DATE / / JULY 2020 / / 001
YARL BULLIZMI DHE FORMAT E PARAQITJES SË TIJ TEK TË RINJËT
YARL RRUGËTIM PËR NJË TË ARDHME MË TË NDRITSHME
YARL ka qenë prezent që nga viti 2019 duke siguruar mundësi të jashtëzakonshme të pasurimit dhe zhvillimit të udhëheqjes për të rinjtë në Kosovë. Ne u ofrojmë të rinjve një mundësi për të krijuar dhe formuar përvojat e tyre unike përmes gamës tonë të gjerë të aktiviteteve edukative dhe udhëheqëse. Ne e shohim fuqinë e vërtetë që mbajnë rinia, dhe ne e kemi bërë misionin tonë t'i shndërrojmë ato në liderë të lindur natyralë, të gatshëm për të udhëhequr botën. Si organizat rinore në Kosovë, ne besojmë se fëmijët e sotëm janë udhëheqësit e së nesërmes. Si një mision i vazhdueshëm për të fuqizuar rininë e komunitetit tonë, YARL siguron një mjedis ushqyes për fëmijët që të arrijnë dhe të përmbushin potencialin e tyre. Ne përpiqemi të transformojmë normat sociale duke përfituar nga kapaciteti i rinisë.
Definicioni i bullizmit Bullying është një nënkategori e sjelljes agresive që ndodh në mesin e moshatarëve. Ajo përbën një marrëdhënie ndërnjerëzore të karakterizuar nga një çekuilibër i forcave, i cili mund të ndodhë në disa mënyra: objektivi i agresionit mund të jetë fizikisht më i dobët, ose mund ta perceptojë veten si fizikisht ose mendërisht më i dobët se kryerësi. Mund të ketë gjithashtu një ndryshim numerik, në të cilin disa studentë veprojnë kundër një viktimë të vetme.
Në ngacmim, ekziston qëllimi për të dëmtuar, poshtëruar dhe një sjellje e tillë vazhdon për një kohë të caktuar, duke u mbajtur nga fuqia e ushtruar mbi viktimën, qoftë nga ndryshimi në moshë, forcë ose gjini. Ekzistojnë tre elemente thelbësorë që karakterizojnë ngacmimin, të pranuar nga shkencëtarët në të gjithë botën, të cilat janë përsëritja, dëmtimi dhe pabarazia e fuqisë
PAGE 1
DATE / / JULY 2020 / / 001
Bullying definition Bullying is an aggressive behavior subcategory that takes place in a circle of peers. This includes an interpersonal relationship which is characterized by imbalance of power, which can happen in many ways, including: the target of the aggressor may be physically weaker, or may perceive themselves as physically or mentally weaker than the perpetrator. There might also be a numerical change, in which some students act against an individual victim. In terms of bullying, the purpose to harm and humiliate is evident. Being held by the power which is exercised over the victim, whether by differences in age, strength or gender, such behavior continues for a certain period of time. According to scientists all over the world, there are totally three essential components that remarkably characterize bullying. Those are repetition, injury and power imbalance.
YARL
YARL Paving the Way to a Brighter Future YARL has been present since 2019 providing exceptional enrichment and leadership development opportunities to youth in Kosovo. We offer youth an opportunity to create and mold their own unique experiences through our wide range of educational and leadership activities. We see the true power that our youth hold, and we have made it our mission to transform them into natural born leaders, ready to take on the world. As the leading youth organisation in Kosovo, we believe that today’s children are the leaders of tomorrow. As an ongoing mission to empower our community’s youth, YARL provides a nurturing environment for children to reach and fulfill their potential. We strive to transform social norms by taking advantage of the capacity of youth.
PAGE 2
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
NGACMIM
Kategorizimi i bullizmit Bullying është klasifikuar në lloje të Lloji i marrëdhënies është ai që ndikon në Lloji elektronik, ose sulmi në internet, ndryshme që përfshijnë fizike, verbale, marrëdhëniet shoqërore të viktimës me ndodh kur sulmet bëhen elektronikisht. Ky relacionale dhe elektronike. Lloji fizik kolegët e tij. Ndodh kur një i ri injoron me lloj përfshin ngacmimin përmes postës përfshin grushta, shkelma. qëllim përpjekjen për t'iu afruar një elektronike, mesazheve të çastit, dhomave Tendenca është që ky lloj sulmi të kolegu. Ky lloj bëhet më i përhapur dhe i të bisedave, faqeve në internet ose përmes zvogëlohet me moshën. Lloji verbal dëmshëm pas pubertetit, pasi fëmijët mesazheve dixhitale ose imazheve të përfshin praktika që konsistojnë në fyerje përmirësojnë më tej aftësitë e tyre sociale dërguara me celular. dhe dhënie të nofkave të turpshme ose dhe aprovimi nga kolegët bëhet thelbësor. poshtëruese. Ky lloj është më i zakonshëm se lloji fizik, veçanërisht me moshën në përparim.
BOTË
Bullizmi si dukuri nepër botë Në lidhje me shpeshtësinë dhe llojet e ngacmimit, ka ndryshime të mëdha midis vendeve, midis rajoneve të të njëjtit komb dhe ndërmjet shkollave në të njëjtin rajon. Për këtë kultura mund të jetë një faktor që mbështet variante të tilla. Një mundësi tjetër është që fëmijët të sillen në mënyrë të ngjashme në të gjithë botën, por gjuha fsheh atë që është e zakonshme midis tyre, pasi kuptimi dhe konotimet e fjalës ngacmuese ndryshojnë shumë në të gjithë botën. Një ndërlikim tjetër është mungesa e një përkufizimi të përbashkët operacional të tre elementeve që karakterizojnë ngacmimin, të cilat janë përsëritja, dëmtimi dhe pabarazia e fuqisë.
Duke i referuar një studim të realizuar nga United Nation (KB) në të cilin termi ngacmim ishte përcaktuar përpara aplikimit të pyetjeve të studimit. Përkufizimi u prodhua dhe u përkthye me kujdes në gjuhën lokale, me zgjedhjen e fjalëve që mund të ndihmojnë fëmijët të interpretojnë ngacmimin në të njëjtën mënyrë, pavarësisht nga njohuritë e tyre gjuhësore.
FËMIJË AGRESORË
Statistika mbi bullizimin Pas leximit të konceptit, 50,000 studentë nga Evropa iu përgjigjën dy pyetjeve në lidhje me ngacmimin. Ky studim tregoi prevalencë të lartë dhe variacion të gjerë. Rreth një e treta e të gjithë fëmijëve që morën pjesë në këtë studim e identifikuan veten si agresorë, viktima ose të dy. Të njëjtat pyetje u bënë në Shtetet e Bashkuara, me një total prej 30% të studentëve 13-vjeçarë që e identifikuan veten si agresorë ose viktima, dhe në Kanada shifra ishte 31%.
PAGE 3
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
BULLYING
Bullying categorization Bullying is classified into different types that include physical, verbal, relational and cyber. The physical type consists of punches, kicks, etc. The tendency is that this attack diminishes with age. On the other hand, the verbal type includes practices that consist of insulting and also picking shameful or even humiliating nicknames. This type is more common than the physical type, especially with the progressing age. The type of relationship is the one that affects the victim’s social relationships with their colleagues.
It usually happens when a young person intentionally ignores the attempt to approach a colleague. This type becomes more prevalent and harmful after puberty, as children further improve their social skills, therefore the approval which is made by the colleagues becomes literally quintessential. The cyber type or the attack on the internet occurs when attacks are made electronically. This type includes harassment via email, direct messaging, chat rooms, web pages or through digital messages or images which are sent by a sort of mobile phone.
WORLD
Bullying as a phenomena around the world In terms of frequency and types of harassment, there are major differences between countries, between regions of the same nation, and between schools in the same region. For this, culture can be a factor that supports such variants. Another possibility is that children can behave in similar manners, all around the world. But, language hides what is common among them, as the meaning and connotations of the word harassment vary greatly throughout the world. Another complication is the lack of a common operational definition of the three elements that characterize bullying, which are repetition, injury, and power imbalance.
Referring to a study conducted by the United Nations (UN) in which the term harassment was defined before the application of study questions. The definition was carefully produced and translated into the local language, with the choice of words that can help children interpret harassment in the same way, regardless of their linguistic skills.
AGGRESSIVE CHILDREN
Bullying statistics After reading the concept, 50,000 students from Europe answered two questions about bullying. This study showed high ubiquity and wide variation. About a third of all children who participated in this study identified themselves as aggressors, victims, or both. The same questions were asked in the United States, with a total of 30% of 13 year old students identifying themselves as aggressors or victims, and in Canada the quantity was 31%.
PAGE 4
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
VIKTIMA
Rolet e ndryshme në skenarin e ngacmimit Në skenarin e ngacmimit, rolet ndahen tradicionalisht midis agresorit, viktimës, viktimës / agresorit dhe dëshmitarëve. Agresori i ngacmimit është ai fëmijë që sulmon një tjetër, gjoja më të dobët, me qëllim të dëmtimit, dëmtimit ose poshtërimit, pa u provokuar nga viktima. Viktima e ngacmimit është ai fëmijë që sulmohet vazhdimisht nga kolegët dhe, përgjithësisht, nuk është në gjendje të ndalojë ose të reagojë ndaj sulmeve. Moreshtë më te ndjeshme ndaj veprimit të agresorëve për shkak të disa karakteristikave fizike, të sjelljes ose emocionale.
Mund të përmendim, mes tyre, faktin e të pasurit pak miq, të qenit pasiv, të tërhequr dhe të kemi vetëvlerësim të ulët. Viktima / Agresori është emri që u është dhënë atyre fëmijëve që janë edhe viktima dhe agresorë. Ata ndryshojnë nga agresorët tipikë dhe viktimat për faktin se janë jopopullorë dhe për shkallën e lartë të refuzimit midis kolegëve të tyre. Këta fëmijë kanë një kombinim të vetëvlerësimit të ulët, qëndrimeve agresive dhe provokuese dhe ndryshimeve të mundshme psikologjike, duke merituar vëmendje të veçantë. Ata mund të jenë depresivë, në ankth, të pasigurt , duke u përpjekur të poshtërojnë kolegët për të mbuluar kufizimet e tyre. Ata kanë vështirësi në sjelljen impulsive, reaktivitetin emocional dhe hiperaktivitetin
DEPRESIONI
Cilat janë efektet e shkaktuar nga ngacmimet? Ngacmimi mund të shoqërohet me probleme mjaft serioze. Adoleshentët të cilët ngacmojnë kanë më shumë rrezik për t'u përfshirë në sjellje delikuente, përfshirë vandalizmin, si dhe dhunën brenda dhe jashtë shkollës. Ata gjithashtu janë në rrezik të abuzimit me substancave dhe braktisjes së shkollës. Viktimat e këtyre sjelljeve gjithashtu kanë tendencë të zhvillojnë ose rrisin ashpërsinë e tyre të ankthit. Agresorët dhe viktimat kanë tendencë të përjetojnë depresion më shumë se sa bashkëmoshatarët e tyre që nuk kanë qenë të përfshirë në ngacmim, gjë që mund të çojë në probleme akademike, mungesa të shpeshta nga shkolla, vetmia dhe izolimi shoqëror. Hulumtimet tregojnë se agresorët dhe viktimat e tyre janë gjithashtu të rrezikuar nga sëmundja e hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD). Njerëzit të cilët janë ngacmuar si fëmijë janë në rrezik për të patur më pak një rrjet mbështetës social gjatë moshës madhore, dhe ata që ishin ngacmues / viktima gjatë fëmijërisë mund të kenë shëndet më të dobët fizik dhe financiar, sjellje më antisociale dhe kanë më shumë të ngjarë të bëhen prindër të ri krahasuar me ngacmuesit që kurrë nuk kanë qenë viktimë e ngacmimit.
PAGE 5
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
VICTIM
Different roles in the harassment scenario In the bullying scenario, the roles are traditionally shared between the aggressor, the victim/ aggressor and the witnesses. The bully aggressor is the child who attacks another, supposedly weaker, intending to cause harm, injury or humiliation, without being provoked by the victim. The victim of bullying is the child who is constantly attacked by colleagues and is unable to stop or react to the attacks, in a general sense. They are more likely to be sensitive to the action of aggressors due to their certain physical, behavioral or emotional characteristics.
We can distinguish, among them, the fact of having few friends, being passive, withdrawn and also having low self-esteem. Victim / Aggressor is the title given to children who are simultaneously victims and aggressors.They differ from typical aggressors and victims for the fact that they are unpopular and for the high degree of rejection among their colleagues. These children have a combination of low self-esteem, aggressive and provocative attitudes, and potential psychological changes, deserving special attention. They may be depressed, anxious, insecure, trying to humiliate colleagues to cover up their limitations. They have difficulty with impulsive behavior, emotional reactivity, and hyperactivity. DEPRESSION
What are the effects of bullying? Bullying can be associated with significantly serious problems. Teens who bully are at greater risk for engaging in delinquent behaviors, including vandalism, as well as violence inside and outside of school. They are also at risk of substance abuse and dropping out of school. Victims of these behaviors also tend to develop or increase their severity of anxiety. Bullies and victims tend to experience depression more than their peers who have not been involved in bullying, which can lead to academic problems, frequent absences from school, loneliness, and social isolation. Research shows that bullies and their victims are also at risk for having attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). People who were bullied as children are at risk for having less of a supportive social network during adulthood, and those who were bullies/victims during childhood may have poorer physical and financial health, more antisocial behavior, and be more likely to become a young parent compared to bullies who have never been the victim of bullying.
PAGE 6
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
SHKOLLAT
Cilat masa mund të zbatohen për të parandaluar ngacmimin në shkollë dhe në vendin e punës? Shkollat dhe klasat individuale që priren të jenë mbështetës të të gjithë fëmijëve, priren të parandalojnë ngacmimin. Programet efektive të parandalimit të ngacmimit në shkollë kanë tendencë të jenë të shkollës dhe të përfshijnë arsimimin e nxënësve, mësuesve, administratorëve dhe prindërve se çfarë është ngacmimi dhe shkalla në të cilën është e dëmshme për të gjithë të përfshirë, duke kuptuar se si të tjerët mund t'i shohin viktimat dhe si të merr ndihme. Sondazhet vjetore të fëmijëve mund të ndihmojnë në mirëmbajtjen e vetëdijes se sa i rëndë është problemi i ngacmimit në një shkollë. Thjesht informimi i prindërve për viktimat e ngacmimit ka tendencë të përmirësojë cilësinë e jetës së fëmijës viktimë. Programet e suksesshme kundër ngacmimit rritin mbikëqyrjen në shesh lojërash, sigurojnë pasoja të qarta për ngacmimin dhe mësojnë studentët që janë kalimtarë të ngacmimit se si të paraqiten për viktimat në mënyrë që sjellja e ngacmimit të fitojë një stigmë sesa të jetë e dobishme nga shoqëria.
Ndërhyrjet në vendin e punës që kanë tendencë të jenë efektive janë të ngjashme me ato në shkollë, meqenëse ndërhyrjet zbatohen në të gjithë vendin e punës. Bashkëpunëtorët dhe mbikëqyrësit inkurajohen t'i drejtohen njëri tjetrit me emër dhe me respekt, të marrin pjesë plotësisht në detyrat e kërkuara dhe të shmangin thashethemet për njëri-tjetrin ose të përjashtojnë cilindo nga biseda. Ndërhyrjet që nuk janë konstatuar vazhdimisht se janë të dobishme në parandalimin ose zvogëlimin e ngacmimit, përfshijnë detyrimin e viktimës dhe viktimës të përpiqen të zgjidhin dallimet e tyre para një mësuesi ose këshilltari në shkollë, një mbikëqyrësi ose personeli i burimeve njerëzore në punë. Në mënyrë të ngurtë dhe jo të patundshme për asnjë tolerancë për politikat e ngacmimit, priren të sjellin reagime të tepërta ndaj sjelljeve që nuk përbëjnë ngacmim. T’iu tregohet nxënësve mbi nivelin e shkollës fillore për të raportuar ngacmimin mund të çojë në rritje të ngacmimit.
Mësuesit ose mbikëqyrësit e punës të cilët ose direkt ose indirekt kërcënojnë vetë fëmijët e tjerë ose tolerojnë sjellje të tilla janë një pengesë për zbatimin e një programi shkollor efektiv kundër ngacmimit.
VETËBESIM
Si mund ta zvogëlojnë njerëzit rrezikun e tyre për t'u ngacmuar? Meqenëse vetëbesimi i ulët ka tendencë të jetë një faktor rreziku për tu bërë viktimë e ngacmimit, ndërhyrjet që nxisin besimin dhe vetëvlerësimin janë mënyra të rëndësishme për të zvogëluar rrezikun e keqtrajtimit. Ndërtuesit e besimit mund të shkojnë nga përfshirja në aktivitete në të cilat personi shkëlqen (për shembull, shfaqje teatrale, ekipe sportive dhe projekte të veçanta pune) deri në përfshirjen në psikoterapi.
Meqenëse izolimi është njëkohësisht një faktor rreziku dhe rezultat i ngacmimit, duke ndihmuar personin të ndjehet më pak i vetëm duke huazuar një vesh të dëgjuar dhe / ose të përfshihet në një grup mbështetës mund të shkojë shumë përpara drejt sigurimit të komunitetit të nevojshëm për të parandaluar ngacmimin e një personi.
PAGE 7
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
SCHOOLS
What measures can be implemented to prevent bullying at school and in the workplace? Schools and individual classrooms that tend to be supportive of all children tend to prevent bullying. Effective bullying prevention programs at school tend to be school-wide and involve education of students, teachers, administrators, and parents on what bullying is and the extent to which it is harmful for all involved, understanding how others may view victims, and how to get help. Yearly surveys of kids can help maintain awareness of how severe the bullying problem is in a school. Just informing the parents of bullying victims tends to improve the victim child's quality of life. Successful antibullying programs increase playground supervision, provide clear consequences for bullying, and teach students who are bystanders to bullying how to stand up for victims so that bullying behavior gains a stigma rather than being socially beneficial.
Workplace interventions that tend to be effective are similar to those in school, in that the interventions are implemented throughout the workplace. Coworkers and supervisors are encouraged to address each other by name and with respect, fully participate in required tasks, and avoid gossiping about each other or excluding anyone from conversation. Interventions that have not consistently been found to be helpful in preventing or decreasing bullying include having the bully and victim try to work out their differences in front of a teacher or counselor at school, a supervisor, or human resources staff at work. Rigid rather than firm no tolerance for bullying policies tend to result in overreactions to behaviors that do not constitute bullying. Telling students above the elementary school level to report bullying may lead to increased bullying.
Teachers or work supervisors who either directly or indirectly intimidate other kids themselves or tolerate such behaviors are an obstacle to implementing an effective antibullying school program.
SELF-ESTEEM
How can people reduce their risk for being bullied? Since low self-esteem tends to be a risk factor for becoming the victim of bullying, interventions that promote confidence and self-esteem are important ways to reduce the risk of being bullied. Confidence builders can range from engaging in activities at which the person excels (for example, theatrical performances, sports teams, and special work projects) to engaging in psychotherapy.
As isolation is both a risk factor and result of bullying, helping the person feel less alone by lending a listening ear and/or engaging in a support group can go a long way toward providing the community needed to prevent a person from being bullied.
PAGE 8
YARL
DATE / / JULY 2020 / / 001
NDALO BULLIZMIN! STOP BULLYING!
MOS HESHTË!
Nëse ju nuk bëni asgjë për të parandaluar bullizmin ju e përkrahëni atë! DON’T BE SILENT!
If you do nothing to prevent bullying you support it!
PAGE 9
DATE / / JULY 2020 / / 001
YARL
YOUTH ARE THE REAL LADERS – EKIPA REALIZUESE
KOSOVARE SADIKU
ALTIN GASHI
URIM BIQKAJ
LEA NOBËRDALIU
LEART JUSUFI
PAGE 10
DATE / / JULY 2020 / / 001
YARL
YARL – YOUTH ARE THE REAL LEADERS
YARLKOSOVO PAGE 11
