IN DEN BEGINNE…
De arts en occultist
Robert Fludd maakte voor zijn tussen 1617 en 1621 geschreven werk The Metaphysical, Physical, and Technical History of the Two Worlds een afbeelding van het niets van voor de schepping…
Ooit werd gedacht dat het universum rond het avondeten was begonnen. In de zeventiende eeuw berekende aartsbisschop James Ussher (1581-1656) het exacte moment van de schepping. Volgens zijn calculaties gebeurde dit bij ‘het vallen van de avond voorafgaand aan de 23e dag van oktober… in het jaar 4004 voor Christus’, dus ongeveer om zes uur ’s avonds op 22 oktober in 4004 v.Chr. Dit verschilde niet veel van de schattingen van sommige anderen, onder wie Beda Venerabilis (3952 v.Chr.), de zeventiende-eeuwse astronoom Johannes Kepler (3992 v.Chr.) en sir Isaac Newton, volgens wie de schepping rond 4000 v.Chr. plaatsvond.
Ooit werd geloofd dat de Bijbelse God ‘Pipi’ heette. Het tetragrammaton is de vierletterige naam van God in de Hebreeuwse Bijbel. Deze wordt gelezen van rechts naar links en getranscribeerd als yhwh of yhvh,
hetgeen tegenwoordig bijna overal als Yahweh wordt uitgesproken. Volgens de theoloog Hiëronymus (ca. 342-420) hadden de Griekse schrijvers uit zijn tijd de Hebreeuwse letters echter voor Griekse letters aangezien, die van links naar rechts worden gelezen. Daardoor dachten zij dat God ‘Pipi’ heette.9
Behalve voor de hoogste joodse priesters was het verboden om het tetragrammaton hardop uit te spreken. Toch was er één man die deze regel onbekommerd overtrad, en wel om indruk te kunnen maken. Shabbetai Zevi (1626-1676) was een Sefardische rabbijn die zichzelf op twintigjarige leeftijd uitriep tot de langverwachte joodse Messias. Dit bewees hij door het tetragrammaton hardop uit te spreken en zijn aanhangers wijs te maken dat hij kon vliegen, al kon hij dat niet laten zien omdat ze het nog niet waardig waren daar getuige van te zijn. Als volgende stunt trouwde hij met de Thora in de hoop zijn gezag te versterken. Hij organiseerde een trouwceremonie tussen hemzelf en de Thorarol. De plechtigheid werd ergens tussen 1653 en 1658 voltrokken in Thessaloniki, dat toen onder Turkse heerschappij stond. De heilige boekrol was gehuld in een bruidsjurk en de ceremonie werd voltrokken in aanwezigheid van getuigen, geheel volgens de joodse huwelijkstradities. Shabbetai Zevi legde, vervuld van liefde, de ring op een van de houten rollers waar de Thora omheen is gewikkeld. De aanwezigen juichten. Zevi werd door de rabbijnen van Thessaloniki uit de stad verbannen.
9 Niet te verwarren met Pepi ii, de Egyptische farao die op zesjarige leeftijd de troon besteeg en vooral bekendheid geniet (in dit boek althans) omdat hij zijn bedienden met honing liet insmeren. Daardoor trokken zij muggen en andere insecten aan en had hij er geen last van.
Volgens de Chinese mythologie werd de wereld geschapen door het eerste levende wezen, P’an Ku. Dit was een gehoornde reus die na 18.000 jaar wachten uit het kosmische ei tevoorschijn was gekomen. P’an Ku sloeg de eierschaal met zijn bijl doormidden en schiep zo hemel en aarde, waarna hij zelf uiteenviel. Zijn ledematen vormden de bergen, zijn bloed de rivieren en zijn adem de wind.
De scheppingsmythe van het Kuba-volk in de Democratische Republiek Congo gaat over de god Mbombo, ook wel Bumba genoemd. Deze reus stond geheel alleen in duisternis en water, maar vervolgens kreeg hij maagpijn en braakte hij de zon, de maan en de sterren uit. De zon brandde het water weg, waarna het land zichtbaar werd. Mbombo braakte ten slotte negen diersoorten uit en, na nog eenmaal kokhalzen, de mens.
De oerknal was oorspronkelijk geluidloos, maar naarmate het universum uitdijde ontstonden er geluidsgolven met een sterkte van iets minder dan 120 decibel, ongeveer even hard als het geluid dat de rockband Deep Purple produceerde tijdens hun legendarische concert in het Londense Rainbow Theatre in 1972.10
10 Deze geluidssterkte valt in het niet bij de roep van de potvis, die met 230 decibel een van de hardste geluiden op aarde voortbrengt. (Een opstijgend vliegtuig produceert ongeveer 150 decibel.) Elk geluid harder dan 200 decibel kan dodelijk zijn. Het laagste geluid dat ooit uit het heelal is opgevangen wordt gemaakt door zwarte gaten: een bes die 57 octaven lager is dan de centrale C. Om die toon te spelen heb je een toetsenbord van 15 meter lengte nodig.
Een van de eerst plannen om een mens naar de maan te sturen werd gemaakt in het zeventiende-eeuwse Engeland, en wel door de zwager van Oliver Cromwell. In 1640, toen hij 26 was, stelde de theoloog John Wilkins (1614-1672) voor een ‘vliegende strijdwagen’ te bouwen ‘als vervoermiddel naar deze andere wereld’ en, als die bewoners bleek te hebben, ‘handel met hen te drijven’. De reis naar de maan in dit merkwaardige schip met vogelvleugels, die door een stelsel van veren en raderen moesten worden aangedreven, zou volgens zijn schatting 180 dagen duren. De ruimte zou waarschijnlijk niet erg koud zijn. Het was niet nodig om mondvoorraad mee te nemen, aangezien de aantrekkingskracht van de aarde waarschijnlijk slechts tot 32 km hoogte reikte. Daarboven zou voedsel niet door de maag naar de darmen worden getrokken en zou de maag dus vol blijven. Helaas is het jakobijnse ruimtevaartprogramma nooit van de grond gekomen.
In de zeventiende eeuw deed de Engelse astronoom sir Paul Neile (16131686) een geweldige ontdekking toen hij door zijn telescoop keek: hij zag een enorme witte olifant op de maan. Hij maakte zijn ontdekking bekend, maar hij werd het object van hoon en spot. Er bleek een muis in zijn telescoop te zitten.
In 1838 verscheen het boek Celestial scenery, or, The Wonders of the planetary system displayed van de hand van dominee Thomas Dick (1774-1857), die ook bekendstond als de ‘christelijke filosoof’. Volgens zijn berekeningen had ons zonnestelsel 21,9 biljoen inwoners. Hij kwam tot dit aantal op grond van de aanname dat elke planeet, elke maan en zelfs de ringen van Saturnus dezelfde bevolkingsdichtheid hadden als het Groot-Brittannië van zijn tijd. Van dit totaal woonden volgens hem 4,2 miljoen mensen op de maan. Zijn boek was razend populair. Een van zijn fans was Ralph Waldo Emerson.
In de loop der geschiedenis zijn er allerlei fantastische manieren bedacht om de aandacht van buitenaardse wezens te trekken. In 1820 stelde de Duitse wiskundige Carl Friedrich Gauss (1777-1855) voor om ergens in de Siberische toendra bomen in een enorm geometrisch patroon te leggen dat de stelling van Pythagoras voorstelde. Dat patroon zou zo groot zijn dat het zelfs door maanbewoners te zien zou zijn. In 1840 kwam de Oostenrijkse astronoom Joseph Johann von Littrow (1781-1840) op een gelijksoortig idee, met dit verschil dat hij in de Sahara een enorm cirkelvormig kanaal wilde graven dat hij wilde vullen met petroleum om het vervolgens in brand steken.
In 1987 werd het Saint Lawrence Insurance Agency in Florida de eerste verzekeringmaatschappij die een verzekering tegen ontvoering door aliens aanbood. In 1994 beweerde een bedrijf dat zich de ‘ufo Abduction Insurance Company’ noemde al aan 34.000 Amerikanen een dergelijke verzekering te hebben verkocht. Negenendertig leden van de Heaven’s Gate-sekte, die geloofden dat ze zichzelf tot buitenaardse wezens konden transformeren, werden voor 155 dollar per jaar verzekerd door het Londense agentschap Goodfellow Rebecca Ingrams Pearson. Als een van hen door aliens werd ontvoerd zou er 160.000 dollar worden uitgekeerd. Ook zou er een dubbele vergoeding worden uitgekeerd als een van de mannelijke sekteleden door middel van ‘onbekende buitenaardse technologie’ zwanger zou worden. In 1997, toen de komeet Hale-Bopp de aarde het dichtst was genaderd, werden de polissen opgeheven nadat bleek dat alle sekteleden zelfmoord hadden gepleegd in een poging op te stijgen naar een ruimtevaartuig waarmee ze de komeet zouden volgen.
De Utsuro-bune (‘holle boot’) was een merkwaardig vaartuig dat in 1803 door vissers aan de Japanse oostkust werd aangetroffen, een vondst die is opgetekend in verschillende teksten uit die periode. Er kwam een jonge vrouw uit het ongeïdentificeerde object, die geen Japans sprak. De angstige vissers zetten haar weer terug in het vaartuig en duwden het terug in zee.
De Britse spoorwegen hebben ooit patent aangevraagd op een vliegende schotel. Patentnummer 1.310.990 van het Britse octrooibureau werd in 1970 gedeponeerd en bestaat uit een ontwerp voor een door kernenergie aangedreven passagiersruimteschip in de vorm van een vliegende schotel.
Het patent voor een ruimtevaartuig, in 1970 aangevraagd door British Rail.
Het was ontworpen door Charles Osmond Frederick. Wat begon als een ontwerp voor een hefplatform was op de een of andere manier uitgegroeid tot een groot passagierschip voor interplanetair gebruik, zij het dat het afhankelijk was van niet-bestaande technologieën (die ook nu nog niet bestaan) zoals laserkernfusie. In 1973 werd het patent toegekend, maar verviel in 1976 omdat de fees niet waren betaald. Toen het ontwerp in 2006 werd teruggevonden, bevestigde een woordvoerder van het ministerie van Verkeer tegenover de Daily Telegraph dat ‘wij geen voornemens hebben om door kernenergie aangedreven vliegende schotels op het netwerk toe te laten’.
De Eagle, de maanlander van Apollo 11 die op 20 juli 1969 het maanoppervlak bereikte, had opvallend grote voetstukken. Dit ontwerp was mede te danken aan de vrees voor de in 1955 door Thomas Gold van Cornell University geopperde mogelijkheid dat het maanoppervlak uit een dikke laag zeer fijn stof zou kunnen bestaan, waarin een maanlander zou wegzinken als in drijfzand. Hoewel de Surveyorsondes die nasa naar de maan had gestuurd op een stevig oppervlak hadden gewezen, hielden Neil Armstrong en Buzz Aldrin11 tijdens de maanlanding rekening met de mogelijkheid dat ze door het maanoppervlak zouden worden verzwolgen.
11 De moeder van Buzz Aldrin heette opmerkelijk genoeg Marion Moon.*
*In aansluiting hierop: in 2011 stortte er een meteoriet zo groot als een ei door het dak van een huis even buiten Parijs. Wat was de achternaam van de bewoners? Commette. (Voor meer voorbeelden van ‘nominatief determinisme’ zie pagina 108.)*
*In antwoord op de vraag waarom hij altijd binnenhuis onder een hoogtezon zat in plaats van te zonnebaden in het zonnige Californië, zei de Amerikaanse komiek Robert Benchley (1889-1945): ‘Om door een meteoor geraakt te worden, zeker?’