GrootdeFryskeMarren 4-2025 by GrootMedia

deFryskeMarren groot

EDITORIAL

De mensen en hun verhalen

Mensen die mij goed kennen weten dat ik van voetbal houd. Voetbal is meer dan een sport. Het is voor mij een verzameling van verhalen, herinneringen en ontmoetingen. Als peuters gingen mijn zusje en ik elke zondag al mee met mijn vader naar SC Joure. Eerst speelden we in de zandbak, later stonden we langs de lijn. Sinds het midden van de jaren tachtig bezoek ik trouw de thuiswedstrijden van sc Heerenveen. Jarenlang schreef ik voor het supportersblad Feanfan en tot op de dag van vandaag schrijf ik voor It Pompeblêdsje, het programmablad dat bij elke thuiswedstrijd verschijnt. Een extra dimensie bij het interviewen van (jeugd) spelers is dat het meestal geen Friezen zijn. Spelers zijn geregeld afkomstig uit Scandinavië of landen in de buurt of komen van nog verder zoals IJsland, Japan, Nieuw-Zeeland, Guinee-Bissau, Brazilië of Iran. Een speler uit dat laatste land is Alireza Jahanbakhsh, de rechtsbuiten van sc Heerenveen. Kort geleden mocht ik hem interviewen. Nadat ons voetbalpraatje was afgerond, kregen we het over zijn thuisland Iran, waarvoor hij al 89 interlands speelde. We spraken over de rijke historie van het gebied en de schoonheid van de miljoenen jaren oude oerbossen, maar ook over de oorlog tussen Iran en Irak die een hele generatie uit balans bracht door de vele slachtoffers. We hadden het over de (medische) wetenschap die daar nu op een hoog niveau is en de nieuwe generatie die met kleine stapjes steeds meer zichzelf durft te zijn.

Jahanbakhsh speelde bij NEC (Nijmegen), AZ (Alkmaar), woonde drie jaar in Engeland en verhuisde daarna naar Feyenoord (Rotterdam). Nu woont hij in Friesland. Het meest opvallend aan zijn nieuwe woonomgeving en club vindt hij de mensen. Het praten met de mensen van de club en anderen in zijn nieuwe omgeving gaat zo soepel, vertelde hij. Dat makkelijke contact zorgt ervoor dat het voor hem niet moeilijk is om zich hier thuis te voelen. Dit compliment bewijst dat wij Friezen niet zo stug zijn als vaak wordt beweerd. Het laat zien hoe belangrijk het contact tussen mensen is.

Dit warme gevoel zag je ook bij de wedstrijd tussen twee teams van oud-spelers van sc Heerenveen, die kort geleden werd gespeeld ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van het Abe Lenstra stadion. Het was een bijzonder weerzien in een harmonieuze sfeer. Zo zie je maar: het maakt niet uit waar je woont, of hoe lang je elkaar niet hebt gezien. Het plezier dat je samen hebt door een gedeelde passie of verhaal, dat verbindt mensen.

Dat is precies waar het om gaat. Het gaat om de mensen en hun verhalen. In deze krant komen juist zij elke editie opnieuw helemaal tot hun recht. Laat je ook nu weer inspireren en verrassen.

Veel leesplezier! Gea de Jong-Oud, redacteur

LEKKER LEZEN

6. MUSYK PRAAT MET JAN VERMANING

14. FACE TO FACE MET MAAIKE VAN AKKER

ACTUEEL

26-32. 80 JAAR BEVRIJDING IN DE FRYSKE MARREN

MAATSCHAPPIJ & SAMENLEVING

17-22. NIEUWS VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

LIFESTYLE BIJLAGE

37-47. VAN VOORJAARSSCHOONMAAK TOT NIEUWE TRENDS HET IS LENTE

SPORT

33. DE KRACHT VAN TENNISVERENIGING GAASTERLAND

34. SPORT EN BEWEGEN VOOR IEDEREEN IN DE FRYSKE MARREN

CULTUUR EN UITGAAN

52-53. UITAGENDA WATERLAND VAN FRIESLAND Wil jij bepalend zijn voor het nieuws in jouw regio? Meld je dan hier aan voor het lezerspanel

Lionsclub

bij aanleg

Balk helpt

beleeftuin voor Thomashuis Harich

– De Lionsclub Balk, Tusken Mar en Klif zet zich in voor Thomashuis Harich door te helpen bij de aanleg van een beleeftuin voor de bewoners. Deze tuin wordt een fijne plek waar de bewoners kunnen bewegen, ontspannen en genieten van de natuur. Thomashuis Harich biedt een warm thuis aan negen mensen met een verstandelijke beperking. Achter het huis ligt een grote tuin die lange tijd ongebruikt bleef. Fernanda en Frank, de ondernemers van het Thomashuis: “Het zou prachtig zijn als hier een beleeftuin komt waar de bewoners kunnen wandelen, fietsen of skelteren. Ook buurtbewoners zijn welkom om ervan te genieten.”

Complete beleeftuin Het idee voor de beleeftuin ontstond afgelopen zomer. Er werd een actie opgezet om geld in te zamelen voor een wandelpad van honderd meter. De bewoners droegen zelf ideeën aan, zoals een vijver, een bankje, een blotevoetenpad, een grasveld, een uitkijktoren, een glijbaan en kleurrijke bloemen. Dankzij de steun van familie, vrienden en dorpsbewoners was het pad binnen twee maanden een feit. Een prachtige eerste stap richting de complete beleeftuin.

Steun van Lionsclub

Richard Nijholt van de Lionsclub Balk stelde het project voor aan zijn club, waarna besloten werd een bijdrage van € 1.000,- te schenken. “Wij steunen graag dit soort initiatieven en vinden het belangrijk om lokaal te helpen”, zegt hij.

Voor wie de vorderingen zelf wil bewonderen kan er op 29 augustus terecht. Dan organiseert Thomashuis Harich een zomermarkt in de tuin. Hier verkopen lokale ondernemers hun producten, zijn er handgemaakte items van de bewoners te koop en is er volop ruimte voor gezelligheid met eten en drinken.

Rouwcafé Joure: een plek om verdriet te delen

JOURE – Als je iemand verliest die veel voor je betekent, verandert alles. Het leven zoals je het kende lijkt stil te staan. Naast het verdriet om het verlies, rijst de vraag: hoe geef je opnieuw invulling aan het dagelijks leven? Mensen in je omgeving willen vaak wel troosten, maar weten niet goed hoe. Dat kan ervoor zorgen dat je je alleen voelt in je rouw.

Om een veilige en open plek te bieden voor mensen die een dierbare zijn verloren, organiseert het Mantelzorg Informatie Punt op maandag 14 april een Rouwcafé in Joure.

Wat is het Rouwcafé?

Het Rouwcafé is een laagdrempelige bijeenkomst in een informele sfeer, waar mensen die met verlies te maken hebben elkaar kunnen ontmoeten. Er is ruimte voor verhalen, herkenning, steun en het delen van ervaringen. Onderwerpen die vaak onbesproken blijven in het dagelijks leven, krijgen hier alle ruimte.

‘Hier mag ik mezelf zijn’ Een deelnemer vertelt: “In het dagelijks leven wil ik mijn kinderen niet belasten. En na een jaar durf je er eigenlijk niet meer over te praten, want het moet dan ‘over’ zijn. In het Rouwcafé kan ik eerlijk zeggen hoe het écht met me gaat. Ik krijg tips van

mensen die hetzelfde meemaken en het voelt goed als ik zelf ook iets voor een ander kan betekenen.” De eerste stap zetten kan spannend zijn. Een bezoeker blikt terug: “Ik vond het heel spannend om de eerste keer te gaan, maar ik ben blij dat ik gegaan ben. Je voelt meteen: hier mag ik zijn wie ik ben.”

Vrije gratis inloop Net als in een gewoon café hoef je je niet van tevoren aan te melden. De toegang is gratis en er is koffie en thee. Je mag ook samen met iemand komen.

Het Rouwcafé vindt plaats op maandag 14 april van 10.00 tot 11.30 uur, in Pand 81 aan de Midstraat 81 in Joure. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Francien Bekius van het Mantelzorg Informatie Punt via mantelzorg@sociaalwerkdekear.nl of telefonisch via 06 – 51291163.

Herdruk ‘In Memoriam’ Richard Jung gepresenteerd: “Opdat we niet vergeten”

JOURE – In Park Heremastate vond onlangs de presentatie plaats van de tweede druk van In Memoriam, het indrukwekkende verzetsverhaal van Richard Jung. De uitgave kwam tot stand in het jaar waarin Nederland 80 jaar vrijheid viert.

Jung overleefde tijdens de Tweede Wereldoorlog meerdere kampen en sloot zich na zijn vlucht aan bij het Nederlandse verzet. Op 15 april 1945, vlak na de bevrijding van Joure, werd hij tijdens een verkenningsactie voor de Canadezen in Scharsterbrug gedood. Zijn verhalen werden in 1946 gebundeld als eerbetoon. De nieuwe uitgave is gerealiseerd door de Stichting Nationale Herdenking Joure en Stichting Herdenkingsmonument De Fryske Marren. Tijdens de presentatie, op de plek waar een nieuw oorlogsmonument komt, gaven de bestuursleden het boekje symbolisch door aan hun kleinkinderen – met de boodschap dat het verhaal niet vergeten mag worden. Het boekje is vanaf 15 april voor € 10,- te koop bij Primera Joure.

Fryske Passion

LEMMER – Op dinsdag 15 april wordt op het IKC Sint Jozef in Lemmer een eigen Fryske Passion opgevoerd. Dit gebeurt door twintig kinderen uit groep 6-8.

Op het eigen podium in het IKC aan de Markerstraat 9 vertellen, zingen en spelen de kinderen het bekende verhaal van Pasen. Het verhaal zal in het Nederlands verteld worden. Met op geheel eigen wijze vertaalde liedjes en scenes in het Fries nemen de leerlingen de toeschouwers mee in een eigentijds verhaal over Jezus en zijn vrienden.

Meer informatie en kaartjes De Fryske Passion wordt dinsdag 15 april om 19.00 uur opgevoerd in het IKC. De deuren gaan open om 18.30 uur. Kaarten kosten 1 euro en de opbrengst gaat naar het goede doel, een waterput in de schoolmoestuin in Rubia (Tanzania). Reserveren kan via info@daltonlemmer.nl Vol is wel vol, dus reserveren is verstandig.

Bestuursleden Museum Lemmer in het zonnetje bij

start nieuw seizoen

LEMMER – Wethouder Sippy van der Meer bracht deze week namens gemeente De Fryske Marren een feestelijk bezoek aan Museum Lemmer. Tijdens het bezoek werden de vertrekkende bestuursleden in het zonnetje gezet met cadeaus én werd het nieuwe museumseizoen officieel geopend.

Het museum, dat in 1967 werd opgericht als Stichting Lemster Fiifgea, draait al decennialang op de inzet van betrokken vrijwilligers. Penningmeester Anne Geertsma, die op de foto ontbreekt, is zelfs al sinds 1969 actief. Ook Kiki Lemsma, Henk Kok en Marten Meester hebben zich gemiddeld twintig jaar als bestuurslid ingezet. Samen met andere vrijwilligers zorgden zij voor de tentoonstellingen, collectiebeheer en de ontvangst van bezoekers. Hoewel ze hun bestuursfunctie overdragen aan vijf nieuwe leden, blijven de oud-bestuursleden nog als vrijwilliger betrokken. Wethouder Van der Meer sprak haar waardering uit: “We zijn hen veel dank verschuldigd voor hun jarenlange toewijding aan het behoud van het Lemster erfgoed.”

Het museumseizoen is nu officieel van start gegaan. Museum Lemmer is vanaf nu elke dinsdag, woensdag en vrijdag geopend van 13.00 tot 17.00 uur.

Foto Piebe van den Berg

Foto: Roy Beusker

HARICH

Bokkepop viert 15-jarig jubileum met spectaculair programma

OUDEGA (DFM) – Oudega maakt zich op voor een weekend vol feest, muziek en spektakel, want Bokkepop viert dit jaar op 9 en 10 mei haar 15e editie. Wat ooit begon als een bescheiden feest in een loods, is inmiddels uitgegroeid tot een gevestigde naam in de regio. Het festivalterrein in Oudega is op vrijdag en zaterdag opnieuw het toneel van een geweldige line-up en een onvergetelijke sfeer.

Het jubileumweekend wordt op vrijdag afgetrapt met een optreden van de band Van Geeft’M. Deze energieke formatie staat garant voor een avond vol meezingers, rockklassiekers en uitbundige feeststemming. Alsof dat nog niet genoeg is, wordt het publiek ook getrakteerd op een speciale act. “Wat deze verrassing precies inhoudt, blijft nog even geheim, maar het belooft een unieke toevoeging aan het programma te worden”, zo laat de organisatie weten. Kaarten voor de vrijdagavond zijn uitsluitend verkrijgbaar aan de deur.

Op zaterdag gaat het feest verder met een line-up die staat als een huis. De populaire band Deadline, een bekende naam in de regio, speelt een set vol herkenbare hits en dampende rock. Daarnaast zorgen Pieter Sahieter en All Tha Fack ervoor dat de energie hoog blijft en het publiek volledig los kan gaan op hun opzwepende muziek.

Bokkepop: méér dan muziek

Wat Bokkepop zo bijzonder maakt, is de unieke sfeer die het festival al vijftien jaar kenmerkt. Van een intieme setting in een loods tot een professioneel opgezet festivalterrein: de groei van Bokkepop laat zien hoe geliefd het evenement is bij feestgangers uit de hele regio. “Ook dit jaar belooft het weer een weekend te worden om niet te missen”.

Alle informatie en kaartverkoop voor de 15e editie van BokkePop is te vinden op www.bokkepop.nl

Bijzonder 5 mei-concert in Joure: een muzikale en historische beleving

JOURE – Op maandag 5 mei bundelen Concordia met Tseard Verbeek als dirigent en het Jouster Fanfare Orkest onder leiding van Siemen Hoekstra hun krachten voor een uniek concert in De Oerdracht te Joure. Dit bijzondere Bevrijdingsdag-concert start om 19.30 uur en staat in het teken van muziek, historie en verhalen over Joure in oorlogstijd.

Bijzondere samenwerking

Naast de orkesten verleent ook het bekende Mannenkoor Edoza uit Sneek, onder leiding van Jan Hibma, haar medewerking aan deze bijzondere avond. Als gastspreker zal Klaas Jansma optreden. Hij neemt het publiek mee in verrassende verhalen en anekdotes over het oorlogsverleden van Joure, dat een extra dimensie aan het concert geeft.

Uniek historisch beeldmateriaal

Tijdens het concert worden nooit eerder vertoonde historische beelden uit de periode 1940-1945 getoond. Dit beeldmateriaal is beschikbaar gesteld door de Werkgroep Historie Joure en biedt een bijzondere inkijk in het leven tijdens de oorlogsjaren.

Kaartverkoop Kaarten voor dit unieke concert zijn in de voorverkoop verkrijgbaar voor € 12,50 bij Primera en Jelle van Delden in Joure. Daarnaast zijn tickets online te bestellen via www.concordia-joure.nl en www. jousterfanfareorkest.nl. Aan de kassa op de avond zelf bedraagt de entree € 15,00. Een avond voor en door Jousters, waar muziek en geschiedenis samenkomen om stil te staan bij onze vrijheid.

Eelke’s vinger op de zere plek

Swimbad fersûpt

Der bin fan dy dingen dy’t delsetten wurde en dy’t tige lang goed funksjoneare en rindemint ha. Der bin ek fan dy dingen dy’t oprochte wurde, mar wêr at alle dagen wol wat oan de hân is. No moat sein wurde dat it oan de bûtenkant liket dat it rindemint fan Beachklub Lemmer wol doocht. Simmers ha se immen by de yngong stean dy’t minsken tsjinhâlde moat, want it is dêr te drok.

Likegoed is dy beachklub fanôf de oprjochting altyd yn it wat negatieve nijs. Ik kin my noch yn it sin bringe dat de eigner dêrfan, Gert Jan Modeel, en de gemeente yn tsjok waar wienen oer wa at der foar at soargje moast dat de beach fan de beachklub skjin makke waard. Ik wit net iens mear wa at dat wûn hat.

Dyselde Modeel hat no yn jannwaris it swimbad ûnder it restaurant sluten. Hy hat de behearders dien jûn en gjin nije minsken beneamd. No blykt dat it ienigste ploechje wat dêr noch yn om swimd, de reddingsbrigade fan de Lemmer, der aanst ek net mear komme mei. Dy koenen troch tuskenkomst fan de gemeente noch oefenjen bliuwe, mar dat liket no ek de mist yn te gean.

De redders roppe de gemeente no op om yn beweging te kommen. Want ja, wy witte ek wol, at in reddingsbrigade mei al dat wetter yn en om de Lemmer net mear oefenje kin, dan moat der earne oars in ploech minsken oefenje om de Lemster reddingsbrigade te rêdden at dy sels oan it rêdden binne.

It hat ús omtinken, mar Mondeel is baas, seit de gemeente, dat betsjut dat de earste ﬁif jier der neat feroaret en de reddingsbrigade útswom is. En fansels al ús bern en bernsbern dy’t noch swimmen leare moatte. Want dêrom is dat swimbad der kaam.

In swimbad is in iepenbiere ynstelling en mei nea brûkt wurde troch in partikulier om sinten te fertsjinjen. Dat wurket net, sa blykt no al wer. Dus sil de gemeente daliks, leafst moarn al, mei in plan komme moatte foar de bou en eksploitaasje fan in iepenbier swimbad op de Lemmer. Moat je ris sjen hoe gau at dy Modeel dan troch de bocht is.

Eelke Lok

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.

De vinger op de zere plek….

JOUSTER MUSICUS JAN VERMANING:

“Musyk praat”

In de wereld zijn er zeer veel mensen die van muziek houden. Die absorberen met hun hersens vaak een muziekstuk, lied of deun. Maar sommige mensen daarvan, horen in hun hersenen altijd en alleen maar muziek. Jan Vermaning uit Joure is er één van. Als hij ’s ochtends om een uur of half acht een lange wandeling maakt, samen met zijn wetterhoun Arreck, speelt er in zijn hoofd ook vaak muziek. En het kan best zijn dat als hij thuis komt gaat zitten om die muziek ook op te schrijven.

Want zijn leven bestaat uit muziek.

D

Dirigent, trompettist en musicus

Jan Vermaning (63) uit Joure speelde namelijk zo’n veertig jaar trompet in het Noord Nederlands Orkest. Al voor dat orkest tot stand kwam, uit de gedwongen fusie van het Noordelijk Philharmonisch Orkest uit Groningen en het Frysk Orkest uit Leeuwarden, speelde hij er al in; aan de Groninger kant overigens. In die orkesten speel je klassieke muziek. Daarvan is elke noot zorgvuldig door de componist op papier gezet. Als musicus speel je dat zorgvuldig af. Dat deed en doet Vermaning ook.

Des te merkwaardiger is het, vindt hij zelf, dat hij jazzmuziek iets toegankelijker vindt. Daar kun je als musicus zo nu en dan helemaal je eigen gang gaan. Jazz is veel flexibeler. En Jan Vermaning ontdekte dat die eigen muziek in zijn hoofd speelt ‘s ochtends tijdens die wandeling.

VERHAAL EN EMOTIE

En doorredenerend geeft hij ook aan dat de uitvoerders van klassieke muziek toch in die muziek ook hun eigen verhaal kunnen vertellen. En hun emotie kunnen delen. Hij vertelt van voormalig concertmeester/dirigent Victor Lieberman die een werk van Sjostakovitch zo mooi en emotievol liet uitvoeren, dat Vermaning mede daardoor helemaal in de ban kwam van het in de muziek laten vertellen wat die componisten indertijd bedoelden met hun werk. Muziek is een wijze van spreken en discussiëren.

In noten. En die staan allemaal in een partituur. Hij pakt de partituur van de Matthäus Passion waarvan hij regelmatig uitvoeringen verzorgd als regisseur en dirigent. Die partituur is net zo omvangrijk als de Bijbel.

Vermaning noemt het ook het meesterwerk van componist Johan Sebastian Bach. Zó volmaakt de Bijbelse geschiedenis in de muziek vertaald, dat ooit een atheïst tegen Vermaning zei dat als er een God bestond, dat die dan Bach zou heten.

Vermaning wijst in de partituur naar iets wat bijna ongrijpbaar is voor veel mensen; het is moeilijk uit te leggen. Er zit, zegt hij, symboliek in al die noten. De uitvoering van de Matthäus Passion duurt drie uur. Op een gegeven moment wordt in het verhaal gevraagd wie Jezus zal verraden. Elf keer hoort Vermaning het zelfde akkoord. In de tekst dus elf keer het antwoord: ich bin’s nicht. En als dan een uurtje verderop Jezus inderdaad is verraden hoor je diezelfde elf notenschema’s weer voorbijkomen en dan die ene koraal van Judas met de beschuldiging aan de mensheid: ich bin‘s.

MATTHÄUS PASSION

Vermaning: “Ik wurd elke kear wer kjel at we de Matthäus útfiere. Elke kear is nammentlik ek wer oars.” Hoe snel laat je het allemaal lopen, hoe luid laat je spelen. En ga zo maar door. Altijd is het ook afhankelijk van de stemming van alle medewerkers. Ook van de dirigent. “Dan tink ik moarns, mei de hûn, sil ik it sá dwaan of dochs oars. Spylje is in fak en elk fak hat syn proses.” En dan is er nog de tijdgeest. Die is natuurlijk veranderd. Denk maar eens terug aan de jaren dat koren van vierhonderd deelnemers uiterst langzaam het hele verhaal zongen.

Dus brengt Vermaning graag een boodschap in de muziek. Dat past hem wel. “Ik bin gjin kuddedier.” Dat weet hij omdat hij ook vaak voor die spiegel van zelfkennis een selfie gaat maken.

Wat blijkt dan? “Ik stean yn in hiel soad saken op myn eigen wize yn it libben. Faak is dat wer oars by as oare minsken.”

In het leven van Jan Vermaning is de vraag naar de zin en onzin van geweld aan de orde. Hij zit namelijk ook in het herdenkingscomité 4 mei in de gemeente. Hij is van de generatie die van ouders en grootouders weinig hoorden over de oorlog, maar die vinden dat hun kinderen en vooral de kleinkinderen educatief moeten worden geconfronteerd met het verhaal van de oorlog bij.

SOBIBOR

En dan vertelt Jan Vermaning dat hij ooit voor een Nacht van de Herdenking naast de muzikale uitvoering ook het idee had om de briefjes die de weggevoerde joden uit de kieren van de trein hadden gegooid en waarin ze afscheid namen van familie en bekenden, te laten voorlezen. Hij ging voor die briefjes naar het Joods Historisch Museum. En kwam via dat museum in aanraking met Jules Schelvis, die later in 2016 is overleden.

De man die zeven vernietigingskampen wonderbaarlijk overleefde. Hij schreef onder andere het boek ‘Binnen de poorten van Sobibor’.

“Mei dy man ha ik oan de keukentafel te sitten. We ha lang en yngreven praten. Hy wie as in heit foar my.” Samen gingen ze met het Nationaal Symfonisch Kamerorkest, het Noord Nederlands Kamerkoor en zes individuele musici ‘Er reed een trein naar Sobibor’ opvoeren. Muziek van Jan en woorden van Jules. Zeer succesvol. Vermaning kreeg er later een koninklijke onderscheiding voor: officier van Oranje Nassau.

“Ik wurd elke kear wer kjel

De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder.

vervolg van pagina 7

Ze gingen met die trein van Amsterdam naar Berlijn. Daar sprak Schelvis Duits, want hij wilde goed begrepen worden. En daarna naar Polen waar ze ook het kamp Sobibor bezochten. Als hij dat vertelt is Vermaning even stil. Emotie. “…dat kinst dy net foarstelle…” Hij zag in die periode dat alleen al de muziek zorgde dat luisteraars diezelfde emotie ondergingen. “Dan krije se suver in flues oer de eagen en joggel yn it ferline.”

MONUMENT

Van heit Folkert of van pake en beppe op de boerderij bij Joure, die zelf best actief waren in het verzet in de oorlog, heeft Jan nooit veel gehoord. En dat wil hij graag veranderen. Hij zit in de diverse herdenkingsstichtingen in Joure en de gemeente.

En zit ook in het comité dat bezig is om weer een volwaardig oorlogsmonument in het park bij Herema State te zetten. Dat was daar al in 1946 maar is plotseling en stil verwijderd en nooit meer terug gevonden. Niemand weet meer hoe of wat. Enkel in de Jouster toer zit nog een plaquette met de namen van de mensen die in het verzet omkwamen. Maar dat nieuwe monument zal van waarde zijn in het ‘herbeleven’ van de 80 jaar oude oorlog. Het moet samen met de woorden en de muziek van de herdenkingen echt wat vertellen.

Jan Vermaning vertelt alles in muziek. Hij is voor het Frysk Klassiek Festival bezig met een stuk dat gebaseerd is op het Carnival des Animaux van Camille Saint-Saëns. Hij vertaalt het in het Fries. “Ja ik bin tige foar de Fryske taal en kultuer.” Dus gaat het Friese muzikale dierenverhaal straks over de skriezen, fryske hynders, koeien en (natuurlijk) in wetterhoun. Zijn tweede liefde, de natuur, is daar vanzelfsprekend de geestelijke vader van. Niet onbelangrijk, want als je hem vraagt waar hij niet allemaal ‘in’ zit, dan is het eerste wat hij noemt: de Fûgelwacht.

HARTSTILSTAND

Muziek vertelt ook een verhaal. Als hij naar de Matthäus, Sobibor of andere eigen muziek luistert, zou hij net als veel mensen tegenwoordig zomaar depressief worden. Zo mooi zit de wereld momenteel niet in elkaar; luistert niet naar muziek. En dan vertelt hij dat hij negen jaar geleden tijdens een triatlon een hartstilstand kreeg. Dan spreekt hij over de acht minuten dat zijn hart stil stond en hij klinisch gestorven was.

Hij noemt het doodgaan een onvergetelijke ervaring. Het heeft hem gebracht tot een relativering: “Der moat sels yn Poetin wat goeds sitte…” Sterker, er moet in iedereen toch wat goeds zitten. Alleen de scheidslijn is zwak. “Mar der is doch gjin âlder dy’t wol dat syn bern yn in oarloch telânne komt.”

Toch, als je doorvraagt, dan vindt hij weinig goeds in de politiek. Geld is van én voor de mienskip. Dan moet die politiek geld investeren in de mienskip, En dat wordt als eerste gekapt. Waarbij de cultuur het ook nog eens verliest van de sport. “Ald wethâlder Hemmes sei ris dat je oeral diploma’s foar ha moatte, sels as frijwilliger. It ienige fak wêrfoar je gjin diploma hoege is de polityk.”

En daarna heeft hij nog maar een klein zetje nodig om ‘uit te halen’ naar de gemeentelijke politiek, die al jaren en jaren bezig is met het proberen te realiseren

van een grote ruimte voor het culturele mienskipsleven. It Brûsplak bruist nog lang niet in Joure. “Dat hie der al trettjin jier stean kinnen. It is skandalich dat it der no noch net is...”

Dan pakt Jan Vermaning zijn trompet. En speelt dan met gemak zo’n onprettig gevoel wel weer weg...

“Der moat sels yn Poetin wat goeds sitte...”

Huis kopen in de Fryske Marren?

Kom langs bij ons Hypotheek

Inloopmoment in Lemmer!

Elke donderdag bij Dijkman

Makelaardij

We staan voor je klaar: van 9.00 uur tot 12.30 uur en van 13.30 uur tot 17.30 uur.

Adres: Markt 8, Lemmer.

Scan de QR code voor meer info over een

Rabobank Hypotheek

Neem je je inkomensgegevens mee?

Dan geven we een indicatie van wat je maximaal kunt lenen. Ben je ondernemer? Neem dan je jaarcijfers én IB-aangifte mee.

Maak je liever een afspraak?

Onze financieel adviseurs Hendrik en Raymond kennen de regio en denken graag met je mee.

Hendrik van der Zee: 06 23 07 73 47

Raymond Bos: 06 23 58 65 30

U wilt uw familie en nalatenschap goed geregeld hebben.

U wilt zeker weten dat uw eigendommen veilig zijn en uw keuzes juridisch waterdicht zijn. U zoekt iemand die begrijpt hoe belangrijk uw verhaal is en u begeleidt bij iedere stap.

Ervaar het verschil zelf. waterdicht iedere sta

mplexe zake ht telt

U heeft geen tijd voor onduidelijkheid of zorgen. Daarom maken wij complexe zaken eenvoudig en overzichtelijk, zodat u zich kunt focussen op wat echt telt.

0514-561712

VV Oudehaske koploper in verduurzaming

OUDEHASKE – Voetbalvereniging Oudehaske zet al jaren stevig in op duurzaamheid en is inmiddels volledig van het gas af. Tijdens de jaarlijkse terugkomdag voor Ereleden en Leden van Verdienste werd het vernieuwde energiesysteem en de verbouwde kleedkamers door wethouder Luciënne Boelsma feestelijk in gebruik genomen.

De club verving al eerder alle conventionele verlichting door LED en stapte in 2023 over op herbruikbare bekers en gescheiden afvalinzameling. De wethouder prees VV Oudehaske als “koploper in verduurzaming” en roemde de inzet van vrijwilligers en de maatschappelijke betrokkenheid van de club. Als blijk van waardering vanuit gemeente De Fryske Marren overhandigde de wethouder een prachtige, unieke klok aan voorzitter Cornelis Postma.

Eerste Lustrum Rugtherapie Degen

Anke Degen bewees in het 5-jarig bestaan van haar praktijk een einde te kunnen maken aan onduidelijkheid die veel mensen hebben over hun rugklachten. “We geven uitleg over de oorzaak, de oplossing en het voorkomen er van. Daar gaan we mee aan de slag. No Nonsense Rugtherapie dus.”

Ze is fysiotherapeut sinds 1988. Vanaf 2007 gespecialiseerd in OriGENE-therapie en andere wervelkolom-gerelateerde behandelingen. Ze weet exact waar de behoefte ligt bij patiënten die kampen met rugklachten. “Heldere uitleg, begrip voor hun situatie, gedegen onderzoek, continuïteit in het behandeltraject en goede coaching nadien om terugval te voorkomen.”

Anke is in 2020 gestart in het centrum van Joure (achter de Flecke). Inmiddels heeft ze twee collega’s, net als zijzelf fysiotherapeuten die al jarenlang gespecialiseerd zijn in nek-, rug- en bekkenklachten.

Een intake bestaat uit een goed vraaggesprek (historie vernemen en herstel-belemmerende factoren opsporen), onderzoek en drie functie-scans. Door uitleg en behandeling onder meer met specialistische behandelapparatuur (OriGENE-therapie) vindt er functieherstel en pijnafname plaats.

Zorgverzekeringen vergoeden behandelingen deels of volledig. Informatie: www.rugtherapiedegen.nl.

Veteranen De Fryske

Marren: Bredere inzet door nieuwe stichting

DE FRYSKE MARREN – De Stichting Militairen-Veteranen Skarsterlân (SMVS) gaat verder onder de naam Stichting Veteranen De Fryske Marren. De bestuursleden van deze nieuwe stichting willen zich binnen de gemeente breder inzetten voor de hier wonende veteranen en hun thuisfront.

De Fryske Marren kent op dit moment meer dan driehonderd veteranen, militairen die op missie zijn geweest in Nederlands-Indië, Nieuw-Guinea, Libanon, Bosnië, Irak, Afghanistan of waar dan ook in deze wereld. Daarvan zijn er 45 nog in werkelijke dienst. “We hebben het initiatief genomen om, samen met de gemeente, voor onze veteranen en hun thuisfront te zorgen voor meer erkenning en waardering”, vertelt Theo van der Zanden, voorzitter van de kersverse stichting.

“We willen verschillende activiteiten ontplooien voor veteranen en hun thuisfront

waaronder minimaal vijf keer per jaar bij elkaar komen in ons veteranen café, café restaurant het Centrum in Lemmer. We hebben ondertussen een Facebookpagina en zijn op Instagram te vinden: Veteranen Café De Fryske Marren.”

Eerste lokale veteranen dag Daarnaast is er overleg met de gemeente om in Joure, maar ook in Lemmer en Balk een witte anjer perkje aan te leggen. De bloem, die oorspronkelijk het symbool voor verzet was, staat voor respect en waardering voor veteranen. “Ook willen we volgend jaar voor de eerste keer een lokale veteranen-dag in onze gemeente gaan organiseren, in Park Heremastate te Joure. Op 4 mei zullen we namens alle veteranen in onze gemeente een krans leggen tijdens de dodenherdenking bij het gemeentehuis in Joure en op vrijdag 27 juni organiseren we weer de lokale dodenherdenking bij de Hobbe van Baerdt kerk in Joure.”

Positieve ervaringen met open hiring: solliciteren zonder sollicitatieprocedure

Sinds twee jaar zet Efko Beton actief open hiring in voor het vinden van nieuwe collega’s. De ervaringen zijn positief. Meerdere collega’s zijn zonder sollicitatieprocedure bij Efko Beton aan het werk gekomen. In het bijzonder voor functies in de fabriek blijkt open hiring succesvol.

“Open hiring kenmerkt zich door laagdrempeligheid,” legt Ruud Riemersma van Efko Beton uit. “Een kandidaat schrijft geen sollicitatiebrief, stuurt geen cv toe, maar meldt zich aan via onze website. Vervolgens plannen we een kennismakingsgesprek en in veel gevallen in overleg een proefdag in om mee te draaien in de fabriek.” Deze werkwijze blijkt een groot succes voor het vinden van nieuwe collega’s. “Voor veel mensen is een sollicitatieprocedure een grote drempel om van baan te wisselen of om te reageren op een vacature. Door de gemeente Súdwest-Fryslân werden we geattendeerd op open hiring. Dat heeft ons geholpen om een werkplek te bieden aan meerdere nieuwe collega’s.”

Voor de nieuwe fabriek is Efko Beton, gevestigd in Uitwellingerga, op korte termijn op zoek naar nieuwe collega’s. “Ook voor deze productiemedewerkers maken we het gemakkelijk om te reageren en zetten we open hiring in.”

Meer over de baan en aanmelden op de website van Efko Beton.

Studenten Firda Saturnus Heerenveen bezoeken Accu Onderhoud Centrum

HEERENVEEN - Een afgevaardigde groep studenten Technisch Specialist Personenauto’s van Firda Saturnus Heerenveen, was de eerste groep studenten die een kijkje kon nemen in het nieuwe Accu Onderhoud Centrum voor elektrische auto’s in Drachten bij ABD Nissan. De interesse in de automotive opleidingen groeit nog steeds, en elektrische- en hybride auto’s zijn niet meer weg te denken. Firda loopt voorop als het gaat om deze nieuwe technieken.

Er komen steeds meer elektrische en hybride auto’s, waardoor de vraag naar reparatie van accupakketten toeneemt. Omdat er in het noorden nog geen specialistisch bedrijf was om deze accu’s te testen en te repareren, heeft ABD geïnvesteerd in een technisch centrum voor accupakketreparatie. Vier technisch specialisten hebben een opleiding gevolgd bij Renault, Dacia en Nissan en mogen nu officieel werken aan de accupakketten van deze merken.

Aangezien er hoge voltages aan te pas komen, is veiligheid een essentieel onderdeel van zowel de trainingen als de inrichting van de werkplaats, die aan strenge veiligheidseisen voldoet. Nu ABD de erkenning van Renault, Dacia en Nissan heeft ontvangen, komen er wekelijks elektrische auto’s uit het hele land met storingen of defecten aan het accupakket naar Drachten.

Kennis overgedragen De gespecialiseerde monteurs van ABD delen graag hun kennis en enthousiasme met de studenten van Firda Saturnus Heerenveen. Firda loopt met het Mobiliteitscentrum van het Noorden i.o. voorop als het gaat om nieuwe technieken en laat ook nu weer zien dat er praktijkgericht wordt gewerkt.

Daarnaast is ABD dealer van het befaamde Aviloo-concept, waarmee op basis van deze methode een uitgebreid rapport kan worden opgesteld over de totale staat en het resterende percentage van de accucapaciteit van alle merken.

Het ABD Accu Onderhoud Centrum is gevestigd bij ABD Nissan in Drachten. ABD is nu een gecertificeerd accupakkethersteller voor Renault, Dacia en Nissan.

Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk

1e EN 2e PAASDAG PAASBRUNCH/ LUNCH. VAN 13.00 TOT 15.00 UUR.

3-GANGEN KEUZE VIS OF VLEES! DINER VANAF 17.00 UUR.

Fermaningsteech 1 • 8551 SP Woudsend • T 0514 - 59 12 50

ExclusieveAanbieding GebruikkortingscodeG10voor10%korting 06-13954542

StudioHeerenveenenAmsterdam

“Ik ben Luca en werk bij Rike. Daar doen we van alles. Ompakken, stickeren, sorteren en zelfs goederen in elkaar zetten. Het is heel leuk werk en ik ben er trots op.”

WIJKVERENIGING ‘DE STEIGER’ IS AANLEGPLAATS VOOR IEDEREEN

“Hier wordt niemand uitgesloten”

“We komen eraan hoor, we zijn bijna klaar. Ga lekker zitten, wil je ook een kopje thee?” Even later komen de dames ook bij de tafel zitten. “Ja, we moesten nog even de boodschappen van de Nationale Pannenkoekdag opruimen”, vertelt Marnanda Hofman meteen enthousiast. “Tien dozen pannenkoekenmix, servetjes, kleedjes en wat er nog maar meer nodig is. Dit wordt gesponsord door de Nationale Pannenkoekendag. Elk jaar geven we ons hier voor op. We gaan dan zelf bakken, met veel vrijwilligers. Rond de tachtig personen komen dan eten. Opa’s en oma’s met de kleinkinderen, vaders, moeders, buren. Heel gezellig.”

Dit is een van de vele activiteiten die het bestuur van het Wijkgebouw De Steiger in Lemmer organiseert. Voorzitter Marnanda en penningmeester Lydia Beerda vinden beiden dat je wat voor de buurt moet doen. “Leuke dingen organiseren, de levendigheid in de buurt te houden, vooral ook de saamhorigheid in de buurt koesteren. Dat is er nog”, aldus de voorzitter. “Een hele grote saamhorigheid. Mensen staan hier voor elkaar klaar. Hier gaan kinderen soms niet naar een kinderdagverblijf, maar passen buren op.

NATUURLIJKE

SAMENWERKING

Het is een multiculturele buurt, er wordt veel buiten gespeeld met elkaar, dat vind je bijna nergens meer. Dit willen we in stand houden en daarom zetten we ons in voor het wijkcentrum.”

Ze knikken en lachen eens naar elkaar. Ze kennen elkaar van vroeger, van het dorp Rutten en hebben weinig woorden nodig om elkaar te verstaan. De twee staan er hetzelfde in. “Natuurlijk kunnen we dat niet alleen en we kunnen dan ook een beroep doen op veertig vrijwilligers. We stimuleren de mensen in de buurt om zelf iets te bedenken. Kom maar met een idee en als er ruimte is dan kan dat.”

TROTS OP DE BUURT

Er worden workshops gegeven, er is een spellenmiddag, darten, kinderbingo, bingo voor volwassenen, barbecues, een zestigplus lunch, een nieuwjaarsreceptie noem het maar op en wat het allerbelangrijkst is, is dat iedereen welkom is. Hier wordt niemand uitgesloten. Lydia: “Onze naam is niet voor niets ‘de steiger.’ Een aanlegplaats voor iedereen. Op

de deur staat het logo van het wijkgebouw. Ook dit is gemaakt door een vrijwilliger. Er wordt vaak wat sceptisch gedaan over onze buurt hier onder de bult zoals het wordt genoemd. Wij zijn trots op onze buurt en willen hier niet vandaan.

PROJECT BOSS

We hebben ons ook ingezet voor het project Boss. Dit staat voor bewegen, ontmoeten, spelen en samenzijn. In heel Lemmer waren er mails gestuurd behalve naar ons bestuur.” “Ik ben toen naar een informatiebijeenkomst van gemeentebelangen geweest”, vertelt Marnanda. Er waren al enquêtes ingevuld en er was belangstelling voor een pilot. Als wij van niets weten, kunnen we ook niet reageren, dus het heeft dan weinig zin om hier te zijn. Ja ik was best wel fel, maar ik was ook erg boos.”

“Hier gaan kinderen soms niet naar een kinderdagverblijf, maar passen buren op”

Gelukkig er is geluisterd. Het bestuur kreeg bericht dat de buurt mee mocht doen aan de pilot. “Prachtig, we hebben drie informatiebijeenkomsten gehouden voor de bewoners. Jong en oud mocht langskomen en hun ideeën naar voren brengen. Uit elke hoek van de wijk kwam wel iemand. In de categorie van 0 tot 4, van 4 tot 8, van 8 tot en met 16, de volwassenen en de senioren, iedereen kon ideeën naar voren brengen. Er is gekeken naar de veiligheid, speeltoestellen, water in speeltuintjes, bankjes om elkaar, jong en oud te ontmoeten. Heel veel ideeën zijn langs gekomen. De tekeningen zijn gemaakt en op 1 april was de presentatie.

IEDEREEN IS WELKOM Het bestuur is zeer actief en

krijgen dat van de inwoners regelmatig terug. “Wat organiseren jullie veel, wat leuk dat jullie dat doen. Onze wens is dan ook dat iedereen lid wordt van onze wijkvereniging”, lacht Lydia. ”Och”, neemt Marnanda over, ”iedereen mag mee doen, lid of geen lid. We hebben een keer een ijsbaan gehad en toen zag je ook de belangstelling uit andere buurten. Natuurlijk zijn die ook welkom. Het neemt best tijd om in het bestuur te zitten en leuke dingen te organiseren, maar je krijgt er ook zoveel energie van. Toch hopen we binnenkort een vijfde bestuurslid te mogen begroeten, want we hebben een vacature. Het zou mooi zijn dat onze buurtvereniging nog jaren actief kan zijn en leuke dingen kan organiseren in onze levendige buurt.”

Lydia Beerda (l) en Marnanda Hofman

Klaverjasmarathon

# FACE TO FACE MAAIKE VAN AKKER

fotograﬁe JOHAN BROUWER // tekst LOTTE VAN DER MEIJ

RESERVIST MAAIKE VAN AKKER:

“ALS ER OORLOG UITBREEKT STA IK LIEVER IN HET VELD DAN DAT IK THUIS ZIT”

Maaike van Akker één van de ruim achtduizend reservisten in Nederland. Ze staat altĳd paraat als reservist bĳ de Koninklĳke Luchtmacht. Wat dat inhoudt: Maaike is korporaal en inzetbaar bĳ veiligheidsmissies, vrede en veiligheid. In het dagelĳks leven runt zĳ een manege in Joure waar ze ook woont met haar gezin. Het beschermen en veiligstellen van mens en dier is haar ultieme doel. Ze vertelt over haar opleiding tot reservist en hoe ze tot deze stap is gekomen.

Momenteel is het onderwerp van gesprek; sinds Trump weer president in Amerika is, lijkt de oorlogsdreiging in Europa groter te worden. In de politiek worden plannen bekeken, want sinds 1997 worden dienstplichtigen niet meer opgeroepen, en daardoor zijn er minder mensen opgeleid voor defensie. Maaike van Akker (1988) is wél opgeleid. In 2023 start ze met de AMO (Algemene Militaire Opleiding). Dat is de basis opleiding waar je het veld in gaat, je leert schieten, waarnemen en beveiligen.

MILITAIRE SKILLS EN DRILLS

Deze worden opgevolgd door twee veldtrainingen (ook wel bekend als bivak). Tijdens een veldtraining word je op een militaire basis zowel lichamelijk als mentaal uitgedaagd en leer je samen met je team militaire skills en drills, zoals marcheren, waarnemen en camouﬂeren. Denk aan het programma special forces op tv. Maaike moest vier dagen keihard gaan. “Je weet niet wat je te wachten staat. Wanneer je mag slapen, hoever en hoe lang je moet lopen, je draait nachtdiensten, moet door het ijskoude water, spullen sjouwen en het eindigt met een eindmars. Tijdens de tweede veldtraining was het 30 graden en dan met die bepakking lopen tot je weet niet hoe lang, was immens zwaar. Ook heb je continu een kogelwerend vest aan waar ook wel wat gewicht in zit. Ik ben vier kilo afgevallen na de eerste keer. Het eten moest je snel opwarmen. Omdat je wist niet hoeveel tijd je had, at je het koud op, omdat er op wordt gehamerd dat je genoeg eet en drinkt. We waren met zijn achttienen, onder wie drie vrouwen. Je krijgt zo’n diepe band met elkaar. Na die bivak trainingen ben je echt bont en blauw en total loss, wel was het een geweldige ervaring.” Na de AMO heeft ze nog een opleiding binnen de Groep Luchtmacht Reserve gevolgd voor bewaking van een half jaar.

KENNIS UP TO DATE HOUDEN

“Na het behalen van deze opleiding ben je reservist. Om dit te blijven moet alle kennis paraat blijven. Je krijgt jaarlijks een DCP (Defensie Conditie Proef), waarin je ﬁtheid wordt getest en je hebt elke maand een verplichte opkomstdag.

Hierin wordt alles herhaald wat je in de opleiding hebt geleerd. Vooral het schieten. We trainen echt heel veel op schieten. Kijk, het moet een soort routine worden dat wanneer het moet je precies weet wat je moet doen en niet twijfelt.”

Maaike benoemt eigenschappen die zij bezit, die haar goed van pas komen als reservist. “Ik ben stressbestendig, integer, ik sta stevig in mijn schoenen, ik kan situaties goed inschatten en ik kan snel schakelen indien nodig en ik ben representatief. Tijdens alle opleidingen word je hierop getest, als je deze niet bezit, dan wordt het erg lastig.”

Naast de opleidingen draait Maaike ook (bewaking)diensten op verschillende kazernes in Nederland. Ze is nog niet als soldaat opgeroepen, daarvoor moet je je eerst inschrijven en aanmelden. Ze zou zich kunnen inschrijven voor missies in het buitenland, maar dat wil ze pas als haar kinderen ouder zijn. Dat wat ze geleerd heeft zou ze wel willen inzetten in het ‘echt’. Wanneer er nu acuut oorlog uitbreekt in Nederland, dan wordt ze wel opgeroepen en direct ingezet.

LIEFDE GROTER DAN DE ANGST

In het dagelijks leven doet Maaike heel wat anders. Ze runt een manege in Joure: Stal van Akker. Ze heeft namelijk ook een grote liefde voor paarden. Al op zesjarige leeftijd zat ze op paardrijles. Toen ze zeven was viel ze van haar pony waardoor ze een jaar bang is geweest. Maar een jaar later stapte ze weer op een pony en bleek de liefde groter dan de angst.

VAN PAARDENMEISJE NAAR

BEVEILIGER

Vanwege haar liefde voor dieren wilde ze graag dierenartsassistent worden. Ze voltooide de opleiding dierenverzorging op het MBO. Toch kwam er daarna een keerpunt, waarom dat weet Maaike niet precies. “Ik wil graag de medemens helpen.”

Ze is daarna overgestapt naar een brugjaar politie. Na deze opleiding ging ze aan de slag als beveiliger bij grote evenementen in de RAI en de Heineken Music Hall. Zoekende naar uitdaging besloot ze zich aan te

melden bij de Koninklijke Luchtmacht. “Mijn interesse hiervoor werd gewekt door de ﬁlm Pearl Harbor. Na het zien van die ﬁlm wilde ik bij de Luchtmacht. Ik heb alle testen gedaan, maar tijdens de medische test bleek er iets niet goed te zijn, waardoor ik de sporttest niet mocht doen. Balend ben ik weggegaan. Intussen was ik toen aan het werk als hondengeleider. Dat houdt in dat ik werd ingezet op evenementen en ook objecten moest beveiligen samen met mijn honden. Maar feitelijk is het heel saai, want als je het goed doet, gebeurt er eigenlijk nooit iets, en ik ben een doener geen stilzitter.”

STAL, LIEFDE EN PAARDEN

Met diezelfde honden geeft ze een keer een show in de manege in Sneek, waar Harmen Zwerver eigenaar van is. De twee raken bij het etentje na aﬂoop aan de praat. Een echte date volgt en al snel is het aan. Dat is nu zestien jaar geleden. Vanaf het moment dat ze samen zijn, stapt Maaike bij Harmen in het bedrijf om te helpen, want paarden zijn nog steeds een grote passie van haar. Het stel krijgt een zoon Gerrit (10) en wonen in een chalet bij de manege. Tijdens haar zwangerschap komt de manege in Joure te huur. Ze wagen de sprong en zo verhuist het gezin een week voor de geboorte van dochter Mila (8) naar Joure. En daar wonen ze nog steeds. Twee jaar later zijn ze gestopt met de manege in Sneek. Tegenwoordig heeft Harmen een sales functie buitenshuis, en geeft daarnaast ook paardrijles op de manege in Joure.

WAT WIL IK VERDER?

Het is een zogenaamde pensionmanege, dat houdt in dat mensen hun paard er stallen en Maaike de paarden verzorgt. Dat is heel fysiek en actief werk, vaak buiten. Toch, hoe mooi het ook is, ervaart Maaike het als: “Elke dag is hetzelfde, wat wil ik verder?” Ze mist uitdaging en een bepaalde spanning. Ze wil meer kunnen betekenen voor de medemens en dier. Ze bekijkt de mogelijkheden zoals brandweer en de reddingsbrigade. Dan stuiten haar

gedachten op haar aanmelding in het verleden bij de Koninklijke Luchtmacht. Ze besluit een mail te sturen met al haar testen en onderzoeken van toentertijd. Al snel krijgt ze een reactie waarin haar wordt aangeraden reservist te worden. Dit wil ze! Ze besluit zich aan te melden en werd vorig jaar opgeleid tot reservist. En dat is hoe Maaike dat paardenmeisje met ballen is geworden.

ALS ER OORLOG KOMT

Om ﬁt te blijven doet Maaike niet bijzonder veel extra’s. Haar werk op de manege is dusdanig fysiek dat ze sterk is in haar hele lijf. Ze loopt wel hard om haar conditie op peil te houden. Daarnaast volgt ze elke maand sportlessen zoals boksen, zelfverdediging et cetera. Dan wordt er gespard en dat gaat er hard aan toe geeft Maaike aan, vooral als je zelf nooit hebt gebokst. Met de spanningen in de wereld voelt Maaike de dreiging wel dichterbij komen. “Het is zo’n onvoorspelbare wereld momenteel. Je weet niet hoe dit gaat lopen. Maar als er oorlog uitbreekt sta ik liever in het veld, dan dat ik thuis zit. Ik zit er liever met mijn neus bovenop.”

FLEXIBELE SCHIL

Reservisten kiezen ervoor zich parttime in te zetten voor de krijgsmacht. Dit doen zij vaak naast hun civiele baan of studie. Reservisten maken daarmee deel uit van de ﬂexibele schil van de krijgsmacht. Defensie zet hen vooral in als er meer personeel nodig is. Zo zijn er taken zoals bewaken en beveiligen waar vooral militaire kennis belangrijk is. Reservisten die hiervoor kiezen zijn vooral geplaatst bij het Korps Nationale Reserve van de Koninklijke Landmacht, maar ook in detachementen van de Koninklijke Marine, bij de Groep Luchtmacht Reserve en de Koninklijke Marechaussee. De inzet van deze reservisten is meestal op Nederlands grondgebied, bijvoorbeeld bij rampenbestrijding. Maar als ze dat willen kunnen ze ook worden uitgezonden.

Bouchard

GOUD

Zilver

INHOUD

• Bonifatiusschool wordt wooncomplex, ‘Een stukje historie dat toekomst biedt’

• Afgedankt textiel is geen afval

• Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen

• Het NK Tegelwippen 2025 is van start. Doe ook mee!

Gemeentelijke activiteiten kalender

Vergaderingen gemeenteraad

Woensdag 23 april Raadsvergadering, 19.30 uur

Woensdag 7 mei Petear, 19.30 uur

Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/gemeenteraad

Ondernemersavond

Donderdag 17 april 19.15 - 22.15 uur

Partycentrum ’t Haske, Joure

Aanmelden kan via de website: www.ovs-skarsterlan.nl

Vacatures

De Fryske

Marren

Zoek jij een betrokken werkgever waar je de kans krijgt om jezelf te ontwikkelen? Kom dan werken bij gemeente De Fryske Marren! Wij kijken naar wat wél kan.

OPEN VACATURES

• Stagiair(e) communicatie, evenementen en social media

• Stagiair(e) communicatie, website en social media

Kijk voor meer informatie én alle vacatures op: defryskemarren.nl/ werkenbij Of scan de QR-code.

Milieubus als mobiele milieustraat door dorpen en stad

Onze afvalcoaches gaan iedere dinsdag tot en met november op pad door de gemeente met de elektrische milieubus. Hier kunt u uw klein chemisch afval (kca) en kleine elektrische apparaten inleveren, mits het in een boodschappentas past.

Denk aan: batterijen, lampen, telefoons, föhns, laptops, toners, snoertjes, opladers, verfblikken en oude medicijnen. Groter chemisch afval en elektrische apparaten horen thuis op de milieustraten in Joure en Lemmer. Verder kunt u bij onze afvalcoaches terecht voor tips over afval(scheiden) en een gratis gft-bakje. Benieuwd wanneer onze afvalcoaches bij u in de buurt zijn?

17 april: inspirerende ondernemersavond met Paul Smit

Meer informatie vindt u op onze website defryskemarren.nl/milieubus

Aftrap doortrappen De Fryske Marren

Op woensdag 16 april - tussen 09.30 en 12.00 uur - ﬁetsen we samen met een buurtsportcoach een mooie route door onze gemeente.

Bent u ondernemer en wilt u nieuwe inspiratie opdoen en/of andere collega-ondernemers en vertegenwoordigers uit de gemeente leren kennen? Kom dan naar de ondernemersavond op donderdag 17 april, vanaf 19.15 uur, in ’t Haske in Joure! Samen met Ondernemersvereniging Skarsterlân (OVS) organiseren we deze jaarlijkse ondernemersavond.

Tijdens deze inspirerende ondernemersavond maakt u ook kennis met gastspreker Paul Smit. Paul is ﬁlosoof en cabaretier en één van de meest gevraagde Nederlandse sprekers. Hij weet op een unieke wijze humor te combineren met inzichten over samenwerking, verandering en creativiteit.

Aanmelden kan uiterlijk tot en met zondag 13 april via de website van Ondernemersvereniging Skarsterlân: www.ovs-skarsterlan.nl (max. twee personen per bedrijf).

We vertrekken vanuit Lemmer en hebben halverwege een tussenstop met wat lekkers bij de molen van Sloten.

De doortraproute is ongeveer 24 kilometer lang en gaat over ruime paden en langs weinig obstakels en oversteekplaatsen.

Vertrekpunt is vanaf het kantoor van Sociaal Werk De Kear (Lijnbaan 8) in Lemmer.

Aanmelden (gratis) en/of meer informatie kan via mail: m.bron@sociaalwerkdekear.nl of telefoonnummer: 06 - 222 838 66

Meer informatie over Doortrappen via de website: www.doortrappen.frl

80 jaar vrijheid in De Fryske Marren

Op 15, 16 en 17 april hijsen we de Canadese vlag in onze gemeente ter herinnering aan de bevrijding, precies 80 jaar geleden.

In april 1945 bevrijdden Canadese troepen De Fryske Marren, waarmee een einde kwam aan jaren van bezetting. Met deze vlaggen staan we stil bij de oﬀers die zijn gebracht voor onze vrijheid en eren we onze bevrijders. Frijheid is net fanselssprekkend. Lit ús dy koesterje en mei inoar betinke.

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren

Bonifatiusschool wordt wooncomplex ‘ Een stukje historie dat toekomst biedt’

Een stukje geschiedenis van Joure heeft een prachtige nieuwe bestemming gekregen. De oude R.K. Sint Bonifatiusschool is omgebouwd tot 16 moderne appartementen met een zorgbestemming. Het project is een bijzonder voorbeeld van hoe vrijkomend gemeentelijk vastgoed op een duurzame manier kan worden hergebruikt. Wethouder Chris van Hes, verantwoordelijk voor wonen bij gemeente De Fryske Marren, is enthousiast over het project.

“Dit is in fantastyske wize om gemeentlik fêstgoed in nij libben te jaan,” zegt wethouder Van Hes trots. “Ik bin bliid dat krekt dit histoaryske pân, dêr’t safolle Jousters lêzen en skriuwen leard hawwe, behâlden bliuwt en keppele wurde kin oan in soarchpartij, de JP van den Bent stichting. In stikje histoarje dat takomst biedt. Prachtich dochs?”

JP van den Bent stichting: ondersteuning bij het leven De JP van den Bent stichting biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een beperking. De stichting heeft 165 locaties, verspreid over de provincies Fryslân, Groningen, Overijssel, Flevoland en Gelderland.

In de 16 nieuwe appartementen in Joure wonen bewoners individueel − iedereen heeft een eigen voordeur en brievenbus. Indien gewenst kunnen ze een beroep doen op ondersteuning bij het leven, zoals de stichting het zelf formuleert. Die ondersteuning varieert van hulp bij praktische zaken, zoals huishouden, boodschappen en koken, tot begeleiding bij dagelijkse structuur,

persoonlijke verzorging, contacten met instanties en sociale contacten.

RTR Exploitatie

Het pand is eigendom van RTR Exploitatie, dat gespecialiseerd is in de herontwikkeling van oude panden. “Daarmee een maatschappelijk doel dienen is één van onze doelstellingen,” vertelt directeur Rob Genee. “Deze

‘We tinke no folle better nei oer wat we mei leechsteande pannen dwaan kinne’

school kwamen we op het spoor dankzij een tip van de ouders van een toekomstige bewoner. En nu wordt die persoon daadwerkelijk een van de 16 bewoners. Zo zie je maar hoe het kan lopen.”

De appartementen in de voormalige Bonifatiusschool zijn volledig gemoderniseerd en voldoen aan de nieuwste eisen. “Gasloos, uitstekend geïsoleerd, voorzien van warmtepompen, zonnepanelen − alles,” aldus Genee. “In de hal hebben we een aantal elementen van de school bewaard, zodat je nog steeds kunt zien dat dit ooit een schoolgebouw was. De naam van het

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTONANTKO

gebouw gaat wel veranderen. Het wordt ‘Professor Titus Brandsmaweg’, naar het adres. Dat is een vaste keuze van de JP van den Bent stichting voor al hun locaties.”

Herinneringen ophalen

bij het Open Huis

Dat de voormalige school bij veel inwoners van Joure herinneringen oproept, is natuurlijk logisch. “In soad Jousters hawwe hjir op skoalle sitten en oars harren âlden of pakes en beppes wol,” aldus wethouder Van Hes. “Ik soe elkenien oproppe wolle om op freed 25 april nei it Iepen Hûs te kommen. Dan kinst noch ien kear it gebou fan binnen besjen en oantinkens ophelje mei oare âld-learlingen. In moaie fotokollaazje by de entree helpt dêr seker by.”

Woningmarkt onder druk

Wethouder Van Hes voorziet in de toekomst meer van dit soort projecten in de gemeente. “It is noflik wenjen yn De Fryske Marren en ek De Jouwer is in populêr plak. Dat soarget foar in tanimmende fraach nei wenningen, wylst de beskikbere romte beheind is. De gemeente wurket dêrom hurd oan nije oplossingen. It projekt fan de âlde Bonifatiusskoalle is in moai foarbyld fan hoe frijkommend fêstgoed benut wurde kin foar wenningbou.”

Toekomstplannen:

een Knarrenhof in Joure Er wordt al gesproken over de realisatie van een zogenoemd Knarrenhof. “In Knarrenhof is in wenfoarm wêrby’t âlderen yn in hofke wenje en sa inoar helpe kinne as it nedich is,” legt Van Hes uit. “It is in soarte fan mienskiplike wenfoarm, wêrby’t selsstannigens en buorhelp sintraal stean. Foar in soad minsken is dit in moaie wize om op in feilige en sosjale wize âlder te wurden.”

Een Knarrenhof past goed bij de veranderende woonwensen van de oudere bevolking en kan een oplossing bieden voor het tekort aan geschikte woonruimte voor senioren in de regio. “Boppedat soarget it foar trochstreaming op de wenningmerk. Alderen litte ommers in hûs efter, a ldus Van Hes. “En behalve dat sa’n projekt tûk ynspilet op it wenningferlet, draacht it ek by oan de sosjale gearhing yn de buert.”

Meer aandacht voor herbestemming

De herbestemming van de Bonifatiusschool is volgens de wethouder een voorbeeld van hoe bewust de gemeente tegenwoordig omgaat met vrijkomend vastgoed. “We tinke no folle better nei oer wat we mei leechsteande pannen dwaan kinne, en dat lizze we ek fêst yn de ferkeapkritearia. It is wichtich dat wy ditsoarte fan pannen in nije funksje jouwe dy’t oanslút by it ferlet fan ús ynwenners.”

Met de druk op de woningmarkt en de groeiende vraag naar zorgen seniorenwoningen, wordt herbestemming steeds belangrijker. Het project in Joure laat zien dat er creatieve oplossingen mogelijk zijn, zelfs in tijden van schaarste.

Nog één keer binnenkijken in uw oude school

Van ‘R.K. Sint Bonifatiusschool’ naar ‘Professor Titus Brandsmaweg’

VRIJDAG 25 APRIL 2025 16:00 TOT 18:00 UUR

Een unieke kans om voor de allerlaatste keer door de gangen van de voormalige school te lopen. Haal herinneringen op, bekijk de vernieuwde appartementen en geniet van een fotocollage vol nostalgische momenten bij de entree.

Iedereen is welkom!

“It is moai om te sjen hoe’t skiednis en takomst hjir byinoar komme,” besluit Van Hes. “In plak dêr’t eartiids bern learden lêzen en skriuwen, wurdt no in thús foar minsken dy’t soarch nedich hawwe. Echt in projekt om grutsk op te wêzen.”

Wethouder Chris van Hes

BOVEN: Voormalig R.K. Sint Bonifatiusschool (bovenste foto 1927 en onder 1985) LINKS: De Professor Titus Brandsmaweg

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTONANTKO

Afgedankt textiel is geen afval

In 2024 werd er in De Fryske Marren zo’n 309.000 kilo textiel ingezameld door Sympany. De afgelopen jaren zien we een lichte verbetering, maar nog steeds wordt bijna de helft verkeerd weggegooid. Dat is zonde en slecht voor het milieu, want dit textiel gaat de verbrandingsoven in en deze grondstoffen gaan dan voorgoed verloren. Hoog tijd om hier eens wat dieper in te duiken.

Wethouder afval Luciënne Boelsma: “In soad minsken tinke dat tekstyl allinnich yn in kleankontener mei as it noch hiel is, sadat in oar dat noch brûke kin. In logyske gedachte, mar sa is it net hielendal. Ek tekstyl dat bygelyks stikken en fersliten is, kin yn in kleankontener dien wurde. De iennichste betingst is dat de klean skjin en drûch wêze moatte.”

Lisanne Elzinga en Mieke van der Wal zijn afvalcoaches bij De Fryske Marren en vullen aan. “Erg vuil wil zeggen stof met veel verfresten of olie”, legt Mieke uit. “Natte kleding kan niet in de textielcontainer, want dat gaat schimmelen. Maar als er een paar vlekjes in het textiel zitten of de kleding is kapot, dan kun je het er met een gerust hart indoen.” “Datzelfde geldt voor schoenen, gordijnen, beddengoed, knuffels, kussens, leren tassen, enzovoorts”, vult Lisanne aan.

In de buurt

In onze gemeente staan overal textielcontainers (van Sympany): bij supermarkten, in wijken en bij buurthuizen. Er is er dus altijd wel een container bij u in de buurt. Het meeste textiel uit de containers is nog prima draagbaar en krijgt een tweede leven. Wanneer een ingezameld kledingstuk niet direct bruikbaar is, bijvoorbeeld doordat het versleten is, wordt het onder andere gebruikt in de productie van nieuwe jeans of voor het maken van nieuwe sokken van Vodde.

Ook wordt van niet herdraagbaar textiel isolatieen akoestisch materiaal gemaakt voor VRK Akoestiek

- LUCIËNNE‘Ek tekstyl dat bygelyks stikken en fersliten is, kin yn in kleankontener dien wurde.’

en Isolatie. “De overige 10 procent is echt afval en wordt weggegooid. Dus bij twijfel: stop het gewoon in de textielcontainer, dan sorteert Sympany het”, aldus Lisanne.

Grote milieu impact

Met de inzameling van textiel bespaarden de inwoners in De Fryske Marren samen maar liefst 3.460.000 kilo CO2 en 218.300.000 liter

water. Charles Graft, directeur van stichting Sympany:“Dit zijn enorme getallen. Om de inwoners een idee te geven: het gaat om meer dan 4.366 grote tankwagens met water, een file van maar liefst 109 kilometer. Het laat zien hoeveel water er nodig is om al dat textiel te produceren en hoe belangrijk het is om die grondstoffen niet bij het restafval te gooien.”

Andere tips om de levenscyclus van kleding te verlengen

• Gebruik kleding langer en koop minder nieuwe kleding.

• Koop tijdloze items die goed te combineren zijn.

• Koop kwaliteit in plaats van kwantiteit.

• Gooi kleding niet meteen weg, maar laat kleding repareren of verstellen (of doe dit zelf).

• Zorg dat kleding een maximale levensduur heeft door het langer te dragen, door te geven en/of door het bij organisaties zoals Sympany in te leveren die zorgen voor hergebruik.

Afvalcoaches Lisanne Elzinga (links) en Mieke van der Wal

Textielcontainer Sympany

‘Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen’

Van lekker sporten of meedoen aan culturele activiteiten word je blij. En het is ook nog eens gezond! Maar als je elke maand weinig te besteden hebt, is er meestal geen geld voor zulke activiteiten. Het Volwassenenfonds Sport & Cultuur helpt.

Het Volwassenenfonds Sport & Cultuur is een landelijk initiatief. Dit fonds is bedoeld voor volwassenen vanaf 18 jaar die rond het bestaansminimum leven en die graag mee willen doen aan een sport- of culturele activiteit. Denk aan fitness, voetbal, theater, schilderles of muziekles. Het Volwassenenfonds zorgt er samen met gemeenten en andere partners voor dat lesgelden en/of materialen worden betaald voor mensen die dat zelf niet kunnen.

Meer mensen bereiken

“Het Volwassenenfonds is feitelijk het verlengstuk van het Jeugdfonds Sport en Cultuur, dat contributie voor kinderen tot 18 jaar betaalt”, zegt Jurjen de Jong, beleidsmedewerker

-

JURJEN -

‘Het is machtich moai dat het Volwassenenfonds de financiële drempel wegneemt.’

armoede en schulddienstverlening bij De Fryske Marren. “Als gemeente zijn we vanuit het Aanvalsplan Armoede in april 2024 aangehaakt bij dit fonds. Voor die tijd konden volwassen inwoners gebruikmaken van onze eigen minimaregeling. Via het Volwassenenfonds hopen we meer mensen te bereiken. Het fonds vergoedt jaarlijks voor 300 euro aan lesgelden en materialen − dat is twee keer zoveel als de minimaregeling.”

Intermediairs

Een aanvraag indienen bij het Volwassenenfonds gaat altijd via een tussenpersoon: een intermediair. In de Fryske Marren zijn meerdere intermediairs actief, verbonden aan de gemeente of maatschappelijke organisaties. Petra Peduzzi is als intermediair verbonden aan het

Leger des Heils en heeft tot nu toe 25 mensen tussen de 18 en 70 jaar ingeschreven bij het Volwassenenfonds. “De jongvolwassenen kozen meestal voor voetbal”, vertelt Petra. “Anderen voor bijvoorbeeld de sportschool of leszwemmen. Het Leger des Heils werkt veel met nieuwkomers en onder deze groep zijn veel vrouwen die willen leren zwemmen. Het Volwassenenfonds maakt dat mogelijk.”

Aanvraag doen

Hoe gaat een aanvraag in z’n werk? Petra: “Via de site van het Volwassenenfonds kun je zelf een intermediair kiezen en kijken welke activiteit je wilt doen. Dat kan sport zijn, maar ook iets creatiefs als schilderen. De intermediair bespreekt je situatie en inkomen en doet een aanvraag bij het fonds.

Wethâlder Luciënne Boelsma:

“Tegearre mei it folwoeksenefûns soargje wy derfoar dat in soad ynwenners meidwaan kinne en sels harren sporten kultueraktiviteiten kieze dy ’t sy graach dwaan wolle.”

- PETRA‘Neem een vriendin mee. Samen is het leuker.’

Na goedkeuring krijg je een brief, waarmee je je kunt aanmelden bij de sportvereniging of cultuuraanbieder − It Toanhûs bijvoorbeeld. Het geld gaat rechtstreeks naar de aanbieder. Je kunt ook een waardebon voor kleding of attributen aanvragen.”

Proefles

Petra adviseert deelnemers altijd om eerst een proefles te nemen. “Dan weet je wat je kunt verwachten. De aanvraag is voor een jaar en het is de bedoeling dat je dat jaar ook vol maakt. Na een jaar kun je opnieuw een aanvraag doen.”

Sommige deelnemers vinden het spannendom zich in hun eentje in te schrijven. “Een tip: neem een vriend, vriendin of kennis mee. Samen is het leuker!”

Volwassenenfonds

Sport & Cultuur in het kort

• Bent u ouder dan 18 jaar, heeft u een laag inkomen en wilt u graag meedoen aan activiteiten als zwemles, voetbal, muziekles of theater? Het Volwassenenfonds betaalt het lesgeld voor u.

• Aanvragen gaat via een intermediair. Op volwassenenfonds.nl staan de namen van intermediairs met wie u contact kunt opnemen.

• Is de aanvraag goedgekeurd? Dan kunt u een jaar sporten of culturele activiteiten doen. Na dit jaar kunt u een nieuwe aanvraag doen.

Erbij horen

Met name dat laatste – het sociale aspect – is zo waardevol aan sport en cultuur, merkt Petra. “Mensen met een bescheiden inkomen komen minder vaak buiten de deur, alles kost immers geld. Terwijl je sociaal contact met anderen juist vaak via het verenigingsleven of in de buurt opdoet. Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen.”

Dat beaamt Jurjen. “Het is op zich al superleuk om een instrument te leren bespelen of om te sporten, maar het is ook een manier om mee te doen en ergens bij te horen. Dat maakt je wereld letterlijk groter. Iets nieuws leren en bewegen is ook nog eens belangrijk voor je mentale en fysieke gezondheid. Dus dat is langetermijnwinst. Daarom is het machtich moai dat het Volwassenenfonds de financiële drempel wegneemt.”

Vorig jaar deden meer dan 150 inwoners uit De Fryske Marrren –waarvan 3 boven de 80 jaar – hun voordeel met het Volwassenenfonds. Toch zijn er veel meer inwoners die, gezien hun inkomen, voor deze voorziening in aanmerking zouden kunnen komen. “Het zou mooi zijn als meer mensen een aanvraag doen”, aldus Jurjen. “Ik zou onze inwoners graag willen uitdagen: ga iets doen wat je nog niet eerder hebt gedaan. Je zult zien dat je er meer plezier aan beleeft dan je had gedacht!”

Petra Peduzzi (links) en Jurjen de Jong

HET NK TEGELWIPPEN 2025

IS VAN START. DOE OOK MEE!

Tegels eruit, groen erin

Ook dit jaar doet gemeente De Fryske Marren weer mee aan het landelijke NK Tegelwippen. De bedoeling is om samen met inwoners, ondernemers en scholieren zoveel mogelijk tegels te vervangen door groen: gras, planten, bloemen, struiken en bomen. Daar wordt onze leefomgeving gezonder, duurzamer en klimaatbestendiger van. En mooier! Jij draagt toch ook je steentje bij?

Het NK Tegelwippen 2025 is gestart op 21 maart en duurt tot en met 31 oktober.

In eerdere edities van het NK Tegelwippen wipten we met z’n allen al duizenden tegels in tuinen, straten en op pleinen en bedrijfsterreinen.

Dit jaar hopen we samen nóg meer tegels te vervangen en onze gemeente verder te vergroenen en te verduurzamen.

Waarom moeten die tegels eruit?

Een groene omgeving is belangrijker dan ooit.

“Zoals iedereen inmiddels wel weet, is extreem weer allang geen uitzondering meer,” zegt Hester Walda, beleidsmedewerker Groen. “Hittegolven, langdurige droogte en hevige regenval komen steeds vaker voor. Steen waar mogelijk vervangen door groen zorgt ervoor

dat we hier beter tegen beschermd zijn. Groen biedt verkoeling bij hitte, houdt water in de bodem beter vast en zorgt voor een betere afwatering tijdens stortbuien. Bovendien is groen goed voor de biodiversiteit. En al die dingen zijn weer goed voor ons eigen welzijn. Wie wil dat nu niet?”

Landelijke competitie

Het NK Tegelwippen is een landelijke competitie en De Fryske Marren neemt het op tegen andere Nederlandse gemeenten. Hoe meer tegels we samen verwijderen, hoe groter de kans dat we winnen. Elke tegel telt, dus ook jouw bijdrage kan het verschil maken.

“Op nk-tegelwippen.nl/ tegelstand kun je zien hoeveel tegels er al zijn gewipt,” vertelt Hester de Vries,

Hoe kan ik meedoen?

Meedoen met het NK Tegelwippen is heel makkelijk.

• Je wipt een of meer tegels uit je voor-, achter- of geveltuin. In de grond die vrijkomt zaai of plant je iets groens. Tips nodig voor het soort groen dat je moet kiezen? Kijk eens op nlvergroent.nl en milieucentraal.nl

• Ga naar nk-tegelwippen.nl en vul in hoeveel tegels je hebt gewipt. Voeg eventueel een foto toe van je tuin voor en na het tegelwippen. Let op: niet alleen tegels tellen

mee, ook andere verstening, zoals klinkers en grind. Mail je bewijs van deelname naar nktegelwippen@ defryskemarren.nl en tag ons op Instagram: @defryskemarren

• Breng je tegels en andere stenen gratis naar het milieuterrein. Neem je bewijs van deelname mee.

beleidsmedewerker Milieu & Duurzaamheid. “Ook per gemeente. Dit jaar strijden we niet alleen op landelijk maar ook op Fries niveau: we nemen het speciﬁek op tegen de gemeente Smallingerland. Het belooft een spannende strijd te worden! We zijn heel benieuwd of wij meer tegels kunnen wippen dan zij.”

Pak je schop en wip! Zin om samen met je buren, familie en vrienden het verschil te maken? Doe dan mee met het NK Tegelwippen. Samen kunnen we onze omgeving vergroenen, verduurzamen en klimaatbestendig maken. Pak die schop, wip die tegels en laten we met elkaar zorgen voor een groene, bloeiende gemeente!

• Heb je zelf geen mogelijkheid om je verwijderde tegels af te voeren? Geen zorgen, je kunt ze bij de gemeente aanmelden voor de Tegeltaxi (maximaal 20 m2). Deze service is gratis. De Tegeltaxi rijdt één keer in het voorjaar en één keer in het najaar. Meer informatie vind je binnenkort op de website van de gemeente. Grind wordt niet opgehaald met de Tegeltaxi.

Hester de Vries (links) en Hester Walda

SAMENWERKENDE DIERENARTSENPRAKTIJKEN BOLSWARD EN VAN WAARD TOT KLIF

“Vertrouwen en dat je daarme doen voor het beestje en voo

“Een hond

met grappige oren,

een pup of een kitten, daar word ik erg blij van”

Liefde voor dier en mens, focussen op het up to date houden van kennis, verbreden, meer mogelijkheden creëren, steeds diersoort-specifieker werken, laagdrempelig en transparantie. Het zijn de belangrijke kernwaarden van de dierenartsenpraktijken Bolsward en Van Waard tot Klif (DAP). Tussen de twee organisaties was al een verregaande samenwerking, maar nu de handen ineen zijn geslagen en de krachten verder zijn gebundeld zijn Dierenartsenpraktijk Bolsward en Dierenartsenpraktijk Van Waard tot Klif met vestigingen in Bolsward, Workum en Koudum klaar voor de toekomst.

“Mensen willen betere zorg. Dat willen we graag blijven bieden en dat kan door deze samenwerking”, zegt Marten Visser, een van de vier eigenaren. “Daarnaast vinden we het zelf ook leuk om ergens goed in te zijn”, vult echtgenote Charlotte Visser aan. “De kwaliteit verhogen, wij doen wat we leuk vinden en mensen krijgen daardoor ook de beste dierenarts voor het juiste probleem. Doordat we samenwerken is dat veel beter

mogelijk. Het blijft persoonlijk. Voor een probleem kun je altijd bij dezelfde persoon terecht.”

DIERSOORTSPECIFICATIE

Marten Visser: “We hadden dezelfde bedrijfscultuur, dezelfde persoonlijke aanpak, dus dat vloeide gemakkelijk in elkaar over. We zijn een onafhankelijke praktijk, zijn geen keten en doen alle 24-uurs spoeddiensten helemaal zelf. Dan is het fijn dat je dat met meerdere

collega’s kan delen dan alleen je eigen praktijk. De samenwerking is ook toegespitst op diersoortspecificatie, waardoor per dierenarts specifieker kan worden gewerkt.

Met de disciplines landbouwhuisdieren, paarden en gezelschapsdieren zijn de praktijken breed inzetbaar. Het verzorgingsgebied loopt van Balk tot Wommels en van Makkum tot Sneek. Er zijn tien vee- en dierenartsen van

wie er vier gezamenlijk eigenaar zijn. Marten Visser: “We hebben dierenartsen die alleen maar melkvee doen en schapen doen. Er zijn er die alleen maar paarden doen en we hebben dierenartsen die zich hebben gespecialiseerd in gezelschapsdieren.”

TRANSPARANT

Marten Visser: “Veel meer dan vroeger zien mensen dieren als onderdeel van het gezin. Ze willen

voor hun dier dezelfde zorg als voor zichzelf en hun kinderen. Ze besteden er ook veel meer tijd, geld en zorg aan. Daar willen wij ook graag aan bijdragen, dat we aan die vraag kunnen voldoen. We zijn heel klantgericht en leveren zorg op maat. Er zijn natuurlijk ook mensen met een kleinere portemonnee. Ook voor die groep proberen we altijd een oplossing te vinden die voor het dier en voor de klant de beste is. Belangrijk is

Marten en Charlotte Visser

e het beste kunt r de eigenaar”

“Veel meer dan vroeger zien mensen dieren als onderdeel van het gezin”

dat je transparant bent. Goed uitleggen wat iets kost, wat we er voor doen en wat de klant er voor krijgt.”

Charlotte Visser: “Als mensen denken dat er iets niet goed is aan het gebit van hun huisdier of ze willen dat we gewoon eens kijken, dan kunnen ze gratis langskomen. Op basis van mijn bevindingen maken we een vaste offerte. Dan weten ze wat de kosten zijn, zodat ze niet voor een verrassing staan. En bij operaties is de nazorg onbeperkt. Als ze twee keer langs willen komen om de wond na te laten kijken, dan kan dat zonder kosten. Op die manier proberen we de kwaliteit hoog te houden.”

VERBOUWINGEN

“Groeien van de praktijk is niet per se het doel”, aldus Visser. “Door de kwaliteit in combinatie met de persoonlijke benade-

ring is het klantenbestand zeker toegenomen, maar meer vestigingen is niet aan de orde. Wat wel tot de mogelijkheden behoort is de verbouw van de vestiging Bolsward of ooit een groter pand in deze stad. Dat laatste omdat het jasje te klein dreigt te worden. In Workum is in 2022 een prachtig nieuw pand neergezet met volop parkeerruimte. Daar is de vertaalslag naar nog betere kwaliteit al gemaakt en Koudum is ook verbouwd naar onze maatstaven.”

“WÉL GROEIEN IN DE ZORG”

“We zijn een persoonlijke praktijk”, benadrukt Charlotte Visser. “Laagdrempelig, mensen kunnen hier zo naar binnen, kunnen terecht bij dezelfde dierenarts, en om die reden willen we ook niet te groot worden. Maar we willen wél graag groeien in de zorg die we leveren. Om dat te realiseren, doen we veel bijscholingen en

hebben we de ambitie om op het gebied van honden en katten nog gespecialiseerder te worden. En is Marten nu bezig met orthopedische chirurgie.”

LIEFDE VOOR DIER EN MENS

“Het vak kun je niet uitoefenen zonder liefde voor het dier en voor de mens”, meent Charlotte. “Een hond met grappige oren, een pup of een kitten, daar word ik erg blij van. Ik kom wekelijks bij zwerfdierenopvang De Nomadenhof in Sneek en vooral daar moet ik altijd uitkijken dat ik niet hebberig word”, lacht ze.

ENORME VERTROUWENSBAND

Charlotte vertelt over een praktijkgeval: “Kort geleden hadden we een gecompliceerde operatie van een oude hond. Spannend voor de eigenaresse, we hebben veel gebeld samen. Maar het is gelukt. Van de week kwam ze met een schaal met

paaseieren als dank. Dat hoeft niet, maar is wel erg leuk, natuurlijk. Ons werk is heel leuk om te doen en daardoor krijg je er ook energie van. Vertrouwen, daar gaat het om. Dat mensen je vertrouwen en dat je daarmee het beste kunt doen voor het beestje en voor de eigenaar. We bellen ook heel veel. Ook na een week nog om te vragen hoe het gaat. Ik vind dat heel belangrijk. Dat persoonlijke heb je met huisdieren, maar zeker ook in de landbouwhuisdieren. Sommige contacten gaan meer dan honderd jaar terug. Er zijn veehouders die er zó bovenop zitten, dat ze willen dat we elke week komen.

Dan kijken we hoe koeien in de cyclus zitten, hoe het gaat met de dracht of kijken we jonge kalfjes na. Dat zorgt voor een enorme vertrouwensband tussen de veehouder en de dierenarts.”

VRUCHTBAARHEIDSBEGELEIDING

Aardig weetje is dat met het lengen van de dagen bij merries het vruchtbaarheidsseizoen is begonnen. Dit betekent dat een aantal dierenartsen ’s morgens al vroeg op pad is voor de vruchtbaarheidsbegeleiding: scannen of er een dracht is en als dat niet gelukt is om te helpen drachtig te worden. Zijn merries alleen maar cyclisch bij lang licht, bij schapen is dat juist andersom. Dit heeft alles te maken met de duur van de dracht. De dracht van een merrie is ongeveer een jaar en dat betekent ook dat een veulen bij goede temperaturen wordt geboren.

AGENDA 80 JAAR VRIJ IN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

Samen de vrijheid herdenken

In 2025 staan we stil bij een bijzonder moment in onze geschiedenis: het is 80 jaar geleden dat we bevrijd werden. Vrijheid is waardevol en niet vanzelfsprekend. Daarom is het mooi om te zien hoeveel activiteiten er worden georganiseerd om dit jubileum gezamenlijk te markeren. Samen brengen we de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog onder de aandacht en staan we stil bij de vrijheid die we vandaag de dag kennen.

8, 10, 11, 12, 13, 15, 17, 19 APRIL

THEATERVOORSTELLING

UNDERHÛDSK

BREEDSCHAR 4, BANTEGA

Aanvang 20.00 uur, alleen 13 april om 14.30 uur

DINSDAG 15 APRIL

FIETSTOCHT BASISSCHOLEN (BOVENBOUW)

JOUSTER TOREN MIDSTRAAT 09.00 uur

DONDERDAG 17 APRIL

THEATERVOORSTELLING

ANNA IS ER NOG

RAADHUISSTRAAT 27, BALK

ZATERDAG 19 APRIL

FILMVOORSTELLING

JOURE BEVRIJDT

JOURE, HOBBE BAERDT KERK 10.00 - 16.00 uur

De ﬁlm duurt ongeveer 40 minuten Toegang gratis

28, 29, 30 APRIL

HERDENKINGS- EN

BEVRIJDINGSCONCERTEN

Zangeres Grytsje Kingma gaat optreden in de diverse woonzorgcentra van Joure. De zelfgeschreven liedjes van Grytsje zijn in het Fries. Haar zang begeleidt ze meestal op gitaar, afgewisseld met begeleidingsbanden.

28 APRIL: WOONZORGCENTRUM SINT THERESIA IN JOURE

29 APRIL: WOONZORGCENTRUM DE FLECKE

30 APRIL: WOONZORGCENTRUM VEGELIN STATE

VRIJDAG 2 MEI

VRIJHEIDSCONCERT

HARMONIE EXCELSIOR in samenwerking met HMC uit Heerenveen en Falcon Bigband uit Beetsterzwaag.

THEATER DE HEGE FONNEN, BETELGEUZE 2, LEMMER

20.00 - 21.30 uur | Gratis toegang

ZATERDAG 3 MEI

VRIJHEIDSFIETSTOCHT DOOR DE VOORMALIGE GEMEENTE

LEMSTERLAND

STARTPUNT VVV LEMMER, NIEUWBUREN 1 12.00 - 16.30 uur

ZONDAG 4 MEI

GAASTERLAND WANDELTOCHT

Wandeltocht met routes van 40, 25, 15 en 10 kilometer georganiseerd met respect voor Dodenherdenking.

STARTPUNT WYLDEMERKWEI 1, HARICH

ZONDAG 4 MEI

NATIONALE

DODENHERDENKING

JOURE, HOBBE VAN BAERDT KERK

Stille tocht om 19.30 uur. Herdenkings- en bevrijdingsconcert om 20.45 uur | Toegang gratis

NIEUW

HERDENKINGSMONUMENT

Op 4 mei wordt het nieuwe herdenkingsmonument, dat ontworpen is door kunstenaar Hans Rikken, in gebruik genomen. Het monument, een indrukwekkende spiraalvorm, staat symbool voor reﬂectie, hoop, tolerantie en de verbinding tussen verleden en toekomst.

4, 5 EN 6 MEI

POSTEREXPOSITIE

van herdrukken van a ches en aankondigingen uit de oorlogs- en bevrijdingstijd.

DORPSHUIS ELAHUIZEN

4 mei van 20.15 - 22.00 uur

5 en 6 mei van 13.00 - 17.00 uur Toegang gratis

MAANDAG 5 MEI

VRIJHEIDS SHANTY FESTIVAL

Restaurant De Brekken, Lemmer Vanaf 15.00 uur | Toegang gratis

MAANDAG 5 MEI

BEVRIJDINGSCONCERT

Jouster Fanfare Orkest, Concordia en het Edoza mannenkoor uit Sneek geven een groots bevrijdingsconcert. Een avond om de vrijheid te vieren en te koesteren!

DE OERDRACHT JOURE

20.00 uur | Toegang gratis

WOENSDAG 7 MEI

VERHALEN UIT HET VELD door veteraan Theo van der Zanden

BIBLIOTHEEK JOURE

10.30 - 12.00 uur | Toegang gratis

WOENSDAG 7 MEI

THEATERLEZING DE DUITSE

INVAL-MEIDAGEN 1940

BIBLIOTHEEK LEMMER

19.30 - 21.30 uur | Toegang gratis

ZATERDAG 10 MEI

OORLOGSWANDELING LEMMER

Wandeling langs plekken die een belangrijke rol hebben gespeeld in de WO II. Onder leiding van een deskundige gids worden de bijbehorende verhalen uitgebreid verteld. STARTPUNT VVV LEMMER, NIEUWBUREN 1 14.00 - 15.30 uur

RINNE YN FRIJHEID –LOPEN IN VRIJHEID

Wandeling in en rondom Echten. Proef de sfeer van de moeilijk bereikbare paden die in WOII-bescherming boden aan onderduikers. STARTPUNT LAURENSKERS, ECHTEN

FIETSROUTE TWEEDE

WERELDOORLOG IN GAASTERLAND

Tijdens de ﬁetsroute ‘Tweede Wereldoorlog in Gaasterland’ bezoek je bijzondere locaties en lees je verhalen over deze roerige periode. STARTPUNT BEZOEKERSCENTRUM MAR EN KLIF, OUDEMIRDUM

GAASTERLAND

WANDELTOCHT:

‘WAT BETEKENT VREDE EN VEILIGHEID VOOR JOU?’

“Het verbaast me dat ze er elk jaar weer in slagen een andere route te bedenken”

De twintigste editie van de jaarlijkse Gaasterland Wandeltocht staat dit jaar in het teken van het thema ‘Wat betekent vrede en veiligheid voor jou?’ Natuurlijk kan er onderweg worden genoten van de kliffen, het bos, het glooiende landschap en de tuinwallen langs de kust. Maar wandelaars worden ook uitgenodigd stil te staan – soms letterlijk – bij dit actuele en betekenisvolle onderwerp door de vele monumenten langs de route.

Zo komen de deelnemers afhankelijk van de route onder meer langs de Vredestempel in het Rijsterbos dat werd verwoest door een verkeerde lancering van een V2 raket, langs het gedenkteken van de twee gefusilleerde verzetsstrijders Jacob Wilbers en Johannes Wissink in het bos Elfbergen nabij Oudemirdum en over de begraafplaats van Sondel met het monument van Jacob Boomsma waar twintig Belgen begraven liggen. En langs het AZC

Balk. De bewoners laten zich die dag niet onbetuigd. Ze bemensen niet alleen de stempelpost, maar er zijn ook optredens en er wordt gezorgd voor natte en droge versnaperingen.

Kilometervreter Marieke Gijzen uit Sondel raakt niet uitgesproken over de Gaasterland Wandeltocht. De laatste jaren is ze vaste deelnemer, samen met haar man Meije Durk. “Als training voor de Elfstedenwandeltocht

Opbrengst volledig naar goede doelen

Lionsclub Balk ‘Tusken Mar en Klif’ is organisator van de tocht. Dit houdt onder meer in dat alle leden vaak samen met hun partners die dag ﬂink aan de bak moeten. De verkeersregelaars bijvoorbeeld, komen allemaal uit de club. Maar het begint natuurlijk al ver voor die tijd met het uitzetten van de route. Dat wordt gedaan door Piet Zonderland. Dat is niet zonder reden want Zonderland is zelf fervent wandelaar en kent elk weggetje en paadje in Gaasterland. Vanzelfsprekend werken de leden van Lionsclub Balk ‘Tusken Mar en Klif’ belangeloos mee aan de dag, terwijl de organisatiekosten worden gedekt door sponsoring. De opbrengst van de Gaasterland Wandeltocht gaat dan ook volledig naar de goede doelen. Dit jaar zijn dat Stichting Kinderhulp Oeganda en Stichting De Zonnebloem.

loop ik ongeveer negenhonderd kilometer per jaar. Ook hier in de omgeving. En dan verbaast het me dat ze er bij de Gaasterland Wandeltocht elk jaar weer in slagen een andere route te bedenken. Je komt elke keer weer door een nieuwe omgeving, bij nieuwe mensen over het erf waar je anders nooit komt. Dat maakt het zo leuk. We kwamen een keer bij een boer dwars door de stal, tussen de kalfjes door, dat was echt fantastisch. En vorig jaar even een lus door Bakhuizen, door de wei richting Laaksum. We zijn ook eens over de camping bij Sondel geweest. Daar hingen allemaal foto’s van hoe het was geweest, met al die bunkers en zo. Dat is reuze interessant om te bekijken. Daar nemen we dan ook de tijd voor. Dat zijn van die belevenissen die je alleen beleeft bij de Gaasterland Wandeltocht en dat maakt het een geliefde tocht.”

Start en finish – met muzikale omlijsting – zijn bij Manege Gaasterland in Harich. Afhankelijk van de afstand voert deze onder meer langs de Hege Gerzen – de hoog gelegen grazige zonneweide

“Als

training

voor de Elfstedenwandeltocht loop ik ongeveer negenhonderd kilometer per jaar”

met prachtige zandstrand – het bezoekerscentrum Mar en Klif, langs twee van de drie kliffen die Gaasterland rijk is, over glooiend landschap tussen Hemelum en Oudemirdum. Bijzonder aan de tocht is ook dat er op vele plaatsen onderweg muziek is en de deelnemers worden voorzien van een hapje en een drankje. De afstanden die kunnen worden

Gaasten

afgelegd zijn: 10, 15, 25 en 40 km. Die laatste is natuurlijk voor de doorgewinterde lopers. Die starten ook al om acht uur ’s morgens. De Gaasterland Wandeltocht is dit jaar op 4 mei. Kijk voor inschrijving en starttijden op www.gaasterlandwandeltocht.nl

Aardig weetje is dat de gaasten – de verhogingen in het landschap waaraan het gebied zijn naam dankt – zijn ontstaan in de ijstijd. In dit kader is het ook leuk om te weten dat al het bos in Gaasterland is aangeplant. Begin 1900 is daarmee begonnen. Vooral bedoeld om zandverstuivingen tegen te gaan. Landschapsarchitect David de Wildt heeft hierin een belangrijke rol gespeeld. De bekende beukenlaan in het Rijsterbos van Rijs naar het Minsterklif is door hem bedacht.

Marieke en Meije Durk Gijzen zijn vaste deelnemers aan de tocht.

JONG EN OUD STAAN OP TEGEN UITSLUITING

“Belangrijk is dat we elkaar niet verliezen, maar elkaar weer op gaan zoeken, verbinden”

Het centrale thema van 80 Jaar Vrij Jong & Oud is verbinding waarbij de initiatiefnemers willen laten zien dat vrijheid en niet uitgesloten worden, ook nu nog belangrijke items zijn. In dat kader werken jong en oud samen aan een kunstproject dat kort geleden is gestart in de Jouster wooncentra Sint Theresia, De Flecke en Vegelin State. Hier kwamen bewoners en jonge kinderen van BSO Stap foar Stap Kinderopvang bijeen en werd er naar hartenlust geknipt, geplakt en geverfd.

Prachtig is het hoe onbevangen kinderen de harten stelen van de bewoners van Vegelin State. En ook mooi om te zien is dat twee groepen vol enthousiasme samen aan het schilderen zijn en er even geen leeftijdsverschil lijkt. In Sint Theresia een dag eerder was het ijs – voor zover nodig – al snel gebroken toen bij de kennismaking bleek dat beide groepen louter uit dames/meisjes bestond. “Dat was al de verbinding”, zegt een enthousiaste Angela Kok, coördinator dagbesteding bij dit wooncentrum. “Mooi was ook dat iedereen elkaar bij de voornaam noemde. Met het inkleuren en schilderen gingen beide groepen helemaal in

elkaar op. Niveaus waren er niet, gewoon samen doen, een erg mooie sfeer. En toen de meisjes weggingen, werd er geknuffeld en dat bewoners zeiden: ‘ik heb nog nooit zo’n leuke middag gehad’. “Heel bijzonder dat dat zo verbindt, zo veel plezier geeft. En dat die kinderen zo naar die ouderen trokken, was ook heel mooi.” Het vervolg is dat de werkjes die beide middagen zijn gemaakt worden verwerkt in kunstwerken. En er komt nog een derde bijeenkomst met oudere kinderen waar pesten, uitsluiting, er niet bij horen, gespreksonderwerpen zullen zijn.

“Dat die kinderen zo naar die ouderen trokken, was ook heel mooi”

Mooi om te zien dat twee groepen vol enthousiasme samen aan het childeren zijn en er even geen leeftijdsverschil lijkt.

ELIZABETH AMSTERDAM:

“De oorlog en alles daar omheen mag niet vergeten worden”

BSO Stap foar Stap Kinderopvang heeft meerdere vestigingen en vangt rond de vierhonderd kinderen op. Bijzonder is dat een locatie is ondergebracht in De Flecke in Joure. Daar zitten ook de kinderen die met de bewoners van De Flecke, Vegelin State en Sint Theresia deze creatieve middag beleven.

Elizabeth Amsterdam, directeur/eigenaar van BSO Stap foar Stap Kinderopvang: “Onze kinderen van de BSO doen mee aan deze projecten omdat ik vind dat de oorlog en alles daar omheen niet vergeten mag worden. Belangrijk is dat je de jeugd daar ook bij betrekt als onderdeel van de samenleving. Het moet doorverteld worden. Misschien op een andere manier want we hebben het wel over kinderen. Het moet ze geen angst brengen. We proberen het wat breder te trekken door het over uitsluiten en pesten te

hebben. Daar kun je met kinderen hele leuke gesprekken over hebben. Wat is pesten, hoe voelt dat bij een ander, het bewust worden van jouw gedrag naar de ander. Wij denken dat je daar bij kinderen in het klein al mee moet beginnen zodat het niet groter wordt. Met Stap foar Stap werken we ook samen met de bewoners van De Flecke. We leren de kinderen respect te hebben voor ouderen. Maar ook bewustwording van de natuur, hoe ga je met elkaar om. Belangrijk is dat we elkaar niet verliezen, elkaar weer op gaan zoeken, verbinden. We promoten ook het weer op straat spelen. Dat is absoluut mijn missie.”

JACOB JAN VAN DER VEEN:

“Wat pesten met je leven doet”

In het kader van vrijheid en uitsluiting geeft Jacob Jan van der Veen lezingen over zijn pestverleden. Hij noemt het: ‘wat pesten met je leven doet’. Tot nu toe alleen op middelbare scholen omdat zo zegt hij ‘het best een pittig verhaal is’. In deze lezing vertelt hij vanaf het moment dat

het op 6-jarige leeftijd begon, totdat het eindigde op zijn negentiende met een pauze van drie jaar. Op het waarom hij werd gepest, weet hij het antwoord niet. “Dat vraagt iedereen zich af die gepest wordt. Ik reageerde misschien op een manier waarop het werd gevoed. Ik heb geen idee. Tussen plagen en pesten zit maar een heel dunne scheidslijn. Een grapje is leuk, maar elke dag hetzelfde grapje door iemand anders, niet. En wat voor de ene een geintje is, kan voor de ander pesten zijn. Dat geef ik tijdens mijn lezingen ook mee. Al zal er één zijn die door mijn verhaal stopt met pesten of eentje die gepest wordt en hierdoor een stip op de horizon kan zetten, dan is mijn missie geslaagd.” Dat pesten was zo erg dat hij op zijn vijftiende een eind aan zijn leven wilde maken. “Op het laatste moment hoorde ik een stem zeggen ‘en je familie en je vrienden die je wel hebt dan’?”

LITTEKENS

Beeldend laat hij tijdens zijn presentaties zien wat pesten met hem gedaan heeft. “Ik begin altijd met een A4-tje. Die laat ik ze dubbel vouwen en een prop van maken. En vraag ze om het aan de kant leggen. En dan geef ik ze twee woorden. Ik schrijf een woord op een bord dat ik later weghaal en ik vertel ze een woord. Aan het eind van de lezing vraag ik welk woord ze zich nog herinneren. Dan gaan de meeste vingers omhoog bij het geschreven woord. Dat is het verschil in impact tussen een gesproken en een geschreven woord: online pesten. En als laatste geef ik ze de opdracht van die prop papier weer een glad A4-tje te maken zodat die weer in de printer kan. Dat lukt niet natuurlijk. Dan vertel ik ze dat al die vouwen mijn littekens zijn en die middelste mijn zwaarste dag uit mijn leven is. Al leg je het heel lang tussen een betonpers, de meeste zullen vervagen, maar herinneringen gaan nooit weg.”

In het kader van vrijheid en uitsluiting geeft Jacob Jan van der Veen lezingen over zijn pestverleden.

Elizabeth Amsterdam, directeur/eigenaar van BSO Stap foar Stap Kinderopvang (l) en Marlies Ballemans, coördinator 80 Jaar Vrij Jong & Oud.

Angela Kok: "Met het schilderen gingen beide groepen helemaal in elkaar op."

“Als

STRAATNAMEN

iedereen een ogenblik stil staat bij al die kleine monumenten, zal hun dood nooit vergeten worden”

Als Evert de Jong uit Lemmer door het Rienplan fietste vroeg hij zich af: ‘wie zijn de mensen die hier op de straatnaamborden staan?’ Deze vraag zorgde ervoor dat hij dertig jaar geleden het honderden pagina’s dikke boek “Straatnamen zijn ook … Monumenten’, samenstelde en uitgaf. Waarbij hij, toen het boek uit kwam, treffend de hoop uitsprak dat jonge generaties zich, net als hij destijds, blijven afvragen wie de mensen op de straatnaamborden zijn.

‘Als iedereen een ogenblik stil staat bij al die kleine monumenten, zal hun dood nooit vergeten worden en mogen we weten, aan wie we, mede door hun inzet, we de vrijheid waarin we nu mogen leven te danken hebben.’ Of, zoals Ed Hoornik dichtte:

“Straten houden hun namen voor heden en morgen in stand. Maar onze kinderen brengen ze niet meer met u in verband.”

De namen van verzetsstrijders in de toenmalige gemeente Lemsterland zijn vereeuwigd als straatnaam in het Rienplan, maar ook in Oosterzee en Echtenerbrug. In 1996, ruim vijftig jaar na de bevrijding, is daar, als een anker voor de achterliggende straten van het Rienplan, Het Onderweegshof bij gekomen.

AFAMILIE ONDERWEEGS

Louis de Groot ziet zijn verzoek naamgeving ‘Onderweegshof’ bekroond. Vanaf 1942 dook het hele gezin de Groot onder, maar Louis was de enige van het gezin die aan de gaskamers van Auschwitz ontsnapte. Geboren in 1929 in Amersfoort, zijn jeugd doorgebracht in Arnhem, werd hij in 1943 naar Friesland gebracht. Op 3 januari 1944 kwam Louis bij de familie Onderweegs aan de Schoolstraat 19 in Lemmer. Niet de eerste én niet de laatste onderduiker bij de familie. Louis herinnert zich het leven bij de familie als niet saai en hij voelde zich er thuis. De heer Onderweegs werd oom Dick voor Louis en mevrouw werd Mams. Louis zelf kreeg de naam Leo. Wat deze familie onderscheidde van de andere families waar Louis ondergedoken zat? Zij zagen hem als kind dat was verstoken van de bescherming van zijn ouders. Het huis aan de Schoolstraat was een onderduikadres, maar het was meer. Onder andere het distributiepunt voor de bezorgers van illegale bladen en één van de centrale punten van de ondergrondse voor valse persoonsbewijzen. Al snel mocht Louis helpen met het klaar maken en vervalsen van legitimatie bewijzen. Zelf kreeg hij op zijn vijftiende verjaardag zijn valse persoonsbewijs van oom Dick. Een belangrijk verjaardagscadeau waar hij trots op was. Leo Lemstra was de verzetsnaam van Louis, familie van Paul Lemstra. Officieel was hij nu familie van de heldhaftige illegale werker die niet bevreesd was voor de Duitsers.

Dit is slechts een fractie uit de beschrijving van de verzetsdaden van de familie Onderweegs, vanuit de ogen van Louis de Groot.

Naast familie Onderweegs vertellen we ook over de verzetsdaden van Luitjen Mulder en Wim Reinders. Omdat straten hun namen houden, maar hun verhalen niet altijd meer verteld worden.

Het Onderweegshof met daarachter de straten in het Rienplan die vernoemd zijn naar verzetsstrijders.

LUITJEN MULDER

Toen in 1943 de Arbeitseinsatz een veelomvattender karakter kreeg, moest Luitjen zich melden in Amersfoort. Hij weigerde en dook onder bij zijn oudere broer Hendrik. Dirk Onderweegs, hoofd commissies op het gemeentehuis en actief in de illegaliteit, kwam weleens melk halen op de boerderij. Via Onderweegs legde Luitjen zijn eerste contacten met het verzet. Onder schuilnaam ‘Louis Molenaar’ was Luitjen Mulder aangesloten bij de KP en hield hij zich vooral bezig met berging en verdeling van door de geallieerden afgeworpen wapens en munitie. Daarnaast verspreidde hij illegale bladen en was hij medewerker van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers in de gemeente Lemsterland. Samen met Roelof Knol – schuilnaam ‘Wim Reinders’ – was hij ondergedoken in Echtenerbrug.

WIM REINDERS

Wim Reinders is de schuilnaam van Roelof Knol uit Meppel. Hij was eerst lid van de KP-Meppel, maar toen het hem te heet onder zijn voeten werd vertrok hij naar Friesland. Hij dook onder in Echtenerbrug en werd de centrale figuur in het verzet in de gemeente Lemsterland. Op 3 januari 1945 werd hij gearresteerd op de boerderij van Wiepke Hof in

VERZETSVROUWEN

Echtenerbrug, waar hij toen samen met de verzetsman Luitjen Mulder ondergedoken zat. Op 17 maart 1945 werd hij met negen medegevangenen als represaillemaatregel op het erf van de boerderij van de familie Schotanus in Doniaga doodgeschoten.

Veel van de straatnamen uit het boek van Evert de Jong bevinden zich in het Rienplan: de verzetswijk in Lemmer. Allemaal straatnamen vernoemd naar verzetsmannen, “maar laten we de verzetsvrouwen niet vergeten,” verkondigt Wietze de Haan. Hij zet zich er al jaren voor in om ook de heldendaden van de verzetsvrouwen in de gemeente Lemsterland te eren met een straatnaam. Zodat hun heldendaden nooit vergeten zullen worden, omdat er altijd iemand langs zal fietsen die denkt, wie zijn deze mensen? Koeriersters Willy van der Gaast en Lena Koopmans zijn twee verzetsvrouwen die niet vergeten mogen worden. De reden dat dit nog niet heeft plaatsgevonden is hem onduidelijk. “Wat was het mooi geweest in het kader van 80 jaar bevrijding dat deze vrouwen in onze gemeente op deze wijze geëerd zou worden”, besluit Wietze de Haan.

Christiaan de Vriesstraat 12 mei 1940 overleden 29 jaar

Lodo van Hamelpad* 16 juni 1941 overleden 26 jaar

Folkert van der Gaaststraat 20 februari 1942 overleden 31 jaar

Jacob de Rookstraat 13 april 1942 overleden 42 jaar

Jozeph en Sarah Blokpark 19 november 1942 overleden 66 en 64 jaar

Zuster Jacobstraat** 19 november 1942 overleden 59 jaar

Fokelines van der Walstraat 18 april 1943 overleden 3 jaar

WILLY VAN DER GAAST EN LENA KOOPMANS

Na de spoorwegstaking van 1944 werd de bewegingsvrijheid van mannen steeds beperkter. Illegale organisaties gingen een beroep doen op vrouwen en meisjes. Hun taak: contacten tussen de verzetsorganisaties onderhouden en mensen waarschuwen om onder te duiken. De koeriersters fietsten hiervoor tientallen kilometers in weer en wind. Koerierster van de KP-Echtenerbrug was Willemtje (Wim) van der Gaast, een boerendochter uit Eesterga. Door Wim Reinders en Homme de Bruin voor dit werk gevraagd en de verzetsnaam ‘Willy’ gekregen. ’s Morgens haalde ze de geheime post op bij Beijering en slager de Jong en keek ze of er nog een boodschap was bij Wander Koopmans in Oosterzee. Ze bracht de brieven naar Wiepke Hof in Echtenerbrug, ‘De Centrale’ waar alle post verzameld en gesorteerd werd. Van daaruit reed ze naar adressen in Joure, Heerenveen of Wolvega en één keer per maand met brieven van onderduikers naar Meppel. Soms vervoerde ze zelfs wapens. Na de arrestatie van Willy van der Gaast werd haar werk overgenomen door haar nicht Lena Koopmans. Straatnamen zijn monumenten.

Luitjen Mulderstraat 8 januari 1945 overleden 26 jaar

Wiepke Hofstraat 17 maart 1945 overleden 28 jaar

Albert Koopmanstraat 17 maart 1945 overleden 28 jaar

Wim Reinderslaan 17 maart 1945 overleden 22 jaar

Gerben Bootsmastraat 2 april 1945 overleden 51 jaar

IJme Willem van Dijkstraat 26 oktober 1948 overleden 20 jaar

*Oosterzee **Echtenerbrug

Meer over de straatnamen in de voormalige gemeente Lemsterland is te lezen in het boek ‘Straatnamen zijn ook... Monumenten’ van Evert de Jong. In de Fryske Marren beschikbaar in de bibliotheken van Lemmer, Sint Nicolaasga, Joure en Balk.

Bron: In dit artikel is het boek ‘Straatnamen zijn ook … Monumenten’ van Evert de Jong gebruikt voor de verhalen van de verzetsstrijders. Hierbij zijn deels citaten van Frank Hemkes uit deel III van dit boek gebruikt. Een uitvoerig verslag van de onderduikersperiode van Louis de Groot staat beschreven in deel VII.

Lena Koopmans

Willy van der Gaast

Wim Reinders

Luitjen Mulder

UNIEKE SAMENWERKING MET VO-SCHOLEN IN SNEEK

‘80 jaar vrijheid’ in het Fries Scheepvaart Museum

In april en mei vieren we 80 jaar vrijheid. Ter gelegenheid hiervan brengt het Fries Scheepvaart Museum onder andere de voorstelling ‘Achter deze deur’ uit, over de verzetsfamilie Lever. In de voorstelling, gespeeld door middelbare scholieren uit Sneek, volgen we de bewoners van het huis aan Kleinzand 18 op de avond van de inval van de Sicherheitsdienst in de nacht van 16 november 1943.

Schrijfster Maaike Bergsma heeft op initiatief van het museum het toneelstuk ‘Achter deze deur’ geschreven. Dit theaterstuk is gemaakt voor en door jongeren van het Sneker voortgezet onderwijs. De voorstelling ‘Achter de deur’ wordt tussen 14 en 16 april maar liefst tien keer gespeeld voor ruim 900 leerlingen van Aeres VMBO Sneek, CSG Bogerman, RSG Magister Alvinus en Perspectief 10-14. Het theaterproject vormt zo een unieke samenwerking tussen de voortgezet onderwijsscholen van Sneek en het Fries Scheepvaart Museum.

PARALELLEN TUSSEN TOEN EN NU

Voor de jongeren van nu is de oorlog van tachtig jaar geleden iets uit een ver verleden; zij houden zich bezig met wat speelt in Oekraïne en Gaza. In het theaterstuk worden parallellen getrokken tussen toen en nu, waarmee het raakt aan de belevingswereld van jongeren.

Onder leiding van de regisseur Jelke Rijpma repeteren momenteel vijf jonge spelers wekelijks voor deze voorstelling. Daarin vertellen ze over de verzetsactiviteiten van de familie Lever, die aan het Kleinzand 18 woonde. In aangrijpende scènes wordt hun tragische verhaal verteld, afgewisseld met scènes in het heden.

Het schakelen tussen het verleden en het heden vraagt veel concentratie en nauw samenspel. “Dat proces loopt hartstikke goed”, zegt Jelke Rijpma daarover, “Ik ben onder de indruk van de spelers. Ze weten waar de materie over gaat en durven dit met volle overgave om te zetten op het podium.”

VAKOVERSTIJGEND LESMATERIAAL

Betrokken docenten van alle scholen hebben speciaal lesmateriaal ontwikkeld voor de vakken geschiedenis, muziek en beeldende vorming. Alle tweedejaars leerlingen van Aeres VMBO Sneek, CSG Bogerman, RSG Magister Alvinus en Perspectief 10-14 zijn inmiddels aan de slag gegaan met dit lesmateriaal als voorbereiding op het toneelstuk ‘Achter deze deur’.

TENTOONSTELLING ‘VRIJHEID VERBEELD’

Tijdens de lessen beeldende vorming / CKV werken de leerlingen van de drie scholen bovendien aan het verbeelden van vrijheid. Hierbij staat het verhaal van de theatervoorstelling ook centraal. In hun uitwerking verbeelden de jongeren wat er zich achter gesloten deuren kan afspelen. De resultaten zijn te zien in de tentoonstelling ‘Vrijheid verbeeld’. Na de opening op vrijdag 4 april is deze tentoonstelling tot en met 4 mei in het museum te zien.

STADSWANDELING VOOR SCHOLIEREN

Museumdocenten verzorgen in april wandelingen door de Sneker binnenstad langs sporen van oorlog en verzet. De looproute begint in het pand aan Kleinzand 18, nu onderdeel van het museumgebouw, en duurt een uur.

Locatietheater ‘Door het donker’ (reprise)

Naast de besloten jongerenvoorstellingen is in het museum de reprise te zien van het indringende theaterstuk ‘Door het donker’, dat eind 2022 al eens werd opgevoerd. Tussen 25 april en 4 mei staan er acht voorstellingen geprogrammeerd. De acteurs vertolken zingend en acterend op ingetogen wijze vader, moeder, zoon en dochter

Lever, meneer en mevrouw Leeman en de Joodse vrouwen Rozet IJzerman en Lilian Bromet. Kijk op de website van het Fries Scheepvaart Museum voor meer informatie over de speeldata en -tijden.

Stadswandeling ‘Sporen van Oorlog en Verzet’

Deze wandeling door de binnenstad van Sneek brengt groepen onder leiding van een gids in anderhalf uur langs herdenkingspunten en historische plekken in relatie tot de Tweede Wereldoorlog. Data: 2 april, 9 april, 23 april en 28 april (om 19.30 uur) en op aanvraag voor groepen. Kosten: € 5,50 per persoon.

Lezingen in april en mei

2 april om 19.30 uur:

Gerlof van der Werf en Peter van der Meeren over de watersport in Sneek rond de bevrijding

9 april om 12.00 uur:

Lunchlezing met Jan van der Kuur en Ronnie Matitawaer over het beladen verleden van hun vaders tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië

2 mei om 14.30 uur:

Hessel de Walle over de heldhaftige vrouwen van het Friese verzet

Meer informatie, reserveren of vragen? Fries Scheepvaart Museum

Kleinzand 16, 8601 BH Sneek 0515 414 057

balie@friesscheepvaartmuseum.nl www.friesscheepvaartmuseum.nl

Leerlingen werken aan de tentoonstelling ‘Vrijheid verbeeld’

Stroffelstien Rozet IJzerman 1926-1944 aan de Suupmarkt 15

De Waag aan de Markstraat verwoest door de Duitsers

DUURZAAM VERNIEUWEN EN VEEL VRIJWILLIGERS:

De kracht van Tennisvereniging Gaasterland

Het aantal leden van Tennisvereniging Gaasterland blijft maar groeien en de vele enthousiaste vrijwilligers zorgen er samen voor dat er in het voorjaar, de zomer en de herfst - tot de vorst in de grond zit - lekker fanatiek een balletje geslagen kan worden. Het nieuwe seizoen kan dit ook zonder problemen in de avonduren als het donker wordt. Dit omdat de club - die vorig jaar het vijftigjarig bestaan vierde - kort geleden de nieuwe ledverlichting in gebruik heeft genomen.

Het is een prachtige voorjaarsdag. De lucht is strakblauw en de zon schijnt. De tennisvelden van Tennisvereniging Gaasterland liggen er uitnodigend bij. Je krijgt meteen zin om de baan op te stappen. De kantine is schoon en opgefrist. Alles is klaar voor het nieuwe seizoen. Een groep kinderen krijgt vandaag een proefles om kennis te maken met tennis onder professionele leiding. Betere omstandigheden kunnen ze zich niet wensen. Na de warming-up zijn ze al druk in de weer met hun racket en de bal.

DUURZAAM EN

TOEKOMSTBESTENDIG

Op het terras met een prachtig zicht op de banen vertellen voorzitter van de tennisvereniging Siebe Steegenga en commissielid Hendrik van der Zee over de nieuwste ontwikkelingen. “Op de vorige ledenvergadering werd de vraag gesteld wat we konden doen om de energiekosten omlaag te krijgen”, vertelt Siebe. “Een goede vraag. Naast de aanschaf van zonnepanelen leek het ons vooral een goed idee om de oude lichtmasten rond de baan te vervangen door nieuwe ledverlichting. Dit past bij de

ambitie van onze vereniging om duurzaam en toekomstbestendig bezig te zijn.”

De oude lichtinstallatie was aan vervanging toe. “Als er een grote lamp uitviel, werden de problemen opgelost door vrijwilligers die dan zelfs in de hoge masten moesten klimmen. Ook dat wilden we niet meer”, vervolgt Siebe. “De oude verlichting was technisch kwetsbaar, de levensduur zat erop. We moesten vernieuwen.”

De vereniging had al eerder onderzoek gedaan naar ledverlichting maar dat bleek toen te kostbaar. “Vorig jaar werden er opnieuw offertes opgevraagd en toen waren de aanschafkosten fors minder”, vertelt Hendrik. “Met dit nieuwe type lichtmast en dankzij subsidiegelden uit meerdere potjes, zoals het Coöperatiefonds van de Rabobank, de Stichting Bas Backer en de BOSA-subsidie lukte het ons nu wel om nieuwe ledverlichting te realiseren. We zijn er heel blij mee. De banen zijn mooi helder en gelijkmatig verlicht, we besparen energie en de masten hebben een lange levensduur.”

BLOEIENDE VERENIGING

MET VEEL VRIJWILLIGERS

Tennisvereniging Gaasterland is een bloeiende vereniging. “De laatste jaren zijn we gegroeid. We hebben zo’n twaalf teams die meedoen aan de competitie,” vertelt Siebe. “Bij onze vereniging zijn veel vrijwilligers actief. Dat de banen er zo mooi bij liggen, hebben we te danken aan de inzet van een aantal leden, dat hier

“Als er een grote lamp uitviel, werden de problemen opgelost door vrijwilligers die dan zelfs in de hoge masten moesten klimmen”

hard aan hebben gewerkt. Ook de kantine ziet er weer mooi en fris uit dankzij de vrijwilligers. Op de sponsorborden zijn nieuwe namen te zien. Gelukkig gaat dat heel goed bij ons. Deelnemen aan een commissie, of zich inzetten voor een kortstondig project, dat willen de mensen wel. De vereniging is blij met hun inzet.”

Tot slot onderstreept Hendrik de woorden van de voorzitter met een concreet voorbeeld: “Van 11 tot en met 13 april 2025 vindt de 10e editie plaats van Bregepop, het bekende muziekfeest in Scharsterbrug. Van onze

vereniging dragen 36 vrijwilligers hun steentje hieraan bij. Het was niet moeilijk om deze mensen te regelen. Hun inzet levert onze club een verdienste op en zo kunnen wij er mede voor zorgen dat de contributie betaalbaar blijft. We zijn een hechte vereniging met enthousiaste leden die veel plezier beleven aan de tennissport. Nieuwe leden zijn natuurlijk altijd welkom. Kom gerust eens langs of neem contact met ons op.”

Siebe Steegenga en Hendrik van der Zee van Tennisvereniging Gaasterland. Op de achtergrond de nieuwe lichtmast.

Ledverlichting op de banen van Tennisvereniging Gaasterland.

FIIF: SPORT

EN BEWEGEN

IN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

Vijf extra gezonde levensjaren door sport en bewegen

Het is een perfect moment om FIIF in de schijnwerper te zetten want eind maart bestond dit onderdeel van Sportbedrijf De Fryske Marren precies één jaar. FIIF zet zich in om sport toegankelijk te maken voor iedereen in onze gemeente. Hoe helpt het mensen van jong tot oud om meer te bewegen en vitaler te worden? Hier lees je alles over de missie, werkwijze en impact van FIIF op de inwoners van de Fryske Marren.

FIIF is een onderdeel van Sportbedrijf De Fryske Marren, het moederbedrijf waartoe ook Swimfun en Sportfun behoren. “Het woord ‘FIIF’ staat voor ‘vijf’ in de Friese taal. “Zo zijn we meteen aangekomen bij onze essentie”, vertelt Ilse Oenema, manager FIIF. “Wij willen het liefst iedere inwoner van onze gemeente vijf extra gezonde levensjaren bieden door sport en bewegen. Dit doen wij op allerlei manieren. We zijn de verbindende factor tussen scholen, sportverenigingen en andere

instanties en doen aan sportstimulering in de breedste zin van het woord. Met FIIF organiseren wij doorlopend activiteiten, zowel voor scholen als voor individuele inwoners, van jong tot oud.”

SPELENDERWIJS IN BEWEGING

Een van de manieren waarop FIIF aandacht besteedt aan bewegen op jonge leeftijd is ‘Spelenderwijs in beweging’. “Dit is een programma gericht op de motoriek van

jonge kinderen in de leeftijd van 1,5 tot 7 jaar”, verduidelijkt Ilse. Door spel en beweging worden zij fit en vaardig en het is ook goed voor de ontwikkeling van hun brein. Hier is professionele leiding bij betrokken.

VAKDOCENTEN LICHAMELIJKE

OPVOEDING VOOR BASISSCHOLEN Vanzelfsprekend is de jeugd een belangrijke doelgroep waar FIIF zich actief voor inzet. Gevarieerd bewegen begint al op de basisschool. “Wij hebben een aantal vakdocenten lichamelijke opvoeding in dienst die het hele schooljaar lesgeven op basisscholen in onze gemeente. Scholen kunnen bij ons terecht voor het aankopen van lessen bewegingsonderwijs van deze vakdocenten”, legt Ilse uit. “De kinderen zijn voor een veelzijdige gymles in goede handen bij hen. Bovendien ontzorgen zij de eigen leerkracht, die het gymuur op een andere manier kan invullen.”

Het team vakdocenten lichamelijke oefening. Rechts: Ilse Oenema, manager FIIF.

“Dat de kinderen door deze activiteiten in aanraking komen met allerlei verschillende sporten maakt het extra leuk”

ACTIVITEITEN IN DE SCHOOLVAKANTIES

Als de scholen vakantie hebben, doet FIIF het niet rustig aan. In tegendeel. Juist dan staan er originele activiteiten op de planning, waar de kinderen in hun vrije tijd aan deel kunnen nemen. “In de voorjaarsvakantie konden de kinderen skiën bij Snowsports in Joure. Het was een hele geslaagde middag”, blikt Ilse terug. “En in de meivakantie staat op 30 april 2025 (voor iedereen in de leeftijd van 12 tot met 17 jaar) en op 2 mei (voor 18 jaar en ouder) De Alleskunner op de agenda. Deze activiteit, gebaseerd op het bekende tv-programma, staat garant voor lekker bewegen en veel plezier. Wat we precies gaan doen vertellen we nog niet, maar met puzzels maken, quizvragen beantwoorden en spannende fysieke uitdagingen, is na de succesvolle edities in 2023 en 2024 De Alleskunner in 2025 weer terug. Iedereen kan zich hiervoor nog opgeven.”

SCHOOLSPORTKALENDER

FIIF beperkt zich niet tot losse evenementen in de vakanties, maar zorgt voor een structureel aanbod aan sportieve gebeurtenissen via de Schoolsportkalender. Deze kalender, die het speciaal voor de basisscholen en kinderen in de basisschoolleeftijd

ontwikkelde, geeft een duidelijk overzicht van het totale sportaanbod in gemeente De Fryske Marren voor deze leeftijdsgroep. “Op de schoolsportkalender 2024/2025 staan nog een paar sportieve evenementen en dan is dit schooljaar voorbij. We zijn al weer bezig met de nieuwe. Dat de kinderen door deze activiteiten in aanraking komen met allerlei verschillende sporten maakt het extra leuk”, stelt Ilse. De uitvoering van de schooltoernooien en clinics ligt op de dag zelf in handen van de verenigingen. De overige sportactiviteiten worden georganiseerd door FIIF.

IK STA STERK

Hoewel kinderen en jongeren een belangrijke doelgroep vormen, is FIIF er voor iedereen. Ook voor volwassenen en senioren zijn er initiatieven die bijdragen aan een actieve en gezonde leefstijl. “Op dit moment kunnen inwoners van de gemeente zich inschrijven ons project ‘Ik sta sterk’ gericht op valpreventie. Senioren sportleider Sonja van Thiel houdt zich hiermee bezig. Tien weken lang, twee keer per week, kunnen mensen deelnemen aan dit programma waarin wordt gewezen op de risicofactoren en wordt geholpen bij het verbeteren van hun balans, mobiliteit, conditie en zelfvertrouwen.”

ROLSTOELFIETS

Sommige mensen hebben extra ondersteuning nodig om in beweging te blijven. FIIF zoekt daarom naar innovatieve oplossingen, zoals de rolstoelfiets die in samenwerking met De Zonnebloem wordt aangeboden. “We hebben een lijst met vrijwilligers, die op aanvraag een dagdeel kunnen fietsen met iemand die aan een rolstoel gebonden is. Op deze manier is het mogelijk om bij mooi weer heerlijk te genieten van de natuur en de mooie fietspaden van onze gemeente. Neem hiervoor gerust contact met ons op.”

CONTACT MET FIIF

Ben je benieuwd wat FIIF voor jou, voor je school of voor jouw vereniging kan betekenen? Neem dan snel een kijkje op de website www.fiif.frl. Hier vind je een helder overzicht van alle activiteiten en de contactgegevens.

Sport versterkt 2024 – 2026

Het Lokaal Sport- en Beweegakkoord II heeft de volgende ambities:

• Iedereen in De Fryske Marren kan meedoen aan sport en bewegen.

• De Fryske Marren heeft een toekomstgerichte sporten beweeginfrastructuur.

• Kinderen en jongeren in De Fryske Marren zijn ﬁt en vaardig.

• Sport- en beweegaanbieders in De Fryske Marren zijn vitaal en toekomstgericht.

• Sporten en bewegen in De Fryske Marren is leuk, veilig, eerlijk en zorgeloos.

Sport- en Beweegakkoord werkt mee aan de gezondheidsdoelen van het Integraal Zorg Akkoord (IZA). Dit zijn:

• Kansrijk opgroeien.

• Gezond ouder worden.

• Een goede mentale gezondheid van jongeren.

Verenigingen kunnen ﬁnanciële ondersteuning krijgen vanuit het Lokaal Sport- en Beweegakkoord II voor de uitvoering van sporten beweeg activiteiten.

Scan hiervoor de QR-code:

Zondag 4 mei

2025 e WandeltochtGaasterland

Zondag 4 mei aanstaande wandelen in Gaasterland.

De Gaasterland Wandeltocht is dé klassieker onder de wandeltochten in Noord-Nederland. Met routes van 10, 15, 25 en 40 kilometer. Het is dit jaar 80 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog eindigde. Daarom is het thema: 'Wat betekent vrede en veiligheid voor jou? Dit weerspiegelt de verbondenheid tussen herdenken en het vieren van vrijheid in ons prachtige landschap van Zuidwest-Friesland.

Goede doelen

De opbrengst van de wandeltocht gaat naar twee goede doelen: één internationaal en één nationaal, namelijk:

• Stichting Kinderhulp Oeganda – www.stichtingkinderhulpoeganda.nl.

• De Zonnebloem – www.zonnebloem.nl.

De Gaasterland Wandeltocht wordt georganiseerd met diep respect voor Dodenherdenking. De organisatie beseft hoe belangrijk het is om stil te staan bij de oﬀers die zijn gebracht voor onze vrijheid. Daarom eindigt de wandeltocht tijdig, zodat deelnemers en vrijwilligers de gelegenheid hebben om deel te nemen aan de Nationale Herdenking of dit moment op eigen wijze te beleven.

Samen maken we er een betekenisvolle en onvergetelijke dag van. Wat betekent veiligheid en vrede voor jou? Kom en laat je inspireren tijdens de Gaasterland Wandeltocht 2025. Meer informatie en opgave: www.gaasterlandwandeltocht.nl of scan de QR-code.

HOOFDSPONSOREN

SPONSOREN

Start 10 km: 11:00 - 12:00 uur

Start 25 km: 08:30 - 10:00 uur

Start 15 km: 10:00 - 12:00 uur

Start 40 km: 08:00 - 09:00 uur

Schrijf je snel in!

INDIVIDUEEL: 4 & 10 MIJL + KIDSRUN

TEAMS: SCHOLIERENLOOP + VERENIGINGENLOOP + BUSINESS RUN

DOE OOK MEE!

25 MEI 2025

MARKTSTRAAT • SNEEK

KIDSRUN // 4 & 10 MIJL INDIVIDUEEL // BUSINESSRUN //

SCHOLIERENLOOP // VERENIGINGENLOOP

HÉT HARDLOOPEVENEMENT VAN SNEEK. MET DIT JAAR EEN EXTRA UITDAGING, NAMELIJK EEN 10 MIJL-AFSTAND.

Scan de QR-code of ga naar www.4en10mijlvansneek.nl

VOORWOORD

Voorjaarsschoonmaak

We komen steeds dichter bij het voorjaar. Naarmate de zon meer begint te schijnen, begin ik het steeds meer te voelen. Je ziet langzaam de krokussen weer boven de grond komen en dat zijn voor mij altijd de eerste tekenen dat het voorjaar gaat beginnen. Ik vind dat heerlijk! Een lekker briesje, de warme zon en allerlei lentekriebels. Je voelt gewoon dat de mensen weer uit hun schulp kruipen om van alles te ondernemen.

Tijdens de winterdip heb ik gewoon echt geen zin om iets te doen. Ik kom dan moeilijker mijn bed uit en heb minder energie. Om mijn humeur omhoog te krikken ga ik dan wel naar de sportschool en slik ik extra vitamine D, maar het liefst zit ik dan lekker thuis op de bank met een dekentje over mij heen en drink ik een kopje thee. Doordat er in de winter – bij mij dan tenminste – niet veel wordt ondernomen laat ik ook wat taakjes in het huishouden liggen. Ik woon zelf nog thuis met mijn moeder, stiefvader en zusje. We horen het huis met z’n allen schoon te houden, maar vaak zit het er bij mij gewoon niet in.

Maar genoeg over de winterdip. We gaan de zon tegemoet! Ik heb altijd, vanwege de zon, zoveel zin om weer wat leuke dingen te doen. Ik ben al met een paar vriendinnen bezig om wat festivaltickets te scoren en er worden ook al ‘kleine’ plannen gemaakt voor de zomervakantie. Het voorjaar is voor mij, ook vanwege mijn nieuwe stage bij GrootMedia, een periode van een nieuwe start. De jaarcyclus start voor velen in het voorjaar, kijk maar naar de natuur en naar de horoscoopcyclus. Alles start weer in de lente! En het is ook zeker fijn om het ‘nieuwe jaar’ fris te beginnen. Zelfs ik krijg kriebels om een grote voorjaarsschoonmaak te houden. Ik ben al

Laat

begonnen om overdag wat te luchten en lekker mijn ramen open te gooien. Verder wil ik wat spulletjes opruimen en alles wegdoen wat ik niet meer gebruik.

Zoals je leest zit ik helemaal in de voorjaarssfeer en ga ik hier even goed gebruik van maken. Ik hoop dat het een mooie lente gaat worden en dat de voorjaarsschoonmaaktips en de verhalen in deze speciale bijlage jou ook inspireren om een frisse bries in je huis toe te laten.

Rowena Ekiye, stagiaire

GrootMedia

KEUKENRENOVATIE OF OVERSPUITEN VAN UW KEUKEN

Oude keuken als nieuw?

“OVERSPUITEN IS VEEL GOEDKOPER DAN NIEUW”

Overweegt u een nieuwe keuken? Denk eens aan overspuiten, een minder dure optie maar net zo effectief! Wanneer u uw keuken vakkundig wenst te laten renoveren, dan bent u bij KEUKENSPUITERIJ FRIESLAND aan het juiste adres. De bestaande keuken krijgt een nieuw harde laklaag. Uw keuken ziet er weer uit als nieuw en kan weer jaren mee.

ACHT REDENEN WAAROM

KLANTEN

KIEZEN VOOR

KEUKENSPUITERIJ

FRIESLAND:

1. Wij zijn al tien jaar gespecialiseerd in het spuiten van keukens en weten precies wat er moet gebeuren en wat kan en niet kan.

2. Wij spuiten met A-kwaliteit meubel lak van Sikkens.

3. Wij hebben ervaring met hangen sluitwerk, voeren ook kleine reparaties uit, het vervangen en opknappen van keukenbladen en kunnen ook keukens kasten en lades aanpassen.

4. Wij hanteren korte lijnen en hebben alles in eigen beheer.

5. Wij werken met een keurige schriftelijke offerte en helder prijsafspraken, met een proefstaal van uw gekozen kleur.

6. Wij kunnen bijna elke kleur ontwikkelen.

7. Wij spuiten/verven ook de vaste delen op locatie. Dan krijgt de gehele keuken dezelfde afwerking en is hij echt als nieuw.

8. Wij komen graag langs met voorbeelden van spuitwerk of proefstalen en om de keuken te inspecteren.

“VOLLEDIG NAAR UW WENS”

EEN OPGERUIMD

HUIS GEEFT

Wie kent

De voorjaar een vleugje h

vleugje

De mattenklopper, ragebol en zwabber. Het zijn voorwerpen die vroeger in elk huis met de eerste zonnestralen in het voorjaar weer tevoorschijn kwamen. Voordat de paaseieren verstopt werden, moest alles in huis grondig schoongemaakt worden. Het huis stond volledig op z’n kop.

Alles werd van zijn plek gehaald, de meubels gingen naar buiten, de ramen en deuren open, want er moest lekker worden gelucht. De kleden werden geklopt en de kasten werden leeggehaald, schoon gesopt en alles werd weer schoon en fris teruggezet. Als het lente werd, was het tijd voor de grote voorjaarsschoonmaak.

De jaarlijkse schoonmaak vóór Pasen was eeuwenlang een vast onderdeel van het huishouden, dat vooral voor rekening van de vrouw des huizes kwam. Die voorjaarsschoonmaak was in de vorige eeuw bovendien sterk in opkomst geraakt door nieuwe inzichten ten aanzien van hygiëne. Zo was men gaan inzien dat luchten belangrijk was voor een gezond klimaat in huis.

Toen de kolenkachel nog brandde

Mevrouw Hiske Herder (94): “Toen ik klaar was met de lagere school moest ik meteen aan het werk”

Vroeger hadden bijna alle huishoudens een kolenkachel en nadat die de hele winter had gebrand, werden de muren en de meubels vies en de gordijnen zwart. Wanneer de kachel na de winter niet meer hoefde te branden, verdiende alles het dus om opgefrist te worden. Op de huishoudschool leerden de meisjes niet alleen hoe ze moesten koken en wassen, maar kregen ook instructies over het schoonmaken.

Helpen in de huishouding

Geertje groeide op in Sintjohannesga, op een boerderij. Als oudste dochter – ze had een oudere broer en nog drie jongere zussen – moest ze heel veel helpen thuis. “Ik weet niet waarom, maar heit zei altijd: ‘Je mutte mem helpe’. Vroeger sprak je nergens over, ik weet niet waarom mijn moeder zoveel hulp nodig had. Toen moest ik naar de huishoudschool, ik vond het verschrikkelijk. We moesten alles aanschaffen en dat kostte heel veel geld, wat ik niet durfde te vragen. Na veertien dagen ben ik gestopt en moest ik terug naar de lagere school, daar ben ik veel mee gepest.”

Met de komst van huishoudelijke apparaten zoals de stofzuiger en de wasmachine en het verdwijnen van de kolenkachel vanaf de jaren zestig werden de huizen minder vies. Steeds meer vrouwen gingen ook betaalde arbeid verrichten en al met al verdween de grote voorjaarschoonmaak een beetje uit beeld.

Hoe het er echt aan toe ging in het huishouden van vroeger kunnen we natuurlijk het beste vragen aan oudere inwoners en ter gelegenheid van het nieuwe voorjaar schuiven we daarom een ochtend aan bij de koffietafel in woonzorgcentrum Sint Theresia in Joure van Zorggroep Sint Maarten.

We ontmoeten er de 87-jarige meneer Kees Holtrop, de 84-jarige mevrouw Geertje Terpstra en de ook 84-jarige mevrouw Hiske Herder. Alle drie vertellen dat de voorjaarsschoonmaak een jaarlijks terugkerend fenomeen bij hen thuis was. Alle meubels en matrassen gingen naar buiten en werden grondig schoongemaakt en opgeknapt. Daarna ging alles weer schoon en fris naar binnen.

Hiske komt uit een arbeidersgezin in Weidum. “We waren met zijn achten, Ik had twee zussen en vier broers Ik was de een na jongste. Toen ik klaar was met de lagere school moest ik meteen aan het werk. Ook bij de boer en daar deden we van alles. En als we dan thuis kwamen moesten we ook helpen in de huishouding. Mijn moeder had reuma en de anderen waren al uit huis dus kwam het op mij neer.”

Toen Geertje en Hiske later trouwden mochten ze niet meer buitenshuis aan het werk. “Er was thuis genoeg te doen, want we woonden op de boerderij”, vertelt mevrouw Terpstra. “Ik heb zelf twee zonen en die hielpen mij heus wel met klusjes, maar lang zoveel niet als hoe dat vroeger ging.”

Schrobben, borstelen en stampen

Vroeger legde je de blauwe werkoveral eerst buiten neer en ging je met een borstel de modder en poep er vanaf vegen, legt mevrouw Terpstra uit. “Ja,” lacht meneer Holtrop, “dan was je aan het melken en ging de koe gewoon poepen, en je moest gewoon doormelken, terwijl de spetters je om de oren vlogen.” Mevrouw Terpstra: “Daarna deed je de was met een wasbord in een tobbe; dan maakte je het water warm in een ketel op de kachel.” “We hadden wel waspoeder, van Klok en Persil”, vult mevrouw Herder aan. Mevrouw Terpstra vervolgt: “Je gebruikte dan een stamper om het vuil uit de kleding te stampen; later kreeg mijn moeder een ‘langzaam-wasser’. Dat was een apparaat wat al aan de stroom ging, met een soort arm die heen en weer bewoog en een soort wringer. Ook deden we het spul in de bleek.”

Mevrouw Herder doet voor hoe ze aan

v.l.n.r.: Mevrouw Hiske Herder, de heer Kees Holtrop en mevrouw Geertje Terpstra

Hiske Herder van de kolenkachel Hiske

EEN OPGERUIMD HOOFD

sschoonmaak: uishoudnostalgie

de slag ging. “Ik maakte de ramen schoon, met een ragebol om de spinnenwebben weg te halen en dan gewoon met een emmer water zo tegen het raam gooien. In de winter bevroor het water dan meteen.”

De heer Holtrop: “Soms deed je er een scheut azijn in.”

Melken

bij de boer

Kees Holtrop is met zijn 87 de oudste van het drietal en hoefde als jongen níét te helpen in de huishouding. Kees heeft altijd in Joure gewoond. Hij heeft twee jongere

broers en twee jongere zussen. In zijn tijd moest hij altijd helpen bij de boer; als zesjarige jongen hielp hij met de koeien melken.

“Voordat ik naar school ging en nadat ik klaar was met school moest ik zestien koeien melken, elke dag, daar was ik uren zoet mee”, vertelt hij. Later, toen hij getrouwd was, ontkwam hij niet aan het huishoudelijk werk. Zijn toenmalige echtgenote had astma en liet het hele huishouden al gauw aan hem over, ook het koken. “Dat was pittig, naast mijn baan bij Douwe Egberts”, zegt meneer Holtrop.

Terug naar de lente van 2025. met school moest ik zestien koeien

tóch geven veel mensen nog steeds vóór Pasen hun huis een extra grondige schoonmaakbeurt.

Terug naar de lente van 2025. Al is de grote jaarlijkse voorjaarsschoonmaak wat uit de tijd geraakt,

Milieuvriendelijke Oudhollandse schoonmaaktrucjes zijn weer populair. En onder het mom van ‘een opgeruimd huis geeft een opgeruimd hoofd’ geeft zo’n voorjaarschoonmaak nog steeds vooral een fris en positief gevoel.

De heer Kees Holtrop (87): “Voordat ik naar school ging en nadat ik klaar was met school moest ik zestien koeien melken”

van Kees, Geertje en Hiske:

Sopje

“Een schoonmaaksopje maak je van groene zeep – de zalf vorm –met een beetje soda.”

Mooi wit:

“Witte was kun je aan de waslijn hangen maar ook in de zon op het gras neerleggen. De bleek, zoals het droogveld, en ook het linnengoed wordt genoemd, wordt dan mooi wit.”

Bacteriën doden:

“Matrassen en beddengoed leg je buiten in de zon, dan gaan de bacteriën dood.”

Kleding opfrissen en beschermen:

“Kleding minder snel de wasmachine in gooien, maar vaker schoonkloppen met de mattenklopper en buiten luchten.”

Ramen lappen:

“Eerst wat emmers water met een scheutje azijn over het raam gooien, dan droogtrekken.”

Geertje Terpstra

Kees Holtrop

Aan de kofﬁe

Het hele jaar genieten van buiten

Bij Kingma Buitenleven creëren we de perfecte buitenruimte om het hele jaar door samen te genieten. Van een knusse overkapping tot een luxe tuinkamer – wij maken van jouw tuin een plek om te ontspannen, samen te zijn en mooie herinneringen te maken.

Dubbel plezier

Waarom kiezen als je beide kunt hebben? Met een overkapping geniet je van een sfeervolle buitenruimte, en met een slimme opslagruimte houd je alles netjes en binnen handbereik. Perfect voor het opbergen van tuinaccessoires, kussens of gereedschap, zodat je altijd een opgeruimde en functionele tuin hebt – het hele jaar door!

Handige Conﬁgurator

Ontwerp eenvoudig jouw ideale buitenruimte met onze handige conﬁgurator. Kies het type dat bij jou past: plat dak, zadeldak, kapschuur of aanbouwveranda. Van daaruit kun je alle details naar wens aanpassen. Voeg ramen toe voor extra licht, kies de juiste deuren voor een mooie afwerking en overweeg schuifwanden voor een ﬂexibele indeling.

Glazen schuifwanden

Met glazen schuifwanden creëer je een naadloze overgang tussen binnen en buiten. Ze bieden beschutting tegen weer en wind, terwijl je het vrije uitzicht behoudt. Zo geniet je in elk seizoen comfortabel van jouw buitenruimte!

Wel eens nagedacht over een Douglas buitenverblijf?

Maatwerk

Bij Kingma Buitenleven geloven we in maatwerk. Of je nu kiest voor een overkapping, tuinkamer of glazen schuifwanden, wij stemmen alles af op jouw wensen. Zo geniet je van een unieke buitenruimte die perfect past bij jouw stijl en leefomgeving – het hele jaar door! Kom ook een langs in onze showtuin met meer dan 40 blokhutten! Ons vakkundig team staat voor u klaar.

Haal de Scandinavische schoonheid en rust in huis

Scandinavië staat bekend om zijn minimalistische, functionele en stijlvolle ontwerpen. Scandinavische meubelen kenmerken zich door natuurlijke materialen zoals hout en wol, gecombineerd met zachte, neutrale tinten. De focus ligt op eenvoud, duurzaamheid en comfort, waardoor meubels tijdloos en praktisch zijn. Strakke lijnen, organische vormen en subtiele details zorgen voor een rustige en warme sfeer in huis. Dit design past perfect bij een moderne, harmonieuze leefomgeving.

Dit alles is terug te zien in de collectie van de Scandinavische Woonwinkel in het centrum van Sneek. Meubels die bekend staan om hun innovatieve ontwerpen, vakmanschap en functionaliteit. Ze combineren traditioneel design met slimme oplossingen, zoals uitschuifbare tafels en multifunctionele meubelstukken. Daarnaast worden de meubels uitsluitend in Europa geproduceerd en streeft elk merk naar milieuvriendelijke productieprocessen. Door de hoge kwaliteit en aandacht voor detail zijn de meubels een investering in stijl en duurzaamheid.

Massief of geﬁneerd?

Bij het kiezen van nieuwe meubels wordt gefineerd vaak met goedkoper en massief met duurder en dus ook beter geassocieerd. Maar klopt dat? Helaas merken we dat veel mensen een negatieve associatie hebben met fineer en dit is vaak ten onrechte. Bij fineer zijn namelijk enkele factoren erg belangrijk om de kwaliteit te waarborgen. Wordt aan deze voorwaarden voldaan, dan hoeft fineer niet minderwaardig te zijn aan massief, alleen zijn beide uitvoeringen anders en met elk hun eigen voor- en nadelen. Eén van die voorwaarden is bijvoorbeeld de ondergrond. Is dit een hoogwaardig materiaal of een bijna kartonachtige plaat?

Massief voordeel:

Een robuustere uitstraling van oppervlak, mogelijk eventueel met noesten, kan bij schade bijgewerkt, geschuurd en opnieuw behandeld worden.

Massief nadeel:

Kan door het werken van het hout gaan scheuren doordat het gevoeliger is voor temperatuur en luchtvochtigheidsschommelingen. Is bij duurdere houtsoorten vaak ook duurder in aanschaf. Het maken van patronen of paneelstructuren is niet mogelijk.

Geﬁneerd voordeel:

Hout is stabieler en minder gevoelig voor temperatuur en luchtvochtigheidsschommelingen. Het maken van patronen en structuren is mogelijk. Spiegelende of repeterende nerftekening. Het maken van minimale constructies is met fineren mogelijk. In prijs, vergeleken met duurdere houtsoorten, vaak gunstiger geprijsd.

Geﬁneerd nadeel:

Door de dunnere laag hout is bijwerken bij beschadigingen beperkter mogelijk. Bij intensief gebruik van een tafel is de afwerking met zeep of olie niet sterk genoeg

en is alleen de optie gelakt leverbaar. Bij kasten en dressoirs is dit meestal geen probleem.

Uiteraard valt er nog veel meer over te vertellen. Daarom staan wij voor u klaar met een persoonlijk advies om u te helpen de juiste keuze te maken in uw situatie.

Kijk voor met inspriratie en producten uit ons assortiment op onze website

WE LK TU IN TY PE

Bezoek Hego Buiten en ontdek onze showtuin! Zoek de gouden korf met de stenen en schat het gewicht. Heb jij hetjuiste gewicht geraden? Dan maak je kans op geweldige tuinmaterialen ter waarde van maar liefst € 3.500,-!

Do e me e! B ezoek Hego Buit en La at je advise re n doo r onze de sk undige buit eninric ht er s! Zoek de ko rf me t st enen in onze showtuin en r aad he t ge wicht

ZO DOE JE MEE:

1. Volg ons op Instagram en /of Fa cebook

2. Reageer op de post en ve rmeld jouw schatting v an het g ew icht v an de ko rf

3. Deel w aarderen het!)

Dien je voor spe lling van he t gewicht in sa me n me t je revi ew/ en maak k ans op tui nmater ia len ter waar de va n 3.500 ,- ! De winnaar wordt op 07-0 6-202 5 be ke ndgemaak t via onze s oci al media.

4. T ag tw ee vrienden die ook hun tuin willen opknappe n.

WA NNEER?

DO E ME E EN WI N

Je kunt meedoen t/ m 30 mei 2025. De winnaar mak en we be ke nd op 1 juni 2025 via onze social media.

voor

lling van

in sa me n me t je revi ew/ en maak k ans op tui nmater ia len ter waar de va n 3.500 ,- ! De winnaar wordt op 07-0 6-202 5 be ke ndgemaak t via onze oci al media.

AA N

Een wa ardebon t. w.v. Û 3.500 ,- voor tuinmat erialen naar k euze uit ons as so rt iment, zoals sierbestrating, tuint egels, hout of v erlichting!

DO E ME E EN WI N

* Scan de QR-code en lees de actievoorwaarden. €

AAR DE TINTE N EN DE CHARM E VA N KL EU R IB IZ A

AARDETINTEN EN DE CHARME VAN KLEUR ‘IBIZA’

E en nieu wk omer in on s as so rt imen t; de char ma nt e kl eur

Ibiza Deze kl eur br eng t de zonnige, on t span nen sf eer van he t

deze t rend op o nze pagina over Pr em it on Pl us XX S t ege ls

DE OPKOMST VAN ORGANISCHE VORMEN

DE OP KO MS T VA N OR GA N ISCH E VORM EN Deze t egels s taan be ke nd om hun duur zaa mheid en kleur, ze lf s onder zware weer som standighede n.

Een ande re opvalle nde trend is de opkoms t van or ganisc he

en de t uin la ten opgaan in he t omr inge nde la ndscha p.

ze vo e gmiddelen zo r

Kindzorg van Antonius is in het leven van David (5) en zijn gezin een onmisbare hulp

Als ouder gaat het welzijn van je kinderen voor alles. Maar wat als je hulp nodig hebt om het leven van je kind zo zorgeloos als mogelijk te maken? Bij Antonius staat ons team van gespecialiseerde verpleegkundigen klaar voor kinderen met speciale zorgbehoeften. Team Kindzorg neemt ouders dagelijkse zorgtaken uit handen, thuis én daarbuiten. Maar hoe is het om als ouders deze stap te zetten? Wat betekent dit voor het gezin? Linda, moeder van de vijfjarige David, deelt haar verhaal.

David kan zijn ogen niet afhouden van wat de fotograaf mee naar binnen heeft genomen. Diens grote telelens is iets wat de vijfjarige niet dagelijks ziet. Het toestel wekt dan ook zijn nieuwsgierigheid, terwijl verpleegkundige

Sietske zijn aandacht probeert te trekken. Dit doet ze door vrolijke geluidjes te maken. Een brede lach verschijnt op het gezicht van David, een lach die laat zien hoe vertrouwd en op zijn gemak hij zich bij haar voelt. Vijf dagen per week komt Team Kindzorg over de vloer bij hem, zijn ouders en de rest van het gezin. “Je bouwt als gezin heel snel een band op met het team.”

David heeft een aanlegstoornis in zijn hersenen. Ondanks vele onderzoeken is er nog altijd geen exacte diagnose gesteld. ‘’Tijdens mijn zwangerschap leek alles normaal. Maar al snel na de geboorte van David voelde ik dat er iets niet klopte. Hij viel af,

weigerde te eten en te drinken en bewoog nauwelijks. Als hij dan toch iets binnenkreeg, spuugde hij het meteen weer uit.’’ Vanwege de voedingsproblemen ging het gezin naar het ziekenhuis. Uit een hersenscan bleek dat er al tijdens de zwangerschap iets was misgegaan in de hersenen van David.

PLAATJES EN SIGNALEN

Onderzoek in het UMCG loopt nog steeds. Het gezin werd zelf ook getest: bloedonderzoek en DNA-analyse brachten niets aan het licht. David loopt achter in zijn ontwikkeling en wegens spierslapte lukt het hem niet om te lopen en te praten. ‘’We werken veel met plaatjes en letten goed op zijn signalen’’, legt Linda uit. ‘’Als hij ergens naar grijpt, weten we dat hij het graag wil hebben.’’

DRAAGLIJK

Ondanks dat het nog onbekend is wat David nu precies heeft, is wel duidelijk dat David zorg

nodig heeft. Zo kwam het gezin terecht bij Kindzorg van Antonius, een team van gespecialiseerde verpleegkundigen dat klaar staat voor kinderen met speciale zorgbehoeften. Dit team bestaat uit veertien medewerkers en een wijkverpleegkundige. Team Kindzorg neemt ouders dagelijkse zorgtaken uit handen, zowel thuis als daarbuiten. ‘’Ik zou het zeker aanraden als je een kindje hebt met een beperking. Het maakt onze situatie draaglijker”, vertelt Linda, die na David nog een derde kindje kreeg.

WEDERZIJDSE

VERWACHTINGEN

De zorg voor David heeft een grote impact op het gezin, iets wat ook in het ziekenhuis werd opgemerkt. Daarom kregen ze een lijst met verschillende Kindzorg-mogelijkheden. ‘’Toen we startten met de Kindzorg van Antonius, hadden we eerst een gesprek over onze wederzijdse verwachtingen’’,

vertelt Linda. ‘’We bespraken wat zij wel en niet van ons zouden overnemen en stelden zo een zorgplan op. Daarin staan alle –medische – handelingen beschreven en natuurlijk passen we dat aan naarmate David ouder wordt.’’

VERTROUWD

Team Kindzorg komt dagelijks langs, van maandag tot en met vrijdag. ‘’In het begin vond ik het moeilijk om de zorg voor David uit handen te geven. Je voelt een tweestrijd, maar je weet dat het niet anders kan. Uiteindelijk kies je voor wat goed is voor het hele gezin.’’ Het betekent ook dat er elke dag zorgverleners in hun privéleven aanwezig zijn. ‘’Gelukkig zijn de lijnen kort en voelt het snel vertrouwd’’, vertelt Linda. ‘’De mensen zijn lief en onze twee andere kinderen vinden het wel gezellig. Ze weten eigenlijk niet beter, want het is normaal dat Kindzorg langskomt.’’ Voor Linda en haar gezin is deze hulp onmis-

baar. Dankzij Kindzorg heeft het gezin meer ademruimte. ‘’Mijn man en ik kunnen allebei blijven werken. En één keer in de twee maanden komt Kindzorg op vrijdag of zaterdagavond langs, zodat we samen iets leuks doen.”

BAKFIETS

‘’Ze nemen vrijwel alle zorgtaken van ons over’’, vertelt Linda. ‘’Ze halen David uit bed, helpen hem met douchen, wassen en aankleden. Daarnaast voeren ze ook alle medische handelingen uit, zoals het aansluiten van zijn sondevoeding en het doorspuiten van de sonde en kapbeademing. Maar Kindzorg is er niet alleen voor de medische zorg; ze zorgen er ook voor dat David leuke uitstapjes kan maken. Ze nemen hem bijvoorbeeld mee naar Brownies & downieS voor iets lekkers, gaan met hem naar de bioscoop of maken een wandeling of fietstocht met de bakfiets. Dat is toch geweldig?’’

Verpleegkundige Sietske Tiedema van Team Kindzorg verleent zorg aan de vijfjarige David.

Doortrappen: samen ﬁetsen voor veiligheid en verbinding

Ook in 2025 gaat Sociaal Werk De Kear door met het project Doortrappen, dat in 2021 werd gestart in Balk en Bakhuizen. Doortrappen is een landelijk initiatief met als doel senioren zo lang mogelijk veilig te laten fietsen. Inmiddels zijn er ook fietsgroepen in Oudehaske en Joure en is er vanaf april 2025 ook een groep in Lemmer bij voldoende interesse.

Een mooi voorbeeld van hoe dit in de praktijk werkt, is de fietsgroep in Balk. Bij deze fietsgroep organiseren deelnemers wekelijks samen een fietstocht en regelen zij om de beurt koffie en koek. Dit principe van gezamenlijke verantwoordelijkheid sluit perfect aan bij Doortrappen. Naast fietsvaardigheidstrainingen, fietschecks, verkeersveiligheidscampagnes en sociale fietstochten dragen deelnemers ook bij aan de verkeersveiligheid. Ze melden onveilige fietsroutes, waarna deze informatie wordt doorgegeven aan de verkeersdeskundige van de gemeente. Daarnaast staat er een ‘fietsschouw’ gepland om de fietsroutes in kaart te brengen en verbeterpunten te signaleren, zodat fietsen veiliger en toegankelijker blijft voor iedereen.

FIETSEN VOOR IEDEREEN

Van april tot oktober fietsen de Doortrapgroepen in De Fryske Marren wekelijks samen. Inwoners van alle leeftijden en niveaus kunnen deelnemen. De afstanden variëren, maar de sociale verbinding blijft constant. Buurtwerker sport en cultuur Mark Bron benadrukt de inclusiviteit van het initiatief: “De deelnemers verschillen in leeftijd en fietsniveau. We kijken altijd wie er meefietst en passen de route daarop aan. Iedereen kan meedoen.”

Buurtwerker sport en cultuur

Frank Timmerman , het vaste gezicht in Balk en Bakhuizen, zag

de behoefte aan een fietsgroep en bracht samenwerkingspartners uit het ‘Bakhusteroverleg’, zoals De Zonnebloem, Caritas, Spar, dorpsbelangen, ouderbond KBO en GALM (voor beweeginterventies voor 55-plussers) bijeen om het project van de grond te krijgen. Hij legt uit: “Het belangrijkste is dat partijen in het dorp de achterban activeren en betrekken. En dat je de activiteiten versterkt die er al zijn. Mensen moeten soms even van elkaar horen wat het is en hoe ze mee kunnen doen om die eerste stap te zetten.”

MEER DAN ALLEEN FIETSEN

Dit initiatief laat zien hoe sport en beweging niet alleen bijdragen aan fysieke gezondheid, maar ook aan sociale cohesie binnen de gemeenschap. Buurtwerkers Sport en Cultuur gebruiken sport als middel om inwoners te verbinden en hun welzijn te bevorderen. Frank deelt zijn ervaring: “Nieuwtjes worden besproken, zorgen worden gedeeld en mensen steunen elkaar in mooie en moeilijke tijden.”

Het sociale aspect van Doortrappen wordt vaak benadrukt door de deelnemers.

“Deelnemers vinden ook het contact met anderen waardevol.

Ze steunen elkaar, en buiten de reguliere bijeenkomsten worden er vaak spontaan fietsafspraken gemaakt”, vertellen Frank en Mark. Een deelnemer gaf aan dat

de fietsgroep voor hem erg fijn is omdat zijn vrouw niet van fietsen houdt. Een andere deelneemster vertelde: “Ik wil heel graag met een groep fietsen, omdat ik net in het dorp ben komen wonen en zo kennis kan maken met andere dorpsbewoners.”

AFTRAP IN LEMMER

OP 16 APRIL

Dit jaar start het Doortrapseizoen in Lemmer op woensdag 16 april. De aftrap vindt plaats om 09:30 uur bij het kantoor van Sociaal Werk De Kear aan de Lijnbaan 8 in Lemmer. De deelnemers fietsen een tocht van ongeveer 25 kilometer met een gezellige tussenstop bij de molen in Sloten. Onder de aanmeldingen worden vijf fietsspiegels (ter waarde van € 25,-) verloot. Wil je meedoen of ken je iemand die graag mee zou fietsen? Neem dan contact op met Mark Bron via 06 222 838 66 of stuur een e-mail naar m.bron@sociaalwerkdekear.nl.

EXTRA ACTIVITEITEN IN 2025

Naast de wekelijkse fietstochten zijn er dit jaar extra activiteiten vanuit het project Doortrappen in De Fryske Marren, zoals:

• FietsTotaalDoortrapdag: Een dag vol fietsplezier waarbij deelnemers een mooie route fietsen en tegelijkertijd meer leren over veilig fietsen, onder begeleiding van ervaren fietsdocenten.

• Driewieldag: Een ontdekdag speciaal voor mensen die een driewielfiets willen uitproberen, met uitleg en proefritten om te ervaren hoe deze fietsen bijdragen aan mobiliteit en veiligheid.

• Fietscultuurdag: Een dag waarop deelnemers fietstochten maken langs culturele en natuurlijke bezienswaardigheden in de regio, met stops bij lokale ondernemers en musea voor een unieke ervaring.

Deze initiatieven zijn toegankelijk en gratis voor iedereen. Het Doortrapseizoen is meer dan alleen een aantal fietsgroepjes, het biedt een kans om elkaar te ontmoeten, het sociale netwerk te versterken en actief deel te nemen aan een gezonde en inspirerende gemeenschap.

Met de uitbreiding van Doortrappen naar Lemmer vanaf 16 april blijft Sociaal Werk De Kear bouwen aan een actieve, gezonde en sociale gemeenschap.

Joure, woensdag 14.00 uur, Brede School Mark Bron: m.bron@sociaalwerkdekear.nl of tel. 06 222 838 66

Bakhuizen, donderdag 13.30 uur, Spar Balk, dinsdag, 13.30 uur, Teernstrabrug Frank Timmerman: f.timmerman@sociaalwerkdekear.nl of tel. 06 512 912 62

Meer informatie over Doortrappen is te vinden op: www.frieslandbeweegt.frl/doortrappen.frl.

De aftrap van Doortrappen in Bakhuizen

Buurtwerkers sport en cultuur Frank Timmerman en Mark Bron

APRIL

Charlie and the Chocolate Factory

Familiemusical door MUZT Musicalopleiding

Orkest Koninklijke Luchtmacht

80 jaar Vrijheid

MEI

De Kik

Bal Populaire

Guido Weijers

MOMENTUM

Fien & Teun De Musical

Circus op de boerderij (2+)

The Francis and Dominic Show

Wegens succes terug in het theater!

Kor Hoebe

KORDAAT

Meer info THEATERSNEEK.NL

11 Leo Blokhuis

Muziekcollege Funk & Soul

12 Kaspar

In Concert

15 Hylke Speerstra en Onno Blom vertellen over de oorlog en bevrijding van Friesland

18 Bolder & Van Santen

Noem het een huwelijk

30 Pim en Pom Theaterproducties (2+) Pim en Pom vinden een schat!

30 De grote game show (6+)

Transformeren kun je leren

03 Thjum

ARIL

The Exploited + Bent Out Of Shape + Jitiizer

Punx Not Dead

Good Times

80’s/ 90’s/ 00’s party

Tim Akkerman & The Ivy League + Jayah

Very Good Year

Nacht van de Nederpop

Met Alides Hidding, Erik Mesie, Nol Havens, Loïs Lane, Henk Westbroek en Peter Koelewijn

Blackbriar + Solarcycles

Symphonic Metal

MEI

Douwe Bob

Try-out AFAS Live

UITVERKOCHT

Up The Irons & Regressive Hypnosis

The Beast vs The Alien

Sneeker HipHop Reünie

Met Hiphop Finale Kleine Prijs van Fryslân

The Legend of Springsteen

Celebrating The Music of The Boss

The Blondie Experience

50 Jaar Blondie

Meer info HETBOLWERK.NL

Expositie cursisten beeldende kunst Thema: Beweging

Locatie: Atrium Sneek

It Toanhûs lanceert nieuw

seizoen!

Op het Magic Dreams evenement in Joure is afgelopen weekend het nieuwe aanbod van Toanhûs feestelijk gelanceerd. Het programma voor seizoen 2025/2026 biedt volop culturele mogelijkheden voor jong en oud.

Er is keuze uit meer dan 25 instrumenten, 6 muziekcursussen, diverse zanglessen en een vernieuwd POPschool-aanbod.

De dansschool bereidt zich voor op de voorstelling ‘Licht’, die op 5 en 6 juli 2025 vier keer wordt opgevoerd. Volgend seizoen zijn er tien dansstijlen beschikbaar, met nieuw in het aanbod G-Dans en een locatie in Balk.

Los!, de theaterschool van It Toanhûs, presenteert op 14 en 15 juni 2025 de musical ‘Aladdin en de Wonderlamp’. In seizoen ‘25/’26 komen er twee musicalgroepen en wordt het theateraanbod uitgebreid met diverse theaterlessen.

Bij Kunst & Design kun je vanaf september 2025 en januari 2026 starten met cursussen en workshops. Naast Tekenen & Schilderen, Keramiek en Schrijven is Art-Journaling toegevoegd.

Het aanbod voor 2025/2026 staat op de website van It Toanhûs, waar inschrijven nu al mogelijk is. Voor meer informatie kun je contact opnemen of een van onderstaande activiteiten bezoeken:

10 mei: Belevingsmarkt/open dag ‘Klassiek’ –Papageno Huis Lemmer

14 & 15 juni: Aladdin en de Wonderlamp – De Hege Fonnen Lemmer

22 juni: Jonge Meesters in concert – Papageno Huis Lemmer

5 & 6 juli: Dansvoorstelling ‘Licht’ – ‘t Voorhuys Emmeloord

18 t/m 22 augustus: Zomerweek – It Toanhûs Joure

13 september: UITfestival – Balk, Joure, Lemmer

Het nieuwe seizoen start op 25 augustus 2025.

Meer info op

Posthuis Theater investeert in techniek voor ultieme beleving

Theater van het Jaar word je niet zomaar. Het betekent continu verbeteren en meegaan met de tijd. Niet alleen op het podium, maar ook achter de schermen, bij de kassa, in de horeca én in de techniek. Dit seizoen hebben we de techniek vernieuwd die de theaterervaring voor artiesten én bezoekers naar een hoger niveau tillen.

SLIMMERE TREKKENWAND

De besturing van de trekkenwand – waaraan doeken en lampen worden opgehangen – is vervangen. Een nieuwe computer maakt het mogelijk om scènes nauwkeurig voor te programmeren, ook de veiligheid en betrouwbaarheid zijn aanzienlijk verbeterd.

BETER GELUID

Alle luidsprekers in de zaal zijn vernieuwd, dat zorgt voor een gelijkmatig verdeelde en heldere geluidskwaliteit. Iedere bezoeker ervaart nu hetzelfde optimale geluid, ongeacht waar hij of zij zit.

MEER EN DYNAMISCHERE VERLICHTING

Het aantal bewegende spots is verdubbeld. Waar spots eerder op één plek stonden, kunnen deze nu tijdens de voorstelling bewegen en van positie wisselen. Deze moderne lampen kunnen kleuren en lichtbundels aanpassen, waardoor elke voorstelling nog sfeervoller wordt.

Beleef de nieuwe techniek zelf en ervaar theater op zijn best!

Bibliotheken Mar en Fean organiseert ﬁlosoﬁe- en klimaatgesprekken

April is de Maand van de Filosofie, met als thema ‘Mij een zorg’. Zorgen is niet alleen een last, maar ook een manier om verbinding en betekenis te vinden. Toch besteden we zorg steeds vaker uit. Wat betekent zorg eigenlijk? En hoe kunnen we zorg anders benaderen?

Bibliotheken Mar en Fean organiseert diverse activiteiten rondom dit thema. Voor kinderen is er ‘Tekenen en filosoferen’, waarbij ze luisteren naar een fragment uit ‘Dát bedoel ik, zei de zalm’ en nadenken over vragen als: Waar is nergens? Deze activiteit vindt plaats op donderdag 3 april in Bibliotheek Balk, woensdag 9 april in Bibliotheek Lemmer en vrijdag 11 april in Bibliotheek Joure, telkens om 15.00 uur.

Voor volwassenen is er een workshop over duurzaamheid. Vivian Nijholt van Stichting KlimaatGesprekken geeft praktische tips over het verkleinen van je voetafdruk en het vergroten van je impact op je omgeving. De workshop vindt plaats op dinsdag 15 april om 19.30 uur in Bibliotheek Joure.

Kijk voor meer informatie op bmf.nl.

Duurzaamheid special 2025

9 APR. T/M 10 MEI

9 april t/m 22 juni

foekje

DIVERSE LOCATIES

THEATER

Nieuwe perspectieven op het verhaal van de Friese hardlooplegende Foekje Dillema.

WWW.TRYATER.NL

do. 10 april t/m zo. 11 mei it spoar werom

EASTEREIN

THEATER

Indringend toneelstuk over een joodse jongen die na dew 2e wereldoorlog op zoek gaat naar zijn ouders.

WWW.JMTEATERWURK.NL

vr. 11 t/m zo. 13 april wout’s end

WOUDSEND

THEATER

Meeslepend theaterstuk over 2 mensen die een richting moeten kiezen.

WWW.WOUTS-END.NL

boot boulevard

HEEG

OPEN DAG

Watersport bedrijven in Heeg openen hun deuren voor een uniek kijkje achter de schermen.

WWW.OTTENHOMEHEEG.NL

motorboot

SNEEK

OPEN DAG

Bekijk het gevarieerde aanbod van nieuwbouw en jong gebruikte motorjachten in Sneek.

WWW.MOTORBOOTSNEEK.NL brêgepop festival

SCHARSTERBRUG

MUZIEK

10 jaar Brêgepop Festival met Suzan & Freek, Racoon, Son Mieux en vele anderen.

WWW.BREGEPOP.NL

vr. 11 en za. 12 april showavond

SNEEK

CONCERT

Advendo presenteert op twee avonden een mix van dans, muziek & show en topsport.

WWW.ADVENDO.NL

zaterdag 12 april bloemen & planten

SNEEK

MARKT

De weekmarkt in Sneek is terug! Met dit keer als thema bloemen en planten.

WWW.VOLKEVENTS.NL/MARKTEN

zaterdag 12 april voorjaarsconcert

Evergreens

SNEEK

MUZIEK

Gemengd koor en combo Evergreens met thema ‘The Sound of Music’ o.l.v. Erwin de Ruijter

WWW.EVERGREENSSNEEK.NL

routesporen woII

OUDEMIRDUM

EXCURSIE

Route langs verhalenvertellers of attributen die iets laten zien over de Tweede Wereldoorlog.

WWW.NATIONAALLANDSCHAP.FRL

bedrijvenfestival

SNEEK

OPEN DAG

Het Bedrijvenfestival is dé plek waar ondernemend Súdwest-Fryslân samenkomt.

WWW.SUDWESTONDERNEEMT.NL

capella sneek

SNEEK

CONCERT

Aus Liebe vertelt het lijdensverhaal middels koralen van verschillende componisten.

WWW.CAPELLASNEEK.NL

zondag 13 april matthäus passion

JOURE

CONCERT

Uitvoering van de Matthäus Passion onder leiding van Jan Vermaning.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ MATTHAUS-PASSION-JOURE

dinsdag 15 april bevrijdingsconcert

SNEEK

MUZIEK

Bevrijdingsconcert op de dag dat Sneek 80 jaar geleden werd bevrijd.

WWW.SNEEK80JAARVRIJ.NL

di. 15 en wo. 16 april matthäus passion

BOLSWARD

MUZIEK

Klassieke uitvoering van Bach’s meesterwerk in de Martinikerk.

WWW.BOLSWARD.NL

di. 15 april t/m ma. 5 mei 80 jaar vrij

SNEEK EVENEMENT

Diverse activiteiten en evenementen in Sneek in het thema van 80 jaar vrijheid.

WWW.SNEEK80JAARVRIJ.NL

wo. 16 t/m za. 19 april evenhuis

SNEEK

THEATER

Over het waargebeurde verhaal van de Friese verzetsman Jan Evenhuis.

WWW.VRIJHEIDSSTRIJDERS.NL

donderdag 17 april anna is er nog

BALK

THEATER

Bert Vos en The Klezmer Society over een Joods meisje dat na de oorlog alleen terugkomt.

WWW.PODIUMGORTER.NL

za. 19 t/m ma. 21 april paasshow

AKKRUM

EVENEMENT

Ruim aanbod aan nieuwe en gebruikte boten en watersportartikelen.

WWW.BOOTAKKRUM.NL

maandag 21 april

paasmarkt

OUDEMIRDUM

MARKT

Sfeervolle markt met zo´n 90 standhouders, foodtrucks en kinderactiviteiten.

WWW.BIENEVENTS.COM

woensdag 23 april sneker voetbalrazzia

SNEEK

LEZING

Over het aangrijpende verhaal van een razzia waarbij 21 mannen werden opgepakt.

WWW.SNEEK80JAARVRIJ.NL

zaterdag 26 april koningsdag

FRIESLAND

EVENEMENT

Vele festiviteiten in steden en dorpen.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ UITAGENDA

orkest koninklijke luchtmacht

SNEEK

MUZIEK

Indrukwekkend concert vol muziek, beelden en verhalen ter ere van 80 jaar vrijheid.

WWW.THEATERSNEEK.NL

zondag 27 april makkumersudwaard

MAKKUM

EXCURSIE

Wandel samen met een gids langs de bloemen van de Makkumersúdwaard.

WWW.ITFRYSKEGEA.NL

woensdag 30 april grote game show (6+)

SNEEK

KIDS

De leukste computerspelletjes beleef je in het theater.

WWW.THEATERSNEEK.NL

za. 3 en zo. 4 mei skûtsjesilen

LANGWEER

SPORTEVENEMENT

Skûtsjes zeilen hun eerste wedstrijden van het jaar.

WWW.SKUTSJESILENLANGWAR.NL

zaterdag 3 mei wapendropping

HEEG

WANDELTOCHT

Beleeftocht waarbij je op verschillende locaties kunt stilstaan bij gebeurtenissen uit WO2 en vier 80 jaar vrijheid.

WWW.WAPENDROPPINGWANDELTOCHT.NL

vrijheidsfietstocht

LEMMER

SPORTEVENEMENT

O.l.v. een gids ontdek je plekken in de voormalige gemeente Lemsterland die te maken hebben met WO2.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ VRIJHEIDSFIETSTOCHT

zondag 4 mei gaasterland wandeltocht

GAASTERLAND

WANDELTOCHT

Wandeltocht door het glooiende landschap met routes van 40, 25, 15 en 7,5 kilometer.

WWW.GAASTERLANDWANDELTOCHT.NL

za. 10 en zo. 11 mei nationale molendag

ZUIDWEST FRIESLAND

OPEN DAGEN

Vele molens draaien en zijn open voor publiek. WWW.MOLENS.NL

zaterdag 10 mei km yachtbuilders

MAKKUM

OPEN DAG

Beleef een unieke kans om vakmanschap, de werf en werkplaatsen te verkennen.

WWW.KMYACHTBUILDERS.COM de domp

SNEEK

OPEN DAG

Gezellige open dag bij Camping De Domp Sneek met amfibieën vaartuigen.

WWW.DEDOMP.NL

Útstapke uitstapje

wout’s End

Wout’s End? brengt de geschiedenis van Woudsend tot leven in een unieke theaterbeleving. Dit mienskipstheaterproject, gemaakt door en voor inwoners, speelt zich af rond een nostalgische merke vol attracties. Het verhaal volgt visser Wout (v100 jaar geleden) en zijn kleindochter Nynke, die beiden worstelen met verandering en identiteit. Laat je op 11, 12 en 13 april meevoeren door een voorstelling vol muziek, humor en nostalgie, waarin verleden en heden samenkomen.

WWW.WOUTS-END.NL

Open watersport weken

Van 5 april t/m 18 mei viert Friesland de start van de lente met de Open Watersport Weken! Watersportdorpen, -steden en bedrijven openen hun deuren voor iedereen die het water op wil. Van kitesurfintroducties en powerkiten tot flyboardclinics – er is voor ieder wat wils. Ook Terherne, Sneek en tal van andere watersportlocaties doen mee. Ontdek het volledige programma en beleef het water!

Paasmarkt Oudemirdum

Oudemirdum bruist op paasmaandag 21 april tijdens de Voorjaarsmarkt rondom de Brink. Kom heerlijk struinen bij ruim 90 standhouders met streekproducten, woonaccessoires, sieraden, kleding, tassen, kunst, planten, enz. en foodtrucks met heerlijkheden. Op het kinderplein vind je standhouders met de leukste baby- en kinderkleding en kunnen kinderen zich vermaken met creatieve activiteiten en workshops. Laat je verrassen door een combinatie van fair, streekmarkt, groene markt en een ouderwetse braderie.

Showavonden Advendo

De Advendo Showavonden zijn twee prachtige avonden voor jong en oud met een mix van dans, muziek & show en topsport. Alle groepen die Advendo Korpsen Sneek rijk is, zullen een optreden geven. Dit sprankelende evenement vindt plaats op vrijdag 11 april en zaterdag 12 april in de Sneker Sporthal aan de Van Giffenstraat in Sneek. Het belooft weer een spektakel te worden, waar alle groepen van Advendo hun programma voor 2025 zullen presenteren.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/OWW

Paasshow Boot Akkrum

Op 18, 19 en 21 april ben je van harte welkom bij de jaarlijks terugkerende Paasshow van Boot Akkrum. Tijdens de Paasshow presenteert Boot Akkrum een groot aanbod aan nieuwe en gebruikte sloepen, rubberboten, ribs, open boten, console boten, werkboten,(elektrische) buitenboordmotoren en trailers. In de shop vind je een ruim assortiment watersportartikelen. Profiteer deze dagen van knallende Paasshowkortingen. Kom langs en ervaar de 6000 m2 watersportwereld bij Boot Akkrum.

WWW.BOOTAKKRUM.NL

WWW.BIENEVENTS.COM Vrijwilligers gezocht!

Voor onze VVV winkels in Sneek, Joure en Langweer zoeken we vrijwilligers, van jong tot oud, die hart hebben voor de plaats en regio en er met passie over kunnen vertellen. Ben jij de ‘local’ die toeristen wegwijs kan maken? Neem contact op via e-mail: info@waterlandvanfriesland.nl of bel 0513-416030

Puzzelpagina nr. 04

Puzzel en win! In iedere editie staat een puzzel waarmee je leuke prijzen kunt winnen. Stuur je oplossing en adresgegevens naar: GrootMedia, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek of puzzel@grootmedia.nl. o.v.v. PUZZELOPLOSSING

1 mei 2025. Wij wensen je veel puzzelplezier!

AGENT BERAMEN BOEKEN BOOROMSLAG BOTERPEER CHINA CONGA DAMMER DENKER

Winnaar

puzzel grootDEFRYSKEMARREN 03-2025

John Melein uit Joure heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en te besteden bij Cine Sneek in Sneek

OPLOSSING EDITIE 03-2025: Zweedse puzzel: BREEDSPRAKIG // Cijferpuzzel: SCHIETGEBEDJE

COLOFON

GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van GrootMedia. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 24.500 exemplaren.

UITGEVER

GrootMedia BV

Zwarteweg 4 8603 AA Sneek

Telefoon 0515 745005

E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl

REDACTIETIPS?

redactie@grootdefryskemarren.nl

REDACTIECOÖRDINATOR

Annemarie Overbeek

EINDREDACTIE

Richard de Jonge

REDACTIE

Gea de Jong-Oud, Eelke Lok, Anna Boersma, Lotte van der Meij, Richard de Jonge, Rowena Ekiye.

VORMGEVING

Joke Krist

FOTOGRAFIE

Johan Brouwer

DOORBLAZEN ETALAGE GASBOL GEHORIG

GESTE HUSKY

JODELEN KAPMANTEL LIANEN

VADERDAG

VERKOOP

Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman

DRUK

Mediahuis Noord, Leeuwarden

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

• Adaptive Noise Control

• Inclusief Galaxy AI

• Accuduur tot 30 uur met oplaadcase

STOFZUIGER | GUARD M1

• Hoog zuigvermogen van 890W

• Hoogwaardig filter voor schone uitblaaslucht

• Pas het zuigvermogen eenvoudig aan jouw behoeften aan

• Groot bereik met 11 meter actieradius

• 60 dagen op proef*

* Na registratie via Miele ** 1 pak direct meegeleverd, 1 pak na registratie via Miele

NU SLECHTS LED 4K TV | 43PUS8009 AMBILIGHT (2024)

• 43" (109 cm) 4K LED Smart-tv

• 3-zijdig Philips Ambilight

• TITAN OS - Vind snel de beste series en films

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten

Bijlhout

Lemmer | Schulpen 9 | 0514-561296

Emmeloord | Achterom 2-4 | 0527-870070

Joure | Midstraat 124-126 | 0513-414205 ExpertLemmer ExpertEmmeloord

LAPTOP | 15-FD0250ND

• Intel® Core™ i5-1235U processor

• 15,6 Full HD IPS-beeldscherm

• 16GB DDR4 RAM

• 512GB SSD opslaggeheugen

• Windows 11 Home

Energieklasse A++ DRAADLOZE IN-EAR OORDOPJES | GALAXY BUDS3

WARMTEPOMPDROGER | TR7BOCHUM SENSIDRY

• 8 kg vulgewicht

• MixDry: droog katoen en synthetica samen

• PreciseDry: bespaart tijd en energie, beschermt je kleding

• Antikreuk: droogt je kleding gelijkmatig, voor minder kreukels

Ben jij klaar voor een avontuur aan het water?

Als ons nieuwe vakantiepark Fryske Mar binnenkort de deuren opent, zoeken wij enthousiaste collega’s die samen met ons de gasten een onvergetelijke tijd willen bezorgen.