Watching 03 2012 by Watching

SINCE 1995

100% HORLOGES

TAG HEUER: MAXIMALE PRECISIE

Special

WORLDTIMERS

De passie van chef-kok JONNIE BOER

L.U.C:

CHOPARD OP ZIJN BEST WWW.WATCHING.NL HERFST 2012 € 4,95

INNOVATIEF HOOGSTANDJE: DE MIKROTOURBILLONS

Passion for timeless femininity – Breguet Reine de Naples AMSTERDAM: Boutique Tourbillon, 020/675 73 48 – Gassan Dam Square, 020/624 57 87 DEN HAAG: Steltman Watches, 070/365 94 33. MAASTRICHT (Wyck): Leon Martens, 043/325 63 63

C K

R E A L

M O O N

1 9 8 0

ASTRONOMY, TIME IN ITS PUREST FORM. Astronomie, de basis van tijd zoals we die nu kennen. Dit fascinerende gegeven vormt dé inspiratiebron van Christiaan van der Klaauw. Met de ‘Real Moon 1980’ presenteert Christiaan van der Klaauw één van de mooiste en meest interessante horloges van dit moment. Het jaartal verwijst naar de beroemde klok die hij in 1980 maakte. In dit meesterwerk was een prachtige miniatuurmaan verwerkt. Deze schitterende complicatie is nu terug te vinden in de ‘Real Moon 1980’ en geeft de werkelijke maanfase weer. Absoluut uniek is de complicatie waarbij de declinatie van de zon door de verticale beweging van het beeldmerk wordt weergegeven.

S T E LT M A N WAT C H E S

STELTMAN WATCHES, NOORDEINDE 15, DEN HAAG, TEL. (070) 365 94 33. WWW.STELTMAN.NL OF WWW.KLAAUW.COM

ONDER VOOR RBEHOU BE D VAN W WIJZ ZIG GIN EN. © CH GING G HRIST STIAA S T AAN VA VAN A DER KLAAU KL WH HORLOGE GE ATELIER R B.V.

Dit prachtige astronomische horloge is o.a. verkrijgbaar bij Steltman Watches in Den Haag.

INHOUD nummer 3 HERFST 2012

32 38

ARTIKELEN

20 Tag Heuer en de Mikrotimer-familie Innovatief en buitengewoon nauwkeurig

32 Interview: Jonnie Boer Over zijn veel gedragen Panerai en zijn passie voor koken

38 Breguet en de Reine de Naples

42 Special: Worldtimers 19 horloges die over de hele wereld altijd de juiste tijd aangeven

62 Lezersactie: neem deel aan een Workshop van Paul van Zeeland

56 Een APK voor het horloge

Leer zelf een uurwerk assembleren onder leiding van de horlogemaker

Het hoe en het waarom van een servicebeurt

60 Een bezoek aan Piaget Meekijken over de schouder van de horlogemaker

64 Italiaans design van Locman Een merk met een duidelijke eigen stijl

66 De L.U.C. van Chopard

Een vrouwelijke combinatie van techniek en esthetiek

Exclusieve manufactuur-uurwerken

40 In 24 uur de wereld rond

Haute horlogerie van Grรถnefeld en Van der Klaauw

70 Made in Holland

De historie van de worldtimer

42 70 03:06

Op de cover: Tag Heuer Voor meer informatie: www.tagheuer.com

12 78 VASTE RUBRIEKEN

10 Editorial

78 Opgemerkt: Valerii Danevych

12 Bij de tijd Het laatste nieuws uit de internationale horlogebranche

26 Horloges & Imago: Tissot Tijdmeter van het WK Wielrennen 28 10 over 10

Honderd procent hout

90 De Facelift

82 De Klassieker: Oris

Een tweede leven voor een IWC Kaliber 89

De Big Crown en de Pointer Date

84 Draagtest: IWC Watching testte de Pilotâ&#x20AC;&#x2122;s Watch Worldtimer

82 84 03:08

89 10 over 10

97 Service-pagina 98 Puzzel

Elegance is an attitude

The Longines Saint-Imier Collection

www.longines.com

Simon Baker

Voorwoord Wie een horlogeliefhebber vraagt waarom hij van zijn horloge houdt,

presenteerde Breguet de Chronograph Type XXII, die dankzij een

kan op die vraag verschillende antwoorden krijgen. Het kan gaan om

vederlichte silicium spiraalveer en silicium anker en ankerrad de

het design of misschien spreekt een bepaald merk hem nu eenmaal

eerste chronograaf was met een tikgetal van 72.000 A/h. Tijdens

aan. Soms hoor je dat het horloge een verlengstuk van iemands

de internationale horlogebeurs Baselworld presenteerde Chopard

persoonlijkheid is of dat een horloge nu eenmaal het enige sieraad

dit jaar zijn chronometer-gecertificeerde L.U.C. 8HF met een tikgetal

is dat een man met goed fatsoen kan dragen. Maar er is een reden

van 57.600 A/h (8 Hertz). Bij deze gelegenheid verraste Breguet

die wel heel vaak wordt genoemd:

EEUWENLANG BIJ DE TIJD

de waardering voor het ouderwetse vakmanschap en voor het mechanische uurwerk. Sinds het uurwerk honderden jaren geleden

ons met de stunning 10 Hz Classique Chronométrie en beloofde dat er nog veel meer staat aan te komen. Ook Tag Heuer kan er wat van. Tijdens Baselworld presenteerde het merk dit

werd uitgevonden, heeft de auto

jaar de Mikrogirder, een chronograaf

de wereld veroverd, is de mens op

die de tijd meet tot op 1/2000ste van

de maan geweest en zijn we via

een seconde nauwkeurig. En dan was

telefoon en internet allemaal met

er ook nog de MikrotourbillonS, die

elkaar verbonden. De technische

een tourbillon combineert met een

ontwikkelingen zijn de afgelopen

chronograaf die de tijd tot op een

eeuwen enorm geweest, maar het

honderdste van een seconde meet.

mechanische uurwerk is al die tijd

We waren onder de indruk en een

overeind gebleven.

uitnodiging van Tag Heuer voor een

Dat het mechanische uurwerk

lesje horlogetechniek konden we dan

nog altijd de basis is van de

ook niet aan ons voorbij laten gaan. En

mooiste horloges, zou kunnen

daar zaten we dan ineens weer in de

betekenen dat het horloge saai is

schoolbanken met voor de klas Guy

geworden, maar dat is het zeker

Sémon, het brein achter de innovatieve

niet. Integendeel zelfs! Het uurwerk

uurwerken van Tag Heuer. Hij spijkerde

van vroeger is het fundament van

ons bij op het gebied van de laatste

veel opmerkelijke complicaties

ontwikkelingen op uurwerktechnisch

en dankzij talloze verdere

De complete Mikrotimer-familie van

gebied, maar eerst kwamen oude namen

verbeteringen is het anno 2012

Tag Heuer bij elkaar. Stuk voor stuk

voorbij zoals de wis- en natuurkundigen

nauwkeuriger dan ooit. Nieuwe

nauwkeurigheid ten top.

Christiaan Huygens en Jean d’Alembert

vindingen en hightech materialen

en horlogemaker Abraham-Louis

zorgen er steeds weer voor dat het

Breguet. Zij staan aan de basis van de

mechanische uurwerk verder wordt verbeterd.

Mikrotimer-familie van Tag Heuer. Meer hierover leest u verderop in

Het bewijs hiervoor werd de afgelopen jaren keer op keer geleverd.

deze Watching, maar na alles wat we de afgelopen jaren hebben

In 1999 begon Seiko de Springdrive te ontwikkelen, een horloge dat

gezien en een bezoek aan Tag Heuer, is de conclusie duidelijk: het

door het echappement te vervangen door de tri-synchro regulator

uurwerk is dan wel eeuwenoud, maar het mechanische horloge is

zeer nauwkeurig liep. Op de SIHH van 2009 werd een Audemars

nog lang niet uitontwikkeld. Wordt vervolgd…

Piguet gepresenteerd die zonder smering functioneerde en met een tikgetal 43.200 A/h (6 Hertz) een record neerzette. Een jaar later

Bernard Werk

‘Nieuwe vindingen en hightech materialen zorgen er steeds weer voor dat het mechanische uurwerk verder wordt verbeterd.’ 03:10

April 1819. François Constantin takes responsibility for the worldwide business expansion of Vacheron Constantin. During a business trip to Italy, this visionary man coined the phrase which would become the company motto in a letter addressed to the manufacture: « …do better if possible, and that is always possible …».

www.vacheron-constantin.com · www.thehourlounge.com

True to this motto and to the spirit that forged its history, Vacheron Constantin still remains committed to pushing the boundaries of watchmaking in order to provide its clients with the highest standards of technology, aesthetics and ﬁnish.

Patrimony Traditionnelle World Time Calibre 2460WT Hallmark of Geneva, Pink gold case, Self-winding mechanical movement, indication of world time with day/night indicator, displaying 37 time zones. Ref. 86060/000R-9640

Opnieuw een Omega Seamaster voor James Bond

BIJ DE

tijd 03:12

Dit najaar gaat Skyfall in première en Omega speelt opnieuw een rol in deze nieuwe Bond-film. Ook dit keer draagt 007, gespeeld door Daniel Craig, weer een Omega Seamaster. Het is alweer de zevende keer dat James Bond een horloge van Omega draagt en om deze ‘supporting role’ te vieren, presenteerde het horlogemerk onlangs de Seamaster Planet Ocean 600M ‘Skyfall’ Limited Edition. Zoals dat voor elke Seamaster geldt, is ook dit model geschikt voor eventuele onderwateravonturen van James Bond. Het is uitgerust met een duikring en een heliumventiel en is tot zeshonderd meter waterdicht. Er worden 5.007 exemplaren van gemaakt.

BIJ DE TIJD

Simon Baker: Longines Ambassador of Elegance

Longines heeft een nieuwe Ambassador of Elegance mogen verwelkomen. Het gaat om de Australische acteur Simon Baker, bekend van zijn hoofdrol in The Mentalist en zijn rollen in films als Margin Call. Simon Baker is volgens het Zwitserse horlogemerk de verpersoonlijking van de waarden van Longines en van de slogan ‘Elegance is an attitude’. Simon Baker bevindt zich in goed gezelschap. Tot de uitgebreide familie van Longines-ambassadeurs behoren onder meer actrice Kate Winslet en tennislegendes Andre Agassi en Stefanie Graf.

Amsterdam Watch Company verwelkomt Squale Nieuwe horlogemerken met een verhaal. Daar is men bij de Amsterdam Watch Company voortdurend naar op zoek en de horlogespecialist staat erom bekend graag bereid te zijn om merken aan het assortiment toe te voegen die we niet op elke straathoek tegenkomen. Met Squale is de Amsterdam Watch Company nu het eerste en enige verkooppunt van dit legendarische duikhorlogemerk in Nederland. Squale bestaat sinds de jaren vijftig toen het begon met het maken van duikbestendige kasten, die ook door veel andere horlogemerken werden gebruikt. Tegenwoordig maakt Squale nog altijd professionele duikhorloges, waarin het gebruik maakt van uitsluitend Zwitserse componenten en de heritage uit vervlogen tijden.

IWC opent boutique in Parijs In april opende IWC al een flagship boutique in New York en nu heeft het merk zich ook gevestigd in de ‘luxe- en modehoofdstad van de wereld’: Parijs. In juni opende IWC een boutique aan de prestigieuze Rue de la Paix, gelegen tussen het bekende Place Vendôme en het majestueuze Palais Garnier. De boutique telt twee verdiepingen en oogt modern, elegant, mannelijk en minimalistisch. Bezoekers kunnen hier de IWC collecties Portuguese, Pilot’s Watches, Da Vinci, Aquatimer en Portofino bekijken evenals de complicaties van het merk.

03:13

BIJ DE TIJD

TW Steel presenteert Lotus F1 Edition Kimi Räikkönen en Romain Grosjean, de coureurs van het Lotus Formule 1 team, waren onlangs op het Circuit Gilles Villeneuve in Montreal graag bereid om hun voorbereidingen op de Grand Prix van Canada even te onderbreken voor een bezoek van TW Steel. Uit handen van Joost Rombout, Head of Global Marketing, ontvingen zij de nieuwe 2012 TW Steel Lotus F1 Edition. Het horloge valt evenals voorgaande modellen op door een zwarte wijzerplaat en witte cijfers. De samenwerking tussen het Lotus F1 Team en TW Steel is inmiddels al zijn derde jaar in gegaan. TW Steel steunt het team als ‘Official Timing Partner’. www.twsteel.nl

Vacheron Constantin en de Cercle 250

Er zijn niet veel bedrijven die kunnen beweren dat ze al meer dan 250 jaar bestaan. Vacheron Constantin kan dat wel en het merk maakte onlangs met trots bekend dat de Cercle 250 is opgericht. Deze club van traditionele en artistieke ondernemingen bestaat uit een select gezelschap van bedrijven die elk meer dan tweeëneenhalve eeuw bestaan. Binnen de Cercle 250 kunnen oude bedrijven elkaar ontmoeten, maar het is vooral een manier om eeuwenoude kennis, ervaring en vakmanschap te behouden voor de toekomst.

Een sterk team: Ulysse Nardin en Randy Johnson Randy ‘The Big Unit’ Johnson is een van de grootste pitchers uit de historie van het Amerikaanse honkbal. En dan hebben we het niet alleen over zijn lengte van 2,08 meter, maar vooral over alle records die hij in zijn 22-jarige carrière als pitcher heeft gebroken. In 2009 zette hij een punt achter zijn sportieve carrière, maar hij heeft er nu een activiteit bij: brand ambassor van Ulysse Nardin. Hij is bovendien de eerste Amerikaan aan wie een horloge van Ulysse Nardin zal worden gewijd. De Big Unit moet uiterlijk begin 2013 in de winkels liggen. Patrick Hoffman, CEO van Ulysse Nardin, is blij met de samenwerking: “Als bedrijf willen wij graag buitengewoon zijn en we zijn dan ook verheugd om een team te vormen met een Amerikaans sporticoon dat ons streven begrijpt om innovatieve horloges te maken.”

03:14

pa n e r a i . c o m

design a n d technology.

luminor 1950 8 days gmt - 4 4mm

Amsterdam : Gassan Dam Square - Reuter Diamonds • Den Haag : Steltman Watches • Eindhoven : Pijnenburg Juweliers Maastricht : Leon Martens Juwelier • Rotterdam : Schaap & Citroen • Sittard : Henri Stijnen Juweliers

BIJ DE TIJD

De Rendez-Vous: van horloge tot clutch tasje

Een horloge is er niet alleen om de tijd op af te lezen, het is ook een accessoire en dus zijn er meer manieren om het te dragen dan uitsluitend om de pols. Dat laat Jaeger-LeCoultre zien met een nieuwe damescollectie met de naam Rendez-Vous. Het nieuwe model kan overdag gewoon als polshorloge worden gedragen, maar kan ook aan een clutch tasje worden bevestigd om zo in een sprankelend accessoire voor een avondje uit te veranderen. Voor dit ontwerp heeft het horlogemerk de handen ineen geslagen met de designers van het luxe Italiaanse lederwarenmerk Valextra, dat de Rendez-Vous combineert met de bekende ‘Tammy Clutch’.

Breitlings Jetman vliegt in formatie met vintage DC-3

Het zal inzittenden van een vliegtuig niet vaak overkomen: je kijkt uit het raampje en ziet een mens naast je vliegen. Passagiers van de Breitling Douglas DC-3 maakten het mee. Toen zij naar buiten keken, zagen zij hoe Yves ‘Jetman’ Rossy met zijn door vier motoren aangedreven vleugel zeven minuten in formatie meevloog met het vintage vliegtuig. Hij deed dat op een hoogte van 4.500 feet (ongeveer anderhalve kilometer) boven het meer van Luzerne met een snelheid van 205 kilometer per uur. Hij bereikte deze hoogte met een helikopter en voor zijn terugkeer op aarde maakte hij gebruik van een parachute. Breitling steunt de Jetman in zijn avonturen sinds 2011.

Ventura wint Red Dot Design Award ‘Een kundige presentatie van innovatieve technologie. Zeer functioneel, ergonomisch en een succesvolle combinatie van traditie en een modern design.’ Met deze lovende woorden beoordeelde de jury van de Red Dot Design Awards de Sparc MGS van Ventura. Het merk mocht dan ook onlangs tijdens een feestelijke avond in Essen een Red Dot Design Award 2012 in ontvangst nemen met de toevoeging ‘Best of the Best’. De Red Dot design competitie is een van de belangrijkste designwedstrijden ter wereld waarbij awards worden uitgereikt voor producten in verschillende categorieën. De horloges van Ventura vielen al vaker in de prijzen. Ze wonnen al verschillende Red Dot Design Awards en een van de eerste horloges maakt zelfs deel uit van de vaste designcollectie van het Museum of Modern Art (MoMA) in New York.

03:16

ultimate discretion

PIAGET ALTIPLANO The worldâ&#x20AC;&#x2122;s thinnest automatic watch White gold case, 5.25 mm thick The worldâ&#x20AC;&#x2122;s thinnest automatic movement Piaget Manufacture Calibre, 2.35 mm thick

www.piaget-altiplano.com

BIJ DE TIJD

Lionel Messi heeft zijn eigen Royal Oak

In 1972, lang voordat Lionel Messi werd geboren, introduceerde Audemars Piguet de Royal Oak. Het zou nog tot 2005 duren voordat de Argentijnse topvoetballer de Royal Oak ontdekte, maar toen was hij ook meteen verkocht. Lionel Messi werd een verzamelaar van Royal Oaks en sinds 2010 mag hij zich ook ambassadeur van zijn favoriete merk noemen. Nu kan hij ook nog zijn ‘eigen’ horloge aan zijn collectie toevoegen: de Royal Oak Leo Messi Limited Edition. Messi werkte zelf mee aan de ontwikkeling van dit nieuwe model en ziet veel overeenkomsten tussen de Royal Oak en voetbal. “In zowel voetbal als horlogemaken betekenen talent en elegantie niets zonder hardheid en precisie.”

Oris en Carlos Coste: Nieuw partnerschap In 2006 gingen Oris en Carlos Coste een partnerschap aan en sindsdien delen het horlogemerk en de free diver hun passie voor het duiken. De afgelopen jaren lanceerde Oris verschillende duikhorloges en brak Carlos Coste heel wat records. In 2006 schreef hij een wereldrecord op zijn naam door zonder lucht tot een diepte van 140 meter te duiken. Oris bracht de afgelopen jaren verschillende horloges uit als eerbetoon aan de prestaties van Carlos Coste, die op zijn beurt nauw betrokken is bij het testen van de Oris-duikhorloges. Beide partijen hebben hun partnerschap nu vernieuwd en daar is de freediver blij mee. “Oris streeft er voortdurend naar om horloges met geavanceerde functies te bieden die van groot belang zijn voor duikliefhebbers en die bovendien nauwkeurig en betrouwbaar zijn. Ik kijk er naar uit om samen met Oris de komende jaren grenzen te verleggen.”

Hublot eert Usain Bolt met bijzondere King Power

Usain Bolt kon al zeggen dat hij de snelste mens ter wereld is en nu kan hij ook nog een speciaal aan hem gewijd horloge dragen: de King Power Usain Bolt van Hublot. De Jamaicaanse sprinter, die in 2009 in 9,58 seconden het wereldrecord op de 100 meter sprint brak, is ambassadeur van Hublot. Het Zwitserse merk heeft in de King Power verschillende verwijzingen naar Bolt opgenomen, zoals het silhouet op 9 uur en het groen van de Jamaicaanse vlag op 6 uur. De gouden band is afgeleid van zijn gouden geluksschoenen en is bovendien gemaakt van hetzelfde materiaal als de schoenen waarmee Usain ‘Lightning’ Bolt in 2008 meedeed aan de Olympische Spelen van Beijing.

03:18

Taking center stage: Manero CentralChrono.

The Manero CentralChrono from Carl F. Bucherer is a technologically advanced chronograph that takes a slightly different approach to design. The chronographâ&#x20AC;&#x2122;s seconds and minute indicators are both center sweep hands that not only guarantee perfect legibility but also give the wearer precisely what he expects: the time of day and a chronograph, all at a glance. www.carl-f-bucherer.com

Gassan Diamonds Nieuwe Uilenburgerstraat 173-175 1011 LN Amsterdam, Holland T +31(0)20-6225333

Gassan Dam Square Rokin 1- 5 1012 KK Amsterdam, Holland T +31(0)20-6245787

www.gassan.com

Te k s t M a c h i e l K a l f F o t o ’ s Ta g H e u e r

03:20

Chronografen die de tijd meten met een precisie van 1/100, 1/1000 of zelfs 1/2000 van een seconde. Het leek onmogelijk, maar Tag Heuer laat zien dat innovatie op het gebied van micro mechanica nog steeds mogelijk is. Van de Mikrograph tot de MikrotourbillonS, de Mikrotimer 1000 en de Mikrogirder. Tag Heuer verlegt telkens weer de grenzen.

Tag Heuer brengt â&#x20AC;&#x2122;s werelds meest nauwkeurige chronografen

Innovatieve micro mechanica, maximale precisie 03:21

Innovatie zit Tag Heuer in de genen. In 1860 hield men zich bij het merk Heuer al bezig met het doorontwikkelen, en natuurlijk het produceren, van uurwerken en (zak)horloges. Stopwatches werden al snel onderdeel van het leveringsprogramma. De constructie van stopwatches laat het aflezen van de tijd echter niet toe. De (zak)chronograaf was hierop het antwoord van Heuer, dat overigens in 1985 Tag Heuer werd toen het samen verder ging met Techniques d’ Avant-Garde. De techniek die aan de basis van de zakchronograaf staat, vindt zijn oorsprong in 1887. In dit jaar patenteert Edouard Heuer het systeem van het zogenaamde ‘kantelbare rondsel’. Hierbij staat een extra rondsel rechtstreeks in contact met het basisraderwerk van het uurwerk (toen nog zakhorloges). Op het verlengde deel van de as van dit rondsel zit nog een rondsel met zeer fijne vertanding. Een start/stop mechaniek maakt het mogelijk om het wel/niet te laten ingrijpen in een centraal gelagerd rad, dat ook voorzien is van de zeer fijne vertanding. Het rondsel hoeft nu slechts een paar graden te kantelen om wel/niet met dat centrale rad in ingrijping te komen. Hierdoor kan een tijdstuk worden gemeten. Bij ‘start’ vallen de raderen in elkaar en begint de meting. Bij ‘stop’ worden de raderen uit elkaar gedreven en stopt de meting. Dit alles klinkt misschien eenvoudig, maar in principe was hiermee de (zak)chronograaf geboren. Vele doorontwikkelingen en varianten zijn hieruit voortgekomen en het systeem wordt gebruikt tot op de dag van vandaag. Het is bijvoorbeeld nog steeds te vinden in het zeer bekende Eta kaliber 7750. Innovatie Door de jaren produceert Heuer (en later Tag Heuer) telkens weer sportieve horloges, meestel met de mogelijkheid van het meten van tijdstukken als belangrijke complicatie. Daarnaast worden jarenlang enorme collecties stopwatches geleverd voor alle denkbare sporten waarbij tijdmeting een rol speelt. Samen met de legendarische dashboardklokken voor diverse takken van autosport, behoren de oude Heuer ‘klokken’ tot felbegeerde verzamelobjecten. Nu, in 2012, heeft Tag Heuer de horlogewereld volledig verbijsterd. Het merk komt met een collectie chronografen die aantonen dat innovatie op het gebied van micro mechanica nog steeds mogelijk is. Mede door de alsmaar beter wordende productiemogelijkheden ziet het merk kans om onderdelen voor horloges ‘waanzinnig’ precies te fabriceren. Daarbij moeten we niet meer denken aan 1/100mm als tolerantie, maar zelfs nog beter dan 1/1000mm als (onderling) verschil in maatvoering. De ontwikkeling van deze innovatieve uurwerken is opmerkelijk. Het is fascinerend om te zien dat (Tag) Heuer ruim een eeuw geleden als eerste kwam met de koppeling tussen een bestaand uurwerk en een tijdmeet gedeelte in een horloge. Dit totale concept werd de chronograaf genoemd. Interessant is te zien dat het merk ook de eerste is die dit concept heeft laten varen. Men kreeg in de gaten dat om preciezer te meten, ofwel de seconde in meer delen te verdelen zoals bij de chronograaf gebruikelijk was (1/5, 1/8 of 1/10 seconde), je naar een regelorgaan (balans/spiraal systeem) met een hogere frequentie moet. Bij mechanische stopwatches was dit meten al mogelijk tot op 1/100 seconde. Hierbij moet men

Mikrograph

zich goed realiseren dat de tot dan toe gebruikelijke constructies technisch, wat duurzaamheid betreft voor een dagelijks gebruik uurwerk, met bijvoorbeeld 36.000 tikken per uur (1/10 seconde of 5Hz) al behoorlijk aan het maximaal haalbare bij mechanische horloges zaten.

03:22

Doorbraak in 2005 Wilde men dus tot een nog kleinere onderverdeling van de seconde komen, bijvoorbeeld 1/100 seconde (50Hz), dan moest de frequentie van het regelorgaan omhoog tot 360.000 tikken per uur. Dat is zeker uit het oogpunt van de duurzaamheid, waarbij het probleem van de smering niet moet worden onderschat, geen verstandige beslissing. Men realiseerde zich bij Tag Heuer echter heel goed dat het gebruik van het chronograaf gedeelte op een horloge sporadisch plaatsvindt. Wie gebruikt er nu dagelijks de chronograaf van een mechanisch horloge? De gedachte die hier uit voortvloeide, is de constructie waarbij men het tijd aanduiddeel (uren, minuten en seconden) geheel afzonderde van het tijdmeet gedeelte. Er ontstonden dus ook twee afzonderlijke raderwerken. Voor het tijd aanduiddeel kon men dus gebruik blijven maken van de gebruikelijke frequentie van bijvoorbeeld 28.800 tikken per uur. (8 tikken per seconde of 4Hz). Het tijdmeet deel kreeg een eigen regelorgaan met in dit geval een frequentie van 50Hz (100 tikken per seconde of 360.000 tikken per uur). In maart 2005 presenteerde Tag Heuer het Caliber 360 met, zoals de naam al aangeeft, een tikgetal van 360.000. Bij dit kaliber was nog sprake van een aanvullend raderwerk module voor het chronograaf deel. Het nieuwe chronograafkaliber van Tag Heuer heeft daarnaast nog een groot voordeel. Bij de tot nog toe gebruikelijke chronograafconstructies werd altijd slechts één hoofd- of opwindveer toegepast. Dat had tot gevolg dat als de chronograaf werd gestart, de aandrijving altijd werd ‘afgetapt’ van deze zelfde opwindveer. Bij de nieuwe Tag Heuer constructies die hier van toepassing zijn, is er voor beide delen, dus voor zo wel het tijd aanduiddeel als het chronograafdeel, een eigen opwindveer. De chronograaf heeft echter wel een zeer beperkte gebruiksduur. De meeste activiteiten waarbij de chronograaf gebruikt wordt, duren, zo is na de nodige onderzoeken gebleken, niet langer dan maximaal drie minuten. Vandaar deze maximale gebruiksduur. Maar,…… er is nog een factor die een rol speelt. De amplitude van de zich razendsnel heen en weer bewegende balans moet zeer constant blijven om zijn nauwkeurigheid te garanderen. Bij een zo snel draaiend raderwerk zal ook de aandrijvende veer zich snel ontspannen. Een zich ontspannende veer verliest spankracht. Lees: aandrijfkracht. Verlies van aandrijfkracht heeft verlies van amplitude tot gevolg. Dat verlies mag niet te veel worden om de nauwkeurigheid van de meting niet nadelig te beïnvloeden. Bij later in dit artikel genoemde regelorgaan constructies is die constante aandrijving van nog groter belang. Mikrograph Het eerste model waarmee Tag Heuer de grenzen van de chronograaf verlegde, was de Mikrograph. Officieel de ‘Heuer Carrera Mikrograph 1/100th of a second’ genoemd. Het model maakte zijn debuut in 2011 en borduurt op fraaie wijze voort op het Heuer model Carrera dat in 1963 het levenslicht zag. De Mikrograph is sinds juni van dit jaar verkrijgbaar, al is het horloge helaas waarschijnlijk al uitverkocht. De gelimiteerde oplage

MikrotourbillonS

bedroeg slechts 150 stuks. De in bruin of antraciet uitgevoerde wijzerplaat in de 43 millimeter grote kast wordt gedomineerd door het getal 100 geheel bovenaan. De centrale secondeteller (bij chronografen en stopwat-

03:23

ches noemen we de ‘wijzers’ tellers om spraakverwarring te voorkomen) draait één keer per seconde rond. De afleesbaarheid laat zich nu raden: tot op 1/100 seconde nauwkeurig. De minutenteller zit op de ‘3’, de secondeteller op de ‘6’ en de gangreserve op de ‘12’. Met de kroon op 3 uur is het mogelijk beide opwindveren, dus zowel voor de tijdsaanduiding als de chronograaf, op te winden. De automatische opwinding zorgt echter alleen voor de opwinding van de tijdaanduiding. Met dit soort uurwerk-juwelen in huis mag het duidelijk zijn dat Tag Heuer zich extreem inspant om voor dit type uurwerken een Cosc-certificatie te krijgen. Iets wat nog niet eerder bestond. MikrotourbillonS Bij Tag Heuer gaan de creatieve geesten hand in hand met de technische afdeling. Dat moet ook wel wil je innoverend zijn en blijven. Men is gedreven en er sterk opgebrand om records te breken en de horlogewereld in positieve zin te shockeren. Tag Heuer doet dit met een tourbillon, maar een tourbillon op zich was voor het merk niet genoeg. Veel merken hebben immers een horloge met tourbillon in hun collectie opgenomen. Bij Tag Heuer wilde men ook wel een tourbillon, maar dan een met een uitzonderlijke eigenschap: de snelst bewegende ooit. Deze moest worden opgenomen in het raderwerk van het chronograaf gedeelte. Het resultaat: de MikrotourbillonS. Voor de MikrotourbillonS ontwierp Tag Heuer een uurwerk met twee tourbillons. De tourbillon in het deel voor de tijdsaanduiding heeft een gebruikelijke frequentie van 4Hz ofwel 8 tikken per seconde of 28.800 per uur. Het geheel draait één keer per minuut rond. De tourbillon van het chronograaf deel maakt 360.000 tikken per uur (100 per seconde, 50Hz). Dat maakt dat de chronograaf op 1/100 van een seconde afleesbaar wordt. Deze tourbillon draait maar liefst twaalf keer per minuut of één keer in de vijf seconden rond. Wie iets weet van de tourbillonconstructie, weet dat de zogenaamde ‘kooi’ altijd zo licht mogelijk moet zijn uitgevoerd. Om specifiek deze constructie mogelijk te maken, heeft men bij het Tag Heuer Science & Engineering department deze constructie zonder kooi uitgevoerd. Daardoor is het ook mogelijk de chronograaf precies op tijd te starten en het ‘tellen’ te stoppen zonder dat er aan het raderwerk schade wordt berokkend door het draaien daarvan abrupt te beëindigen. Mikrotimer 1000 Met een nauwkeurigheid van 1/100 van een seconde, al dan niet in combinatie met een tourbillon, waren de technici van Tag Heuer nog niet tevreden. Zij slaagden erin om voor het eerst een mechanische chronograaf te construeren en te bouwen die een tijdmeting tot op 1/1000 seconde kan weergeven: de Mikrotimer 1000. Deze revolutionaire chronograaf constructie, zonder balans/spiraal systeem, werkt met een frequentie van 500Hz. Stelt u zich dat eens voor: 1000 tikken per seconde! Dit wordt mogelijk gemaakt door een totaal nieuw systeem als regelorgaan ter vervanging van het balans/spiraal systeem. Met maar liefst

Mikrotimer 1000

3,6 miljoen ‘tikken’ per uur is dit regelorgaan 125 keer sneller dan het snelste regelorgaan bij een ooit in Zwitserland geproduceerde chronograaf. Het regelorgaan in combinatie met dit echappement lijkt sterk op het systeem dat ook wel in klokken is toegepast, alleen is de slinger nu vervangen door een

03:24

bladveer(tje). De vertanding van het laatste rad uit het raderwerk is uiteraard anders dan bij klokken en de vertanding is letterlijk toegespitst op deze constructie. Mede door de hoge frequentie is dit systeem veel minder gevoelig voor positieverschillen als gevolg van de zwaartekracht. De aandrijving (opwindveer spanning) moet echter zeer constant blijven om de regelmaat van het regelorgaan zo stabiel mogelijk te houden. Vandaar dat de maximale meettijd van de chronograaf slechts drie minuten is. Een perfect uitgebalanceerde secondeteller draait maar liefst tien keer per seconde langs de wijzerplaat. Het horloge ziet er stoer uit met zijn met titanium gecoate kast. Dit vormt een mooi contrast met wat de Engelsen ‘horns’ noemen, maar bij ons als ‘beugels’ door het leven gaan. We hebben het dan over dat gedeelte waar de rubberen band tussen bevestigd zit. Ook het uurwerk is zwart als gevolg van de behandeling met Ruthenium. Het uurwerk heeft een gewoon balans/ spiraal systeem als regelorgaan met een frequentie van 4Hz (28.800 tikken per uur). Het 53 steens automatische uurwerk heeft een gangduur van 42 uur. Met de kroon kunnen de veren voor zowel het uurwerk als het chronograafdeel met de hand worden opgewonden. Het automatische opwindsysteem is er echter alleen voor het tijd aanduidsysteem. De minutenteller is centraal opgesteld. De aflezing bij de ‘6’ is voor de verdeling in 1/10 seconden. Deze teller draait één keer per vijf seconden rond. Mikrogirder Het succes van deze technische vooruitgang smaakte naar meer. Bij Tag Heuer stelde men zich de vraag: “Als het tot op een 1/1000 seconde kan, kan het dan misschien nog sneller?” Het ‘enige’ wat men hiervoor nodig had, was een nog sneller werkend regelorgaan. In het voorjaar van 2012 kwam men er al mee in het nieuws: Het was gelukt! De geboorte van de Mikrogirder werd aangekondigd. Wie de Mikrogirder voor het eerst aanschouwt, ontdekt in eerste instantie de ‘eenvoud’. Op de locatie tussen de beugels, dus bij de ‘12’ zit de kroon. Links daarvan, net als bij stopwatches, de start/stop knop. De knop rechts van de kroon is de reset knop. De tijdaanduiding gebeurt met eenvoudige gepolijste uren- en minutenwijzer. Het tijd aanduiding deel van het horloge heeft het bekende balans/ spiraal systeem met een frequentie van 4Hz (28.800 tikken per uur). Het uurwerk is automatisch. Handopwinding is mogelijk. De veer van de chronograaf moet altijd met de hand, dus met de kroon, worden opgewonden. De gangreserve voor het uurwerk: 42 uur. Voor de chronograaf: 3 minuten! Het unieke, razendsnel werkende regelorgaan van de chronograaf is zichtbaar door een rechthoekige opening in de wijzerplaat. De frequentie is maar liefst 1.000Hz. Per uur komt dat neer op 7.200.000 ‘tikken’. Met het menselijke oog is dit proces allang niet meer te volgen. 2.000 ‘tikken’ per seconde!. De wijzerplaat is dan ook afleesbaar tot op 0,002 precies. In sommige documentatie spreekt men liever van 5/10.000 seconde. Een verkoopsucces zal dit stukje techniek niet worden, maar een duidelijk statement maakt Tag Heuer hiermee wel. Met de vier nieuwe chronografen

Mikrogirder

laat het merk de (horloge)wereld weten dat het nog steeds zeer innovatief is. Daar zal niemand nog aan twijfelen!

03:25

03:26

HORLOGES & IMAGO

Te k s t X a n d r a B o e r s m a F o t o ’ s T i s s o t

Horloges en de wielersport

TISSOT Tijdwaarnemer bij het WK Wielrennen Meer nog dan de horloges zelf is het in veel gevallen het marketingbeleid van een horlogemerk dat het imago ervan bepaalt. Maar waar het ene merk zich graag associeert met sportieve activiteiten, kiezen andere merken liever voor culturele evenementen of sluiten ze een beroemdheid in de armen om hun imago te helpen vormen. Dit keer: Tissot en wielrennen.

De Olympische Spelen mogen dan pas net voorbij zijn, voor de wielrenners is alweer een groot evenement van start gegaan: het Wereldkampioenschap Wielrennen in het Limburgse Valkenburg. Van 15 tot en met 23 september strijden ‘s werelds beste wielrenners met elkaar om de snelste tijd. Zowel wegwedstrijden als tijdritten en ploegentijdritten staan op het programma voor dames, heren en junioren. Tijdens deze belangrijke dagen wordt de nieuwe wereldkampioen aangewezen. Wie hier mede verantwoordelijk voor is, is Tissot. Het Zwitserse merk verzorgt namelijk de officiële tijdwaarneming. Een vreemde ontwikkeling is dit zeker niet. Tissot is immers een merk waarvan de verbintenis tot sport inmiddels als een heuse traditie gezien kan worden. Na het verzorgen van de tijdwaarneming bij onder andere verschillende basketbal, Australian football en Moto GP wedstrijden en de wereldkampioenschappen schermen en ijshockey is het nu de beurt aan het 79ste WK Wielrennen. “Wij zijn trots om de officiële tijdwaarnemer van een prestigieus evenement als dit te zijn”, vertelt François Thiébaud, President van Tissot. “Het organiseren van essentiële service en het verzekeren van het spoedige verloop van deze belangrijke races geeft onze klanten en partners in de regio een bijkomende reden om trots te zijn op hun verbintenis met Tissot.”

worden tijdens tal van wedstrijden, zoals de Wereldkampioenschappen Mountainbike en Veldrijden, Baanwielrennen en BMX. “Tissot hanteert de hoogste internationale normen op het gebied van tijdwaarneming en wij delen dezelfde waarden: precisie en perfectie”, zegt UCI-President Pat McQuaid. “Het is een uitstekende match waarbij wij elkaar aanvullen.” Tissot zorgt dan ook niet alleen voor de tijdwaarneming. Om het voor de toeschouwers nog een stukje spannender te maken, geeft het daarnaast real time informatie, statistieken en resultaten tijdens de wedstrijden. Het is een teken van een langdurige toewijding tot de wielersport, aldus het Zwitserse merk.

Hightech

T-Touch Expert

Langdurige samenwerking En trots mogen ze zeker zijn, want de werkzaamheden van de Zwitserse producent blijven niet alleen beperkt tot het aankomende WK in Valkenburg. Tissot is sinds 1995 verbonden aan de International Cycling Union UCI en heeft met trots aangekondigd het partnerschap te verlengen tot 2016. Dit betekent dat hun ultieme tijdwaarneming in de toekomst toegepast zal

Een horloge dat wat Tissot betreft ideaal is voor de wielrenner, of iedere andere outdoor avonturier, is de T-Touch Expert. Het titanium horloge biedt namelijk zestien functies, die geactiveerd worden door de kroon in te drukken en dan het glas aan te raken. Zo heeft de eigenaar van een T-Touch Expert onder andere toegang tot een hoogteverschil meter, een chronograaf, twee alarmsystemen, een thermometer en een barometer. Het horloge is uitgerust met een Swiss made quartz uurwerk met batterij spanning indicator (EOL) en is waterbestendig tot honderd meter. Het horloge is daarnaast beschermd met krasbestendig en ontspiegeld saffierglas. Ideaal voor elke sporter dus, op jacht naar een wereldrecord of niet.

03:27

Exploring the oceans since 1950

Galileo Een horloge is een persoonlijk kunstwerkje. Dat is de filosofie van de Belgische horlogemaker Ronald Steffen en die zien we onder meer terug in dit model uit de Galileo-serie. Het automatische horloge valt vooral op door de diepe wijzerplaat met het voor deze serie kenmerkende colosseum-design. Dit wordt gecombineerd met een verwisselbare bezel, een kalfsleren band en een automatisch uurwerk. (€ 1.950,-)

The Chinese Timekeeper Veel horlogemerken richten zich met hun collecties op dit moment op de sterk groeiende Chinese markt. Maar ook in China zelf is men in staat om kwalitatief hoogwaardige horloges te maken. Sinds kort is het merk The Chinese Timekeeper hier verkrijgbaar. Het Amsterdamse Ace Jewelers heeft als eerste Europese juwelier besloten om het merk op te nemen. De verwijzingen naar de Chinese cultuur zijn onder meer het Chinese teken op 10 uur en het logo op 12 uur. In dit model is het groen van de jade voor de uurmarkeringen bovendien een eyecatcher. Dit stalen horloge met PVD-coating is uitgerust met een automatisch uurwerk van de Hangzhou Watch Company. (€ 2.689,08)

Model 1521. Het klassieke 500 meter duikhorloge met de typerende SQUALE Von Büren kast. Een duikhorloge in de meest pure vorm. Mechanisch uurwerk. Prijs: €689,-

03:28

official dealer Amsterdam Watch Company Reestraat 3 – 020 3892789 www.awco.nl – info@awco.nl

BONGERD 11 6411 JL HEERLEN TEL. 045-5712440 INFO@VAESSEN.NL

ALT1-WT In 2010 ontwierp Bremont de C17 Globemaster als worldtimer voor militaire doeleinden. Het Britse merk heeft dit horloge nu voor de civiele markt aangepast met als resultaat de ALT1-WT. Deze chronograaf kan tegen een stootje. De stalen kast heeft een hardheid van 2.000 Vickers. Ter vergelijking: een doorsnee stalen kast heeft een hardheid van ongeveer 300 Vickers. Dit horloge is verkrijgbaar met een zwarte, witte of blauwe wijzerplaat. Als uurwerk doet het chronometer-gecertificeerde kaliber BE-54AE dienst, dat zichtbaar is door de saffierglazen achterzijde van de kast. (€ 4.795,-)

Downhill GT De Aspen One collectie is onlangs uitgebreid met een sportieve uitvoering met de naam Downhill GT. Dit horloge combineert een kast van 18 karaats goud en titanium met een gouden binnenkast. Het gewicht is hiermee de helft minder dan van de volledig gouden versie. Het horloge bevat een automatisch chronograafuurwerk van Eta (2894-2) en biedt daarnaast een kompas. Zoals dat geldt voor alle uitvoeringen van de Aspen One kan de eigenaar van dit exemplaar zijn naam zien staan op een monument op de top van de Aspen Mountains. (€ 19.900,-)

Telemeter Chronograph Ter gelegenheid van het 180-jarig bestaan lanceert Longines dit jaar verschillende bijzondere modellen. Dit keer brengt het de Telemeter Chronograph, waarmee het Zwitserse merk de Heritage-lijn verder uitbreidt. Vooral de telemeterschaal springt in het oog op de wijzerplaat, die is geïnspireerd op een chronograaf uit 1933. De telemeter werd in 1852 geïntroduceerd om de afstand die geluid aflegt te meten. Longines heeft dit nieuwe model uitgerust met het automatische kaliber L688 met column-wheel chronograaf. De chronograaf is bovendien uitgevoerd met een datumaanduiding en kleine seconde. (€ 2.250,-)

03:30

Turbine XL, A1050/1 DoubLe roTor TechnoLogy

www.perreLeT.com

Harry Tromp Juwelier, amSTerDam +31 (0)20 625 76 56 • House of Pertijs, BreDa +31 (0)76 514 14 16 • AlexAnder juwelier, leidsCHendAM +31 (0)70 317 84 19 • jos nAebers Juwelier, maaSTriCHT +31 (0)43 326 13 26 • juwelier niCo HeijkooP, ZeiST +31 (0)30 692 54 54 • juwelier PostMA, ZierikZee +31 (0)111 41 24 43 • info benelux: bAtAvier trAding, +31 (0)6 531 525 88 • bataviertrading@gmail.com

Jonnie heeft zijn Panerai Luminor Regatta gepersonaliseerd met een Harley Davidson â&#x20AC;&#x2DC;knoopâ&#x20AC;&#x2122; 03:32

Te k s t M e l i n d a B r a a k s m a F o t o ’ s M a r i o H o o g l a n d e r

3-sterren chef Jonnie Boer

“Kwaliteit kent geen compromissen” Om zijn pols een Panerai OP6640 Luminor Regatta flyback chronograaf. Wat die flyback technisch allemaal kan, vindt Jonnie Boer niet zo belangrijk, maar dat hij ‘m mooi vindt is wel duidelijk: de horlogekast vertoont de sporen van dagelijks gebruik in keuken, tuin en restaurant en de rubberen band moet nodig vervangen worden. “Ik doe er alles mee, skeeleren, duiken, de groentekas in; eigenlijk gaat hij nooit af. Maar daar is hij toch voor? Moet ik ‘m dan in het kistje laten liggen?”

03:33

De Zwolse chef-kok Jonnie Boer behoeft geen introductie.

gekocht van het merk Suunto. Deze Panerai Luminor heb

Bijna wekelijks staan zijn culinaire belevenissen en prestaties

ik zes jaar geleden van Thérèse gekregen voor ons 10-jarig

in de internationale kranten en tijdschriften. Jonnie Boer is

huwelijk. We waren op Schiphol en daar sleepte ze me mee

de enige chef-kok in Nederland die maar liefst vijf Michelin-

naar Gassan. Ik dacht, heb je nou nog niet genoeg juwelen,

sterren in zijn bezit heeft: drie voor restaurant De Librije en

laten we naar de gate gaan. Maar toen kwam de verkoper

twee voor Librije’s Zusje, dat zich bevindt in de oude vrou-

met een kistje naar ons toe waarin drie horloges lagen. Het

wengevangenis van Zwolle. Hier zijn sinds 2008 ook Librije’s

was een complete verrassing. Ik koos degene die ik echt

Hotel en kook- en wijnschool Librije’s Atelier gevestigd. Pas-

het mooist vond, natuurlijk was het ook meteen de duurste,

sie voor de natuur, hoge kwaliteit en puur vakmanschap zijn

haha! Maar ik geniet er elke dag van. Ik vind het echt moei-

Jonnie’s drijfveren. Zijn keuken werkt als een geolied uur-

lijk om ‘m weg te brengen voor een onderhoudsbeurt!”

werk, de vergelijking met horloges is dan ook snel gemaakt. Jonnie’s uurwerk Jonnie’s horloge

“In de keuken werken 16 koks, dat team draait als een

“Tot mijn dertigste droeg ik nooit een horloge. Ik kon geen

geoliede machine. Zij zijn stuk voor stuk radertjes in het

bandjes of sieraden aan mijn lijf verdragen. Toen kreeg ik

uurwerk dat De Librije heet. Het enige verschil met een uur-

van een souschef een nep-Tag Heuer cadeau die hij in China

werk is, dat als daarin een onderdeeltje uitvalt, het uurwerk

had gekocht. Die deed het totdat ik ermee ging duiken. Het

stil komt te liggen. In de keuken is er altijd iemand die het

gekke was, dat toen ik dat horloge niet meer had, ik het

oppakt als er iemand niet is of wanneer iets tegenzit.”

opeens miste. Daarna heb ik zelf een aantal duikautomaten Jonnie’s complicaties “Als je me vraagt wat het gecompliceerdste gerecht is wat ik hier maak, dan moet ik je teleurstellen: ik ben niet zo van de ‘moeilijke’. Ik houd niet van dat gedomino op je bord. Aan de andere kant heb ik wel een groentekas met zes- of zevenhonderd verschillende plantjes en heb ik twintig vaten waarin ik zelf sappen fermenteer. Dat is behoorlijk gecompliceerd. Wat wel voor complicaties zorgt, is dat eeuwige geld. Voor een bedrijf met dit kwaliteits- en gastvrijheidsniveau is altijd geld nodig, en de banken geloven niet in de horeca. Maar wat zou de wereld zijn zonder restaurants? Ik zie veel restaurateurs die door banken worden weggestuurd. Wij hebben mazzel gehad, uiteindelijk geloofde een bank in ons Librije’s Hotel. Maar daarom begrijp ik wel heel goed dat collega’s hun toevlucht nemen tot kortingsacties, zoals Groupon-kortingen. Het is crisis en je wilt mensen in je restaurant. Alleen hoop ik dat ze geen concessies doen aan de kwaliteit, want dat is funest voor ons vak. Kwaliteit kent geen compromissen.” Jonnie’s gangreserve “Ik slaap weinig, zo’n 5 uur per nacht. Ik sta om zeven uur op om wat te sporten en vaak ontbijt ik om half negen met de jongens in de keuken. Dan verdwijn ik naar de kas of ik ga kruiden plukken. In het najaar ga ik het bos of het veld in, om zaden te verzamelen. Dat geeft me enorm veel inspiratie. En dan de keuken in; we serveren lunch en diner in onze restaurants. Rond twee uur ’s nachts rol ik mijn bed weer in. Maar zondags is helemaal voor onze kinderen Jimmie en

03:34

Villeret Collection

Quanti猫me Complet Demi-Savonnette Complete calendar, half-hunter Patented under-lug correctors Secured calendar and moon-phases mechanism Ref. 6664-3642-55B

www.blancpain.com AMSTERDAM DIAMOND CENTER - Amsterdam - Tel. +31 20 624 57 87 GASSAN SCHIPHOL WATCHES & JEWELRY - Lounge 3 - Amsterdam Airport Schiphol - Tel. +31 20 405 99 20 STELTMAN WATCHES - Den Haag - Tel. +31 70 365 94 33 路 TOURBILLON BOUTIQUE - Amsterdam - Tel. + 31 20 675 73 48 COLMAN - Antwerpen - Tel: +32 3 231 11 11 路 GINOTTI - Antwerpen - Tel: +32 3 231 56 92 HALL OF TIME - Brussel - Tel: +32 2 539 34 50 路 VANHOUTTEGHEM - Gent - Tel: +32 9 225 50 45

Isabelle. En maandag is De Librije ook dicht, hoewel we dan vaak in Librije’s Hotel zaken moeten regelen. Het is druk, maar je went eraan…” Jonnie’s onderhoudsbeurt “Ik sport elke ochtend voor ik aan het werk ga. Ik skeeler graag, maar ik houd ook erg van ruige sporten: skiën, waterskiën. Of ik rijd in een van mijn twee Porsches of op een van mijn Harley’s. Ik heb geen verzameling horloges, maar ik begrijp de mensen wel die er een hebben. Ik heb dat met mijn Porsches, daar zit ik graag gewoon wat naar te kijken. In de zomer gaan we drie weken op vakantie. De Librije gaat dan dicht. Onze vakantie is altijd een combinatie van dingen doen en ontspanning. Daarom proberen we altijd af te sluiten met een weekje in een wellness resort, zoals dat van Six Senses.” Jonnie’s flyback “De helft van de koks in mijn keuken zijn reizigers. Ze blijven niet langer dan een jaar, anderhalf. Ik ben zelf heel honkvast qua huis en werk, maar ik reis wel heel graag. Dan vragen ze me om een dag te komen koken op Curaçao, dat combineren we dan met een vakantie, waarbij we ook een week naar Panama gaan. Indianen ontmoeten, walvissen zien, die natuur daar is geweldig. Maar ik ben altijd weer blij als ik terug vlieg.”

paling en wat tomaten in blokjes, wat basilicum en bejaarde

“In de keuken gaat alles op gevoel, ik zet nergens een timer voor”

boerenkaas erdoor… Dat is echt smullen!” Jonnie’s erfgoed “Ik ben als pionier begonnen. Tegenwoordig zie je elke dag een kookprogramma op tv en zijn er tal van culinaire tijdschriften. Toen ik begon was dat anders, ik wilde alleen

Jonnie’s chronograaf

met regionale producten koken en ook als je maar één tafel

“In de keuken gaat alles op gevoel, ik zet nergens een timer

bezet had moest je toch doorgaan. Ik wil anderen inspireren

voor. De enige keer dat ik op mijn horloge kijk, is halverwege

om ook door te zetten als ze een visie hebben. Daarom leg

de avond of het niet eens tijd is voor een goed glas wijn. Ik

ik mijn verhaal vast in boeken, daarin kan ik mijn hele filo-

houd sowieso niet van dwang. Op een afspraak zorg ik dat

sofie kwijt. Ze heten niet voor niets Puur, Puurder en Puurst.

ik altijd op tijd ben, natuurlijk, je laat iemand niet wachten.

Als je ze alle drie gelezen hebt, weet je precies wat we hier

Daar heb ik dan mijn horloge voor. Maar in de keuken heb

doen.”

ik zestien man die de kook- en bereidingstijden ook in de gaten houden, zij zijn mijn stopwatch.”

Jonnie’s kers op de taart “Ooit zou ik nog wel eens zo’n sportieve Tag Heuer willen

Jonnie’s split-second

hebben als waar het ooit mee begonnen is, maar dan een

“Het snelste gerecht dat ik ooit maakte, was een gerecht

echte, waarmee ik kan waterskiën en wintersporten. Mis-

waarmee ik Thérèse probeerde te verleiden. En het is gelukt,

schien volgend jaar als we ons 20-jarig jubileum vieren als

haha! Spaghetti met gerookte paling. Je snijdt gerookte

eigenaar van De Librije?”

03:36

T WO HEarTS. rEaL prECiSiON.

DUOMèTrE à QUaNTièME LUNairE. Jaeger-LeCoultre Kaliber 381. Het Dual-Wing concept vormt een revolutionaire ontwikkeling en biedt twee autonome mechanismen die zijn verbonden via een gemeenschappelijk regelorgaan. Dankzij de gepatenteerde “jumping stop second” functie behoudt het horloge een nauwkeurigheid van 1/6e seconde.

YOU DESErvE a rEaL WaTCH.

Jaeger-LeCoultre in samenwerking met UNESCO om de bekendheid en bescherming van het ‘Marine World Heritage’ te verhogen. www.jaeger-lecoultre.com

Model 8908 heeft net als het oorspronkelijke model een armband van gouddraad

Te k s t E l z e m a r i e K a r s d o r p F o t o â&#x20AC;&#x2122;s B r e g u e t

Een combinatie van techniek en esthetiek

De erfenis van de Reine de Naples

03:38

Precies tweehonderd jaar geleden gaf de koningin van Napels opdracht aan Abraham-Louis Breguet om een horloge voor haar te ontwerpen. Het moest een polshorloge worden en in een tijdperk waarin zakhorloges de norm waren, was model 2639 het eerste polshorloge dat ooit werd gemaakt. Tien jaar geleden lanceerde Breguet als eerbetoon aan dit horloge de Reine de Naples collectie. Bij dit dubbele jubileum staat Breguet dit jaar uitgebreid stil. Het mechanische horloge wordt tegenwoordig vooral door mannen

Als eerbetoon aan het horloge dat Caroline Murat tweehonderd

gewaardeerd, maar tweehonderd jaar geleden was een vrouw ver-

jaar geleden door het merk liet maken, presenteerde Breguet in

antwoordelijk voor de ‘uitvinding’ van het eerste polshorloge. Op 8

2002 de Reine de Naples lijn. Hierbij baseerden de ontwerpers zich

juni 1810, een tijdperk waarin mannen hun horloge als zakhorloge

op de gegevens uit de archieven van Breguet. Caroline Murat zou

droegen, gaf Caroline Murat (1782 – 1839) Abraham-Louis Breguet

ongetwijfeld te spreken zijn geweest over de Reine de Naples. Het

opdracht om een repeater horloge voor haar te ontwerpen dat aan

model combineert de zachte, elegante welvingen van een ovalen

een armband kon worden gedragen. De zus van Napoleon en de

kast met mechanische complicaties zoals maanfasen. Kenmerken

koningin van Napels had een passie voor artistieke, mechanische

als de kroon op 4 uur en de kenmerkende kastaanzet hebben van

creaties. Ze kocht haar eerste Breguet in 1805 en, zoals blijkt uit

dit horloge een icoon binnen de collectie van Breguet gemaakt.

de archieven van de beroemde horlogemaker, schafte ze bij hem 34 klokken en horloges aan in de periode tot 1814. Het polshorloge van Caroline Murat staat in de boeken als ‘oblong repeater for bracelet’ en kostte destijds 5.000 Franse franc, al besloot Breguet op de uiteindelijke factuur 200 francs van de rekening af te trekken. Kenmerkend zijn de kwartierenrepetitie, de thermometerfunctie en de ovalen (oblong) kast. Het horloge (model 2639) was gereed op 21 december 1812 en was daarmee vrijwel zeker het eerste polshorloge. Het polshorloge werd in eerste instantie door dames gedragen, maar vanaf het begin van de twintigste eeuw gingen ook de heren overstag. Vooral sporters, automobilisten en luchtvaartpioniers zagen het nut van een polshorloge in. Eerbetoon Waar het horloge van de koningin van Naples zich vandaag de dag bevindt en of het überhaupt nog bestaat, is onbekend. Wel heeft een merk een goed beeld van hoe het horloge eruit moet hebben gezien. De originele schetsen ontbreken weliswaar, maar toen de dochter van Caroline Murat het in 1849 voor onderhoud aanbood, werd het horloge tot in detail beschreven. In 1855 werd het ter reparatie aangeboden. Het was de laatste keer dat Breguet het horloge onder ogen kreeg.

De reis van de Reine de Naples Breguet brengt dit jaar een bijzondere expositie ter gelegenheid van de 200ste verjaardag van het polshorloge. Tegelijkertijd staat het merk

De excentrische wijzerplaat, zoals in HET model 8918, is typerend voor de horloges in de Reine de Naples collectie

stil bij het 10-jarig bestaan van de Reine de Naples damescollectie. De reizende expositie ging begin dit jaar van start in Genève en reisde vervolgens door Azië en de Verenigde Staten. Binnenkort keert de expositie terug naar Europa. Van 22 oktober tot 22 november zijn de bijzondere horloges nog te zien in het Musée Breguet aan de Place Vendôme in Parijs. In september viert Breguet het 200-jarig bestaan van het polshorloge met een wereldwijd evenement op het Italiaanse eiland Capri.

03:39

Te k s t F r a n k G e e l e n

Eeuwen geleden lieten de kerkklokken ons weten hoe laat het was en de tijd in New York of Hong Kong interesseerde niemand. Tegenwoordig hebben vliegtuig, telefoon en internet d e w e re l d e e n s t u k k l e i n e r gemaakt. In de tussenliggende periode heeft de worldtimer zijn opwachting gemaakt. Dankzij deze bijzondere ‘complicatie’ zien we in een oogopslag de tijd over de hele wereld.

De historie van de worldtimer

03:40

IN 24 uur DE WERELD ROND

De Heure Universelles van Patek Philippe (1937) geeft de tijd aan in 28 landen, regio’s en steden over de hele wereld. (Foto Patek Philippe)

achttiende eeuw. De tijd wordt nog plaatselijk bepaald aan de hand van de stand van de zon. Ga je een stuk naar het westen of het oosten dan verandert de lokale tijd. Maar

Foto Patek Philippe

Terug naar het verleden, terug naar het eind van de

aan het begin van de negentiende eeuw ontstaat door de industriële revolutie en de komst van treinen de behoefte om hier verandering in aan te brengen. Om duidelijkheid te krijgen over de aankomst- en vertrektijden van treinen is een standaardtijd noodzakelijk. Standaardtijd Vanaf november 1840 wordt in Groot-Brittannië een standaardtijd ingevoerd als gevolg van de industriële revolutie en de toename van treinreizen. Omdat het complicatie. Het basisprincipe is een ring met steden in

de tijdsverschillen, gebaseerd op tijdmeting door middel

de 24 tijdzones rondom de wereld en een ring waarop 24

van de stand van de zon, relatief gering. In een veel groter

uren worden aangeduid. De uren tussen 6 uur ‘s avonds en

land als de Verenigde Staten levert het invoeren van een

6 uur ‘s ochtends worden met witte cijfers op een zwarte

standaardtijd meer problemen op. Toch wordt ook in

achtergrond weergegeven. De uren tussen 6 uur ‘s ochtends

Amerika geprobeerd tot een standaardtijd te komen. In 1880

en 6 uur ‘s avonds zijn afgebeeld met zwarte cijfers op

worden echter door de spoorwegen zo’n vijftig verschillende

een witte achtergrond. Deze 24-uren ring draait eenmaal

‘standaardtijden’ bijgehouden, wat zowel bij reizigers als de

per etmaal rond en loopt langs de 24 tijdzones. Met een

spoorwegen zelf tot verwarring leidt.

worldtimer zien we dus altijd hoe laat het in alle tijdzones

Tijdens de International Meridian Conference in Washington

van de wereld is en of het dag of nacht is. In een enkele

worden in oktober 1884 afspraken gemaakt over de indeling

oogopslag, 24 uur per dag.

van tijdzones. Hierbij wordt uitgegaan van één meridiaan die de nullijn vormt; de meridiaan van Greenwich. Vanaf deze meridiaan (een fictieve lijn die van pool naar pool loopt) wordt de wereld in 24 tijdzones van een uur verdeeld. Richting het westen wordt er per tijdzone een uur van de Greenwich Mean Time afgetrokken. Richting het oosten komt er een uur bij (in Nederland GMT+1). Sommige landen wijken een kwartier of een half uur af van de 24 tijdzones, waarmee het totaal aantal tijdzones op veertig komt. Louis Cottier De in 1884 vastgestelde indeling van tijdzones en de snelle toename van reizen over de hele wereld vergroten de behoefte aan horloges en klokken die deze tijdzones kunnen aangeven. Na verschillende horloges en klokken die de tijd in enkele tijdzones kunnen weergeven, is het Patek Philippe dat in de jaren dertig van de vorige eeuw de eerste worldtimer uitbrengt. Deze worldtimer werd ontwikkeld door de Italiaan Louis Cottier, op basis van wiens vinding overigens ook soortgelijke uurwerken werden gemaakt door onder andere Vacheron Constantin. De door Cottier ontwikkelde worldtimer laat de tijd in alle 24 tijdzones ter wereld zien. Een makkelijke en erg nuttige

Foto Girard-Perregaux

Verenigd Koninkrijk nog een betrekkelijk klein land is, zijn

SPECIAL: WORLDTIMERS

Worldtimers

Wereldwijde tijden

We stappen op het vliegtuig om de halve wereld rond te reizen. Het internet stelt ons in staat om te communiceren met mensen op andere continenten. Kortom, de wereld is steeds kleiner geworden en we doorkruisen de tijdzones alsof het normaal is. Een worldtimer bewijst anno 2012 dus meer dan ooit zijn nut. In deze special daarom 19 horloges die over de hele wereld altijd de juiste tijd aangeven, van Pago Pago tot Parijs en van Rio tot Tokyo.

Breitling Transocean Chronograph Unitime Breitling lanceerde dit jaar een nieuwe world time chronograaf, die is uitgerust met een volledig in eigen huis ontwikkeld en geproduceerd nieuw uurwerkkaliber. Dankzij een dubbele disk (de 24-uurs disk en de 24 tijdzones) toont de Transocean Chronograph Unitime de tijd in alle 24 tijdzones. Een gepatenteerd mechanisme stelt de drager in staat om bij het veranderen van tijdzone alle indicaties aan te passen door simpelweg de kroon te draaien. De urenwijzer, de stedenring, 24-uursring en de datum worden tegelijkertijd aangepast terwijl de minuten- en de secondewijzer gewoon doordraaien en ook de chronograaf wordt niet verstoord. De naam van dit horloge is een verwijzing naar de Unitime, een worldtimer uit de jaren vijftig en zestig en vandaag de dag een gewild collectors item. Het uurwerk dat de basis vormt van de Transocean Chronograph Unitime is het automatische Breitling-kaliber 05, dat officieel chronometer-gecertificeerd is. De worldtimer is verkrijgbaar in staal en rosĂŠgoud met een stedenring in verschillende talen. (Vanaf â&#x201A;Ź 9.350,-)

03:42

SPECIAL: WORLDTIMERS

Patek Philippe World Time Watch 5131 Zo’n driekwart eeuw geleden bracht Patek Philippe zijn eerste worldtimer uit. Het merk heeft dus een naam hoog te houden en dat doet het ook met deze World Time Watch 5131. Het heeft een permanente display van de tijd in alle 24 tijdzones en is verbazingwekkend snel in te stellen op een andere tijdzone. Met behulp van de kroon kan de tijd worden ingesteld in combinatie met de 24-uurs ring zodat het verschil duidelijk is tussen 4 uur ’s nachts en 4 uur ’s middags. Met behulp van de drukknop op 10 uur kan simpel tussen de tijdzones worden geswitcht. Elke keer dat de knop wordt ingedrukt, gaat de urenwijzer een uur vooruit terwijl de stedenring en de 24 uurs ring een uur tegen de klok in draaien. Het mechanisme dat dit mogelijk maakt, werd door Louis Cottier begin jaren dertig bedacht en in 1999 door Patek Philippe verder verbeterd in het ultraplatte kaliber 240 HU (HU staat voor Heure Universelle). Centraal op de wijzerplaat heeft Patek Philippe een klein kunstwerkje vervaardigd van de wereld in cloissoné email. Hierbij worden de contouren van de continenten gevormd door gouden randjes die worden ingevuld met email. Dit is een complex proces en hierdoor wordt elk jaar slechts een klein aantal exemplaren van de World Time Watch 5131 gemaakt. (Ongeveer € 115.000,-)

03:43

SPECIAL: WORLDTIMERS

Breguet Classique 5717 Hora Mundi De Classique collectie van Breguet staat symbool voor de traditionele waarden van het merk. Dat geldt ook voor de Classique 5717 Hora Mundi die vorig jaar werd gepresenteerd. De designers en horlogemakers van Breguet hadden er drie jaar voor nodig om dit horloge te realiseren, maar toen kon het merk wel het eerste mechanische horloge met ‘instant-jump timezone display’ op zijn naam schrijven. Deze functie maakt het de reiziger makkelijk om in twee tijdzones de tijd te tonen door twee steden te selecteren. Met een druk op de knop op 8 uur wisselt de tijdsaanduiding en worden tegelijkertijd de dag/nacht aanduiding en de datum aangepast. Opvallend is eveneens de datumaanduiding, die drie opeenvolgende data toont, waarbij de juiste datum wordt omcirkeld door een onder de wijzerplaat verborgen retrograde wijzer. Het uurwerk dat van dit alles de basis vormt, is het kaliber 5717, waarvoor vier patenten werden aangevraagd. Het horloge is verkrijgbaar in roségoud en platina en de wijzerplaat is in drie versies beschikbaar. Elk toont een ander deel van de wereld: de Amerika’s, Europa en Afrika of Azië en Oceanië. (Vanaf € 66.500,-)

03:44

SPECIAL: WORLDTIMERS

Arnold & Son Hornet World Timer Skeleton De Hornet World Timer Skeleton telt niet minder dan zes centrale wijzers waarmee dit model van Arnold & Son de tijd weergeeft in drie tijdzones. De twee puntige gouden wijzers geven de tijd weer in de 24 tijdzones in de buitenste ring terwijl de wijzer met het zonnetje de tijdzones daar tussenin kan aanduiden op kwartieren en halve uren, een handig hulpmiddel in de zeldzame delen van de wereld die afwijken van de 24 tijdzones. Ook is het mogelijk om de solar time op elke mogelijke locatie weer te geven. De kortste wijzer toont de ‘equation of time’, ofwel het verschil tussen de zonnetijd en de ‘uurwerktijd’. Een grote datumaanduiding en een centrale maanddisplay maken de geskeletteerde wijzerplaat van de Hornet World Timer Skeleton compleet. Het uurwerk dat dit alles mogelijk maakt, mag wat Arnold & Son best gezien worden. Het is het automatische kaliber A1766. De stalen kast is voorzien van een zwarte alligatorleren band. (€ 21.900,-)

Andersen Geneve Communication 750

De Deense horlogemaker Svend Andersen (1942) ontwierp in zijn carrière al een groot aantal worldtimers waaronder de Communication 24 (1985) en ’s werelds platste worldtimer Mundus. De Communication 750 is de nieuwste worldtimer van zijn hand en alweer zijn twaalfde creatie met deze complicatie De centrale blauwgouden wijzerplaat draait gedurende 24 uur om zijn as en toont de 24 tijdzones in dertig steden op vijf continenten. De naam Communication 750 is een verwijzing naar het continent Rodinia, deze grote landmassa brak 750 miljoen jaar geleden uiteen waarna de verschillende continenten werden gevormd. Het automatische uurwerk is het kaliber TechnoTime met een gangreserve van 120 uur. De wereldtijden complicatie is de module AG 600. (Ongeveer € 40.000,-) 03:45

SPECIAL: WORLDTIMERS

Vogard Datezoner Pilot Toen Michael Vogt in 2003 zijn eigen horlogemerk startte, had hij een duidelijke ambitie: de nummer 1 worden in horloges voor reizigers. Negen jaar later is zijn design nog altijd het enige horloge waarbij tussen tijdzones kan worden geswitcht door simpelweg de bezel te draaien. De bezel maakt in de horloges van Vogard deel uit van het uurwerk; door het hendeltje op te tillen kan de bezel in beide richtingen worden gedraaid waarbij meteen ook de urenwijzer meedraait. De tijdzone naar keuze is die op 12 uur. Afhankelijk van het model biedt de bezel een overzicht van 24 of 36 tijdzones. Een van de meest recente modellen in de collectie van Vogard is deze Datezoner Pilot. In dit model wordt niet alleen de tijdzone, maar ook de datum aangepast door de bezel te draaien, zowel vooruit als achteruit. Deze gepatenteerde vinding werd ontwikkeld in samenwerking met horlogemaker Andreas Strehler. Het automatische uurwerk Datezoner 01 is bovendien een chronograaf. De bezel is gegraveerd met de UTC en IATA codes waarbij de buitenste ring wordt gebruikt van maart tot oktober en de binnenste ring van november tot februari zodat het horloge zowel de zomerals de wintertijd kan aangeven. (Prijs op aanvraag)

Nomos Glashütte Zürich Weltzeit Er zijn plaatsen op de wereld waar de tijdslijn zo loopt dat je met een enkele stap van vandaag naar morgen kan lopen. En soms besluit een regering de tijdzones een stukje op te schuiven, zoals onlangs gebeurde in de eilandengroep Samoa. Hier werd op 29 december 2011 besloten om van het oosten van de datumgrens naar het westen over te stappen en zo aansluiting te vinden bij Australië en Nieuw-Zeeland. Ook Nomos Glashütte verlegt daarom zijn grenzen. In de nieuwe Zürich Weltzeit zien we nu op GMT-11 de tijd in Pago Pago in plaats van Apia, Samoa. Ook de veranderingen in Russische tijdzones zijn doorgevoerd en dus verschijnt dit horloge voortaan met een nieuwe wijzerplaat. Hierop is overigens ook een decentrale seconde aanduiding te vinden. In de stalen kast is het automatische manufactuur kaliber 3 (Xi) gehuisvest. (€ 3.880,-)