2019 DvdZmagazine September 09.pdf

Page 1

9 r 201

Jg 05

embe | sept

Verschijnt twee keer per jaar | Jg. 5 nr. 09 | Dag van de Zorg vzw, Lievestraat 6, 9000 Gent

Dag van de Zorgmagazine over uitdagingen in zorg en welzijn

10

22

ZORGVERLENERS DENKDAG #ZORGWERKT ZIJN DE BESTE De campagne van AMBASSADEURS Dag v/d Zorg start met een denkdag rond het thema Experten rond de tafel over werken in de zorg Werken in de Zorg

30

39

ERVARINGS­WERKEN DESKUN­DIGEN IN DE ZORG AAN HET WOORD Waarom kiezen Deelnemers mensen voor een job Dag v/d Zorg getuigen in de zorg?


VAN KNELPUNT NAAR OPPORTUNITEIT

COLOFON inMotion is het magazine van Dag van de Zorg vzw en verschijnt twee keer per jaar. Redactie: Evelien Chiau Vormgeving: Karlien Beaumont en dotplus Coördinatie: Els De Smedt Werkten mee aan dit nummer: Karlien Beaumont, Stefaan Couvreur, Els De Smedt en Geert Van Hijfte Fotografie: Peter De Schryver, Geert Van Hijfte en met dank voor de ingezonden foto’s Verantwoordelijke uitgever: Geert Van Hijfte, Lievestraat 6, Gent Wil je InMotion toegestuurd krijgen of een adreswijziging doorgeven, contacteer dan Karlien Beaumont via karlien@dagvandezorg.be. Met dank aan onze partners: KBC, Janssen Pharmaceutica, Liantis en Flanders Care

oals elk jaar zet onze vzw de sector positief in de kijker via allerlei activiteiten en sensibiliserende acties. We doen dat nu al voor de negende keer tijdens de Week van de Zorg (van 9 t.e.m. 15 maart 2020) met als apotheose de opendeurzondag Dag van de Zorg op 15 maart 2020. Een momentum waar het brede publiek even achter de schermen van zorg en welzijn kan kijken om te ontdekken hoe innovatief, deskundig en professioneel die sector is. Met honderdduizenden enthousiaste medewerkers en vrijwilligers die dag in dag uit klaarstaan om voor andere mensen te zorgen of hen te ondersteunen. Dit jaar zijn we er opvallend vroeg bij en schieten we veel sneller uit de startblokken. Onze campagne DvdZ 2020 start al op donderdag 21 november met #zorgwerkt, een denkdag rond het thema ‘Werken in de Zorg’. Op dit brainstormevent willen we in kleine werkgroepen antwoorden vinden op twee sleutelvragen: hoe maken we werken in de zorg nog aantrekkelijker, en hoe zetten we een tekort aan zorgpersoneel om in opportuniteiten? De ambitie van onze vzw is behoorlijk groot, want we willen alle ideeën, oplossingen en uitdagingen van de denkdag samen met een tiental partners verder uitwerken en vertalen naar de Week van de Zorg. ‘Werken in de Zorg’ is niet alleen een boeiend thema. Het is ook broodnodig dat organisaties als Dag van de Zorg en Ik ga ervoor dit op de agenda zetten. Zo vormt dit thema dan ook de rode draad doorheen deze inMotion. Met onder meer een boeiend rondetafelgesprek met een tiental experten uit de sector op pagina 20. Dit en zoveel meer in inMotion. Veel leesplezier. Geert Van Hijfte, Voorzitter Dag v/d Zorg vzw


INMOTION

INHOUD 04 - Specialisatie leidt tot schaarste?

Geert Van Hootegem pleit voor herstructurering

06 - Van magneetziekenhuis naar magneetthuiszorg Meer tevredenheid en kwaliteit

ZORG WERKT!

08 - Thema ‘Werken in de Zorg ‘

ecember 2010 … Mijn eerste ‘officiële’ afspraak als Vlaams Zorgambassadeur. Twee heren dienden zich aan met een plan: “We hebben het idee om een Dag van de Zorg op poten te zetten”, klonk het. Werken aan positieve beeldvorming, tonen wat er gebeurt achter de schermen van zorg- en welzijnsvoorzieningen, mensen mobiliseren om door de stereotypen te breken en te laten zien dat de zorg- en welzijnssector een wondere wereld is waarin veel beweegt, veel innovatie is, waarin het fijn werken is ... Het klonk me als muziek in de oren! Als zorgambassadeur was ik immers aangesteld om de arbeidsmarkt mee voor te bereiden op de geweldig enorme uitdagingen die beleidsmakers torenhoog op zich zagen afkomen: de vergrijzing van de maatschappij, de tsunami van zorgverleners die na een lange en mooie carrière op welverdiend pensioen gaan, de intensifiëring van de zorg … Samen hebben we doorgezet en is Dag van de Zorg ontstaan en uitgegroeid tot Week van de Zorg en tot een event dat zelfs een plaatsje heeft verdiend in ‘De Druivelaar’. Deze editie staat in het teken van ‘Werken in de Zorg’. De mogelijkheden zijn talloos, de verschillende sectoren zo divers, de doorgroeimogelijkheden zo groot, de inzet van verschillende competenties oneindig.

10 - Denkdag #zorgwerkt

De campagne van Dag van de Zorg start met een denkdag rond het thema ‘Werken in de Zorg’

12 - Iedereen troubadour

Jongeren uit jeugdzorg maken eigen plaat

13 - Studio100 en Pleegzorg Vlaanderen 15 - De social profit is dé groeisector bij uitstek 16 - Sociaal en lokaal eten en drinken

Horecazaken uitgebaat door mensen met een beperking

18 - Een huis waar het goed wonen en werken is Het Zweedse Tubbe-model

20 - Een brein en een hart voor de zorg Ziekenhuizen trekken medewerkers aan met creatieve campagnes

22 - Zorgverleners zijn de beste ambassadeurs 29 - Eerste centrum voor protontherapie in België 30 - Deelnemers van Dag van de Zorg getuigen 34 - Met kompas koersen naar kracht HerstelAcademie wil mensen leren omgaan met psychische kwetsbaarheid

Op Dag van de Zorg zet de sector haar deuren open. Maak al een aantekening in je agenda en stap op 15 maart 2020 de wondere wereld van zorg en welzijn binnen.

35 - Bewegingsoefeningen kunnen leer- en gedragsproblemen verhelpen

Lon Holtzer, Vlaams Zorgambassadeur

Waarom kiezen mensen voor een job in de zorg?

36 - Cultuursensitieve zorg 39 - Werken in de zorg

3


4

Geert Van Hootegem kwam als arbeids- en organisatie­socioloog per toeval bij de zorgsector terecht. In 2013 schreef hij samen met Benny Corvers het boek ‘Slimmer zorgen voor morgen: het nieuwe organiseren in theorie en praktijk’, in 2017 samen met Ezra Dessers ‘Onbezorgd. Naar een geïntegreerd gezondheidssysteem’. Sinds oktober 2017 is hij algemeen directeur van HIVA, het Onderzoeks­instituut voor Arbeid en Samenleving van KU Leuven. Dag van de Zorg sprak met hem over joborganisatie binnen de zorgsector, en hoe we deze kunnen verbeteren.


INMOTION

Specialisatie leidt tot schaarste

Geert Van Hootegem pleit voor herstructurering binnen de zorg

e focus als arbeidssocioloog heeft de voorbije jaren vooral op de zorgsector gelegen. Hoe kwam dat?

Geert Van Hootegem: “Toeval. Ik ben eigenlijk een generieke organisatiedeskundige. Ik bekijk diverse soorten organisaties met een bril die eerder gelijkenissen ziet dan verschillen. Een ziekenhuis is natuurlijk geen fabriek, maar toch. Arbeidssociologen hebben niet de traditie te infereren in de realiteit. We kijken er eerder kritisch naar. Vele jaren geleden kwam ik in Nijmegen terecht om me te specialiseren in een nieuwe organisatietheorie. Op dat moment was er in Nederland een grote beweging van zowel werkgevers als werknemers, vakbonden als studenten die organisaties wilden hertekenen met aandacht voor de arbeidskwaliteit en werkbaarheid. In 1996 ben ik terug naar België gekomen met het idee om dat in Vlaanderen ook te doen. Ik heb dat tien jaar lang geprobeerd, maar dat verliep moeizaam.” “In 2016 richtte ik mee Flanders Synergy, nu Workitects, op en trok ik Vlaanderen rond om werk beter te organiseren. In dat kader werd ik gevraagd om een keynote te geven op een zorgfestival in Aalst. Prof. dr. Herman Nys vond die keynote inspirerend en nam contact met me op. Daaruit kwam Cortex voort, een project rond integrale zorg. Tegelijkertijd

Het immense personeelstekort in de zorg kan grotendeels worden opgevangen door organisaties te herstructureren

gaf ik binnen de zorgsector heel wat vormingen en lezingen en adviseerde ik woonzorgcentra en ziekenhuizen bij hun changevraagstukken en organisatie­ structuur. Het viel al snel op dat veel van deze organisaties een gelijkaardig doel hebben: goede zorg aanbieden, de patiënt centraal stellen en werkbaar werk voor zorgverleners. De eerste twee hebben de meest zorgorganisaties vandaag de dag wel bereikt, maar werkbaar werk organiseren blijft moeilijk.”

in te vullen. Nu is dat echter omgekeerd. Ik denk dat we ons moeten afvragen hoe we de zorgsector populatiegewijs kunnen specialiseren. We moeten ons richten op de zorgvrager in plaats van op de zorgaanbieder.”

Hoe kan een populatiegerichte zorg voor betere jobs zorgen?

Van Hootegem: “Er zijn veel verschil­ lende antwoorden om die tekorten weg te werken, maar het belangrijkste is volgens mij dat men vandaag de dag nog te veel standaardantwoorden bedenkt voor een zeer heterogene populatie. Ik denk dat we ook eindelijk moeten loskomen van de discussie over instroom. Natuurlijk vallen daar nieuwe mensen te halen, maar wat met de grote uitstroom? Het is een en-en-verhaal. Hoe kunnen we zorgverleners in de zorgsector houden? Hoe werken wij? Hoe zijn we georganiseerd? Welke winst is er daarbij te halen?”

Van Hootegem: “We hebben lang een heel jonge bevolking gehad die vooral met acute zorgnoden geconfronteerd werd. Nu krijgen we een oudere populatie die vooral chronische zorg­ noden heeft. Als we de zorgsector op dit moment niet gaan herorganiseren, gaan we ofwel overservicen ofwel onderservicen. Beiden zijn nefast voor een goede arbeidsorganisatie. Acute en chronische zorg in één model proberen vangen, kan niet. We moeten dus andere organisatieantwoorden formuleren op verschillende organisatienoden. Als we dat doen, zorgen we ervoor dat mensen veel efficiënter en productiever kunnen werken, en dat hun job dus ook aangenamer wordt. We gaan ook veel meer verschillende soorten jobs krijgen. Niet zozeer functionele specialisaties, maar wel specialisaties gericht op deelpopulaties. Door die variatie gaat het makkelijker worden om heel diverse loopbanen uit te stippelen.”

“We hebben een laagdrempelige zorg met veel voordeuren. Dat is goed. Maar dat de voordeur die jij opent bepaalt wat er met jou gebeurt, is niet goed. Te veel specialisatie leidt tot schaarste. Als je vijf verpleegkundigen hebt voor vijf verpleegjobs, maar drie van die vijf voldoen niet aan de specifieke specialisatie waar je naar op zoekt bent, dan krijg je heel snel een tekort. Dat specialisatie­ denken hebben we de voorbije eeuw steeds verder ontwikkeld. We konden ons dat ook permitteren: er waren meer dan voldoende werknemers om die jobs

“Het immense personeelstekort in de zorg kan grotendeels worden opgevangen door organisaties te herstructureren en, dat klinkt misschien verrassend en voor sommigen contradictorisch, mensen minder hard te laten werken. Het is gewoon een kwestie van het werk efficiënter en fijner maken. Maar dat loopt, zoals ik reeds in mijn doctoraal­ scriptie ‘De draaglijke traagheid van het management’ schreef, traag. Het is dan ook dringend tijd om met die herstructurering te starten, want eigenlijk moest ze al bezig zijn.”

Denk jij dat werkbaar werk binnen de zorgsector er mee voor kan zorgen om de reeds bestaande en aankomende personeelstekorten weg te werken?

5


6

Van

magneetziekenhuis

naar magneetthuiszorg Meer tevredenheid en kwaliteit voor zorgdragers en zorgvragers Magneetziekenhuizen zijn reeds lange tijd gekend in de Verenigde Staten. Het systeem werd daar ingevoerd omwille van een groot tekort aan verpleegkundigen, een problematiek die ook in ons land steeds prangender wordt. Peter Van Bogaert, professor en deel van de Workforce Management and Outcome Research in Care aan de Universiteit Antwerpen, sloeg de handen in elkaar met het Wit-Gele Kruis Antwerpen om na te gaan of het concept van ‘magnet hospitals’ ook toepasbaar is in de thuiszorg.

Niemand begint in de zorg om lastig te doen of slecht te functioneren; daar zit een structureel probleem achter waar het concept van magneetziekenhuizen tegen ingaat.


INMOTION

k ben zelf heel lang leidinggevende geweest in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen”, vertelt Peter Van Bogaert. “In 2006 hadden we zelf behoorlijk wat problemen met het aantrekken van nieuwe verpleegkundigen en het aanbieden van kwalitatieve zorg. We hadden in eerste instantie geen voor de hand liggende oplossingen en wisten dan ook niet hoe we dit het beste konden aanpakken. Kort daarna kreeg ik van een collega een Amerikaans boek over werken in de zorg. Een hoofdstuk daarin ging over de zogenaamde ‘magnet hospitals’ in de Verenigde Staten, en hoofdstuk zorgde voor heel wat licht in de duisternis.” De achterliggende filosofie van magneetziekenhuizen zit ‘m in de naam: ziekenhuizen zetten in op de uitbouw van een werkomgeving die bijdraagt tot een grotere waardering van verpleegkundigen en trekken zo als een magneet nieuwe medewerkers aan. “Ik voelde meteen aan dat het concept van magneetziekenhuizen de vinger op de wond legde en besloot om daarin te doctoreren. Toevallig organiseerde de KU Leuven kort nadat ik mijn doctoraatsonderzoek opstartte een reis naar de VS waarbij tien magneetziekenhuizen werden bezocht. Ik heb die kans dan ook gegrepen om mee te gaan en te onderzoeken waarop het systeem gestoeld is en of dit toepasbaar zou zijn in Vlaamse ziekenhuizen”, gaat Van Bogaert verder. “Uit mijn onderzoek kwam voornamelijk naar voor dat de doelstellingen van een directiecomité voor een deel moeten overeenkomen met – en dus ook tegemoetkomen aan – de doelstellingen van het personeel. Niemand begint in de zorg om lastig te doen of slecht te functioneren; daar zit een structureel probleem achter waar het concept van magneetziekenhuizen tegen ingaat. Een ander belangrijk element dat vaak naar voor kwam in mijn onderzoek is dat een vorm van empowerment voor het personeel erg belangrijk is. Ziekenhuizen die hun verpleegkundigen voldoende autonomie geven in het bereiken van bepaalde doelstellingen en uitkomsten, creëeren automatisch medewerkers die meer betrokken zijn bij de organisatie. Door zich voor een stuk eigenaar te voelen van het materiaal om de kwaliteit en tevredenheid van de klanten te meten, krijgen verpleeg­ kundigen een hoger emotioneel welbevinden. En medewerkers met een beter welbevinden, leveren ook beter werk.” “Vandaag de dag bestaan er al veel meer onderzoeken over het concept, en kunnen ziekenhuizen over de hele wereld erkend worden. Het UZA werd in 2017 het eerste Belgische én Europese ziekenhuis dat een Magnet-erkenning behaalde. Om zo’n erkenning te behalen, moet een ziekenhuis aantonen dat het inzet op aantoonbare en voortdurende verbeteringen

van patient outcomes, innovatie, kennis en een kwalitatieve professionele praktijk.” Met meer dan tien jaar onderzoek achter de hand verzamelde prof. dr. Van Bogaert heel wat bruikbare informatie en data over de filosofie achter en werking van magneet­ ziekenhuizen. Nadat dat het concept wel degelijk relevant bleek voor Vlaamse ziekenhuizen, besloot Van Bogaert om zijn onderzoek uit te breiden naar woonzorgcentra en later ook naar thuiszorg. Daarvoor trok hij met een aangepaste vragenlijst naar de werknemers van het Wit-Gele Kruis Antwerpen. De uitkomst zorgde voor een aangename verrassing. “De resultaten van het Wit-Gele Kruis waren beter dan die van de meeste ziekenhuizen. Dat is toch wel indrukwekkend. Het is dan ook duidelijk dat de organisatie al bewust bezig is met het creëren van een werkomgeving waarin tevredenheid en kwaliteit, zowel voor de zorgdrager als zorgvrager, centraal staan.”

“Wij zijn inderdaad heel erg bezig met ondersteunend leiderschap”, vertelt Ann Proost, directeur kwaliteit en projecten bij het Wit-Gele Kruis Antwerpen. “Dat trok me zelf ook enorm aan in deze job. Eigenlijk is het simpel: verpleegkundigen moeten de ruimte krijgen om hun verpleegkundige functie uit te voeren, en alles wat hen daarin verhindert moeten leidinggevenden wegnemen. Zorgverleners kunnen ook pas goeie zorg verlenen als ze zelf goed behandeld worden. Als je werknemers met respect behandelt, zullen zij hun patiënten ook met respect behandelen.”

7


8

Thema ‘Werken in de zorg’

een week lang in de kijker

In aanloop naar Dag van de Zorg organiseren we een week lang activiteiten rond het thema ‘Werken in de Zorg’. Elke dag van de week belichten we een ander aspect van ons thema: opleiding en instroom, arbeidsorganisatie, employer branding, communicatie, innovatie, diversiteit ... met positieve beeldvorming als rode draad. We doen dat met allerlei sensibiliserende acties voor het brede publiek rond thema’s zoals vrijwilligerswerk en welzijn op het werk, beleefbeurzen en thematische cafés en staan uitgebreid stil bij innovaties, tendensen en goede praktijken. Als kers op de taart opent de zorg- en welzijns­sector op zondag 15 maart 2020 zijn deuren tijdens de negende editie van Dag van de Zorg. Uiteraard krijgt het Werken in de Zorg hier een voorname plaats.

vzw Sint-Lodewijk in Wetteren

Inspiratie dag 2019

OP DONDERDAG 7 NOVEMBER Naar goede gewoonte verwelkomt Dag van de Zorg alle deelnemers op een boeiende inspiratiedag met tal van tips, praktijkverhalen en do’s-and-don’ts. Deelnemers ontmoeten en inspireren er elkaar. Dit jaar pakken we het nog interactiever aan dan bij de voorbije edities. Met tal van best practices door ervaringsdeskundigen, met gastsprekers rond onder meer PR, communicatie, eventmanagement ... De kernboodschap van deze dag is dan ook: Haal het maximum uit je Dag van de Zorg. De inspiratiedag gaat door op donderdag 7 november in de Zebrastraat te Gent. Meer info hieromtrent volgt snel op www.dagvandezorg.be.

AZ Jan Palfijn in Gent


INMOTION

Sint-Jozefskliniek in Izegem

Deelnemen

in 2020 TWIJFEL JE NOG OM DEEL TE NEMEN? Kom gerust een kijkje nemen op een de inspiratiedag. Inschrijven kan via karlien@dagvandezorg.be. Je organisatie registreren voor deelname aan Dag van de Zorg kan nog tot 20 december via www.dagvandezorg.be/inschrijven.

TOCH NOG EEN VRAAG?

Stuur een mailtje naar info@dagvandezorg.be of bel 09-224 06 84.

3 l2 15 l 0

020

9


10 WAAR: De Zebrastraat, Zebrastraat 32, 9000 Gent

WANNEER: Donderdag 21 november 2019 (9u30 – 16u30)

VOOR WIE: Onze partners, organisaties die deelnemen aan DvdZ, leerlingen, studenten en docenten, HR- en communicatiespecialisten, innovatoren, ervaringsdeskundigen, mensen uit de praktijk en vanop de werkvloer ...

DEELNAMEPRIJS: 75 euro (incl. btw) Studenten/docenten: 45 euro (incl. btw)

denkdag

#zorgwerkt Zoals elk jaar zet Dag van de Zorg de sector positief in de kijker. De campagne van Dag van de Zorg 2020 start op donderdag 21 november met #zorgwerkt, een denkdag rond het thema Werken in de Zorg. Op dit brainstormevent werken we in kleine werk­­groepen rond een aantal uitdagingen binnen dat thema: opleiding en instroom, arbeidsorganisatie, employer branding, communicatie, innovatie, diversiteit ... Met als belangrijkste doelstelling antwoorden te vinden op twee sleutelvragen: > Hoe maken we werken in de zorg nog aantrekkelijker? > Hoe zetten we een tekort aan zorgpersoneel om in opportuniteiten? De deelnemers aan het brainstorm-event denken samen, leren van elkaar en nemen ideeën mee naar de eigen organisatie. Deze denkdag is de start van een heus traject dat uitmondt in de Week van de Zorg. Tijdens die week vertalen wij alle uitdagingen via allerlei sensibiliserende acties naar het brede publiek. Met als orgelpunt de opendeurzondag Dag van de Zorg.

Wij zoeken

denkers

DO 21.11.2019 ZEBRASTRAAT GENT

PROGRAMMA 09u30 - 09u40

Welkom Geert Van Hijfte Voorzitter Dag van de Zorg vzw

09u40 - 10u00

Keynote 1 Geert Van Hootegem HIVA - Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving KU Leuven Vijf na twaalf: zorg voor zorg

10u00 - 10u20

Keynote 2 Lon Holtzer Vlaams Zorgambassadeur / Ik ga ervoor De wind kan je niet veranderen, maar hoe de zeilen staan wel.

10u20 - 10u40

Keynote 3 Tom Van Acker Expert in het slim en warm organiseren / Workitect Werken in de zorg doe je met je hart en niet met een washandje!

10u40 - 11u00

Briefing (korte uitleg methodiek) + ‘opwarming’ breakouts

11u00 - 12u30

Breakouts

12u30 - 13u30

Lunch / netwerking

13u30 - 15u00

Vervolg breakouts

15u00 - 16u30

Plenaire afsluiter met samenvatting actiepunten

16u30

Netwerking / receptie


INMOTION

BREAKOUTS Breakout 1 Hoe sterke talenten strikken via employer branding? Een succesvolle communicatiestrategie zal niet alleen leiden tot meer succes­ volle rekruteringen, maar zal ook het imago van een werkgever bij de werkzoekenden verbeteren. Employer branding draait dan ook niet alleen om het communiceren van hoe fantastisch je bent als bedrijf, maar vooral door het te zijn. Inleiding door Lies Ketels Campagne Denk Zorg, UZ Gent Breakout 2 Medewerkers en vrijwilligers als ambassadeurs van je organisatie. Van storytelling naar storymatching. Enthousiaste verhalen van medewerkers en vrijwilligers hebben de kracht om te inspireren, aan te zetten tot actie en zoveel meer. Inleiding door Tom Vandewalle Familiehulp Breakout 3 Doorgedreven interne en externe communicatie bevordert een grotere instroom. Hoe stel je marketing en communicatie van je organisatie op elkaar af ? Welke strategie draagt bij tot een effectief rekruteringsbeleid? Inleiding door Pieter Dierckx Zorgbedrijf Antwerpen Breakout 4 Branding en positieve beeldvorming noodzakelijk om sector aantrekkelijk te maken. De schaarste op de arbeidsmarkt in de zorg dwingt ons om de volledige sector in een positief daglicht te zetten. Campagnes als “Ik ga ervoor” en “Dag van de Zorg” zetten in op positieve beeldvorming. Hoe maken we komaf met het negatieve imago van de sector? Inleiding door Els De Smedt Dag van de Zorg

Breakout 5 Op zoek naar multicultureel talent voor de zorgsector en hoe ze te activeren? Hoe kijken mensen met een migratie-­ achtergrond naar onze zorg? Hoe kunnen we ze activeren? En hoe hou je rekening met diversiteit in alle aspecten van het medewerkersbeleid? Inleiding door Steffie Jalhay Vivo Breakout 6 De win-win van een inclusieve werkomgeving en hoe kansengroepen zinvol inschakelen? Van diversiteit naar inclusief. Hoe creëren we een inclusieve arbeids­ cultuur? Hoe passen we jobcarving toe in de eigen organisatie? Hoe zetten we beperkingen bij kansengroepen om in de kracht van capaciteiten? Inleiding door Geert Pauwels Autimatic Breakout 7 Hoe kunnen we andere profielen (vrijwilligers, ervaringsdeskundigen, zij-instromers) bereiken en inschakelen in de sector? Hoe bereik je vrijwilligers en ervaringsdeskundigen en hoe schakel je die in? Welke plaats krijgen ze binnen je organisatie? Kan een zorgorganisatie nog zonder vrijwilligers? Hoe integreer je professioneel vrijwilligersbeleid in je organisatie? Inleiding door Liesbeth Geudens Het Gielsbos Breakout 8 Opleiding: hoe maken we jongeren nieuwsgierig voor zorg en welzijn? Hoe kunnen we jongeren laten ontdekken wat het betekent om te werken in de zorg? Weten we wat voor hen een trigger kan zijn? Worden ze voldoende geïnformeerd over mogelijke opleidingen?

Breakout 9 Opleiding: hoe maken we de opleidingen en stages aantrekkelijk en counteren we de uitval tijdens de opleidingen? Hoe blijven we studenten stimuleren tijdens opleidingen? Hoe kunnen we ze mee volwaardig betrekken op de werkvloer? Hoe innovatief kunnen we stages organiseren? Inleiding door Jorina Reekmans PXL Breakout 10 Innovatieve arbeidsorganisatie als sleutel voor werkbaar werk. Hoe stemmen we kwaliteit van de organisatie en de kwaliteit van de arbeid op elkaar af ? Hoe creeëren we meer betrokkenheid van de medewerkers? Hoe stimuleren we medewerkers in hun job tot creativiteit en innovatie? Inleiding door Bart Sabbe Dominiek Savio Breakout 11 Hoe kan technologie, digitalisering, innovatie en e-health worden ingezet om zorgprocessen te optimaliseren? Hoe kan innovatie in de zorg ruimte creëren voor meer persoonlijke aandacht in de zorg? En zorgen voor betere kwaliteit van werken? Hoe implementeren we technologie in de sector? En hoe verloopt de samen­ werking tussen profit- en social profitorganisaties bij die uitrol? Breakout 12 Werken met goesting = inzetten op welzijn op het werk. Medewerkers die zich goed in hun vel voelen, zijn een troef voor iedere werkgever. Zeker in de zorg waar alles rond mensen draait. Het verhaal over preventie, gezondheid en veiligheid. Inleiding door Evy Sadicaris Liantis

Inleiding door docent IVV Sint-Vincentius IVV Sint-Vincentius Gent Meer info en inschrijven op

In samenwerking met

www.dagvandezorg.be/denkdag

11


12

Iedereen

Jongeren uit jeugdzorg maken eigen plaat

troubadour De jongeren van Troubadours mogen dan wel uit kwetsbare situaties komen, daar laten ze zich niet door definiëren. Muziek is voor hen het startpunt. Deze moedige, muzikale bende brengt echte en eerlijke verhalen via hun eigen stem en geluid naar het grote publiek.

Een groot engagement voor deze straffe jongeren

n 2014 ontmoetten De Wissel, een organisatie uit de jeugdzorg, en Barranja, een artistiek collectief, elkaar. De Wissel was op zoek naar een manier om meer cultuur in haar werking te brengen en Barranja naar jongeren om in contact te brengen met cultuur. Dat kon geen toeval zijn. Samen besloten ze Troubadours op te starten om jongeren uit kwetsbare situaties een stem en plaats te geven in de wereld. Troubadours groeide uit tot een muzikaal artistiek project waarin jongeren tussen 14 en 25 jaar uit diverse initiatieven van De Wissel schitteren. Tijdens hun optredens – in woonkamers of grote concertzalen – brengen ze eigen nummers en covers, verhalen op muziek. De jongeren worden hierbij gecoacht en muzikaal begeleid door Koen Deca en Terri Van Splunder van Barranja. En nu nemen de Troubadours hun eerste plaat op, met tien eigen nummers. Een zachte ballade over verloren en herwonnen liefdes, een hevige raptekst om de maatschappij wakker te schudden, een schreeuw om gerechtigheid, een sorry voor verkeerde keuzes … Een groot engagement voor deze straffe jongeren. Vanaf vijf september zet één in Iedereen Beroemd tien weken lang elke donderdag een Troubadourlid in de spotlight. Zo krijgt heel Vlaanderen een unieke blik in het verhaal achter het nummer en het opnameproces. De eerste afleveringen gemist? Geen paniek! Via de website van de Troubadours kan je alles herbekijken. www.troubadours.be


INMOTION

Studio100steboven Pleegzorg Vlaanderen en Studio 100 slaan de handen in mekaar

Pleegzorg Vlaanderen en Studio 100 lanceerden begin september een verrassende samenwerking. Onder de noemer Studio100steboven zetten ze pleegzorg in de kijker en gaan ze samen op zoek naar nieuwe pleeggezinnen in Vlaanderen.

anneer pleegkinderen in een pleeggezin gaan wonen, moeten ze alles achterlaten wat voor hen vertrouwd aanvoelt”, zegt Jan Brocatus van pleegzorg. “Hun wereld wordt ondersteboven gedraaid. In hun nieuwe gezin moeten ze zich aanpassen aan andere regels en gewoonten. Dat is voor een kind niet altijd gemakkelijk. Op dat moment kunnen Studio 100-figuren een cruciale rol spelen. Want net zoals ze thuis misschien naar Maya De Bij of Campus 12 keken, vinden ze diezelfde magische personags of verhalen ook in hun nieuwe gezin terug. Op die manier biedt Studio 100 vaak nu al een houvast voor pleegkinderen om zich thuis te voelen in hun pleeggezin. Dat zij zich nu willen inzetten om samen op zoek te gaan naar nieuwe pleeggezinnen, vinden we een ongelooflijk waardevol gebaar.“ Studio 100 plant tal van acties om pleegzorg onder de aandacht te brengen. De campagne werd eerst aangekondigd bij de pleegkinderen zelf, die de vraag kregen op welk personage hun pleegouder het meeste leek. Opvallend daarbij was dat maar liefst een op de drie pleegkinderen vindt dat hun pleegmama op Mega Mindy lijkt. “In het verhaal van Studio 100 staan kinderen altijd centraal”, vertelt CEO Anja Van Mensel. “We hopen dat we

door onze verhalen en figuren elke kindertijd een stukje onvergetelijker maken. Maar hoewel elk kind kostbaar is, loopt niet bij iedereen alles even vlot. Net daarom bleef het verhaal van pleegzorg ons beklijven. Met Studio100steboven willen we iets betekenen voor kinderen die door een moeilijke thuis­situatie voor korte of lange tijd een ander gezin nodig hebben. We willen pleegzorg op deze manier in de kijker zetten en zo potentiële pleegouders bereiken. Al is het maar één gezin dat via deze weg in aanraking komt met pleegzorg en overtuigd raakt om pleeggezin te worden, dan hebben we de wereld van één kind alvast een stukje kunnen veranderen.” www.pleegzorgvlaanderen.be

13


14

Onbeperkt genieten van je vakantie!

Kunnen we als rolstoelgebruikers met het openbaar vervoer op uitstap? Welke musea hebben een aanbod voor blinden en slechtzienden? Zijn er reisorganisaties voor personen met een mentale beperking? Welke vakantieverblijven zijn rolstoeltoegankelijk?... Ontdek al onze praktische tips en leuke reisverhalen voor een onbekommerde vakantie in Vlaanderen: www.visitflanders.com/toegankelijkheid toegankelijk@toerismevlaanderen.be of T +32 (0)2 504 03 40

Het programma van MEDIDENT is uitgebreid en divers. Wij leveren alles wat u nodig heeft voor het werk in de (zorg) praktijk. Zo kunt u bij ons terecht voor profes­sionele medische werkkleding maar ook voor handschoenen, disposables, naambadges en drukwerk. Ons brede assortiment is geschikt voor diverse beroepsgroepen. -

Motivatie artikelen voor de kleine PatiĂŤnt Beroepskleding Dental Products Preventie Medident Begijnhof 19, 3800 Sint-Truiden 011/67 23 32 - info@medident.be - www.medident.be


INMOTION

De social profit is dÊ groeisector bij uitstek! Dit is een gastbijdrage van Verso, de vereniging voor social-profitondernemingen. Verso is de intersectorale werkgeversorganisatie voor de brede social profit en promoot het werkgeverschap en ondernemerschap binnen sociale ondernemingen. De organisatie volgt de trends op vlak van tewerkstelling op de voet en ziet nog veel mogelijkheden voor mensen die kiezen voor een boeiende carrière in zorg en welzijn.

e rekenen allemaal op goede sociale en maatschappelijke diensten. In Vlaanderen zijn de sociale ondernemingen die hiervoor zorgen dan ook goed voor maar liefst acht procent van de economische welvaartscreatie. En ook op de arbeidsmarkt is de social profit een voortrekker. Sociale ondernemingen creĂŤren heel wat boeiende jobs. In Vlaanderen goed voor achttien procent van de tewerkstelling. De afgelopen tien jaar groeide de social profit trouwens bijna zeven keer sneller dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt. De groei van de werkgelegenheid is dus voor een groot deel te danken aan de jobgroei in de social profit. Een job in een sociale onderneming biedt dus heel wat werkzekerheid. Iemand die momenteel afstudeert als verpleegkundige of zorgkundige heeft zo goed als honderd procent kans om een job te vinden. Ook de komende jaren zal de vraag naar medewerkers erg groot blijven. Onder meer door de vergrijzing in onze samenleving, maar ook doordat heel wat van de huidige medewerkers in de social profit de komende jaren op pensioen gaan. In tegenstelling tot wat we vaak horen, is het bovendien goed werken in de zorgen welzijnssectoren. De meest recente cijfers van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen tonen dat geen enkele andere sector in Vlaanderen beter scoort op vlak van werkbaarheid. 54,4 procent van de medewerkers in de gezondheids- en welzijnssectoren heeft werkbaar werk, tegenover gemiddeld 51 procent op de Vlaamse arbeidsmarkt. Ook op vlak van werkstress, motivatie, leermogelijkheden en de combinatie werk en sociaal leven doen de zorg- en welzijnssectoren het duidelijk beter dan gemiddeld. Het feit dat je altijd wel een sociale onderneming in jouw regio vindt, is daar ongetwijfeld niet vreemd aan. Daarnaast werkt in de social profit zes op de tien medewerkers deeltijds. Als je ervoor kiest om te werken in de social profit, kun je je niet alleen verheugen op een afwisselende en motiverende job. Je kiest ook voor een echte groeisector. Een job in een sociale onderneming kent bovendien heel wat onderbelichte troeven. Zeker het overwegen waard!

15


16

Sociaal en lokaal eten en drinken Horecazaken uitgebaat door mensen met een beperking

Enkele jaren geleden dook in de Gentse Sint-Pietersabdij een nieuw en uniek concept op: ‘PietersBar’, een initiatief van vzw Kompas, biedt zinvol en zichtbaar werk aan personen met een handicap en zet enkel producten van lokale en duurzame organisaties met een sociale doelstelling op de kaart. Eind vorig jaar volgde ‘Villa Ooievaar’ in Wondelgem. En in Oostende wordt sinds enkele maanden soepbar ‘Lizette, Soup & Specials’ uitgebaat door cliënten van Duinhelm vzw.


INMOTION

Personen met verstandelijke beperking wordt opgeleid tot Woonhulp

Zorg voor en door

mensen met

een beperking

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten in de ouderen- en gehandicaptenzorg, om hen zinvol werk te geven en tegelijkertijd het zorgtekort te lijf te gaan: dat is het doel dat de Nederlandse organisaties Calibris Advies en Lunet zorg voor ogen hebben met hun opleiding tot Woonhulp. Stichting Calibris Advies is een sociale onderneming voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Met innovatieve oplossingen bevorderen ze leren in de praktijk en zorgen ze ervoor dat zorgmedewerkers efficiënter samenwerken en op maat worden (bij)geschoold. Lunet zorg ondersteunt personen met een verstandelijke beperking op tal van verschillende manieren.

n 2016 startte vzw Kompas met hun eerste sociaal tewerkstellingsproject in de horeca: PietersBar, het museumcafé van de Gentse Sint-Pietersabdij. Daar zetten ze mensen met een handicap zinvol en zichtbaar aan het werk. “De bar draait ondertussen op volle toeren, maar er waren nog steeds mensen die we niet aan het werk konden zetten”, zegt Lotte Mouton, coördinator werken en vrije tijd bij vzw Kompas. Toen we van Stad Gent de mogelijkheid kregen om een nieuwe invulling te geven aan Villa Les Cygognes in het park Vyncke-Bovyn in Wondelgem, besloten we een tweede sociaal tewerkstellingsproject in de horeca te starten: Villa Ooievaar. Daar kan je, net als bij onze PietersBar, terecht voor betaalbare maaltijden bereid met kwaliteitsvolle producten van lokale en duurzame organisaties met een sociale doelstelling.” In Oostende baten de jongeren en volwassenen van vzw Duinhelm, een centrum dat mensen met een verstandelijke beperking begeleid, sinds maart dit jaar hun eigen soepbar uit. ‘Lizette’ vertrekt vanuit de visie dat volwaardig meedoen in de echte wereld het beste in mensen naar bovenhaalt. “Lizette loopt ontzettend goed en zit zo goed als elke middag vol”, vertelt directeur van vzw Duinhelm Saskia Verelst. “Zonder reservatie raak je al bijna niet meer binnen. Onze bijzondere medewerkers worden in alle taken ingeschakeld die mogelijk zijn, elk volgens hun eigen talenten. Verder zijn we een horecazaak als een ander: Lizette biedt lekkere, kwalitatieve gerechten in een fijne en gezellige omgeving!”

De organisaties sloegen de handen in elkaar om mensen met een licht verstandelijke beperking op te leiden tot Woonhulp in de ouderen- en gehandicaptenzorg. Calibris ontwikkelde de vorming samen met de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, en het leercentrum van Lunet zorg organiseert de opleiding. In anderhalf jaar leren studenten alle basisvaardigheden die ze nodig hebben om hulpbehoevenden te ondersteunen bij leven en wonen. De opleiding bestaat uit één dagdeel theorie en minimaal twaalf uur praktijk per week. Op het einde van de rit krijgen cursisten een door de sector erkend diploma. Met een persoonlijke collage van dromen en kwaliteiten stelden de eerste tien studenten van de opleiding, die van start ging in mei, zich aan elkaar voor. Zoals Nordin: “Ik ben zorgzaam en kan goed luisteren.” Of Gerry: “Ik kan heel enthousiast zijn, maar ik weet ook wel dat je soms een beetje terughoudend en beleefd moet zijn.” Robby heeft al meteen toekomstplannen: “Deze opleiding is een begin, daarna wil ik verder gaan studeren.” De 67-jarige Bert vindt niet dat er op leren een leeftijd staat: “Van een opleiding word je nooit dommer. Ik kan veel leren van iedereen en zij van mij. Woonhulpen zijn een grote meerwaarde in het werkveld. Een woonhulp zet bijvoorbeeld koffie, dekt de tafel, speelt een spelletje en helpt met boodschappen en het huishouden doen. Er is zinvol werk voor mensen die moeilijk werk op hun maat kunnen vinden, er komt verlichting op de plekken waar dat hard nodig is én hulpbehoevenden krijgen de aandacht die ze verdienen. Een driedubbele win, dus.

17


18

Koning Boudewijnstichting zet verder in op het Zweedse Tubbe-model In 2015 trok voor het eerst een delegatie van Belgische medewerkers uit woonzorgcentra en experts op vlak van ouderenzorg naar het Tubberödshus, een alternatief woonzorgcentrum in Zweden, op uitnodiging van de Koning Boudewijnstichting. Daaruit volgenden uiteindelijk zes Belgische pilootprojecten die dit voorjaar geëvalueerd werden. En de resultaten mogen er zijn.

Een huis

waar het goed wonen en

oonzorgcentra staan voor een gigantische uitdaging: hun bewoners de nodige zorg bieden in een omgeving die voor zowel de medewerkers als de bewoners optimaal is. In de media wordt al te vaak een erg negatief beeld geschetst van de ouderenzorg: zware en lastige werkvoorwaarden, een enorme tijdsdruk die de vele uit te voeren taken haast onmogelijk maakt, te weinig ruimte voor kwalitatieve tijd met de bewoners … Precies daar speelt het Tubbe-model op in. De essentie van dit model is immers dat beslissingen over het dagelijkse reilen en zeilen in het woonzorgcentrum gezamenlijk worden genomen. Iedere stakeholder (bewoners, medewerkers, familie …) wordt daarbij uitgenodigd en zelfs aangemoedigd om te participeren en zijn of haar mening te delen. De bewoners worden volledig betrokken bij hoe het leven in de instelling eruitziet, onder meer door mee na te denken over en te werken aan activiteiten en in themagroepen, te

helpen bij het bereiden van de maaltijden, of door in te staan voor taken zoals het verdelen van de post. De medewerkers worden aangemoedigd om meer kwalitatieve tijd door te brengen met de bewoners en daarbij te luisteren naar hun noden en wensen. Dit geeft hen de kans om uit hun rol als verzorgende te stappen en in te zetten op andere vaardigheden. Ook de directie verandert van rol en treedt veeleer op als coach dan als manager. Een nauwe band met het netwerk en de familie van de bewoners wordt aangemoedigd, bijvoorbeeld door hen uit te nodigen om te helpen bij het klaarmaken en geven van maaltijden en het deelnemen aan activiteiten georganiseerd voor en door de bewoners. “Wij zetten vooral in op de inspraak van de ouderen”, zegt directeur van Open Kring vzw, een van de piloot­ woonzorgcentra, Renaat Lemey. “We waken erover dat ze meer deelnemen aan de organisatie in domeinen die ze zelf belangrijk vinden. Intern heeft het personeel het over de NIVEA-regel:

Niet Invullen Voor Een Ander. Die regel maakt dat ze aan de bewoners vier vragen stellen: Wat is voor u belangrijk? Op welk vlak zou u meer willen participeren? Waarover wilt u zelf beslissen? Wat doet u graag en wat wilt u graag blijven doen hier? Tubbe is niet zomaar een kortetermijnprojectje, maar een langetermijnstrategie. Je moet het op alle niveaus van de organisatie implementeren, en dan niet van de ene dag op de andere: wij hebben gekozen voor een stap-voor-stappolitiek. Ons Tubbe-verhaal is dus een verhaal ‘in uitvoering’. Zowel voor de directie als voor het personeel betekent het dat je dingen loslaat en dat je aanvaardt niet langer alles onder controle te hebben … Makkelijk is dat niet, maar wij geloven erin dat we met vereende krachten in de goede richting evolueren.” In haar nieuwe publicatie ‘Een huis waar het goed wonen en werken is’ bundelt de Koning Boudewijnstichting verhalen van de oprichters van het model en ervaringen en getuigenissen van de pilootwoonzorgcentra.


INMOTION

Nederlandse ouderenzorgaanbieder heeft bijzondere functie

Huiskamerbegeleider in een woonzorgcentrum Begin vorig jaar lanceerde de Nederlandse ouderenzorgaanbieder WoonzorgCentra Haaglanden een bijzondere vacature voor tweehonderd huiskamerbegeleiders. Twee maanden later hadden ze duizendtweehonderd sollicitatiebrieven ontvangen.

werken is Tubbe is niet zomaar een kortetermijnprojectje, maar een langetermijnstrategie. DE RESULTATEN VAN EEN EVALUATIE NA ANDERHALF JAAR WERKEN MET HET TUBBEMODEL: 53 procent van de personeelsleden bevestigt dat de zorg op hun afdeling (aanzienlijk) verbeterd is l 67 procent van de personeelsleden (tegenover 50 procent bij de start) verklaart ‘dat ze invloed hebben op de manier waarop hun afdeling werkt’ l 39 procent van de bewoners (tegenover 19 procent bij de start) bevestigt dat ze overleggen met het personeel bij het nemen van beslissingen (over voeding, meubilair, activiteiten …) l 61 procent van de bewoners (tegenover 46 procent bij de start) gaat ‘volledig akkoord’ met de uitspraak ‘het personeel luistert als ik vragen of problemen heb’ l

Een huiskamerbegeleider brengt rust, gezelligheid, persoonlijke aandacht en veiligheid in de huiskamers waar oudere bewoners met dementie verblijven. Het is niet de bedoeling dat deze personen zorg bieden, of toch niet in de klinische zin van het woord. Wat huiskamerbegeleiders wel doen, is ondersteuning bieden bij activiteiten, zorgen voor een opgeruimde en schone huiskamer waar het prettig vertoeven is, maaltijden verzorgen en bewoners waar mogelijk betrekken. Op die manier kunnen ze een deel uit handen nemen van de overbevraagde zorgverleners, maar bovenal bieden ze een luisterend oor en gezelschap voor de zorgvragers. Samen met andere medewerkers uit het woonzorgcentrum, mantelzorgers en vrijwilligers vormen ze een hecht en warm team rond de bewoners.

19


20

Een brein en een hart voor de zorg

Ziekenhuizen trekken medewerkers aan met creatieve campagnes

Medewerkers in de zorg worden steeds schaarser. Bij open vacatures zijn het dus niet enkel de sollicitanten die hun meerwaarde moeten aantonen; ook zorginstellingen moeten duidelijk kunnen maken waarom zij de ideale werkgever zijn. Dat hebben het UZ Gent en Heilig Hartziekenhuis Lier alvast goed begrepen, want zij zetten beiden in op een grootschalige creatieve campagne om nieuwe collega’s aan te trekken.

UZ GENT aarom hebben jullie besloten de campagne ‘Denk Zorg’ op te zetten? “In 2019 bestaat UZ Gent zestig jaar. Dat momentum hebben we aangegrepen om een campagne uit te werken die niet alleen gericht is naar patiënten, maar ook op het aantrekken van nieuwe medewerkers”, zegt Lies Ketels, dienstverantwoordelijke Communicatie en evenementen aan UZ Gent. “De slogan ‘Denk zorg’ gebruiken wij al enkele jaren: het omschrijft immers perfect waar we voor staan, namelijk een combinatie van warme en innovatieve zorg. Het is dan ook niet verrassend dat we onze campagne uitbouwden rond deze slagzin.”

Welke acties hebben jullie met de campagne ondernomen? “We maakten een reeks mooie dubbel­ portretten van medewerkers en patiënten, die we verspreiden via een mix van nieuwe en klassieke media. In en rond Gent en Zeeuws Vlaanderen hebben we het openbaar vervoer ingeschakeld: daar kon je de afgelopen periode bussen en trams zien rijden met onze affiches erop. Daarnaast hebben we gekozen voor een sociale media­ campagne in Oost- en West-Vlaanderen. Alles komt uiteindelijk samen op een aantrekkelijke website met mooie beelden en sfeerscheppende filmpjes. In de tweede fase, die er binnenkort aankomt, releasen we uitgebreide filmpjes in documentairestijl én onze eigen podcast. Er zullen ook opnieuw affiches verschijnen in het straatbeeld en een spotje in de Gentse cinemazalen.”

Krijgen jullie er veel reactie op? Merken sollicitanten er iets over op tijdens hun gesprek? “Dat is zeer functiegebonden. Sommige profielen, zoals verpleegkundigen, logistiek assistenten of IT-medewerkers, zijn vaak erg moeilijk in te vullen in de zorgsector. Daar komt bij ons nog eens bij dat we soms zeer gespecialiseerde verpleegkundigen zoeken, wat uiteraard voor een bijkomende moeilijkheid zorgt. Met de campagne vertellen we waar we voor staan en hoe we zorg verlenen. Zo hopen we mensen warm te maken om bij ons te komen werken.”

Slagen jullie er vlot in nieuwe medewerkers aan te trekken? “Dat is zeer functiegebonden. Sommige profielen, zoals verpleegkundigen, logistiek assistenten of IT-medewerkers, zijn vaak erg moeilijk in te vullen. Daar komt nog eens bij dat we soms zeer gespecialiseerde verpleegkundigen zoeken, wat uiteraard voor een bijkomende moeilijkheid zorgt. Met de campagne vertellen we waar we voor staan en hoe we zorg verlenen. Zo hopen we mensen warm te maken om bij ons te komen werken.” denkzorg.uzgent.be

Ik leer door ideeën en expertise uit te wisselen met mijn collega’s.


INMOTION

HEILIG-HARTZIEKENHUIS LIER Waarom hebben jullie besloten de campagne ‘Werken in Lier’ op te zetten? “Toen we nieuwe rekruteringssoftware implementeerden met tal van mogelijkheden, gaf dat ons inspiratie om proactiever in te zetten op het wervend communiceren naar mogelijke nieuwe medewerkers”, vertelt Barbara Kempeneers, communicatieverantwoordelijke bij Heilig-Hartziekenhuis Lier. “We zijn ook al even bezig met een nieuwe algemene website, maar dat gaat uiteraard wat trager. Met de website www.werkeninlier.be wilden we de capaciteiten van ons ziekenhuis als werkgever alvast wat meer kenbaar maken naar de buitenwereld en potentiële werknemers toe.”

Welke acties hebben jullie met de campagne ondernomen? “We konden niet wachten op de nieuwe website omdat we voelden dat de arbeidsmarkt onze sterktes niet kende. We hebben altijd heel bescheiden gecommuniceerd – te bescheiden. Maar hoe dichterbij de vergrijzing komt, hoe groter de war for talent wordt. Er zitten bovendien veel vissers rond dezelfde vijver in onze regio”, legt HR-directeur

Annelies Daenen uit. “Ik werk hier zelf nog maar een jaar en voelde al snel dat we niet genoeg uitpakten met onze vele sterktes. Een recente welzijnsbevraging gaf bijvoorbeeld heel duidelijk aan dat onze werknemers ons ziekenhuis als warm en hartelijk ervaren. De slagzinnen ‘een hart voor zorg’ en ‘een hart voor elkaar’ zijn dan ook geen holle slogans. Met deze campagne proberen we die sterktes in de verf te zetten.” “Naast de website hebben we ook ingezet op sociale media”, vult Barbara aan. “LinkedIn lijkt daarbij dan de meest logische optie, waarop we uiteraard steeds onze vacatures posten, maar we hebben ook doelgericht campagnes gevoerd op zowel Facebook als Instagram.”

Krijgen jullie er veel reactie op? Merken sollicitanten er iets over op tijdens hun gesprek? “Ik merk vooral dat we meer kandidaturen ontvangen sinds de website live staat, en vooral sinds we campagne voeren op Facebook en Instagram”, antwoordt Annelies. “Wat kandidaten vaak opmerken, is de stijlbreuk tussen de oude en nieuwe website. De heldere content spreekt hen erg aan.”

Slagen jullie er vlot in nieuwe medewerkers aan te trekken? “Zoals bij elk ziekenhuis, is het ook voor ons erg moeilijk om voldoende verpleegkundigen te vinden. We zitten dan ook op een klein geografisch gebied met een aantal grote spelers”, zegt Annelies. “Doordat de bacheloropleiding Verpleegkundige van drie naar vier jaar is gegaan, hebben we bovendien een jaar zonder afgestudeerde verpleegkundigen”, vult Barbara aan. “Ik denk dat zorginstellingen een snelle inhaalbeweging moeten maken met betrekking tot employer branding. Daar waar corporate bedrijven al jarenlang budgetten vrijmaken en intussen heel wat expertise terzake hebben opgebouwd, is dit voor kleine en middelgrote ziekenhuizen toch eerder nieuw. Een goede samenwerking tussen HR en communicatie is essentieel voor een effectieve employer branding, waarbij best benadrukt wordt wat jou als werkgever zo uniek maakt. De beleving van de eigen medewerker vormt best de rode draad in elke boodschap die je brengt”, besluit Annelies. www.werkeninlier.be

21


22

Experten rond de tafel over werken in de zorg

Zorgverleners

zijn de beste ambassadeurs van de zorgsector


23

INMOTION

Dat de zorgsector al enkele jaren met een steeds groter personeelstekort worstelt, weet iedereen. Wat echter niet iedereen lijkt te beseffen, is hoe prangend dit tekort is. Hoewel het aantal verpleeg- en zorgkundigen dat in Vlaanderen aan de slag is al jaren toeneemt, stijgt dat cijfer niet voldoende om de extra noden ten gevolge van de vergrijzing op te vangen. Dag van de Zorg ging samen met een dozijn experten rond de tafel zitten om te brainstormen over mogelijke oplossingen.

eert Van Hijfte: “Jullie komen allemaal uit dezelfde overkoepelende sector, maar hebben elk jullie eigen specialisatie. Hoe is de stand van zaken binnen jullie werkveld?”

Roald: “Binnen het hoger onderwijs zien we dat bepaalde studierichtingen het erg goed doen, terwijl het aantal inschrijvingen voor andere richtingen blijft dalen. Vroedkunde en ergotherapie blijven heel populair, terwijl verpleegkunde in Vlaanderen sterk daalt op zowel bachelor- als HBO5-level. Die daling staat volgens mij volledig los van de verlenging van de bacheloropleiding.” Bernard: “Bij VDAB stellen we vast dat het aantal werkzoekenden het

afgelopen jaar behoorlijk gedaald is. Dat is uiteraard zeer positief, maar dat zorgt er ook voor dat we veel minder zijinstromers richting de zorgsector kunnen leiden. Het wordt een stuk moeilijker om jobs met mensen te matchen: zowat elke beschikbare verpleeg- of zorgkundige is al aan de slag.” Geert Vanhootegem: “Als we puur naar de demografische cijfers kijken, dan zien we de komende twintig jaar 10,3 procent minder 18- tot 65-jarigen en 33,5 procent 65-plussers. Daar stelt zich dus een groot probleem. Daarnaast blijft de instroom in de zorgsector kwetsbaar, maar wat we veel vaker vergeten, is de uitstroom. We moeten ervoor zorgen dat gemotiveerde mensen in de zorgsector willen blijven!”

Wie is wie? Carine Boonen (Flanders Care) Lon Holtzer (Zorgambassadeur) Ingrid Lieten (Verso) Margot Cloet (Zorgnet-Icuro) Liesbeth Alen en Bernard Ostyn (VDAB) Hendrik Delaruelle (Vlaams Welzijnsverbond) Bart Collet (In4Care, Huis Vandecruys) Mieck Vos (VVSG) Roald Nelissen (PXL) Luc Deneffe (De Wissel) Geert Vanhootegem (KU Leuven) Geert Van Hijfte (Dag van de Zorg) Els De Smedt (Dag van de Zorg)

Luc: “Tot drie jaar terug was het nooit een probleem om nieuwe mensen te vinden. We hadden ook geen, of quasi geen, verloop. Maar vandaag zijn we veel meer bezig met selecties dan vroeger. We hebben een veel jonger team, en daarbij ook veel meer ‘zoekende’ mensen. Door het feit dat er veel vacatures zijn in de sector, krijgen werknemers ook meer mogelijkheden om te proeven en te zoeken.” Hendrik: “Het Vlaams welzijnsverbond maakt jaarlijks een analyse van de medewerkerskerngetallen. De problemen die we nu zien, verbazen ons dan ook niet. De paniekerige e-mails die ik van leden ontvang, bevestigen dat ook. Zeker profielen van basiswerkers raken steeds moeilijker ingevuld, en dat terwijl zij essentieel zijn voor een goede werking. Dit gaat op voor al onze sectoren: de jeugdhulp, gehandicaptenzorg en kinderopvang.” Ingrid: “Verso heeft een analyse gemaakt waaruit blijkt dat we de komende tien jaar 80.000 mensen nodig hebben om de babyboomers die op pensioen gaan te vervangen. Als je daarbij ook nog rekening houdt met de capaciteits­ uitbreiding als gevolg van de vergrijzing, zijn er nog eens 80.000 mensen nodig.” Mieck: “Het grootste tekort zien wij binnen de kinderopvang. Ook bij de poetsdiensten, thuiszorgdiensten en woonzorgcentra kampen met een tekort. Dit is een gevolg van vacatures die blijven openstaan omdat geen of te weinig kandidaten zich hiervoor kandidaat stellen of de groeiende complexiteit in de zorg. Een lange en moeilijke sollicitatieprocedure geeft ons ook extra moeilijkheden of het ontbreken van de juiste kwalificatievereisten.”


24

Margot Cloet

Luc Deneffe

Lon Holtzer

Geert Van Hijfte

Margot: “Wat wij dagelijks zien, is de strijd voor verpleegkundigen. Dat heeft niet enkel te maken de instroom en uitstroom, maar ook en vooral met het groter aantal zorgbehoevenden. Vandaag de dag worden ziekenhuizen gedwongen om afdelingen te sluiten omdat ze simpelweg niet voldoende personeel hebben.” Carine: “De invalshoek bij Flanders Care is innovatie. Wij denken niet dat innovatie het tekort aan medewerkers zomaar kan wegwerken, maar wel dat het een positieve rol kan spelen. Dat gaat dan zowel over proces- als technologische innovatie. Ik denk dat we mensen daarbij nog veel beter kunnen begeleiden én opleiden.” Bart: “Het probleem van openstaande vacatures is mij als werkgever onbekend. Huis Vandecruys is een kleinschalig woonzorgcentrum dat het werk aangenamer en efficiënter maakt dankzij technologische innovaties. We gebruiken technologie dus niet om minder personeel meer werk te laten doen, maar om ervoor te zorgen dat onze mensen meer tijd kunnen spenderen met de cliënten. Vanuit In4care geloven we

Hendrik Delaruelle

Mieck Vos

dat het implementeren van innovatieve technologieën en oplossingen op de werkvloer, zorgorganisaties ook tot aantrekkelijke werkgevers maakt.” Lon: “Ik denk dat alle factoren reeds genoemd zijn. We zijn vandaag niet met minder in de zorg, integendeel zelfs, maar we hebben steeds meer mensen nodig. De stijging van het aantal vacatures binnen de zorgsector sinds 2016 is daarvan een duidelijk teken. De arbeidsmarkt is heel krap op het moment, en dat is zeer problematisch. We kunnen pas écht goede en kwaliteitsvolle zorg realiseren als die vacatures worden ingevuld met gemotiveerde en goed opgeleide medewerkers.”

Geert Van Hijfte: “In Zweden ko­ men een op de drie mannelijke en een op de vijf vrouwelijke zorgwerk­ nemers uit het buitenland. Zit daar een mogelijke oplossing?” Margot: “Niet per se. Begin de jaren negentig heeft men geprobeerd om mensen uit Azië op te leiden om hier in de zorg te komen werken. Zij werden meestal ondergebracht in een flat vlakbij het ziekenhuis, maar voelden zich vaak zo eenzaam dat ze uiteindelijk niet lang bleven.”

Ingrid Lieten

Roald Nelissen

Lon: “Toen Spanje een vijftal jaar terug in een diepe economische crisis zat, heeft VDAB actief Spaanse verpleeg­ kundigen geworven en begeleid om hier bij ons aan te slag te gaan. Dat was toen een win-win-winsituatie: een win voor Spaanse verpleegkundigen die opnieuw aan het werk konden, een win voor de Spaanse overheid die minder werkloosheidsuitkeringen moest betalen en een win voor Vlaanderen omdat ons tekort aan verpleegkundigen werd ingevuld. Maar ik vind niet dat we mensen moeten weghalen uit omgevingen waar er net als bij ons een tekort aan verpleegkundigen is, en in het buitenland is dat tekort even groot.” Hendrik: “Die hele kwestie heeft inderdaad ook een belangrijke ethische kant. Het kan niet dat we onze problemen oplossen door elders een probleem te creëren. We kunnen mensen niet naar hier lokken met betere loon- en arbeidsvoorwaarden als we daarmee de lokale bevolking van hun thuisland depriveren van goede en broodnodige zorg.” Ingrid: “Ik denk ook niet dat er één oplossing is, maar dat veel kleine oplossingen samen het verschil zullen


25

INMOTION

Bart Collet

We zijn vandaag niet met minder in de zorg, integendeel zelfs, maar we hebben steeds meer mensen nodig

Carine Boonen

Bernard Ostyn

maken. Zo kan het aantrekken van buitenlandse krachten wel bijdragen tot de invulling van het tekort, maar zal het nooit de volledige oplossing zijn.”

Geert Van Hijfte: “Andere oplos­ singen die zich richten op instroom en uitstroom, bijvoorbeeld?”

Hendrik: “Ik denk dat we niet moeten doen alsof er in het verleden geen analyses gemaakt zijn. Zowat elke analyse komt tot dezelfde conclusies. Naast al die andere belangrijke maatregelen en het inzetten op sensibilisering, vraag ik me af of we genoeg luisteren naar zij-instromers en jongeren: waarom kiezen zij niet of net wel voor de zorgsector?. Wat is de rode draad in de verhalen van veel zorgverleners? Ontmoetingen met gebruikers van zorg of met zorgverleners die er echt toe doen, die hun leven hebben getekend. Een tweede punt is de manier waarop we mogelijke toekomstige medewerkers bejegenen. Hebben we daar in het verleden misschien niet voldoende op ingezet? Ik droom ervan om een initiatief op te zetten dat alle zestienjarigen een dag stage laat lopen in een zorg­ voorziening. Want het is op die manier dat je tekenende ontmoetingen creëert,

Geert Vanhootegem

en dat je jongeren laat ontdekken wat het betekent om te werken in de zorg.” Carine: “Ik denk dat er ook nog heel wat onbenutte mogelijkheden zijn op vlak van zorgorganisatie. Neem nu de dagdagelijkse werkorganisatie. Hoe vaak moet een verpleegkundige van een patiëntenkamer naar de voorraadkamer en terug lopen, bijvoorbeeld? Hoe ver is die afstand? Hoe kunnen we de loop­ afstanden verbeteren en zo tijd uitsparen voor warmere zorg?” Bart: “Inderdaad, er zijn echt nog heel wat efficiëntiewinsten te boeken waardoor zorg -en verpleegkundigen ook effectief meer tijd kunnen doorbrengen met en bij de zorgvrager. Tijd doorbrengen met zorgvragers is trouwens de reden waarom zorgverleners voor dit beroep gekozen hebben. Door technologieën zoals bijvoorbeeld slimme luiers beter in te zetten, kan de (inefficiënte) werklast fors verminderen.” Ingrid: “Een groep waar er mogelijk nog ruimte is, is bij de inactieve beroeps­ bevolking. Hoe kunnen we hen motiveren om ook een stukje actief te worden op de arbeidsmarkt? We weten dat daar heel

wat drempels te overwinnen zijn, maar denk wel dat we ons daar nog verder op kunnen focussen. Maar dan komen we ook terecht bij gebrek aan scholing en opleiding of over hoe we omgaan met diversiteit. Ik denk dat we daar misschien ook wat meer over moeten praten.” Liesbeth: “Bij VDAB zien we de doelgroep van anderstaligen als een interessante bron van toekomstige arbeidskrachten binnen de zorgsector. Bij bepaalde culturen is zorg voor de familie en de medemens ingebakken in de genen. Wel blijft het een hele uit­ daging om hen bij te scholen in voldoende kennis Nederlands. Taal blijft een cruciale component van een kwaliteitsvolle zorg. Toch trekken wij volop de kaart van opleidingen Nederlands, al dan niet geïntegreerd binnen zorgopleidingen.” Geert Vanhootegem: “Volgens mij hebben we het te veel over instroom. Uitstroom lijkt me een veel groter probleem waarop we veel minder inzetten. Het is nochtans een groot en bestaand probleem binnen de zorgsector.” Lon: “De grootste ambassadeurs voor onze sector zijn mensen die zelf in de


Samen voor meer werkgeluk via fitte én gezonde werknemers Als werkgever inzetten op de gezondheid en het werkgeluk van je medewerkers rendeert: zoveel is duidelijk. En wie dat op een doordachte manier doet, kiest voor een duurzaam gezondheidsbeleid om preventief zowel de mentale als fysieke gezondheid van je medewerkers te verbeteren.

Het voordeel daarvan voor jouw onderneming? Minder afwezigheden, minder kosten, een hogere productiviteit én jobtevreden werknemers.

Samen met hen tracht je een werkomgeving te creëren die hun gezondheid, veiligheid en welzijn beschermt én bevordert. Het resultaat: meer tevreden en productievere medewerkers. Met FIT blijf je als werkgever niet bij de pakken zitten en zet je via een gezondheidsbeleid op maat actief in op het werkgeluk en de gezondheid van je medewerkers.

Klaar om een FIT bedrijf te worden? Word nu FIT en ontdek zelf hoe je met een actief gezondheidsbeleid het ziekteverzuim in je bedrijf kan verlagen én tegelijk het werkgeluk kan verhogen. Neem snel een kijkje op liantis.be/fit of contacteer ons via info@liantis.be of 050 47 47 47.

WIST JE DAT … … een werknemer in 2018 gemiddeld 12,6 dagen afwezig was op het werk door ziekte? Die ziektedagen zorgen niet alleen voor een directe kost (loonkost), maar ook voor heel wat indirecte kosten zoals een daling van de productiviteit en de kosten van een eventuele vervanger.


INMOTION

zorg staan. En hoewel velen onder hen hun job met hart en ziel doen – en er ook met evenveel enthousiasme over vertellen – loopt het daar nog vaak mis. De manier waarop heel wat zorg­ verleners over hun job spreken, is vaak weinig rooskleurig.” Roald: “Daar speelt management een erg belangrijke rol in. Zij bevinden zich in de positie om de zorg in hun voorziening anders te organiseren.” Mieck: “En het beleid. Ik denk dat we mensen soms meer ruimte moeten geven om hun job zelf in te vullen. Een sterk voorbeeld is dat van WZC Zuiderlicht van OCMW Gent, waarbij men innovatieve arbeidsorganisatie als de hefboom gebruikt voor betere zorg en zinvol en werkbaar werk. WZC Zuiderlicht is nog geen jaar open, maar wel al een stichtend voorbeeld met sterke resultaten: er is minder werkdruk, meer tijd voor bewoners en veel gedeelde verantwoordelijkheid. Het WZC volgt in haar werking de bewoners. Die mogen zelf kiezen wanneer ze eten of in bad gaan. Ze dringen er geen uurroosters op, werken niet met functieprofielen maar met rollen en stapten af van de grote hiërarchische lijnen. De medewerkers roosteren zelf in, nemen verschillende

taken op en iedereen, ook de onderhoudsmedewerkers, brengen tijd door met de bewoners. Bovendien stellen zich vandaag geen problemen om medewerkers te vinden. Er staan zelfs zeven verpleegkundigen op de wervingsreserve die graag willen starten maar waarvoor er momenteel geen plaats is.” Lon: “Ik denk dan meteen aan het concept van ‘magnet hospitals’, waarbij niet alleen wordt ingezet op de levenskwaliteit van de patiënt, maar net zo goed op die van de zorgverlener (kwaliteit van werk) en op zorgorganisatie.” Luc: “Je moet je eens inbeelden dat al die actieve basis- en kaderwerkers tien procent minder papierwerk zouden moeten doen … Hoeveel meer echt zorgwerk zouden we dan gedaan krijgen? Ik denk ook dat, als we zorgverleners minder met administratieve taken en meer met echte zorgtaken belasten, ze gelukkiger zouden zijn. En dan zouden zij ook positievere verhalen kunnen overbrengen aan jongeren.” Bart: “Als iemand die innovatieve processen in woonzorgcentra en ziekenhuizen bestudeert en evalueert, kan ik alleen maar concluderen dat de complexe regelgeving en het eindeloze

27

We moeten zorg­ verleners minder met administratieve taken en meer met echte zorgtaken belasten papierwerk erg ontmoedigend zijn. Leidinggevenden hebben hierdoor gewoonweg geen tijd meer over om in te zetten op efficiëntere organisatie en zorg.” Lon: “Als ik luister naar mensen op het terrein, dan hoor ik steeds vaker mensen die vertrekken uit de zorg omdat ze het gevoel hebben onvoldoende kwalitatieve zorg te kunnen bieden. Als ik dat hoor, bloedt mijn hart. Want dat zijn vaak net heel gemotiveerde zorgverleners.” Carine: “Als we merken dat die uitstroom om die reden zo’n groot probleem is, kunnen en moeten we daar dan niet massaal op inzetten? En hoe dan?” Margot: “We zitten natuurlijk ook met een realiteit die we niet kunnen ontkennen of veranderen. Er is een gigantische werkdruk in de zorg, zeker de voorbije


28 

jaren. Denk maar even aan woonzorgcentra, waar de gemiddelde leeftijd een pak hoger ligt dan vroeger. Ik bezocht vorige week nog een groep in een woonzorgcentrum waar acht van de tien aanwezige ouderen incontinent waren en bijgevolg geregeld verzorgd moesten worden – allemaal door één begeleider.”

Geert Van Hijfte: “Om nog even een laatste stok in het hoenderhok te gooien alvorens af te ronden: de zorgsector is niet sexy genoeg.”

Lon: “Klopt. En daar speelt de negatieve weergave van de zorgsector die zo vaak (in de media) wordt opgehangen een grote rol in.” Mieck: “Wat we volgens mij ook nog meer kunnen doen, is goeie praktijken in de verf zetten. Zorgpunt Waasland uit Sint-Niklaas werkt momenteel met een onthaalcoach. Iemand van de leiding­gevenden wordt vrijgesteld om alle nieuwe medewerkers op te volgen. Binnen de eerste twee maanden zijn er 5 contactmomenten. Nieuwe medewerkers weten niet altijd hoe ze moeten omgaan met moeilijke situaties of met zaken die niet stroken met hun eigen

waarden en normen. Veel van die eerste indrukken deden mensen afhaken. De onthaalcoach investeert ongeveer vijftien uur in iedere nieuwe medewerker. Als je dit vergelijkt met de tijd die nodig is om nieuwe mensen aan te trekken, op te leiden en alle uurroosters weer aan te passen, dan valt dat goed mee. Bovendien ontlast de onthaalcoach ook de leidinggevenden. Hun taak is duidelijker, omdat ze niet langer de dubbele pet van coach en leidinggevende opzetten en ze krijgen extra ruimte om echt met hun kerntaken bezig te zijn. De uren van de onthaalcoach zijn daarom ook vrijgemaakt uit de bestaande uren van de leidinggevende, het is dus niets extra’s of bovenop.” Roald: “Er zijn inderdaad honderden, nee, duizenden mooie succesverhalen van basiswerkers. Zo ken ik een prachtig verhaal van een vijftiger die jarenlang als manager gewerkt heeft, maar vandaag fantastisch werk levert als verpleegkundig straathoekwerker. Hij ziet er ook absoluut niet uit als een klassieke zorgverlener.” Mieck: “Dat zijn precies het soort verhalen waar we vaker mee naar buiten

moeten komen. Het toont niet alleen de diversiteit aan van het soort jobs dat je als verpleegkundige kan uitvoeren, maar ook de diversiteit van zorgverleners op zich. Hoe meer soorten mensen we tonen, hoe meer anderen zich daarin kunnen herkennen en hoe meer mensen zich aangetrokken zullen voelen door de zorgsector.” Lon: “Op www.ikgaervoor.be hebben we ook tal van prachtige getuigenissen van mensen met heel verschillende profielen, en we zien inderdaad dat dat werkt. We krijgen per maand een tweehonderdtal aanvragen voor inleefmomenten.” Ingrid: “Mensen zoeken ook een job, inkomen en hechten steeds meer belang aan een goeie work-life-balance. Ik denk dat daar ook nog heel wat vooroordelen over bestaan die we kunnen wegwerken.”

Geert Van Hijfte: “Veel stof om over na te denken. Ik denk dat ik mag concluderen dat we de komende jaren ambitieus moeten durven zijn. Bedankt voor jullie input!”

OP ZOEK NAAR HET JUISTE TALENT?

Kies dan voor een specialist in Interim Management en Projectsourcing! Talent in Motion biedt: oplossingen op maat specifieke expertise kwaliteit continuïteit flexibiliteit www.talentinmotion.be PROJECTSOURCING HEALTHCARE

19001.TIM.ad.HR Square.februari.v2.indd 1

INTERIM MANAGEMENT DATA

HEALTHCARE

SUPPLY CHAIN

GENERAL MANAGEMENT

18/01/2019 14:58


INMOTION

Eerste centrum voor protontherapie in ons land UZ Leuven zal binnenkort als eerste ziekenhuis in België protontherapie aanbieden

Op de Leuvense Health Sciences campus Gasthuisberg zijn momenteel de bouw­ werken bezig voor ParTICLe, het eerste Belgische centrum voor protontherapie. Deze innovatieve vorm van radiotherapie beschadigt minder gezond weefsel. Het nieuwe centrum zal zowel nationaal als internationaal fungeren als toonaangevend instituut.

arTICLe is een consortium van UZ Leuven/KU Leuven en Cliniques universitaires Saint-Luc/UCL, mede gesteund door UZ Gent, UZA, UZ Brussel en CHU UCL Namur, dat in België één gezamenlijk interuniversitair behandel- en onderzoekscentrum voor protontherapie zal uitbouwen. Dit alles situeert zich binnen een context van gedegen medisch-inhoudelijke en strategische samenwerking met alle geïnteresseerde centra en partners. Dit najaar zullen de eerste patiënten een behandeling in Leuven kunnen krijgen. Bij protontherapie worden positief geladen deeltjes uit de atoomkern gebruikt om heel gericht kwaadaardige tumoren te bestralen. Om de protonen de energie te geven om diep genoeg (tot 30 cm) in het weefsel van de patiënt te kunnen doordringen, worden ze versneld tot meer dan de helft van de lichtsnelheid. Dat gebeurt in een deeltjesversneller die een bundel van versnelde protonen genereert. De stralingsbundel kan zo worden afgesteld dat de protonen het lichaam van de patiënt binnengaan en hun maximale energie pas afgeven wanneer ze de tumor bereiken. Op die manier komt de straling voornamelijk in de tumor terecht en wordt bij protontherapie minder gezond weefsel blootgesteld aan straling. Volgens de huidige standaardindicaties wordt geschat dat jaarlijks honderdvijftig tot tweehonderd patiënten in ons land in aanmerking zullen komen voor protontherapie. Dat zullen vooral kinderen met kanker zijn en volwassenen met zeldzame kankers waarvoor bestaande oplossingen niet volstaan, zoals tumoren aan de schedelbasis, dichtbij de wervelkolom of vlakbij de oogzenuw. Dat aantal kan in de toekomst nog stijgen als er op basis van klinisch-wetenschappelijke studies nieuwe indicaties voor protontherapie worden bepaald.

29


30

Ervaringsdeskundigen aan het woord Drie Deelnemers van Dag van de zorg getuigen

ORGANISATIE: Levensvreugde Verblijven vzw ADRES: Botermelkstraat 201, 9300 Aalst NAAM: Christophe Temmerman FUNCTIE: Coördinator administratief-financieel

Zorggebruiker Mark Van Audenhove demonstreert zijn handigheid bij het figuurzagen in het houtatelier

HOEVEEL KEER DEELGENOMEN AAN DAG VAN DE ZORG? We namen in 2018 voor het eerst deel.

(GEMIDDELD) AANTAL BEZOEKERS? Zo’n 700 deelnemers.

WELKE DOELSTELLINGEN WAREN VOOROPGESTELD? We wilden graag tonen hoe de woon- en dagondersteuning van onze gebruikers met een verstandelijke beperking eruitziet.

HOOGTEPUNT(EN) OP DAG VAN DE ZORG? De officiële opening van ons winkeltje ‘Het Uniek Kadoo’ met zelfgemaakte producten door onze zorggebruikers.

PRAKTISCHE TIPS VOOR NIEUWE DEELNEMERS? Bereid de dag voor met een werkgroep l Stippel een interactief parcours uit l Voorzie zoneverantwoordelijken die eventuele problemen kunnen oplossen l

WAT WAS ER ZOAL TE BELEVEN?

WAT IS JE MOOISTE HERINNERING AAN DAG VAN DE ZORG?

Bezoekers konden deelnemen aan activiteiten in het milieuatelier, de leefgroep van de minderjarigenwerking, het houtatelier, de belevingsruimte en de zorgmarkt met info over onze werking en die van onze zorgpartners.

Vanuit een grote verbondenheid tussen medewerkers en zorggebruikers konden we aan het brede publiek tonen wat we allemaal doen. De mooie reacties en complimenten van de bezoekers waren de kers op de taart!

WAAR ZOU JE ZELF GRAAG EENS OP BEZOEK GAAN EN WAAROM? Het is altijd leuk om eens achter de schermen te kunnen kijken in een ziekenhuis of woonzorgcentrum.

WAAROM MOETEN WE OP 15 MAART ZEKER BIJ JULLIE LANGSKOMEN? Om de leefwereld van onze zorggebruikers en hun unieke kijk op de wereld te leren kennen en echt te waarderen.

HEB JE NOG EEN ‘ZORG’WENS ? De grootste zorgwens is dat we onze gebruikers ook in de toekomst de best mogelijke ondersteuning kunnen blijven bieden en natuurlijk het drastisch inkorten van de wachtlijsten voor wie op zoek is naar ondersteuning.


INMOTION

Creëer interactie met het publiek door activiteiten te organiseren waarbij ze zelf iets kunnen doen of beleven

ORGANISATIE: WZC Meerspoort WZC Scheldekant GAW Leupeheem ADRES: Oudenaarde NAAM: Geert Leliaert FUNCTIE: Directeur ouderenzorg

HOEVEEL KEER DEELGENOMEN AAN DAG VAN DE ZORG? In 2020 zal het onze derde deelname zijn.

(GEMIDDELD) AANTAL BEZOEKERS? Om en bij de 650 bezoekers.

WELKE DOELSTELLINGEN WAREN VOOROPGESTELD? Naast onze dagdagelijkse werking, wilden we vooral onze nieuwbouw­ projecten in de kijker zetten. In 2020 gaan we op dit elan verder door het nieuwe centrum voor dagverzorging open te stellen.

WAT WAS ER ZOAL TE BELEVEN OP DE (LAATSTE) DAG VAN DE ZORG? Rondleidingen, wandelparcours tussen de verschillende vestigingen, bewegingsparcours, kinderanimatie.

HOOGTEPUNT(EN) OP DAG VAN DE ZORG? De officiële opening van onze nieuwbouw in aanwezigheid van minister Vandeurzen tijdens Dag van de Zorg 2016.

PRAKTISCHE TIPS VOOR NIEUWE DEELNEMERS? Zorg voor voldoende medewerkers die info kunnen geven op alle toegankelijke plaatsen l Creëer interactie met het publiek door activiteiten te organiseren waarbij ze zelf iets kunnen doen of beleven l Geniet er zelf van l

WAT IS JE MOOISTE HERINNERING AAN DAG VAN DE ZORG? De samenhorigheid tussen de medewerkers die allen het beste van zichzelf geven om de bezoekers een aangename dag te bezorgen. Beter dan eender welke teambuilding!

WAAR ZOU JE ZELF GRAAG EENS OP BEZOEK GAAN EN WAAROM? Bij collega’s uit de zorgsector met vernieuwende projecten. Je kan altijd van elkaar leren.

WAAROM MOETEN WE OP 15 MAART ZEKER BIJ JULLIE LANGSKOMEN? Voor de gezellige sfeer en de kennismaking met ons splinternieuwe centrum voor dagverzorging.

HEB JE NOG EEN ‘ZORG’WENS? Voor alle ouderen een toegankelijke vorm van zorg, al dan niet thuis, waarin ze zelf inspraak hebben en er maximaal rekening kan worden gehouden met hun wensen.

31


Wij zetten ons in voor patiënten. Omdat zij wachten. Voorzien van een gezonde dosis ongeduld, beschouwen wij het als onze taak om met baanbrekende innovaties te komen, wat ons sinds 2011 acht nieuwe geneesmiddelen* tegen kanker heeft opgeleverd. Ook dat is een manier waarop we werken aan een toekomst waarin ziektes tot het verleden behoren. Lees meer op www.janssen.com. *Aantal wereldwijd goedgekeurde producten sinds 2011.

Janssen-Cilag NV

©Janssen-Cilag NV – EM-17855 - 10-sep-2019 – VU/ER Vincent Seynhaeve, Antwerpseweg 15-17, 2340 Beerse

De afbeelding maakt gebruik van modellen en dient enkel ter illustratie.


INMOTION

ORGANISATIE:

AZ Jan Portaels ADRES:

Gendarmeriestraat 65, 1800 Vilvoorde NAAM:

HOEVEEL KEER DEELGENOMEN AAN DAG VAN DE ZORG?

FUNCTIE:

Deze editie zal AZ Jan Portaels voor de tweede keer zijn deuren opengooien tijdens Dag van de Zorg.

Helena Polfliet Communicatie­ verantwoordelijke

(GEMIDDELD) AANTAL BEZOEKERS? Een driehonderdtal.

WELKE DOELSTELLINGEN WAREN VOOROPGESTELD? Door deel te nemen aan Dag van de Zorg willen we het publiek informeren en sensibiliseren.

WAT WAS ER ZOAL TE BELEVEN OP DE (LAATSTE) DAG VAN DE ZORG? Er werden tal van activiteiten rond het brein georganiseerd: twee patiënten­ trajecten, een interactieve gang met informatie en animatie en een ‘breinsessie’ met de Vilvoordse artistieke duizendpoot Ish Ait Hamou.

HOOGTEPUNT(EN) OP DAG VAN DE ZORG? De breinsessie met Ish Ait Hammou was een echte topervaring.

PRAKTISCHE TIPS VOOR NIEUWE DEELNEMERS? Bezorg bezoekers op een originele manier een blik achter de schermen l Laat medewerkers uitblinken door hen te laten tonen waar ze goed in zijn l Geniet! l

WAT IS JE MOOISTE HERINNERING AAN DAG VAN DE ZORG? Het familiale gevoel: iedereen is er voor hetzelfde doel, zowel medewerkers als bezoekers.

WAAR ZOU JE ZELF GRAAG EENS OP BEZOEK GAAN EN WAAROM? Moeilijk te kiezen: ik zou heel wat organisaties willen ontdekken om meer informatie te krijgen over zorg en hoe het er voor en achter de schermen aan toe gaat.

WAAROM MOETEN WE OP 15 MAART ZEKER BIJ JULLIE LANGSKOMEN? Omdat wij de leukste familie zijn die met nieuwe en leuke initiatieven komt!

HEB JE NOG EEN ‘ZORG’WENS? Op naar een fantastische Dag van de Zorg!

33


34

Met kompas

koersen naar kracht HerstelAcademie wil mensen leren omgaan met psychische kwetsbaarheid Een HerstelAcademie biedt kortdurende opleidingen aan die zich focussen op beter leren omgaan met psychische kwetsbaarheid. Cursisten leren er hun eigen herstelproces en leven opnieuw in handen te nemen. Elke cursus wordt geleid door twee docenten: een hulpverlener en een ervaringsdeskundige.

et kompas koersen naar eigen kracht!”, dat is de slagzin op de overkoepelende website van de Herstel­ Academies. De eerste HerstelAcademie in ons land werd opgericht door het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Ahasverus in de regio Halle-Vilvoorde, maar intussen kan je terecht bij tal van herstelacademies verspreid over heel Vlaanderen en Brussel. Het concept wordt ook in heel wat andere landen, waaronder buurland Nederland, Groot-Brittanië en de Verenigde Staten, al toegepast en gezien als een belangrijk onderdeel van een herstelgerichte geestelijke gezondheidszorg. Een herstelacademie heeft niet als doel om therapie of andere zorg en behandelingen te vervangen, maar fungeert als een aanvulling daarop. Onderzoekers Jane McGregor, Julie Repper en Helen Brown beschreven in een studie uit 2014 hoe een zogenaamde herstelacademie of recovery college mensen kan helpen bij hun psychisch herstel. Zij concludeerden dat een herstelacademie mensen helpt hun talenten en krachten te herkennen en gebruiken, mensen bijstaat in het ontdekken van mogelijkheden en leren van vaardigheden, vertrekt vanuit de doelen en ambities van de cursisten en een coachingsmodel biedt dat mensen helpt om hun eigen doelen en oplossingen na te streven.

Een herstelacademie helpt mensen hun talenten en krachten te herkennen en gebruiken

Elke cursus die bij de HerstelAcademie wordt aangeboden, wordt zowel uitgewerkt als geleid door twee docenten: een professionele hulpverlener en een ervaringsdeskundige. Hiermee wordt de barrière tussen ‘wij’ en ‘zij’ doorbroken. Daarnaast vertrekt elke HerstelAcademie ook vanuit de sterkten in de regio waarin ze zich situeert. Zo worden lokale organisaties (zoals CGG’s, CAW’s, Logo’s, steden en gemeenten, onderwijsinstellingen, psychiatrische ziekenhuizen en centra …) zo veel mogelijk betrokken bij het uitwerken en doceren van het cursusaanbod. Een HerstelAcademie helpt dus niet enkel cursisten bij hun persoonlijke herstel, maar ook deelnemende organisaties in de verbetering van hun herstelgerichte praktijk. Het cursusaanbod varieert van zeer algemeen (met cursussen die zich focussen op samen herstellen, stress, werk, gezonde nachtrust …) tot specifiekere opleidingen (rond verslaving, borstkanker, omgaan met bepaalde stoornissen …). Wie er nu precies in aanmerking komt voor zo’n opleiding? Iedereen die ervoor openstaat. Het spreekt voor zich dat de herstelacademies zich in de eerste plaats richten op personen die willen werken aan hun psychisch herstel, maar ook andere geïnteresseerden, hulpverleners of studenten, vrienden of familie van personen met een psychische kwetsbaarheid zijn er welkom. Bovendien is er geen voorkennis nodig om deel te nemen aan een cursus. Dat maakt de academies zeer inclusief en laagdrempelig voor personen van alle leeftijden, culturen en niveaus. Wie niet meteen weet waar te beginnen, kan bij de regiodeelgroepen terecht voor vrijblijvende infomomenten of een persoonlijk gesprek waarbij een educatief plan op maat wordt uitgewerkt. Voor wie de drempel toch nog te hoog is, biedt de website van de HerstelAcademie ook online enkele downloadbare materialen aan waarmee mensen zelf en volledig op hun eigen tempo aan de slag kunnen. www.herstelacademie.be


INMOTION

Als het lichaam niet uitvoert wat de hersenen willen Bewegingsoefeningen kunnen leer- en gedragsproblemen verhelpen

De INPP-methode gaat uit van het idee dat leer- en gedragsproblemen ontstaan door onvolgroeide reflexen. Door de juiste oefeningen uit te voeren, zouden deze reflexen zich alsnog kunnen ontwikkelen, zodat ze spontaan geïntegreerd worden in het lichaam en niet langer in de weg zitten, waardoor de problemen afnemen.

ij INPP kijken we naar de oorzaken achter het leerprobleem en trachten deze aan te pakken met een bewegingsprogramma”, verklaart ergotherapeut en oprichter van Puissance Benedicte Van Acker. “Door de juiste oefeningen uit te voeren, kunnen deze reflexen zich alsnog ontwikkelen, waardoor ze spontaan geïntegreerd worden in het lichaam en niet langer in de weg zitten, waardoor de problemen afnemen.” “Normaal evolueren de primitieve reflexen tijdens het eerste levensjaar, maar bij sommige kinderen gebeurt dit niet volledig. Dit valt voor wanneer ze bijvoorbeeld motorische mijlpalen hebben overgeslagen of een andere ontwikkeling hebben doorgemaakt. Het resultaat is een lichaam dat niet uitvoert wat de hersenen willen. In plaats van voluit te kunnen gaan in de klas, zit de motoriek in de weg. Dit kan zorgen voor secundaire leer- en gedrags­ problemen. Moeilijkheden met schrijven, lezen, stilzitten, concentratie ... kunnen een aantoonbare oorsprong hebben in het lichaam. Primitieve reflexen zijn immers hét bewijs van een onrijp centraal zenuwstelsel, wat wil zeggen dat de motoriek nog niet rijp is voor complexe leertaken.” “Reflexintegratietherapie bestaat uit eenvoudige oefeningen die dagelijks dienen uitgevoerd te worden. Primitieve reflexen worden zo geïntegreerd en nieuwe motorische patronen krijgen de tijd om zich te ontwikkelen. Een kind dat worstelde met leerprobleem, komt zo eindelijk tot rust en heeft terug energie om te leren.”

35


36

Zorgsector op maat van een diverse samenleving

Cultuursensitieve

zorg

n 2017 won het project ‘Innovatief wijkzorgmodel op maat van een kwetsbare buurt’ (dat ontstond uit initiatief van EVA bxl in samenwerking met VUB - BAS, Kenniscentrum WWZ, Familiehulp, Solidariteit voor het Gezin, Thuiszorg en Aksent vzw) de juryprijs van het Zorgverhaal van het Jaar. In het kader van dat project werden dat jaar negen mensen met een migratie-achtergrond en ervaring in de zorg opgeleid tot cultuursensitieve zorgambassadeurs. Het viel EVA bxl op dat nog te weinig mensen met een migratie-achtergrond de weg vinden naar de thuiszorg. Dat heeft verschillende redenen: ze kennen het zorgaanbod niet (voldoende), spreken een andere taal, krijgen te maken met ingewikkelde procedures of andere hoge drempels. Door cultuursensitieve zorgambassadeurs in te zetten, kunnen zorgorganisaties deze mensen proactiever bereiken en beter inspelen op bepaalde noden van de meest kwetsbaren. Daarop verder bouwend kunnen mensen vandaag een door de VDAB

Zorgverstrekkers krijgen een enorm divers publiek over de vloer. Iedereen heeft immers nood aan zorg. Die grote diversiteit brengt een enorme rijkdom met zich mee, maar zorgt er soms ook voor dat de communicatie niet altijd even vlot verloopt. Soms zorgen culturele gevoeligheden of gewoonten voor verwarring, spreken zorgverlener en zorgvrager een andere taal of maken vooroordelen het moeilijker om hulp te zoeken. Zo zien we dat personen met een migratieachtergrond vaker vroegtijdig uitvallen bij zorgtrajecten en minder beroep doen op zorg. Omdat iedereen recht heeft op een goede zorg, hebben zowel zorgvoorzieningen als de overheid steeds meer aandacht voor het concept van cultuursensitieve zorg.

erkende beroepsopleiding tot cultuursensitieve zorgambassadeur volgen. De opleiding wordt ontwikkeld door EVA bxl in samenwerking met Groep INTRO, Brusselleer en CVO Brussel. Met deze opleiding richten ze zich vooral op mensen met een migratieachtergrond die werkzoekend zijn en thuis voor hun oudere hulpbehoevende familieleden zorgen of reeds aan de slag zijn in de zorgsector. “Voorheen bestond ons partnerschap nog vooral uit thuiszorg­organisaties. Nu hebben we dat uitgebreid naar allerhande zorg­ organisaties die buurtgericht en met ouderen werken”, vertelt Kamille De Backer, projectmedewerker bij EVA bxl. “We hebben ons afgevraagd welke organisaties hierrond nog bezig zijn en hoe we hen konden betrekken. Daarnaast willen we de cultuursensi­ tieve zorgambassadeurs ook inzetten bij de oprichting van zorgnetwerken voor senioren. Uiteindelijk zijn we terecht­ gekomen in de Brabantwijk te Schaarbeek, met Aksent vzw, Maison Biloba Huis, Thuiszorg Brabant en Gammes als partners, en Kuregem te

Anderlecht, met Cosmos vzw, Medikuregem, Solidariteit voor het Gezin en Familiehulp als partner.” “De opleiding is nu net gestart en vanaf oktober zullen de deelnemers beginnen aan hun eerste stages. Sommige van hen werken vandaag reeds in de thuiszorg of thuisoppasdienst. We hebben er dan ook voor geijverd dat zij, naast hun klassieke zorgtaken, minstens één dag per week actief aan de slag mogen als zorgambassadeur binnen de organisatie. Vanaf dit jaar hebben we ook ingezet op een veel sterker mentorschap waarbij iedere zorgambassadeur ondersteund wordt door iemand die mee op pad gaat met hen en fungeert als aanspreekpunt bij vragen. Bovendien biedt de samenwerking ook een meerwaarde voor de mentors zelf, want via intervisie wordt ook heel gericht naar hun organisatie gekeken: welk effect heeft de rol van een zorgambassadeur? In welke mate werkt een voorziening als cultuursensitief en buurtgericht, en hoe kan dat beter? Hoe en waar kan een zorgambassadeur gericht helpen?”


INMOTION

organisaties bij de implementatie van een sterk diversiteitsbeleid en cultuursensitieve zorg. Via heldere checklists kunnen voorzieningen hun eigen cultuursensitiviteit scoren. De tool bevat ook een inspiratielijst en engagementsverklaring waarbij elke organisatie zelf kan invullen hoe zij concreet aan de slag willen met cultuursensitieve zorg en diversiteit.

Op vraag van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ontwikkelden VIVO, het Vlaamse opleidingsinstituut voor de social-­ profitsector, en het Agentschap Integratie en Inburgering de reflectietool ‘Bouwen aan cultuursensitieve zorg’. Deze tool begeleidt zorg- en welzijns­

Door cultuursensitieve zorgambassadeurs in te zetten, kunnen we beter inspelen op bepaalde noden van de meest kwetsbaren

“Ik ben ervan overtuigd dat een diversiteitsbeleid enkel werkt als ook de

Cultuursensitieve zorgambassadeurs in opleiding

top van de organisatie er op de werkvloer mee aan de slag wil gaan”, meent Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezondheid Jo Vandeurzen. “Het strategisch en consequent inschatten van de noden vanuit het perspectief van de doelgroep is cruciaal. Een diversiteitsbeleid houdt met andere woorden niet op bij enkele goed bedoelde, los van elkaar staande acties. Deze tool zet zorgvoorzieningen op de goede weg.”

“Dit is en blijft wel voornamelijk een oriëntatieopleiding waarmee de deelnemers de Brusselse zorgsector goed leren kennen. Er is ook een aangepaste module Nederlands die specifiek betrekking heeft op de zorgsector en gericht is op praten, praten, praten en spreekdurf. De opleiding is dus zeker een mooie start voor een beginnende carrière in de zorgsector. Maar we moeten eerlijk zijn: het blijft moeilijk omdat cultuursensitieve zorgambas­ sadeur nog geen erkend beroep is en er binnen de meeste organisaties geen financiële middelen op overschot zijn. We zijn al lang op zoek naar een oplossing inzake de erkenning van competenties, maar we geven niet op”, besluit Kamille.

37


Met Payconiq ontvangt u vlot en veilig elektronische betalingen.

Kunnen uw patiĂŤnten bij u al met hun smartphone betalen? Payconiq ook in uw praktijk? kbc.be/ondernemen/payconiq


39

INMOTION

Werken

Waarom kiezen mensen voor een job in de zorg?

in de zorg

Het thema van Dag van de Zorg 2020 is ‘werken in de zorg’. Van zorgkundige tot vroedvrouw, ergotherapeut tot begeleider in de gehandicaptenzorg, student verpleegkunde tot psychiatrisch verpleegkundige ... negen medewerkers uit de zorg beantwoorden de vraag: “Waarom koos je voor een job in de zorg?”. TOM, 46 Vroedvrouw bij La Madrugada “Ik heb niet het gevoel dat ik voor een job in de zorg heb gekozen, maar dat die job mij gekozen heeft. Ik was 29 en had al twee totaal andere diploma’s, maar toch was het plots duidelijk dat ik deze richting uit ‘moest’. Ik heb mijn zelfstandig vroedvrouwschap eerst 8 jaar gecombineerd met een halftijdse job in het Antwerpse Sint-Vincentiusziekenhuis. Hoewel ik er veel geleerd heb, leerde ik er ook wat ik niet wilde: mijn aandacht moeten verdelen over vier vrouwen die tegelijk in arbeid waren. Of tien pas bevallen mama’s en hun baby’s moeten verzorgen en dan ook nog al hun dossiers aangevuld krijgen. Elf jaar geleden richte ik mee ‘La Madrugada’ op: een vroedvrouwenpraktijk die zowel pre-, per- als postnatale zorg aanbiedt. We zijn intussen uitgegroeid tot een goed draaiende praktijk die zelfstandig bevallingen mag uitvoeren in drie Antwerpse ziekenhuizen. Dat maakt me echt gelukkig: dat we, ondanks onze meningsverschillen, konden groeien naar wederzijds respect voor elkaars kennis en kunde om zo een multidisciplinair platform aan te bieden voor alle ouders in spe.”

LIES, 33 Contextbegeleider en leefgroepbegeleider bij O.C. Sint Idesbald “Als jongere bracht ik schoolvakanties door als animator en begeleider bijzondere zorgen op kamp met Top Vakantie. Toen ik in het middelbaar gezondheid- en welzijnswetenschappen ging studeren, werd al snel duidelijk dat mijn naschoolse activiteiten ook mijn toekomstige carrière zouden bepalen. Ik wil een verschil kunnen maken. Ik wil samen met anderen stenen verleggen in het water, handvaten aanbieden. Ik wil openheid creëren en mensen laten ontdekken wat ze in hun mars hebben. Ik werkte 12 jaar op een internaat, maar bleef op mijn honger zitten. Mijn hart gaat uit naar mensen die niet altijd de kansen krijgen die ze verdienen. Als contextbegeleider ondersteun ik ouders in het kluwen van administratie en zorg voor hun kinderen. Ik ben een luisterend oor en wandel mee op hun pad wanneer ze me graag naast hen willen. Daarnaast begeleid ik ook een leefgroep van kinderen met gedrags- en emotionele stoornissen. Die combinatie geeft me veel voldoening. Als ik gezinnen samen sterker zie worden, zelfs met kleine stapjes, is mijn doel geslaagd.”


40

Tom

Lies

CHANTAL, 49 Kraamverzorgende bij Familiehulp “Op mijn achttiende ging ik rechten en notariaat studeren. Daarna heb ik vijftien jaar lang gewerkt op een notariaat. Van mijn veertigste tot mijn vijfenveertigste ben ik bewust thuisgebleven voor de kinderen. Nadat bij mijn moeder alzheimer werd vastgesteld, wilde ik zelf ook zorgbehoevende mensen helpen. Via het internet ontdekte ik dat Familiehulp met de ondersteuning van VDAB een opleiding tot zorgkundige aanbood. Die opleiding was zeer intensief en leerrijk, maar viel toch te combineren met mijn gezin. Tijdens de stages ontdekte ik al snel dat mijn voorkeur uitging naar thuiszorg en meer specifiek naar kraamzorg. Ik had dan ook het geluk dat ik meteen mocht starten bij Familiehulp. Al na enkele maanden kreeg ik de kans om van gezinszorg, dat ook wel tof en gevarieerd is, over te stappen naar kraamzorg. Het is een fantastische job. Ik help jonge ouders met de zorg van hun pasgeboren kindje, het klaarmaken van vers eten en andere huishoudelijke taken. Je ziet dus: op een dag vind je de job van je leven.”

KATRIEN, 46 Zorgkundige bij De Vlindertuin in WZC ter Meere “Na een loopbaan in het onderwijs ben ik sinds 2014 aan de slag als zorgkundige in een woonzorgcentrum, gecombineerd met nog enkele uren in het onderwijs. En ik heb er nog geen seconde spijt van. De wereld van de zorg is een verrijking in mijn leven. Van betekenis kunnen zijn voor mensen die zorg nodig hebben, het maakt me oprecht en intens gelukkig. Vandaag sta ik op de gesloten afdeling voor mensen met dementie, en mijn taken omvatten zoveel meer dan enkel basisverzorging bieden. Het is ook zorgen voor het psychisch welbevinden en het zelfwaardegevoel van de zorgvragers. Mensen laten zien wat ze betekenen, samen zoeken naar wat nog binnen hun mogelijkheden ligt en op die manier hun zelfredzaamheid stimuleren. Elke dag een lach op hun gezicht toveren is mijn doel, want je krijgt er zoveel dankbaarheid en een mooie band met de zorgvragers en hun familie voor terug. Werken in de zorg is werken met je hart en gericht op de hele persoon. Elke dag is anders, elke dag is boeiend. Het is aan-voelen, in-voelen en mee-voelen, respectvol omgaan en vooral … heel veel warmte en graag zien!”

Chantal

Katrien

GAËLLE, 31 Klinisch psycholoog bij CGG Diest en privépraktijk “Ik was altijd al geïnteresseerd in psychologie, maar had nood aan iets anders nadat ik in het middelbaar de opleiding humane wetenschappen voltooide. Ik belandde in de muziekbusiness, maar miste al snel het contact met mensen en kon moeilijk aarden in een industrie die vooral draait rond geld en het menselijke aspect vaak vergeet. Daarnaast wou ik meer voldoening halen uit mijn job en iets positief bijdragen aan de wereld. Mijn passie voor de complexiteit van de menselijke psyche liet me ook niet los. Uiteindelijk hakte ik de knoop door en behaalde via een verkorte bachelor mijn diploma psychologie. Tijdens mijn stage wist ik meteen dat ik de juiste keuze had gemaakt. Elke keer een ander mens met een ander verhaal helpen en onderweg zelf groeien als persoon (je bent uiteindelijk het instrument waar je mee werkt) … dat gaf me pas voldoening! Ondertussen ben ik bezig aan een postgraduaat cliëntgerichte therapie, om me nog meer te verdiepen in goede hulpverlening. Naast mijn job als zelfstandige werk ik ook in een CGG, omdat ik het erg belangrijk vind om hulp te bieden aan mensen die het sociaal-economisch moeilijker hebben.”

SOFIA, 19 Student verpleegkunde aan Thomas More “Ik hou van mensen helpen. Het geeft me een zeer groot gevoel van voldoening. Ik wil het verschil maken in het leven van anderen; het lichtpuntje worden in iemands donkere periode van ziek zijn. Iedereen heeft zorg nodig. Het is een zeer uitdagende maar fascinerende job. Het is natuurlijk geen makkelijke sector, maar wel een die je ogen opent en je leert groeien als persoon. Ik heb online en in de media heel wat onthutsende verhalen gelezen over verpleegkunde en woonzorgcentra en daar wil ik verandering in brengen. Ik kijk niet alleen naar de ziekte, maar ook naar de persoon. Ik hoop dat ik op die manier de bagage mee kan dragen en zo een bijdrage kan leveren in het genezingsproces. Ik ben graag een luisterend oor en een helpende hand. Een ‘dankjewel’ is niet nodig; weten dat mijn bijdrage ervoor heeft gezorgd dat de patiënt zich beter voelt en naar huis kan, is alle voldoening die ik nodig heb om met een glimlach naar bed te gaan. Mijn motivatie ligt vooral in de gedachte dat iemand dichter bij zijn of haar genezing komt en dat ik daar een deel van mocht uitmaken.”


INMOTION

Gaëlle

Tinneke

TINNEKE, 31 Zelfstandig ergotherapeut “Dat ik later zou gaan werken in de zorg was al snel duidelijk. Want zorgen voor anderen is iets wat ik in mijn dagelijkse leven ook veel doe. Maar vooral iets dat ik graag doe. Als ergotherapeut kan ik de levenskwaliteit van mijn patiënten vergroten. Elke dag weer proberen we samen hun vaardig­ heden en functies maximaal te benutten of in te zetten. Er is niets mooier dan een patiënt die na een lange revalidatie terug het gewenste niveau van zelfstandigheid behaalt. Je voelt de dankbaarheid wanneer we samen dit proces aangaan. Daarnaast wordt er een grote verscheidenheid aan competenties aangesproken als je in de zorg werkt. De flexibiliteit, het zorgzame karakter en teamgericht werken liggen mij erg goed. Dat ik mijn ei als ondernemer ook kwijt kan in mijn job maakt het plaatje voor mij compleet. Een visie op zorg, gedragen door mijn eigen intrinsieke motivatie, daar doe ik het elke dag voor. Ik zet mijn eigen lijnen uit binnen een kader waarin de zorgvrager en zijn omgeving centraal staan, zodat elke patiënt zorg op maat krijgt.”

Ann

Farman

FARMAN, 31 Begeleider bij De Switch, deelwerking van De Wissel “In 2012 ben ik vanuit Koerdistan naar België gevlucht. Ik heb meteen werk gemaakt van mijn inburgeringstraject door Nederlands te leren en mijn diploma Psychologie te laten gelijkschakelen. Vervolgens heb ik de studie sociaal cultureel werker aangevat en succesvol afgerond. Vijf jaar geleden kwam ik voor het eerst in contact met de kinderwerking Fabota van Buurtwerk ’t Lampeke. Sindsdien ben ik er vaste vrijwilliger en ga ik ook mee met hen op kamp. Ik werk ontzettend graag met kinderen en jongeren, dus een functie als begeleider in de jeugdzorg was me op het lijf geschreven. Het is dan ook niet vreemd dat ik terechtkwam bij De Wissel en terechtkwam in De Switch, een begeleidingsinitiatief in de Bijzondere Jeugdbijstand voor meisjes tussen 14 en 18 jaar. Ook het werken in team spreekt me enorm aan binnen de jeugdzorg – zowel met de collega’s als met de jongeren. Samen zorgen voor anderen, dat is écht mijn ding.”

ANN, 55 Psychiatrisch verpleegkundige bij FPC Antwerpen “Psychiatrie is altijd een bewuste keuze geweest voor mij. Ik wil mensen helpen tijdens een moeilijke periode in hun leven. Momenteel werk ik bij het Forensisch Psychiatrisch Centrum van Antwerpen. Het forensische onderdeel, dat daar uiteraard een belangrijke rol speelt, trekt me erg aan. Wij helpen patiënten om hun traject te doorlopen door hen te behandelen met de nodige empathie en ons te richten op de mens in het geheel. Mijn grootste motivatie is dat ik de kans heb om mensen – ondanks hun soms zware feiten – een ander pad te helpen kiezen. Patiënten die bij ons terechtkomen, zijn vaak mensen die feiten hebben gepleegd vanuit een psychopathologisch toestandsbeeld en sterk reageren met de leergeschiedenis van wat ze meegemaakt hebben. Dit verklaart waarom ze soms op een verkeerde manier handelen. Een belangrijk onderdeel van mijn job is om dit bespreekbaar te maken en samen te bekijken hoe zij hun gevoelens en gedachten kunnen veranderen. Dat kan alleen door een goeie band op te bouwen met de mens achter de feiten, wat mijn job zo waardevol maakt.”

Werken in de zorg is aan-voelen, in-voelen en mee-voelen, respectvol omgaan en vooral … heel veel warmte en graag zien

41


WOONZORGWEB Dé rusthuizen & serviceflats website

Woonzorgweb verbind élke maand +70.000 zoekende senioren met woonzorgcentra & groepen van assistentiewoningen Interesse? Bezoek woonzorgweb.be of mail naar info@woonzorgweb.be


organiseert

vrijdag 6 december 2019 CONGRESCENTRUM TER ELST — ANTWERPEN

1 PILOTS TABLE 2 ONTBIJTSESSIES 3 PODIA 10 ZORGVINDINGEN 40 SPREKERS 50 STANDEN 500 DEELNEMERS Sprekers Eugene Borukhovich – Maarten den Braber – Zehra Sayin Cedric Dumont – Dirk De Wachter – Hassan Al Hilou – Bieke Van Gorp Vincent Van Malderen – Saskia van Nieuwenhove – Dr. Song – Stefanie Veraghtert Erik Gerritsen – Diane Joris – Sebastian De Boer – Marie Van den Broeck Johan Bruneel – Hadewig De Corte – Pedro Facon – De Nonsens Alliantie – Els Suys Rudy Van Ballaer – Christophe Jauquet – Isabelle François – Jurriaan Van Rijswijck Stijn Coolbrandt – Miriam Elst

Schrijf nu in via: www.inspire-healthcare.eu



Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.