18
Koning Boudewijnstichting zet verder in op het Zweedse Tubbe-model In 2015 trok voor het eerst een delegatie van Belgische medewerkers uit woonzorgcentra en experts op vlak van ouderenzorg naar het Tubberödshus, een alternatief woonzorgcentrum in Zweden, op uitnodiging van de Koning Boudewijnstichting. Daaruit volgenden uiteindelijk zes Belgische pilootprojecten die dit voorjaar geëvalueerd werden. En de resultaten mogen er zijn.
Een huis
waar het goed wonen en
oonzorgcentra staan voor een gigantische uitdaging: hun bewoners de nodige zorg bieden in een omgeving die voor zowel de medewerkers als de bewoners optimaal is. In de media wordt al te vaak een erg negatief beeld geschetst van de ouderenzorg: zware en lastige werkvoorwaarden, een enorme tijdsdruk die de vele uit te voeren taken haast onmogelijk maakt, te weinig ruimte voor kwalitatieve tijd met de bewoners … Precies daar speelt het Tubbe-model op in. De essentie van dit model is immers dat beslissingen over het dagelijkse reilen en zeilen in het woonzorgcentrum gezamenlijk worden genomen. Iedere stakeholder (bewoners, medewerkers, familie …) wordt daarbij uitgenodigd en zelfs aangemoedigd om te participeren en zijn of haar mening te delen. De bewoners worden volledig betrokken bij hoe het leven in de instelling eruitziet, onder meer door mee na te denken over en te werken aan activiteiten en in themagroepen, te
helpen bij het bereiden van de maaltijden, of door in te staan voor taken zoals het verdelen van de post. De medewerkers worden aangemoedigd om meer kwalitatieve tijd door te brengen met de bewoners en daarbij te luisteren naar hun noden en wensen. Dit geeft hen de kans om uit hun rol als verzorgende te stappen en in te zetten op andere vaardigheden. Ook de directie verandert van rol en treedt veeleer op als coach dan als manager. Een nauwe band met het netwerk en de familie van de bewoners wordt aangemoedigd, bijvoorbeeld door hen uit te nodigen om te helpen bij het klaarmaken en geven van maaltijden en het deelnemen aan activiteiten georganiseerd voor en door de bewoners. “Wij zetten vooral in op de inspraak van de ouderen”, zegt directeur van Open Kring vzw, een van de piloot woonzorgcentra, Renaat Lemey. “We waken erover dat ze meer deelnemen aan de organisatie in domeinen die ze zelf belangrijk vinden. Intern heeft het personeel het over de NIVEA-regel:
Niet Invullen Voor Een Ander. Die regel maakt dat ze aan de bewoners vier vragen stellen: Wat is voor u belangrijk? Op welk vlak zou u meer willen participeren? Waarover wilt u zelf beslissen? Wat doet u graag en wat wilt u graag blijven doen hier? Tubbe is niet zomaar een kortetermijnprojectje, maar een langetermijnstrategie. Je moet het op alle niveaus van de organisatie implementeren, en dan niet van de ene dag op de andere: wij hebben gekozen voor een stap-voor-stappolitiek. Ons Tubbe-verhaal is dus een verhaal ‘in uitvoering’. Zowel voor de directie als voor het personeel betekent het dat je dingen loslaat en dat je aanvaardt niet langer alles onder controle te hebben … Makkelijk is dat niet, maar wij geloven erin dat we met vereende krachten in de goede richting evolueren.” In haar nieuwe publicatie ‘Een huis waar het goed wonen en werken is’ bundelt de Koning Boudewijnstichting verhalen van de oprichters van het model en ervaringen en getuigenissen van de pilootwoonzorgcentra.