Οι φάροι
στην Ελλάδα
Οποιοδήποτε ναυτιλιακό βοήθημα που εκπέμπει διακριτό φως και επισημαίνει προκαθορισμένο γεωγραφικό σημείο καλείται πυρσός. Οι πυρσοί διακρίνονται σε φάρους, φανούς και φωτοσημαντήρες. Ειδικότερα: Φάρος χαρακτηρίζεται κάθε πυρσός που χρησιμεύει στην πελαγοδρομία, προσγείωση ή ακτοπλοΐα. Φανός χαρακτηρίζεται κάθε πυρσός που χρησιμεύει στην ακτοπλοΐα, στην ένδειξη εισόδου όρμων, λιμένων και διαύλων, καθώς και στην ένδειξη κεφαλής προβλητών ή κρηπιδωμάτων. Φωτοσημαντήρας χαρακτηρίζεται κάθε πυρσός που είναι τοποθετημένος σε αγκυροβολημένο σημαντήρα, για την επισήμανση υφάλων κινδύνων. Επιμέλεια Υποναυάρχου (ε.τ.) Βασιλείου Γιαννακάκου Π.Ν., Γενικού Εφόρου ΝΟΕ (Όλα τα ιστορικά και τεχνικά στοιχεία παρέσχε η Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού, διά του Διοικητού, Αρχιπλοιάρχου (M) Φανουρίου Διαμαντόπουλου Π.Ν.)
Ο
ι πρώτες αναφορές κατασκευής και λειτουργίας πυρσών στην ελληνική αρχαιότητα ανήκουν στα Ομηρικά Έπη, όπου αναφέρεται ότι σε κορυφές πύργων άναβαν εύφλεκτες ύλες, δηλαδή έχουμε «πρωτογενείς» φάρους. Σύμφωνα με κάποιες ιστορικές πηγές, πριν από τον διάσημο Φάρο της Αλεξάνδρειας, υπήρξαν φάροι έναντι της άκρας του ακρωτηρίου της Έλλης (φάρος Σιγείου), στη La Corunna (Λα Κορούνια) της Ισπανίας (Πύργος του Ηρακλέους) και στον Πειραιά. Ο πρώτος όμως φάρος στην Ελλάδα (όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος στο κεφάλαιο Ζ’183) κατεσκευάσθη από τα πληρώματα των πλοίων του... Ξέρξη, στον ύφαλο Μύρμηξ, ή «Λευτέρης», όπως Ιανουάριος 2012
λέγεται σήμερα, μεταξύ Σκιάθου και Μαγνησίας. Η ονομασία «φάρος» αποδίδεται στη νησίδα Φάρος της Αλεξάνδρειας, επί της οποίας τον 3ο αιώνα π.Χ. κατασκευάστηκε από τον περιώνυμο αρχιτέκτονα Σώστρατο τον Κνίδιο ο «Φάρος της Αλεξάνδρειας», ο πλέον φημισμένος φάρος της αρχαιότητας, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Δυστυχώς, ύστερα από τους τρεις σεισμούς που έλαβαν χώρα το 796 π.Χ., το 1303 μ.Χ. και το 1323 μ.Χ., καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Για την κατασκευή/ύπαρξη πυρσών στη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ελάχιστα είναι γνωστά. Πέραν του έμπρακτου ενδιαφέροντος του αυ25