GrootdeFryskeMarren 6-2023

EDITORIAL

Het is juni

Terwijl de regen op het dak van mijn werkkamer tikt, bedenk ik dat het al begin juni is en dat het nog steeds lijkt of de lente een beetje verstopt is. Sterker nog, ik heb een beetje het gevoel dat we al een half jaar in de herfst zitten en ik daardoor lichtelijk in de war ben. En tóch is het dus al juni, want ik zie wel babyvogeltjes, pykjes en lammetjes, de wegen die oplichten van het vele raapzaad dat er bloeit en ook de bomen kleuren groen. De natuur is niet in de war. De natuur bloeit en groeit door. Gelukkig maar.

Dat het juni is, blijkt ook uit het feit dat mijn jongste zoon zijn centrale examens net heeft afgerond en in juni zijn uitslag krijgt en zelf ben ik heel hard bezig met een groot en leuk project, waarvan de deadline begin juni is. Dus pakken we de zonnestralen die er af en toe wel zijn mee. Afgelopen weekenden hebben we eindelijk de eerste tochtjes met de boot kunnen maken. Later dan normaal, dát wel. Eenmaal op het water, is het weer op en top genieten. De wind door je haren, de warmte van de zonnestralen op je huid, een kopje thee op het dek, fijn.

Het leuke van varen in deze periode vind ik de reuring die ontstaat in de vele watersportplaatsen in Friesland en dát in combinatie met de rust van de natuur. Alsof alles uit de winterslaap komt. Wanneer we aan een Marrekriteeilandje overnachten is dat een heerlijke rustgevende beleving. Ons kleine drijvende huisje. Wakker worden op het water, door het gekwetter van de vogeltjes, is écht ontwaken met de natuur.

Voor wie juni ook spannende maand is, is Esmee van der Meulen, zij deed op 4 juni mee aan de Miss Grand verkiezing van Nederland, waarom dit haar droom is en hoe dit af is gelopen lees je verderop. Wie bezig zijn met het creëren van hun droom zijn jeugdvrienden Homme Bosma en Anne Zwigt samen met hun vrouwen runnen zij de restobar Noflik in Langweer. Hun toekomstplannen lees je in deze krant.

Zoals ik al begon, het is dus begin juni. En gelukkig maar, dat betekent dat de lente nog niet voorbij is en de zomer nog voor de deur staat om Friesland te ontdekken en te beleven.

Veel leesplezier!

Lotte van der Meij

Redacteur

LEKKER LEZEN

6. TAXATEUR JAN POTIJK

20. FACE TO FACE MET ESMEE VAN DER MEULEN UIT LEMMER

26. VERZAMELAAR JAN KNOOP

MAATSCHAPPIJ & SAMENLEVING

11. TUSKEN DE MARREN NIEUWS VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

ACTUEEL

25. EMILY DIEPEVEEN-ZWART NEEMT AFSCHEID VAN IT TOANHÚS

29. VROUWEN VAN NU GAASTERLAND STOPT NA 105 JAAR

SPORT

30. SC JOURE KORFBALLERS PROMOVEREN VOOR DE DERDE KEER OP RIJ

33. MAARTEN VAN DER WEIJDEN GAAT 600 KILOMETER LANGE EXTREME UITDAGING AAN

34. JOUSTER JBV SKARBOULE BESTAAT DERTIG JAAR

CULTUUR & UITGAAN

40. BÛTER, BREA EN FETTE BLUES HÂLDE ÚS ÚT IF FERSOARGINGSTEHÛS

44. UITAGENDA

VVV WATERLAND VAN FRIESLAND

Kunstenares

Siska Tol super

trots op Ballon van Staal

JOURE - Aan de A6 bij Joure staat sinds kort een acht meter hoge stalen ballon. Het kunstwerk van Siska Tol uit Lemmer moet de herkenbaarheid van het knooppunt vergroten. Onlangs werd de ballon door wethouders Luciënne Boelsma en Irona Groeneveld samen met de maakster officieel gedoopt. Dit gebeurde met champagne terwijl in een drietal ballonmanden in samenwerking van de Friese Ballonfeesten de brander werd ontstoken.

Tol is “super trots dat het er staat. Het is echt ongelofelijk.’’ De totstandkoming heeft uiteindelijk bijna vier jaar geduurd, omdat volgens de kunstenares het ontwerp eerst een jaar bij de gemeente heeft gelegen “toen kwam corona ertussen en er kwamen wat bezwaarschriften. Dan zijn er zomaar vier jaar voorbij.’’

Identiteit van Joure

In het grote ballonkunstwerk van Tol zijn Friese paarden, weidevogels en water te zien. Elementen die volgens de maakster horen bij Joure en De Fryske Marren, onderwerpen die het eerste bij haar opkwamen.

Vissen, digibeten, beuners en onderwaterwereld in optocht Scharsterbrug

Bijna drieduizend bezoekers genieten in openluchttheater bij Herema Park Live

JOURE - De insteek van de organisatie is om zowel lokale bands als grote landelijke acts een podium te geven. Zo was het zaterdag ook tijdens de tweede editie van Herema Park Live. Het Jouster park was weer omgetoverd tot een prachtig openluchttheater. Bijna drieduizend bezoekers beleefden er een heerlijk muzikaal feest.

De line-up bestond uit de lokale band Crimping Iron. Deze groep won het optreden voor het grote publiek met de publiekswinst tijdens ‘Joure Gaat Vreemd’. De andere lokale acts tijdens Herema Park Live waren ‘Girls on Top’ en de band G-String die de toehoorders lieten genieten van de Golden Earring hits.Grote nationale acts die het publiek in het park muzikaal vermaakten waren Jett Rebel en BLØF. Met name die laatste band wist het publiek volop mee te laten doen met hits als ‘Zoutelande’ en ‘Omarm me’. De avond werd feestelijk afgesloten door DJ Lars.

Eerste Biotec

XLase Plus Diode Laser apparaat in Friesland

JOURE - Wellness & Beauty Instituut de Woudfennen gaat mee met de tijd en heeft geïnvesteerd in een revolutionair Diode Laser apparaat. Vanaf 23 mei zijn de beauty professionals van de Woudfennen gestart met nieuwe behandelingen. Het Biotec XLase Diode Laser apparaat is het eerste revolutionaire laserapparaat in Friesland.

10 juni Feestdag bij Hego Buiten in Hommerts

HOMMERTS – Aanstaande zaterdag viert Hego Buiten in Hommerts het 50-jarig bestaan. Dit gebeurt met een spetterende jubileumdag.

In de halve eeuw dat Hego bestaat heeft het bedrijf zich gespecialiseerd in het inrichten van buitenruimtes. Of het nu gaat om de ruimte rondom je bedrijf of om je tuin, Hego staat je bij met de mooiste materialen, het beste advies en de juiste vakman. Komende zaterdag 10 juni wordt er in de grote showtuin van Hego aandacht besteed aan het inrichten van de tuin. Samen met leveranciers worden kennissessies en demo’s verzorgd. Disciplines als tuinverlichting, de aanleg of renovatie van de vijver en het invoegen van bestrating om onkruid tegen te gaan, komen aan bod.

Voor wie het lastig vindt om tot een goede inrichting van de buitenruimte te komen, is er een ontwerpafdeling die verder kan helpen. Tuinplannen? Dan is zaterdag wellicht een goed moment om Hego Buiten I De buiteninrichters te bezoeken. Want op deze dag maak je kans tot wel 50% korting, heel 2023 geldig, aan het draaiend rad.

Het is een veelzijdig apparaat dat behandelingen biedt voor vele toepassingen, zowel op het gebied van permanente laserontharing, carbon laser peelings, huidverbetering, zweetklieren, couperose en aangetaste nagels. Een multi-inzetbaar apparaat dat ook nog eens geschikt is voor elk huidtype.

Dankzij de unieke technologie en het verbeterde koelsysteem van de diode laser, kunnen cliënten ervaren hoe het is om met de uitstekende techniek snel en comfortabel behandeld te worden. Voor permanente ontharing zijn gemiddeld 6-8 behandelingen nodig voor een zijdezacht en haarvrij resultaat.

Om ervoor te zorgen dat gasten deze behandeling zelf kunnen ervaren, zijn er in de maand mei en juni verschillende aanbiedingen op het gebied van permanente ontharing, huidverbetering en het behandelen van schimmelnagels.

Het beste is om voor de behandeling een vrijblijvend adviesgesprek in te plannen met een van de beauty professionals van de Woudfennen om te kijken welke laserbehandeling het beste past.

Sportieve en gezellige buurtenstrijd tijdens vijftigste Sondeler Bil

SCHARSTERBRUG - In Scharsterbrug werd afgelopen weekend het jaarlijkse dorpsfeest gehouden. Op zaterdagochtend is het traditioneel tijd voor de optocht. Zeven verschillende creaties trokken door de straten.

Er werd onder andere gevist bij de Scharsterrijn, gebeund, er liepen digibeten mee en er werd een kijkje genomen in de onderwaterwereld. De toeschouwers langs de kant vermaakten zich prima met al het moois dat voorbij kwam.

SONDEL - Het is de tijd van de dorpsfeesten. Zo ook in Sondel, de vijftigste editie van de Sondeler Bil werd gehouden. In het verleden een tweejaarlijkse lokale bedrijvenbeurs, maar nu een gezellig feest voor de inwoners. Zaterdag vond er een sportieve strijd plaats tijdens het buurtenkamp.

Op het terrein rondom dorpshuis ‘De Bining’ vonden verschillende spellen plaats. De activiteiten droegen namen als ‘Studio Sport’, ‘Formule 1’, ‘Glij ‘m erin’ en ‘Smaakpolitie’. Tussendoor was het rode draad spel ‘Netflix’. Jong en oud beleefden veel plezier aan alle sportieve vermaak dat de organisatie in petto had. De Sondeler Bil werd zondag afgesloten met een gospelconcert.

100-jarige VV Lemmer viert groots feest

LEMMER - Voetbalvereniging Lemmer vierde groots het 100-jarig bestaan. Waar eerder dit jaar het centrum al rood kleurde door vuurwerk en fakkels voor de jubilaris, werd er afgelopen weekend feest gevierd.

Op vrijdagavond speelden onder andere

Oud Lemmer en Oud CVVO 1 tegen elkaar op sportpark Lemstervaart. De wedstrijd werd met winst afgesloten door de jubilaris: 2-1. Er werd niet alleen een balletje getrapt, er werden ook veel herinneringen uit de historie van de club opgehaald. Na de voetbalwedstrijden was er een optreden van Rintje Kas.

Aandacht clubiconen

Er was ook aandacht voor mensen die veel voor Lemmer hebben betekend. “Zoals de spreekbuis van Lemmer, Jan Andrea, geveld door het noodlot, Piet Burgers (101 jaar jong), voormalig voorzitter en leider bij onze club en grootheden als ‘Lytse’ Gauke Bootsma en Marten Scheffer. Zij werden met de egards behandeld die zij in al die jaren hebben verdiend’’, aldus Albert Aukema van VV Lemmer.

Jou’re Brass

houdt muzikale

Elfstedentocht

JOURE - Op zaterdag 10 juni houdt Jou’re Brass, het nieuwste onderdeel van Con Spirito Joure, een muzikale Elfstedentocht. In het najaar van 2022 is Jou’re Brass gestart en de tocht langs de Friese elf steden is het eerste evenement van de enthousiaste groep blazers.

Tijdens dit evenement brengt de band een deel van hun frisse, herkenbare (pop) repertoire ten gehore gaan brengen. Het vertrek is ’s morgens vanuit standplaats Joure, waarna de club met de bus Friesland rondgaat.

Om 18.25 uur wordt in de Midstraat in Joure de gehele set gespeeld als afsluiting van deze dag. Via de social media kanalen van Con Spirito is de voortgang van de muzikale tocht te volgen.

Open dag Natuurbegraafplaats

Fryslân

NIEUWEHORNE – Op zondag 25 juni is er voor het eerst in lange tijd weer een open dag op Natuurbegraafplaats Fryslân in Nieuwehorne. Het anders zo rustige terrein staat dan even bol van de activiteiten.

De eerste natuurbegraafplaats van Friesland is acht jaar geleden officieel geopend en heeft zich ontwikkeld tot een levendig en kleurrijk natuurgebied. “Het is een plek van leven, al wordt het ingericht na de dood. Nu alles goed groeit en in bloei staat, illustreert dat het idee van een kringloop van het leven erg mooi”, aldus eigenaar Ab van Middelkoop.

De open dag vindt plaats van 11.00 tot 16.00 uur aan de Achtste Wijk in Nieuwehorne.

Iepenloftspul

Bantega - De Sûnderes

BANTEGA - ‘De Sûnderes’ is een komisch, magisch en bij vlagen absurdistisch iepenloftspul (openluchtspel) op een bijzondere locatie. Het is een verhaal over fantasie, vriendschap, twijfels en het terugvinden van jezelf.

‘De Sûnders’ vertelt het verhaal over de beroemde kinderboekenschrijfster Nina die teruggaat naar haar geboortegrond. Net buiten het dorp Bantega ligt een watertje dat de Bantegaasters ‘de Kolk’ noemen. Dit is de plaats waar Nina bijna elke nacht in haar dromen meegezogen wordt in een draaikolk die haar naar enorme diepten voert.

Ze besluit een antwoord te zoeken op de vraag waarom deze nachtmerrie haar zo plaagt. Bij ‘de Kolk’ ontmoet de praatgrage Nina de zwijgzame Frans. Za haalt hem over om samen verhalen te bedenken over wat er allemaal op de plaats gebeurt en gebeuren

Eelke’s vinger op de zere plek

Digitale wrâld

Foaropsteld: de gemeente De Fryske Marren is in leave gemeente dy’t it har ynwenners sa plezierich mooglik meitsje wol. In sosjale gemeente dy’t alles wat boppe it maaifjild útkomt, lykas tritich meter hege patatpealen, fan te foaren omseaget.

Yn dat ferbân bin se nóch wat moais fan doel: om wachttiden yn it gemeentehûs op De Jouwer en op de servicepunten yn Balk en Lemmer foar te kommen, kin je je aanst digitaal opjaan. Gjin wachtrigen mear. It is ien fan de maatregels fan de gemeente om de kwaliteit fan de tsjinstferliening te ferbetterjen en te modernisearjen. Dus ek at je in simpele fraach ha, lykas: ‘Wat kostet in nij hûs yn Sint Nyk?’, dan kin je dy fraach ek digitaal stelle. Ynspylje op de nije moderne tiid. Prima.

Sa liket it. Want ik ha no twa kear it wurd digitaal brûkt, mar der bin sat lju dy’t amper witte wat dat is. “No juh, fia de kompjoeter, de laptop of de telefoan.” “Ja mar hoe moat dat dan?”

Se hienen earst ris sjen moatten yn guon oare al digitaal modernisearre gemeenten. Dat giet net oeral like goed. Yn Harns sit it gemeentehûs bygelyks op slot en kin je der inkeld yn at je in bewiis fan je kompjoeter ha. Sa’n droktekene fjouswerkantsje, eeeh… sa’n QR code.

Romtes mei gemeenteloketten ha ek sa’n grut digitaal yngewikkeld skerm, mar se meitsje my net folle wizer. Der dwarrelje rûnom gâns lju ferdwaald yn dy romtes om. En at je in fraach ha, krije je trije wike letter in mailtsje wer werom dat se jo fraach binnen krigen ha. En dat der ea in andert komme sil. En dat andert blykt in pear moanne letter te wêzen dat it hûs tusken de twa en fiif ton kostet. Amtners spylje de fragen net troch oan de ferantwurdlike polityk.

Mar sa’k sei, De Fryske Marren hâldt fan syn ynwenners. It is noch net wis wannear at se digitaal wurde sille. Miskien sjogge se dan dochs noch wol yn oare gemeentes. En boppedat komt hjir oeral in saneamde ‘snelle balie’. Dêr hoech je gjin ôfspraak foar te meitsjen. Dêr stiet aanst in lange rige foar.

kan. De verhalen komen tot leven en brengen Nina langzaamaan dichterbij het antwoord dat diep in haar verborgen ligt.

De voorstellingen, in het Frysk, starten om 20:30 uur op 8, 9, 10, 13, 16 en 17 juni.

‘De Sûnderes’ wordt uitgevoerd

naast en op

De Kolk in Bantega.

Foto Johan Westenbroek

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.

De vinger op de zere plek….

Jan Potijk is geboren en getogen in Joure. Sinds 25 jaar woont hij in Scharsterbrug. Als kind was hij al een verzamelaar en wilde hij van dingen weten hoe oud ze waren. Nu is deze vijftiger niet alleen verzamelaar, handelaar én taxateur, maar bovenal is hij een tevreden mens.

H“Tevredenheid is de sleutel tot geluk”

ij ontvangt ons in de keuken van zijn huis in Scharsterbrug. Voor de gelegenheid heeft hij opgeruimd. Normaalgesproken staat het hier vol spullen die hij op markten, in de kringloop en van particulieren koopt. Aan de keukentafel doet hij vervolgens research. Online en in de vele naslagwerken waarover hij beschikt, zoekt hij de juiste omschrijving van zijn aankopen. Vervolgens brengt hij de spullen naar een veiling waar ze per opbod worden verkocht.

DUBBELE DOSIS

Voordat we meer over zijn werk horen, eerst even terug naar zijn liefde voor verzamelen. “Als klein manneke ging ik met mijn ouders naar de markt in Makkinga en Bakkeveen”, vertelt hij. “Ook namen ze me mee naar rommelmarkten van kerken en buurthuizen. Ik was een jaar of zes toen ik mijn eerste Matchbox autootje kocht. Dat was de start van mijn eerste verzameling. Als kind vroeg ik me al af hoe oud iets was. Dat probeerde ik dan uit te vinden. Er was nog geen internet, dus moest ik het hebben van boeken of verzamelaars. Het verzamelen heeft er altijd in gezeten. Mijn zus heeft er minder mee. Ik denk dat ik een dubbele dosis van mijn ouders heb gekregen.”

NAAR GRACELAND

“Vanaf mijn achttiende werd ik groot Elvis-fan en verzamelde ik alles van hem. Geen prullaria zoals asbakken, sjaaltjes, deurmatten en spiegeltjes, maar platen. Ik probeerde de eerste persingen te krijgen. Die verzameling staat nu op een laag pitje, want ik heb alles wat ik wilde hebben. Voor mijn vijftigste verjaardag heb ik van mijn familie en schoonfamilie geld gekregen om naar Graceland, het landgoed waar Elvis twintig jaar heeft gewoond, te gaan. Ik ben van plan daar op 16 augustus, zijn sterfdatum, te zijn. Ik ga met een Elvis-reis van de fanclub. Mijn vriendin weet nog niet of ze mee wil. Voor haar is het wat veel Elvis. Dat begrijp ik wel, maar ik wil het graag een keer meemaken tussen de fans, de commercie, alle toeters en bellen.”

TEKST LUTSKE BONSMA // FOTO’S JOHAN BROUWER

TAXATEUR JAN POTIJK

“Het verzamelen heeft er altijd in gezeten”

RELATIE

Sinds zes jaar heeft Jan een relatie met Eva. “Ik ben heel lang alleen geweest. Dat vond ik prima, want ik was gelukkig met mezelf. Ik was niet op zoek, maar toen kwam ik Eva tegen op een veiling en het klikte. We kennen elkaar een jaar of tien. Sinds vier jaar wonen we samen. En ik moet zeggen het is veel leuker met z’n tweetjes. Wel is het wennen als je zo lang je eigen koers hebt kunnen varen. Als je heel lang alleen bent, word je star. Nu word ik meer flexibel en dat is alleen maar goed.”

VAN VERZAMELAAR NAAR

HANDELAAR

Jan is dus een verzamelaar, maar net als de meeste verzamelaars werd hij ook handelaar. “Je krijgt zoveel spullen, die kun je niet meer kwijt. En op een gegeven moment zie je dingen die niet meer in je verzameling passen. Die ga je verkopen. Soms heb je ook geld nodig om goede stukken te krijgen; dan ga je de mindere stukken verkopen. Dat is een opwaardering van je verzameling. Ik koop en verkoop kunst, antiek en design. Daarnaast doe ik taxaties. Er is geen kant-en-klare opleiding voor taxateur. Je kunt geschiedenis of

kunstgeschiedenis studeren voor de theoretische kennis, maar taxeren is een kwestie van doen. Waar je de meeste ervaring opdoet is bij een veilinghuis. Ik heb veertien jaar bij Ald Fryslân, het veilinghuis in IJlst gewerkt. In die tijd hadden we zes veilingen per jaar. Je hebt drieduizend kavels (één of meer voorwerpen die in één keer worden geveild, red.) per veiling, maar niet alles gaat naar de veiling. Per veiling heb je wel zesduizend kavels in handen. We waren met twee taxateurs, maar in veertien jaar heb ik heel veel dingen gezien en heel veel dingen in handen gehad. Van topkwaliteit tot de grootste bagger. Je kunt dit vak nooit sneller en beter leren dan door te doen. Daarnaast heb ik veel boeken, waaruit ik kan putten.”

JAGEN

“Ik heb veertien jaar met heel veel plezier in IJlst gewerkt, maar ik was 45 en ik dacht: ‘Als ik nog iets anders wil, moet ik het nu doen.’ Bovendien miste ik een stukje vrijheid, en ik was klaar voor de volgende stap. In 2017 ben ik mijn eigen bedrijf, Jantiquair, gestart. Dat was niet makkelijk. In loondienst krijg je elke maand salaris op je rekening; nu moet je je eigen worm gaan vangen. Ik had

een concurrentiebeding en mocht twee jaar geen taxaties doen. Dus deed ik alleen handel. Ik koop bij de kringloop, bij particulieren, en op de markt. Markten zijn vaak in het weekend, dan sta ik vroeg op, om bij de opening van de markt te zijn. Ik sta dan, met andere handelaren, achter een touw of een hek. Als dat open gaat schiet iedereen een kant op, en dan is het jagen. Ik moet de ruwe diamantjes ertussenuit plukken. Ik doe een snelle eerste ronde en ik zeg altijd: ‘Als iets kwaliteit heeft, zwaait het naar me’. Dat koop ik meteen. De tweede ronde doe ik rustiger aan, maak hier en daar een praatje, en kijk of er interessante boeken, naslagwerken of sieraden te koop zijn. De derde ronde heb ik tijd voor langere gesprekken. Ik neem de aankopen mee naar huis, daar doe ik research en maak de spullen klaar voor de veiling die het verkoopt. Handel is mijn broodwinning, want van taxeren kun je niet leven.”

EÉN PET OP

Jan is dus taxateur en handelaar. Bijt dat elkaar niet? “Nee, want je hebt altijd één pet op. Als taxateur ben je geen handelaar. In april was ik taxateur in de Marktloads in Sint Nyk. Die dag ben ik taxateur, dan ben ik geen handelaar. Ik koop niks. Dat kan ook niet. De wereld waarin ik werk is bijzonder klein. Iedereen kent elkaar. Als je een fout maakt of niet integer genoeg bent dan kun je je vak niet uitoefenen. In Sint Nyk zijn bijna zeventig mensen geweest. Het was erg leuk en ook spannend, want je weet nooit waar de mensen mee komen. Ieder mocht drie voorwerpen meenemen. Natuurlijk zijn dat huis- tuin- en keukendingen die ik vaak zie zoals zakhorloges, kralenbeursjes en bloedkoralen, maar soms zit er iets tussen waarvan je denkt: ‘Hoe is het mogelijk dat iemand daarmee komt’. Dat zijn de krenten in de pap. Mensen die naar een taxatie komen zijn benieuwd naar de financiële waarde, maar ze willen vooral het verhaal van een voorwerp weten. Ik taxeer aardewerk, volkskunst, glaswerk, bronzen beelden

en schilderijen. En ik leer elke dag. Dat is het mooiste van dit vak.”

GELUKKIG MENS

Als taxateur moet je dus integer zijn. Dat heeft Jan meegekregen uit zijn opvoeding. En wat nog meer? “Als je iets echt wilt en ervoor gaat, dan lukt het. Misschien niet de eerste keer, maar het komt wel. Je moet doorzetten, nooit opgeven. Wat ik ook heb mee gekregen: Tel je zegeningen. Wees tevreden met wat je hebt.” Hij wijst naar het keukenraam. “Kijk naar buiten. Alles is frisgroen, de temperatuur wordt weer lekker. Ik houd van de lente. Wat mijn leven nog meer de moeite waard maakt? Eva! En familie, vrienden, vrijheid, werk doen wat ik ontzettend leuk vind. Tevredenheid is de sleutel naar geluk. Als je tevreden bent met jezelf, met waar je bent en met wie je bent, mag je in je handen knijpen. Ik voel me gezegend, echte tegenslagen heb ik niet gehad. Mijn ouders leven nog, met mijn zus, haar kinderen en haar vriend ga ik goed om. Ik ben een gelukkig mens.”

TROTS

“Wanneer ik trots ben op mijn werk? Ik had een schilderij van Piet Slager gevonden, en dat hangt nu in bruikleen in een museum in Den Bosch. Piet Slager is afkomstig uit een schilderfamilie in Den Bosch. Ik ontdekte dat er in die stad een museum Slager is. Eva heeft hen gemaild en binnen een dag hadden we antwoord. Ze wisten dat het schilderij bestond, want ze hadden er een afbeelding van, maar ze waren het kwijt. Ze wilden het heel graag hebben. Ik vind dat het daar thuis hoort, en Eva en ik hebben het officieel overgedragen. Het is schoongemaakt en gerestaureerd, want het was niet in een geweldige staat. De komende tien jaar hangt het in het museum. Ze zijn er zo blij mee. Dat vind ik leuk, en daar ben ik trots op. Dat is ook zo als ik iets koop waarover ik een goed gevoel heb of denk ‘het heeft iets’, maar waarvan ik niet zeker weet of het wel zo goed is. Als het dan wordt geveild en veel opbrengt, dan ben ik ook trots.”

““Als iets kwaliteit heeft, zwaait het naar me”

vervolg van pagina 6

“Leren taxeren is een kwestie van doen”

De Big Green is een simpele, maar e ectieve manier van kalkpreventie waarbij mineralen zoals calcium en magnesium in het water blijven. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is. Hierdoor blijft de smaak van het ge lterde water gelijk terwijl de e ectiviteit gelijk is aan een ontharder. De Big Green gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën.

INHOUD

• Afvalcoaches De Fryske Marren

• Ons nieuwe gemeentemagazine Mar & Fean is uit

• Een moeilijke brief makkelijk maken

• Eindeloos recyclen: het eeuwige leven van glas

• De omgevingswet: één wet voor de hele leefomgeving

• Energie besparen? begin bij de energiecoach

• Ambassadeur voor verduurzaming Douwe Zwaga

• Nieuwe invulling Driehoek Joure Zuid

Gemeentelijke activiteiten kalender

Vergaderingen gemeenteraad

Woensdag 21 juni

Raadsvergadering, 19.30 uur

Woensdag 28 juni

Petear, 19.30 uur

Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/ gemeenteraad

Eind mei is editie twee van ons gemeentemagazine Mar & Mear, huis-aan-huis in de gemeente verspreid (niet als u een nee/nee sticker heeft). In deze editie staat het thema (sociale) duurzaamheid centraal. Daarnaast leest u er mooie verhalen over onze prachtige gemeente.

Geen magazine in de brievenbus?

Heeft u nog geen Mar & Mear ontvangen dan kunt u een exemplaar afhalen bij het gemeentehuis in Joure, bij het servicepunt in Balk of Lemmer of op een afgiftepunt bij u in de buurt. Ook kunt u de digitale gemeentegids vinden op onze website via defryskemarren.nl/gemeentemagazinemar-mear. Wij wensen u veel leesplezier in dit vernieuwde gemeentemagazine!

Afvalcoaches De Fryske Marren

Kent u Mieke en Lisanne al? Zij zijn onze afvalcoaches en helpen u graag met allerlei tips over afval scheiden, het verminderen van restafval én vragen over wat er naar de milieustraat kan. De afvalcoaches kijken ook mee in de wijken met wat er wel en niet goed gaat bij het scheiden van afval in de containers. Een groot deel van het afval bestaat namelijk nog steeds uit grondstoffen en het is zonde om die te verbranden.

Daarnaast kijken de afvalcoaches naar de omgeving, bijvoorbeeld of er zwerfafval op straat ligt. Wat leeft er in de gemeente wat betreft de afvalinzameling en waar loopt u, als inwoner, tegenaan bij het scheiden van afval. Onze afvalcoaches zijn het aanspreekpunt voor al dit soort vragen en denken actief met u mee in oplossingen.

Bekijk hier de video

nieuwe gemeentemagazine Mar & Mear is uit

WETHOUDER DUURZAAMHEID IRONA GROENEVELD

Een moeilijke brief makkelijk maken

Als kind was taal niet echt haar ding. Toch is Nynke Benedictus, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling, binnen De Fryske Marren aanjager voor de aanpak van laaggeletterdheid. En dat terwijl ze is opgeleid als fysiotherapeut. Dat wakkert de nieuwsgierigheid aan…

“Na een aantal jaren als fysiotherapeut realiseerde ik me dat de gezondheidszorg veel breder is. Ik ging via een adviesbureau voor gemeentes werken om de aanvragen voor de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) te beoordelen. Daar kwam mijn medische achtergrond goed van pas. Een paar jaar later werd ik beleidsmedewerker bij een gemeente en kwam ik in aanraking met laaggeletterdheid. Dat vond ik zo leuk dat ik daarmee verder ben gegaan”, aldus Nynke.

Bewustwording

Als je laaggeletterd bent, heb je moeite met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. In het dagelijkse leven kom je dan vaak voor praktische problemen te staan. Denk bijvoorbeeld aan problemen met het betalen van rekeningen, het bestellen van medicijnen, wachtwoorden aanmaken en inloggen op een website. “Vaak zijn de briefschrijvers − zoals bedrijven, organisaties en overheden − zich onbewust van hun te moeilijke taalniveau. Dat wil ik graag veranderen.”

Taalambassadeur

Daarom werkt Nynke graag samen met een taalambassadeur, iemand die zelf laaggeletterd was en heel goed

de vinger op de zere plek kan leggen. Samen bezoeken ze organisaties die hun brieven al gemakkelijker hebben gemaakt. Tegenwoordig gebeurt dit ook steeds vaker met beeldbrieven. Dat zijn brieven met vakjes en tekeningen die direct duidelijk maken wat er van je wordt verwacht. “Er is best veel schaamte met betrekking tot dit onderwerp en dat is jammer. Want de tekortkoming ligt uiteindelijk niet bij de lezer, maar bij de schrijver − dié zou het makkelijker moeten maken”, benadrukt Nynke. “Als kind vond ik taal best lastig. Daarom vind ik het misschien nu wel een uitdaging om te blijven puzzelen. Hoe kunnen we dit beter doen?”

Vier grote gevolgen

ynke noemt een aantal risico’s voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven:

Brievenwasserette

Gelukkig zijn er verschillende hulpmiddelen. De brievenwasserette in het gemeentehuis bijvoorbeeld. Inwoners kunnen hier ingewikkelde brieven inleveren en laten vertalen naar begrijpelijke tekst. Nynke: “Vaak hebben organisaties een blinde vlek op dit gebied. Daarom sturen we deze brieven ook terug naar deze organisaties. Je hoeft een ingewikkelde brief echt niet te accepteren.”

De Bieb helpt

Ook bij de Bieb kun je terecht. Daar helpen ze bij het computeren, het leren voorlezen of omgaan met je (werk)tablet. Er is bij de Bieb ook een

Informatiepunt Digitale Overheid (IDO). Daar kun je terecht voor overheidszaken zoals inloggen bij de Belastingdienst. Vind je het invullen van dit soort formulieren lastig? Dan helpt Sociaal Werk De Kear je hierbij. Nynke: “Weet dat het niet aan jou ligt. Het systeem is gewoon erg ingewikkeld. Vraag daarom hulp. Ik gun iedereen dezelfde kansen, om gewoon mee te kunnen doen. Dat geeft je de vrijheid om jezelf te ontwikkelen.”

Oproepje

1.

hebben vaak een laag inkomen en groeien moeilijk door in hun werk.

2. Ze hebben meer problemen met de gezondheid.

3. Ze hebben vaak een taalachterstand die ook wordt doorgegeven aan hun kinderen.

Ken je iemand die moeite heeft met lezen en schrijven? Maak het bespreekbaar en biedt aan om samen hulp te zoeken. Zoals bij de Bieb of via Sociaal Werk De Kear. Het leven is veel mooier wanneer mensen controle hebben over taal en/of digitale vaardigheden. Je kunt dan veel beter meedoen, dingen begrijpen en contacten opbouwen.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Ze

4. Ze kunnen informatie moeilijk lezen waardoor ze ook financiële problemen hebben en betalingsachterstanden.

- NYNKE -

‘De tekortkoming ligt bij de schrijver, niet bij de lezer’

Eindeloos recyclen: het eeuwige leven van glas

Glas heeft een unieke eigenschap: het verliest nooit aan kwaliteit. Dit betekent dat we het steeds weer opnieuw kunnen recyclen, zo vaak we willen. Belangrijk is wel dat het op de juiste manier gebeurt.

Recycling is letterlijk een kringloop: van afval naar grondstoffen naar producten en weer de cirkel rond. Zo besparen we grondstoffen en energie, wat goed is voor het milieu. Die energiebesparing is te danken aan het feit dat voor recyclen minder energie nodig is dan voor het maken van compleet nieuwe producten.

Glas vormt hierop geen uitzondering. De scherven van flessen en potten, oftewel verpakkingsglas, zijn uitstekend te gebruiken voor de productie van nieuwe flessen en potten. Glasscherven smelten bij een lagere temperatuur dan de grondstoffen voor nieuw glas (kwartszand, soda en kalk). Bij glas dat helemaal uit gerecycled glas bestaat, komt dat neer op een energiebesparing van 25 procent.

Wel of niet in de glasbak

In Nederland doen wij het op het gebied van glasrecycling al best goed. Ruim 60 procent van het glas dat hier uit de fabriek komt, bestaat uit gerecycled materiaal. Maar dat betekent ook dat een deel van het glas nog steeds níét goed wordt gerecycled en dat is zonde. Het is zelfs zo dat

glas dat onterecht in de glasbak belandt, de recycling verstoort. De glasbak is alleen bedoeld voor verpakkingsglas. Nietverpakkingsglas heeft een andere samenstelling of een ander smeltpunt. Je kunt ze daarom niet met elkaar mengen.

Wel in de glasbak moeten glazen potten en flessen, ook met restjes. Dit is inclusief kleine flesjes en potjes, zoals medicijnflesjes, parfumflesjes, crèmepotjes en potjes waar kruiden of babyvoeding in heeft gezeten. Schoonschrapen is gewenst, omspoelen of afwassen is niet nodig. Het is van belang om het glas in de glasbak met de juiste ‘kleur’ te gooien. Wit glas is bijvoorbeeld alleen te maken van witte glasscherven. Van een mengsel, ook wel bont glas genoemd, kan alleen bruin glas worden gemaakt. Metalen deksels en doppen mogen mee de glasbak in; die worden later uit het glas gevist en leveren het recyclingbedrijf geld op.

Niet in de glasbak mogen drinkglazen, schalen, vazen en kristal. Gooit u dit soort glas weg, dan moet het in de grijze container. Ook vensterglas, glas

van lijsten en spiegelglas (vlakglas) horen niet in de glasbak. Dit materiaal kunt u inleveren bij de glashandel of de milieuterreinen in Harich, Joure en Lemmer.

Weer op weg naar de winkel

Het glas uit de glasbak doorloopt een zorgvuldig traject. Na inzameling haalt het recyclingbedrijf deksels, doppen, kurken en etiketten met behulp van magneten en een luchtstroom uit de glasscherven. Grote stukken vervuiling, zoals aardewerk en plastic, worden met een laser herkend en handmatig eruit gehaald. Is zo goed als alle verontreiniging uit het glas verwijderd, dan worden de scherven zo’n acht weken opgeslagen. In die tijd verdwijnen de resten van voeding en drank.

De glasscherven gaan vervolgens naar de glasfabrikant. Die smelt de scherven en maakt er nieuwe flessen en potten van. Producenten verpakken daar hun producten in en na verkoop in de winkel en gebruik door de consument begint de kringloop opnieuw.

In de afvalapp van De Fryske Marren vindt u een overzicht van de glasbakken in onze gemeente. Meer informatie en tips over glasrecycling vindt u op de website van Milieu Centraal:

DE OMGEVINGSWET: ÉÉN WET VOOR DE HELE LEEFOMGEVING

It giet oan! Na een aantal keren uitstel gebeurt het op 1 januari 2024 dan toch echt: de invoering van de Omgevingswet. ‘Eenvoudig beter’ is het bijbehorende motto. Wat houdt deze nieuwe wet in en wat gaan we ervan merken?

Stel, je wilt je garage ombouwen tot bedrijfsruimte. Of voor eigen gebruik duurzame energie opwekken. Met de Omgevingswet is het makkelijker om dit soort initiatieven op te zetten. De wet vervangt alle wetten voor de leefomgeving – denk aan wetten voor wonen, ruimte, infrastructuur, milieu en water – die op dit moment nog van toepassing zijn. Wie wil weten welke regels op een specifieke plek gelden, kan dat straks eenvoudig online opzoeken in een nieuw digitaal Omgevingsloket. Het aanvragen van een vergunning of het doen van een melding is vervolgens meteen via dat loket te regelen. Dit bespaart tijd en moeite.

Tijdswinst

Die tijdwinst is extra groot doordat vanaf 1 januari de aanvraagprocedure voor een omgevingsvergunning normaal gesproken nog maar maximaal acht weken duurt. Dit is ook bij ingewikkelde planologische aanvragen. Dat is een fors verschil met de zes maanden die daar nu in bepaalde gevallen voor staan. “Gemeenten hawwe it stigma dat harren prosessen stadich ferrinne”, zegt wethouder Chris van Hes. “Mei de ynfiering fan de Omgevingswet wurde terminen koarter en dêrom prosessen flugger. Ek litte wy mear oan ynwenners sels oer, op basis fan fertrouwen. In inisjatyf moat dan wol globaal yn de fisy fan ús libbensomjouwing pasje.”

Vooroverleg met belanghebbenden

Daar staat tegenover dat de nieuwe wet extra veel nadruk legt op vooroverleg. Dit houdt in dat een initiatiefnemer zijn of haar plannen afstemt met alle andere belanghebbenden, nog vóór het indienen van de vergunningaanvraag.

“Het kan bijvoorbeeld betekenen dat je met de buren in gesprek gaat over je voornemen om een dakkapel op je woning te laten plaatsen”, zegt Alle Jacob Bremer, coördinator cluster vergunningen bij de gemeente. “Of dat je zelfs een bijeenkomst organiseert voor de buurt en andere betrokken partijen. Vooroverleg is in de meeste gevallen niet verplicht, maar wij raden het wel altijd aan.”

Om inwoners hierbij te helpen, heeft de gemeente een Participatiewijzer Ruimtelijke Initiatieven opgesteld. Chris hoopt dat iedereen de meerwaarde ziet van goede afstemming aan de voorkant. “It is fansels sawiesa noflik om mei belutsenen safolle mooglik op ien line te sitten. Mar sa ’n foaroerlis kin fan noch grutter nut wêze. Miskien

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

blykt wol dat je je inisjatyf tegearre mei oaren oppakke kinne en smyt dat foardielen op. Of krigest yn oerlis mei de amtner in better byld fan wat wol en net mooglik is en kinst dêr dyn oanfraach noch op oanpasse.”

Omgevingsplan vervangt

bestemmingsplannen

Voor het toepassen van de Omgevingswet hebben gemeenten een aantal nieuwe instrumenten gekregen.

Een daarvan is het omgevingsplan. Dit plan vervangt de bestemmingsplannen en allerlei verordeningen. Een belangrijk verschil met een bestemmingsplan is dat het omgevingsplan breder is. De regels in het plan gaan niet alleen over gebruik van grond en gebouwen, maar ook over onderwerpen als geluid, geur, landschap, natuur en duurzaamheid. Daarnaast kunnen gemeenten hun omgevingsplan globaler en flexibeler vormgeven. Zo is er, binnen de gestelde kaders, meer ruimte voor initiatieven van inwoners.

Een ander verschil met een bestemmingsplan is dat een omgevingsplan geboden kan bevatten. Die dienen vaak een maatschappelijk doel. Denk bijvoorbeeld aan een gebod om een bepaald percentage van de tuin onverhard te laten, omwille van klimaatadaptatie.

‘Wy litte mear oan ynwenners sels oer’

Stap voor stap

Elke gemeente begint met een tijdelijk, ‘automatisch’ omgevingsplan. Dit bestaat uit de huidige bestemmingsplannen en verordeningen aangevuld met zo’n zeshonderd regels van het Rijk. Vervolgens wordt dat overal omgezet in een nieuw plan. In De Fryske Marren ligt die taak bij een projectteam. “Het wijzigen van het tijdelijke omgevingsplan doen we stap voor stap”, vertelt projectleider Piet Loonstra. “Wij zijn al begonnen met een deel van de nieuwbouwwijk Wyldehoarne in Joure. Later dit jaar richten we ons op het zuidwestelijke buitengebied. Daarna kijken we in hoeverre die regels toe te passen zijn op andere plekken. In de centra van Joure en Lemmer is bijvoorbeeld veel reuring door het grote aantal bezoekers. Daar wil je niet dezelfde regels gebruiken als in het stille buitengebied van Gaasterland.”

Uiterlijk in 2029 moet het nieuwe omgevingsplan voor heel De Fryske Marren klaar zijn. Piet: “Dat duurt nog even, maar die tijd hebben we ook

wel nodig. Onze gemeente telt zo’n 150 bestemmingsplannen en tal van verordeningen. Van alle regels moeten wij nagaan of we die willen houden, schrappen of aanpassen. Tegelijkertijd willen we inwoners hier meer bij betrekken. Alles bij elkaar is het een gigantisch karwei.”

Keuzes en afstemming

Ondertussen is de gemeente druk bezig om de eigen processen op de invoering van de wet af te stellen. “Een aanvraag behandelen in 8 in plaats van 26 weken, dat vraagt om een andere werkwijze,” aldus Alle Jacob. Daarnaast moet de gemeenteraad nog bepaalde keuzes maken. Alle Jacob: “Een van de door de raad nog te beantwoorden vragen is: wil zij voor elke kleine wijziging van het omgevingsplan een vergadering

houden? Of vertrouwt ze – binnen de kaders van het plan – zulke besluiten aan het college toe, zodat het sneller kan handelen?”

Verder is er afstemming met externe partners. Door zijn brede inhoud is het omgevingsplan immers ook voor partijen als Wetterskip Fryslân, de GGD, de Friese Uitvoeringsdienst Milieu en Omgeving (FUMO), de Veiligheidsregio Fryslân en de brandweer van belang.

Alle Jacob: “De FUMO wil bijvoorbeeld graag dat alle Friese gemeenten zoveel mogelijk dezelfde regels hanteren voor wat betreft natuur en milieu. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan.”

Uitproberen, evalueren en finetunen

Onzeker is nog hoe goed het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) vanaf januari werkt. Het Omgevingsloket, dat ‘gevoed’ wordt door de verschillende gemeentelijke omgevingsplannen, maakt daar deel van uit. Piet: “Het was vooral vanwege zorgen over het mogelijk vastlopen van het DSO dat de invoering van de wet meerdere keren

is uitgesteld. Maar het heeft nu al zo lang geduurd, dat ik denk: laat het maar gebeuren.”

Alle Jacob en Chris zijn het met hem eens. “De komende jaren is het sowieso nog een kwestie van uitproberen, evalueren en finetunen”, zegt Alle Jacob. “Wij moeten er niet van uitgaan dat alles meteen vlekkeloos verloopt.”

Chris: “Wer útstel, dêr sitte we ek net op te wachtsjen. Dat is alle kearen skande fan de ynvestearre tiid, enerzjy en middels. No kinne wy yn alle gefallen konkrete stappen foarút sette.”

In de loop van dit jaar informeren wij u verder over de Omgevingswet en de veranderingen die deze wet met zich meebrengt. Alvast meer weten?

Ga dan naar: aandeslagmetdeomgevingswet.nl

Het Omgevingsloket vindt u vanaf 1 januari 2024 op omgevingswet. overheid.nl Tot die tijd is het te vinden op pre.omgevingswet.overheid.nl

‘Acht weken vraagt om een andere werkwijze’

‘Het is een gigantisch karwei’

Piet Loonstra, Alle Jacob Bremer en Chris van Hes

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JUNI 2023

Energie besparen? Begin bij de Energiecoach

Van de huidige hoge energieprijzen wordt niemand blij. Aan de prijzen kunnen we helaas niets veranderen. Wél kunnen we iets doen aan ons verbruik. En hoe minder je verbruikt, des te minder je betaalt. De Fryske Marren ondersteunt huurders en woningeigenaren in de gemeente graag bij het verlagen van hun energieverbruik. Bijvoorbeeld door de inzet van de Energiecoach.

Met een paar eenvoudige maatregelen kun je tot wel twintig procent van je energieverbruik besparen. Goed voor je portemonnee, en ook het milieu wordt er beter van. Maar waar begin je? “Bij de Energiecoach”, is het heldere antwoord van Baukje Benedictus (54). Baukje is Energiecoach bij gemeente De Fryske Marren. Zij helpt inwoners energie te besparen. “Ik kom bij mensen thuis en help ze met slimme tips en energiebesparende spullen om het dagelijkse verbruik omlaag te krijgen. Dit bezoek kost niets. Ik neem een aantal energiebesparende producten mee om direct te installeren, zoals ledlampen en radiatorfolie. Ook dit is voor de inwoner gratis. De Energiecoach is er voor iedereen, ongeacht het inkomen.”

mensen om zich van zulk gedrag bewust te worden en aan ander gedrag te wennen.”

Dankbaar werk

Energie besparen is gedrag

Het leuke van energie besparen, is dat je er vandaag nog mee kunt beginnen en dat het direct geld oplevert. Baukje: “Zet de verwarming bijvoorbeeld een graad lager, dat levert je zomaar gemiddeld 190 euro per jaar op. Of plaats radiatorfolie. Per vierkante meter folie bespaar je jaarlijks 10 m³ gas”. Ook het vervangen van oude gloeilampen heeft zin: ledlampen zijn bijna tien keer zo zuinig en gaan langer mee.

“Energie besparen gaat over gedrag”, zo legt Baukje uit. “Soms zijn mensen gewend om de douche een tijdje te laten stromen, terwijl ze nog met andere dingen bezig zijn. Of ze zetten de thermostaat pas omlaag als ze naar bed gaan, in plaats van een uurtje eerder. Als energiecoach help ik

Ze doet dit werk nu ruim een jaar. “Van verbinding maken met mensen word ik blij. Energie besparen is belangrijk, zeker voor het milieu. Maar met de adviezen die ik geef, maak ik het vooral prettiger voor de inwoners. ‘Hier heb ik echt wat aan’, hoor ik vaak. Dat maakt dit dankbaar werk.” Werken als Energiecoach heeft ook een sociaal aspect, merkt Baukje. “Soms komt tijdens het gesprek naar boven dat de inwoner ook behoefte heeft aan andere ondersteuning. Ik werk samen met budgetcoaches en maatschappelijke organisaties, dus hulp is altijd dichtbij. Dat mensen soms hun persoonlijke verhaal met me delen, is heel bijzonder. Oprechte aandacht vind ik belangrijk; omzien naar elkaar.”

“De zomer is bij uitstek geschikt om je energieverbruik onder de loep te nemen”, geeft ze aan. “Je weet dan namelijk wat je basisverbruik is. Dat geeft inzicht in wat je kunt doen om je op de winter voor te bereiden. Ik kom graag langs! Niet twijfelen, gewoon doen. Het kost niks, alleen een uurtje tijd. En het levert veel op.”

Wist u dat…

… u jaarlijks tussen de 65 en 140 euro bespaart als u geen 7,5 maar 5 minuten doucht? Tip: gebruik een douchetimer.

… het u op jaarbasis zomaar 100

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

euro kan opleveren als u apparaten helemaal uitzet in plaats van ze op de stand-by stand te laten staan? Neem een elektrisch verstelbaar bed: dat kost in de stand-by stand 35 euro per jaar aan ‘sluipstroom’. Voor dat bedrag kun je leukere dingen doen! Stekker eruit dus, of een stekkerdoos ertussen die je kunt uitzetten.

… regelmatig ventileren goed is voor het binnenklimaat en uw gezondheid?

Tûk Wenjen: iedereen kan besparen! De Energiecoach is onderdeel van het energiebesparingsproject Tûk Wenjen van gemeente De Fryske Marren. De gemeente helpt huurders en woningeigenaren met het besparen van energie en verduurzamen van hun woning. Meer weten of een bezoek van de Energiecoach aanvragen? Kijk op tukwenjen.nl, bel naar 14 05 14 of mail naar duurzaam@defryskemarren.nl

- BAUKJE‘Het bezoek van de Energiecoach kost niks, maar levert veel op’

Baukje Benedictus: “Met de adviezen die ik geef, maak ik het vooral prettiger voor de inwoners.”

Ambassadeur voor verduurzaming Douwe Zwaga

“We willen graag het goede voorbeeld geven”

Verduurzaming gaat over visie, enthousiasme, gedrag en het goede voorbeeld geven. Deze zaken springen eruit in het gesprek met de ‘bekende Jouster’ Douwe Zwaga. Samen met zijn vrouw Jannie zette hij grote stappen in het toekomstbestendig maken van hun vrijstaande woning uit 1996.

“Verduurzaming begint met een gedeelde visie. Mijn vrouw en ik willen graag allebei het goede voorbeeld geven en zo weinig mogelijk fossiele brandstof gebruiken. Als je die gedachte niet deelt, kom je niet zo snel tot dit soort investeringen”, zegt Douwe overtuigend. Als voormalig directeur van de St. Mattheüsschool in Joure weet hij wat kennisoverdracht en het goede voorbeeld geven betekent. En hij is er enthousiast over. Overal waar hij komt, vertelt hij graag over verduurzaming. Dat is overigens niet het enige onderwerp waar hij wat vanaf weet. Douwe deelt ook graag informatie over thuiszorg, de geldwijzer of glasvezel. En als ambassadeur voor verduurzaming is hij graag bereid om zelf actie te ondernemen.

Douwe: “Wat dat betreft zou een elektrische auto ideaal zijn, want dan bespaar je brandstof en kun je de autoaccu als energiebuffer gebruiken. Maar dat is voor ons nu niet handig. We hebben nog een caravan en dan is elektrisch rijden niet haalbaar.”

Van het gas af

Over een tijdje hoopt Douwe dat er een zuinig alternatief komt voor de cv-ketel. “Die ontwikkelingen staan niet stil en ik wil uiteindelijk het liefst de gasaansluiting loskoppelen.” Dat laat nog even op zich wachten. Ondertussen wordt er al wel op inductie gekookt, zijn er zuinige vriezers en koelkasten in gebruik en staat de thermostaat een graadje lager.

Waterzijdig inregelen

Via zijn netwerk kwam Douwe in contact met energiecoach Arie. De twee raakten enthousiast in gesprek. Arie kwam bij de familie Zwaga langs met radiatorfolie en een waterbesparende douchekop.

Twee graden warmer

Een van de eerste acties was contact opnemen met Tûk Wenjen voor een adviesrapport. Eric de Jong kwam langs in huize Zwaga en stelde een uitgebreid rapport op. Hieruit kwam onder meer het advies voor HR++ glas en zonnepanelen. Met 24 ramen op de benedenverdieping was dat een stevige investering, net als de aanschaf van 14 zonnepanelen. Gelukkig zat er subsidie op de panelen en leverde de investering flink wat op. Het gasverbruik ging namelijk van 2.800 m³ naar 2.200 m³ en het is ’s ochtends tot wel twee graden warmer beneden dan voorheen. De zonnepalen leveren ruim 4.000 kWh terwijl de Zwaga’s slechts 3.000 kWh verbruiken.

“En Arie vertelde over het waterzijdig inregelen van de cv. Dat hebben we ook gedaan.” Waterzijdig inregelen wil zeggen dat je de cv-installatie zo instelt dat het water gelijkmatig wordt verspreid over de radiatoren. Je bespaart hiermee zo’n 10 procent op je gas. Bovendien zorgt het voor meer comfort, doordat ruimtes gelijkmatig op temperatuur komen.

Sport

“Alle beetjes helpen”, zegt Douwe. “Ik gebruik de elektrische garagedeur bijvoorbeeld zelden nog als achterdeur”, licht hij toe. “Dat is echt een gedragsverandering. Eerder dacht ik er niet over na en nu kies ik gewoon voor zo weinig mogelijk verbruik.

Het wordt bijna een sport om zo energiezuinig mogelijk te leven.”

Tips van adviseur Eric de Jong

Eric de Jong is adviseur namens Tûk Wenjen. In zijn basisadviesgesprek, aan te vragen via tukwenjen.nl, krijg je allerhande tips en verduurzamingsmogelijkheden aangereikt. Volgens Eric is gedrag de eerste stap. “Het begint met het bewust omgaan van je verbruik; ramen en deuren dichthouden, dat soort dingen. Daarna komt isolatie. Is de isolatieschil − spouwmuur, glas, dak en vloer − goed op orde? Dan ga je kijken naar alternatieve verwarming. Bijvoorbeeld met een warmtepomp, al nemen die wel veel stroom. Ga maar uit van je huidige gasverbruik en doe dat keer drie. Dat is wat er grofweg aan elektriciteitsverbruik bijkomt. Bij een warmtepomp kun je dus eigenlijk niet zonder zonnepanelen. Het mooie hiervan is dat het altijd uit kan, mits je huis hiervoor geschikt is.”

Nog een laatste tip van Eric: “Isolatie is ventilatie! Zorg bij het isoleren altijd voor goede ventilatieroosters of mechanische ventilatie. Dit voorkomt vochtproblematiek en houdt je huis vrij van schimmels.”

- DOUWE‘Een sport om zo energiezuinig mogelijk te leven’

Nieuwe invulling Driehoek Joure Zuid

De A7 bij Joure is verlegd en de oude geluidswal is grotendeels opgeruimd. Daardoor zijn er mogelijkheden om een groot, onbebouwd gebied direct grenzend aan de rand Joure in te vullen. We noemen dit gebied de ‘Driehoek Joure Zuid’. De Driehoek biedt kansen voor Joure! Dit gebied, Dit gebied wordt momenteel gebruikt als agrarische grond, noemen wij de Driehoek Joure Zuid. Voor deze grond heeft de gemeente een recht van eerste koop.

“Hjir leit in prachtige mooglikheid om te sjen yn hoefier it gebiet in bydrage leverje kin oan de langetermyndoelstellings en de opjeften wêr ús gemeente foar stiet. Sa lizze der kânsen op it mêd fan de wenningkrisis, herstel bioferskaat, duorsumens, klimaatadaptaasje en leefberens foar De Jouwer en omjouwing. Ynwenners, ûndernimmers en ferieningen wurde útnûge om mei te tinken yn dizze kânsen en opjeften”, aldus wethâlder Chris van Hes.

Op 29 maart 2023 heeft de gemeenteraad de opdracht gegeven om de mogelijkheden te onderzoeken voor de invulling van dit gebied. Die invulling moet een bijdrage leveren voor de verschillende opgaven die spelen in de gemeente zoals: woningbouw, biodiversiteit, voorzieningen en bedrijvigheid. Daarbij heeft de raad gevraagd om verschillende scenario’s uit te werken met een advies voor een voorkeursscenario.

Met veel mensen in gesprek

In de eerste fase van de planvorming wordt een breed opgezet participatietraject doorlopen. Hierdoor worden de wensen, kansen, ideeën en zorgen bij inwoners, maatschappelijke organisatie, ondernemers en de grondeigenaren inzichtelijk.

Participatie vindt plaats in drie stappen

Stap één: een digitaal prikbord Eerst krijgt iedereen de mogelijkheid om digitaal hun ideeën en wensen aan te geven. Vanaf medio juni is er een digitaal prikbordwaar u bij verschillende thema’s uw input kunt geven.

Stap twee: online bijeenkomst Op 11 juli houden wij een online bijeenkomst voor het beantwoorden van vragen over het prikbord en over het verdere proces.

Stap drie: schetssessies

Na de zomer gaan we met belangstellende in groepen schetssessies houden om de basis voor de scenario’s te leggen. Vanaf september 2023 verschijnt meer informatie en het aanmeldformulier.

Meer informatie vindt u op de projectpagina ‘Driehoek Joure Zuid’: www.defryskemarren.nl/driehoekjourezuid

Afstemming A7-zone en Driehoek Joure Zuid

De gemeenteraad heeft eind januari 2023 besloten om de haalbaarheid van flexwonen te onderzoeken. Vanwege de dringende woonopgave in De Fryske Marren zoekt de gemeente naar mogelijkheden om tijdelijke woningen te bouwen. Allereerst wordt een haalbaarheidsonderzoek gestart voor de A7zone in Joure.

De uiteindelijke invulling van de A7-zone en de Driehoek Joure Zuid hebben invloed op elkaar en hierbij is een integrale afweging nodig. Daarom worden de voorkeursscenario’s voor de A7-zone en de Driehoek Joure Zuid uiteindelijk tegelijk aan de gemeenteraad voorgelegd. Meer informatie over het haalbaarheidsonderzoek van flexwonen A7zone Joure vindt u op defryskemarren.nl/A7-zone.

Wil jij werken in een plezierige en dynamische omgeving?

TTS zoekt jou!

MONTEUR

www.werkenbijsijperda.nl

Voor de locaties:

TTS Sneek, TSF Heerenveen, TTS Swifterbant

Interesseert techniek je en wil je je door ontwikkelen als monteur of technisch specialist, neem dan contact met ons op. Wij kunnen je een grote diversiteit aan verschillende soorten technische werkzaamheden bieden.

Werkzaamheden

• Nieuwe voertuigen volledig opbouwen

• Onderhoud en Apk Zware bedrijfswagens

• Constructiewerk

Wat hebben we jou te bieden?

• Prettige werksfeer en leuke collega’s in een groeiende onderneming.

• Goed salaris

• Een keer eerder weg voor een voetbalwedstrijd of concert? Veel plezier.

• Ouderschapsverlof? Geniet ervan.

• Eerder weg om je kind van schoolreis te halen? Gaan we regelen.

• Opleiding of cursus volgen waardoor je nog beter kan worden in wat je doet? Graag.

• Fulltime of parttime? Alles is mogelijk.

Wij vertellen je graag meer over ons bedrijf!

Bel of app naar 06 31 50 81 62 of mail naar j.feenstra@ttsswifterbant.nl

Kom dan bij ons werken en bouw samen met ons aan jouw loopbaan!

# FACE TO FACE ESMEE VAN DER MEULEN

fotografie JOHAN BROUWER

DOORZETTER MISS GRAND

FRIESLAND 2023 ESMEE VAN DER MEULEN HEEFT VITILIGO

“HET NORMALISEREN VAN HUIDZIEKTES IS MIJN PERSOONLIJKE

DOEL”

De deur gaat open en er staat een échte miss voor mijn neus. Volledig opgemaakt en gestyled in een prachtige blauwe glimmende jurk. “De fotograaf komt straks ook, dan ben ik maar alvast klaar”, zegt ze. Esmee van der Meulen is Miss Grand Friesland 2023. Miss Grands zijn gedreven en laten niet alleen zien wat ze in huis hebben, maar zetten nét die stap extra, waardoor ze opvallen. De inwoonster van Lemmer is een doorzetter, blijkt uit haar verhaal en doet hier aan mee omdat zij vitiligo heeft.

Je ziet het op het eerste gezicht niet direct maar Esmee van der Meulen (21) heeft vitiligo, sinds 2017. Vitiligo is een aandoening waarbij pigmentcellen verwijnen uit huid en haar, met als gevolg het ontstaan van melkwitte plekken van verschillende grootte en vorm. De plekken veranderen continu. In de zomer zie je ze beter omdat je dan vaak wat bruiner bent. Het is belangrijk dat ze haar plekken goed insmeert met zonnebrandcrème want ze verbranden anders vrijwel direct. Het doet volgens haar verder geen pijn. De oorzaak van de aandoening is onbekend en een echte behandeling is er niet. “Al heeft stress wel invloed”, zegt ze. “Ook weet je niet hoe het toekomstig verloop is van deze aandoening.” Dat ze aan zoiets mee doet als een missverkiezing is best opvallend. Een tijdje geleden ging het namelijk helemaal niet zo goed met haar.

VITILIGO

Esmee woont haar hele leven al in Lemmer. Ze groeit op bij haar ouders, heeft twee oudere zussen en heeft verder een prima jeugd. Na de basisschool, haalt ze haar vmbo-t diploma en besluit, omdat ze nog niet zo goed weet wat ze wil, naar de havo in Emmeloord te gaan. Als rond die tijd wondjes op haar elleboog, na een val, anders genezen dan ‘normaal’, ontdekt ze ook een vlekje rond haar oog en plekken op intieme delen van haar lichaam. “Je denkt dan, wat is dat? Je houdt het in de gaten, bespreekt het met anderen en gaat googelen”. Uiteindelijk gaat ze naar de dermatoloog die binnen vijf minuten bevestigt wat ze al dacht: vitiligo.

PIEKEREN EN

NEGATIEVE GEDACHTES

Ondertussen blijkt er voor Esmee best een groot verschil te zitten tussen het niveau van de havo ten opzichte van het vmbo. Ze blijft zitten, maar doorzetter als ze is, doet ze vier havo nog een keer. In havo vijf belandt heel Nederland in een pandemie. Mede door de lockdown komt zij ook veel thuis te zitten waardoor ze meer gaat

piekeren en negatieve gedachtes krijgt. Het contact met mensen op school is weggevallen en haar werk in de horeca kan ze ook niet uitvoeren. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat ze niet lekker in haar vel zit. Ze heeft het mentaal zwaar. “Mijn blik op de wereld werd anders, negatiever”, zo omschrijft ze haar gedachtes van toen. Ze besluit hulp te zoeken en vindt deze bij de praktijkondertseuning van de huisarts. Hier heeft ze veel baat bij. “Het scheelt dat ik heel makkelijk kan praten met mensen en mijn gevoelens goed kan uiten, daarnaast durf ik ook in mijn eigen spiegel te kijken, zelfreflectie.

Ik vind het jammer dat hier nog wel eens een taboesfeer omheen hangt, want het is zo fijn om hulp te krijgen.

Ik heb hierdoor geleerd mijn grenzen aan te geven en daarmee duidelijkheid te creëren voor mijn omgeving.” Door deze slechte periode in haar leven, lukt het haar op dat moment niet om examens te doen. Maar bij de pakken neerzitten is niets voor Esmee. Ook havo vijf doet ze twee keer, met succes. Intussen zit ze in haar eerste jaar van de opleiding Leisure & Events Management aan NHL Stenden in Leeuwarden.

INZETTEN VOOR GOED DOEL

Nu het goed met haar gaat, valt haar oog op een plaatsgenoot die meedoet aan een missverkiezing. Dit vindt ze een interessante wereld. Zo interessant zelfs, dat ze besluit zich in te schrijven voor miss beauty, een grote verkiezing.

Ze doet twee keer een casting, maar wordt afgewezen. De eerste keer baalt ze en vat ze het een beetje persoonlijk op, maar “de volgende keer doe ik tien keer beter mijn best”, zo vertelt ze. Achteraf was deze verkiezing wellicht toch iets te hoog gegrepen om mee

te beginnen en daarom doet ze mee met de miss diversity verkiezing. Ze heeft haar best gedaan voor het goede doel waarin schoolmeisjes ondersteund worden in Nepal. Ze bereikt de finale en wordt Miss Charity.

MISS GRAND FRIESLAND

Dit smaakt naar meer. Ze laat haar sjerpen en een tiara aan mij zien, stiekem doe ik er eentje om, weet ik ook eens hoe dat voelt. “Cool hè, daarom wil ik meer sjerpen winnen”, lacht Esmee. Ze doet mee aan Miss Grand International. Het doel van deze verkiezing staat op hun website: ‘Het verbannen van geweld en vijandigheid uit de wereld en het brengen van vrijheid, vrede en harmonie in ons allen, zowel in land, religie, ras, community en familie, omwille van de generaties die volgen’. De voorrondes beginnen in Nederland met provinciale verkiezingen. Esmee wordt Miss Grand Friesland en gaat door voor de miss Grand Nederland verkiezing. Deze verkiezing is speciaal om mensen die anders zijn, te laten stralen. “Vorig jaar won er iemand met acné. Mijn persoonlijke doel is het normaliseren van huidziektes. Je merkt vaak aan reacties van andere mensen dat ze door onwetendheid niet goed weten hoe ze om moeten gaan met mensen die bijvoorbeeld eczeem of psoriasis hebben.” Daarnaast is het bepaald niet onbelangrijk dat er bewustwording rond sociale media wordt gecreëerd. Beroemdheden zoals Kim Kardashian delen vaak alleen hun perfecte plaatje. Daardoor voelen mensen zich vaak slechter. Het valt op dat Esmee haar eigen vlekken heeft weggewerkt met make-up. Op de vraag of ze ook zonder make-up naar buiten gaat, antwoordt ze gekscherend: “Ja hoor, mijn make-up is veel te duur om elke dag te dragen.”

Ze is niet echt gepest met haar vitiligo. “Ooit noemde ik mijzelf wel eens Paula, je weet wel van de Milka reclame, vrienden hebben die naam overgenomen. Soms worden het wel koeienvlekken genoemd door mensen, of vragen mensen of ik mijn zonnebril

heb opgehouden in de zon. Kijk mensen bedoelen er niets vervelends mee, het is vaak onschuldig, maar toch doet zo’n opmerking wel wat met je.”

THE DAY

Zondag 4 juni is de dag van de miss verkiezing en Esmee is nog bezig met het uitzoeken van een mooie jurk die ze gaat dragen voor de avondjurken ronde. “De jurk is wel iets wat je zelf moet betalen, dus ik heb wel een bepaald budget”, geeft ze aan. Op die dag doen de missen een openingsdans, die van te voren wordt ingestudeerd. Dan volgt gesponsorde sieraden ronde, de zogenaamde Baroqco ronde. Vervolgens is de avondjurken-ronde samen met de persoonlijke speech. In het Engels. “Best spannend, hiervoor oefen ik al een tijdje. En ze geven aan dat ik al behoorlijke sprongen heb gemaakt.” Ze wil meegeven dat het stigma dat hangt rond missverkiezingen - een oppervlakkige wereld - echt anders is dan mensen denken. “Je ontwikkelt jezelf, leert jezelf goed te presenteren, krijgt er zelfvertrouwen van. Hier heb ik de rest van mijn leven baat bij.” Haar doel voor de toekomst is op lange termijn nog niet echt helder. Op korte termijn wel: meer sjerpen winnen.

Op dat moment gaat de bel. Fotograaf Johan Brouwer staat op de stoep. Ik blijf om de twee samen aan het werk te zien. Als volleerd model gaat Esmee aan de slag. Na een paar keer schieten heeft Johan de juiste plaat al weten vast te leggen.

DE FINALE

Inmiddels is de Miss Grand Netherlands 2023 finale is geweest, alle rondes zijn goed gegaan. Ze heeft uiteindelijk voor een prachtige lange rosé-gouden jurk met zilveren kralen en stenen gekozen. Tijdens het speechen werd ze een beetje emotioneel, het raakte haar om in het openbaar te vertellen over haar huidziekte. Ook al heeft ze deze keer geen sjerp aan haar collectie kunnen toevoegen, ze is heel trots op zichzelf dat ze dit heeft gedaan.

“Ik heb geleerd mijn grenzen aan te geven”

Veranda

KORTING!

ZATERDAG 10 JUNI

50 JAAR DE BUITENINRICHTERS

Feest mee met HEGO Buiten de buiteninrichters op zaterdag 10 juni en vier met ons “50 jaar de buiteninrichters”! Deze speciale dag staat garant voor feest, inspiratie en voordeel!

Kom gezellig langs

• Inspiratie tuin

• Voordeel markt

• Tuinontwerp

• Eten drinken

Terrastegel KORTING!

KIDS PLEIN

Demo invoegen van bestrating minder onkruid

• Kidsplein

• Leuke workshops

Draaihetrad!

Win je KORTING!

Kom langs en speel mee voor super korting! Je gewonnen korting is het gehele jubileum jaar geldig. Dus pak je kans en win die kortingl!

win

Je bent van harte welkom op zaterdag 10 juni van 10.00 tot 16.00 uur

NIEUW!

Grind en split KORTING!

WORK SHOPS

Tuinverlichting KORTING!

PERMANENTE ONTHARING

CARBON LASER PEELING

ACNE, COUPEROSE, PIGMENTVLEKJES

SCHIMMELNAGELS

NIEUW BIJ DE WOUDFENNEN

Vanaf nu kun je bij ons Beauty Instituut terecht voor permanent ontharen, huidverbetering en behandeling van probleemnagels d.m.v. de Xlase Plus diode laser. Effectiever dan IPL en minder behandelingen nodig!

WAAROM EEN DIODE LASER?

• Beter en langdurig resultaat

• Effectiever, minder behandelingen nodig

• Pijnloos

• Voor elk huidtype

KORTING!

Oprit stenen KORTING!

ACTIE Permanent ontharen van de oksels + onderbenen (of bovenbenen) €150 PER BEHANDELING

HEGO Buiten | Jeltewei 244, 8622 DC Hommerts | hegobuiten.nl

Met een grote glimlach vangt Lumine Veenstra (34) mij op als ik het erf op rijd. De boerderij in Broek ligt een beetje verstopt. We lopen naar binnen en het is alsof de tijd hier heeft stil gestaan. Het is bijna een soort museumkamer met een kleedje op de tafel, een gordijntje onder de gootsteen, schrootjes en een wiebelende vloer. Nergens blijkt uit dat hier een jonge vrouw van 34 jaar woont. Het uitzicht is fenomenaal. Over

“Ik zou het zo weer doen”

Tot bijna twee jaar geleden stond het leven van Lumine volledig in het teken van haar hoogbejaarde ‘ome’ Rob. Al haar hele leven komt ze bij hem en al die tijd heeft hij een speciaal plekje in haar hart. Toen hij steeds hulpbehoevender werd en minder goed voor zichzelf kon zorgen, besloot ze bij hem in te trekken. Niet iets wat je snel verwacht van een 22-jarige jonge vrouw. Mede hierdoor kreeg Lumine vorige maand een Koninklijke onderscheiding, heel bijzonder want ze is hiermee ook nog eens de jongste vrouw van Nederland met een dergelijk linte.

STEEDS MEER ZORG NODIG

Op haar zestiende gaat Lumine een paardenopleiding doen in Deurne en op dat moment gaan haar paarden in de vakanties naar de boerderij van oom Rob. Na haar opleiding drie jaar later, komt ze twee keer per dag om voor haar paarden te zorgen.

Als oom Rob kwaaltjes krijgt, lukt het hem steeds minder goed om voor zichzelf te zorgen. Lumine steekt de helpende hand toe. Boodschappen, naar afspraken brengen en neemt ze samen met haar broertje de zorg van de schapen over. Als hij na een ziekenhuisopname constante hulp nodig heeft, trekt ze in 2011 bij hem in. Een bijzonder keuze voor een jonge meid, maar niet voor Lumine.

OOK ’S NACHTS PARAAT

de weilanden zie je de paarden, geiten en schaapjes van Lumine lopen. “Met dit uitzicht word ik elke dag wakker”, zegt ze. Sinds anderhalf jaar woont ze hier alleen. Tot die tijd woonden haar oudoom Rob van Terwisga en zijn zus tante Fokje hier, broer en zus van haar opa. Toen tante Fokje in 2000 overleed, bleef oom Rob over. Zij zijn hier geboren, altijd gebleven en beiden nooit getrouwd geweest. Als kind kwam Lumine hier al over de vloer. “Tijdens vakanties hielp ik ome Rob af en toe een dag mee om samen voor de dieren te zorgen.”

Zoveel mogelijk doen ze samen: televisie kijken, eten, muziek luisteren, naar buiten gaan om samen van de beesten te genieten. “Ome Rob vertelde prachtige verhalen. Hij was heel dankbaar en tevreden.” Ze wijst de keukenstoel aan waar haar oudoom altijd zat, met uitzicht op het land. Hij gunde haar ook alles. “Als ik op stap ging zei hij ‘net te betiid werom komme’, vertelt Lumine met een grote glimlach. “Ik leerde veel van hem”. Wanneer het slechter gaat met oom Rob vergt het mantelzorgen veel van Lumine. Ze werkt 32 uur als ergonoom, verzorgt haar oom en doet vrijwilligerswerk bij Trim je mee in Heerenveen. Een sportvereniging voor (ex-) hartpatienten. Een eigen leven, had ze niet echt. “Waar moest ik de tijd vandaan halen”, vraagt ze zich af. Ze doet vooral de laatste vier jaar zoveel als ze kan. Helpen met naar het toilet gaan, bed verschonen, aan- en uitkleden, kousen aan en uit doen, katheter legen en eten. Ook ‘s nachts staat ze paraat. De dag voor zijn overlijden begint oom Rob ineens weer te praten, iets wat hij

de laatste tijd niet kon. Lumine voelt dat dit het einde is. De nacht erna overlijdt hij in zijn slaap. Hij is 94 jaar geworden.

Op dat moment breekt er een nieuw tijdperk aan voor Lumine. Ze mag op de boerderij blijven wonen. Ook nieuw, ze heeft een vriend, Thies, die ze ontmoet heeft op de Agrarische Schouw in Joure. “Heel spannend maar super leuk”, zegt een stralende Lumine. “De toekomst is volledig open”.

GROTE VERRASSING

Op de dag van de uitreiking wordt ze naar het gemeentehuis gelokt. Het is dan ook een grote verrassing als haar naam genoemd wordt door de burgemeester. Het blijkt dat haar moeder samen met vier anderen mensen brieven hebben geschreven over waarom zij vinden dat Lumine een onderscheiding verdient. Ze laat mij het ‘lintje’ zien, maar geeft aan dat de inhoud van de brieven, haar meer emotioneel raakte. Lumine zelf vindt het heel normaal wat ze heeft gedaan, ze zou het zo weer doen, zegt ze. Bijzonder als je zo’n groot hart hebt voor je medemens.

MBO VERZORGENDEN & VERPLEEGKUNDIGEN

Op zondag 25 juni vanaf 11.00 uur ben je welkom op onze open dag. Een wandeling over de begraafplaats brengt je langs overwegend Fryske milieubewuste ondernemers en creatieve mensen op het vlak van afscheid en rouw.

Er is muziek, er zijn (h)eerlijke versnaperingen en hier en daar tref je een verrassend element aan.

Met medewerking van onder meer:

De Wilgenstudio

Nadita Zang

De Kistemakker

Wikkelwaardig

Afscheidshuis De Zwaluwstee

Engel en Haas

Artalon

Afscheid Belicht

Wad tot wad urn

De Cruydthoeck

Casper van Veen Uitvaartzorg

Mooi Mens Uitvaart

‘t Hummelhûs

Lianne Walrave

De Lytse Jonker

Peter Manders bloemist

Praktijk Lavin

Een Samenloop

Verlieskunst

Memories Uitvaartmuziek

Indien mogelijk, willen wij je verzoeken om te voet, te paard, te fiets of met het openbaar vervoer (lijn 115) te komen.

WERKCONGRES SÚDWEST-FRYSLÂN:

Van smalle scope naar brede welvaart

Meer vacatures dan werkzoekenden. Het klinkt als een droomscenario voor sollicitanten, maar voor werkgevers en ondernemers brengt het veel uitdagingen met zich mee. Mensen worden steeds kritischer en selectiever bij de keuze voor een werkgever. Een flink salaris is al lang niet meer voldoende om kandidaten te vinden. Mensen willen niet alleen zinvol werk maar ook werken bij bedrijven die een impactvolle bijdrage leveren aan de maatschappij. Maar wat is dat dan? En hoe doe je dat dan als ondernemer, HR-manager, verkoopmedewerker of bestuurder?

Het Werkcongres SWF biedt antwoord op deze prangende vragen.

Op dinsdag 20 juni vindt in Theater Sneek het Wekcongres SWF plaats. Met vijf fantastische sprekers: Sander Schimmelpenninck, Jacco Vonhof, Marleen Rijpkema, Ayca Szapora en Piet Smit. “Het Werkcongres hét moment om het roer om te gooien”, aldus de organisatie. De boodschap: “Ben jij bereid het roer om te gooien en transformatie te versnellen? Ben jij ook klaar met alleen maar ‘meer, meer, meer’ en wil je het verschil maken, ook met je onderneming? Meld je vandaag nog aan en zet de eerste stap naar een toekomst van brede welvaart voor jezelf, je bedrijf en de wereld om je heen.”

ER IS MEER DAN GROEI

In een wereld waarin sollicitanten steeds meer belang hechten aan maatschappelijke verantwoordelijkheid, zijn ‘impactvol ondernemen’ en ‘streven naar brede welvaart’ sleutelbegrippen geworden. ‘Brede welvaart’ is hip en happening. Maar wat betekent het eigenlijk? In de kern gaat het over kwaliteit van leven in het ‘hier en nu’, maar ook ‘elders’ en ‘later’. Deze brede welvaart richt zich op meer dan economische groei. Het gaat over de manier waarop bedrijven het verschil maken in de wereld. Het gaat over het creëren van waarde voor de maatschappij en het milieu, naast het nastreven van zakelijke doelen. Dus, als bedrijven brede welvaart omarmen, laten zij zien dat ze verder kijken dan alleen de bottom line. Ze laten zien dat ze geven om mensen, het milieu en de maatschappij. En dat is wat sollicitanten zoeken in een werkgever.

Zo blijkt uit een onderzoek van Indeed dat maar liefst 61% van de sollicitanten een baan zou weigeren als het betreffende

bedrijf geen inzet toont voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.

IMPACTVOL ONDERNEMEN: OOG

HEBBEN VOOR EEN ANDER

‘Impactvol ondernemen’ is ook het tegengaan van kansenongelijkheid. Eigenlijk is het niets meer dan fatsoenlijk met elkaar omgaan en oog hebben voor een ander. In de vele dorpskernen die onze gemeente telt was het decennialang niet meer dan normaal dat er voor iedereen plaats was. Ook voor mensen die een beperking hadden, was er altijd een plek bij één van de vele bedrijfjes of boeren. Je ging spaarzaam om met materialen en de natuur. En als vanzelfsprekend zorgde je er ook voor dat de mensen die voor je werkten het goed hadden, ook als er thuis eens wat speelde. En dat er daarnaast tijd en inzet was voor andere zaken buiten je bedrijf. Vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld. Zaken die heel normaal zouden moeten zijn in een samenleving.

We zijn vergeten onze beschaving en het collectief te onderhouden. Door het eenzijdige economische motief en winstbejag bij investeerders en ondernemers lijken ze steeds meer in het gedrang te komen. Maar juist de jongere generatie werknemers wil het anders. Zij willen hun tijd, en dus ook de tijd dat ze werkzaam zijn, zinvol besteden bij bedrijven met een positieve impact. Als je hier als bedrijf nog niet mee bezig was wordt je er door de krapte op de arbeidsmarkt wel toe gedwongen. Het Werkcongres geeft ondernemers de tijd voor zelfreflectie: wat is onze bijdrage aan de maatschappij?

“Als winst maken je enige doel is, is het lastig om mensen aan je te binden en wil de jongere generatie niet eens meer voor je werken”

Sander Schimmelpenninck:

“De ongelijkheid in onze samenleving is op het niveau van een eeuw geleden. Dat is onhoudbaar en leidt tot maatschappelijke onrust”

VIJF SPREKERS EN

DAGVOORZITTER HELGA VAN LEUR

Het vinden, binden, boeien en behouden van (potentiële) medewerkers vraagt om anders denken én doen als het gaat om werk, arbeidsmarkt en werkgever- en ondernemerschap. Op het Werkcongres SWF ontdekken bedrijven op een laagdrempelige manier hoe zij brede welvaart integreren in hun manier van werken. Het is een evenement waar kennis, inspiratie en netwerken samenkomen en men dankzij experts uit alle windstreken naar huis gaat met waardevolle inzichten en praktische handvatten om het verschil te maken.

Niemand minder dan journalist, presentator en auteur Sander Schimmelpenninck, Jacco Vonhof van MKB Nederland, Marleen Rijpkema van Generatie Fryslân 2035, algemeen directeur van Poiesz Supermarkten Piet Smit en neurowetenschapper Ayca Szapora staan 20 juni op het podium van Theater Sneek om hun visie met de aanwezigen te delen. Televisiepresntatrice en ambassadeur klimaat, duurzaamheid en gedrag Helga van Leur vervult de rol van dagvoorzitter.

De verzamelaar

Nederland is een land vol verzamelaars. Spaarden we vroeger als kind vooral speldjes, postzegels, sigarenbandjes, modelautootjes en stripboeken, tegenwoordig kun je het zo gek niet bedenken, of het wordt wel verzameld. Er is zelfs een website met alle mogelijke verzamelingen opgericht: lastdodo.nl. Daarnaast zijn er de echte groten, voor wie het huis soms te klein is om alle items te herbergen.

Deze maand:

Jan Knoop uit Joure

JAN KNOOP

VERZAMELAAR IN DE BREEDSTE ZIN VAN HET WOORD

Jan Knoop uit Joure is gek van auto’s. Hij heeft er in zijn leven 135 (!) gehad. De langste heeft drie maanden voor de deur gestaan; de kortste deed hij na twee weken al weer weg. Het worden er zeker meer want de onrust blijft. Je zou verwachten dat het thuis bij een auto-adept als Knoop vol staat met alles wat met auto’s te maken heeft. Hoe anders is de werkelijkheid met slechts een paar modellen. Maar verder heeft Knoop wél elpees, singles, meubels uit de jaren vijftig en zestig, retrolampen, brochures uit die tijd, boeken, een fraai vormgegeven transistorradio, een miniatuur van een Super Constellation én een gitaar met een bijzonder verhaal. Jan Knoop is een verzamelaar in de breedste zin van het woord.

Jan Knoop heeft meer dan één interesse, dat is duidelijk als we zijn woonkamer binnenstappen. “Ik heb geen begonia’s”, steekt hij van wal. “Ik kijk verder dan mijn vensterbank. Ik las in de krant een verhaal over modelauto’s op zolder bij iemand. Auto’s interesseerden me al op jonge leeftijd. Met verjaardagen móést ik een autootje hebben. Ik kende alle merken. Ik ben naar die man toegegaan. Het was toevallig de verzekeringsagent van mijn auto. Daarmee is het virus begonnen. In die tijd had je in

Driebergen elke drie maanden een hele grote beurs. Ik heb er een aantal modellen gekocht van de ‘Thunderbirds’, de serie op televisie waar ik nogal weg van was.”

DOL OP VORMEN

De bezoeken die hij aflegde met een paar gelijkgestemden, resulteerde in het opzetten van een eigen Modelauto Ruilbeurs in zijn woonplaats, nu veertig jaar geleden. De liefde voor auto’s verklarend zegt hij: “Op de middelbare school wilde ik auto-ont-

werper worden. Maar in Nederland had je die mogelijkheid niet. Ik ben altijd dol geweest op de vormen, het ontwerp, ook van binnen. Maar niet alleen auto’s, ook van tuinen, woningen. Interieur, styling. Ik hou van design. Ik ben gemakkelijk te beïnvloeden door programma’s en artikelen. Op tv zag ik een item over een manufacturenzaak die ophield omdat er geen opvolging was. Dat interieur, oude toonbanken, kasten, koppen waar de hoeden op werden gepresenteerd, prachtig. Ik heb contact opge-

nomen en wat poppen, koppen en andere zaken gekocht. Ik let altijd goed op of ik ook wat zie voor mezelf, om te ruilen of voor de handel.”

DE GROTEN DER AARDE GEZIEN Muziek is een andere liefde van Knoop, waarbij de vijftiger- en zestiger jaren vooral zijn aandacht hebben. “Ik heb net een collectie van honderd elpees gekocht. Eagles, Fleetwood Mac, Eric Clapton. Dat zijn de parels, daar doe je het voor.”

“Ik heb geen begonia’s; ik kijk verder dan mijn vensterbank”

Maar we zien ook een zwarte box van The Rolling Stones. “Daar ben ik vier keer geweest. Een legendarische band waarbij ik wel moet opmerken dat ik de beginperiode inclusief de covers die ze toen maakten, de beste tijd vond. Tot ‘Angie’ zeg maar. Ik ben nogal fan van de Japanse persingen. De foto’s zijn anders; vaak zit er nog een extra omslag om de hoes en is het veel kleurrijker.”

Hij pakt er een andere box bij. “Wat ook leuk is, is dít. De vijf leden met ieder hun eigen elpee. Dit zijn van die collector items. Kiss heeft dat ook eens uitgebracht trouwens. Die heb ik ook weleens zien optreden.” Concerten, Knoop heeft vele groten der aarde zien optreden. The Eagles zag hij vier keer. Evenzoveel keer bezocht hij een concert van Tina Turner. Hij was twee keer bij The Moody Blues en bij optredens van Gary Moore, Steely Dan, Procol Harum, Fleetwood Mac, The Who, Alice Cooper, The Monkees. En natuurlijk The Rolling Stones. Een mooi rijtje.

“Zelf spelen gaat helaas niet, maar ik heb hier een mooie Egmond”, zegt hij en pakt een gitaar van de muur. “Ik heb de versterker er ook van. Een buizenversterker. De Egmond gitaren werden gemaakt in Best en verkocht over de hele wereld.

George Harrison heeft er op leren spelen. Dat heb ik ook geprobeerd, maar dat valt niet mee, terwijl het zo gemakkelijk lijkt”, lacht hij. Egmond was niet zo maar een bouwertje, maar een heuse fabriek met 150 personeelsleden die in het topjaar 200.000 gitaren maakten.

RETRO AUDIOMEUBEL

UIT DUITSLAND

Als verlengde van één van zijn passies staat er een prachtig retro audiomeubel in zijn woonkamer. Van Bang & Olufsen uit 1967 waar toentertijd 3.000 gulden voor op het kleed moest worden gelegd. Uitgevoerd in palissander hout. Links een Beovision zwart/wit tv, rechts een Beocord bandrecorder, erboven de Beogram draaitafel en rechts een verticaal geplaatste Beomast radio.

“Het stond vroeger in de lounge van een hotel in Duitsland. Brengt zomaar 2.000 euro op nu. Maar ik doe hem niet weg, want het is ook een dressoir.”

Uit vrijwel hetzelfde jaar is het bijzondere wandmeubel uit drie delen.

Nou ja, meubel? Eigenlijk zijn het drie staanders met planken en een drietal kasten waaronder een vitrine.

Loeizwaar. In het meubel zaken als

muziekboeken en - hoe kan het ook anders - een paar modelauto’s. Verder een Philips radio, een retro 7Up-flesje, een pop-up boek uit de jaren vijftig, een transistorradio, elpees in blik en een picture-disc uit 1978. Wie kent dat nog? En een maxi-single van Doris Day uit de jaren vijftig. De transistorradio is er eentje uit Italië. “Als je verliefd was kon je achter dit glaasje een fotootje van je geliefde doen”, lacht Jan Knoop. “Ik heb er het hoesje, de doos en de bon ook nog van.”

COCKTAILBAR MET

DRAAIPLATEAU

Bijzondere items, divers ook. We zeiden het al, Jan Knoop heeft een brede belangstelling. Dingen, voorwerpen, die een ander niet heeft. Hij pakt een poster met daarop Paul en Linda McCartney die reclame maken voor een fietsenmerk. Laat een busje talkpoeder zien waarop The Beatles staan afgebeeld.

Knoop kijkt verder dan de vensterbank, maar hij kijkt ook over de landsgrenzen heen. “Vroeger ging je veel naar beurzen; tegenwoordig heb je internet. Ik zoek ook veel voor anderen omdat zij dingen niet kunnen vinden. Dit heb ik uit Duitsland”, wijst hij naar een meubel in de hoek van de kamer. “Een cocktailbar uit de jaren vijftig. Met een draaiplateau.” En dan, lachend: “Als je voor de buitenwereld niet wilt weten dat je een drankorgel bent, draai je hem naar binnen.” Zijn laatste interesse ligt bij oude caravans. “We hadden ze thuis. Ik ben een caravan-freak.” Het gaat niet zo gek als met zijn auto’s, maar door de jaren heen heeft hij er toch wel flink wat ‘versleten’. “Ik heb net een Reitsma caravan gekocht. In 1962 gemaakt in Drachten, type Uiver. Zó mooi, een museumstuk. Helemaal van hout gemaakt, fraai regelwerk, gebogen deuren. Kunstwerken op wielen. Ik kijk altijd of er nog meer is. Ik ben nu bezig met een Yvonne Mostard caravan. Die zijn rond en hebben een hefdak. Er staat er eentje in België. Niet goedkoop, maar is wel weer een kans.”

Vooralsnog lijkt de honger van de multi-verzamelaar uit Joure nog lang niet gestild.

“Ik hou van design”

“Op de middelbare school wilde ik autoontwerper worden”

Fries Trading continu op zoek naar personeel

Bij Fries Trading vinden ze dat hun werknemers lol in hun werk moeten hebben; er trots op moeten zijn. En dat ze daar heel aardig in slagen blijkt wel uit het feit dat het personeelsverloop laag is, erg laag. Er zijn werknemers die al meer dan vijftien jaar op de loonlijst staan van het bedrijf aan de Zeilmakersstraat 23 in Sneek. ‘Getriggerd’ door deze bewering gaan we wat dieper in op het begrip arbeidsrelatie.

WIE EN WAT IS FRIES TRADING?

Fries Trading is gespecialiseerd in de herontwikkeling van vastgoed, veelal winkels, waarbij de benedenverdieping wordt verhuurd aan een detaillist en de bovenverdieping wordt opgedeeld in een aantal aantrekkelijke appartementen. Die verbouwingen worden gerealiseerd met eigen vakmensen; timmerlieden, stukadoors, schilders, elektriciens, vaklieden op ‘gawalo’ gebied (redactie: gas-water-loodgieter red.), et cetera, waardoor de planning van de werkzaamheden beter op elkaar aansluit en er efficiënter kan worden gewerkt. Die werknemers, momenteel een man of veertig, staan bij Fries Trading op de loonlijst en dat is binnen het bedrijf een bewuste keuze. Verbinding en

werken in bouwteams staan hoog op de agenda; geen komen en gaan van freelancers via uitzendbureaus.

INTERNE FLEXIBILITEIT

EN TEAMGEEST

Fries Trading heeft eigenlijk constant behoefte aan vakmensen. Belangrijkste criterium daarbij is enthousiasme; ervaring is prettig maar zeker niet doorslaggevend. Sterker nog, zelfs een volledig gebrek aan ervaring is geen probleem, zo lang ze maar gepassioneerd zijn. Mensen moeten met plezier naar hun werk gaan. Dat betekent dat ze werkzaamheden moeten krijgen die ze liggen, waar ze lol in hebben en trots op kunnen zijn. Een mooi voorbeeld daarvan is een werknemer die in het weekend graag de apparte-

menten waar hij aan meewerkte wilde laten zien aan zijn familie omdat hij er trots op was.

Daarnaast krijgen personeelsleden de gelegenheid om desgewenst een interne switch te maken naar een ander vakgebied om op die manier kennis te verdiepen of te verbreden. Het is onlangs voorgekomen dat een timmerman graag meer kennis wilde opdoen over gas, water en elektriciteit. Dan worden de taken dusdanig ingericht dat ‘de switcher’ tijdens een project met die vakmensen binnen het team kan meelopen, zodat hij zich die kennis op basisniveau eigen kan maken. Een ander kan zich geen mooier werk voorstellen dan ‘meters maken’ met gipswandjes. En dat kan ook. Ieder vogeltje zingt zoals

het gebekt is. Geïnteresseerden kunnen bellen, mailen, een brief schrijven of een andere creatieve sollicitatieprocedure verzinnen. Zo lang het enthousiasme er maar vanaf spat.

RECENTE PROJECTEN

In Sneek lopen momenteel diverse projecten. Zo heeft Fries Trading op de Oosterdijk een aantal panden verworven. Daarboven kunnen zeventien appartementen worden gerealiseerd. Boven MS Mode en de winkel ernaast komen vijf appartementen. De twee ruime appartementen boven de ANWB-winkel daar tegenover zijn gemoderniseerd. Op het Grootzand worden er boven het voormalige Ideetje vijf woningen gemaakt; dat zit in de afrondende fase. Boven het voormalige pand

van Metz komen twaalf appartementen. De benedenverdieping wordt verhuurd aan ondernemer Ismet Koc, die momenteel in de Sneker binnenstad al twee winkels heeft en gespecialiseerd is in het vermaken van kleding (Kleinzand) en de aankleding van woningen met kussens, gordijnen en dergelijke (Singel). Die activiteiten worden geconcentreerd in het voormalige Metz pand op het Grootzand, waarbij hij tevens een deel van de werkzaamheden van het failliete Jan Sikkes weer oppakt.

MAAR OOK BUITEN

SNEEK IS FRIES TRADING ACTIEF. EIGENLIJK IN HEEL FRIESLAND.

EMILY DIEPEVEEN-ZWART NEEMT AFSCHEID VAN IT TOANHÛS

“Het familiegevoel ga ik missen”

Op 30 mei vierde Emily Diepeveen-Zwart (64) haar afscheidsfeest na bijna drie decennia it Toanhûs. Als afgestudeerde pianodocent bracht ze onder andere ‘Muziek op schoot’ naar het Jouster Centrum voor de Kunsten. Ook coördineerde ze talloze andere projecten en werd ze zes jaar geleden directeur van it Toanhûs. Nu geeft ze het stokje door aan Johannes Terpstra en gaat ze genieten van haar pensioen. ‘’Het voelt nog een beetje alsof ik vakantie heb.”

Zodra Emily Diepeveen één voet over de drempel zet in it Toanhûs in Joure, vliegen haar inmiddels ex-collega’s haar om de nek. “Ik zei het je al hé? Het is hier een warm bad”, zegt ze lachend. In haar lokaal achter de geliefde zwarte piano haalt ze herinneringen op aan haar carrière van 29 jaar in de kunst en cultuur. “Ik ben afgestudeerd aan het Conservatorium in Groningen. Mijn ouders woonden in Joure, waar mijn vader orgel- en pianolessen gaf. Toen hij overleed, nam ik zijn lessen over en verhuisde ik terug naar Friesland.

Ik kreeg mijn eerste dochter en kwam door haar in aanraking met

‘Muziek op schoot’, een cursus waar kinderen van nul tot vier jaar samen met hun ouders spelenderwijs muzikaal op zoek gaan. Ik volgde de opleiding en meldde mij daarna bij it Toanhûs. Ik kreeg de kans om deze cursus te gaan geven, en daar hebben wij de kracht en de visie van dit instituut gelijk te pakken. It Toanhûs staat voor ontwikkeling en is niet bang voor vernieuwing als het maar vanuit visie wordt gedaan. Ik vond hier dan ook een rijke omgeving en fijne en inspirerende collega’s.”

MET MUZIEK OPGEGROEID

Enthousiast ging Emily aan de slag, maar het was pionieren de eerste tijd. “Een cursus muziek voor kinderen van deze leeftijd was onbekend, het had een geitenwollensokkenimago. ‘Muziek op schoot’ is in eerste instantie ontwikkeld om het thuis zingen en muziek maken te stimuleren. Ieder kind wordt met muzikaal talent geboren. Een talent kan alleen ontwikkeld worden als dit gestimuleerd wordt. Dus is het belangrijk dat ouders thuis zingen met hun kind. Helaas gebeurt dit veel minder dan vroeger. Dat is voor mijzelf moeilijk voor te stellen, ik ben zó met muziek thuis opgegroeid.”

AANSTUREN EN PIONIEREN

Enige jaren later startte Emily ook als pianodocent bij It Toanhûs. “Ik heb altijd de ambitie gehad om mij te verbinden aan een instituut om zo zowel mijn leerlingen als mijzelf een rijkere omgeving te gunnen”, gaat ze verder. “Als coordinator bij it Toanhûs kreeg ik een bredere kijk op ‘Kunst’. Samen met collega’s keek ik hoe we de muziek-, beeldende- en dans- en theaterafdeling konden ontwikkelen, maar ook werd de stap naar de basisscholen gemaakt zodat kinderen binnen schools met alle kunstdisciplines in aanraking komen.

Ik heb zelf trouwens ook nog één jaar muziekles aan de basisscholen gegeven, maar dat was niet mijn tak van sport. Daar moet je echt andere vaardigheden voor hebben. Ik moet het wel leuk vinden wat ik doe. Pianoles geven was mijn basis. Van daaruit kon ik aansturen en pionieren. Die basis heb ik trouwens grotendeels opgegeven toen ik zes jaar geleden directeur werd van dit mooie instituut. Spijt heb ik daar zeker niet van gehad.”

WEER KIND ZIJN

Door de jaren heen heeft it Toanhûs allerlei ontwikkelingen doorgemaakt. Wat daarbij vooral opvalt is dat het kunst- en cultuurcentrum meer naar buiten is gaan treden en steeds meer een plek binnen de maatschappij zoekt. Emily: “Zoals gezegd zijn we meer projecten op de

basisscholen gaan geven, maar ook hebben we meer verbinding gezocht in de maatschappij. Verenigingen maken vaker gebruik van onze expertise. De samenwerking met de andere culturele instellingen in de gemeente is goed. Zo zijn wij medeorganisator van het Uitfestival, maar kijken wij ook steeds meer wat Kunst kan bijdragen voor het welzijn van. Dit welgenoemde ‘Kunst op recept’, waarbij dementerende ouderen bereikt kunnen worden door muziek, of waar dans als therapie kan zijn bij Parkinsonpatiënten, is fantastisch om te bewerkstelligen.

Talentontwikkeling staat hoog in het vaandel bij It Toanhûs. Dit begint met kennismaking maar moet ook kunnen groeien en uiteindelijk gaan bloeien. Ik ben blij dat de Pilot ‘Uitblinkers’ - een programma ontwikkeld door It Toanhûs specifiek voor talentvolle jongeren - onder mijn leiding van start is gegaan.”

VEEL GEBRACHT

Na 29 jaar zit het werk bij it Toanhûs erop voor Emily. Opvolger Johannes Terpstra heeft een aantal jaren als coördinator gewerkt bij het It Toanhûs en kent het klappen van de zweep. “Ik ben altijd meewerkend directeur geweest”, zegt Emily tot slot, ‘’en ik weet zeker dat Johannes dat ook gaat zijn. Ik kijk met veel voldoening terug op mijn loopbaan bij it Toanhûs. Het doceren, het creëren in de kunst in de breedste zin van het woord, en het samenwerken met collega’s heeft mij ontzettend veel gebracht. Dit alles en het familiegevoel ga ik missen.”

Emily Diepeveen-Zwart

Emily Diepeveen-Zwart in it Toanhus. Op de achtergrond collega’s Arjan Kiel en Johannes Terpstra.

“De taal van de kunst is universeel”

“Bij it Toanhûs vond ik een rijke omgeving”

Emily Diepeveen-Zwart achter de piano

SC JOURE KORFBALLERS PROMOVEREN VOOR DERDE KEER OP RIJ

“Samen zijn we sterk. Dat is onze kracht”

Het korfbal van SC Joure zit in de lift. Het eerste team is drie keer achter elkaar gepromoveerd en het aantal jeugdleden groeit. De saamhorigheid, niet alleen binnen de groep selectiespelers, maar in alle geledingen van de club is groot, met als resultaat opvallend goede sportieve prestaties. Selectiespelers Jeanine de Leeuw en Marc Vrieseling en hun trainer René Zuil vertellen wat er zo bijzonder is aan deze authentieke, van oorsprong Nederlandse, sport.

Op een grijze, regenachtige maandagavond staan de korfballers en hun trainer al te wachten voor het trainingscomplex. Ze hebben hun sportkleren aan, want na het gesprek staat de veldtraining op het programma. In de zomer lekker buiten sporten en in de donkere wintermaanden de zaal in, de korfballers hebben het goed geregeld zou je zeggen. Maar dit jaar is de lente vooral fris en nat. Jeanine en aanvoerder Marc hebben een duidelijke voorkeur voor korfballen onder dak, ook al komt dat niet alleen door de weersomstandigheden. “In de zaal is het spel sneller, tactischer en de ambiance is anders, vertelt Jeanine”. Er komt vaak meer publiek bij de wedstrijden en bij een doelpunt klinkt voor iedere speler een eigen goaltune. Het is een hele andere sfeer dan bij de duels op het veld.”

HECTISCHE KAMPIOENSWEDSTRIJD

De Jouster korfballers deden het als promovendus dit seizoen fantastisch in de zaal. Zo goed, dat in de laatste wedstrijd in en tegen Elburg werd gestreden om het kampioenschap in de tweede klasse. SC Joure moest met zes doelpunten verschil winnen om kampioen te worden. Het werd een ware thriller, ongelofelijk spannend tot het allerlaatste moment. “Het was echt een hectische wedstrijd”, blikt Marc terug. “Tot een halve minuut voor tijd waren we virtueel kampioen. Toch wist KV Elburg de stand terug te brengen tot 13-18. Door dit laatste doelpunt in de slotseconden van de wedstrijd werden zij kampioen. Maar dankzij deze tweede plaats op de ranglijst promoveerden wij wel voor de derde keer op rij.”

SAMEN STERK

Sinds de komst van trainer René Zuil vertonen de sportieve prestaties van de Jouster korfballers een sterk stijgende lijn. Drie keer achter elkaar promoveren is geen toeval. “We begonnen in de vierde klasse met een prima selectie. Deze groep is vrijwel intact gebleven”, vertelt René. “Het is een hele hechte groep. Die onderlinge band is steeds sterker geworden. We zijn niet afhankelijk van een of twee spelers die alle doelpunten maken. Als collectief zijn we heel sterk en dat is juist belangrijk. We blazen niet hoog van de toren. Als promovendus in de 2e klasse was deze winter handhaving ons eerste doel. Maar naarmate het seizoen vorderde, konden we steeds meer omhoog kijken. En dan gaan we natuurlijk met veel passie voor het hoogst haalbare. Dat geloof hebben we dan ook. We hebben het verdiend gehaald.”

Jeanine de Leeuw, trainer René Zuil en Marc Vrieseling

“Doordat we al een tijd in dezelfde samenstelling spelen, worden onze prestaties steeds beter”, neemt Jeanine over. “Je kent elkaar goed en je raakt helemaal op elkaar ingespeeld. Iedereen kan scoren, iedereen kan verdedigen. Samen zijn we sterk. Dat is onze kracht.”

Vrouwen en mannen spelen samen. We zijn een hecht en betrokken team. En korfbal is natuurlijk een erg leuke sport om te doen. Alles zit in dit spel.”

Annejet Slippens

‘Deze doelgroep zit in mijn hart’

SAAMHORIGHEID

Gaandeweg het gesprek blijkt steeds opnieuw hoe belangrijk de sterke band tussen de korfballers is, zowel in als buiten het veld. “Het tweede team speelde laatst in Nieuwehorne, en wij moesten naar Groningen”, vertelt Marc.

JEUGD

De prestaties van het eerste team werken verder door binnen de club. Het aantal jeugdleden groeit. “De spelers van de jeugdteams mogen bij onze thuiswedstrijden met ons het veld oplopen. Zo zijn ze er echt bij betrokken”, vertelt Jeanine.

“Ook regelde de club dat er een bus reed toen wij onze promotiewedstrijd gingen spelen. Er waren spandoeken gemaakt en veel jeugdleden en ouders gingen mee om ons aan te moedigen.”

“De selectie is zelf ook actief”, vervolgt Marc. “Zo hebben wij korfbal-clinics in de buitendorpen verzorgd. Op die manier laat je veel kinderen kennismaken met de sport. Dat is heel leuk om te doen.”

WENS VOOR DE TOEKOMST

Annejet Slippens (57) straalt van top tot teen enthousiasme uit. De geboren en getogen Sneekse volgde de lerarenopleiding richting Nederlands, Gezondheidskunde en Verzorging. Werkte vervolgens 15 jaar als redacteur bij het Sneeker Nieuwsblad (“Ik zou het een jaartje doen”) om dan uiteindelijk toch als docent aan de slag te gaan. En dat is ze nu alweer twintig jaar op praktijkschool De Diken, waar ze als docent, stagecoach en schoolopleider actief is.

Haar leerlingen omschrijft ze als paradijsvogels. “Het zijn mooie, bijzondere leerlingen, ieder met zijn eigen kleur. Ja, ze hebben een leerachterstand, maar ze kunnen zoveel meer. Ze willen werken. Deze doelgroep zit echt in mijn hart.”

Veilige omgeving

“Hier op De Diken kunnen zij zichzelf zijn in een beschermde en veilige omgeving. Dat is ook waar het in de samenwerking met Empatec omgaat. Van oudsher biedt Empatec een beschutte werkomgeving. Onze leerlingen volgen daar hun groepsstage, ook wel carrouselstage, ter voorbereiding op hun individuele stage”, legt Annejet uit.

“Voor onze wedstrijd hebben wij hen aangemoedigd en later kwamen zij ons steunen. Zo gaat dat bij ons.” De korfballers rijden samen heel wat kilometers door het land. Staan er geen korfbalwedstrijden op het programma, dan organiseren ze wel iets anders. “Oud en nieuw hebben wij bijvoorbeeld met elkaar gevierd”, vult Jeanine aan. “Deze grote saamhorigheid is zeker de belangrijkste reden waarom het met het korfballen zo goed gaat. Het gemengde aspect is ook bijzonder.

Tot slot geeft Marc aan dat er zeker nog een grote wens is voor de toekomst: “Met onze sportieve prestaties hebben wij zulke mooie grote sprongen gemaakt. Wat zou het geweldig zijn dat wij, de korfballers van SC Joure, nu ook een kunstgrasveld krijgen. Als je op een hoger niveau uitkomt, spelen vrijwel alle clubs op kunstgras. Wij zijn een van de weinige clubs waar dit niet het geval is. Een kunstgrasveld is voor alle korfbalspelers de allergrootste wens.”

LAATSTE WEDSTRIJD

Zaterdagmiddag 17 juni 2023 spelen de korfballers hun laatste competitiewedstrijd op het veld. Op het moment van dit interview hebben zij nog alle kans op promotie en zelfs op het kampioenschap. De wedstrijd begint om 14.30 uur op het sportcomplex van SC Joure. Supporters zijn welkom.

KORFBALLEN OP HET

VELD EN IN DE ZAAL

De korfbalcompetitie begint na de zomervakantie met een half seizoen op het veld. Daarna gaat in de donkere wintermaanden de zaalcompetitie van start. Als deze is afgesloten, wordt vervolgens de tweede helft van het veldseizoen gespeeld. Korfballers kunnen in één jaar dus twee keer kampioen worden, in de zaal en op het veld.

“In het begin was er wel wat weerstand, van ouders en kinderen. Er was sprake van een negatief sentiment richting Empatec. Nu gaat het top. De werkleiders zijn allemaal heel enthousiast. Die krijgen namelijk leerlingen die echt iets willen leren. De schoonmaakdames zijn bijvoorbeeld maar wat trots op ‘hun’ leerlingen”, lacht Annejet.

Proactieve begeleiding

Voor de leerlingen is de groepsstage de kennismaking met de echte wereld. De groepsstage bij Empatec is de proeftuin voordat ze hun individuele stage gaan lopen bij een bedrijf. “Het is mooi om te zien dat bedrijven er echt voor open staan en we investeren dan ook veel in die relatie met Empatec en andere bedrijven.” De leerlingen krijgen proactieve begeleiding. “Het is echt coaching on the job.” Vanuit Empatec is er een werkleider die een groepje van vier leerlingen aanstuurt. “Zij werken met de leerlingen, die ook gewoon meedraaien in het werkproces en resultaat moeten leveren. Wij zijn op de achtergrond aanwezig.”

Iedereen aan het werk Kinderen met een zogeheten PRO-beschikking (praktijkonderwijs) kunnen terecht op De Diken. “Tot en met hun 18e jaar zitten ze verplicht hier op school. Iedereen die dat kan stroomt bij ons door naar mbo-niveau 1 of je vertrekt van school met een baan op zak Niemand blijft op de bank zitten. Daar maken wij ons hard voor.”

“Ik hoop dat de Elfstedentriatlon één groot Fries feest wordt”

MAARTEN VAN DER WEIJDEN GAAT 600 KILOMETER LANGE EXTREME UITDAGING AAN

Op 5 mei jongstleden was ultrasporter Maarten van der Weijden (42), samen met presentatrice Sylvana IJsselmuiden in Sneek te gast voor filmopnamen in verband met de komende Elfstedentriatlon in de Waterpoortstad. Van 18 tot en met 24 juni gaat Van der Weijden de extreme uitdaging van deze Elfstedentriatlon aan: hij zal de Tocht der Tochten achter elkaar - met minimale rustpauzeszwemmend, fietsend en lopend afleggen. Zeshonderd kilometer afzien. Maar voor een belangrijk doel!

De Elfstedentriatlon is de volgende sportieve extreme uitdaging waarmee Maarten van der Weijden geld inzamelt voor kankeronderzoek. Bij de oprichting van de Maarten van der Weijden Foundation in 2017 heeft Maarten beloofd dat hij alles zal geven om kanker de wereld uit te krijgen. Door het inzamelen van geld met zijn stichting hoopt hij hier een belangrijke bijdrage aan te leveren. Elke gedoneerde euro gaat rechtstreeks, voor de volle honderd procent, dus zonder aftrek van kosten, naar kankeronderzoek. De organisatiekosten van de stichting worden betaald vanuit sponsorgelden. Zo is het bedrijf Reggeborgh hoofdsponsor van de Elfstedentriatlon.

SYLVANA IJSSELMUIDEN

Maarten van der Weijden zal tijdens zijn monstertocht steun krijgen van vele vrijwilligers; mensen die achter de schermen druk bezig zijn maar ook mensen die gedeelten van het parcours met hem mee zullen zwemmen, fietsen en wandelen. Egon Diekstra, bestuurslid van de Maarten van der Weijden Foundation, was op 5 mei ook aanwezig tijdens de opnamen. Net zoals Sylvana IJsselmuiden, die met Maarten van der Weijden voor het promotiefilmpje De Kolk bij de Waterpoort indook. Sylvana IJsselmuiden (1994, Leeuwarden) is een bekend model, presentatrice en actrice en werd zelf zes jaar geleden getroffen door baarmoederhalskanker. “Ik had geluk dat mijn behandeling werkte. Maar ik weet dat er ook veel vrouwen zijn die niet herstellen. Daarom wil

ik mij met Maarten inzetten om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor het kankeronderzoek. Daarom ook zwem ik mee tijdens de Elfstedentriatlon”, vertelt Sylvana na een frisse duik in de Kolk.

MEDIA-AANDACHT

Maarten van der Weijden hoort Sylvana duidelijk met bewondering aan en neemt zelf ook alle tijd om ons te woord te staan. “Of ik nooit eens moe word om steeds maar weer geïnterviewd te worden?”, herhaalt hij onze eerste vraag. “Nee, dat is geen probleem. Zoals misschien bekend is, krijgen elk jaar honderdduizend Nederlanders de diagnose kanker en overlijden veertigduizend mensen aan die vreselijke rotziekte. Ik mag daar iets aan proberen te doen met mijn acties en media-aandacht om het voor patiënten ietsje beter en dragelijker te maken. De aandacht die er is zorgt ervoor dat er zoveel donaties binnenkomen. Media-aandacht is een mooi middel om mensen aan te spreken

en het bereikt het effect wat je zo graag wilt. Ik ben nu al een jaar of zes, zeven op deze manier bezig. Ik hoop dat de Elfstedentriatlon één groot Fries feest wordt.”

OVERLEVINGSSCHULD

“Bij Unilever, waar ik eerder werkte, had ik op de afdeling financiën een prima kantoorbaan, waarbij ik doelen stellen gaaf vond. Maar het knaagde aan mij dat ik dat leed van vroeger meedroeg. Mijn drive is ‘overlevingsschuld’ en zo ging ik mij steeds meer inzetten voor wat dan nu de Stichting Maarten van der Weijden Foundation is. De eerste Zwem-Elfstedentocht was in 2018 en daarvoor was ik mij al twee jaar aan het voorbereiden. Ik zwom toen al Het Kanaal over, heen en terug. Ik denk dat de belangrijkste verandering is dat naarmate je verder bent, je ook meer kunt. Waar ik heel trots op ben is dat we nu een goed doel zijn met een eigen medische adviesraad. Onderzoeksteams kunnen bij die adviesraad finan-

ciële steun aanvragen voor een specifiek onderzoek naar kanker. Die onderzoeken zijn voor de patiënten vaak cruciaal. Sinds we een eigen medische adviesraad hebben, hebben we nu meer directe invloed om de situatie van de kankerpatiënt te verbeteren. Mijn drive zit dus in het DNA van de organisatie.”

WAT HEBBEN AL DEZE ACTIES MET JOU GEDAAN?

“Het heeft meer recht gedaan aan het gevoel dat ik heb. Ik zit dichter bij de persoon die ik ben. Ik geloof dat het goed is om te leven van waaruit je vandaan komt en te leven waar jouw pijn en vreugde zit. Het doet mij heel goed dat ik dat nu al zeven jaar doe. Het duidelijkste voorbeeld is misschien wel dat ik afgelopen februari met een maagbloeding in het ziekenhuis van Den Bosch lag. Toen was het doorgaan van de

Elfstedentriatlon best wel onzeker. De oorzaak van die maagbloeding was niet duidelijk, maar ik wilde uitsluiten dat er een relatie was tussen die bloeding en heel veel sporten. Daarvan zeiden de artsen dat er geen aanleiding was om dat te denken en mijn volgende vraag was dan ook: ‘Dus ik kan door?’ Ik heb het vervolgens goed laten checken door een maag- en bloedexpert. Belangrijker vraag was natuurlijk of ik het allemaal nog wilde. Ik ben stapelgek met mijn vrouw en twee dochters en dan treden er doemscenario’s op. Gelukkig gaat het nu weer goed en het stemt mij tot grote dankbaarheid, ook richting mijn vrouw. Zij weet dat ik straks weer heel diep moet gaan en dat geeft haar op z’n zachtst gezegd geen prettig gevoel. Maar het is wél míjn droom en ik wil het daarom ook heel graag doen.”

Zwem, fiets en wandel met Maarten mee!

De Elfstedentriatlon van Maarten van der Weijden is van 18 tot en met 24 juni, de midzomerweek. Maarten kan deze extreme Elfstedentocht niet drie keer in zijn eentje afleggen. Hij heeft alle steun en zoveel mogelijk mensen nodig die met hem mee gaan doen. Maarten nodigt daarom iedereen uit om mee te doen met één of meerdere van de drie disciplines van de triatlon: zwemmen, fietsen en lopen.Met als gezamenlijk doel zoveel mogelijk geld inzamelen voor kankeronderzoek.

Meer informatie: www.elfstedentriatlon.mvdwfoundation.nl

Schrijf je in of doneer op www.elfstedentriatlon.nl

“Het is míjn droom en ik wil het daarom ook heel graag doen”

Egon Diekstra, Maarten van der Weijden en Sylvana IJsselmuiden voor de Waterpoort in Sneek

JOUSTER JBV SKARBOULE BESTAAT DERTIG JAAR

“Het doel van het spel is heel simpel,

Het is een echte sport. Mensen beoefenen het op allerlei niveaus. Er zijn recreatieve spelers, fanatieke competitiespelers en zelfs professionele beoefenaars. Het vereist precisie en concentratie. Maar vergeet ook het tactische aspect niet. Jeu de boules is bekend in de hele wereld en is in Frankrijk zelfs een belangrijk onderdeel van de cultuur. In Joure speelt een grote groep mensen drie keer per week op de banen van JBV Skarboule.

Het is dinsdagmiddag. Er staat een stevige bries en de temperatuur is niet zo aangenaam als de dagen ervoor. Gelukkig laat de zon zich geregeld zien. De leden van JBV Skarboule Joure, die deze middag met en tegen elkaar gaan spelen, verzamelen zich bij het clubgebouw. Zij hangen allemaal hun eigen naambordje op. Deze naambordjes worden daarna in een emmer door elkaar gehusseld. Vervolgens worden ze er een voor een weer uitgehaald. In deze volgorde worden de teams samengesteld. Er wordt in tweetallen (doubletten) gespeeld of in drietallen (tripletten).

LAGE DREMPEL

“De manier waarop de teams worden gevormd, geeft jeu de boules een extra leuke dimensie. Je weet nooit met wie je speelt. Daardoor leert iedereen elkaar goed kennen”, vertelt Yolanda Oomen. Yolanda onderhoudt de website en verzorgt het mooie clubblad met kleurenfoto’s, verslagen en interviews, dat vier keer per jaar verschijnt. “Onze vereniging telt 65 leden, ongeveer evenveel mannen als vrouwen. Het is een gezellige, warme groep mensen bij elkaar. We leven met elkaar mee in voor- en tegenspoed. Als je lid bent, hoef je je niet aan te melden voor

onze clubmiddagen op de dinsdag en donderdag of voor de zaterdagochtend. Je hoeft je dus ook niet af te melden als je een keer niet komt. Je komt gewoon als je zin hebt. De drempel is laag. We spelen altijd twee wedstrijden op een gewone speeldag, maar als je er maar één wilt spelen is dat ook goed.”

DERTIG JAAR

JEU DE BOULES IN JOURE

Jeu de Boules Vereniging Skarboule bestaat sinds 3 mei 1993. “We hebben hier in Joure één van de mooiste banen van Friesland. Op dit moment willen we graag ons clubgebouw verduurzamen.

“Je weet nooit met wie je speelt”

maar de weg er naartoe niet”

Betere isolatie, zonnepanelen, een nieuw dak en nieuwe gevelbeplating staan op onze wensenlijst”, zegt Foppe Hofstra. Hofstra was bestuurslid en zet zich nog steeds actief in voor de vereniging. “Het zou mooi zijn om energieneutraal te worden. Hiervoor is natuurlijk geld nodig. We schrijven instanties aan voor bijdragen en subsidies.” De leden steken ook zelf hun handen uit de mouwen. Elke eerste maandagochtend van de maand komt een aantal mensen samen. Ze kijken wat er moet gebeuren om alles netjes te houden. De banen vegen, de heg snoeien, er staat altijd wel iets op de planning.

HET SPEL

Het aantal mensen dat jeu de boules speelt, neemt in ons land nog altijd toe. Yolanda en Foppe zijn ook vaak op de banen te vinden. “Ik houd het meest van het wedstrijdelement in dit spel”, lacht Yolanda. “De partij kan een heel spannend verloop hebben. Daar kan ik zo van genieten.” “Het is zeker een mooi spelletje dat ik heel graag wil winnen”, vult Foppe aan. “Maar voor mij is dat

niet het meest belangrijk. De gezelligheid met elkaar, dat staat bij mij bovenaan. Het doel van het spel is heel simpel, maar de weg er naartoe niet. Je moet ervoor zorgen dat jouw ballen of die van je teamgenoot het dichtst bij het kleine balletje, het but, liggen. Daar komt naast tactisch inzicht ook concentratie en goed kunnen werpen bij kijken. Je gooit de boules vanuit een cirkel. Als alle ballen zijn gegooid, ontvang je voor elke bal, boule, die dichterbij het but ligt dan de dichtstbijzijnde bal van de tegenstander een punt. Wie het eerst 13 punten heeft behaald, heeft de partij gewonnen. Soms is het met het blote oog niet te zien welke bal het beste ligt, dan gebruiken we een meetlint.”

Hoe leuk jeu de boules is, mag ik deze middag zelf ondervinden. Samen met zeer ervaren spelers van de club Hans de Jong en Ton den Ouden spelen Yolanda en ik een paar ronden. Met verbazing zie ik hoe deze spelers kunnen ‘schieten’. Ligt jouw boule net op een mooi plekje vlakbij het but, dan schieten de geoefende spelers deze zomaar

weg. Foppe legt ondertussen van alles uit. Waar ruimte is, hoe je het beste kunt verdedigen, en waarom er veel hoog wordt gegooid. Er komt veel kijken bij deze sport.

VOOR ALLE LEEFTIJDEN

Jeu de boules is voor alle leeftijden. “In Joure hebben we veel oudere leden, er mogen best wat jongeren bijkomen”, vindt Yolanda. “Ik denk daarbij aan mensen voor wie het beoefenen van hun huidige sport fysiek lastiger wordt. Voor hen zou de jeu de boules-sport een prima alternatief zijn. Zij kunnen dan in competitieverband actief en fit blijven. Het valt mij op dat biljarters en golfers goede boulers zijn. Deze sporten hebben raakvlakken met de boules port. Uiteraard zijn ook oudere mensen van harte welkom. Wordt het wat lastiger om de zware metalen ballen op te pakken van de grond dan is er altijd nog het koord met de magneet, dat hierbij behulpzaam is. Al moet ik zeggen dat ons oudste lid nog zelf de ballen oppakt.”

Open dag

Zaterdagmiddag 26 augustus 2023 organiseert JBV Skarboule een open dag. Er worden demonstratiepartijen gespeeld en het spel wordt uitgelegd. Natuurlijk is er ook de mogelijkheid om zelf een partijtje te spelen. Belangstellenden, ook mensen die voor het eerst willen kennismaken met de sport, zijn van harte uitgenodigd om langs te komen op het sportcomplex aan de Blaauwhoflaan, bij de ‘oude’ ingang naar de voetbalvelden.

Toernooien

Naast de spelers van de eigen vereniging komen ook mensen uit andere dorpen en steden naar Joure. JBV Skarboule organiseert twee keer per jaar een groot open toernooi, in het voorjaar rond Koningsdag en aan het eind van de zomer met Jouster Merke. Deze toernooien zitten altijd helemaal vol. Tussendoor zijn er voor de eigen leden ook toernooien, zoals het stamppot- of snerttoernooi.

“Biljarters en golfers zijn goede boulers”

vlnr: Foppe Hofstra en Yolanda Oomen en de ervaren spelers Hans de Jong en Ton den Ouden

www.debeddenloods.nl

Moderne en tijdloze boxsprings voor een lage prijs.

AL VANAF

€599

Over De Beddenloods

Wij zijn een kleinschalig bedrijf dat al enige jaren online boxsprings, matrassen en toppers tegen zeer zerpe prijzen aanbiedt. Wij hebben een showroom op afspraak in Sneek, Meppel & binnenkort openen wij een nieuwe vestiging in Almere. Wij hebben een ruime voorraad en een eigen bezorgdienst waardoor wij snel een mooie boxspring bij u thuis kunnen bezorgen. Al of niet door ons ter plaatse gemonteerd. Bij ons vind je nog persoonlijk contact via telefoon, chat of face to face!

Eigenaar De Beddenloods

T : +31 6 51 91 22 10

E : info@debeddenloods.nl

€749,180x200

Waarom De Beddenloods?

Showroom

Liever eerst proberen en kijken? Wij hebben zowel in Sneek als in Meppel een kleine showroom die alleen geopend is op afspraak! Bel 06-51912210 of maak online via www.debeddenloods.nl vrijblijvend een afspraak!

Locaties

De Beddenloods is te vinden in Sneek, Meppel en binnenkort ook in Almere.

Bezorgen

Wij bezorgen onze bedden GRATIS door geheel Nederland. Voor de montage brengen wij € 50,- in rekening.

Webshop

Specialist in de onlinebeddenmarkt. Bestel eenvoudig via onze webshop en betaal bij aflevering!

Professioneel slaapadvies

Omdat wij op afspraak geopend zijn hebben wij ruim de tijd voor u. Hierdoor kunnen wij advies op maat geven voor het beste slaapcomfort.

€1399,-

Thomas Schutz

BUURTBEMIDDELAARS MAAIKE EN ROB VAN SOCIAAL WERK DE KEAR:

“Je hoeft niet als vrienden door één deur, maar een beetje begrip voor elkaar is al winst”

Een goede buur is beter dan een verre vriend. Daar weten de buurtbemiddelaars van Sociaal Werk De Kear alles van. Want het hebben van een goede buur is niet vanzelfsprekend. In de gemeente De Fryske Marren wordt dan ook regelmatig de hulp van buurtbemiddeling gevraagd.

Tien enthousiaste vrijwilligers hebben in de afgelopen jaren de training buurtbemiddeling gevolgd. Ze treffen elkaar eens in de zes weken bij Sociaal Werk De Kear samen met de coördinatoren Steffie Gage en Tanja Kombrink. De bemiddelaars wonen allemaal in de Fryske Marren. Een aantal van hen heeft al heel wat gesprekken gevoerd met buren, maar bemiddelaar Maaike heeft zich net aangesloten. Over haar motivatie om buurtbemiddelaar te zijn, vertelt ze: “Het is fijn om in contact te zijn met inwoners. Vaak ervaren mensen een probleem met hun buren, maar hoe komt dat precies? Zonder te weten wat de buurman denkt en zonder te weten waarom de buurvrouw doet wat zij doet, hebben mensen hun oordeel vaak al klaar.

Oordelen, aannames, dat zijn lastige dingen voor een goed contact. Ik voel me heel gemotiveerd om beide buren om tafel te krijgen en het gesprek te voeren over deze aannames. Ook oorzaak en gevolg vind ik belangrijk om te belichten. Als je je op een bepaalde manier gedraagt, of op een bepaalde manier praat, dan kan dat gevolgen hebben. Ik vind het belangrijk dat mensen zich tijdens een gesprek hiervan bewust worden.”

NIET TE LANG WACHTEN

Rob zit al wat langer in het team. Hij merkt dat buurtbemiddeling vooral goed werkt in een vroeg stadium van een conflict. “Mensen komen soms te laat bij ons. Dan is er al heel wat gaande. Soms duren conflicten al jaren. Als mensen dan buurtbemiddeling als laatste strohalm zien, wordt het lastiger.” Hij benadrukt dat het belangrijk is dat mensen weten dat buurt-

bemiddeling vertrouwelijk en veilig is. Wat er tijdens gesprekken wordt verteld, blijft binnenskamers. Bemiddelaars wonen in De Fryske Marren, maar bemiddelen niet in een conflict tussen mensen die zij persoonlijk kennen.

Buurtbemiddeling moet onderdeel zijn van een sociaal vangnet en een lage drempel zijn naar een mogelijke oplossing. “Maar dan is het wel belangrijk dat inwoners ons weten te vinden. Buurtbemiddeling moet bekend zijn binnen de gemeenschap”, zegt Maaike. “Het is belangrijk dat we zichtbaar zijn. Mensen weten vaak niet dat buurtbemiddeling bestaat, of durven de eerste stap niet te zetten. Dat is jammer. Want partijen zoals buurtbemiddeling kunnen het allemaal zoveel makkelijker maken.”

Zowel Rob als Maaike vinden het mooi om onderdeel te zijn van het team buurtbemiddelaars. “Het is een fijne groep mensen. Iedereen heeft zijn eigen achtergrond en

brengt eigen ervaring mee”, aldus Maaike.

NAAR ELKAAR LUISTEREN Buurtbemiddeling ondersteunt buren die een conflict hebben om met elkaar in gesprek te gaan en tot een oplossing te komen. Of een bemiddeling slaagt, hangt van de deelnemers zelf af. Rob: “Wat sowieso belangrijk is, is dat er een gesprek heeft plaatsgevonden tussen buren. Dat er naar elkaar geluisterd is. Je hoeft niet als vrienden door één deur, maar een beetje begrip voor elkaar is al winst.”

MEER WETEN?

Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen, of wilt u graag gebruikmaken van buurtbemiddeling?

Neem dan contact op met buurtbemiddeling@sociaalwerkdekear.nl of bel met coördinator Tanja Kombrink 0630295960 van Sociaal Werk De Kear.

“Oordelen, aannames zijn lastige dingen voor een goed contact”

Buurtbemiddelaars Maaike en Rob van Sociaal Werk De Kear: “Wat er tijdens gesprekken wordt verteld, blijft binnenskamers.”

De verpleegkundig specialisten van Antonius

“We zien van dichtbij hoe veerkrachtig de mens is”

“Geen probleem, meneer. Daar ben ik voor. En als ik nog iets voor u kan betekenen, dan weet u mij te vinden.” Jantien van der Sluis, verpleegkundig specialist oncologie, beëindigt het telefoongesprek met een lach. Aan de lijn hing een patiënt die advies nodig had. “We zijn heel benaderbaar voor patiënten en als ze ons nodig hebben is de manier om ons te bereiken erg laagdrempelig. Het liefst hebben we dat mensen ons mailen, zodat we ze zelf terug kunnen bellen en eerst even de gegevens erbij kunnen zoeken. Vaak zitten we in bespreking met een andere patiënt, die ook alle aandacht verdient. Maar we staan altijd klaar voor onze patiënten.”

In het ziekenhuis werken verpleegkundig specialisten op meerdere afdeling en poli’s. Er zijn zestien (inclusief verpleegkundig specialisten in opleiding) werkzaam bij Antonius. Ze hebben een verpleegkundige achtergrond en hebben minstens drie jaar werkervaring voordat ze met de opleiding tot verpleegkundig specialist mogen starten.

Zelfstandigheid

De verpleegkundig specialist beweegt zich op het gebied tussen een arts en verpleegkundige in en kan op meerdere afdelingen of poliklinieken binnen het ziekenhuis aanwezig zijn. Jantien van der Sluis beleeft veel plezier aan haar werk. “Ik geniet van het stukje zelfstandigheid in deze functie”,

zegt ze, en legt uit. “We mogen indiceren, medicatie voorschrijven, diagnosticeren en behandelen. En we hebben meer tijd voor de patient dan de arts. Niet alleen om zo meer aandacht voor klachten en de verwerking van de behandeling te kunnen hebben, maar ook om samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.”

Carrièrekans

De meerwaarde van een verpleegkundig specialist is voelbaar op meerdere gebieden. In eerste instantie voor de patiënt, die in het geval van Jantien vijf jaar in beeld blijft en begeleid en gecontroleerd wordt gedurende het hele zorgtraject. De arts heeft daardoor meer tijd voor complexere zaken en nieuwe patiënten.

“En een verpleegkundige biedt je door deze opleiding en uitdagende functie een mooie carrièrekans.”

Interne opleiding

Want verpleegkundig specialisten worden deels intern opgeleid bij Antonius. Anissa Venema is één van die verpleegkundig specialisten in opleiding. “Ik ben een aantal jaren werkzaam geweest op de afdeling oncologie van Tjongerschans in Heerenveen en kreeg in Antonius de kans om me verder te ontwikkelen. De opleiding is pittig en ik moet mijn sociale leven er wel op aanpassen. Dat betekent weleens een voetbaltraining overslaan of niet een avondje op stap gaan met vriendinnen. Maar dat is het waard, want ik weet waar

ik het voor doe. Ik wil graag meer zelfstandig te werk gaan binnen een team.”

Twaalf-twaalf-twaalf

Anissa doet dat in een zogeheten twaalf-twaalf-twaalf-regeling.

“Twaalf uren per week houd ik me bezig met patiënten; twaalf uren per week loop ik stage of verdiep ik mij in een opdracht. Dit biedt je de kans om ook mee te lopen op andere afdelingen.” Jantien

vult aan: “In de praktijk wordt Anissa opgeleid als verpleegkundig specialist oncologie met als aandachtsgebied darmkanker, maar in theorie wordt ze opgeleid tot verpleegkundig specialist algemene gezondheidszorg.”

Veerkracht

Het is een uitdagend, veelzijdig en mooi beroep, zo zijn Jantien en Anissa het met elkaar eens. Maar kanker brengt veel onzekerheid en verdriet met zich mee voor patiënten. “Slechtnieuwsgesprekken horen erbij en die wennen nooit”, weet Jantien. “Maar het mooie is dat we hier gelukkig ook de mooie en vrolijke verhalen horen. Mensen die na vijf jaar gezond de deur uitwandelen. We zien van dichtbij hoe veerkrachtig de mens is en van hele moeilijke situaties toch het beste weet te maken. Dat blijft elke keer bijzonder om te zien.”

Anissa Venema (links) en Jantien van der Sluis, verpleegkundig specialist bij Antonius

‘FOREVER YOUNG’

‘LIEFHEBBERS BROER (73) EN SJOUKJE (81) BEZOEKEN ÉÉN TOT

‘Forever young’ zong de Duitse band Alphaville in 1984 en ze behaalden er destijds een grote hit mee in Nederland. De titel van deze song lijkt van toepassing te zijn op Broer Zeldenrust (73) en Sjoukje Faber (81). Terwijl de meeste van hun generatiegenoten ‘thuis achter de geraniums zitten’, bezoekt het echtpaar uit Bakhuizen vrijwel wekelijks één tot drie popconcerten en staan ze samen - vaak te midden van jongeren - bijna onafgebroken voor het podium te dansen.

Oplettende bezoekers zullen hen bij popconcerten in de regio vaak tegenkomen. Broer Zeldenrust en Sjoukje Faber bezoeken graag poppodia zoals Iduna Drachten, Hedon Zwolle, De Neushoorn Leeuwarden, Het Bolwerk Sneek, Muzykkafee DeVille Hieslum, Bergsma Easterein, Eindeloos Emmeloord, Ma Kelly’s Muziekcafé Frieschepalen en Lewinski Sneek om te genieten van livemuziek. Ook ontbreken ze nooit op het popfestival in het nabijgelegen Rijs. “Wy hâlde benammen fan de lytsere poadia wer’t jo ek kontakt mei de band of solo-artyst meitsje kinne. Dy grutte konserthallen mei minskenmassa’s is neat foar ús“, zegt Broer.

“Us myzyksmaak is hiel breed en divers. Reggae, bluegrass, rock and roll, texmex, zydeco, hardrock, country, soul en meinammen blues meie wy graach heare. Mar ik kin bygelyks ek genietsje fan folkkoor Rolling Home út Snits.”

Sjoukje knikt. “Ik hâld foaral fan muzyk

Ody’t net plichtmatig spile wurdt, mar rjochtstreeks fanút it hert komt. As ik sokke muzikanten op it poadium spyljen sjoch, wol ik net as in sâltpilaar nei harren stean te sjen, mar gean ik lekker dûnsjen”, glimlacht ze. “Broer seach yn it ferline de kat earst noch wolris út ‘e beam, mar nei ferrin fan tiid haw ik him ek meikrigen en steane wy no altyd tegearre it hiele konsert lang foar it poadium te swingen. Sjoch it mar as in orizjinele wize fan fitness foar âlderen! Wer’t ek mar live spile wurdt yn ‘e regio, it muzykgenre sprekt ús oan en it is te beriden fanút Bakhuzen, dan binne wy der graach by.”

JEUGDSOZEN De liefde voor muziek en dansen zat er bij de in Rijs geboren en getogen Sjoukje al jong in. Ze mocht graag naar dansavonden met live

mermaid, indiana jones, ash, kandahar, spider-man, transfomers

muziek in de regio bezoeken. Broer groeide op met twee oudere zussen en werd als jongeman in de jaren vijftig en zestig geraakt door de rock and roll. ‘Revolver’ van The Beatles was de eerste lp die hij ooit kocht. Later raakte hij ook in de ban van The Rolling Stones. Zelf een pick-up, lp’s en singles kopen was destijds duur en zat er niet in voor Broer. Later werkte hij in twee jeugdsozen. “Jongerein namen dan faak harren eigen muzykplaten mei, dy’t wy der op de pick-up draaiden. Dêrtroch learde ik allegear nije bands en muzykgenres kinnen en dat fûn ik prachtich. Bygelyks Iggy Pop, Manfred Mann’s Earth Band, Led Zeppelin, The Outsiders, Brainbox, Pink Floyd en Deep Purple. Letter kaam de punkmuzyk op en dat spruts my ek tige oan!”

LIEFDE VOOR DE BLUES

Zijn liefde voor blues ontstond op latere leeftijd. “Dizze muzyk hat myn hert stellen. Fan blueslegende as Son House, Elmore James, Robert Johnson, Muddy Waters, BB King en Howlin’Wolf kin ik enoarm geniete. Toppers út eigen lân en provinsje binne

foar my Barrelhouse, The Bluesbusters, Ralph de Jong, Big Bo en Electric Hollers.” Voor Broer was de introductie van de cd-speler op de markt in 1983 een uitkomst die, volgens hem, een veel betere geluidskwaliteit hebben dan vinylplaten. “Sûnt dy

tiid draai ik hast allinnich noch mar cd’s. Ik haw der ûndertusken in pear tûzend thús yn de kast stean. Eltse dei draaie wy cd-muzyk. Yn de auto sette wy graach de MP3-spiler op. Al myn lp’s, singles en kassettebanden haw ik fia Marktplaats ferkocht.”

‘DUTCH DISEASE’

Broer en Sjoukje hun hobby om popconcerten te bezoeken, is relatief laat ontstaan. Broer werkte voorheen altijd in de staalbouw. “As it dan wykein wie, hie ik de put der wol út en mocht ik my graach thús deljaan of yn ‘e tún wurkje.” Na zijn vervroegd pensioen kreeg hij zeeën van tijd en zo ontstond na verloop van tijd de gezamenlijke passie om concerten te bezoeken. Intussen gaat het echtpaar nu al twintig jaar lang vrijwel wekelijks naar optredens in de regio toe. “Wy hawwe der in protte nocht oan, meitsje faak moaie konserten mei, de sfear is der meastal goed en wy moetsje in protte oare muzykleafhawwers en hawwe nei ôfrin troch-

geans ek in goed kontakt mei de muzikanten. In protte bands en artysten kinne ús sa njonkelytsen wol”, glimlacht Sjoukje. Soms valt een concert ook tegen en kan de muziek hen niet raken: het ene optreden is het andere niet, stellen de twee. “Witst wer’t ik my it meast oan irriteare kin by konserten?

Dat is de ‘Dutch Disease’: minsken yn de seal dy’t hieltyd mar trochpraten bliuwe tiedens de muzyk en dertroch it optreden foar oare minsken ferstoare. Ik siz der wolris wat fan, mar it is helaas in hurdnekkich fenomeen”, stelt Broer.

REACTIES

Komen Broer en Sjoukje bij bluesconcerten nog veel generatiegenoten tegen, bij de andere muziekgenres zijn ze vaak de oudste bezoekers in de zaal en staan ze tussen veel jongere mensen te swingen. “Wy krije der altyd hiel positive reaksjes op fan harren. Minsken tinke somtiden dat wy de âlders fan in muzikant binne, oaren sizze dat se ús graach adopteare wolle as harren pake en beppe”, vertelt Sjoukje lachend. “Der binne ek wol guon by dy’t sizze fan: ‘no sjogge wy jim ris yn it echt’. Hja hawwe ús dan earder alris op filmkes of foto’s fan konserten op social media sjoen!” Broer knikt en zegt lachend: “Bûter, brea en fette blues hâlde ús út it fersoargingstehûs! As de sûnens it talit, hoopje wy noch jierrenlang konserten te besykjen. It jouw ús in soad plezier. Of wy ek noch oare hobjes hawwe? Jawis, foaral tuiniere en rinne yn de bosken fan Gaasterlân. Ja, wy hawwe in moai libben.”

Minsken wolle ús graach adopteare as harren pake en beppe“

‘NOFLIK BY ZWIGT EN BOSMA’

Van jongensdroom naar eigen zaak

Homme Bosma en Anne Zwigt groeiden op in de Bloemenbuurt in Heerenveen. Daar voetbalden ze en waren hangjongeren op het Rozenveldje. Tijdens zomervakanties met hun ouders kwamen ze elkaar altijd tegen op het water. Als tieners zeilden ze samen en droomden ze over een eigen horecazaak. Jaren later leken die plannen uit te komen, maar gooide corona roet in het eten. Van uitstel kwam deze keer geen afstel, want ruim een jaar geleden kwam hun jongensdroom toch uit.

De twee zijn bevriend vanaf dat ze een jaar of acht waren. Als tieners werkten ze in de horeca en gingen samen uit. Anne werkt sinds zijn veertiende in de keuken van verschillende restaurants. Homme had bijbanen in de horeca, organiseerde schoolfeesten en had een evenementen- en boekingsbureau, totdat hij op zijn negentiende ging studeren. Zittend op een barkruk in hun restobar vertellen ze over hun vriendschap en de weg naar ‘Noflik by Zwigt en Bosma’ in Langweer. REBELS

Anne herinnert zich hoe ze als tieners vakantie vierden in de kajuitzeilboot van zijn ouders. “Toen ik zestien was, mocht ik in de zomervakantie de boot van mijn ouders gebruiken. Zij voeren de boot naar Grou, zodat wij naar de schuimparty’s in de Treemter konden. Het jaar daarop mochten we zelf varen. Homme ging ook mee. Mijn vader zei: ‘Je mag naar de Sneekweek, maar je gaat niet op het Starteiland liggen.’ Dat deden wij dus wel. We lagen lekker dicht bij de feesttent. De volgende ochtend ging de telefoon en had ik

een vader aan de lijn die niet heel blij was. Hij had op Omrop Fryslân zijn boot zien liggen. Ja, die rebelse fase hebben Homme en ik ook samen meegemaakt.”

TE VEEL HAKEN EN OGEN

Homme ging na zijn studie Small Business and Entrepreneurship in het bedrijfsleven werken. Anne was kok, onder andere bij de Librije. In 2003 werkte hij op Bonaire en zou daar een zaak beginnen met een compagnon. “Tot het zover was moest ik drie maanden met hem samenwerken en na een maand dacht ik: ‘Dit gaat hem niet worden. Als ik hiermee een eigen zaak moet beginnen…’. Toen heb ik geopperd om Homme te vragen. Uiteindelijk zaten daar te veel haken en ogen aan, en ging het niet door.”

ONZEKERE SITUATIE

Vervolgens wilde Homme 3,5 jaar geleden met zijn vrouw een hotel in Zwitserland kopen. Homme: “Ik belde Anne dat we maar eens moesten gaan koffiedrinken. Het was

nog niet duidelijk of we Anne erbij wilden betrekken als werknemer of mede-eigenaar. Daar gingen we over praten. Maar toen kwam corona en door de onzekere situatie was het beter om niets te doen en te blijven waar je zat. Het was toen wel duidelijk dat we een zaak gingen beginnen. In een watersportplaats, tussen onze woonplaatsen Heeg en Heerenveen.”

JUISTE POPPETJES

Ruim een jaar geleden werden Homme en Anne, veertigers intussen, eigenaar van Noflik in Langweer. De naam Noflik bleef, met de toevoeging: by Zwigt en Bosma. Hun echtgenotes zijn ook actief in de zaak. Homme: “Mijn vrouw heeft een eigen bedrijf, maar ze doet hier veel achter de schermen.” Anne: “Mijn vrouw is onze bedrijfsleidster. Homme verzorgt de administratieve en bedrijfstechnische kant en is verantwoordelijk voor de voorkant en de drank. Ik ben verantwoordelijk voor de keuken. Zo hebben we op alle vlakken de juiste poppetjes op de

goede plek staan.”

TOEKOMSTDROMEN

Anne: “Wij zijn dit avontuur aangegaan met het idee dat wij op een gegeven moment een team om ons heen creëren, waardoor wij zelf niet meer honderd procent op de werkvloer hoeven te staan.” Homme: “Dit is de eerste stap van ons samen in het ondernemerschap. We creëren nu een basis en als de basis staat en de omzet voldoende is, kunnen wij ook energie in andere dingen steken. Als eigenaar moet je ook strategisch naar je zaak kijken en netwerken onderhouden. Daarnaast hebben we mensen in de keuken staan die we groei willen bieden. Als je als eigenaar alles doet, kunnen zij geen stappen maken en gaan ze weg.”

Anne: “Je hebt drie jaar nodig om een bedrijf op te bouwen. Als dat allemaal fantastisch gaat, wie weet… Eén bedrijf hoeft niet één bedrijf te blijven.”

“Eén bedrijf hoeft niet één bedrijf te blijven”

TEKST EN FOTO’S LUTSKE BONSMA

Anne Zwigt

Homme Bosma

JUNI EN JULI: DANSMAANDEN

Alle Atrium-dansgroepen in Theater Sneek

Juni en juli zijn de dansmaanden bij kunstencentrum Atrium en Theater Sneek. Op zaterdag 17 en zondag 18 juni treedt bijna elke dansgroep van Atrium op tijdens de jaarlijkse Dansvoorstellingen. Honderden dansers van alle leeftijden - beginners, talenten en gevorderden - schitteren op het grote podium van Theater Sneek in vier unieke voorstellingen. Op zaterdag 1 en zondag 2 juli is het de beurt aan de groepen van Dance Explosion met de show ‘Sunrise Sunset’: dans op het hoogste niveau met livemuziek van het Frysk Jeugd Orkest.

Jacqueline Veldhuis, coördinator van de Atrium-dansafdelling, kan niet wachten tot het zover is. Dat geldt ook voor al die dansers die meedoen aan de Dansvoorstellingen. “Al weken hebben ze het erover, continu krijg ik ook vragen”, zegt Jacqueline. “Het onderstreept hoe belangrijk de Atrium Dansvoorstellingen zijn. Dansen voor een volle zaal geeft een prikkel en het haalt het beste in je naar boven. Het contact met andere dansers, en hen te zien op het podium,

is ook erg belangrijk voor je ontwikkeling.”

17 EN 18 JUNI – SAMENWERKEN MET ANDERE DISCIPLINES

De Atrium Dansvoorstellingen vormen de afsluiting van het dansseizoen. De apotheose bestaat uit vier unieke voorstellingen.

In elke show zijn alle dansstijlen – klassiek ballet, hiphop, modern, jazz en kinderdans - vertegenwoordigd, maar de groepen die meedoen zijn verschillend. Alleen de

TERUG VAN WEGGEWEEST

MEESTERGITARIST JIMMY ROSENBERG IN HET BOLWERK

talentklassen zijn in meerdere voorstellingen te zien. Dansliefhebbers die niks willen missen, zullen dus naar alle vier de voorstellingen moeten.

“Dit geldt eigenlijk voor iedereen, want het wordt één groot spektakel”, verklapt Jacqueline. “Het thema is ‘10’. We staan stil bij tien jaar CKS en daarmee tien jaar Atrium Dansvoorstellingen in Theater Sneek. Een aantal hoogtepunten komt voorbij in onder meer de choreografieën waar de docenten en leerlingen vanaf begin dit jaar keihard aan hebben gewerkt, en in de kleding. Er zijn ook filmpjes te zien met beelden van vroeger en dansers aan het woord.” Jacqueline Veldhuis, die zelf de klassiek balletgroepen en talentklassen onder haar hoede heeft, stimuleert de dansdocenten om samenwerkingen aan te gaan met de andere kunstdisciplines van Atrium. “Zo zijn dit jaar prachtige foto’s van de fotografiecursisten van Saskia Bruinsma te zien en heeft de KinderKunstKlas van Bieke Huls geweldige maskers gemaakt voor de hiphoppers. Verder is er livemuziek van een violist, pianist en percussionist.”

Jimmy Rosenberg treedt met zijn muziekgezelschap op in Het Bolwerk in Sneek, op zaterdag 17 juni om acht uur in de Noorderkerkzaal. Jimmy Rosenberg was nog maar acht jaar toen hij al furore maakte. Critici zagen toen al de enige, echte opvolger van Django Reinhardt in hem. Op zijn tiende trad Rosenberg op in de BBC-documentaire Django’s Legacy, waarna de hele wereld kennis maakte met zijn kunsten.

Rosenberg trad op door heel Europa, van het Concertgebouw tot Djangofestivals in Oslo en Parijs. Een carrière waar iedere muzikant van droomt. Maar in 2004 raakte Rosenberg steeds verder verstrikt in zijn eigen leven waarin muziek niet meer altijd de boventoon voerde. Er moest een tournee worden gecanceld en Rosenberg kwam terecht in de schaduwkant van het leven. Na jaren van stilte pakte hij de gitaar weer op. Meteen waren daar weer lovende kritieken. In 2022 werd hij prompt geboekt als sterspeler op het Jazz Festival in Milaan en keerde hij in de zomer van dat jaar ook terug op het podium van Samois-sur-Seine, het beroemde Django Reinhardt Festival in Frankrijk.

JIMMY ROSENBERG TRIO // NOORDERKERKZAAL // ZA

1 EN 2 JULI – DANCE EXPLOSION EN DE TIJD DIE VOORBIJ VLIEGT

Twee weken daarna staan de dansers van Dance Explosion in hun show ‘Sunrise Sunset’ stil bij de tijd die voorbij vliegt. DE 1, DE 2 en Young DE, die onder leiding staan van Raymond Guzman, brengen verrassende uitingen van terug- en vooruitblikken op

het leven. De show bestaat uit drie delen. Het Frysk Jeugd Orkest (FJO) met dirigent Douwe Nauta verzorgt de muzikale omlijsting van het eerste deel. “Een langgekoesterde wens van Raymond”, zegt Jacqueline. “In de andere twee delen nemen de dansers, waaronder een aantal gasten, je mee langs krachtige moderne dans, sprankelende jazz en opzwepende musicaldans.” Artistiek leider Raymond Guzman bedacht de meeste choreografieën. Jacqueline: “Raymond loopt het hele seizoen, vanaf september, rond met ideeën. De andere choreografen van DE sluiten op een later moment aan met hun input.” Eén van de choreografieën is van de hand van Jacqueline. “Het gaat om een vicieuze cirkel in tijd en het leven. Lastig om dit in een paar woorden te omschrijven, je moet het gewoon komen bekijken.”

GEÏNSPIREERD? MELD JE AAN

VOOR DE AUDITIES IN JULI

Het nieuwe seizoen van Atrium begint op maandag 4 september. Inschrijven voor veel dansgroepen is al mogelijk via kunstencentrumatrium.nl. Voor enkele groepen zijn er audities: het hiphop-demoteam (maandag 3 juli), de talentklassen (woensdag 5 juli) en Dance Explosion/Young Dance Explosion (donderdag 6 juli). Kijk voor meer informatie op de Atrium-website.

Atrium Dansvoorstellingen

Dance Explosion

Atrium Dansvoorstellingen

Raymond Guzman (links) en Douwe Nauta

(foto: Johan Lissens Fotografie)

UIT agenda

12 MEI T/M 8 JULI

VRIJDAG 12 MEI

MUZIEK AAN DE LUTS

BALK

MUZIEK

Duo Heemsbergen (piano) en Van Jaarsveld (klarinet) met ‘Joie de vivre’.

WWW.MUZIEKAANDELUTS.NL

T/M ZA. 17 JUNI

DE SÛNDERES

BANTEGA

THEATER

Komisch, magisch en bij vlagen absurdistisch Iepenloftspul op bijzondere locatie.

WWW.IEPENLOFTSPULBANTEGEA.NL

VRIJDAG 9 JUNI

KNOCK OUT COMEDY

SNEEK

COMEDY

Stand-up comedy, grappen, typetjes en meer.

WWW.HETBOLWERK.NL

VR. 9 EN ZA. 10 JUNI

SLACHTEPOP

WOMMELS

MUZIEK

Twee dagen lang muziek aan de Slachtedyk.

WWW.SLACHTEPOP.NL

ZATERDAG 10 JUNI

VROEMMM

JOURE

MARKT

1e editie van Vroemmm New Style met oldtimers, markt en live muziek.

WWW.JOURE.NL

UT SNEEK

SNEEK

FESTIVAL

Straatfestival met live-acts van alle culturele gezelschappen van Sneek.

WWW.UTSNEEK.NL

ZONDAG 11 JUNI

IER EN BETIID OP PAAD

MAKKUM

WANDELEN

Vroege ochtendwandeling met bijzondere ontmoetingen en ontbijt.

WWW.CULTUREELPODIUMMAKKUM.NL

ZO. 11 EN 25 JUNI

FLINKE FLEA MARKET

HEMELUM

MARKT

Schatzoeken tussen de spullen van een ander.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

WOENSDAG 14 JUNI

ASHTON BROTHERS

SNEEK THEATER

Jubileumshow vol spektakel. WWW.THEATERSNEEK.NL

VR. 16 T/M ZO. 18 JUNI

VISSERIJDAGEN

LEMMER EVENEMENT

Vlootschouw met Lemster aken en een gevarieerd programma voor jong en oud.

WWW.HARTVANLEMMER.NL

ZATERDAG 17 JUNI

IT SAILHÛS

ELAHUIZEN OPEN DAG

Meevaren, nautische activiteiten en open dag bij It Sailhûs.

WWW.

AMSTERDAMSE DAG

LANGWEER

MARKT

Gezellige markt voor jong en oud in de Buorren.

WWW.FACEBOOK.COM/VOLKSVERMAKEN

JIMMY ROSENBERG TRIO

SNEEK MUZIEK

Concert door meestergitarist Jimmy Rosenberg.

WWW.HETBOLWERK.NL

PARELTSJEBRIJ

WORKUM

MUZIEK

Gratis muziekfestival met pop- en rockmuziek.

WWW.FACEBOOK.COM/PARELTJESBRIJ

ZA. 17 EN ZO. 18 JUNI 10!

SNEEK DANS

Jaarlijkse voorstelling van alle danscursisten van Atrium.

WWW.THEATERSNEEK.NL

DE BEABUORSTERMOLE

TJERKWERD

THEATER

Iepenloftspul over De Beabuorstermole en de strijd tegen het water.

WWW.TSJERKWERT.NL/IEPENLOFTSPUL

ZO. 18 T/M ZA. 24 JUNI

ELFSTEDENTRIATHLON

FRIESLAND

SPORTEVENEMENT

Maarten van der Weijden zwemt, fietst en loopt de Elfstedentocht.

WWW.ELFSTEDENTRIATHLON.NL

WO. 21 T/M ZA. 24 JUNI

HEAMIEL

BOLSWARD

CULTUUR

Vierdaags festival vol muziek, sport, kunst en cultuur.

WWW.HEAMIEL.NL

vrijdag 23 juni

MUZIEK AAN DE LUTS

BALK

MUZIEK

Mozarts fluitkwartetten door Fluitiste Linda Speulman en strijkers van het Rietveld ensemble.

WWW.MUZIEKAANDELUTS.NL

ZONNEWENDE TOCHT

HARICH EXCURSIE

Avondwandeling door ‘De Dollen’ met oude dijkjes, rietlanden en moeras.

WWW.IVN.NL/SUDWESTHOEKE

ZATERDAG 24 JUNI

AUTOCROSS

MAKKUM

SPORTEVENEMENT

Een waar autocrossspektakel en feest.

WWW.AUTOCROSSCLUBMAKKUM.NL

SIPELSNEON

SLOTEN

MARKT

Jaarmarkt in het centrum en rondom de stadsgracht van vestingstadje Sloten. WWW.SLOTEN.NL

MAR-A-THON

SNEEK SPORT

Wandelen of hardlopen rondom het Sneekermeer.

WWW.MARATHONSNEEK.NL

ZONDAG 25 JUNI

WIJNPROEVERIJ

TIRNS CULINAIR

Proef de lekkerste Friese wijnen uit eigen wijngaard.

WWW.THABORHOEVE.NL

VR. 30 JUNI EN ZA. 1 JULI BEACHROCKERS

SINT NICOLAASGA

MUZIEK

Tweedaags muziekfestival op strand de Ulesprong.

WWW.BEACHROCKERS.NL

ZATERDAG 1 JULI

HEECH FAN DE TOER

JOURE

MUZIEK

Dweilfestival met dweilorkesten, popkoren en slagwerkgroepen in de Midstraat.

WWW.SKOMKOPPEN.NL

ZOMERMARKT

LEMMER MARKT

Zomermarkt langs het water.

WWW.POSTMARKTEN.NL

ZONDAG 2 JULI

ZELDZAAM MOOI MARKT

SNEEK

MARKT

Mooie handgemaakte, zelfontworpen of lokaal geproduceerde producten.

WWW.ZELDZAAMMOOI.COM

VRIJDAG 7 JULI

SWIPE DEI

JOURE

SPORTEVENEMENT

Spannende paardenkoersen en demonstraties met Friese Paarden.

WWW.DRAFBAANJOURE.COM

ZATERDAG 8 JULI

HEECHSIMMER FESTIVAL

HEEG

MUZIEK

Live muziek van o.a. Van Dik Hout aan het strand van Heeg.

WWW.HEECHSIMMERFESTIVAL.COM

KAMELEONRACE

TERHERNE

SPORTEVENEMENT

Sloepenrace op de wateren rondom Terherne.

WWW.GENIETENINTERHERNE.NL

ZOMERWANDELING

LEMMER

RONDLEIDING

Ontdek de historie van dit watersportdorp o.l.v. een gids.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ ZOMERWANDELING

Ferdive daasje Vermaak

Lemster Visserijdagen

Van 16 tot en met 18 juni staat Lemmer in het teken van de Lemster Visserijdagen. Tijdens deze dagen ademt Lemmer de authentieke, maritieme ambiance van weleer. Er is een gevarieerd programma voor jong en oud. Bekijk in de Fiskerhaven, oftewel Museumhaven, de aangemeerde authentieke Lemsteraken. Kinderen kunnen op vrijdagavond hun hengel uitgooien tijdens een viswedstrijd. En op zaterdagavond vindt het spectaculaire WK Zakslaan plaats boven de Oude Sluis. Shantykoren en andere muzikale klanken verhogen de sfeer tijdens deze dagen.

WWW.HARTVANLEMMER.NL

Heamiel

Van woensdag 21 tot en met zaterdag 24 juni viert Bolsward vier dagen feest tijdens Heamiel. Heamiel is met haar lange historie een ware traditie geworden. Als vroeger eind juni het laatste hooi was binnengehaald, werd dit gevierd met een gezamenlijke hooimaaltijd, oftewel Heamiel, door boeren en knechten. Tegenwoordig is het een groot zomerfeest met als hoogtepunten de intocht van praalwagens, de ringrijderij, de markt, straatfestival BOLStjurrich, de Night of the Heamiel en de Slotavond. En natuurlijk mag de traditionele Heamiellunch niet ontbreken.

WWW.HEAMIEL.NL

Heech fan de Toer

Zaterdag 1 juli staat Joure bol van muziek tijdens de 2e editie van muziekfestival ‘Heech fan de Toer’. Dweilorkesten, popkoren en slagwerkgroepen verzorgen optredens op diverse locaties in de Midstraat. Dit jaar wordt het 5-jarig jubileum van Dweilorkest Jouster Skomkoppen uitbundig gevierd en wordt er uitgepakt met extra veel muziekacts. Naast de Jouster Skomkoppen, Jou’re Brass en Popkoor That’s It uit Joure zullen er ook muziekgroepen uit Apeldoorn, Franeker, Harlingen, Heerenveen, Oldeberkoop en Roden optreden.

WWW.SKOMKOPPEN.NL

Iepen loft Openlucht

De Sûnderes

Tot en met zaterdag 17 juni wordt op een unieke locatie in Bantega zes maal een Friestalig komisch, magisch en bij vlagen absurdistisch theaterstuk opgevoerd. Het openluchtspel gaat over Nina, een beroemd kinderboekenschrijfster, die terugkeert naar haar geboortegrond. Elke nacht wordt Nina in haar dromen in een draaikolk meegezogen de diepte in. Nina is vastbesloten te ontrafelen waarom deze nachtmerrie haar blijft plagen. Een verhaal over fantasie, vriendschap, vertwijfeling en het terugvinden van jezelf.

De Beabuorstermole

Op zaterdag 17 en zondag 18 juni is de Beabuorstermole in Tjerkwerd het decor van het Friestalig Iepenloftspul ‘De Beabuorstermole en de striid tsjin it wetter’. Een molen als baken in het landschap die vragen oproept als wat staat ons te wachten met de veranderingen van het klimaat? Hebben we de molen in de toekomst echt nodig? Leren wij van de geschiedenis, of denken wij dat het ons niet overkomt? Dik twintig Tjerkwerders, waaronder een aantal basisschoolkinderen en de fanfare muziekvereniging Eensgezindheid doen mee aan dit spektakel.

WWW.TSJERKWERT.NL/IEPENLOFTSPUL

SKOMKOPPEN

IEPENLOFTSPUL ‘DE BEABUORSTERMOLE

Puzzelpagina nr. 06

Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 06-2023 – tot uiterlijk 6 juli 2023. Wij wensen je veel puzzelplezier!

Duitse munt gang vleesgerecht

water in Friesland winkebedr jf

borrehap e vaarwe (Fr )

ol ekartel Lat jnse bi beverta ing eindstreep Bijbe se priester systeem water in Utrecht

1

nobel voordat

Spaans e land ang en smal commerc ële tv-zender Russ sch heerser Nederlands eiland kootbeentje militair hoofddeksel

9 10 www.puzzelpro.nl ©

luizene inhoudsmaat

voedingsstof casinomunt watern mf oever

7

2 3

6

Europese hoofdstad riv n Frankrijk notie sprookjesguur

afslagplaats b j go f naderhand reeds steuntouw aan een mast

gulden halfaap overblijfsel het licht dempen

4 5

8 11 12

2 1 4 8 6 5 2 1 7 6 2 1 4 6 2 7 3 5 4 4 7 2 7 8 6 3 6 4 5 7

godsd enst kloosterzuster

onbepaa d vnw judomat op en neer gaan jne geur ontschorsen kle n

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 05-2023

M. Rienstra uit Balk heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen

OPLOSSING EDITIE 05-2023: Zweedse puzzel: AUTOBIOGRAAF // Woordzoeker: SENSATIEBLAD

COLOFON

GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 28.000 exemplaren.

UITGEVER

Ying Media BV

Zwarteweg 4 8603 AA Sneek

Telefoon 0515 745005

E-mail info@yingmedia.nl

www.yingmedia.nl

REDACTIETIPS?

redactie@grootdefryskemarren.nl

REDACTIECOÖRDINATOR

Gianna Posteraro

EINDREDACTIE

Richard de Jonge

REDACTIE

PUZZEL EN WIN 2 BIOSCOOPKAARTJES!

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

DE BIOS HEERENVEEN

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 06 VÓÓR 6 juli 2023

PER E-MAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST

NAAR: GROOT DE FRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK en vermeld hierbij uw adres!

FOTOGRAFIE

Johan Brouwer

VERKOOP

Lotte van der Meij, Douwe Bijlsma, Lutske Bonsma, Amanda de Vries, Richard de Jonge, Wim Walda, Isa Wessels, Gea de Jong-Oud, Henk van der Veer en Broer Feenstra

VORMGEVING

Bente Vallinga (Morekop.com) Rinske Elsinga (Elsign.nl)

Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Mieke

Alferink, Henjo van der Klok

DRUK

Mediahuis Noord, Leeuwarden

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.