Podlaskie Agro Nr 6(77)/2017

NR 6(77)/2017

ISSN

1896 - 8260

SIERPIEŃ 2017

Olimpiada w Rudce

Afrykański

pomór świń

Kozy wracająwdotaniej łask Obora technologii

Zalety metody genomowejw Szepietowie W ystawa zwierząt Odwiedzamy Idźki Młynowskie

Agrocentrum wygrywa Krajową Agroligę

DRODZY CZYTELNICY!

W NUMERZE: QQ AKTUALNOŚCI QQRegionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych

s.4

QQŚwiatowy Dzień Mleka w Wysokiem Mazowieckiem

s.8

QQGala Krajowej Agroligi

s.14

QQDni Pola w Szepietowie-Wawrzyńcach

s.22

QQFinał Podlaskiej Agroligi

s.26

QQ BUDOWNICTWO INWENTARSKIE QQObora w technologii hali łukowej

s.34

QQ HODOWLA QQZ wizytą w gm. Bargłów Kościelny

s.38

QQ PORADY QQWszystko o podatku rolnym

s.43

QQ WETERYNARIA QQAfrykański Pomór Świń

s.46

QQWywiad z Mirosławem Czechem

s.48

QQ UPRAWA QQZrównoważone rolnictwo na polach

s.50

QQRośnie znaczenie rzepaku

s.52

QQ BUDUJEMY I MIESZKAMY

Największa i najbardziej wyczekiwana tegoroczna wystawa już za nami. Za nami także Krajowa i Podlaska Agroliga. Ale po kolei, bo jest co opisywać.

Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych w Szepietowie znów biła rekordy popularności. Jest to zdecydowanie największa tego typu impreza w naszej części kraju, a jak wynika z rozmów z wystawcami – to także najsympatyczniejsze targi w Polsce. A jakże – w końcu Podlasie, to jedna wielka rolnicza rodzina! Poziom wystawy zwierząt hodowlanych znów podniósł się do góry. Wystartowało, i to z sukcesami, kilku nowych hodowców, a i w czołówce nastąpiły przetasowania w stosunku do lat ubiegłych. Kto nie był, niech żałuje, bo w Szepietowie po prostu trzeba być!

A teraz gwóźdź programu. Znów wygrywamy Agroligę! Rok po tym jak Anna i Sylwester Jaszczołt zostali Mistrzami Krajowej Agroligi w kategorii rolnicy, po najwyższy laur w kategorii firmy sięgnęła Grupa Agrocentrum z Łomży. W Pałacu Prezydenckim, gdzie odbywał się finał Agroligi, oklasków, uścisków i gratulacji nie było końca.

No i jeszcze Podlaska Agroliga też była. Zwycięzcami zostali Wioletta i Radosław Budlewscy, prowadzący produkcje trzody chlewnej oraz Karczma pod Sokołem i Sklep pod Sokołem z Sokółki, oferujące tradycyjne wyroby mięsne. Wszystkim gratulujemy!

Zatem... miłej lektury i do zobaczenia już za miesiąc!

Szymon Martysz,

Redaktor Naczelny

s.56

QQ ZDROWIE I URODA QQDiagnostyka i leczenie okolic intymnych

s.58

QQUdane ucztowanie na świeżym powietrzu

s.60

   

s.61



QQ ROZRYWKA Na okładce: Rodzina Pietruczak ze wsi Kruszewo-Wypychy.

Fot. Szymon Martysz

PODLASKIE AGRO

ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745-42-72, www.podlaskieagro.pl, e-mail: biuro@podlaskieagro.pl Redaktor naczelny: Szymon Martysz , szmartysz@skryba.media.pl Redakcja: Barbara Klem, Marzena Bęcłowicz, Adam Słowikowski DTP: Jan Kitszel Reklama: Sebastian Rutkowski 503-039-455, kierownik biura reklamy Joanna Kaczanowska-Sawicka 662-234-788, Magdalena Pietraszko 533-379-533, Andrzej Niczyporuk 501-303-181, Joanna Kulesza 792 793 882 Wydawca: Wydawnictwo Skryba  Druk: Bieldruk Białystok  Nakład: 15.000 egz.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów.

3

AKTUALNOŚCI

XXIV Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych w Szepietowie

Targowa stolica Podlasia

Rekordowa liczba wystawców krajowych i zagranicznych, tysiąc zwierząt hodowlanych, pokazy, konkursy, wykłady, spotkania handlowe, tłumy zwiedzających – tak w wielkim skrócie można opisać ostatni czerwcowy weekend w Szepietowie.

Po raz kolejny w Szepietowie można było zobaczyć liczną reprezentację hodowców z północno-wschodniej Polski. W wystawie bowiem udział wzięło blisko 140 hodowców,

||

– Warto być na targach w Szepietowie.

To świetna okazja, żeby w jednym miejscu poznać wszelkie nowinki związane z rolnictwem – uważa Wiesław Kordulski.

4

którzy prezentowali ok. 1000 sztuk zwierząt hodowlanych. Były to najwyższej klasy zwierzęta, wyhodowane w kraju z wykorzystaniem najlepszej genetyki własnej i światowej.

Prym wiodły krowy i jałówki ras mlecznych, co związane jest z dominującą gałęzią rolnictwa w naszym regionie, jakim jest mleczarstwo. Spośród nich komisja oceniająca wybrała czempiony i superczempiony.

W tym roku podczas regionalnej wystawy krowy i jałowice ras mlecznych zaprezentowało 31 hodowców, w tym hodowcy indywidualni, a także Ośrodek Hodowli Zarodowej. Łącznie przedstawiono 118 sztuk bydła mlecznego. Tytuły superczempionów zdobył OHZ Garzyn, natomiast pozostałe laury zdobyli m.in.: Adam Pietruszyński – Gospodarstwo Straduny, Stanisław Żochowski – Kamińskie Wiktory, Paweł Kulesza – Rębiszewo Zegadły, Jan Zawadzki – Ciemnoszyje.

Podczas targów uczestnicy mogli podziwiać również konie, owce, kozy, drób oraz króliki.

Zaprezentowano także bydło ras mięsnych (limousine, charolaise, hereford), konie rasy sokólskiej oraz po raz pierwszy rasy ardeńskiej, a także owce i kozy. W budynku pokazowym można było obejrzeć najlepsze okazy kur, gęsi, kaczek, indyków, przepiórek oraz podziwiać piękno drobiu ozdobnego. Na V Ogólnopolskiej Wystawie Królików hodowcy zaprezentowali ok. 500 sztuk tych uroczych futrzaków w różnych rasach (m.in. belgijski olbrzym, olbrzym srokacz, francuski baran, nowozelandzki wielki jasnosrebrzysty, kalifornijski, wiedeński, castorex, rex szynszylowy, podpalany czarny), co w znacznym stopniu wzbogaciło atrakcyjność imprezy.

Do najbardziej widowiskowych wydarzeń, jakie miały miejsce na Agroarenie można zaliczyć pokaz koni zimnokrwistych przygotowanych przez stadninę Koni z Janowa Podlaskiego, zaprzęg jednokonny maratanówka C.D. NA STR. 6

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

SPRZEDAŻ - SERWIS ul. 1 Armii Wojska Polskiego 8C 15-103 Białystok tel. 85 66 47 112, fax 85 66 23 720

www.karchercenter-efekt.pl PODLASKIE AGRO

KÄRCHER CENTER EFEKT 5

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 4

– W tym roku naj-

oraz przeciąganie liny z publicznością, które zorganizowała Stadnina Koni Nowe Jankowice.

Targi w Szepietowie to także jedna z największych w Polsce wystaw maszyn, sprzętu, urządzeń i środków do produkcji rolniczej.

Można powiedzieć, że są to targi wielu branż rolniczych: wyposażenia budynków inwentarskich, maszyn i urządzeń do produkcji rolniczej, pasz i dodatków paszowych, genetyki, nawozów, środków czystości i środków ochrony roślin, sprzętu ogrodniczego, a także wielu usług niezbędnych w rolnictwie.

Spośród wszystkich wystawców komisja konkursowa wybrała tych najlepszych, których stoiska wyróżniały się atrakcyjnością, przyciągały najwięcej zwiedzających. Przyznano nagrody w kategoriach: QQ Hit Wystawy – Przetrząsacz karuzelowy P6-651 produkowany przez SaMasz, QQ Na jatr a kc y jnie js ze Stoisko – f ir m a Agro-Serwis, QQ Hit Publiczności – gipsowe krowy naturalnych rozmiarów do malowania przez dzieci na stoisku PFHBiPM. Rolnicy mieli również możliwość poszerzenia swojej wiedzy podczas uczestnictwa w wykładach dotyczących: Współczesnych technologii w produkcji bydła – wygłoszonego przez Marka Gaworskiego z SGGW oraz Aktualnych planów związanych z rozwojem produkcji owczarskiej przedstawionego przez Romana Niżnkowskiego z SGGW. Po raz pierwszy odbył się również konkurs na najsmaczniejszy produkt regionalny Szepietowo 2017. Ciekawym punktem wystawy było też zwiedzanie pól doświadczalnych PODR, gdzie specjaliści z Ośrodka w Szepietowie udzielali porad i prezentowali przeprowadzane na polach doświadczenia.

większym zainteresowaniem cieszy się ciągnik New Holland T 5.120. Sporo osób pyta również o przystawki do zbioru kukurydzy – mówi Paweł Ożarowski, Primator z Czyżewa

– Na targach prezentujemy nowość ze stajni Zetora – ciągnik Major HS z rewersem hydraulicznym – mówili Tomasz Pogorzelski, Max-Rol z Jeżewa oraz Dariusz Sobiś, Zetor Polska.

Warto było też odwiedzić stoisko firmy Roltoma, gdzie właściciel – Tomasz Stypułkowski – z wielką pasją opowiadał o maszynach rolniczych marki Ursus.

Tekst: Krzysztof Kuteszko, Anna Kostro, PODR

Fot. Szymon Martysz

||

– Pochodzimy z południa Polski, ale od 15 lat jesteśmy bardzo aktywni na podlaskim rynku. Takiej frekwencji, jak jest w Szepietowie to nie ma na żadnych targach. Zawsze z dużym sentymentem tutaj przyjeżdżamy, mamy tutaj wielu znajomych, wielu przyjaciół i wiele kontraktów udaje nam się podpisać na tych właśnie targach. Za dowód posłuży nam chociażby ten poziomy wóz paszowy – King 100NT, który został sprzedany już pierwszego dnia targów – powiedział z zadowoleniem Zbigniew Pustuła, współwłaściciel firmy Blattin Polska.

6

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI

||

Do dna! Mleczny toast jest nieodłącznym elementem każdej edycji wydarzenia w Wysokiem Mazowieckiem.

Polacy

wiedzą , że warto spożywać nabiał

–

to także zasługa

Światowego Dnia Mleka

Chcemy pić mleka,

chcemy pić mleka więcej 219 litrów na osobę – tyle mleka spożywa rocznie statystyczny Polak. Liczba ta rośnie z roku na rok. Jest to sygnał, że zaczynamy coraz bardziej dbać o nasze zdrowie, doceniamy walory mleka, jego wyjątkową jakość oraz doskonały smak i – co ważne – coraz chętniej kupujemy polskie produkty mleczarskie.

Poza rosnącym zainteresowaniem spożyciem mleka, rośnie również spożycie jego pochodnych: jogurtów, serów dojrzewających i topionych, deserów mlecznych oraz smakowych serków twarogowych. Warto więc propagować modę na zdrowe odżywianie

oraz utrzymywać zaobserwowaną tendencję wzrostu. A jednym ze sposób na to jest organizacja Światowego Dnia Mleka.

Tegoroczne, dziesiąte już obchody tego święta odbyły się jak zawsze w Wysokiem Mazowieckiem. Część oficjalną poprzedził występ Ludowego Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowia”. Następnie głos zabrał szef imprezy – Dariusz Sapiński, prezes Zarządu Grupy Kapitałowej Mlekovita z Wysokiego Mazowieckiego, serdecznie witając wszystkich przybyłych i oceniając krótko kondycję branży mleczarskiej.

– Od początku Na obchody X Światowych Dni Mleka przyjechało wielu gości, nie 2016 r. d o m a r c a zabrakło przedstawicieli ministerstwa rolnictwa, sejmu, senatu oraz władz 2017 r. spółdzielnie w skali kraju skupiły samorządowych.

|| 8

o 6% więcej mleka niż w ostatnim roku obowiązywania limitów – zaczął. – W Mlekovicie dynamika ta wyniosła ponad 10%. Świadczy to nie tylko o dobrym rozwoju hodowli bydła mlecznego na naszym terenie, ale i o wielkiej zaradności, pracowitości i innowacyjności rolników. Radością napawa fakt, że rolnicy powiększają gospodarstwa, powstają nowoczesne obory, przez co produkcja mleka jest nie tylko wydajniejsza, ale i bardziej opłacalna. Nasi dostawcy udowadniają, że potrafią pracować, osiągając coraz bardziej ambitne cele: innowacyjne myślenie, wprowadzanie nowoczesnej technologii sprawiają, że możemy z optymizmem patrzeć w przyszłość.

Prezes przedstawił również krótko działalność spółdzielni, przypominając, że Mlekovita codziennie przetwarza 6 mln litrów mleka i 2 mln płynnej serwatki. Następnie życzył wszystkim udanego świętowania i wspaniałych wrażeń, wznosząc tradycyjny toast szklanką mleka.

C.D. NA STR. 10

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

9

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 8

Kolejnym punktem programu było wręczenie pamiątkowych statuetek oraz wyróżnień przyznanych przez Radę Ekspertów Mleczarstwa wszystkim instytucjom, które przyczyniły się do rozwoju dystrybucji produktów mleczarskich w kraju oraz na arenie międzynarodowej. Zarząd Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka za wspaniałą współpracę przyznał Dariuszowi Sapińskiemu Złotą Honorową Odznakę. Pamiętano również o osobach szczególnie zasłużonych dla rozwoju mleczarstwa, statuetki otrzymali m. in.

Kinga Sieradzon – z firmy Tetra Pak, Piotr Markiewicz – prezes firmy GEA Polska oraz Daria Sapińska – radna Sejmiku Województwa Podlaskiego. Wyróżnienia dla pracowników Mlekovity z tytułu wyjątkowo sumiennego wykonywania obowiązków wynikających z pracy zawodowej otrzymali: Magdalena Szabłowska, Adrianna Sapińska, Daniel Ostrowski, Paweł Janczewski, Michał Ługowski, Ewa Niemyjska, Kinga Morawska, Anna Piekutowska, Dominika Choińska, Wojciech Zalewski, Jarosław Płoński, Jacek Matys i Ireneusz Sadowski.

||

Halina Kunicka zachwyciła publiczność ponadczasowymi utworami.

Druga część imprezy była mniej merytoryczna, ale za to obfitowała w liczne wydarzenia kulturalne. Rozpoczął je występ zespołu Milano, następnie usłyszeliśmy Halinę Kunicką.

O godzinie 17:30 przyszedł czas na najbardziej wyczekiwany i najbardziej widowiskowy i emocjonujący punkt programu – Mistrzostwa w piciu mleka na czas. Oczywiście chodziło o wypicie litra mleka w jak najkrótszym czasie.

10

||

Dariusz Sapiński serdecznie powitał przybyłych gości.

Tegoroczną rywalizację z wynikiem 8,42 s wygrał Przemysław Zdziech, wyprzedzając zeszłorocznego mistrza, który to uplasował się w tym roku na drugim miejscu. Laureat poproszony o wskazówki, jak udało mu się osiągnąć taki wynik, odpowiedział: – Pije mleko codziennie i to zagwarantowało mi taki wynik i wygraną.

Wniosek jest bardzo prosty: aby wypić litr mleka w niecałe 9 sekund, trzeba codziennie jeść produkty Mlekovity! Święto Mleka to mnóstwo zabawy dla publiczności, ale dla organizatorów... to mnóstwo pracy. Udało się nam w tym natłoku obowiązku porozmawiać chwilę z Dariuszem Sapińskim.

– Dawno na rynku mleczarskim tak dobrej sytuacji nie było – zaczyna. – Konsumpcja rośnie szybciej niż produkcja. Dzięki wysokiej jakości oraz szerokiemu segmentowi produktów zdobywamy nowe rynki, także hodowcy i producenci znajdują się w bardzo dobrej sytuacji, rynek jest perspektywiczny i będzie się rozwijał. Niebawem ruszy nasza Fabryka Proszków Mlecznych.

Buduje ją 30 firm, roboty budowlane zostały zakończone, w tej chwili trwają prace instalacyjne oraz związane z infrastrukturą terenu. Jesteśmy na etapie rozruchu wszystkich mediów energetycznych: kotłowni sprężonego powietrza, maszynowni utniczej, stacji

uzdatniania wody, rozdzielni elektrycznych.

Wszystko jest na dobrej drodze, instalacja jest skomplikowana i wymaga czasu, a na efekt końcowy czekamy z niecierpliwością. Celem niezmiennym organizacji kolejnego Światowego Dnia Mleka jest zwrócenie wszystkim uwagi na właściwości prozdrowotne mleka, produktu naturalnego i odżywczego, który powinien znajdować się w diecie codziennej, ponieważ z mleka się nigdy nie wyrasta.

Oczywiście są nowe trendy, wszyscy chcą produktów naturalnych, bez konserwantów, bez sztucznych składników/słodzików, bez GMO czy też bez laktozy i do tego się jako producenci szybko dostosowujemy.

Później publiczność długo jeszcze bawiła się w centrum miasta. Zagrały zespoły Dennis i Pretekst oraz Mateusz Ziółko. Odbywały się również rodzinne mleczne warsztaty kulinarne z szefem kuchni Grzegorzem Łapanowskim oraz specjalny konkurs wiedzy o produktach Mlekovity. Na najmłodszych czekał również plac zabaw, balony, wata cukrowa. Gry i zabawy zapewniali milusińskim animatorzy. Dzień Mleka to impreza, na którą warto się wybrać całą rodziną, ponieważ każdy znajdzie tu coś dla siebie. Degustacje produktów Mlekovita, pokazy produktów innych firm, konkursy i koncerty znanych gwiazd. Nie możemy doczekać się następnej edycji!

Patronatem honorowym tegoroczne obchody Światowego Dni Mleka objęli Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Marszałek Województwa Podlaskiego.

Tekst i Fot:

Joanna Kulesza

||

Oto tegoroczny Mistrz w Piciu Mleka – Przemysław Zdziech. Gratulujemy!

PODLASKIE AGRO

Nowoczesne standardy nawożenia Siarka a plonotwórcze działanie azotu Pod koniec XX wieku zauważalne stało się pogorszenie zaopatrzenia gleby w siarkę, a w niektórych krajach wysoko rozwiniętych pojawiły się sygnały o niedoborach tego pierwiastka. Jest to poniekąd efektem działań proekologicznych przemysłu oraz postępu w zakresie Siarka a plonotwórcze działanie azotu odsiarczania spalin z zakładów energetycznych, zmierzających ograniczenia związków do atPoddo koniec XX wieku emisji zauważalne stało siarki się pogorszezaopatrzenia gleby w siarkę, a wtego niektórych krajach mosfery.nieOznacza to światowy deficyt pierwiastka wysoko rozwiniętych pojawiły się sygnały o niedobow glebie wynoszący obecnie 7–8 mln t. Na niedobór rach tego pierwiastka. Jest to poniekąd efektem działań siarki wproekologicznych glebie wpływa też stosowanie nawozów o ograprzemysłu oraz postępu w zakresie niczonejodsiarczania zawartościspalin siarkiz oraz corazenergetycznych, częstsze występozakładów zmiedo ograniczenia emisjiozwiązków do atwanie wrzających uprawach odmian roślin wysokichsiarki plonach mosfery. Oznacza to światowy deficyt tego pierwiastka i o zwiększonym zapotrzebowaniu na siarkę, a także w glebie wynoszący obecnie 7–8 mln t. Na niedobór zwiększenie areałów roślin siarkolubnych, np. rzepaku.

godną formą siarki w glebie jest forma siarczanowa, która jest jedyną jej postacią przyswajalną przez rośliny uprawne.

Rośliny dla prawidłowego rozwoju wymagają zrównoważonego żywienia wszystkimi składnikami pokarmowymi. Zapotrzebowanie na siarkę wzrasta proporcjonalgodną formą siarki w glebie jest forma siarczanowa, nie do ilości azotu pobieranego przez rośliny. Badania która jest jedyną jej postacią przyswajalną przez rośliny naukowe dowodzą na silną interakcję pomiędzy wyuprawne. sokością nawożenia azotem i dawkami siarki. WskaRośliny rozwoju wymagają zrównozane dla jestprawidłowego zachowanie następujących proporcji ważonego żywienia wszystkimi składnikami pokarmoN do S – rzepak 5 : 1, kukurydza 6 : 1, zboża wymi. Zapotrzebowanie na siarkę wzrasta proporcjonal7 :do 1.ilości Niedobór 1 kg siarki glebie ogranicza nie azotu pobieranego przezwrośliny.

Badania pobranie do 10nakgsilną azotu.

Zarówno zbyt wyniskie, jak naukowe dowodzą interakcję pomiędzy sokością nawożenia azotem i dawkami siarki. Wskai za wysokie stężenia składników (również siarki) pogarzane jest zachowanie następujących proporcji siarki w glebie wpływa też stosowanie nawozów o ogra- szają jakość produktów roślinnych.

N do S – rzepak 5 : 1, kukurydza 6 : 1, zboża

Nowoczesne standardy nawożenia

niczonej zawartości siarki oraz coraz częstsze występo-

7 : 1. Niedobór 1 kg siarki w glebie ogranicza

Pod względem wymagańodmian w stosunku siarki plonach rośliny pobranie wanie w uprawach roślin odo wysokich Siarka zaliczana jestazotu. do podstawowych składników podo 10 kg Zarówno zbyt niskie, jak o zwiększonym na siarkę, a także można ipodzielić na trzyzapotrzebowaniu grupy: ikarmowych za wysokie stężenia składników (również pogar-organiwarunkujących rozwój siarki) wszystkich zwiększenie areałów roślin siarkolubnych, np. rzepaku. szają jakość produktów roślinnych. zmów żywych. rośliny o bardzo dużym zapotrzebowaniu Pod względem wymagań w stosunku do siarki rośliny Siarka zaliczana jest do podstawowych składników pona siarkę – rzepak, kapustne, można podzielić na trzy grupy: cebula, czosnek decyduje o prawidłowym rozwojuorganiroślin; karmowych warunkujących rozwój wszystkich – ze średnim plonem rośliny te pobierają zmów poprawia żywych. jakość plonów i walory smakowe; o bardzo ok. 50rośliny kg siarki z 1 ha;dużym zapotrzebowaniu jest jednym z podstawowych składników na siarkę – rzepak, kapustne, cebula, czosnek decyduje o prawidłowym rozwoju roślin; rośliny– ozedużym zapotrzebowaniu na siarkę białka, niektórych witamin i enzymów; średnim plonem rośliny te pobierają poprawia jakość plonów i walory smakowe; – rośliny motylkowe (koniczyna, lucerna) ok. 50 kg siarki z 1 ha; zwiększa roślin na choroby jest jednym odporność z podstawowych składników rośliny o dużym zapotrzebowaniu siarkę oraz kukurydza i buraki – średninapobór i szkodniki orazwitamin na wyleganie zbóż. białka, niektórych i enzymów; rośliny ok. 40– kg siarkimotylkowe z 1 ha; (koniczyna, lucerna) zwiększa odporność roślin na choroby oraz kukurydza i buraki – średni pobór i szkodniki na wyleganie zbóż. rośliny o niewielkim zapotrzebowaniu Niedobór siarkioraz ogranicza: ok. 40 kg siarki z 1 ha; na siarkę – ziemniaki, trawyzapotrzebowaniu (w tym zboża) rośliny o niewielkim Niedobór siarki ogranicza: – średni 25 kg siarki 1 tym ha. zboża) na pobór siarkę –do ziemniaki, trawyz(w rozwój i plon roślin; – średni pobór do 25 kg siarki z 1 ha.

Na terenie Polski gleby o niskiej zawartości siarki przeNa terenie Polski gleby o niskiej zawartości siarki przekraczająkraczają 50%, z50%, tegoz tego względu celowe jestjestzwiększanie względu celowe zwiększanie zawartości siarki siarki w glebie poprzez odpowiednie zawartości w glebie poprzez odpowiednie dodonawożenie tym składnikiem.

Najbardziej dododatkowedatkowe nawożenie tym składnikiem.

Najbardziej

rozwój i ploniroślin; zawartość jakość białka, obniża zawartość zawartość i jakość białka, obniża zawartość cukrów i tłuszczów (rośliny oleiste); cukrów i tłuszczów (rośliny oleiste); nadmierne gromadzenie się azotanów nadmierne gromadzenie się azotanów wroślinie. roślinie. w

Odpowiedzią Grupy Azoty na zapotrzebowanie rynku są Odpowiedzią Azoty na zapotrzebowanie rynku są NOWEGrupy NAWOZY PŁYNNE Z DODATKIEM SIARKI NOWE NAWOZY PŁYNNE Z DODATKIEM SIARKI

Szczegóły na www.nawozy.eu

AUTORYZOWANY DYSTRYBUTOR

Szczegóły na www.nawozy.eu Andrzej Remisiewicz

Kruszewo-Wypychy 29, 18-218 Sokoły tel. 86 4763 163, tel. kom. 604 167 434 nawozy@trans-rol.pl | www.trans-rol.pl

Nowoczesne standardy nawożenia

Płynna formuła na sukces 28% N, 30% N, 32% N

26% N + 3% S

20% N + 6% S

AUTORYZOWANY DYSTRYBUTOR

rsm@grupaazoty.com nawozy.eu

Kruszewo-Wypychy 29, 18-218 Sokoły tel. 86 4763 163 | tel. kom. 604 167 434 nawozy@trans-rol.pl | www.trans-rol.pl

AKTUALNOŚCI 20 czerwca 2017 r. w ogrodach Pałacu Prezydenckiego odbyła się Gala Krajowej Agroligi 2016

Znów Mamy Mistrzów

Grupa Agrocentrum z Łomży zwyciężyła w konkursie Krajowej Agroligi w kategorii firmy. To już drugi rok z rzędu, w którym triumfują reprezentanci Podlasia. Jakby tego było mało, to wicemistrzami w kategorii rolnicy zostali Dorota i Andrzej Dziekońscy ze wsi Dziękonie (gm. Mońki).

Jakże przyjemnie jest jechać na finał Krajowej Agroligi, kiedy nasi koledzy i koleżanki osiągają ogólnopolskie sukcesy. To chyba nie tylko moje odczucie, ale nas wszystkich.

Do ogrodów Pałacu Prezydenckiego przyjechało z całego Podlasia blisko 300 rolników i agroprzedsiębiorców! Ta liczba robi jeszcze większe wrażenie, gdy porównamy ją z liczbą wszystkich uczestników, których było 800. Tak więc nasi laureaci mogli liczyć na duże wsparcie swoich kolegów i koleżanek.

Przypomnijmy. W XXIV edycji konkursu Agroligi wystartowało ponad 2,5 tys. rolników i firm. Tytuł Mistrza Krajowego Agroligi 2016 w kategorii firma otrzymała Grupa Agrocentrum z Łomży – producent najwyższej jakości pasz dla zwierząt gospodarskich. Grupa Agrocentrum od 20 lat działa na polskim rynku, a w swojej działalności umiejętnie integruje z jednej strony świat nauki, a z drugiej strony producentów żywca i mleka. Natomiast tytuł Wicemistrza w kategorii rolnicy otrzymali Dorota i Andrzej Dziekońscy z Dziękoni, prowadzący ponad 40-hektarowe gospodarstwo rolne, w którym produkcja odbywa się na zasadzie od pola do stołu, a wyrobem finalnym są smaczne, tradycyjne wędliny.

Wróćmy jednak do wyjazdu. We wtorek 20 czerwca o 6 rano wszyscy tradycyjnie zebrali się w Kruszewie-Wypychy na placu firmy Trans-Rol. Tutaj poczęstunek oraz wesołą atmosferę zapewnili Grażyna i Andrzej Remisiewicz. Ich starania wybitnie wspomógł Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, a uczestników wyjazdu powitał Jerzy Leszczyński, marszałek woj. podlaskiego.

Po przywitaniu gości i krótkich przemowach, wsiedliśmy do autokarów. Humory wszystkim dopisywały, bo jechaliśmy wspierać naszych 14

||

Grupa Agrocentrum została Mistrzem Agroligi. Nagrody od Prezydenta odbierają Stanisław i Adam Pietruszyńscy.

mistrzów i wicemistrzów, a do tego pogoda była wyśmienita.

Przed Warszawą, po ok. dwóch godz. jazdy stały punkt wycieczki – krótki przystanek na stacji benzynowej pod Wyszkowem. Szybka kawa, drobny poczęstunek, przebranie się w strój galowy i można jechać pod Pałac Prezydencki.

Przed południem jesteśmy na Krakowskim Przedmieściu. Od 12-tej wpuszczają nas do Pałacu, a już o 13-tej zaczyna się uroczysta Gala.

No i tutaj się działo! Wszyscy mistrzowie i wicemistrzowie otrzymywali oklaski, ale brawa

i okrzyki jakie otrzymali Stanisław i Adam Pietruszyńscy (właściciele Agrocentrum) oraz Dorota i Andrzej Dziekońscy były niewyobrażalne. Połączenie braw, okrzyków i westchnięć – coś pięknego. Nie jednemu się łezka w oku zakręciła jak nasi reprezentanci odbierali dyplomy od Prezydenta. W końcu emocje odpadły, a wrzawa ustała. Zaczął się czas oficjalnych podziękowań i gratulacji.

– Witam Państwa bardzo gorąco – dosłownie i w przenośni – rozpoczął żartobliwie swoje C.D. NA STR. 16

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI

ADOB® Siła nauki Nawozy Basfoliar kompleksowe nawożenie upraw nowoczesna technologia udoskonalona formuła wysoka efektywność lepsza wchłanialność większa przyswajalność mikroelementów szybko odżywiają rośliny i likwidują niedobory biodegradowalne i przyjazne dla środowiska chelatowane nowoczesnym czynnikiem IDHA – światowy patent ADOB®

Basfoliar Basfoliar

34

Basfoliar

6-12-6

Basfoliar

12-4-6+S

www.adob.com.pl 16

36 Extra

||

– Startując w konkursie nie liczyliśmy na to, że uda nam się zostać Mistrzami Podlaskiej Agroligi i Wicemistrzami Krajowej Agroligi. Jest to spore zaskoczenie, ale i bardzo duży zaszczyt. To dla nas ważne, że ludzie doceniają naszą ciężką pracę – mówili ze wzruszeniem Dorota i Andrzej Dziekońscy.

C.D. ZE STR. 14

wystąpienie Andrzej Duda. – Chciałem z całego serca pogratulować zdobytych nagród w konkursie Agroligi, który odbywa się co roku już od ćwierćwiecza. Rola, którą odgrywa w naszym kraju rolnictwo, jest rolą absolutnie nie do przecenienia. Jest ono niezwykle ważne.

Prezydent powiedział również, że dzięki naszym rolnikom Polska jest nie tylko samowystarczalna żywnościowo, ale i rośnie eksport polskiej żywności, który w ubiegłym roku był rekordowy – przekraczając 25 mld euro.

– Chciałbym także podziękować za to, że produkujecie dla nas żywność. Dzięki niej promujecie całą Polskę. Wasza żywność jest po prostu dobra. Jest wytworzona w sposób

nie tylko nowoczesny, ale przede wszystkim bardzo ekologiczny. Wasz trud zasługuje na szacunek, a Wasza działalność na wszechstronne wsparcie ze strony polskiego państwa – podkreślił na koniec swojego przemówienia Andrzej Duda.

Następnie rolnicy i agroprzedsiębiorcy degustowali wyroby i potrawy regionalne oraz zwiedzali ogród i Pałac Prezydencki.

Kolejnym etapem tego uroczystego, ale jakże wesołego dnia było podsumowanie Gali na Auli Kryształowej SGGW. Tutaj był czas na osobiste gratulacje i podziękowania, a także na sesje zdjęciowe, rozmowy towarzyskie i huczną zabawę.

C.D. NA STR. 18

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

17

AKTUALNOŚCI

ADOB® Siła nauki

||

– Jestem bardzo zadowolony ze współpracy z Grupą Agrocentrum. Bardzo się cieszę, że zostali Mistrzami

ADOB®

Zn IDHA

nowoczesny nawóz jednoskładnikowy w formie mikrogranulatu cynk w 100% dostępny dla roślin szybko i efektywnie likwiduje objawy i skutki niedoboru cynku chelatowany nowoczesnym czynnikiem IDHA – światowy patent ADOB® bardzo dobrze rozpuszczalny, brak wytrącania się osadów biodegradowalny i przyjazny dla środowiska zalecany do stosowania prewencyjnego i interwencyjnego

10% cynku

www.adob.com.pl

Krajowej Agroligi, bo w pełni zasłużyli na ten tytuł – uważa Andrzej Zdziarski ze wsi Bagatele (woj. mazowieckie).

C.D. ZE STR. 16

Tutaj udało mi się porozmawiać z naszymi wicemistrzami, a także rolnikami związanymi z Agrocentrum oraz samorządowcami i społecznikami – Andrzejem Remisiewiczem, szefem firmy Trans-Rol i Adamem Niebrzydowskim – dyrektorem ODRu w Szepietowie.

– Gospodarstwo rolne prowadzimy od początku lat 80-tych – mówią Dorota i Andrzej Dziekońscy. – Zaczynaliśmy od 8 ha, teraz mamy ich 47. Nie jest to dużo, ale wiadomo, że w naszym regionie o ziemię nie jest łatwo. Na początku mieliśmy trzodę i bydło,

a z czasem ukierunkowaliśmy się tylko na trzodę. Jest to jednak trudny rynek, a wahania są duże. Zaczęliśmy zastanawiać się, jak zwiększyć dochód w gospodarstwie i wpadliśmy na pomysł, że otworzymy ubojnię. To pozwoliło nam sprzedawać produkt półprzetworzony. Pomysł wypalił, przynosząc odpowiednie profity. Kolejny krok w rozwoju gospodarstwa był w roku 2012. Podczas wycieczki do Austrii (zorganizowanej przez ODR) odwiedzaliśmy gospodarstwa, które przetwarzają swoje produkty. To była dla nas inspiracja. Otworzyliśmy C.D. NA STR. 20

||

– Na SGGW, gdzie odbywa się Gala Krajowej Agroligi, jestem „u siebie’, bo tutaj gdzie stoimy, w 1987 r. skończyłem Wydział Ekonomiczno-Rolniczy. Bardzo się cieszę, że właśnie z tego miejsca mogę pogratulować wszystkim Mistrzom i Wicemistrzom – mówił Józef Zajkowski, wójt gminy Sokoły. – Laureaci Agroligi to jest elita środowiska. Z kolei Ci, którym się nie udało, starają się im dorównać. To jest bardzo ważne, bo na tym polega rozwój. To jest rodzaj takiej pozytywnej olimpiady.

18

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI

||

Podlascy rolnicy i agroprzedsiębiorcy przed Pałacem Prezydenckim.

C.D. ZE STR. 18

masarnię i od 2013 produkujemy wędliny.

Obecnie znowu rozbudowujemy zakład – mówią na koniec dumni Wicemistrzowie.

Na uroczystościach było też wielu rolników współpracujących z Grupą Agrocentrum. Jednym z nich był Andrzej Zdziarski z miejscowości Bagatele (gm. Wąsewo, pow. Ostrowski).

– Prowadzę gospodarstwo rodzinne. Posiadamy ok. 80 ha. Ukierunkowani jesteśmy na bydło mleczne. Posiadamy ok. 100 krów mlecznych, a całe stado liczy ponad 200 sztuk – mówi rolnik. – Współpracuję z Grupą Agrocentrum od kilkunastu lat. Zaopatruję się u nich w pasze pełnoporcjowe. Dla nich także odsprzedaję nadmiar swoich zbóż. Od samego początku obsługa w firmie była w pełni profesjonalna. Mogę ją polecić wszystkim gospodarzom – gwarantują jakość, a do tego są firmą polską.

I tym sposobem minął cały, jakże udany dzień. Wszystko co dobre ma swój początek, ma też i swój koniec. Tak więc i nasza roztańczona i rozśpiewana „podlaska rodzina” przed północą wsiadła do autokarów i wyruszyła w drogę powrotną.

Na koniec chciałbym raz jeszcze złożyć gratulacje dla wszystkich laureatów a także dla organizatorów. To była wesoła, ale także wzruszająca i jakże integrująca środowisko rolnicze wycieczka, którą będę pamiętał bardzo długo.

Tekst i Fot. Szymon Martysz

20

QQ Andrzej Remisiewicz,

Trans-Rol, Kruszewo-Wypychy

Takiej Gali jak tegoroczna jeszcze nie było!

W 2011 r., gdy to nasza firma Trans-Rol została Mistrzem Krajowym AgroLigi, uczestniczyło w niej łącznie 200 osób, w tym 70 z Podlasia. W 2016 r., dzięki naszemu zaangażowaniu, było już 600, w tym 170 z Podlasia. Ten rok jest rekordowy – w Pałacu Prezydenckim było 800 osób, w tym prawie 300 z woj. podlaskiego.

Dlaczego to robię? Bo kocham Polskę i Polaków.

Dostrzeżenie naszych osiągnięć na szczeblu centralnym pozwoliło mi na wstąpienie w skład zarządu Stowarzyszenia AgroBiznes Klub prowadzącego działalność w kraju i poza jego granicami.

Jego celem jest nieustanne przyczynianie się do rozwoju i unowocześniania rolnictwa oraz działów gospodarki związanych z rolnictwem. Celem szczegółowym jest tworzenie stałych mechanizmów kontaktów i konsultacji z najwyższymi organami władzy ustawodawczej i administracji publicznej.

Realizowałem go sumiennie i dzięki nam od 2011 r. ponad 2 tys. mieszkańców naszego województwa uczestniczyło, w formie zorganizowanych grup, w wydarzeniach z udziałem reprezentantów najwyższych władz. Były to m.in. odbywające się corocznie w Warszawie: Noworoczna Gala Agrobiznesu w SGGW, Smaczna Polska, Gala Agroprzedsiębiorca RP, Gala Krajowej Agroligi w Pałacu Prezydenckim, dwudniowe Dożynki Prezydenckie w Spale, konferencje i konsultacje z przedstawicielami władz krajowych i Unii Europejskiej oraz wizyty studyjne w wiodących gospodarstwach w kraju i za granicą. Jesteśmy nie tylko biernymi uczestnikami, ale też organizatorami wydarzeń w woj. podlaskim. Zawsze pamiętamy, z jakiego regionu pochodzimy, dbamy o jego promocję i wizerunek oraz dążymy do zmiany opinii o Podlasiu, jako o Polsce B. Działamy społecznie, nie dla „biznesu”. Pracując w otoczeniu sektora rolniczego widzę, na co dzień jak ciężką i odpowiedzialną pracę wykonują rolnicy, w wielu przypadkach są to całe rodziny. Często taki jedno- lub dwudniowy wyjazd jest jedyną odskocznią od trudności i problemów dnia codziennego. Szkoda, że właściciele gospodarstw rolnych z powodu braku czasu nie zawsze mogą sobie na to pozwolić.

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI Dni Pola w Szepietowie-Wawrzyńcach

W teorii i praktyce

Już po raz czwarty na Podlasiu odbyły Dni Pola. Zorganizowane przez Procam, Grupę Agrocentrum, Grupę Azoty oraz gospodarstwo rolne Łukasza Roszkowskiego pokazy odwiedziło kilkuset rolników.

Czerwcowe Dni Pola organizowane są w całej Polsce od wielu lat. Ich zadaniem jest przedstawienie rolnikom nowoczesnych rozwiązań z zakresu nasiennictwa, nawożenia i odchwaszczania upraw. Program spotkania podzielony jest na dwie części – teoretyczną z wykładami oraz praktyczną na poletkach doświadczalnych.

Jednym z pierwszych tematów poruszanych na Dniach Pola były „Jesienne zabiegi agrotechniczne”, które przedstawił Grzegorz Malesiński, główny specjalista ochrony i nawożenia firmy Procam. Swój wykład zaprezentował także Michał Grześkowiak, dyrektor działu nasiennictwa, który opowiadał na temat

||

Od lewej: Łukasz Roszkowski, właściciel gospodarstwa oraz Janusz Łanczkowski, kierownik oddziału Białystok w firmie Procam.

odmian rzepaku i pszenic. Oprócz tego, w części teoretycznej, opisano sytuację fitosanitarną (dotyczącą zapobiegania chorobom roślin oraz likwidowania zagrożeń, jakie niosą one dla zdrowia człowieka) na polach w 2017 r.

Podczas wykładów udało nam się porozmawiać z Łukaszem Roszkowskim, współorganizatorem spotkania i właściciela gospodarstwa o powierzchni 120 ha.

C.D. NA STR. 24

||

– Jeżeli chodzi o przygotowanie cieczy użytkowych stosowanych w opryskach ziemniaków, chciałbym przedstawić produkt firmy SDP o nazwie Antypiana, który służy do tłumienia piany w opryskiwaczach – wyjaśnia Michał Dąbrowski z firmy Procam. – Dawkowanie to 14 ml środka na 1000 l cieczy, co sprawia, że produkt jest bardzo ekonomiczny. Antypiana ułatwia pracę, ponieważ dzięki niej ciecz bardzo dobrze się miesza w zbiorniku, nie mamy też problemów z wypryskaniem cieczy roboczej na polu. Zyskujemy więc na ekonomii, a także na czasie.

22

||

Dużym zainteresowaniem cieszył się pokaz płynnego nawożenia RSM, który poprowadził Marcin Matejuk, regionalny przedstawiciel terenowy Grupy Azoty.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

23

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 22

– W prowadzenie mojego gospodarstwa zaangażowana jest praktycznie cała rodzina.

Rolnictwem zajmuję się od urodzenia i jest to moja pasja. Z firmą Procam współpracuję od pięciu lat. Ich doradztwo jest na bardzo wysokim poziomie. Razem też organizujemy Dni Pola, czyli spotkania na których można zdobyć wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat upraw polowych. Przygotowania do tej imprezy czynimy praktycznie cały rok – od zasiewów po zbiór i ważenie. Wszystko musi być idealnie wykonane – mówi młody gospodarz.

W tym roku na polach pod Szepietowem zasiane były różne – znane i mniej znane odmiany pszenicy. Testowane były także zupełnie nowe odmiany rzepaku, które nie są jeszcze zarejestrowane. Jak mówi Pan Łukasz – tegoroczne zasiewy wyglądają bardzo obiecująco.

||

– Posiadam 200-hektarowe gospodarstwo specjalizujące się w produkcji roślinnej.

Na Dniach Pola jestem już czwarty raz. Impreza rozwija się w dobrym kierunku. Polecam wszystkim rolnikom, aby korzystali z tego typu pokazów, bo jest to świetny sposób na pogłębienie swojej wiedzy oraz na wymianę doświadczeń polowych – mówi Daniel Oniśko, gospodarz z Turośni Dolnej.

24

||

Organizatorem Dni Pola jest firma Procam oraz gospodarstwo rolne Łukasza Roszkowskiego. W tym roku wspierają ich: Grupa Agrocentrum z Łomży i Grupa Azoty z Tarnowa.

Jedną z uczestniczek spotkania była Karolina Kostro, rolniczka ze wsi Dąbrowa-Dołęgi (gm. Szepietowo). Jej gospodarstwo rodzinne specjalizuje się w uprawie kukurydzy na ziarno.

– Przybyłam na Dni Pola w poszukiwaniu informacji na temat nowych odmian kukurydzy. Cała impreza jest bardzo dobrze zorganizowana, wszystkie najważniejsze wiadomości są podawane w przystępnej formie. Jestem przekonana, że zdobyta wiedza pomoże nam w osiąganiu wyższych plonów – uważa pani Karolina.

Po części teoretycznej odbyła się prezentacja plonowania pszenicy i rzepaku na poletkach doświadczalnych. Tutaj rolnicy mogli przekonać się jak w praktyce wyglądają różnice pomiędzy poszczególnymi odmianami oraz dowiedzieć się o skuteczności prowadzenia w terminie zabiegów agrotechnicznych.

O podsumowanie czwartej edycji Dni Pola poprosiliśmy Janusza Łanczkowskigo, kierownika oddziału Białystok w firmie Procam.

– W tym roku w Szepietowie-Wawrzyńcach pogoda jest znakomita. Frekwencja zeszłoroczna, czyli 400 odwiedzających, została przekroczona, więc jesteśmy bardzo zadowoleni. Chciałbym też zaznaczyć, że rolnictwo na Podlasiu stoi na bardzo wysokim poziomie.

Jest w czołówce jeżeli chodzi o plony. Pomimo że gleby są lekkie, to mają dobre podsiąkanie.

Do tego w tym roku jest sprzyjający rozkład opadów. Każdy gospodarz na Podlasiu, który

pilnuje swoich upraw i stosuje odpowiednie zabiegi agrotechniczne, uzyska dobre plony – mówi specjalista.

Podczas całej imprezy organizowane były również liczne konkursy, wśród których losowano m.in. dwie wycieczki do Hiszpanii.

Po części teoretycznej oraz części praktycznej wszyscy udali się na wspólne biesiadowanie przy grillowanym jedzeniu oraz muzyce „puszczanej” przez Karola Falkowskiego.

Tekst i Fot. Szymon Martysz

||

Uczestnicy pokazów polowych – Marek Roszkowski i Karolina Kostro.

PODLASKIE AGRO

POTĘGA

URODZAJU

NAWOZY Z PUŁAW To Azot decyduje o Twoim plonie • Stabilna jakość nawozów wynikająca z ponad 50 lat doświadczeń • Różnorodność opakowań dostosowanych do potrzeb odbiorców • Rozwinięta logistyka samochodowa i kolejowa • Polityka cenowa skorelowana z trendami europejskimi • Odpowiedzialność biznesowa • Obsługa po sprzedaży: wizyty u dystrybutorów i rolników, doradztwo fachowe i szkolenia

AUTORYZOWANY DYSTRYBUTOR

STAN-ROL Bogusław Stankiewicz 19-124 Jaświły 73 tel: 85 716 82 51, 85 716 83 32, fax: 85 716 88 96 stan-rol@tlen.pl | www.stan-rol.pl

AKTUALNOŚCI

||

Zadaniem Agroligi jest popularyzacja najlepszych gospodarstw i firm związanych z agrobiznesem. Na głównym planie Wioletta i Radosław Budlewscy- laureaci Podlaskiej Agroligi 2017.

5

lipca odbył się uroczysty finał

Podlaskiej Agroligi 2017

Podlascy liderzy

Wioletta i Radosław Budlewscy ze wsi Wojny Pietrasze w gm. Szepietowo zostali Mistrzami tegorocznej edycji Podlaskiej Agroligi w kategorii rolnicy. Wśród firm Mistrzem została Karczma pod Sokołem i Sklep pod Sokołem z Sokółki, należące do Izabeli i Łukasza Ancypo. Zwycięzcy będą reprezentowali województwo podlaskie w konkursie krajowym.

Wioletta i Radosław Budlewscy prowadzą gospodarstwo o po- w składzie której znajdują się przedstawiciele Stowarzyszenia Agrowierzchni 95 hektarów ukierunkowane na produkcję trzody chlewnej BiznesKlub, Wydziału Rolnictwa PUW w Białymstoku, Departamentu w cyklu zamkniętym. Ich stado liczy sto sztuk – są to maciory rasy Rolnictwa i Obszarów Rybackich UM Województwa Podlawpb x pbz. Gospodarze w ciągu roku sprzedają 2500 sztuk tuczni- skiego, Podlaskiej Izby Rolniczej i PODR w Szepietowie. ków. W chowie trzody chlewnej gospodarstwo wyróżnia się wysokimi MaSz, Fot. PODR, Podlaskie Agro standardami przestrzegania zasad bioasekuracji. Państwo Budlewscy prowadzą także produkcję roślinną w oparciu o najnowsze rozwiązania technologiczne.

Tytuł I Wicemistrza Podlaskiej Agroligi 2017 Podczas Podlaskiej AgroLigi 2017 odznakę zdobyli Aleksandra i Grzegorz Dąbrowscy z Żu„Zasłużony dla rolnictwa” odebrała Jolanta Puczel. Pani Jolanta od 2003 r. pracuje robic (gm. Dziadkowice), zajmujący się hodowlą w COBORU SDOO w Krzyżewie na stawierzchowców, a II Wicemistrzem zostali Barbara i Dariusz oraz Katarzyna i Krzysztof Filipkowscy nowisku kierownika działu badawczo – ze wsi Kiełcze Kopki (gm. Kolno), specjalizujący doświadczalnego oraz jest wykładowcą się w produkcji mleka krowiego. w Wyższej Szkole Agrobiznesu w Łomży.

Wśród firm najwyższe podium zajęli Izabela – Całą swoją dotychczasową pracę zai Łukasz Ancypo, właściciele Karczmy pod Sokowodową poświęciłam doświadczalnictwu odmianowemu oraz działalności popularyłem i Sklepu pod Sokołem. Przedsiębiorcy postawili na tradycyjne wyroby mięsne: wędliny, zującą naukę. Z wielką satysfakcją przyjmuję mięsiwa, kiełbasy, pasztety, rolady oraz wyroby Honorową Odznakę Zasłużonego dla Rolnictwa. Płynie garmażeryjne. Ich sztandarowe produkty to Kumona nie tylko ze świadomości rangi tego odznaczenia, ale przede wszystkim z wiedzy jak wybitni są ludzie, którzy te odznaczenie piak Podlaski i Kindziuk Sokólski. Natomiast tytuł przyznali i którzy je przedtem otrzymali. Wiem, że nie było by mnie wicemistrza trafił do Zakładu Obsługi Rolnictwa tutaj, żeby nie inicjator tego odznaczenia – Andrzej Remisiewicz, Birawit ze Szczuczyna. któremu bardzo dziękuję za to, że z pośród tylu wspaniałych ludzi Przypomnijmy. O tytuł Mistrza mogą ubiegać dostrzegł moją osobę i tym czym zajmuję się zawodowo. Moje się gospodarstwa i firmy z zamkniętymi inwestyodznaczenie jest zasługą wieli ludzi współpracujących na co dzień cjami, zadbane, wyróżniające się estetyką, których ze mną – mówiła ze wzruszeniem Jolanta Puczel. efekty produkcyjne, stosowane technologie i wyniki wyróżniają się w skali województwa i kraju.

Gospodarstwa i firmy ocenia komisja konkursowa, 26

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

BETON TOWAROWY I PREFABRYKATY ŚCIANKI OPOROWE

RUSZTA DLA TRZODY CHLEWNEJ

OBCIĄŻNIKI KORYTA PASZOWE

KR

ÓT K RM IE RE IN AL Y IZ AC JI TE

RUSZTA DLA BYDŁA

PODLASKIE AGRO

27

AKTUALNOŚCI

Gotowi? Start!

Relacja z konkursu

w dojeniu sztucznej krowy

Ponad 100 osób – kobiet, mężczyzn i dzieci – wystartowało w mistrzostwach w dojeniu sztucznej krowy.

Ko n k u r s z o r g a n i z o w a ło Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt z Poznania. Zabawa odbyła się podczas odpustu w Waniewie, w gm. Sokoły.

Do udziału w rywalizacji zgłosiło się 45 kobiet i 62 mężczyzn.

Poziom był naprawdę wysoki

… ale była też i prawdziwa rywalizacja

Była zabawa i śmiech...

28

Wśród mężczyzn wygrał Maciej Karpiński, który w 30 sek. wydoił 1771 ml. Mistrz w nagrodę dostał wkrętarkę Bosch.

Fot. CKB Sokoły, WCHiRZ

Wśród kobiet zwyciężyła Marta Tomaszewska – jej wynik to 1267 ml. Za swój trud otrzymała multicooker Philips.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

29

AKTUALNOŚCI Nowoczesne

preparaty mlekozastępcze z zachowaniem

Tradycji

Mleko z Mleka!

firmy

Agro Netzwerk Polska

Od wielu, wielu lat naukowcy, jak i firmy produkujące Preparaty Mlekozastępcze dla zwierząt, próbują odkryć „złoty środek”, czyli produkt lub surowiec, który jest w stanie najlepiej zastąpić mleko matki w odchowie młodych zwierząt. Na odwieczne pytanie hodowlane: „Co może najlepiej zastąpić mleko matki w odchowie?” znalazła odpowiedź polska firma Agro Netzwerk z Łowicza!

Pracownicy firmy Agro Netzwerk, dzięki 30-letniemu doświadczeniu w produkcji preparatów mlecznych w USA, Niemczech czy Holandii i wielu testom przeprowadzonym przez ostatnie lata, dowiedli iż: MLEKO w odchowie zwierząt najlepiej może zastąpić MLEKO!!!

I tą dewizą „Mleko z Mleka” kieruje się firma Agro Netzwerk, która w nowo wybudowanej pod Łowiczem Wytwórni Preparatów Mlecznych rozpoczęła produkcję preparatów zastępujących mleko matki dla zwierząt (głównie cieląt i prosiąt).

W wytwórni produkowane są nowoczesne preparaty mleczne, których głównym komponentem jest Pełnotłuste Mleko w proszku i Odtłuczone mleko w proszku. Oczywiście z pełnym zachowaniem istoty stosowania preparatów mlekozastępczych, czyli zastąpienie pod względem żywieniowym mleka matki, ale przy znacznie niższych kosztach!

Od otwarcia Wytwórni Preparatów Mlecznych minęło zaledwie kilka miesięcy, a rynek już mówi o nowych produktach, które wyróżniają się na tle tego, co możemy spotkać w kraju.

W Agro Netzwerk wytwarzane są wyłącznie produkty oparte na komponentach BEZ GMO. Stały nadzór laboratoryjny zarówno surowców, jak i wyrobów gotowych prowadzi renomowana firma J.S.Hammilton.

Aktualnie Agro Netzwerk zawarł już kilka umów (tzw. wpisanie producenta na listę Bez GMO) z krajowymi mleczarniami, jest też

w trakcie negocjacji z pozostałymi mleczarniami, które takiej umowy wymagają. Umożliwi to dystrybutorom produktów Agro Netzwerk zaopatrywanie hodowców produkujących mleko w żywieniu BEZ GMO. Produk t y wolne od GMO są droższe ze względu na większy znacząco koszt surowcowy. W związku z tym pracownicy firmy otrzymują także wiele zapytań zarówno od producentów mleka w systemie żywienia z GMO, jak i od hodowców zajmujących się wyłącznie opasem opartym na preparatach mlekozastępczych „konwencjonalnych”.

Dla tych klientów do końca sierpnia Agro Netzwerk, w oddzielnym zakładzie, uruchomi produkcję wybranych preparatów mlekozastępczych „konwencjonalnych”.

Aktualna oferta produktów firmy pod markami MILK of MILK (Mleko z mleka) oraz MAXFUTTER jest bardzo szeroka. Zawiera produkty mleczne dla cieląt do stosowania nawet już od drugiego dnia życia oraz dla starszych cieląt.

Dla najmłodszych cieląt produkty są produkowane w technologii INSTANT, a w produktach dla starszych cieląt stosowana jest wersja Tradycyjna z siemieniem lnianym.

Głównie stosowana jest mąka z lnu tłoczonego na zimno i mąka z pełnego ziarna lnu.

Tak i pr o duk t na p o c z ątku trudniej się rozpuszcza niż powszechne preparaty z poekstrakcyjnym makuchem lnianym, ale jest zdecydowanie lepsz ym prozdrowotnym produktem. Wystarczy chwilę zaczekać i już po kliku minutach mleko zaczyna się „kleić”, co sprawia, że doskonale spełnia tradycyjną rolę ochrony przewodu pokarmowego.

Na okres jesienno-zimowy wszystkie produkty dla cieląt standardowo mają podwyższany poziom energii, aby ograniczyć u cieląt starty masy na pokrycie ciepłoty ciała.

Ze względu na posiadane zaplecze surowcowe, jak i technologię produkcji Wytwórnia Preparatów Mlecznych jest w stanie w yprodukować, poza standardową ofertą, dowolny preparat mleczny o prawie dowolnych parametrach. Dzięki temu jest w stanie spełnić wszelkie wymagania klienta i przygotować produkt na miarę jego oczekiwań.

Aktualnie w firmie Agro Netzwerk trwa systematyczna rozbudowa sieci dystrybucji.

Z tego względu producent preparatów mlekozastępczych zaprasza dystrybutorów oraz mleczarnie do współpracy.

ARTYKUŁ REKLAMOWY

Agro Netzwerk tel. 46 830 20 70 662 095 096 bok@agronetzwerk.eu

30

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

31

BUDOWNICTWO INWENTARSKIE

Nowa obora wykonana została przez firmę Hale Sokoły. Według gospodarzy hala łukowa jest kilkukrotnie tańsza niż inne technologie, z których wznosi się budynki inwentarskie.

W gminie Sokoły

powstała pierwsza obora w technologii hali łukowej

Przemyślana inwestycja Kruszewo-Wypychy to miejscowość, którą zna chyba każdy podlaski gospodarz i agroprzedsiębiorca. Często tutaj zagląda również redakcja Podlaskiego Agro. Tym razem jednak trafiliśmy do tej urokliwej wsi nie ze względu na rolniczy wyjazd, ale po to by odwiedzić rodzinne gospodarstwo państwa Pietruczak.

Gospodarstwo prowadzą Emilia i Grzegorz Pietruczak wraz z synami – dziesięcioletnim Pawłem i dziewięcioletnim Wojtkiem. Wspierają ich seniorzy – Joanna i Henryk Pietruczak. Rolnicy posiadają 30 ha własnych i 30 ha dzierżaw – 10 ha zajmuje kukurydza, 20 ha to użytki zielone, reszta areału przeznaczona jest na zboża. Stado gospodarzy liczy ponad 90 sztuk. Obecnie rolnicy wybudowali nową oborę w technologii hali łukowej.

– Rodzina państwa Pietruczak to nie tylko rolnicy, ale także działacze społeczni – mówi Józef Zajkowski, wójt gminy Sokoły. W trakcie budowy obory wielokrotnie odwiedzałem gospodarzy. Przyglądałem się właśnie tej nowoczesnej i ekonomicznej technologii.

Po namyśle zdecydowaliśmy się wykorzystać te rozwiązanie przy budowie hal przeznaczonych na targowisko (dom aukcyjny), które powstanie w Sokołach.

Wykonawcą budynku inwentarskiego jest firma Hale Sokoły z miejscowości Noski Śnietne.

– Obora została wzniesiona w przeciągu ok. dwóch miesięcy. Konstrukcja została posadowiona na 100 cm fundamencie. Następnie 34

zamontowano słupki półokrągłe (skręcone wcześniej na ziemi), do których przykręcono „łatami” blachę trapezową. Na samej górze zainstalowaliśmy świetlik kalenicowy. Konstrukcja od wewnątrz została zaizolowana pianką natryskową o grubości ok. 5-6 cm – mówi Wojciech Czajkowski, współwłaściciel firmy Hale Sokoły.

Zbudowana obora ma wymiary 14x40 m oraz wysokość 7 m (w kalenicy). Została zaprojektowana na 56 stanowisk w systemie uwięziowym. W budynku zastosowano świetlik dachowy oraz dojarkę przewodową marki Euromilk. Wszystkie materiały związane z powstaniem i wyposażeniem hali dostarczyła firma Trans-Rol z Kruszewa-Wypychy.

Zaletą obory wybudowanej w systemie hali półokrągłej jest łatwa możliwość rozbudowy obory, którą można „wydłużać”. Sprawdza się to w momencie, gdy gospodarze chcą powiększyć swoje stado i tym samym dodać nowe stanowiska.

– Robi się to łatwo i szybko. Aby powiększyć halę półokrągłą wystarczy zdjąć szczyt.

Wówczas długość obory można zwiększać praktycznie bez końca – zapewnia wykonawca.

Wróćmy jednak do rolników. Henryk Pietruczak, senior rodu, w 1972 r. przejął po mamie majątek z areałem 8 ha ziemi. Było to gospodarstwo wielotorowe, liczące kilkanaście zwierząt.

– Starałem się iść z koniunkturą. Jak były dobre czasy na bydło, to hodowałem bydło, jak były dobre czasy na trzodę, to hodowałem trzodę chlewną. Później był też odchów byków opasowych – od małego cielaczka do 350 kg – wspomina pan Henryk.

W 2006 r. państwo Pietruczak zdecydowali się zakupić stado mamek rasy limousine.

Nie było to jednak zbyt mocno opłacalne, więc głównym dochodem gospodarstwa był w dalszym ciągu odchów opasów. Całe stado liczyło wówczas ok. 100 sztuk.

– Zmiany hodowlane nastąpiły w 2014 r. – wyjaśnia Emilia Pietruczak. – Trzy lata temu teściowie przepisali nam gospodarstwo. Mieliśmy wówczas około setki byków opasów.

W tym samym roku moi rodzice – Anna i Henryk Moczulscy – również przekazali nam swój majątek z inwentarzem, czyli z dwunastoma C.D. NA STR. 36

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

Idealny wóz do balotów

Blattin Fakty: Wóz poziomy radzi sobie z balotami Zalety wozów poziomych: Opatentowany system rozdrabniająco-mieszający FREE FLOW MIX® 2+2.

Perfekcyjne rozdrabnianie balotów, nawet suchych, dzięki dużej ilości noży.

Zredukowany do 50% czas mieszania w stosunku do wozów pionowych.

50% oszczędności mocy i paliwa w stosunku do wozów pionowych.

Zobacz jak KING radzi sobie z balotem na www.wozy-paszowe.pl

Blattin Polska sp. z o.o. tel.: +48 602 643 993; e-mail: blattin_technika@blattin.pl; www.wozy-paszowe.pl

PODLASKIE AGRO

Blattin Polska sp. z o.o. tel.: +48 608 301 907; e-mail: blattin@blattin.pl; www.blattin.pl

35

BUDOWNICTWO INWENTARSKIE C.D. ZE STR. 34

krowami mlecznymi i czterema jałówkami wysokocielnymi.

Od tego wszystko się zaczęło. Gospodarze mieli stado podstawowe, więc nie musieli zaczynać od zera. Rolnicy postanowili więc ukierunkować swoje gospodarstwo jedynie na produkcję mleka. Wymagało to jednak od Emilii i Grzegorza dostosowania starszych obór pod potrzeby krów mlecznych.

– Zaczęliśmy dokupywać małe jałówki, które odchowywaliśmy sami. Wszystko co teraz mamy pochodzi wyłącznie z naszego chowu – mówi pan Grzegorz. – Obecnie nasze stado liczy 93 sztuki, z tym, że dojnych jest prawie 40.

Młodzi gospodarze ciągle się rozwijają i stąd niespełna pół roku temu decyzja o całkowicie nowej oborze.

– Chcieliśmy powiększać stado, chcieliśmy zwiększać wydajność. Dlatego potrzebowaliśmy nowoczesnej obory. Wiadomo, że niefunkcjonalna i niedostosowana do współczesnych wymagań obora jest bardzo uciążliwa dla rolnika. A krówki przecież także potrzebują odpowiedniego mikroklimatu – mówi pani Emilia.

Wydajność stada to ok. 8.000 litrów, ale trzeba pamiętać, że gospodarze dopiero od trzech lat zajmują się produkcją mleka, więc jest to wynik bardzo przyzwoity.

– Nasze wydajności jeszcze nie są takie duże. Zaczynaliśmy zaledwie trzy lata temu, mieliśmy ograniczone możliwości. Dopiero budujemy stado. Weszliśmy też pod ocenę.

Współpracujemy z firmą Wipasz i dzięki ich żywieniowcom, którzy zawsze służą radą, ciągle zwiększamy produkcję i jakość mleka.

Mamy też kilka dobrych jałówek, więc wciąż czekamy na dobre wyniki – dodaje Grzegorz Pietruczak.

Gospodarze zdecydowali się na hodowlę w systemie uwięziowym.

– Nie byliśmy zbyt przekonani do obory wolnostanowiskowej – zaznacza pan Henryk.

– Wydaje się, że tam krowy nie są tak szczegółowo dopatrzone. Przy uwięziówce są też mniejsze koszty obsługi – od razu wiem czy zwierzę odpowiednio je zadane pasze, czy też ich nie je. Natomiast zasuszone krowy przeprowadzane są na głęboką ściółkę, gdzie odbywa się poród. Znacząco niższe też okazały się koszty budowy obory. Być może już odchodzi się od hodowli uwięziowej, jednak nam ten system przypadł do gustu.

Park maszynowy rolników jest bardzo nowoczesny. Kilka lat temu zakupili ciągnik Claas, a w ubiegłym roku Zetora z ładowaczem czołowym. Do tego jest też dobra owijarka 36

||

Od lewej: Henryk i Joanna oraz Grzegorz i Emilia Pietruczak.

oraz kombajn zbożowy. Obecnie najpilniejszą sprawą dla gospodarzy jest zakup wozu paszowego.

– Co od razu widać, i co jest bardzo ważne, to fakt, że państwo Pietruczak dokonują przemyślanych inwestycji. Inwestują spokojnie, ale głównie w nowe maszyny, które służą im przez wiele lat – mówi Andrzej Remisiewicz, właściciel firmy Trans-Rol. Wśród planów związanych z nową oborą gospodarze chcą zamontować stację paszową oraz went ylator y. Wybierają też materiał legowiskowy – zastanawiają się między gumowymi matami, a ściółką z wapna i słomy.

– W przyszłości będziemy też z pewnością powiększać stado. Obora ma 56 stanowisk i wszystkie chcemy obsadzić krowami dojnymi.

Będzie to optymalna ilość, która pozwoli nam funkcjonować na naszym areale bez potrzeby zakupów paszy – mówi pan Grzegorz.

||

W gospodarstwie chętnie pomagają też dzieci.

Na zdjęciu: syn Wojtek (9 lat) i siostrzenica Justyna (7 lat).

Gospodarze w najbliższym czasie będą też remontować stare obory, które przeznaczą na odchów cieląt. Zapewnienie odpowiedniego dobrostanu całemu stadu jest ważnym priorytetem dla mieszkańców Kruszewa-Wypychy. Trzymamy zatem kciuki, aby wszystkie plany doszły do skutku.

Tekst i Fot. Szymon Martysz

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

37

HODOWLA

Z wizytą w Wólce Karwowskiej w gm. Bargłów Kościelny

Nie samą pracą

Podwojenie obszaru gospodarstwa i rozwinięcie profesjonalnej hodowli bydła, zaczynając od kilkunastu sztuk, robi duże wrażenie. Jeśli do tego dodamy aktywne uczestnictwo we władzach samorządowych oraz życie rodzinne, możemy zacząć się zastanawiać, jak można ze sobą pogodzić wszystkie te obowiązki. Chcąc sprawdzić, jak to jest możliwe, nasza redakcja postanowiła odwiedzić Iwonę i Bogdana Sienkiewiczów w ich gospodarstwie.

Do gospodarstwa we wsi Wólka Karwowska (gm. Bargłów Kościelny) dotarłem akurat, kiedy pan Bogdan prowadził rozmowę o sprzedaży kilku swoich jałówek. Jak się później dowiedziałem, jest to ważne, lecz nie jedyne źródło jego utrzymania.

– Posiadam obecnie 55 krów mlecznych – mówi Bogdan Sienkiewicz. – A całe stado liczy ok. 140 sztuk, wliczając w to jałówki i cielęta, które hoduję właśnie na sprzedaż.

Jednak głównym źródłem przychodów gospodarstwa jest sprzedaż mleka. Gospodarz współpracuje z mleczarnią Mlekpol w Grajewie. Średnia wydajność krów w gospodarstwie szacowana jest na ok. 10 tys. l., a w skali roku gospodarz oddaje 490 tys l. mleka. Bardzo sobie chwali warunki, na których się opiera kontakt z mleczarnią. Wypłaty są realizowane regularnie, a ceny za dostarczony produkt są stosunkowo wysokie. Za litr mleka obecnie otrzymuje 1,40 zł netto. Jest to duża poprawa 38

w porównaniu z ostatnimi miesiącami, jeszcze przed podwyżkami, kiedy produkcja balansowała na granicy opłacalności. Na szczęście pan Bogdan nie przeinwestował w gospodarstwo, nie musiał martwić się zbyt wysokimi ratami kredytu. Hodowca jednak w pełni rozumie ciężką sytuację innych rolników, którzy jeszcze do niedawna nie mogli z tego powodu spokojnie spać.

– Wszystko sprawnie działa, bo dobrze się uzupełniamy – mówi Iwona Sienkiewicz. – Ja zajmuję się dobieraniem buhajów do krycia krów i jałówek, natomiast mąż przeprowadza zabiegi inseminacji.

Z programu PROW w 2009 r. udało się pozyskać fundusze na nowe maszyny rolnicze (m.in. kosiarkę, przewracarkę, ciągnik), ale głównymi inwestycjami był zakup ziemi. Posiadanie własnych gruntów pan Bogdan uważa za podstawę, na której można się oprzeć, aby pozostać niezależnym od niesprzyjających warunków

||

Bogdan Sienkiewicz to znany w regionie hodowca

i działacz samorządowy.

na rynku i wahaniach koniunktury. W ciągu 17 lat samodzielnego gospodarowania udało się rozwinąć hodowlę od posiadanych 13 sztuk, które otrzymał od swoich rodziców po ślubie w 2000 r., do obecnego stanu. Wystarczyły drobne modernizacje w oborze. Całe gospodarstwo na początku liczyło niecałe 30 ha użytków rolnych. Jednak dzięki poniesionym inwestycjom udało się je rozbudować do obecnych 73 ha, z czego 67 jest własnych, a reszta to dzierżawy. Na polach uprawiane są głównie trawy oraz kukurydza na kiszonkę, a na 13 ha zasiane jest pszenżyto przeznaczone do żywienia bydła. Całość produkcji roślinnej została podporządkowana hodowli bydła.

– Część paszy specjalistycznej kupuję w Agrocentrum w Grajewie od doradcy C.D. NA STR. 40

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

39

HODOWLA

||

Po drobnych modernizacjach obora w gospodarstwie pomieści ponad 50 sztuk bydła.

C.D. ZE STR. 38

żywieniowego Wojciecha Augustynowicza – mówi gospodarz. – Współpracuję z nimi od wielu lat. Zazwyczaj kupuję pełnoporcjową paszę dla krów mlecznych, preparaty mlekozastępcze oraz, co jest nowością, witaminy dla krów w wodzie z firmy AquaBlend. Dzięki

temu rozwiązaniu mam gwarancję, że całość dawki zostanie przez nie przyjęta.

System polecany przez firmę AquaBlend polega na automatyzacji dozowania dodatków mineralnych, witaminowych, ziołowych i energetycznych poprzez rozprowadzenie ich w wodzie pitnej. Dzięki niemu osiągamy dużo większą dokładność w ich dozowaniu,

w porównaniu z tradycyjnym systemem indywidualnej suplementacji (w mieszankach TMR czy w mieszankach paszowych). Metoda ta jest też dużo bezpieczniejsza dla zwierząt.

Stosowanie dodatków żywieniowych w formie płynnej pozwala na efektywniejsze ich wchłanianie oraz operowanie niższymi dawkami drogich surowców.

Działanie systemu dozującego nie jest zbyt skomplikowane. Krowa, korzystając z poidła, uruchamia pobór wody. Wówczas czujnik przesyła impuls do pompy dozującej. Następnie z pojemnika zasysany jest produkt, który wtryskiwany jest do instalacji wodociągowej.

Tam następuje wymieszanie z wodą i dostarczenie premiksów rurami do poidła.

W gospodarstwie planowane było też dalsze rozwinięcie produkcji i modernizacja obory.

Był już nawet gotowy projekt nowego obiektu, który miał pomieścić dodatkowe sztuki w rozbudowanym stadzie. Pomyślano o nowoczesnych rozwiązaniach, zamontowaniu robotów i niezbędnych maszyn, a nawet udało się zdobyć potrzebne pozwolenie na budowę.

– Podliczyłem wszystkie koszty – tłumaczy gospodarz. – Wziąłem pod uwagę wszystkie możliwości rozwoju i doszedłem do wniosku, że jednak nie zrealizuję swoich zamierzeń.

Córki mają własne plany na życie, żadna z nich raczej nie pozostanie na gospodarstwie, dlatego pozostanie ono w obecnym stanie. Mam wystarczająco dużo zysków, aby nie musieć martwić się o przyszłość na najbliższe lata, a przecież nie samą pracą człowiek żyje.

Rodzina Sienkiewiczów składa się nie tylko z głowy rodziny, która prezentowała swoje gospodarstwo, ale także z żony Iwony, która aktywnie wspiera męża przy pracy oraz C.D. NA STR. 42

40

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

41

HODOWLA

||

Dzięki wykorzystaniu środków unijnych gospodarstwo zyskało wiele nowych maszyn. Na zdjęciu prasa New Holland BR6090.

C.D. ZE STR. 40

wspomnianych już trzech córek – Joanny, Wiktorii i Gabrieli. Każda z nich ma własne pasje i zainteresowania.

Pan Bogdan jest nie tylko rolnikiem, ale także aktywnie działa we władzach samorządowych. W ostatnich wyborach został wybrany na sołtysa Wólki Karwowskiej oraz radnego gminy Bargłów Kościelny. Dodatkowo, tak jak ojciec i dziadek, działa w regionalnych strukturach PSL-u.

– To taka nasza rodzinna tradycja – śmieje się.

Z perspektywy samorządowca ocenia sytuację w gminie jako bardzo dobrą i rokującą na dostatnie życie.

– Jesteśmy oczywiście ograniczeni przez budżet, ale staramy się realizować projekty, które przyniosą korzyść wszystkim mieszkańcom – opowiada pan Bogdan. – Gmina jest zaopatrzona w wodociągi czy internet, ciągle rozwijamy sieć dróg. To wszystko jest możliwe dzięki dobrej współpracy rady gminy oraz wójta.

Pan Bogdan jest zadowolony z ostatnich lat w rolnictwie. Pomimo wszelkich trudności, udało mu się znacznie rozbudować własne gospodarstwo, wyremontować dom i zapewnić spokojne życie rodzinie. Dodatkowo aktywnie działa na rzecz lokalnej społeczności. Z dzisiejszej perspektywy nie istnieje nic, co mogłoby zakłócić jego spokój.

Tekst i Fot. Adam Słowikowski

||

Wysoka wydajność w stadzie to zasługa m.in. Wojciecha Augustynowicza z Agrocentrum, który dobiera odpowiednie dawki żywieniowe.

42

PODLASKIE AGRO

PORADY

Fot. Szymon Martysz

Podatek

rolny bez tajemnic

Czy zawsze trzeba płacić

Kto i na jakich zasadach zobowiązany jest do zapłaty podatku rolnego. W jakich sytuacjach możemy wnioskować o nie obciążanie nas podatkiem rolnym, a kiedy zgodnie z prawem możemy go nie zapłacić?

Podatek rolny został uregulowany w ustawie z dn. 15 listopada 1984 r. Przedmiotem opodatkowania są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Oznacza to, że podatek rolny płacimy za grunty kwalifikowane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dn. 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków jako: a) grunty orne, b) sady, c) łąki trwałe, d) pastwiska trwałe, e) grunty rolne zabudowane, f) grunty pod stawami, g) grunty pod rowami, h) grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych.

Obowią zek z ap łat y podatk u r olne go istnieje tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy grunty te użytkowane są przy produkcji roślinnej i zwierzęcej, w tym również pr z y produkcji materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego.

PODLASKIE AGRO

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku rolnego są nie tylko właściciele gruntów, ale mogą być nimi także posiadacze samoistni gruntów, użytkownicy wieczyści czy posiadacze gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (np. podmioty posiadające umowę dzierżawy z ANR). Zawierając umowę dzierżawy z prywatnym właścicielem nieruchomości pamiętać należy, że zobowiązany do zapłaty podatku może być zarówno dzierżawca, jak i wydzierżawiający. Dzierżawca będzie zobowiązany do płatności podatku rolnego jeżeli wydzierżawia grunty gospodarstwa rolnego, które zostały w całości lub części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z kolei wydzierżawiający może (nie musi) być podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku rolnego jeżeli wydzierżawia grunty gospodarstwa rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020. Tak przerzucony ciężar podatkowy (z dzierżawcy na wydzierżawiającego) może mieć znaczenie w sytuacji, kiedy wydzierżawiający korzysta z ulgi inwestycyjnej, co automatycznie zmniejsza kwotę należnego podatku do zapłaty.

Pamiętać należy, że nie zawsze producent rolny zobowiązany do zapłaty podatku rolnego, ma obowiązek go opłacać. Zgodnie z art.

12 ust.1. ustawy o podatku rolnym, zwalnia się od podatku rolnego między innymi: 1) użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych; 2) grunty położone w pasie drogi granicznej; 3) grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją – w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich; 4) grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha: QQ będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży, QQ będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, QQ wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie, tj. objęte przez nabywcę w dzierżawę lub użytkowanie na okres nie krótszy niż 10 lat.

C.D. NA STR. 44

43

PORADY C.D. ZE STR. 43

Zwolnienie powyższe wynosi pięć lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawarto umowę sprzedaży, prawa wieczystego użytkowania czy ustanowiono prawo wieczystego użytkowania gruntów. Natomiast po upływie okresu w/w zwolnienia stosuje się ulgę w podatku rolnym, polegającą na obniżeniu podatku w pierwszym roku o 75% i w drugim roku o 50%. Jeżeli zaś podatnik nabywa grunty o powierzchni mniejszej niż 100 ha, zwolnienie powyższe dotyczy gruntów kolejno nabywanych do powierzchni łącznie nieprzekraczającej 100 ha. Co ważne, w razie nabycia gruntów od indywidualnych właścicieli gospodarstw rolnych, nie stosuje się zwolnienia, jeżeli nabywcą zbywanych gruntów jest małżonek, krewny w linii prostej lub jego małżonek, pasierb, zięć lub synowa sprzedawcy.

5) grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków – na okres pięciu lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania. Po upływie okresu w/w zwolnienia stosuje się ulgę w podatku rolnym, polegającą na obniżeniu podatku w pierwszym roku o 75% i w drugim roku o 50%; 6) grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia – na rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów. Po upływie okresu w/w zwolnienia stosuje się ulgę w podatku rolnym, polegającą na obniżeniu podatku w pierwszym roku o 75% i w drugim roku o 50%; 7) g runty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym

że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha – na okres nie dłuższy niż trzy lata, w stosunku do tych samych gruntów; 8) a także grunty użytków ekologicznych, grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę czy grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach.

Co ważne, zwolnienia wskazane w punkcie 1, 2 oraz 8 udzielne są z mocy prawa, zatem to odpowiedni wójt (burmistrz, prezydent) winien stać na straży ich właściwego zastosowania. Pozostałe zwolnienia, w tym zwłaszcza z punktu 4, 5 i 6, są to zwolnienia udzielane tylko i wyłącznie na wniosek producenta rolnego.

Dodatkowo, zwolnienia stosowane przy gruntach przeznaczonych na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego, przy gruntach powstałych z zagospodarowania nieużytków czy otrzymanych w drodze wymiany lub scalenia – stanowią pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9). Jest to o tyle istotne, bowiem po przekroczeniu maksymalnej kwoty de minimis przyznanej producentowi rolnemu, tj. 15.000 euro w okresie trzech lat, tj. w bieżącym okresie podatkowym i w ciągu poprzedzających go dwóch lat podatkowych, właściwy organ ma podstawę odmówić przyznania zwolnienia czy ulgi w podatku rolnym.

Wspomnieć należy także, że podatnikom podatku rolnego przysługuje ulga

AGATA ŻOCHOWSKA

– BEZPŁATNE PORADY PRAWNE

inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska.

Dodatkowo ulga przysługuje na zakup i zainstalowanie deszczowni, urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę czy urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód). Ulga inwestycyjna przyznawana jest po zakończeniu inwestycji i polega na odliczeniu od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została dokonana inwestycja – w wysokości 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych.

Ulga z tytułu tej samej inwestycji nie może być stosowana dłużej niż przez 15 lat.

Kończąc, przypominam że zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Producent rolny musi jednak wiedzieć, że zobowiązanie podatkowe nie powstaje w sytuacji, gdy decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie trzech lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Przykładami tego typu zobowiązań podatkowych są zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości, leśnego, a także rolnego.

Przykładowo, jeżeli decyzja w sprawie podatku rolnego za 2012 r. zostanie dostarczona podatnikowi później niż w 2015 r., nie będzie on miał obowiązku zapłaty podatku rolnego z uwagi na przedawnienie.

Agata Żochowska Radca

prawny

504 123 838

W ramach współpracy z Podlaskim Agro zapewniamy każdemu Czytelnikowi darmową pomoc prawną. Porady udzielane będą telefonicznie w każdą środę w godzinach 8:30 - 11:30 podczas cotygodniowego dyżuru radcy prawnego.

Zakres udzielanych porad to szeroko rozumiane prawo cywilne i administracyjne, w tym w szczególności sprawy z zakresu: QQ obrotu nieruchomościami, uregulowania stanu prawnego, zasiedzenia, QQ znoszenia współwłasności, QQ prawa spadkowego,

QQ dochodzenia odszkodowań w związku z powstałymi szkodami na osobie

i mieniu,

QQ o zapłatę, polubowne oraz sądowe windykowanie należności finansowych, QQ postępowań przed ARiMR, ANR, ARR, KRUS, ZUS,

QQ wszelkich problemów występujących na co dzień przy prowadzeniu go-

spodarstw rolnych, produkcji rolnej czy zwierzęcej.

44

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

45

Fot. Szymon Martysz

WETERYNARIA

Afrykański

pomór świń

(Pestis

africana summ

A.S.F.)

Nie daj sobie podrzucić świni

Polska północno-wschodnia znów „żyje” problemem ASFu. Z tego powodu zebraliśmy wszystkie dostępne informacje, aby niewtajemniczonym przybliżyć sprawę, od której zależy „być albo nie być” hodowców trzody chlewnej.

Choroba, znana potocznie jako A.S.F., występuje głównie w Afryce. Pierwsze przypadki tej choroby rozpoznano w Kenii w roku 1910.

Początkowo dotykała dzikie świnie. Poprzez migrację zwierząt przeniosła się na teren Europy Zachodniej. W 1957 r., wraz z transportem mięsa i zwierząt, dotarła do Portugalii.

W 1960 r. pierwsze przypadki wykryto w Hiszpanii, gdzie pomimo ogromnych wysiłków służb sanitarno-weterynaryjnych występuje do dziś. Kilka lat później pierwsze zachorowania odnotowano we Francji i Włoszech.

Od wielu lat występuje na terenie dawnego Związku Radzieckiego. Na początku 2013 r. pierwsze przypadki tej choroby zarejestrowano na Białorusi. Do Polski przedostała się właśnie zza wschodniej granicy.

W rejonie nadgranicznym, w gminie Gródek wykryto chorobę u padłych dzików w lutym 2014 r. Wówczas służby weterynaryjne podjęły działania, aby choroba nie przedostała się w głąb kraju. Pomimo ogromnej pracy, do lipca 2015 r. wykryto aż 72 przypadki zachorowań u dzików w powiatach wzdłuż granicy z Białorusią, tj. sokólskim, białostockim i hajnowskim. W latach 2016 i 2017 ogniska choroby pojawiły się w województwach: mazowieckim, lubelskim i warmińsko-mazurskim.

ASF wywołuje wirus bardzo odporny na wysoką temperaturę powietrza i procesy gnilne. Nie niszczy go obróbka cieplna mięsa, 46

wędzenie wyrobów wędliniarskich czy peklowanie. Stąd wysoka temperatura i suche powietrze w Afryce nie potrafiły zlikwidować choroby. Zimne temperatury też niestety sobie z nią nie radzą. W mrożonym mięsie wirus może przetrwać nawet trzy lata! Źródłem zakażenia ASF-em są chore dziki i świnie domowe. Okres wylęgania choroby od zarażenia trwa 5-9 dni. Choroba przebiega zazwyczaj w postaci ostrej. Występuje brak apetytu, biegunka, zapalenie spojówek.

Ze strony płuc mamy: kaszel, charczenie, pienisty wypływ z nosa. Przy trudnościach w oddychaniu zwierzęta wymiotują. Na skórze pojawiają się wynaczynienia krwi wraz z wybroczynami w postaci plam. Chore zwierzę gorączkuje do 41,5ºC. W postaci nadostrej dochodzi do nagłych padnięć z zaburzeniami oddychania i duszności w ciągu kilkunastu godzin. Postać przewlekła występuje rzadko i może trwać u dzików do 16 miesięcy. Powoduje charłactwo wyniszczające organizm, z martwicą skóry, zapaleniami płuc i narządów wewnętrznych. Choroba jest groźna dla trzody chlewnej, ponieważ każde zachorowanie kończy się śmiercią. Nie opracowano dotychczas żadnej szczepionki, która zapobiegałaby tej chorobie, a leczenie nie daje żadnych efektów. Rozprzestrzenia się w bardzo szybkim czasie, powodując ogromne straty ekonomiczne i śmierć zwierząt.

W czasie przeprowadzania sekcji padłych zwierząt na ich narządach wewnętrznych widać bardzo silne wybroczyny i wynaczynienia krwi. Szczególnie widoczne są na powierzchni nerek i wewnątrz miedniczek nerkowych.

Wybroczyny występują również na sercu i osierdziu. Śledziona jest krucha, powiększona i plamista. W płucach znajduje się płyn, a na zewnątrz marmurkowate plamy. Wybroczyny są na krtani, węzłach chłonnych i stawach. Z tych też narządów pobiera się próbki do badań laboratoryjnych, które wykonuje laboratorium w Puławach.

Po tej porcji wiedzy teoretycznej wrócę teraz do przedstawienia szczegółów sytuacji ognisk chorobowych na naszym terenie.

Pierwszy przypadek ASF wykryliśmy u trzody chlewnej w jednej z wiosek niedaleko Gródka w lipcu 2014 r. Był to jednocześnie pierwszy przypadek choroby w Polsce. Gospodarstwo jest zlokalizowane na kolonii poza wsią, przy lesie, hodowano w nim osiem tuczników. Chora świnia padła w ciągu kilkunastu godzin od pierwszych objawów. Choroba przebiegała z biegunką, osłabieniem, brakiem apetytu.

Po 24 godzinach zachorowały dwa następne tuczniki, z temperaturą 41,2ºC i 42,4ºC, miały już plamiste wybroczyny na skórze, podobne jak przy oparzeniach pokrzywą.

Od pierwszego padniętego tucznika pobraliśmy wycinki narządów i wysłaliśmy PODLASKIE AGRO

być maty dezynfekcyjne celem odkażania obuwia, kół środków transportu i wózków z przewożoną paszą, QQ zakaz wchodzenia do pomieszczeń inwentarskich osób postronnych, które mogłyby przenieść wirusa, QQ codzienna zmiana i odkażanie odzieży ochronnej i ubrań używanych do obsługi trzody chlewnej, QQ nie zadawanie pasz dla trzody chlewnej z pól, gdzie widać ślady obecności dzików, QQ wyłożenie trutek na myszy i szczury, które mogą roznosić wirusa, QQ ograniczenie migracji kotów w chlewniach, które część padłych dzików z lasów mogą przenieść do gospodarstwa, QQ bezwzględna zmiana i odkażanie obuwia i ubrania po powrocie z lasu, QQ ograniczenie odwiedzin znajomych myśliwych i ich wejść do chlewni, QQ każdy przypadek padnięcia zwierzęcia zgłaszać do miejscowego lekarza, QQ obornik nie może leżeć w miejscu, do którego mają dostęp dziki, QQ ubój trzody chlewnej na własne potrzeby uzgodnić z miejscowym lekarzem weterynarii, QQ trzoda chlewna musi przebywać w zamkniętych pomieszczeniach, QQ bezwzględny zakaz sprzedaży i przemieszczania zwierząt do innych gospodarstw na spędy do rzeźni bez zgody lekarza weterynarii.

Na podstawie metod walki z tą chorobą w innych krajach widać, że problem może trwać w Polsce wiele lat. Znając przyczyny i sposoby roznoszenia choroby, łatwiej z nią walczyć. Musimy tylko przekonać nasze władze, że trzeba rozwiązać problem z dzikami jako roznosicielami tej choroby, ponieważ ich

dla Twojego stada bydła • Mieszanki mineralne • Preparaty mlekozastępcze • Lizawki • Produkty specjalne

nem dla Z perfekcyjnym Sele wydajności! krów o wysokiej

||

– Zasad bioasekuracji muszą przestrzegać również pracownicy służby weterynaryjnej, pobierający krew od trzody chlewnej na badanie w kierunku ASF – twierdzi lekarz weterynarii Waldemar Wszeborowski z Przychodni Weterynaryjnej w Wąsoszu (powiat Grajewo).

populacja w ostatnich latach wzrosła i dochodzi do wędrówki dzików do centralnej Polski.

Jeśli hodowcy będą surowo realizować zasady bioasekuracji, o których pisaliśmy, to służbie weterynaryjnej będzie łatwiej opanować tę groźną chorobę.

QQ Józef Wszeborowski, lekarz weterynarii

Przychodnia dla zwierząt 16-061 Juchnowiec Dolny 98 tel. 85 71-96-100 608-155-871

NE od

O

Perfekcyjne rozwiązania

WOL

je kurierem do laboratorium w Puławach.

Wyniki były już następnego dnia, potwierdzające wystąpienie ASF. Trudno było ustalić, jak doszło do zarażenia zwierząt. Właściciele wychodzili do lasu zbierać runo leśne i mogli na butach przenieść wirusa. Gospodarstwo nie było ogrodzone, więc dziki mogły swobodnie podejść w nocy do zagrody i zanieczyścić teren posesji swoimi odchodami. Obok stodoły znajdowała się mała sadzawka z wodą, więc tu także mogło dojść do zabrudzenia odchodami dzików. Za stodołą zaś widać było ślady ich wędrówek na polu, właściciele mogli więc przenieść wirusa do chlewni na butach w czasie karmienia swoich świń.

Następny przypadek stwierdzono dwa tygodnie później u maciory, w gospodarstwie oddalonym o kilkanaście kilometrów od pierwszego. To również było w zabudowie kolonijnej, w sąsiedztwie lasu. Do zarażenia mogło dojść podobnie. W ogródku właścicielki stwierdzono ślady bytności dzików.

Z tych rozważań wynika, jakie mogły być przyczyny i sposoby przeniesienia choroby na trzodę chlewną. Dlatego na obszarach zagrożonych ASF służby weterynaryjne wprowadziły zasady bioasekuracji, które mają wyeliminować przyczyny rozprzestrzeniania się tej choroby. Lekarze weterynarii docierają do wszystkich gospodarstw, które miały lub nadal posiadają trzodę chlewną. Celem tych wizyt jest edukacja i zwrócenie uwagi na skalę problemów i wyjaśnienie sposobów, jak zapobiegać tej chorobie.

Główne zasady bioasekuracji: QQ zabezpieczenie gospodarstwa szczelnym ogrodzeniem, QQ przed bramą wjazdową i wejściami do poszczególnych budynków wyłożone muszą

Fot. Józef Wszeborowski

WETERYNARIA

G M

Bergophor Futtermittelfabrik Dr. Berger GmbH & Co. KG 95326 Kulmbach · Tel. +49 9221 806-0

www.bergophor.pl

michal.suchy@bergophor.pl · Tel. +48 602 28 49 27 slawomir.jaksim@bergophor.pl · Tel. +48 510 06 44 01

PODLASKIE 195x90_WOLNEAGRO od GMO_170424.indd

1

25.04.2017 16:21:00

47

WETERYNARIA O problemach z ASF-em zwierząt w B iałymstoku

opowiada

Mirosław Czech, Wojewódzki Inspektor Weterynaryjny

ds . zdrowia i zwalczania chorób zakaźnych

Józef Wszeborowski , Podlaskie Agro: Czy to prawda, że w ostatnim czasie pojawiły się kolejne ogniska afrykańskiego pomoru świń w naszym regionie?

M irosław C zech , Wojewódzki I nspektor Weterynaryjny: Istotnie, w roku bieżącym stwierdziliśmy 11 ognisk ASF na terenie trzech powiatów: siemiatyckiego, monieckiego i grajewskiego. Ostatnie ognisko wystąpiło 27 lipca w gospodarstwie o obsadzie siedmiu sztuk świń w powiecie monieckim. Wszystkie ogniska zlokalizowane były na obszarze stref zagrożenia (obszary oznaczone kolorem niebieskim), co potwierdza zasadność tzw. regionalizacji, wprowadzonej decyzją Komisji Nr 2014/709/UE.

JW: Największe ujawniło się w okolicy Goniądza...

MC: Tak, o ile poprzednie ogniska ASF, także te z lat poprzednich dotyczyły gospodarstw o niewielkiej obsadzie świń, to ognisko w okolicy Goniądza dotyczy obsady ponad 1000 sztuk świń. Wynika z tego, że wirus tej choroby może być przeniesiony do każdej hodowli świń. Wszystko zależy od właściwego zabezpieczenia gospodarstw i pomieszczeń dla świń przed wniknięciem czynnika chorobowego oraz stosowania obowiązujących zasad bioasekuracji oraz środków zwalczania i zapobiegania chorobie.

JW: Czy choroba jest groźna dla ludzi?

MC: Nie, na afrykański pomór świń ludzie nie są wrażliwi i nie występuje ta choroba u ludzi.

W naszych warunkach choroba dotyczy tylko zwierząt z gatunku: świnie i dziki. Oczywiście wszelkie ewentualne krzyżówki tych zwierząt też są wrażliwe. Ale należy podkreślić, iż ludzie mogą być tzw. mechanicznymi przenosicielami tej choroby. Przykłady takiego przeniesienia wirusa ASF ze środowiska do gospodarstwa, dotyczą części ognisk tej choroby stwierdzonych na terenie województwa podlaskiego.

JW: Rolnicy mówią o ogromnych stratach finansowych dla hodowców, czy dostaną odszkodowania?

MC: Jeśli chodzi o odszkodowania za świnie, które padły, a fakt zachorowania był zgłoszony do inspekcji weterynaryjnej lub lekarza wet. i zwierzęta likwidowane z nakazu pow. lekarza weterynarii w związku z wystąpieniem ogniska ASF, to nie ma problemu. Świnie 48

podlegają szacowaniu wg wartości rynkowej i na tej podstawie powiatowy lekarz weterynarii wypłaca odszkodowanie ze środków budżetu państwa – jeżeli wszystkie wymogi dotyczące i związane z utrzymywaniem świń zostały przez ich posiadacza spełnione. Jednakże przepisy prawa nie pozwalają na wypłatę odszkodowań np. jeżeli posiadacz zwierząt nie dopełnił obowiązków określonych w przepisach o identyfikacji i rejestracji zwierząt, albo np. wprowadził do gospodarstwa zwierzę w sposób nielegalny oraz ze względu na inne nieprawidłowości wymienione w art. 49 ust. 7 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Powiatowy lekarz weterynarii w takich przypadkach nie może wypłacić odszkodowania. W związku z tym należy dopilnować stosowania wszelkich wymagań dotyczących utrzymywania zwierząt gospodarskich, w tym np. znakowanie, zgłaszanie przemieszczeń, nie wprowadzanie do stada zwierząt z nieznanego źródła itp.

JW: Pierwsze ognisko choroby stwierdzono w lipcu 2014 r. w okolicy Gródka. W ciągu trzech lat choroba rozprzestrzeniła się na cały region woj. wschodnich. Czy może rozprzestrzenić się na cały kraj?

MC: Trudno wyrokować, dotychczas trzymamy ją w ryzach, przynajmniej w woj. podlaskim.

Zarówno przypadki u dzików, jak też ogniska tej choroby u świń lokalizują się w obrębie obszarów ryzyka określonych decyzją Komisji 2014/709/UE. Natomiast ostatnie informacje o ogniskach ASF w pow. radzyńskim i włodawskim (woj. lubelskie) są niepokojące. Powiększa się zasięg występowania przypadków i ognisk afrykańskiego pomoru świń wzdłuż wschodniej granicy Państwa.

JW: Roznosicielem choroby jest dzik. Może trzeba ograniczyć jego populację poprzez planowe odstrzały?

MC: Co do tego nie ma żadnych wątpliwości.

Wirus ASF, przynajmniej na określonym obszarze, krąży w populacji dzików. Jest po prostu w środowisku, a dziki są przez to natu-

Fot. Podlaskie Agro

Afrykańska zaraza

ralnym rezerwuarem tej choroby. Na terenie woj. podlaskiego powiatowi lekarze weterynarii zgodnie z analizą sytuacji i oceną ryzyka od początku br. wydają rozporządzenia – akty prawa miejscowego. Nakazują kołom łowieckim, zgodnie z przepisami tzw. spec ustawy, odstrzał sanitarny dzików w drodze nakazowej, jako uzupełnienie realizacji planów łowieckich w formie polowań i jako formę intensyfikacji pozyskiwania dzików. Wszystkie pozyskiwane w drodze polowań oraz w odstrzale sanitarnym dziki, jak też wszystkie dziki znalezione padłe, podlegają badaniu w kierunku ASF. W oparciu o te badania w br. wykryliśmy chorobę u 87 dzików (w 66 przypadkach).

JW: Służba weterynaryjna próbuje chorobę zwalczyć i ograniczyć jej rozprzestrzenianie. Ale czy mają pomoc i zrozumienie ze strony hodowców?

MC: Tak, świadomość i zrozumienie stanu zagrożenia ze strony hodowców jest coraz większa. Dotychczasowe doświadczenia w likwidacji choroby u świń i dzików pozwalają uznać, że poza nielicznymi wyjątkami możemy liczyć na pomoc ze strony rolników, innych jednostek, w tym jednostek samorządu terytorialnego na poziomie powiatów i gmin oraz służb w działaniach związanych z kontrolą sytuacji w tym zakresie, jak również na konkretną pomoc w działaniach przy likwidacji ognisk afrykańskiego pomoru świń.

JW: Dziękuję za rozmowę.

PODLASKIE AGRO

™

NASZE KUKURYDZIANE NOWOŚCI

ODMIANY PSZENICY OZIMEJ

- SILICIA FAO 140 – Najwcześniejsza i najwydajniejsza - GL 1202 – Gl-ka śliczna na polu jak modelka - DEKANIA – Mega potencjał plonu ziarna

IS SPIRELLA – Odmiana superwczesna z bardzo wysokimi parametrami (E) IS SOLARIS – Mrozoodporna ostka na słabe stanowiska BERTOLD – Bardzo wysoka mrozoodporność (6,5), elitarna jakość .

Ponadto polecamy:

KALMAN – Odmiana odporna na choroby i na słabe stanowiska.

- CODIMON – nasz MISTRZ PLONÓW

IS QUESTOR – Wczesna ostka z rekordowym poziomem glutenu

- CODIGREEN – Zielony i z potencjałem, NIE BOI SIĘ SUSZY

IS KARMADUR (durum) – SUPER NOWOŚĆ makaron z polskich pól

VIOLA – Ostka odporna na wymarzanie, toleruje niedobór wilgoci

od polskiego rolnika

- OPCJA – jedyna SŁUSZNA OPCJA w uprawie kukurydzy - ROBLETO – SUPER KISZONKA i biogaz również na słabych stanowiskach - PLEVEN – wysoki plon ziarna i kiszonki

OSEVA Polska Sp. z o.o. ul. Kopanina 77, 60-105 Poznań tel./fax 61 868 46 79 tel. +48 602 248 167 e-mial: oseva@oseva.pl www.oseva.pl

Regionalny Specjalista ds. Sprzedaży Polska Wschodnia Michał Waranica tel. +48 660 699 571 michal.waranica@oseva.pl

Polska Południowo-Zachodnia Piotr Kornak tel. +48 660 409 969 piotr.kornak@oseva.pl

Polska Północno-Zachodnia Wiesław Pawelec tel. +48 502 447 541 wieslaw.pawelec@oseva.pl

UPRAWA Grunt

to bezpieczeństwo, czyli zrównoważone rolnictwo na polach

Odpowiedzialne podejście

Aż 62% rolników docenia zrównoważone rolnictwo, a połowa jest przekonana, że jego znaczenie będzie rosło. Plantatorzy stosują różnorodne odpowiedzialne praktyki, a najbardziej powszechną jest zmianowanie upraw – wynika z badania, zrealizowanego przez firmę Bayer w ramach programu „Grunt to bezpieczeństwo”.

Diagnoza dotycząca praktyk odpowiedzialnego rolnictwa była celem drugiej edycji badania, zrealizowanego na zlecenie Bayer przez instytut badawczy Kleffmann Group. Analiza objęła reprezentatywną grupę rolników, specjalizujących się zarówno w uprawach polowych, jak i sadowniczych z całego kraju.

Istotne i z potencjałem

plonów, przy czym gospodarze z północy kraju częściej stosują niestandardowe podejście przy zmianowaniu upraw. Rolnicy przyznają, że jest ono jednym z najważniejszych czynników wpływających na plony w ich gospodarstwie (78%) oraz deklarują, że stosując zalecane zmianowanie uzyskują wyższe plony

dr Michał Gazdecki z instytutu badawczego Kleffmann Group.

Odporność intruzów

Rolnicy dostrzegają narastające wyzwanie w postaci uodporniania się agrofagów na środki ochrony. W tej sytuacji właściciele upraw polowych (dla k tór ych najwięk sz ym problemem jest miotła zbożowa, słodyszek rzepakowy i mszyce) przywiązują większą wagę do stosowania nowych środków, zaś sadownicy (borykający się z parchem jabłoni, mszycami i mączniakiem) – do rotacji środków i substancji czynnych.

Cieszy fakt, że 83% rolników zna pojęcie zrównoważonego rolnictwa, utożsamiając je przede wszystkim z praktykami agrotechnicznymi i środowiskowymi (zmianowanie, racjonalne nawożenie, bezpieczna produkcja, ochrona środowiska), rzadziej odwołując się do wymiaru społecznego czy ekonoPróby glebowe, resztki micznego. Nieco wyższą pożniwne, poplony niż średnia świadomość Najpowszechniejszą mew tym zakresie prezentutodą oceny zasobności gleją rolnicy z północy PolPoplony najczęściej stosowane są jako nawóz dla pszenicy ozimej, kukurydzy, rzepaku ozimego by w składniki pokarmowe pozostaje – podobnie jak ski (86%), a znaczenie roli buraków cukrowych. w poprzedniej edycji badanictwa zrównoważonego najbardziej doceniają rolnicy z południa (73%). (67%) – czego szczególnymi zwolennikami nia – pobieranie prób glebowych, deklarowane Zdaniem 62% znaczenie tej koncepcji będzie są badani ze wschodnich części kraju (odpo- przez 82% rolników (i aż 93% farmerów z półwzrastało – największe nadzieje w jej rozwoju wiednio 97 i 84% wskazań). nocy kraju). Połowa z nich czyni to we właspokładają respondenci z centralnych i wschodnym zakresie, zaś połowa zleca – zazwyczaj stacjom chemiczno-rolniczym. Najczęściej nich terenów (52%).

Co wpływa na plonowanie – Rolnicy stosują praktyki rolnictwa zrównoW badaniu zapytano rolników o wpływ badaniu podlegają takie parametry jak: odważonego raczej z potrzeby wdrażania dobrej praktyk agrotechnicznych na plonowanie. czyn gleby (100%), zasobność w pierwiastpraktyki rolniczej niż zasad zrównoważonego Najwięcej, 26% wskazań – zdobyło nawożenie ki przyswajalne – potas (91%), fosfor (88%), rolnictwa – co, niezależnie od ich motywacji, chemiczne; porównywalny odsetek – 22% – magnez (73%). należy uznać za bardzo pozytywne – mówi wskazał na ochronę chemiczną. Zmianowanie/ Najbardziej powszechną praktyką w zakredr Michał Krysiak, z Działu Nauk Rolniczych płodozmian podkreśliło 19% respondentów, sie postępowania z resztkami pożniwnymi jest sposób uprawy gleby – 17%, zaś nawożenie przeoranie na nawóz – 98% powierzchni planw firmie Bayer.

Jako najbardziej opiniotwórcze źródła infor- naturalne/zielone – 16%. Ewidencję zabiegów tacji buraka cukrowego, 95% rzepaku ozimego, macji nt. zrównoważonego rolnictwa badani chemicznych prowadzi 96% rolników, naj- 65% – zbóż. W stosunku do poprzedniej edycji wskazują szkolenia i prasę (powyżej 41%), częściej (84%), zapisując zabiegi w zeszycie badania więcej rolników deklarowało stosointernet (27%) oraz telewizję (21%).

– choć zdarza się odnotowywać je w kartach wanie poplonów jako nawozów zielonych, technologicznych czy komputerze. zaobserwowano też większą różnorodność – W tegorocznej edycji badania „Grunt poplonów. Stosowanie poplonów jest najbarPopularne zmianowanie Ponad 20% rolników, specjalizujących się to bezpieczeństwo” wartym podkreślenia dziej popularne w centralnej i południowej w uprawach polowych, utożsamia zrówno- zjawiskiem jest wzrost świadomości rolni- części kraju. Najczęściej poplony stosowane ważone rolnictwo ze zmianowaniem. Jako ków co do zasad właściwego postępowania są jako nawóz dla pszenicy ozimej, kukurygłówne przyczyny stosowanego sposobu ze środkami ochrony roślin – co dowodzi ich dzy, rzepaku ozimego i buraków cukrowych. zmianowania rolnicy wymieniają wcześniej- otwartości na tego rodzaju porady i potwiersze doświadczenia i dążenie do maksymalizacji dza skuteczność działań edukacyjnych – mówi C.D. NA STR. 52

||

50

PODLASKIE AGRO

UPRAWA Rosną

zasoby i znaczenie rzepaku

Żółto na polach

W całym kraju rozpoczęto zbiór rzepaku ozimego. Najbardziej zaawansowane są zbiory na południu Polski. Nasiona rzepaku ozimego na ogół spełniają parametry jakościowe, chociaż zdarzają się partie zanieczyszczone i o podwyższonej wilgotności, nawet do 20%.

Według Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, całkowity areał uprawy rzepaku (łącznie ozimego i jarego) w 2017 r. wyniesie ok. 880 tys. ha i będzie o ponad 50 tys. ha większy niż w roku poprzednim. Przy prognozowanych, wysokich plonach, przekraczających 3 t/ha, tegoroczne zbiory rzepaku mogą zwiększyć się o około jedną piątą w porównaniu z ubiegłorocznymi zbiorami. Większa podaż może przełożyć się na wzrost eksportu rzepaku o ok. 35%.

Należy jednak zaznaczyć, że prognozy te mogą zostać zweryfikowane poprzez zmienne w tym roku warunki pogodowe.

W czwartym tygodniu lipca br. ceny skupu rzepaku kształtowały się od 1 470 zł/t do 1 600 zł/t. Przewiduje się, iż mimo wahań związanych ze zmiennością zbiorów, ceny rzepaku do końca dekady będą wykazywały tendencję rosnącą, z uwagi na spodziewany dalszy wzrost popytu na olej rzepakowy sektora biopaliw, którego udział w krajowym zużyciu oleju rzepakowego wynosi już ok. 60%.

W ubiegłym roku średnie plony rzepaku w Polsce z powodu niekorzystnych warunków pogodowych w czasie wegetacji wyniosły 26,8 dt/ha i były o 5,3% niższe w porównaniu ze średnimi plonami uzyskanymi w ostatnim pięcioleciu. Zbiory rzepaku w roku 2016 zmniejszyły się do 2219 tys. ton, tj. o 10,4%

C.D. ZE STR. 50

Ochrona osobista i środowiskowa

Do środków ochrony osobistej, używanych na co dzień zarówno przez rolników, specjalizujących się w uprawach polowych, jak i sadowniczych, należą rękawice (średnio 86% wskazań dla obu grup), nakrycie głowy (69%), maska (66%), obuwie gumowe (60%), kombinezon ochronny (49%). W badaniu analizowano również praktyki rolników związane z opryskami. W stosunku do poprzedniej edycji badania zaobserwowano wzrost świadomości zasad właściwego postępowania.

Powszechną praktyką jest trzykrotne przepłukanie opakowania po środku ochrony roślin i przelanie zawartości do opryskiwacza, deklarowane przez 89% respondentów. W tym zakresie – w porównaniu z poprzednią edycją 52

||

Światowa produkcja nasion oleistych wykazuje wieloletni trend wzrostowy, choć podlega wahaniom, głównie z uwagi na dużą wrażliwość roślin oleistych na warunki pogodowe. Poprawa stanu wyżywienia społeczeństw, przy rosnącej liczbie ludności oraz rozwój produkcji biopaliw zwiększają bowiem popyt na oleje roślinne. Jednocześnie rozwój produkcji zwierzęcej z zastosowaniem pasz przemysłowych, zwiększa zapotrzebowanie na śruty wysokobiałkowe.

w porównaniu ze średnimi zbiorami uzyskanymi w ostatnim pięcioleciu.

Wyższe ubiegłoroczne ceny skupu rzepaku, bardzo korzystna relacja cen rzepaku względem pszenicy oraz brak trudności ze zbytem, w związku z utrzymującym się wysokim popytem na olej rzepakowy ze strony krajowego

i europejskiego sektora biopaliw, to główne czynniki, które zadecydowały o podjęciu przez producentów rolnych decyzji o wzroście zasiewów rzepaku ozimego pod tegoroczne zbiory.

badania – odnotowano wzrost świadomości wśród rolników specjalizujących się w uprawach polowych. Zużyte opakowania są najczęściej zwracane w miejscu zakupu – średnio 80% wskazań.

Najczęstszą praktyką postępowania z opryskiwaczem po zabiegu – tak w uprawach polowych, jak i sadowniczych – jest jego mycie i wypłukiwanie czystą wodą. Ponad połowa rolników zwraca uwagę na fakt, że płukanie trzeba wykonać po każdym zabiegu, a większość respondentów ma w gospodarstwie specjalnie przeznaczone do tego miejsce.

agrotechnicznych. Jej tematem przewodnim jest „Bioróżnorodność: woda źródłem wszelkiego życia”. Bezpieczne użytkowanie środków ochrony roślin chroni życie biologiczne w wodach, pozwala na samooczyszczanie się wód przez biodegradację niewielkich stężeń substancji chemicznych. Ma to znaczenie dla czystości wód gruntowych, dla ptaków czy owadów pożytecznych, korzystających z dostępu do wody. Temat ten będzie poruszony we wszystkich elementach programu: szkoleniach z zakresu właściwych praktyk na farmach Bayer, we wspólnych przedsięwzięciach (szkoleniach, konkursach) we współpracy z uczelniami i szkołami rolniczymi; program zakłada również promowanie właściwych praktyk podczas szkoleń rolniczych KRUS.

Ochrona wód w gospodarstwie

Jednym z celów tegorocznej edycji programu „Grunt to bezpieczeństwo” firmy Bayer jest również rozwijanie edukacji w zakresie właściwego korzystania z wody w zabiegach

MaSz, Fot. Podlaskie Agro

Źródło: MinRol

MaSz

Fot. Podlaskie Agro

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

54

PODLASKIE AGRO

REKLAMA Jumper Night –

cykliczne imprezy w białostockim Jumper

Parku Trampolin

Jumperowy zawrót głowy

Dyskotekowe światła, klubowa muzyka, turniej w zbijaka, zabawa z kangurem Jumpi – to tylko kilka z licznych atrakcji Jumper Night, który odbywa się w Parku Trampolin „Jumper”. O tym, jak zrodził się pomysł na cykl wieczornych imprez oraz co czeka zainteresowane osoby, opowie współwłaściciel Jumper Parku Trampolin – Jakub Popławski.

Rozpoczęcie wakacji było świetną okazją do zorganizowania kolejnego już wydarzenia pod hasłem Jumper Night. Jak mówi Jakub Popławski, idea organizacji wieczornych imprez na trampolinach została zaczerpnięta z gdyńskiego parku JumpCity i spotkała się z pozytywnym przyjęciem w białostockim parku.

– W lipcu odbyła się IX edycja imprezy, a początek wakacji zainspirował nas do stworzenia nowego cyklu – Jumper Night Summer – tłumaczy.

Jumper Night stało się nieodłącznym elementem białostockiego parku trampolin.

– Każda edycja ma określoną tematykę.

Bawiliśmy się już na Jumper Night Halloween, Jumper Night Student, czy na Charytatywnym Jumper Night, z którego dochód został przeznaczony na szczytny cel – dodaje Kuba.

PODLASKIE AGRO

Impreza na trampolinach to oryginalna forma zabawy, bo pomimo tego, że odbywa się wieczorem, to skierowana jest do osób w każdym wieku. Jumper Night łączy w sobie przyjemne z pożytecznym. Jak podkreśla Jakub Popławski, dwie godziny zabawy na trampolinach oprócz wzmożonej liczby endorfin, a tym samym – dobrego nastroju, zaowocują nowymi umiejętnościami akrobatycznymi, lepszą kondycją ciała i wieloma miłymi wspomnieniami.

– Podczas każdej edycji imprezy rozgrywamy turniej w zbijaka na trampolinach, na który chętne drużyny mogą zapisywać się już tydzień wcześniej – opowiada współwłaściciel „Jumpera”. – Po rozegranych meczach wyłaniamy drużynę miesiąca, która w nagrodę otrzymuje darmowe wejściówki do parku – dodaje.

Oprócz gry w zbijaka, organizowane są też inne konkurencje: na najlepszy rzut do kosza, pokonanie specjalnie wyznaczonego toru przeszkód, najlepsze przebranie, czy najlepiej wykonaną figurę akrobatyczną. Wszystko odbywa się w światłach dyskotekowych lamp, przy dźwiękach muzycznych hitów. Nad przebiegiem imprezy czuwają wykwalifikowani trenerzy, którzy chętnie pomogą w nauce salt, przerzutów bokiem, fiflaków i innych akrobacji.

Jumper Night odbywa się w godzinach 20.0022.00. Bilety w cenie 25zł/os można kupić w recepcji parku, zarezerwować telefonicznie lub na stronie www.jumperpark.pl – Kolejna edycja Jumper Night Summer odbędzie się w sierpniu.

Na przekór tegorocznemu latu zapraszamy wszystkich gorąco – mówi Jakub Popławski.

Tekst: Agnieszka Danilczuk

Fot. Jumper Park Trampolin

55

BUDUJEMY I MIESZKAMY

||

Wygodną obsługę nowych klimatyzatorów Bosch zapewnia tzw. smart pilot z wieloma praktycznymi funkcjami.

Sezon

wysokich temperatur przed nami

Niestraszny upał

Łatwy montaż i obsługa oraz energooszczędność, która wpływa na obniżenie kosztów eksploatacji. To zalety nowych klimatyzatorów pokojowych Climate RAC marki Bosch. Są to urządzenia typu split – jednostkę wewnętrzną montuje się na ścianie pomieszczenia, a zewnętrzny agregat umieszcza poza budynkiem.

Urządzenia oferują moc od 2,6 do 7,3 kW. Są wyjątkowo ciche i mogą pracować w trybie chłodzenia i grzania.

Bosch Climate 5000 RAC to klimatyzator wyposażony w filtr HD i timer, który pozwala na precyzyjne określenie czasu jego pracy.

W razie potrzeby urządzenie samo zasygnalizuje nam też wyciek czynnika chłodniczego. Będzie pracować przy temperaturze nawet -15° C, a działając w trybie czuwania wykorzysta tylko 1W energii. Model Climate

56

8000 RAC wyposażony jest dodatkowo w filtr BIO, ultra jonizator powietrza i funkcję samooczyszczenia. Oprócz trybu czuwania w tym klimatyzatorze można wybrać też tryb ECO – wtedy urządzenie do 40% redukuje zużycie pobieranej energii. I Climate 8032 RAC – najbardziej zaawansowany klimatyzator tej linii. Dodatkowo ma filtr katalityczny lub filtr Multi (łączący kilka różnych filtrów – rozwiązanie idealne dla alergików). Dzięki funkcji Follow Me dokładnie kontroluje temperaturę

panującą w pomieszczeniu, wykorzystując czujnik temperatury umieszczony w pilocie, który użytkownik może umieścić tam, gdzie przebywa. Urządzenie wykorzystuje ekologiczny czynnik chłodniczy R32.

Urządzenia w trybie chłodzenia mają klasę efektywności A++, a w trybie grzania A+, zapewniając użytkownikom znaczące oszczędności.

BK

Fot. Bosch

PODLASKIE AGRO

LA POLLE CAMEMBERT 300 G (3 X 100 G)

NOWOŚĆ

La Polle Camembert na grill bez GMO to trzy sery Camembert po 100 g każdy zamknięte w jednym wygodnym i praktycznym opakowaniu. Stanowią porcję optymalną do grillowania – oryginalne rozwiązanie dla wszystkich, którzy szukają ciekawych połączeń smakowych i niebanalnych pomysłów na potrawy z grilla.

Idealnie sprawdzą się także na grillach elektrycznych lub patelniach grillowych. Polecane z ulubionymi konfiturami i grzanką.

La Polle Camembert to klasyka w kategorii serów pleśniowych.

Charakteryzuje się oryginalnym, wyrazistym, a jednocześnie delikatnym smakiem. Dzięki unikalnej recepturze pokryty jest aksamitną skórką ze szlachetnego gatunku pleśni oraz wyróżnia się rozpływającym się w ustach kremowym wnętrzem. Wyjątkowe walory smakowo-zapachowe sprawiają, że La Polle Camembert ma szerokie zastosowanie kulinarne, a teraz dostępny jest w specjalnej formie, idealnej do grillowania.

Ser pleśniowy La Polle Camembert to dodatkowo wyjątkowy produkt otrzymywany z mleka od krów karmionych paszami wolnymi od modyfikacji genetycznych (GMO), co potwierdzają badania laboratoryjne. Jest źródłem pełnowartościowego białka, które dostarcza energii, przyspiesza regenerację mięśni i korzystnie wpływa na samopoczucie. Produkt charakteryzuje się również wysoką zawartością wapnia, niezbędnego dla mocnych kości i zdrowych zębów.

POLECAMY .

RÓWNIEZ:

ZDROWIE I URODA Diagnostyka i leczenie

chorób sromu

Wstydliwe przypadłości

Świąd, pieczenie, zaczerwienienie, suchość, pękanie naskórka, tkliwość lub ból w trakcie współżycia – to długa lista najczęstszych objawów, jakie towarzyszą schorzeniom okolic intymnych. Jeśli odczuwasz choć jeden z nich – nie wstydź się – zgłoś się do ginekologa. czy chorobotwórczych drobno– Moje wieloletnie doświadczenie pokazuje, że pacjentki ustrojów, np. bielnika białego unikają wizyty u lekarza, nawywołującego tzw. drożdżakowet wtedy, gdy wymienionym we, grzybicze zapalenie pochwy powyżej dolegliwościom towai sromu.

– Badanie ginekologiczne rzyszą zmiany (grudki, owrzopolega na zebraniu wywiadu dzenia, brodawki) – mówi doki ocenie biocenozy pochwy, tor Konrad Florczak, ginekolog przez w ykonanie rozmazu z Przychodni Położniczo-Gii określenie pH. Wykonuje się nekologicznej przy ul. NMP też tzw. wulwoskopię, czyli baKrólowej Rodzin w Białymstoku. – A jeśli już zgłaszają się danie nabłonków okolic intymna badanie, to większość z nich nych przy użyciu kolposkopu. ma za sobą – niestety – dość Dzięki temu można bezinwaliczne próby samoleczenia. zyjnie i bezboleśnie rozpoznać Spotkanie z ginekologiem wiele chorób. Na początku zajest konieczne, gdy dostępne wsze wykluczam zakażenia pobez recepty leki tylko łagodzą chwy i oceniam wulwoskopozmiany błony śluzowej powo nabłonki sromu. Następnie, na ok. dwa tygodnie, zalecam chwy. Nie pomagają, a wręcz stosowanie maści przeciwzaszkodzą, gdy zmiany chorobowe obejmują już naskórek. palnych wraz z emolientami.

Poważniejszym schorzeniom Na szczęście do rzadkości natowarzyszy zwykle uczucie suleżą kobiety, u których na tym etapie leczenia nie ma poprachości. W takiej sytuacji błonę śluzową pochwy należy nawilwy. Rzadko też podejrzenie pożać, a naskórek – natłuszczać. wstawania raka sromu, zmusza Pozwoli to odtworzyć lipidową mnie do pobierania wycinków warstwę skóry i zmniejszy tzw. i dalszej weryfikacji histopatoprzeznaskórkową utratę wody. logicznej – dodaje specjalista – Z suchością sromu przebieDoktor Konrad Florczak przyjmuje pacjentki w Przychodni Położniczo-Ginekologicznej ginekolog.

Podkreślić należy, iż przewlega również wiele chorób wroprzy ul. NMP Królowej Rodzin w Białymstoku. dzonych, metabolicznych, czy kłe zapalne dermatozy występrzewlekłych, zapalnych dermatoz. Zwykle pują też u dziewczynek. Nie mają one nic łączą się one z dystrofią naskórka, objawiawspólnego z zakażeniem, choć niestety najQQ Właściwe zasady pielęgnacji okolic intymnych jącą się rogowaceniem błony śluzowej przedczęściej są leczone lekami przeciwgrzybiczymi lub antybiotykami. Nie znając do końca ich sionka pochwy, pogrubieniem naskórka warg 1. Nie lecz się samodzielnie. przyczyn, doszukujemy się analogii do takich sromowych, z objawem skóry pergaminowej, 2. Do mycia używaj słabych detergentów, chorób skóry jak łuszczyca, atopowe zapalenie odbarwieniem naskórka oraz jego pękaniem np. szarego mydła w płynie. skóry, wyprysk podrażnieniowy i alergiczny.

– tłumaczy doktor Florczak.

3. Po myciu osusz okolice intymne – wilgoć Są to zatem choroby przewlekłe, nawracające, Niestety wiele zachowań współczesnych szkodzi suchej skórze. wymagające cierpliwości i zaufania do lekarza. kobiet sprzyja powstawaniu dystrofii. Można 4. Noś luźną, bawełnianą bieliznę.

– Z moich obserwacji wynika, że opisatu wymienić: nadmierną depilację; noszenie ob5. Ogranicz stosowanie preparatów nawilżacisłej, syntetycznej bielizny; częste korzystanie ne tu przypadłości występują coraz częśjących pochwę, dezodorantów itp. z solarium czy używanie silnych detergentów. ciej. Część z nich ma przyczynę zakaźną, Najgorsze jest jednak noszenie obcisłych spodnp. opryszczka, czy kłykciny kończyste; inne 6. Nie używaj barwionego, zapachowego papieru toaletowego. wynikają z zaburzeń biocenozy pochwy, ni oraz syntetycznej bielizny, co praktycznie np. grzybicze zapalenie, czy dysbakterioza uniemożliwia cyrkulację powietrza i sprawia, 7. Naskórka sromu nie depiluj, nie gól, nie naświetlaj w solarium – mikrourazy uszka– mówi doktor Konrad Florczak. że skóra okolic intymnych ściśle do siebie przydzają przydatki skóry zawarte w mieszku lega. Do tego dołącza się drażniące działanie MB włosowym i sprzyjają uczuleniom. potu, substancji chemicznych (np. pozostałości Fot. Przychodnia Położniczo-Ginekologiczna enzymów zawartych w proszkach do prania), przy ul . NMP K rólowej Rodzin w B iałymstoku

||

58

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

59

ZDROWIE I URODA Z czym

podawać przysmaki z rusztu ?

Odpowiedź

jest tylko jedna …

…Z Boną smakuje lepiej

Piękna pogoda, grono przyjaciół, smaczne jedzenie i sosy Bona. Oto czteroskładnikowa receptura na udane ucztowanie na świeżym powietrzu.

Sezon grillowy to czas pełen smaku i aromatu. Pachnie pieczoną kiełbaską, aromatyczną karkówką, szaszłykami. Przysmaki te najlepiej podawać w towarzystwie pysznych dodatków.

Charakterystyczny smak musztardy, ketchupu

czy sosu czosnkowego znany jest każdemu, dlatego warto spróbować ciekawego rozwiązania jakim są smakowite sosy marki Bona.

Choć tegoroczne lato nas nie rozpieszcza, to trzeba wykorzystać każdą wolną, słoneczną

chwilę i zorganizować spotkanie ze znajomymi na świeżym powietrzu. Oto garść inspiracji na proste i smaczne dania z grilla, oczywiście z dodatkiem pysznych sosów Bona.

Grillowana karkówka

Warzywa z rusztu

Pieczone kiełbaski

Składniki: Ł adny kawałek karkówki (ewentualnie innego ulubionego mięsa).

Składniki: Cukinia, brokuł, papryka, cebula, garść pieczarek, łyżka oliwy, pieprz, sól.

Składniki: Ulubione kiełbaski (śląska, podwawelska, toruńska, biała).

Przygotowanie: Mięso kroimy w plastry i smarujemy sosem Bona Kebab-gyros. Zostawiamy w lodówce na około dwie godziny. Dla wielbicieli ostrych smaków jako marynaty można użyć sosu Samuraj.

Przygotowanie: Brokuły dzielimy na różyczki. Pieczarki kroimy na połówki, paprykę w kostkę, a cukinię i cebulę w plastry. Warzywa doprawiamy, polewamy oliwą i układamy na aluminiowej tacy.

Grillujemy, aż będą miękkie. Można je też przygotować na patyczku w formie szaszłyków. Są pyszne z Sosem do tortilli lub Czosnkowym.

Przygotowanie: Kiełbaski nacinamy nożem co 2-3 centymetry (można naciąć w paseczki lub w kratkę).

Dodatkowo każdą kiełbasę warto nadziać na patyczek od szaszłyków – dzięki czemu nie rozpadnie się w czasie grillowania.

MB, Fot. Bona

Przypraw sobie życie

Pomidory z bazylią i czosnkiem

Mieszanka suszonych pomidorów z bazylią i czosnkiem sprawia, że przyrządzona z nią potrawa zyskuje wspaniały smak i aromat.

Przyprawa doskonale komponuje się z daniami kuchni włoskiej, pastami, sosami, jajecznicą. Dobrze smakuje z białym serem, grzankami, zapiekankami, świeżymi warzywami, sałatkami. Składniki: pomidory suszone (49%), czosnek (28%), bazylia (5%), sól.

60

Pomidory z chili i oregano

Mieszanka włoskich pomidorów z chili i oregano to niezastąpiony dodatek do wielu dań. Świetnie komponuje się z potrawami kuchni włoskiej i meksykańskiej oraz pastami, sosami, mięsem i marynatami.

Składniki: pomido r y s u s zo n e (53%), papryka chili (10%), oregano (10%), sól i czosnek.

Pomidory z serem i ziołami

Mieszanka włoskich pomidorów z suszonym żółtym serem i ziołami to doskonała przyprawa do bardzo wielu potraw. Doskonale komponuje się z daniami kuchni włoskiej, pastami, sosami, zapiekankami, pizzą i sałatkami. Składniki: pomidory suszone (50%), ser żółty suszony (20%), bazylia (2,6%), oregano (2,6%), tymianek (1,7%), sól i czosnek.

PODLASKIE AGRO

ROZRYWKA Pani znad Wisły Preten- Ozdobny układ dent otworów

Krewniak żyrafy

Stosowny czas

Ptak chroniony

Sposób wydobywania dźwięku

Epidemia, zaraza

Gliniany flet

Człowiek o mocnej budowie ciała

Państwo nad Zatoką Perską

1

Kończy Bywa przewód kolczaszasity lający

Tureckie imię Zwiewna tkanina

9 Farba wodna

Obrazek

Miasto batiarów

Para szyn

8

Punktowany egzamin

Pycha Drugie imię Mozarta

Rodowicz z estrady

Kation lub anion Środek konserwujący

15

Działa według planu

Przylega do portu

Kolega praktyka

WybrańImię cy Kurosatrenera wy, Asnyk, reżysera poeta Sznurowany but z cholewką Niejedna w alfabecie

Grecki bóg świata zmarłych

Idealny czworobok

Atak szału

Samiec świni

Okres w historii kultury

Bogatka lub czubatka

13

Syn Abrahama i Sary Rasa angielskiej owcy

2

14 Nurt buddyzmu

12

Uprzywilejowana karta

3 Swoboda zachowania

August II Mocny Auto z Korei Kuzyn łasicy

4 Gruba deska

Ewolucja narciarska Wincenty, kronikarz

6 Japońska kasta

10

Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło wylosujemy pięć i nagrodzimy produktami marki Ten Smak. Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres redakcji lub mailem biuro@podlaskieagro.pl.

Na rozwiązania czekamy 18 do 10 września br.

Uwaga!

W losowaniu nagród wezmą udział Spis zgłoszenia zawierające poprawne hasło, potraw imię, nazwisko i adres uczestnika. w resta-

20 Silny deszcz

16

Choroba skóry Piękna panna

Niewolnik, sługa Taśma na muchy Kędzior

19

Emil, pisarz francuski

Czasem brzmi fałszywie

2

3

4

5

6

7

5

Zwijane ciasto

7 Akcja na bramkę rywala

Złośliwe przykrości

17

Zostaje po destylacji smoły

Pracował przy szafocie

Rów obronny, szaniec

Arena grzybobrania

Sposobność

1

Elektroda dodatnia

Wyziewy

Pochyłe pismo drukarskie

... Bem

Rączy rumak

Czyn Wieś Mięsna Judasza z zaporą potrawa Wirnik wodną

Oddziela Mikołaj Poranna dwie z msza zagrody Nagłowic

Dopisuje wesołkowi

Mazgaj

Nadzwyczaj piękna rzecz

11

Powyżej kolana

Obiekt sportowy

Trafiła w płot

Daleko mu do zawodowca

Element Nielot w zoo zawieszenia Blankiet pojazdu

Szybka przesyłka pocztowa

Zabronienie

Biblijny król

uracji

Linia pochyła Solenizant z 18 marca Otwór w stole bilardowym

Urzędnik w starożytnym Rzymie

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Przypraw sobie życie

Czubrica zielona

Mieszanka przypraw i ziół przeznaczona do przyprawiania surówek, sałatek i świeżych warzyw.

Doskonale komponuje się z białym serem i twarogami. Wzbogaca smak potraw z roślin strączkowych. Dobrze smakuje z sosami majonezowo-jogurtowymi; wzbogaca też smak zup jarzynowych. Składniki: czosnek (31%), cebula (8%), pomidory (0,2%), imbir, tymianek, natka pietruszki, bazylia i sól.

PODLASKIE AGRO

Czubrica czerwona

Mieszanka przypraw o lekko pikantnym smaku. Dzięki odpowiednim proporcjom składników jest doskonałą przyprawą do pieczenia i duszenia różn e g o r o d z aj u mięs (m.in. baraniny, jagnięciny). Pasuje też do dań z pomidorami, fasolą, do spaghetti i pizzy. Składniki: papryka chili (10,5%), cząber (5 , 3%), i m b i r (5,3%), tymianek, czosnek, cebula, kurkuma, papryka słodka, sól.

Czubrica żółta

Mieszanka przypraw i ziół przeznaczona do przyprawiania surówek, sałatek, świeżych warzyw. Wzbogaca smak potraw z roślin strączkowych. Bardzo dobrze smakuje też z sosami majonezowo-jogurtowymi. Składniki: szczypior (9%), czosnek (6,7%), cebula, kurkuma, suszony koncentrat soku z cytryny, por, sól, cukier, błonnik pszenny.

MB, Fot. Ten Smak

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: El-comp i masz poukładane.

Krążek do rzutu Krzesło króla

61

ROZRYWKA

– Poleciała.

– Krzychu, co sprezentowałeś żonie na rocznicę ślubu?

– W yciec zkę na Kanary.

– Nieźle! A ona tobie?

***

Dlaczego mleko zawiera tłuszcz?

– Żeby nie skrzypiało przy dojeniu!

***

Do taksówki w Warszawie wsiada facet i mówi: – Dzień dobry, proszę kurs do Gdyni. Szybko i za darmo!

– Bardzo proszę, ale pod jednym warunkiem, przez całą drogę będzie pan trzymał w zębach piłkę tenisową.

– Ok. Zgadzam się!

– To niech pan wysiada. Piłka jest na haku.

***

Rozmowa na targu.

– Co mi tu pani wciska? To nie są kurze jaja, tylko indycze albo jakieś inne.

– Ależ kochanieńka, to na pewno są kurze jaja!

Panie jako eksperta wezwały koguta. Ten rzucił na jaja fachowym okiem i mówi: – To są kurze jaja, ale indyk to ma w ryj...

***

– Halo! Dzwonię w sprawie garażu!

– Tutaj baza rakietowa. Źle pan trafił.

– Nie, nie kurczę – to wy żeście źle trafili!

62

Wygrali :)

||

||

||

||

Beata Porzecka

Jadwiga Pruszkowska

Magdalena Ożarowska

***

– Baco, są u was jakieś atrakcje dla turystów?

– Mieliśmy, ale niedawno wyszła za mąż.

***

– Cześć John, podobno masz nowy aparat słuchowy?

– Tak, kosztował mnie 4 tys. dolarów, ale było warto, jest świetny.

– To super, a jak tam rodzina?

– Dwadzieścia po pierwszej.

***

Co robi ręcznik w japońskiej restauracji?

– Sushi się.

Renata Borowska

***

Żona mówi do męża: – Niepotrzebnie kręcisz nosem, przecież ten bigos jest całkiem dobry.

– Może i dobry, ale większość ludzi bierze do kina popcorn.

***

Wraca córka do domu z pierwszej randki.

Ojciec przygląda się jej uważnie i pyta: – Piłaś? Paliłaś?

– Nie. Absolutnie nie.

– To opowiadaj jak było. Co robiłaś?

– Tato nie wiem jak to się nazywa, ale od dziś będzie to moje hobby.

PODLASKIE AGRO

PONTIVI CS

CORIOLI CS BORGI CS

LaKTI CS

BELUGI CS

BaTISTI CS

HERKULI CS

DONREMI CS MONLERI CS

SIRIaNI CS

najlepsze na kiszonkę Integralną częścią hodowli Caussade Semences jest nastawienie na potrzeby przemysłu paszowego, gdzie priorytetem w działaniach są wytyczne stawiane przez hodowców zwierząt.

Aby sprostać tym oczekiwaniom, Caussade Semences opracowało unikalny program badawczy koncentrujący się na poznawaniu i jak najlepszym zaspokajaniu potrzeb żywieniowych zwierząt.

Dzięki temu wyselekcjonowaliśmy wysoko produktywne odmiany o bardzo dobrej strawności i wysokiej koncentracji energii.

Odmiany te rekomendowane są do uprawy na kiszonkę na wymagających rynkach Europy zachodniej.

Swą najwyższą jakość potwierdzają również w warunkach Polski.

NKa

CZENIE Na

O

PRZE Z

Rekomedowane odmiany:

KIS

Z

SKOLLI CS

faO 220-230

DONREMI CS faO 240-250 BaTISTI CS

faO 250-260

aSTERI CS

faO 230-240

BELUGI CS

faO 240-250

HERKULI CS

faO 260-270

RIaNNI CS

faO 230-240

POMERI CS

faO 250-260

PONTIVI CS

faO 260-270

BORGI CS

faO 230-240

BORELLI CS

faO 250-260

CORIOLI CS

faO 260-270

LaKTI CS

faO 240

MONLERI CS

faO 250-260

SIRIaNI CS

faO 260-280

www.caussade-nasiona.pl