Kesici Takımlar Tutucular Dergisi

KESİCİ TAKIM Kesici Takımlar - Tutucular ve Aşındırıcılar Dergisi - Ocak - Şubat - 2017 - Yıl : 3 Sayı : 12 Fiyat : 20 TL

KESİCİ TAKIMLAR & TUTUCULAR ZİRVESİ 17 HAZİRAN 2017

FİRMALAR

*GUHRİNG *EROĞLU *WNT *WALTER * ERGEN ENDÜSTRİ * GÜVENTEK *BAYDAR *AKKO

İÇİNDEK İçindekiler

6

8

10

İÇİNDEKİLER

WORLD MEDIA KESİCİ TAKIMLAR DERGİSİ GELİŞEREK YOLUNA DEVAAM EDİYOR EFSANEVİ PERFORMANS DRAGONSKİN

WALTER AG YENİ TEKNOLOJİ MERKEZİNİ AÇTI

12

SCHUNK İLE FREZELEME PROSESİNDE MÜKEMMEL SONUÇ

16

1 PARMAK FREZE 5 FARKLI KULLANIM ÖZELLİĞİ

4

Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat

2017

KİLER 26

EN YENİ YÜZEY FREZELERİ TEZGAH İMALATHANELERİNİN PARÇA MALİYETLERİNİ AZALTMALARINA YARDIMCI OLUYOR

34

ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ GELECEĞE UMUT TAŞIDI

İçindekiler-Reklam İndeksi

İNDEX

DRAGONSKİN - Arka Kapak

ERGEN ENDÜSRİ - 32. 33. Sayfa

GUHRİNG - Öniçkapak

GÜVENTEK - 44. 45. Sayfa

BÖHLER - Arka İç Kapak

WORLD MEDIA - İNT -47. Sayfa

SIEMENS - 3. Sayfa

KONMAK - 55 . Sayfa

WALTER - 7 . Sayfa

İMTOS - 56 .Sayfa

WNT - 9. Sayfa

ENGİMACH - 57. Sayfa

EMEK MAKİNA MODEL - 13. Sayfa

ÇAM GRUP - 58. sayfa

EROĞLU - 15. Sayfa

KRİSTAL - 59. Sayfa

GUHRİNG - 17. Sayfa

WİN METAL -60. Sayfa

SANDVİK - 21. Sayfa

WİN AUTOMATİON - 61. Sayfa

BAYDARLAR - 23. Sayfa

WM - KESİCİ TAKIM ZİRVE - 63. Sayfa

AKKO - 25. Sayfa

WM-2.ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVE 65. Sayfa

ISCAR - 27 . Sayfa

WORLD MEDİA-DERGİLER-66.Sayfa

MAKİNE TV - 31. Sayfa

Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat 2017

5

Editör - Künye

EDİTÖR İlker Kaplan

World Media Kesici Takım Tutucular Dergisi Gelişerek Yoluna Devam Ediyor

T'Muasır ürkiye Endüstriyel devrimlerde; hep geriden gelerek Medeniyetler seviyesine' ulaşmayı amaçladı.

Yayın Türü Yaygın Süreli Yayıncı Dünya Medya Basın Yayın Reklam Tanıtım Hizmetleri İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İlker Kaplan 0 505 400 94 34 İdari İşler Müdürü Hatice Karabay 0 505 400 94 33 Reklam Müdürü Ziya Alkan 0 546 675 59 49 Muhasebe Müdürleri Sevda Öncü Düzgün Turgut 0 542 292 83 85 Halkla İlişkiler Müdürü Ayşe Savranoğlu Yazı İşleri Simgenur Savranoğlu Gamze Onat Grafik Tasarım Ezgi Kamburoğlu Abone Sorumlusu Defne Deniz Kaplan Beste Kamburoğlu Fotoğraf Editörleri Murat Çapkın Sinan Temur İnsan Kaynakları Müdürü Sibel Şanlı İletişim Danışmanı Alper Tuna Bilişim Sorumlusu Kerem Mercan Bölge Temsilcileri Çetin Sülün (Ankara) Mesut Karabay (İzmir) Umut Yıldız (Bursa) Avrupa -Almanya - Temsilcisi Pınar Açıkgöz Sosyal Medya Fatma Kurşun Dağıtım Ali Savranoğlu Zafer Kamburoğlu Genel Koordinatör Süleyman Kaplan Hüsniye Kaplan Katkıda Bulunanlar Meryem Savranoğlu Fatma Kaplan Selda Kamburoğlu Dağıtımcı Aras Kurye - PTT - Yurtiçi Kargo Yönetim Yeri Akşemsettin Mah. Güneş Sokak No: 48 D :10 Eyüp / İstanbul Tel:0 850 532 94 68 Fax : 0 212 427 00 15 www.endustri40dergisi.com www.kesicitakimlardergisi.com www.worldmedyatv.com www.makineotomasyondergisi.com makineotomasyondergisi@gmail.com worldmediareklam@gmail.com

Buharın gücünün kullanılmaya başlandığı dönemlerde, yaşadığımız coğrafyanın çok farklı gündemleri vardı ve bu gündemler arasında boğuluyordu. Elektrik ve otomasyonun üretimde devreye girdiği dönemlerde de yine farklı gündemlerle boğuşuyordu. Buharda üçyüz yıl, elektrikte yüz yıl, otomasyonda yarım asır gibi bir farkla batıyı takip eden ülkemiz; yeni sanayi devriminde, 4-5 yıl gibi bir farkla üretim faaliyetlerini şekillendirebilir. Ancak konuyla ilgili farkındalık yaratmak şartıyla.

World Media Endüstri 4.0 Zirvesi ve Dergisi Türkiye'nin gelişimi ve değişimi için World Media olarak; sektörlere ışık tutan yedi adet spesifik yayınımızın içeriklerindeki gelişimi daha farkedilir bir düzeye taşıdık. Şimdi World Media - Endüstri 4.0 Zirvesini başarılı bir organizasyon ile sonuçlandırdıktan sonra, periyodik bir yayınla farkındalık yaratmaya devam ediyoruz.

World Media Endüstri 4.0 Dergisi iki aylık periyotlarla sizinle bulaşacak. Sektöre farklı bir soluk getireceğimizi şimdiden müjdeliyoruz. Yıl sonunda da yine aynı şekilde World Media Endüstri 4.0 Zirvesinin organizasyonuna da başlamış bulunuyoruz. World Media Kesici Takım Dergisi de, 2017 yılında Metal İşleme - kalıp ve kesici takımlar tutucular sektörü ağırlıklı bir yayın olarak yoluna devam edecek. Logomuzdan içeriğe uzanan bu değişimi sizde hissedeceksiniz. Aynı zamanda Bir yayın grubu tarafından ilk kez organize edeceğimiz 'KESİCİ TAKIMLAR VE TUTUCULAR' zirvemizde de Türkiye'nin tüm lokomotif firmaları ile birarada olabilirsiniz. 17 Haziran 2017 tarihinde sektörde bir ilk gerçekleşecek.

Reklam Bölümümüzü Güçlendirdik Türkiye'de sektörel spesifik yayıncılıkta önemli bir kaç reklamcının ismini saydığınızda; Ziya Alkan bu isimler içerisinde yer alır. World Media Reklam Müdürü olarak göreve başlayan Ziya Alkan'a hoşgeldin diyoruz. Bize güç kattı.

Dergilerimize Abone Olabilirsiniz Spesifik sektörel yayıncılıkta öncü yayınlarıyla World Kesici Takım Dergisi Basın Meslek Uymaya Söz Vermiştir.

Media Dergileri; Sizi hedef kitlenize ulaştırmanın İlkelerine İçeriğindeki yazınsal ve görsel malzemeler, izin alınmaksızın; yanında, bilimsel - teknik yazıları ve haberleriyle, yazılı, görsel, işitsel ve elektronik sektörel bilgi aktarımında da önemi bir işlevi medyada kullanılamaz. Reklamların reklamveren yerine getiriyor. Dergilerimize abonelik işlemlerinizi hukuki sorumluluğu firmaya aittir. yaptırırabilirsiniz.

Bizi izlemeye ve okumaya devam edin.

6 Kesici Takımlar & Tutucular /

Ocak - Şubat

2017

Sektör

EFSANEVİ PERFORMANS DRAGONSKİN

Mitolojide ejderhagücüve

HAZIRLAYAN WNT ÖNASYA KESİCİ TAKIMLAR SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

TÜRKİYE ÜLKE MÜDÜRÜ OSMAN UÇAN Adres: Şerifali Mah. Hattat Sok. No:16/2 Ümraniye / İstanbul Telefon: 0 216 526 63 05 Fax: 0 216 526 63 08 Email: info.wnt.tr@wnt.com Web: www.wnt.com www.toolingcenter.com Ücretsiz Destek Hattı: 0 800 261 42 43

8

yenilmezlik efsanesi insanlık tarihi kadar eskidir. WNT yeni nesil farklı ölçüdeki Dragonskin ile bu sihirli gücü gerçeğe dönüştümekte.

Bu üstünlüğün sırrı yıllara dayanan tecrübemizle sürekli yeni ve benzersiz kaplama işlemleri geliştirme iddiamızda yatıyor. Toz metal tekniğindeki tecrübemiz ve sürekli yenilikçiliğimizle sizler için metal işleme alanında ulaşılmamış bir performansa eriştik.. Ejderha derisi gibi yara almaz yeni Dragonskin kaplama, WNT teknolojisi ile aşılamaz katmanlara sahip olarak aşınmaya karşı maksimum koruma ve en zorlu koşullar için geliştirildi. Ortaya çıkan çok sert ve aşılamaz yüzey saten gibi zarif bir görünüşe sahiptir ve yeni bir çığır açmaktadır. Ultra modern yüksek performans altyapı ie eşi görülmedik yapıda kaplama birleşimi yüksek kesme hızlarına ve artırılmış proses güvenliğine imkan tanır.! Performansı % 80’e kadar artırdığı kanıtlanmış yeni Dragonskin kaplama teknolojisi önemli bir rekabet avantajı sunuyor.

Sınırları zorlar derecede meydan okuyan yeni tornalama kaplamamızın hassasiyeti ve zor farkedilebilir aşınması gerçekten etkileyici. Rainer Beer, WNT Tornalama Ürün müdürü Özel katman yapısı Şimdiye kadar Pürüzsüz yeni yüzey altında çok sayıda katman vardır. Yeni teknoloji ile alt katman daha dayanıklı

Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat 2017

hale getirilmiştir. En üst katman ile diğer katmanlar arasındaki yapışma kabiliyetinin artırılması sayesinde toplam kaplama kalınlığı artırılabilmiştir. Yeni Dragonskin kaplaması Size faydası uzun ömür / takım ömrü yüksek proses emniyeti geniş uygulama alanı En gelişmiş uygulama yöntemi Farklı avantajları Mükemmel talaş akışı sayesinde uç ömründe artış azaltılmış kesme kuvveti talaş yapışmasında azalma farkedilir şekilde azalan aşınma sayesinde parça maliyetlerinde düşüş Şimdiye kadar Yeni Dragonskin kaplaması Modern uygulama teknolojileri sayesinde elde edilen mükemmel pürüzsüz yüzey talaş ve temas yüzeyi arasındaki sürtünmeyi azaltan olumlu bir etki yapar.

Sonuç : Aşınma azalırken ömür artar.

Yeni kaplamanın mükemmel performans ve proses emniyeti bize ilham verdi.

Görülmemiş performans seviyelerine ulaşacağız! Patrick Praznik, WNT Frezeleme Ürün Müdürü Kullanıcı yorumları Muhafazarçası frezeleme (X37CrMoV51) Yüzey frezeleme Sistem A2710 Uç: SAKU 1706ABSRM50 WNT CWX 26 Serbest yüzey = 191 m/dak f = 0,35 mm = 1 mm - 3 mm a e = 80 % WNT DCX 1230 Serbest yüzey = 191 m/dak f = 0,35 mm = 1 mm - 3 mm a e = 80 % Takım ömrü yaklaşık 70 m Yeni tornalama kalitesi, frezeleme sistemlerimizle bağlantılı olarak sabit takım ömrü ile aşınma dayanımının

açık üstünlüğünü gösterir.

Türbin parçası (X3CrNi13-4) tornalama 15 altında alın tornalama udarbeli işleme Rakip WNT CNMG EN-WM HCR1135 = 160 m/dak. = 1,25 mm f = 0,3 mm/u Boryağı = 160 m/dak. = 1,25 mm f = 0,3 mm/u Boryağı Plan bölümleri 3 4 Plan bölümleri Yeni torna kalitesi minimum aşınma sayesinde 3 kat ömre sahiptir.

Kalitelere genel bakış Frezeleme, tornalama, kanal açma veya EcoCut omak üzere : WNT her malzeme ve operasyon için en iyi kalitelere sahiptir. Frezeleme Tornalama Kanal açma EcoCut Çelik Paslanmaz Dökme demir DCX1230 HCX1115 HCF1325 HCR1425 DPX1235 HCX1125 HCR1335 HCR1435 HCN5235 HCR1135 HCN1345 HCN2430 HCN2125 CCN1340 HCN1435 HCF3120 DPX2225 HCN2125 CCN1340 HCN2430 DCX2235 HCX1115 HCN1345 HCN1435 DPX2240 HCX1125 HCF1325 HCR1425 DPX1235 HCR1135 HCR1335 HCR1435 HCN5235 DCX3215 HCF3110 HCF1325 HCR1425 DPX3220 HCF3120 HCR1335 HCN2430 DCX1230 HCX1115 HCR1435 HCX1125 HCN1435 Demir dışı metaller CCN1340 HCN1435 HCN2430 Uygulamalar: Ana uygulama Ek uygulamalar Isıya dayanıklı alaşımlar HCN5235 HCN5110 CCN1340 HCN2430 HCF5240 HCN5115 HCN1345 HCN1435 HCR1135 HCF1325 HCN2125

Haber

WALTER AG YENİ TEKNOLOJİ MERKEZİNİ AÇTI Tübingen’deki

yaklaşık 5.000 metrekarelik binada deneyim dünyası ve araştırma merkezi bir araya getirilmiştir. Burada tüm dünyadan müşteriler, ortaklar ve çalışanlar ile birlikte geleceğe yönelik çözümler üretilmektedir.

“Müşterilerimiz günümüzde özel ihtiyaçları uyarınca geliştirilmiş, güven ilir iş süreçleri beklemektedir. Yeni Walter Teknoloji Merkezinde işleme prosesi geliştirmesine canlı olarak dahil olabilirler”, sözleri ile Walter AG CEO’su Mirko Merlo yeni imkanları tanıtıyor. Yeni binanın resmi açılışı ise Ekim ayında uluslararası bir müşteri organizasyonu ile gerçekleşmiştir.

Stuttgart’taki AMB fuarı vesilesiyle Walter AG, sektörel basın mensuplarına şirket merkezi Tübingen’deki yeni Teknoloji Merkezini tanıttı.

Walter burada metal işlemeye yönelik yüksek teknolojik çözümler geliştiriyor, test ediyor ve üreti- Walter Teknoloji Merkezi, takımların daha öteyor.

sine geçen çözümlerin geliştirildiği bir innovasyon ortamıdır. Burada geleceğe yönelik bir dijital fabrika hayata geçirilmiştir. Fabrika bünyesinde üretim, lojistik, mühendislik, kumanda ve yönetim prosesleri dijital ortamda bağlıdır ve yakında bir uygulama platformu üzerinden birbirleriyle canlı olarak iletişim kurmaları söz

10

Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

konusu olacaktır. Walter AG, akıllı ürünlerin bilgi ilettiği ve kullanıcılara iyileştirme potansiyellerini gösterdiği “akıllı fabrika” dünyasının tasarlanmasında rol alıyor.

Walter Tool∙ID ile Walter yıllar önce dijitalleşme, görselleştirme ve ağ oluşturma kavramlarının temellerini atmış ve şimdi Teknoloji Merkezi ile bu kavramaların hayata geçirilmesinin yolunu açmıştır.

adlandırmaktadır. “Teknoloji Merkezi pro ses ve takım çözümlerini interaktif olarak sergilemektedir.

Yenilikçi fonksiyonların kullanımı, akıllı sistemlerin kendi içlerinde bağlantılanması ve çok daha fazlası saye sinde düşünce tarzımız ve müşterilerle olan işbirliğimiz kalıcı olarak değişecektir”, sözleriyle Walter Multiply direktörü Holger Langhans konu ile ilgili düşüncelerini dile getirdi.

Walter Teknoloji Merkezinde müşteriye ait iş parçasının komple yaşam döngüsü betimlenir.

Müşteriler canlı olarak takımları, işleme proseslerini ve dijital uygulamaları izleyebilir ve test edebilir.

Geleceğin fabrikasında Walter, otomotiv, havacılık, makine mühendisliği ve enerji üretimi sektörlerinden müşteriler ile birlikte uygulamaya hazır prototipleri işleme ve iyileştirme imkanına sahiptir. Böylece zaman alan, maliyetli test lere gerek kalmadan kendi üretimlerinde doğrudan devreye alınabilir. Walter bu süreci Real Life Engineering (Gerçek Zamanlı Mühendislik) olarak

Walter Teknoloji Merkezi en modern işleme ve iletişim teknolojileri ile donatılmıştır.

Karmaşık proses süreçlerinin ve işleme senaryolarının görselleştirmesi “Augmented Reality” (Arttırılmış Gerçeklik) aracılığıyla desteklenmektedir.

Tezgah bölümünden Walter satış ofislerine uzanan canlı aktarımlar sayesinde çalışanlar gele cekte global eğitimlere katılım sağlayabilecektir. Son sunum teknolojisi ile donatılmış 200 koltuk kapasiteli geniş konferans salonu ile, uzman kişilerle sempozyumlara ve müşteri etkinliklerine ev sahipliği yapması planlanmıştır.

Ürün

WALTER’DEN KAPLAMA TEKNOLOJİSİNDE ÖNEMLİ ATILIM Daha yüksek aşınma dayanıklılığı ve kesme değerleri için yeni Tiger▪tec® Gold

G eçmişte Tiger▪tec® ve Tiger▪tec® Silver ile kap

lama alanında çığır açan teknolojileri metal işleme sektörüne kazandırmış olan Walter, talaşlı imalat uzmanı olarak şu sıralar teknolojide çıtayı daha da yükseltecek bir atılıma daha imza attı.

Walter, dünya çapındaki ilk şirketlerden biri olarak yeni bir teknoloji platform unu tanıtıyor: WKP35G frezeleme kalitesi ile Tiger▪tec® Gold. Şu an yaygın olarak kullanılan özel alüminyum oksit kaplamalı CVD kalite ler ile karşılaştırıldığında, titanyum alüminyum nit rit ile (TiAlN) kaplanmış Tiger▪tec® Gold, fark edilir şekilde iyileştirilmiş özellikleri sayesinde kullanıcılara her zamankinden daha yüksek takım ömürleri, verimlilik ve proses güvenilirliği sağlamaktadır.

Daha yüksek aşınma dayanıklılığı ve kesme değerleri için yeni Tiger▪tec® Gold. Bu avantajın en önemli nedeni özel kaplama

yöntemidir: yenilikçi “Ultra Düşük Basınç’’ CVD (ULPCVD) ile Walter geleceğin teknolojisini bugünden uygulamaya geçmiştir.

Walter’in geliştirdiği yeni TiAlN kaplama talaşlı imalat yapan kullanıcıların artan gereksinimlere en iyi şekilde cevap vermektedir. Bazı özel uygulamalarda Walter Ar-Ge ekibi Tiger▪tec® Gold ‘u bir süredir kullanmaya başlamıştı. Burada elde edilen muazzam sonuçlar bu teknolojiyi standart kesici uç programına taşınmasında etkili oldu. Diğer kaplamalarla karşılaştırıldığında üstün özellikleri açıkça görülmektedir: boşluk yüzeylerinde belirgin olarak daha yüksek aşınma dayanıklılığı, daha az tarak tipi çatlak oluşumu ve plastik deformasyonuna karşı çok yüksek direnç. Çelik ve döküm malzeme ile yapılan birçok uygulama testinde, piyasada yaygın diğer ürünlere göre takım ömrü sonuçlarında açık ara önde gelmiştir, hatta bazı uygulamalarda ise bu artış %200 oranına kadar çıkmıştır. Buna ilave olarak kaplamanın altın rengindeki

en üst katmanı aşınma belirtilerinin fark edilmesini kolaylaştırmaktadır.

13-17 Eylül’de Stuttgart’ta düzenlenen uluslararası AMB metal işleme fuarında Walter, standartları yeniden belirleyecek yeni kaplama teknolojisinin lansmanını başarıyla gerçekleştirdi.

Fuar boyunca büyük yankı uyandıran Tiger▪tec® Gold, Avrupa’nın önde gelen sektörel dergisi Maschinen Markt tarafından kesici takımlar alanında inovasyon ödülü MM Award ile en iyi yeni ürün ilan edildi.

Yeni kesme malzemesi nesli: Tiger▪tec® Gold

Tiger▪tec® Gold ve Walter BLAXX M3024

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017 11

Makale

schunk

SCHUNK İLE FREZELEME PROSESİNDE MÜKEMMEL SONUÇ

M ükemmel sonuca ve mükemmel kaliteye: Geçmişte frezeleme hakkında ne mümkün görünmüyorsa, modern makine konsepti ve araçlarına bağlı olarak şu an trend olmaktadır. Frezelemenin artık taşlama, parlatma veya aşındırma tarafından takip edilmediği hassas uygulamaların sayısı sürekli olarak artmaktadır. Bu uygulamalarda takım tutucu sistemleri birçok görev yürütmektedirler: takımların mutlak salgı hassasiyetini sağlar, titreşimleri telafi eder ve hem yüksek geometrik hassasiyeti hem de mükemmel yüzey kalitesini garanti ederler.

Saat endüstrisinde, makine yapımında veya medikal teknolojide: tüm işleme disiplinlerinde şirketler süreçleri kolaylaştırmak üzere etkili yöntemler araştırmaktadırlar.

Tesviyecilerin yüzeylerde el ile son işlemi yaptığı yerde, özellikle ultra hassas işleme pros12

Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

eslerini kullanan üreticiler bu alanda öncüdürler. Tek bir iş parçası için 100 saate kadar işleme zamanlarının ışığında, yenilikçi makine konseptlerinde yatırımlar, havalı yatak işmilleri ve kendini hızlıca amorti eden modern araçlar – makinenin yüksek hassasiyetini mümkün olan son noktaya kadar sürdürdüğü göz önünde bulundurularak, takım tutucu sistemleri bu bağlantıda belirleyici bir rol oynarlar.

Hassas geometri ile ayna gibi yüzeyler!

Hassas işleme ile ulaşılan kalite seviyesi günümüzde tecrübeli kullanıcıları bile etkilemektedir. Çoğunlukla yakalanan kalite; aşındırma, taşlama, parlatma veya lazer ışını işleme sonuçlarına eşit olarak ulaşılabilen kalitedir ve çok daha hızlı ve ekonomiktir.

ETH Zürih’te bulunan aerostatik olarak yüzey kılavuzlu ultra hassas işleme merkezi ile yapılan test serileri satır

satır frezeleme ile Ra > 25 nm ve yüzey frezeleme ile Ra < 3 nm devamlı yüzey kalitesine ulaşılabildiğini göstermektedir.

Bu seviyedeki kalite, parlatılmış yüzeylere uygundur ve yüksek-hassasiyet geometri de gösterebilir. Geçmişte yüksek parlaklıkta plastik parçaların enjeksiyon kalıpları öncelikle frezelenir ve daha sonra karmaşık parlatma prosesleri uygulanırken, bugün hassas işleme prosesleri ile düzgün ve pürüzsüz yüzeyli parçaların üretimi mümkündür. Demir dışındaki metallerde bile etki çok belirgindir: örneğin lazer optiklerde kullanım için uygun olan ve geometrik olarak hassas, ayna gibi yüzeylere ulaşmak mümkündür. Sonuç, çeşitli etkilerin birleşimidir: taşlama ve parlatma sırasında konveksiteler oluşurken ya da köşeler yuvarlatılırken oluşan riskleri azaltmakta, hassas işleme esnasında uygulanan zaman alıcı prosesleri de ciddi oranda kısaltmaktadır.

Makale Aşınmasız sıkma Pens adaptörlü veya shrink takım tutucular gibi klasik takım tutucu sistemleri, genellikle bu kadar geniş işleme proseslerinde yetkin değildirler. Kullanıcılar, sıkma yüzlerindeki ufak yabancı malzemelerden dolayı meydana gelen taşlama izlerinden, zarar gören takımlardan, iş parçasındaki hatalı ölçümlerden ve eşmerkezlilik hatalarından sürekli yakınmaktadırlar. Bununla birlikte, SCHUNK TRIBOS poligonal sıkma teknolojisi ile SCHUNK’tan patentli standart versiyonlar bile 2.5 x D boyda < 0.003mm salgı ve tekrarlanabilirlik hassasiyeti ile 25,000 devir/dk’da 2.5G balans değerini yakalayabilecek özelliklere sahiptir. TRIBOS poligonal takımtutucular hareketli parçalara sahip olmadığından ve mekanik olarak hassas olmamaları nedeniyle bakım ve onarım gerektirmeden ve aşınmadan sıkma sağlarlar. Hatta birkaç bin sıkma uygulamasından sonra bile malzemede yıpranma görülmez. Aynı zamanda, mükemmel titreşim söndürme imkanı sunarlar. Hidrolik takım tutucu ile, takım değiştirme birkaç saniye içerisinde minimal temizleme ile yapılır ve stabil proses sağlanır. Türüne bağlı olarak, h6 kalitesindeki bütün takım şaftları ile uyumlu takım tutucular, 205,000 rpm devire kadar test edilmektedirler. Hatta 1 mm’den başlayan çok küçük çaptaki takımlar bile proses stabilitesini sağlayarak sıkılabilir ve değiştirilebilirler.

üstün özellikler sunmaktadırlar. Mikro işlemede konvansiyonel olarak balansı alınmış takım tutucular ile karşılaştırıldığında, takım ömrü de ayrıca iyileştirilmiştir.

Hacimsel işlemede takım izlerinin azaltılması Takım tutucuların hacimsel işlemede yüzey kalitesi üzerinde önemli etkisi olduğu tezi Karlsruhe’deki Wbk Enstitüsü Üretim Teknolojisinde Prof. Dr.-Ing. Jürgen Fleischer gözetimi altında yürütülen ve 2014 yılında sunulan bir çalışma ile doğrulanmıştır. Birçok takım tutucu çeşitli makinalarda yapılan frezeleme operasyonlarında test edilmiştir.

SCHUNK yüksek performans hidrolik takım tutucu TENDO E-compact ile, shrink tutuculara göre %300’e kadar daha uzun takım ömrüne ulaşılabildiği görülmüştür. Özellikle önemli: sadece bir istisnai durum haricinde SCHUNK TENDO E-compact hidrolik takım tutucu, shrink takım tutuculardan herzaman daha iyi yüzey kalitesi sağlamıştır. Kanalların derinliği arttıkça, takım izlerinin etkisi daha da artmıştır.

Mikro kalıpçılık, optik sanayi, medikal teknoloji, metal para, saat ve mücevherat piyasalarından gelen yüksek talebe bağlı olarak; SCHUNK son zamanlarda standart ürün hattını, ultra hassas balanslı SCHUNK TRIBOS poligonal takım tutucularını da içerecek şekilde genişletmiştir. 60,000 devir/dk’da G0.3 balans değeri ile sıkma çapları 0.5 mm ile başlayan HSK-E 25, HSK-E 32, ve HSK-F 32 arayüzlü TRIBOS-Mini ve TRIBOS-RM serileri de stoklardadır. Ultra hassas takım tutucular; stabilite ve yüzey kalitesi ile ilgili olarak en fazla titizlik gerektiren işlerde, uygulama için 14 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

Hidrolik genleşme teknolojisinin sönümleme özellikleri, daha iyi yüzey kalitesinde olduğu gibi daha uzun takım ömrü ile sonuçlanır. Benzer yüzey kalitesinde bile daha yüksek kesme ve ilerleme değerlerine ulaşmak mümkündür.

5-eksenli işleme için iki kat daha etkili Yüksek-hassasiyetli 5-eksenli işleme için SCHUNK TENDO E-compact hidrolik takım tutucular ile SCHUNK uzatmaları daha etkili sıkma üniteleri üretmek üzere bir araya getirilebilmektedirler. Minimal etkileşen yüzeyler durumunda hidrolik takım tutucular işleme boyunca oluşan titreşimleri sönümlemek için uzatmalara sağlam bir destek sağlamaktadırlar. Salgı hassasiyeti ve titreşim sönümleme özelliği birleşimi kesici takımı korur, takım ömrünü uzatır ve muhteşem iş parçası yüzeyi sağlar. Klasik takım değiştirme için, TENDO hidrolik takım tutucular sadece konvansiyonel Allen anahtarı gerektirir. TRIBOS SVL için ise; basit, manuel olarak çalıştırılan sıkma aparatı yeterlidir. Tüm sıkma işlemi birkaç saniye içerisinde tamamlanmaktadır. Her iki sıkma aleti de hem bakım gerektirmez hem de kirlilikten etkilenmezler.

Makale

1 PARMAK FREZE 5 FARKLI KULLANIM ÖZELLİĞİ

Dtakım üzenli olarak, kesici ihtiyacı olan ve

sürekli kesici takım değiştiren kullanıcılar ve işleme esnekliğine eğişken helis tasarımı yönelik yüksek talepler sayesinde Guhring’in RF için, Guhring tek takımla 100 yüksek performanslı beş işi yapabilen yeni parmak frezeleri, mükembir Ratio parmak frezesi mel performansları ve kageliştirdi. RF 100 Diver liteleriyle ilgi çekmeye dedelme, rampa yapavam ediyor.

Tabii bugüne bilme, kanal açma, kaba ve finiş işlemelerini kadar yapılabilen frezeleme gerçekleştirebilir. Ratio maksimum 15 dereceparmak frezesi, çok lik rampalama ölçüsü ile yönlülüğünün yanı sıra gerçekleştiriliyordu. Rakipuygulama örnekleriyle leri üst limitini 8 dereceden ispatlanmış, mükemmel 15 dereceye çıkarabilmişken, kesme değerleriyle de RF 100 Diver 45 derecelik cezp ediciliğe sahiptir. girip çıkma açısına sahip Ek olarak, RF100 Diver olmuştur. özellikle, diklemesine eğim vermede yeni stan- RAMPALAMA dartlar gerçekleştiriyor: CrMo4’ün sulu işlenmesi Çok fonksiyonlu parmak ap=12 mm frezesi eğimli 45 derece- ae=11,7 mm lik açıyla giriş yapabiliyor. vc=200 m/dak vf=1200/dak Giriş çıkış açısı= 30 derece

Benzersiz teknik özellikleri sayesinde RF100 Diver kanal açmadan delmeye görülmemiş bir dönüşüm gerçekleştirebiliyor ki, bu çoğu malzemeler için uygulanabilme geçerliliğine sahiptir. Dik giriş çıkış açısı olmasına rağmen, talaşların tahliye edilmesini mümkün kılıyor.

guhring

D

Eş zamanlı olarak mükemmel frezeleme ve boşaltma, en uygun hale getirilmiş geometrik kenar kesimi sayesinde, yüksek güvenlikli süreç sonucu elde edilebiliyor. Yüksek işlem görme oranlarıyla birlikte RF100 Diver’ın yüksek talaş kaldırma oranlarına ulaşması sağlanabilir.

Delmede RF100 Diver en uygun özellikleri sunar ve 2XD’ye ulaşır ki bu rakiplerinden bir hayli ileri olduğunu açıkça gösterir zira rakipler henüz ancak 1XD derinliğinde delmeye başladılar. RF 100 Diver raybalar için önden delme yapmaya uygun delik delebilme çap ölçülerine sahiptir. İnterpolasyon ve delme için delme işlemi ölçünün altında yapılır ve sonrasında RF 100 Diver mükemmel uyumu sağlayan finiş özelliği ile delme işlemini tamamlar. Bu her toleransa uygun hassas deliklerin işlenmesini mümkün kılıyor. Ayrı bir başka kesici takıma gerek kalmıyor ve Diver hem delmeyi hem ön delmeyi her ölçüde eğimli ve yuvarlak yüzeylerde gerçekleştirebiliyor.

DELME Dökme demirde kuru işleme ap: 12 mm ae=12 mm vc=240 m/dak vf= 800/dak kanal açma işlemlerinde hatta giriş çıkışlarda yüksek malzeme giriş oranları mümkün hale geliyor. RF 100 Diver yüksek metal kaldırma oranları ve küçük çaplı hassas kanal işlemleriyle öne

16 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

çıkıyor.

Yüksek ilerleme oranlarına rağmen RF 100 Diver pürüzsüz işlem ve süreç istikrarı sağlıyor. Pürüzsüz işlem 36/38 derecelik farklı helis açıları sayesinde mümkün olabiliyor. Değişken helis kanalları sayesinde ortaya çıkan titreşim problemlerini engelliyor.

Değişken helisler titreşimsiz çalışmanın yanı sıra yüksek malzeme giriş oranları ve frezeleme işleminde ortaya çıkan “tirbuşon etkisi” sonucunda oluşan istemsiz çizme sorunlarının da eş zamanlı olarak azaltılmasını mümkün kılıyor. Azaltılan titreme daha yüksek metal tahliye oranı için daha yüksek kesme verisi sağlıyor. , KANAL AÇMA 42 CrMo4 Çeliğin kuru işlenmesi ap= 12 mm ae=11,7 mm vc= 240 mm/dak vf=1800 mm/dak Metal tahliye oranı Q=252 cm3/dak Çelikteki kaba işlemlerde RF 100 Diver, genelde mümkün olandan iki kat kesme hızına ulaşabiliyor. Finiş işlemleriyle, yüzde yüz daha uzun kesici takım kullanım ömrüne ulaşıyor. Paralel olarak yenilikçi geometri, düzensiz koşullarda ve düşük performanslı makinelerde işlem yapmayı mümkün kılan geleneksel frezeleme kesimine oranla güç tüketimini azaltıyor. Finiş işlemleriyle yüksek kesim parametrelerinde, yüksek alaşımlı ısıl işlem görebilen çeliklerde de ulaşılabiliyor.

Makale

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017 17

Article

1 MILLING CUTTER | 5 APPLICATIONS Thelixhanksangle,to their unequal Guhring’s RF

100 high-performance end mills have convinced for years with exceptional performance and quality.

However, until now plunge milling at a maximum angle of 15° was the measure of things. Where competitors as before hit their limit at or users with constantly changing tool an angle of 8° to 15°, RF 100 requirements and a high Diver achieves a plunging demands on machining angle of 45°. flexibility, Guhring has developed a new Ratio RAMPING end mill that covers five operations with Wet machining of CrMo4 one tool: RF 100 Diver ap = 12 mm can perform drilling, ae = 11.7 mm ramping, slotting, vc = 200 m/min roughing and finishing vf = 1200 mm/min operations. Alongside Plunging angle = 30° its versatility the Ratio end mill also convinces with exceptional cutting Thanks to this unique techvalues, proven by nical feature, the RF 100 application examples.

Diver can achieve a seamIn addition, the RF 100 Diver sets new less transition from slotting standards especially to drilling – and that’s in with steep ramping: The most materials as well. multi-functional end mill The steep plunging angle is capable of plunging at a ramping angle of 45°. makes enormous material removal possible. The simultaneously excellent chip evacuation, thanks to the optimised cutting edge geometry, results in higher process reliability. In combination with the high feed rates the RF 100 Diver can be applied to achieve high metal removal rates.

GUHRİNG

F

18

With drilling, RF 100 Diver displays the best characteristics up to 2xD and also here it is clearly superior to its competitors, they already start struggling at drilling depths below 1xD. The RF 100 Diver is ideally suited as a pre-drilling tool

Cutting Tools Magazine / January - Feruary 2017

for reamers. For slot drilling roughing is performed undersize and then the RF 100 Diver finishes to a perfect fit. This enables the production of precision slots to all tolerances. A separate pilot tool is not necessary, as the Diver can drill and pilot drill in all diameters and on curved or oblique surfaces.

DRILLING Dry machining of cast iron ap = 12 mm ae = 12 mm vc = 240 m/min vf = 800 mm/min Highest feed rates are possible with slotting operations – and even when plunging.

The RF 100 Diver scores points with a high metal removal rates and undersize for precision slots.

SLOTTING Dry machining of steel 42CrMo4 ap = 12 mm ae = 11.7 mm vc = 240 m/min vf = 1800 mm/min Metal removal rate Q = 252 cm3/min Despite the high feed rates, RF 100 Diver enables smooth operation and process stability.

The smooth operation is achieved by the different helix angles of 36°/38°.

The unequal helix angle interrupts the occurring vibration resonance. The unequal helix angle encourages vibration-free running as well as high feed rates and simultaneously reduces the undesired draw action

because of the “corkscrew effect” during the milling process. The reduced vibration allows higher cutting data for a higher metal removal rate.

With roughing operations in steel the RF 100 Diver achieves double the cutting speed than usually possible.

With finishing operations it achieves a 100 % longer tool life. In parallel the innovative geometry reduces the power consumption in comparison to conventional milling cutters permitting the application under unstable conditions and on low-performance machines.

With finishing operations high cutting parameters are also achievable in alloyed heat treatable steels.

HPC-ROUGHING Dry machining of steel 42CrMo4 ap = 24 mm ae = 3 mm vc = 280 m/min vf = 3050 mm/min Metal removal rate Q = 219 cm3/min Guhring’s new RF 100 Diver: RAMPING DRILLING SLOTTING ROUGHING FINISHING at maximum speed and with only one tool in various materials.

Perfect for all materials POWERTAP RANGE Whether tapping general steels, aluminium and aluminium wrought alloys, stainless and acid-resistant, high-tensile steels or cast

Article

iron – Guhring’s PowerTap range promises powerful taps for all common threads.

Golden Power “Made in Germany” Guhring’s Powertap range can be visually identified by its gold ring. The message is: With universal PowerTaps you are always spot-on. Stateof-the-art manufacturing technologies guarantee maximum quality “Made in Germany” at an unbeatable price performance ratio.

Guhring has developed its own production machines for the manufacture of universal taps, where the highly accurate geometries of the PowerTaps are ground.

Wide range of application thanks to optimised geometry The special geometry of Guhring’s PowerTaps turns them into true allrounders and enables outstanding machining results for a wide application range. Thanks to the optimised geometry a long and consistent tool life is achieved.

Straight-fluted taps for through holes as well as spiral-fluted tools for blind holes achieve optimal machining results thanks to highly accurate cutting edge geometries.

Optimal tool materials and forms HSS-E- as well as HSS-E-PM quality steels are used as tool materials. Universal Powertaps are surface-treated with TiN-coating to maximise their performance and to achieve higher cutting rates as well as providing long tool life.

As well as the conventional B and C forms for machine taps, Guhring’s PowerTap range also includes specialists with the short chamfer lead of form E. With blind hole machining this form enables the production of threads where the thread depths are close to the base of the hole.

The universal taps of the PowerTap range are available for the most important thread types and thread sizes.

Cutting Tools Magazine / January - Feruary 2017

19

Haber

EİB

METAL İHRACATÇILARI FİYAT DALGALANMALARINDAN KORUNACAK YÖNTEMLERE YÖNELİYOR

D ünya genelinde metal fiyatlarında baş döndürücü

değişim, metal üretimi ve ihracatı yapan firmaları fiyat dalgalanmalarından koruyacak enstrümanları kullanmaya yönlendiriyor.

Ege Demir ve Demirdışı Mateller İhracatçıları Birliği, üyelerine yönelik “Demir ve Demirdışı Metallar Sektöründe Hedging, Option ve Forward Kur Uygulamaları Eğitimi” düzenledi.

Traxys Türkiye Genel Müdürü Musa Sipahioğlu tarafından verilen “Demir ve Demirdışı Metallar Sektöründe Hedging, Option ve Forward Kur Uygulamaları Eğitimi”nde, özelIikle fiyatları borsada belirlenen metallerin gerek ticaretinde, gerekse üretiminde olası fiyat hareketlerinden korunmaya yarayan araçlar Hedging, Option ve Forward Uygulamaları ihracatçılarla paylaşıldı.

Ege Demir ve Demirdışı 20

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat

2017

Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yalçın Ertan, metal fiyatlarında son üç yıl içerisinde hammadde (özellikle kömür ve demir cevheri) arzı ve çelik üretim kapasitelerindeki fazlalık ve küresel talep yetersizliği sebebiyle büyük düşüşler ve dalgalanmalar yaşandığını, bu süreç içerisinde özellikle Demir ve Çelik üreticilerinin çok büyük mali kayıplar yaşadığını kaydetti.

Ertan, “2014 yılı başında 590-600 dolar olan inşaat demiri fiyatı 2016 Şubat ayı başlarında 270 dolara kadar ve buna bağlı olarak yarı-mamül kütük demirin birim fiyatıda 500- 510 dolar seviyesinden 230240 dolara düşmüştür.. Bu süreçte demir-çelik sektörü büyük kayıplar yaşadı..

2015 yılından itibaren başta Çin olmak üzere başlatılan kapasite ve üretim fazlalıklarının talebe ve reel ölçeklere göre dengeleme çalışmaları sonuç vermeye başlamış olup 2016 Şubat

ayı sonrasında sektördeki kayıplar tolore edilebilir seviyelere gerilemiştir. Bu süreçte firmaların bazıları mümkün olduğunca tedbir alabildi , ancak çoğunluk yeterince tedbir alamadı.

Tabii şu anda olduğu gibi bunun tersinin yaşandığı dönemlerde oluyor. Fiyat dalgalanmalarından en az seviyede etkilenmek için Hedging, Option ve Forward Kur Uygulamaları da demir ve çelik sektöründe sınırlı da olsa kullanılabilecek finansal enstrumanlardan bazıları” dedi.

Demir ve Çelik fiyatlarındaki değişimin çarpıcılığını bir örnekle anlatan Ertan şöyle devam etti: “ Uzun süreli düşüşlerin yaşandığı dönemlerde örneğin Çin’den inşaat demiri üretimi için birim fiyat 360 dolara kütük ithalatı için anlaşma yapıyoruz. Ürünün Türkiye’ye getirilip , işlenip satılacak mamul haline dönüştürüldüğünde fiyatı 320 dolara düşmüş oluyor. Bu durumda İşe

EİB

Haber

peşinen zararla başlamış oluyorsunuz. Tabii bunun tam tersi olduğu dönemler de oluyor. Bu süreçte pazarı iyi okuyup, sağlıklı öngörülerde bulunarak tedbir almak ve çeşitli finansal korunma yöntemlerini kullanmak çok önemli hale geliyor..

Ithalatçı ve İhracatçılarımızı bu korunma yöntemlerini daha etkin kullanmalarını tavsiye ediyoruz.”

Traxys Türkiye Genel Müdürü Musa Sipahioğlu ise; borsada işlem gören metallerin fiyatlarında son dönemde ciddi artışlar meydana geldiğini, bakır fiyatlarının 10 gün içinde yüzde 30 artışla 6040 dolar seviyesine çıktığını, bu

22

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat

2017

süreçte Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık seçim sonuçlarının tetikleyici olduğunu, firmaların Hedging, Option ve Forward Kur Uygulamalarını kullanmaları halinde bu süreçten olumsuz etkilenmemelerini sağlayacaklarını anlattı.

Hedging, Option ve Forward Kur Uygulamalarının son yıllarda belirli ölçülerde kullanılmaya başlanmış olsa da, gerektiği ölçüde yaygın bir kullanımından bahsetmenin mümkün olmadığını ifade eden Sipahioğlu, “Fiyat hareketlerinin etkilerinden arınma yöntemine Hedging ( Pozisyon riskini çitleme) adı verilir. Hedgingin en önemli özelliği kişi

veya kurumun pozisyon riskini sıfırlaması, ancak geri dönülmez bir işlem olmasıdır. Dolayısıyla spekülasyonu bertaraf etmeye yarayan bir operasyon yapılırken işlem mutlaka çift taraflı yapılmalı, yani fiziksel alım karşılığı kontrat satımı, veya fiziksel satım karşılığı kontrat alımı gerçekleştirilmelidir. Öte yandan riskini hedgingle kapatan kurum, bu işlemin bilincine mutlaka sahip olmalı, bilahare pazarda gelişecek fiyat hareketleri sonucunda hedging yapılmasaydı oluşabilecek spekülatif karları düşünmeyecek yapıda olmalıdır” uyarısında bulundu.

Haber

SANDVİK

SANDVİK COROMANT DMG MORI’NİN PREMİUM İŞ ORTAĞI OLUYOR

Left to right: Dr. Masahiko Mori, CEO at DMG MORI; Klas Forsström, President Sandvik Coromant; Christian Thönes, Chairman of the Executive Board of DMG MORI; Björn Roodzant, VP Marketing Communication; and Sean Holt, General Manager Sales Area Americas.

Smium andvik Coromant, Preİş Ortağı olarak open

house etkinlikleri, ticari fuarlar, teknik seminerler gibi girişimler ile web sitesi, DMG MORI Dergisi, Ar-Ge ve mühendislik gibi alanlarda takım tezgahı kurucusu DMG MORI ile birlikte Kesici takım ve çalışacak. Özel olarak, DMG takımlama sistemi MORI tezgah kullanıcıları bu uzmanı Sandvik Coro- anlaşma sayesinde Sandvik mant, lider takım tezgahı Coromant’ın ürünü olan üreticisi DMG MORI’nin tornalama, kesme ve kanal Premium iş ortağı açma, diş çekme, frezeleme, olmak üzere anlaşma delik delme, delik işleme ve imzaladı. Anlaşmaya raybalama takımlarına ve göre Sandvik Coromant, ayrıca takımlama sistemDMG MORI Premium leriyle şirketin geniş bilgi İş Ortağı olarak anılan birikimine, sektörel çözümtek takımlama üre- lerine ve diğer hizmetlerine ticisi olacak ve şirketler erişebilecek. arasındaki ilişkiler global ölçekte daha da güçle- Sandvik Coromant Global necek. İki pazar liderinin Başkanı Klas Forsström bilgi ve deneyimlerinin şöyle diyor: “Bu anlaşma, birleşmesi tüm dünyada- sektördeki gerçek anlamda ki tezgah kullanıcılarına birinci sınıf ve ileri görüşlü yarar sağlayacak. şirketlerden biri olarak konumumuzu doğruluyor. Örneğin anahtar teslimi projelerde lider bir takım tezgahı üreticisiyle güçlerimizi birleştirerek sektördeki teknolojinin 24 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

gelişmesinde aktif bir rol alıyoruz.”

Sandvik Coromant sahip olduğu geniş kapsamlı ürünleri, hizmetleri ve bilgi birikimi yardımıyla DMG MORI’nin tezgahlarını sıfırdan donatacak. Örneğin, seçilen bazı pazarlarda her bir NLX serisi üniversal torna ve NT torna-freze merkeziyle birlikte özelleştirilmiş bir başlama takımı kiti ve hizmeti sunulmaktadır.

CLX/CMX (eski Ecoline) giriş düzeyi tezgahlarda ve DMC V dikey işleme merkezlerinde kullanıcılara belirli bir takım kiti ve global hizmet koruması sunulmaktadır.

Sandvik Coromant ile DMG MORI arasındaki başarılı iş birliğinin bir örneği, bu ikilinin Türkiye’deki bir distribütör olan Rota Metal ve onun müşterisi Polat Makina için yaptıkları iş ortaklığında görülebilir.

Gıda teknolojisi alanında çalışan Polat Makina, bireysel işlemeyi terk edip çok-amaçlı tezgahlara geçiş yapmak istiyordu. Sandvik

Coromant, şirketin Coromant Capto® modüler hızlı değiştirmeli takımlama konseptine dayalı tamamen yeni bir takımlama paketi önerisinde bulundu. DMG MORI tezgahları içinde Capto C6 fener miline sahip bir NTX 2000, Capto C8 fener miline sahip bir NT 5400 ve Capto C8 fener miline sahip bir NT 6600 bulunuyordu. Geçişi tamamlamaya yardımcı olmak üzere kullanılan diğer Sandvik Coromant takımları arasındaSessiz Takımlar®, CoroTurn® HP, CoroCut® SL, CoroDrill® 860, CoroTap® 300, CoroChuck® 970 ve CoroChuck 930 bulunuyordu. Sonuçta, bitmiş bir son ürün için işleme süresi 2500 dakikadan 500 dakikaya düşürüldü. Sağlanan bu %500 oranındaki tasarruf şirketin yatırımının hızlı bir biçimde geri dönüşüne yardımcı oldu.

Polat Makina’nın sahibi İbrahim Polat şöyle dedi: “Sandvik Coromant sadece takımları değil, aynı zamanda çözümü de sağladı”.

Yeni Ürün

EN YENİ YÜZEY FREZELERİ TEZGAH İMALATHANELERİNİN PARÇA MALİYETLERİNİ AZALTMALARINA YARDIMCI OLUYOR

Sandvik Coromant en son çelik frezeleme kalitelerindeki uygulama aralığını genişletiyor.

GC1130 uç kalitesi kanal freze takımlarıyla artık kullanıma hazır.

SANDVİK

K esici takım ve takımlama sistemleri uzmanı Sand-

26

Kesici Takımlar & Tutucular

/

vik Coromant, yüksek performanslı çelik frezeleme kalitesi olan GC1130’u CoroMill® QD ve CoroMill 331 kanal frezeleme takımları ile birlikte kullanılabilir hale getirdi. Sandvik Coromant’ın en son Zertivo™ kalitesi olan GC1130 yüksek talaş kaldırma oranları ve hem ıslak hem de kuru işleme operasyonlarında güvenli performans düzeyleri sunuyor.

dış hem de delik kaba işleme ve finiş işleme operasyonlarında derin ve dar kanal açmada CoroMill QD ile kullanabiliyorlar. Ek kanal frezeleme gereksinimleri için GC1130 uçları ,çok amaçlı bir 90º kenar ve yüzey frezesi olan CoroMill 331’e de uygulanabilir. Bu çok yönlü takım kanal açma, çift yarı kenar frezeleme, kenar frezeleme, yüzey frezeleme, geri yüzey frezeleme, takım frezeleme ve dairesel açılı frezeleme yapabilir.

CoroMill 390, CoroMill 490 ve CoroMill 495 kenar ve havşa frezeleme sistemleri ile kullanılabilir olup uygulama alanının daha da genişlemesi Zertivo teknolojisinin daha uzun takım ömrü ve güvenli işleme gibi avantajlarını daha geniş bir kullanıcı profiline açıyor.

Toplamda GC1130 yedi ek ürün ailesi ile tanıştırıldı.

CoroMill QD ve CoroMill 331 ile birlikte, uç kalitesi CoroMill 790 ve T-Max uzun kenar (kenar frezeleme), CoroMill Century (yüzey frezeleme), CoroMill 170 ve CoroMill 176 (dişli frezeleme) ile kullanılabilir.

Tezgah imalathaneleri artık GC1130 kalite uçlarını

Proje Müdürü Björn Ericsson şöyle söylüyor: “ISO P uygu-

Ocak - Şubat

2017

lama alanındaki malzemelerde frezeleme yaparken, özellikle istenmeyen takım yollarıyla, derin kavitelerle karşılaşıldığında veya kesme sıvısı kullanırken pullanma, ani çentiklenme ve termal çatlaklar gibi sorunlar yaygın bir şekilde yaşanıyor.”

“GC1130’u tezgah imalathanelerinin azaltılmış uç ömrü ve dengesiz üretimin yol açtığı etkilerin üstesinden gelmelerine yardımcı olmak için geliştirdik.”

Kalitenin avantajlarını arttırmak için tasarlanmış bir PVD üretim teknolojisi olan Zertivo kullanılarak üretilen GC1130 yüksek kenar çizgisi güvenliği ve azaltılmış pullanma sunuyor. Ayrıca yüksek-Cr içerikli ince taneli alt tabaka termal çatlaklara yüksek direnç sunuyor ve böylece uzun ve güvenilir takım ömrünü garantilemeye yardımcı oluyor.

TURBO

İmalat

TURBO EGZOZ GÖVDELERİNİN iŞLENMESİ

O tomotiv sanayi için parça işlemenin oldukça rekabetçi

oluşu yeni bir avantajın, bu üst düzey sektör ile ilişkili genellikle çok olan adet numaraları ile çarpıldığında önemli kar paylarına dönüşmesinin muhtemel olduğu anlamına gelir. Örneğin turboşarj egzoz gövdelerini ele alalım. Bu parçaların yüzey frezelenmesi hem verimlilik hem kalite gerektirir, genellikle belirtilen aşındırıcı paslanmaz çelik veya döküm demir iş parçası malzemeleri nedeniyle bunu başarmak zordur. Ancak bu durum turbo egzoz gövdeleri işlemek amacıyla tasarlanan yeni değiştirilebilir kesici uç yüzey frezeleme kesicisinin geliştirilmesiyle değişmeye başlıyor. Parça başına azaltılmış devir süresi ve çok gelişmiş takım ömrü sağlayan 12 kesme kenarlı uçlar sayesinde Sandvik Coromant’ın yeni M612 kesicisi tüm kaba talaş işleme ve yarı ince talaş işleme uygulamalarında kullanılabilir.

28 Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017

Turbo egzoz gövdeler 850°C ile 1300°C arasındaki (1562°F –2372°F) sıcaklıklara dayanmalıdır, bu yüzden de paslanmaz çeliği ve döküm demiri tasarım mühendisinin parça malzemesi seçimi olarak belirler. Paslanmaz çelik aslında hem egzoz gazı sıcaklıklarına hem de korozyona olan direnci arttıran malzeme özellikleri sebebiyle, genel olarak kullanılan döküm demir yerine daha çok tercih edilmeye başlandı. İşleme kısıtlamaları Her yıl yaklaşık 50 milyon döküm demir ve paslanmaz turboşarj üretiliyor, ancak paslanmaz çeliği işleme maliyeti 20 kat daha yüksek olabilir ve bu işlemler genellikle son derece kısa ve düzensiz kesici uç takım ömrü ve eşit olmayan aşınma ile nitelendirilir. Östenitik paslanmaz çeliklerin işi zorlaştıran yüksek oranlarının ve işleme kısıtlamalarının olduğu kanıtlanmıştır. Talaş oluşumu istenmeyen bir du-

rumdur, tezgah gücü gereksinimlerini arttırabilir ve yetersiz yüzey finişine sebep olabilir.

Sonuç olarak zor boyutsal ve yüzey tolerans gereksinimlerine uymak zor olabilir ve bu da kesici takım performansına olan talebi fazlasıyla arttırır.

Tezgah imalathaneleri için bir başka zorluk ise bu ince duvarlı parçaların karışık biçimleridir. Bu karışık biçim girift bağlamayı gerektirir ve uygulama titreşime karşı çok duyarlı olur.

Bu sorunları göz önünde bulundurarak Sandvik Coromant, standart takım ve uygulama bilgisini tamamlamak amacıyla turbo egzoz gövdeler için tasarlanmış bir kesici takım çözümü oluşturmaya başladı.

Hedef parça başına maliyeti azaltabilecek güçlü ve dayanıklı bir kesici geliştirmekti.

Sandvik Coromant’ta Otomotiv Uygulama Mühendisi olan Jacques Gasthuys şöyle

İmalat

söylüyor: “Yeni M612 frezeleme takımının en büyük avantajı her yanda altı olmak üzere 12 kesme kenarlı kesici uçların kullanılmasıdır.” “Özel geometri takımın içindeki ucun konumuyla birleşerek üretim mühendislerinin kesme değerlerini arttırmasını sağlayan çok keskin bir kesme efekti veriyor.”

Pürüzsüz kesme işlemi M612’nin pozitif geometrisi ve kenar çizgisi kalitesi güç tüketimini ve titreşimi azaltan pürüzsüz bir kesme işlemi sağlıyor. Bu da daha yüksek talaş kaldırma oranlarına ve daha hızlı devir sürelerine olanak sağlıyor, 12 kesme kenarıyla birleştiğinde ise parça başına daha az maliyet çıkmasına yardımcı oluyor. Ayrıca yuvarlak kesici uç seçimi, işlenebilecek malzeme tipleri ve uygulanabilecek frezeleme operasyonlarına göre tezgah imalathanelerine esneklik katar, çok güvenli uç değiştirebilme arabirimi hem kesinlik hem de tekrarlanabilirlik sağlar.

Paslanmaz çelik turbo egzoz gövdeleri için olan bu özel yüzey frezeleme kesicisinin avantajları, performanstan ödün vermeden motor küçültme eğiliminin turboşarjlara olan talebi arttırdığı otomotiv tezgah imalathaneleri tarafından iyi karşılanacak.

M612 ile güvenilir performans ve uç başına arttırılmış parça sayısı gerçekten rekabetçi kazanç sağlayabilir.

Bir kullanıcı örnek olay incelemesi potansiyel avantaj örneği sunuyor.

Paslanmaz çelik bir turbo egzoz gövdesini kaba talaş işlemek için GC4240 kalite uçlar kullanmak, rakip bir yüzey frezeleme kesicisi yerine M612’yi seçmek fener mili hızının 212’den 273 dev/dak’a yükselmesini, kesme hızının 70’ten 90 m/dak’a yükselmesini (230’ten 295 ft/dak’a) ve ilerlemenin 0,13’ten 0,18 mm’ye (0,005’ten 0,007 inçe) yükselmesini sağladı. Aynı 2,5 mm (0,098 inç) kesme derinliğinde, denemenin sonucu M612 yüzey frezesinin parça başına işleme süresini %27’ye kadar azalttığını ve bu arada takım ömrünü de %172 kadar arttırdığını gösterdi. İşlem önerildiği gibi kuru (kesme sıvısı olmadan) gerçekleştirildi.

Tamamlayıcı çözümler Turbo egzoz gövde uygulamalarında yeni M612’ye eşlik eden CoroMill® 490, Sandvik Coromant’tan ince talaş işleme uygulamalarında mükemmel performans seviyeleri sağlayan standart ama çok yönlü bir çözümdür. Gövdelerde bulunan vida dişli çeşitleri üretmek için CoroDrill® 460 ile ön delik delme ve CoroTap™

300 ile kılavuz çekme kanıtlanmış çözümlerdir.

Tornalama işlemleri açısından optimizasyon arayışını kolaylaştıran ana faktör kesme sıvısının gücündedir.

Kesme sıvısının basıncını yükseltmek, turbo egzoz gövdeleri işlerken hem talaş kırma hem de takım ömrü üzerinde olumlu etki yaratır. Burada CoroTurn® HP ucun kesici kenarına çok hassas kesme sıvısını vermesi için sabit nozüllerle tasarlanmıştır, bu yöntem doğrudan uygulama güvenliği ve yüksek verimlilik sağlar. Östenitik paslanmaz çelikten (CMC 20.11, M2.0.C.AQ) yapılan gövdelerde bir takım ömrü karşılaştırma çalışmasında standart ve yüksek basınçlı olarak verilen kesme sıvısının etkileri dikkat çekici sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Standart 15 bar basınçta bir CNMG kesici ucunun (GC1010 SF kalite) kesim süresi 4,54 dakika olarak, yanak aşınması (Vb) ise 0,62 olarak ölçülmüştür. Ancak 100 bar yüksek basınçlı kesme sıvısı kullanımı kesim süresini 33 dakika yaparken yanak aşınmasını ise 0,3’e düşürdü.

Sonuç olarak, kesme sıvısını 100 bar basınçta uygulayarak bu ince talaştornalama işleminde takım ömrü yedi kata kadar arttırılmış olur.

Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

29

Endüstri 4.0 Zirvesi

3- 4 Aralık 2016 Tarihinde Vialand Palace Otel’de gerçekleştirilen Endüstri 4.0 Zirvesi Başarılı bir şekilde sonuçlandı.

2. Endüstri 4.0 Zirvesi 2 Aralık 2017 Tarihinde gerçekleştirilecek.

ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ GELECEĞE UMUT TAŞIDI

WORLD MEDIA tarafından organize edilen ve SIEMENS altın sponsorluğunda 3-4 Aralık 2016 tarihinde Vialand Palace Otel’de gerçekleştirilen Endüstri 4.0 Zirvesi; 2 gün boyunca altı farklı oturumla hayata geçirildi. Başarılı bir şekilde sonuçlanan zirvenin ikincisi, aralık 2017 tarihinde gerçekleştirilecek.

W ORLD MEDIA Genel yayın Yönetmeni İLKER KAPLAN’ın “Bilim İçin Aydınlanma Aydınlanma İçin Bilim” açılış konuşması ardından; iNFOMA Yönetim Kurulu Başkanı MUSTAFA CERAN “Endüstri 4.0 Ne Yapmalıyız” üst başlığıyla bir konuşma

30 Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat

2016

gerçekleştirdi. EMAS Yönetim Kurulu Başkanı GAZANFER SANLITOP’un : “Neden Geri Kaldık Nasıl Kalkınırız” konuşması ardından günün son konuşmasını; SIEMENS TÜRKİYE Genel Müdür Yardımcısı ALİ RIZA ERSOY Dünyada ve Türkiye’de Endüstri 4.0 uygulamaları üzerine yaptı.

Endüstri 4.0 Zirvesi 2.

Gününde de; ETG ROBOTICS Genel Müdür Yardımcısı CANDAN SEZGİN GÜLÜNAY ; “Osmanlıdan Cumhuriyete Sanayileşme” sunumunu yaptı. Endüstri 4.0 Zirvesi’nin son konuşmasını;SIEMENS TÜRKİYE Dijital Fabrikalar Bölge ve OEM Satış Müdürü HAKAN MAVRUK gerçekleştirdi.

EndĂźstri 4.0

Endüstri 4.0 Zirvesi

World Media Genel Yayın Yönetmeni İlker Kaplan

“BİLİM İÇİN AYDINLANMA AYDINLANMA İÇİN BİLİM ”

İnsanlık tarımsal devrimden sonra hızlı bir gelişim seyri izledi. Son 13 bin yılı kapsayan bu dönemde; ara sıra kesintiye uğrayan ilerleme, belirli dönemlerde ivme kazanarak sürdü. Aydınlanma çağı sonrasında ortaya çıkan Birinci sanayi devrimi – buhar gücünün devreye girmesi- sonrasında bu ilerleme daha da ivmelendi.

34

Kesici Takımlar & Tutucular /

Ocak - Şubat

2016

A ydınlanma Çağı olarak adlandırılan tarihsel dönem, aydınlanma felsefesinin 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başladığı dönemdir. Batı toplumunda 17. ve 18. yüzyıllarda gelişen, akılcı düşünceyi eski, geleneksel, değişmez kabul edilen varsayımlardan, ön yargılardan ve ideolojilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan dönemi tanımlar.

Aydınlanmaya yol açan başlıca düşünsel gelişmeler Rönesans ve Reform hareketleridir. Aydınlanmanın ilk temsilcileri olarak genellikle Rene Descartes ve Gottfried Wilhelm Leibniz kabul edilir. Almanya’da Johann Gottfried Herder, Immanuel Kant, Christian Wolff; Fransa’da Denis Diderot, Claude Adrien Helvétius, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire; Büyük Britanya’da David Hume, John Locke ve Thomas Paine Aydınlanma çağının en önemli temsilcileridir.

DOĞA BİLİM - BİLİM DOĞA DİYALEKTİĞİ İnsanlık her zaman teknolojik gelişmelerde doğayı taklit etti.

Doğa bize bu kadar ilham verirken biz doğaya zarar vererek ihanet etmemeliyiz. İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli özellik doğayı gö-

zlemleme ve onu kendi yararına kullanma yetisine sahip bir düşünsel ard plana sahip olmasıdır diyebiliriz.

MATBAAYA DİRENENLER VE ENDÜSTRİYEL GELİŞMEYE DİRENENLER Matbaanın bulunduğumuz coğrafyaya girişi kimi görüşlere göre 300, kimi görüşlere göre 400 yıllık bir gecikmeyi kapsıyor. Bunun sebebi Matbaanın gelişi sonrası yalnızca 20 adet dini kitabın basılması. O da Şeyhülislam’ın izniyle… Şimdi matbaanın bulunduğumuz coğrafyaya girişi sonrası yaşanan süreç endüstriyel gelişmelerle aynı.

O dönemde matbaaların yaptığı işi daha uzun sürelerde gerçekleştiren yazıcıların ve ulemanın direnişi bu ileri adımı yavaşlattı. Bu günde sanayinin gelişimine direnen böylesi bir kesim mevcut. Ancak tarihin gelişimi önüne set çekmeye çalışmak tabi ki zor hatta imkansız. ÖZETLE Bilimsel aydınlanmanın başlangıcının; son iki yüz yılla – buharın devreye girmesi- başlatılması bizi eklektik ve nominalist bir yere götürür. İnsanlığın ortaya çıkardığı birikimi son 13 bin yıl öncesinden başlatmak daha doğru

Endüstri 4.0 Zirvesi olur. Aslında ondan daha önceki tarihlerde de insanlık medeniyet biriktiriyor ve her geçen an gelişim gösteriyordu.

Bulunduğumuz coğrafyanın güneyinde buğdayın aşılanması ve depolanmaya başlaması tüm gelişmelerin hızlanmasına sebep oldu. Özetle birinci vurgulayacağımız nokta; bilimsel gelişme ve aydınmanın insanlığın evrimsel süreciyle paralel geliştiği.

Son 200 yıla sıkıştırılamayacağı. Ancak şöyle bir ekleme yapmanın da önemli olduğu kanaatindeyim. O da son ikiyüz yıldır; insanlığın yarattığı bilgi birikimi, başdöndüren bir hızla gelişti ve ivme kazandı. Biz ülke olarak bu gelişimi; 1. Endüstri Devriminde 300 yıl, 2. Endüstri Devriminde 100 yıl, 3. Endüstri Devriminde 50 yıl geriden takip etmek zorunda kaldık. Şimdi elimize bir fırsaat geçti.

4. Endüstri Devrimini 4-5 yıl gibi çok kısa bir sürede takip etme şansımız var. Ancak bunun için bir an önce farkındalık yaratmak zorundayız.

WORLD MEDİA olarak SIEMENS ana sponsorluğunda düzenlediğimiz zirveiz bu farkındalığı yaratmaya hizmet ediyor. Gelecek yıl daha geniş kapsamlı bir zirvenin organizasyonuna girişiyoruz. Bilimle kalın, pozitif aklın yolundan ayrılmayın.

Endüstri 4.0 Zirvesi

İnfoma Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ceran

“ENDÜSTRİ 4.0 - NE YAPMALIYIZ”

Mustafa Ceran

Endüstri 4.0 sunumumuza geçmeden önce, bunun ülkemiz için neden önemli olduğu, nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda açıklamalarda bulunmakta fayda var. Ancak daha öncesinde kendimizi biraz tanıtalım ve firmamızın nereden nereye geldiğini anlatalım.

Y aklaşık olarak, ülkemiz endüstrisine ileri teknolojilere dayalı çözümler kazandırmak ve ARGE bilincinin yaygınlaşması amacıyla, yola çıktık. Gelişim ve değişimlere ayak uydurarak - mekatronik çalışmalar yapıyorduk. İnformatik bölümünün mekanik ile ilgili kısmını geçtiğimiz aylarda İspanyol bir firmaya devrettik.

INFOMA olarak, Endüstri-4.0 uyumlu, yeni nesil elektronik çözümlerle yola devam ediyoruz. Odak noktamız her zaman endüstri ve ARGE’ler idi oradan yola çıktık ve bugüne kadar geldik.

Endüstri 4.0 veya 4. Endüstri Devrimi olarak tanımlanan ve adından da anlaşılacağı üzere 36

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017

devrim niteliğindeki konuya geldiğimizde bu endüstride tamamen yeni bir dönem ve yeni bir boyuttur. Kartopu gibi büyüyerek hızla büyüyen bu konuda bizimde vakit kaybetmeden bir yerden başlanması gerektiği inancıyla bu konuya özel önem vererek yolumuza devam ediyoruz. Konu henüz dünyada da yeni olduğu için, Endüstri 4.0 konusunda çok geç kalmadık ama çok geçmeden bu konuyla ilgili acil çalışmalar başlatmazsak, geç kalmaya yakınız. Siz iki kişiyi bilgilendirebilirseniz o iki kişi, başka iki kişiyi daha bilgilendirebilirse bir farkındalık ortaya çıkar.

Kartopu bu şekilde yuvarlanarak büyür, bizim de amacımız, sizlerle birlikte bu bilinçlenmenin

başlangıç hareketini verip, hız kazanmasını sağlamaktır.

Bu milli bir kalkınma meselesidir. Eğer geri kalmışlıktan kurtulmak istiyorsak, mutlaka ama mutlaka üretime sahip çıkmamız gerekiyor. Aynı zamanda, eski hataları tekrar etmemek için mevcut durumun sonuçlarına değil sebeplerine inmemiz gerekiyor, üretmemiz gerekiyor. Bunu bir türlü kavrayamıyoruz ve maalesef, hızla gelişen ülkeler az laf çok iş üretirken, biz ise çok laf az iş üretiyoruz. Kore bunun en güzel örneğidir. 30-40 yıl önce biz onların çok önündeyken, şu anda onlar çok daha hızlı bir teknoloji üreten ülke konumuna gelmişlerdir.

Çalışma sahamız Bilimsel, Teknik ve Mühendislik Biz firma olarak bilgisayar destekli mühendislik üzerine çalışmalar yürütüyoruz. Endüstri konusunda faaliyetimiz; savunma, uzay, uçak, otomotiv, elektronik, makina gibi sektörlere hitap ediyor. Çünkü ARGE, bu sektörler için olmazsa, olmaz bir alan olup, bu alanda yatırımlarını onlar daha çabuk yapıyorlar. Dünyada da sanayi ve teknoloji alanındaki tüm buluşlar; ilk olarak uzay, uçak ve savunma sektörlerinde başlar.

Amerika’da da, Japonya’da da, Almanya’da da aynı durum geçerlidir. Uzay ve uçakla başlar; yavaş yavaş diğer endüstrilere yansır.

Türkiye’de de aynı durum geçerli.

Dolayısıyla bizde bu teknolojileri üreten şirketlerle işbirliğine giderek, bunları ülkemize kazandırmaya önem verdik, çünkü o tip teknolojileri maalesef şimdilik biz üretemiyoruz. Konusunda dünyanın en iyilerini tercih ederek, dünya ile aynı anda bu ileri teknolojileri Türkiye’ye kazandırmaya gayret ettik yani bu alanlarda önemli tecrübe sahibi olduk.. Aynı şekilde, dünya ile aynı anda Endüstri-4.0 konusunda farkındalık için gayretimiz de bu nedenledir.

Bütünleşik ürün geliştirme teknoloji platformları evrilerek? endüstri 4.0 ortaya çıkmış oldu.

Vizyon sahibi olmak çok önemli. Bu tip konular açıldığında veya seminerlerimizdeki yorumlardan bizim bunları yapamayacağımız düşünülüyor veya kendimizde bu cesareti göremiyoruz.

Türkiye kendi uzay aracını yapabilecek kabiliyete sahip ama özgüven eksikliği yanında vizyon ve yönlendirme eksikliği var. Herkes mum ışığı gibi kendi etrafını aydınlatmakla meşgul. Biraraya gelsek ve odaklanabilsek, çok daha fazla alanı rahatlıkla aydınlatacak birikimimiz var. Kimsenin kusura bakmasın ama, bir ülkenin gelişmişliği denildiğinde, laftan çok elindeki patent sayısına bakma yeterli olacaktır.

Endüstri 4.0, Almanya ve Amerika gibi gelişmiş ülkelerin üretimlerinin hızlı bir şekilde Çin’e kayması nedeniyle, Alman’yanın arayışlarının bir sonucu olarak doğmuştur ve bir hükümet politikasıdır.

Amerika’da ise 2004 yılından başlayarak, daralan ekonomi ve savunma sanayiindeki hızlı çöküşe çare üretebilmek amacıyla o yıllarda savunma sanayisini canlandırmak için körfez savaşı gibi yeni savaşlar başlatılmış, paralellinde Endüstri-4.0 gibi üretimde verimlilik çarelerine özel önem ve ağırlık verilmektedir.

Tam da bu nedenle, bizde Endüstri 4.0’ü ıskalamadan, odaklanarak üretimde verimliliği ve gelirimizi arttırmamız kendimizi güvence altına almamız lazım.

Geri kalmış ülkelerin en temel problemleri; eğitilmiş insan gücüdür.

Eğitim yetersizliği nedeniyle endüstrisi geride kalıyor. Bu ülkeler, üretemediği için her şeyi dışarıdan alıyor. Türkiye’de geçmişte bu durumdaydı, ama son 30 yıldır yapılan bazı radikal politikalar ve yapılan yatırımlar nedeniyle birtakım şeyleri üretir ve ihraç eder hale gelmiştir. Türkiye’de şu an en çok ihracat yapılan sektöre bakıldığı zaman bunun otomobil sektörü olduğunu görüyoruz. Ancak, maalesef üretilen her otomobilin hemen hemen %70 parçası ithal yoluyla geldiği için, yapılan ihracatın ülke ekonomisine katkısı oldukça düşük kalmaktadır. Bunun da sebebi, yüksek teknoloji gerektiren parçaları kendimiz yapabilecek konumda henüz değiliz.

Bu çerçeveden bakıldığında, dünya otomotiv sektörüne yön veren Almanlar (bu konuda lider olmalarına rağmen), bulundukları konumu beğenmiyorlar ve 20 sene sonra kendimizi nasıl garanti altına alırız diye durmadan çalışıyorlar. Ülkeyi yöneten politikacılar da dahil olmak üzere, ilim adamları ve endüstri liderleri 2,5 sene önce bir araya gelerek, yeni bir atılım yapma kararı alıyorlar ve bunun da adını ‘Endüstri 4.0’

Endüstri 4.0 Zirvesi koyuyorlar. Yapılan çalışmanında havada kalmaması için çalışma grupları oluşturup, icraata başlıyorlar ve aradan geçen bu kısa zamanda dahi, devrim niteliğinde birçok buluş ve endüstriyel gelişmeler başarıyorlar.

Bu çalışma gruplarında politikacılar yanı sıra bilim adamları ve sanayiciler yer alıyor. Ana temaları Endüstri 4.0’ın referans mimarisi olup, bunun için öncelikli alanları (siber-güvenlik, insan eğitimi vb) belirleyerek çalışmalar yapıyorlar. İlk düşünceleri, tüm müşterilerin ihtiyacını karşılayabilecek esnek üretim hattı oluşturarak, tüm müşterilerin ihtiyacını karşılayabilen “Akıllı Fabrika” konseptini oluşturuyorlar. Akıllı Fabrika’ların özünü teşkil edecek şekilde “Siber-Fiziksel” sistemler geliştirerek, bu sistemler kendi kendilerine karar verebilme yetenekleri sayesinde daha önce mümkün olmayan üretim ve verimliliği sağlayan ilk örnek fabrikaları kuruyorlar. Bununla, verimlilik artışı yanı sıra, iş gücünü dengeleyebilme kabiliyeti ile gelirlerde değer artışı sağlıyorlar.

Kısaca dünyanın tamamını saracak bir konseptten bahsediyoruz.

Otomotiv fabrikaları, rekabetin en hırçın olduğu alan olduğu için, kârlarını daha da arttırabilmek ve rekabette öne geçebilmek için konuya insansız araçlar gibi inanılmaz yatırımlar yapıyor.

Bütün dünyada elektrik ile çalışan arabalara doğru gidiliyor ve onların gelirlerine destek vermeye çalışıyorlar.

Kendi arabamızı yapmak düşüncesi çok güzel ancak, bu gelişmeleri dikkate alarak, geceğe hitap eden, rekabetçi konumu olan araçlar yapabilmek için mutlaka inovativ ve ARGE odaklı çalışmalarla yeni teknolojileri içeren ürün geliştirmek gerekir diye düşünüyorum. Biz zamanında kendi uçağımızı, kendi arabamızı yapmışız ama yaptırmamışlar, bir yerlerde taş koymuşlar ve bunları durdurmuşuz.

Yeni yayınlanan bir rapora göre, dünya nüfusundan 3,5 milyar insanın sahip olduğu tüm varlıkların eş değerine sahip insan sayısı 62 kişi. Böyle denKesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat

2017 37

Endüstri 4.0 Zirvesi gesiz bir ortamda yaşıyoruz ve kapitalizm artık, bu vahşi bütçelere sahip ortamlar nedeniyle devlet tanımayan bir boyuta doğru evriliyor.

Teknoloji Transformasyonu Bu oluşumda, odak noktası herşeyde olduğu gibi insan, bunun yanı sıra çevre ve teknoloji olmalıdır. Bu üçünü harmonik kullanmamız, bunlara dikkat edilmesi, bundan sonraki bütün politikacılarının ve bilim adamlarının temel parametresi olması lazım. Bir şey yaparken mutlaka önce insanlık düşünülmeli, çevre düşünülmesi, kirlilik ve ekonomi düşünülmesi lazım.

Endüstride son dönemlerde birçok araştırmalar yapılıyor. Başka neler yapılması gerektiği konusunda. Bulgular akıldığında, firmaların para harcadıkları en önemli noktalar; %23’ ünü satışını geliştirmek için, %19’ unu EIPS’ ini (?) geliştirmek için, %6’ sını insan kaynaklarını geliştirmek için, % 47’ sini üretim ve tedarik zincirini koordine etmek için harcıyor. Burada en önemli pay global ortamda üretim olarak ortaya çıkıyor.

Günümüzde, endüstrinin temel maddeleri olan petrol ve üretilmiş mallar, büyük yük gemileri ile taşınmaktadır.

Oysa, önümüzdeki dönemde bir taraftan petrolün tükenmesi ve diğer taraftan Endüstri-4.0 kapsamında “Akıllı Fabrika”ların esnek üretim kabiliyetleri sayesinde yerinde üretilecek yarı mamül ve mamül ürün-

38 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

ler sayesinde belki de bu tür çok büyük yük gemileri ve taşımalara ihtiyaç kalmayacaktır. Bugün dahi, 3D yazıcılar sayesinde isteyen kendi mutfak eşyasını kendisi evde yapabilme imkanına sahiptir. Bu mümkün.

Konu çok yeni olması nedeniyle, Endüstri 4.0’ın tanımı tam oturmuş değil. Ben özetini söylemek istiyorum - Her insanın ihtiyacına cevap verebilecek ürünlerin, her an ve her ortamda üretilebilmesi için esnek üretim hatlarının oluşturulması.

– “Ancak, burada Endüstri-4.0 yanı sıra, birde 4. Endüstri Devrimine işaret etmekte yarar var. Endüstri4.0 denildiğinde genel olarak “Akıllı Fabrika”lar akla gelirken, Dördüncü Endüstri Devrimi ise, bu değişim ve dönüşümün sonunda, topluma ve yaşamımıza yansıyacak kümülatif etkileri anlatılmak istenmektedir.

Bir başka gözle konuya bakmak gerekirse, içerisinde herşey için “Akıllı” nesneler ve çözümler içeren 4.

Endüstri Devrimi, bir bakıma sanki “insanı” anlatıyor gibi... Şöyle ki, yapay zeka sayesinde düşünüp kendi kendine karar veren araçlar, hissesed, koku alan, gören, işiten özelliklere sahipler. Bu da bir bakıma insanın özellikleri değilmi? İnsanı simüle ettiğiniz zaman bunun sanalıyla gerçeği arasında nasıl bir olay ortaya çıkacak ve “robotlar” kendi kendine ne kadar fazla karar verebilecek ve kendi kendine ne kadar bir şeyler üretebilecek şu anda bununla ilgili çok bir şey söyleyemeyiz. Sanal

aleme girdiğiniz zaman, zamanda ve mekanda istediğiniz herhangi bir sınır olmayacağı için, zaman zaman gerçek ortam ile sanal ortamı karıştırır hale gelecek insanlar.

Realiteye çok yakın kurgulanmış bir yapı içerisinde insan beyninin hatasını görmeden inanabileceği bir boyutta hazırlarsanız onun çıktısı nasıl olur, bunu bugünün ne psikoloğu, ne fizyoloğu, ne de doktoru söyleyebilir. Çünkü daha bilmiyoruz. Burası karanlık bir bölüm yaşadıkça göreceğiz. Çocuklar nasıl olacak, nasıl büyüyecek; bunları bilmiyoruz önümüzdeki dönemlerde belkide gerçek topraktan yetişmiş bir salatalığı göremeyeceğiz.

“Akıllı Otomasyon” ve robotların gelişmesiyle, vasıfsız insanların işlerini kaybedeceği ve işsizliğin artacağı muhakkak. Cahilliğe fırsat yok. Dolayısıyla, bu gelişmelere paralel olarak eğitimin önemi ve insanlarında aynı hızda değişmesi (dönüşmesi) gerekiyor. Bilhassa, ülkemiz açısından bu treni de kaçırmak istemiyorsak, bu bilinçlenmeye bir an önce önem vererek, önce “insan” diyerek bilhassa eğitime ve bu değişimi bilinçli ve eğitimli bireylerle karşılamaya hazırlanmak şart.

Ancak, tarih boyunca ve her dönem ve şartta olduğu gibi, su aka aka mutlaka yolunu bulacak ve bir denge sağlanacak. İnsanın sağduyusu her zaman üstün gelir, ben buna inanıyorum.

Endüstri 4.0 Zirvesi

Siemens Türkiye Genel Müdürü Ali Rıza Ersoy:

“2020 YILINDA YİRMİ SEKİZ MİLYAR NESNENİN İNTERNETE BAĞLI OLACAĞI ÖNGÖRÜLÜYOR” Ali Rıza Ersoy

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat

2017 39

Endüstri 4.0 Zirvesi

Sleketiemens olarak biz bu işi memmeselesi olduğu için yapıyoruz.

Sadece biz değil diğer şirketlerde bir şeyler yapıyorlar ama onlar biraz geriden geliyor ve bu konu ülkede bu kadar yoğun konuşuluyorsa çok ciddi emeğimizin olduğunu düşüyorum.

Bizim dört yüze yakın mühendisimiz var ve çoğu otuz beş yaşın altında.

Hepsi Ar-Ge yapıyor. Üç yüz tanesi endüstri 3.0, diğerleri endüstri 4.0 üzerine. Global anlamda çalışıyorlar ve Ar-Ge yapıyorlar. Çok başarılıyız o kadar başarılıyız ki 2017 yılı için yüz yeni Ar-Ge mühendisine ihtiyacımız olacak. Gelecek yıl SIEMENS açısından Endüstri 4.0’ın yazılımları dünyanın sadece üç ülkesinde gerçekleştirilecek. Bu ülkelerden bir tanesi Türkiye olacak.

Endüstri 4.0 Almanya’nın markası olduğu için şirketler kendi alt markalarını yaratmak zorundalar. Şirketler bize ‘biz nereden başlayacağız’ diyorlar. O zaman iş ticarileşmeye başlıyor. Endüstri 4.0 için yarını beklememize gerek yok, halihazırda 30 civarında teknoloji var. Bu teknolojilerin neredeyse tamamı dünyada mevcut. Hepimiz 3.0’ da değiliz ki birden 4.0’a geçelim.

Hepimizin uzun yolları var. Bu ürün teknolojilerini de öğrenme şansımız var.

Bana endüstri 4.0’ı birkaç kelimeyle anlat derseniz: “sanayinin dijitalleştirilmesi eşittir endüstri 4.0” derim.

Endüstri 1784 yılında İngiltere’de başlamıştır. O döneme kadar tarımsal bir çizgi izleyen insanoğlu, kas gücü yerine su ve buhar makinesinin icadıyla ilk kez endüstriyle tanıştı.

Tarihte görülmeyen, ciddi bir sıçrama oluştu çünkü köyden şehirlere göçler gerçekleşti. Şehirlerde; eğitim, sağlık, sanat, endüstri gibi sosyal olguların var olmasını sağladı.

Elektriğin endüstriyle tanışması şu anlama geliyor; elektrik motoru döndürüyor, motor hattı yürütüyor ve böylece seri üretim başlıyor. Seri imalat sayesinde sanayi ürünleri herkesin erişebileceği fiyatlara gerilediği için tekrar sıçrama yaşanıyor.

Sonra elektronik devreye girdiğinde otomasyon çağı başlıyor. Otomasyon 40 Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017

çağı başladığında üçüncü bir refah sıçraması oluyor. Çünkü otomasyon sayesinde aynı hatlarda çok farklı sanayi ürünleri üretir hale geliniyor. Şu anda biz halimizden memnun değil miyiz ? Niye 4.0’dan bahsediyoruz ?

Endüstri 4.0 dendiğinde aklımıza ilk gelecek olan şey kocaman yazılı bir tehdit... Bu tehdit batının ama bizde batının bir parçası olduğumuzdan aynı zamanda bizim için de, ülkemiz için de büyük bir tehdit. Çünkü doğunun sanayi üretimi batının sanayi üretimini geçti. Yani endüstrinin başlangıcından itibaren krallığını koruyan batı tahtını doğuya kaptırdı. Şimdi soru şu: Batı buna izin verecek mi? Hayır. Mücadele edecek fakat başarılı olacak mı? Olmayacak mı?

Bunu zamanla göreceğiz. Ucuz iş gücü, göreceli iş gücü üzerinden bir rekabet var ve endüstri 4.0 öncesi doğu koltuğu kapmış durumda.

Batı da üç konuya konsantre olursam, tekrar eski koltuğumu kazanmış olurum diyor. Bu konuların birincisi; yeni jenerasyon (nesil) ürünlerini o kadar hızlı üretmeliyim ki ben o ürünü pazara sunduğumda doğu beni taklit edemeden bir sonraki bölümden sunabileyim. Kısacası hız. İkincisi esnek hatlar... Doğunun avantajı, hattı bir yere kuruyor, ucuz isçileri de etrafına yerleştirip aynı üründen üretiyor ve ucuz isçiler sayesinde rekabeti yakalıyor. Batı da “ben bunun tam tersini yapmalıyım” diyerek , yani hattı durdurmaya gerek kalmadan kişiselleştirilmiş ürünleri aynı hatta üretebilecek yani esnek hatlar yapmak istiyor. Peki bunu yapınca ne olacak? Gelecekte ürünler kişiselleşmiş olacak. Doğu bunu yapamıyor. Çünkü hattı durdurmadan farklı bir ürüne geçemiyor. Üçüncü konu ise verimlilik... O kadar verimli üretim gerçekleştirmeliyiz ki; Çin’den ucuz olsun. Bunun tek yolu da insanı sistemden çekme. İnsanı sistemden çektiğiniz zaman iki mucize eş zamanlı gerçekleşiyor. Bunlardan biri sistem geçmişte olmadığı kadar mükemmel, yani hatasız çalışıyor.

Diğeri ise sistem geçişi olmadığı kadar ucuzluyor çünkü pahalı olan insan...

Endüstri 4.0 dediğimizde akla gelen bir başlıkta insansız ortamlar yaratmak. İlk duyulduğunda

negatif gibi bakılabilir ama hemen atlamayın bekleyince göreceksiniz ki; çok güzel bir şey olacak.

Endüstri 4.0’ın kendi içinde tarihi var.

O tarihler şunlar; 2011 yılında Language Sanayi Fuarında konuşulmaya başlandı, 2012 yılında Alman hükûmeti bu konuyla ilgili 40-50 kişilik bir takım kuruyor. Bu takımlar bir yıl boyunca Almanya’nın gelecekteki 20 yıllın yol haritasını hazırlıyor. 2013 yılının nisan ayında Almanya: “Ey dünya ben kendi endüstrimi 3.0’dan 4.0’a önümüzdeki 20 yıl içinde geçireceğim, yol haritamda bu” diyor. Böylece 2013 yılında tamamen endüstri 4.0 konuşulmaya başlıyor.

Bunlardan on ay sonra SIEMENS Türkiye olarak bizde İstanbul’da basın toplantısı düzenliyoruz ve “Ey ülkem, Almanya 4.0’a adım atmaya başladı.

Gelin bunu ıskalamayalım” diyoruz.

Biz geçen zamanlardan anlıyoruz ki; ıskalamıyoruz ıskalamayacağız da… Şimdi, ‘İşletmemde ya da fabrikamda ne yapmalıyım ki Endüstri 4.0’a geçiyorum - geçtim’ diyebileyim sorusunun cevabını arayacağız.

Aslında farklı yaklaşımlar var. Bu geçiş sürecinde Almanya kendine 20 yıl öngörüyorsa bizimde kendimize 30 yıl öngörmemiz lazım.

Gelecekte hiç bir ürün daha önce üç boyutlu yazılımlarda dizayn edilmeden fiziksel dünyaya geçmeyecek.

Fiziki dünyada bunu deneme yanılma yöntemiyle yaparak hem para harcayacaksınız, hem de zaman kaybı olacak. Halbuki bunu üç boyutlu simülasyonlarda yaptığınızı varsayarsak; bir gecede tüm fabrikayı değiştirebilirsiniz. Bu yöntem zamandan tasarruf sağlar ve ucuz bir yöntem.

Bir sonraki teknoloji, 2020 yılında yirmi sekiz milyar nesnenin internete bağlı olacağı öngörülüyor. Beş sene sonra çiplerimiz bağlanmaya başlayacak. ‘ Ben istemem bağlatmam’ derseniz faydası olamayacak. Çünkü zaten şu an cep telefonlarımız üzerinden yirmi dört saat izleniyoruz, bir şey fark etmeyecek, elimiz mahkum kalacak. T.C kimlik numaramız olmayacak. Hepimiz nesneymişiz gibi IP numaramız olacak. Eğer bunu yapmazsak, sistem dışında kalacağımız için kaybolacağız. Hepimiz bu teknolojile-

rin içinde bulunacağız, kurtuluş yok.

‘Olmaz böyle şeyler’ falan demeyin, zaten elli sene önce bırakmalıydık bu ‘olmaz’ kelimesini...

Gebze’ye yeni fabrikamızı kuruyoruz, Kartal’daki teknolojimiz eskidi. Yeni bir hat olacak, üretim hattı, elektronik cihazlar üretir olacağız. ? Burada kurulumu yapanlara aylar önce ‘bu hatlardan herhangi birisiyle arıza yaşandığında insan girişimi olmadan diğer hatlar birbirleriyle konuştuktan sonra o hattın üretimini üstlenebilirler mi ?’ diye sorduk. Yaparız dediler, üzerine çalışıyorlar. Eğer bunu yapabilirsek, başarabilirsek Türkiye’de bir ilki gerçekleştirmiş olacağız.

BÜYÜK VERİ VE ANALİZİ

2020 yılında verilerin elli misli artması bekleniliyor. İnsanlık tarihinde ne siyasal ne kültürel ne ticari hiçbir şey on yılda elli misli kadar artmadı. Önce hız artardı ve hızlanırdık. Geleceğin sanayisi, akıllı telefonların son bir kaç yılda hayatımıza bu kadar çabuk girmesi ve hayatımızı yönlendirmeye başlaması gibi olacak yani çabuk alışacağız.

Geleceğin sanayi işçileri de; bugünkü gibi olmayacak her yeni ürün geldiğinde kullanma talimatları olmayacak. Gözlükler olacak, talimatlar gözlüğün önüne gelecek, ürünün önünde kamera olacak ve hata olursa gözlükler söyleyecek.

Son alt teknoloji olarak siber güvenlik... Bugün idare edebiliyoruz ama geleceğin çok karmaşık fabrikalarında insanların ve robotların yan yana çalıştığı ortamlarda hack-in iyi niyetle sadece hacklemek istemesinden daha önemli hata yapmasıyla insanların ve robotların girmesini hiç kimse görmek istemeyecek. Siber güvenlik; geleceğin en önemli konularından bir tanesi olacak. Yani güvenlik insanlık tarihi boyunca ortadan kalkmadı, kalkmayacak. Dolayısıyla çok ciddi tehditler devam edecek.

Eğer bu teknolojileri şirketinizde ya da fabrikanızda uygulayabiliyorsanız ‘Endüstri 4.0’a geçtim’ diyebilirsiniz.

DÜNYA’DA NELER OLUYOR ?

Almanya’da Amberg Fabrikası’na sanayi bakanı ile birlikte gitmiştik.

Fabrikada insan sayısı azdı,

dolayısıyla kas gücü yoktu.

Endüstri 4.0 iki büyük vaatle geliyor.

Biri çok insancıl (insani) olması yani bir insanın eğitimini, bilgisini, öngörü kabiliyetini, takım çalışmasını, problem çözebilme kabiliyetini ve program analizi kabiliyetini kullanmasını istemesi. İkincisi de daha az elektrikle daha fazla üretmek.

Bu fabrikada, fabrika alanını ve çalışan sayısını değiştirmeden dokuz yılda dokuz misli arttırmışlar.

Bin değişik ürün üretebiliyorlar. Çok robot var ve işi onlar görüyor. İnsan etkisi çok az sadece yüzde 25... Bu yüzde yirmibeş; satış, muhasebe, pazarlama, programlama, mühendislik gibi meslekler.

Hata oranı yok denilecek kadar az. Çünkü insanı sistemden çekmişler ve sistem mükemmel çalışıyor.

Mesela Çin, ucuz iş gücüne dayalı global rekabet avantajını batıdan tekrar aldı. Bir kaç saat sonra kaybetmeye başladı. Çin’in robotlaşma hızı batıdan daha yüksek, fakat çok endişeleri var. Mesela yıllarca Çin’e Almanlar yatırım yapardı. Son iki yıldır; Çinliler Almanya’da yatırım yapıyorlar. Bu konuyla ilgili farklı faktörler var. Örneğin işçiler; sanayi işçileri köyden geldi. Çünkü şehirde sanayileşme daha yeni başlamıştı. Önceleri köylüler şehirlere gelmiyordu. Hiç insani olmayan barınma şartlarından dolayı. Kapitalist sisteme köylü gelmek istemiyordu. Bir zamanlar sadece köyden şehre ev almak için giderlerdi o da kısa süreliğine.

Finlandiya’nın şu anda bile sanayisinin yaklaşık yarısı internete bağlıymış ve gelecekte sürpriz; Endüstri 4.0 ülkesi olabileceğini düşünüyorum. Şu anda bizim endüstrimizin; 2.0 ile 3.0 arasında bir yerlerde olduğunu düşünebiliriz. 2.0’ı geçtik her yerde elektrik var, onda sorun yok. 3’0’ı geçmiş 4’0’a yakın şirketlerimiz de var. Savunma Sanayi, Otomotiv Sanayi, Havacılık sanayinin büyük bölümü bu kategoride.

Eğer fabrikanız tam otomatik ise 4.0’dan bahsediyoruz demektir.

Türkiye’nin Endüstri 4.0’da nasıl bir format izleyeceği yani yol haritasını; 2017 yılının ilk baharında hazırlamış olacağız. Almanya’nın yol haritası; 2013 yılında hazırdı. Biz 2017 di-

Endüstri 4.0 Zirvesi yoruz dolayısıyla sadece 4 yıl geriden gitmiş olacağız ve böylece de endüstri 4.0’ı ıskalamayacağız. ŞİMDİ NE OLACAK ?

Türkiye’nin hiçbir komşusunda seksen - doksan yılda içselleştirilmiş kapitalist anlayışlı iş dünyası yok.

Bizim hocalarımızın yetiştirdiği gibi mühendisler, ekonomistler yok, bizim gibi gaza gelmeye müsait bir toplum yok. Lojistik avantajımızı kullanarak, batıdaki üretim şansını yakalayabiliriz. Endüstri 4.0’daki “tehdit” kelimesi şimdi “fırsat” oldu ve ben eminim ki beş - altı yıl sonra çok ciddi şekilde ülkemizde üretim yapıyor olacağız ve bağımsızlığımızı tam anlamıyla kazanacağız. İŞSİZLİK İşsizlik değil de tam tersi istihdamdan artışından bahsediyoruz. Su buharı bulunduktan sonra, elektrik bulunduktan sonra işsizlik olmadı, dijitalleşmeden sonrada olmayacak.

Bilgisayarlardan sonra bile on beş – yirmi tane yeni meslek ortaya çıktı.

Daha da adını bilmediğimiz on altı yeni meslek, 2020 yılında yani dört yıl sonra icra edecek. Bundan altı – yedi yıl önce sosyal medya uzmanı gibi bir meslek yoktu mesela...

Dört tane üniversitemizde endüstri 4.0 dersleri kondu, önümüzdeki yıl kırk üniversitede konacak bu dersler. Biz Türk – Alman üniversitesiyle Türkiye’nin ilk endüstri 4.0 laboratuvarını kurmaya çalışırken; Kocaeli Belediyesi Endüstri 4.0 laboratuvarı kurdu. Burdur Sanayi Odası Endüstri 4.0 kursları düzenliyor.

Sekiz ay önce Vestel üç yıllık endüstri 4.0 planları hazırdı. Yine İzmir’de bir şirkette endüstri 4.0 departmanı kuruldu. Biz sanayicilere düşen görev; yönetim kurulunda bu konuyu başlatıp aşağı doğru departmanlar kurmak yani ana yol haritanızı hazırlamaya başlamadıysanız bile başlamanız gerekiyor.

Son olarak, biz şu an teslim aldığımız dünyayı çok daha iyi bir şekilde çocuklarımıza devretmek için çalışıyoruz, uğraşıyoruz amacımız da budur.

Teşekkürler...

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017 41

Endüstri 4.0 Zirvesi

Siemens Türkiye Dijital Fabrikalar Bölge Satış Müdürü Hakan Mavruk :

“ENDÜSTRİ 4.0’DA FARKINDALIK ARTACAK”

Hakan Mavruk Öncelikle; Endüstri 4.0 ile ilgili dünyada ve Türkiye’de var olan uygulamalara ve 21. yüzyılda bizi nelerin beklediğine değineceğiz.

Eayırtndüstriedici4.0’ın en önemli özelliği, müm-

kün olduğunca karmaşık ürün üretmek. En karmaşık ürünü en iyi maliyete, en hızlı şekilde pazara çıkarmak.

Gün artık tüketicinin her zaman kral olduğu, standart üretimin artık bittiği, kişiselleştirilmiş ve farklılaştırılmış ürünleri talebe uygun bir şekilde ve hızlı üretme günü.

Amerikalıların çok güzel bir tarifi var ‘eşitlik rekabeti doğurur’ eğer iki ürün eşitse; yani her şeyiyle aynıysa, neye bakıp alınır? Farklılaştıran bir tek fiyat kalır ama diğer taraftan ödeyebileceğimiz bir paraysa karşılaştırmadan o ürün alınır, sadece ödenecek limite bakılır.

Daha da ileriye taşıdığımız zaman bu geliştirilmiş ve ütopik gözükmekle beraber - çokta öyle gözüktüğünü düşünmüyorum- internetten 42 Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017

lisansı satın alıp kendi evimizde ürünümüzü, üretmeye doğru giden bir noktadayız. Bu vizyonla bile çok ciddi kalemler ortadan kalkabilir, örneğin malzeme -lojjistik- tehdit altında. Ya bugünün trendini yakalayacaksınız ya da fabrika bir anda yok olacak. Yok olma zincirinin halkasının bir köşesinde yer alacaksınız. İnsanların ilk tepkisi genellikle ‘abartıyorsunuz’ oluyor ama abartmıyoruz. Yüzlerce ArGe merkezi yoğun bir çalışma içerisinde.

Endüstri 4.0 hayatımıza hiç beklemediğimiz anda, beklemediğimiz bir hızla girecek.

NE YAPACAĞIZ VEYA SU AN NELER YAPILIYOR...

Kitapçıya gidip kitap alıyorduk fakat bu geçmişte kaldı. Artık herhangi bir e-book üzerinden tabletinize indirebilirsiniz.

Hatırlarsınız eskiden plaklar vardı, artık yerini bir sürü uygulamalar aldı. Herkes her şeyi uygulamalardan indirebiliyor. Teknoloji, bu kadar hızlı değişiyor, bunların hepsi yıkıcı değişimler. Sadece en basitleri gittikçe hayatımızın her noktasında bize dokunacak şekilde ilerliyoruz. ‘Dünyanın verisini bulut teknolojisiyle yukarı taşıyacağız ’ diyoruz.

Fakat o veriyi kim koruyacak?

Nasıl koruyacak? En çok üzerinde araştırma yapılan konu; yani endüstri security. Türkiye’de şu an bize; ‘bizim firmamız dışarıdan gelecek bir atağa karşı yeterince güvende mi?

Lütfen bizi denetleyin’ şeklinde onlarca talep geliyor. Bizde kendimizi geliştiriyoruz, çünkü tehdidi tarif edemediğimiz sürece koruma duvarlarını ayarlayamıyorsunuz.

Kendi bilgisayarlarınızın içinde de maksimum seviyede güven-

lik var ayrıca virüsten korumak icin veya tüm güvenliği sağlaması için kurulan programlar var. Bunlara rağmen saldırı altında kalabiliyorsunuz yani bir şekilde güvenlik duvarları aşılabiliyor. O halde saldırıyı önce tarif edebilmek lazım ki; koruma duvarlarını tarif edebilelim. Üretim genel olarak parça parça eklenerek oluşur. Otomotiv, şişeleme gibi üretimin bir kerede bitmediği, bir hat üzerinde gittiği fabrikaların ve makinelerin üzerine odaklanacağız.

Bunun yanında; petrokimya fabrikalarını, gübre fabrikalarını, maden arama veya deniz altından petrol çıkartma platformlarını ön plana çıkartarak yolumuza devam edeceğiz. Bunları yaparken ilk yapmamız gereken; ürünün tasarımı, üretimin planlanması, ürünün vergisi ve bunun tamamının servisi.

Bu aslında uygulanan bir proje, biz bunu yaymaya çalışıyoruz. Fakat olmayan, bulut teknolojisi. Fabrikalar; nerede olursa olsun, bütün verilerin yukarda bulut teknolojisiyle birleşip birbirlerine veri aktarabildikleri bir ortam. Bütün üretimin bir noktada gözlemlenebildiği ve burada biriken verilerin tamamının sentezlenip veri dönüştürülmesi ve onları işlemek.

Big data ve veri analizi diye çok büyük bir iş var şu an karşımızda. Basit bir

örnek; cep telefon uygulaması, bir makinenin yanına koyup bir dakikalık kayıt yaptıktan sonra o kayıttan makinenin hangi parçasının ne zaman bozulacağını sadece sesini dinleyerek öngörebilen bir programın varlığını ve bunun bulutta durduğunu düşünün. Fabrikaya bağlı bütün o cihazların bu şekil öngörüler sonucunda, bizi bilgilendiren veya bize yönlendirebilen endüstri 4.0 yani en önemli özelliği bilgi tabanlı olması.

Benim bir veriyi analiz edebilmem için o verinin ne anlama geldiğini adlandırabilmem lazım. Bunun arkasında yatan ne olacak, o işin detayı (matematiksel kısmı) ama işin özü bugünden daha fazla çünkü endüstri 4.0 nedir diye sorulduğunda ‘ kas gücünden beyin gücüne geçiş ‘ diyorsak o zaman beynimizi daha fazla kullanacaksak beyin aktivitelerinin yoğun olarak kullanılacağı yerde kesinlikle analitik kısım olacak. O analitik kısmı da yapay zekânın gelişmesiyle bizimle yarışır bir halde paralel veri olacak ve biz onlarla yarışacağız. Şimdiden gözüküyor ki; biz algoritmaların kurgulamayı bitirdikten sonra bu verileri işlemeyi bilgisayara devrettiğimizde onla yarışamaz bir hale geliyoruz. İnanılmaz verileri 15 dakikada önümüze sunabilen bilgisayar programları var. Bunları

Endüstri 4.0 Zirvesi biz yaptık, şimdi bizimle yarışıyorlar.

O nedenle yaptığımız her şey yarın bize dönecek ve beynimizi yarattığımız beyinlerden daha iyi kullanmak zorunda kalacağız. Gelecekte halen yarışabiliyor olmak için...

Dijital ikizlik noktasına geldiğimizde, tasarladığınız veya üretmeyi planladığınız bir ürünü (ne olduğu çok önemli değil) ya da makineyi önce dijital ortamda tasarlıyorsunuz.

Her şartta testlerini yapıyorsunuz, çalıştığını görüyorsunuz sonra fiziksel ortamda bunu üretmeye başlıyorsunuz. Dijital ikizlik dediğimiz sayısal ikizlik prensibi; önce bilgisayar ortamında; net, tereddütsüz, çalıştığından ve verimliliğinden emin olduğumuz, kesinlikle bizim beklentilerimizi karşılayacak bir ürün olduğunu gördükten sonra üretiyoruz. Bunların tamamı; ürünü, süreçleri, makineleri bir tarafta tasarladığınız sistem, endüstri 4.0’ın ruhuna aykırı. Bunların tamamı bir ortam, bir platform içerisinde ve tek elden yapılması gerekiyor. Ana konumuz; ürünün bir noktada değil, bir çok noktada üretiminin devam etmesiyle mümkün olan, bütün fabrikanın ya da bütün üretim tesislerinin birbirini de besler şekilde, akışın olup olmadığını kontrol edip daha iyi görmemizi sağlayacak

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat 2017 43

Fair - interview

44 Cutting Tools & Holders / September - October 2016

Fair - interview

Cutting Tools & Holders / September - October 2016

45

Endüstri 4.0 Zirvesi

bir platform üzerinde durmaktı.

Bir robotun çalışması için gerekli olan programlar neyse onları da dijital ortamda tasarlayıp içine yükleyebiliyorsunuz. Her şey hayali ortamda veya siber ortamda ama tek gerçek yazılan kodlar. Bu platformda gerçek robot neler yapabilir görebiliyorsunuz. En çok karşılaşılan problemler daha tasarlama aşamasından çözülecek.

Bir fabrikanın otomasyon içerisinde aklınıza gelebilecek bütün parçaların tamamını donanımsal olarak bu platformda, kullanmanız için olanak tanınıyor. Eksik kalmıyor, varsayımsal olarak hiçbir şey yapmıyorsunuz, her şeyi yüzde yüz tasarlayıp test ediyorsunuz ve bunu hayata geçiriyorsunuz.

Bütün fabrikalarda, bulutta biriken veriler analiz edilir. Ürünün herhangi bir yerinde problem varsa hızlı bir şekilde uyarı yapılır. Bu uyarıların akabinde eksikleri gidermek için tekrar dizayn aşamasına dönülebilir.

Geri bildirimlerin verildiği ürünlerde değişiklikler yapılır. Ürünün ömrünü uzatmak amacıyla çalışmalar gerçekleştirilir. Örneğin, bir noktada sıcaklık yükselmesi olabilir, çevresel şartları yanlış tarif etmiş olabiliriz. Çevresel şartları değişimlere göre 46 Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat 2017

uyumlaştırıp dizayn aşamasında hızlı bir şekilde yeni aldığımız verilere bağlı güncel bir tazeleme yapabiliriz. Üretimimizi hızlı bir şekilde daha güvende, daha kalitesi yüksek bir şekle getirebiliriz.

Makine tasarımı da mantık aynı şekilde devam ediyor fakat sadece isimler değişiyor. Çocukların oynadıkları bilgisayar veya tablet oyunları aslında oyun gibi görünüyor ama oyun değil. Bu oyunları oynadıklarını sandıkları zaman aslında hiç haberi olmadan oynarken kodlama yapıyorlar, yani kodları kullanmış oluyorlar. Hiçbir şey tesadüf değil, fotoğrafı iyi okumak lazım ve bizimde bunlara hazırlıklı olmamız gerekiyor.

Gelecekte üç disiplinli meslekler, örneğin mekatronik daha revaçta olacak. Geleceğin mesleklerden biri de robotların yaratacağı problemlerle ilgili sistemlerin nasıl olacağı...

Makinenin Afrika’da çalışmasıyla, İstanbul’da çalışması veya bin metre yükseklikte çalışmasıyla, deniz seviyesinde çalışması arasında inanılmaz değişkenlikler bulunur. Makinenin üzerine yüzlerce sensör (algılayıcı) bulunur. Bu algılayıcılar; nem, sıcaklık, basınç, gürültü gibi dış etkenlere

maruz kalmasa verimliliğinin; yüzden iki yüze, üç yüze çıkacağı varsayılıyor. Çünkü inanılmaz veri biriktirilecek ve bu veriler makinemizin A noktasında yüz verimle çalışırken, B noktasında seksenle niye çalışıyor’u algılayıp hızlı bir şekilde müşteri şikâyet etmeden, gelen verilerle dizaynlarımızı geliştirip ilk servise sunabileceğiz.

Daha sonra müşterideki memnuniyeti siz düşünün...

Talep olmayan bir şeyi üretmek kayıp olur. Kaynakları doğru ve verimli kullanmak gerekli. Amerikalıların sözüyle örnek vereceğim: “ilerlemiyorsanız geriliyorsunuzdur”.

Bence çok doğru bir söz. Bugün siz yapmazsanız başka biri yapacak önemli olan bizim önce yapmamız.

Baktığımızda lüks gözüken, yapmasak da olur dediğimiz şeylerin tamamı geleceğin standardını oluşturacak.

Burada World Media tarafından organize edilen ENDÜSTRİ 4.0 toplantısı gibi etkinlikler; öngörü ve uzağı görmek açısından çok başarılı, umarım ülkemizde bu konuda farkındalık artar, teşekkür ederim...

www.worldmedyatv.com Ekonomi, Sanayi, Otomotiv sektörünün internet televizyonu...Yakında ...

www.makineotomasyondergisi.com Makine - Otomasyon - Elektrik Elektronik Sanayi sektörünün aylık dergisi...

www.kesicitakimlardergisi.com Kesici Takımlar ve Tutucular sektörünün ilk ve tek dergisi...

www.tuningworld.com.tr Otomobil, otomobil yan sanayi ve tuning sektörünün tek dergisi...

www.endustri40dergisi.com 4. Sanayi Devrimi - dijital transformasyon - robotik sektörünün tek dergisi

Kesici Takımlar & Tutucular / Temmuz - Ağustos 2016

47

Endüstri 4.0 Zirvesi

Emas Yönetim Kurulu Başkanı Gazanfer Sanlıtop:

“ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ DESTEKLENMELİDİR”

O rganize sanayinin

Sanayi Bölgeleri; uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını gidermek, kentleşmeyi yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin belirli bir plan dâhilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla; sınırları tasdik edilmiş arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar dâhilinde gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı alanları ile küçük imâlât ve tamirat, ticaret, eğitim ve sağlık alanları, teknoloji geliştirme bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dâhilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve ilgili kanun 48 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim bölgeleridir.

Organize Sanayi Bölgeleri, yukarıda belirtilen özelliklerin dışında “istatistikî bilgiler” ve “ölçülebilirlik” açısından büyük önem taşımaktadır. Çünkü dağınık bölgelerde rastgele yerleşmiş küçük işletmelerin kontrolü ve değerlendirmesini yapmak oldukça zor, hatta imkânsız gibidir.

Bu bölgelerdeki firmalarda ise eleman istihdamı; hammadde kullanımları; elektrik, su, doğalgaz tüketimleri; yapmakta oldukları ihracat ve ithalat bilgileri, hatta vergileri kolayca izlenebilecek durumdadır. Bu bilgiler ışığında gerekli her türlü istatistik hazırlanabilir, planlama konusunda büyük yararlar sağlanabilir.

Ancak devlet tarafından verilen büyük desteklere rağmen, Organize Sanayi Bölgeleri ve Sanayi sitelerinin yapımında büyük zorluklar, aşılması güç engeller hâlâ bulunmaktadır.

Gelişmiş, altyapısı daha önceden tamamlanmış alanlarda inşaat yapmak kolaydır. Çünkü hemen yanı başınıza elektrik, su, doğal gaz, telefon ve kanalizasyon şebekeleri getirilmiş, yollarınız yapılmıştır. Size düşen tek şey; iyi bir proje hazırlamak, bilgili ve deneyimli ekiplerle işe başlamaktan ibarettir.

Sanayi sitelerinin durumu ise çok farklıdır. Çünkü o işlerde her şeye sıfırdan başlama zorunluluğu vardır. Yol, su, elektrik, kanalizasyon, telefon, hepsini de siz yapmak zorundasınız.

Üstelik bunu yaparken sadece paraya değil, bilgi ve deneyime de ihtiyacınız olacaktır. Her iki konu da çok büyük zorluklarla kuşatılmıştır. Önce bilgiyi ele alalım. Sanayi siteleri, genellikle küçük ve orta boydaki işletmelerin bir araya gelmeleriyle hayata geçirilmeye çalışılıyor.

Bunun için, öncelikle konuyu ortaya atacak girişimciler gerekiyor.

Onların başlattığı fikir hareketi uygulamaya konulmaya başlanıldığı anda bir yönetim kurulu oluşturuluyor.

Kurul üyelerinin işletme sahipleri arasından seçilmesi ise işin olmazsa olmazı gibidir. Çünkü bu konuda dışarıdan birilerini çalıştırmaya, ne maddi olanak, ne de güven vardır.

Dolayısıyla, daha işin başında proje yara almıştır. Zira kendi özel işlerinde ne kadar başarılı olsalar da, genellikle inşaat konularında fazla bilgisi olmayan kimseler başa geçiriliyor ve sırf o nedenle, projeler daha işin başında ölü doğmuş olabiliyor.

Olayın bir ikinci boyutu daha var. Ortaklar arasında maddi yönden eşitlik sağlamak kolay değil. O zaman ikinci mahzur ortaya çıkıyor. Çünkü yatırım demek, her şeyden önce para demek. Ayrıca paranın düzenli bir şekilde akması gerekiyor. Daha önceki yazılarımda kooperatifler konusunda belirttiğim gibi, sanayi sitelerinin en büyük dezavantajı; “Tavşanlarla kaplumbağaları, kaplumbağa hızıyla yarıştırmaktır.” Çünkü siz ne kadar güçlü olursanız olun, o işyerine ne kadar acil ihtiyaç duyarsanız duyun, en zayıf ortağınızın ödeme temposuna uymak zorundasınız.

leri tam olarak yerine getirmemiştir.

Sanayi siteleri inşaatları yıllardır tam bir başıbozukluk içinde yürütülmüş ve her biri çok büyük gecikmelerle ve ortaklar bir şekilde kendi başlarının çaresini bulduktan sonra tamamlanabilmiştir. Siteler tamamlandıktan sonra da başta eleman temini ve ulaşım konularında büyük güçlüklerle karşılaşılmıştır.

Eleman çalıştırma konusuna biraz değinmek istiyorum. Son zamanlarda “esnek çalışma” adı altında güzel bir sistem uygulamaya konulmakla birlikte, değişken siparişlerle ilgili olarak geçici eleman temini konusu hâlâ büyük önem arz ediyor. Bu işin yolu da özellikle “Sanayi Siteleri” ve “Organize Sanayi Bölgeleri’nden geçiyor. Çünkü bu yöntemin sağlıklı bir biçimde uygulanabilmesi için iş ve eleman kapasitesinin büyük boyutlarda olması gerekiyor.

Bilindiği üzere sabit gider; işletme hiç çalışmasa da yapılması zorunlu olan masrafların toplamıdır.

Değişken gider ise; hammadde, enerji ve işçiliklerden oluşur. Üretim arttıkça, değişken giderler miktarlarla orantılı olarak artarken, sabit giderler teorik olarak sabit kalmaktadır.

Dolayısıyla da birim ürün başına isabet eden sabit gider payları azalmakta ve maliyetler önemli oranda düşmektedir. Üretim azalınca ise aynı mekanizma ters olarak işlemektedir.

Devlete ve özellikle kendi bölgelerinde sanayi yönünden gelişme bekleyen bütün belediyelere düşen en büyük görev, araziyi ve altyapıyı önceden hazırlayarak tam bir şeffaflık içinde üyelere uygun bedeller karşılığında ve uzun vadelerle sunmaktan ibarettir. Ayrıca proje ve detay konularında, devlet tarafından şartlara uygun tip projeler geliştirilmeli ve inşaatlar sıkı bir şekilde denetlenmelidir.

Olaya krizle birlikte baktığımızda ise durum zannedilenden çok daha düşündürücüdür. Çünkü kriz dönemlerinde değişken giderlerin işçilikle ilgili önemli bir bölümü de sabit gidere dönüşmekte ve maliyeti ikinci bir yönden etkilemektedir. Zira boş da otursalar, gerek iş kanunları, gerek vicdani sorumluluklarınız ve gerekse yetişkin elemanları kaybetme riski nedeniyle iş veremediğiniz elemanlarınızı işten çıkaramıyorsunuz. O zaman da çalıştırmadan içeride tuttuğunuz her eleman, masraf yönünden sabit gider unsuru olarak karşınıza çıkıyor.

Üzülerek belirtmek gerekirse; bu konuda devletimiz üzerine düşen görev-

Bu konuda farklı bir örnek teşkil etmesi nedeniyle, bir süre önce

Endüstri 4.0 Zirvesi İtalya’da bizzat tanık olduğum ilginç bir durumdan söz etmek istiyorum. İtalya’nın değişik bölgelerinde faaliyet gösteren büyük bir firmanın Milano yakınlarındaki depolama bölümünü geziyorduk. Sözünü ettiğim bölüm, içerisinde tren istasyonu bile bulunan çok büyük ve üstelik tümüyle özel teşebbüse ait olan bir organize bölgedeydi. Bizim ilgimizi çeken esas konu ise işçilerle ilgiliydi. Ülkenin dört bir yanındaki fabrikalardan gelen ürünlerin depolanıp uluslararası pazarlara dağıtımının yapıldığı o dev tesiste müdür dışında, firmaya ait hiçbir eleman yoktu! Ne zaman, ne kadar insana gerek duyarlarsa, o kadar elemanı organize bölge yönetiminden istiyorlar, işleri bitince de hepsini birden geri gönderiyorlardı.

Bu ise değişken giderin her zaman üretimle doğru orantılı olarak değiştiği anlamına geliyordu.

Yukarıda da belirttiğim gibi böyle bir organizasyonun yapılması ve sağlıklı şekilde işletilebilmesi için, eleman ve işçilik yönünden büyük kapasiteye sahip olan “Sanayi Siteleri” ve “Organize Bölgeler” akla geliyor. Çünkü ancak o zaman, yapılan düzenlemelerin sağlıklı olarak gerçekleştirilmesi mümkün olabiliyor.

Böyle bir organizasyon depo tarzındaki işletmelerde yüzde yüzlere varan oranlarda verimli olurken, hassas ve deneyim isteyen konularda üretim yapan işletmelerde de maliyetler oldukça düşecektir ama yine de bir tasarruf sağlayacaktır. Çünkü geçici eleman temin eden kuruluşlar, elden geldiğince aynı işletmelere aynı elemanları gönderme konusunda titiz davranıyorlar.

Bu imkândan yararlanmak isteyen işletmeler, elbette işlerinin hassasiyetine ve deneyim ihtiyacına göre kendi özel şartlarına uygun “çekirdek kadro” oluşturabilirler. Ama kalan sıradan eleman ihtiyaçlarını da o kuruluşlardan geçici olarak sağlayabilirler. O sıradan elemanların zaman içinde daha işe yarar hâle gelmeleri ve devamlı kadroya geçebilmeleri de mümkündür.

Kesici Takımlar & Tutucular

/ Ocak - Şubat

2017

49

Endüstri 4.0 Zirvesi

ETG Robotics Candan Sezgin Gülünay:

“OSMANLIDAN CUMHURİYETE SANAYİLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE”

ETG ROBOTİC Ssonlarından anayi Devrimi 18.yüzyılın itibaren

Avrupa’da hız kazanırken, Avrupalıların Doğu’yu daha yakından tanımak eğiliminde de belirgin bir artış ortaya çıkmıştı. Romantik bir akım olarak nitelendirebilecek Oryantalizmle kendini gösteren bu ilginin gerçekten romantik bir arka plana dayanıp dayanmadığını ise yaşayanlara geçen yıllar gösterecekti.

1789 Fransız İhtilali’ni takibeden yıllarda Doğu ve Doğulu sıfatları, Batılıların gezi kitaplarında, anılarda, tablolarda, mimaride, ev dekorasyonunda, mobilyada ve daha sonra çekilen sayısız fotoğrafta, yarı imge-yarı gerçek bir imajla yer aldı.

Ancak başlangıçta toz pembe görülen bu yakın ilgi ve merak, Sanayi Devriminin Batılı ülkeler arasında yarattığı rekabet ve hammaddeden pay alma mücadeleleriyle, kısa sürede doğal kaynaklarından faydalanılmak iste50 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

nen Doğuya, doğrudan ya da dolaylı nüfuz etmek ve ona hakim olmak idealine dönüşecekti.

Bu nüfuz etme ve hakim olma isteği, Batının önce kendi arasında ve sonra da Doğuyla yasayacağı birçok savaş ve çatışmayı günümüze taşımıştır. Sanayi Devrimi, dünya toplumlarına eşit bir memnuniyet ve refah kazandırmayacak, güç ve paradan yoksun kalanlar için artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı. Sanayi Devrimiyle birlikte yaşam tarzında doğal olandan, kurgulanmış, planlanmış, önceden belirlenmiş olana geçiliyordu. Bunun dışında kalanlar, dışlanmaya, sanayileşen topluluklara yabancılaşmaya ve gittikçe fakirleşmeye mahkûm olacaklardı.

Büyük bölümü tarım toplumu olarak doğayla barışık yaşayan, yaşam felsefesini yaşamını sürdürecek kadar üretip tüketmek üzerine kurmuş olan Doğu, Batı’da ortaya çıkan hareketliliği

uzun süre uzaktan izlemiş, buna dahil olmak kaçınılmaz hale geldiğinde ise kendini, sermaye, yeni üretim bilgileri, tesis ve işgücü yönünden arayı kapatamaz durumda bulmuştu. Bu nedenle Doğu’nun ve tabiki Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyıl sahnesine, Batı için istifade edilmesi gereken kaynaklara sahip “edilgen” birer oyuncu olarak çıktığı söylenebilir.

19. yüzyıl, özellikle Avrupa ve Amerika için bir akıl çağı olmayı kesinlikle hak eder, ancak onun bir aydınlanma çağı olup olmadığı, aynı yüzyılda ortaya çıkan kapitalizm ve emperyalizm kavramlarıyla tanışmış, sömürüye maruz kalmış, işkence görmüş ve halen görmekte olan pek çok ülke ve bölge halkı için tartışmalıdır.

Sanayi Devrimi temel anlamda bir artı ürün devrimiydi. Sanayileşen ülkeler, seri üretimle kısa zamanda çok sayıda ürün elde ederek, ihtiyaç fazlasını tüm dünyaya satmayı hedefliyorlardı.

Ulaşılmak istenen, yalnızca daha fazla para değil, elde edilen zenginlikle daha konforlu ve kaliteli bir yaşamı temin etmekti. Bu amaçla feodalizmin çöküşünün ardından kölelikten kurtulan az gelirli grupların organize edilmesiyle işçi sınıfı oluşturulmuş, 19.yüzyılın başında Avrupa ve Amerika’da pek çok sanayi kasabası kurulmuştu. Buhar gücüyle önce ağır sanayi tesis edilmiş, eşzamanlı olarak, karada düzenli ulaşımı mümkün kılacak binlerce kilometrelik demiryolu ağıyla şehirler ve ülkeler birbirine bağlanmıştı. İmal edilen farklı fonksiyonlara sahip makineler sayesinde, 19.yüzyılın ortalarından itibaren hassas ve incelikli ürün imalatı mümkün olmuş, makineden makine üretmek kabiliyetine erişilmişti. Bu durum günlük yaşamı kolaylaştıracak yeni icat pek çok alet, araç ve gerecin imalini kolaylaştırmıştı.

nakit paraya çevrilmiştir. Batıda makineleşme, üretim potansiyeli ve ürün çeşidi hızla artarken, Doğu’da geleneksel üretim yöntemleri devam etmekte, çoğunlukla işlenmemiş ya da yarı işlenmiş hammadde ile yarı mamul ürün ticareti sürmektedir. Peki Doğu’da hem bitmiş ürün hem de para yoksa durum ne olacaktır? İşte bu soru, 200 yıl sonra bugün halen sormak zorunda olduğumuz önemli bir soru olarak karşımızda durmaktadır.

19. Yüzyılda icatlara, makine ve ürün geliştirme çalışmalarına önemli miktarda para aktarıldığını, dönemin ünlü İngiliz sanayicisi Rothschild şöyle ifade etmekteydi:

Her tür mülkiyet halk adına devlete ait olduğundan, toprağı ve doğal kaynakları işletenler yaşam boyu devletin kiracılarıydılar. Üretim belli bir kontenjana tabiydi ve genellikle bunu tüketecek olan pazarın büyüklüğündeydi. Bu tür bir sistemde, artı ürün elde etmek ve bunu satarak zenginleşmek mümkün değildi. Halkın yaşamı daima, merkezin öngördüğü sınırlar, kanunlar ve sağladığı imkânlar dâhilindeydi. Durum böyle iken, 1838 yılında Baltalimanı Ticaret Antlaşması’nın imzalanarak Osmanlı pazarının önce İngilizler sonra diğer Avrupa ülkelerine kontrolsüzce açılması, pazarı kısa sürede Avrupa ürünlerinin hâkimiyetine mahkûm etmişti.

“Paranızı kaybetmenin üç yolu vardır: Kadınlar, kumar ve mühendisler. Bunların ilk ikisi muhtemel, üçüncüsü ise en kesin yoldur”.

Sanayiciler için makine ve teknoloji geliştirme süreci yüksek maliyetleri olan riskli bir işti. Ancak uzun vadeli getirileri ve sağlayacağı kolaylıklar göz önüne alındığında bu işe para yatıranlar pişman olmayacaklarının farkındaydılar. Şimdi, yeni icatlar, geliştirilen üretim bilgileri (know how)ve makineleşme, Batıdaki üretim potansiyelini ve ürün çeşidini hızla arttırırıp, sanayileşen ülkelerde ekonomik büyümeyi sağlarken Osmanlı İmparatorluğu’nda durumun ne olduğuna birlikte bakalım.

O yıllarda en dikkat çeken ayrıntılardan biri şudur ki, piyasaya sunulan sayısız çeşitteki Batılı ürüne, Doğuda takas edecek karşılıklar bulmak artık zor olduğundan, Batı ile Doğu arasında çoğu zaman takas sistemiyle yürütülen ticari ilişkiler, 19.yüzyılda neredeyse tamamen

Osmanlı İmparatorluğu’nda 19. Yüzyıl ortalarına kadar ürün denilince, sipariş usulüyle, belli zamanda, belirli sayıda ve çoğunluğu el emeğiyle üretilen şey anlaşılmaktaydı. Çiftçi ve esnaf devlet politikasına uygun olarak her yıl tüketeceği kadar üretir, ürettiğinin bir kısmını ihtiyaç duyan çevre illere gönderir, bir kısmını ise devlete vergi olarak verirdi.

İmparatorlukta sermaye, tesisi kurma, malzeme işleme, üretim yöntemi, organize etme, işletme ya da pazarlama gibi sanayileşmenin gerektirdiği unsurların, yerli girişimlerle sağlanması mümkün olmadığından Osmanlı idarecileri, 19. yüzyılda Batı’dan yalnız gelişen teknolojileri değil, bu teknolojileri kullanmayı öğretecek ve hatta bunları kullanacak olanları da ithal etmek zorunda kalmıştır.

Bu hazırlıksız olmanın ve yakın coğrafyadaki gelişmeleri zamanında

Endüstri 4.0 Zirvesi tahlil edememenin ağır bedelidir.

Kendi üretmediği bilgiyi, tesisi, ürünü satın almaya, toptan ithal etmeye ne kadar güç yetecektir? Para verilse bile karşılığında istenen alınabilecek midir?

Sanayi ve teknolojiyi Osmanlıya ihraç etmek için çok yüksek ücretler ve ayrıcalıklar talep eden yabancı yatırımcılar, yerli halkı eğiterek üretim sürecine dahil etmek konusunda istekli davranmamışlardır.

Yabancıların kendilerine kısa ve uzun vadede zaman ve para kaybettireceğini düşündükleri bu durum, kısıtlı olan Osmanlı sermayesini hızla, yüksek işçi ücretlerinden kaynaklanan bir açmaza sürükler.

Yüzyılın ikinci yarısından sonra, tükenen sermaye ve deneyimli eleman yokluğu nedeniyle, imparatorluktaki üretim ve hizmet amaçlı tesislerin önemli bölümü yabancılara kiralanmıştır. Devletin geride kalan yüzyıllar boyunca, sahip olduğu zengin kaynakları değerlendirecek sistemi kuramamış olması, Osmanlı üreticisi ve esnafını yabancı mallarla arasındaki rekabet gücünü koruyabilmek için uzun ve zorlu bir mücadeleye maruz bırakır. Ancak, bu direnç, ne teknik ne de ekonomik anlamda, yabancıların eline geçmiş olan sanayileşmeyle boy ölçüşebilecek bir güç haline gelememiştir.

O yıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nun sanayileşen Batılı ülkeler karşısında çizdiği profile bakınca, imparatorluğun yeterli antrenmanı yapmadan maraton koşmaya çalışan bir koşucuya benzediği söylenebilir.

Gittikçe açılan arayı, acilen kapatmak için, gelişen sanayi ve teknolojiyi tüm kollarıyla ithal etmek üzerine kurulan politika, kısa sürede iflas etmiştir. Bir süreliğine her şey satın alınabilir, ancak Avrupa’nın sayısız deneme yanılmayla, sanayileşmede yaklaşık 100 yılda elde ettiği birikim, birkaç yıl içinde imparatorluğa nasıl kazandırılacaktır? Problemlerin net olarak görülebilmesi ve ciddiyetinin anlaşılabilmesi, uzun ve çok sancılı yılların geçmesiyle mümkün olur.

Osmanlı

idarecileri

geçmişin

Kesici Takımlar & Tutucular / Ocak - Şubat 2017

51

Endüstri 4.0 Zirvesi yanlışlarına karşın, durumun düzeltilebilmesi için bir takım adımlar atmış ve yerli sanayinin gelişebilmesi için çaba göstermişlerse de bu girişimler sürdürülebilir olmadığından beklenen faydayı sağlamada zayıf kalmışlardır. İhtisas meclislerinin kurulması, Ticaret Kanunnamesinin çıkarılarak şirket kurmaya ilişkin düzenlemeler yapılması (1850), Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kurulması, fabrika kurmak isteyen girişimcilerin yurtdışından getirtecekleri alet, edevat ve makinelere bir defaya mahsus gümrük muafiyeti sağlanması (1873), 1869 ve 1908 yıllarında kapitülasyonların tanınmayacağına ilişkin yapılan ancak fiilen uygulanamayan bildirgeler ve küçük sermayelerin birleştirilerek milli girişimci oluşturma gayretleri (1908 sonrası) ile yerli malı kullanmaya teşvik kampanyaları bu çabaların belli başlı olanlarıdır. 1917 yılı başında kurulan Milli Fabrikacılar Cemiyeti, ülkenin gerek duyduğu sanayi işletmelerinin kurulabilmesi için, vatandaşlar arasında işbirliği ve güç birliği oluşturmayı hedeflemiştir. Ülke ekonomisinin yabancı vesayetinden kurtarılabilmesi, küçük tasarrufların yatırıma dönüştürülebilmesi için 1 Ocak 1917 tarihli iradeyle Osmanlı İtibar-ı Milli Bankası kurulmuş, bankanın hisse senetlerinden alabilmek için Osmanlı uyruklu olmak şartı getirilmiştir. Banka, ülkede bayındırlık işleri, tarım, ticaret ve sanayi alanlarında faaliyetlerde bulunacak olan milli şirketlere ortak ve destek olacaktı. Bunu, Anadolu şehirlerinde kurulan bankalar takip etmiş, böylece Müslüman-Türk unsurun, o zamana kadar uzak durduğu bankacılık aracılığıyla faaliyet göstermesi teşvik edilmiştir. Bir araya gelerek tekel oluşturan, ürünlere düşük fiyat biçerek yerli üreticiyi zarara uğratan yabancı ve azınlık tüccarlara karşı, yerli üreticilerin korunmasını ve örgütlenmesini temin etmek üzere kurulan kooperatiflerle, ticari faaliyetlerin yabancı ve azınlıkların elinden alınarak Müslüman-Türk unsura intikalinin sağlaması amaçlanmıştır.

52 Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ocak - Şubat 2017

Osmanlı Devleti, ülkede yeni iş kollarının açılmasına olanak tanıyabilmek, geleneksel üretim yöntemlerinden çağdaş üretim yöntemlerine geçebilmek için hammadde, bölge olanakları, doğal kaynaklar, sermaye, nakliye, pazarlama gibi sanayileşme için gerekli kalemler yanında, eğitimli personel ihtiyacının da karşılanması gereğinin bilincine varmıştı. Zira ithal edilen makinelerin işletebilmek için teknik işgücünü ithal etmenin maliyeti çok büyüktü. Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk teknik okul, 1773 yılında Sultan III. Selim tarafından, orduya teknik eleman yetiştirmek amacıyla kurulmuş olan Mühendishane-i Bahr-i Hümayun’du. Ardından, ordudaki el becerisi olan askerleri pratik şekilde yetiştirerek üretime kazandırmak için İdâdi-i Sanayi Alayları kurulmuş, böylece askeri fabrikalarda çalışacak elemanların temini gerçekleştirilmişti. 1860’lara gelindiğinde Osmanlı’nın, sanayileşme çabasına cevap verecek iş gücünün yetiştirilmesinde etkin rol üstlenecek sanayi okulu kurma projesi gündeme alınmış ve bu tasarı ilk kez Niş Valisi Mithat Paşa tarafından 1861 yılında Niş’te gerçekleştirilmiştir. Müslüman ve Hıristiyan kimsesiz çocukları toplayarak, Islahhane adıyla, sanat ve zanaat öğreten yatılı bir hayır kurumu olarak kurulan Islahhanede gündüzleri dışarıdan gelen yetişkinlere de sanat eğitimi verilmiştir. 1869 yılında Sultanahmet’te İstanbul Sanayi Mektebi hizmete girmiş ve ardından imparatorluğun pek çok şehrinde yatılı ve gündüz öğretim veren uygulamalı derslerin yapıldığı sanayi mektepleri açılmıştır.

Sanayi Mektepleri dışında Osmanlı İmparatorluğu’nda belli meslekler üzerine eğitim veren ihtisas mektepleri de sanayileşmeye yönelik eğitimde önemli pay sahibidir. Ziraat, çiftçilik, amele mektepleri, bahçıvanlık, ipekçilik, ormancılık, veteriner okulu, şimendifer okulu, mühendis mektebi, posta ve telgraf mektebi, kadastro mektebi, kondüktör mektebi gibi birçok Batılı tipte

eğitim veren meslek okulu, yeni iş alanlarında gereken yeni uygulamaları bilen personelin yetişmesine hizmet etmişlerdir. Açılan halka yönelik yaygın eğitim kurslarıyla, 19.yüzyılın son çeyreğinde, ithal edilen alet ve makinelerin kullanımını öğretmek amacıyla çeşitli kişiler ve firmalar tarafından kısa süreli pratik ve teorik eğitimler verilmiştir. Halk arasında en fazla talep gören kurslar dikiş makinesiyle dikiş-nakış, fotoğrafçılık ve daktilo kursları olmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu’nda Teknolojinin Günlük Yaşamda Kullanımı Osmanlı İmparatorluğu’nda halkın günlük hayatta gerçek Batılı yaşam biçimleriyle yakından tanışmasına sebep olan ilk olay, 1853-1856 yılları arasında devam eden Kırım Harbi olmuştur. Ruslara karşı sürdürülen savaş sırasında, cephelerden imparatorluğun liman kentlerine taşınan Türk ve Avrupalı yaralı askerler ile onlara bakmak üzere Avrupa’dan gelen gönüllü ya da görevlilerin şehirlerde bir arada yaşamaya başlaması, Avrupa’da günlük yaşamda kullanılmaya başlanan yeni ürünler ve yeni icat cihazların Osmanlı şehirlerine getirilmesini sağlamıştır. Avrupa malları satan dükkânların açılması, çok sayıda aracı, komisyoncu ve dağıtımcının faaliyete geçmesi, bu savaş sonrasında halk için yabancılarla yaşama deneyimini başlatır.

1851 yılında Londra Cristal Palace’de düzenlenen ilk uluslararası fuarın resmi katılımcısı olan Osmanlı İmparatorluğu’nda, Avrupa’dan ithal ürün ve yeniliklerin ilk olarak saray tarafından denenmeye ve uygulanmaya başladığı izlenmektedir. Türk evi plan tipinde olmakla birlikte tamamen Batılı üsluplar gözetilerek inşa edilmiş olan Dolmabahçe Sarayı, inşasında ve dekorasyonunda Avrupa’da günlük hayatta kullanılmaya başlanmış tüm teknolojilerin kullanıldığı bir saray olmuştur.

Kaynağı imparatorluk dışında olan teknolojiyle, bunun ortaya koyduğu her türlü yöntem ve cihazın bilinip kullanılmasında “görenler görmeyenlere anlatsın” metodunun gayri

ihtiyari kullanıldığı anlaşılır. Zira halk günlük yaşamda kullanılmak üzere tasarlanan pek çok teknoloji ürününü ilk olarak, bir gazetede, bir mağazada, resmi bir dairede ya da zengin bir komşusunda görerek kullanımı hakkında bilgi sahibi olmuştur. Teknolojik ürünü edinme ya da onu kullanabilme süreci, ürünün niteliğine göre farklılık göstermiştir. Bir gramofonu, dikiş makinesini ya da sobayı hemen satın alıp nasıl kullanıldığını satıcısından ya da bir kullanıcıdan öğrenip onu kullanabilirken, telefonu kullanabilmek için hat çekilmesini, havagazlı bir şofben içinse eve havagazı bağlanmasını beklemek gerekmiştir.

Adları yeni verilen, biçimleri ilk kez belirlenen birçok araç-gerecin tasarımında, pek çok farklı dekoratif öğe kullanılmış, yeni teknolojiyi kullanan ürünlerin görsel yönüyle de ilgi çekmesine gayret edilmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda bir ürünün icat, üretim ve dağıtımını üstlenen kişi veya kurumlar için tescil ve patent haklarını düzenleyen kanun, 22 Mart 1880 tarihinde ilan edilmiş ve impara-

torluk sınırları dahilinde “ihtira beratı” uygulaması başlatılmıştır.

19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda görülen, teknolojik yeniliklerin temsilcisi araç ve gereçlerin büyük çoğunluğu Avrupa ve Amerika kökenliydi. İmparatorluğa yedek parçalarıyla beraber doğrudan ithal edilen bu araç-gereçler karşısında, Osmanlı esnafının, bunların benzerlerini yapmaya çalıştığı ya da kendine ait atölyelerde günün ihtiyaçları doğrultusunda kendi tasarladığı ürünleri imal ederek, gelişmelerin ardında kalmamaya gayret ettiği görülür. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren, Avrupa’dan gelen benzerleri örnek alınarak çamaşır kazanları, basit tarım aletleri, su pompaları, buğday öğütme makineleri gibi fazla ayrıntısı olmayan, ağır sanayi gerektirmeyen ve kas gücüyle çalıştırılabilen birçok araç ve gerecin yerli versiyonları üretilmiştir.

Osmanlı üretici esnafı bu yolla, bilinçli veya bilinçsiz olarak Avrupa ürünleriyle rekabete girmiştir.

Osmanlıda üretim yapanlar, ham-

Endüstri 4.0 Zirvesi maddeyi işlemek suretiyle servetin artmasına hizmet eden kurallar ve sanatların hepsini sanayi kabul ederler. Bu nedenle, üretimde sanat, zanaat ve sanayi kavramlarının çoğu zaman bir arada ve aynı anlamda kullanıldığına tanık olunur. Ürüne dönüşen icatlar, Osmanlı pazarına girmeden önce, ürünün pazarda dolaşımına izin verecek olan ve aynı zamanda en büyük alıcı konumunda bulunan devletin ilgili birimlerine sunulmuştur. Eğer yeni ürün ya da makinenin yararı görülmüş, her seviye ve durumda kullanımı uygun bulunmuşsa, ilgili dağıtımcı, satıcı ya da kurucu şirkete, alınan onay ve izinler doğrultusunda pazara girme, uygulama yapma izni verilmiş ve imtiyaz tanınmıştır. İmparatorluğun Avrupa’da geliştirilen teknolojilerden haberdar olmasını sağlayan en önemli aktivite uluslararası fuarlardır. Siyasi ve ekonomik durumun elverdiği zamanlarda bu fuarlara katılan Osmanlı Devleti, katılamadığı fuarlara gözlemciler yollamış, yeni gelişmeler konusunda rapor ve izlenimlerini almıştır. Fuar

Endüstri 4.0 Zirvesi larda Osmanlı Devleti’ni temsil edecek ürün, sergi pavyonu ve aktiviteler dikkatle belirlenmiş, gönderilecek malzemenin seçimi için ülke genelinde yarışmalar düzenlenmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu tarafından organize edilen ve 27 Şubat 1863’te İstanbul Sultanahmet’te açılan uluslararası sergi sırasında, imparatorluğa gelen ilk organize turist grupları da misafir edilmiştir.

Sergi-i Umum-i Osmanî adıyla gerçekleşen sergi, Avrupa’da büyük ilgi uyandırmış, başta Viyana olmak üzere çeşitli Avrupa şehirlerinden aralarında gazeteci, işadamı ve fabrikatörlerin bulunduğu gruplar, sergi için İstanbul’a gelmişlerdir. El emeği ürünlerle, makineleşmenin getirdiği seri üretime dayalı ürünleri bir arada tanıtan fuar katalogları, Osmanlı piyasasının yeniliklerden haberdar olmak için her zaman ilk başvurduğu kaynaklardan biri olmuştur. Halkın teknolojik ürünleri tanımasında ise resimli gazeteler,

54

Kesici Takımlar

& Tutucular

/

dergiler, el ilanları, firma kartları ve broşürler önemli rol oynar.

Ticaretin yoğunlaştığı yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı kentlerinde çok sayıda ürün ithal eden kişi ve firma faaliyete geçmiş, bunların bir kısmı Osmanlı piyasasında yer edinip kurumsallaşırken bir kısmı ise henüz yabancı mallar ve yurtdışına alım satım prosedürlerini yeni öğrenen yerli alıcıları dolandırarak ortadan kaybolmuşlardır.

Dolandırıcılık vakalarına ait en fazla adli kayıt sigorta, teminat ve ürün garantileri hakkındadır.

Tüm bu çabalara rağmen, Birinci Dünya Savaşı başladığında Osmanlı sanayisinde sermayenin yüzde 15’i Türklerin, yüzde 10’u yabancıların, yüzde 75’i ise azınlıkların elindedir.

1913 yılında hükümet kadrolarında çalışanların sayısı 190 bine ulaşmış olup bürokrasi dev bir tüketici kitleye dönüşmüştür. İthalat, transit ticaret, hammadde ihracı, tarım ve

Ocak - Şubat 2017

el emeğine dayalı ürün ihracının gerçekleştiği bir liman kenti olan İstanbul’da, 20 yüzyıla girildiğinde bankacılık, sigortacılık, ulaştırma, yüksek öğretim, altyapı ve sağlık hizmetleri ana hizmet sektörleri olup, su, elektrik, gaz, aydınlatma, tramvay hizmetlerinin büyük bölümü yine yabancı sermaye yatırımıydı.

Türkiye, ancak 10 yıllık savaşın sonunda ulusal kurtuluş hareketi başarıya ulaştığında ve Misak-ı Milli sınırları içinde egemenlik sağlandığında kendine yeten çağdaş bir ülke olma idealine kavuşabilmiştir. Halk yorgun, ülke yetişmiş insan gücünün yüzde yetmişini kaybetmiş, ancak yaşamı yeni baştan üretme azmine sahiptir… ve yeni Türkiye, halkın Çanakkale’den beri hayranlıkla izlediği lideri Mustafa Kemal’le milli kalkınma ve modernleşme yolunda yeniden sayısız reforma girişecektir.

Kesici Takımlar & Tutucular

/

Ekim - Kasım 2016 55

Endüstri 4.0 Zirvesi

WORLD MEDİA ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ 2016

WORLD MEDIA olarak bir yayın grubu tarafından ilk kez organize edilen Endüstri 4.0 Zirvesi; SIEMENS’in Altın Sponsorluğunda ve 25 firmanın desteğiyle; yüzlerce firmanın katılımı ve ziyaretiyle gerçekleştirildi. 2017 Yılnda yine aynı dönemde gerçekleştirilecek olan Endüstri 4.0 Zirvesi çalışmaları başladı. Bu yılın görsellerinden seçtiklerimizi aşağıda inceleyebilirsiniz.

62

Kesici

Takımlar

& Tutucular / Ocak - Şubat

2017

World Fuar Media

KESİCİ TAKIMLAR - TALAŞLI İMALAT METAL İŞLEME ZİRVESİ r

*Kesici Takım *Tutucular *Makine * Cad Cam Cae PLM * Kaynak

SEKTÖRLER

* Kaynak Sarf Malzemeleri *Rulman * Lineer * Aşındırıcılar * İş güvenliği

* Metal İşleme * Borulama * Proses * Otomasyon *Kalıp

TARİH: 17 HAZİRAN 2016 YER : VİALAND PALACE OTEL SAAT: 10:00 - 18:00

Sponsorluk için temas kurabilirsiniz : 0 505 400 94 34 - 0 505 400 94 33

www.kesicitakimlardergisi.com - makineotomasyondergisi@gmail.com

Kesici Takımlar & Tutucular / Maktek Özel - Ekim 2016

63

Endüstri 4.0 Zirvesi

64

Kesici

Takımlar

& Tutucular / Ocak - Şubat

2017

2 . ENDÜSTRİ 4. 0 ZİRVESİ 2 ARALIK 2017 *Otomotiv * Chip * Cad Cam * Lineer * Proses * Ana Sanayi *TedarikSanayi *Kesici Takım * Aşındırıcılar * Plastik *Jant *Vip Dİzayn *Tutucular * İş güvenliği * Fuar *Lastik *Makine * Kaynak * Metal İşleme *Organizasyon *Amortisör *Otomasyon *Rulman * Borulama *Kalıp Sponsorluk için temas kurabilirsiniz : 0 505 400 94 34 - 0 505 400 94 33 www.endustri40dergisi.com - makineotomasyondergisi@gmail.com

WORLD MEDİA BÜNYESİNDE YAYINLANAN DERGİLER Haber İletişim İlker Kaplan WORLD MEDİA Genel Yayın Yönetmeni 0 505 400 94 34 makineotomasyondergisi@gmail.com

Reklam İletişim Hatice Karabay WORLD MEDİA Reklam Koordinatörü 0 505 400 94 33 makineotomasyondergisi@gmail.com

Reklam İletişim Ziya Alkan WORLD MEDİA Reklam Müdürü 0 546 675 59 49 worldmediareklam@gmail.com

Dergilerimizde yerinizi ayırtın, hedef kitlenizi ulaşın!...

www.endustri40dergisi.com

www.makineotomasyondergisi.com

www.worldmedyatv.com

www.kesicitakimlardergisi.com

World Media Bünyesinde yayınlanan Dergilere abone olmak için aşağıdaki hesap numaralarına istediğiniz dergilerin Yıllık abone ücretlerini yatırabirsiniz. İsim soyisim ve adresinizi dekont fotokopisiyle birlikte makineotomasyondergisi@gmail.com adresine mail ya da 0 212 427 00 15 numaraya faks’a gönderebilirsiniz.

Ayrıca Aboneliğinizi mail order sistemiyle kredi kartınızdan ödeyerekte yapabilirsiniz.

*Kredi kartınızın ön yüzündeki 16 rakam: .......................................................................... *Kredi kartınızın son kullanma tarihini ay / yıl : ................................................................. *Kredi kartınızın arka yüzündeki üç haneli güvenlik numarası: ..........................................

ABONE FORMU Ad

:...............................................................................................

Soyad

:...............................................................................................

Adres

:...............................................................................................

ABONE FORMU

İlçe

............................................................................................... :...............................................................................................

Şehir

:...............................................................................................

Posta Kodu

:...............................................................................................

Telefon

:...............................................................................................

Faks

:...............................................................................................

e-mail

:...............................................................................................

Tarih

İmza

Dergi

İsmi

-

Yıllık Abone Ücreti

Makine & Otomasyon: Auto Tuning World: Kesici Takımlar Tutucular : Rulman & Lİneer: Endüstriyel Borulama: Cad / Cam / Cae / Plm : Endüstri 4.0 : Kaynak Makine :

120 120 120 120 120 120 120 120

TL TL TL TL TL TL TL TL

+ + + + + + + +

KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV