Fair: Magazine Oxfam-Wereldwinkels n°23 - november 2017

FAIR HET MAGAZINE VOOR EERLIJKE HANDEL OKT-NOV-DEC 2017 | #23

p.8 VISIE

“HET KLOPT NIET DAT WIJ IN DE WINKEL MOETEN KIEZEN TUSSEN EEN REEP CHOCOLADE WAARVOOR KINDSLAVEN CACAO HEBBEN GEPLUKT OF NIET.”

OXF

PAKT AM JE OP DE IN

CADEA DAGENUSTRAFFE WIJNDUO’S

OP DE KOFFIE MET BEKENDE FANS

CADEAUDAGEN

IN DIT NUMMER P 06 OXFAM CADEAUDAGEN VANAF NU: EERLIJKE CADEAUTJES!

P 08 VISIE MEER DAN EEN AFWEGING AAN HET WINKELREK

P 11 FAIRE PRODUCTEN

P. 12 Retroservies uit Vietnam

issuu.com/wereldwinkels

PRODUCT

VISIE

WERELD

19 EERLIJK GEPROEFD WIJNEN IN PROMOTIE

06 VOORTREKKERS IN LATIJNS-AMERIKA

20 UNIEK HANDWERK UIT HET ZUIDEN

30 EEN ANDERE MODE IS MOGELIJK

32 100 % GROENE LEVERINGEN

32 #ALLEMAALMENSEN 11.11.11 PLEIT VOOR EEN RECHTVAARDIG MIGRATIEBELEID

OXF

EN OOK...

13 RECEPT warme chocoladefondant

22 CHILEENS koper

2

FAIR

25

STOERE TASSEN van canvas en leder

32

JUBILEUM in Sint-Niklaas

PAKT AM JE OP DE IN

CADEA DAGENU-

P 34 OP DE KOFFIE MET BEKENDE FANS

WELKOM

P 28 STERKE WIJNBOEREN IN CHILI

Er heerst een grote creativiteit en iedereen steekt een tandje bij!

En, als we dit jaar eens allemaal voor eerlijke geschenken zouden kiezen? Want we weten dat het niet alleen een geschenk is voor de ontvanger, maar ook voor de producent. En dat maakt het toch net een beetje mooier.

Lekkere wijnen, streelzachte sjaals, zilveren juwelen, eerlijke chocolade … de keuze aan eerlijke geschenken is groot. De wereldwinkels doen hun best om die eerlijke geschenken dicht bij jou te brengen. Deze Oxfam Cadeaudagen variëren zo qua opzet, dat ik je kan aanraden om er meer dan één te bezoeken. Op de website vind je makkelijk terug waar en wanneer er in jouw buurt Cadeaudagen plaatsvinden.

OP DE KOFFIE JONGEREN 33 VRIJWILLIGER ANITHA UIT HASSELT

07 DE JONGSTE VRIJWILLIGER VAN WERELDWINKEL BOORTMEERBEEK

17 GESPOT: BOOTRESTAURANT WATER & VUUR

26 KINDERCADEAUTJES

Als medewerker van de wereldwinkel van Wuustwezel vind ik de periode rond de Cadeaudagen telkens weer fascinerend. Elke wereldwinkelier verlaat het pad van zijn vaste, afgebakende taak. Er heerst een grote creativiteit, een gezonde stress en iedereen steekt een tandje bij! We kunnen tijdens deze periode ook elk jaar een beroep doen op een groot aantal ‘losse’ medewerkers. Dankzij die extra helpende handen kunnen we van de Oxfam Cadeaudagen echt iets apart maken.

Jan Vermeiren Oxfam-Wereldwinkel Wuustwezel

Foto: Yel

Zoek je Cadeaudagen in je buurt? www.oxfamwereldwinkels.be/cadeaudagen

VIND DE WERELDWINKEL IN JOUW BUURT OP OXFAMWERELDWINKELS.BE/WINKELS

4

FAIR

FOTOblog

Fair Forum Op zaterdag 9 september beleefden zo’n 750 sympathisanten en vrijwilligers de hele dag eerlijke handel in Mechelen. Met tientallen workshops en infostanden kon je je helemaal laten onderdompelen. Zo ook met deze virtual reality-brillen. Wie een bril opzette, stond een paar minuten in de schoenen van kind op de vlucht. Beklijvend realistisch.

Volgende afspraak: ‘Een andere mode is mogelijk / Une autre mode est possible’, op zaterdag 5 mei 2018 in Tour&Taxis in Brussel. Oxfam gaat voor slow fashion: mode van eerlijke handel, ethisch, lokaal, bio of tweedehands. Een festival door Oxfam-Wereldwinkels, Oxfam-Solidariteit en Oxfam-Magasins du monde.

Boordevol info, debatten en animatie over de problemen in de kledingindustrie.

Foto: Christel Wellens

FAIR

5

ETALAGE

Oxfam pakt je in

PRODUCT

ORIGINEKOFFIE BINNENKORT IN NIEUWE VERPAKKING In een pakje originekoffie, of ‘single origin’-koffie, zit alleen koffie uit één duidelijk afgebakende streek. Zoals Kivu in Congo, Yirgacheffe in Ethiopië of het Peruviaanse hoogland (Aymarakoffie). Dat proef je in je kopje: een originekoffie heeft een typische, herkenbare smaak. Daarom krijgen deze koffiesoorten rond de jaarwisseling ook een nieuwe, herkenbare verpakking die helemaal de sfeer van hun land van herkomst uitstraalt. Op jouw pakje staat een van de producenten die de koffiebonen met liefde en vakkennis teelde. De naam van deze koffiesoorten veranderen we vanuit het principe ‘less is more’: elke koffie draagt de naam van het land van herkomst.

OXFAM CADEAUDAGEN: L A AT J E I N P A K K E N D O O R EERLIJKE HANDEL Cadeautje? De wereldwinkel! Want met een eerlijk cadeau charmeer je jong en oud. In november en december steken de Oxfam-Wereldwinkels een tandje bij om jou de ruimste keuze aan te bieden. Je krijgt er keuze uit fairtradejuwelen, textiel, stijlvolle decoratie, servies, speelgoed … Bovendien openen veel wereldwinkels vaker hun deuren, of zetten ze een cadeaubeurs op in een grote ruimte in hun gemeente. Blader nu alvast door de productkatern in deze FAIR (p. 11-26), en laat je binnenkort helemaal overdonderen tijdens de Oxfam Cadeaudagen in jouw buurt. Je vindt ze allemaal op oxfamwereldwinkels.be/ cadeaudagen.

WERELD

ACTIE

VOORTREKKERS IN L AT I J N S - A M E R I K A

EINDEJA ARSWIJNEN: STRAFFE DUO’S

Dit voorjaar werd de gemeente van Oxfam-Wereldwinkels’ suikerpartners Manduvirà en Montillo de eerste FairTradeGemeente in Paraguay. Het dorp Arroyos y Esteros is hiermee een van de eerste ‘Ciudades y Pueblos Latinoamericanos por el Comercio Justo’ in Latijns-Amerika. In januari ging Sagrada Familia in Chili de Paraguayanen al vooraf. Niet toevallig is ook in dat dorp een Oxfam-partner thuis: de wijncoöperatie Vinos Lautaro. ciudades-comerciojusto.org 6

MOMENT

FAIR

Een duo kwaliteitswijnen uit eerlijke handel: ideaal als cadeau voor een wijnliefhebber. Of handig meegenomen als je bij je wereldwinkel de wijnen kiest voor je eindejaarsfeest. Van 1 november tot 31 december krijg je drie duo’s voor een promoprijs. Ga je voor de schuimwijnen uit Chili, het karaktervolle Argentijnse duo of de Zuid-Afrikaanse pinotage en chenin blanc van Koopmanskloof?

Lees meer op p. 18.

JONG Geleerd

“ V E E L J O N G E R E N B E S E F F E N N I E T D AT E E R L I J K E H A N D E L O O K O V E R H U N T O E K O M S T G A AT ” Maak kennis met Amina Iddrisu!

Deze bijna zestienjarige turnen dansfanate vrijwilligt al een jaar of twee bij de OxfamWereldwinkel in Boortmeerbeek.

Ze weet waar ze naartoe wil – handelsingenieur worden – en heeft het hart op de juiste plaats.

de winkel open. Maar het meest trots ben ik op het feit dat ik ervoor kon zorgen dat er een ‘Wereldwinkel op School’ kwam op mijn school. Ik bracht een leerkracht in contact met de juiste vrijwilliger bij Oxfam en motiveerde enkele vriendinnen om fairtradeproducten te verkopen.

“Al heel jong wilde ik me graag nuttig maken. Zo startte ik met vrijwilligerswerk in de bib. Maar na een tijdje begon ik uit te kijken naar een manier om mensen echt te helpen.

Eerst dacht ik aan het Rode Kruis, maar toen maakte ik toevallig kennis met de vrijwilligers van de OxfamWereldwinkel. Zij organiseerden een ontbijt in de bib waar ik meehielp.

In de vrijwilligersgroep van Boortmeerbeek ben ik de allerjongste.

De anderen zijn allemaal véél ouder dan ik. Maar ze luisteren naar me als ik met ideeën kom. Soms trek ik aan de alarmbel: ‘Jongens, dit of dat is een beetje ouderwets, hiermee gaan we geen jonger publiek bereiken’. Daarvoor moeten we verfrissender uit de hoek komen. Al besef ik natuurlijk wel dat je niet zomaar alles kan omgooien.

Wat ik juist doe in de wereldwinkel?

In september werkte ik mee aan het feest voor de 20ste verjaardag van onze winkel. Af en toe hou ik op zondag

De wereldwinkel is voor veel jongeren niet zo ‘in de mode’. Dat vind ik spijtig, want het gaat ook over hún toekomst.

Maar de meesten beseffen dat niet. Wat Oxfam-Wereldwinkels kan doen om meer jongeren te bereiken? Ik denk dat Oxfam jongeren op een minder volwassen manier moet aanspreken.

Niet met ‘een oudje’ dat vooraan in de klas komt vertellen hoe zwaar de boeren in het Zuiden het hebben. Wel met positieve verhalen en met plezante spelletjes waaruit je al doende iets leert.

En door iemand van onze eigen leeftijd, of iemand naar wie we opkijken. Onder elkaar praten jongeren makkelijker, zeker over moeilijke onderwerpen.

Omdat ik nu in het vijfde middelbaar zit, een studentenjob heb en ook nog aan een dansproductie meedoe, engageer ik me dit jaar wat losser in de wereldwinkel. Maar bij evenementen kunnen ze op me blijven rekenen. En om reclame te maken voor de goede zaak!”

FAIR

7

VISIE

MEER DAN EEN AFWEGING AAN HET WINKELREK Foto: Yel

Wat serveer jij als dessert op je eindejaarsfeest? Een dame blanche misschien? Dat smaakt altijd, én het wordt ook een steeds exclusievere keuze. Hoezo? Vanille was nooit eerder zo duur. Een cycloon teisterde afgelopen jaar de vanilleoogst in Madagaskar, één van ‘s werelds grootste producenten van de zwarte stokjes. Gevolg: de prijs, die door schaarste al hoog lag, steeg tot boven de 500 dollar per kilo. Ongeveer net zo duur als zilver. Voor het eerst konden lokale vanilleboeren huizen bouwen met cement en onderwijs voor hun kinderen betalen, pochte één van de grote opkopers op het eiland. Alweer een pijnlijk voorbeeld van wat er mis gaat in de handel met het Zuiden.

Een gesprek met Thomas Mels, hoofd van de dienst Politiek beleid, Zuid- en jongerenwerking bij Oxfam-Wereldwinkels.

Thomas: “Over de boeren wiens oogst volledig vernield werd, repte niemand.

Wel werd duidelijk dat de vanilleboeren in normale omstandigheden nog altijd geen waardig loon krijgen voor hun gegeerd product. Deze schrijnende tegenstelling zien we bij tal van tropische grondstoffen. Denk maar aan cacao, koffie of thee. Ze zijn erg gewild hier in het Noorden, maar je kan ze alleen telen in een tropisch klimaat. Je 8

FAIR

“De politiek moet ervoor zorgen dat er geen slavernijchocolade bestaat”

zou denken dat de boeren op die manier in staat zijn om een eerlijke prijs voor hun waar te bedingen. Het tegendeel is jammer genoeg waar.”

FAIR: Hoe komt dat?

Thomas: “Oneerlijke handelsregels doen het concurrentiële voordeel van deze boeren teniet. Want ze werden geschreven in het voordeel van de traditionele machtsblokken en een klein clubje machtige bedrijven. Die verdelen de markt onder elkaar en zetten zo de boeren buitenspel om een deftige prijs te onderhandelen.”

VISIE FAIR: Hoe kunnen die boeren dan ooit eerlijk hun boterham verdienen met wat ze produceren?

Thomas: “Daarvoor moet de politiek ingrijpen. Er zijn handelsregels nodig die ook kleinschalige boeren in het Zuiden een eerlijke kans geven om vooruit te komen. Ons team ‘politiek beleid’ pluist de handelsketens van bijvoorbeeld cacao en koffie tot op het bot uit. Met die informatie zwengelen we het debat over oneerlijke handelsregels aan, zodat de druk op politici toeneemt om de regels aan te passen.

Niemand heeft er iets aan dat alle macht in de handelsketen van bijvoorbeeld chocolade bij een handvol bedrijven ligt, behalve de aandeelhouders van die bedrijven zelf. Bovendien zijn invoerregels die bepalen dat je meer taks moet betalen naarmate je koffie verder verwerkt is, alleen zinvol voor enkele grote Europese koffiebranders. Maar ze zijn een ramp voor landen die zelf hun koffie willen branden, om er iets meer mee te kunnen verdienen. Kortom: mensen in het Zuiden willen graag meer worden dan alleen een leverancier van onverwerkte grondstoffen. Maar heel wat initiatieven worden door de huidige handelsregels bij voorbaat in de kiem gesmoord.”

FAIR: Sommige landen hoeven toch geen invoertarieven te betalen?

Thomas: “De minst ontwikkelde landen zijn inderdaad vrijgesteld van invoertarieven op verwerkte grondstoffen, zoals gebrande koffie.

Dat is onder meer het geval voor Congo.

Maar het land staat economisch zo zwak en de politieke instabiliteit is zo groot dat een verwerkende industrie er weinig kans op overleven maakt. Het ‘gunsttarief’ dat deze landen krijgen, is dus vaak puur theoretisch. De lijst van deze landen wordt bovendien om de zoveel jaar herzien. Daardoor kan een land dat er economisch op vooruitgaat en er in slaagt een eigen verwerkende nijverheid op te zetten, na verloop van

tijd toch weer met onrechtvaardige invoertarieven geconfronteerd worden. ” FAIR: Ondanks de bloeiende verkoop van producten met een fairtradecertificering, ziet het gros van de boeren in het Zuiden nog te weinig verbetering. Heeft het dan geen zin dat we met z’n allen steeds meer fair trade kopen?

“Wij gaan ver voorbij een labeltje op een pakje koffie”

Thomas: “Zeker. Spread the fair vibe! Vertel verder dat eerlijke handel meer is dan een persoonlijke keuze in de winkel, dat het de overheid is die moedig knopen moet doorhakken.

Zonder politici die de handelsregels echt eerlijk maken, blijft het voor miljoenen boeren onmogelijk om uit de armoede te breken. Daarom gaat OxfamWereldwinkels verder. Ver voorbij een labeltje op een pakje koffie. Weet dat als je fairtradeproducten in de wereldwinkel koopt, je niet alleen een eerlijk product koopt, maar ook een beweging steunt die op alle fronten strijdt voor eerlijke handel. Maar het kan nog eenvoudiger: met een simpele klik kan je met al je Facebookvrienden delen wat Oxfam doet ... Of serveer met kerst of oudjaar een dame blanche met Oxfamchocoladesaus en start een discussie over eerlijke handel!” (lacht) Volg ons en spread the fair vibe!

Facebook.com/OxfamWereldwinkels Twitter: @oxfamfairtrade Instagram: oxfam.wereldwinkels Reacties: redactie@oww.be

Thomas: “Natuurlijk wel. Wie kiest voor fairtradeproducten helpt boeren in het Zuiden écht wel vooruit. Dat zien we dagelijks bij de partners met wie we samenwerken. Maar de verantwoordelijkheid om echt fair om te gaan met mensen in het Zuiden, mag niet alleen bij ons consumenten liggen. Die ligt bij de overheid. Zij moet die oneerlijkheid structureel oplossen. Het klopt niet dat wij in de winkel moeten kiezen tussen een reep chocolade waarvoor kindslaven cacao hebben geplukt of niet. Neen, de politiek moet ervoor zorgen dat er geen slavernijchocolade bestaat. Iedereen vindt het logisch dat kinderarbeid in Europa verboden is. Het land zou in rep en roer staan mochten er kinderen in onze Belgische chocoladefabrieken werken.

Waarom zien we het dan door de vingers als dit in Afrika gebeurt?”

FAIR: Kunnen we als consument iets meer doen dan fairtradeproducten kopen?

Foto: Yel

FAIR

9

HIER ZIJN ZE DAN

DE 11.11.11-KALENDERS 2018 PLAN KALENDER 500 x 340

€19,5

PANORAMA KALENDER

600 x 265

€19,5

mm

Februari donderdag

Vlasfabriekstraat 11 1060 Brussel Tel. 02 536 11 11 winkel@11.be www.11.be

zaterdag

1 17

vrijdag

zondag

2 18

zaterdag

maandag

3 19

mm

zondag

dinsdag

4 20

maandag

woensdag

5 21

dinsdag

donderdag

6 22

woensdag

vrijdag

7 23

donderdag

zaterdag

8 24

vrijdag

zondag

9 25

zaterdag

maandag

10 26

zondag

dinsdag

11 27

maandag

woensdag

12 28

dinsdag

13

woensdag

14

donderdag

15

vrijdag

16

2018

KOOP DEZE KALENDERS EN WIN ÉÉN VAN DE TWEE

CHARMEWEEKENDS

IN DE ARDENNEN!

i.S.M

EN ONZE NIEUWE WENSKAARTEN SET

OP EEN RIJ Keileuke eindejaarskaartjes

FEESTHOEDJES Knipoog naar elk feest

SET

2x3

170 x 115 MM

2x3

€10

210 x 105

PER SET

MM

NIEUWJAAR Fijne start voor 2018

SET

2x3

170 x 115 MM

LICHTJES Sfeer en gezelligheid

SET

2x3

170 x 115 MM

ONTDEK AL ONZE WENSKAARTEN OP

11.BE/WINKEL OF IN JE OXFAMWERELDWINKEL 11.11.11 VECHT TEGEN ONRECHT EN VOOR DUURZAME VERANDERING WANT IEDEREEN VERDIENT DEZELFDE BASISRECHTEN DOE MEE OP 11.BE

FAIR producten

GOUDEN LICHTJES V I N TA G E - L E D E R DRIEKLEURIG KERAMIEK M E TA L E N O P B E R G D O Z E N KEUKENTEXTIEL A ARDEWERK ...

PRODUCT

Serveer een eerlijk cadeau Geef dit jaar niet zomaar een geschenk. Verras je collega’s, familie en vrienden met een fairtradecadeau. Want van eerlijke handel wordt iedereen beter. Laat je inspireren!

Jouw wereldwinkel helpt je de producten te kiezen die bij je smaak en budget passen. Schenk een wijnduo of maak een pakket van voeding en gebruiksvoorwerpen. Of geef een Oxfam-cadeaubon, een bon waar iedereen blij van wordt. Tot binnenkort, op de Oxfam Cadeaudagen!

Waar zijn er Oxfam Cadeaudagen in jouw buurt?

Kijk op oxfamwereldwinkels.be/cadeaudagen.

OM TE GEVEN, OM TE DELEN …

OF VOOR JEZELF! BIO Pralines 160 g €6,65 BIO Truffels 100 g €3,85 Zeevruchten 250 g €5,20 Noussines 280 g €9,45

KERAMIEKEN RETROSERVIES UIT VIETNAM Vaas L lichtblauw - D 10, 5 x 19,5 cm €22,50 (63594) / Theepot mosterd - D 12 x H 13 cm €24,50 (63588) / Tea-for-one turkoois D 10 x H 14 cm €19,50 (63589) / Kom - lichtblauw (63599), wit (63569) mosterd (63600) of turkoois (63598) D 14,5 x H 9 cm €15,90 / Mok S - lichtblauw (63561), wit (63562), mosterd (63587) of turkoois (63563) D 7 x H 8 cm €6,50 / Kom L wit - D 20 x H 9 cm €29,90 (63570) 12

FAIR

WARME CHOCOLADEFONDANT VINTAGE-LEDER UIT INDIA Handtas 3-in-1 'Foldover' bruin S, 20 x 4 x 14 cm €57,00 (91159) / Documenthouder 'Diva' bruin 19 x 10 cm €48,00 (91154) / Portefeuille 'Vogue' bruin, 13 x 10 cm €38,00 (91160) / Handtas 'Isabelle' grijs, 28 x 5 x 22 cm €85,00 (91162) / Portemonnee 'Sporty' grijs, 13 x 10 cm €29,50 (91155) / Beursje 'Coin' grijs, 12 x 8 cm €7,50 (91161)

BIO Goldkoffie (gemalen) 250 g €4,85 BIO Amandelnoten natuur 100 g €4,10

4 PERSONEN - 15 MIN Verwarm de oven voor op 200°C. Beboter vier vuurvaste potjes en bestrooi de binnenkant met één eetlepel suiker. Smelt de boter en chocolade langzaam au bainmarie en zet opzij. Klop de overgebleven suiker en eieren door elkaar en vermeng met de bloem. Schep de chocolade door het eimengsel en giet in de vormpjes. Bak 10 à 12 minuten in de oven of tot ze gerezen zijn.

Serveer onmiddellijk.

Fondantchocolade 200 g €2,50 BIO Mascobadorietsuiker 1 kg €5,95

DRIEKLEURIG KERAMIEK UIT VIETNAM Mok lichtroze-wit-zwart (63579) of mosterd-wit-zwart D 7 x H 8 cm €6,90 (63606) / Tea-for-one mosterd-wit-zwart D 10 x H 14 cm €19,50 (63592) / Theepot lichtroze-wit-zwart - D 12 x H 13 cm €24,50 (63607) FAIR

13

Metalen doos hemelsblauw met bloemen uit India • rechthoekig 21 x 16 x 14,5 cm € 19,50 (63626) • rond en hoog - set van 3 - H 11, 10 en 9 cm € 22,90 (63627) • rond en breed D 18,5 x H 8 cm € 16,50 (63628) • rond dienblad D 31 cm € 17,50 (63629)

ACACIAHOUT

uit de Filippijnen Ovale schaal 41 x 17,5 x 7,5 cm €29,50 (63614)

Ovale sushiplank met handvatten 36,5 x 22 x 3,5 cm €18,90 (63617)

Kom van kokosnoot uit Vietnam D 13 x H 6 cm met glanzende koperkleurige binnenkant effen (63689) of met kringen (63690)

Rond hapjesbord €15,00 (91340)

€9,00

Rijstkom ‘Rustic’ uit de Filippijnen acaciahout met matte koperkleurige buitenkant klein, D 11 x H 6 cm €8,00 (91333) groot, D 16 x H 9 cm €17,00 (91334) 14

FAIR

BIO Basmatirijst 500 g €3,45

€8,75

RAZA Torrontés reserva 75 cl €8,75

NORI ROLLS MET RISOTTO EN AMANDELEN 30 MINUTEN – VOOR 4 PERSONEN

BIO Cashewnoten natuur 120 g €3,75 BIO Kokosmelk 400 ml €2,65 Zeezout met groene kruiden 80 g €3,95

INGREDIËNTEN 100 g basmatirijst* / 3 citroenblaadjes / 1 laurierblad 1 tl citroenzeste / 1 grote wortel, in heel kleine blokjes 100 ml wortelsap / 2 el groentebouillonpoeder citroensap / 1 el bonenkruid (liefst vers, fijngesneden) groene boontjes / olijfolie * / 1 tl zout* / 3 noribladen / amandelnoten, geschaafd en geroosterd* * Verkrijgbaar in je Oxfam-Wereldwinkel BEREIDING • Kook de rijst met de wortelblokjes, laurier- en citroenblaadjes. Als de rijst bijna gaar is, maar nog vochtig, voeg je het wortelsap, het bonenkruid en het bouillonpoeder toe. Roer goed en dek af met een deksel. Voeg na 5 minuten het citroensap toe, roer om en laat afkoelen.

• Bak ondertussen de groene boontjes beetgaar in olijfolie.

• Leg een noriblad op een sushimatje en bedek de helft ervan met een dunne laag rijst.

• Leg de boontjes er in de lengte op, bestrooi met geroosterde amandelen en maak rolletjes. Bevochtig de rand van het noriblad om de nori roll dicht te kleven.

Snij de rollen in hapklare stukken en serveer bij een glaasje witte wijn.

METALEN SCHALEN UIT THAIL AND vierkant zwart, 30 x 25 x 7,5 cm €20,00 (91382) rond koperkleur, D 24 x 5 cm €25,00 (91381)

Sensus Extra Brut 75 cl €9,50

FAIR

15

PRODUCT

Tea Time Wit-zwart keramiek met symbool ‘Leven’ uit Vietnam • Keramieken plankje 23 x 15 cm €16,50 (63605) • Theemok met filter en deksel D 9 x H 11 cm €15,90 (63577) • Soepkommetje met bordje en lepel D 11,7 x H 10 cm €17,90 (63574) • Tea-for-one D 10 x H 14 cm €19,50 (63575)

BIO Losse zwarte thee 100 g €5,45

Metalen fruitschaal uit India D 23 x H 5 cm €14,90 (63645)

Gouden lichtjes uit India Theelichthouder van wit geperforeerd, verguld metaal Groot - D 16 x H 11 cm €12,50 (63640) Medium - D 9 x H 10 cm €9,50 (63641) Asymmetrisch - H 11 x B 12 cm €6,50 (63639)

16

FAIR

Theelichthouder mozaïek goudkleurig Groot €10,50 (63642) Medium €7,50 (63643)

GESPOT

altijd

Fa

r, altijid open!

NU OOK ONLINE Geen tijd om je boodschappen in de wereldwinkel te doen?

Bestel op shop.oxfamwereldwinkels.be!

Goeie morgen!

WATER EN VUUR “Al 14 jaar koken we op ons bootrestaurant hoofdzakelijk met producten van lokale boeren. Daarom dragen we de titel ‘Lekkere Westen-chef’. Heel veel kruiden, bessen, fruit en groenten komen uit onze eigen tuin.

Sinds de dag dat we begonnen, schenken we koffie uit de wereldwinkel. De gele, groene en rode currypasta gebruiken we graag in onze sauzen. Mezelf verwen ik soms met de quinoakoekjes met chocolade, en dan blijft het niet bij ééntje …

De basis van een lekker gerecht zijn de producten die je erin verwerkt. Als boeren die ingrediënten met zorg en passie kweken, dan proef je dat. Wij vinden fair trade de logica zelve: heerlijke producten waar iedereen beter van wordt. Het was dan ook een fijne erkenning toen we ons dit voorjaar FairTradeAmbassadeur van de Stad Diksmuide mochten noemen.

We willen een zo breed mogelijk publiek bereiken. Vegetariërs en veganisten leggen we graag in de watten. Zo is onze schipbereide seitan een topper. Maar ook steak bakken we perfect, verse béarnaisesaus en handgesneden frietjes maken het af.”

Tijl De Vriendt, zaakvoerder en chef-kok Water en Vuur drijft op de IJzer in Diksmuide, vlakbij de IJzertoren www.waterenvuur.be

Sinaasappelsap 1 l €2,00 BIO Lake Kivukoffie 250 g €4,10 Chocopasta fondant 400 g €2,95 Muesli 375 g €3,95 BIO Vloeibare honing 250 g €3,65 BIO Groene thee 20 x 1,8 g €1,75

BIO Pindanoten 150 g €2,25 Tropicalsap 1 l €2,25 Schuimwijn RAZA brut torrontés 75 cl €10,95 Crackers met sesam 250 g €4,45 Bananenchips met zout 85 g €1,50

Heb je ook Oxfam Fair Trade-producten gespot?

Laat het weten op redactie@oww.be.

Foto: Tom Verbruggen

Apero!

STRAFFE DUO’s

altijd

Fair,

altijd open!

shop.oxfamwereldwinkels.be

€15,95

€12,95

(i.p.v. €19,00)

(i.p.v. €16,45)

Sensus Brut Rosé Schuimwijn Sensus Extra Brut

RAZA Malbec Reserva RAZA Pinot Gris

ges Gratis che bij i nkdoo s ed duo er

€10,95

(i.p.v. €12,95) Koopmanskloof Pinotage Koopmanskloof Chenin blanc

Over de producenten van deze eindejaarswijnen

Chili - Capel

Argentinië - La Riojana

Zuid-Afrika - Koopmanskloof

“Lid zijn van deze coöperatie is een levensstijl, meer dan een keuze uit financiële of productieve overwegingen”

“Zonder La Riojana zouden we nooit op de fairtrademarkt geraakt zijn”

“Een deel van onze winst gaat naar een fonds voor de arbeiders. We gebruiken dit om onze huizen te renoveren en onze kinderen naar de middelbare school of universiteit te sturen”

Chili kent een neoliberale economie die vooral de grote spelers vooruit helpt.

Niet makkelijk voor coöperaties. Maar de uitstekende dienstverlening die de leden krijgen, houdt Capel bijeen.

Meer over Capel op blz. 28-29.

18

FAIR

Deze coöperatie bindt zo’n 400 wijnboeren. Ze zorgt voor ontwikkeling van de hele regio: watervoorziening, een middelbare landbouwschool, een gezondheidscentrum … Ook ondersteunt ze de boeren technisch, zodat ze steeds betere kwaliteit kunnen bieden.

De 86 permanente arbeiders zijn samen eigenaar van één van de zes boerderijen van het bedrijf. Zo is 18% van de aandelen van Koopmanskloof in handen van de arbeiders.

EERLIJK GEPROEFD De vzw Sommeliers-Conseil proefde voor deze FAIR enkele van onze sterkedranken.

Welk digestief serveer jij op je feest?

PISCO 40° ALTO DEL CARMEN

BIO RUM 3 JAAR

PISCO CREMISSE ALTO DEL CARMEN

gebotteld in Chili

gebotteld in Chili

gebotteld in Chili

€26,25

€23,75

70 cl

70 cl

Milde pisco op basis van de aromatische muskaatdruif kreeg zijn exclusief karakter door een dubbele destillatie en 5 maand rijping op Amerikaanse eik, gevolgd door 2 maand rust voor botteling.

De mening van de sommelier:

“Deze pisco met fonkelende goudgele kleur heeft in de neus fijne muskaataroma’s, peperkoek en gedroogde witte pruimen, ondersteund door een discrete houttoets. In de mond geeft dit krachtige distillaat een filmende volle aanzet met mooi uitgebalanceerde kruiden en een verrassend mooie droge afdronk.”

Gedistilleerd uit biologisch geteeld suikerriet van Montillo, een coöperatie in de regio Cordillera in centraal Paraguay. Deze rum heeft een tikkeltje karamel in de neus en een vleugje peper in de mond.

Gebotteld in Paraguay.

De mening van de sommelier:

“Mooie amberkleurige rum met een fijne en rijke neus van tropisch fruit, karamel en tabak. Een krachtige, volle en verwarmende smaak met hints van vanille, cederhout, karamel, walnotenschillen en gedroogde appelsienen. Een rum om mee te mediteren.”

€16,45

70 cl Likeur met de kleur van koffie met melk, gebaseerd op Alto del Carmenpisco en room.

De mening van de sommelier:

“Deze Cremisse heeft in de neus een fijne romige karameltoets. In de mond worden we verleid met een smeuïg aroma van koffie, room, likeur, hazelnoten en karamel. Een soepele fluwelige zachte smaak. Ideaal om te blussen met koffie, puur te drinken met ijsblokjes of als topping over een bolletje vanille-ijs.”

STIJLVOLLE GLAZEN

van gerecycleerd glas uit Bolivia Schuimwijnglas (set van 6) €21,00 (62907)

Rodewijnglas (set van 6) €38,00 (79331)

CREMISSE ON THE COFFEEROCKS Cremisse en koffie zijn een heerlijk duo. Voor een after-dinnerdrankje maak je ijsblokjes van koffie en giet je daarover de cremisse.

Spectaculair én lekker.

FAIR

19

PRODUCT

IN DE KEUKEN

UNIEKE PRODUCTEN UIT HET ZUIDEN Heel wat decoratie, servies, juwelen en textiel uit het Oxfam-gamma vind je nergens anders.

Onze partners-producenten in het Zuiden maken ze op onze vraag, exclusief voor de Belgische wereldwinkelklanten. Neem nu deze keukenschort, ovenwanten, pannenlappen en handdoeken uit India.

KEUKENTEXTIEL UIT INDIA BIOKATOEN - EFFEN GROEN MET ECRU BOORD Keukenhanddoek - set van 2 - 72 x 50 cm €10,90 (63715) Ovenwant 20 x 28 cm €9,00 (63716) Schort 85 x 67 cm €17,90 (63717) Pannenlap - set van 2 - 22 x 25 cm €8,50 (63718) BIOKATOEN - ECRU MET ZWARTE TAK Keukenhanddoek - set van 2 - 72 x 50 cm €10,90 (63722) Ovenwant 20 x 28 cm €9,00 (63719) Schort 85 x 67 cm €17,90 (63721) Pannenlap - set van 2 - 22 x 25 cm €8,50 (63720)

Hoofd product management en styliste Valentine Donck legt uit: “In dit geval heb ik de illustratie zelf ontworpen. Ik ben vertrokken van een fijn takje met zaden, dat ik ingescand en sterk vergroot heb.

Die zwart-wittekening mailde ik naar onze Indische leverancier CRC (Craft Resource Centre), die ze door plaatselijke ambachtslui liet zeefdrukken op biokatoen. Zoals meestal het geval is, ging het resultaat enkele keren via e-mail heen en weer: hoe groot moet de illustratie op het product komen, zitten de kleuren goed, …? Deze zomer ging ik op bezoek bij CRC en enkele andere Indische producenten. Samen met de mensen daar bekeek ik de mogelijkheden voor het voorjaar van 2018.”

Oxfam heeft 35 partners in het Zuiden die nietvoedingsproducten van eerlijke handel maken.

Ongeveer 1 op de 5 producten die zij maken, komt op een vergelijkbare manier tot stand. Valentine: “Om voor de wereldwinkels een samenhangende collectie samen te stellen, doen we steeds vaker aan productontwikkeling. Zo zorgen we ervoor dat de producten van alle 35 leveranciers elkaar aanvullen.

Het pad naar een nieuw product loopt niet altijd recht van A naar Z. We nemen soms wat omwegen, maar het resultaat is dat we onze klanten unieke producten kunnen aanbieden. Ook onze producenten zijn vragende partij: door op deze manier met ons samen te werken, kunnen ze hun assortiment vernieuwen en beter inspelen op wat de Europese consument wil.”

Valentine bij CRC in India 20

FAIR

ZWART-WIT MAÏSBL AD

UIT BANGL ADESH Mand naturel-zwart D 40 cm €14,90 (63668) Mand naturel-zwart U-vorm D 35 cm €18,50 (63669) Onderlegger van maïsblad - naturel-zwart D 35 cm €5,50 (63670)

BAMBOE

UIT VIETNAM Saladekom naturel met zwarte vierkanten - D 19 x H 7 cm €18,90 (63693), D 25 x H 8 cm €25,50 (63694)

A ARDEWERK UIT TUNESIË

Tajine naturel D 30 €30,00 (91390) Kommetje ‘Floral’ klein, D 15,5 x 7 cm, €9,00 (91393) medium, D 18 x 7 cm €11,00 (91392) Rond tapasschaaltje ‘Floral’ D 23 x 40 cm €22,00 (91394)

HOUT & STEEN UIT INDIA

1a

1 - Snijplank van hout en donkergrijze zeepsteen a - met handvat 48,5 x 15,5 x 1 cm €22,50 (63781) b - 38,5 x 20,5 x 1 cm €19,90 (63778) 2 - Snijplank van wit marmer en hout 21 x 13 cm €12,50 (63776) 3 - Snijplank van wit marmer en hout ovaal 51,5 x 20,5 x 1 cm €24,50 (63779) 4 - Wit marmeren bord met glazen stolp 20 x 20 x 1,2 cm €23,50 (63786)

1b

5 - Onderleggers van donkergrijze zeepsteen - set van 4 - 10 x 10 x 1,2 cm €12,90 (63791)

3

2

4 5

FAIR

21

PRODUCT

CHILEENS KOPER Oorhanger glad gebogen goudkleur (63861) of koper (63862) € 10,90

Oorhanger rond 2 cm goudkleur met zwarte parel (63863) of koper met roze parel (63864) € 14,50

Armband ‘trap’ goudkleur (63865) of koper (75640) €11,00

Deze koperen juwelen uit Chili zijn allemaal uniek en worden volledig met de hand gemaakt. Het plaatselijk gewonnen koper wordt zorgvuldig uitgesneden.

De ambachtslieden die de juwelen maken, worden verenigd door Pueblos del Sur, een democratisch georganiseerde federatie. Deze zet in op scholing van jongeren en creëert werk om de plattelandsvlucht in Chili tegen te gaan. Pueblos del Sur informeert de ambachtslieden over de Europese markt en de modetendensen, zodat ze daarop kunnen inspelen en meer juwelen kunnen verkopen.

Lees meer over Chili op blz. 28-29.

Oorhanger 6-in-1 met drie gekleurde parels koper (63866) of goudkleur (63867) €17,00 (Verwisselbare parels! Kies voor 1, 2 of 3 parels per oorbel en mix de kleurtjes naar hartenlust.)

22

FAIR

HAPJESPL ANKEN VAN RUBBERHOUT UIT THAIL AND Ruit 25 x 17,5 x 1,5 cm: roze-naturel (91350), lichtgrijs-naturel (91351) of donkergrijs-naturel (91352) €11,00

GEOMETRIE MET GLANS

Cirkel 27 x 15 x 1,5 cm: roze-naturel (91347), lichtgrijs-naturel (91348) of donkergrijs-naturel (91349) €11,00

SNIJPL ANKEN VAN RUBBERHOUT UIT THAIL AND Snijplank ‘Oblique’

€14,00 (91344) 20 x 15 x 1,5 cm

Snijplank ‘Hextric’

€15,00 (91345) 30 x 22 x 2 cm

Snijplank ‘Tritric’

€20,00 (91346) 40 x 25 x 2 cm

HANDGEMA AKT GL ASWERK UIT THAIL AND Glas S D 7,8 x H 8,8 cm Geometrisch web (91359) of Volle driehoek (91361) €3,00 Schat (91363) of Ster (91362) €4,00

Vaas M - Schat (91368) of Ster (91369) D 10 x H 18 cm €10,00 Vaas L - Schat (91370) of Ster (91371) D 10 x H 18 cm €17,00

Glas M D 6,5 x H 12,5 cm Geometrisch web (91356) of Volle driehoek (91358) €3,00 Schat (91364) of Ster (91365) €4,00

FAIR

23

PRODUCT

STOER & STIJLVOL

Katoenen ketting met houten kralen - uit Vietnam, bruin (64015) of geel (64018) €19,50

Boekensteun schaakstuk zwarte steen - set van 2 India - H 11,5 cm - 2 x 12 cm €25,90 (63768)

24

FAIR

STOERE TASSEN VAN CANVAS EN LEDER UIT INDIA Collegebag bruin leder met donkergrijs canvas 31 x 8 x 23 cm €79,00 (91143) Schoudertas camelbruin leder met grijs canvas 33 x 9 x 25 cm €57,00 (91147) Toiletzak bruin leder met donkergrijs canvas 21 x 5 x 15 cm €21,50 (91148) Toiletzak camelbruin leder met grijs canvas 21 x 5 x 15 cm €21,50 (91149)

KLAAR VOOR HE T NIEUWE JAAR ZILVER & HARS uit Mexico

Ring mos (91465), terrazzo (91459) of varen (91467) €25,00 Oorhangers mos (91431), terrazzo (91461) of varen (91463) €20,00

ZILVER MAT & GL ANS uit Mexico

ZILVER & ZOETWATERPAREL uit Mexico

Oorstekers labyrint €24,50 (91446), ring €29,50 (91447) Oorstekers open ovaal €20,00 (91457) Ring open ovaal €29,50 (91466)

Halsketting met 1 zoetwaterparel €29,50 (91441) Oorstekers met zoetwaterparel €9,50 (91442) Halsketting van witte zoetwaterparels €44,50 (91434)

SJA ALS Wol uit India Zwart met rode en grijze cirkels, 200 x 70 cm €49,00 (63892) Grijs met roestbruine lijnen, 50 x 180 cm €42,00 (63816) Zijde & linnen uit Vietnam Blauw met donkerblauwe band (64032) of groen met donkergroene band (64033) 80 x 170 cm €14,50 Linnen & viscose uit Vietnam Rood met driehoekmotief (64041) of geel met driehoekmotief (64042) 60 x 180 cm €15,90

FAIR

25

PRODUCT

HOUTEN PUZZELS Blokkenpuzzel plattelandsdieren €17,90 (64170) Inlegpuzzel plattelandsdieren €22,50 (64173) Puzzel mama- en babyvos €8,50 (64174)

s e j t u a e d a c r e Kind UIT SRI L ANKA

KATOEN Portemonnee oker met vos (64128) of beige met eland 11 x 12 cm (64130) €8,50 Schort groen met vos (64134) of bruin met eland (64135) €17,90 Tas met vos (64138) of met eland (64139) €14,90 Minispeeltapijt met zes dieren omvormbaar tot tas in elandvorm - 6 x 18 x 48 cm (64140) €34,90

Is een product uit dit magazine niet (meer) beschikbaar in jouw wereldwinkel? Met het artikelnummer dat bij het product staat, kan elke wereldwinkel elk product bestellen (zo lang de voorraad strekt). De prijzen in dit magazine zijn ten minste geldig tot en met 28 februari 2018, op 1 maart 2018 veranderen enkele prijzen. Je kan op elk moment de correcte prijzen vinden op www.oxfamwereldwinkels.be/producten. Alle prijzen zijn onder voorbehoud van wijzigingen en correcties en zijn niet cumuleerbaar met eventuele andere acties of promoties.

Investeer in een eerlijkere wereld Teken in op Alterfin-aandelen* en geef boeren in het Zuiden een kans op een beter leven Geniet ook een belastingvermindering (onder bepaalde voorwaarden) Inschrijvingen en voorwaarden op www.alterfin.be/welkom *U kan al vennoot worden vanaf ₏62,50. Investeren in aandelen houdt een aantal risico’s in (gedeeltelijk of geheel verlies van uw investering, kredietrisico, liquiditeit, uitstapvoorwaarden, enz.). U vindt alle info in het prospectus (goedgekeurd op 05/09/2017) op www.alterfin.be of op de maatschappelijke zetel (Haachtsesteenweg 159, 1030 Brussel). Raadpleeg het prospectus alvorens vennoot te worden.

WERELDfocus

Wijnboer van wijncoöperatie Red del Vino - Foto: Cristian

STERKE WIJNBOEREN IN CHILI Chili is, naast Mexico, het enige Latijns-Amerikaans lid van de OESO, de club van (vooral rijke) industrielanden.

De toekomst lijkt rooskleurig.

Maar wie inzoomt, ziet een enorme ongelijkheid en een neoliberale economie die vooral de grote spelers vooruit helpt.

Oxfam-wijnaankoper Wim Melis reist elk jaar naar onze partners in Chili en vertelt over de uitdagingen en de kansen die hij opmerkt.

Vanuit de hoofdstad Santiago reizen we vijfhonderd kilometer naar het noorden. In deze streek ontmoeten we de druivenboeren 28

FAIR

van de coöperatie Capel, die schuimwijn en pisco levert aan de wereldwinkels. Capel, opgericht in 1934, telt op dit ogenblik 948 leden. Het coöperatieve bedrijf is Chileens marktleider voor de productie van de nationale sterkedrank pisco, maar ziet de toekomst soms met een bang hart tegemoet.

KOPPIGE COÖPERATIE Wim: “Binnen de neoliberale context is het voor coöperaties knokken om te overleven, ook voor Capel. Een van de rijkste families van Chili, die onder andere belangen heeft in de mijnbouw en de financiële sector,

koopt het ene na het andere piscobedrijf op. Bij Capel proberen ze cruciale medewerkers weg te kapen in een poging de coöperatie te ontmantelen. Maar Capel blijft weerwerk bieden. Dankzij de ideologische vastberadenheid van het management en de stevige loyaliteit van de leden.

“Capel is in Chili een bekende naam en een sterk piscomerk.

We moedigen de organisatie aan om haar identiteit als coöperatie meer te beklemtonen.

De sociale initiatieven die Capel neemt, kunnen een voorbeeld zijn voor anderen. Dit zou de fairtradebeweging in Chili kracht

kunnen bijzetten. Doordat er een groeiende middenklasse is, met steeds bewustere consumenten, zijn er in het land zeker groeikansen voor duurzame bedrijven zoals Capel. Al is er nog een lange weg te gaan.”

WIJN OF MIJN? Een belangrijke concurrent voor de wijnbouw in Noord-Chili is de mijnbouw, de belangrijkste economische sector in het land. Naast koploper koper ontginnen ze in de Chileense mijnen ook goud, molybdeen, selenium, rhenium, lithium en jodium. Wim: “De mijnbouw gebruikt enorm veel water, voornamelijk smeltwater uit het Andesgebergte.

Veel boeren kampen daardoor met watertekort, ook de druiventelers. Naast de vaak rampzalige ecologische impact,

pikt de mijnbouw ook arbeidskrachten in. Bij Capel stijgt de gemiddelde leeftijd van de boeren. Jongeren trekken naar de mijnen, waar ze exponentieel meer kunnen verdienen.”

VURIGE VEERKRACHT Ook de klimaatopwarming spaart Chili niet. Herinner je de hevige bosbranden van begin dit jaar. Ongewone hitte en een uitgedroogde bodem door grootschalige bosbouw zetten enorme gebieden in lichterlaaie. Toen de branden uitbraken, was Wim op bezoek bij de nieuwe Oxfam-partner VIDSECA in Cauquenes, zo’n 350 km ten zuiden van Santiago: “De producenten toonden een enorme veerkracht. Ze wilden zo snel mogelijk hun velden heropbouwen en de productie weer

CAPEL Vicuña Valle de Elqui Valle de Limarí

CHILI ●

Santiago ●

● ● ●

opstarten. Daarin lijken ze te slagen, ook dankzij vele solidariteitsacties.

VIDSECA teelt een oude druivensoort, de paísdruif. De boeren telen deze wijnstokken op traditionele wijze: in struikvorm en zonder irrigatie, want de planten hebben zich aangepast aan de hitte en de droogte. De vaak meer dan honderdjarige planten wortelen zeer diep en brengen zo het beste van het terroir naar boven.

Momenteel ontwikkelen we samen met VIDSECA een paíswijn voor de OxfamWereldwinkels.”

Vragen over ons werk in Chili of over onze wijn? redactie@oww.be www.oxfamwereldwinkels.be/ allesoverwijn

Nieuwe partners De Partnercommissie keurde dit jaar twee nieuwe Chileense wijncoöperaties goed als leveranciers voor de Oxfam-Wereldwinkels: VIDSECA in Cauquenes en Red del Vino in de prestigieuze Colchagua-vallei. In totaal heeft Oxfam 4 wijnpartners in Chili.

RED DEL VINO Santa Cruz Valle de Colchagua vinos lautaro Curicó Valle de Lontué

Meer uit Chili In de wereldwinkel vind je ook fijn handwerk uit Chili. De koperen sieraden van Pueblos del Sur bijvoorbeeld: fair koper dat je zonder zorgen kan dragen of cadeau geven! (p. 22)

VIDSECA Cauquenes Valle del Maule

Wim

Foto: Yel

Kenners in actie Een team van drie geschoolde wijnkenners selecteert en controleert de wijnen van Oxfam Fair Trade. Aankoper Wim Melis bezoekt geregeld onze wijnproducenten in Chili, Argentinië en Zuid-Afrika. Zo houdt hij de vinger aan de pols van wat er leeft bij de coöperaties en selecteert hij de beste wijnen. Terug in België wacht Wim op ‘preshipment’-stalen. Samen met sommeliers Maurice Vansteenkiste en Marieke Poppe proeft hij deze en geeft hij feedback aan de producent.

Zo komt een uitgebalanceerd wijnassortiment tot stand. Een extern labo analyseert elk staal op chemische parameters. Zodra een wijn aankomt in België proeft het team hem opnieuw, om zeker te zijn van een perfecte kwaliteit.

FAIR

29

PRODUCT

Fair fashion

EEN ANDERE MODE IS MOGELIJK: EERLIJK PAST OOK!

Rana Plaza, Bangladesh, zegt dat je iets? In april 2013 stortte deze textielfabriek in.

Er vielen meer dan 1100 doden en 2500 gewonden. En die ramp was maar het topje van de ijsberg. In de textielindustrie tellen mensenrechten en milieu nauwelijks mee.

Discriminatie, gebrek aan vakbondsvrijheid, gevaarlijke werkomstandigheden, wateren grondverontreiniging, gedwongen tewerkstelling van volwassenen én kinderen, armzalige lonen … De lijst is lang en geen enkele schakel in de ketting is vrij van uitbuiting.

Een pijnlijk voorbeeld van de vele wantoestanden in de textielketen is het Indische Sumangali-systeem. Dat combineert kinderarbeid, dwangarbeid, mensenhandel en discriminatie op basis van sekse en kaste. Niet min!

Vooral in de staat Tamil Nadu zie je dit systeem van moderne slavernij. Wat houdt het in? Jonge meisjes uit

arme landbouwgebieden, vaak uit de kaste van de dalits of ‘onaanraakbaren’, krijgen een job aangeboden in de spinnerijen en naai-ateliers. Lokale ronselaars rekruteren hen en beloven een mooi loon en een premie op het einde van hun contract, dat doorgaans drie jaar loopt. Zo’n aanbod klinkt heel aantrekkelijk voor ouders van jonge meisjes. Voor deze vaak straatarme mensen lijkt het een kans om later de bruidsschat voor hun dochter te kunnen betalen.

Foto: Tineke D’haese/Oxfam

Maar vaak blijkt het aanbod niet meer dan een mooi praatje. De meisjes komen terecht in ongezonde omstandigheden, moeten lange dagen kloppen en leven bijna als gevangenen. Ze verblijven in ‘hotels’ van de fabrieken, met strikte huisregels. Alleen met toestemming van een opzichter mogen ze af en toe even weg. Het afgesproken loon krijgen ze niet altijd uitbetaald.

30

FAIR

Foto: Tineke D’haese/Oxfam

Dankzij acties van internationale en plaatselijke ngo’s komen zulke Sumangali-contracten sinds enkele jaren minder voor. Maar toch zijn deze praktijken nog lang niet uitgeroeid. Vooral in de spinnerijen komen ze nog voor. Die bevinden zich vaak in afgelegen landbouwgebieden, uit het zicht van de vakbonden, kledingmerken en ngo’s. Volgens de ngo READ (www.readindia.in) zouden nog altijd rond de 50.000 meisjes in de textielsector slachtoffer zijn van een of andere vorm van slavernij. De Sumangali-contracten dragen een andere naam, maar de praktijk blijft bestaan.

IMPACT VAN EERLIJKE HANDEL OP DE ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN De meeste fairtradebedrijven waarmee Oxfam samenwerkt geven jobkansen aan een specifieke groep mensen (bv. bewoners van sloppenwijken bij Creative Handicraft in Mumbai). Maar een reeks basisprincipes hebben ze allemaal gemeen. De medewerkers hebben er goede arbeidsvoorwaarden, die er komen door een eerlijke sociale dialoog met vertegenwoordigers van de arbeiders en de vakbonden.

Bij de textielbedrijven die volgens de principes van eerlijke handel werken, krijgen de arbeidsters en arbeiders een loon waarmee ze in hun basisbehoeften kunnen

UPCYCLEN EN CROWDFUNDEN VOOR EEN ANDERE MODE Feit: een textielarbeider in Azië krijgt 18 cent om een T-shirt te maken waarvoor jij, hier in Europa, 29 euro betaalt. Nog een feit: de oprichter van kledingketen Zara is een van de rijkste mensen van de wereld … Maar we kunnen iets doen aan die ongelijkheid. Kies voor ‘slow fashion’: koop eerlijke, ecologische, of tweedehandskleding en laat je oude kleren herstellen of ‘upcyclen’.

Of ga nog een stapje verder! Steun de crowdfunding van Oxfam-Magasins du monde: met jouw bijdrage kan OxfamWereldwinkels’ zusterorganisatie een gamma eerlijke en biologische T-shirts lanceren en zo haar leverancier en partner Mila financieel ondersteunen.

Met dat geld zal deze kleine Indische fairtradeorganisatie nieuwe naaimachines aankopen, waardoor ze meer en in betere omstandigheden zal kunnen produceren. De T-shirts zelf zorgen dan weer voor een bijkomende bestelling voor Mila en haar leveranciers.

De T-shirts zien er uiteraard goed uit, maar zijn vooral een manier om te tonen welke wereld wij willen: een wereld met aandacht voor arbeiders en voor de planeet.

Een andere mode is mogelijk: Eerlijk past ook. www.oxfammagasinsdumonde.be/ crowdfunding

De meisjes komen terecht in ongezonde omstandigheden, moeten lange dagen kloppen en leven bijna als gevangenen. voorzien. Daarnaast kunnen ze rekenen op sociale voordelen, zoals financiële steun om hun kinderen naar school te sturen of toegang tot gezondheidszorg. Overwerken wordt beperkt en vergoed. De arbeiders en arbeidsters in de fairtradeateliers werken in een gezonde en veilige omgeving en hebben degelijke arbeidscontracten, een gezondheidsverzekering en zicht op een pensioen. Van groot belang is ook dat er geen onderscheid is tussen vrouwen en mannen. Want vrouwen die zelf geld kunnen verdienen, krijgen meer te zeggen binnen hun gemeenschap en familie.

Sta je daar even bij stil als je kleren kiest? Eerlijke mode kan echt!

Lees meer (en schaaf in één beweging je Frans bij!) op de website van Oxfam-Wereldwinkels’ zusterorganisatie in Wallonië: www.slowfashion.be

FAIR

31

DOEN

100 % GROEN Oxfam-Wereldwinkel Gent-Centrum levert fairtradevoeding aan 313 bedrijven en organisaties in en rond Gent. Sinds kort 100 % ecologisch.

OOIT AL EEN GEIT ALS CADEAU GEGEVEN?

De wereldwinkel vond hiervoor de ideale partners in Cargo Velo en Grinta Koeriers.

Een absolute aanrader! Want met de vele Cargo Velo kan met zijn fietsleveringen perfect inspelen op de autoluwe

diverse cadeautjes van Oxfam Pakt Uit,

stad. Grinta Koeriers is een sociale onderneming die met auto’s op

zoals een kerstgeit, een koe, plantjes of

groengas de grotere leveringen verzorgt. En voor de kleinste leveringen in

een bijenkorf, verras je jouw geliefden én

het stadscentrum halen de vrijwilligers van de wereldwinkel zelf hun stalen

steun je families wereldwijd. Het principe

ros van stal. Net als hun (bak)fietsende collega’s in Antwerpen en Hasselt,

is heel eenvoudig: je geeft iemand een

trouwens.

wenskaart met persoonlijke boodschap op en de opbrengst gaat naar Oxfam-

Groene jongens en meisjes, die wereldwinkeliers!

projecten. Deze symbolische cadeaus kan je ook samen met een origineel gadget in een feestelijke cadeaubox geven. Bekijk

JUBILEUM IN SINT-NIKLAAS

het ruime aanbod aan wenskaartjes op oxfampaktuit.be.

Dertig jaar geleden organiseerde wereldwinkel Sint-Niklaas de allereerste Oxfam Cadeaudagen in de geschiedenis van Oxfam-Wereldwinkels. Oprichter Leo Foubert: “We toverden een school om tot een alternatief marktplein vol affiches, vlaggen, standjes en attributen van de wereldwinkel en verwante organisaties.” Er kwam veel improvisatie aan te pas en er liep weleens wat mis.

Maar het enthousiasme van de vrijwilligers en het publiek maakte alles goed.

Anno 2017 organiseren de vrijwilligers van Sint-Niklaas en Belsele Oxfam Cadeaudagen op de Sint-Niklase Kerstmarkt. Je vindt er een Afrikachalet, een Aziëchalet en een Zuid-Amerikaans chalet, elk met hun eigen sfeer en

#ALLEMAALMENSEN, ONDERWEG NAAR BETER

eerlijke producten uit die regio. In een verwarmde tent kan je wat drinken, een pannenkoek eten of wijn proeven.

11.11.11 voert dit jaar campagne

Oxfam Cadeaudagen tijdens Kerstmarkt Sint-Niklaas –

zijn #AllemaalMensen-campagne

over migratie en vluchtelingen. In pleit 11.11.11 voor een rechtvaardig

8, 9 en 10 december op de Grote Markt.

migratiebeleid dat de grondoorzaken van migratie aanpakt. Een beleid dat verbindend communiceert, met de juiste feiten en cijfers. Als lid van 11.11.11 steunt Oxfam-Wereldwinkels de campagne. Doe jij ook mee? Toon je solidariteit en draag de pin. Laat zien dat wij, net als miljoenen vluchtelingen en Oxfam Cadeaudagen 2016 Foto: Tom Abeloos

32

FAIR

Geschenkenbeurs 1987

migranten, allemaal mensen zijn onderweg naar beter. www.11.be/allemaalmensen

vrijwilligerDOEN

“Nu weet ik eindelijk wat de Hasselaren bedoelen met een ‘zjatte’ koffie.“

Foto: Tom Verbruggen

“Sinds een maand of twee ben ik hier vrijwilliger. Waarom? In de eerste plaats zocht ik een vrijwilligersjob waar ik mijn Nederlands kon verbeteren. Vijf jaar geleden kwam ik uit Congo naar België, maar tot voor kort woonde ik in Brussel … Bij de wereldwinkel kwam ik terecht via een vriendin die hier ook vrijwilliger is. Haar roots liggen trouwens in Taiwan.

Bij Oxfam-Wereldwinkels vind ik de producten uit al die verschillende landen, met al die

Anitha?

• Vrijwilliger in OxfamWereldwinkel Hasselt

verschillende verhalen over de producenten, heel interessant. In deze wereldwinkel werken

• 33 jaar

we altijd in duo’s, maar niet altijd met dezelfde persoon. Zo zie ik als nieuweling verschillende

• Afgestudeerd als

manieren om het werk te doen én leer ik snel verschillende mensen kennen. Ik ben hier elke

boekhoudster,

week een halve dag en dan richt ik de etalage in, vul ik de winkel aan, als het nodig poets ik

nu werkzoekende

wat … De eerste keren vond ik het Nederlands moeilijk, maar het gaat steeds beter.

En ik heb ondertussen ook een beetje dialect geleerd, echt handig is dat! Nu weet ik eindelijk wat de Hasselaren bedoelen met een ‘zjatte’ koffie. Naar het schijnt is de koffie uit mijn thuisland heel lekker, maar zelf lust ik geen koffie. (lacht)” FAIR

33

OP DE KOFFIE

“De wereldwinkel is zoals Sporza. be. Wat je daar vindt, is zéker correct.”

“In de wereldwinkel wordt de wereldhandel in vraag gesteld. En dat moet zo blijven.”

In dit feestnummer van FAIR gaan we op de koffie met enkele bekende fans van de wereldwinkel. Hoe zijn ze er terechtgekomen?

Waarom komen ze terug?

Wat zoeken en vinden zij bij Oxfam-Wereldwinkels?

Foto: Yel

“Als kind kwamen mijn zus en ik vaak in de wereldwinkel van Zele. Een goede vriendin van mijn mama was er vrijwilliger.

We kochten er meestal onze cadeautjes voor kerst en nieuw. En op feestjes bij ons thuis kwam er steevast wijn uit Chili op tafel.

Ik zie de Oxfam-Wereldwinkels nog als een echt bastion. Als je daar iets koopt, weet je dat het echt eerlijk is. Vergelijk het met de website van Sporza: je leest elders ook goed en juist sportnieuws, maar wat je daar vindt, is zéker correct.

De wereldwinkels spelen een belangrijke rol die ze zeker moeten behouden. Ze zijn de referentie voor fairtradeproducten, maar ze zijn ook de kern van een brede plaatselijke community. In Zele zie ik bijvoorbeeld dat ze elk jaar een succesvolle quiz organiseren en dat er talloze linken zijn met andere organisaties en projecten. Allemaal mensen die zich belangeloos inzetten. De wereldwinkel reikt veel verder dan een pure winkel.”

Aster Nzeyimana, sportjournalist

“Er zijn twee belangrijke redenen waarom ik een grote wereldwinkelfan ben: mijn grote bewondering voor alle energie die zo veel mensen er in steken, en het thema fair trade. In mijn tienerjaren was de hongersnood in Ethiopië een echte mobilisator tegen wereldwijde ongelijkheid. Op zoek naar informatie en inzicht leerde ik door campagnes van Broederlijk Delen en 11.11.11 dat economische processen aan de basis daarvan lagen.

In de jaren 80 kwam er plots een nieuwe speler bij ons in Haacht: de wereldwinkel. Die koppelde ideeën over rechtvaardige handel aan een heel nieuw model: zelf eerlijke producten verkopen. Geweldig vond ik dat. Ik ging er af en toe helpen, maar mijn moeder en broers waren de echte wereldwinkeliers bij ons thuis.

Ik hoop op de dag dat Oxfam-Wereldwinkels niet meer nodig zullen zijn, maar ik vrees dat dat nog niet vandaag is. Uiteraard is het goed dat er in supermarkten ook fair trade te koop is, hoe meer hoe beter. Maar de wereldwinkel is ook een plek waar ideeën en acties ontstaan, waar het wereldhandelssysteem in vraag gesteld wordt. En dat moet zo blijven.”

Wouter Van Besien, politicus 34

FAIR

“Je gaat naar de wereldwinkel omdat je het hart op de juiste plaats draagt.”

Vrijwilliger worden?

Elke zaterdag, een paar keer per jaar of alleen tijdens de eindejaarsperiode. Cadeautjes inpakken, producten verkopen, etalages versieren, de boekhouding doen of magazines bussen. Je kan het zo gek niet bedenken wat er bij Oxfam-Wereldwinkels allemaal door vrijwilligers gedaan wordt. www.oxfamwereldwinkels.be/vrijwilliger

Post

Oxfam-Wereldwinkels Ververijstraat 17 9000 Gent

Telefoon 09/218 88 99

Mail

redactie@oww.be

Web

www.oxfamwereldwinkels.be

Winkels

www.oxfamwereldwinkels.be/winkels

Facebook Foto: Yel

Leah: “Soms denk ik dat het allemaal hopeloos is. De wereld draait door.”

www.facebook.com/oxfamwereldwinkels

Nieuwsbrief

www.oxfamwereldwinkels.be/digizine

Chris: “Maar als je dan ziet dat de wereldwinkels gedragen worden door vrijwilligers?”

Leah: ”Da’s inderdaad waar, en ze doen het echt met een duidelijk doel voor ogen. Engagement is iets moois. Het zijn helden. En dat geldt niet alleen voor de wereldwinkeliers.

Maar naar het schijnt wordt het wel steeds moeilijker om mensen te vinden die belangeloos iets willen doen.”

Chris: “Het kan evengoed een ver-van-mijn-bed-show blijven voor iedereen. Eerlijke handel is niet het makkelijkste onderwerp. En dat is net het mooie: je gaat niet gewoon winkelen als je naar de wereldwinkel gaat. Je gaat net naar daar omdat je het hart op de juiste plaats draagt. En je leert er iets bij ook.”

Leah: “Van hieruit meewerken om de situatie van mensen in het Zuiden te verbeteren, daar kan niemand tegen zijn.”

Leah Thys en Chris Lomme, actrices

Colofon Vierde jaargang - nummer 23 (10-2017) - (135) Verschijnt in januari, april, augustus & oktober Redactieadres: Ververijstraat 17, 9000 Gent - redactie@oww.be Redactie: Griet Rebry en Marijke Moyson Medewerkers: Jan Vermeiren, Anke Teigeler, Marieke Poppe, Yves Boussen, Wim Melis, Thomas Mels, Lie Lemaire, Jen Willems, Valentine Donck, Jessica Hertsens, Hans Smulders, Katrien Van Wymeersch, Johnny Devisscher, Hielke Van Doorslaer, Josephine Schockaert.

Fotografie: Yel Vormgeving: Efraïm Sebrechts Concept: Stapel Drukker: Roto Smeets Coverfoto: Studio Edelweiss

Dit magazine is gedrukt op 100% gerecycleerd papier.

STRAFFE DUO’s ges Gratis che bij i nkdoo s ed duo er

€15,95

(i.p.v. €19,00)

€12,95

(i.p.v. €16,45)

€10,95

(i.p.v. €12,95)

Feestelijke Bubbels uit Chili

Argentijnse klasse

Exotische toetsen uit Zuid-Afrika

Zacht fruitig of fris en droog, deze twee schuimwijnen zetten je zintuigen op scherp.

Een mooie fruitige witte wijn en een stevige rode Argentijnse malbec. Gewoonweg genieten.

Verleg je grenzen en waan je in ZuidAfrika met deze twee traditionele druivensoorten.

• Sensus Brut Rosé Schuimwijn • Sensus Extra Brut

• RAZA Malbec Reserva • RAZA Pinot Gris

• Koopmanskloof Pinotage • Koopmanskloof Chenin blanc

Actie geldig in alle Oxfam-Wereldwinkels van 1/11/2017 t.e.m. 31/12/2017.

Niet cumuleerbaar met andere acties en kortingen. Zolang de voorraad strekt.

OXFAM-WERELDWINKELS OXFAM FAIR TRADE VERANTW. UITGEVER: Luc Van Haute VERVERIJSTRAAT 15/17 - 9000 GENT 23e JAARGANG NR 98 - oplage: 608.000 DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OKTOBER-NOVEMBER-DECEMBER 2017 ERKENNINGSNUMMER: P206781

04071