veroordeeld voor de schade toegebracht aan de volksgezondheid. Er is technologie beschikbaar om de verbranding efficiënter te laten gebeuren of de verbrandingsgassen te filteren, maar deze technieken worden meestal enkel uitgevoerd als de overheid van het betreffende land daartoe ook normen oplegt. Om de indirecte schade aan het milieu (voornamelijk de ontbossing door houtkap en landbouw) in ecologisch waardevolle gebieden in te perken, is het verbieden van de aanleg van wegen en het zo beperkt mogelijk houden van de ontboste oppervlakten in de omgeving van de olieputten het meest doeltreffende middel. Het vervoer van het materiaal per helikopter en bv. het gebruik van directionele boring (het boren van talrijke putten in verschillende richtingen vanuit eenzelfde platform) kunnen de ontginningskosten echter met 40 % doen oplopen en dit valt niet gemakkelijk te onderhandelen met de petroleummaatschappijen.
2.3. Juridische klacht tegen Texaco De petroleummaatschappij Texaco (in 2001 overgenomen door Chevron) begon in 1964 met exploratie naar aardolie in Ecuador en startte drie jaar later met olieproductie. De Ecuadoraanse staat maakte via een meerderheidsparticipatie van Petroecuador ook deel uit van het consortium, maar de productie werd volledig uitgevoerd door Texaco. In totaal werden 339 putten geboord in een gebied van 430.000 hectaren en pompte Texaco ongeveer 1,5 miljard vaten petroleum op tot het zich in 1990 terugtrok uit het consortium en Ecuador. Het was in die periode de belangrijkste buitenlandse petroleummaatschappij in het land. De schade die de petroleumontginning door Texaco-Petroecuador aan de natuur toebracht, wordt beschouwd als één van de grootste aanslagen op het milieu en de volksgezondheid in de geschiedenis van de petroleumindustrie. Het aantal kankergevallen in de onmiddellijke omgeving van plaatsen waar petroleumontginning plaatsvond loopt op tot 31 % terwijl het nationale gemiddelde 12,3 % bedraagt.
17
Olie in het paradijs
De oorzaken van deze vervuiling liggen bij het gebruik van niet aangepaste technologie en het ontbreken van degelijke controlemechanismen. Alle afvalproducten werden gewoon in de natuur geloosd en er waren talrijke olielekken als gevolg van nalatigheid. Eind jaren ‘70 werden nieuwe milieuvriendelijke technieken ontwikkeld voor de extractie van petroleum, maar die werden door Texaco niet toegepast. In de Verenigde Staten werden deze nieuwe technieken wel gebruikt omdat de bedrijven via de CERCLA-wet (Comprehensive Environmental Response, Compensation and Liability Act) van 1980 juridisch vervolgd kunnen worden voor alle veroorzaakte milieuschade en verplicht worden tot remediëring en/of het betalen van een aanzienlijke boete. In 1993 dienden de slachtoffers uit de ontginningsgebieden een klacht in tegen Texaco in de Verenigde Staten. Na een lange procedureslag besliste het gerechtshof tien jaar later echter dat het niet bevoegd was voor de
Het Yasuní/ITT-initiatief