Fair: Magazine Oxfam-Wereldwinkels n°19 - november 2016

L RA IA XT EC T E USP ME A DE CA

FAIR HET MAGAZINE VOOR EERLIJKE HANDEL NOVEMBER 2016

ACTIE

EERLIJKE WIJN OP DE FEESTEN OXFAM CADEAUDAGEN EERLIJKE CADEAUTJES VOOR IEDEREEN

WIJNACTIE

IN DIT NUMMER P 07 WIJNACTIE

P 08 GEEN TWEE BUBBELS GELIJK

VANAF P 21

CADEAUSPECIAL

P 2 (CADEAUBIJLAGE) Ecoleder

PRODUCT

VISIE

WERELD

08 SCHUIMWIJN BUBBELS UIT HET ZUIDEN

05 WAT ALS? ONEERLIJKE HANDELSREGELS

06 WEST-AFRIKA VERGETEN CRISIS

16 PALMHARTEN ZUIDERSE ASPERGES

12 THEE MACHTELOZE BOEREN

15 FILIPIJNEN ACACIAHOUT OP TAFEL

EN OOK...

07 STUDENTEN GEZOCHT

Bio en fair trade

FAIR

11

Kom mee kabaal maken!

07 KONING KLANT

2

issuu.com/wereldwinkels

RECEPT Exotische kabeljauw

18

WIJNACTIE P.7

GOEDE VOORNEMENS Vier manieren om Oxfam te steunen

WELKOM P 16 EEN HART VOOR PALM

P 14 ACACIAHOUT OP TAFEL

“Het doet me wat, dat extra duwtje in de rug!”

Soms is eerlijk handel drijven net niet voldoende om producentenorganisaties op weg te zetten naar duurzame economische ontwikkeling. Ze staan in de startblokken om markttoegang te krijgen in de internationale handelswereld, maar er duiken concrete problemen of onverwachte situaties op.

Dat konden we als Partnercommissie, een ploeg vrijwilligers die Oxfam-Wereldwinkels’ producentenorganisaties opvolgt, niet laten gebeuren. Daarom hielden we zeven jaar geleden het Partnerfonds boven de doopvont. Daarmee kunnen we snel inspelen op concrete situaties bij partners in het Zuiden, met kleine financiële injecties.

NIEUW!

P 10 (CADEAUBIJLAGE)

Pralines

CADEAUBIJLAGE

(DRAAI DEZE FAIR OM)

Neem de geteisterde Kivu-regio in Congo. Als aanvulling op het ‘gewone’ werk van OxfamWereldwinkels financiert het Partnerfonds er vormingen die de organisatiestructuur van de coöperaties versterken. Het Partnerfonds nodigde de Oegandese koffieproducent ACPCU uit naar de Biofach-beurs in Duitsland, de plek bij uitstek om nieuwe Europese klanten te ontmoeten. En dankzij de investering bij Coopasa, een jonge cacaocoöperatie in Ivoorkust, zullen deze boeren op termijn deel kunnen uitmaken van een goedwerkende unie van coöperaties.

03 MEXICO ZILVEREN JUWELEN

11 AAN TAFEL DESSERT OF DIGESTIF?

Je leest het: het gaat om flexibele interventies, snel en kort op de bal, op vraag en maat van de partner én in functie van een sterkere positie van de producentenorganisatie op lange termijn.

09 WIJN EEN EERLIJKE WIJN VOOR ELK FEEST

14 ONDER DE KERSTBOOM PAKJES VOOR DE KLEINTJES

Veel Oxfam-Wereldwinkels geven een deel van hun winst aan het Partnerfonds of organiseren een speciaal evenement hiervoor. Want het is tenslotte voor deze mensen in het Zuiden dat we het allemaal doen. Kunnen zij ook op jouw steun rekenen? Lees meer op pagina 18.

Lieve Willemsen, vrijwilliger en lid beheerscomité Partnerfonds

VIND DE WERELDWINKEL IN JOUW BUURT OP OXFAMWERELDWINKELS.BE/WINKELS

4

FAIR

FOTOblog

Wat als de regels oneerlijk zijn?

Dan wordt een simpel spelletje voetbal heel wat moeilijker. Zo gaat het er ook aan toe in de internationale handel.

Oneerlijke handelsregels zorgen ervoor dat boeren in het Zuiden zich niet kunnen ontwikkelen en hun gegeerde grondstoffen zoals koffie, cacao, suikerriet en thee, niet kunnen verzilveren.

Vandaag laten politici het na om internationale handelsregels te maken die fouten in de markt corrigeren. Daarnaast zijn er weer regels die kansen op ontwikkeling tegenhouden.

Oneerlijk, zeker voor de zwakste schakels in de keten!

Politici, herschrijf die regels! Want wij liggen er wakker van. oxfamwereldwinkels.be/ analyse

FOTO: Tom Verbruggen

FAIR

5

ETALAGE MOMENT

OXFAM CADEAUDAGEN EERLIJKE HANDEL, EEN CADEAU VOOR IEDEREEN! En, als we dit jaar eens allemaal voor eerlijke cadeautjes zouden kiezen? Want we weten dat dat niet alleen een geschenk is voor de ontvanger, maar ook voor de producenten in het Zuiden. En dat maakt het cadeautje toch net dat beetje mooier.

Lekkere wijnen, streelzachte sjaals, zilveren juwelen, eerlijke chocolade ‌ de keuze in eerlijke geschenken is enorm.

MOMENT

De wereldwinkels in Vlaanderen doen hun best om die eerlijke geschenken dicht bij jullie te brengen. Meer dan 100 winkels organiseren Cadeaubeurzen op verplaatsing, anderen nemen extra cadeautjes op in hun winkelvoorraad en nog anderen hebben extra veel openingsuren tijdens de eindejaarsperiode. Geen enkele reden dus om dit jaar niet voor eerlijke cadeautjes te kiezen! www.oxfamwereldwinkels.be/ cadeaudagen

VERGETEN CRISIS IN WEST-AFRIKA 2,7 miljoen mensen zijn op de vlucht in Nigeria, Niger, Tsjaad en Kameroen. Ze vluchten voor het geweld van de gewapende groep Boko en voor tegenaanvallen van het leger. Ze hebben alles achtergelaten. En nu krijgen ze af te rekenen met honger, ondervoeding en ziektes.

Wat doet Oxfam?

Oxfam is ter plaatse en verdeelt voedsel, water en zaaigoed voor boeren. We installeren sanitair om ziektes tegen te gaan en we verdelen essentiĂŤle hulpgoederen, zoals kookpotten en emmers. Maar wij hebben je hulp nodig om 1,5 miljoen slachtoffers in de regio te kunnen helpen. Doe nu een gift op BE37 0000 0000 28 28 met vermelding 9169.

Dankjewel. www.oxfamsol.be/west-afrika 6

FAIR

KONING klant PRODUCT

WIJNACTIE Geen feest zonder bubbels of wijn. Kan je niet kiezen welke wijn? Dan maken we het je dit jaar makkelijker. Kies voor ons schuimwijnduo, voor jezelf of om cadeau te geven in de speciaal ontworpen cadeaudoos voor schuimwijn. Daarnaast geven we je bij aankoop van 5 flessen van deze drie wijnen, de zesde fles gratis.

“Eerlijke handel is een duidelijk signaal dat het anders kan.”

W

ij hebben al te veel mensen in onwaardige omstandigheden zien werken. Mensen die onveilige en ongezonde jobs moeten doen, terwijl wij hier alles hebben wat ons hartje wenst.

Eerlijke handel is een minimum om de onrechtvaardige aspecten van de wereldhandel een stukje te compenseren. Het is een duidelijk signaal dat het ook anders kan. Daarom koop ik zoveel mogelijk in de wereldwinkel.

Het is eerlijk en het is bio, geteeld en gemaakt met respect voor mensen en respect voor onze moeder aarde.

Ik verlaat de winkel nooit zonder de Bio Gold-koffie uit Ethiopië. Goede kwaliteit bovenop eerlijk en bio. Beter kan toch niet?

SCHUIMWIJNDUO RAZA Brut Torrontés Schuimwijn en Sensus Brut Rosé Schuimwijn

5+1 GRATIS

ANTON BUYTAERT Oxfam-Wereldwinkel Kasterlee-Lichtaart-Tielen

RAZA malbec Reserva, BIO Lautaro cabernet sauvignon Gran Reserva, en Koopmanskloof chenin blanc

Als duo te verkrijgen aan € 14,90 i.p.v. € 19,45. Geschenkdoos €2,00

*Actie geldig van 1 november 2016 tot en met 31 december 2016 op de afgebeelde wijnen

STUDENTEN GEZOCHT!

Zin om mee Kabaal te maken? Goesting om toffe activiteiten te organiseren?

Geloof je er in dat het allemaal een pak beter kan? Dan zijn de studenten in Gent en Leuven op zoek naar jou. Laat ze snel iets weten. nzsgent@gmail.com, nzsleuven@gmail.com

Foto: Griet Verwaest

Ook studenten willen kabaal maken voor een eerlijkere wereld. Daarom vliegen de Noord-Zuidstudenten van Leuven en Gent er weer in dit academiejaar. Ze zitten boordevol plannen om alle studenten op hun campussen te overtuigen met een solidaire boodschap voor een betere wereld. Maar, dat kunnen ze niet alleen!

FAIR

7

PRODUCT

GEEN TWEE BUBBELS ZIJN GELIJK Schuimwijn, champagne, crémant, cava, prosecco, spumante … Het feest spat uit de fles, maar wat zit er allemaal achter? Hoe komt deze bejubelde godendrank tot stand? Waar zit het verschil tussen al zijn gedaanten? En wat is er zo eerlijk en heerlijk aan de versie uit de wereldwinkel?

8

FAIR

CAVA? CHAMPAGNE? PROSECCO? De algemene term voor wijn met belletjes is schuimwijn. Het duidelijkste verschil tussen alle varianten zit in de herkomst van de parelende drank. Champagne is een beschermde herkomstbenaming voor schuimwijn die met de ‘méthode traditionelle’ gemaakt is in de welomschreven Champagnestreek in Frankrijk. Hetzelfde geldt voor cava, die komt uit bepaalde regio’s in Spanje. Prosecco is dan weer Italiaanse schuimwijn, met net zo’n beschermde herkomst als zijn Franse en Spaanse broertje.

HOE WORDT SCHUIMWIJN GEMAAKT? De ‘méthode traditionelle’ is wellicht de meest bekende methode.

En het is de manier waarop champagne gemaakt wordt. Hoe werkt die? Bij een afgewerkte basiswijn wordt in de fles een mengsel van suiker, gist en wijn toegevoegd. De wijn gist dus nog een tweede keer.

Daardoor ontstaan bellen en druk.

De flessen worden geregeld bewogen, zodat de gistcellen in contact komen met de wijn en deze meer textuur en smaak krijgt.

Ook bij de ‘charmatmethode’ gebeurt een tweede gisting, maar dan in grote vaten in plaats van op fles.

Een derde methode is schuimwijn die ontstaat door CO2 toe te voegen aan gewone witte wijn.

EERLIJKE BUBBELS In de wereldwinkel heb je de keuze tussen twee parelende wijnen.

Beide worden volgens de charmatmethode gemaakt en vallen qua zoetheid in de categorie ‘brut’, wat betekent dat ze relatief weinig restsuiker bevatten.

De Raza brut torrontés komt uit de Famatinavallei in La Rioja, Argentinië. In deze streek zorgt de warmte ervoor dat de torrontésdruiven goed groeien, rijpen en zoet worden. Koude nachten zorgen voor fijne zuren in het fruit. Dat evenwicht maakt de wijn interessant.

In deze streek zorgt de warmte ervoor dat de torrontésdruiven goed groeien, rijpen en zoet worden. Koude nachten zorgen voor fijne zuren in het fruit.

FAIR

9

PRODUCT De Sensus brut rosé is een pareltje uit de Elqui-vallei in Chili. Dankzij smeltwater uit de Andes is deze vallei erg vruchtbaar. Het regent er weinig en de zon schijnt er 360 dagen per jaar, waardoor de Pedro de Jimenez-druif er erg goed gedijt.

Voor de schuimwijn gebruikt de coöperatie Capel de druiven van de boeren die het dichtst bij de zee wonen. De zeebries zorgt voor meer frisheid in de druiven. De schuimwijn kleurt rosé doordat er één procent rode wijn aan toegevoegd wordt.

EEN ARGENTIJNS SUCCESVERHAAL De Raza torrontés-schuimwijn in je Oxfam-Wereldwinkel komt van La Riojana uit noordwest-Argentinië.

Deze coöperatie ziet haar ledenaantal jaar na jaar stijgen. En dat heeft ze te danken aan het coöperatieve model. Wijnboeren zien dat samenwerken naast voortreffelijke

10

FAIR

ZELFGEMAAKT! De Argentijnse wijncoöperatie La Riojana bekijkt momenteel de haalbaarheid van een eigen installatie om schuimwijn te maken. Dat zou haar minder afhankelijk maken van de huidige verwerker, die vijfhonderd kilometer verderop gevestigd is in Medoza en ‘kleine garnaal’ La Riojana soms stiefmoederlijk behandelt.

De zeebries brengt meer frisheid en levendige zuren in de druiven. wijnen ook straffe resultaten oplevert voor de gemeenschap. Wijnboeren uit de regio sluiten zich daarom in grote getallen aan.

De historiek van La Riojana leest als een klassiek verhaal van geslaagde gemeenschapsontwikkeling. De boeren investeren de fairtradepremie die ze verdienen in basisvoorzieningen voor de hele gemeenschap: een waterput voor het dorp, een

RECEPT

EXOTISCHE KABELJAUW 40 MINUTEN, ZONDER BAKKEN - 4 PERSONEN Ingrediënten 100 g gedroogde mango* / 250 g basmatirijst* / 25 g rozijnen* 10 g verse gember / 1 tl lookpasta* / 1 el ciderazijn / 1 el rietsuiker* / 1 rode ui / 1 tl currypoeder* / 300 ml water / 200 ml kokosmelk* / 600 g kabeljauwhaasje / 60 g cashewnoten natuur* / 1 kleine courgette / 4 wortelen / Olijfolie* *Verkrijgbaar in je Oxfam-Wereldwinkel Mangochutney: laat de mango een uur weken in water en snij in kleine stukjes. Meng met de lookpasta, geraspte gember, 1 el olijfolie, de rozijnen, de ciderazijn en de suiker. Laat een half uurtje pruttelen op een zacht vuurtje. Voeg water toe indien nodig.

middelbare landbouwschool en een medisch centrum. Dat specialiseert zich in een ziekte die in deze streek veel voorkomt.

Dit jaar werkte de coöperatie een gemeenschapscentrum af, waar de leden kunnen samenkomen – voor werk of plezier – en kunnen sporten.

Snij de courgette en wortel in linten en laat kort stomen. Hak de cashewnoten grof en bak ze in een pan zonder vetstof. Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. Hak de ui fijn en stoof aan in wat olijfolie. Voeg 1 tl currypoeder toe, het water en de kokosmelk. Kruid met peper en zout. Laat koken en pocheer de kabeljauw kort voor het serveren. Laat de kabeljauw rusten en kook de currysaus in.

Serveer de rijst, kabeljauw en groenten in de saus en dresseer met de cashewnoten.

La Riojana vindt het belangrijk dat eerlijke handel ook oog heeft voor toekomstige generaties. Daarom liet ze als een van de eerste coöperaties in Argentinië haar ecologische voetafdruk onafh ankelijk onderzoeken. Recent startte ze een programma om de CO2 te compenseren die ze uitstoot met het transport van de wijn. La Riojana maakt er ook werk van nog zuiniger met water om te springen en zonneenergie te gebruiken.

Meer over La Riojana: www.oxfamwereldwinkels.be/ la-riojana

Wijntip!

Recept uit het kookboek FAIR van Magasins du monde.

BIO Torrontés La Posada € 7,20, 75 cl

VISIE

Waarom blijft het moeilijk voor theeboeren in het Zuiden?

Een kopje thee klinkt voor heel veel mensen troostend en verwarmend. Thee is dan ook een gegeerd drankje in het Noorden. Om ons bakje troost te brouwen, zijn we volledig afhankelijk van de theeboeren in het Zuiden. Want thee zal je hier niet zo snel in de moestuin zien staan. Raar maar waar, winnen de theeboeren in het Zuiden niets bij die grote vraag uit het Noorden.

Theestruiken groeien op zekere hoogte in warme en vochtige streken. Theeboeren kunnen praktisch het hele jaar door thee plukken omdat ze voor kwaliteitsthee enkel het topje en de bovenste twee blaadjes plukken en deze constant opnieuw aangroeien. Maar, juist omdat ze zo selectief plukken, blijft het een zeer arbeidsintensief proces.

HET KLOKJE TIKT Eens geplukt, stopt het harde werken niet. Omdat theeblaadjes heel fragiel zijn, moeten ze snel verwerkt worden tot thee. Alleen hebben de meeste theeboeren geen infrastructuur om zelf de blaadjes te verwerken. Ze zijn aangewezen op verwerkingsfabrieken aan wie ze hun theeblaadjes kunnen verkopen. Omdat de theemarkt heel erg geconcentreerd is, er zijn maar enkele bedrijven die thee verwer12

FAIR

ken, vinden de boeren vaak maar ĂŠĂŠn verwerkingsfabriek in hun regio. Raken ze binnen de paar uur daar, dan moeten ze het doen met de prijs die de fabriek hen voorstelt.

Er is geen sprake van onderhandelen, want er is meer dan voldoende aanbod. Raken ze door gebrek aan transport of slechte infrastructuur niet aan de fabriek, dan zijn ze nog slechter af. Dan is het wachten op de opkopers die tot bij hen komen om thee op te kopen voor een nog lagere prijs.

De theeboeren aan het begin van de keten hebben dus nul onderhandelingsmacht om met hun nochtans gegeerde grondstof een deftig inkomen te verdienen.

THEESTRUIK OF THEEBUILTJE? Nochtans is thee niet bepaald een goedkoop product in de supermarkt. Zeker voor thee van hoge kwaliteit zijn wij, consumenten, bereid om een behoorlijk bedrag neer te tellen. Het blijft keer op

De theeboeren aan het begin van de keten hebben nul onderhandelingsmacht om met hun nochtans gegeerde grondstof een deftig inkomen te verdienen.

Ook al zijn we nergens zonder de theestruik, het zijn de theebuiltjes en -doosjes die geld op de plank brengen.

keer dus meer dan absurd om te beseffen dat de theeboeren die aan het begin van de keten staan, zo goed als niets verdienen aan hun grondstof.

Veel heeft te maken met het verwerken, blenden, eventueel smaakgeven en verpakken van de thee, in theebuiltjes of pakjes losse thee. Want ook al zijn we nergens zonder de theestruik, het zijn de theebuiltjes en -doosjes die geld op de plank brengen. En laten het nu net die stappen in het proces zijn, die vooral in het Noorden gebeuren. Waarom wordt er dan nauwelijks thee verpakt en worden er zo weinig theebuiltjes gemaakt in het Zuiden, zou je je kunnen afvragen?

Daar zitten de importtarieven voor iets tussen. Op het eerste zicht lijkt dat binnen de Europese Unie goed geregeld voor de boeren in het Zuiden. Om thee in te voeren in de Unie zijn de tarieven laag. De Unie produceert zelf geen thee, dus zou met hoge importtarieven in haar eigen voet schieten. Exporteren naar Europa zou dus kansen moeten bieden voor theeboeren in het Zuiden.

Maar de Unie heeft haar importregime niet uitgedacht met de theeboeren in het achterhoofd, wel met het afschermen van haar eigen

verwerkende industrie. Europese importwetgeving maakt dus een onderscheid tussen thee verpakt in kleine of grote verpakkingen.

Thee in bulk, in grote verpakkingen, komt tariefvrij Europa binnen.

Voor verpakkingen van minder dan drie kilo wordt er wel een tarief aangerekend. Dit remt theeboeren in het Zuiden af om te investeren in verpakkingsmachines en dwingt hen om voornamelijk in bulk te exporteren.

NAAR EEN DUURZAAM KOPJE THEE Thee wordt zowel op grootschalige plantages als in kleinere theetuinen geteeld. Meer en meer bedrijven uit het Noorden gaan zelf plantages aanleggen in theeproducerende landen. Met als gevolg massale ontbossing. Die ontbossing leidt dan weer tot toenemende erosie, omdat jonge theestruiken veel minder dan bomen de grond kunnen vasthouden bij hevige regen. Bovendien gaat er heel wat diversiteit, die van nature aanwezig was in de bossen, verloren door het aanleggen van grote monoculturen.

Bovendien vragen monoculturen doorgaans om overmatig gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen die water- en bodemvervuiling veroorzaken. De pesticides spoelen

makkelijk weg van de plantages in de vochtige heuvelachtige theeregio’s en komen in de waterlopen terecht. Met kwalijke gezondheidsrisico’s tot gevolg.

Tegenover de monocultuur op de grote plantages, staan de biodiverse, kleinschalige theetuinen. Daar wordt thee geteeld in combinatie met andere voedsel- en boomgewassen. Ook vind je initiatieven waar thee geproduceerd wordt in haar oorspronkelijke bosomgeving, zodat de natuurlijke functies van bodem, waterhuishouding en biodiversiteit in stand blijven.

Er bestaan dus zeker duurzame alternatieven om thee te produceren die niet alleen minder schadelijk zijn voor het milieu, maar kleinschalige producenten ook een divers inkomen bieden. Een beleid gericht op het belasten van grootschalige theeplantages, ten voordele van kleinschalige alternatieven, zou niet alleen kleine theeboeren vooruithelpen, het zou ook een duidelijk engagement zijn in het ernstig nemen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, die door overheden wereldwijd terecht stevig gepromoot worden. www.oxfamwereldwinkels.be/ theeketen

FAIR

13

WERELDfocus

Boom, na boom, na boom, na boom

ACACIAHOUT UIT DE FILIPIJNEN

De Filipijnen hebben een lange traditie van bomen planten. De meeste bomen die je in de parken, lanen, tuinen en bossen vindt, zijn echter buitenlandse soorten. Na een lange Spaanse periode kwamen in 1898 de Amerikanen aan de macht in het land. Zij stelden alles in het werk om de eilandengroep te herbebossen en zo de houthandel aan te trekken.

NET ZOALS ‘BACK HOME’ Bij de keuze van de aan te planten bomen, kozen de Amerikanen voor bomen die ze kenden en waarvan ze wisten dat ze snel resultaat zouden krijgen.

Zo kwamen onder andere de mahonie en acacia op de Filipijnen terecht. Beide soorten floreerden op de eilanden en namen in sommige gevallen zelfs hele bossen over, in het nadeel van de inheemse boomsoorten. De bekende lanen in Manilla, geflankeerd door acaciabomen, waren een ingeving van een Amerikaanse gouverneur. Die wilde de grandeur van de hoofdstad in de verf zetten en liet alle straten beplanten met acacia, de boom uit zijn thuisstaat in de VS. 14

FAIR

De keuze voor gekende Amerikaanse soorten was niet alleen ingegeven door een patriottisch gevoel, maar vooral door de economische voordelen van beide soorten. De bomen groeien ontzettend snel en produceren mooi hout dat snel verkocht kan worden. Op zestien jaar tijd bereikt een acaciaboom zijn volledige lengte. Om het economische voordeel te behouden, wordt er nog steeds voor elke gerooide acacia een nieuwe geplant. Het aanplanten van acaciabomen wordt dus gezien als een investering: als je na een aantal jaren het hout verkoopt, levert de boom geld op. Het kappen, verhandelen en verwerken van de acaciabomen wordt door de overheid gecontroleerd door middel van certificering.

Het betere loon dat de werknemers krijgen, hebben sommigen geïnvesteerd in een scooter, zodat ze in minder drukke periodes hun inkomen kunnen aanvullen als taxichauffeur.

Het aanplanten van acaciabomen wordt gezien als een investering: als je na een aantal jaren het hout verkoopt, levert de boom geld op.

HOUT OM VAN TE SMULLEN In de wereldwinkel vind je acacia terug als slakommen, slabestekken, dienbladen en andere gebruiksvoorwerpen en decoratie. Het ambacht van houtbewerking gaat al generaties terug. De schalen worden in familiebedrijven gemaakt. Daar doorloopt het hout het volledige proces van bewerken tot afwerken: zagen, frezen, schuren, tot polijsten en oliĂŤn of waxen.

Een van deze familiebedrijven is Pampanga. Het is de ondertussen 75-jarige Steve Yandoc die het houtbewerkingsbedrijf veertig jaar geleden oprichtte, samen met zijn intussen overleden broer. Nadat twintig jaar later een nabijgelegen vulkaan zowel

het bedrijf als zijn belangrijkste afnemer, een Amerikaanse legerbasis, in de as legde, bleven zij niet bij de pakken zitten. Ze verhuisden het bedrijf, zochten naar nieuwe afzetmarkten (o.a. in Korea) en maakten een doorstart. Niet lang daarna kwamen ze in contact met Oxfams leverancier Kinta, een exporteur die hun houtproducten naar Europa bracht en die bovendien aankoopt volgens de regels van eerlijke handel.

EERLIJKE HOUTHANDEL In de tijd dat Kinta met Pampanga samenwerkt is er heel wat veranderd. Betere werkomstandigheden, een beter loon en betere huisvestiging. Bovendien investeert Kinta ook in de

gemeenschap. Op een groot stuk land werd een gemeenschappelijke moestuin aangelegd waar de werknemers hun eigen groenten kunnen kweken.

Het betere loon dat de werknemers krijgen, hebben sommigen geĂŻnvesteerd in een scooter, zodat ze in minder drukke periodes hun inkomen kunnen aanvullen als taxichauffeur.

De producten die Kinta bij Pampanga laat produceren, worden in samenwerking met Filipijnse vormgevers ontworpen. Daarbij streven ze naar moderne en tijdloze designs in combinatie met lokale ambachtelijke tradities.

Naast acaciahout gebruiken ze graag natuurlijke materialen die ter plaatse voorhanden zijn.

FAIR

15

OP DE KOFFIE

FOTO Tom Verbruggen

Palmharten, een minder gekend product in de wereldwinkels. Toch zijn deze Zuiderse asperges het meer dan waard om ontdekt te worden. Oxfam koopt de palmharten van Apropal, een coöperatie in Peru. Sandra Esaine, de directeur van Apropal, was dit najaar op bezoek in België. Het moment om meer te weten te komen over palmharten.

Zijn jullie de enige verwerkingsfabriek van palmharten of zijn er meerdere verwerkingsfabrieken in Peru?

“Naast onze fabriek bestaan er nog een aantal privé-fabrieken. Sedert een jaar ongeveer is er één grote speler bijgekomen, lid van de grootste agro-industriële groep in Peru, die ook asperges exporteert.

Deze groep heeft meer dan 1300 hectaren grond gekocht, en dit

FAIR

16

op amper een kwartier rijden van waar wij gevestigd zijn. Zij vormen nu onze grootste concurrenten.

Ze hebben ook net het Fairtradecertificaat behaald. En dit is zeker in functie van de exportmarkt, want in Peru zelf worden weinig palmharten geconsumeerd.”

Welke zijn de grootste uitdagingen voor Apropal als coöperatie?

“Er zijn veel uitdagingen, maar we zijn nog maar sedert anderhalf jaar een coöperatie, voorheen waren we een associatie. Dus de uitdaging ligt bij ons vooral in de interne organisatieversterking en het vergroten van de kennis bij de leden over wat het lidmaatschap precies inhoudt. De producenten moeten begrijpen welke plichten zij hebben, en zich niet enkel focussen op de voordelen. Ze

Apropal is een coöperatie van ongeveer 250 palmhartenproducenten. Ze heeft een eigen verwerkingsfabriek en heeft het productieproces dus van grondstof tot afgewerkt product in eigen handen. Van het oogsten tot de verpakte palmharten klaarmaken voor export. De fabriek is er gekomen dankzij een samenwerking tussen de Spaanse en de Peruviaanse overheid. De terreinen en gebouwen zijn eigendom van de Peruviaanse overheid, alle machines en installaties zijn er gekomen door de samenwerking met Spanje. Zo startte Apropal 20 jaar geleden.

zijn gewoon dat paternalistische overheden hun problemen oplossen, en verwachten dit misschien ook wel van de coöperatie. We proberen onafhankelijk te zijn en onze eigen beslissingen te nemen.

Met de middelen waarover de coöperatie beschikt, moeten we het hoofd kunnen bieden aan de grootste concurrent in de regio.

Onze producenten moeten zich bewust worden van alle bedreigingen die er in de markt bestaan en zich niet enkel op die eerlijke prijs fixeren, want de markt fluctueert constant. De uitdaging is solidair te zijn, een sterk blok te vormen en loyaal te zijn. Het is nodig dat zij een basisbegrip hebben van hoe je een bedrijf runt, hoe de markt werkt en welke rol zij kunnen vervullen in hun eigen organisatie.

Een andere uitdaging is het zoeken naar nieuwe klanten. Dat is nodig, want wij moeten opboksen tegen de grote concurrenten. Die zijn nu al bezig met het kopen van grondstoffen bij onze producenten, door hen een hogere prijs te

bieden. Hetzelfde gebeurde voor asperges aan de Peruviaanse kust.

Met deze tactiek zijn de grote bedrijven er in geslaagd middelgrote en kleine bedrijven in de regio weg te concurreren. Als zo’n bedrijf alleen overblijft, dan bepaalt die ene speler de nieuwe voorwaarden in de markt.

Daarom besloot ik naar Europa te komen om nieuwe klanten te vinden op de fairtrademarkt.

Momenteel verkopen we een groot volume, maar enkel aan één klant.

We moeten meer fairtradeklanten vinden om onze afzet te garanderen.”

Welke doelstellingen heeft Apropal voor het vermarkten van palmharten in Europa?

“We wensen uiteraard dat de Europeanen vaker palmharten gaan eten. Momenteel is Oxfam onze beste fairtradeklant. Er is ook nog Campos del Pacifico uit Spanje, maar dat is een afdeling van die gigant die in Peru vlakbij ons zit. Nu die ook gecertificeerd is, zullen we die Spaanse klant waarschijnlijk in de toekomst verliezen.

Ik wil de mogelijkheden op de Duitse markt leren kennen. Ik bekijk ook de mogelijkheden in Oostenrijk en Nederland, hoewel fairtradeproducten in bokalen daar wat moeilijker in de markt liggen dan in België. En verder wil ik ook in contact komen met ‘El Corte Inglès’ in Spanje.”

Hoe zou Oxfam-Wereldwinkels jullie kunnen helpen om nieuwe klanten te vinden in Europa?

“Oxfam is van cruciaal belang geweest voor Apropal, in jullie ondersteuning om onze palmharten te kunnen exporteren. Het was het begin van ons werk om de kwaliteit te bewaken, en jullie hielpen ons om de standaarden geleidelijk aan te verhogen. En zo gingen we erop vooruit. Jullie waren pioniers om ons toegang te verlenen tot de

“De producenten moeten begrijpen welke plichten zij hebben, en zich niet enkel focussen op de voordelen.” exportmarkt.

Jullie kunnen ons helpen door de verkoop in jullie winkelnetwerk te verhogen, en door ons in contact te brengen met supermarkten. Jullie verkopen de palmharten heel goed in de supermarkt.

Het is belangrijk dat meer consumenten in Europa het product leren kennen. Een consument die palmharten voor het eerst proeft, is er helemaal weg van! En dan koopt die de palmharten. Meer consumenten laten proeven van deze lekkernij is de boodschap.”

Hoe gebruikt de doorsnee Peruaan palmharten in de keuken?

Eigenaardig genoeg ligt de consumptie van palmharten in Peru zelf heel laag. Het product is duur en weinig bekend. Een beetje absurd.

De Peruvianen die wel palmharten eten, situeren zich in het hogere marktsegment, gaan dineren in de duurdere restaurants.

De palmharten worden verwerkt in salades, in ovenschotels, met sauzen en in visschotels. En in het regenwoud worden ze naturel gegeten, rauw dus.

Maar de smaak is subliem.

De bewoners maken er een soort fettuccine van met citroen, olie en zout.

FAIR

17

DOENkort

COMPANI, EEN EERLIJKE ZORGBAKKERIJ IN HOUTHALEN

LERAREN LEREN

Bakkerij ComPani in Houthalen koppelt sinds eind 2015 de principes van eerlijke handel in het Zuiden met eerlijke handel hier bij ons. "Lokale producten tegen een eerlijke prijs, zo simpel is het," legt voorzitter Herman Kuppers uit. "Dat maakt ons brood ietsje duurder, maar lekkerder, want gemaakt met Belgische bloem, ambachtelijk gebakken met een langere rijstijd. We stellen ons ook niet concurrentieel op met de bakker om de hoek, want gemeenschap vormen vinden we belangrijk. Mijn fairtradeverhaal start in 1971 toen ik op huwelijksreis ging met de camionette van Oxfam om straattoneel te spelen aan de kust. Een jaar later openden we in Hasselt de eerste wereldwinkel van Limburg en verkochten er textiel van Tara, een coöperatie in India. Tijdens een inleefreis in India met vrijwilligers van de wereldwinkel ontstond het plan om te beginnen met een eerlijke zorgbakkerij in Houthalen."

De volgende Oxfam-Vormingsdag gaat door op donderdag 19 januari in de kantoren van Oxfam-Solidariteit Brussel.

Naast leerkrachten lager en secundair onderwijs zijn ook leerkrachten in spe, educatieve organisaties en vrijwilligers van harte welkom. Op het programma onder meer sessies rond de inleefateliers van Oxfam-Solidariteit (3de graad SO), Wereldwinkel op School (SO), Eerlijk duurt het langst (3de graad LO) en coöperatieve taken (3de graad LO t.e.m. 3de graad SO), een erg sterke lesmethodiek die een beroep doet op de talenten van elke leerling en die de kracht van het collectief onderstreept. De methodiek is geschikt voor elk thema dat je wil aanreiken.

De Oxfam-Vormingsdag is een samenwerking tussen Oxfam-Solidariteit, Oxfam-Magasins du monde en OxfamWereldwinkels.

Meer info en inschrijvingen op www.oxfamwereldwinkels.be/ vormingvoorleerkrachten

VIER MANIEREN OM TE STEUNEN Geen inspiratie voor cadeautjes dit jaar? Geef een cadeautje aan de boeren in het Zuiden. Er zijn vier manieren waarop je Oxfam kan steunen.

• PARTNERFONDS: steun het Partnerfonds dat producenten in het Zuiden dat extra beetje ondersteuning geeft.

• TESTAMENT.BE: ook wanneer je er niet meer bent, kan je iets betekenen voor het Zuiden. Neem Oxfam-Wereldwinkels op in je testament.

• AANDELEN VAN OXFAM FAIR TRADE: duurzaam investeren in eerlijke handel.

• RESPECT+: een lening aan Oxfam-Wereldwinkels en haar partners. www.oxfamwereldwinkels.be/steunen 18

FAIR

COLOFON

Over

Oxfam-Wereldwinkels | Fair Trade

Oxfam-Wereldwinkels behoort tot de internationale confederatie

Vrijwilliger worden?

Elke zaterdag, een paar keer per jaar of alleen tijdens de eindejaarsperiode. Cadeautjes inpakken, producten verkopen, etalages versieren, de boekhouding doen of magazines bussen. Je kan het zo gek niet bedenken wat er bij Oxfam-Wereldwinkels allemaal door vrijwilligers gedaan wordt. www.oxfamwereldwinkels.be/vrijwilliger

Oxfam

, een wereldwijde ontwikkelingsorganisatie die de kracht van mensen bundelt tegen armoede.

Post

Oxfam-Wereldwinkels Ververijstraat 17 9000 Gent Oxfam-Wereldwinkels wil

rechtvaardige regels

voor de internationale handel. Want eerlijke handel geeft producenten in het Zuiden sterke eigen benen en draagt op die manier bij tot duurzame ontwikkeling.

Telefoon 09/218 88 99

Mail

redactie@oww.be

Web

www.oxfamwereldwinkels.be

bewust

We maken mensen van het onrecht in de wereldhandel via publiekscampagnes, acties met jongeren en scholen, en door te gaan praten met politici en bedrijven.

Winkels

www.oxfamwereldwinkels.be/winkels

Facebook

www.facebook.com/oxfamwereldwinkels

Nieuwsbrief

www.oxfamwereldwinkels.be/digizine

235

En natuurlijk door onze Oxfam-Wereldwinkels, speciaalzaken voor eerlijke handel. Met het brede assortiment kwaliteitsproducten van ons huismerk Oxfam Fair Trade tonen we hoe het anders kan.

8000

vrijwilligers verspreiden ons verhaal. Ze bemannen de Oxfam-Wereldwinkels, smeden banden met andere organisaties en laten je ontdekken wat eerlijke handel betekent.

In dit magazine stellen we een keur van producten van eerlijke handel aan je voor. Niet alle wereldwinkels hebben alle producten in voorraad.

Colofon

Derde jaargang - nummer 19 (10-2016) - (268) Verschijnt in januari, april, augustus & oktober Redactieadres: Ververijstraat 17, 9000 Gent - redactie@oww.be Redactie: Marijke Moyson en Griet Rebry Medewerkers: Evert Nicolai, Wim Melis, Hielke Van Doorslaer, Helga Duhou, Nancy De Wispelaere, Jen Willems, Jenneke Van Cromphaut.

Fotografie: Tom Verbruggen, Griet Verwaest Vormgeving: EfraĂŻm Sebrechts Concept: Stapel Drukker: Roto Smeets

Dit magazine is gedrukt op 100% gerecycleerd papier.

Blijf op de hoogte via Facebook en www.oxfamwereldwinkels.be/digizine.

www.oxfamwereldwinkels.be


De prijzen in dit magazine zijn onder voorbehoud van wijzigingen en correcties en zijn niet cumuleerbaar met eventuele andere acties of promoties.

FAIR

19

Investeer in fair trade

en ondersteun boeren in het Zuiden Teken in op aandelen van Alterfin* U kan daarbij genieten √ een belastingvermindering √ een dividend √ een vrijstelling van roerende voorheffing op de eerste 190 euro dividend Inschrijvingen en voorwaarden op www.alterfin.be/nl/welkom *Alle info betreffende de risico’s verbonden aan een deelname in het kapitaal (bijv. kredietrisico, liquiditeit, uistapvoorwaarden, enz.) zijn beschikbaar in het prospectus (goedgekeurd op 01/12/2015) en verkrijgbaar op www.alterfin.be of op de maatschappelijke zetel (Haachtsesteenweg 159, 1030 Brussel).

Raadpleeg het prospectus alvorens aandeelhouder te worden.

cadeau-inspiratie nodig?

PLAN KALENDER

PANORAMA KALENDER

600 � 265 mm

€ 19,5

500 � 340 mm

€ 19,5

Koop een kalender en

WIN

1 van de 2 charmeweekends in

3 dagen / 2 nachten met ontbijt en 3-gangendiner voor 2 personen.

LUXEMBURG

Vind je unieke wedstrijdnummer bij je kalender.

ism

WENSEN VOOR EEN BETERE WERELD SELFIE KERST set NIEUW

€ 10

2�3

KERST SCHITTERING 180 � 120

NIEUW

mm

€ 10 set

2�3

180 � 120 mm

PROFICIAT NIEUW

DE KERSTBENDE set NIEUW

€ 10

2�3

€ 10 180 � 120

set

3�2

mm

180 � 120 mm

BESTEL VIA

11.BE/WINKEL BEL 02 536 11 22 OF KIJK EENS ROND IN JE OXFAM-WERELDWINKEL

SHOP

Een cadeau voor iedereen

Tas van jute uit Bangladesh zigzagmotief met blauwe rand 36 x 48 cm €28,00 (400322)

Met cadeautjes en gerechten uit eerlijke handel doe je niet alleen je geliefden een plezier. Ongetwijfeld zal je tante smullen van de smeuïge pralines die je meebrengt, beleeft je metekindje uren plezier aan zijn nieuwe houten puzzel en zullen je genodigden nog tot ver in het nieuwe jaar nagenieten van je feestdiner. Maar sta je er weleens bij stil dat je er ook producenten in het Zuiden blij mee maakt?

Kiezen voor de wereldwinkel is kiezen voor dubbel, driedubbel, vierdubbel … een veelvoud aan plezier! Want je bouwt mee aan de toekomst van koffieboeren in Congo, leerlooiers in India, zilversmeden in Mexico, cacaoboeren in Ivoorkust, keramiekontwerpers in Vietnam en noem maar op.

Schoudertas van katoen

uit India 34 x 38 cm wit katoen met bruine lederen afwerking €48,00 (400726)

Bovendien laat je met je keuze zien dat je eerlijke handel belangrijk vindt. Je helpt de stem van Oxfam-Wereldwinkels te versterken in haar strijd voor eerlijke internationale handelsregels. Ooit gedacht dat je dat door te shoppen kon bereiken?

Zijden sjaal uit Vietnam

paars (400527) of groen (400529) 30 x 155 cm €24,90

Ecoleder uit India 2

3

7

6

5

4

1 1 Kleine handtas naturel €39,00 15 x 15 cm (400109) 2 Blauwe portefeuille

met rits - groot €48,00 (400096) 3 Blauwe portefeuille met rits - klein €29,90 (400110) 4

Blauwe schoudertas €85,00 23 x 19 cm (400113) 5 Bruine portefeuille

enveloppemodel €35,00 (400099) 6 Bruine portefeuille met metalen ring €35,00 (400114)

7 Bruine schoudertas €65,00 24 x 24 cm (400108)

SHOP

Zilveren juwelen uit Mexico

Ring twee ringen geklopt zilver €32,00 (400222)

Oorbellen halve cirkels €30,00 (400209)

Ring zilver 7-in-1 gegolfd €32,50 (400180)

Oorbellen drie losse ringen €26,00 (400210)

Halsketting platte driehoek €32,00 (400200)

Halsketting holle driehoek €32,00 (400201)

Sjaal van 100% alpacawol uit Peru

50 x 180 cm blauw-grijs €59,00 (400042)

Zilveren oorbellen platte driehoek €26,00 (400198)

Oorbellen holle driehoek €26,00 (400197)

Portefeuille naturel herenmodel €29,90 (400112)

FAIR

3

SHOP

Fris keramiek uit Vietnam

Cadeauset 3 kopjes in een strakke geschenkdoos

8 cm, wit-paars, wit-blauw en wit-groen €26,50 (400571)

Theepot wit-paars €38,00 (400564)

Traditie ontmoet jeugd

BIO Losse zwarte thee

Biologische zwarte losse thee. Enkel de bovenste blaadjes werden zorgvuldig geplukt.

Handgeplukt in kleine tuinen in de Paksongregio op het Boloven-plateau in Laos.

Verpakt in Laos.

100 g, €5,75

Mai Handicrafts verenigt voornamelijk vrouwen van etnische minderheden.

Mai Handicrafts ondersteunt hen om hun traditionele ambachten te behouden in een land dat heel snel aan het moderniseren is. De producten die de leden maken tonen de traditionele Vietnamese ontwerpen gecombineerd met de creativiteit van de jeugd.

De organisatie focust op de gezondheid van de producenten en het behoud van het milieu. Daarnaast zetten ze in op vorming van de vrouwen, maar ook van de jongeren in de regio, om hen bewust te maken van hun culturele identiteit en van hun rechten in de maatschappij.

Taartvorm uit India 26 cm wit met aardbeien €17,00 (400627)

Zout-en-peperset keramiek - vogel €10,00 (400535)

Kopje met gekleurd bovenstuk 8 cm paars-wit (400568) / blauw-wit (400569) / groen-wit (400570) €8,50 Stapelbare mok met gekleurd bovenstuk 9,5 cm paars-wit (400559) /blauw-wit (400557) / groen-wit (400558) €12,50 Kopje met gekleurd onderstuk 8 cm wit-paars (400565) /wit-blauw (400566) / wit-groen (400567) €8,50

4

FAIR

Fruitmand uit India metaal - bloemenmotief 29 X 8 cm €20,00 (400640)

SHOP

Metalen bewaardozen uit India

Koekendoos 23 x 8 cm crèmekleur met opdruk ‘cookies’ €25,00 (400637) Bewaardoos 25 x 12,5 x 7cm crèmekleur met opdruk ‘sweets and treats’ €17,50 (400621)

BIO Coconut biscuits zandkoekjes met kokos 125 g €2,40

Bewaardoos 29 x 9cm crèmekleur met opdruk ‘spaghetti’ €17,00 (400632)

BIO Lemon hearts zandkoekjes met citroen 125 g €2,40

Bewaardoos 9 x 29 cm crèmekleur met opdruk ‘pasta’ €16,00 (400633) Kruidenpotje H 8 cm – 5 cm crèmekleur met opdruk ‘spices’ €5,50 (400634)

Tajine uit Tunesië

20 cm - wit €19,00 (400862) / 25 cm – blauw €29,00 (400863) / 30 cm – zwart €32,00 (400864)

Breng Noord-Afrika in je keuken De tajine is een typische kookpan uit Noord-Afrika, gemaakt van klei. Dit materiaal houdt de warmte goed vast, waardoor de ingrediënten gelijkmatig opwarmen en al sudderend langzaam gaar worden. Het vocht dat verdampt, sijpelt via het kegelvormige deksel terug in het gerecht. Zo blijft alles lekker sappig.

Couscous ‘Black Maftoul’

Maftoul is de naam voor ‘couscous’ in Palestina, Libanon en Jordanië. Deze is handgemaakt van volkoren tarwe.

500 g, €4,10

FAIR

5

Breng sfeer in een handomdraai Metalen theelichthouder uit India groot – goud 18, h 20 cm €21,00 (400677) klein – turkoois 10, h 20 cm €17,00 (400678)

Hangers van capiz uit de Filipijnen

Mobile van hars

set van 6 (telkens 2 per kleur) • ‘arab’ ster roodtinten €14,50 (400408) • ‘beauty’ ster goudtinten €14,50 (400413) • ‘arab’ platte kerstbal roodtinten €15,50 (400409) • ‘beauty’ platte kerstbal goudtinten €15,50 (400414)

uit Indonesië 3 sterren – 44 cm turkoois (400676) of rood-geel (400673) €10,00

Stenen hanger uit India grijs (400301) of zwart (400303) €3,00/stuk

Theelichthouder vriendenkring uit India, palewasteen 10 cm €14,00 (400674)

Duurzame kaarsen van palmolie uit Indonesië

Kandelaar ‘diamant’ uit India grijs (400293) of zwart (400294) €6,00

Model ‘sneeuwpop’

• 2 bollen – wit €5,00 (400237) • 3 bollen – wit €5,00 (400238)

Model ‘origami’

klein (set van twee) - wit €7,00 (400251) / medium – 10 cm wit (400252) of bordeaux (400253) €9,00 / groot – 15 cm wit (400254) of grijs (400255) €9,00

Model ‘diamant’

klein (set van twee) – grijs €7,00 (400256) / medium – wit €9,00 (400257) / groot – bordeaux €9,00 (400258)

6

FAIR

SHOP

Acaciahout: sterk & stijlvol Van massieve boomstammen tot een elegant product komen, vraagt precisiewerk. Een stam wordt eerst in kleinere stukken gezaagd, dan in een vorm gefreesd en geschuurd.

Dit half afgewerkte object gaat in een droogkamer. Eens goed droog wordt het object nog eens fijn geschuurd tot het perfect gaaf is. Daarna volgt eventueel een hip kleurtje verf.

Alle schalen worden afgewerkt met een voedselveilige vernis.

Je maakt ze makkelijk schoon met water en afwasmiddel.

Vul deze kommetjes met fairtradelekkers zoals yucachips of nootjes. Vul deze kommetjes met fairtradelekkers zoals yucachips of nootjes.

Acaciahouten kommetje ‘Melissa’ uit de Filipijnen 9 cm, met rode bodem (400432) of met zwarte bodem (400433) €7,00

Kommetje kokosnoot mozaïek uit Vietnam 14 cm rood (400484), goud (400485) of wit (400486) €11,00

Yucachips

150 g zout of paprikasmaak €2,90 50 g zout, paprika- of tacosmaak €1,10

BIO Cashewnoten 120 g, natuur €3,75 met zout €3,95 met curry €3,95

BIO Pindanoten 150 g, met zout €2,25

SCHUIMWIJNDUO RAZA Brut Torrontés Schuimwijn (Argentinië) Sensus Brut Rosé Schuimwijn (Chili) Als duo te verkrijgen aan € 14,90 i.p.v. € 19,45.

Geschenkdoos €2,00

FAIR

7

SHOP

Onderzetter ‘wire’ uit India metaal – koperkleur (400291) of zwart (400292) €13,00

Vijzel bladpatroon uit India, palewasteen €24,00 (400671)

Flesopener fietsketting zigzag uit India, 15 cm €7,50 (400629)

Slabestek

uit Tunesië olijfhout €15,00 (400865)

Acaciahouten borden driehoek

uit de Filipijnen 20 cm €8,00 (400425) 25 cm / €12,00 (400424) 30 cm €16,00 (400423)

Piekfijn achter je fornuis katoen - rood-wit boom-vogelmotief uit India Schort met zak, €17,00 (400087) Ovenwant, €9,00 (400085) Pannenlappen, set van 2, €8,00 (400089) Handdoeken, set van 2, €10,50 (400086)

Kleurrijk keramiek

uit Vietnam • Kom 14 cm, rood met blauwe rand (400466) of turkoois met blauwe rand (400472) €11,00 • Kopje 8 cm, rood met blauwe rand (400469) of turkoois met blauwe rand (400467) €7,50 • Mok 10 cm, rood met blauwe rand (400465) of turkoois met blauwe rand (400468) €8,50 • Theepot, turkoois met blauw deksel (400473) €29,50

Een faire wijn voor elk feest ACTIE!

BIO La Posada torrontés uit Argentinië 75cl €7,20 Lekker bij salades, schelpdieren en Thaise keuken.

ACTIE!

BIO Lautaro cabernetsauvignon Gran Reserva uit Chili, 75 cl €9,60 5+1 GRATIS (1/11/2016 T.E.M. 31/12/2016) Lekker bij stoofpotjes met kruidige diepgang en gegrild rundsvlees.

Koopmanskloof chenin blanc uit Zuid-Afrika 75 cl €6,20 5+1 GRATIS (1/11/2016 T.E.M. 31/12/2016) Lekker bij zeevruchten, salades en pasta.

Lautaro sauvignon blanc uit Chili 75 cl €6,50 Lekker bij paling in ’t groen, spinazie, gebakken vis, groene kruiden.

RAZA malbec Reserva uit Argentinië 75 cl €8,70 5+1 GRATIS (1/11/2016 T.E.M. 31/12/2016) Lekker bij hartige vleesgerechten, stoofpotten, lichte wildschotels en volle Italiaanse gerechten. Ook heerlijk bij kaas.

Raza syrah Gran Reserva uit Argentinië 75 cl €12,20 Lekker bij rijke stoofpotten, geroosterd vlees en wild. Ook heerlijk bij kaas, of om zo te drinken.

Groot Eiland shiraz-pinotage uit Zuid-Afrika 75 cl €7,75 Deze wijn leent zich perfect voor koudere dagen. Perfect bij stevige maaltijden.

Cabernet-sauvignon uit Chili 3l €16,25 Ideaal bij rood vlees en grillades.

Chenin blanc uit Zuid-Afrika 3 l €16,85 Lekker bij mediterrane visgerechten, slaatjes en licht pikante oosterse gerechten.

Sauvignon blanc uit Chili 3 l €16,25 Lekker bij rijstgerechten en zachte curry’s.

Groot Eiland chardonnay-chenin blanc uit Zuid-Afrika 75 cl €7,70 Heerlijk bij kalfsvlees, coquilles en visgerechten met saus.

ACTIE!

NIEUW!

Campesino carmenère uit Chili 75 cl €6,95 Uitstekend bij de fijnere keuken met rijke sauzen.

FAIR

9

Met chocolade is het altijd feest!

NIEUW! BIO Pralines

Deze pralinebox bevat 16 artisanale pralines. Een selectie van 4 overheerlijke smaken: Caramel Brésilienne, Brut de noir, Mokka en Melk-pistache.

Met ingrediënten uit Peru, Dominicaanse Republiek, India en Madagascar.

160 g €6,65

NIEUW! BIO Truffels

Truffels met een smeuïge hazelnootvulling.

Met chocolade uit Peru en de Dominicaanse Republiek, rietsuiker uit India en vanille uit Madagaskar.

100 g €3,85

Zeevuchten

Fijne Belgische chocolade in de vorm van zeevruchten, gevuld met hazelnootpasta.

Melkchocolade met ten minste 30% cacao en witte chocolade met ten minste 23% cacaoboter.

250 g, €4,75

Chocoladereep 50 g

Melk, fondant, praliné, noten of BIO witte chocolade €0,80

BIO Chocolade

Fondant 72%, fondant-koffie, fondant-cacaonibs, melk, melk-amandel, karamel melk, zout-karamel, melk-kokos 100 g €2,10

Chocoladetablet 200 g Melk of fondant €2,50

Wie smelt er nu niet voor chocoladefondue?

Keramiek uit Vietnam

Chocoladefonduestel wit-zwart €25,00 (400552) Kom zwart met witte lijnen (400547) of wit met zwarte lijnen 12cm x 7cm (400548) €11,50 Mok zwart met witte lijnen (400549) of wit met zwarte lijnen, 11cm (400550) €11,50

10

FAIR

SHOP

Vaas van gerecycleerd glas uit Bolivië €10,00 (400462)

Schaaltje van capiz 19 x 9,5 cm ‘hidden triangels’ (400390) of ‘square brush’ (400391) €9,50 Kommetje van capiz 8,5 x 5 cm ‘hidden triangels’ (400399) of ‘square brush’ (400400) €6,50 uit de Filipijnen

Bordjes van bamboe 20 cm uit Vietnam hemelsblauw (400500), blauw (400501) of groen (400502) €12,00

Bananenchips met zout

85 g, €1,40 Gebakken bananen met zout. De bananen worden geteeld en verwerkt door de coöperatie Coopesarapiquí in Costa Rica.

BIO Chocolate Espresso Beans, BIO Choco Crunchy of BIO Dark Chocolate Nuts 100 g €3,55 Cocoa almonds 100 g €3,95 Acaciahout ‘Rustic’

Dessert of digestif?

Prólogo Moscato Late Harvest uit Chili, 37,5 cl €6,20 Deze zoete wijn oogt intens goudgeel en verwent je met muskaataroma’s van rozen, nectar en honing. Hij geeft een verfijnde harmonie tussen moelleux en aciditeit met een zwoele afdronk.

Lekker bij het dessert of als aperitief.

BIO Rum 3 jaar 70 cl, €23,75 Gedistilleerd uit biologisch geteeld suikerriet van Montillo, een coöperatie in de regio Cordillera in centraal Paraguay.Deze rum heeft een tikkeltje karamel in de neus en een vleugje peper in de mond. Gebotteld in Paraguay. Alcoholvolume 38%.

uit de Filipijnen Kom geelgroen (400444) of fris geel (400445) €8,00 Schaal geelgroen (400447) of fris geel (400446) €17,00

Pisco Cremisse uit Chili, 70 cl €16,45 Likeur met de kleur van koffie met melk, op basis van Alto del Carmenpisco en room. In de neus krijg je een intense zoetheid met het aroma van karamel. Drink hem puur, met ijs of gebruik als cocktailbasis.

Pisco Alto del Carmen 40° 70 cl €26,25 Deze zeer zachte pisco op basis van de aromatische muskaatdruif kreeg zijn exclusief karakter door een dubbele destillatie en 5 maand rijping op Amerikaanse eik, gevolgd door 2 maand rust voor botteling. Een amberkleurige sterkedrank, met gouden reflecties. Aroma’s van honing en gedroogde bloemen, met hints van vanille. Een verfijnd muskaat-boeket. In de mond een volle ronde smaak, romig en evenwichtig met zoete toetsen van gekonfijte vruchten en karamel, vanille en banaan.

SHOP

Ketting 3 lagen met gekleurde kralen uit Vietnam €12,50 (400516)

Cadeautje voor een lieve dame …

Of voor jezelf!

Juwelen van heamatiet uit Thailand • oorbellen ‘cloudy’ - zwart €8,00 (400357) • ketting 42 cm €14,00 (400359)

Juwelen van amatist uit Thailand • oorbellen paars €8,00 (400358) • ketting paars 42 cm €17,00 (400360)

Juwelen van gerecycleerd papier uit Chili • Ketting met kralen roodtinten €16,00 (400783) • Oorbellen roodtinten €8,50 (400784) • Ketting met kralen bruintinten €16,00 (400789) • Oorbellen zwart €8,50 (400790)

SHOP

Zilveren juwelen uit Mexico Ring strak met parel €32,50 (400217) / Oorhangers rond parel €31,00 (400224) / Ring strak granaatsteen €32,50 (400218) / Oorhangers rond granaatsteen €32,00 (400223) / Ring ovaal parelmoer €22,00 (400230) / Oorbellen ovaal parelmoer €28,00 (400229) /

In stijl de winter door

Sjaal van 100% wol bordeaux met bolletjes uit India 70 x 190 cm €58,00 (400125)

Juwelen van katoenpapier uit India Katoenpapier wordt gemaakt van restjes biokatoen uit de stoffenindustrie. Die worden gesorteerd op kleur en gemixt tot kleine katoenvezeltjes. Deze worden verwerkt tot pulp. Daarvan maken creatieve medewerkers gloednieuwe oorbellen. Hoewel het woord ‘papier’ misschien iets anders doet vermoeden, zijn de juwelen heel sterk, dankzij de katoenvezels.

Sjaal 70 x 200 cm

uit India koraaltinten (400723) blauwtinten (400724) €24,50

Oorbellen ‘kersen’ grijs (400824) of rood (400825) €13,00 / Oorbellen ‘dubbele schijf’ rood (400826) of pruim (400827) €13,00 / Oorbellen ‘bol’ grijs-wit €13,00 (400823) / Oorbellen ‘kleine kegel’ pruim €13,00 (400828)

Sjaal van zijde met linnen

uit Vietnam 60 x 180 cm roze (400511), groen (400512) of lila (400513) €14,50

FAIR

13

SHOP

Pakjes voor de kleintjes Sleutelhanger ‘Specials’ uit Thailand €4,00 (400288)

Puzzel uit Sri Lanka, 18 cm hout – piraat (400330) of zeemeermin (400331) €14,00

Tol uit Sri Lanka, 5 cm hout – piraat (400352) of zeemeermin (400351) €3,00

Knuffelkussentjes uit Thailand, 25 cm Kussen ‘Huggable’ met tekst op de achterkant Zon ‘Sunny day’ (400076) / Maan ‘Good night’ (400077) / Wolk ‘Good day’ (400078) / Peer ‘Be healthy’ (400079) / Appel ‘Be healthy’ (400080) €19,50

Kegels piraten uit Sri Lanka, 15 cm €37,00 (400346)

14

FAIR

SHOP

Inspiratie uit het dierenrijk

Papier uit verrassende ‘hoek’ In Sri Lanka loopt een ongewone papierleverancier rond in de jungle: de olifant. Een olifant eet 180 kg per dag en doet wel 16 keer per dag een ‘grote boodschap’. Als rasechte vegetariër laat hij heel wat waardevolle vezels achter, ideaal om papier van te maken.

Dit unieke ingrediënt wordt opgehaald, gedroogd, gekookt en gedesinfecteerd. Samen met een deel gerecycleerd papier wordt de poep tot pulp herleid. Daarvan kunnen we zacht, vezelrijk papier maken.

De producent van deze papierwaren schenkt een deel van de opbrengst aan de Millennium Elephant Foundation, die oude, gewonde en weesolifanten beschermt en verzorgt.

Notitieboek met spiraalbinding

uit Sri Lanka 20 x 15 cm Tijgerprint (400818), luipaardprint (400819) of zebraprint (400820) €15,00

Boekensteun leunende mensen

Zeep in dierenprintpapier 8 x 5 cm uit Thailand

uit India, palewasteen 13 cm €24,00 (400675)

Palewa is een soort van zeepsteen, een zacht type steen dat gemakkelijk bewerkt kan worden. Al eeuwenlang komt zeepsteen voor in sierobjecten en gebruiksvoorwerpen. Wist je dat ook het beroemde Christus de Verlosser-beeld in Rio de Janeiro een buitenlaag van zeepsteen heeft?

• ananasgeur in verpakking ‘giraf’ (400361) • bamboegeur in verpakking ‘olifant’ (400362) • cederhoutgeur in verpakking ‘zebra’ (400363) 100 g €3,75

Van feest vieren krijg je … dorst!

BIO cola, limonade of icetea

33 cl €0,95

Manden uit Bangladesh van dadelblad naturel uit • blauw (400137) • geel (400138) 35 cm, h 20 cm €12,00

Opbergmand van palmblad naturel h 25 - b 35 cm • met paarse rand (400131) • met blauwe rand (400132) €20,00

FAIR

15

FAIR cadeau bijlage