zijn gasten, zoals Abraham bereid is zijn zoon te offeren puur voor God. Het offer van Lot, hoe moeilijk ook te be grijpen, valt nog binnen de menselijke rede, hij stelt dat de plicht van de gastvrijheid op een hoger plan staat dan de lichamelijke integriteit van zijn dochters. Misschien zegt dit iets over de ‘waarde’ van deze dochters, over de ‘waarde’ van vrouwen in het algemeen op die plek, in die tijd, maar onze wenselijke opvattingen over man-vrouwverhoudin gen zal niet tot meer inzicht van deze tekst leiden. Wat mij interesseert, is waarom Abraham met God over het lot van Sodom en zijn bewoners kan onderhandelen, maar niet over zijn eigen zoon. Er is een verband tussen het gedrag van de inwoners van Sodom en hun straf, de vernietiging van stad en inwoners. Over de strafmaat, over de redelijkheid ervan, is discussie mogelijk, ook met de opperste rechter, ook met God. Het gaat erom dat de schuldigen van de onschuldigen worden gescheiden. Als het om Isaak gaat, is dat verband er niet. Isaak wordt ook niet geofferd omdat hij of Abraham iets verkeerds heeft gedaan, maar omdat God het van hem vraagt, omdat God alles kan vragen. Er is geen redelijke grond waarop die onderhandelingen gevoerd kunnen worden. Het gaat, nog maals, niet om schuld of onschuld, maar om de erkenning dat God iets vraagt omdat hij dat kan vragen, omdat voor hem alles mogelijk is. Abraham heeft slechts twee keuzes: offeren of niet offeren, gehoorzaamheid of opstandigheid. Of had hij kunnen zeggen: ‘God, kunt U niet genoegen nemen met de linkerpink van Isaak? Altijd als ik zijn ver minkte hand zie, zal ik herinnerd worden aan mijn liefde voor U?’ Had Abraham dat kunnen zeggen? Waarom vroeg 63
Blinde gehoorzaamheid.indd 63
1-5-2020 16:37:23