BROUWERJOHANFOTO: 6 JAARGANG • NR. 58 09 -2022 MAANDBLAD GROOT DE FRYSKEMARREN.NL JOUSTER DANNYDARTERNOPPERT VAN ‘NOPPIE’ NAAR ‘THE FREEZE’ IN DE TOP 10 VAN DE WERELD deFryskeMarren groot IN DEZE UITGAVE Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren Uw huis verkopen? Uw grootste bezit in vertrouwde handen energielabelGratis t.w.v. * Bekijk de actievoorwaarden op de makelaardijhoekstra.nl/huisverkopenwebsite 325,-*€
Het gezellige start- en finishterrein was het strandje bij De Hege Gerzen, waar de deel nemers werden voorzien van koffie, ‘food’ en entertainment, en er was gelegenheid om je om te kleden. Een unieke combinatie van bewegen, sociaal contact, en goede verzorging. “Het was een topdag!”, volgens de organisatie SlowTriatlon Waterland van Friesland.
STRANDCROSS LEMMER OP ZATERDAG 8 OKTOBER 300 SPORTIEVELINGEN DOEN RUSTIG AAN BIJ SLOWTRIATLON UITVAART FAIR 2022 IN JOURE LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NLFOTO:
De Uitvaart Fair 2022 vindt plaats in de Hobbe van Baerdt Tsjerke aan de Midstraat in Joure en is van 11.00 tot 16.00 uur. De toegang is gratis.
Sommige bezoekers keken even en liepen weer weg. Anderen tuurden lange tijd peinzend naar het kunstwerk en lieten hun gedachten de vrije loop. Daar wonen we dus met z’n allen. Doen we het goed of maken we er een puinhoop van? Waarom zijn wij hier? Waarom zijn we hier juist in deze tijd? Is het toeval of heeft het een reden?
Iedere vraag over het leven van mensen is boeiend en interessant. Sterker nog, elk mens is boeiend en interessant. Daarom is het een voorrecht om voor ‘de Groot-formule’ te mogen schrijven. In deze kranten draait het om de mensen. De mensen vertellen over hun passies en talenten. Over wat ze hebben meegemaakt. Of over waar ze zich met hart en ziel voor inzetten. Ze zijn daarmee stuk voor stuk een bron van inspiratie voor anderen. Ze laten zien wat er gebeurt op Moeder Aarde, op Gaia, op onze planeet.
De aarde is de planeet waar wij, de mensen, wonen. Er is hier altijd van alles aan de hand. Er is hier altijd strijd. Strijd om de gekste dingen, in het klein en in het groot. Dat was zo in het verleden maar is ook nu nog altijd het geval. Heb je je wel eens afgevraagd waarom? Aan de andere kant is er ook veel moois om van te genieten: natuur, muziek, kunst, lekker eten, sport. Teveel om op te noemen. Heb je je wel eens afgevraagd waarom?
Gea de RedacteurJong-Oud@Grootbladen
VOOR MENSENALLE
één ronde. De wedstrijden beginnen ’s ochtends om 10.00 uur. Op vrijdag 7 en zaterdag 8 oktober zullen het parkeerterrein (ijsbaan) en het strand niet vrij toegankelijk zijn.
2 NUMMER 09 • 2022
Hétuitmetmaandbladverhalenjouwregio! VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 13 OKTOBER 2022 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NLOP:
Luke Jerram: “I hope visitors to Gaia get to see the Earth as if from space; an incredibly beautiful and precious place. An ecosystem we urgently need to look after. Our only home.”
Daar hing ze. Moeder Aarde, Gaia. Onze planeet. Een klein stipje in een onmetelijk universum. Veel mensen bewonderden haar in het Woudagemaal in Lemmer en in de Broerekerk in Bolsward. De verlichte bol met een doorsnee van maar liefst zeven meter, een kunstwerk van de Britse kunstenaar Luke Jerram, laat onze planeet zien, zoals wij haar zouden zien als we de mogelijkheid zouden hebben om haar vanaf de maan te bekijken.
Bij het crossspektakel verschijnen een kleine 350 motoren in vier verschillende klassen, waaronder de hobbyrijders, aan de start. De veertig beste strandcrossers per grote klasse maken zich aan het einde van de middag op voor de Superfinale over dertig minuten en
Afscheid nemen, rouwen en herin neren; we krijgen er allemaal mee te maken. Steeds meer mensen ver diepen zich daar bij leven al in. Wat zijn de trends, de ontwikkelingen en natuurlijk wat zijn de mogelijk heden als het om een afscheid gaat? De gedachte dat de uitvaartbranche saai is willen Van der Wiel en Van der Reijnst op deze Uitvaart Fair wegnemen. “Samen met unieke bedrijven willen wij bezoekers op een laagdrempelige manier inspireren en informeren over de mogelijkheden voor een persoonlijk afscheid met een gekleurd randje”, aldus het duo. Vandaar deze beurs.
JOURE – Op zaterdag 5 novem ber organiseren Romy van der Wiel Uitvaartzorg en Grietje van der Reijnst van VDR Foto grafie voor de tweede keer een Uitvaart Fair.
Heel veel leesplezier met de verhalen van alle mensen in deze nieuwe editie GrootdeFryskeMarren!van
OUDEMIRDUM – Zo’n driehonderd enthousiaste deelnemers deden afgelopen zaterdag mee aan de SlowTriatlon in Friesland. Locatie was de omgeving van Oudemirdum aan het IJsselmeer.
LEMMER - Meer dan driehonderd scheurende motoren crossen op zaterdag 8 oktober over het Lemster strand. Op deze dag wordt de derde editie van de Strandcross Lemmer gereden.
De SlowTriatlon is de gewone triatlon, maar dan langzaam, in je eigen tempo, zodat ie dereen, jong en oud, mee kan doen. Zwem men in het IJsselmeer, fietsen en wandelen in de omgeving van Oudemirdum, in plaats van wielrennen en hardlopen. Dezelfde prestatie en afstanden, maar dan socialer en minder belastend voor het lichaam. En… je wint ‘m altijd. De sportievelingen bepaal den zelf de afstanden en het tempo waarin ze de triatlon af wilden leggen.
3GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren
Dit jaar zal de optocht voor de 35e én laatste keer door Pieter Haringsma ‘út Sleat’ worden aangekondigd. In 1987 werd Pieter Haringsma Nederlands Kampioen dorpsomroepen. Hij werd toen benaderd door het steeds groter
De museumnacht in Museum Joure duurt van acht uur ‘s avonds tot middernacht en is leuk voor iedereen boven de 14 jaar.
Museum Joure / foto: Rieneke van der Wal
16 MONUMENTENDAGTIJDENSOPENDENMONUMENTENDEURENDEOPEN
FEESTELIJKE OPENING CULTUREEL SEIZOEN MET HET UITFESTVAL
Op deze middag kon iedereen in de genoemde plaatsen kennis maken met de culturele activiteiten die dit seizoen georganiseerd worden in de gemeente. Plaatselijke muziekkorpsen en andere cultuurmakers lieten zien wat ze doen en hoe leuk het is om te doen wat zij doen. Het plezier werkte aanstekelijk en er was zeker belangstelling om actief mee te doen of uitvoeringen en voorstellingen te bezoeken het komende jaar. De officiële aftrap van het culturele seizoen 2022/2023 was in Lemmer en werd bijgewoond door burgemeester Fred Veenstra, die in de Tsjerke oan it Dok de aanwezigen ook nog liet genieten van zijn orgelspel.
MERCYBOUWPAKKETTENSKÛTSJE-NAARSHIPS
BALK - In de afgelopen maanden is er door de verkoop van bouwpakketten van skûtsjes en ‘windwokkels’ een opbrengst van 1350 euro gerealiseerd voor de vrijwilli gersorganisatie Mercy Ships.
Wie wil weten hoe dit afloopt en wat de link is tussen dit schip en Museum Joure, gaat op zaterdagavond 17 september naar de theatrale ‘Ghost Walk’, onderdeel van de Museumnacht in Friesland. De oude museumgebouwen die overdag zo vriendelijk lijken, geven dan ‘s nachts hun geheimen prijs. Deze avond dwalen de illustere bewoners en ambachtslieden weer rond in ‘hun’ historische panden. Bevlogen vertellen ze jou de wonderlijke verhalen over hun leven en werk van toen. Met een zaklamp in je hand ontmoet je de kopergieter, die vertelt over zijn laatste nacht. De klokkenmaker, die gek wordt van de klokken. Maak kennis met Grietje Greolts, die net bevallen is van een drieling. En vind de vinger terug van de operateur, die hij verloor in de theezakjesmachine.
Het Flaeijelfeest begint om 10.00 uur in Oudehorne met een vier kilome ter lange Boerenoptocht van antieke landbouwmachines, een brandweerauto, paarden voor de koets, tot stoomloco motieven en het Flaeijlkoningspaar. De optocht rijdt vanaf de rotonde bij Oude horne naar Nieuwehorne en dan over de Buitenweg naar Landgoed De Horne.
DORPSOMROEPER PIETER HARINGSMA NEEMT AFSCHEID OP FLAEIJELFEESTOPBRENGST
Eerder die middag organiseerde Stichting Oud Lemmer een muzikaal klassiek concert, verzorgd door het trio Toanhûs en een klarinetensemble. Een en ander vod plaats in de Tjserke oan it Dok. Belangrijk moment van de middag was echter de uitreiking van het Lemster Wurdboek. CdK Arno Brok ontving het eerste exemplaar uit handen van Piet Zantman, voorzitter van Stichting Oud Lemmer. Joël Hut, oud-Sint Nykster en tegenwoordig woonachtig in Leeuwarden, stelde het woordenboek samen.
LEMMER - Stichting Oud Lemmer presenteerde afgelopen zondag 11 september het Lemster Wurdboek. Het eerste exemplaar van het woordenboek werd uitgereikt aan de Commissaris van de Koning in Fryslân, de heer Arno Brok.
DFM – Tijdens de voorMarrengemeentemonumentenopendenopMonumentendagOpen10septemberzestieninDeFryskehundeurenhetpubliek.
Een deel van het materiaal voor het maken van de skûtsjes werd beschikbaar gesteld door groentehandel Wijnstra. De bouw pakketten werden verkocht door vakhandel Bergsma in Balk en door de vrijwilligers Dirk Louwerman en Harrie Schadenberg. Zij deden dat bij de SKS en IFKS skûtsjeswedstrijden. Aan het eind van het jaar kan het genoemde bedrag nog worden verdubbeld door een bevriende sponsor van Mercy Ships.
Het Lemster Wurdboek is mogelijk gemaakt door een donatie van de familie Th. M. van Oers, de IJB Groep BV en het Stapert Fonds. Het woordenboek is te verkrijgen bij kadowinkel Focus in Lemmer.
In De Fryske Marren stond de Monumentendag in het teken van de duurzaamheid. Ook in boerderij Bekendam in Sondel werd publiek ontvangen. De Sondeler woonboerderij is een uniek rijksmonument, die geheel in oude staat gerestaureerd is. De kop-hals-romp boerderij dateert uit 1811 en heeft een bakhûs, uitgevoerd met Friese geeltjes. Aan de achterzijde is vrij uitzicht over de glooiende weilanden van Gaasterland.
Ouderwetse gezelligheid speelt op het Flaeijelfeest een hele belangrijke rol. De feesttent is een ware ontmoetingsplaats van inwoners en ex-inwoners uit de re gio. De donderdag- en vrijdagavond vóór de optocht is de feesttent al gevuld met publiek en optredens van artiesten.
‘GHOST JOUREINMUSEUMNACHTTIJDENSWALK’MUSEUM
DFM - Afgelopen zaterdag vond de eerste editie van Uitfestival De Fryske Marren plaats in Balk, Lemmer en Joure
werd een groot succes. Haringsma wordt dit jaar 79 en moet omwille van zijn gezondheid stoppen. “Het Flaeijelfeest heeft een speciale plek in mijn hart,” aldus Haringsma en daarom wordt dit zijn laatste optreden. Na de Boerenop tocht is het Openluchtmuseum op het Landgoed De Horne geopend.
Het Lemster Wurdboek vertaalt 2700 woorden van het Lemsters naar het Nederlands en andersom. Ook staan er tekeningen in van Onder de Hoek en onder meer een puzzel. Brok ging bij de uitreiking in op het belang van de taal en de identiteit, in relatie tot de mienskip. Hij deed dit aan de hand van verschillende voorbeelden uit andere streektalen in Fryslân.
OUDEHORNE – Het Flaeijelfeest in Oude- en Nieuwehorne is op zaterdag 24 september één groot tijdelijk openluchtmuseum, waarin het boerenleven van honderd jaar geleden wordt tentoongesteld. Het Flaeijelfeest zal dit jaar worden gehouden op het nieuwe feestterrein bij Landgoed De Horne in Oudehorne.
wordende Flaeijelfeest om hier nog meer ruchtbaarheid aan te geven en dat
EERSTE LEMSTER WURDBOEK VOOR CDK ARNO BROK
JOURE - Wat gebeurt er met het schip ‘Geldermalsen’ in Joure? Het schip heeft de sprookjesachtige taferelen in de Zuid-Chinese Zee achter zich gelaten en de zongebruinde bemanningsleden keren huiswaarts, met een fijne bries in de zeilen. Maar als de nacht valt, en donkere wolken zich samenpakken, slaat de sfeer om. Het begint te stormen en huizenhoge golven stromen over het dek. Het schip piept en kraakt...
Nu ook in Thialf Haico Bouma Thialf Pim Mulierstraat 1 - 8443 DA Heerenveen - 0513 - 636 690 Haico Bouma Oudehaske Hasker Utgongen 7 - 8465 SJ Oudehaske - 0513 - 677 234 Vestiging Oudehaske > Schaatsen > Skeelers > Fietsen en alles wat je nodig hebt voor deze sporten Vestiging Thialf > Schaatsen > Verhuur (ook dagverhuur) > Slijpen > Accessoires www.haicobouma.nl
JOUSTER DARTER DANNY NOPPERT
Bescheiden, rustig, onverstoorbaar en een killer. Dat zijn een paar kwalificaties die darter Danny ‘The Freeze’ Noppert uit Joure vaak hoort in interviews waar zijn persoon ter sprake komt. Bij een winstpartij verschijnt er weliswaar een lach op zijn gezicht, maar heftige emoties zijn hem, zowel bij winst als verlies, vreemd. Aanvankelijk was zijn bijnaam ‘Noppie’, maar dat past niet bij een darter van wereldformaat; dat werd dus ‘The Freeze’, refererend aan zijn koele killersmentaliteit. Een portret van Danny Noppert, een bescheiden en nuchtere Fries. >>
5 TEKST WIM WALDA // FOTO’S JOHAN BROUWER GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren
VANINNAAR‘NOPPIE’‘THEFREEZE’DETOP10DEWERELD
VAN
VAKANTIEDAGEN
“ZE MAKEN MIJ DE PIS NIET LAUW”
6
IK KREEG HET ZO DRUK MET TOERNOOIEN, DAT IK IN AL DOOR MIJN HEEN WAS”
Danny Noppert, de middelste van de drie jongens Noppert, werd geboren in Joure op 31 december 1990. Een oudejaarskind. Op de basisschool zat hij in de klas vrijwel altijd op de voorste rij. “Niet vrijwillig hoor,” voegt Danny er breed lachend aan toe, “maar ik had nogal moeite om bij de les te blijven.” Na de lagere school volgden OSG Sevenwolden en ROC Friese Poort, waar hij de koksopleiding deed. Toch werd zijn baan als kok bij het Hajé restaurant in Joure geen onverdeeld
En daar bleef het niet bij, want in maart en april van dat jaar won Noppert ook de Masters of Waregem, het Four Nations Tournament en de German Open en steeg hij naar de derde plaats op de BDO-ranking. Dat leverde hem een ticket op voor de Lakeside in Frimley Green, dat toen nog werd beschouwd als het WK. Hij bracht het tot de finale, maar verloor met 7–3 van Glen Durrant. Danny: “Wat
“Ik was altijd aan het werk als anderen vrij hadden. Bovendien lag het werken in de avond mij niet. Ik ben een ochtendmens; vroeg uit de veren en na een dag hard werken genieten van de avonden en het weekend. Dus heb ik mijn bestaan als kok verruild voor een baan bij Alumar, een groothandel in aluminium producten.”
pakken en wilde ook wel eens een toer nooitje van de Friese Darts Bond, de FDB, meespelen. Daar ging ik natuurlijk in het begin keer op keer ‘op mijn bek’, maar ik vond het spelletje veel te leuk om er mee op te houden. Sterker nog, ik werd alleen maar fanatieker en was vrijwel ieder weekend wel op een toernooi te vinden. En ik begon steeds vaker te winnen.”
FEBRUARI
Friesland werd te klein voor Danny Nop pert; hij schreef zich in voor toernooien van de landelijke Nederlandse Darts Bond, de NDB. Toen ging het plotseling snel en werd hij Nationaal Kampioen. In 2013 speelde Danny zijn eerste internatio nale toernooi, de Winmau World Masters, waar hij meteen zijn visitekaartje afgaf door de kwartfinale te halen. Daarnaast debuteerde hij op de Zuiderduin Mas ters in Egmond, het enige Nederlandse TV-toernooi.
ALLES-OF-NIETSZENUWSLOPENDEWEEK
deFryskeMarren
een happening was dat. Er was zelfs een ploeg Jousters overgekomen naar Frimley Green. Jammer dat ik verloor, want an ders had Engeland op zijn kop gestaan.”
“Op mijn negentiende werd ik door een maat van mij gevraagd om in hun dartsteam te komen spelen. Dat ik daar totaal geen ervaring in had maakte volgens hen niets uit. ‘Dat komt wel’, verzekerden ze mij. Ik kreeg de smaak te
Tour-toernooien van de PDC. Dat was wel een zenuwslopende alles-of-niets week, want als je je niet kwalificeert, moet je weer een jaar wachten voordat je een nieuwe poging kunt wagen.”
DANNY NOPPERT
“IN HET BEGIN GING IK KEER OP KEER OP MIJN BEK”
“Ik kreeg het zo druk met internationale toernooien, dat ik in februari al door mijn vakantiedagen heen was. Ik was op dat moment nog vrijgezel, woonde goedkoop en had een bescheiden leefstijl. Met de buffer van de Lakeside op de bank heb ik in 2018 de stap genomen om mij helemaal op het darten te richten. Ik ben toen overgestapt van de BDO naar de PDC en heb deelgenomen aan de zogenaamde ‘Q-School’, een soort kwalificatietoernooi. Hier wist ik mij te verzekeren van een tourcard, waardoor ik in 2018 en 2019 kon meedoen aan alle lucratieve Pro
INTERNATIONALE
Hij zat al een paar jaar op het vinkentouw maar drong dit jaar definitief door tot de wereldtop van het lucratieve darts, onder andere door de winst van de UK-Open en drie finaleplaatsen in daaropvolgen de grote PDC-toernooien. Bovendien werd hij in februari van dit jaar vader van zoon Jent. Sinds zijn overwinning in het Verenigd Koninkrijk hoort Jouster Danny Noppert bij de PDC top tien. Bij de klanken van zijn opkomstnummer ‘High Hopes – Panic! at the Disco’ staan de concurrenten op scherp.
Danny was steeds vaker in het buitenland te vinden. In 2016 volgde zijn definitieve internationale doorbraak. In februari haalde hij de finale van de Dutch Open en won hij verrassend, ook voor zichzelf, als ‘rookie’ de Scottish Open. Danny: “Prach tig was dat. Ik zat meteen vanaf het begin goed in de ‘flow’ en kreeg in totaal maar een stuk of negen ‘legs’ tegen. Daar speel de je tegen darts-iconen als Ted Hankey, alias ‘The Count’ en Tony O’Shea.”
VEEL TE LEUK OM ERMEE OP TE HOUDEN
OUDEJAARSKIND
DEFINITIEVE DOORBRAAKINTERNATIONALE
“In het begin was dat wennen, want je ziet daar Raymond van Barneveld lopen, Gary Anderson, Michael van Gerwen. De idolen waar je tegenop keek. Maar dat moet je tijdens een wedstrijd vergeten, want je wilt van ze winnen. Gelukkig maken ze mij de pis niet al te snel lauw en werd ik daar steeds beter in. Ik steeg op de PDC-ranglijst, door steeds vaker bij de laatste zestien te gooien en de nodige finales te halen. Ik wil van elke partij die ik speel genieten en het beste uit mezelf halen. Ik ga niet vooruitkijken naar een eventuele finaleplaats. Dit jaar won ik de
Danny:succes.
H
7GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
“Als je mij dat acht jaar geleden had voor speld… Ik had je voor gek verklaard. Ik wist wel dat ik qua darten leuk meedeed, maar dat ik dertien jaar na mijn eerste dartpartijtje in de kroeg in de wereld top-10 zou staan, had ik in de verste verte niet durven dromen.”
“Ik zou graag in de ‘Premier League of Darts’ willen spelen. Deze lucratieve competitie bestaat uit de top vier van de PDC-ranking, aangevuld met vijf spelers die worden aangewezen door de PDC. Daarnaast wordt elke week een ‘challenger’ uitgenodigd die niet meespeelt voor het klassement. Dat zou weliswaar betekenen dat ik nog meer van huis ben dan nu al het geval is, maar daar staat wel een mooi financieel perspectief tegenover. Zo blijf je dromen en hard werken om die dromen te realiseren en je grenzen te verleggen. Eerst morgen maar eens op weg, naar de German Open in Jena.”
Zijn collega’s wel, want die zien Noppert op termijn wel in de top drie terecht komen. En Danny zelf? “Niet te hard van stapel lopen. Ik vind het een prachtig spel en heb van mijn hobby mijn werk mogen maken. Er zit nog steeds progressie in, en daar werk ik hard voor. Ik ben geen trainingsbeest, maar ik weet wel wat ik er allemaal voor moet doen en laten. Ik zorg ervoor dat ik in een goede
boeken, dan moet je fit zijn, want vooral wan neer je je richting finale gooit, ben je al snel acht tot negen uur per dag op de been. Niet eens zo zeer lichamelijk zwaar, maar je moet de hele dag de kop erbij houden. Darten is voor zeventig procent concentratie, voor vijfentwintig procent techniek en conditie en voor vijf procent geluk.”
UK Open en stond ik tot drie keer in de finale van een PDC-hoofdtoernooi.”
“IK HAD JE VOOR GEK VERKLAARD”
dartbondenVerschillende
PREMIER LEAGUE
GEEN BIERBUIKEN EN ROKENDE DARTERS OP HET PODIUM
Er bestaan meerdere bonden binnen de dartwereld. The World Darts Federation (WDF) is de overkoepelende wereldbond die naast het Corporation).PDCOrganisation)zijnDeorganiseert.kampioenschappendartenWereldkampioenschapofficiëleookcontinentalebekendstebondendeBDO(BritishDartsende(ProfessionalDartsDeBDOwas van oudsher de grootste bond. In de jaren zeventig en de vroege jaren tachtig dronken de spelers nog alcohol en rookten ze sigaretten op het podium. Dat ging ten koste van het imago van de sport en tv-zenders weigerden om nog darts uit te zenden, op het Wereldkampioenschap na.
“IK MERK DAT HET VADERSCHAP ME COMPLETER HEEFT GEMAAKT”
De bescheiden en wat ingetogen darter uit Joure staat anno 2022 op de tiende plaats van de PDC-ranking met een in de laatste twee jaar bij elkaar gegooid prijzengeld van 440.000 euro.
GEKKER HOEFT NIET
“Darts is in de breedte steeds professioneler geworden”, meent Danny Noppert. “De tijden van de bierbuiken en de rokende darters op het podium zijn voorbij. Wil je resultaten
conditie blijf. Ik skeeler veel, zit regelmatig in het krachthonk en doe geen rare dingen.”
Als reactie daarop besloten zestien profs in 1992 om een eigen bond op te richten, de PDC. Zij wilden het imago van de sport redden en de grote darttoernooien terug op TV krijgen en konden daarbij op brede steun van de darters rekenen. Niet in de laatste plaats omdat de prijzengelden veel hoger waren dan bij de BDO, die uiteindelijk in 2020 ter ziele ging.
“De geboorte van onze zoon Jent op 7 fe bruari van dit jaar heeft me goed gedaan. Ik merk dat het vaderschap me completer heeft gemaakt. Dat heeft me tijdens de UK Open in maart veel positieve energie opgeleverd en daarnaast een leuke overwinningspremie van 120.000 euro. Die overwinning was de mooiste tot nu toe. Maar ik ben een nuchte re Friese jongen, ik smijt niet met geld. We hebben het mooi met zijn drietjes, gekker hoeft niet. Na een toernooi wil ik eerst even een paar dagen ‘resetten’, verstand op nul. Ik wil na een toernooi ook weer graag naar huis, naar mijn vrouw Mandy en zoon Jent.”
De BigGreen wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en kunt genieten van zuiver drinkwater Zamarra Kok K alk aanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchete gels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green k alk laten installeren. Zacht water (en dus waterkoker blijft schoon. Ik k an met een kwar t minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan k alk aanslag in de badk amer scheelt erg veel poetswerk Telegraaf, 4 juli 2020 Filter geplaatst in kruipruimte Filter geplaatst in meterkast Met de BIGGREEN voorkom je kalkaanslag en geniet je van gefilterd drinkwater! 46 cm De BigGreen is een simpele, De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en BigGreen is gelijk aan een ontharder BIGGREEN VANAF € 765,w w w.big green.nl • I nformatie 0299-321188 er ver vangser vice oon een keer per drie jaar angen kun je zelf maar als je liever wilt dat wij dat doen kan dat eangservicewebsitewww big green nl ZOUT VRIJE K ALKPREVENTIEPLUS+ 20 cm diameter ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE BI G GRE E N WATE R ONT H AR D E R Voorkomt kalkaanslag Ver wijder t bestaande kalk Verbeter t geur, kleur en smaak Filter t op chemicaliën Behoudt calcium en magnesium Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig VDMOnderhoudsvrijilieuvriendelijkuurzaamerwijdertsediment, z ware metalen en chemicaliën
Dit is heel eenvoudig op te lossen door de toets combinatie control en F5 te gebruiken.
We hebben onze website vernieuwd. Hierdoor kan het zijn dat u een 503 melding krijgt en dus niet op de website van gemeente De Fryske Marren kunt komen.
Bij de Appelwyk is een paardenmarkt en in park Herema State is de Agrarische Schouw. Om 7.00 uur wordt het Jouster Merke klokje geluid door burgemeester Fred Veenstra en is de jaarmarkt geopend. Om 11.00 uur opent de kermis
Op onze website vindt u een linkje naar de enquête, waarbij u de vragen kunt invullen voor uw eigen leefomgeving. Invullen kan tot tot en met 30 september! Daarnaast doen we veldbezoeken, eerst in Bakhuizen en Lemmer, zowel met jeugd als volwassenen. in
Inleverpunten
van Joure die jaarlijks op de vierde donderdag in september wordt georganiseerd. Dit jaar is dat 22 september. De jaarmarkt in en rondom de Midstraat bestaat al sinds 1466 en heeft dit jaar ca. 200 marktkramen. Fijn dat de Merke dit jaar weer door kan gaan!
We wensen iedereen een fijne Jouster Merke toe!
Woensdag 5 oktober Raadsvergadering, 19.30 uur
LASTIGE TAAL HELDERE TAAL
Opruimen met een missie! Iedereen weet wel de plekken langs sloten, bermen en straten te noemen waar veel zwerfafval ligt. Heb je veel afval verzameld? Stuur dan een foto naar communicatie@defryskemarren.nl Vermeld ook je adresgegevens en dan halen wij het op! Doe jij ook mee? Meld je dan aan via de website van NL schoon, www.nederlandschoon.nl.
Woensdag 12 oktober Petear, 19.30 uur
In De Fryske Marren willen we graag dat iedereen begrijpelijk communiceert. Communiceer jij in heldere taal? En ben jij benieuwd of jouw boodschap door je doelgroep begrepen wordt? Dit kun je checken, door je brief in te leveren bij de brievenwasserette! Doe jij ook mee?
aan de Sinnebuorren. De horeca is open en in het weekend zijn het Jouster Merkefeest met muziek bij de toer en de Jouster Merkeloop. Maandags zijn tot slot de paardenkoersen op de Nutsbaan en ‘s avonds om 22.00 uur wordt de Merke afgesloten met een vuurwerkshow.
INHOUD • Gemeentegezicht: Eelco Mur, werkvoorbereider groen • Ophaalservice voor herbruikbare spullen • Samen houden we De Fryske Marren veilig: Uw mening telt! • Social Return On Investment: Samen met bedrijven iets teruggeven aan de samenleving INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | SEPTEMBER 2022 Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | september 2022 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.
parkeerterrein beschikbaar. Hier kunt u de hele dag gratis parkeren. Vanaf hier rijden die dag pendelbusjes om u in het centrum van Joure te brengen en weer terug (kosten retour € 2,00). Zie ook het kaartje en meer informatie over de Merke op onze website.
Het meeste zwerfafval bestaat uit plastic en dat gaat nooit meer weg. Veel zwerfafval belandt via het riool, slootjes en rivieren in zee. Dit is heel schadelijk voor dieren en de natuur. Plastic kan niet afgebroken worden door de natuur. Plastic in de zee verdwijnt dus ook niet, maar breekt af in steeds kleinere stukjes door de zon, golven en het zoute water. Uiteindelijk wordt het zo klein dat je het niet meer kunt zien. Het is dan niet meer op te ruimen.
Spelen en bewegen in de buitenlucht is belangrijk voor onze gezondheid, voor jong en oud. Hoe zit dat eigenlijk in onze gemeente? We nemen dit jaar de speelplekken in De Fryske Marren onder de loep, waarbij we zowel naar de ruimtelijke als naar de sociale kant kijken. De thema’s Bewegen, Ontmoeten, Spelen en Sporten (BOSS) koppelen we aan de buitenruimte. Op die manier willen we samen met u handen en voeten geven aan een nieuwe ‘visie speelruimte De Fryske Marren’. We starten met een enquête waarbij we graag uw mening vragen!
WORLD CLEANUP DAY 2022: opruimen met een missie! BUITEN SPELEN EN BEWEGEN: DENK MEE! Elke brief
meldingMarrenDegemeenteFryskeen503
Parkeren en pendelen tijdens Jouster Merke
Petear, 19.30 uur
heldere taal! MaandaggemeenteraadVergaderingenkalenderactiviteitenGemeentelijke19september
• Bibliotheken Mar en Fean (Joure, Balk en Lemmer).
Of stuur een mail naar brievenwasserette@bmf.nl Kijk voor meer info op
Dewww.defryskemarren.nl.JousterMerkeisdéjaarmarkt
Om bezoekers zo goed mogelijk gelegenheid te geven de Merke op 22 september te bezoeken, is bij bedrijventerrein de Woudfennen Joure (via de Pasteurweg) een groot
Een moeilijke tekst melden Je levert je brief, folder of webtekst in bij de laaggeletterdenVervolgensbrievenwasserette.scannendedebrief,folder of webtekst. De opmerkingen worden in een advies geplaatst, dit wordt met je besproken. Ook nemen we contact op met de briefschrijver.
Jouster Merke sinds 1466
NB. Het gemeentehuis Herema State is die dag gesloten, telefonisch zijn we wel bereikbaar en ook het milieuterrein blijft open.
World Cleanup Day is de grootste wereldwijde opruimactie van het jaar. Op zaterdag 17 september geven 20 miljoen mensen in ruim 180 landen de planeet een grote schoonmaakbeurt.
• Gemeentehuis in Joure (Herema State 1).
Kijk voor actuele informatie op: gemeenteraaddefryskemarren.nl/
Er draaien nu twee pilots, in Bakhuizen en Lemmer.
Beleving
“Inwoners, jongeren en scholen mogen aangeven wat ze belangrijk vinden in hun buitenruimte, wat ze nu missen en wat er moet blijven. Met die input ontwikkelen we een plan. Na goedkeuring van de gemeente willen we dat plan uitvoeren. Het idee is om zulke plannen te zijner tijd in de hele gemeente uit te voeren.”
Eelco Mur
Meer groen om ons heen. Dat is waar Eelco Mur (41) zich hard voor maakt. Sinds april 2022 is hij werkvoorbereider groen bij gemeente De Fryske Marren. Als werkvoorbereider bereidt hij groenprojecten voor de openbare ruimte van A tot Z voor.
Zo is Eelco betrokken bij een inwonersinitiatief in Lemmer voor een groene, natuurlijke speelruimte. “Een levendige ruimte met onder andere een pannakooi, groene ‘iglo’s’ van speelplekkenwilgentenen,metwater en ontmoetingsmogelijkheden
minder tijd en geld dan het onderhoud van een plantsoen. Maar sierlijke beplanting draagt wel bij aan de beleving van onze inwoners. Dat laatste vind ik belangrijk.”
Het doel van elk project is om een groene woonomgeving te creëren waar inwoners zich prettig voelen. Ze kunnen bij grotere projecten dan ook vaak meepraten en aangeven welke behoeften ze hebben. Soms gebeurt dat via persoonlijke gesprekken in de wijk, maar ook via inloopavonden. Eelco: “We vinden het belangrijk om een luisterend oor te hebben voor inwoners. Zij zijn tenslotte degenen die in de betreffende straten leven.”
‘Groen draagt bij aan een gezond leefklimaat, daar maak ik mij sterk voor’
Hoe die plannen er ook uit zullen zien, dat ze groen worden staat vast.
Als werkvoorbereider groen streeft Eelco naar een goede balans tussen ‘makkelijk’ en ‘mooi’. “Een gazon laten maaien kost de gemeente
“Denk bijvoorbeeld aan de aanpak van een hele straat”, vertelt Eelco. “In sommige straten is de groeninrichting niet meer zoals het moet zijn. Soms groeien wortels van bomen omhoog en worden ze obstakels. Het kan ook zijn dat bepaalde struiken en bomen te groot zijn geworden en hetinwonersveroorzaken.parkeerproblemenSomservarenwateroverlastdoorbestaandegroenofiser
medewerker. Daarna werkte ik een paar jaar als senior werkvoorbereider op de afdeling ruimtelijk beheer. Nu ben ik weer terug in mijn vak en kan ik me meer specialiseren. Leuk, ik was toe aan een nieuwe uitdaging.”
voor inwoners
Wilma Bijlsma
GEMEENTEGEZICHT
Terug in zijn vak Eelco werkt al 19 jaar bij de gemeente. “Ik hou van groen en heb in het verleden een groenopleiding gedaan. Bij de gemeente begon ik als assistent wijkbeheerder, in de plantsoenen. Later kreeg ik een binnenfunctie: technisch
in de vorm van bankjes. Zo’n speelruimte is voor de gemeente lastiger te onderhouden. Maar het betekent voor de inwoners tegelijkertijd zoveel meer dan alleen een veld met toestellen. Daarom zet ik me ervoor in.”
Een mooi voorbeeld is een project in een straat in Lemmer. “Er waren hier debomenlossen,“Omontstaan”,parkeerproblemenverteltEelco.dieproblemenoptehebbenweenkeleweggehaald.Maarbewonershaddenwél
“Groen draagt bij aan een gezond leefklimaat en aan positieve gezondheid van onze inwoners”, zegt Eelco vastberaden. “Daar maak ik mij graag sterk voor!”
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
hittestress in de straat door te weinig groen. Wij pakken zulke problemen aan. We halen verouderd groen weg en kijken welke nieuwe beplanting wenselijk Luisterendis.”oor
10 Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren SEPTEMBER 2022
Eelco Mur, werkvoorbereider groen
NANTKOFOTOSCHANSSEMA,NANTKOFOTO:
Eelco houdt zich onder andere bezig met calculatie, planning en inkoop. Hij is betrokken bij grotere groenprojecten van de gemeente. Bijvoorbeeld rond de herinrichting of uitbreiding van wijken. Ook ondersteunt hij bij grotere beheer- en onderhoudsprojecten die buitendienstcollega’s uitvoeren.
behoefte aan groen. Daarom hebben we in overleg met hen gekozen voor plantenbakken.”verplaatsbare
Fysieke en sociale rol De komende tijd ontwikkelt gemeente De Fryske Marren een nieuwe visie Speelruimte. Deze visie verbindt vier thema’s: Bewegen, Ontmoeten, Spelen en Sporten, afgekort tot BOSS. Eelco: “We willen opnieuw kijken naar de speelplekken in onze gemeente. Ze moeten een fysieke én sociale rol gaan spelen. Ons oogpunt is dat we het sporten en ontmoeten van jong en oud bevorderen.”
Hittestress
de aanvrager langs om de situatie te beoordelen. “Wij willen zeker weten dat wat wordt aangeboden geschikt is om opnieuw te gebruiken”, legt Henri uit. “Spullen waarvoor dat niet geldt, nemen we alleen mee als we die op een van de milieuterreinen in grondstoffen kunnen
• Slaapkamerartikelen (bedden, kasten, etc.)
Een van die maatregelen is het inzetten op meer hergebruik. “Dit doen wij al op verschillende manieren”, vertelt Gerben de Boer, beleidsadviseur afval en milieu bij de gemeente. “Bijvoorbeeld met speciale containers voor kringloopwinkels op de milieuterreinen en door meer bekendheid te geven aan het Repair Café. Tijdens de bijeenkomsten die we een tijd terug over afvalinzameling en -scheiding hebben gehouden, kwamen inwoners met nog een ander idee: herbruikbare spullen ophalen bij mensen thuis. Een uitstekend voorstel, wat we vervolgens graag verder hebben uitgewerkt.”
VOOROPHAALSERVICEHERBRUIKBARE
“Maar de dienst is vooral bedoeld voor wie zelf moeilijk grotere voorwerpen naar het milieuterrein kan brengen, zoals ouderen en mensen met een beperking. Of voor wanneer iemand overlijdt en een huis met meubels en apparaten achterlaat. De ophaalservice helpt voorkomen dat zulke herbruikbare spullen in de grijze container of op een andere verkeerde plek terechtkomen.”
- GERBEN -
‘Het mes snijdt aan twee kanten’
• Kleingoed armaturen,(serviesgoed,etc.)
• Diversen, zoals fietsen, verwarmingsketels en oude metalen
11www.defryskemarren.nl
Via Wurkjouwer naar minima
Maximaal 60 kilogram restafval per inwoner per jaar: dit doel wil de gemeente uiterlijk in 2025 behaald hebben. Want hoe meer afval we scheiden en hoe minder vuilnis we daardoor hoeven te laten verbranden, hoe beter het is voor het milieu, voor onze gezondheid én voor onze portemonnee. Afgelopen april ging in De Fryske Marren daarom de campagne ‘Grondstof is geen afval’ van start. Ook is toen een aantal nieuwe ondersteunende maatregelen aangekondigd (zie kader).
Het ophalen van de herbruikbare spullen doet de gemeente niet zelf, maar is uitbesteed aan Wurkjouwer. Dit is een initiatief van werkbedrijf Empatec, met als doel om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer meer mee te laten doen in de maatschappij. De spullen die zijn ingezameld, krijgen bij Wurkjouwer een opknapbeurt en worden daarna (via onder andere wijkteams en hulpinstanties) goedkoop aangeboden aan inwoners met een minimuminkomen.
Wat kunt ophaalservice?vooraanbiedenude
NIEUWE MAATREGELEN TER ONDERSTEUNING Gemeente De Fryske Marren ondersteunt inwoners bij het goed scheiden van afval en het verminderen van restafval met een aantal nieuwe maatregelen: • Extra gft-afvalcontainers bij hoogbouw/appartementencomplexen • Ruime(re) openingstijden van de milieuterreinen • Wegbrengvoorzieningen op de milieuterreinen voor pmd-afval (plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drinkkartons) en luiers • Stimuleren van het gebruik van wasbare luiers • Afvalcoaches op de milieuterreinen, op scholen en langs de inzamelroutes die informatie en advies geven over het scheiden van afval • Helpen bij het beperken van ongeadresseerd drukwerk • Opruimacties voor een schone en zwerfafvalvrije gemeente • Inzetten op meer hergebruik van oude spullen • Meer communicatie over afvalscheiding en grondstoffen
Wie de ophaalservice wil aanvragen, kan daarvoor contact opnemen met de gemeente. In de meeste gevallen komt iemand van afvalbeheer dan bij
FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN
‘Grondstoffen
Wilt u spullen laten ophalen? Maak dan een afspraak via telefoonnummer 14 05 14 of stuur een e-mail naar coordinatieafval@defryskemarren.nl, t.a.v. Michiel Mink.
• Witgoed etc.)centrifuges,(wasmachines,vaatwassers,
‘Het nadrukkelijkgaatníétomhetophalenvanafval’
Gerben: “Het mes snijdt zo echt aan twee kanten. Allereerst is de ophaalservice een mooie – en door inwoners gewenste – aanvulling op wat er in De Fryske Marren al gebeurt op het gebied van afvalvermindering. Daarnaast kan ze via Wurkjouwer ook nog eens helpen om in sociaal opzicht een verschil te maken.”
houden we graag apart’
Hergebruik staat voorop Inmiddels is de ophaalservice een feit en kunnen inwoners van De Fryske Marren er gebruik van maken. Betekent dat elke inwoner? “In principe wel”, zegt Henri Meijer, coördinator afvalbeheer.
• huishoudelijkekleinetelevisies(audioapparatuur,Bruingoedenandereelektrischeapparaten)
Meubels en apparaten weggooien die nog prima te gebruiken zijn, is natuurlijk zonde. Toch wordt dat vaak gedaan, bijvoorbeeld bij het verhuizen naar een kleinere woning. Of door nabestaanden bij een overlijden. Om hergebruik van dit soort spullen te stimuleren, biedt de gemeente sinds kort een ophaalservice aan.
scheiden. Het gaat bij deze service nadrukkelijk níét om het ophalen van afval; hergebruik staat voorop.”
• Meubilair stoelen,bankstellen,(kasten,tafels,etc.)
SPULLEN
- HENRI -
- LINDA‘Corona grootsteopeenswerdhetthema’
Vier jaar geleden hield de gemeente ook een enquête over deze onderwerpen. De uitkomsten waren toen belangrijke input bij het opstellen van het Integraal Veiligheidsplan 2019-2022, met als motto ‘foarút troch ferbining’. “Met allerlei partijen hebben wij in de laatste drie jaar meer verbinding gezocht om onze gemeente veiliger te maken”, vertelt Linda Swart, beleidsadviseur openbare orde en veiligheid. “Met onze veiligheidspartners, zoals de politie, de brandweer en de Veiligheidsregio Fryslân. Met andere partners, zoals buurgemeenten, de provincie, wooncorporaties en zorginstellingen. En natuurlijk met degenen om wie het gaat: inwoners en ondernemers.”
sociale veiligheid lag de focus onder andere op het aanpakken van woonoverlast. Voorbeelden daarvan zijn burenruzies, lawaai en huiselijk geweld. De gemeente heeft een stappenplan opgesteld om met dit soort problemen om te gaan. Daarnaast stimuleert ze inwonerinitiatieven, zoals buurtpreventiegroepen.
Vier veiligheidsthema’s
Kijk
gemeentenieuws op:12www.defryskemarren.nlInformatiebijlagegemeente De Fryske Marren SEPTEMBER 2022
ingezet op het inzichtelijk maken van kwetsbaarheden binnen verschillende branches en bewustwording van en voorlichting over risico’s.
Wie rust wil, zit hier goed. Uit een recent onderzoek van FBTO blijkt dat De Fryske Marren tot de rustigste gemeenten van Nederland behoort. Daarbij is onder andere gekeken naar overlast en criminaliteit. De gemeente wil graag weten hoe veilig u zich hier voelt en wat op dat gebied beter kan. voor het actuelehet actuele
Cybercriminaliteit, vergelijk het met een roofdier; dat valt niet zomaar een kudde aan, maar zoekt een zwakke prooi uit. Ben je online niet goed beveiligd, dan ben je een makkelijk doelwit voor hackers. Denk aan phishing, gijzelsoftware of andere manieren waarop zij mensen geld proberen af te troggelen. Om inwoners en ondernemers te informeren over hoe ze zich tegen deze gevaren kunnen weren, heeft de gemeente voorlichtingssessies georganiseerd. Daarnaast heeft zij samen met veiligheidspartners meegedaan aan een cybercrisisoefening.
Onterecht een subsidie of uitkering ontvangen, geld witwassen of het persoonsgebonden budget van je cliënt in eigen zak steken. Het zijn voorbeelden van ondermijnende criminaliteit: misbruik maken van overheidsvoorzieningen en de wet aan je laars lappen. Niet alleen de overheid en kwetsbare mensen zijn daarvan de dupe. Het lastige van ondermijnende criminaliteit is dat het vaak moeilijk te herkennen is. De gemeente heeft vooral
De Fryske Marren staat bekend om haar vele evenementen. Om een goede balans te vinden tussen plezier en veiligheid, heeft de gemeente zich veel beziggehouden met bijvoorbeeld verkeerscirculatie, calamiteitenplannen, het voorkomen of beperken van middelenmisbruik en het omgaan met extreem warme dagen.
Impact coronapandemie Begin 2020 kregen we echter allemaal te maken met iets waar we niet omheen konden: het coronavirus. Linda: “Internationaal, nationaal en lokaal was dit opeens
Met het veiligheidsplan wilde de gemeente in de afgelopen periode vier thema’s extra aandacht geven: sociale veiligheid, Bijcybercriminaliteit.ondermijnendeevenementenveiligheid,criminaliteiten
gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor
SAMEN HOUDEN WE DE FRYSKE UW MENING TELT!
V.l.n.r. Thea Banga, Jeroen de Vries, Femke Beswerda, Linda Swart.
het grootste veiligheidsthema. De gezondheidsrisico’s en de coronaregels vroegen continu onze aandacht. Denk hierbij naast handhaving ook aan het veilig laten verlopen van de demonstraties die inwoners tegen de maatregelen hielden.” Ook op de vier thema’s uit het plan had de pandemie een grote impact, legt Linda
Scan de qr-code! NANTKOFOTOSCHANSSEMA,NANTKOFOTO:
uit. “Evenementen konden lange tijd niet doorgaan. De sessies waarmee we inwoners en ondernemers hebben geïnformeerd over cyberbedreigingen en ondermijning moesten digitaal plaatsvinden. En doordat mensen meer thuis waren, nam het aantal woninginbraken af en de cybercriminaliteit toe.”
Nieuwe ontwikkelingen
U kunt bij de online enquête komen via de website van de gemeente of door de QR-code te scannen met een smartphone of tablet. Invullen kan tot en met 25 september 2022.
FRYSKE MARREN VEILIG willen graag weten wat inwoners het belangrijkst vinden’
tegen ondermijnende criminaliteit. Door beleid op elkaar af te stemmen en kennis met elkaar te delen, kunnen we effectiever te werk gaan en verkleinen we de kans op zwakke plekken.”
13www.defryskemarren.nl
Enquête voor nieuw veiligheidsplan Ondertussen werkt de gemeente aan een nieuw Integraal Veiligheidsplan, voor de periode 2023-2026. Ook deze keer kunnen inwoners hiervoor input leveren via een enquête. “Wij willen graag weten wat zij op dit moment het belangrijkst vinden qua leefbaarheid en veiligheid”, zegt Femke Beswerda, trainee bij De Fryske Marren. “Mede op basis daarvan kan de gemeenteraad besluiten welke thema’s de meeste aandacht moeten krijgen. Bovendien zijn we benieuwd welk cijfer inwoners nu gemiddeld geven aan de veiligheid in hun buurt, na de 7,9 van vier jaar geleden. We hopen daarom dat zoveel mogelijk mensen de vragenlijst invullen en zo helpen om de juiste nieuwe koers te bepalen.”
- FEMKE‘We
Inmiddels doet corona zich minder gelden en zijn er op het gebied van de vier oorspronkelijke veiligheidsthema’s nog allerlei nieuwe ontwikkelingen. Zo voert de gemeente momenteel samen met Súdwest-Fryslân een pilot uit om de watersportbranche weerbaarder te maken tegen cybercriminaliteit. In wijken zet zij een ‘gezonde wijkaanpak’ in, waarbij veiligheid een belangrijk aandachtspunt is. Sinds september is ze aangesloten bij Meld Misdaad Anoniem en samen met andere Friese overheden heeft ze de intentieverklaring Friese Norm ondertekend. Linda: “Met dit laatste maken wij een extra sterke vuist
Iets teruggeven aan de samenleving Sinds een paar jaar neemt gemeente De Fryske Marren, net als andere gemeenten, Social Return On
“Samen met onze leveranciers werken wij als gemeente naar zulke succesverhalen toe”, vult Arjan aan. “Als we op deze manier mensen aan het werk kunnen helpen, is dat alle inspanningen waard.”
Investment (SROI) als voorwaarde op bij grotere aanbestedingen (boven de 100.000 euro). SROI is een aanpak die meer werkgelegenheid creëert voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Social return bekent letterlijk ‘iets teruggeven aan de samenleving’. In de praktijk betekent dit dat de gemeente van leveranciers verlangt dat zij een deel van de opdrachtwaarde (2-5%) investeren in het creëren van extra werk- of ervaringsplaatsen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Denk aan mensen met een arbeidsbeperking, personen in de bijstand of mensen met een Wajong-uitkering.
Alle Friese gemeenten volgen in de uitvoering van SROI hetzelfde beleid, genaamd De Friese Eis. Het coördinatiepunt SROI Fryslân adviseert en ondersteunt gemeenten en opdrachtnemers bij de uitvoering en monitoring van de Social Return afspraken in Friesland. Cijfers uit die monitor laten zien dat er in 2021 27 actieve SROI-projecten in gemeente De Fryske Marren liepen, het hoogste aantal van alle Friese gemeenten.
Het mooiste is als bedrijven een arbeids- of stageplaats kunnen creëren, liefst rechtstreeks gekoppeld aan de opdracht. Maar als dat niet kan, zijn er andere opties om een maatschappelijke bijdrage te leveren. Bijvoorbeeld door bij te dragen aan iemands ontwikkeling of ervaring via een training of cursus. Een werkzoekende kan door het behalen van een VCA-certificaat of een heftruckdiploma makkelijker doorschuiven naar een betaalde baan.”
SOCIAL RETURN ON INVESTMENT
Iedereen moet mee kunnen doen, vindt gemeente De Fryske Marren. Daarom neemt de gemeente bij inkoop van producten en diensten Social Return On Investment (SROI) op in de opdracht. SROI betekent dat leveranciers een deel van de opdrachtwaarde investeren in werk- of leerplaatsen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. voor het actuele gemeentenieuws op:voor het actuele gemeentenieuws op: Wier, Algri Hoor, Folkert
ten
Jan Folkertsma.Gaatse
Qua begeleiding van de werknemers zelf ligt er ook een rol voor Pastiel.
Er zijn dan ook genoeg succesverhalen te vertellen. Zo heeft AB Vakwerk op basis van een tijdelijk contract mensen vanuit de Participatiewet ingezet voor het onderhoud van de groenvoorziening. Stichting Erfgoed, Natuur en Landschap biedt twee Wajongers een baan voor een jaar. Traffic Service Nederland (verkeersbegeleiding bij wegwerkzaamheden) biedt een arbeidsovereenkomst voor zes maanden aan iemand met een Wajong-uitkering en aan iemand uit de Participatiewet die langer dan twee jaar een uitkering ontving. Ook bij andere opdrachtnemers van de gemeente hebben mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een fijne werkplek gevonden.
“Voor deze mensen maakt dit enorm verschil”, zegt Gaatse. “Weer aan het werk zijn geeft ze het gevoel dat ze ertoe doen, dat ze gewaardeerd worden. Hun sociale leven krijgt weer een boost. Ze tellen weer mee en vinden hun eigenwaarde terug.”
Maatschappelijke bijdrage Gaatse Westra is accountmanager bij Pastiel. “De verantwoordelijkheid voor de SROI ligt bij de bedrijven zelf”, zegt hij. “Wij ondersteunen ze en brengen ze in contact met werkzoekenden.
“Mensen met bijvoorbeeld een psychische kwetsbaarheid of autisme kunnen op de werkplek vaak wel een extra steuntje in de rug gebruiken. Onze jobcaches bieden naar behoefte begeleiding.”
Elke gemeente koopt leveringen, diensten en werken in. Dat varieert van straatmeubilair en onderhoudswerk tot ICT-software, schoonmaakdiensten en lantaarnpalen. Die inkoop gebeurt via aanbestedingen. Aanbesteden houdt in dat alle geïnteresseerde bedrijven een eerlijke kans krijgen om een aanbod aan de gemeente te doen.
27 projecten
Iedereen hoort erbij Arjan van der Wier is inkoopadviseur bij gemeente De Fryske Marren. “Als gemeente zijn we er voor iedereen”, licht hij toe. “Iedereen hoort erbij en we willen alle mensen een kans geven. SROI past daarbij.” Hoe werkt SROI? “We zetten een aanbesteding uit met SROI. Het bedrijf met de meest passende offerte krijgt de opdracht gegund en gaat dus ook akkoord met SROI. Dit bedrijf brengen we in contact met Pastiel, een organisatie die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar duurzaam en regulier betaald werk
Samen met bedrijven iets teruggeven aan de samenleving
www.defryskemarren.nl Kijk
14www.defryskemarren.nlInformatiebijlagegemeente De Fryske Marren SEPTEMBER 2022 ‘Met mensenkrijgenSROIookmeteenafstandtotdearbeidsmarkteenkans’ V.l.n.r. Arjan van der
Succesverhalen
Westra
begeleidt. Pastiel is de verbindende schakel tussen bedrijven en mogelijke toekomstige werknemers. Pastiel en onze opdrachtnemer bekijken samen hoe het bedrijf invulling kan geven aan Social Return.”
Kijk
Voor een vrijblijvende bespreking kunt u een afspraak maken met mr. P. Alberda of mw. mr. D. Koopmans. Telefonisch kunt u ons bereiken op werkdagen van 8.30 uur tot 17.00 uur op nummer 0514-561712.
Of kijk op onze website: Kortestreek 16 • 8531 JG Lemmer • T 0514-561712 • E info@notarisalberda.nl www.notarisalberda.nl
Dan is het nu weer jd om serieuze zaken te regelen. Staat u er wel eens bij s l of uw (levens)testament nog up-to-date is en/of aanpassingen noodzakelijk zijn? Hee u eigenlijk al een (levens)testament geregeld?
Actie geldig t/m 30 september 2022. Vraag naar de voorwaarden.
Inmiddels zit de vakan e er weer op; hopelijk hee u genoten van een onbezorgde periode.
16 deFryskeMarren
In haar privéleven loopt ze in die periode tegen hobbels aan. Deze uitdagingen ziet Lysbeth - achteraf gezien - als noodzakelijk. Door tegenslagen te
Wanneer je bent wie je bent, kun je meer plezier uit het leven halen en voller in het leven staan. Uit onze patronen, familiesystemen, overtuigingen en hoe je ademt, blijkt vaak dat veel mensen banger zijn voor het voluit leven, dan voor ziekte of de dood.
Na haar studie verricht Lysbeth heel praktisch en concreet werk bij onder andere het arbeidsbureau en het UWV en gaat ze uiteindelijk aan de slag bij de gemeente Leeuwarden in het sociale domein. Hier richt ze zich vooral op beleidsontwikkeling en het initiëren van projecten voor mensen die het lastig hebben of ondersteuning nodig hebben. “Ik wil deze mensen echt een stem geven”, zegt Lysbeth. Ze ervaart dit als mooi maar ook lastig werk. De kloof tussen arm en rijk wordt groter, mensen raken gemakkelijk verstrikt in een wereld vol Lysbethbureaucratie.iseenpionier.
“Niets maakte mij gelukkiger dan de baby in de box, witte was aan de lijn, en verse appeltaart op vrijdagmiddag, als mijn man uit zijn werk kwam”, zegt Lysbeth lachend. Toch brengt het prille ouderschap haar en de vader van haar zoon niet dichter bij elkaar. De scheiding die volgt ziet ze als een tweede grote levenservaring. Na haar scheiding gaat ze met haar zoon in Leeuwarden wonen; ze wil laten zien dat ze goed voor zichzelf en haar kind kan kan zorgen. Ze zorgt voor een goed salaris, zekerheid en een mooi ingericht huis. Lysbeth: “Hoe hard het soms ook werken was, ik zorgde dat het voor de buitenwereld klopte.”
De ervaringen in haar leven hebben van Lysbeth een sterke en sensitieve vrouw gemaakt. Ze vertelt dat ze onlangs bij het VPRO-programma ‘Zomergasten’ de vooraanstaande psychiater Bessel van der Kolk zag spreken en die zei dat hij een ‘woundend healer’ is. Een term die ook bij Lysbeth Wiersma past. Kennis wordt wijsheid als je het zelf hebt geleefd. Haar tegenslagen zijn nodig geweest om van haar de helende coach te maken die ze nu is.
17GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
“zoals je ademt, leef je“, appt ze mij nog na ons gesprek. Je ademhaling is er altijd. Door bewust te zijn van je ademhaling kun je heling en verandering in gang zetten. We leven in een maatschappij waar we erg van buiten naar binnen leven, terwijl het zo belangrijk is om weer van binnen naar buiten te leven. Zo kom je bij je kern, bij wie je in wezen écht bent.
onderzoek lijkt het niet verontrustend. Maar een halfjaar later blijkt dat de knobbel wel degelijk een snelgroeiende tumor is van zeer agressieve aard.
fotografie JOHAN BROUWER tekst LOTTE VAN DER MEIJ
Ze laat een mooie praktijkunit plaatsen naast hun huis en richt het sfeervol in. Met uitzicht op de natuur en de weilanden valt er bij binnenkomst een soort rust over je heen en die rust straalt Lysbeth zelf ook uit. Ze spreekt rustig en kiest zorgvuldig haar woorden. Ze houdt contact met haar lichaam om in te tunen of dat wat ze zegt klopt bij haar gevoel. In haar werk richt ze zich veelal op de ademhaling.
Door meerdere gebeurtenissen op haar levenspad bewust te ervaren én te doorstaan is Lysbeth Wiersma nu de vrouw geworden die ze is. Haar lijf is een stabiele factor in haar leven en brengt haar het leven dat bij haar past. Moeilijk zwanger worden, een scheiding en borstkanker zorgden ervoor dat ze werd uitgedaagd om bepaalde keuzes te maken. We bezoeken haar in haar woning in Broek en bespreken samen het leven.
EEN NUCHTERE FRIEZIN
ervaren en de pijnlijke gevoelens die daarbij horen te doorstaan, heeft ze oude overtuigingen opgeruimd en keuzes gemaakt waardoor ze uiteindelijk de persoon is die ze wil zijn. Een confronterende gebeurtenis op haar levenspad is het niet direct zwanger kunnen worden. Hierdoor komt ze terecht in de wetenschappelijke ziekenhuiswereld. Ook al laat het moederschap even op zich wachten, Lysbeth geeft aan: “Vanuit het diepste van mijn ziel voelde ik dat het goed zou komen.” Haar gevoel is juist. Ze raakt in verwachting van haar zoon Niek en er ontwaakt een oermoeder in haar. Lysbeth geniet op en top van het moederschap, het geeft haar kracht en zingeving.
Haar hele leven al interesseert Lysbeth zich voor lichaamsgericht en innerlijk werk. Zeker in haar beter worden van kanker ziet ze dat aandacht geven net zo goed, of soms zelfs beter helpt dan een pil, echter een pil is makkelijker te
LICHAAMSGERICHT WERK
“ZOALS JE ADEMT, LEEF JE”
AGRESSIEVE VORM VAN BORSTKANKER
WOUNDED HEALER
Alles in haar lijf zegt dat ze zich volledig op zichzelf moet richten. Zekerheid en werk laat ze los. Ze weet, dat de kanker haar heel veel moois en diepe heling zal brengen. Angst voelt ze niet. Ze vertrouwt erop dat dit nodig is voor haar om een nieuwe keuze in haar leven te maken: zich verder verdiepen in de achtergronden van adem, familiesystemen en ziekte. “Want,” zegt Lysbeth, “weet dat in iedere shit een parel zit”.
Lysbeth: “Zodra je de diagnose krijgt, lijkt het of je leven wordt overgenomen door anderen. Artsen bepalen een behandeltraject en zo moet het gaan. Diep van binnen voelde ik dat ik vooral bij mijzelf wilde blijven. Ik wilde vertragen en ‘er echt mee zijn’. Voelen wat ik nodig had.” Ze start naast het wetenschappelijke traject direct met holistische therapie zoals acupunctuur, Chinese druppels, yoga, meditatie en innerlijk werk. Voor het behandeltraject in het ziekenhuis wordt ze verwezen naar het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam, het ziekenhuis dat gespecialiseerd is in kanker. De chemotherapie kan gelukkig dicht bij huis in Sneek. Lysbeth vertelt: “Op een ochtend kwam ik binnen voor één van mijn chemotherapieën. Mijn bloedwaardes bleken niet goed, de verpleegkundige zei: ‘Ik moet even overleggen met de arts wat we gaan doen’.” Lysbeth zet grote ogen op en vervolgt haar verhaal: “Hallo, waarom wordt er niet overlegd met mij, de patiënt?”
HOBBELS IN HET LEVEN
Als Lysbeth uit haar veilige omgeving stapt en naar de basisschool gaat, beseft ze pas, dat ze uit een bijzonder gezin komt. Niet iedereen heeft adoptiebroers of -zussen. Op haar twaalfde verhuist het gezin naar Wommels, en hier gaat Lysbeth naar de mavo. Vervolgens studeert ze psychologie en omgangskunde aan het mbo in Sneek; gaat ze op kamers in Leeuwarden voor haar studie personeel en arbeid en doet tijdens haar studententijd er alles aan een echte student te zijn. Lysbeth geniet van het op kamers wonen. Ze omschrijft zichzelf als “een nuchtere Friezin, met een grote fascinatie en interesse voor het doorgronden van het leven.”
Alles lijkt voor de wind te gaan, tot Lysbeth - nu zo’n drie jaar geleden - een knobbeltje in haar borst ontdekt. Na
# FACE
Lysbeth Wiersma (1973) groeit de eerste vier jaren van haar leven op in een oude pastorie in Anjum, in het noordoosten van Friesland. Bij haar ouders, haar adoptiezusje uit Bangladesh en haar broertje. Haar ouders zijn hardwerkende mensen met bepaalde doelen en idealen voor ogen. Het gezin verhuist naar Hardegarijp. Hier maakt het jongste zusje, ook uit Bangladesh, het gezin compleet.
MENSEN EEN STEM GEVEN
Als ze al zes jaar single-moeder is, ontmoet Lysbeth Wim op het Oerol op Terschelling. Ze worden verliefd. Ze laten een huis bouwen in een hypermoderne wijk in Leeuwarden, tot en met design keuken aan toe. Tot Lysbeth ontdekt dat ze alle drie hier niet gelukkig van worden. Ze kiezen ervoor om samen bij het bedrijf van Wim te gaan wonen. Wim heeft dan al 25 jaar een recreatiebedrijf in Broek, ‘Rufus aan het Water’. Lysbeth gaat bij de gemeente Súdwest-Fryslân werken en ze geven Rufus een nieuwe boost waardoor het recreatiebedrijf nog beter gaat lopen en het nog meer een plek is die past bij hen, en bij hun klanten.
geven. Ze wil na haar ziekte niet terug naar haar oude werk. Ooit had ze als ingeving gekregen dat ze rond haar vijftigste levensjaar een goedlopende lichaamsgerichte coaching- en counselingpraktijk zou hebben, iets wat ze twintig jaar geleden al wilde, maar waar de tijd toen niet rijp voor was. Nu wel, en ze zet jarenlange (werk)ervaring, opleidingen, interesses en al haar eigen ervaringen in om anderen te helpen en te begeleiden bij hun levenshobbels, zodat ook zij vrijer en fitter kunnen leven.
Ze wil altijd verandering in gang zetten. Zo werkt ze mee aan veel projecten en pilots, maar zet ze zich ook in om professionals te motiveren tot het leveren van maatwerk en hun talenten te vinden en te gebruiken.
NIEUWE LIEFDE
Voor iedere chemo raadpleegt ze haar lijf, wat maakt dat ze ook chemo’s heeft overgeslagen. Ze kiest uiteindelijk wel voor een operatie. Wonder boven wonder blijkt de tumor bijna volledig geslonken en kan Lysbeth, na vier weken dagelijkse bestraling, starten aan haar herstelproces.
“Weet dat in iedere shit een parel zit” TO FACE LYSBETH WIERSMA
MERKE KOERSEN MA ANDAG 26 SEP TEMBER 2022 Star t: 13.30 uur Entree: € 7,50 LOCATIE: NUTSBA AN JOURE aan de Harddr avers weg Jouster De gezelligste middag van het jaar! Meer info: drafbaanjoure.com
Elke vierde donderdag van september wordt als startsein van de Jouster Merke om zeven uur de klok van de Jouster Toer geluid. Na twee jaar geen - of een aangepasteversie te hebben gehad vindt er dit jaar eindelijk weer een échte Jouster Merke plaats. We zullen mensen weer “het is Jouster merke, tralalala” door de straten horen zingen. Voor een ieder heeft dit festijn een andere betekenis. Wat houdt de Jouster Merke nou precies in? Hoe is dat in de loop der jaren veranderd? Wat is er te beleven? Eén ding is duidelijk, Jouster Merke is een feest voor iederéén, jong en oud. >>
“HET IS JOUSTERTRALALALALA”MERKE,
19 TEKST LOTTE VAN DER MEIJ // FOTO’S JAN OORD, LOTTE VAN DER MEIJ EN DOUWE BIJLSMA (GEWOAN DWAAN) GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren
OUD-JOUSTERS KEREN ER MASSAAL VOOR TERUG EN DAARDOOR HEEFT DEZE DAG OOK VEEL WEG VAN EEN JAARLIJKSE REÜNIE
Dit wordt mijn achtentwintigste Jouster Merke. Het is mij inmiddels duidelijk dat het een feest vol met tradities is. Sinds ik met een Jouster verkering kreeg en in middels getrouwd ben, is er (bijna) geen Jouster Merke die we gemist hebben. Tradities als: vrij nemen op donderdag én de bij-kom vrijdag, oliebollen eten bij de koffie, snert eten, de kermis en de (vele) drankjes die gedronken worden op het DE-plein en in andere horecagelegen heden in Joure. Je laten verleiden om op de kermis proberen raak te schieten voor een foto en je kracht testen door te slaan op de boksbal, met Jouster Merke kan het allemaal. Voor mij voelt de donderdag als dé dag.
VAN EUROPA
OUDSTE JAARMARKT
JANOORD
Jan Oord: “Vroeger stond de kermis in de Midstraat en in de Torenstraat. Ik weet het nog goed. De botsauto’s stonden toendertijd voor de openbare lagere school aan het DE-Plein, later aan het eind van de Torenstraat, tegen ‘t Zand aan vlakbij het water”. Inmiddels is de kermis verhuisd naar de grote parkeerplaats op de Sinnebuorren. De kermis start op don derdag om elf uur en sluit af op maandag tien uur met de traditionele vuurwerk show. Op de kermis vind je vertrouwde attracties zoals de botsauto’s, draaimo
deFryskeMarren
Op de donderdag is er tijdens Jouster Merke ook markt in de Midstraat. De hele winkelstraat staat vol met volgepakte kramen. Hier vind je producten zoals krui den, schoonmaakspullen, lp’s, speelgoed, kleding et cetera. Al in de vroege ochtend wordt de markt druk bezocht door strui
Bij het googelen op ‘Jouster Merke’ vind ik al gauw verschillende informatie pagina’s die mij vertellen dat het zeer waarschijnlijk de oudste jaarmarkt van Europa is. Mogelijk zelfs van de hele wereld. Ook spreek ik met Jan Oord (1957), Jouster in hart en nieren. Hij heeft een aantal jaartallen opgezocht en wat
LANDBOUWTENTOONSTELLINGNAAR
De openluchtbeurs beviel goed, echter de locatie was te klein. Sinds 1955 tot op heden vindt deze schouw daarom in park Heremastate plaats. De Agrari sche Schouw is inmiddels verheven tot vakbeurs, waar bedrijven landbouw werktuigen en tractoren, melkmachi nes en graafmachines, drinkbakken en hooischuivers exposeren en demon streren. Dit jaar voor de 68e keer. Bij het paardensportcentrum in Joure vindt nog wel een paardenveiling plaats.
KERMIS
Het is een soort reünie, waar voor Jousters van heinde en verre massaal terugkeren naar de vlecke om vervolgens te proosten op het weerzien. Dit is natuurlijk mijn persoonlijke bele ving en dat maakt mij nieuwsgierig naar de geschiedenis en tradities rondom de festiviteiten die er plaatsvinden in deze week. Daarnaast ben ik benieuwd wat ons dit jaar te wachten staat.
Op de vierde donderdag van september om zeven uur wordt bij de Jouster Toer de klok geluid als officiële opening voor de jaarmarkt. Jan Oord: “Deze getrokken!”iedereenwordtopeningshandelinggedaandoordeburgemeesterendeburgersuitJoure,iedereenmagdaarbijaanwezigzijn.Zegaannetzolangdoortotaandebelheeft
20
VAN PAARDENMARKT
oude foto’s uit zijn archief erbij gepakt. Oord bevestigt dat de informatie die ik heb gevonden klopt. De markt bestaat als weekmarkt sinds 1466. Joure verkreeg het recht van een jaarmarkt en in 1482 werd de eerste Jouster Merke gehouden. In het begin lag de nadruk met name op de veemarkt, met koeien en paarden. Daarnaast werden er toendertijd ook al producten verhandeld in de Midstraat.
nende mensen die op zoek zijn naar leuke aankopen. En bij een jaarmarkt hoort uiteraard kermis. In 1953, het jaar waarin de eerste Agrarische Schouw plaatsvond, prees kermisexploitant John Sipkema zijn ‘Autoscooter’ al aan als de ‘grootste attrac tie, met verschillende nieuwe modellen’.
De Jouster Merke was een grote paarden markt waar vroeger wel 1200 paarden voor naar Joure kwamen. De markt had een bepaalde aantrekkingskracht en mensen bleven komen, al waren er door de komst van motoren in de machines steeds minder paarden nodig voor de landbouw. Om de mensen meer te bie den werd de landbouwtentoonstelling ‘Agrarische Schouw’ opgericht. In 1953 werd deze ‘openluchtbeurs van land bouwmachines en ander boerengerief’ voor het eerst georganiseerd, op het terrein voor de boerderij van J.Y. Kornelis, officieel ‘terrein Scheen, tegenover de Watertoren’. De entree bedroeg 25 cent.
Een gokje wagen onder het genot van een hapje en een drankje? Dat kan tij dens de Kermiskoersen op de maandag, op de Nutsbaan. De Kermiskoersen of Jouster Merke koersen, worden ook wel ‘klokkendraverij’ genoemd, omdat het bestuur voor elke winnende eigenaar of pikeur een klok beschikbaar stelt.
KLAAS DE WREDE OVER DE JOUSTER MERKE KOERSEN:
20:00 uur Feest onder de Toer, bij de Jouster Toer.
21GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
Voor de 38e keer vindt dit jaar ook de Jouster Merke-loop plaats. Dit hardloop festijn voor jong en oud is op de zondag. Je kiest de afstand dat bij jou past om vervolgens door het prachtige waterrijke buitengebied van Joure te lopen. Er zijn zes verschillende afstanden. Voor de senioren zijn dat 7, 10,2 en 15,6 kilometer; voor de junioren zijn de afstanden leeftijd gerelateerd: van 4 t/m 7 jaar: 610 meter; van 8 t/m 10 jaar: 940 meter; en van 11 t/m 14 jaar is de afstand 1700 meter. Inschrij ven kan nog tot en met 24 september via de website joustermerkeloop.nl
07:00 uur Officiële opening bij de Jouster Toer. Klok luiden door de burgemeester en burgers.
vanaf 13:30 uur Jouster Merke koersen, op de Nutsbaan.
08:30 - 17:30 uur Agrarische Schouw in Park Heremastate. 08:30 - 16:00 uur Markt in de Midstraat.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER
Klaas vertelt: “De harddraverij en ren vereniging Joure bestaat sinds 1885 en is daarmee één van de oudste drafsportver enigingen van Nederland.” Klaas is een echte liefhebber van de sport en heeft zelf hobbymatig al veertig jaar paarden. Deze paarden doen ook mee met wedstrijden.
JOUSTER TOER WISSELTROFEE
FEESTVIEREN
het ‘Feest onder de Toer’ gehouden, waar live acts op het podium onder de verlich te Jouster Toer te zen en te horen zijn.
lens, eendjesvangen, schiettent, touw trekken en de oliebollen-, suikerspin- en snoepkraam. Elk jaar wordt Joure verrast met een paar spannende attracties zoals bijvoorbeeld the booster. De vraag die we elkaar dan stellen is vaak: “Durf je er in of niet…?” Voor velen is het kippetje van het spit ook zo’n traditie. Rond etendstijd staat er een lange rij om een deze gewilde lekkernij te bemachtigen.
ALLE DAGEN: Kermis op de Sinnebuorren NB: wijzingen voorbehouden
Sinds 2019 is Klaas de Wrede de voorzitter van de drafsportvereniging in Joure.
GRASBAAN
DWAAN)(GEWOANBIJLSMADOUWEFOTO:
MAANDAG 26 SEPTEMBER
ZONDAG 25 SEPTEMBER
Per koers doen circa tien paarden mee en elk paard mag maar aan één race deelne men tijdens de koersen, weet Klaas. Hij legt uit: “Dit is beter voor het welzijn van de dieren. De paarden hebben een goed leven, ze staan droog, krijgen de beste voeding, worden dagelijks gedoucht en mogen vrij lopen in de wei, heerlijk toch.”
DONDERDAGJOUSTERPROGRAMMAMERKE22SEPTEMBER
Op de drafbaan worden tweemaal per jaar koersen gereden. Naast de Kermiskoersen is er in juli nog de Swipe dei, met de Gou den Swipe als felbegeerde prijs. De Jouster Merke koersen zijn een goed bezocht spektakel. Er heerst altijd een gezellige en unieke sfeer waar de mensen graag op afkomen. Naast dat het gezellig is staat het spektakel ook garant voor hoge uitbe talingen. “We hebben één van de hoogste wedomzetten van geheel Nederland, terwijl het een grasbaan is”, besluit Kaas de Wrede klaas trots.
Dit jaar is er iets nieuws: voor het eerst wordt er de ‘Jouster Toer wisseltro fee-koers’ gereden. Deze wisseltrofee is ge maakt door de Jouster meestergoudsmid Watze van der Wal. ”De bokaal is beschik baar gesteld door een bekende Jouster die wat extra’s wilde doen voor de drafsport in Joure, een prachtig gebaar”, vertelt Klaas de Wrede enthousiast. “De prijs is bestemd voor de beste amateurrijder.”
KERMISKOERSEN
Het is mij nog duidelijker geworden dat de jaarmarkt een groot festijn is, be staande uit verschillende elementen die allen hun eigen betekenis en ontstaan hebben. We gaan aftellen en wie weet komen we elkaar ergens tegen op de Jouster Merke.
Lotte van der Meij, Jouster sinds 1997, tussen de rollers in de kermisJousterFunhouseattractieopdeMerkein2014.
15:00 uur Feest onder de Toer, bij de Jouster Toer.
“WE HEBBEN ÉÉN VAN DE HOOGSTE WEDOMZETTEN VAN GEHEEL NEDERLAND”
Voor veel Jousters staat de Jouster Merke vooral in het teken van feestvieren. Op donderdag wordt er vrij genomen en op vrijdag vaak ook, om bij te komen. Oud-Jousters keren er massaal voor terug en daardoor heeft deze dag ook veel weg van een jaarlijkse reünie. “Bij ons thuis kwamen mijn oom en tante uit Lemmer naar Joure en werd er tussen de bezoekjes aan de markt snert met broodjes gege ten”, vertelt Jan Oord “Nu komt mijn hele familie bij ons om deze traditie voort te zetten.” Op de verschillende horecaplei nen staan buiten tenten met barren en er zijn live optredens. Ook op woensdag avond, vrijdag en zaterdag worden er bij de vele horecagelegenheden feesten ge organiseerd. Dit jaar wordt onder andere
11:00 uur Jouster Merke-loop, voor volwassenen. Start en finish op Plein Joure, Pasteurweg 1. 13:15 uur Jouster Merke-loop, voor kinderen. Start en finish op Plein Joure, Pasteurweg 1. 13:00 - 17:00 uur Koopzondag met rode loper-modeshow door de Midstraat.
VOORHARDLOOPFESTIJNJONGENOUD
Het is ook belangrijk dat de drafbaan er goed bij ligt tijdens de koersen. Klaas: “Het is een grasbaan, dus veel gras is prettig. Maar wanneer de baan te nat is, kan het soms gevaarlijk zijn om er op te rijden. Bij een droge baan is er minder gras, maar is de baan wel goed hard en kun je hem ook nog besproeien. We hopen natuurlijk op droog weer tot en mét de Jouster Merke.”
VRIJDAG 23 SEPTEMBER
Een week van tevoren worden de paarden ingeschreven en aan de hand daarvan worden de races - de koersen - ingedeeld. Dat indelen gebeurt op ‘winsom’. Dat houdt in dat het paard op waarde wordt geschat aan de hand van het gewonnen prijzengeld tijdens voorgaande koersen. Paarden die dus aan elkaar gewaagd zijn strijden tegen elkaar. De paarden worden bereden door pikeurs. Een pikeur is een paardentrainer en rijder die het paard bestuurt tijdens een race. De pikeur zit op een sulky, een lichtgewicht karretje dat achter het paard hangt. Een pikeur kan op een door zichzelf getraind paard rijden maar ook door een andere paardeneigenaar worden gevraagd voor hem te rijden. Er worden tijdens de Jouster Merke koersen zo’n negen races gereden. Er doen met de koersen amateurrijders en professionals mee.
Bezoek op Burendag de open dag en ontmoet je buren van het azc zaterdag 24 september2022 van 13 tot 16 uur Kom op Burendag een kijkje nemen op onze opvanglocaties. Drink een kopje koffie of thee en ontmoet onze bewoners en locatiesVoormedewerkers.deelnemendebijjouinde buurt en meer informatie kijk op: www.openazcdag.nl Locatie: Azc Balk Wikelerdyk 9A Balk Foppie van Terwisga / 't Hasker Assurantiekantoor Hasker Utgongen 2 8465 SJ OUDEHASKE T (0513) 67 74 00 E info@foppie.nl I Regelwww.foppie.nlje bankzaken digitaal of loop gewoon even binnen.
Samen met de organisatie van het festival Inside Out heeft Sociaal Werk De Kear zich ingezet om muzikale vluchtelingen te zoeken die wilden deelnemen aan het Inside Out muziekfestival op 25 juni. De Kear wilde graag de oude én nieuwe inwoners van De Fryske Marren op deze manier met elkaar laten kennismaken. Doel was om vluchtelingen uit Oekraïne, én inwoners van het AZC in Balk mee te laten doen.
“Wij zijn Farhat en Rahat, zijn allebei twintig jaar en we komen uit Afghanistan. Het zou voor ons onmoge lijk zijn geweest om mee te doen met zo’n festival in eigen land, omdat wij vrouw zijn. In Afghanistan mogen vrouwen helemaal niet optreden, ook niet als muzikant. De meeste vrouwelijke mu zikanten zijn gevlucht naar het buitenland. De vrouwelijke muzikanten die daar nog wel zijn, moeten onderduiken. Door mee te doen met het festival willen we onze talenten ontdekken en ervaren hoe het is om op te treden voor publiek. Het positieve effect voor ons is, dat we
elkaar.elkaarversterken,eninhetmetWeengezondevrijwilligerswerk,meedoenenleefbarebijvoorbeeldoverbuurtendorpen,enleefstijlmantelzorg.werkensameninwonersomsamenlevendebuurtendorpentemetenvoor
“Ik ben Masha, 28 jaar, en ik kom uit Oekraï ne. Door mee te doen wil ik andere muzikanten ontmoeten. Het is voor mij de eerste keer dat ik voor publiek speel met mijn elektrische gitaar en ik vind het een geweldige ervaring. Ook wil ik de Nederlanders bedanken dat ze ons Oekraïners helpen.”
23GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren
MET ENKELE MUZIKANTEN
FARHAT&RAHATMUZIKANTENMASCHAENALINA
EEN KORTE KENNISMAKING
Na drie dagen van intensief oefenen, samen met mee bassende dirigent Ron Halma, ont stonden de ‘8501 All Stars’. Een gelegenheidsband van amateurmuzikanten die alles wat hun dierbaar was, hebben moeten achterlaten op hun vlucht naar Nederland. Hun optreden was een bijzonder, maar ook emotioneel moment voor alle deelnemers. Het publiek reageerde enthou siast en gaf de deelnemers een warm onthaal.
Dan is Sociaal Werk De Kear er voor jouw welzijn. Je kunt bij ons terecht met vragen
“Ik ben Alina, 37 jaar, en ik kom uit Oekraï ne. Door mee te doen met het festival wil ik de Nederlanders bedan ken voor hun steun. Ook wil ik de Oekraïners een hart onder de riem steken. Ongeveer zeven jaar geleden zat ik ook in een band. Door mee te doen met het festival wil ik muzikanten ontmoeten die samen met mij een nieuwe band willen vormen. Wat ik ook zou willen bereiken door mee te doen: mijn landgenoten steunen die zijn achterge bleven om ons land te verdedigen, en om ze hoop te geven.”
veel nieuwe mensen hebben leren kennen, en ons netwerk hebben uitgebreid. Ook geeft het optreden ons meer zelfvertrouwen en is het een manier om ons talent uit te dragen.”
Cultuur verbindt, en dat bleek ook nu. Het lukte om twee Oekraïense dames te vinden die heel erg gemotiveerd waren om mee te doen. In samenwerking met 8501INDIE en het AZC in Balk werd het muzikale vuurtje steeds hoger opgestookt. Nadat een paar jonge Syrische vluchte lingen de oefenruimte, die beschikbaar was gesteld door de organisatie, hadden goedgekeurd, kwamen er uiteindelijk acht vluchtelingen die hun muzikale talenten wilden tonen aan het publiek in Joure.
CULTUUR VERBINDT…
FARHAT EN RAHAT
PASSIE VOOR MUZIEK
INSIDE OUT FESTIVAL
DeWerkSociaalOverKear
MASHA
ALINA
Woon je in de gemeente De Fryske Marren?
IN GESPREK MET
EEN BIJDRAGE VAN DE KEAR
Grote rotan spiegel, doorsnee 90 cm € 99,De Entoeraazje www.deentoeraazje.nl
IN DE MID
03
Herfstwind, winterkou en regen, onze jassen van Ragwear beschermen je er supergoed tegen! De kleding van Ragwear wordt allemaal duurzaam en vegan geproduceerd en verkopen we bij Masije lifestylestore voor dames en heren. De accessoires van Knitfactory maken het plaatje compleet. Masij e lifestylestore www.masij e.nl
VANMARK Coffee & Cycling www.vanmark.cc
01 Prachtig stoer navy krij tstreep pak in travelkwaliteit van &Co Woman. Blazer € 129,95. Broek € 89,95. Toering Mode , de broekenspecialist in de regio www.toeringmode.nl
02
01
05
De Doge Jo WOL?-collectie van Roosenstein Wolke uit Sneek! Warm, (h)eerlij k en perfect voor deze winter met de dure gasprij zen. Wees welkom bij Terra1888 om deze mooie collecties en meer te bekij ken. Terra 1888 - Gewoon voor www.terra-mannenmode.nlMannen
24 05 04 02 NERGENS MAKKELIJKER DAN IN DE MID 03 05
04
Hoe heerlij k is het om te genieten van vers gebrande koffie! Op ambachtelij ke wij ze en vol passie worden de koffies van VANMARK dagelij ks bereid. Voor thuis, in de horeca of op kantoor, altijd afgestemd op ieders smaak. Proef en ervaar.
Laat je inspireren door de MIDdenstanders in Joure. In de MID vind je alles wat je nodig hebt.
5x deFryskeMarren
Huwelij kse staat: getrouwd en drie kinderen.
25GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
niet. Voor mij kwam een droom uit. Wij werden, uiteraard na uitvoerige gesprekken met de accountant en de bank, op 1 januari 2014 eigenaar van Terra Mannenmode in Joure.”
“In 2012 begon de derde generatie Terra na te denken over de toekomst van het herenmodebedrijf. De vierde generatie was niet geïnteresseerd, zodat de eigenaren mij dezelfde vraag voorlegden: ‘Of ik ervoor zou voelen om het bedrijf over te nemen?’ Daar hoefde ik geen seconde over na te denken en mijn vrouw, een ondernemersdochter, ook
en beeld: Wim Walda
PASPOORT Jilke Kooijker
Jilke: “Dat ik in de herenmode terecht kwam is eigenlijk puur toeval. Ik was op dat moment werkzaam als account-salesmanager bij een bedrijf van een oom en tante, maar op zoek naar wat anders. In verband met een geplande vakantie moest ik in Joure pasfoto’s laten maken voor een nieuwe identiteitskaart en raakte ik aan de praat met een van de toenmalige eigenaren van Terra Mannenmode. Niet lang daarna kreeg ik naar aanleiding van dat gesprek een telefoontje van Terra dat we maar eens om tafel moesten. Om een lang verhaal kort te maken: Terra werd in 2006 mijn nieuwe werkgever.
Praatje maken, adviseren, bijspringen waar nodig. Door de jaren heen hebben we een ontzettend groot klantenbestand opgebouwd. Je kent veel klanten bij naam en je weet wat er speelt. Zo is er een stel dat hier al van jongs af komt. Eerst kwam de man alleen, vervolgens kreeg hij verkering en kwamen ze met zijn tweeën; nog wat verder in de tijd achter de kinderwagen en tegenwoordig komen ze met de kinderen binnenlopen. Nog steeds trouwe klanten. In veel gevallen is de verkoop ondergeschikt aan het contact met
“Contact met mensen staat voor mij met stip op de eerste plaats. Het liefste ben ik wat aan het ‘pierenwaaien’ door de winkel.
Tekst
Ik loop wel eens rond met de gedachte om er iets bij te beginnen. Het aantal schoenenwinkels is hier bijvoorbeeld dun gezaaid. Daarnaast krijg ik van veel vrouwen, die hier voor hun man kleding komen kopen, de vraag waarom we geen damesassortiment hebben. Of, hoe, waar en wanneer, dat moet ik nog allemaal uitkristalliseren. Ik sluit het in ieder geval niet niet uit. Voorwaarde is wel dat het voor mij ‘behapbaar’ blijft. Ik heb gezien hoe hard mijn vader altijd heeft moeten werken en wil in ieder geval van mijn vrouw en mijn drie opgroeiende kinderen kunnen blijven genieten en vooral niet de man worden die op zondag het vlees snijdt.”
EIGENAAR TERRA MANNENMODE
‘Eerlij k zij n’. ‘Neen durven zeggen’. ‘Oprechte interesse in je klanten’. Het zij n onderwerpen die in het gesprek met Jilke Kooij ker, sinds 1 januari 2014 eigenaar van Terra Mannenmode in de Midstraat in Joure, aan de orde komen. Een gesprek over een boerenzoon die modeondernemer werd.
Ik werd daar betrokken bij de inkoop, verkoop en marketing van het bedrijf en leerde de organisatie in al zijn facetten kennen. Tijdens een autorit vroeg een van de eigenaren waar ik mezelf over vijf jaar zag. Ik heb toen mijn interesse voor een eventuele overname van Terra niet onder stoelen of banken gestoken, niet wetende dat dat uiteindelijk aan de orde zou komen.”
Woonplaats: Joure.
“Joure vervult een duidelijke regiofunctie. Wij krijgen klanten uit een steeds groter areaal rond Joure en dat gaat in mijn optiek alleen maar verder groeien. Zo zien we bijvoorbeeld de klandizie vanuit Sneek toenemen. Dat heeft niet alleen met onze winkel te maken, maar ook met randvoorwaarden, zoals gratis parkeren, leuke horecagelegenheden en een gevarieerd winkelbestand.
BIJ TOEVAL IN DE HERENMODE
“ VERKOPEN IS VOOR MIJ ONDERGESCHIKT AAN CONTACT MET KLANTEN Terra wwwterra-mannenmode.nl8501Midstraatmannenmode91-93AHJoure
“JOURE VERVULT EEN REGIOFUNCTIEDUIDELIJKE “
de mensen. Je moet ook neen durven zeggen als iets niet bij iemand past. Daar schep je een vertrouwensband mee, waardoor mensen terugkomen.”
WAT VIND JIJ HET LEUKSTE AAN HET BEROEP?
WAAR STA JIJ OVER VIJF JAAR?
Geboren: 16 maart 1980 in Nij Beets. Opleiding: havo op het Lauwers College; Retailmanagement & Small Business in Leeuwarden.
Jilke Kooijker kwam op 16 maart 1980 ter wereld in Nij Beets. Zijn ouders hadden een melkveehouderij met 150 koeien en een schaapskudde. Een gezond arbeidsethos was hem en zijn drie broers dan ook niet vreemd. “Ik kon aardig leren,” aldus Jilke, ”en ging na het basisonderwijs naar de havo op het Lauwers College en daarna Retailmanagement & Small Business studeren in Leeuwarden.”
JILKE KOOIJKER,
@WINKELSINDEMID / GRATIS PARKEREN
EEN DROOM KWAM UIT
”
Ervaring: account-salesmanager
Afmitech Friesland; inkoop, verkoop, marketing Terra Mannenmode; bestuur OVS TerraVleckemarketingpenningmeesterSkarsterlân;StichtingJoure;eigenaar1888GewoonvoorMannen.
Genieten op school
'Heerlijk buiten werkenin de plantsoenen!'
Jeffrey is geboren in Sneek en volgt bij it Twalûk in Leeuwarden het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). Op school heeft hij het erg naar zijn zin, met leuke leraren en vrienden. Hij weet alleen niet waar hij na school wil werken.
Samen met de vier andere collega’s in zijn groepje zorgt Jeffrey ervoor dat de plantsoenen in de gemeente Waadhoeke er mooi bijliggen. Hij heeft het zo naar zijn zin dat hij graag de opleiding om te kunnen werken met de bosmaaier wil volgen.Als Jeffrey klaar is met zijn werk in de plantsoenen gaat hij vaak even langs bij zijn Pake en Beppe. “Die willen graag horen hoe mijn dag is geweest.”
Toekomstperspectief Louis schrijft zich in voor de TOLO-opleiding en oriënteert zich op een functie als logistiek medewerker. Tijdens de workshop komt hij erachter dat het afwisselend, duurzaam en sociaal werk is waarbij je veel samenwerkt met collega’s. Wat volgt zijn gerichte sollicitaties voor de functie van Logistiek medewerker, hierbij krijgt hij hulp van Pastiel. Inmiddels is Louis werkzaam bij Haarsma Foodimpuls. Zijn collega’s zijn uiterst positief over hem en ook hijzelf is erg gelukkig, bovendien is er toekomstperspectief. Louis besluit: ‘Het geeft je zelfvertrouwen een enorme boost als je weer aan het werk bent, ook als je daarbij geholpen bent. Ik heb nu een mooie balans tussen werk en vrije tijd’.
‘Hulp van anderen kan je beter en sneller vooruithelpen’
26 NUMMER 09 • 2022 GEZOND FIT&
Jeffrey Hazelhoff
vervolgens actief gaan solliciteren naar een betaalde baan, al weet hij dan zelf nog niet welke richting hij op wil. Pastiel attendeert hem op de online workshops van Scholing Werkt!, een initiatief van Fryslân Werkt!, waarbij geïnteresseerden zich kunnen laten omscholen naar een duurzame baan. Louis aanvaardt de hulp en schrijft zich in voor een aantal workshops, waaronder het TOLO-traject. Dit is een traject voor mensen die zich graag willen laten omscholen naar de logistieke sector.
Omslagpunt Louis maakt met tegenzin kennis met zijn jobcoach Henry Lap bij Pastiel. In de gesprekken botst het regelmatig omdat Louis niet gemotiveerd is. Bij één van de gesprekken sluit de casusregisseur van de Gemeente SWF aan om nogmaals het belang van het zoeken naar werk te benadrukken. Er worden afspraken gemaakt en Louis gaat aan de slag op een Leerlijn bij Empatec Verpakken. Louis: ‘Ik heb sindsdien weer werkritme en structuur in mijn leven. Hiervoor wist ik soms niet eens wat voor dag het was. Ik moest gewoon de dag zien door te komen’. Louis is
Ik ben Jeffrey en ik wil blijven leren!
Blijven leren “Ik heb een maand meegelopen
Eigen boontjes doppen Louis woont sinds 1,5 jaar samen met zijn vrouw in Sneek. De geboren Leeuwarder is altijd gewend om zelf te beslissen. Als hij de beslissing eenmaal heeft genomen, heeft hij geen hulp van anderen nodig. Louis zegt: ‘Ik heb ervaring in verschillende functies in allerlei sectoren. Conciërge, woonbegeleider, taxichauffeur of als medewerker bij de Intratuin. Ik rolde van de ene baan naar de andere zonder daarbij hulp te krijgen.’ Louis werd door de Gemeente SWF bij Pastiel aangemeld, omdat hij na een half jaar wonen in Sneek nog geen werk had gevonden. Het doel van het traject is om gezamenlijk te zoeken naar een passende en duurzame baan. Louis vond het zoeken naar werk niet zo nodig, hij genoot van de vrijheid. Daarbij zat hij al helemaal niet op ondersteuning te wachten.
Louis Eijzenga
Jeffrey Hazelhoff (19 jaar) werkt via Empatec Dienstverlening voor de gemeente Waadhoeke. Hij zorgt er samen met zijn collega’s voor dat het openbare groen in de gemeente er tiptop verzorgd uitziet. Hij geniet met volle teugen in de buitenlucht.
Louis heeft weer structuur en perspectief in zijn leven. Sinds mei dit jaar werkt hij bij Haarsma Foodimpuls als Logistiek medewerker, waar hij een jaarcontract heeft gekregen. Nog niet zo heel lang geleden was dit voor Louis Eijzenga uitgesloten omdat hij erg gesteld was op zijn vrije tijd, waardoor er geen motivatie was om werk te zoeken. Inmiddels heeft hij een mooie balans tussen werk en vrije tijd gevonden.
Snuffelstage
www.pastiel.nl
Via zijn school komt hij in aanraking met Empatec. Hij loopt stage op de verpakkingsafdeling waar hij het erg naar zijn zin heeft. Op de verpakkingsafdeling krijgt Jeffrey wel veel prikkels en zijn begeleiders zien dat Jeffrey, als gezonde jonge knul, nog wel wat meer uitdaging kan gebruiken. Zij vragen hem of hij niet een snuffelstage bij ‘Groen’ wil volgen.
bij ‘Groen’ om het uit te proberen. Ik mocht altijd terug naar de verpakkingsafdeling. Na een maand ben ik ook teruggegaan, maar heb ik uiteindelijk besloten dat ik toch liever buiten werk. Dat gaat heel goed en ik heb veel minder prikkels.”
Douwe schaatste wedstrijden en werd onder andere derde op het NK marathonschaat sen. Tijdens deze wedstrijden was er altijd een fysiotherapeut mee, en Douwe raakte geïntrigeerd door dit vak. “Ineens ging ik het lijf vanaf de andere kant bekijken. Ik raakte geinspireerd en sprak mijn wens uit om fysiotherapie te gaan studeren.” Gelukkig stond Sandra achter zijn keuze, al was het hard aanpoten voor het echtpaar in die jaren. Douwe startte op zijn 27e met de voltijd opleiding fysiotherapie, werkte en schaatste. Sandra werkte en ze kregen in 2012 hun eerste zoon.
andra: “We willen blijven ontwikkelen en vernieuwen; op die manier kunnen we men sen echt bijstaan en preventief helpen samen vitaal ouder te worden.” “Samen”, benadrukt Douwe, terwijl hij met zijn vinger naar een tekst op zijn shirt wijst. “Onze slogan is namelijk: ‘werk(t) aan herstel’. We bieden een prettige moderne ruimte en maken samen een plan; de patiënt zal echter zelf hard aan de slag moeten gaan om te werken aan zijn of haar eigen herstel.”
“Wij willen mensen hun hele leven lang een totaalpakket kunnen aanbieden”, aldus Dou we en Sandra. “Van baby tot de vitaal ouder wordende mens. Met een moderne praktijk en met goed opgeleide fysiotherapeuten die allen hun eigen specialisme hebben. Hierdoor zijn we in staat mensen een zo goed mogelijk behandelingstraject voor hun klachten aan te bieden.”
Sandra werkt één dag op de praktijk en richt zich vooral op de organisatorische kant, terwijl Douwe vier dagen praktijkgericht met patiënten werkt. Het samen werken bevalt goed. Sandra werkt tevens als regio-coördi
TEKST LOTTE VAN DER MEIJ FOTO’S KENNY
PRAKTIJKOVERNAME
Sinds februari 2020 staan Douwe en Sandra Bierma aan het roer van Fysiotherapie Joure. Het paar nam de fysiotherapiepraktijk aan de Celsiusweg 1C in Joure over van Tseard en Rineke de Jong die er in dertig jaar tijd een goed lopend bedrijf van hebben weten te maken. We spreken met de nieuwe eigenaren in de moderne praktijk. Wie zijn Douwe en Sandra en waar staan ze voor? “Ons doel is om mensen met ons geweldige team écht beter maken”, is de boodschap.
“ONS DOEL IS OM MENSEN ÉCHT BETER MAKEN”
//
Douwe Bierma (1982) groeide op in Oude bildtzijl tussen de aardappels en suikerbie ten, op de boerderij van zijn ouders. Na zijn middelbare school ging Douwe op kamers en studeerde hij commerciële economie aan de NHL in Leeuwarden. Sinds zijn derde staat hij al op de schaatsen. “Op houtjes, ach ter de stoel samen met mijn moeder”, vertelt Douwe. Hij werd op zijn zevende lid van een schaatsclub in Stiens en werd uiteindelijk semi-professioneel marathonschaatser. Naast de trainingen en wedstrijden werkte hij parttime bij commerciële bedrijven.
27GROOT DE FRYSKEMARREN.NL
Inmiddels draagt de praktijk de naam ‘Fy siotherapie Joure’. Die nieuwe naam pronkt sinds kort ook op de gevel van het gebouw. Een naam die meer aansluit bij de nieuwe identiteit van de praktijk, menen Douwe en Sandra Bierma. In het logo is een grote letter J verwerkt, die niet alleen naar Joure verwijst, maar ook naar de oprichters van de praktijk, Tseard en Rineke de Jong. De praktijk heeft twaalf fysiotherapeuten en twee praktijkondersteuners in dienst. Alle therapeuten hebben hun eigen expertise. Hierdoor kan het team de patiënten een totaalpakket aanbieden.
Inmiddels wonen Douwe en Sandra in Hee renveen en hebben zij samen vier zonen. Thuis worden ze dan ook direct opgeslokt door de dagelijkse beslommeringen van het gezin, waardoor er niet veel ruimte is om over het werk te praten. Én dat vinden ze allebei erg prettig.
Tseard de Jong gaf na een paar jaar aan te willen stoppen en zocht een opvolger. Het leek Douwe leuk om vanuit zijn achter grond als sporter in combinatie met zijn studie commerciële economie te gaan ondernemen. Daarnaast had Sandra, door haar ervaring aan de zorgkant, interesse om mensen te stimuleren om gezond te gaan bewegen. Samen besloten ze de sprong te wagen en namen de praktijk over. Deze overname vond plaats in februari 2020, vlak voor de coronapandemie.
Sandra en Douwe Bierma.
DOUWE EN SANDRA BIERMA, DE EIGENAREN VAN FYSIOTHERAPIE JOURE
STUDIE FYSIOTHERAPIE
Douwe: “We startten vol goede moed en toen moesten we direct de praktijk zes we ken sluiten.” “In plaats van plannen maken, waren we aan het overleven”, vult Sandra haar man aan. “Dat was geen fijne tijd”, geeft Douwe toe. “Daarom zijn we blij en opge lucht dat we nu vol aan de slag kunnen.”
SCHAATSEN
Sandra Bierma-Zijlstra (1983) groeide op in Heerenveen. Ze ging op kamers en studeer de hbo verpleegkunde in Groningen. Ook Sandra schaatste in haar vrije tijd. Toen Douwe stage liep in Groningen belandden ze naast elkaar in de Interliner, de bus naar Heerenveen. Ze raakten aan de praat. Toe valligerwijs beoefende ze dezelfde sport en hadden ze na elkaar schaatstraining. San dra, lachend: “Ik was wel onder de indruk van wat ik zag, want hij kon aardig goed schaatsen.” De vonk sloeg over en ze werden een stel. Al snel gingen ze samenwonen in Leeuwarden waar Sandra na haar studie aan het werk ging bij het MCL.
SAMEN AAN HERSTEL WERKEN
DOUWENGABRANDED CONTENT
BUS-LIEFDE
Met hun zoon kwamen ze bij fysio therapeut Tseard de Jong terecht. Ze raakten aan de praat en Tseard zei tegen Douwe: “Als je klaar bent met je studie, bel mij dan.” Zo gezegd, zo gedaan en in 2013 begon Douwe Bierma zijn loopbaan als fysio therapeut bij Fysiotherapie De Jong in Joure.
Het team van Fysiotherapie Joure.
Annemarie de Jager-Stegenga (links) en Jelly Kuiper (rechts)
Na de geslaagde pilot met drie trainees gaan binnenkort opnieuw vijf trainees van start in Antonius. “De begeleiding van de trainees vraagt van onze collega’s een tijdsinvestering in een al hectische periode. Het is fijn dat afde lingen en verpleegkundigen willen investeren in de zorgverleners van de toekomst”, vindt Geertje. “Samen sterk, zo voelt het echt, dat is een mooie ontwikkeling.”
Jelly is ‘megablij’ met het traineeship van Antonius. “Zonder deze inwerkperi ode had ik deze overstap nooit kunnen maken.” Inmiddels heeft ze een vast contract en hoopt ze nog heel lang in Antonius te blijven werken. “Ik ben hier helemaal op mijn plek.”
wogen, maar toen durfde ze die stap nog niet te zetten. “Ik heb nu eenmaal tijd nodig om het klinische werk in de vin gers te krijgen. Dit traineeship van drie maanden was precies wat ik nodig had.” Gedurende die periode kwamen alle facetten van de patiëntenzorg aan bod. “Van verpleegtechnische handelingen en het meelopen tijdens de artsenvisite tot en met de nazorg. Het gehele plaatje dus.” Bij vragen kon ze altijd aankloppen bij haar buddy’s en andere collega’s. “Dat is trouwens nog steeds zo. Het vertrou wen dat ze mij geven, voelt heel goed.”
Tijdens haar traineeship was Jelly gekop peld aan twee vaste begeleiders, buddy’s genaamd. Deze ervaren verpleegkundi gen vormden haar vaste aanspreekpun ten en leerden haar alle kneepjes van het vak. Aanvankelijk keek ze vooral mee, maar al snel voerde Jelly (onder begelei ding) zelf verpleegkundige handelingen uit. Het feit dat ze altijd kon terugvallen op haar buddy’s gaf haar een vertrouwd gevoel. Ook haar andere collega’s krijgen een “Vanafpluim.deeerste dag voelde ik me heel welkom op Chirurgie. Iedereen is gedul dig, geen vraag is te veel.” Bovendien voelde ze zich voortdurend gesteund door haar collega’s. “Hun vertrouwen had ik nodig om te kunnen doorgroeien. Daar ben ik mijn team heel dankbaar voor.”
Het traineeship is onder meer bedoeld voor verpleegkundigen die net of bijna uit de schoolbanken komen, maar nog geen zieken huiservaring hebben. Ook ervaren verpleeg kundigen uit bijvoorbeeld de ouderen- en thuiszorg kunnen dankzij deze inwerkperiode de overstap naar het ziekenhuis maken. Gedu rende drie maanden worden zij intensief be geleid en getraind door ervaren buddy’s (lees: collega-verpleegkundigen). Op die manier maken zij kennis met Antonius en leren ze de kneepjes van het vak. “Gaandeweg pakken de trainees steeds zelfstandiger taken op, maar ze kunnen altijd terugvallen op hun collega’s van de afdeling”, benadrukt Geertje.
Na het voltooien van haar traineeship heeft Annemarie op verschillende verpleegafdelingen gewerkt, maar Neurologie vormt wel haar thuisbasis. Op die afdeling voelt zij zich als een vis in het water. “Zowel de ziektebeelden als de werkzaamheden zijn heel gevarieerd. Bovendien leer ik elke dag iets nieuws, dat vind ik een verrijking.” Ook de fijne werksfeer draagt bij aan haar werkple zier. “Ik ben echt onderdeel van het team”, benadrukt Annemarie, die inmid dels een vast urencontract heeft. “Ik ben heel blij dat ik deze stap heb gezet.”
Ziekenhuizen hebben steeds meer moeite om voldoende handen aan het bed te houden. De krapte op de arbeids markt wordt nog eens versterkt door de (extra) inhaalzorg als gevolg van corona. Voor Antonius reden genoeg om op een creatieve manier op zoek te gaan naar versterking. Begin dit jaar startte het ziekenhuis met een speci aal traineeship (inwerkperiode) voor verpleegkundigen zonder ziekenhui servaring. Deze pilot was een groot succes en krijgt nu een vervolg. “Dit is een win-winsituatie”, verzekert Geertje Hofman, HR-partner in Antonius.
Vertrouwd gevoel
Het roer om dankzij traineeship Antonius Trainee ietsverpleegkundige,flex-voorjou?
Kans gegrepen
Jelly Kuiper (50) werkte jarenlang als verpleegkundige in verpleeghuis Bloemkamp in Bolsward en De Ielânen in Sneek. “Ik had het daar goed naar m’n zin, maar ik miste de uitdaging en dynamiek.” Ze wilde graag in het ziekenhuis aan de slag, maar haar gebrek aan klinische ervaring belemmerde een overstap. Gelukkig bood Antonius uitkomst; dankzij een inwerkperiode van drie maanden (traineeship) werd ze klaargestoomd voor het werk op de verpleegafdeling Chirurgie. “Dit voelt heel goed.”
Na deze inwerkperiode zijn de trainees he lemaal klaar om als verpleegkundige aan de slag te gaan in de flexpool van Antonius. “Alle kandidaten krijgen een vast urencontract.”
Dit laatste geldt ook voor Annemarie de Jager-Stegenga (38) die op 1 februari startte als trainee op de afdeling Neuro logie. “Dit voelt heel goed, ik heb geen moment spijt gehad van deze over stap.” Voor Annemarie was Antonius overigens geen onbekend terrein; ruim negentien jaar geleden liep ze er stage. Na haar opleiding tot verpleegkundige belandde ze, na twee jaar in het zieken huis gewerkt te hebben, uiteindelijk in de ouderenzorg. De laatste 2,5 jaar werk te ze in de thuiszorg, waarvan één jaar als wijkverpleegkundige. “In die functie had ik het erg naar mijn zin, maar ik miste de afwisseling. Toen deze kans voorbijkwam, heb ik die gegrepen.”
Geertje Hofman
Jelly koos bewust voor een traineeship in Antonius. “De kleinschaligheid en de gemoedelijke sfeer spreken me erg aan, dat voelt een beetje als thuis.” Haar keuze voor de verpleegafdeling Chirur gie was eveneens een bewuste. “Dat spe cialisme is heel veelzijdig en dynamisch, die omgeving past bij mij.”
NUMMER 09 • 202228 EEN BIJDRAGE VAN ANTONIUS
Verrijking Annemarie had eerder ook al eens een carrièreswitch naar het ziekenhuis over
Hanneke: “Als je haast hebt, ben je geneigd om de emoties van je kind te negeren. Neem eerst eens de tijd om de emotie te benoemen. Maak er ruimte voor. Daarna kun je kijken naar een oplossing. Op een rustig moment kun je oefenen met die emoties, bijvoorbeeld door een boekje over emoties te lezen, zodat je kind daarmee om leert gaan. Emoties zijn een leerproces en het is heel normaal dat je zoontje daar nog wat moeite mee heeft. Neem ’s ochtends ook voldoende tijd om op school te komen. Dan heb je zelf ook meer rust. Ook een handige tip is om met je zoon alvast te bespreken hoe de ochtend eruitziet. Als je een vaste volgorde aanhoudt, kan hij zich daarop voorbereiden.”
Wij hebben drie levendige kinderen van zes, negen en twaalf jaar oud. Tijdens het eten is het vaak een chaos. Iedereen praat door elkaar, de jongste loopt van tafel, de oudste pakt zijn telefoon. Wij moeten ze telkens aan hun tafelmanieren herinneren. De maaltijd is vaak het enige moment van de dag dat we met zijn allen zijn, en ik wil graag dat het dan gezellig is. Hoe pak ik dat aan?
Opvoeden, het is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Als moeder zit ik regelmatig met mijn handen in het haar. Zeker nu de scholen net weer begonnen zijn, lijkt het alsof iedereen wat moeite heeft om het normale ritme terug te vinden. Driftbuien, discussies over klusjes in huis en over schermgebruik zijn aan de orde van de dag.
OPALLEMAALTIKTOK
3-9 WEEKOKTOBER:VAN OPVOEDINGDE
ANTWOORDEN OP OPVOEDVRAGEN: “MAAK AFSPRAKEN IN PLAATS VAN REGELS”
Hanneke: “Gezelligheid is een mooi doel, en het kan soms voelen alsof jullie daar als ouders verantwoordelijk voor zijn. Probeer er een gezamenlijk doel van te maken. Bespreek met elkaar wat jullie belangrijk vinden: wat is er nodig om ge zellig te eten? Als je je kinderen bij de afspraken betrekt, voelen zij zich ook verantwoordelijk. Misschien kunnen de telefoons in een schaal, dat geldt dan ook voor ouders. Probeer tijdens de maaltijd niet steeds te benoemen wat er niet mag, maar vooral wat je graag zou willen. Op voeden is ook herhalen. En bedenk ook: gezelligheid is niet altijd haalbaar. Morgen is er weer een nieuwe kans, want je kunt elke dag weer opnieuw beginnen.”
Onze dochter van elf heeft sinds kort een mobieltje. Ze kan soms uren achter elkaar op TikTok en YouTube filmpjes kijken. Volgens haar mogen haar klasgenootjes dat ook allemaal. Ik mag haar appgesprekken niet lezen, want dat is privé, zegt ze. Toch lijkt het me niet goed als ze zoveel op haar telefoon zit. Wat is normaal?
OCHTENDGEDOE
3-9 OKTOBER
CHAOS AAN DE EETTAFEL
Heb je vragen over het opvoeden van je kind? Bel dan gerust naar de GGD Fryslân op (088) 22 99 444 en leg je vraag voor aan de jeugdverpleegkundige of pedagoog. Zij denken graag met je mee. Dat meedenken is kosteloos.
“Dat is heel normaal”, zegt pedagoge Hanneke Feenstra van GGD Fryslân. “Iedere ouder heeft daarmee te kam pen.” Hanneke heeft wel een advies voor mij, of eigenlijk is het een oproep: “Praat met andere ouders over de op voedhobbels die je tegenkomt. We denken allemaal dat we het zelf moeten uitzoeken, maar dat is niet zo. Vraag aan je ouders, aan je buurvrouw, aan de moeder op het schoolplein hoe zij ergens mee omgaan. Met elkaar heb je meer wijsheid en ervaring dan alleen.”
‘SAMEN DELEN. SAMEN WETEN’ Het Nederlands Jeugdinstituut organiseert van 3 tot en met 9 oktober de ‘Week van de Opvoeding’. De week draait om ontmoeting en uitwisseling van kennis met, voor en door ouders, medeopvoeders en professionals. ‘Samen delen. samen weten’ is het thema van de Week van de Opvoeding 2022.
Hanneke Feenstra: “Het zou zo mooi zijn als we elkaar advies en een luisterend oor kunnen bieden.” Daarnaast kunnen we gelukkig ook altijd onze vragen aan de professionals van de GGD stellen. Ik verzamelde alvast drie opvoedvragen uit mijn eigen omgeving en vroeg Hanneke om haar advies (elke gelijkenis met mijn eigen gezin is uiteraard geheel toevallig).
29
OPVOEDINGVANWEEKDE
Het is vaak een gedoe om mijn zoon van vijf ’s ochtends naar school te krijgen. Er is altijd wel wat: zijn schoenen zitten niet lekker, hij wil nog spelen… Vaak wordt hij boos en gaat hij huilen en schreeuwen. Uitein delijk lever ik hem verdrietig op school af en dat vinden we allebei niet leuk. Hoe kan ik ervoor zorgen dat het ’s ochtends gezellig blijft?
TEKST HANNAH ZANDBERGEN // FOTO’S ELISABETH ISMAIL / ISTOCK
Van 3 t/m 9 oktober vindt de Week van de Opvoeding plaats, met als thema ‘Samen delen, samen weten’. De Week van de Opvoeding is een initiatief van het Nederlands Jeugdinstituut. In die week zijn er allerlei leuke en interessante activiteiten rondom opvoeding. Kijk voor meer informatie over de Week van de Opvoeding op www.nji.nl
GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren // GEZOND&FIT
Hanneke: “Twee vragen zijn hierin belangrijk: wat wil jij en wat wil je kind? Als je daar balans in kunt vinden, ben je al een heel eind. Het is mooi als je met je dochter in gesprek kunt gaan en samen afspraken op kunt stellen. Een afspraak is iets anders dan een regel; het is iets wat je samen bedenkt en samen draagt. Kijk bijvoorbeeld samen met je dochter naar hoe an deren het doen en wat er wordt aanbevolen voor een kind van deze leeftijd (dat kan bijvoorbeeld op de website opvoeden.nl – red.). Focus niet op wat er niet mag, maar op wat er wél mag. Het lastige is dat je dit niet kent uit je eigen jeugd. Daarom is het extra belangrijk om het samen met je dochter te doen. Dat vergt heel veel inlevingsvermogen en tijd, juist in het begin. Als het goed gaat, kun je het wat meer loslaten.”
Kuindersma team Hypotheekadvies van links naar rechts: Simon Zijlstra, Regina Koopman en Wiebe Bootsma
Goed hypotheek advies is belangrijker dan u misschien denkt. Het kan het verschil maken tussen uw droomwoning wel of niet kunnen kopen. Maar misschien nog wel belangrijker, het helpt u in het maken van de juiste keuzes. Voor nu, maar ook in de toekomst.
“Simon is duidelijk, snel en hij denkt mee. We zijn heel blij met zijn advies en onze hypotheek.”
KENNISMAKING
Dan is het nu tijd voor een goed en persoonlijk hypotheek adviesgesprek.
Wij werken met waaronderhypotheekverstrekkersdiversedemeestebanken.Wezoekendusaltijddebestehypotheekvooru.
Dirk Visser
VERDUURZAMEN
Frank de Rooij
“Simon is terzake kundig, eerlijk en proactief. Hij weet ons alles op een begrijpelijke wijze uit te leggen.”
Ook voor een second opinion kunt u bij terecht.ons
ONAFHANKELIJK
Heeft u uw droomhuis gevonden?
SINDS 1903 NAMKAVSCHAPINVERZ E KERENENHYPOTHEKEN Douwe Egbertsplein 1 Joure ~ info@kuindersma.nl ~ (0513) 417 755 ~ www.kuindersma.nl
Altijd een ofBijkennismakingsgesprek.kosteloosuthuis,oponskantoorviawebcam.Ook’savonds.
“Duidelijk, reageert snel en bij vragen neemt Simon alle tijd die nodig is.”
PERSOONLIJK ADVIES
“Het kon niet beter. advies te krijgen.” Jetze en Hennie
Als onafhankelijke adviseur begeleiden we u tijdens het hele proces. Met persoonlijk advies op het moment dat het u uitkomt.
Wij adviseren bij het maken van keuzes en financiering omtrent het verduurzamen van uw woning.
Wybrand Boersma waarderenKlantenonsmeteen9.7
Elverawerken.Jansen:
“Er kunnen zo’n vijf à zes deelnemers per keer mee”, zegt Harm. “Vandaag gingen we met een groepje van vier via de Put van Nederhorst, het pontje over en via Lang weer terug naar Joure. Als de deelnemers mij na de tijd bedanken voor een mooie tocht, dan ben ik blij, daar doe ik het voor.” De deelname is vooralsnog gratis. In de toekomst willen ze ook nog veiligheidstrai ningen aanbieden en op meer dagen van de week een tocht organiseren. Het kan zijn dat er dan wel een kleine bijdrage zal worden gevraagd.
De scootclub staat nog in de kinderschoe nen. Wel zijn er genoeg plannen voor de toekomst. “We hopen nu zoveel mogelijk mensen te bereiken die het leuk lijken om een keer mee te toeren. Iedereen met een scootmobiel die in staat is zichzelf veilig te kunnen vervoeren, is welkom.”
WHATSAPP GROEP
Wie nieuwsgierig geworden, en wel lid wil worden van deze scootclub, wordt van harte uitgenodigd om eens langs te komen op maandagmiddag om twee uur in het gebouw De Mix aan de Brugstraat 1 in Joure. De deelnemers hebben een WhatsApp groep waarmee ze met elkaar in contact zijn en elkaar kunnen informeren.
Aaltje kwam een paar keer als gast bij ‘de Huiskamer in de buurt’ in Joure en nam Thijs een keer mee. ‘De Huiskamer in de buurt’ is een initiatief van het Leger des Heils en heet officieel ‘Bij Bosshardt’, genoemd naar majoor Bosshardt (1913-2007), die vond dat
Ik spreek Thijs en merk dat hij moeilijk praat, maar zeker nog goed verstaanbaar is. Ook spreek ik zijn vrouw Aaltje, die mij uitlegt dat er ontzettend veel verschillende vormen van Parkinson zijn en dat dat ook één van de redenen was, waardoor de ziekte moeilijk te herkennen is.
VRIJHEID BEHOUDEN
Thijs de Graaff (1952) weet sinds 2016 dat hij de ziekte van Parkinson heeft. Deze diag nose kwam pas na anderhalf jaar onder zoek. Thijs had veel verschillende klachten, waardoor niet direct duidelijk was dat hij Parkinson had. De ziekte van Parkinson is een ingewikkelde ziekte waarbij je hersenen je spierbewegingen steeds minder goed sturen. Daarnaast heb je vaak vele andere klachten. Symptomen waar je de ziekte aan kunt herkennen zijn bijvoorbeeld traag heid, stijfheid, trillen en moeilijk praten. In november 2021 kreeg Thijs ook nog eens een hersenbloeding. Iets wat ook moeilijk werd herkend, want men had de sympto men daarvan op de Parkinson geschoven. En hij kreeg er nog eens corona overheen. Inmiddels is Thijs herstellende. Dat Thijs in een scootmobiel zit, heeft veel impact op zijn leven.
van de deelnemers, én inmiddels één van de organisatoren van de toertochten van de scootmobielclub Joure.
BIJ BOSSHARDT
GRATIS DEELNAME
iedereen een huiskamer verdient, ook als ze die niet zelf hebben. Er zijn er 120 in Nederland, waaronder één in Joure, in het gebouw De Mix. Hier sprak Thijs met Elvera Jansen, die in dienst bij het Leger des Heils is als coördinator van de ‘Huiskamer in de buurt’. Thijs opperde zijn idee over de scootclub en gaf aan dat mensen die in een scootmobiel zitten dit best als eenzaam ervaren. Het leek hem daarom gezellig om samen één keer in de week te toeren. Elvera zocht contact met de medewerkers van Sociaal Werk De Kear in Joure en samen met Thijs gingen ze een paar keer om de tafel zitten om het idee uit te
NU TE ZIEN IN DE BIOS! Het complete filmprogramma zie je www.bios-heerenveen.comop: Reserveer & bestel je tickets online! Burg. Kuperusplein 52 HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM051 Soof3 + bodies bodies + Fall + Wollf + De allergrootste slijm lm + spiderman no way home “ALS VOORMIJDEELNEMERSDEBEDANKENEENMOOIETOCHT,DANBENIKBLIJ,DAARDOEIKHETVOOR”
“Door mijn grote netwerk kon ik makkelijk mensen aan elkaar kop pelen.” Ze vindt het fijn dat ze de ruimte in De Mix hiervoor beschikbaar kan stellen en koffie en thee kan aanbieden. “De huiska mer is voor iedereen”, aldus Elvera.
SCOOTMOBIELCLUB JOURE MAAKT ELKE MAANDAG EEN TOERTOCHT
31GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren // GEZOND&FIT
TEKST LOTTE VAN DER MEIJ // FOTO’S HARM DE BOER
Elke maandagmiddag is er een toertocht. Een tocht duurt ongeveer anderhalf tot twee uur, afhankelijk van het weer. De scootmobiels zijn elektrisch en kunnen zo’n veertig à zestig kilometer rijden. Harm de Boer bedenkt de route. Hoe een toertochtje eruitziet? “We verzamelen in de Huiskamer, waar we gratis koffie en thee krijgen aangeboden”, zegt Thijs. “We drinken van tevoren samen een bakje, zo heb je ook even de gelegenheid met elkaar te praten.” Vervolgens gaan ze op pad. Harm gaat voorop, hij heeft wel een route in zijn hoofd, maar ter plekke kijkt hij welke paden ze exact nemen. Harm zorgt ervoor dat de route veilig is. Thijs: “We zitten niet voor niets in een scootmobiel; we zijn allemaal mensen met gebreken”.
Je behoudt met een scootmobiel een deel van je vrijheid, vinden Thijs de Graaff en ook Harm de Boer. Ook De Boer zit in een scootmobiel. Bij hem is de oorzaak artrose in zijn voeten en handen. Bij artrose ver dwijnt langzaam het kraakbeen; hierdoor komen je botten direct tegen elkaar aan wat de pijn veroorzaakt. Harm de Boer is één
Met elkaar toeren met je scootmobiel. Dat is veilig en vooral gezellig. Sinds afgelopen maart heeft Joure een scootclub. Op vaste dagen gaan de deelnemers er samen op uit om een route door Joure en omgeving te rijden. Initiatiefnemer Thijs de Graaff zit zelf in een scootmobiel. Hij opperde zijn idee aan de medewerkers van het Leger des Heils en Sociaal werk De Kear vorig jaar tijdens een bezoek aan ‘de Huiskamer in de buurt’. Bij het idee vormgeven en uitvoeren heeft hij hulp gehad.
Ook een baan bij jou in de buurt? abvakwerk.nl 9 OMGEVING’INMIJNEIGEN‘FIJNEBAAN Merijn, 25-8-2022 It’s all in our hands Last afspraak!Maakpijnklachten?vaneen FYSIOTHERAPIE MANUELE THERAPIE FYSIOTHERAPIEKAAK KaakklemmenTinnitusNekpijnHoofdpijnIlja Hoen Harspit 3 | 8493 KB Terherne | ilja@fysiohoen.nl Tel: 0566 - 727353 | www.fysiohoen.nl Word bezorger bij FRL scan mij FRL bezorgers.frl 058 233 49 FRL70 zoekt jou! Voor weekbladenvanbezorgingdede in: ROTSTERHAULE-BUITENZUIDERVELD,JOUREWESTERMEER,MIDSTRAAT,SKIPSLEATSCHARSTERBRUGSINTNICOLAASGA Elk kind wordt GEZien! Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is! kinderwoud.nl Ook altijd op tijd je geld? abvakwerk.nl 9 GEDAAN’WORDTOP‘UITBETALINGTIJD Meintje, 16-6-2022 Fermaningsteech 1 - 8 5 51 SP Wo udsend - T 0 514 - 59 12 50 U n i e k d i n eren of borrelen i n e e n ou de Doopsgezin d e ker k ! 21, 22 EN 23 OKTOBER WILDWEEKEND2022 Reserveer op tijd. Vol= vol! Reserveer via info@ponkje.nl! Komvangenieteneen 3- OF 4 GANGEN WILD MENU Ook werk dat bij je past? abvakwerk.nl 9 JEWERKPAST’DAT BIJ‘ZE ZOEKEN Zakaria, 13-5-2022 11.0010.00Oudehorne24FlaeijelfeestOuderwetsgezellig!september2022uur:Boerenoptocht(gratis)uur:Openluchtmuseuminbedrijf www.flaeijel.frl
WANDELCOACH TEKST AMANDA DE VRIES // BEELD LOURENS ZIJLSTRA “IK DURFDE LOSVERTROUWDEHETTELATEN”
Na twee jaar Stavanger verhuisde het gezin weer terug naar Bolsward. Met een rugzak vol ervaringen en de wetenschap dat ze het toch maar mooi geflikt hadden met zijn vijven.
MIJZELF”
HELE VERANTWOORDELIJKHEID
MAAKTE EEN REIS NAAR HET NOORDEN
was ik wel klaar met het solliciteren en wilde ik graag verder studeren. Ik volgde een post-management opleiding voor de zorg in Leeuwarden, waar ik ook op kamers ging. Dat was een hele nieuwe ervaring voor mij; toen werd ik echt zelfstandig. Door de opleiding kreeg ik op mesoniveau een helicopterview.
Ik leerde op een andere manier te denken en te kijken naar zorg.” Na deze opleiding werk te Irene opnieuw in Sneek in het ziekenhuis op diverse afdelingen. Daarna ging ze voor de kinderaantekening en werkte en leerde ze in het MCL Noord op de Kinderafdeling.
De kinderen gingen daar naar een inter nationale school, Lourens studeerde en ik ging als ‘school nurse’ aan de slag en vond
“En ik werkte ook onregelmatig, dat was niet meer te combineren met de zorg voor ons gezin. Daarom switchte ik van baan en ging ik bij de GGD werken op het consultatiebu reau. Preventief bezig zijn, al vroeg de signa len herkennen, ik vond het vijftien jaar lang prachtig om te doen. Maar toen kwam er een hele mooie, spannende kans op ons pad. Lourens kon een opleiding volgen in Oslo, in Noorwegen, en wij mochten als gezin mee. Ik durfde het vertrouwde ook los te laten. ‘Wat kan er gebeuren?’, vroeg ik me af.
Irene doorliep de mavo in Bolsward en ging toen naar het MDGO waar ze een opleiding volgde tot wat toen nog ‘verpleegster’ heette. “Het was geen roeping, hoor”, zegt ze met een lach. “Maar ik wilde ‘iets met mensen’ doen, in de dienstverlening. Ik leerde het vak van de nonnen die toen nog in het Sint An tonius Ziekenhuis werkten. Ook liep ik stages in diverse verpleeghuizen, in de psychogeri atrie. Ik was nog heel jong en vond het een hele verantwoordelijkheid. Maar ik heb er heel veel van geleerd.”
SUPERTIJD
“Mijn motto is: de verandering die je zoekt, zit altijd in jezelf.”
wegen en dat het liefste in de buitenlucht. En toen zag ik de opleiding tot wandelcoach. De opleiding was een supertijd! Het gaf me veel ontspanning en ik genoot van de theorie en de praktijk. Eenmaal in Stavanger was mijn agenda leeg. Ik ging de natuur in, zat in het zonnetje op een steen met mijn dagboek en keek uit over een fjord. ‘Wat is dit een ideale plek om te starten met mijn wandel coaching’, dacht ik. En dat deed ik. Ik maakte wandelingen met een internationale groep en deed zo veel mooie contacten op.”
“Toen was het tijd om mijn wandelcoach praktijk ‘Natuurlijk Buiten’ op te zetten en uit te dragen”, verklaart Irene. “Inmiddels ben ik hier fijn mee bezig. Ik ben dankbaar en voel me heel energiek, iedere keer als ik buiten met mensen aan de slag ga. Ik leer ze alle zintuigen op scherp te zetten en te ge nieten van alles wat er te zien en te horen is. Dan vraag ik ze hoe het met ze gaat en waar ze dat voelen in hun lichaam. Door de focus op dat moment ontspannen mensen; en dat heeft een gunstig effect op het creëren van rust in het hoofd. Dit vak past zó bij mij. Ik vond leren vroeger best lastig, moest er veel voor doen. Maar ik wílde het wel. Uiteindelijk komen al die dingen uit mijn leven nu toch bij elkaar als wandelcoach: liefde en respect voor de natuur, preventieve zorg voor men sen, bewegen en fit blijven. Daar heb ik toch mooi mijn eigen weg in kunnen vinden. Ik maakte een reis naar het noorden, maar ook in mijzelf.”
Irene Zijlstra-Stoelinga uit Bolsward is sinds een jaar wandelcoach. De van oorsprong verpleegkundige woonde met haar gezin drie jaar in Noorwegen, waar haar liefde voor het buitenleven alsmaar groter werd. We spraken Irene over haar persoonlijke zoektocht in het leven.
“De banen waren toen schaars in de verple ging, dat kun je je nu niet meer voorstellen”, gaat Irene verder. “Op een gegeven ogenblik
“Slecht weer bestaat niet; alleen slechte kleding”
Terug in Nederland bruiste Irene van de energie. Naast haar werk voor de GGD wilde ze graag nog wat anders doen. “Ik moest echt mijn energie kwijt. Ik wilde één op één coachen, mijn medische kennis en ervaring als verpleegkundige gebruiken, maar ook be
“IK MAAR OOK IN
IRENE ZIJLSTRA-STOELINGA IS
Privé was Irene Stoelinga inmiddels ge trouwd met Lourens Zijlstra, en samen kregen ze drie zonen: Rens, Chris en Stan.
ZINTUIGEN OP SCHERP
MOOIE, SPANNENDE KANS
“Ik houd van de natuur, ik kan me er heel goed in ontspannen. Dat gevoel ontstond in mijn jeugd, toen was ik al veel buiten”, vertelt Irene. “Ik speelde met klasgenoten en vriendinnen in de landerijen rondom Bolsward en mijn vader nam mijn broer en mij weleens mee met kievitseieren zoeken. Dat vond ik altijd een belevenis! Hij leerde me observeren, en het zaadje van ‘liefde voor de natuur’ is toen geplant. We hielpen mee in zijn moestuin, gingen vissen en voeren in rubberbootjes in de sloot. Toen ik wat ouder was kreeg ik echt respect voor de natuur; hoe alles groeit en bloeit. En ik ontdekte dat alles wat je aandacht geeft, groeit. Als je een zaadje plant en de groei volgt tot er een gewas uit komt, dat is zo mooi!”
NIEUWE ERVARING
steeds meer mijn draai. We waren als gezin op elkaar aangewezen en werden hierdoor nog hechter met elkaar; we maakten mooie reizen en genoten volop van de ruige natuur. Van de Noren leerde ik onder andere dat werken leuk is, maar dat er nog veel meer is. Zij brengen graag tijd met familie door, het liefste in de buitenlucht. Ze noemen het ‘Friluftsliv’. En dat hebben we overgenomen van de Noren. Net als dat slecht weer niet bestaat, maar alleen slechte kleding.”
Irene voelde zich beter op haar plek op de opleiding hbo-verpleegkundige; ze was inmid dels enkele jaren ouder en mocht voor stage naar Curaçao. Na het behalen van haar diplo ma in 1993 solliciteerde ze door het hele land.
33GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren // GEZOND&FIT
“Lourens is marineman en moest vaak lange re tijd van huis voor zijn werk”, legt Irene uit.
M.NUASYSLIM.NUIM.NUSYEASYSLIM.NUEASYSLIM.NUEASYSLIM.NUEASYSLIM.NUEASYSLM.M.NUEASYSLIM.NUEASYSLIM.NUELIMEA * Resultaten ter inzage in de studio conform privac y wetgeving VRAGENEASYSLIM.NU?BELOFAPP0683854719 OF BOEK JE AFSPRAAK ONLINE VIA LEMMER • HEERENVEEN • SNEEK • DRACHTEN AC TI E Intake incl. behandeling van € 89,- v oor € 59,Geldig t/m 30 september 2022 * Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving LEKKER AANBELOFTEONZEAFVALLEN!SNELJOU: Kijknuopwww.toanhus.nl Joure|Kinderen Junioracademiekeramiek Muziekopschoot Junioracademietekenen/schilderen Improvisatietheater Dans Joure|Volwassenen Keramiek Schilderenentekenen Balk|Kinderen Junioracademietekenen/schilderen Balk|Volwassenen Tekenenenschilderen Lemmer|Kinderen Junioracademietekenen/schilderen Dans Cursustips!
Ook beeldend kunstenaars uit Warns en omgeving zorgen voor verbinding. Ze werken samen met creatieve mensen uit de regiokunstmakers, ambachtslieden of amateurkunstenaars – aan kunst werken die als een lint door het dorp op de meest uiteenlopende plekken worden tentoongesteld.
speciale vlag, gemaakt van vele stukjes stof, die opge haald zijn bij de mensen thuis. Elk lapje vertelt een eigen verhaal. Een stukje sjaal, een slabbetje, pakes overall, een gordijn, theedoek, tafelkleed, noem maar op”, vertelt Martijn Kramer. “Het hele jaar zal de vlag, die symbool staat voor de verbinding tussen de mensen, aan de voorgevel van De Spylder of in de theaterzaal te bewonderen zijn.”
HUISKAMERBIOSCOOP
FERHALEFLAGGE
WARNS ONDER DE LOEP
“Tijdens de ‘Skepjûn’ op 18 novem ber zal er daadwerkelijk een hoop aarde in De Spylder zijn”, neemt Karin Straathof de agenda over. “De dorpsbewoners gaan met een schep en een zaklamp op zoek naar dorps verhalen. De gevonden routekaar ten brengen hen bij verschillende sfeervolle locaties waar de verhalen worden verteld. Met dit initiatief geven we een vervolg aan het vertel len van de verhalen zoals dat tijdens Leeuwarden Fryslân 2018 is opge
WARBER WARNS
De grote uitsmijter van het fees telijke seizoen zal zijn op zaterdag 24 juni, wanneer vanaf de uitein den van het dorp gelijktijdig twee muziekkorpsen van start gaan. De korpsen spelen elk hun eigen melo dieën. De mensen uit Warns staan langs de weg of sluiten aan bij de stoet met hun eigen instrument. De kinderen dansen mee en de school helpt mee in de voorbereiding.
DeFOTOLaaksum.LINKS:aankondigingen
Naast het reguliere programma staan er in het kader van het twin tigjarig jubileum van De Spylder enkele bijzonder feestelijke activiteiten in de agenda, vertellen de drie. Met de festiviteiten willen ze de de inwoners van Warns, Skarl, Laaksum én daarbuiten verrassen. In De Spylder hebben ze de affiches al hangen. De feestelij ke opening van het jubileumjaar was op 10 juli. Meer dan honderd mensen waren getuige van de onthulling van de Ferhaleflagge fan
SKEPJÛN
WARNS MAKKET MUZYK
“DitWarns.iseen
De jubileumcommissie heeft een duidelijke boodschap: “Iedereen is hier welkom. Je bent hier thuis en voelt je uit, je gaat uit en voelt je hier thuis. Het is een echt ‘mienskipsprojekt’, dat de band tussen de mensen in deze omgeving versterkt.”
start. Aan het eind van de avond komen de mensen weer samen in De Spylder, waar ze de gehoorde verhalen aan elkaar doorvertellen.”
GROOT DE FRYSKEMARREN.NL
De agenda van De Spylder is voor het komende jaar goed gevuld. Eva Visser: “Op 8 oktober organiseren wij de Huiskamerbioscoop. Het theater wordt omgetoverd tot een knusse huiskamer met sofa’s, zit zakken en schemerlampen. ’s Och tends gaat de dag van start met een film voor de kleintjes, gevolgd door een kinderfilm, een film voor de jeugd, een romcom, een detec tive, een drama, een thriller en tot slot voor de liefhebbers… midden in de nacht een horrorfilm.”
“HET IS ZÓ BELANGRIJK OM DINGEN SAMEN TE ONDERNEMEN EN TE BELEVEN” “ELK DORP ZOU MOETENVERHALENVLAGEENHEBBEN”
Met veel genoegen kijken de orga nisatoren terug op de opening met de mooie woorden van wethouder Bauke Dam: ‘Elk dorp zou zo’n verhalenvlag moeten hebben’, en op de minitheatervoorstelling na derhand. Martijn heeft alle lapjes van de vlag gefotografeerd en hier met de bijbehorende verhalen een boek van gemaakt: het boek van de Ferhaleflagge, een uniek document, prachtig vormgegeven, en bij De Spylder te koop.
Koningsdag 2023 wordt een dag om niet snel te vergeten, volgens het drietal. Een cabaretgezelschap loopt die dag door de straten van Warns, verzamelt de verhalen van de dorpelingen en brengt deze verhalen dezelfde avond nog op de planken in het theater. De mensen
wordt een spiegel voorgehouden, met veel humor. De verbinding en het samen feestvieren, waardoor je samen nieuwe herinneringen maakt, zal centraal staan.
“De werken staan gewoon bij de mensen thuis en blijven ook in mei en juni nog staan. Iedereen krijgt ruim de tijd om ze rustig te bekijken”, vertelt Eva. “De tocht langs deze werken zal de mensen inspireren en bij elkaar brengen.”
‘Ut en thús, Thuis en Uit’. Dat is het thema van het twintigjarig jubileum van Doarpskultuerhûs De Spylder, het culturele kloppend hart van Warns en omgeving. Al twee decennia lang komen de mensen naar dit kleine, knusse theater voor een voorstelling of een andere activiteit. In dit jubileumjaar gaat De Spylder juist naar de mensen toe om ze uit te nodigen. We spreken op één van de warmste zomeravonden van dit jaar met drie leden van de jubileumcommissie: Martijn Kramer (publiciteit), Eva Visser (filmcommissie) en Karin Straathof (Kulturele Kommisje). Voorzitter Fritjof Brave ontbreekt helaas in verband met corona.
Voor De Spylder treffen de korpsen elkaar en vloeien de klanken van de muziek in elkaar over. Zo sluiten ze samen het jubileumjaar af.
Warns, Skarl en Laaksum gaan een boeiend cultureel jaar tegemoet, menen de leden van de juileum commissie. “Het is zó belangrijk en zó leuk om dingen samen te ondernemen en te beleven”, be sluit Martijn Kramer. “Dat merken wij steeds opnieuw. Jong en oud, iedereen is van harte welkom bij De Spylder.”
DE SPYLDER IN WARNS BESTAAT 20 JAAR TEKST GEA DE JONG-OUD // FOTO’S GEA DE JONG-OUD EN FOLKERT FOLKERTSMA
‘UT EN THÚS, THUIS EN UIT’IN HET DOARPSKULTUERHÛS
35
FOTO BOVEN: De Verhalenvlag aan de voorgevel van De Spylder staat symbool voor de verbinding tussen de mensen uit Warns, Skarl en van de activiteiten liggen al klaar.
Vlnr.: Karin Straathof, Eva Visser en Martijn Kramer in De Spylder
CULTUUR UITGAAN&
36 FFRIESEHELDEN IN VIJF NIEUWE VOORSTELLINGEN IN ÉÉN FESTIVAL, NOG TOT
WELKOM IN DRACHTEN
verhalen van voorgangers en iedereen mag ook zijn of haar eigen verhaal vertellen. Herinneringen, dromen voor de toekomst, fantasieën: het mag allemaal.
De voorstelling die in Franeker is ge maakt, heet ‘Een Complexe Dag In Een Simpel Heelal’, een titel die verwijst naar Eise Eisinga, de amateur-sterren kundige die zijn eigen wereldberoemd geworden planetarium bouwde. Eisin ga is de held van de voorstelling van Producties Wittermans in Franeker. Het is een grappige, muzikale en thea trale bespiegeling over angst en onder dompeling in illusie en realiteit. Wat hebben we als mens nodig om groots en minder angstig te zijn? Kunnen we het heelal even laten stoppen met draaien, zodat wij opnieuw kunnen aarden?
'EEN COMPLEXE DAG EEN SIMPEL HEELAL'
DE STILLE TROMPET
IN
BINGO! GUMUSSUMUSTAFAFOTO: BRANDED CONTENT deFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN Kortestreek 16 8531 JG Lemmer T: 0514 561712 E: www.notarisalberda.nlinfo@notarisalberda.nl COLUMN
De huizenprijzen zijn nog relatief hoog voor ‘starters’. En de hypotheekrente stijgt inmiddels ook weer. Om die reden komt vaak de hypotheek van de starterswoning niet rond! Ouders kunnen hun kinderen dan op een aantal manieren financieel te hulp schieten. Over het schenken van een (van schenkbelasting vrijgesteld) bedrag heb ik eerder verteld. De grote schenkvrijstelling wordt echter vanaf volgend jaar afgeschaft. Maar er is nog een andere manier.
Om het huis (geheel of gedeeltelijk) te financieren, gaat het kind bij de ouder een geldlening aan. Als ouders zekerheid willen over de terugbetaling van het geldbedrag kan voor hen een hypotheekrecht worden gevestigd op het huis van het kind. Het vestigen van hypotheek moet bij notariële akte gebeuren. De rente die het kind over de geldlening aan de ouders betaalt, is voor het kind aftrekbaar van het inkomen in box 1.
De voorstelling die ‘door Heereenveen’ is gemaakt, heet ‘De Stille Trompet’, een muziektheaterproductie voor de hele familie (7+) met acteur Jan Arendz en livemuziek onder leiding van Frans Douwe Slot. De oude instrumenten maker Hendrik (Jan Arendz) klust nog dagelijks aan nieuwe instrumenten
Het voordeel voor de ouders? Dat zit in de rente. Als de ouders dezelfde rente krijgen die het kind anders aan de bank zou betalen, hebben de ouders een hoger rendement dan zij over hetzelfde bedrag op een spaarrekening zouden hebben gekregen. Voor de hele familie is deze constructie gunstig: het kind kan het huis kopen en heeft aftrek in box 1; de ouders krijgen een hogere rente over het (spaar)geld! Ouders kunnen kinderen de rente ook schenken. Er zijn dan (wettelijke) mogelijkheden om het kind dan toch de aftrek in box 1 voor de inkomstenbelasting te laten behouden, terwijl het kind de rente niet hoeft te betalen.
DE STILLE TROMPET
Na de afgelopen coronajaren is ieder een wel toe aan een feestje: publiek én theatermakers. De theaters willen hen weer met elkaar verbinden om te zorgen dat er ook ‘overmorgen’, in de toekomst, nog theater, muziek, kunst en cultuur wordt gemaakt voor en door inwoners van Fryslân. Daarom ook is gekozen voor het thema ‘Hel den’. Dat begrip wordt breed uitgelegd, want iedereen kan een held zijn, bij gelegenheid.
Wat hebben een oud-medewerker van Philips en een statushouder uit Drach ten gemeen? Ze kwamen beiden naar Drachten om daar een nieuw leven op te bouwen. Alleen of met een gezin,
Festival Overmorgen was eerder deze maand in Heerenveen en Sneek te zien en strijkt nu neer in Franeker (16, 17 en 18 september) om via Drachten (23-25 september) te eindigen in Leeuwarden (30 september, 1 en 2 oktober). Er is muziek, theater, kunst, multimedia, performance en een meereizend verhalenkunstwerk. Allemaal van regi onale theatermakers, over het thema
NOG DRIE WEEKENDEN
IedereenHelden.
EEN COMPLEXE DAG IN EEN SIMPEL HEELAL
KOPERSHUIZEN-STARTENDE
mr.
vol goede moed of juist vol onzeker heid. Meeuw Jonge Theatermakers en schouwburg De Lawei interviewden tien nieuwkomers. Hoe zagen de eer ste dagen in het nieuwe dorp eruit en hoe verliepen de eerste ontmoetingen met de Drachtsters? De jonge makers geven soloperformances op basis van de interviews.
Sinds 2 september reist Festival Overmorgen door Fryslân. Vijf weekenden, vijf Friese steden, vijf theaters, één festival: dat is Festival Overmorgen. Een festival dat nog tot 2 oktober mee te beleven is. Met vijf nieuwe voorstellingen én in iedere stad een eigen randprogramma. Het festival is een gezamenlijk initiatief van het Posthuis Theater in Heerenveen, Theater Sneek, De Koornbeurs Theater en Film in Franeker, schouwburg De Lawei in Drachten en Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden.
KOOPMANS-DEDORIENBOER
Zo heeft iedereen in de familie voordeel bij het (mede) financieren van de woning. Voor meer informatie over een ‘familielening’ kunt u contact met ons opnemen.
ís de ‘held’ van zijn eigen levensverhaal - dat is het uitgangspunt van het Verhalenkunstwerk van kun stenaar Eva Koopmans. In dit kunst werk kunnen mensen luisteren naar
Uit Sneek komt ‘BINGO!’ van Tamara Schoppert, aangesloten bij theatercol lectief Ploech en Eide. In de voorstelling speelt het publiek het spel ook echt mee. Enthousiaste bingodame Tine vertelt tussen de tafels door op een humoristische, eerlijke manier over de stroeve relatie met haar moeder en haar uitbundige vader. Wat is eigenlijk de reden dat Tine en haar moeder elkaar al jaren niet hebben gezien?
Café Overmorgen reist ook mee naar de schouwburg in Drachten. Hier kan een lunch of diner worden genuttigd in de Friese Keuken van Overmorgen. Daarnaast zijn er in het café verschillende talkshows met een kennismaking met de Friese theatermakers en de thema’s die aan bod komen tijdens het festival. In de talkshows in Drachten schuiven onder anderen Linh Ngo, Conrad Berghoef, Aiden Hofstra, Lucienne Meinsma, Wendy Viel, Tamara Schoppert en Fabian Claes Jansen aan.
'WELKOM IN DRACHTEN' '#1:GEMMA' BRUGDEVANJOANFOTO: NAUTATRYNTSJEFOTO: NAUTATRYNTSJEFOTO: HAERSMARCFOTO:
In Leeuwarden is er iedere dag Livemuziek van Overmorgen in Café Overmorgen. Ook hier zijn rond de voorstellingen de makers te vinden voor een goed gesprek.
verdient een plek in de wereld, maar hoe en in welke vorm? Met ingetogen spel van Fabian Claes Jansen is #1:Gemma een rauw poëtisch verhaal, gespeeld in een bijzonder decor van onder anderen Dymph de Gooijer en met een nieuwe compositie voor piano en althoorn van en door jonge topcom poniste Sarah Neutkens.
Inkunstwerken.CaféOvermorgen
(30LEEUWARDENSEPT–2OKT)
BINGO!
BRUGDEVANJOANFOTO: KIJK VOOR HET COMPLETE FESTIVALPROGRAMMA MET DATA, LOCATIES EN TIJDEN WWW.FESTIVALOVERMORGEN.NLOP
kun je het hele festivalweekend terecht voor een drankje en een hapje en is er op zaterdag en zondag een talkshow. Na de voorstelling ‘Een complexe dag in een simpel heelal’ is er een DJ en een gezellige bar/danscafé.
en nu maakt hij zijn mooiste trompet ooit. Maar het lukt hem maar niet om er geluid uit te krijgen. Hendrik gaat op de fiets op zoek naar iemand die er leven in kan blazen. Uiteindelijk vindt hij iemand.
Tussen Hatsum en Franeker vindt het hele festivalweekend de culturele wandeling ‘Loop naar de maan’ plaats, gratis toegankelijk voor iedereen. Het is de wandeling van Eise Eisinga van zijn woonplaats Dronrijp naar Franeker, zeven kolometer lang. Onderweg komen de wandelaars verschillende leuke ‘acts’ tegen, bijvoorbeeld een dweilorkest, jeugdtheaterspelers, koren, korpsen, veldcolleges van het Planetarium, muzikanten en speciaal gemaakte
(23-25DRACHTENSEPTEMBER)
WANDELING 'LOOP NAAR DE MAAN'
Uit Leeuwarden ten slotte komt de bijzondere voorstelling #1:Gemma, een urgente muzikale soloproductie naar een ontroerend en verlichtend verhaal over de zoektocht naar genderidentiteit en (zelf)acceptatie. In deze voorstelling leren we Gert kennen in de zoektocht ook Gemma te kunnen zijn. Gemma
RANDPROGRAMMA OVERMORGENFESTIVAL (16-18FRANEKERSEPTEMBER)
FESTIVAL OVERMORGEN
#1:GEMMA
TOT EN MET 2 OKTOBER
37GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
*Het productaanbod waarop de kortingsactie van toepassing is, verschilt per dag. Op enkele productgroepen geldt 10%. IN DE WINKEL EN OP EXPERT.NL Expert [Plaatsnaam] [Adres] | expert.nl/[Plaatsnaam][Telefoonnummer]|[Plaatsnaam]@expert.nl HET IS BIJNA ZOVER, HET KORTING FESTIVAL BIJ EXPERT Vanaf maandag 19 september ontvang je elke dag tot 20% korting op heel veel producten. Ook op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief of kom langs in de winkel. Expert Bijlhout Lemmer | Schulpen 9 | 0514-561296 Emmeloord | Achterom 2-4 | 0527-870070 Joure | Midstraat 124-126 | 0513-414205 ExpertLemmer ExpertEmmeloord ExpertJoure
Zaterdag 8 oktober is er tussen twee en vijf uur het ‘Prentenboekjesfestival’ in het Posthuis Theater in Heerenveen, een middag voor het kleine publiek vanaf twee jaar. Het Prentenboekjesfestival brengt de wereld van prentenboeken samen in een vrolijk familie-evenement, met als thema ‘Op de boerderij’. Van twee tot vijf uur is de gratis toegankelijke binnenspeeltuin geopend, een kinderboerderij-speeltuin van boerin Marianne.
Gonnie is een gansje en zit bij de hooiberg. Een klein geel gansje met knalrode lievelingslaarsjes. Op een dag zijn horentegen?dierenontdekkingstocht.gaanontmoetontdektvoorbijGonnielievelingslaarsjeshaarweg…gaatopzoek,dehooibergendewereld.DaarzeGijsjeensamenzeopstap.ZegaanopWelkekomenzeallemaalWelkegeluidenze?Enzienzedelaarsjes
AADJE PIRAATJE VIERT SINTERKLAAS (4+)
ZA. 21 JANUARI // 14.00 UUR EN 16.00 UUR // € 13,50
Bij de voorstellingenfamilie- in Theater Sneek is er metkinderenlimonadeGRATISvoortotenzesjaar.
De uit het Britse Birmingham afkomstige band The Fortunes boekte haar eerste internationale roem in de jaren 60. Met de opkomst van Merseybeat en de R&B van The Rolling Stones bracht de band een extra dimensie in de popmuziek met hun speciale gevoel voor orkestratie en meerstemmige leadzang.
PIM EN POM VIEREN FEEST (2+)
MEER INFORMATIE EN KAARTEN ZIJN VERKRIJGBAAR VIA WWW.THEATERSNEEK.NL EN TEL. (0515) 431 400 THIJSSENHANSFOTO:
nog terug? . In hun ontdekkingstocht komen ze er al snel achter dat niets is wat het lijkt. Zo transformeert de wereld om hen heen in een muzikale speeltuin, waar ieder kind vanaf twee jaar welkom is om mee te spelen en mee te zingen. De voorstelling is gebaseerd op de prentenboeken van Olivier Dunrea, met aanstekelijke liedjes van Ageeth de Haan. In de voorstelling worden geen poppen gebruikt maar worden de gansjes symbolisch verbeeld. Er zijn voorstellingen om half drie en vier uur.
‘BOER BORIS IS DE BAAS’ (4+)
Om drie uur is ‘Boer Boris’ aan de beurt in de voorstelling ‘Boer Boris is de baas’. Al tien jaar lang beleeft Boer Boris in talloze prentenboeken avonturen op en rond zijn boerderij. In de voorstelling komen de bekende tekeningen van Philip Hopman en de fantasievolle teksten van Ted van Lieshout tot leven. Twee technici van het theater hebben een levensgrote kijkdoos bij zich. Langzaam maar zeker vouwen de technici deze doos open, en verschijnen Boer Boris, zijn machines, de boerderijdieren en zelfs de vogelverschrikkers. De voorstelling volgt het verloop van een dag en ieder dagdeel maakt Boer Boris iets nieuws mee en helpt hij waar hij kan. ‘Boer Boris is de baas’ is een voorstelling voor iedereen vanaf 4 jaar die zichzelf en de wereld om zich heen ontdekt; over identiteit, en oorzaak en gevolg.
Tussen 1964 en 1974 scoorden The Fortunes een rij aan hits, zoals ‘You’ve Got Your Troubles’, ‘Here Comes That Rainy Day Feeling Again’, ‘This Golden Ring’ en ‘Caroline’. Ook hadden ze veel succes met ‘It’s The Real Thing’, bekend van de Coca Cola-reclames. De groep bestaat tegenwoordig uit Michael Smitham (gitaar, zang), Eddie Mooney (zang, bas), Glenn Taylor (drums) en Chris Hutchison (keyboard, zang). In 2021 werden twee noteringen in de wacht gesleept bij de hitlijsten van Amazon, Spotify en iTunes met ‘Never Too Far’ en ‘One Special Moment’. Daarmee was de band voor het eerst sinds de jaren zeventig weer terug in de hitparades. Afgelopen december verscheen het album Special Moments en eerder dit jaar kwam de single ‘Hello My Friend’ uit.
39GROOT DE FRYSKEMARREN.NLdeFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN
Het frisse hunkenmerkenenbeeldendmaaktSneek.gasteenMeneerjeugdtheatercollectiefeigenzinnigeenMonsterisgraaggezieneinTheaterDitgezelschapcartooneskenactietheaterdevoorstellingenzichdooroprechtetoonen
VR 23 SEPTEMBER // 21.00 UUR // € 25,- (€ 22,50 VVK) THEATER SNEEK IS ER VOOR DE HELE PRENTENBOEKJESFESTIVALFAMILIEINPOSTHUISTHEATER LIMONADE!GRATIS TERUG IN DE TIJD MET THE FORTUNES HET BOLWERK SNEEK VRIJDAG 23 SEPTEMBER 2022 Ook seizoenvanhetaan.helemaalzitNoorderkerkzaalgedacht.allestellingen.interactievedeSneekTheaterbiedtvoorkleinstenleukevoorEnaanleeftijdenisInonzejouwkleintjevoorEengreepuitprogrammaaankomend
In november een speciale deTonTheaterduizendpootAadjedevoorstellingSinterklaas-metkleine,lievePiraatje.Meijerspeeldeafgelopenjaren
piratenverhalen vertellen en tenslotte eindigen met het Sinterklaasverhaal. Ook zingt hij verschillende Sinterklaasliedjes met de kinderen en mogen ze achteraf zelf piraat spelen.
‘GONNIE EN GIJSJE SAMEN OP STAP’ (2+)
MEER INFORMATIE EN KAARTEN ZIJN VERKRIJGBAAR VIA: WWW.POSTHUISTHEATER.NL OF TEL. (0513) 61 94 94
ZA. 26 NOVEMBER // 14.00 UUR // € 10,-
toegankelijkheid voor jong en oud. Meneer Monster werd in 2013 opgericht door Christiaan Bloem, Chris Koopman en Olaf van de Ven en kreeg in korte tijd grote bekendheid door internationale jeugd-bestsellers te bewerken tot volwassen jeugdvoorstellingen. In januari komt Meneer Monster naar Sneek met de bewerking van het bekende boek van Julia Donaldson & Axel Scheffler: De Winter Gruffalo. Het belooft een spannende fysieke slapstickvoorstelling te worden voor iedereen van drie jaar en ouder. Speciaal uitgevoerd in een winters jasje en een flinke dot Christmas vibes.
MENEER MONSTER – DE WINTER GRUFFALO (3+)
interactief kindertheater aan de hand van boeken van bekende nationale en internationale schrijvers en illustratoren. Daarbij heeft hij een eigen vrije speelstijl ontwikkeld, waarbij de kinderen een levend onderdeel van de voorstelling zijn. Ton Meijer is een warme persoonlijkheid die met veel liefde voor zijn publiek (jong en oud) speelt. Niets hoeft, veel mag. Ton Meijer zal in deze voorstelling een aantal
In oktober komen Pim en Pom naar Sneek. Al vanaf de jaren vijftig en zestig zijn Pim en Pom vrienden door dik en dun. De twee poezen figureerden in verhaaltjes, geschreven door Mies Bouhuys en getekend door Fiep Westendorp. Vandaag de dag zijn de poezen vooral bekend van de televisie-animatieserie ‘De avonturen van Pim en Pom’. Pim, de grijs gestreepte poes, is eigenwijs en ondernemend, terwijl de zwartharige Pom bedaard is en eigenlijk alles beter weet. WO. 19 OKTOBER // 11.00 UUR // € 10,-
HardloopevenementSPORTEVENEMENT met zes verschillende afstanden.
WWW.FRIESEPAARDENCONCOURSEN.NL
JOURE
MAKKUM
BALK
WWW.FLINKEBOSKJE.NL
joustermerkeloop
za. 8 en zo. 9 oktober ’t gala
WORKUM
vrijdag 23 september oer de râne fan de tiid WOMMELS
WWW.ZEVENWOLDEN.NL
tsjûkemar by del OOSTERZEE BUREN
WWW.NUTGAASTERLAN-SLEAT.NL
RONDVAARTWWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
uitagenda 16 SEPT T/M 9 OKT BEKIJK DE COMPLETE UITAGENDA OP: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/UITAGENDA
WWW.DRAFBAANJOURE.COM
CultureleCULTUURfietstocht met diverse onderweg.activiteiten TSJUKEMARBYDELWWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
Jaarmarkt,MARKT agrarische schouw en kermis.
vanbestaandeGrootMUZIEKFESTIVALmuziekspektakeluitoptredenslokaleartiesten.
zondag 25 september concert eensgezindheid
SpectaculaireSPORTEVENEMENTstrandcross met motoren in vier categorieën.
VaartochtRONDVAARTinLemsterbaai met de Lemsteraak LE50.
oktoberfest
dweildag
friese hoek race
septemberpop WORKUM
SNEEK
GenietFESTIVALtwee dagen lang van verschillende artiesten.
vr. 16 t/m zo. 18 sept beammebern
Neem een kijkje bij ruim 30 veiligheidsorganisaties.
Vr. 23 en za. 24 sept historische reddingsglorie LEMMER
WWW.JOUSTERMERKELOOP.NL
RaceSPORTEVENEMENTvoordames-en herensloepen.
OptredensMUZIEK van 30 dweilkapellen in het centrum.
stratenconcours
WWW.THEATERSNEEK.NL
OntdekEXCURSIEsamen met een gids de Makkumernoardwaard.
SNEEK
MetCABARETsnelle stand-up, vette verhalen en prachtige liedjes.
JOURE
BOLSWARD
museumnacht frl
vrijdag 7 rondvaartoktoberLE50
WWW.SNEEKERDWEILDAG.NL nk sloeproeien
WWW.FRIESEPAARDENCONCOURSEN.NL
WWW.SLAGOMMAKKUM.NL
zondag 18 september dag van hylper taal HINDELOOPEN
inhistorischeBekijkFOLKLOREdeafgemeerdereddingsbotenhetDok.
woensdag 21 makkumernoardwaardseptember
150EVENEMENTtrucksrijden een 55 kilometer lange route door Súdwest-Fryslân. WWW.TRUCKTOUR.FRL
woensdag 28 veekeuringsdagseptember
FRIESLAND
WORKUM
WWW.SLOEPROEIENLANGWEER.NL
CircaCULTUURtwintig musea hebben een bruisend programma tot in de nacht.
MAKKUM
5MUZIEKeeditie van Oktoberfest Sneek in de Veemarkthal.
zondag 25 september flinke flea market HEMELUM
LezingCULTUURover het Hylpers met verzen en gedichten van Anske Smit en Wiebe Zoethout.
WWW.OKTOBERFESTSNEEK.NL
SKSvanAfsluitendeSPORTEVENEMENTwedstrijdendeskûtsjesvandeenIFKS.
zondag 2 oktober karin bloemen
WWW.REVUDEJOUWER.NL
zaterdag 8 strandcrossoktober LEMMER
donderdag 22 september jouster merke JOURE
LANGWEER
WORKUM
veiligheidsdag
SamenCABARETmet Cor Bakker komen de mooiste liedjes voorbij.
vr. 7 t/m za. 15 oktober revu de jouwer
WWW.MUSEUMNACHT.FRL
DeelnemendeFOLKLORE boeren presenteren hun beste vee op de Merk.
LEMMER
WWW.75PLUS1.NL
WWW.OUDEREDDINGSGLORIE.NL
maandag 26 kermiskoersenseptember
IJsselmeerRoeiwedstrijdSPORTEVENEMENTophetbijMakkum.
WWW.CRESCENDOWORKUM.NL
JubileumconcertMUZIEK muziekkorps Eensgezindheid Tjerkwerd 100 jaar.
WWW.THEATERSNEEK.NL
PaardenkoersenSPORTEVENEMENTop de drafbaan.
WWW.SEPTEMBERPOP.NL
StratenconcoursSPORTEVENEMENTmet aangespannen paarden op ’t Súd.
SNEEK
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
OPEN DAG
WWW.JOURE.NL
MuzikaalTHEATER sprookje over een koning die al het groen wil verbannen.
zaterdag 1 trucktouroktober
SNEEK
SNEEK
za. 1 en zo. 2 oktober
WWW.PODIUMGORTER.NL
zaterdag 24 september andries tunru BALK
zaterdag 17 september slag om makkum
JOURE
WWW.STRANDCROSSLEMMER.NL
SfeervolNATUURaangeklede wandeling als eindmanifestatie van het jubileumjaar.
FrieseTHEATERnijjiersrevu over de actualiteit van Joure en De Fryske Marren.
SchatzoekenMARKT in het weiland tussen de spullen van een ander.
WWW.AALDHIELPEN.NL
LEMMER
WWW.VEILIGHEIDSDAGSWF.NL
WWW.FRIESEPAARDENCONCOURSEN.NL
Stratenconcours Workum
WWW.MUSEUMNACHT.FRL
Oude tijden herleven op woensdag 28 september in Workum. ’s Ochtends showen boeren op de Merk hun mooiste koeien tijdens de veekeuring. Publiek is van harte welkom om een kijkje te komen nemen. ’s Middags vindt het Concours Hippique plaats in de hoofdstraat van Workum met een rijke variatie aan aangespannen paarden. Het slot bestaat uit een tweespan met Friese paarden gereden door een man, samen met zijn dame, gekleed in Fries kostuum. Een prachtig historisch plaatje dus.
Ga op zondag 25 september op de fiets ‘De Tsjûkemar by del’ en laat je onderweg verrassen door verhalen. Op het startpunt, de Brette Hoanne in Oosterzee Buren, vind je een foto expositie van Conny Kitschmann. Onderweg luister je naar verhalenvertellers, waaronder Dolf Verroen en Elise Groenteman, die vertellen over de kunst, cultuur, natuur en/of historie rondom de Tsjûkemar. En geniet ter afsluiting, onder het genot van een hapje en drankje, van de muziek van muziekensemble Helga & Friends.
JOUSTERKUIERKEWWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
Voor spektakel moet je zaterdag 8 oktober op het strand van Lemmer zijn. In het rulle zand van het Lemster strand gaan motorcrossers uit het hele land weer de competitie met elkaar aan. Er wordt gestreden in 4 categorieën (85cc, 125cc, 250cc en 500cc). Alle categorieën rijden twee manches van 20 minuten over het ongeveer twee kilometer lange parcours. De beste 40 crossers uit de diverse klassen doen daarna mee aan een superfinale van dertig minuten.
WWW.STRANDCROSSLEMMER.NL
DE
Jouster Kuierke
Museumnacht FRL
Op dinsdagmiddag 20 september kun je nog eenmaal Joure ontdekken tijdens de laatste Jouster Kuier van dit seizoen. Onder leiding van een gids van Het Gilde Joure maak je een boeiende kuier langs oude gevels, smalle straatjes en historische panden. Onderweg hoor je prachtige verhalen over de historie van deze Vlecke. Tijdens de rondleiding neem je ook een kijkje in de historische gerechtskamer in de ‘Jouster Toer’, waar in een lang verleden kleine vergrijpen direct werden berecht.
De Tsjûkemar by del
STRANDCROSS LEMMER TSJÛKEMAR BY DEL
KITSCHMANNCONNYFOTO:LAURIJSSENERICFOTO:
Op zaterdagavond 17 september openen circa 20 musea na sluitingstijd hun deuren om te spelen in de nacht. Met een avontuurlijk programma gaan zij het experiment aan met muziek en performances, tentoonstellingen in het donker en verhalen die het daglicht niet kunnen verdragen. Durf jij mee te gaan met de Ghost Walk, nachtvaartocht, duistere wandeltocht en nog veel meer spannende activiteiten? Kijk voor alle deelnemende musea en hun programma op de website.
Strandcross Lemmer
NijsgjirrichInteressant
TSJUKEMARBYDELWWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
wINACTIE Wat is jouw ultieme ‘MOAI FUORT’ tip in Waterland van Friesland? Stuur deze tip naar moaifuort@waterlandvanfriesland en wie weet win jij een echte ‘MOAI FUORT’ trui. Lees MOAIFUORTWWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/meer: ÛntdekkeOntdekken
INTEGRATIEJAAR
Hans Schrijver heeft als hoofdcoach een mooie uitdaging aangenomen en daar zijn we tot dusver erg tevreden over. Met ons allen hebben we de ambitie om het vrouwenvoetbal naar het niveau van olympische topsport te brengen.”
TEKST AMANDA DE VRIES FOTO’S MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL), WESLEY VAN DER DAM EN ARCHIEF WWW.SC-HEERENVEENVROUWEN.NL “MEISJES ZOUDEN EERDER MOETEN BEGINNEN MET VOETBALLEN” SC HEERENVEEN JESSICAVOORZITTERVROUWENROOSENBURG WWW.SC-HEERENVEENVROUWEN.NLFOTO:
FOPPE DE HAAN
“Ik ben opgegroeid in een profvoetbalfa milie”, zegt Jessica Roosenburg, voorzit ter van SC Heerenveen Vrouwen. “Mijn vader, mijn oom, mijn neefje en mijn opa voetbalden allemaal op hoog niveau. Mijn opa speelde onder andere voor ADO Den Haag en Helmond Sport, hij was samen met Faas Wilkes de eerste betaalde prof in het buitenland, ook voetbalde hij met Abe Lenstra in het Nederlands Elftal. Mijn vader André Roosenburg voetbalde jaren bij Cambuur. Ik heb zelf nooit aan voetballen gedaan, in mijn jeugd was er ook geen meisjesvoetbal. Wel kon ik goed meekomen met sport, vooral balsporten waren favoriet bij mij.”
Het vrouwenvoetbal in ons land zit steeds meer in de lift. Sinds de Leeuwinnen in 2017 het EK wonnen en een tweede plek veroverden op het WK in 2019, behoort Nederland tot de top van vrouwenvoetballanden ter wereld. Grote namen als Vivianne Miedema, Sharida Spitze, Lieke Martens en Shanice van de Sanden begonnen hun prof voetbalcarrière bij SC Heerenveen Vrouwen. Wij doken samen met voorzitter Jessica Roosenburg de dug-out in. “Heerenveen is een echte familieclub en daar horen vrouwen bij.”
“We zijn heel trots op de naaruitstroomgrotereclubs”
TROTS
Het waren roerige tijden voor de nieuwe stichting. Er zat geen vet op de botten, door corona was het stadion dicht en kon er weinig tot niets georganiseerd wor den. “Maar het gaat nu goed”, vertelt ze enthousiast. “We hadden financieel een te grote broek aan en hebben er als club uit eindelijk voor gekozen om terug te gaan naar onze roots, dat wil zeggen, terug naar wat we altijd waren, een opleidingsclub.
Vivianne Miedema, Sharida Spitze, Lieke Martens en Shanice van de Sanden zijn allemaal bij ons begonnen en stroomden
Roosenburg is mede-eigenaar van Con nection Company en Arena Company. Binnen Connection Company werkt ze bij veel verschillende bedrijven met leiders en teams. “Een aantal jaren geleden was de stichting SC Heerenveen Vrouwen gestopt vanwege financiële problemen. Er kwam een interim bestuur waar de directeur van Sport Fryslân in zat en Sport Fryslân was weer een klant van mij. Ze vroegen mij of ik in het bestuur wilde
SPORT42 NUMMER 09 • 2022 “
IETS BETEKENEN
van een nieuw op te richten stichting, de ‘Stichting Vrouwenvoetbal Noord-Ne derland’. Ik zei niet meteen ‘ja’. Ik had wel bestuurlijke ervaring, maar wilde even nadenken over mijn plek, mijn rol in het bestuur. Maar ik wilde graag leren en begeleid zelf ook leiders, dus ik waagde de sprong. Ook wilde ik graag wat betekenen voor de maatschappij in de vorm van vrij willigerswerk. Informeel ben ik nu ruim drie jaar voorzitter, formeel ben ik dat op 1 november dit jaar. Het leren is gelukt. Als je je ogen gericht houdt op het doel, dan kom je een heel eind.”
daarna door naar grote (buitenlandse) clubs. Ook leuk om te vertellen, is dat Kerstin Casparij – een echte Heerenveen se – van SC Heerenveen naar Twente is gegaan en daarna naar Manchester City. Op het EK onlangs maakte ze haar basisdebuut. Op dit moment gaan er weer twee spelers van onze club naar Amerika. We zijn heel trots op de uitstroom naar grotere clubs zoals Ajax (2), PSV (1), Twente (1) en Essen (1).”
Om aan talentvolle spelers te komen, wordt er geworven. “Dit doen we door tien keer per jaar open clinics te geven. Scouts van onze club scouten zowel jongens als meisjes bij deze clinics. Uit deze trechter komen jonge spelers die in een talenten training hun kunsten mogen vertonen, daaruit komt de uiteindelijke selectie. We hebben net weer selectietrainingen gehad voor onze nieuwe Academie. Er is een talentvolle groep, het ‘Beloftenteam’
onder leiding van Tim Zandstra. Vier spelers daarvan zijn overgegaan naar de eerste selectie, er is een groep gebleven en de rest is gescout door Foppe de Haan, Jacco Koops - die bekende watersporters zoals Marit Bouwmeester en Dorian van Rijsselberghe coachte – en Theo Timmer mans. Foppe is innovatief en gewoon een super gave man. Hij werkt samen met Jacco en Tjalling van den Berg, turncoach en eco-coach (zorgt voor balans tussen spierkracht en het mentale stuk, red.).
“Als je puur zou letten op het brein, dan zouden meisjes eerder moeten beginnen met voetballen”, vervolgt ze. “Maar over het algemeen beginnen ze zes jaar later
43GROOT DE FRYSKEMARREN.NL
BREDER TREKKEN DAN VOETBAL
Goede mondhygiëne is niet alleen belangrijk voor de gezondheid van uw gebit, maar ook voor dat van uw tandvlees. Mensen zijn soms geneigd om bloedend tandvlees, een indicatie van tandvleesontsteking, te negeren. Of ze merken niet eens dat hun tandvlees ontstoken is, bij gebrek aan pijnklachten. Onbehandelde tandvleesontsteking kan terugtrekkend en verdwijnend kaakbot tot gevolg hebben, en dat kan zelfs leiden tot het verlies van tanden en kiezen. Maar de gevolgen reiken verder dan de mond.
Bloedend tandvlees? Bezoek uw tandarts! Wél is zeker dat goede mondhygiëne en een goede aanpak van tandvleesontsteking en parodontitis heel effectief zijn bij de bestrijding van schadelijke bacteriën. Zo toonde Engels onderzoek aan dat mensen met diabetes 2, die lijden aan parodontitis en bij wie de aandoening goed behandeld wordt, betere bloedwaarden hebben.
nog niet op het niveau van het mannenvoetbal. Mijn opa kreeg honderd gulden bij winst, vijftig gulden bij gelijkspel en helemaal niets bij verlies. Er was geen CAO. Maar dat is voor de mannen allemaal enorm ver beterd, voor de vrouwen hebben we nog veel stappen te zetten. De financiën en de licentie-eisen moeten daarvoor bij elkaar komen.”
De gelijkheid in het voetbal tussen mannen en vrouwen is nog ver te zoeken. Er worden voorzichtig stapjes gemaakt, maar er is nog een hoop werk te doen. “In het mannenvoetbal is alles zo goed geregeld. Bij de vrouwen is het al moeilijk om een goede fysiotherapeut te vinden. We drijven op vrijwilli gers en sponsors, daar zijn we echt nog naar op zoek. Dus als mensen zich geroepen voelen… Ik ben zeer voor gelijke kansen, daar droom ik echt van, maar ik vind ook dat je het moet verdie nen. Het vrouwenvoetbal is echt
Keeper
DAMDERVANWESLEYFOTO:
Alzheimer, diabetes, hart-en vaatziekten
dan de jongens, ze hebben daarom een achterstand in atletisch vermogen. Ook is er qua spieropbouw en conditioneel nog een hoop te winnen. Maar niet alleen op dat vlak, het vrouwenvoetbal willen we ook naar een hoger plan trekken door te integreren met de mannen van SC Heerenveen. Eigenlijk zitten we nu in een soort integratiejaar. We willen onderdeel worden van de BVO (Betaald Voetbal Organisatie, red.), dat wil zeggen, een voetbalclub uit de ere- of eerste divisie. Momenteel zitten er elf vrouwenclubs in de eredivisie. De meeste daarvan horen bij de BVO.”
De bacteriën die geassocieerd worden met parodontitis, blijken ook een rol te spelen bij aandoeningen zoals alzheimer, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Zo zijn deze bacteriën aangetroffen in de plaques bij patiënten met hart-en vaatziekten, in breinen van mensen die aan dementie lijden en in bepaalde kankers. De genoemde aandoeningen blijken vaker voor te komen bij mensen met parodontitis, en de ziekten hebben bij deze mensen bovendien een ernstiger verloop.
NOG VEEL STAPPEN
TE ZETTEN
Een vaccin als oplossing?
Verzorg uw gebit dus goed. Heeft u last van bloedend tandvlees? Aarzel niet, en maak een afspraak met uw tandarts en/of laat u doorverwijzen naar de mondhygiënist. Tandvleesontsteking en parodontitis zijn namelijk heel goed te behandelen! Neem daarnaast ook uw leefgewoonten onder de loep. Want slechte leefgewoonten zoals roken, alcohol en ongezond eten verzwakken het gebit en geven schadelijke bacteriën meer kans.
Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandarts-implantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.
SC Heerenveen Vrouwen trekt er vijf jaar vooruit om door te selecteren en de opleiding ook breder te trekken dan alleen voetbal. “De insteek van Jacco is om topvoet bal en topsport te combineren. Tijdens het afgelo pen EK was heel goed te zien dat andere landen ons links en rechts inhaalden, dus de aanpak in het vrouwenvoetbal zal echt anders moeten. Landen om ons heen investeren veel in vrou wenelftallen, voorheen investeerde de KNVB 50.000 euro per jaar in damesvoetbal. Dat is helaas niet meer zo. Wat wel vast en zeker is, is dat als je bij ons komt voetbal len je beter wordt. Doordat de Academie nieuw is, zijn we aan het aftasten, maar we hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen: we willen verschil maken in het vrouwenvoetbal. En ik kan niet anders zeggen dan dat de energie zeer positief is.”
“VOL WEMBLY STADIUM IS FANTASTISCH” Roosenburg kijkt er naar uit om het vrouwenvoetbal te integreren met de mannen bij SC Heerenveen. “Vol gend seizoen wordt de organisatie in elkaar vervloch commercieel en communicatief zoveel beter. Sponsors
sezioenhethebben(rechts)Minke(links)AnnaGeenen,RicciRuiterenLalkenszininnieuwe/FPH.NLGUMUSSUMUSTAFAFOTO: Frank Post
Of er ook echt een oorzakelijk verband bestaat tussen deze bacteriën en de genoemde aandoeningen staat niet vast, maar dat er een samenhang bestaat, daarvan zijn wetenschappers overtuigd. Inmiddels wordt er ingezet op de ontwikkeling van een vaccin tegen deze schadelijke bacteriën. Dat vaccin is er voorlopig nog niet. Verre van zeker is bovendien of dat vaccin de ultieme oplossing zal bieden. Want wanneer we deze bacteriën onderdrukken, krijgen andere mogelijke (schadelijke) bacteriën meer kans. En niemand weet wat daarvan de gevolgen zullen zijn.
“WE HEBBEN DE AMBITIE OM HET VROUWENVOETBAL NAAR HET NIVEAU VAN OLYMPISCHE TOPSPORT TE BRENGEN”
WWW.TANDARTSSNEEK.NLGEZONDHEIDBEGINTINDEMOND
V.l.r.:
44
MEISJESTEAM ONDER DE 13 JAAR VAN VV BALK:
HOELANG SPELEN JULLIE AL BIJ VV BALK EN WAT VINDEN JULLIE ER ZO LEUK AAN?
Kim de Hart (14): “Ik heb net het eerste seizoen bij VV Balk gespeeld. Het leukste vind ik het om in teamverband te spelen en met elkaar een band op te bouwen. Ook hebben we samen met onze coach Josha de Vries leuke uitjes gemaakt, zoals naar het klimbos en het People & Payment meiden- en vrouwenvoetbaltoernooi in Zwolle. De gezellige filmavonden die Josha organiseerde zal ik ook nooit vergeten.”
“LOL, LOL, LOL, DE FAMKES KINNE
Lieke Braam (14): “Sinds zes jaar voetbal ik bij de club. Dat we echt een team zijn en het met zijn allen doen, vind ik heel fijn. Als je zelf even iets minder goed speelt, kan het toch een goede wedstrijd worden; we peppen elkaar altijd weer op. Ik kan mijn agressie goed kwijt in voetbal; toen ik voor het eerst tegen jongens speelde ging ik er vaak wat agressiever in.”
Het meisjesteam van onder de 13 jaar van voetbalvereniging Balk speelde een geweldig seizoen onder de bezielende leiding van coach Josha de Vries. Eén van de hoogtepunten was het presteren.”“Weallemaalmetdeopklasse.aantalvolmaarmeideninenPeopleoptredenindrukwekkendeinjuniophet&Paymentmeiden-vrouwenvoetbaltoernooiZwolle.NormaalspelendevanBalk4eklasse,dezekeermoestenzeaandebaktegeneenploegenuitde2een3eBalkwonuiteindelijkdoelsaldohettoernooiinMO13-1poule.Wesprakenvijfmeidenvanhetteam,afkomstiguitBalk.hebbenplezierénwe
Nynke Heere (12): “Ik speel net als Lieke ook zes jaar bij VV Balk. We hebben het heel gezellig met elkaar en kunnen het goed met elkaar vinden. Ik ben een echte teamspeler en word ook wel ‘kleine strij der’ genoemd door Josha. Waarom dat zo is? Omdat ik net zolang doorga tot ik de tegenstander voorbij ben.”
Marit: “Omdat wij geen vaste keeper hebben, rouleren we. Daarom hebben we ook allemaal een keeperstraining gehad en dat was heel vet.”
Oriana Ambrosio (13): “Ik speel al sinds mijn vijfde bij VV Balk, dus nu al acht jaar. Ik vind alles leuk eraan: samen voetbal len, lekker sportief bezig zijn.”
HOE IS HET GEVOEL OVER HET AFGELOPEN SEIZOEN?
“IK ZOU WEL BIJ AJAX WILLEN VOETBALLEN. DUS ALS ZE BELLEN, IK STA ERVOOR OPEN…”
HOE VAAK TRAINEN JULLIE EN HOE ZIEN DE TRAININGEN ERUIT?
Marit: “Heel goed, we speelden dit voorjaar – dus de tweede helft van het seizoen - tien wedstrijden en qua punten eindigden we gelijk met de nummer twee in de competitie. We werden uiteindelijk derde op doelsaldo. We moesten soms ver weg voor een wedstrijd; het verste was wel Lippenhuizen. ’s Ochtends even na half acht zaten we al in de auto, het ijs lag zelfs nog op het kunstgras.”
Kim: “We hebben op maandag en vrijdag de training, anderhalf uur per keer. De warming-up bestaat uit een rondje over het veld rennen en een aantal rek- en strekoefeningen.”
VV
deFryskeMarren // SPORT
Marit Rozema (14) ten slotte: “Ik speel aankomend seizoen voor het derde jaar bij de club. Net als de andere meiden vind ik het ook heel gezellig met elkaar en valt het me mee dat we heel weinig ruzie hebben. Dat zou je misschien anders verwachten bij meiden onderling. We hebben niet voor niets de yell: ‘Lol, lol, lol, de famkes kinne it wol!’”
Lieke: “Die herhalen we vaak. Ook al vindt iedereen wedstrijden spelen het leukst, de inzet op de trainingen is altijd heel goed. Daar ben ik best trots op.”
Kim: “We waren allemaal heel stil in de auto op de heenweg. Het was zó vroeg. Op de terugweg zeiden we trouwens ook niet zoveel, we hadden verloren. Naast onze overwinningen gaf Josha helaas aan dat ook deze verloren wedstrijd vermeld moest worden op ons Instagram account.”
Ze lacht. “Zelfs een keer zó erg dat de keeper wegliep!”
Meisjesteam Balk. Marit Rozema, Nynke Heere, Lieke Braam, Kim de Hart en Oriana Ambrosio.
Lieke: “Ik vind naamgenote Lieke Martens heel leuk, zij speelt vaak de bal door de benen van de tegenstander, dat probeer ik ook weleens. Wel zijn profs vaak chagrij nig, maar de vrouwen veel minder dan de mannen, hoor!”
Nynke: “Ik heb dezelfde droom als Lieke, bij Balk 1 vrouwen spelen. Maar het be langrijkste vind ik plezier houden in het voetballen.”
Eelke’s vingerop de zere plek
KINNE
45GROOT DE FRYSKEMARREN.NLNUMMER 09 • 2022
Oriana: “Vivianne Miedema en Lieke Martens zijn heel goed, vind ik. Dat komt doordat ze veel scoren, ik volg hen wel.”
Kim: “Ik wil vaker naar wedstrijden toe gaan in het stadion. Ook heb ik als grote droom om een eigen horecazaak te begin nen. Ik ben al goed bezig; ik heb namelijk een bijbaantje in de pizzeria in Balk.”
Tusken heakjes: dy efterkant fan it doarp soe nedich opknapt wurde moatte. At je sjogge nei sa’n súterige grouwe tsjalk dy’t deun efter it oan de foarkant toerisme útstrielende hotel/restaurant ’t Schippershuis leit. Of nei de âlde, amper mear brûkte helling werlâns je fanút it doarp farre; it past net mear by de fonkelnije moderne wettersportbedriuwen dy’t dêr ek binne.
WAT ZIJN TOEKOMSTDROMEN?JULLIE
Dy woenen, mei it doarp, wol dat der gjin al te grutte skippen troch dy Nije Sânsleat nei Akkrum en it Hearrenfean farre kinne. De provinsje wie dat oardel in jier lyn mei harren iens. Mar dy provinsje moast dat beslút lêsten wer ynlûke. It is blykber nedich dat der sa no en dan skippen fan mear as hûndert meter trochfarre kinnen nei it ItHearrenfean.toeristedoarp húvere. Se wiene noch dwaande om der oer nei te tinken wat se dêr noch oan dwaan kinne, doe kaam der in op’e nij húverich bryfke. Fan de provinsje. Dy wol de brêge oer de Nije Sânsleat opknappe. Se begûnen daliks nei de boufakfakânsje, noch yn Opknappeaugustus.is altyd goed, mar dit is wol hiel yntensyf. Rinnend en fytsend folk moat mei in pontsje oer; auto’s moatte omride fia it Hearrenfean of Snits om fia De Jouwer oan de oare kant fan it doarp komme te kinnen. ‘Hie dat net wat oars kinnen? ,’ sei it doarp, ‘we ha altyd in drokke neisimmer mei toeristen en it bliuwt moai waar.’
“VIVIANNE MIEDEMA EN LIEKE MARTENS ZIJN HEEL GOED; DAT KOMT DOORDAT ZE VEEL SCOREN”
Marit: “Ik droom best wel groots: Ik zou wel bij Ajax willen voetballen. Dus als ze bellen, ik sta ervoor open…” IT WOL!”
WAT WAS HOOGTEPUNTHET VOOR JULLIE HET AFGELOPEN SEIZOEN?
Oriana: “Ik denk dat ik iets met sport wil gaan doen later. Maar misschien lukt dat niet omdat ik veel last van mijn knie heb. Misschien wil ik ook wel in een winkel werken.”
Lieke: “Ik wil blijven voetballen, maar echt geen prof worden! Wel lijkt het me heel gaaf om in het eerste vrouwenteam van Balk te spelen; daar zou ik echt blij mee zijn. Dat moet ik dan wel combine ren met mijn turnen.”
In koor: “Het winnen van het People & Payment meiden- en vrouwenvoetbal toernooi in Zwolle!”
OpknappeEelkeLok.
Oriana: “Maar ook de teambespreking voor de start van het seizoen vond ik een hoogtepunt. Daarbij keek iedereen eerst naar zichzelf; wat kan jij doen? Waar ben je goed in? Ook maakten we nieuwe spelers wegwijs en dat was heel leerzaam.” Nynke: “Dat we met twee teams het tv-programma ‘Jachtseizoen’ naspeelden. We liepen met walkietalkies door Balk; we waren net zo fanatiek daarin als in het voetbal. En dat Josha dat allemaal voor ons organiseerde, geweldig!”
Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke verwachten.kunt
De Nije Sânsleat by Terherne is in rûn-farwei om Terherne hinne, benammen foar de beropsfaart nei Akkrum en it Hearrenfean ta. Troch it doarp wie doe net mear mooglik, ek mei in kano of in kameleonboat kin je der net mear lâns. Alles moat troch de Nije Sânsleat omfarre nei de jachthavens en oanlisplakken efter it doarp.
Deputearre fan toerisme, Avina Fokkens, hat gjin boadskip oan sokke neisimmers. Want it is mear as opknappe: fersterkje fan de stielen konstruksjes, ferfange fan beweegbere parten, oanpasse fan de ynstallaasje. Ik ‘fertaal’ it efkes: der komt gewoan in nije brêge.
plek….deopvingerDezere
Miskien dat Terherne alle toeristen no mar nei hûs stjoere moat en dan de efterkant fan it doarp tagelyk ek efkes opknappe.
HEBBEN VOORBEELDENJULLIE IN DE SPORT?
TEKST AMANDA DE VRIES // FOTO’S PETER BRAAM, JOSHA DE VRIES EN AMANDA DE VRIES
46 NUMMER 09 • 2022 123456789 0111213 14 15 16 17 19 20 21 22 24 25 26C W D Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden. H 1 17 5 18 18 22 4 15 9 17 22 17 19 8 14 15 14 11 8 14 8 11 17 5 7 17 7 7 10 8 5 4 17 11 14 17 15 11 15 20 14 17 7 9 18 22 18 26 14 14 2 17 14 1 6 17 24 17 15 10 6 19 22 6 7 22 22 2 14 22 18 9 15 22 6 17 11 17 14 8 17 17 4 17 19 10 6 18 14 8 15 12 15 10 7 17 22 17 COLOFON GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren. Oplage: 28.000 exemplaren. UITGEVER Ying Media BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail www.yingmedia.nlinfo@yingmedia.nl REDACTIETIPS? redactie@grootdefryskemarren.nl REDACTIECOÖRDINATOR Gianna Posteraro EINDREDACTIE Henk de Vries REDACTIE Wim Walda, Gea de JongOud, Douwe Bijlsma, Hannah Zandbergen, Lotte van der Meij en Amanda de Vries VORMGEVING Frans van Dam (bliidd.nl) FOTOGRAFIE Johan Brouwer VERKOOP Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Mieke Alferink, Henjo van der Klok DRUK Mediahuis Noord, Leeuwarden VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geenwordenaansprakelijkheidaanvaard. STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 09 VÓÓR 6 oktober 2022 PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOT DE FRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK en vermeld hierbij uw adres! Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 08-2022 Teatske de Jong-Knobbe uit Oudega heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen OPLOSSING EDITIE 08-2022: Zweedse puzzel: SPOTGOEDKOOP // Cijferpuzzel: HINDERNISBAAN Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 09-2022 – tot uiterlijk 6 oktober 2022. Wij wensen je veel puzzelplezier! DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTDEFRYSKEMARREN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 13 OKTOBER 2022 DE BIOS HEERENVEEN PUZZEL EN WIN 2 BIOSCOOPKAARTJES! Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051 Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com PUZZELPAGINA NR 09 stortbad staat in Amerika partij in een geding toe stemming plu mbal als gast pl in Irak koets werk p n Spanje verheven stand bloe wijze ent rookgere neerslag myth guur na ges acht of der ge i ke kookgerei snelle oop achter nwend g orgaan nkep ng muziekin strument ges acht Hongaar se dans paars vlak bu k kramp houtmaat bekend theater festiva rein g ngs midde r v in Limburg kuuroord d erlijk wapen ontmoe digend bergnimf eens half (in samenst ) naa d boom wie cadans ver dienste Enge s café onder nem ngs raad cabaret be ang stel ing huid opening zui harde klap boksterm bergwe de ri gsnoer voor zetsel staats vorm Japanse gorde aan duid ng op whisky sober k okjes bloem soort kijkkast w lde haver zwaard walv s roofvogel te evisie station Europese taal eerwaar de heer vader selen um sip stuur n richting op schepper wapen paard insect vrouwe i k beroep aldoor lekkers reclame ver l cht ng onzinn g ©www.puzzelpro.nl 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 11 12 9 10 T R E T A W G O O H H S I O O G N I K A W E B P U J U M P S H O T I E U H A L S Z A A K O N J U K F Y E R Y S B W I K G E A D R E D N O W R E V R A M F B V R N P H O N O T L M M T R S A E K D T S I N E K K A B N R U I E O L V N S I K E O A E E X O O T H C U L E I K H S I N I F N T E S R ©www.puzzelpro.nl De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar overlappen. Letters mogen vaker worden gebruikt. Zoek de woorden op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing. FINISHEXOOTEROTIEKDREUNBONSAIBEWAKINGBAKKENIST KAMMENJUMPSHOTINGOOIHOOGWATERHALSZAAKGIPSYGEHAAST NOVEMBERNANNYLUCHTKROESKOOIENKOEKJEKARVEEL VLOEIVERWONDERDSTAAFSPUUGPENWORTELOPERA
startwedstrijden
Gratis toegang
