat je gegevens anoniem blijven en niet te herleiden zijn.

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | JULI 2021

‘Ik woon in een slim huis dat met me meedenkt’ Slimme sensoren die de zonneschermen bedienen, de boiler aansturen, de verwarming regelen en lampen aan en uit zetten. Het huis van Siebe Bosch zit vol met technische snufjes om zo duurzaam mogelijk te wonen. Hij toverde zijn woning in Heerenveen om tot energieneutrale en aardgasvrije woning. Een huis waar hij iedere dag energie van krijgt. Siebe Bosch Wanneer Siebe in 2017 zijn jaren ’70 woning in Heerenveen koopt, staat voor hem één ding als een paal boven water. “Ik wilde van het aardgas af”, vertelt hij. Net als veel mensen kiest hij voor zonnepanelen op dak om z’n eigen energie op te wekken. Maar Siebe gaat een stap verder. Twee stappen zelfs. “We kiezen bewust voor verwarming via infrarood. En we gebruiken domotica om de opgewekte energie goed te managen.”

Slimme sensoren Overal in de woning vind je slimme sensoren die exact in de gaten houden hoeveel energie er wordt gebruikt. “Tijdens piekmomenten schakelt het systeem bepaalde energieverbruikers uit”, legt Siebe uit. “Wanneer we ’s avonds thuiskomen, de verwarming aanzetten, gaan koken en de elektrische auto aan de laadpaal zetten, dan beperkt het systeem ons piekvermogen. Op momenten dat dat te hoog is, gaat allereerst de verwarming in de hal uit en daarna in de slaapkamer. Wanneer de oven klaar is of de auto opgeladen, dan gaat de verwarming automatisch weer aan.”

Een huis dat meedenkt Als liefhebber van ICT-oplossingen gaat Siebe graag nog een stapje verder. “Wat ik eigenlijk wil, is een slim huis dat ieder moment van de dag met me meedenkt. Samen met een goede vriend heb ik mijn eigen domoticasysteem ontwikkeld, dat alles in huis regelt. Mijn boiler gaat pas aan als we minimaal 17 ampère opwekken met de zonnepanelen.

De zonneschermen gaan pas naar beneden als de zon fel genoeg is en de temperatuur buiten boven de 17 graden is. En de lampen in huis reageren op bewegingssensoren. Dezelfde bewegingssensoren werken in de nacht ook als uitstekende inbraakdetectie. Twee vliegen in één klap.”

Dé gratis energiebespaartip van Marije Olthof Voorlichter duurzaam wonen Je hebt vast al eens gehoord dat we

Zet je thermostaat standaard een graad

Vijf euro per maand

in Nederland van het aardgas af gaan.

lager. Is je huis toe aan een nieuwe keuken?

Naast domotica kiest Siebe bewust voor infraroodverwarming, zodat hij alleen de ruimte verwarmt waar dat nodig is. “Infrarood zorgt voor een snelle en prettige warmte. Daarmee besparen we flink op ons verbruik en hebben we genoeg aan de energie die we met onze eigen zonnepanelen opwekken. Onze totale energielasten komen uit op 5 euro per maand, zonder dat we ook maar iets aan comfort hoeven in te leveren. Zeg nou zelf, wie droomt er niet van?”

Dit komt voort uit de afspraken van het

Overweeg dan elektrisch koken op een

Klimaatakkoord. Het aardgasvrij maken

inductie kookplaat in plaats van een

van je huis lijkt een hele klus, kostbaar

gasfornuis. Sowieso is elke verbouwing in je

ook. Maar je hoeft het niet allemaal in één

huis een kans om te verduurzamen.”

keer te doen, het kan stap voor stap.Marije vertelt: “Energie besparen door te isoleren

Via www.eenvooreengroener.nl/

is bijvoorbeeld al een goede stap. Want hoe

energieloket vind je een handig stappenplan

minder energie je verbruikt, des te minder

voor het aardgasvrij maken van je woning.

hoeft er opgewekt te worden.

Je vult hier je eigen woonadres in, waarna MARIJE OLTHOF

je vragen en advies krijgt gericht op jouw situatie.

Verbouwplannen?

Wil je meer weten over het waarom en

Als Duurzame Installateur helpt Siebe zijn klanten graag om deze woondroom ook uit te laten komen. Zijn belangrijkste tip? “Ga je verbouwen, nieuwe vloer of renoveren? Dat is hét moment om na te denken over aardgasvrij wonen. Er zijn tegenwoordig zo veel mogelijkheden. Ik adviseer je er graag over.”

hoe de gemeente aardgasvrij wordt? En wat dit voor jou betekent? Bekijk dan de uitgebreide informatie op www. eenvooreengroener.nl/aardgasvrij. En heb je een concrete vraag, dan kun je mij ook inschakelen. Mail gerust naar duurzaam@ heerenveen.nl voor vragen en advies over duurzaam wonen. Volg ons op Facebook en Instagram: eenvooreengroener

Eén voor één groener is een initiatief van de gemeente Heerenveen. Om duurzaam te worden, hebben we iedereen nodig. Ook jou! We dagen je uit om mee te doen. Om er ook één te worden. Want als we er allemaal één worden, als we allemaal iets kleins doen, ontstaat iets groots. En komen we dichter bij ons doel: een groener Heerenveen. Stap voor stap. Eén voor één. Volg ons op Facebook en Instagram:

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

eenvooreengroener

Welke keuzes over geld maakt de gemeenteraad voor 2022? De vraag: ‘Waaraan gaat de gemeente het geld uitgeven in 2022?’ werd afgelopen maanden door de gemeenteraad van Heerenveen voorbereid. Bijna duizend inwoners gaven advies door een vragenlijst op de website in te vullen en het college legde de raad een basisscenario voor. De gemeenteraad heeft nu de eerste keuzes gemaakt voor de Begroting 2022. Op 8 juli stelde de gemeenteraad de Perspectiefnota ongewijzigd vast, maar wel met een aantal verzoeken aan het college. Met het vaststellen van de Perspectiefnota, krijgt het college de opdracht van de gemeenteraad om een sluitende begroting voor 2022 te maken. In november stelt de gemeenteraad de begroting vast en bepaalt dan dus definitief waaraan het geld in 2022 wordt uitgegeven.

Niet alle fracties stemden voor de Perspectiefnota: Voor gestemd: CDA (5), ChristenUnie (1), D66 (2), GB Heerenveen (3), PvdA (6), VVD (5) Tegen gestemd: FNP (3), GroenLinks (3), Heerenveen Lokaal (1), SP (2) Meer informatie is te vinden op www.heerenveen.nl/gemeenteraad.

Wat is de opdracht aan het college? Investeren in…

De gemeenteraad zegt ja tegen de ambitie om in 2030 in Heerenveen te leven in een economie die duurzaam en vitaal is en wil investeren in de exploitatie van Thialf. Ook wil de raad geld investeren in verkeersveiligheid, extra BOA’s en werken vanuit de bedoeling en maatwerk bij het uitvoeren van de Omgevingswet. De raad verzoekt het college daarnaast om in de begroting 2022 rekening te houden met een onderzoek naar een decentraal netwerk naast het elektriciteitsnet.

Minder geld uitgeven aan…

De gemeenteraad geeft opdracht aan het college om financiële meevallers in te zetten om minder of niet te bezuinigen op jeugdhulp en de zorgregelingen AV Frieso en Heerenveen Zorgt Regeling. Verder zijn er plannen om minder geld uit te geven aan het onderhoud van bomen, lichtmasten niet meer schoon te maken, op koopzondag in het centrum niet meer te vegen en de drijvende fontein in de Lindegracht te weg te

halen. Ook geeft de gemeenteraad het college opdracht om met de vier culturele partners van de gemeente in gesprek te gaan om bezuinigingen op organisatie, management, programmeringen en huisvesting te bespreken. Daarnaast is het verzoek om aan de scholen een hogere bijdrage te vragen voor de buurtsportcoaches. Als dat niet genoeg is, moet de subsidie aan Sport Fryslân naar beneden, waardoor er vanaf 2023 minder buurtsportcoaches beschikbaar zijn. De gemeente subsidieert Sport Fryslân voor de inzet van 10 buurtsportcoaches. Hiervan zijn er zeven actief in het onderwijs. Andere maatregelen voor een sluitende begroting van 2022 zijn: een strenger beleid om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand, stoppen met de aanpak van laaggeletterdheid als aparte activiteit en een eigen bijdrage van inwoners voor Stichting Maatschappelijk Werk Heerenveen. Ook aan zorg moet het college minder geld uitgegeven. Door bijvoorbeeld 0,5 uur minder huishoudelijke hulp (Wmo) in de week, een hogere eigen bijdrage en een opstaptarief voor Wmo-vervoer. De raad roept het college daarbij op om bij het Rijk er op aan te

dringen dat het abonnementstarief voor huishoudelijke hulp zo snel mogelijk weer wordt vervangen door een inkomensafhankelijke bijdrage.

Kosten verhogen…

De gemeenteraad geeft opdracht aan het college om financiële meevallers in te zetten, zodat de kosten voor OZB en bewonersvergunningen voor parkeren niet verhoogd hoeven te worden. Verder is het voorstel om de toeristenbelasting voor B&B’s, hotels en recreatiewoningen te verhogen naar € 2,35 per persoon per nacht, de parkeertarieven te verhogen van € 1,20 naar € 1,70 per uur en de eindtijd betaald parkeren te verlengen naar 20:00 uur. En als laatste is de opdracht aan het college om ook kosten te berekenen voor initiatieven die door de gemeentelijke organisatie worden voorbereid en uiteindelijk worden ingetrokken door de initiatiefnemers.

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | JULI 2021

Wat hebben de fracties gedaan met het advies van de inwoners? Maar liefst 947 inwoners (waarvan 172 ondernemers) reageerden op de oproep om advies te geven over het uitgeven van geld in 2022. Dat kon door een vragenlijst op de website in te vullen. Ook werd er gebeld, gemaild en gereageerd op sociale media. Alle reacties leverden een waardevolle bron van informatie op voor de gemeenteraad om een afgewogen besluit te nemen over de Perspectiefnota. Alle 10 fracties vertellen daarom op de volgende pagina’s waar zij voor kiezen en welk advies ze belangrijk vinden.

Moeilijke keuzes voor 2022; er is minder geld De vraag: ‘Waaraan gaan we volgend jaar geld minder uitgeven?’ is niet zo makkelijk. De geplande uitgaven zijn ruim 4 miljoen euro meer dan er aan inkomsten verwacht worden, de inkomsten van het Rijk worden lager en de kosten voor jeugdzorg en huishoudelijke hulp stijgen hard in de komende jaren. Keuze tussen: inwoners krijgen minder of inwoners betalen hogere kosten De gemeenteraad had de keuze om minder uit te geven of te zorgen voor meer inkomsten.

Wij staan voor: • • • • •

Goed werk Gelijke kansen Een groene, veilige leefomgeving Levendige centra Sport voor iedereen!

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Goede zorg voor minder geld • De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten • De gemeente werkt efficiënt We willen met onze keuzes zorgen dat Heerenveen solidair, voor iedereen toegankelijk, duurzaam en economisch sterk blijft!

Beste advies ‘Ik denk dat er een compromis gevonden moet worden: dat de uitgaven aan de hele bevolking ten goede moeten komen en de lasten eerlijk verdeeld.’

Waarom is dit advies zo belangrijk? De PvdA-fractie staat voor een sociaal en verbonden Heerenveen. Het worden moeilijke tijden, we zijn samen verantwoordelijk om er beter uit te komen. Met elkaar! Dit lezen wij in het advies van deze inwoner terug.

Kiezen om minder uit te geven betekent dat inwoners minder krijgen dan nu, bijvoorbeeld zorg of financiële hulp. Kiezen voor meer inkomsten, betekent dat de gemeente hogere kosten berekent aan inwoners, denk aan belastingen en leges. Advies gevraagd aan inwoners over geld uitgeven in 2022 De raad heeft met een motie aan zichzelf op 9 november 2020 afgesproken, om de samenleving te betrekken bij een sluitende begroting 2022. Daarom werd advies gevraagd over: waaraan kan juist wel of niet minder geld worden uitgegeven? Welke kosten kunnen verhoogd of ingevoerd worden? En als de kosten hoger worden, waaraan moet dat geld dan worden besteed?

Wij staan voor: • • • • •

Vrijheid Verantwoordelijkheid Verdraagzaamheid Sociale rechtvaardigheid Gelijkwaardigheid

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Scherpe keuzes te maken in het sociaal domein Middelen beter en slimmer inzetten zodat goede zorg beschikbaar blijft voor wie het nodig heeft. • Scherpe keuzes te maken in ambities Afwegen wat haalbaar en betaalbaar is en slim investeren, o.a. in onze dorpen. • Belastingen te verhogen Als VVD verlagen we liever de belastingen maar gezien de financiële uitdaging moeten we allemaal ons steentje bijdragen.

Beste advies ‘Op elk niveau moeten we verantwoordelijkheid nemen om de wereld op een fatsoenlijke manier door te geven aan de volgende generaties.’

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

Waarom is dit advies zo belangrijk? Een liberale waarde is verantwoordelijkheid nemen. Er moeten voortdurend (soms lastige) keuzes gemaakt worden. Deze keuzes moeten we met elkaar zorgvuldig maken. De inwoners van Heerenveen hebben hieraan bijgedragen en ook wij pakken hierin als volksvertegenwoordigers onze rol.

Wij staan voor: • • • •

Een collectieve samenleving waarin maatschappelijke organisaties voor verbinding zorgen. Vertrouwen en de ruimte om inwoners een bijdrage te laten leveren. Mensen leven samen, om elkaar te versterken en geven de aarde met zorg door aan de volgende generatie. Een rechtvaardige overheid die zorgt voor mensen die kwetsbaar zijn.

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Controle krijgen op de uitgaven van de jeugdzorg, samen met zorgaanbieders en de gemeentelijke organisatie. Hierdoor kan er minder geld worden uitgegeven zonder verlies aan kwaliteit. • Inwoners met hogere inkomens kunnen meer eigen bijdrage betalen.

Beste advies ‘De informatie van de gemeente moet beter vindbaar en vooral beter leesbaar worden.’

Wij staan voor: • • • • •

Klimaat Eerlijk delen Zorgen voor elkaar Gelijkwaardigheid Toekomst

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Geen overheidsgeld naar commerciële topsport Geld moet volgens ons gaan naar zorg, jeugdzorg, onderwijs, cultuur en groen. • Verhogen van de OZB Zie hieronder. • Heffen van meer parkeergeld Dit is net als verhogen OZB een ‘niet gemakkelijke oplossing’. We vragen mensen meer te betalen. Dat is nodig om steun en zorg te kunnen blijven geven én voor een groenere en gezondere toekomst.

Waarom is dit advies zo belangrijk?

Beste advies

De gemeente krijgt steeds meer taken. Heel veel inwoners van Heerenveen tonen zich betrokken, zijn met elkaar in verbinding, praten en denken mee. Bijvoorbeeld over de inrichting van het centrum, de dorpen, de omgevingsvisie of met de begroting. Wanneer zo veel mensen zich verantwoordelijk voelen en mee willen doen, is vindbaarheid en leesbaar van alle informatie van het grootste belang.

‘Denk niet alleen aan de gemakkelijkste oplossingen. Hou mensen die het niet breed hebben in jullie achterhoofd. En een tipje van flip, denk ook eens met je hart in plaats van met je hoofd. Dan komt het allemaal goed.’

Waarom is dit advies zo belangrijk? Dit advies raakt ons, omdat het laat zien voor wie de gemeente er moet zijn. De gemeente moet er zijn voor mensen die een steuntje in de rug nodig hebben. GroenLinks kiest voor sociaal, voor cultuur en voor groen.

Wij staan voor:

Wy stean foar: • • • • •

• • • • •

De stim fan Fryslân: “Jou ús de romte”. Demokrasy Ferderalisme Taal en Kultuer Undernimmerssin

Wy kieze foar minder jild út te jaan of ynkomsten te ferheegjen troch: • Thialf Finansiering fan Thialf is gjin taak foar de gemeente of provinsje der moat sjoen wurde nei in lanlike oplossing foar Thialf. • De parkearautomaten net oan te passen. It skrassen fan budzjetten foar bestimmingsplannen, kontrôle FUMO en laaggeletterheid. • Minder subsydzjes foar de grutte kulturele projekten sa as it Oranjewoud Festival en Museum Belvedêre. • Yn stee fan twa soarchregelingen te kiezen foar ien. De HZR.

Optimaal faciliteren van maatschappelijke instellingen (dorpshuizen, sportverenigingen etc) omdat zij grotendeels draaien op vrijwilligers. Voldoende woningen voor elke beurs en leeftijd. Lokale inwoners centraal bij zorg en welzijn. Zorgzekerheid en keuzevrijheid voor een ieder. Mensen uit de bijstand, door in te zetten op voldoende werkgelegenheid

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Ambtelijke organisatie zo sober mogelijk in te richten Optimaliseren flexpool binnen gemeentelijke organisatie. • Voortzetting economisch beleid Inzetten op zoveel mogelijk inwoners aan betaald werk helpen - werk is de kortste weg uit de armoede. • In stand houden collectieve ziektekostenverzekering Iemand die langdurig ziek wordt/is, kan in de armoedeval terecht komen.

Beste advys It advys is dúdlik: ‘Ynsette op sosjale aspekten, de breedtesport en sosjale wentebou yn de doarpen.’

Wêrom is dit advys sa wichtich? We fine dat der net einliks nearne op besunige wurde moat/kin, mar foaral net op regelingen foar de sosjaal swakkeren. Buurtsportcoaches litte sjen dat alle bern in kâns krije om te bewegen. Omdat provinsje en oaren tinke dat der yn de doarpen gjin ferlet is fan sosjale wentebou.

Beste advies ‘Armoede is geen keuze.’

Waarom is dit advies zo belangrijk? Armoede is inderdaad geen keuze. Elke inwoner heeft recht op betaald werk. Werk is de kortste weg uit de armoede. Het recht op arbeid of recht op werk is al in 1948 een economisch en sociaal recht, wat is vastgelegd in de Universele verklaring van de rechten van de mens.

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | JULI 2021

Wij staan voor: • • • •

Wij staan voor:

Duurzaamheid Klimaatadaptatie en biodiversiteit Een veerkrachtige en inclusieve samenleving Met oog voor erfgoed

• Een overheid die je kan vertrouwen • Waardevol behandelen van elke burger • Duurzaamheid en circulair • Leefbaarheid

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door:

• Parkeerbelastingen verhogen Om investeringen in onze veerkrachtige samenleving te blijven doen, zijn wij bereid om parkeerbelastingen te verhogen. Wij maken van de nood een deugd. Op deze manier stimuleren we fietsen, en creëren we budget. Onder andere om laaggeletterdheid aan te pakken en onze gezamenlijke wortels, het erfgoed in onze gemeente Heerenveen te behouden.

• Verhogen eigen bijdrage Wmo taxivervoer Voor vervoer kan je ook denken aan iemand uit de buurt, zodat er geld overblijft voor mensen die het echt zelf niet kunnen regelen en betalen. • Invoeren hondenbelasting Hondenbezitters mogen best betalen voor het vervuilen van de omgeving, de prullenbakken en plastic zakjes. • Verhogen inkomsten betaald parkeren Wij zijn voor een Fietsgemeente en vinden dat het gebruik van de auto ontmoedigd moet worden.

Beste advies

Waarom is dit advies zo belangrijk?

‘Besluit wijs, vanuit het hart en met oog op de toekomst.’

Het advies geeft in 1 zin weer hoe wij graag de politiek benaderen. Bewust van de opgaven die op ons afkomen en blijvend investeren in mensen voor een duurzame, inclusieve en veerkrachtige samenleving.

Waarom is dit advies zo belangrijk?

Beste advies ‘Geef mensen deels zelf de verantwoordelijkheid voor de leefbaarheid in de wijken; kost minder en geeft betrokkenheid.’

Wij vinden dat inwoners te makkelijk denken over welke taken bij de gemeente liggen en wat inwoners zelf kunnen doen. Je eigen afval opruimen en de omgeving schoonhouden zou normaal moeten worden. Huishoudelijke hulp via de Wmo is bedoeld voor mensen die het écht niet zelf kunnen regelen en betalen.’

Wij staan voor: • • • •

Wij staan voor:

Menselijke waardigheid Gelijkwaardigheid Solidariteit Inwoners staan centraal

• •

De partij die naar jou als inwoner van gemeente Heerenveen luistert, zonder Haagse bemoeienissen De leden van Heerenveen Lokaal zijn er voor jou.

Wij kiezen voor minder geld uitgeven of inkomsten te verhogen door: • Topsport Sport is belangrijk, maar dan wel voor iedereen. Laat de landelijke overheid maar betalen voor topsport, het gaat om een nationaal belang.

Thialf mag wel een economische trekker zijn, zolang het niet de bodemloze put blijft zoals het nu is. Heerenveen Lokaal vindt dat onze inwoners al genoeg hebben bijgedragen.

• Imago en prestigeprojecten, zoals nog een parkeergarage De eerste parkeergarage is vaak maar voor de helft bezet, een tweede parkeergarage bouwen voor bewoners van een nieuw te bouwen flat gaat ons te ver.

Beste advies We willen niet kiezen voor een advies. Het viel ons op dat veel mensen aangeven dat ze meer transparantie willen (overzichtelijke begroting), betere communicatie, minder topsport en meer voor de inwoners en dat inwoners niet hoeven op te draaien voor imago en prestigeprojecten.

Waarom is dit advies zo belangrijk? Ons standpunt is dat de inwoners prioriteit zijn en niet imago en prestigedrang. Nu bezuinigen op het welzijn van onze inwoners betekent later nog hogere kosten. Meer voor inwoners vinden wij: meer geld voor onderwijs(huisvesting) en minima.

Uit de vele gesprekken welke Heerenveen Lokaal met jullie als inwoners heeft gevoerd komt duidelijk naar voren wat belangrijk voor jullie is: • • • • • • •

Zorg Onderwijs Cultuur Veilige & schone wijken en dorpen Sport voor iedereen! Economie Geef iedereen de kans zich te ontwikkelen

Het college van PVDA, CDA en VVD moet zuiniger zijn waar het verantwoord kan en beter op ons gemeenschapsgeld passen.

Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | juli 2021 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van maandblad GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: Gemeente Heerenveen

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

A DIS

FR AX E

Tijd voor een nieuwe garagedeur!

ZOMERAANBIEDING Betaal geen BTW bij aanschaf van een geïsoleerde garagedeur 21 juni t/m 20 september 2021 Vraag naar de voorwaarden

Sinds 1955

0513 - 43 52 43

Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.

Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl

kinderwoud.nl

IDZARDAWEG 104 - TER IDZARD

PRINS BERNHARDWEG 4 - ORANJEWOUD

DE WEIDEDIJKE 21 - LANGEDIJKE

VRAAGPRIJS: € 895.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 1.250.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 325.000 K.K.

HUIS

VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT

Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.

HASKERFINNE 12 - OUDEHASKE

LEEUWARDERSTRAATWEG 222 - NIEUWEBRUG

VRAAGPRIJS: € 345.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD

VRAAGPRIJS: € 624.500 K.K.

Kantoor Leeuwarden:

Kantoor Drachten:

058 244 91 00

0512 36 80 36

Kantoor Heerenveen:

Kantoor Sneek:

0513 23 21 80

0515 76 80 08

Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!

JIJ.FRL

Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen

Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)

Kom jij bij ons rijden? Poiesz Supermarkten B.V. is op zoek naar:

parttime & fulltime chauffeurs met en zonder chauffeursrijbewijs

Heb jij je vrachtwagenrijbewijs en sta je te popelen om voor de leukste werkgever van het noorden aan de slag te gaan? Of heb jij altijd al gedroomd van een baan als vrachtwagenchauffeur maar nog geen chauffeursrijbewijs? Dan zijn wij op zoek naar jou! Als chauffeur bij Poiesz Supermarkten B.V. bestaan je werkzaamheden uit het bevoorraden van onze filialen. Daarnaast dien je vanuit de filialen goederen en e mballage te retourneren naar het distributiecentrum. Op dit moment zijn wij op zoek naar zowel parttime als fulltime vrachtwagenchauffeurs, maar ook naar aankomend chauffeurs waarbij je naast je werkzaamheden in het distributiecentrum, via Poiesz Supermarkten B.V. je chauffeursrijbewijs kunt halen!

Waar dien je aan te voldoen? • Je bent in het bezit van een groot rijbewijs (CE), een chauffeurspas en een geldige code 95 of je bent bereid om naast het werk je groot rijbewijs (C + CE), een chauffeurspas en een geldige code 95 te halen via Poiesz Supermarkten B.V. • Je bent in ieder geval beschikbaar op zaterdags • Je bent bereid om in overleg op zon- en feestdagen te werken • Ervaring in winkeldistributie is een pré • Je bent beschikt over een goede conditie en je hebt een flexibele instelling Dit hebben we jou te bieden: • Zowel een parttime als fulltime contract behoort tot de mogelijkheden • Bij goed functioneren wordt je contract na een jaar verlengd voor onbepaalde tijd • Bij goed rijgedrag een jaarlijkse chauffeursbonus

Puur Voordeel. Puur

• Flexibele werktijden waarbij vroege diensten en middag/avond diensten mogelijk zijn • Een gezellige werksfeer • Een afwisselende baan in een dynamisch bedrijf Enthousiast? Wacht dan niet langer en solliciteer! Vul het online sollicitatieformulier in op www.werkenbijpoiesz.nl of stuur je motivatie en cv naar werken@poiesz-supermarkten.nl. Heb je nog vragen? Neem dan contact op met Kim Brouwer, personeelsfunctionaris, te bereiken via telefoonnummer 0515-428800.

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN BEELD JANITA BARON

CBS DE ROERGANGER IS KINDERTALENTENFLUISTERAARSCHOOL

“EEN KIND IS MEER DAN DE BOVENSTE VIER CENTIMETER!” Op 19 juni 2019 zaten directeur Hanneke Henneveld en haar docententeam van CBS De Roerganger in de wijk De Greiden in Heerenveen ademloos in de zaal van De Rinkelbom te luisteren naar het verhaal van de Vlaamse pedagoog Luk Dewulf. Ze wisten meteen: “Dit is het! Deze richting willen wij op met onze school!” Nu, twee jaar later, is het zover: De Roerganger is één van de eerste scholen in Friesland die zich ‘kindertalentenfluisteraarschool’ mag noemen. Een hele eer natuurlijk. Maar wat betekent dit? Hanneke Henneveld woont met veel plezier met haar gezin in Oranjewoud. Ze zit inmiddels alweer 29 jaar in het onderwijs, waarbij ze begon als leerkracht, vervolgens intern begeleider en leidinggevende werd én nu directeur is. Daarnaast volgt ze op dit moment nog een master pedagogiek. Ze staat bekend als een mensenmens die graag een beetje anders is dan de rest. En laat daar het hele kindertalentenfluisterverhaal nu goed bij passen.

“Ik geloof niet in toeval” Hanneke vindt het belangrijk om naar het gehele kind te kijken. Een veelgehoorde uitspraak is: “Een kind is meer dan de bovenste vier centimeter!” Als ze vier jaar geleden directeur wordt van De Roerganger gaat ze met haar team een veranderproces in. “We waren bezig met een plan voor de komende jaren te schrijven. Welke kant willen we op? Ik geloof niet in toeval; het móést zo zijn dat we bij de lezing van Luk Dewulf aanwezig waren.” Het team wist namelijk al zeker: wij willen eerlijk voor kinderen zijn. Niet iedereen langs dezelfde meetlat leggen. Dus zijn ze een aantal jaren geleden al overgestapt op ROUTE 8 eindtoetsen en afgelopen jaar een diatoets in plaats van citotoetsen. Hanneke: “Ieder kind heeft zijn/haar eigen groeilijn. Natuurlijk wil de inspectie nog groepsgemiddelden, schoolgemiddelden en trendanalyses, die krijgen ze netjes. Maar wij willen juist naar het individu kijken waarbij wij het leerpotentieel in kaart brengen. Daardoor krijg je hele andere gesprekken met kinderen. Je neemt kinderen mee in hun groeiproces. Het team vindt het belangrijk dat ieder kind op zijn/haar eigen niveau kan uitstromen. Als jij maar eruit haalt wat in jou zit!”

DE TALENTENKAARTEN, ONTWORPEN DOOR LUC DEWULF

Tien tot vijftien talenten

Ideeënfontein en kennisspons

“De hele werkwijze van Luc Dewulf is gericht op: wat kan wel? Wat is de sterke kant van het kind? Waar worden ze veerkrachtig van? In plaats van steeds kijken naar wat niet goed gaat. Talenten zitten niet alleen op sport of muziek, maar juist op het hele wezen van het kind. Hoe gaaf is het als je tijdens je schoolcarrière geraakt wordt door een leerkracht die jouw talenten herkent? En niet pas bij bijvoorbeeld de eindmusical!” Deze manier van werken komt voort uit de positieve psychologie. Doordat kinderen aan hun goede kant, hun talent, werken, krijgen ze meer veerkracht om om te gaan met hobbels. “Als je hier de hobbels aankunt, dan kun je in je latere leven ook beter de bergen aan”, meent Hanneke Henneman in alle overtuiging.

Inmiddels heeft de kinderalentenfluisteropleiding het onderwijs op de school veranderd. Natuurlijk wordt er ook nog ‘gewoon’ rekenen, taal, lezen en schrijven gegeven. Maar elke middag wordt er aan de talenten van kinderen gewerkt, bij het vak wereldoriëntatie bijvoorbeeld. In samenwerking met Ateliers Majeur en de combinatiefunctionaris cultuur wordt er gewerkt aan een verdiepingstraject tussen cultuureducatie en talentleren. Herkent de docent iets in het kind? Dan wordt het meteen gedeeld: “Ik vind jou wel een ideeënfontein” of “Jij bent echt een kennisspons.”

“Ik ben graag een beetje anders dan de rest!”

Hanneke Henneveld

Iedereen heeft zeker wel tien tot vijftien talenten, meent Hanneke. Wat zijn die van Hanneke zelf? “Ik ben onder andere een mooimaker, foutenspeurneus, positivo, bezige bij, stille helper en een kansengever. Je mag van mij twintig keer mislukken en 21 keer opnieuw proberen.” Een tijdje geleden kreeg Hanneke een compliment van één van haar leerlingen terwijl ze de 39 talentenkaarten in de gang ophing. “Juf, ik vind jou een vertrouweling.” Dat deed haar natuurlijk goed. Ze vindt het ook belangrijk om alle 213 kinderen bij naam te kennen én enkele talenten.

Overigens is het talentgericht werken niet alleen goed voor de kinderen, maar ook voor het team, volgens Hanneke. Ze kunnen verder bouwen op elkaars talenten, nu die bekend zijn. En dan is het prima als je een ideeënfontein, maar geen uitvoerder bent. Dan accepteer je dat én help je elkaar verder.

Luk Dewulf

De Vlaamse pedagoog Luk Dewulf heeft een aantal jaren geleden samen met zijn stagiaire uit Heerenveen, Marit Swarts, de kiem gelegd voor het kindertalentenfluisteren. Zelf was Luk Dewulf niet zo succesvol op school, tot zijn achttiende. “Ik dacht dat ik altijd dom, middelmatig en waardeloos was. Pas op de universiteit ontdekte ik mijn talenten tijdens mijn studie pedagogische wetenschappen. Ik wens ieder kind toe dat dit eerder ontdekt wordt, dat ze voor hun twaalfde jaar iemand ontmoeten die hun talent ziet én aanwakkert. Zodat ze in hun latere leven iets gaan doen wat bij hen past, waar ze voldoening uithalen. Wij geloven dat je hiermee burn-outs en depressies kunt voorkomen.” Uit honderden gesprekken heeft Luk Dewulf 39 talentwoorden gedestilleerd. Die talenten zijn zelf soms lastiger te vinden omdat het zaken zijn die jou moeiteloos afgaan én jouw voldoening opleveren. Je bent zelf vaak de laatste die het door heeft, meent Luc. Je hebt het nodig dat iemand anders tegen jou zegt: ‘Weet je wel dat wat je net deed bijzonder is?’ Dit kan gaan over een tekst schrijven, of over de manier waarop je tussenkomt in conflicten, de manier waarop je iemand troost of iemand helpt om iets te leren. Luk vond het super om met het team van De Roerganger aan de slag te gaan. Helaas moest dit via Zoom, maar toch voelde hij zelfs door het scherm hun enthousiasme!

KORTINGSBON 20% KORTING* op 1 artikel naar keuze

HEERENVEEN *uitgezonderd van aanbiedingen of afgeprijsde artikelen. Vraag naar de overige actievoorwaarden in de winkel. Alleen te gebruiken in HEMA Heerenveen

heerenveen

#FACETOFACE SYB VAN DEN BEUKEN fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst JANITA BARON

“Het is prachtig om met de wind door je haren je eigen bootje te besturen” “Ik ben achttien, heb dit jaar mijn vwo-diploma gehaald en nu heb ik mijn eigen zeilschool! Deze zomer ben ik alle zeillessen aan het regelen, reclame maken en klussen. Zeilen, kinderen en ondernemen is een perfecte combi voor mij.” Zo stelt Syb van den Beuken uit Oudehaske zich aan ons voor. Syb is een vrolijke jongeman wiens krullen meebewegen op de wind die over het Nannewiid waait. ‘Zijn’ Nannewiid, waar hij vlakbij opgroeide, zelf zijn eerste zeillessen kreeg én waar hij nu zijn eerste stappen als jonge ondernemer zet. Syb van den Beuken heeft een duidelijke missie. Tijd om hem beter te leren kennen.

“

Mijn ouders vinden zeilen heel leuk, daarom zijn we in Friesland komen wonen”, begint Syb zijn verhaal. “Ze komen uit het zuiden van het land. Ik ben heel blij dat ik hier opgroei in plaats van in een flatje op het bekende drie hoog achter!” Het zeilen heeft een belangrijke plek ingenomen binnen het gezin Van den Beuken. Waarom is zeilen zo leuk? “Het is prachtig om met de wind door je haren in de frisse lucht je eigen bootje te besturen en door het water te glijden en zelf te bepalen hoe hard je wil gaan.”

GEEN DUITSE AANMELDINGEN “Drie uur lang examens maken was wel lang, pittig! Ik ben nooit echt tevreden, het kan altijd beter natuurlijk. Maar het was goed genoeg, gelukkig. Ik heb niets hoeven wegstrepen. Maar het was zeker niet perfect. Het waren vrijwel allemaal zesjes, een zeven en één onvoldoende.” Syb had het natuur- en scheikundepakket met wiskunde B én economie. Dat is een pittig vakkenpakket. Hij had er vertrouwen in dat het zou lukken, maar het was wel een spannende tijd, de afgelopen maanden. “Ik heb veel moeite met talen, vooral met Duits. Ik ben blij dat ik daar vanaf ben en hopelijk niet zo vaak hoef te gebruiken.” Dan, met een glimlach op zijn gezicht: “Er zijn ook nog geen Duitse aanmeldingen voor de zeilschool, dat houden we maar zo.” Syb begint na de zomer aan een studie bedrijfskunde in Groningen. “Ik wil eerst mijn studie afmaken en dan zie ik wel wat er op mijn pad komt. Het is perfect om te leren een bedrijf te runnen.” Hij geeft aan niet zo van het vooruit plannen te zijn en richt zich eerst op deze zomer. “Eerst vond ik het vooral heel leuk, toen de vorige eigenaren vroegen of ik de zeilschool wilde overnemen. Ik

had al twee jaar les gegeven bij hen, dus ze vertrouwden en gunden het mij. Vervolgens ging ik praktisch nadenken. Hoe haalbaar is het? Misschien zit er wel wat in. Ik heb een maand extra vrij door de eindexamens, dus de tijd om de bootjes op te knappen, reclame te maken, zelf een website te maken, zelf de truien en polo’s te bedrukken… Er komt veel bij kijken!” Maar het loont ook meteen, zo blijkt. “Het gaat tot nu toe goed met de aanmeldingen. En de voormalige eigenaren zijn nog in de buurt, dus ik kan altijd bij hen én bij mijn ouders terecht. Eén ding is in ieder geval zeker: ik had nooit gedacht dat ik mijn eigen zeilschool zou hebben!”

LAAGDREMPELIG “Dat kinderen toch kunnen blijven zeilen, dat vind ik een avontuur!”, zegt Syb. “Het Nannewiid is ideaal voor kinderen die voor het eerst in aanraking komen met zeilen. Het meer is ongeveer een meter diep, dus je kunt er overal staan. Ze kunnen bij ons laagdrempelig leren zeilen in één week tijd. En zo ontdekken of ze het echt leuk vinden. Het gaat bij ons om gezelligheid, om het plezier op het water en zo de grondbeginselen van het zeilen onder de knie krijgen.” De zeilschool maakt hiervoor gebruik van optimisten, kleine éénpersoons zeilbootjes. Het is een bootje met alleen een grootzeil. Je hebt een roer en een schoot waarmee je het zeil trimt. Zo kun je het toegankelijk leren, volgens Syb. Hij is ook heel blij met de natuurlijke omgeving van het Nannewiid. Doordat er een afgeschermd kommetje is waar de windkracht altijd één lager is dan op het meer zelf kun je hier rustig de beginselen onder de knie krijgen waarna je het ‘grote’ meer opgaat. Nog een voordeel: doordat het Nannewiid niet aan een vaarroute ligt is er betrekkelijk weinig

watersport en er varen geen snelle motorboten. Een veilige omgeving voor ieder kind die rustig wil leren zeilen.

ZEILSCHOOL NANNEWIID Sinds 10 juli geeft Syb vijf weken lang zeilles aan kinderen tussen de acht en twaalf jaar oud. De ideale leeftijd voor de optimisten, dan hoef je niet de hele tijd te bukken voor de giek. De zeilschool verschilt van andere zeilscholen doordat je hier een week lang elke ochtend of middag les krijgt. “Ze zitten in de ochtend- of middaggroep en hebben dan tweeënhalf uur les per dag. Dat is best intensief, maar dan weet je ook zeker dat iedereen na een week zich kan redden op het water!” Natuurlijk gaan de kinderen aan het eind van de week naar huis met een heus certificaat met een persoonlijke toelichting van de instructeur. Lange tijd heeft Syb getwijfeld over de naam van zijn zeilschool. Er heeft zelfs al in de media gestaan dat het Silen mei Syb zou worden. Maar toch heeft Syb zich bedacht. Hij vindt dat Zeilschool Nannewiid de lading beter dekt. Als je nog nooit gezeild hebt is het Nannewiid gewoon een mooi begin. Net zoals dit Sybs eigen begin was van zijn zeilcarrière. Én net als hem krijgen zijn leerlingen alle basisvaardigheden mee, zoals open aftuigen, zelf sturen, aan de wind, halve wind, overstag en laveren. “Maar,” benadrukt Syb nogmaals, “plezier staat centraal!”

VRIENDENGROEP “Ik zeil regelmatig met mijn ouders in valken of platbodems. Verder voetbal ik drie keer in de week en ik geef ook nog voetbaltraining. Daarnaast chill ik graag met mijn vrienden en volg ik op dit moment de Netflixserie Peaky Blinders. Een echte jongensserie, heel leuk!”

NUMMER 07 • 2021

GROOTHEERENVEEN.NL

“

IK BEN ACHTTIEN, HEB DIT JAAR MIJN VWO-DIPLOMA GEHAALD EN NU HEB IK MIJN EIGEN ZEILSCHOOL! ”

Het afgelopen jaar was wel een uitdaging. Syb miste het samen voetballen enorm. “Ik houd van sporten, vind het belangrijk. Dus ik heb geprobeerd om hard te lopen en te tennissen. Maar uiteindelijk voetbal ik het allerliefst met mijn vrienden. Mijn vrienden helpen ook met lesgeven. Je moet toch met zijn tweeën zijn op een groep van tien tot twaalf kinderen.” Daarom heeft Syb een verrassing voor zijn vriendengroep. Hij heeft in het geheim naamplaatjes besteld voor de optimisten, met de namen van zijn vrienden. Zo heten de bootjes straks Jonge Jaap, Grote Gerrit, Bezige Bram en Eenzame Erik. Saillant detail: het bootje Eenzame Erik is bedoeld voor de einzelgänger van de zeillesgroep. “In iedere groep is er wel een leerling die zijn/haar eigen weg gaat, die gaat op avontuur. Diegene mag in Eenzame Eric”, belooft Syb.

ZUSJE JIKKE Zijn zusje Jikke is heel benieuwd hoe Syb het er van af gaat brengen. Ze denkt al hardop na over hoe ze wellicht meer kunnen gaan aanbieden, en of zij ook een bijdrage kan leveren aan haar broers bedrijf. Daarom kreeg ook zij een bootje die naar haar vernoemd is: Jipieja Jikke. Ook komt er een bootje met Opa en Oma er op. “Dan zitten die straks op het terras en zien ze ‘hun’ bootje voor bij komen!” Syb is benieuwd hoe zijn vrienden en zusje gaan reageren bij de onthulling! Uiteindelijk is Syb van den Beuken heel stellig over hoe hij in het leven staat. “Weet je, je moet doen waar je energie van krijgt!” En dat kunnen wij natuurlijk alleen maar beamen.

NUMMER 07 • 2021 TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S DEBBIE BODEWES / HETINGREDIENT.NL

BAKBLOGGER TESSA COUPERUS UIT WOUDSEND TREKT MILJOENENPUBLIEK

“IN DE TOEKOMST ZOU IK GRAAG NOG EENS EEN BAKSTUDIO WILLEN HEBBEN” Bakken is in. Het populaire programma ‘Heel Holland Bakt’ is er misschien wel het beste bewijs van. Tessa Couperus (1973) uit Woudsend is ook een echte bakkoningin. Via een mailtje over een bijzonder familierecept kwamen wij Tessa op het spoor. Dat recept staat bij de familie Couperus bekend als het ‘Hanenburgrecept’. Op naar Woudsend. Aan de voet van stellingmolen De Jager woont keukenprinses Tessa, die veel meer te vertellen heeft dan alleen maar een verhaal over de Hanenburg cake oftewel de bruine kruidkoek van Hanenburg. Dag Tessa, eerst maar even over de Hanenburg cake, wat kun je daar over vertellen? “Ja, die cake maakten wij vroeger thuis al. We noemden hem de Hanenburg cake. Die naam heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat de cake bij Hotel Hanenburg in Sneek werd gemaakt. Of dat ook echt zo is, weet ik eerlijk gezegd niet. Maar het was dé Hanenburg cake. Ik vond het wel leuk om dat recept eens te maken, dat ik dus via een tante gekregen heb. Wij maakten die cake thuis ook wel. Op zaterdag werd er gebakken; wat lekkers voor bij de koffie op de zondag. De ene keer een gewone cake en de andere eens een appeltaart. Ik vond dat als kind al prachtig. Als ik als puber weer eens de bokkenpruik op had, wist mem wel raad. ‘Sjoch, hjir is it skriftke mei de resepten, dy ik ha. Hjir is de beurs en sykje mar út watsto meitsje wolst’, zei mem dan. Ik ging naar de supermarkt in het dorp, zocht de ingrediënten voor het recept uit en aan de slag. Ik was de rest van de dag zo fleurig als ’t maar kon. Die Hanenburg was hartstikke gemakkelijk, die kon bijna niet mislukken. Het was een oud recept van een tante. Het familiereceptenschriftje was eigenlijk zo’n foto-insteekboekje, waar we geschreven recepten, maar ook uitgeknipte Libellerecepten in staken. Ik heb recepten die vaak gelinkt zijn aan bepaalde familieleden. Een appelkruimeltaart en een cake met appelmoes met rozijnen, die horen helemaal bij beppe. Tenminste, dat is mijn perceptie, want mijn tantes vertelden later dat zij dat helemaal niet wisten. Een familierecept link je aan bepaalde herinneringen en emoties. We noemden de Hanenburg cake ook wel bruine koek. De cake heeft wel wat een koekstructuur omdat het een bee tje taaier is. Heerlijk! Er gaat flink wat suiker in en

ik vind het lekker om deze koekcake te vullen met noten en rozijnen, maar zonder is ook prima.”

WERELDREIS EN BAKBLOG Tessa Couperus, die bakken leuker vindt dan koken, is enthousiast. “Tuurlijk mag je het recept hebben”, zegt ze. Tot 2008 was ze in de financiële wereld werkzaam, vertelt ze. Eerst een baan bij de ABN-AMRO-bank, meteen na het behalen van haar vwo-diploma, en daarna nog twee jaar bij Miedema Accountants in Sneek. Toch voelt ze zich niet gelukkig in de financiële wereld en in 2008 gaat ze, samen met een vriendin, op wereldreis. Tessa blogt dan al over haar reisavonturen, maar haar passie voor patisserie begint ook op te borrelen. Als Tessa weer terug is in Nederland volgt ze patisserie-, chocolade- en broodcursussen bij Robèrt van Beckhoven, inderdaad, ‘die van Heel Holland Bakt’. In 2014 verlaat Tessa Nederland opnieuw om haar heil te zoeken in Puerto Lopez in Ecuador. In haar rugzak is er geen plek voor al haar bakboeken en bakaantekeningen. Tessa besluit naast haar reisblog ook een bakblog te starten: ‘PaTESSerie.’ “Tijdens het reizen nam mijn interesse voor het bakken alleen maar toe. Als ik ergens een bakkerijtje zag, wilde ik er naar toe. Nieuwsgierig naar hoe ze daar bakken en zit er ook een verhaal achter? Dat

“Ik ben er voor ondernemers die alles willen weten over hún cyberrisico’s.” www.octras.nl/cyberrisico Wilhelm de Haas, MKB Adviseur

erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

“NIET OM OP TE SCHEPPEN, MAAR HET IS GEWOON EEN FEIT DAT IK ÉÉN VAN DE GROOTSTEN OP HET BAKGEBIED IN NEDERLAND BEN”

vond ik mooi. Ik heb in Ecuador een prachtige tijd gehad. In Zuid-Amerika ben ik bij lokale bakkers en ook op de koffieplantages aan het werk geweest. In 2016 wilden mijn reisgenoot en ik een pand aankopen in Ecuador. Een hele zware aardbeving zorgde ervoor dat het toerisme stil kwam te liggen. Er was geen goede basis meer om in het Zuid-Amerikaanse land een eigen zaak te starten. Ik bakte vervolgens ‘thuis’ taarten voor de lokale horeca, maar het was niet wat ik echt wilde. Eind 2016 ging ik weer naar Woudsend, om begin 2017 nog even terug te keren naar Ecuador, maar al gauw nam ik het besluit mij toch voorgoed in Nederland te vestigen.”

BEKENDE BAKBLOGGER “Ik ben begonnen met het schrijven van recepten en ik stort mij helemaal op het bloggen, waarbij ik één tot twee keer in de week publiceer. Door het plaatsten van vele advertenties heb ik er meer dan een aardige bijverdienste van kunnen maken. Niet om op te scheppen, maar het is gewoon een feit dat ik één van de grootsten op het bakgebied in Nederland ben. Vorig jaar had ik drie komma zeven miljoen paginaviews. Duizenden mensen kijken per dag naar de recepten op mijn blog. Binnen de bakkerswereld weet men mij ondertussen wel te vinden.” Tessa vertelt het allemaal bescheiden. Als er een pepernotentest voor het Algemeen Dagblad wordt gedaan, is Tessa ook één van de juryleden. En ook op NU.nl staan regelmatig ‘wat dingetjes’. Na deze informatie moge duidelijk zijn dat Tessa Couperus uit Woudsend ‘hoog’ op google staat, wanneer we het over thuisbakken hebben. “Ik geef nu ook een online bakcursus, waar mensen via de mail kennis en recepten krijgen om mee te oefenen. Ze mogen er foto’s van maken en vragen stellen hoe het gegaan is. Dat heb ik in de afgelopen coronatijd ook gedaan, waarbij het leek of heel Nederland aan het bakken was. De statistieken vlogen door het dak.” Met het recept voor de Hanenburg cake op zak verlaat ik Woudsend. “In de toekomst zou ik graag nog eens een bakstudio willen hebben, waar mensen cursus van mij krijgen”, besluit Tessa Couperus ons interview. Wie weet kom ik dan nog eens terug. Om te bakken.

“ALS IK ERGENS EEN BAKKERIJTJE ZAG, WILDE IK ER NAAR TOE. NIEUWSGIERIG NAAR HOE ZE DAAR BAKKEN EN ZIT ER OOK EEN VERHAAL ACHTER?”

Hanenburg cake of bruine kruidkoek INGREDIËNTEN

500 gram zelfrijzend bakmeel 500 gram bruine basterdsuiker 4,5 dl melk 2 el koekkruiden 1 zakje studentenhaver of een mix van noten en rozijnen ZO MAAK JE HET... -V erwarm de oven voor op 150C -B reng de melk aan de kook -V ermeng het bakmeel met de suiker en de koekkruiden -M ix de hete melk er in gedeeltes doorheen totdat je een mooi beslag krijgt. -R oer desgewenst de vulling van studentenhaver er door heen. -D oe het beslag in een ingevette cakevorm en bak de koek in ca 70 minuten gaar en goudbruin. -L aat afkoelen op een rooster.

En smullen maar!

NU TE ZIEN IN DE BIOS! Kijk voor het complete ﬁlmprogramma op:

www.bios-heerenveen.com Reserveer & bestel je tickets online!

Burg. Kuperusplein 52, HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 051

WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM

Wij zijn op zoek! Wij zijn altijd op zoek naar mooie verhalen uit de regio. Sport, cultuur, of de buurman met een leuk verhaal?

KOOPZONDAG HEERENVEEN ZONDAG 25 JULI 2021 13:00 t/m 17:00 // GRATIS PARKEREN!

Tip onze redactie! > redactie@grootheerenveen.nl

Elke laatste zondag van de maand!

ngoudenplak.nl

VOLOP STEKPERKPLANTEN IN GROTE POT NORMAAL € 1,75 NU 10 STUKS

€ 7,50

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur - Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur.

SPORTSTAD HEERENVEEN BESTAAT IN SEPTEMBER 15 JAAR! Dit gaan we vieren met diverse acties en evenementen. Volg onze website en socials voor het laatste nieuws en de ontwikkelingen.

NUMMER 07 • 2021

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

BRANDED CONTENT

SAMEN IJS MAKEN BIJ HOLIDAY ICE IN SINT NICOLAASGA

“IJsjes associeer je met plezier en vrolijkheid; ik word blij van ijs” “Gewoon lekker ijs maken met zijn allen, wie wil dat nu niet?” Aan het einde van ons interview slaat Johan Mast, hoofd Informatisering en Automatisering, de spijker op z’n kop met de retorische vraag, waarvan voor hem het antwoord duidelijk is. Gesprekpartners Sebastiaan Berswerda, verantwoordelijk voor de Sales & Marketing en Paul Keuning, hoofd Interne Logistiek, toveren een blijde glimlach op het gezicht en knikken instemmend., “IJsjes associeer je altijd met plezier en vrolijkheid, en zeker op een dag als deze. Het proces rondom de productie vind ik prachtig, ik word blij van ijs”, zegt Sebastiaan. En inderdaad op de eerste tropische dag van juni 2021 een interview hebben met tevreden werknemers van een ijsfabrikant geeft een gelukzalig gevoel. Vóór het gesprek heeft hij ons al een prachtige rondleiding door de verschillende productiehallen gegeven. Een kinderdroom komt uit. Wie wil op een snikhete dag nu niet meegenomen worden in de wereld van Holiday Ice, de plaats waar de verschillende stickijsjes, bekertjes en hoorntjes bij duizenden per uur worden geproduceerd?

MENS EN TECHNIEK De afgelopen jaren is Holiday Ice flink gegroeid. De vraag naar ijs blijft enorm en de ijsfabrikant speelt daar goed op in met innovatieve en efficiënte oplossingen op maat in haar producten en de techniek. “De grootste verandering in de laatste jaren is de ‘End-ofLine’ automatisering geweest”, legt Paul Keuning uit. “Dat is de naam die wij hebben gegeven aan de afdeling die consumenteenheden inpakt naar grotere dozen en uiteindelijk klaarmaakt voor de pallets die naar de klanten gaan. De techniek voor het maken van ijs wordt op maat gemaakt, voor wat de klant wil. Hierin zijn we uniek.” Ook ICT is een steeds grotere rol gaan spelen binnen het bedrijf. Door slimme toepassingen te gebruiken, wordt de productie geoptimaliseerd. “De automatisering blijft zich ontwikkelen, maar het blijft mensenwerk en daarmee zijn we juist flexibel en innovatief”, weet Johan Mast. “ICT bij Holiday Ice is niet alleen achter de computer zitten. Om de juiste balans en aansluiting te vinden tussen mens en techniek, heb ik

v.l.n.r. Paul Keuning, Sebastiaan Berswerda en Johan Mast

“DE TECHNIEK VOOR HET MAKEN VAN IJS WORDT OP MAAT GEMAAKT, VOOR WAT DE KLANT WIL; HIERIN ZIJN WE UNIEK” een tijdje mee mogen draaien in de productie. Ik vond dat geweldig om te doen. Door in de schoenen van je collega’s te staan, weet je waar je het voor doet.”

RELAXED Tijdens de rondleiding door de productiehallen viel al op hoe relaxed het personeel bij de verschillende ‘lijnen’ aan het werk was. Brengt ons bij de vraag wat er zo uitdagend is om bij Holiday Ice aan het werk te zijn? Mast: “Het is een innovatief bedrijf en zoals je zelf al hebt opgemerkt, is de sfeer uitstekend. Dat zie je en voel je binnen een paar minuten. Binnen Holiday is er ruimte voor verdere ontwikkeling. Doordat wij zoveel verschillende producten hebben, is er ook veel afwisseling in het werk. Er komen steeds weer nieuwe producten bij en dat vraagt ook om nieuwe oplossingen. Door de korte lijntjes en goed overleg met elkaar zie je die ontwikkelingen snel terug op de werkvloer.” “Het bedrijf biedt ook interne scholing aan”, haakt Berswerda in op wat Mast aangeeft. “Geen fabriek is hetzelfde, dus vinden wij ook dat je opleidingen op maat moet aanbieden. Er is trouwens ook goed contact met de mbo-opleidingen als het gaat over operators die het vak verder bij ons willen leren.”

GROEI Paul Keuning, die de afgelopen zeven jaar vanuit de functie heftruckchauffeur nu hoofd interne logistiek is: “Wat ik zo prettig aan Holiday Ice vind, is de platte organisatiestructuur. Je bent hier geen nummer. Als je bij ons op de werkvloer laat zien dat je een juiste instelling hebt en betrokkenheid toont bij alles wat je doet, dan zit je hier goed. Zo ervaar ik het persoonlijk.” Met andere woorden, er zijn mogelijkheden om te groeien. Aan de groei van Holiday Ice en daarmee ook de vraag naar personeel lijkt voorlopig nog geen einde te komen. Afgelopen januari is het naastgelegen pand aangekocht om ruimte te bieden aan 20.000 extra pallets. Ook zal een deel van de ruimte ingericht

worden voor twee ompaklijnen waar ijsjes in assortimentsdozen geplaatst worden. Vanaf volgend voorjaar is het pand volledig klaar voor gebruik.

WERKEN BIJ HOLIDAY ICE

BETEKENT MET EEN KLEIN TEAM GROOTSE RESULTATEN BEREIKEN. Wil jij ook samen met leuke team van collega’s werken aan een prachtig product in een dynamische omgeving? Solliciteer dan op één van onderstaande vacatures!

• Technisch operator ompak • Teamleider ompak/logistiek

• ICT Beheerder • Machinebediende

Kijk voor alle informatie op:

www.werkenbijholidayice.nl

Of scan de QR code

NUMMER 07 • 2021

KOOSJE ZEEDERS NA 42 JAAR ONDERWIJS MET PENSIOEN

“LEREN WERKT ANDERSOM”

“VOORHEEN WAS HET DUIDELIJKER WAT VOOR BEROEPEN JE KON KIEZEN. NU WETEN KINDEREN VAAK NIET EENS PRECIES WAT HUN EIGEN OUDERS DOEN.”

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN FOTO’S ALBERT BOUWMAN

“Een traan en een glimlach.” Hiermee begint ze het interview dat een terugblik werpt op haar lange loopbaan binnen het onderwijs. Meer dan veertig jaar heeft ze verschillende functies gehad. Intern begeleider, schoolleider en lerares. “Het is toch vooral die laatste functie die me het meest bijblijft en mij een glimlach bezorgt”, zegt Koosje Zeeders. Een paar dagen na het interview is ze docent-af. “Ik ga het werk ontzettend missen. Eén van de dingen die ik niet zal missen, is steeds na te moeten denken of ik daar en daar wel aan gedacht heb om mijn werkdagen voor te bereiden.” Ze kijkt over haar schouder naar buiten. De pikmeerkruiser wacht om haar en haar man Meinard van hun pensioen te laten genieten. “Bovendien woont het hier heerlijk in Akkrum. Vervelen? Ik denk van niet.” Haar uitstraling doet niet suggereren dat ze pensioengerechtigd is. Een warm persoon verlaat het onderwijs en Koosje Zeeders geeft graag mee wat haar ervaringen haar hebben gebracht.

Nog één dag mag ze lesgeven. De hele week staat in het teken van haar afscheid. Haar man en kleinzoon hebben plotseling haar les bezocht. “Daar zat dan ineens mijn kleinzoon Thomas tussen alle leerlingen die ik lesgeef. Op zulke momenten houd ik het niet droog.” Basisschool De Hoeksteen in Heerenveen neemt afscheid van een lerares in hart en nieren. Wanneer ze over haar werkzaamheden praat, voel je de passie voor haar werk. De laatste vier jaren werkte ze in verschillende klassen. “Heerlijk om zo af te mogen sluiten. De werkzaamheden waren een soort van projecten, bijvoorbeeld de lessen Engels en Fries of met de klas gymmen. Door maar één klas per dag te hebben, ken ik alle leerlingen van de school.”

KIND LEERT NIET ALS HET MOET In haar veertigjarige loopbaan binnen het onderwijs heeft ze veranderingen gezien. “En trouwens, toch ook weer niet. Ja, tuurlijk, ik heb ervaren dat leerlingen mondiger zijn geworden. Ze weten ook veel meer door alle informatie die veel toegankelijker is geworden. Ook is er veel veranderd op materieel gebied. Kinderen hebben veel meer en worden meer verwend. Soms lijkt het wel alsof er met traktaties tegen elkaar wordt opgebokst. Tegelijk is er niet zoveel veranderd. Een kind heeft nog steeds hetzelfde nodig. Misschien is dat wel mooi aan het huidige onderwijs. Er lijkt veel meer aandacht te zijn voor het kind in plaats van wat het moet leren.” Tijdens haar afstuderen kreeg ze het boek ‘Leren in vrijheid’ van Carl Rogers. “Een man

“WE GAAN HIER EEN HELE MOOIE TIJD VAN MAKEN. IK VOEL ME NOG JONG.” die zijn tijd ver vooruit was. Hij beweerde al in de jaren 70 dat een kind vastloopt als het voortdurend wordt gewezen op de dingen die het moet leren. Leren werkt eigenlijk andersom. Het kind komt zelf met behoeften en het is de uitdaging van de docent om daarop in te spelen.” Koosje geeft een voorbeeld uit haar eigen ervaring. “Een van mijn leerlingen had helemaal geen zin om aan het werk te gaan. Iedere keer wanneer de rest van de klas begon, was hij niet aan het werk te krijgen. In gesprek met hem gaf hij aan dat hij veel liever tekende dan met rekenen of taal bezig te zijn. Na afloop van het gesprek besloot ik hem de ruimte te geven om te tekenen. Vier dagen lang begon de jongen driftig te tekenen wanneer de rest bezig was met andere werkzaamheden. Na die vier dagen kwam hij bij me. ‘Juf, ik denk dat ik ook wel wil rekenen, want als ik alleen maar teken, komt het niet goed.’ Dit was precies wat hij nodig had om zelf een behoefte te creëren. Wanneer ik niet de ruimte had genomen om met hem in gesprek te gaan, was ik daar niet achter gekomen Hier geloof ik heilig in.”

MEEDENKEN MET DE LEERLING “Luister naar elkaar en neem een ander serieus. Betrek bovendien de ouders in de esprekken die je hebt met je leerlingen. Als hieraan voldaan wordt, krijgt het kind een boost en kan het zich ontwikkelen. En dat is geweldig om te ervaren”, zegt Koosje. Ze is blij met de ontwikkelingen die er hebben plaatsgevonden bij De Hoeksteen. “We werken nu met een portfolio. Daarin geven ze zelf aan wat ze willen. Wij als leraren denken mee met hun toekomstbeeld.” Koosje heeft in haar loopbaan gemerkt dat er aan dat toekomstbeeld ook veel is veranderd. “Voorheen was het duidelijker wat voor beroepen je kon kiezen. Nu weten kinderen vaak niet eens precies wat hun eigen ouders doen. Als die beroepen steeds onduidelijker worden, ontstaat er ook een vorm van demotivatie. Waar werk je dan immers voor? Het is daarom zo ontzettend belangrijk om met die kinderen mee te denken en zich van zichzelf bewust te maken waar hun interesses en talenten liggen.”

LOSHANGEND VEL

“LUISTER NAAR ELKAAR EN NEEM EEN ANDER SERIEUS”

Die tijd is voor Koosje nu geschiedenis. Geen gekeuvel meer met de kleintjes, geen grapjes, knuffels of hun ongenuanceerde eerlijkheid. Aan alles is bij haar te merken dat ze het gaat missen. “Laatst nog was ik in de kleuterklas. Een van de leerlingen vroeg wat ik onderaan mijn kin heb. Ik antwoordde dat daar los vel hangt. Een teken dat je ouder wordt. ‘Krijg ik dat dan later ook?’, was de vraag van het kind. Van zulke eerlijke gesprekken, daarvan kan ik zo ontzettend genieten.” In gedachten

is Koosje alweer op zoek naar een volgend mooi moment. “O ja, we hebben de leerlingen leren presenteren. En tijdens die presentaties moest de rest van de klas luisteren. Een jongetje kwam naar me toe, sloeg de arm om mij heen en heeft de hele presentatie zo naast me gestaan.” Haar ogen schieten vol. “Die momenten zijn als parels zo mooi.” Het feit dat ze ouder wordt, ziet ze als een mooie ervaring. “Het is confronterend. Ik word me nu echt bewust dat ik een periode afsluit. De eerste weken zal het best wel gaan, maar als zo meteen de zomervakantie voorbij is en iedereen weer naar school gaat, dat moment lijkt me heel raar. Dan hoef ik niks meer voor te bereiden. Dan kan ik de dagen zo besteden als ik wil.” Haar man knipoogt. “Het is natuurlijk maar de vraag hoe blij ík daarvan word. Ze komt nu heel fleurig en gemoedelijk over, maar als je er niet bij bent, heerst hier een drilcultuur en krijg ik van alles opgedragen”, zegt hij grappend. “‘Nee hoor, we gaan ons prima vermaken”, pareert Koosje haar man. “Meinard is al vier jaar met pensioen en heeft me al kunnen voordoen hoe daarvan te genieten. We krijgen opeens allemaal nieuwe mogelijkheden, zoals langer van huis weggaan. Ik zit er niet over in. We gaan hier een hele mooie tijd van maken. Ik voel me nog jong.” Zo ver is het deze dag nog niet helemaal. Er wacht haar na het interview nog één dag waarop ze naar haar werk gaat. Nog één lesdag om te genieten van al het moois dat het onderwijs te bieden heeft, waarna ze geslaagd kan terugkijken op een rijke ervaring.

24 LIFESTYLE TRENDS

LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE, FOOD EN BOEKEN...

NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep - www.binnertoverdiep.nl

FRIESE MEESTERWERKEN Wat is het een mooie sportzomer: EK voetbal, tennis, de PC in Franeker, Tour de France, Olympische Spelen. Naast het sport kijken vindt u het wellicht ook leuk om over sport te lezen. Of over de personen áchter de sporter te lezen. De Friese schrijfster Harmke van der Werf geeft in haar boek ‘Kampioensouders’ een unieke inkijk in het leven van zwemmer Pieter van den Hoogenband, windsurfer Dorian van Rijsselberghe, keeper Edwin van der Sar, atlete Dafne Schippers, shortrackster Suzanne Schulting, schaatster Ireen Wüst en turner Epke Zonderland. Zij blikt samen met de ouders van deze zeven sportkampioenen terug. Van wie komt het talent? Hoe sportief waren zij? Welke rol speelde de sport in het gezin? Hoe werden de pieken en dalen in de sportcarrière van hun kind beleefd? Wat Friesland verder betreft vagen wij uw aandacht voor het nieuwste (en laatste) boek van Hylke Speerstra. Hylke Speerstra behoort tot de meest gelezen auteurs in het Friese taalgebied. Eind mei verscheen zijn Magnum Opus ‘Testamint fan de siel’, over twee Friese emigranten in Canada, beiden tachtigers, die elkaar per toeval ontmoeten, in gesprek raken en een vriendschap ontwikkelen. Ze schrijven voor elkaar hun levensverhaal op en stuiten daarbij op veel overeenkomsten.

MIJN OMA... Mijn oma kwam uit Friesland; Workum was haar geboorteplaats. Ze woonde echter het grootste gedeelte van haar leven in het westen. Uit de verhalen van mijn moeder was zij typisch Frysk… Omdat ze was getrouwd met een Hollander werd er in het gezin geen Fries gesproken. Maar o wee, als ze boos werd, dan ging ze over in ’t Fries en had je het serieus te nemen! Haar broer was bakker en bakte dan voor de familie op zondag een suikerbrood; er ging een heel doosje suikerklontjes in! Zelf maakte ze typisch Friese gerechten zoals potstro… een pap van boekweit en karnemelk.

In het midden werd een kuiltje gemaakt en dan jus en stroop erin. SHAMÉ KEESMAN Of tromKoffiegek, barista melkoek, By-Kees - www.by-kees.nl een beslag van bloem, eieren, appel en boter, dat in een tulbandvorm au bain-marie werd gaar gestoomd. In plakken gesneden en dan met gesmolten boter en stroop erover heen, een heerlijkheid! Of Friese stoofpeertjes, het liefst geschild en heel gekookt. Dan kon je ze aan het steeltje optillen en door de suiker rollen en zo opeten! En dan natuurlijk de Friese sipelsop (uiensoep). Wat jammer dat ik oma niet heb gekend…..

XXX KEES

PETRA DE JONG Interieurstylist Interno Styling - www.internostyling.nl

EERSTE INDRUK Je krijgt maar één kans voor een eerste indruk. Of het nu gaat om een bedrijf, hotel, zorginstelling of particulier; de entree doet ertoe! Maar hoe zorg je nu voor een oogstrelende ontvangst? Ik geef een paar tips en bijzondere oplossingen om van jouw hal een ware eyecatcher te maken. De vloer wordt vaak gezien als de basis van het ontwerp. Kies je voor een rustige of juist een uitgesproken vloer. Voor een particuliere opdrachtgever ga ik voor een rustige vloer van bijvoorbeeld Marmoleum Slate, dit is een vloer met een duurzaam karakter en uitstraling die lang mee gaat en heel goed te reinigen is. Bedrijven verdienen een andere aanpak: de entree mag opvallen en indruk maken; de vloer krijgt kleur en vormen en verschillende natuurlijke materialen worden toegevoegd.

ODETTE HOLKEMA Zelfstandig Reisagent Your Travel - www.yourtravel.nl/odetteholkema

REIZEN IN DE ZOMER 2021 Bij mijn werk als zelfstandig reisagent hoort natuurlijk ook dat ik zelf op reis ga. Zo ben ik net vier dagen op studiereis naar Rhodos geweest. Erg zinvol om in deze COVID-periode zelf te ervaren hoe het reizen gaat en hoe het ter plaatse in Griekenland geregeld is. Een goede voorbereiding voor je reis is essentieel. Lees je goed in over de inreisvoorwaarden, neem de juiste maatregelen zodat alles tijdens de reis soepel verloopt. Ter plaatse kon ik veilig en verantwoord reizen en heb genoten. Ik heb veel inspiratie opgedaan en deel de volgende keer graag persoonlijke tips voor Rhodos. Belangrijkste voor als je op reis gaat, is een goede voorbereiding, dat geeft rust en zo kun je op je vakantiebestemming optimaal genieten.

Een ondergewaardeerde oppervlakte en waar je toch ook echt een statement mee kan en mag maken is het plafond. Het plafond krijgt van mij de kleur van de muren, hierdoor creëer je een warme omarming. Verder kun je een hal accentueren met lijnen door deze een bepaalde richting op te laten gaan. Wil je een brede hal nog breder laten lijken dan breng je lijnen in de breedte aan. Heb je bijvoorbeeld te maken met een kleine ruimte of wil je gewoon echt uitpakken, denk dan eens aan spiegels in verschillende vormen en maten. Ga voor rond met verschillende diameters. Wanneer je hiervoor kiest kan het jouw entree verlengen en uitlichten! Fan herte wolkom!

TROTS EN LOYAAL

Trots ben ik op mijn salon. De jaren die ik standvastig en vol doorzettingsvermogen heb geïnvesteerd in mijn werk, vind ik terug in mijn fijne collega’s en mijn vakbekwaamheid als medisch schoonheidsspecialiste. “Is dat typisch Frysk, die mentaliteit?”, vroeg iemand me. Ja, dat denk ik wel. Frysk zijn gaat daarover, en ook over loyaliteit.

grondig reinigen om alle vuil en huidschilfers te verwijderen, is de start. Je huid verder voorbereiden op verzorgende producten doe je met een passende lotion. Die zorgt ook voor hernieuwd evenwicht in de huid na het schoonmaken. En daarna breng je een fijn serum aan, een specifieke crème, voor overdag een UV-beschermer.

Ik zie het terug bij mijn cliënten. Heb ik hun vertrouwen gewonnen door mijn behandelingen en is het ‘best genoch’, dan worden hun bezoeken een positieve routine. Wat ook geldt voor hun eigen dagelijkse huidverzorgingsritueel. Zit die erin, dan houden ze die goede zorg voor zichzelf trouw vol.

Alleen in het fierljeppen is het voor Friezen zaak om ‘over the top te gaan’, doe verder maar gewoon. Maar ook in je huidverzorging mag dat, door jezelf af en toe te verwennen met een heerlijk masker. Verzorgd de dag en de nacht in, dat is loyaal zijn aan je eigen huid. De schoonheidsspecialiste kan je precies vertellen hoe je daarvoor zelf kunt zorgen.

Je dagelijkse huidverzorging als belangrijke basis voor een gezonde, mooie huid. Tweemaal daags

Dus vraag gerust wat er nodig is om jezelf ‘grutsk’ te voelen over je eigen uitstraling.

ELINA ZELDENRUST Medisch schoonheidsspecialist Elina’s salon - www.elinassalon.nl

GROOTHEERENVEEN.NL

Typisch Frysk? Uiteraard mag je trots zijn op je roots met zijn eigen gebruiken en gewoontes, maar ik heb ontdekt dat oranjekoek net zo lekker kan zijn als een Brusselse wafel of een Engelse scone… Geboren in een Drents dorpje, opgegroeid in Brussel, de middelbare school afgerond in Friesland en getrouwd met een Engelsman in Heerenveen heb ik geleerd dat er tussen verschillende culturen meer overeenkomsten zijn dan onderlinge verschillen. Natuurlijk hebben we allemaal een andere achtergrond en spreken we soms een andere taal, maar mijn ervaring is wanneer persoonlijk contact via sport en spel tot stand komt, dat dit de overkoepelende gemene deler is en verschillen dan gemakkelijk overbrugd worden. Met een Drentse tongval schaatste ik op mijn vijfde, tijdens mijn eerste Belgische winter, met Friese doorlopertjes tussen Vlaams- en Franstalige vriendjes op kunstschaatsen. We hebben elkaar vast niet verstaan, maar we begrepen elkaar

zonder problemen en merkten het verschil in onze schaatsen niet op. Ik heb dan ook fantastische jaren in Brussel beleefd tussen kinderen met verschillende nationaliteiten en achtergronden. Ook later in Friesland ontstond via de sport een heel natuurlijk contact met de Friezen (en een Engelsman…) Het Fries gaf eerst nog wat verwarring (bij ‘hoi’ vertrekt er iemand; spierpijn in ‘de billen’ wordt door de sportmasseur via de bovenbenen weggemasseerd), maar humor is een prachtige verbinder, dus ook dat kwam helemaal goed. En dan kom je iemand tegen (half Fries, half Amsterdams), die sport net zo beleeft als jij en na haar sportcarrière al het positieve wat sport brengt samen met jou wil voortzetten in een bedrijf, Mind2Run. We spreken dezelfde taal, maar ook als dat niet zo zou zijn, begrijpen we elkaar perfect.

Sport, spel en humor, meer is er niet nodig om je met elkaar verbonden te voelen. En nu… oranjekoek!

Vervang ‘Fries’ in dit stuk voor elke willekeurige cultuur, ras, sociale status, kleur, gender, enzovoort en we creëren via sport een prachtige inclusieve, begripvolle samenleving.

MARGA WIEGMAN ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl Mind2Run - mind2run.nl

NUMMER 07 • 2021

BIJ HET OUDER WORDEN KUNNEN KLACHTEN BIJ HET PLASSEN ONTSTAAN

ALS PLASSEN MOEILIJK GAAT Naarmate je als man ouder wordt, kunnen klachten ontstaan bij het plassen. Vervelend, maar niets om je voor te schamen en gelukkig is er steeds meer aan te doen. “Plasklachten bij mannen worden vaak veroorzaakt door een vergrote prostaat, al kunnen er ook andere oorzaken zijn, zoals een slechte functie van de bekkenbodem of een blaas welke zijn kracht verloren is”, vertelt Dirk Rijksen, uroloog in Tjongerschans. “De prostaat ligt om de urinebuis heen, naarmate de prostaat groter wordt, drukt deze de urinebuis dicht waardoor plasklachten kunnen ontstaan.”

Ongerust

D IR K

Veel mannen zijn ongerust en denken zelf aan prostaatkanker bij deze klachten. Dirk Rijksen: “Ze hebben hun PSA-waarde vaak al laten controleren bij de huisarts. PSA, Prostaat Specifiek Antigeen, is een eiwit dat normaal bij mannen in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een gezonde als in een zieke prostaat. Een ‘zieke’ prostaat geeft meer PSA af in het moeilijk is de plas op te houden bloed. Dat kan het geval zijn bij een met soms (dreigend) urineverlies of in de nacht vaker plassen dan goedaardige prostaatvergroting, prostaatontsteking of voorheen.” bij prostaatkanker. Maar plasklachten wijzen bijna nooit op Samen beslissen prostaatkanker. Prostaatkanker “Afhankelijk van waar iemand ontwikkelt zich meestal langzaam precies last van heeft kijken we en veroorzaakt geen klachten. samen met de patiënt naar de Alleen de PSA-waarde beste behandeling”, legt zegt niet zo veel. We Dirk Rijksen uit. “Het adviseren dan ook begint vaak met om niet ‘zomaar’ verschillende een PSA-test te onderzoeken, laten doen en dit vragenlijsten en alleen te doen het bijhouden van als daar goede een plasdagboek. redenen voor zijn, al Het gesprek is ook OL is een bezoek aan de belangrijk: waar OO GI huisarts bij plasklachten heeft iemand de meeste NT JO NG ERSCH ANS wel aan te raden. Vaak wijzen hinder? Hoe erg zijn de deze klachten op goedaardige klachten en wat heb je er zelf al aan prostaatvergroting en niet op gedaan of kun je nog doen?” prostaatkanker. Het is natuurlijk wel van belang dat prostaatkanker Veel keuze wordt uitgesloten, daarom kunnen Is een vergrote prostaat de oorzaak, verschillende onderzoeken nodig dan is een scala aan behandelingen zijn. ” mogelijk, maar wat is de beste? Collega uroloog Chantal Nunnink: “Dat is heel erg verschillend per Welke problemen? patiënt. Vaak beginnen we met Als je het over plasklachten medicijnen, daarvan is de impact hebt, wat is dat dan precies? Dirk het minst groot en het Rijksen: “We spreken vaak over kan in veel gevallen al opslaggerelateerde plasklachten erg helpen. Alleen of klachten die meer te maken niet iedereen wil hebben met uitplassen. De medicijnen en het veelvoorkomende klachten zijn is ook niet altijd een verminderde straal, het gevoel dé oplossing. De hebben niet goed leeg te plassen, laatste jaren zijn moeite met het op gang komen de mogelijkheden van het plassen, vaak kleine NK voor een operatieve beetjes plassen, nadruppelen, ,U RO LOO behandeling erg aandrangklachten waardoor het G IN

uitgebreid. In Tjongerschans passen we verschillende technieken toe, waarbij goed wordt gekeken welke techniek het beste past bij de patiënt. We beginnen altijd eerst met een echografie, een echo van de prostaat om vervolgens de keuze samen te bepalen.”

TURP

R IJ K

Dirk Rijksen vult aan: “De transurethrale prostaatresectie, ofwel TURP-techniek wordt al langere tijd toegepast. Hierbij schrapen we via de plasbuis stukjes prostaatweefsel weg. Dit gebeurt met een instrument waarmee we de prostaat bekijken en tegelijkertijd het weefsel als het ware afschrapen. Het prostaatweefsel wordt elektrisch stukje voor stukje weggesneden en alleen het weefsel dat de plasbuis dichtdrukt wordt weggehaald.”

Nieuw in Tjongerschans

Dirk Rijksen: “Dan zijn er nog twee manieren die we binnenkort in Tjongerschans gaan toepassen: de HoLEP en de UroLift. Beide worden nog maar in enkele ziekenhuizen in Nederland aangeboden. Bij HoLEP wordt prostaatweefsel met behulp van laser via een kijker door de plasbuis uitgepeld. Vooral bij een relatief grote prostaat is deze manier effectief én de patiënt is sneller weer op de been. Is de prostaat nog relatief klein dan kan een behandeling met UroLift uitkomst bieden. Er worden dan ‘clips’ in de prostaat geplaatst die het prostaatweefsel als het ware aan de kant trekken waardoor de plasbuis ruimer wordt. Het is dan niet nodig om weefsel weg te snijden of weg te laseren.

sedatie, een roesje, uitgevoerd. Patiënten gaan dezelfde dag en in de meeste gevallen zonder katheter nog naar huis en herstellen snel. In Noord-Nederland is Tjongerschans het eerste ziekenhuis die de UroLift-methode gaat aanbieden.”

Zoektocht

“Er is veel mogelijk om iets aan problemen bij het plassen te doen, ook in een relatief klein ziekenhuis als Tjongerschans. Problemen accepteren hoeft dan ook zeker niet. Wanneer nodig, werken we samen met andere ziekenhuizen. Samen met de patiënt kijken we wat het beste is. Soms is er snel resultaat, maar soms duurt de zoektocht naar de beste behandeling wat langer”, besluit Dirk Rijksen.

De behandeling wordt poliklinisch met lokale verdoving of soms met

Laser

CHA N

TA L

Chantal Nunnink: “Met lasertechniek is inmiddels ook veel mogelijk. Bij de zogenaamde Green Light Laser wordt prostaatweefsel operatief verdampt. Het grote voordeel van de Green Light Laser is dat de operatie minder belastend is, de risico’s op onder andere nabloeden kleiner zijn en de opname korter is dan bij de klassieke N S TURP-behandeling.” HA E RS C

TJONG

MEER WETEN? Meer informatie en handige links over plasklachten vindt u op

www.tjongerschans.nl/urologie Hier maakt u ook kennis met onze zorgprofessionals.

heerenveen // GEZOND&FIT

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN BEELD JANITA BARON

JOHAN (74) HEEFT ZEVEN VRIJWILLIGERSBANEN

“IK DOE HET MET PLEZIER; AL DIE AANDACHT HOEF IK NIET!” Voor de destijds jonge Johan was het al snel duidelijk: hij had twee linkerhanden en blonk uit in boekhouden. Daarom volgde hij de opleiding moderne bedrijfsadministratie en ging het bedrijfsleven in. Door de verhuizing van zijn laatste werkgever naar Heerenveen kwam Johan in 1978 in Heerenveen terecht. En daar mogen we maar wat blij mee zijn, want de bescheiden Johan draagt flink bij aan onze maatschappij door heel veel vrijwilligerswerk te doen. Sinds zijn pensionering heeft de bijna 75-jarige Johan maar liefst zeven verschillende vrijwilligersfuncties. “Het moet gewoon zo zijn, vrijwilligerswerk doen!” “Als we het vrijwilligerswerk over meer mensen zouden verdelen, dan zou het gemakkelijker zijn. We lopen soms echt op onze tenen of er wordt een te groot beroep op je gedaan en dan heb je kans dat vrijwilligers afhaken”, volgens Johan. “Dat moeten we niet hebben. Het werk moet wel doorgaan!” En dus gaat Johan buiten de seizoenen op vakantie. “Ik mag graag reizen, over de hele wereld. Ik heb veel gezien.” Het liefst gaat Johan naar Zuid-Afrika, waar twee van zijn bonuskleinkinderen geboren zijn. “De natuur is gewoon geweldig daar. We hebben de laatste keer een treinreis gemaakt langs de oostkant van Zuid-Afrika naar Zimbabwe. Met onderweg uitjes vanuit de trein: geweldig!”

“ER IS VEEL MIS IN DE WERELD, MAAR WE ZIJN OP EEN LEEFTIJD DAT WE DAAR NIETS MEER AAN KUNNEN VERANDEREN” dan ook nieuwsgierig waar mensen vandaan komen of hoe ze in Nederland terecht zijn gekomen. Zo heeft hij contact met een voormalige tolk van het Nederlandse leger in Afghanistan. “Er is veel mis in de wereld, maar we zijn op een leeftijd dat we daar niets meer aan kunnen veranderen.” Waar hij wél wat aan kan doen? “Ik heb het altijd een uitdaging gevonden om zo weinig mogelijk belasting af te dragen. Daar help ik anderen ook graag bij!”

SCOUTING VAN MAASDIJK Johan is al vele jaren betrokken bij de scoutingclub Van Maasdijk in Heerenveen. Toen zijn dochter een jaar of acht was zijn ze in Heerenveen komen wonen, en dochterlief kwam bij scouting terecht. “Dan komt natuurlijk de vraag: ‘Wat doen de ouders?’ Ik werd penningmeester van de meisjestak. Zij is met zeventien jaar vertrokken uit Heerenveen. Ik ben toen nog even in het bestuur gebleven. Zo’n twintig jaar geleden kwam de scoutingclub met de hulpvraag voor penningmeester. Ik heb toen gezegd: ‘Dat doe ik. En als ik met pensioen ga wil ik wel beheerder van het gebouw worden.’ Ik was net beheerder, toen ging het in de hens. Ik zat thuis en iemand belde dat ik geen gebouw meer had.” Het gebouw ging in vlammen op door kwaadwillenden die een molotovcocktail wilden uitproberen. Johan besloot om eigenhandig te helpen met de nieuwbouw. Dit was mogelijk doordat hij na 43 jaar werkzaam geweest te zijn gebruik kon maken van een vervroegde uittredingsregeling. Op dit moment is hij met veel plezier beheerder van het gebouw. Dit houdt in dat hij mensen rondleidt die het gebouw willen huren en allerlei handen spandiensten verricht. Naast het penningmeesterschap natuurlijk.

VVE, AANLOOPHUIS EN DE BARONES Geldzaken gaan hem, als voormalig loonadministrateur en boekhouder, makkelijk af. Als zijn omgeving dat doorkrijgt wordt Johan een veelgevraagd vrijwilliger. Zo komt hij bij de VVE terecht, bij het aan-

VOEDSELBANK

loophuis en door de contacten bij het aanloophuis met steunpunt De Barones. “In het aanloophuis doe ik weinig met de mensen. Ik ben daar alweer 12,5 jaar penningmeester, dat had ik niet eens in de gaten. De secretaris kwam ineens met een aardigheidje.” De werkzaamheden voor het aanloophuis kan Johan gewoon thuis doen, als het regent bijvoorbeeld. “Als ik toch niets anders kan doen!” Datzelfde geldt

voor de VVE, de vereniging van eigenaren van het wooncomplex waar Johan woont. Hij is voorzitter én penningmeester voor deze vereniging van zeventien eigenaren. Bij steunpunt Barones, sinds 2018 onderdeel van welzijnsstichting Caleidoscoop, helpt Johan elke maandagmiddag mensen met hun aangifte inkomstenbelasting en het aanvragen van huur-, zorg-, en kinderopvangtoeslag, kindgebon-

den budget en pensioenen. “Kijk, een aangifte inkomstenbelasting kost mij soms slechts tien minuten tijd, mits de DigiD klopt. Er zit geen nobelheid in, mensen die kapitaalkrachtiger zijn laat ik gewoon 25 euro betalen.” Een tip van Johan: laat je pensioen voor je 65ste nooit afkopen! Want na je 65ste betaal je maar 12 of 13% belasting over dat bedrag. Bij De Barones ziet Johan veel verschillende mensen. Hij is

Bij de voedselbank helpt Johan juist áchter de schermen. Hij werkt daar één keer in de veertien dagen op dinsdagmiddag, donderdagmiddag en vrijdagochtend. Hij ontvangt goederen en zet het klaar in de schappen. “Ik ben eigenlijk een soort supermarkteigenaar en vul de vakken zodat ’s middags de vrijwilligers de tassen kunnen vullen en uitdelen aan een dikke tweehonderd gezinnen.” De weken van Johan zijn goed gevuld. En dat begint elke week op maandagochtend in de tuin van de Rooms-Katholieke Kerk in het centrum van Heerenveen. Johan doet met veel plezier het tuinonderhoud. Johan beseft heel goed hoe bevoorrecht we hier in Nederland zijn. “We kunnen niet alle problemen uit de wereld op onze nek nemen!” Maar, lokaal kan Johan wél een verschil maken, vindt hij. “Ik weet dat er veel mensen zijn die geld laten liggen. Kom naar De Barones en we helpen je! En als dat niet lukt dan zetten we je op een pad waar je wél geholpen wordt! Ik doe dit alles met veel plezier, al die aandacht hoef ik niet!”

BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is robotisering en big data in de toekomst is van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.

BENTACERA.NL ZIN IN EEN LEUKE BAAN?

Vacature leidinggevende horeca Fulltime dienstverband

Als Leidinggevende Horeca hou je er van om onze gasten in de watten te leggen, belangrijker nog, dit kun je overbrengen op je team. We zoeken een geschikt persoon die ervoor zorgt dat het onze gasten aan niets ontbreekt. Die kan motiveren, sturen daar waar nodig, maatregelen neemt daar waar moet. Operationeel; Je werkt volledig mee op de vloer, maar ook lichte administratieve werkzaamheden behoren tot je takenpakket.

Herken jij je in onderstaand profiel? • Je weet van aanpakken en bent organisatorisch sterk. • Je bent representatief en accuraat ingesteld. • Je hebt enige jaren relevante werkervaring als leidinggevende in de horeca. • Je hebt goede communicatieve- en sociale vaardigheden. Reageer dan snel!

Over Wellness -en Beauty de Woudfennen Wellness -en Beauty de Woudfennen is in meerdere opzichten al meer dan dertig jaar een begrip in Friesland en omstreken waar het onze gasten aan niets ontbreekt. Bij Wellness -en Beauty de Woudfennen willen wij onze gasten voorzien van alle gemakken die onze kwalitatief hoogstaande Wellness & Beauty te bieden heeft. En het liefst nog iets meer…

Wat bieden we jou? • Leuke collega’s • Marktconform salaris • Mogelijkheid op een contract voor 32 tot 38 uur per week • Korting op diensten en producten • Gratis gebruik van onze fitnessruimte • Mogelijkheid tot opgiettrainingen • Voor vragen kun je contact opnemen via 0513-415200. Woudfennen 10 | 8503 BA Joure | Tel: 0513 - 415 200 | receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl

KIJK OP: WWW.DEWOUDFENNEN.NL/INFORMATIE/VACATURES

CULTUUR/UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

ULTUUR KORT

20 cm diameter

46 cm

llatie

Prijs incl. insta

0 2 , 8 € 99

Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater Zamarra Kok Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020

ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE BIG GREEN

WATER ONTHARDER

Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Ongefilterd kraanwater

Gefilterd met de Big Green

Behoudt calcium en magnesium Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig

Nel Zeer tevreden met de Big green. We hadden een ontharder met zout maar vanwege het zout in je drinkwater waren we daar niet blij mee. Omdat we een natrium arm dieet volgen werd ons geadviseerd om de ontharder weg te doen. Na installatie van de big green merken we meteen verschil aan ons drinkwater, de smaak is veel lekkerder. De kalkaanslag komt niet meer terug. Het werkt geweldig. Edam, 4 januari 2021

Jaap Jurjen en Froukje Veenstra Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu bezitters geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020

Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam

Filter geplaatst in kruipruimte

Filter geplaatst in meterkast

Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën

De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en

Actie:

kunt genieten van zuiver drinkwater.

1-ste vervangfilter volgend jaar

GRATIS!

www.big-green.nl • Informatie 0299-321188

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN BEELD JANITA BARON

een nieuwe blik op… HET TRIPGEMAAL VAN JORT MERCUUR EN MIRIAM VAN DER MEER IN GERSLOOT

“WIJ WORDEN ELKE OCHTEND HEERLIJK WAKKER, NET ALSOF JE MIDDEN IN EEN SCHILDERIJ VAN SJOERD DE VRIES OF WILLEM VAN ALTHUIS BENT” Het Tripgemaal in Gersloot, aan de rand van het natuurgebied De Deelen, is gebouwd in 1876. Heel lang is het de galerie geweest van kunstverzamelaar, kunsthandelaar, galeriehouder, curator, uitgever en museumdirecteur Thom Mercuur (1940-2016). Het gebouw is nu een woonhuis, galerie, streekmuseum, artist-in-residence-locatie én je kunt er overnachten via ‘Natuurhuisje’. Het Tripgemaal is anno nu eigendom van Jort Mercuur en Miriam van der Meer. “Het is gewoon een leuke plek, een knooppunt, dat wilden wij graag open houden”, vertelt Jort. Jort en Miriam kochten Het Tripgemaal in 2016 uit de nalatenschap van Thom Mercuur. Voor het ondernemende stel kwam het Tripgemaal op het moment dat hun pand in Groningen vanwege aardbevingsschade moest worden gesloopt. Zo kwamen Jort Mercuur en Miriam van der Meer na jaren terug in Gersloot, nu voor onbepaalde tijd! “Wij worden elke ochtend heerlijk wakker, net alsof je midden in een schilderij van Sjoerd de Vries of Willem van Althuis bent… Iedere ochtend zie je de zon opkomen boven de dauw in de polder. Je begrijpt meteen de luchten in die schilderijen als je dit hebt gezien,” meent Miriam. Inmiddels zijn de kinderen uitgevlogen en wonen en werken Jort en Miriam romantisch met zijn tweeën in deze aanbouw van Eerde Schippers, de architect van onder andere Museum Belvédère.

De droom van Thom Mercuur Het Tripgemaal heeft overigens haar naam te danken aan de laatste drie machinisten van het gemaal, die Trip als achternaam droegen. In de jaren tachtig kocht Thom Mercuur het voormalige stoom- en elektriciteitsgemaal. Tientallen jaren droomde hij van een museum voor moderne kunst in Fryslân, en struinde hij diverse locaties af. Uiteindelijk werd het Oranjewoud, het huidige museum Belvédère. Intussen bouwde Mercuur aan een uitgebreide kunstcollectie. Hij organiseerde vele tentoonstellingen en Het Tripgemaal werd een creatieve ontmoetingsplek. “Hier kwam alles samen, het was echt een knooppunt. Thom kon met alle soorten mensen omgaan, er kwamen jagers en stropers, kunstliefhebbers en andere interessante mensen. Die plek willen wij graag in stand houden én uitbreiden. Wij hopen dat mensen die langs fietsen gewoon eens binnen stappen en deze bijzondere plek ontdekken.” Jort en Miriam organiseren er etentjes, muziekavonden, exposities én je kunt er dus logeren. En dat alles zonder drempels, iedereen is welkom.

“Hier kwam alles samen, het was echt een knooppunt” De bult Het komt wellicht niet als een serieuze benaming over, ‘de bult’, maar natuurlijk is die serieuze ondertoon er wel degelijk, als het gesprek over de nalatenschap van Thom Mercuur gaat. “Wij noemen het ‘de bult’.” Samen met zijn zusje beheren Jort em Miriam de kunstcollectie, lenen werken uit en leveren kunstenaarsboeken aan diverse musea. Zelf voegden ze daar nog een nieuwe interessante tak aan toe. Jort ontwierp én maakte de naadloze meubels voor Museum Belvédère.

Reizen en werken | Kunst en kijken Jort en Miriam leerden elkaar kennen in 1992 in Franeker. “Ik was twintig en had meerdere horecabaantjes”, vertelt Miriam. “Ik hoorde dat Jort zijn huisje te huur aanbood omdat hij zou gaan varen met Greenpeace”. Maar toen kwam Jort langs om te vertellen dat het helaas niet doorging omdat zijn baan niet doorging. In plaats van het huis te verhuren had Jort besloten het te verkopen en te gaan reizen. “Hij zei tegen mij: Ik ga weg, ga je mee?”, vertelt Miriam vol liefde. Jort vult direct aan: “Slim, hè?” En dat bleek zo te zijn. Miriam zei niet meteen nee, ze zag het als een leuke kans. En zo werden ze van kennissen in een soort snelkookpan geliefden. “We hebben het eerste jaar ruzie gemaakt voor de rest van ons leven. En kom je daar doorheen? Dan wordt het heel leuk!”

Begin jaren 90 hebben Jort en Miriam meerdere keren bij Thom in Het Tripgemaal gewoond als ze tijdelijk in Nederland waren. Jarenlang reisde het stel namelijk over de hele wereld. Af en toe kwamen ze terug om zoveel mogelijk geld te verdienen om weer op reis te kunnen. Jort werkte dan in een steenhouwerij en Miriam in de horeca. Totdat ze in de Sahara fossiele natuursteen ontdekten. Ze besloten de stenen te importeren en zo begon in Nederland het eerste gezamenlijke bedrijf. Kort door de bocht: na al die jaren zien Jort en Miriam ondernemerskansen in hele uiteenlopende zaken. Daarbij volgen ze altijd hun oog. “Thom én mijn reiservaring hebben mij leren kijken, echt kijken. En gewoon te doen. Door te klooien leg je de lat juist heel erg hoog.”

Ondertussen komt Jort met de ene na de andere lokvogel aanzetten en vertelt er vol passie over. Lokvogels worden gebruikt voor de jacht. “Veenarbeiders hadden maar een paar maanden werk, dus vulden ze dat aan met het maken van lokeenden van simpele elementen. Daar de schoonheid van kunnen zien, dat is zo leuk! En het is toch echt wel een gebruiksvoorwerp geweest. Bij sommige lokeenden vraag je je wel af, waarom trapte de eend daar in?!”

Gewoon lekker genieten van alle schoonheid Wat dat kijken betreft: je blijft in Het Tripgemaal ook continue om je heen kijken en nieuwe elementen ontdekken. Jort vertelt hierover: “Bezoekers zeggen wel eens: ‘Ik heb niets met kunst’. Dan zie je diegene uitgebreid de machines bekijken en zeggen ze: ‘Prachtig!’ Ik antwoord dan: ‘Je hebt álles met kunst! Alleen, je hebt het zelf niet in de gaten’. Wij willen én zoeken juist dat raakvlak, dat iedereen binnenkomt en toch ineens anders gaat kijken. Niets hoogdravends, de vrijheid van kijken, gewoon lekker genieten van alle schoonheid!”

Woorden en ogen tekort Woorden schieten tekort om deze plek te beschrijven en haar verhaal recht te doen. Je kunt het nooit allemaal in één keer in je opnemen. Zelf kwam ik hier ogen tekort en sloeg mijn hart bij iedere ontdekking een slag over. En de kennis en energie van Jort en Miriam? Die zal als een dierbare herinnering mee gaan op mijn verdere reis. Mijn vraag is alleen nog: Wanneer ga jíj eens op bezoek?

NUMMER 07 • 2021

Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...

De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Protserig Goed nieuws voor de mienskip Heerenveen. Die mienskip gaat namelijk meebeslissen over hoe het nieuwe nog te bouwen Van der Valk hotel in Heerenveen eruit gaat zien. Uniek, zeker als je weet dat Van der Valk in Nederland wel eens hotels bouwde waarvan de gemeenteraden niet eens wisten dat ze het al hadden goedgekeurd. In Heerenveen liggen zelfs twee plannen klaar van één familie Van der Valk, dus deze plannen zijn niet strijdig met elkaar. Er zit ook maar dertien meter hoogteverschil tussen en ze liggen beide zóver van het Skoaterwâldske sportterrein af, dat er geen veld hoeft te verdwijnen. De Van der Valken doen dit in samenwerking met de gemeente. Die neemt pas een besluit als het weet wat de omwonenden en eventueel anderen ervan vinden. Daar zit geen woord Spaans achter, meer dan voortreffelijk. Het kan ook anders. En dan hebben we het over diezelfde gemeente Heerenveen. De meubelzaak van Vesta naast het Thialf ijsstadion zal met de grond gelijk worden gemaakt. Daar komt een appartementencomplex voor tachtig topsporters. Daar is niets mis mee, zeker niet als in hetzelfde gebouw ook nog 32 appartementen voor gewone mensen komen. Als Heerenveen volgepompt zit met appartementen komt die Lelylijn er toch nog. Het gebouw wat daar aan de Heremaweg zal komen te staan, hebben we op een futuristische trucfoto gezien. Het was een winnend ontwerp. Van natuurlijk een bureau van buiten Fryslân. Want ze kwamen met een volstrekt ûn-Frysk gebouw. Heel hoog, en geheel gehuld in brede gouden banen. Want Heerenveen is toch een gouden plak zo dacht de architect. Gemeente en ontwikkelaar kregen er direct een orgasme van, lieten niemand meebeslissen, maar smeten het smakeloze protserige bolwerk direct in de krant. Maar van misbruik kun je ook gebruik maken. Je hoeft helemaal niet meer te bedelen, zoals bij de Kamerleden die je naar Thialf haalde om te vragen je schuld op te lossen. Die topsportersappartementen bestaan straks bij de gratie van het voortbestaan van Thialf. Heeft die ontwikkelaar al verteld dat hij het aandeel van de gemeente zal overnemen, in ruil voor die protserigheid?

NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN

IN DRAMA YN WEINTERP Op de publike tribune fan de rjochtbank yn Ljouwert koe mannechien de eagen net drûchhalde omdat se rekke wiene troch it ferhaal fan de beklaagde Jan Fokkema út Weinterp. Dat wie op 13 jannewaris 1900 te lêzen yn de Ljouwerter krante. It gie oer de berjochting fan in moard, in dronkemansrúzje mei it immen tenei kommen en it driigjend swaaien fan in mes. Dat mes trof Sjoukje Zandstra, 23 jier, út Duurswâld. Jan Fokkema, ek 23 jier, hie dy deis mei syn faam Geartsje Sikkema út Hoarnstersweach te reedriden west. De jûns rûnen se Simon Postma en Sjoukje Zandstra tsjin it liif by de herberch fan Bergsma yn Weinterp. Dêr giene se mei harren fjouweren bêst oan de buorrel. Om alve oere ferlieten se de herberch om nei hûs te gean. Jan Fokkema woe by it ôfskie nimmen Simon Postma in hân jaan, mar dat woe Simon net. Jan pakte Simon dêrom fêst en al fjochtsjendewei rûgelen se by de wâl del op it iis fan de Opsterlânske Kompagnonsfeart. Postma bedarre ûnder, mar doe kaam Sjoukje der by en dy feegde Jan mei har redens op de holle. De faam fan Jan, Geartsje, rôp: “Jan kom hjir!”, wêrop’t Jan nei har tarûn. Mar ynienen gie er werom, roppende: “No snij ik wat ik snije kin!”

brocht en wylst se iderkear om har mem roppen hie. Yntusken wie dokter Fischer út Lippenhuzen der byroppen en ferwaarmen se de keamer om Sjoukje wer by te krijen, mar it wie fergees. It lyk waard kiste en de oare deis troch de rjochter-kommesaris fersegele en dyselde jûns ûnder begelieding fan de plysje nei it Hearrenfean brocht. Tsjûge Antje Sikkema út Hoarnstersweach fertelde dat har dochter Geartsje ferkering mei de fertochte hie. Yn dyselde nacht waard der op har doar kloppe, dat wiene de fertochte en har dochter Geartsje, dy’t fertelde dat Sjoukje har frijer mei de redens op de holle slein hie. Jan hie in snee boppe syn rjochter each, dat se mei wat wetter skjinmakken. “Oer it mes hiene se net sprutsen en nei dat se in pear kopkes tee hân hiene bin ik wer op bêd gien.”

Fertochte fertelde de pylsje dat hy yn de herberch fan Bergsma gjin rúzje mei Simon hân hie, mar doe’t se bûten kamen hie hy Simon in hân jaan wold, en dy hie dat wegere. De fertochte hie dy jûns al syn jild oan sterke drank útjûn. Se hiene de hiele middei reedriden en gjin iten hân. Simon hie tsjin him sein: “Do hast hjir neat te meitsjen”, wêrnei se elkoar pakten en al wrakseljend op it iis telâne kamen. En doe krige de fertochte in klap mei de redens fan Sjoukje mei de wurden: “Dêr hast ien”, wêrnei’t hy Simon losliet en nei syn faam Geartsje rûn, dy’t sei: “It bloed rint dy by de holle del.” Doe hearden Geartsje en de fertochte in stim dy’t sei: “Ast mear ha wolst kinst mear krije.” Dêrnei gie de fertochte wêrom nei Simon en Sjoukje en sei: “Foarsichtich, want oars moat ik snije, ik bin net bang foar Simon.” Syn doel wie om Simon te driigjen, mar de fertochte wie sa troch de drank beynfloede dat er net mear wist dat er in mes yn de hânnen hie. Mar doe’t hy letter it lyk fan Sjoukje sjoen hie, sonk er as it ware troch de grûn en gûlend sei er dat er djip berou hie oer syn ûnfoarsichtichheid, want it hie nea syn doel west om Sjoukje mei it mes te stekken. It O.M. achte oertsjûgend en wettich bewezen dat artikel 302 hjir tapast wurde moast, mar it geunstich ferline en it berou fan de fertochte wie in fersachtsjende omstandichheid. Jan Fokkema hat syn fiif jier finzenisstrafstraf holden, foar dy tiid in mylde straf.

Tsjûge Simon Postma wist fan it hiele gefal net folle mear. “Ik hie wol mear as tsien buorrels op,” Hy hie wol sjoen dat Jan mei in slaande beweging op Sjoukje takaam, mar hy hie gjin mes sjoen. Hy hie Sjoukje roppen heard: “O, wat stekt Jan my!” Nei in pear trêden wie se ynelkoar sakke. Tsjûge Karst Greidanis, dy’t mei syn boat flak by it plak lei dêr’t it drama him ôfspile, hie wol sjoen dat der twa persoanen oan it fjochtsjen wiene en hie ek wol in frouljusstim jammerjen heard. Efkes letter seach er dat Jan werom kaam en hearde him sizzen: “Wat mienst, Simon? Dat ik bang foar dy bin?” De tsjûge hearde om help roppen, mar doe’t er seach dat Jan in mes yn ‘e hannen hie waard er benaud. Hy seach Jan en Simon by de slûs stean en hearde Sjoukje sizzen: “Och heare, myn side.” Tsûge Johannes Zandstra, de heit fan Sjoukje, ferklearre dat er yn dy nacht wekker kloppe wie en dat er fluch nei it plak fan it needlottige drama ta gien wie. Sjoukje wie ûnderwilens by A. Mulder yn ‘e hûs

Om fjouwer oere hearde se wer klopjen op de doar, it wiene twa gemeenteplysjes, Blom fan Lippenhuzen en Mulder fan Duurswâld.

Boarne: Skandalen fan doe, in rubryk yn de Ljouwerterkrante. Neiferteld en oerset troch Jangerben Mulder. Bewurking: Janke. Mei tank oan Goasse v/d Bos foar de foto fan it kafee.

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

DE DALENDE ZON VAN NAPOLEON IN 1813 Schrijven over geschiedenis is soms een uitdagende bezigheid. De bronnen zijn onvolledig of zelfs geheel verdwenen. Ondersteunend materiaal zoals foto’s zijn zeer beperkt aanwezig. Desondanks zijn vele verhalen de moeite van het vertellen waard. Na een kort ziekbed werd hij ingekwartierd aan de rechterzijde van het fort bij Torgau tussen enkel ‘Fransozen’ en Spanjaarden. Inmiddels was de Slag bij Leipzig voor Napoleon nadelig uitgevallen; de troepen trokken zich terug richting de Rijn. Vanuit het fort bij Torgau kon Simons de kampvuren van de Russische en Pruisische troepen zien. De stad werd continu gebombardeerd en de pest waarde er rond. Het werd steeds duidelijker voor Simons dat de stad zou worden aangevallen. Het risico om als Russisch krijgsgevangene te worden afgevoerd en het besef dat hij liever zijn leven gaf bij de verdediging van zijn eigen vaderland deden hem denken aan deserteren. Napoleons zon

was dalende, aldus Simons. Hij besloot te deserteren ook al liep hij het risico te worden onthoofd als hij werd gepakt. Simons had middels strooptochten de omgeving weten te verkennen. Hij had het vertrouwen van zijn kapitein gewonnen en kreeg een brief die hem toestond het fort te verlaten om privézaken te regelen. Op 1 december 1813 ging hij op pad. Door zijn kennis van de omgeving wist hij de Pruisische troepen te bereiken. Simons werd goed ontvangen door het Pruisische leger. Hij verschafte inlichtingen over het fort en werd hierna door de Pruisen huiswaarts gezonden om dienst te nemen in het Nederlandse leger. In 1821 kreeg Simons alsnog zijn loon voor diensten die hij had verricht in het Franse leger.

Portret Jan Gerrit Simons (1791-1884), bron: Archief Museum Heerenveen

In 1812 was Napoleon met zijn troepen vertrokken richting Moskou, een veldtocht die desastreus zou verlopen. De nasleep van deze veldtocht culmineerde in de Slag bij Leipzig van 16 tot en met 19 oktober 1813. Zou Napoleon deze slag verliezen, dan kon hij misschien nooit meer een goede strategische positie in Duitsland bezitten. In 1813 was de heer Jan Gerrit Simons uit Tjalleberd uitgeloot om dienst te nemen in het Franse leger. Na een ruwe opleiding

die veel tegenstrijdige gevoelens opriep bij de evangelist Simons werd hij als vrijwilliger naar Duitsland gezonden. Wie niet toestemde in vrijwillige dienstneming liep grote kans om in de gevangenis terecht te komen. Na een lange voettocht, in gezelschap van Nederlandse ‘vrienden’, werd Simons toegewezen aan het 46ste linieregiment van de briljante generaal Laurent de Gouvion Saint Cyr.

De voor- en achterkant van twee medailles die Jan Gerrit Simons kreeg voor zijn deelname aan een veldtocht van Napoleon, Bron: Archief Museum Heerenveen

‘Het verhaal van Heerenveen”is mogelijk gemaakt door:

MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl

Mijne lotgevallen in Fransche dienst door J.G. Simons zijn ook uitgebracht in boekvorm Bron: Archief Museum Heerenveen

MET DANK AAN: stichting Historie Heerenveen www.historieheerenveen.nl

NUMMER 07 • 2021

Uitgelicht

is mediapartner van ‘n Gouden Plak

In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Op deze pagina’s zijn enkele evenementen uitgelicht. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!

Nieuw bestuur Sinds 1 juli is het evenementenbureau een nieuw onderdeel van regio Heerenveen ’n Gouden Plak. Regio Heerenveen ’n Gouden Plak gaat met het evenementenbureau aan de slag met het binnenhalen van grote evenementen, het coördineren van evenementen en het ondersteunen van evenementenorganisaties. Bij deze taakuitbreiding past een nieuwe rechtsvorm. De nieuwe stichting bestaat uit een vrijwel geheel nieuw bestuur. Na een sollicitatieprocedure zijn er vijf nieuwe bestuursleden geselecteerd die, samen met Frank van Hout die aanblijft als voorzitter, de schouders er onder

willen zitten om een nieuwe impuls aan de organisatie te geven. De bestuursleden zijn allemaal woonachtig in de regio Heerenveen en hebben affiniteit met de werkzaamheden van regio Heerenveen ‘n Gouden Plak.

Het nieuwe bestuur van Regio Heerenveen ‘n Gouden Plak. Van links naar rechts: Frank van Hout, Ben Bergsma, Bert Jonker, Michiel Huitema, Riko Kruit. Stefan Valk ontbreekt op de foto.

Verken de regio! Scan de QR code om de routes te bekijken.

Of kijk op www.ngoudenplak.nl

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

Zomervakantie in eigen regio Op pad in eigen regio en eigen

seizoen moet hebben gezien of gedaan

land: het afgelopen jaar zijn

in de regio Heerenveen. Ontdek de

we noodgedwongen door het

regio met een sup vanaf het water, of

coronavirus dichter bij huis

met behulp van een aantal bijzondere

gebleven. Hierdoor hebben we

wandel- en fietsroutes.

ons eigen land en regio kunnen (her)ontdekken. Om maar even in

Je hoeft je deze zomer niet te vervelen,

de sporttermen van Johan Cruijff

ga er op uit in onze regio. En als het

te blijven: ‘ieder nadeel heeft zijn

kan, bezoek dan vooral onderweg

voordeel’.

ook onze lokale ondernemers voor bijvoorbeeld wat te eten of drinken.

De kans is groot dat we ook deze zomer dichtbij huis doorbrengen.

Het magazine vind je in PDF formaat

Onlangs brachten wij samen met Groot

op:

Heerenveen een inspiratiemagazine

https://www.ngoudenplak.nl/

uit. Om jou te inspireren verder op

wp-content/uploads/2021/05/

pad te gaan in de regio laten we veel

Eropuit-in-regio-Heerenveen.pdf

mooie en bijzondere plekken in de regio zien. Ook hebben we aan een aantal

of lees het digitaal via

ondernemers in de regio gevraagd

ISSUU: https://issuu.com/

welke tips zij aan hun gasten geven

yingmedia/docs/hngp_

binnen onze regio. Vink de ‘bucket

eropuitinmijnregio_2021_issuu

list‘ af: een lijst met dingen die je dit

Zaterdag 31 juli: 3x3 PRO Basketbal in Heerenveen 3X3 Unites en de Nederlandse Basketball Bond slaan weer de handen ineen om de beste 3X3 teams van Nederland te laten shinen! Deze zomer organiseren zij door heel Nederland maar liefst vier 3X3 PRO Cups. Op zaterdag 31 juli wordt de bloedstollende zomerstrijd afgetrapt in Heerenveen. Voor de winnaars van de 3X3 PRO Cups ligt er een ticket klaar voor deelname aan de FIBA 3X3 Challenger (mannen) of de 3X3 PRO Cup Finals (vrouwen). Daarnaast kwalificeert bij elke 3X3 PRO Cup het beste Nederlandse team zich ook voor het NK 3X3. Op de hoogte blijven Benieuwd wat er allemaal te doen is in de regio? In onze digitale agenda vind je alle evenementen, activiteiten en exposities: www.ngoudenplak. nl/agenda

Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!

ngoudenplak

@ngoudenplak

Regio Heerenveen ‘n Gouden Plak

ngoudenplak.nl

SPORT

NUMMER 07 • 2021

TEKST FIMKE GROENEWOUD BEELD DENNIS STOELWINDER EN FIMKE GROENEWOUD

RENÉ LEENSTRA EN JAN BRUINSMA KAATSEN SAMEN AL BIJNA HONDERD JAAR

“HET IS GEZELLIG EN HET HOUDT JE JONG” Jan Bruinsma en René Leenstra kaatsen bij elkaar opgeteld al bijna honderd jaar en zijn al erg lang lid van kaatsvereniging De Pompeblêdden in Heerenveen. De kaatsvereniging bestaat al zeker vijftig jaar en kent leden van jong tot oud. “We willen een vereniging zijn waar iedereen mee kan doen”, vindt Jan Bruinsma. “We gaan niet per se voor de toppers.” “Het gaat bij ons om de gezelligheid en het samen kaatsen”, verduidelijkt René Leenstra. Hij is algemeen bestuurslid van de kaatsvereniging in Heerenveen. Bruinsma is de penningmeester van het bestuur. We spreken beiden op de nieuwe kaatsbaan aan de Binnenweg in Heerenveen.

UIT DE KLAS GEHAALD “Ik kaats denk ik al zo’n zestig jaar”, steekt Jan Bruinsma van wal. “Ik ben geboren in Dronrijp en daar was het vroeger normaal dat je op voetballen én kaatsen zat. Dat deed iedereen. Rond mijn dertigste ben ik met voetballen gestopt omdat het me te druk werd. Maar het kaatsen ben ik altijd blijven doen. Het is natuurlijk ook een sport waarmee je langer door kunt gaan. Ik kaatste vroeger met twee anderen voor mijn middelbare school tegen andere scholen en wij wonnen de wedstrijd. Dat vond ik geweldig, natuurlijk. De volgende dag werd ik uit de klas gehaald, omdat de directeur mij wilde zien. Ik deed weleens wat verkeerd en ik dacht dat ik zwaar op mijn kop ging krijgen. Maar de directeur wilde mij speciaal vertellen hoe trots hij was dat wij die beker hadden gewonnen. Dat blijft je natuurlijk bij.”

ALTIJD AL EEN SPORTMAN René Leenstra: “Ik ben altijd al een sportman geweest. Toen ik een jaar of 21 was kwam ik in IJsbrechtum te wonen. Daar zeiden ze dat ik moest beginnen met kaatsen. Ik wist destijds niet eens wat het was, maar ik wilde het graag proberen.

Zo ben ik ermee begonnen. Eerst bij de recreanten en daarna door naar de betere spelers. Inmiddels kaats ik alweer 35 jaar. Als ik wedstrijden speel ben ik wel redelijk competitief ingesteld. Ik ben het liefste erg fanatiek aan de gang en ik probeer natuurlijk te winnen. Maar als het niet lukt is het ook geen ramp. Dan pakken we er in de derde helft een biertje bij en dan is het ook weer gezellig.”

HET MOOISTE KAATSVELD Jan Bruinsma: “Toen de vereniging zo’n vijftig jaar geleden werd opgericht was er simpelweg geen kaatsveld beschikbaar. We werden voor lange tijd bij andere clubs ‘ingeschoven’. Zo hebben we op een korfbalveld, een rugbyveld en een hockeyveld gekaatst. En voor we deze definitieve plek konden krijgen zaten we bij de Heerenveense Boys. In 2015 zijn we naar de gemeente gestapt en na overleg zijn we deze locatie aan de Binnenweg overeengekomen. Uiteindelijk hebben we halverwege 2017 een vergunning voor elkaar gekregen en in oktober zijn we begonnen met bouwen.” René Leenstra: “Ik ben erg trots op wat wij hier met z’n allen hebben neergezet voor de club. We hoeven niet meer als een soort nomaden rond te trekken. Vooral het clubhuis is erg belangrijk voor mij. Eerst dachten we dat het een oude keet ging worden. Maar het gebouw is helemaal nieuw en compleet energieneutraal. Van tevoren gingen er verhalen dat het niet ging lukken, maar het staat er toch allemaal. Zelfs nog beter dan we in het begin hoopten. Een grote groep vrijwilligers heeft er erg lang en hard aan gewerkt. Het laat zien hoe belangrijk de vereniging is voor de leden en wat een hechte club we zijn geworden.” Jan: “Sommige bezoekers zeggen dat ze het misschien wel het mooiste kaatsveld van Nederland vinden. Ik denk dat heel veel verenigingen jaloers zijn op onze

“JE HEBT EEN BAL EN JE SLAAT ER MET JE HAND TEGENAAN; MEER IS HET NIET” locatie. Het is omringd door bomen. Dat maakt het gezellig en mooi tegen de wind. Het betekent wel dat we zo nu en dan in de bosjes naar de ballen moeten zoeken, maar dat heeft ook wel weer wat.”

DE MASTERS René: “Elk jaar vraagt de KNKB onze vereniging om een aantal wedstrijden te organiseren. De belangrijkste daarvan is de Masters, dit jaar op 2 juli. Dat is het hoofdklasse toernooi en dan komen hier echt de toppers. Acht parturen, groepjes van drie, doen hier aan mee. Wij hebben dit jaar de primeur voor de vrije formatie. De spelers geven zich individueel op en de teams worden gekozen door een loting. Bij kaatsen gaat het om allemaal losse wedstrijden, dus niet zoals bij voetbaltoernooien. Er wordt wel een ranking bijgehouden, dus punten maken is wel belangrijk. Ieder jaar mogen de zestien hoogste parturen meedoen aan de PC in Franeker.” Jan: “Als je goed bent, dan krijg je met kaatsen een paar hoogtepunten. Meedoen aan de PC, het grote toernooi in Franeker, is daar één van. Er staan dan honderden kijkers langs de kant. Dat voelt wel echt erg anders dan hier even een ledenpartijtje. Binnen onze vereniging hebben we natuurlijk ook toppers die heel goed hebben gepresteerd. Voor

“DE VOLGENDE DAG WERD IK UIT DE KLAS GEHAALD, OMDAT DE DIRECTEUR MIJ WILDE ZIEN”

onze vereniging is het organiseren van de Masters het hoogtepunt van het jaar. Het veld wordt helemaal aangekleed voor de wedstrijd. Je herkent het veld dan niet meer terug. Er komen veel mensen kijken en er hangt een vertrouwde sfeer. En het is prachtig om de talenten in actie te zien. Als de coronaregels volgend jaar soepelere zijn kunnen we hier heel wat mensen kwijt op het terrein.”

EÉN GROTE FAMILIE René: “De club bestaat eigenlijk uit een groep kaatsers die losstaat van de KNKB. Op papier telt de club ongeveer 120 leden, waarvan 26 donateursleden. Dit zijn leden die niet meer actief kaatsen, maar nog wel contributie betalen. Sommigen hebben heel lang gekaatst en willen alleen komen kijken.”

heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

RENÉ LEENSTRA OVER HET CLUBHUIS: “EERST DACHTEN WE DAT HET EEN OUDE KEET GING WORDEN. MAAR HET GEBOUW IS HELEMAAL NIEUW EN COMPLEET ENERGIENEUTRAAL.”

“ALS HET NIET LUKT IS HET OOK GEEN RAMP; DAN PAKKEN WE ER IN DE DERDE HELFT EEN BIERTJE BIJ EN DAN IS HET OOK WEER GEZELLIG”

JAN BRUINSMA (LINKS) EN RENÉ LEENSTRA

“Het is fantastisch dat mensen zo’n groot hart hebben voor de vereniging, terwijl ze zelf niet eens meer kaatsen”, vult Jan aan. “We hebben het over mensen die al vijftig jaar bij de vereniging zitten. Mensen vinden het hier gezellig en het houdt je jong. Sinds we op de nieuwe locatie zitten trekt de jeugd ook weer aan. Zelfs oude jeugdleden die nu weer beginnen. Daar zijn we erg blij mee. Voor mij is het de sport van mijn jeugd. Ik ben ermee opgegroeid. Als je meedoet aan een KNKB wedstrijd ben je vaak in andere teamsamenstellingen aan het kaatsen. De ene keer kaats je met hem en de andere keer weer met haar. Dat vind ik er zo

leuk aan. Tijdens zo’n wedstrijd zijn er dan wel zo’n tweehonderd kaatsers die je min of meer kent. Je leert op die manier gewoon erg veel mensen kennen. Het is erg sociaal, dat hoort erbij. Het is eigenlijk één grote familie.”

KAATSEN BUITEN FRIESLAND “Het zijn eigenlijk allemaal Friezen die het doen, alhoewel er over de hele wereld wordt gekaatst”, weet Jan Bruinsma. “In Zweden heb ik ook een variant van het Friese kaatsen gezien. Dat is echt superleuk. Ik geloof dat zelfs in Zuid-Amerika resten zijn gevonden van kaatsvelden dichtbij Inca tempels.”

René Leenstra kan dat beamen. “Ik ben jaren geleden een keer naar Mexico geweest en daar heb ik een aantal van die restanten kunnen zien. De velden liggen tussen de gebouwen in, zoals ze hier vroeger veelal in de dorpen zaten. En de afmetingen van de velden komen ook aardig overeen met die van ons.” “Het kan natuurlijk op toeval berusten,” twijfelt Jan Bruinsma. “Dat het om sporten gaat die gewoon op elkaar lijken. Het is in wezen heel primitief. Je hebt een bal en je slaat er met je hand tegenaan. Meer is het niet.”

NUMMER 07 • 2021 TEKST HARMKE VAN DER WERF

‘KAMPIOENSOUDERS’ INTERVIEWS MET OUDERS VAN TOPSPORTERS

“WE MOETEN DE LADING VAN TOPSPORT AFHALEN!” “Wa as earste by de auto is!” Zijn broers en zus grissen hun tassen van de grond en uitgelaten rennen ze naar buiten. Vanachter het raam kijkt de jongste Zonderland hoe de deuren dichtklappen en de auto wegrijdt. Bedenkelijk kijkt hij naar de klok, pas over een half uur komt zijn vriendje spelen. Hij slaat een Donald Duck open, maar na een paar seconden slaat hij het blad ook weer dicht. Hij rent naar buiten en blijft om het huis heen rennen. Hij maakt zich daarna lang en kaarsrecht en springt op en neer. Hij draait zijn handen, zijn polsen en zet ze op de grond om een handstand te maken. Hij rekt, strekt, maakt koprollen, doet de split en de spagaat. Precies zoals hij denkt dat ze dat nu ook in de gymzaal aan het doen zijn. Hij voelt een arm om zijn schouder en zegt wat hem op het hart ligt: “Mem, ik wol graach wer turnje.”

Bovenstaand geromantiseerd beeld is het verhaal van Epke Zonderland. Toen Epke negen jaar was, vond hij het lastig om te kiezen tussen vriendjes en turnen. In overleg met de trainer besloten zijn ouders dat Epke woensdagsmiddags niet meer zou gaan turnen. Na een halfjaar was Epke uitgespeeld en wilde hij juist weer turnen. Achteraf bleek dat een belangrijk keerpunt in Epkes turncarrière geweest te zijn. “Als jullie toen gezegd hadden dat het niet kon en dat ik moest trainen, dan weet ik niet of ik het wel volgehouden had”, zegt hij later tegen zijn ouders.

OPTIMALE ONTWIKKELING Waarom de ouders van topsporters? Omdat zij de topsporters al van jongs af aan kennen. Zij hebben hun genen én liefde voor de sport meegegeven. Aan hun hand zetten ze hun eerste fysieke en symbolische stappen richting hun glansrijke carrière. De verhalen gaven me meer inzicht in de familiegeschiedenissen. De anekdotes brachten me dichter bij historische sportmomenten en ik leerde steeds meer over de weg naar de top. Een éénzijdig antwoord over wie de top haalt, vond ik niet. Wél vond ik de ingrediënten die nodig zijn om het beste uit jezelf te halen.

PLEZIER Plezier. Het is één van de kernwoorden die ik tegenkwam bij de interviews met zeven topsportouders voor het boek ‘Kampioensouders’. Zowel de ouders van Epke Zonderland, Suzanne Schulting, Ireen Wüst, Dorian van Rijsselberghe, Dafne Schippers, Pieter van den Hoogenband als Edwin van der Sar benoemden dit als belangrijke voorwaarde om te beginnen met sport én om te blijven sporten. Als sportliefhebber was ikzelf op vele fronten actief binnen het voetbal. Als beginnend trainer vroeg ik mij af hoe je bij jonge kinderen kunt zien of iemand goed zal worden bij de senioren. Welke fysieke en mentale eigenschappen heb je daar voor nodig? Wat moet je er voor doen en laten? Bij de jeugd van sc Heerenveen zie ik dezelfde vragen. Maar een antwoord? Dat volgt pas na jaren, als iemand de top echt haalt. In 2018 begon ik de weg naar topsport andersom te bekijken: hoe waren topsporters in hun jeugd? Wat moesten zij doen en laten? Welke fysieke en mentale eigenschappen hadden zij of hebben ze juist geleerd? Ik ging op zoek naar de topsporters, of eigenlijk naar hun ouders.

Huite en Sophie Zonderland vertelden mij daarover. In hun sportgezin stond naast plezier ook het maximale uit hun talent halen centraal. Dit zorgt er voor dat Epke al zolang op het hoogste niveau acteert, vertelt Huite: “Ik ben nog niet uitontwikkeld”, zegt Epke. Dát is zijn motor!’

WIE BEN JE ZONDER PRESTATIES? GA IN GESPREK Terwijl ik met de verschillende ouders in gesprek was, kwam in 2019 ook de documentaire ‘Turn’ van Esther Pardijs uit. In deze spraakmakende documentaire worden jonge turnouders gevolgd. Net als de meer actuele documentairereeks ‘Voetbaldroom’ lijkt het of de ouders de realiteit en het belang van hun kind uit het oog verliezen. De ouders van de topsporters hadden ook hun twijfels, maar altijd bleven ze in gesprek met hun kind. Zo was dat ook in huize Schulting, Suzanne had als tiener al succes bij de langebaan en het shorttracken. Haar ouders zagen haar graag de ‘weg van de geleidelijkheid’ bewandelen, want overbelasting lag op de loer.

LEER VAN FOUTEN Ontwikkeling gaat met vallen en opstaan. Alle sporters maken tegenslagen mee; de kracht zit hem in hoe zij daar mee omgaan. “Ja, we hebben ook weleens een bar en boos seizoen gehad. Als ze niet viel, dan was het bijzonder”, beschrijft Hannie Schulting hoe dit voor olympisch shottrackkampioen Suzanne was. Maar elke valpartij zorgde voor meer motivatie. Suzanne ging op zoek en vond de mogelijkheden voor de mooie inhaalacties die we nu van haar kennen: “Natuurlijk doe je dat op intuïtie, maar ook door het honderdduizend keer te oefenen”, zegt Hannie Schulting over de basis van Suzannes geweldige resultaten. “Je moet de grens opzoeken. En met wankele ijzers lig je zomaar op de grond.”

“VOORAF MOETEN DE VERWACHTINGEN REËEL ZIJN, HET GROOTSTE GEDEELTE WORDT GÉÉN PROFVOETBALLER.”

HET BOEK ‘KAMPIOENSOUDERS’ VAN HARMKE VAN DER WERF IS VERKRIJGBAAR BIJ DE LOKALE BOEKHANDEL. VOOR HEERENVEEN VERWIJZEN WIJ DAARVOOR NAAR BOEKHANDEL BINNERT OVERDIEP.

heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

IN HET SPORTGEZIN ZONDERLAND STOND NAAST PLEZIER OOK HET MAXIMALE UIT HUN TALENT HALEN CENTRAAL. DIT ZORGT ER VOOR DAT EPKE AL ZOLANG OP HET HOOGSTE NIVEAU ACTEERT.

Door het stellen van vragen hielpen ze Suzannes keuzes maken. “Maar,” ligt Jan Schulting toe, “het mooiste is wanneer ze het zelf zegt. Jij moet je er zo laat mogelijk mee bemoeien. Als je het vandaag zegt, kan dat net een dag te vroeg zijn. Eigenlijk is ze al bezig om het zelf te ontdekken.”

JE BENT MEER DAN JE PRESTATIE Wat is er mooier en krachtiger voor een kind om zelf te ontdekken? Met de ouders in de buurt voor steun, support en goede vragen. Ireen Wüst, de laatste naam van mijn rijtje, maakte ook een enorme ontdekkingstocht mee. Haar ouders vertelden openhartig hoe dit voor hen was. Ireen voelde zich één met haar prestaties; dit zorgde voor een versluiering van haar eigen identiteit. Wie ben je zonder prestaties? Deze vraag hield mij bezig. Ireen heeft deze vraag voor zichzelf kunnen beantwoorden, maar hoe zit dat bij andere (aankomende) topsporters? Parallel lopend met de afronding van mijn boek startte ik een onderzoek naar de invloed van topsport bij jongeren (15-19 jaar), behorende bij mijn master orthopedagogiek. Bij een betaald voetbal-organisatie ging ik in gesprek met spelers met contract, zonder contract en afgewezen spelers. Deze jongeren geven aan dat zij zichzelf als voetballer zien en doen ze dat zelf niet, dan doet de omgeving dit wel. Ze stijgen op de sociale ladder doordat ze bij een eredivisieclub voetballen. Maar hoogstens tien procent van deze jeugdspelers

haalt diezelfde eredivisie. De afgewezen spelers vertellen dat ze het gevoel hebben dat ze gefaald hebben. Niet alleen voor zichzelf, maar sommigen ook voor hun ouders.

VERWACHTINGEN MOETEN REËEL ZIJN Terugkijkend naar de lessen uit de interviews, vraag ik me af of falen op zijn plek is. Ik zie voor me hoe Epke zijn fouten analyseert, de verwachtingen tempert en zichzelf reëel beoordeeld. Als je optimaal gepresteerd hebt, faal je dan als anderen beter zijn? De Kampioensouders beschrijven allemaal dat ze willen dat hun kind gelukkig is. Prestaties of niet, zij zijn trots op hoe hun kind als mens is. Hoofd Jeugdopleiding Michel Jansen is het daar mee eens: “We zouden de lading van topsport af moeten halen”, zegt hij. Jansen pleit ervoor om de jeugdopleiding van sc Heerenveen te vergelijken met een vakschool. Extra getalenteerde kinderen kiezen bij sc Heerenveen voor het vak voetbal. Ze krijgen daar extra les in, maar pas op zeventien/achttienjarige leeftijd kun je kijken of jij bij dit vak past en andersom. Na de vakopleiding voetbal kun je profvoetballer worden, maar ook iets anders. “Vooraf moeten de verwachtingen reëel zijn, het grootste gedeelte wordt géén profvoetballer”, zegt Jansen. “Maar als het goed is, hebben ze er als voetballer én als mens veel geleerd!” Dit streven wens ik alle (top)sporters en hun ouders

toe. Want met plezier, leren van je fouten, om zo je talenten maximaal te ontwikkelen, daar heb je je hele leven profijt van! “Nog één keer kijkt hij achterom. Een paar lichte plekken in het grasveld zijn de laatste sporen die hij achter laat op het zo vertrouwde veld. Vele pollen gras nam hij ongewild mee zijn sporttas in, na zijn zoveelste sliding. Op de achtergrond ziet

hij de contouren van het stadion dat jaren zijn droom was. De plek waar hij jaren met veel plezier kwam, waar hij inzicht kreeg in zijn verbeterpunten zodat hij zich optimaal kon ontwikkelen. Hij voelt een arm om zijn schouder. “Wat was het een mooie tijd, hè?” Hij knikt naar zijn vader en met opgeheven hoofd loopt hij het sportpark af.”

HARMKE VAN DER WERF, SCHRIJFSTER VAN HET BOEK ‘KAMPIOENSOUDERS’.

NUMMER 07 • 2021 TEKST HENK VAN DER VEER // BEELD TOM COEHOORN / THOMASVAER FOTOGRAFIE EN HENK VAN DER VEER

SKS-VOORZITTER RENÉ NAGELHOUT

“WIJ DENKEN IN MOGELIJKHEDEN, ER WORDT GEZEILD!” Voorzitter René Nagelhout had zich vooraf een hele andere voorstelling gemaakt van het 75-jarig jubileum van de SKS. De coronapandemie zorgde ervoor dat er uitgerekend in het 75-jarig bestaan van de SKS niet gezeild kon worden. Een grote teleurstelling voor alle liefhebbers van het skûtsjesilen, de schippers en hun bemanningsleden, maar ook voor het bestuur van de SKS. We zochten voorzitter René Nagelhout uit Woudsend op en keken met hem terug op een bewogen jubileumjaar. Uiteraard is de blik ook gericht op het komend seizoen. Want er gáát gezeild worden!

JUBILEUMBOKAAL “Het coronajaar 2020 was natuurlijk een heel apart jaar. Of in núver jier, op zijn Fries”, blikt René Nagelhout terug op het afgelopen seizoen. “Het feit dat je niet kunt zeilen in een jubileumjaar is verschrikkelijk. We hebben er alles aan gedaan om te zeilen. In het begin dachten we nog dat het alsnog zou kunnen, alleen niemand had een idee hoe groot de omvang en de impact van de coronapandemie zou zijn. We zijn het hele jaar bezig geweest om het skûtsjesilen voor elkaar te krijgen, drukker als ooit. We hebben vaak overlegd met de betrokken instanties. Achteraf heel gek, heel druk bezig zijn met eigenlijk niks. Op een gegeven moment hebben we gezegd: ‘We richten ons op september.’ Dan zal er hopelijk meer ruimte zijn, was de gedachte. Wat wisten wij van een tweede en een derde coronagolf. We zetten toen in op een jubileumweekend in september. Een paar wedstrijden zeilen en dan zou er toch nog een kampioen gehuldigd kunnen worden: de Jubileumkampioen SKS! We hebben zelfs een jubileumbokaal laten maken.”

CORONA HEEFT OOK WEL IETS GEBRÁCHT Het zeilen kwam er niet van, de speciale bokaal bleef bij Nagelhout in de hal van z’n huis staan. Toch waren er zeker nog hoogtepunten in het jubileumjaar, volgens hem. “Ons prachtige jubileumboek met de alleszeggende titel ‘Der moat syld wurde!’, samengesteld door Elisabeth Post en Liesbeth van Keimpema met bijdragen van een heel schrijverscollectief, verscheen. Dat we tijdens een streekbezoek van de koning en de koningin het boek konden aanbieden aan de majesteit was toch zeker bijzonder. Het bezoek van het koninklijk paar op De Veenhoop aan de skûtsjes die daar in het Grytmansrak lagen, maakte veel goed in het verloren jaar. Het voelde als een kroon op ons vrijwilligerswerk. We hebben er echt alles aan gedaan om te kijken wat er mogelijk was om te kunnen zeilen. Sommige schippers waren echt heel emotioneel dat het toch niet door kon gaan, maar begrip was er zeker. Door het intensieve contact met al de verschillende geledingen binnen de vereniging was er ook een bepaalde drive en dat zie ik zeker als winst met het oog op de toekomst. De verbinding was er al en die is tijdens corona zeker groter geworden. Verder hadden we een geweldige jubileumtentoonstelling in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. Voor die tentoonstelling kwamen de schippers met tassenvol foto’s naar het museum. Fantastisch toch.”

“IK BEN HEEL EERLIJK; ER ZAL EEN HELE LAST VAN MIJ AFVALLEN ALS OP 26 JULI HET STARTSCHOT VALT” ER ZÁL GEZEILD WORDEN Genoeg achteromgekeken, je krijgt er tenslotte maar een stijve nek van als je het te lang doet. De blik moet vooruit, vind ook de SKS-preses. “Als SKS-bestuur gaan we geen receptie meer organiseren. Je kunt wel zeggen SKS-75+1, maar dat is gekunsteld. Geen handje schudden daarom. Toch komt er nog iets speciaals. Dat wil ik wel delen, maar ook weer niet helemáál. Ik noem geen datum en wedstrijdplek. Maar er komt een wedstrijd waarbij om de SKS-Jubileumbokaal gestreden gaat worden. De winnaar mag de bokaal voor altijd houden”, vertelt Nagelhout met een vette knipoog. Dat er gezeild gaat worden is wel duidelijk. “Er zál gezeild worden! Al weet je het met corona nooit voor de volle 100 procent zeker, maar ga er maar vanuit”, is de SKS-voorzitter nog steeds voorzichtig.

RENÉ NAGELHOUT

ALTERNATIEF SCENARIO “We zijn begonnen met een alternatief scenario: zeilen op de Tsjûkemar en dat werd later de Sleattemermar. In dat alternatieve plan is veel tijd gestoken door Elisabeth Post, Douwe Visser en Jeroen Veenema, ons ‘coronateam’. Er kwam bijna een klap op dat alternatieve programma, toen we op vrijdagmiddag 28 mei een telefoontje van de coördinerende burgemeester, Fred Veenstra van De Fryske Marren, kregen. ‘Jullie krijgen de ruimte om een regulier kampioenschap te organiseren!’ Terwijl we eerder die dag nog dachten: ‘We zetten alles op alles om dat alternatieve kampioenschap te zeilen’, bleek een paar uren later dat alles toch weer anders was. Dat voelde wel even onwerkelijk. Maar we waren wel blij met die boodschap!”

TÓCH IN AANGEPASTE VORM Nagelhout z’n voorzichtigheid blijkt terecht. Kort na het interview eind juni wordt begin juli duidelijk dat het kampioenschap skûtsjesilen dit jaar tóch in een aangepaste vorm plaats zal vinden, al kon het allereerste alternatieve scenario de prullenbak in.

BURGEMEESTER FRED VEENSTRA: “JULLIE KRIJGEN DE RUIMTE OM EEN REGULIER KAMPIOENSCHAP TE ORGANISEREN!”

SKÛTSJE VAN AKKRUM

heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

SKÛTSJE-PASPOORT 2021 HEERENVEEN Plaats skûtsje 2019: 2e Naam: Gerben van Manen Eigenaar: Stichting Heerenveenster skûtsje Bouwjaar: 1915 Werf: Roorda, De Pijp, Drachten Tonnage: 45 ton Lengte: 19,45 meter Breedte: 3,74 meter Holte: 1,14 meter Diepgang: 0,43 meter Max. zeiloppervlak: 166,7 m² Schipper: Sytze Brouwer Leeftijd: 38 jaar Beroep: binnenvaartschipper Schipper sinds: 2017 Bemanning: Marinus Looper, Arnold Looper, Ronald de Jong, Jesper Hospes, Thijs Kort, Eildert Meeter, Wouter van Terwisga, Mathijs van der Wal, Bert Klapwijk, Lowy Friso, Marco Pol, Jelle Talsma, Atze Rienk de Leeuw.

SKÛTSJE VAN HEERENVEEN

“Tijdens een ingelaste ledenvergadering op donderdag 8 juli in de Driuwpôlle in Woudsend zijn we overeengekomen dat het onder de huidige omstandigheden niet verantwoord om publiek toe te laten bij de wedstrijden op de wal en op het water”, laat Nagelhout namens het SKS-bestuur in een persbericht weten. “De nadruk van het kampioenschap ligt op de sportieve strijd van de skûtsjes op het water. De wedstrijden bij Grou en Langwar komen te vervallen. De wedstrijden bij Lemmer worden niet in de baai gezeild, maar op het IJsselmeer. Bij Stavoren wordt ook uitgeweken naar een noordelijke baan boven de stad die vanaf de dijk moeilijk is te volgen”.

ook zo jammer dat er dit jaar geen publiek bij aanwezig kan zijn”, verzucht Nagelhout begin juli nog maar eens. Omrop Fryslân krijgt het qua radio- en televisieverslag druk, en zal de liefhebbers van het skûtsjesilen optimaal moeten bedienen, want het publiek kan de wedstrijden alleen via deze regiozender volgen.

PUBLIEK VOOR DE TELEVISIE

Het SKS-kampioenschap vindt plaats van maandag 26 juli tot en met vrijdag 6 augustus.

Een SKS-kampioenschap zonder aanwezig publiek. Helaas. “Skûtsjesilen is ook feest, daarom is het

“Ik ben heel eerlijk; er zal een hele last van mij afvallen als op 26 juli het startschot valt”, zegt René Nagelhout tot slot. “Dan ben ik de zorg of het kampioenschap doorgaat helemaal kwijt. Vervolgens ga ik genieten van het zeilen, daarom zit ik in dit bestuur.”

SKÛTSJE-PASPOORT 2021 AKKRUM Plaats skûtsje 2019: 4e Eigenaar: E. Meeter Bouwjaar: 1910 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Tonnage: 43 ton Lengte: 19,48 meter Diepgang: 0,44 meter Breedte: 3,63 meter Holte: 1,22 meter Max. zeiloppervlak: 163,86 m² Schipper: Pieter Ezn. Meeter Leeftijd: 50 Beroep: rondvaartondernemer Schipper sinds: 2007 Bemanning: Oene Popma, Durk Schouwstra, Rens Tichelaar, Johannes Tichelaar, Jouke Bos, Eduard van der Hoek, Riemer Dijkstra, René Alma, Willem Postma, Richard Koehoorn, Sander Meeter, Tom Otte, Christiaan Pietersma, Andries Brouwer

NUMMER 07 • 2021

TEKST EELKE LOK // FOTO'S THOMAS VAER

IFKS WERD IN 40 JAAR SUCCESVOLLE ORGANISATIE

Het Iepen Frysk Kampioenskip Skûtsjesilen (IFKS) bestaat veertig jaar. Die organisatie is zielsblij dat het kampioenschap dit jaar op normale wijze kan worden gezeild door de 63 deelnemende skûtsjes die aan de IFKS verbonden zijn. Dat aantal bepaalt tegelijk het succes van die veertig jaar. Het skûtsjesilen op zichzelf is veel ouder. Er bestaan uitslagen van 1837, al was dat een wedstrijd met ‘fearskippen en snikken’. Houten miniskûtsjes. Vanaf die jaren hielden veel watersportplaatsen in Fryslân zo nu en dan wedstrijden voor skûtsjes. Twee maanden na de oorlog in 1945 werden al die diverse wedstrijden gebundeld in de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS), die toen werd opgericht. De historie van de IFKS is wat korter. Vreemd genoeg is de IFKS wel ontstaan uit de SKS. Want ….

HET BEGIN De Franeker taxihouder Gerrit Roosjen was in 1981 zeer ontstemd. Dat is een beetje een netjes woord, in werkelijkheid was hij verrekte boos. Hij voelde zich als vuil aan de kant gezet. Door bestuur en leden van de SKS. Wat was het geval? Roosjen was getriggerd door het skûtsjesilen. Sterker, hij had een skûtsje gekocht, een echte Piipster, het handelsmerk van de SKS. Hij had Hylke de Vries, sinds jaar en dag een SKS-man, erop gezet als schipper. Dus: “Hee, SKS , hier zijn we.” Maar de SKS was niet te bewegen nóg een skûtsje aan te nemen bij de veertien die ze al hadden. Eén van de redenen was dat ze wilden blijven wedstrijdzeilen op Earnewâld en de Feanhoop, omdat daar een stuk van hun skûtsje-historie lag. Maar waarom er toen niet vijftien (mooi getal) van werd gemaakt weet nog geen mens. De leden bleven unaniem op veertien staan. En dat hebben ze tot de dag van vandaag volgehouden. Gerrit Roosjen noemde z’n skûtsje wel ‘Ut’e striid’, maar veranderde het ‘ze negeren

míj’ in ‘ze negeren óns’. Er waren namelijk veel meer liefhebbers die skûtsjes kochten en aan de SKS-wedstrijden wilden meedoen. Eind 1981 belegde Roosjen een soort persconferentie annex vergadering met die liefhebbers. Het werd een zeer rumoerige middag, maar aan het eind was de IFKS geboren. Roosjen werd voorzitter.

ROERIGE JAREN De volgende zomer waren er twaalf skûtsjes in de strijd om dat open kampioenschap. De eerste wedstrijd in Makkum werd een drama, omdat ze verschillende routekaarten schenen te hebben. Uiteindelijk werd een Hollander, Nico Hoek, de winnaar van het Fryske Open. Dat begin was significant voor de eerste roerige jaren van het bestaan van

de IFKS. Hoezeer mannen als architect Yde Schakel en hoteleigenaar Chris van den Berg ook probeerden er wat structuur in aan te brengen, dat lukte niet. Uiteindelijk werd er door bestuursleden van de IFKS een Nederlands kampioenschap georganiseerd, waarna wat van die bestuursleden werden geroyeerd. Daar werd het wat rustiger van, maar het veranderde pas wat nadat de uitgesproken SKS-hater Gerrit Roosjen aftrad als voorzitter. Daarna werd ook in de SKS met wat meer respect naar de IFKS gekeken, temeer daar die organisatie als kool groeide. In no time gingen ze naar twee klassen, en dat zou later uitgebreid worden naar de huidige vier. De IFKS hield overigens discussiepunten. Hier en daar zijn ze afgerond, maar sommige spelen zo nu en dan weer op. Zesvoudig kampioen Tony Brundel uit Gaastmeer wordt nog steeds koortsig als er weer 1500 kilo aan gewicht aan zijn Lytse Lies skûtsje moet worden toegevoegd. En de besturen en technische mensen hebben lange studies moeten doen naar ‘wat is nu een skûtsje en wat niet’. De Nynke is uitgesloten van deelname omdat het een ‘bolle’ zou zijn, maar de buitenwacht ziet geen verschil.

SCHEIDSRECHTER Het wedstrijdreglement is ook zo’n eeuwig discussiepunt. De IFKS conformeert zich aan het reglement van de watersportbond,

maar in sommige gevallen is skûtsjesilen toch even nét anders. De IFKS is in de loop van die veertig jaar ook overgestapt van het gebruikelijke langdurige protestsysteem naar een scheidsrechter, die met vlagjes en toeters schippers sommeert tot een strafrondje of het verlaten van de strijd. Maar als naderhand blijkt dat die scheidsrechter fout zat - er is geen VAR - haal je als uitgesloten schipper niet enkel maar je schouders op... Dan komt er verbaal wel wat méér. De structuur van de IFKS is ook zo’n punt wat jaren lang aan de orde was. Wie is waarover de uiteindelijke baas? Er zijn ontelbare commissies en groepen geweest, maar dat is nu allemaal ook wat in kalk en cement gestoken, zodat de discussies ook wat cleaner zijn dan ze ooit wel waren. Niet dat het altijd oorlog was in de IFKS, maar het ging er wel vaak fel aan toe.

PRACHTIGE STRIJD Gelukkig werd dat op het water altijd doorgezet. En, al zijn er een paar deelnemers die de Olympische gedachte van ‘meedoen is het belangrijkste’ bovenin hun zeil hebben geschreven, de meeste schippers maken er een prachtige felle strijd van. In steeds meer dorpen schaffen ze een gezamenlijk skûtsje aan om in de IFKS mee te doen. Dat is de versterking van een heel oude schipperstraditie: dat elk dorp zijn skûtsje voor vervoer naar andere plaatsen had. De IFKS heeft in die veertig jaar nog nooit een (echt) skûtsje geweigerd als deelnemer.

heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

SUZANNE SCHULTING KRIJGT REGENBOOGSCHAATSPAK HEERENVEEN / BORMIO - Suzanne Schulting, Olympisch, Europees en Wereldkampioene shorttrack, is door bondscoach Jeroen Otter verrast met een bijzonder cadeau. Op trainingskamp in het Italiaanse Bormio kreeg ze een heus regenboogpak overhandigd, dat ze meteen aantrok voor de ijstraining. “Ik voelde me wel een beetje opgelaten,” aldus Schulting, “maar ik ben hier heel erg blij mee. In het wielrennen mag de wereldkampioen een jaar lang in zo’n shirt rondrijden. Dat is iets wat ik een enorme eer zou vinden. Ze hebben goed aangevoeld dat ik zo’n pak ook wel zou willen. Ik had dit totaal niet verwacht en vind het echt een heel bijzonder cadeau. Er is over nagedacht, er is veel effort

CITY-TALENT STEVANOVIC VOOR TWEE SEIZOENEN NAAR FRYSLÂN

in gestoken. Het pak is van licht, snijvast materiaal gemaakt, zodat ik er ook echt mee kan trainen.” Het idee voor dit geschenk is afkomstig van Bjorn de Laat, embedded scientist van Shorttrack TeamNL. Bert van der Tuuk, de man die namens Fila/ Sportconfex de nationale schaatspakken maakt, zorgde voor de uitvoering. Het resultaat mag er wezen: het pak is boven het middel wit en voorzien van de regenboog. “Zo’n wereldkampioenspak is een beloning voor het harde werk dat Suus erin gestoken

heeft”, zegt bondscoach Otter. “Daar mag ze van genieten. Het is herkenbaar voor iedereen. Zelfs als je niks van shorttrack weet en je ziet haar op het ijs, zul je denken dat daar waarschijnlijk de wereldkampioene rijdt.”

SC HEERENVEEN EN JOHAN CRUYFF INSTITUTE GAAN SAMENWERKEN HEERENVEEN - Werken aan talentontwikkeling, dat is wat sc Heerenveen en het Johan Cruyff Institute willen met de samenwerking die de twee voetbalorganisaties onlangs met elkaar zijn aangegaan.

HEERENVEEN - Filip Stevanovic is de komende twee seizoenen speler van sc Heerenveen. De achttienarige Servische aanvaller komt op huurbasis over van Premier League-kampioen Manchester City. De jeugdinternational kan op beide vleugels uit de voeten.

Met deze samenwerking krijgen onder meer de voetballers van sc Heerenveen nu beter toegang tot het opleidingsaanbod van het Johan Cruyff Institute, waarbij er volop mogelijkheden zijn tot persoonlijke groei en loopbaanontwikkeling. Dit is in lijn met de filosofie van wijlen Johan Cruijff – oprichter van het instituut – om voetballers de mogelijkheid te bieden om zich niet alleen tijdens, maar ook ná hun carrière in te blijven zetten voor de sportsector. Talentontwikkeling is niet alleen belangrijk op het veld, maar zeker ook daarbuiten, zo is de filosofie. Het Johan Cruyff Institute viert dit jaar zijn 14-jarig bestaan en verzorgt studieprogramma’s op het gebied van sportmanagement, sportmarketing en -sponsoring, football business en coaching, zowel online als face to face. Het opleidingsinstituut – met vestigingen in Amsterdam, Barcelona, Mexico en Peru – heeft als passie de

volgende generatie leiders in de sportbusiness op te leiden. Sc Heerenveen en het Johan Cruyff Institute willen elkaar de komende periode ondersteunen en inspireren, met name op het vlak van management en coaching. Daarnaast biedt de samenwerking beide partijen interessante opties, zoals gastlezingen, workshops en andere educatieve activiteiten.

DELA EREDIVISIE BEACHVOLLEYBAL TOUR HEERENVEEN - Het Gemeenteplein in het centrum van Heerenveen stond afgelopen weekend weer in het teken van de Dela Eredivisie beachvolleybal tour. Op het Gemeenteplein en aan de Abe Lenstra Boulevard werd gestreden om de felbegeerde titels, tijdens de derde Eredivisie stop van dit seizoen. Ook dit jaar reisden de beste Nederlandse beachvolleyballers maar al te graag af naar Heerenveen als sportstad bij uitstek. Vanwege de coronacrisis kan er maar beperkt publiek aanwezig zijn bij de wedstrijden. De mensen op de terrassen zitten daardoor eerste rang.

Stevanovic doorliep de jeugdopleiding van Partizan Belgrado en maakte in 2018 als zestienjarige zijn debuut voor de Servische topclub. Begin dit jaar nam Manchester City de jonge aanvaller over. De kampioen van Engeland koos ervoor om het talent nog een halfjaar in Belgrado te laten rijpen. Daar kwam Stevanovic in totaal tot 72 officiële wedstrijden op het hoogste niveau en drie interlands uit met Servië Onder 21. Met de komst van Stevanovic heeft sc Heerenveen de gewenste aanvallende versterking op de vleugels binnen. Technisch manager Ferry de Haan is verheugd dat zowel de Serviër als Manchester City heeft gekozen voor een verhuurperiode aan sc Heerenveen. “Filip staat bekend als een van de grotere talenten van Servië”, zegt De Haan. “Zowel hij als City hebben een goed gevoel bij een verhuur van twee seizoenen aan onze club. Filip is een doelgerichte aanvaller met overzicht en een goede individuele actie. Zijn komst zorgt aanvallend voor meer mogelijkheden en een gezonde concurrentie met de andere buitenspelers in onze selectie.” Filip Stevanovic is al in Heerenveen geweest voor de medische keuring. De aanvaller wacht nu in Belgrado op een tewerkstellingsvergunning. Zodra deze is afgegeven, reist hij terug naar Nederland en zal hij ook aan de pers worden gepresenteerd.

DIT JAAR GEEN PUBLIEK TIJDENS SKS SKÛTSJESILEN FRYSLÂN - Het SKS-kampioenschap skûtsjesilen vindt dit jaar in een aangepaste vorm plaats. De leden van de SKS zijn dat tijdens een ingelaste ledenvergadering in de Driuwpôlle in Woudsend overeengekomen. Het kampioenschap wordt gehouden van maandag 26 juli tot en met vrijdag 6 augustus. Deze keer start de wedstrijdenreeks op De Veenhoop. Het toernooi eindigt op de Snitser Mar. De SKS acht het onder de huidige omstandigheden niet verantwoord om publiek toe te laten bij de wedstrijden. Dat geldt voor zowel op de wal en het water. In overleg met de schippers is besloten om zo weinig mogelijk bijeen te komen.

De huidige coronamaatregelen staan niet toe dat er in de plaatsen waar de vloot neerstrijkt festiviteiten zijn. De wedstrijden bij Grou en Langwar komen te vervallen en er is ook geen loting in de tent op het Halbertsmaplein in Grou. De wedstrijden bij Lemmer worden niet in de baai gezeild maar op het IJsselmeer. Bij Stavoren wordt ook uitgeweken naar een noordelijke baan boven de stad die vanaf de dijk moeilijk is te volgen. De wedstrijden zullen uitgebreid door Omrop Fryslân in beeld worden gebracht. Fans van het skûtsjesilen zeilen zo bijna mee aan boord en hoeven niets van de wedstrijden te missen.

46 14

38 4

NUMMER 07 • 2021 17

17 1

193

9 17

14 7

819

20 6

11 21

17 22

15 15

214

12 6

15 17

PUZZELPAGINA NR. 07 PUZZELPAGINA NR 07

15 15 16

6 voor10 gelijke

sta10an .7 lijke cijf19ers Ge17 ord10te vinden 6 leu22rde12wo15 het8 gek 15

7 17 1724

19 10 8 17 15

22 17

17 22

bee 18. Pro 17 ers 6 lett 22 15 9 17

22 19 17

17 15

19 10

17 10

6 6

Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je o.v.v. puzzeloplossing NRtraditionele 07-2021 -post. tot uiterlijk 5 augustus 2021. Wij wensen u weer veel puzzelplezier! oplossing via de email of met Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl 14

PUZZELPAGINA NR 07

17 7 6 10

178 19

17 6 8 14

22 7

14 1717 141417 2 11 7 22

17 4

17 14 15 11 7 14 20 8

5 7

14 18 17

814

14 C17 D

14 5

18 7

NUMMER 07 • 2021

4 22

6 11

12 7 1819

25 14 26 17

6 17

1 15

22 14

14 17

247

1115 12

235

178

22 2218

18 14

14 1417

17 7 24

2 17

187

H NUMMER 07 • 2021 922 10

7 11

D C

16 11 14 14 15 8

D C

oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl

o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2021 – tot uiterlijk 5 augustus 2021. WijWij wensen jejeveel o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2021 – tot uiterlijk 5 augustus 2021. wensen veelpuzzelplezier! puzzelplezier!

8 Probeer ijke letters. ers. Probeer r gelijke lett staan voor gel . rs staan voo Gelijke cijfers den en. Gelijke cijfe woord te vin woord te vind rde leu gek het het gekleurde

prairiewolf

vis

afgepast

afgepast deel spraak-

spraakleer

platdat is

plat-deel walsen

leer

walsen

mythologische figuur

mythologische beroep figuur

dat is

kracht

beroep

takje

takje houten hamer

houtenneteldier hamer livreiknecht

livreiknecht

paardje

eikenschors

zwemvogel

muggenlarve zwemvogeltevenssoort kers

muggenlarve

chemisch element

wieler-

bot

brandgang

donderbui

riviermond

donderbui Engels bier

motorschip

lidwoord toren-

kraai

pl. in Amerika stoombad

pl. in Amerika

dwarsligger notabene

enig

spelonk

enzovoort dwarsligger

verkeerd

30 36

26 33

27 31

spelonk

42 36 4742

52 57

gast

insect

7 gast

49 54

© www.puzzelpro.nl Karin Hak uitLemmer heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is1 aangeboden bij8 DE 9BIOS10in Heerenveen 2 3 4en is5te besteden 6 7 11 12 OPLOSSING EDITIE 06-2021: Zweedse puzzel RUIMTEVLUCHT / Sudoku 1 5 1 8 8

COLOFON Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 06-2021

60 39

manier lopen 49 gemalen 522getal 53 lof 55 dessert 563opstootje. Verticaal: 1 van voormalige Spaansegraan munt Jamaicaanse muziek bergweide 4 aangeboden door en te8besteden bij:geluid 9 pl. in Flevoland bergtop 5 Local Area Network 7 oostzuidoost eensporig 10 Europese vrouw 11 appelsoort 15 tijdperk 16 rondrit 17 rijstgerecht 18 niets PUZZEL EN WIN 21 mij 24 raafachtige vogel 25 riviervis 26 deel v.e. trap 27 deel v.e. schip 29 EL gebogen been 31 glorie 34 lief 35 boomloze vlakte 36 weg met bomen 37 Ned. PUZZ omroep 38EN jachtexpeditie 39 ellendig 41 thans 43 rondhout 45 troefkaart 47 WIN manier van lopen 49 gemalen graan 52 getal 53 lof 55 dessert 56 opstootje.

2 BIOSCOOPKAARTJES! 2 BIOSCOOPKAARTJES! WAARDEBON T.W.V. € 25,aangeboden door en te besteden bij:

Burgemeester 52 52 BurgemeesterKuperusplein Kuperusplein Heerenveen Heerenveen• T• T0513-654051 0513-654051 PUZZEL EN WIN

REDACTIE

DE BIOS HEERENVEEN

Burgemeester Kuperusplein STUUR je 52 ANTWOORDEN van PUZZEL 07, Heerenveen • T VÓÓR 0513-654051 5 augustus 2021 PER EMAIL NAAR:

EL EN W Kijk voor het actuele filmaanbod PUZZ info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: op: www.bios-heerenveen.com BIOS HEERENVEEN GROOTDEFRYSKEMARREn, DE Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

WAARDEBON STUUR je € ANTWOORDEN 20,00van PUZZEL 07, AN VVÓÓR 5 augustus 2021 PER EMAIL NAAR: FOTOGRAFIE

Ying Media BV Henk van der Veer, Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Wim Walda, Eelke Lok, Janita Johan Brouwer, Wim Walda. 0515 745005 Baron, Joeri van Leeuwen, Karin Hak uitLemmer heeft de waardebon vanTelefoon 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze info@yingmedia.nl Gea de Jong-Oud en Piebe is een DRUK Marianne Lageveenen - GrootdeFryskeMarren de uit Heerenveen is aangeboden is Haan te besteden bij DE BIOS inE-mail Heerenveen Piebenga. maandelijkse uitgave van Ying Hoekstra Krantendruk, Emmeloord heeftOPLOSSING de waardebon van De Bios t.w.v. 2 bioscoopkaartjes gewonnen EDITIE 06-2021: Zweedse puzzel RUIMTEVLUCHT / Sudoku 1 5 1 8 8 Media. De krant wordt huisREDACTIETIPS? A. Okkema - van der Mei uit verspreid Oudeschoot aan-huis in gemeente redactie@grootdefryskemarren.nl VORMGEVING VERSPREIDING heeft de waardebon t.w.v. €20,00 bijenHema De Fryske Marren ligt bij Heerenveen gewonnen. FRL Verspreidingen, Leeuwarden UITGEVER REDACTIEFrans van Dam (bliidd.nl) FOTOGRAFIE verschillende 'pick-up'Ying points in Media BV BLADMANAGEMENT Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma, OPLOSSING EDITIE 06-2021: ZWEEDSE PUZZEL RUIMTEVLUCHT / SUDOKU 1 5 1 8 8Henk van der Veer, gemeente De Fryske Zwarteweg Marren. NickyAA Bosma (nicky@yingmedia.nl) 4, 8603 Sneek Wim Walda,VERKOOP Eelke Lok, Janita Johan Brouwer. Ying Mellema, Marianne Telefoon 0515 745005 Baron, Joeri van Leeuwen en Bouwman, Henjo van der Klok, EINDREDACTIE E-mail info@yingmedia.nl Gea de Jong-Oud. GrootdeFryskeMarren is een DRUK Oplage: 28.000 exemplaren. Mieke Alferink, Neeltje Oostra. Henk de Vries

Winnaar puzzel Grootheerenveen 06-2021

2 BIOSCOOPKAARTJES! BIOS HEERENVEEN

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 06-2021

UITGEVER

55 58

Kijk Kijkvoor voorhet hetactuele actuelefilmaanbod filmaanbod op: op: www.bios-heerenveen.com DE www.bios-heerenveen.com

insect

48 43 53

43 37

omroep 38 jachtexpeditie 39 ellendig 41 thans 43 rondhout 45 troefkaart 47

blijkens de akten

eiergerecht

noodzakelijk

35 41

WAARDEBON T.W.V. € 25,-

verkeerd

COLOFON

festijn Verticaal: 27 deel v.e. kolenkachel 28 dwaling godin v.d.muziek vrede 332 hooghartige 1 voormalige Spaanse munt 230 Jamaicaanse bergweide 4 houding 33 eikenschors gebogen zwaard 8 37 vestigingsplaats tegen 42 bergtop 5 Local Area 35 Network 7 oostzuidoost eensporig geluid 9 pl. 40 in Flevoland 10 Europese vrouw appelsoort 15 tijdperk 16 rondrit 17 18 niets51 made 44 druiventak 4611gard 48 deel v.e. korenhalm 50rijstgerecht sprookjesfiguur 21 mij raafachtige vogel 25 riviervis 26 deel v.e. trap 27 deel v.e. schip 2959 benadelen 5424 beschermend kledingstuk 57 boomvrucht 58 bereide dierenhuid gebogen been 31 glorie 34 lief 35 boomloze vlakte 36 weg met bomen 37 Ned. schuifbout 60 verstotene.

blijkens de akten

zwaardwalvis noodzakelijk

stoombad

enzovoort

soort koek

Horizontaal: 1 regenscherm 6 blijspel 12 profeet 13 aardgordel 14 deel v.e. cirkelvlak 17 onzin 19 in hoge mate 20 grootmoeder 22 voordeel 23 opdracht 25 festijn 27 deel v.e. kolenkachel 28 dwaling 30 godin v.d. vrede 32 hooghartige houdinguit 33 gebogen zwaard 37het vestigingsplaats 40 tegen 42 Breng letters deeikenschors puzzel over35 naar de hokjes met corresponderende nummer. made 44 druiventak 46 gard 48 deel v.e. korenhalm 50 sprookjesfiguur 51 benadelen beschermend6kledingstuk 57 profeet boomvrucht bereide dierenhuid Horizontaal: 1 54 regenscherm blijspel 12 13 58 aardgordel 14 deel59 v.e. schuifbout 60 19 verstotene. cirkelvlak 17 onzin in hoge mate 20 grootmoeder 22 voordeel 23 opdracht 25

Spaanse uitroep

lid v. verdienste

deksel

enig

soortriv. in koek Italië

eiergerecht

vertrokken gezicht

11 11

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

torenkraai

zwaardwalvis

scheik. element

riv. in Italië

ijzerhoudende grond

vertrokken gezicht

10 10

notabene

vreemde munt

vloerlijst

lid v. verdienste

scheik. element

soort slang

lidwoord suikersiroop

4146

honorarium

Spaanse

richting

vreemde deksel munt

32 35

uitroep vloerlijst

roofvogel

suikersiroop

soort slang

riviermond

roofvogel

richting

2 avondsignaal

brandgang

Engels bier

tapijt

schooier

honorarium

voordat

motorschip

voor de vuist

avondsignaal

schooier

riv. in Spanje menens

riv. in Spanje

tapijt

soort hert

wedstrijd menens

voordat

voor de vuist

naarling

wielerwedstrijd

afslijten

bot

naarling

1313

afslijten

tevens

soort kers chemisch element

premie Zwitserse plaats

magnesium

Zwitserse plaats

eigenschap

premie

op grote afstand

paardje eigenschap

op grote afstand

id est

id est gevoel

mager

eikenschors

onzin

gevoel

kracht inwendig orgaan

neteldier

inwendig orgaan

info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK Niets uit deze uitgave mag worden

heerenveen gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 07-2021 VÓÓR 5 AUG 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

COLOFON

maandelijkse uitgave van Ying Hoekstra Krantendruk, Emmeloord UITGEVER EINDREDACTIE FOTOGRAFIE VERSPREIDING Media. De krant wordt huisREDACTIETIPS? VORMGEVING Niets uit deze uitgave mag worden Ying Media BV Henk de Vries Mustafa Gumussu FPH, FRL Verspreidingen, Leeuwarden DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTDEFRYSKEMARREN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021 aan-huis verspreid in gemeente gekopieerd zonder voorafgaande redactie@grootdefryskemarren.nl Frans van Dam (bliidd.nl) VERSPREIDING Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Dennis Stoelwinder, De Fryske Marren en ligt bij toestemming van de uitgever. De FRL Verspreidingen, Leeuwarden Telefoon 0515 745005 Johan Brouwer. GrootHeerenveen is een points in REDACTIE verschillende 'pick-up' gegevens in deze krant zijn met zorg BLADMANAGEMENT VERKOOP maandelijkse van Marren. Ying Media E-mail Henk de Vries, Marije Nutma, gemeenteuitgave De Fryske samengesteld. Ten aanzien van de Nicky info@yingmedia.nl Bosma (nicky@yingmedia.nl) Ying Mellema, Marianne Internet www.grootheerenveen.nl Bouwman, en wordt huis-aan-huis verspreid Albert Bouwman, Lok, VERKOOP juistheid van de inhoud hiervan kan Henjo vanEelke der Klok, Wim Alferink, Walda, Janita in gemeente Heerenveen en Mieke Alferink, Ying Mellema, echter geen aansprakelijkheid Mieke NeeltjeBaron, Oostra. EINDREDACTIE Niets uit deze uitgave mag worden worden aanvaard. Oplage:dorpen 28.000 en exemplaren. Henk de Vries Dennis Stoelwinder en omliggende steden Neeltje Oostra, Marianne REDACTIETIPS? gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De Henk van der Veer in een straal van ca. 10 km van Bouwman, Henjo van der Klok. redactie@grootheerenveen.nl gegevens in deze krant zijn met zorg Heerenveen. DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTDEFRYSKEMARREN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021 samengesteld. Ten aanzien van de BLADMANAGEMENT VORMGEVING/OPMAAK DRUK juistheid van de inhoud hiervan kan echter Oplage: 28.000 exemplaren. Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl) Bente Vallinga, morekop.com Hoekstra Krantendruk, Emmeloord geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTHEERENVEEN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 19 AUGUSTUS 2021

WIJ WENSEN DE SKS EN IFKS VLOOT VEEL SUCCES!

www.kromhout.com

Glasvezel op de bedrijventerreinen in Heerenveen is dichterbij dan ooit! Wij leggen op dit moment glasvezel aan op de volgende bedrijventerreinen: • IBF • De kavels • Haskerveen • Businesspark Friesland Oost en West • Kanaal Oost • Leeuwarderstraatweg • Nijehaske

Wil jij ook supersnel en betrouwbaar glasvezel? Meld je nu aan!

gavoorglasvezel.nl/heerenveen