Jaarverslag VUB 2023 by Vrije Universiteit Brussel

JAARVERSLAG 2023

RUBRIEK 1 ORGANISATIESTRUCTUUR: CENTRALE ORGANEN

Naam en adres van de universiteit: Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2, 1050 Brussel

SAMENSTELLING EN BEVOEGDHEDEN VAN DE BESTUURLIJKE ORGANEN OP HET CENTRALE NIVEAU

I. UNIVERSITAIRE ORGANEN KRACHTENS HET ORGANIEK STATUUT (O.S.)

1. UNIVERSITEITSRAAD

Samenstelling:

Effectieve leden (O.S. art. 13, §1)

Voorzitter RvB

Karsten DE CLERCK

Decanen

LW Alex HOUSEN

RC Miguel DE JONCKHEERE

ES Joël BRANSON

PE Johan VANDERFAEILLIE

WE Dominique MAES

IR Francis BERGHMANS

GF Dirk DEVROEY

LK Evert ZINZEN

ZAP-leden

LW Karen FRANCOIS

RC Aube WIRTGEN

ES Elvira HAEZENDONCK

PE Koen LOMBAERTS

WE Alexandre SEVRIN

IR Lars DE LAET

GF Karine BRECKPOT

LK Marc THEEBOOM

OAP-leden

RC Marlies HEIRSTRATE

ES Arne VANHOYWEGHEN

PE Yara BOUCKAERT

WE Lise VERMEERSCH

IR Guillaume DOTREPPE

GF Jeremy DE PLECKER

LK Matthias EGGERMONT (Ondervoorzitter)

Studenten

LW Bob STOOPS

RC Riham BOUNOUH

ES Imrane BOUMERIEM

PE Sanae CHIOUA

WE Basile VAN WEYENBERG

GF Diewert SEYNAEVE

Lisa BOYON

Mila TODOROF

ATP-leden

Katrien DE CNIJF

John KELLEN

Geert STEENHOUDT

Overige afgevaardigden

UZB Erik DERYCKE

Alumni Geert ROYEMANS

IES Jacinta LIEM

EhB Dennis CLUYDTS

VECO Sven VAN KERCKHOVEN

ULB Marek HUDON

UGent Rik VAN DE WALLE

Externe leden

Franc BOGOVIC

Hannelore GOEMAN

Celia GROOTHEDDE

Saskia LIEVEYNS

Martine TEMPELS

Peter VANDERMEERSCH

Met raadgevend stem (O.S. art. 14)

- de Rector

- de Vicerectoren

- de Algemeen Beheerder van de Universiteit

- de Gedelegeerd Bestuurder van het UZ Brussel

Waarnemer (UR.042/A2/02)

Voorzitter UAB

Secretaris (O.S. art. 22)

Yves VAN DER HOEVEN, Secretaris van de Raad

Glenn RONSSE, Adjunct-secretaris

Bevoegdheden:

Jan DANCKAERT

Nadine ENGELS, Onderwijs en studentenzaken

Pieter BALLON, Onderzoek

Hugo THIENPONT, Innovatie en Valorisatie

Karin VANDERKERKEN, Internationalisering

Nic VAN CRAEN

Marc NOPPEN

Helga COPPEN

De Universiteitsraad bepaalt de algemene strategische visie van de VUB, keurt de begroting en de jaarrekening goed en stelt de bestuurders aan.

Zie ook O.S. art. 15 t.e.m. 21.

2. RAAD VAN BESTUUR

Samenstelling:

Effectieve leden (O.S. art. 25, §1)

- de Rector

- de Voorzitter van het Bestuurscollege UZ Brussel

- één lid van het Zelfstandig Academisch Personeel

- één lid van het Overige Academisch Personeel

- één student

- één lid van het Administratief en Technisch Personeel

- vier externe bestuurders, waaronder één extern lid van de Universiteitsraad en minstens één alumnus, met complementaire deskundigheid in minstens de volgende domeinen: ICT, financiën, infrastructuur, recht en internationalisering

Met raadgevende stem (O.S. art.26)

- de Algemeen Beheerder van de universiteit

Jan DANCKAERT

Jean-Luc VANRAES

Lars DE LAET

Lise VERMEERSCH (Ondervoorzitter)

Hannah WINTERS

John KELLEN

Dirk BOOGMANS

Karsten DE CLERCK (Voorzitter)

Natasja DEGRIECK

Martine TEMPELS

Nic VAN CRAEN

- de Gedelegeerd Bestuurder van het UZBrussel, op uitnodiging van de voorzitter van de Raad van Bestuur, wanneer de Raad van Bestuur dient te beraadslagen over agendapunten die het UZ Brussel aanbelangen

Waarnemer (UR.042/A2/02)

- Voorzitter UAB

Secretaris: (O.S. art. 33)

Bevoegdheid:

Marc NOPPEN

Helga COPPEN

Yves VAN DER HOEVEN, Secretaris van de Raad Glenn RONSSE, Adjunct-secretaris

De Raad van Bestuur bepaalt het algemeen strategisch beleid van de Universiteit. Zie O.S. art. 27 t.e.m. 31.

ADVISERENDE COMITES VAN DE RAAD VAN BESTUUR

2.1.

AUDITCOMITE

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden:

- Voorzitter, extern

- 1 afgevaardigde van de Raad van Bestuur

Dirk BOOGMANS

Martine DE ROUCK

- 1 extern lid Filip MOEYKENS

- 1 extern lid van de Universiteitsraad

- 1 personeelslid van de VUB met expertise in het domein

Franc BOGOVIC

Diane BREESCH

Met raadgevende stem:

Worden ambtshalve uitgenodigd:

- de Rector

- Algemeen Beheerder

- Hoofd Financiële Administratie

- de Interne Auditor

Jan DANCKAERT

Nic VAN CRAEN

Nadine VERHEYEN

Filip HONS

Andere personen kunnen de vergadering met raadgevende stem bijwonen in functie van de agenda en indien daarom verzocht door de Voorzitter.

Het secretariaat wordt waargenomen door het afdelingshoofd Interne Audit, met ondersteuning van het Secretariaat van de Raad.

Bevoegdheid:

Het auditcomité staat de Raad van Bestuur bij in zijn toezichtsfunctie, meer specifiek op volgende vlakken:

- het houden aan de diverse verplichtingen zoals voorzien in de wettelijke, statutaire of bedrijfsinterne voorschriften, en dit samen met de Bedrijfsrevisor;

- nagaan of aan alle verplichtingen ten opzichte van de toezichthoudende organen is voldaan;

- controleren en evalueren van de interne audit en het auditproces;

- onderzoeken en evalueren van risicobeheersing en interne controle;

- monitoring van het financiële verslaggevingsproces, van de interne audit en van de controle van de jaarrekening.

2.2. GOVERNANCE COMITE

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden :

- de Rector

- 1 vicerector

- 3 decanen

- de Voorzitter van de Raad van Bestuur, ambtshalve

- een extern lid van de Raad van Bestuur, bij voorkeur met juridisch profiel

- een extern lid van de Universiteitsraad

- een lid van het ZAP uit de Universiteitsraad

- een lid van het OAP uit de Universiteitsraad

- een lid van het ATP uit de Universiteitsraad

- een studentlid uit de Studentenraad

- een afgevaardigde Directie UZB

- een expertlid

Met raadgevende stem :

Worden ambtshalve uitgenodigd :

- Algemeen Beheerder

Andere personen kunnen de vergadering met raadgevende stem bijwonen in functie van de agenda en indien daarom verzocht door de Voorzitter:

- decaan ES – wordt permanent uitgenodigd met plvv. decaan LW

- afgevaardigde Directie IES

Het secretariaat wordt waargenomen door het Secretariaat van de Raad.

Treedt op als penhouder

Het voorzitterschap wordt waargenomen door de Rector, de Vicerector of de Voorzitter van de Raad van Bestuur.

Bevoegdheid:

Jan DANCKAERT

Pieter BALLON

Johan VANDERFAEILLIE (plvv. Miguel DE JONCKHEERE)

Francis BERGHMANS (plvv. Dominique MAES)

Dirk DEVROEY (plvv. Evert ZINZEN)

Karsten DE CLERCK

Natasja DEGRIECK

Franc BOGOVIC

Elvira HAEZENDONCK

Guillaume DOTREPPE

Katrien DE CNIJF

Hannah WINTERS

Hilde HAEGEMAN

N.N.

Nic VAN CRAEN

Joël BRANSON (plvv. Alex HOUSEN)

Anthony ANTOINE

Yves VAN DER HOEVEN, Secretaris van de Raad

Glenn RONSSE, Adjunct-secretaris

Frank GLADINES

Het Governance Comité verleent de Raad van Bestuur advies over het bestuur en de organisatie van de VUB.

2.3. ETHISCH COMITE

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden :

- Voorzitter, extern

- een extern lid van de Raad van Bestuur

- een extern lid van de Universiteitsraad

- een lid van het ZAP uit de Universiteitsraad

- een lid van het OAP uit de Universiteitsraad

- een lid van het ATP uit de Universiteitsraad

- een studentlid uit de Studentenraad

Met raadgevende stem :

Worden ambtshalve uitgenodigd :

- de Rector

- de Vicerector Internationalisering

Etienne DE GROOT

Natasja DEGRIECK

Franc BOGOVIC

Karen FRANCOIS

Jeremy DE PLECKER

John KELLEN

Khatera HARMID

Jan DANCKAERT

Karin VANDERKERKEN

Andere personen kunnen de vergadering met raadgevende stem bijwonen in functie van de agenda en indien daarom verzocht door de Voorzitter.

Het Secretariaat wordt waargenomen door het Secretariaat van de Raad

Bevoegdheid:

Yves VAN DER HOEVEN, Secretaris van de Raad

Glenn RONSSE, Adjunct-secretaris

Het Ethisch Comité verleent op verzoek van de Raad van Bestuur, van de Rector of van een Vicerector advies over dossiers met een ethische dimensie, in het bijzonder (maar niet uitsluitend) over dossiers betreffende sponsoring, fundraising en internationale samenwerking.

Zesmaandelijks bespreekt het Ethisch Comité, op voorstel van de Rector of diens afgevaardigde, een rapport over de actuele ethische vraagstukken binnen de universiteit.

2.4. REMUNERATIECOMITE- EN NOMINATIECOMITE

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden :

- 4 leden aangeduid door de Raad van Bestuur met expertise in het domein

Met raadgevende stem:

Worden ambtshalve uitgenodigd:

- de Rector of zijn/haar afgevaardigde

- Algemeen Beheerder

- Directeur M&O

Het secretariaat wordt waargenomen door het Secretariaat van de Raad.

Bevoegdheden:

Vanessa DE COCK

Karsten DE CLERCK (Voorzitter)

Philippe EISELEIN

Anthony ANTOINE

Jan DANCKAERT / Hugo THIENPONT

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

Yves VAN DER HOEVEN, Secretaris van de Raad

Glenn RONSSE, Adjunct-secretaris

Het Remuneratie- en nominatiecomité verleent advies en formuleert voorstellen aan de Raad van Bestuur met betrekking tot het remuneratiebeleid en de individuele remuneratie voor bestuurders en het management van de universiteit alsook over de

profielen van de niet-ambtshalve bestuursleden en bij de periodieke evaluatie van de niet-ambtshalve bestuursleden. Het Remuneratie- en nominatiecomité heeft tevens als opdracht het selecteren van kandidaat-externe bestuurders en het formuleren van voorstellen voor de benoeming van de externe bestuurders.

2.5. GUNNINGSCOMITE

Samenstelling:

- De Rector of zijn/haar afgevaardigde (Voorzitter)

- Algemeen Beheerder

- Expert in de Bouwkunde

- Experten

- Hoofd Juridische Dienst

Leden met raadgevende stem Worden ambtshalve uitgenodigd:

- Hoofd Aankoopdienst

- Afdelingshoofd Directie Financiën

Marc JEGERS

Nic VAN CRAEN

Jurgen MAES

N.N.

Philippe LATAIRE

Johan DE MEY

Ineke CASIER /Yves VAN DER HOEVEN

Marco VISSER

Nadine VERHEYEN

Andere personen kunnen de vergadering met raadgevende stem bijwonen in functie van de agenda en indien daarom verzocht door de voorzitter.

Het secretariaat wordt waargenomen door een medewerker van de Dienst Aankoop.

Bevoegdheid:

Het Gunningscomité adviseert de Raad van Bestuur en het Directiecomité i.v.m. de wijze van gunnen en de toewijzing van opdrachten van werken, leveringen en diensten.

2.6. FINANCIEEL MANAGEMENT COMITE

Samenstelling:

Externe bestuurder RvB met Karsten DE CLERCK deskundigheid in financiën

Expert Joël BRANSON

Expert Steven VANDUFFEL

Afdelingshoofd Directie Financiën

Nadine VERHEYEN Hoofd planning en begroting

Eddy STROOBANTS Algemeen Beheerder

Nic VAN CRAEN

Bevoegdheden:

Het Financieel Management Comité werkt conform het door de Raad van Bestuur goedgekeurde lange termijn financiële strategisch beleid (met inbegrip van het beheer van de portefeuilles en het thesauriebeheer).

Het FMC treedt op als financieel expertencomité voor de governance organen van de VUB. Het kan op vraag van de organen of op eigen initiatief adviezen formuleren.

Het FMC rapporteert halfjaarlijks (en tussentijds waar nodig) over de wijze waarop het zijn bevoegdheden heeft uitgeoefend en over de behaalde resultaten in het portefeuille- en thesauriebeheer.

3.

ACADEMISCHE RAAD

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden

Ambtshalve leden

Rector (statutair voorzitter)

Vicerector Onderwijs en studentenzaken

Vicerector Onderzoek

Vicerector Innovatie en Valorisatie

Vicerector Internationalisering

Decaan faculteit LW

Decaan faculteit RC

Decaan faculteit ES

Decaan faculteit PE

Decaan faculteit WE

Jan DANCKAERT

Nadine ENGELS

Pieter BALLON

Hugo THIENPONT

Karin VANDERKERKEN

Alex HOUSEN

Miguel DEJONCKHEERE

Joël BRANSON

Johan VANDERFAEILLIE

Dominique MAES

Decaan faculteit IR Francis BERGHMANS

Decaan faculteit GF

Decaan faculteit LK

Niet-ambtshalve leden

Afgevaardigden OAP

Afgevaardigden Studenten

Afgevaardigden ATP

Plaatsvervangende leden

Dirk DEVROEY

Evert ZINZEN

Arjen MENTENS / plvv. Arne VANHOYWEGHEN

Marlies HEIRSTRATE / plvv. Matthias EGGERMONT

Minne PHILIPPE / plvv. Basile VAN WEYENBERG

Ann-Sophie VERBEEK / plvv. Diewert SEYNAEVE

Saskia MICHIELSEN / plvv. Geneviève DE SCHRYVER

Vilma MANCUSO / plvv. Geert STEENHOUDT

Voor de ambtshalve effectieve leden overeenkomstig Organiek Statuut

Voor de niet-ambtshalve effectieve leden

Leden met raadgevende stem:

Algemeen Beheerder van de Universiteit

Directeur Personeel van de Universiteit

de door de Academische Raad aangeduide plaatsvervangers overeenkomstig Huishoudelijk Reglement

Academische Raad c.q. het Participatiereglement, voor wat betreft de studentleden.

Voor de ATP-leden: via rechtstreekse verkiezing

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

Afgevaardigde Instituut voor Europese Studies N.N. / plvv. N.N.

Bevoegdheid:

De Academische Raad is het hoogste academisch advies- en overlegorgaan op het gebied van academisch strategisch beleid.

De beslissingsbevoegdheid betreft het aanstellen, evalueren en bevorderen van Academisch Personeel.

Zie ook O.S. art. 39 t.e.m. 41.

ONDERSTEUNENDE

3.1. ONDERWIJSRAAD

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden:

Vicerector Onderwijs en Studentenzaken (Voorzitter) Nadine ENGELS / ondervoorzitter

Directeur dept. Onderwijs en Studentenzaken (Secretaris) Gert SONCK / stafmedewerker OS

ZAP

OAP

Gily COENE / plvv. Esli STRUYS

RC Michel MAUS/ plvv. An-Sofie VANHOUCHE

ES Kim WILLEMS / plvv. Tim RAATS

PE Koen LOMBAERTS / plvv. Joeri HOFMANS

WE Wolfgang DE MEUTER / plvv. Coen DE ROOVER

IR Annick HUBIN / plvv. Svend BRAM

GF Nicole POULIART / plvv. Yvan VANDER HEYDEN

LK Bart ROELANDS / plvv. Erik CATTRYSSE

MILO Jill SURMONT / plvv. Jo TONDEUR

IES Sven VAN KERCKHOVEN / plvv. N.N.

LW Tatiana PIETERS/ plvv. Robin Rose SOUTHARD

RC Johny VANSTRAELEN/ plvv. Yana DEMEYERE

ES Ibe DELVAUX / plvv. Julie VANDERLEYDEN

PE Sarah CAMERON / plvv. Aurore ROLAND

WE Karolien VAN PUYVELDE / plvv. Simon DE KOCKERE

IR Sebastiaan PRIEM / plvv. N.N.

GF Iris STEENHOUT / plvv. Lara VESENTINI

LK Kari DESCHEEMAEKER / plvv. N.N.

STUDENTEN LW

Stefanie MULDER

RC Riham BOUNOUH

ES Tayeb NOURI

PE Mariem NEGROUZ

WE Basile VAN WEYENBERG

IR Jarid JACOB

GF Diewert SEYNAEVE

LK N.N.

Leden met Raadgevende Stem:

De Centrale ombudsman/vrouw Koen PARDON

De Algemeen Beheerder van de VUB Nic VAN CRAEN

De Voorzitter Studentenraad Diewert SEYNAEVE

De door de vicerector onderwijs en studentenzaken daartoe aangeduide medewerkers van het Departement Onderwijs en Studentenzaken

Bevoegdheid:

O.S. art. 46 en 47

3.2. ONDERZOEKSRAAD

Samenstelling:

Vicerector Onderzoek (Voorzitter) Pieter BALLON

2 effectieve en 2 plaatsvervangende leden per faculteit met streven naar genderevenwicht

Faculteit LW

Faculteit RC

Faculteit ES

Faculteit PE

Faculteit LK

Faculteit WE

Faculteit IR

Faculteit GF

eff.: Rik VOSTERS / Nel DE MÛELENARE plvv.: Inge ARTEEL / Paul ERDKAMP

eff.: Sofie DE KIMPE / Koen BYTTEBIER plvv.: Kristel BEYENS / Evelien TIMBERMONT

eff.: Pieter-Paul VERHAEGHE / Marie-Laure VANDENHAUTE plvv.: Kevin SMETS / Lieselot VANHAVERBEKE

eff.: Imke BAETENS / Liesbeth DE DONDER plvv.: Natacha DEROOST / Free DE BACKER

eff.: Hebe SCHAILLÉE / Jo NIJS plvv.: Paul WYLLEMAN / Eva D’HONDT

eff.: Wim VERSÉES / Ann NOWÉ plvv.: Steven GODERIS / David BASSENS

eff.: Marijke HUYSMANS / Niels DE TEMMERMAN plvv.: Bram VANDERBORGHT / Lincy PYL

eff.: Koen PUTMAN / Tamara VANHAECKE plvv.: Vicky CAVELIERS / Kurt BARBÉ

1 effectief lid en 1 plaatsvervanger niet beiden van hetzelfde geslacht, aangeduid per School of Arts binnen de Associatie

KCB

RITS

Leden met Raadgevende Stem

eff.: Christine VAN DEN BUYSE plvv.: Mathias HEYMAN

eff.: Klaas TINDEMANS plvv.: Dominiek HOENS

Vicerector Innovatie & Valorisatie of plvv Hugo THIENPONT

Algemeen Beheerder van de VUB

Nic VAN CRAEN

Vijf waarnemers, aangeduid door de AR Guillaume DOTREPPE (OAP)

Liesbeth LEEMANS (OAP)

Nathalie VERMEULEN (ZAP)

Mathieu DECLERCK (ZAP)

Steven PROVYN (ZAP)

Een afvaardiging vanuit het UMC-comité Aude BONEHILL

Een academisch vertegenwoordiger vanuit

DICT-VSC voor de onderzoeksgerelateerde

ICT

Bevoegdheid:

O.S. art. 49 en 50

Stefan WECKX

3.3. INNOVATIE- EN VALORISATIERAAD

Samenstelling:

Leden die tevens in de IOF-Raad zetelen:

Hugo THIENPONT (Voorzitter)

Pieter BALLON

Karin VANDERKERKEN

Vicerector Innovatie- en Valorisatie IR

Vicerector Onderzoek ES

Vicerector Internationalisering GF

Peter SCHELKENS IR

Bart ROELANDS LK

Ann NOWÉ WE

Thomas CRISPEELS ES

Dominique MAES (Ondervoorzitter) WE

Tony LAHOUTTE

GF/UZ (raadgevend)

Wim VANDENBUSSCHE LW

Sonja HAESEN Secretaris

Bijkomende leden:

Dominique VERTÉ PE

Fabienne BRISON RC

In functie van de agenda en voorliggende dossiers kunnen experten worden uitgenodigd.

Secretariaat: TTI

Bevoegdheid:

O.S. art. 52 en 53

3.4. RAAD INTERNATIONAAL BELEID

Samenstelling:

Vicerector Internationalisering (Voorzitter)

Karin VANDERKERKEN

Effectieve ZAP-leden, plaatsvervangend ZAP-lid, raadgevend ATP-lid

LW ZAP ATP

RC ZAP ATP

ES ZAP ATP

PE ZAP

ATP

WE ZAP

ATP

IR ZAP

ATP

GF ZAP

ATP

LK ZAP ATP

Ann PEETERS / Anne WINTER

Catharina PEERSMAN

Paul DE HERT / Lucas DE MELO MELGAÇO N.N.

Didier CALUWAERTS / Michael DOOMS

Jonas LOOS

Chang ZHU / Tim VANTILBORGH

Freya DE VROEDE

Matthieu KERVYN / Beat SIGNER

Marjan MAES

Heidi OTTEVAERE / Lincy PYL

Pauline DE PELSMACKER

Mathieu VINKEN / Ellen GOOSSENS

Ivo VAN AKELIJEN

David BECKWEE / Paul WYLLEMAN

Katrijn D’HERDT

Vertegenwoordigers Studentenraad:

Tayeb NOURI

Tako DAVLADZE

Leden met Raadgevende Stem:

Vertegenwoordiger BSoG Sven VAN KERCKHOVEN

Back up BSoG Anthony ANTOINE

MILO Jo TONDEUR

Directeur IRMO Jacqueline COUDER

Vertegenwoordiger OWSB Daphné COOMANS

Vertegenwoordiger R&D Mieke GIJSEMANS

Vertegenwoordiger Techtransfer Tuur ROELS

Vertegenwoordiger MARCOM Hanne DE WINTER

Secretariaat

Bevoegdheid:

O.S. art. 55 en 56

Maha NAJJAR

ADVISERENDE ORGANEN VAN DE ACADEMISCHE RAAD

3.5. PERMANENT ADVIESORGAAN IN HET KADER VAN GESCHILLEN BETREFFENDE VERDERZETTING VAN DOCTORAATSPROEFSCHRIFTEN

Samenstelling:

- De voorzitter van de Academische Raad, die het adviesorgaan voorzit

- Minstens twee Vicerectoren, met uitzondering van de Vicerector Onderzoek

- Twee leden van het overig academisch personeel uit de Academische Raad

- Een jurist van het departement Onderzoek, die optreedt als secretaris van het adviesorgaan De nominatim samenstelling gebeurt ad hoc, afhankelijk van de casus.

Bevoegdheid:

Het Adviesorgaan in het kader van geschillen betreffende de verderzetting van doctoraatsproefschriften behandelt en geeft bindend advies inzake geschillen betreffende de verderzetting van doctoraatsproefschriften.

3.6. COMMISSIE VOOR WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT

Samenstelling:

Vaste leden

Voorzitter

Een juridisch-academisch expert en zijn plaatsvervanger

- 2 vertegenwoordigers uit Humane en Sociale Wetenschappen

- 2 vertegenwoordigers Basis, Natuur en Toegepaste Wetenschappen

- 2 vertegenwoordigers Biowetenschappen en Geneeskunde

Paul GEERLINGS

Daniël DE WOLF

Jean-Paul VAN BENDEGEM / Inge ARTEEL

Patrick DE BAETSELIER / Henri DE GREVE

Inge LIEBAERS / Jacques DE GRÈVE

Met raadgevende stem een jurist van R&D die tevens als plaatsvervanger van de secretaris in geval van overmacht en/of langdurige afwezigheid wordt aangeduid

Secretaris

Bevoegdheid:

Petra COURJARET / Klara SWALUS / Dirk VERVENNE

De Commissie Wetenschappelijke Integriteit spreekt zich in een advies uit over het bestaan van een inbreuk op de wetenschappelijke integriteit en is met uitsluiting van studenten bevoegd voor inbreuken gepleegd door personen die op het ogenblik van de vermeende inbreuk in het kader van een onderzoeksactiviteit verbonden waren aan de Vrije Universiteit Brussel.

4. DIRECTIECOMITE

Samenstelling:

Rector (Voorzitter) Jan DANCKAERT

Algemeen Beheerder Nic VAN CRAEN

De leidinggevenden van de rectorale en centrale administratieve diensten:

Directeur Rectoraat Vanessa DE COCK

Directeur Onderwijs en Studentenzaken

Directeur Onderzoek

Gert SONCK

Mieke GIJSEMANS

Directeur Innovatie en Valorisatie

Directeur Internationalisering

Directeur MARCOM

Directeur Mens&Organisatie

Directeur Infrastructuur

Directeur Financiën

CIO

Eén vertegenwoordiger van het facultair administratief en technisch personeel, aangeduid door en onder de facultaire administratief secretarissen met niveau

Bevoegdheid:

Sonja HAESEN

Jacqueline COUDER

Ann VAN DRIESSCHE

Raf DEVOS

Iwein BAEYENS

Nadine VERHEYEN

Karin VOETS

Tanja THIJS

Het Directiecomité staat in voor de dagelijkse werking van de universiteit op zowel administratief, logistiek als financieel vlak. Zie ook O.S. art. 58 en 59.

BELEIDSADVISERENDE ORGANEN VAN HET DIRECTIECOMITE

4.1. ICT-RAAD

Samenstelling:

Voorzitter (Academicus)

Ondervoorzitter (CIO)

Yves ROLAIN/ plvv. CIO

Karin VOETS

1 afgevaardigde per faculteit (+ plvv) LW Kees-Jan SCHILT / plvv. Benoit HENRIET

RC Maarten COLETTE /plvv. N.N.

ES Alexandre THYS / plvv. Michel DEDEYNE/ Yvan WYNANT

PE Peter THEUNS / plvv. Sarah DURY

WE Philippe CARA / plvv. Ann DOOMS

IR Bart JANSEN / plvv. Wim THIERY

GF Ronald BUYL / plvv. John KELLEN

LK Arnau DILLEN/ plvv. N.N.

Studentenvertegenwoordiger

Academisch vertegenwoordiger van het Vlaams Supercomputer Centrum

Vicerectoraat Onderwijs en Studentenzaken

Vicerectoraat Onderzoek

Vicerectoraat Innovatie en Valorisatie

Vicerectoraat Internationalisering

Algemeen Beheerder, Rectoraat en STBE

Mens&Organisatie

Directie financiën

Universiteitsarchief

Universiteitsbibliotheek

MARCOM

Directie Infrastructuur en Facility Management

Safouane BOUYGHJDANE / plvv. Basile VAN WEYENBERG

Stefan WECKX

Stijn VAN ACHTER / plvv. Veerle VANDROMME

Elisa MAES / plvv. Jone PAESMANS

Qing CAI / plvv. Diana KENTSCH

Diana KENTSCH/ plvv. Qing CAI

Jeroen DE SAMBLANCX / plvv. N.N.

Majlinda ABDULI / plvv. Joeri COOREMAN

Erez SHIMEL / plvv. Nadine VERHEYEN

Ward VAN STEENKISTE / plvv. Ellen VAN IMPE

Stefaan RENARD / plvv. Patrick VANOUPLINES

Hugo DEMAEGD / plvv. Rob VANDEREYCKEN

Serge GILEN / plvv. Sven DEVILLÉ

Bevoegdheid:

Aansturing van en adviesverlening over het ICT beleid.

5. STUDENTENRAAD

Samenstelling:

GF Diewert SEYNAEVE (Voorzitter)

PE Mariem NEGROUZ (Ondervoorzitter)

LW Bob STOOPS

RC Riham BOUNOUH

RC Lara SAID

RC Hanah WINTERS

ES Lisa BOYON

ES Khadija TAHIR

ES Yumeng BIAN

ES Imrane BOUMERIEM

ES Safouane BOUYGHJDANE

ES Anouk VAN AKEN

ES Sasha SOLAU

PE Sanae CHIOUA

PE Mila TODOROF

PE Khatera HAMID

WE Basile Pieter K. VAN WEYENBERG

Diana FAVOUR

Raneem SADAKY

Ann-Sophie Ina E. VERBEEK

Bevoegdheid:

De Studentenraad verdedigt de belangen van de studenten en kan o.a. uit eigen beweging een schriftelijk advies verstrekken over alle aangelegenheden die de studenten aanbelangen. Zie ook Participatiereglement.

6. STUVORAAD

Samenstelling:

Rechtstreeks verkozen studenten

Diewert SEYNAEVE

Mila TODOROF

Adam AKRARI

Ann-Sophie VERBEEK

Bob STOOPS

Lisa BOYON

Khadija TAHIR

Basile VAN WEYENBERG

Lara SAID

Tayeb NOURI

Bevoegdheid:

Leden aangeduid door de Raad van Bestuur

Mariem NEGROUZ

Hannah WINTERS

Sasha SOLAU

Khatera HAMID

Riham BOUNOUH

Anouk VAN AKEN

Safouane BOUYGHJDANE

Sanae CHIOUA

Imrane BOUMERIEM

Raneem SADAKY

De Stuvoraad is o.a. bevoegd voor het opmaken van een beleidsplan en een jaar- en meerjarenbegroting voor de werking en organisatie van de studentenvoorzieningen en voor de opmaak van het jaarverslag over de studentenvoorzieningen.

Zie ook Participatiereglement.

7. BESTUURSCOLLEGE UZ BRUSSEL

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden de rector

een vicerector

Jan DANCKAERT

Hugo THIENPONT de Decaan van de faculteit Geneeskunde en Farmacie

Dirk DEVROEY de Voorzitter van de Raad van Bestuur

Karsten DE CLERCK de Algemeen Beheerder van de Universiteit

5 externe leden

4 artsen verbonden aan het UZ Brussel

één niet-arts als personeelslid verbonden aan het UZ-Brussel

Leden met raadgevende stem: (art. 76 van het O.S.)

Gedelegeerd Bestuurder UZB

De Directeur Algemeen Beheer

Hoofdgeneesheer UZB

Secretaris BCUZ (art. 75, § 6 van het O.S.)

Bevoegdheid:

Organisatie, werking en het beheer van het UZ Brussel. Zie ook O.S. art. 77.Zie ook O.S. art. 77.

Nic VAN CRAEN

Jean-Luc VAN RAES (Voorzitter)

Yolande AVONTROODT

Erik DERYCKE

Guy PEETERS

René SPILIERS

Johan DE MEY

Mark DE RIDDER (Ondervoorzitter)

Dirk SMETS

Steven RAEYMAECKERS

Kirsten VANDEPUT

Marc NOPPEN

Olivier NAEYAERT

Jan SCHOTS

Hilde HAEGEMAN

8. DIRECTIECOMITE UZ BRUSSEL

Samenstelling:

Gedelegeerd Bestuurder, Voorzitter Directiecomité

Directeur Algemeen Beheer, Ondervoorzitter Directiecomité

Marc NOPPEN

Olivier NAEYAERT

Hoofdarts en Medisch Directeur Jan SCHOTS

Directeur Patiëntenzorg Vera VERTESSEN

Directeur HR Jan VAN RAES

Directeur ICT, Biotechniek, Patiëntenadministratie en Kwaliteit Tom COOLEN

Bevoegdheid:

Operationele aangelegenheden gedelegeerd door de Raad van Bestuur en het Bestuurscollege UZ Brussel.

9. UMC-COMITE

Samenstelling:

Voorzitter, aangesteld onder de externe leden van BCUZ door de Universiteitsraad, op voorstel van de Rector en na advies van BCUZ en bevoegd facultair orgaan Faculteit GF

Guy PEETERS de Gedelegeerd Bestuurder UZB

Marc NOPPEN een lid van het Directiecomité UZB

Olivier NAEYAERT de Decaan Faculteit GF Dirk DEVROEY een lid aangesteld door het Faculteitsbestuur van de Faculteit GF Nicole POULIART

Bevoegdheid:

Verstrekt, voor alle aangelegenheden die het UZ en de faculteit GF betreffen, niet-bindend advies aan het BCUZ en de faculteit over de ontwikkeling van een samenhangend en op elkaar afgestemd beleid van het UZ en de universiteit. Zie ook O.S. art. 82.

II. AAN DE VUB VERBONDEN BIJZONDERE INSTITUTEN

1. INSTITUTE FOR EUROPEAN STUDIES (IES) - BOARD

Een uitgebreide rapportering over de werking van het Instituut For European Studies (IES) is beschikbaar in het afzonderlijk jaarverslag van het Institute for European Studies.

Samenstelling:

4 ZAP-leden met een hoofdopdracht binnen de VUB in complementaire vakgebieden binnen het wetenschapsdomein van het IES

een afgevaardigde tweejaarlijks verkozen door en onder het ZAP van het IES

6 externe leden met complementaire bestuurlijke deskundigheid met een hoofdopdracht buiten de VUB

Wendy VAN DEN BROECK

Leo VAN AUDENHOVE

Caroline BUTS

Gloria GONZALEZ FUSTER

Trisha MEYER

Karel DE GUCHT(Voorzitter)

Freddy VAN DEN SPIEGEL

Frank HOFFMEISTER

Eva DE BLEEKER

Sven BISKOP

Tony JORIS

twee afgevaardigden van de studenten

De Rector of zijn afgevaardigde

Met raadgevende stem:

• de leden van het Executive Committee

• één afgevaardigde verkozen door en onder het junior academisch personeel

• één afgevaardigde tweejaarlijks verkozen door en onder het ATP van het IES

• één afgevaardigde van de faculteit RC en één afgevaardigde van de faculteit ES, beiden tweejaarlijks aangeduid door de respectievelijke faculteiten

• de vicerector onderwijs en Studentenzaken of zijn/haar afgevaardigde

Sofie SKOVBORG

N.N.

Nic VAN CRAEN

Dean Luc SOETE, Vice-Deans Alexander MATTELAER en Sven

VAN KERCKHOVEN, ExecDir Anthony ANTOINE en Head

admin Jacintha LIEM

Frank BILLINGSLY

Jurgen SMET

De Executive Director treedt op als secretaris Anthony ANTOINE

Bevoegdheid:

De Board is het hoogste beleidsorgaan en bepaalt het strategisch beleid van het IES. (volgens het Organiek Reglement van het IES)

2. MULTIDISCIPLINAIR

INSTITUUT LERARENOPLEIDING (MILO)

2.1. INSTITUUTSRAAD MILO

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden

Vicerector Onderwijs

Voorzitter MILO

Ondervoorzitter MILO

Algemeen coördinator

Beleidsmedewerker stage- en professionalisering

Campuscoördinator Oranjerie

Campuscoördinator COOVI

Voorzitter Commissie Onderwijs

Alle leden van het ZAP

OAP onderwijs

OAP onderzoek

ATP vertegenwoordiger

Student

Bevoegdheid:

Nadine ENGELS

Joost VAESEN

Els CONSUEGRA

Tim DUERINCK

Jetske STRIJBOS

Ingeborg PLACKLE (N.N.)

Wim KEYAERTS (Nienke VERWIJS/ Yves BLIECK)

Jo TONDEUR

Joost VAESEN

Wouter COOLS

Jill SURMONT

Tom KUPPENS

Iris STIERS

Bart WINDELS

Gracienne LAUWERS

Vicky WILLEGEMS

Maaike FOBELETS

Ingeborg PLACKLE

Inge BOGAERT (plvv Iris GYSELS)

Ariadne WARMOES (plvv Héline VAN PETHEGEM)

Anske MERTENS (plvv. Britt VANROELEN)

Raya MARCKX

Mathias MOSTIN

Het MILO wordt belast met de organisatie en coördinatie van het onderwijs, het onderzoek en de dienstverlening in het kader van de educatieve masteropleidingen (in de studiegebieden conform het besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen) van de Vrije Universiteit Brussel.

2. 2 DAGELIJKS BESTUUR MILO

Samenstelling:

Stemgerechtigde leden

Voorzitter Joost VAESEN

Ondervoorzitter Els CONSUEGRA

Algemeen Coördinator Tim DUERINCK

Beleidsmedewerker stage- en professionalisering Jetske STRIJBOS

Campuscoördinator COOVI

Campuscoördinator de Oranjerie

Campuscoördinator onderwijs Etterbeek

Bevoegdheid:

Wim KEYAERTS

Ingeborg PLACKLE

Inge BOGAERTS

Het Dagelijks Bestuur bestuurt het MILO binnen het beleidskader en onder toezicht van de Instituutsraad. Zie ook Organiek Reglement MILO art. 9.

III. WETTELIJKE ORGANEN

1. ONDERNEMINGSRAAD

Samenstelling (RVB.054/A9/07):

Werkgeversafvaardiging

Afgevaardigde van de RVB

- Rector

- 1 decaan of vicedecaan

- Algemeen Beheerder

- Directeur M&O

Werknemersafvaardiging

ABVV

Bedienden

- Jo COULIER

- Jenneke CHRISTIAENS

- Marina OPSOMER

Romain MEEUSEN

Jan DANCKAERT

Johan VANDERFAEILLIE

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

plvv. Patrick VANROOSE

Christoff VIERENDEELS

Rudi WILLEMS

- / Stefan DE CORTE

- Eddy CASSIMAN

- Nefertari Aurelia VANDEN BULCKE

- Stijn VAN ACHTER

- Heidi DENEWETH

- Rudi VAN CAENEGEM

- Inge VAN MOL

- Luciano MORGANTI

Kader

- Anne WINTER

- Mark RUNACRES

Jeugdige werknemers

Elena SOLONINA

Reinhard (Rein) HAUDENHUYSE

Serge GILLOT

Chris JANSSENS

Sandro GONZALEZ-MASEDA

Gunter LEUCKX

Isabelle VAN RANSBEECK

Sonja LAVAERT

Bas VAN HEUR

- Kenneth DE KOKER /

ACLVB

- Tim VAN DE VOORDE

- Alain TRIEST

- Andrea KNAEPEN

ACV-PULS

- Tania STADSBADER

Bevoegdheid:

plvv. Nikie STEVENS

Diane SORGELOOS

Serge GILEN

plvv. Fransie DE MAN

Wettelijk bepaald volgens art. 15 van de wet van 20 september 1948.

2. COMITE VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK

Samenstelling:

Werkgeversafvaardiging

- de Rector of zijn/haar afgevaardigde

- 1 afgevaardigde OAP

- Algemeen Beheerder

- Directeur M&O

Met raadgevende stem

- Directeur Infrastructuur

- Hoofd Preventie en Milieu

- Milieucoördinator

Werknemersafvaardiging ABVV

Valéry Ann JACOBS

Jochen EECKHOUDT

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

Iwein BAEYENS

Christel VAN DEN BOSSCHE

Dimitri DEVUYST

- / plvv. Michael KORNTHEUER

- Sandra VAN SNICK

- Jo COULIER

- Nathalie N'DOYE

- Christophe EMPSEN

- Kavadias DIMOKRITOS

- Els DUMORTIER

- Ann NOWE

- Katia SEGERS

ACLVB

- Nikie STEVENS

- Tim VAN DE VOORDE

- Serge GILEN

ACV

- Tania STADSBADER

Het secretariaat wordt waargenomen door de Preventiedienst.

Bevoegdheid:

Wettelijk bepaald (art. 837, eerste lid, ARAB).

Marie-Anne STRAETMANS

Tijn EERDEKENS

Marnix VERLEYSEN

Frank VAN DER KELEN

Melissa HORLAIT

John PEARSON

Julie BERTONE

Peter CLARYS

plvv. Diane SORGELOOS

Linda WILLEMS

Andrea KNAEPEN

Geert VANDER PUTTEN

3. PATRONALE DELEGATIE SYNDICALE ONDERHANDELINGEN

Samenstelling:

- Afgevaardigde van de RVB

- Rector

- 1 decaan of vicedecaan

- Algemeen Beheerder

- Directeur M&O

- 1 afgev. ZAP uit de Universiteitsraad

- 1 afgev. OAP uit de Universiteitsraad

- 1 afgev. ATP uit de Universiteitsraad

Het secretariaat wordt waargenomen door het Secretariaat van de Raad.

Bevoegdheid:

Bespreking van alle personeelsaangelegenheden

Romain MEEUSEN

Jan DANCKAERT

Evert ZINZEN

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

Karine BRECKPOT

Jochen EECKHOUDT

Geert STEENHOUDT

4. BIOVEILIGHEIDSCOMITES

Samenstelling:

Bioveiligheidscomité voor de Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus

Patrick VANDERHEYDEN, Voorzitter

Geert ANGENON

Stefan WECKX

Maia DE KERPEL

Geert RAES

Han REMAUT

Luc LEYNS

Patrick VANDERHEYDEN

Christel VAN DEN BOSSCHE, Preventieadviseur

Dimitri DEVUYST, Milieucoördinator

Serge GILEN

Victoria DEVLOO, Arbeidsarts VUB

Christel VAN DEN BOSSCHE (ad interim), Bioveiligheidsverantwoordelijke en Secretaris

Bioveiligheidscomité UMC (VUB & UZ, Brussels Health Campus)

Bart VAN DER AUWERA, Voorzitter

Christel VAN DEN BOSSCHE (ad interim), Bioveiligheidsverantwoordelijke en Secretaris

Dimitri DEVUYST, Milieucoördinator VUB

Christel VAN DEN BOSSCHE, Preventieadviseur VUB

Victoria DEVLOO, Arbeidsarts

Karine HELLEMANS, DRC – VUB

Yves HEREMANS, BENE – VUB

Ron KOOIJMAN, FARC – VUB

Karin BRECKPOT, LMCT – VUB

Angelo WILLEMS, LMCT – VUB

Isabelle HOUBRACKEN, DIFF – VUB

Joeri AERTS – MICH – VUB

Bevoegdheden:

- Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 8 november 2001 (B.S. 26 februari 2002) betreffende het ingeperkt gebruik van genetisch gemodificeerde en/of pathogene organismen en betreffende de indeling van de betrokken installaties;

- Artikel 6 van het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 8 november 2001 (B.S. 26 februari 2002) betreffende de taken en de samenstelling van het bioveiligheidscomité.

5. RAAD INDUSTRIEEL ONDERZOEKSFONDS

(IOF-RAAD)

Samenstelling:

De IOF-raad bestaat ten minste uit 12 leden en is onderverdeeld in 3 geledingen.

- Geleding 1: personeelsleden van de universiteit waarvan ten minste een vierde en ten hoogste de helft tegelijkertijd lid van de OZR is:

Hugo THIENPONT, Voorzitter (Vicerector Innovatie en Valorisatie)

Pieter BALLON (Vicerector Onderzoek)

Karin VANDERKERKEN (Vicerector Internationalisering)

Bart ROELANDS

Peter SCHELKENS

Wim VANDENBUSSCHE

Thomas CRISPEELS

Dominique MAES

Tony LAHOUTTE

Ann NOWÉ

Maarten MESSAGIE

- Geleding 2: personeelsleden van de hogescholen bij de associatie: N.N. N.N.

- Geleding 3: vertegenwoordigers van het bedrijfsleven:

Bevoegdheid:

Isabelle VAN DER HAEGEN

Ingrid VAN DE VOORDE

René DEKEYZER

GF LK

GF/UZ

EhB EhB

Roche (life sciences) Nokia Bell-labs (ICT) Synergism 10 (material sciences)

Adviseren van het universiteits- of associatiebestuur over de besteding van de middelen van het Industrieel Onderzoeksfonds.

6. ETHISCHE COMMISSIE DIERPROEVEN (ECD)

Samenstelling:

De samenstelling van de Commissie Ethisch Dierproeven (ECD) wordt bepaald door de Onderzoeksraad. De ethische commissie is samengesteld uit minstens 7 leden. De expertise van de leden van de Commissie zorgt voor deskundigheid op het vlak van ethiek, alternatieve methoden voor dierproeven, dierengezondheid en -welzijn, alsook op het vlak van onderzoekstechnieken, proefopzet en statistische analyse. De dierenarts of deskundige belast met het toezicht op de gezondheid en het welzijn van de dieren (…), maakt deel uit van de Commissie. Een vertegenwoordiger van de Dierenwelzijnscel maakt deel uit van de Commissie.

- Afgevaardigden van Dierenwelzijncel

- Dierenarts-deskundige

- Ethic(us)/(a)

- Statistic(us)/(a)

- Jurist(e)

- Ervaren Proefleider

- Overige

Bevoegdheid:

De Commissie Ethisch Dierproeven heeft als opdracht:

Angelo WILLEMS

Inge MANNAERTS

Joery DE KOCK

Patricia KRANSKENS

Sophie HERNOT

Karlijn DEBUSSCHERE

Prashant KADAM

Gustaaf CORNELIS

Amir LARAKI RIFI

Lukasz MATEUSIAK

Klara SWALUS

Petra COURJARET

Ann MASSIE

Ayla DEBRAEKELEER

Chris BOEHM

Dimitri BOON

Dimitri DE BUNDEL

Eline MENU

Elisabeth KNETEMANN

Elissavet NTEMOU

Ellen GOOSSENS

Gamze ATES

Geert RAES

Harry HEIMBERG

Ines DE MESMAEKER

Ines DUFAIT

Inge DECORTE

Isabel REMORY

Isabelle HOUBRACKEN

Joke WELLENS

Jolien NIJNS

Karine BRECKPOT

Kim DE VEIRMAN

Leo VAN GRUNSVEN

Myrthe MAMPAY

Pauline JANSSEN

Philipp KALUS

Sofie DESCHOEMAKER

Sophie COENEN

Sylvie STRAETMANS

Tim PAUWELS

David PROOT

Wito DE SCHRIJVER

1. Waken over het ethisch gebruik van proefdieren, en verlenen van de door de wet vereiste ethische adviezen; 2. Begeleiden van het universiteitsbeleid inzake proefdierengebruik.

7. CEL DIERWELZIJN - ANIMAL WELFARE BODY (AWB)

Samenstelling:

De Algemene Vergadering van de AWB, hierna de Cel, is zodanig samengesteld dat elke door Leefmilieu Brussel erkende gebruiker die een lopend project heeft ingediend bij de ECD wordt vertegenwoordigd door ten minste één (1) persoon belast met de verzorging van de proefdieren en één (1) vertegenwoordiger van de proefleiders. Er kan steeds een plaatsvervanger worden aangeduid. De deskundige dierenarts belast met het toezicht, heeft een begeleidende taak in deze cel.

De stuurgroep staat in voor de dagelijkse werking van de Cel en bestaat uit de Voorzitter, de Ondervoorzitter en de Secretaris van de Cel.

Stuurgroep

- Voorzitter

Ondervoorzitter

- Secretaris

Bevoegdheid:

De AWB staat in voor de dagelijkse werking van de Cel Dierwelzijn.

De Cel Dierwelzijn vervult ten minste de volgende taken:

Sophie HERNOT

Joery DE KOCK

Inge MANNAERTS

1° Verstrekken van advies aan het personeel dat met de proefdieren omgaat betreffende dierenwelzijn in samenhang met de aanschaf, de huisvesting, de verzorging en het gebruik van de proefdieren;

2° Adviseren van het personeel over de toepassing van het voorschrift inzake vervanging, vermindering en verfijning en het op de hoogte houden van de technische en wetenschappelijke ontwikkelingen inzake de toepassing van dat voorschrift;

3° Zorg dragen voor de vaststelling en toetsing van bedrijfsinterne procedures inzake monitoring, rapportage en follow-up met betrekking tot het welzijn van de in de inrichting gehuisveste of gebruikte proefdieren;

4° De ontwikkeling en resultaten van projecten opvolgen, rekening houdend met de effecten op de gebruikte proefdieren, het in kaart brengen van de elementen die verder kunnen bijdragen tot vervanging, vermindering en verfijning en hierover adviseren;

5° Advies uitbrengen over adoptieregelingen, met inbegrip van advies met betrekking tot de passende socialisatie van de voor adoptie vrijgegeven proefdieren;

6° Er op letten dat het fokken, de huisvesting en de verzorging worden verfijnd teneinde elke vorm van pijn, lijden, angst en blijvende schade die de dieren kunnen ondervinden, te voorkomen of tot het minimum te beperken.

IV. REGLEMENTAIRE ORGANEN

1. BEROEPSCOMMISSIE ZELFSTANDIG ACADEMISCH PERSONEEL

Samenstelling:

De beroepscommissie bestaat uit drie effectieve en drie plaatsvervangende leden, die allen leden van het ZAP zijn. Ze worden jaarlijks door de raad van bestuur aangeduid, op voorstel van de rector. De raad van bestuur wijst onder hen de voorzitter en de plaatsvervangende voorzitter aan, die beiden juristen zijn. De leden van de beroepscommissie mogen geen effectieve noch plaatsvervangende leden van de raad van bestuur zijn. Het mandaat van een lid van de beroepscommissie is hernieuwbaar.

Als secretaris van de beroepscommissie evaluatie treedt een personeelslid op van de personeelsdienst of van de juridische dienst, die bij voorkeur een jurist is. De secretaris en de plaatsvervanger van de secretaris worden jaarlijks door de raad van bestuur aangeduid. Van elke representatieve vakbondorganisatie vertegenwoordigd in de ondernemingsraad van de universiteit wordt een vertegenwoordiger uitgenodigd om de zitting als waarnemer bij te wonen.

Bevoegdheid:

Voorzitter: Filiep DERUYCK / plvv. Elisabeth ALOFS

Effectieve leden: Peter THEUNS

Niels DE TEMMERMAN

Plaatsvervangers:

Karine BRECKPOT

Brengt advies uit over de gegrondheid van een beroep, ten behoeve van de Raad van Bestuur.

2. BEROEPSCOMMISSIE

Samenstelling:

ASSISTEREND ACADEMISCH PERSONEEL

De beroepscommissie bestaat uit drie effectieve en drie plaatsvervangende leden van het ZAP en drie effectieve en drie plaatsvervangende leden van het AAP. Ze worden jaarlijks door de Raad van Bestuur aangeduid, op voorstel van de Rector. De Raad van Bestuur wijst onder hen de voorzitter en de plaatsvervangende voorzitter aan, die beiden juristen zijn.

De leden van de beroepscommissie mogen geen effectieve noch plaatsvervangende leden van de Raad van Bestuur zijn.

Het mandaat van een lid van de beroepscommissie is hernieuwbaar.

ZAP-leden:

Voorzitter: Evelien TIMBERMONT / plvv. Filiep DERUYCK

Effectieve leden:

Philippe CLAEYS

Karen FRANCOIS

Plaatsvervangers:

Ivan BAUTMANS

AAP-leden:

Effectieve leden:

Jeremy DE PLECKER

Matthias EGGERMONT

Aude FIEUW

Plaatsvervangers:

Linus DONVIL

Marlies HEIRSTRATE

Als secretaris van de beroepscommissie treedt een personeelslid op van de personeelsdienst of van de juridische dienst, die bij voorkeur een jurist is. De secretaris en de plaatsvervanger van de secretaris worden jaarlijks door de Raad van Bestuur aangeduid. Van elke representatieve vakbondorganisatie wordt een vertegenwoordiger uitgenodigd om de zitting als waarnemer bij te wonen.

Bevoegdheid:

Ineke CASIER/ plvv. Yves VAN DER HOEVEN

Brengt advies uit over de gegrondheid van een beroep, ten behoeve van de Raad van Bestuur.

Ineke CASIER/ plvv. Yves VAN DER HOEVEN

3. BEROEPSCOMMISSIE INZAKE EVALUATIE ATP

Samenstelling:

cf. art. 60 van het Reglement voor het Administratief en Technisch Personeel ten laste van de Werkingsuitkering & art. 25 van het Reglement voor het Administratief en Technisch Personeel buiten de werkingsuitkering

- de Algemeen Beheerder (Voorzitter)

- de directeur M&O

- een lid van het ZAP, aangeduid door de Raad van Bestuur

- een lid van het ATP, aangeduid door de Raad van Bestuur

- De arbeidsarts zetelt met raadgevende stem.

Nic VAN CRAEN

Raf DEVOS

Wilfried RAUWS

Goedele NUYTTENS

Victoria DEVLOO

Een personeelslid die jurist is, treedt op als niet-stemgerechtigd secretaris.

Bevoegdheid:

Fungeert als beroepsinstantie met adviserende bevoegdheid voor de behandeling van een bezwaarschrift tegen een evaluatieverslag bij de periodieke evaluatie.

4. CENTRALE INTERNE BEROEPSCOMMISSIE

Samenstelling:

(cf. art. 152 van het Onderwijs- en Examenreglement Reglement)

De beroepscommissie is samengesteld uit een voorzitter en minstens twee bijzitters. De Academische Raad duidt onder de leden van het ZAP (inclusief emeriti) de personen aan die de rol van voorzitter en bijzitter binnen de centrale beroepscommissie kunnen opnemen.

- Voorzitter

- Bijzitters

Frederic EGGERMONT / plvv. Caroline BUTS

Sofie DE BUS (RC)

Evelien TIMBERMONT (RC)

Marc JEGERS (ES)

Bram SPRUYT (ES)

Kim WILLEMS (ES)

Ann VAN EECKHAUT (GF)

Stefaan CAENEPEEL (IR)

Youri DENAYER (WE)

Wolfgang DE MEUTER (WE)

Gustaaf CORNELIS (LW en MILO.)

Wim VANDENBUSSCHE (LW)

Kelly ICKMANS (LK)

Joeri HOFMANS (PE)

Worden uitgenodigd met raadgevende stem: - de facultaire ombudspersoon, - de studietrajectbegeleider van de faculteit waaronder de student ressorteert, - de faculteitssecretaris, - een afgevaardigde van de rector met expertise in onderwijsreglementering die tevens het secretariaat waarneemt, - indien de beroepscommissie dit nuttig acht, kan zij zich bij de behandeling van een beroep dat gericht is tegen een beslissing van de examencommissie laten bijstaan door de voorzitter van de betreffende examencommissie.

Bevoegdheid:

Art. 152 van het Onderwijs- en Examenreglement Reglement: Behandeling interne beroepen ingesteld tegen de in Artikel 151 van het OER vermelde studievoortgangsbeslissingen en tegen de beslissing tot weigering van de door studenten met functiebeperkingen gevraagde aanpassingen (Artikel 154 van het OER).

5. TUCHTCOMMISSIE PERSONEEL

Samenstelling:

1 externe voorzitter en plaatsvervanger

1 lid en 1 plaatsvervanger van het ZAP

1 lid en 1 plaatsvervanger van het OAP

1 effectief en plaatsvervangend lid van het ATP

1 effectief en plaatsvervangend lid van dezelfde categorie als het personeelslid dat voorwerp van de tuchtprocedure is (ad hoc)

ZAP

OAP

ATP

Erik BREWAEYS (em.) / Wilfried RAUWS (em.)

Kaat LEUS / Kristine DE MARTELAER

Geoffrey JANSSENS / Lien SMEESTERS

Mieke GIJSEMANS / Gert SONCK

Annick HUBIN / Frank CANTERS

Leen VANDEVELDE / Aude FIEUW

Nadine VERHEYEN / Iwein BAEYENS

Het secretariaat wordt waargenomen door de Juridische Dienst Ineke CASIER / Klara SWALUS

Een waarnemer aangeduid door de werknemersafvaardiging in de ondernemingsraad kan de beraadslaging bijwonen.

Bevoegdheid:

Afhandeling tuchtprocedure zoals bepaald in het Tuchtreglement voor personeelsleden van de Vrije Universiteit Brussel.

6. TUCHTCOMMISSIE STUDENTEN

Samenstelling:

- De Rector of haar/zijn afgevaardigde, aangeduid door de Raad van Bestuur op voordracht van de Rector (= Voorzitter)

- 2 leden en 2 plaatsvervangers van het AP aangeduid door de Raad van Bestuur

- 2 studentleden en 2 plaatsvervangers aangeduid door de Studentenraad

Filiep DERUYCK / plvv. Els DUMORTIER

Effectief: Aude FIEUW

Linus DONVILE

Plvv.

Leen VANDEVELDE

Diete HUMBLET

Effectief: Aron BRANCKAERT

Imrane BOUMERIEM

Plvv.:

Bob STOOPS

Lara SAID

Het secretariaat wordt waargenomen door de Juridische Dienst

Bevoegdheid: bepaald in het Orde- en Tuchtreglement Studenten VUB (laatst gewijzigd door de RVB op 28 april 2020).

V. OVERIGE ADVIESORGANEN

1. KUNST- EN CULTUURADVIESCOMMISSIE

Samenstelling:

Voorzitter KCAC

Stroomlijning UZ-VUB Kunstencommissie

Coördinator Dienst Cultuur VUB

2 Experten Beeldende Kunsten

Eddy VAN GELDER Jan BEECKMANS

Lieselotte VANEECKHAUTE

Evelyn SIMONS /

2 Experten Muziek Rita JASHARI /

2 Experten Podiumkunsten

2 Experten Kunst & Wetenschap

Bevoegdheid:

Hendrik DE SMET Dries DOUIBI

Christophe DE JAEGER Karen VERSCHOOREN

De Kunst- en Cultuuradviescommissie fungeert als reflectie- en adviesorgaan. De commissie reflecteert over de programmatie van de dienst Cultuur in de vernieuwde culturele infrastructuur en geeft advies m.b.t. de aankoop/ verwerving van kunst (e.g. Kunstintegratie, uitbouw Kunstcollectie, …).

De Commissaris van de Vlaamse Regering wordt met raadgevende stem uitgenodigd voor alle vergaderingen van de beslissingsorganen van de universiteit.

- Mevr. Karla VAN LINT, Commissaris Vlaamse Regering

RUBRIEK 2 ORGANISATIESTRUCTUUR: DECENTRALE ORGANEN

FACULTEIT LETTEREN EN WIJSBEGEERTE

Pleinlaan 2 – 1050 Brussel

Tel: +32 2 629.39.05 E-mail: faclw@vub.be

SAMENSTELLING COMMISSIES 2023-2024

FACULTAIRE BESTUURSORGANEN LW

FACULTEITSBUREAU

Stemgerechtigde leden

Decaan Alex Housen

Vicedecaan Gily Coene

Academisch Secretaris Koen Kerremans

Lid met raadgevende stem

Administratief Secretaris Katrien De Cnijf

FACULTEITSBESTUUR

Stemgerechtigde leden en plvv

Decaan

Alex Housen

Vicedecaan Gily Coene

Academisch Secretaris Koen Kerremans

Academisch Directeur Karin Nys

Voorzitter Harp

Voorzitter List

Voorzitter ABC

Voorzitter COZ

Voorzitter COW

Voorzitter FACIR

Voorzitter COMMAR

Afgevaardigde van het OAP

Afgevaardigde van de studenten

Afgevaardigde van het ATP

Leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

Paul Erdkamp

Inge Arteel

Esli Struys

Rik Vosters

Gily Coene

Anne Winter

Katrien De Cnijf

Matthijs Degraeve

Clara Cnop

Catharina Peersman

Facultair ZAP-Vertegenwoordiger UR

Viceoorzitter ABC

Viceoorzitter COZ

Viceoorzitter COW

Viceoorzitter FACIR

Viceoorzitter COMMAR

Facultair OAP-Vertegenwoordiger UR -

Facultaire STB

FACULTEITSRAAD

Stemgerechtigde leden

Decaan

Karl Verstrynge

Wim Vandenbussche

Karen François

Nel De Mûelenaere

Esli Struys

Ann Peeters

Bart Van Kerkhove

Samantha Perez Rodrigues

William Torbeyns

Erwin Cassiman

Katrien De Cnijf

Karen François

Nel De Mûelenaere

Esli Struys

Ann Peeters

Bart Van Kerkhove

Joyce Huvaere, Katelijne Verbeiren

Alex Housen

ViceDecaan Gily Coene

Academisch Secretaris Koen Kerremans

Academisch Directeur Karin Nys

• Per vakgroep twaalf leden van het ZAP:

HARP (voorzitter: P. Erdkamp)

FILO

Emiliano Acosta

FILO Karl Verstrynge

FILO

Karen François

FILO Steffen Ducheyne

HIST

Wouter Ryckbosch

Anne Winter

Paul Erdkamp

HIST Nel De Mûelenaere

SKAR

Christophe Snoeck

SKAR Pieter Martens

SKAR

Ralf Vandam

SKAR Katarzyna Ruchel-Stockmans

LIST (voorzitter: I. Arteel)

LIST Inge Arteel

LIST Ann Peeters

LIST Katja Lochtman

LIST An Vande Casteele

LIST Janine Hauthal

LIST Wim Vandenbussche

LIST Laura Rosseel

LIST Esli Struys

LIST Arvi Sepp

LIST Julie Deconinck

LIST Rik Vosters

LIST Jelle Mast

• Per vakgroep drie leden van het OAP:

HARP

FILO

Tammy Castelein

HIST Yannis Skalli-Housseini

SKAR Soetkin Vervust

LIST

LIST Tatiana Pieters

LIST Paula Gruppelaar

LIST Tara Brusselaers

• Per opleidingsraad een student: aanpassing obv aantal OLR

FILO Lula Maris

OAHD Ditte De Neve

Bart Van Kerkhove

Sonja Lavaert

Marc Van den Bossche

Francis Heylighen

Benoit Henriet

Bart Lambert

Jeffrey Tyssens

Frits Heinrich

Barbara Veselka

Marlise Rijks

Marc De Bie

Tine Meganck

David Gullentops

Dirk Vanden Berghe

Birgit Van Puymbroeck

Diana Castilleja

Elisabeth Bekers

Stefanie Keulen

Helene Stengers

Philipp Krämer

Sabine Hillen

Jianwei Xu

Thomas Hoelbeek

Martina Temmerman

Frederik Dhondt

Robin Rose Southard

Senne Schrayen

Bastien De Clercq

Geert Crauwels

Mathias Meert

Manon Quanjard

William Lambrechts HIST Clara Cnop

SKAR Dani Van Linden

TTKA Laura Hamers

MUMA – MA TALK Nadia Ramdhanie

MUBA – BA TALK Ryme Kamli

• Leden van het ATP:

Catharina Peersman Marijke Hofmans

Erwin Cassiman Els De Puysseleir

Birgit Martens Margot Buisseret

Leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

Facultair ZAP- Vertegenwoordiger Universiteitsraad

William Torbeyns

Lies Lommelen

Ludivine Isabelle S Vits

Madelein Kabeary Corley

Krystyna Sviatyna

Katrien De Cnijf

Karen François – Esli Struys Facultair OAP-afgevaardigde in de UniversiteitsraadFacultaire Studietrajectbegeleiders

Joyce Huvaere - Katelijne Verbeiren

FACULTAIRE BESTUURSORGANEN LW

Vakgroepraad HARP

Voorzitter: Paul Erdkamp

Vakgroepraad LIST 2023-2024

Voorzitter: Inge Arteel

OPLEIDINGSRADEN

Opleidingsraad Cluster Bachelor en Masteropleiding Wijsbegeerte en Moraalwetenschappen (FILO)

Voorzitter: Steffen Ducheyne

Opleidingsraad Cluster Bachelor en Masteropleiding Geschiedenis (HIST)

Voorzitter: Wouter Ryckbosch

Opleidingsraad Master na master Archivistiek: Erfgoed- en Informatiebeheer (OAHD)

Voorzitter:Bart Ballaux

Opleidingsraad Cluster Bachelor en Masteropleiding Kunstwetenschappen en Archeologie (SKAR)

Voorzitter opleidingsraad: Pieter Martens

Opleidingsraad MUMA en MA TALK

Voorzitter: Janine Hauthal

Opleidingsraad MUBA en BA TALK

Voorzitter: Ann Vande Casteele

Opleidingsraad Cluster Bachelor Toegepaste Taalkunde, Master in de Journalistiek, Master Tolken en Master Vertalen (TTKA)

Voorzitter: Koen Kerremans

FACULTAIRE ADVIESORGANEN LW

EBC - Evaluatie- en Bevorderingscommissie

Ombudsman (OW aangelegenheden)

Dirk Vanden Berghe – plvv: Karl Verstrynge

Allocatie- en Begrotingscommissie (ABC)

Voorzitter: Esli Struys

Commissie Onderwijs (COW)

Voorzitter: Gily Coene

Commissie Onderzoek (COZ)

Voorzitter: Rik Vosters

Commissie Internationalisering (FACIR)

Voorzitter: Anne Winter

Commissie Communicatie & Marketing (COMMAR)

Voorzitter: Katrien De Cnijf

REGLEMENTAIRE ORGANEN

Examencommissies voor het geheel van de Bachelor- en Masteropleidingen en de Schakelen Voorbereidingsprogamma’s

Stemgerechtigde leden voor de opleidingen FILO, HIST, OAHD, SKAR

Voorzitter: J. Tyssens – plvv: A. Housen

Stemgerechtigde leden voor de opleidingen MUMA, TALK en TTKA

Voorzitter: J. Tyssens – plvv: A. Housen

FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN EN SOLVAY BUSINESS SCHOOL (ES)

Het Centraal reglement betreffende de bestuurlijke inrichting en de werking van de faculteiten van de Vrije Universiteit Brussel, goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 2 juni 2015, stipuleert in Titel V artikel 35§1 dat de faculteit in aanvulling op bedoeld centraal reglement een aanvullend facultair reglement kan opstellen.

In het aanvullend facultair reglement ES worden slechts de noodzakelijke en fundamentele aspecten opgenomen met dien verstande dat werkingsgerelateerde aspecten worden opgenomen in een huishoudelijk facultair reglement. Het aanvullend reglement ES wordt vervolledigd met het delegatieplan dat de bevoegdheidsverdeling vastlegt tussen de faculteitsraad, faculteitsbestuur en faculteitsbureau

FACULTEITSSECRETARIAAT EN DECANAAT

Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus

Pleinlaan 5, 3de verdieping 1050 Brussel

Tel: 02/614.83.83

E-mail: Faces@vub.be en decaanes@vub.be

FACULTEITSBUREAU

Het faculteitsbureau bestaat uit de volgende stemgerechtigde leden: a) de decaan; b) de vicedecaan; en c) de academisch secretaris. De decaan kan voor het faculteitsbureau bijkomend aan de faculteitsraad één of twee leden voordragen.

Nominatieve samenstelling:

Decaan: Prof. dr. Joël Branson

Vice-decaan: Prof. dr. Caroline Buts

Academisch secretaris: Prof. dr. Kim Willems

Bijkomende leden aangeduid door de faculteitsraad:

- Prof. dr. Didier Caluwaerts

- Prof. dr. Pieter-Paul Verhaeghe

FACULTEITSBESTUUR

Het faculteitsbestuur bestaat uit de volgende stemgerechtigde leden: a) de leden van het faculteitsbureau; b) de vakgroepvoorzitters; c) één afgevaardigde van het overig academisch personeel; d) één afgevaardigde van de studenten; en e) één afgevaardigde van het administratief en technisch personeel.

Nominatieve samenstelling: a) Leden van het faculteitsbureau

- Decaan: Prof. dr. Joël Branson

- Vicedecaan: Prof. dr. Caroline Buts

- Academisch secretaris: Prof. dr. Kim Willems

- Bijkomende leden aangeduid door de faculteitsraad: Prof. dr. Didier Caluwaerts en Prof. dr. Pieter-Paul Verhaeghe

b) De vakgroepvoorzitters

- APEC: Prof. dr. Leo Van Hove

- BUSI: Prof. dr. Bert Schreurs

- BUTO: Prof. dr. Thomas Crispeels

- POLI: Prof. dr. Karen Celis

- SCOM: Prof. dr. Ike Picone

- SOCI: Prof. dr. Christophe Vanroelen

c) één afgevaardigde van het overig academisch personeel

- Michaël Pakvis

d) één afgevaardigde van de studenten

- Lisa Boyon (studentenraad)

e) één afgevaardigde van het administratief en technisch personeel

- Natacha Boschaert

Uitgenodigd met raadgevende stem:

- Academisch directeur: Prof. dr. Diane Breesch

- Faculteitssecretarissen: Saskia Van Hoyweghen en Marc Janssen

- Beleidsmedewerker Internationalisering: Jonas Loos

- Beleidsmedewerker Studenten- en Onderwijsbeleid: Heidi Belet

- Beleidsmedewerker Onderzoek en valorisatie: Tom Matthijs

FACULTEITSRAAD

De faculteitsraad bestaat uit de volgende stemgerechtigde leden:

a) de leden van het faculteitsbureau;

b) per vakgroep vijf leden van het zelfstandig academisch personeel; c) per vakgroep één lid van het overig academisch personeel; d) zes studenten; en e) drie leden van het administratief en technisch personeel.

Voor de leden bedoeld onder de litterae b, c, d en e kunnen plaatsvervangers worden aangeduid.

Nominatieve samenstelling:

a) Leden van het faculteitsbureau

- Decaan: Prof. dr. Joël Branson

- Vicedecaan: Prof. dr. Caroline Buts

- Academisch secretaris: Prof. dr. Kim Willems

- Bijkomende leden aangeduid door de faculteitsraad: Prof. dr. Didier Caluwaerts en Prof. dr. Pieter-Paul Verhaeghe

b) per vakgroep vijf leden van het zelfstandig academisch personeel + plaatsvervangers

- APEC: ZAP-effectief: Prof. dr. Leo Van Hove (vakgroepvoorzitter), Prof. dr. Luc Hens, Prof. dr. Bruno Heyndels, Prof. dr. Ellen Van Droogenbroeck en Prof. dr. Eva Van Belle,. ZAP-plaatsvervangers: nihil

- BUSI: ZAP-effectief: Prof. dr. Bert Schreurs (vakgroepvoorzitter), plv. Prof. dr. Ilse Scheerlinck, Prof. dr. Stefanie Ceustermans, plv. Prof. dr. Carole Bernard, Prof. dr. Lieven De Moor, plv. Prof. dr. Steven Vanduffel, Prof. dr. Mychal Langenus, plv. Prof. dr. Elvira Haezendonck, Prof. dr. Marie-Laure Vandenhaute, plv. Prof. dr. Malaika Brengman

- BUTO: ZAP-effectief: Prof. dr. Thomas Crispeels (vakgroepvoorzitter), Prof. dr. Cathy Macharis, Prof. dr. Marie-Anne Guerry, Prof. dr. Vincent Ginis, Prof. dr. Kevin De Moortel. ZAP-plaatsvervangers: Filip Van Droogenbroeck

- POLI: ZAP-effectief: Prof. dr. Karen Celis (vakgroepvoorzitter) plv. nihil, Prof. dr. Jonathan Holslag, plv. Prof. dr. Dave Sinardet, Prof. dr. Dimokritos Kavadias, plv. Prof. dr. Silvia Erzeel, Prof. dr. Iman Lechkar, plv. Prof. dr. Alexander Mattelaer, Prof. dr. Eline Severs, plv. Prof. dr. Florian Trauner

- SCOM: ZAP-effectief: Prof. dr. Ike Picone (vakgroepvoorzitter), Prof. dr. Lea Van Audenhove, Prof. dr. Tim Raats, Prof. dr. Joke Bauwens, Prof. dr. Wendy Van den Broeck, ZAP-plaatsvervangers: Prof. dr. Katia Segers en Prof. dr. Benjamin De Cleen

- SOCI: ZAP-effectief: Prof. dr. Christophe Vanroelen (vakgroepvoorzitter), Prof. dr. Sylvie Gadeyne, Prof. dr. Dieter Vandebroeck, Prof. dr. Hadewijch Vandenheede, Prof. dr. Tuba Bircan, ZAP-plaatsvervanger: Prof. dr. Veerle Buffel

c) per vakgroep één lid van het overig academisch personeel + plaatsvervangers

- APEC: OAP-effectief: Nathalie Colpin; OAP-plaatsvervanger: Seppe Maes; - BUSI: OAP-effectief: Imke Dirkx; OAP-plaatsvervanger: Chloé Motmans; - BUTO: OAP-effectief: Emmelien De Roock; OAP-plaatsvervanger: Bert Verbruggen; - POLI: OAP-effectief: Nadège Boels; OAP-plaatsvervanger: Anne Van Bavel

- SCOM: OAP-effectief: Michaël Pakvis; OAP-plaatsvervanger: Lotte Vermeire

- SOCI: OAP-effectief: Akim Aalou; OAP-plaatsvervanger: Julie Vanderleyden

d) maximum zes studenten

- Lisa Boyon (studentenraad);

- Chaima Id Mansour

- Flo Bohets

- Lisa Servaas Miller

- Boesmans Emma

e) drie leden van het administratief en technisch personeel + plaatsvervangers

- Peter Libert, plv. Jill Dehasque;

- Christel Vaeremans, plv. Isabelle Roggeman

- Hanne Van Ende, plv. Sofie Devos.

Uitgenodigd met raadgevende stem:

- Academisch directeur: Prof. dr. Diane Breesch

- Faculteitssecretarissen: Saskia Vanhoyweghen en Marc Janssen

- Beleidsmedewerker Internationalisering: Jonas Loos

- Beleidsmedewerker Studenten- en Onderwijsbeleid: Heidi Belet

- Beleidsmedewerker Onderzoek en valorisatie: Tom Matthijs

- Communicatie adviseur: Chintana Van Caster

- Management assistent van de decaan: Natacha Boschaert

- Vertegenwoordiger OAP ES in de universiteitsraad: Arne Vanhoyweghen

FACULTEITSORGANEN EN RAADGEVENDE BEVOEGDHEID

Evaluatie- en BevorderingsCommissie (EBC)

De facultaire evaluatie- en bevorderingscommissie bestaat uit de vakgroepvoorzitters en de leden van het faculteitsbureau. De decaan zit deze commissie voor.

Decaan: Prof. dr. Joël Branson

VAKGROEPSRADEN

Applied Economics (APEC)

Voorzitter: Prof. dr. Leo Van Hove

Business (BUSI)

Voorzitter: Prof. dr. Bert Schreurs

Business, Technology and Operations (BUTO)

Voorzitter: Prof. dr. Thomas Crispeels

Politieke wetenschappen (POLI)

Voorzitter: Prof. dr. Karen Celis

Sociologie (SOCI)

Voorzitter: Prof. dr. Christophe Vanroelen

Communicatiewetenschappen (SCOM)

Voorzitter: Prof. dr. Ike Picone

OPLEIDINGSRADEN

OPLEIDINGSRAAD HANDELSINGENIEUR EN (TOEGEPASTE) ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

Voorzitter: Prof. dr. Luc Hens

OPLEIDINGSRAAD BEDRIJFSKUNDE/MANAGEMENT

Voorzitter: Prof. dr. Stefanie Ceustermans

OPLEIDINGSRAAD COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN

Voorzitter: Prof. dr. Tim Raats

OPLEIDINGSRAAD BA POLITEKE WETENSCHAPPEN EN SOCIOLOGIE

Voorzitter: Prof. dr. Hadewijch Vandenheede

OPLEIDINGSRAAD MA POLITEKE WETENSCHAPPEN

Voorzitter: Prof. dr. Silvia Erzeel

OPLEIDINGSRAAD MA SOCIOLOGIE

Voorzitter: Prof. dr. Hadewijch Vandenheede

PROGRAM BOARD BA SOCIAL SCIENCES

Voorzitter: Prof. dr. Wendy Van Den Broeck

ONDERZOEKSEENHEDEN

Facultair

BCCP (Brussels Centrum voor Mededingingsbeleid)

Contactpersoon: Prof. dr. Caroline Buts

BREL (Brussels Entrepreneurship and Innovation Lab)

Contactpersoon: Prof. dr. Thomas Crispeels

BRISPO (Brussels Institute for Social and Population Studies)

Contactpersoon: Prof. dr. Christophe Vanroelen

DATALAB (Data Analytics Lab)

Contactpersoon: Prof. dr. Vincent Ginis

DFUTUR (Centre for Democratic Futures)

Contactpersoon: Prof. dr. Karen Celis

ECHO (Media, cultuur en politiek)

Contactpersoon: Prof. dr. Kevin Smets en Prof. dr. Benjamin De Cleen

FIRE (Finance, Insurance, Risk & Economics)

Contactpersoon: Prof. dr. Steven Vanduffel

SMIT (Studies in Media, Innovation and Technology)

Contactpersoon: Prof. dr. Pieter Ballon

SUST (Advancing Sustainability Transitions)

Contactpersoon: Prof. dr. Cathy Macharis

Interfacultaire onderzoeksgroepen

BIRMM (Brussels Interdisciplinary Research Centre on Migration and Minorities)

Contactpersoon: Prof. dr. Florian Trauner

BRIO (Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum)

Contactpersoon: Prof. dr. Dimokritos Kavadias

MOBI (Electromobility Research Centre)

Contactpersoon: Prof. dr. Joeri Van Mierlo

CSDS- ESIPA European Security in an Indo-Pacific Age, under the Centre for Security, Diplomacy and Strategy

Contactpersoon: Prof. dr. Luis Simon

RHEA (Centrum Gender & Diversiteit)

Contactpersoon: Prof. dr. Gily Coene (directeur) en Prof. dr. Karen Celis (codirecteur)

WOPS (Work & Organizational Psychology)

Contactpersoon: Prof. dr. Joeri Hofmans

Internationale of interuniversitaire onderzoeksgroepen

DeSirE (Centre for the Study of Democracy, Signification and Resistance)

Contactpersoon: Prof. dr. Benjamin De Cleen

S-DIRECT (Social Digital Innovation Research to Empower Communities in Transition)

Contactpersoon: Prof. dr. Leo Van Audenhove

ECCI European Center for the Study of Culture and Inequality

Contactpersoon: Prof. dr. Dieter Vandebroeck

ReDS (Political Representation in Diverse Societies)

Contactpersoon: Prof. dr. Karen Celis

JOSO (Jongeren en sociale ongelijkheid)

Contactpersoon: Prof. dr. Bram Spruyt

DEGO (The Politics of Democratic Governance)

Contactpersoon: Prof. dr. Silvia Erzeel

FACULTAIRE COMMISSIES

De faculteit heeft de volgende adviesorganen: - de facultaire onderzoekscommissie (FOZ)

Voorzitter:

- Prof. dr. Pieter-Paul Verhaeghe

- de facultaire onderwijscommissie (FOW)

Voorzitter: Prof. Kim Willems

- de facultaire commissie internationalisering (FIN)

Voorzitter: Prof. dr. Didier Caluwaerts

- de facultaire commissie marketing en communicatie (FMC)

Voorzitter: Prof. dr. Kim Willems

- de facultaire evaluatiecommissies voor het assisterend academisch personeel (ECA)

Voorzitter: Prof. dr. Joël Branson

FACULTEIT LICHAMELIJKE OPVOEDING EN KINESITHERAPIE 2023

FACULTEITSSECRETARIAAT EN DECANAAT

Tel. 02/629.27.28

faclk@vub.be

FACULTEITSBUREAU

stemgerechtigde leden

Decaan Zinzen Evert

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Voorzitter van de Onderwijscommissie

Voorzitter van de Onderzoekscommissie

leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

Academisch directeur

FACULTEITSBESTUUR

stemgerechtigde leden

Roelands Bart

Provyn Steven

Roelands Bart

Nijs Jo

Stevens Sofie

Pepermans Roland

Decaan Zinzen Evert

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Vakgroepvoorzitters

Een afgevaardigde van het OAP

Een afgevaardigde van de studenten

Een afgevaardigde van het ATP

Voorzitter van de Onderzoekscommissie

Voorzitter van de Onderwijscommissie

leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

Roelands Bart

Provyn Steven

De Martelaer Kristine

Provyn Steven

Habay Jelle – Plaatsvervanger Verhavert Yanni

D’Herdt Katrijn – Plaatsvervanger Sledsens Dana

Nijs Jo

Roelands Bart

Stevens Sofie

De voorzitters van de Opleidingsraden LOBW en REVAKI Derom Inge

Academisch directeur

Vakgroepcoördinator

Cattrysse Erik

Pepermans Roland

Van Hecke Linde

FACULTEITSRAAD

stemgerechtigde leden

Decaan Zinzen Evert

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Roelands Bart

Provyn Steven (VGVZ)

10 vertegenwoordigers van het ZAP vanuit elke vakgroep van de faculteit

Vakgroep BESW

Vakgroep KIMA

4 vertegenwoordigers van het OAP

4 vertegenwoordigers van de studenten

2 vertegenwoordigers van het ATP

leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

De vertegenwoordigers van het academisch personeel van de faculteit in de Universiteitsraad.

Aerenhouts Dirk Clarys Peter Deliens Tom

De Bosscher Veerle

De Martelaer Kristine (VGVZ)

Derom Inge

D’Hondt Eva Theeboom Marc

Wylleman Paul

Aeles Jeroen

Adriaenssens Nele

Beckwée David

De Pauw Kevin

Ickmans Kelly

Scaforglieri Aldo

Swinnen Eva Tassginon Bruno

Tresignie Jonathan

Leemans Lynn Verhavert Yanni

Habay Jelle

D’Hondt Joachim

Sledsens Dana D’Herdt Katrijn

Stevens Sofie

ZAP: Theeboom Marc

OAP: Eggermont Matthias

Ten hoogste 3 alumni van de faculteit kunnen de Faculteitsraad met raadgevende stem bijwonen; zij zijn niet als personeelslid verbonden aan de rechtspersoon VUB. NN

Academisch directeur Pepermans Roland

Vakgroepcoördinator Van Hecke Linde

VAKGROEPRADEN

Vakgroepraad BESW (voorzitter De Martelaer Kristine)

Vakgroepraad KIMA (voorzitter Provyn Steven)

OPLEIDINGSRADEN

Opleidingsraad LOBW (voorzitter Derom Inge)

Opleidingsraad REVAKI (voorzitter Cattrysse Erik)

Opleidingsraad Manuele therapie: Master of Science in de Manuele Therapie (Ma-na-Ma), Advanced Master of Science in Manual Therapy en Postgraduaat Manuele Therapie (voorzitter Scafoglieri Aldo)

Opleidingsraad Postgraduaat Sportkinesitherapie, Sportmanagement, Manuele Therapie, Clinical Anatomy, Multidisciplinaire arterio-veneuze en lymfatische kinesitherapie, Rehabilitiation and human sustainable thecnology (voorzitter De Bosscher Veerle)

Opleidingsraad Postgraduaat Multidisciplinaire arterio-veneuze en lymfatische kinesitherapie (voorzitter Adriaenssens Nele)

Opleidingsraad Postgraduaat Rehabilitation (voorzitter Beckwée David)

OVERIGE ADVIESORGANEN

Facultaire evaluatie-en bevorderingscommissie (EBC) (voorzitter Zinzen Evert)

Onderwijscommissie (OWC) (voorzitter Roelands Bart)

Examencommissie voor de opleidingen LOBW, REVAKI, Manuele Therapie, PG sportkinesitherapie, PG clinical anatomy en PG Multidisciplinaire arterio-veneuze en lymfatische kinesitherapie (voorzitter Theeboom Marc)

Examencommissie voor het Postgraduaat Sportmanagement (voorzitter Verschueren Jos)

Commissie Roostering (voorzitter Zinzen Evert)

Commissie topsport (voorzitter Zinzen Evert)

Onderzoekscommissie (OZC) (voorzitter Jo Nijs)

Commissie voor de Doctoraatsopvolging (CDO) (voorzitter Swinnen Eva)

Interne beroepsinstantie PhD (voorzitter Theeboom Marc)

Internationaliseringscommissie (voorzitter Beckwée David)

Masterproefcommissie (voorzitter Deliens Tom)

PR commissie (voorzitter Adriaenssens Nele)

Selectiecommissie ZAP-vacatures (voorzitter= vakgroepvoorzitter van betrokken vakgroep of vakgroep waarvan het te begeven mandaat zich in hoofdorde bevindt)

Selectiecommissie AAP-vacatures: doctor-assistent (voorzitter= vakgroepvoorzitter van betrokken vakgroep of vakgroep waarvan het te begeven mandaat zich in hoofdorde bevindt)

Selectiecommissie AAP-vacatures: praktijk-assistent en mandaat-assistent (voorzitter= ondervoorzitter van betrokken vakgroep of vakgroep waarvan het te begeven mandaat zich in hoofdorde bevindt)

Promotiecommissie ATP-leden (Het Faculteitsbestuur treedt op als promotiecommissie ATP-leden) Werkgroep beleidsplan onderzoek (voorzitter Nijs Jo)

FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN EDUCATIEWETENSCHAPPEN

FACULTEITSRAAD

DECAAN – stemgerechtigd

 Vanderfaeillie Johan

VICEDECAAN – stemgerechtigd

 Lombaerts Koen

ACADEMISCH SECRETARIS - stemgerechtigd

 De Gieter Sara

ZAP – stemgerechtigd

 Baetens Imke

 Baetens Kris

 De Backer Free

 De Donder Liesbeth

 De Witte Nico

 Deroost Natacha

 Dierckx Eva

 Dury Sarah

 Faddar Jerich

 Hofmans Joeri

 Mairesse Olivier

 Rossi Gina

 Soyez Veerle

 Tang Eileen

 Theuns Peter

 Thomas Valérie

 Vanden Bogaerde Anouk

 Van Heel Martijn

 Van Puyvelde Martine

 Van West Dirk

 Vandermeersche Geert

 Vantilborgh Tim

 Vanwing Tom

 Vergauwe Jasmine

 Westreich Smadar

 Zhu Chang

OAP – stemgerechtigd



EDWE: Vercauteren Toon (effectief) – Pyls Margaux (plaatsvervanger)

 EDWE: Stegen Hannelore (effectief) – Marynissen Silke (plaatsvervanger)

 PSYC: Roland Aurore (effectief) - Cameron Sarah (plaatsvervanger)

 PSYC: Peeters Amelia (effectief) – Saeys Manon (plaatsvervanger)

STUDENTEN – stemgerechtigd

 Charlotte De Lestré (effectief) – Gerard Emely (plaatsvervanger)

 Todorof Mila (effectief) – Negrouz Mariem (plaatsvervanger)

 Branckaert Aron (effectief) – Schreurs Lisa (plaatsvervanger)

 Torps Emmelien (effectief) – Casasus Garcia Lee (plaatsvervanger)

ATP – stemgerechtigd

 Vandyck Cathy (effectief) – De Cremer Jennifer (plaatsvervanger)

 Leuyckx Tamara (effectief) – De Vroede Freya (plaatsvervanger)

ZAP – raadgevende stem

 Brosens Dorien

 Crois Elvira

 D’Hooge Rudi

 Kegelaers Jolan

 Meurs Pieter

 Peeters Jeltsen

 Siongers Jessy

 Smetcoren An-Sofie

 Van den Broeck Wim

 Van Liefferinge Dagmar

 Van Overwalle Frank

OAP – raadgevende stem (vertegenwoordigers AP in Universiteitsraad)

 Bouckaert Yara

 Vandevelde Leen

ADMINISTRATIEF SECRETARIS – raadgevende stem

 Vantournhout Eva

FACULTEITSBESTUUR

DECAAN – stemgerechtigd

 Vanderfaeillie Johan

VICEDECAAN – stemgerechtigd

 Lombaerts Koen

ACADEMISCH SECRETARIS - stemgerechtigd

 De Gieter Sara

VOORZITTERS VAKGROEPEN - stemgerechtigd

 EDWE: De Backer Free

 PSYC: Theuns Peter

ONDERVOORZITTERS VAKGROEPEN - stemgerechtigd

 EDWE: De Donder Liesbeth

 PSYC: Hofmans Joeri

OAP - stemgerechtigd

 Vercauteren Toon (effectief) – Roland Aurore (plaatsvervanger)

STUDENTEN - stemgerechtigd

 Charlotte De Lestré (effectief) – Gerard Emely (plaatsvervanger)

ATP - stemgerechtigd

 Vandyck Cathy (effectief) – Leuyckx Tamara (plaatsvervanger)

ADMINISTRATIEF SECRETARIS – raadgevende stem

 Vantournhout Eva

OPLEIDINGSRAAD EDUCATIEWETENSCHAPPEN

VOORZITTER

 Lombaerts Koen

ONDERVOORZITTER

 De Donder Liesbeth

SECRETARIS

 Faddar Jerich

OPLEIDINGSRAAD PSYCHOLOGIE

VOORZITTER

 Hofmans Joeri

ONDERVOORZITTER

 Lombaerts Koen

SECRETARIS

 Baetens Kris

EBC PE

VOORZITTER

 Vanderfaeillie Johan

LEDEN

 Andries Caroline

 Lombaerts Koen

 Rossi Gina

 Theeboom Marc

 Hofmans Joeri

ADVIESORGANEN FACULTAIRE BESTUURSORGANEN

 Commissie Internationalisering: Vantilborgh Tim (voorzitter)

 Commissie BRUCC/ATOM: Baetens Imke (voorzitter)

 Commissie Labo: Deroost Natacha (voorzitter) en Baetens Kris (ondervoorzitter)

 OAP-raad: Vercauteren Toon (voorzitter) en Roland Aurore (ondervoorzitter)

DOCTORAATSOPVOLGINGSCOMMISSIE

VOORZITTER

 Baetens Imke

INTERNE BEROEPSCOMMISSIE DOCOTORATEN

VOORZITTER

 Vanderfaeillie Johan

PROMOTIECOMMISSIE ATP

VOORZITTER

 Vanderfaeillie Johan

VAKGROEPRADEN

EDWE - Educatiewetenschappen

- Voorzitter: De Backer Free

- Vicevoorzitter: De Donder Liesbeth

PSYC – Psychologie

- Voorzitter: Theuns Peter

- Vicevoorzitter: Hofmans Joeri

EXAMENCOMMISSIES

Psychologie & Educatiewetenschappen 6 stemgerechtigde leden

VOORZITTER (stemgerechtigd)

 Lombaerts Koen

FACULTEIT WETENSCHAPPEN EN BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN

Facultaire Bestuursorganen

DE FACULTEITSRAAD

Samenstelling - stemgerechtigde leden 2023-2024

Decaan Dominique Maes

Vicedecaan Frank De Proft

Acad. secretaris Michael Tytgat

ZAP Luc Leyns, Harry olde Venterink, Bram Vanschoenwinkel, Thomas Merckx, Kenny De Commer, Philippe Cara, Mark Sioen, Frederik Tielens, Steven Goderis, Steven Ballet, Ben Craps, Stijn Buitink, Sophie De Buyl, Jorgen D’Hondt, Alexander Sevrin, Frederic Leroy, Geert Angenon, Jan Steyaert, Jo Van Ginderachter, Joeri Denayer, Joske Ruytinx, Remy Loris, Wim De Malsche, Wim Versées, Philippe Huybrechts, Matthieu Kervyn, Bas Van Heur, Nele Aernouts, Ann Nowé, Geraint Wiggins, Wolfgang De Meuter, Elisa Gonzalez Boix, Coen De Roover, U. Einmahl, W. De Malsche, W. De Meuter, W. Versées

OAP Jens Van Der Plas, Sam Mattheus, Maxim Pavlov, Janne Swinnen, Karolien Van Puyvelde , Delphine Vandeputte

ATP Marjan Maes, Diane Sorgeloos

Studenten Basile Van Weyenberg, Joren Van Cauwenberge

HET FACULTEITSBESTUUR

Samenstelling - stemgerechtigde leden 2023-2024

Decaan Dominique Maes

Vicedecaan Frank De Proft

Acad. secretaris Michael Tytgat

Vakgroepvoorzitters Wolfgang De Meuter, Alexander Sevrin, Remy Loris, Matthieu Kervyn, Luc Leyns, Frederik Tielens, Philippe Cara

OAP Jens Van Der Plas

ATP Marjan Maes

HET FACULTEITSBUREAU

Samenstelling - stemgerechtigde leden 2023-2024

Decaan Dominique Maes

Vicedecaan Frank De Proft

Acad. secretaris Michael Tytgat

Voorzitters van de facultaire commissies: Wim Versées, Wolfgang De Meuter, Coen De Roover, Philippe Huybrechts, Ann Dooms, Steven Ballet, Matthieu Kervyn

DE VAKGROEPEN EN VAKGROEPRADEN - VAKGROEPVOORZITTER

DINF Vakgroep Computerwetenschappen Wolfgang De Meuter

DNTK Vakgroep Fysica Alexander Sevrin

DSCH Vakgroep Chemie Frederik Tielens

DBIO Vakgroep Biologie Luc Leyns

DGGF Vakgroep Geografie Matthieu Kervyn

DBIT Vakgroep Bio-ingenieurswetenschappen Remy Loris

WIDS Vakgroep Wiskunde en Data Science Philippe Cara

DE OPLEIDINGSRADEN

Overzicht van de opleidingsraden en hun opleidingsraadvoorzitter:

• Bachelor en Master of Science in de Wiskunde: Mark Sioen

• Bachelor en Master of Science in Fysica en de Sterrenkunde / Physics and Astronomy: Jorgen D’Hondt

• Bachelor of Science in de Computerwetenschappen: Coen De Roover

• Bachelor of Science in de Artificiële intelligentie: Bart de Boer

• Master of Science in de Ingenieurswetenschappen: Computerwetenschappen + Master of Science in Applied Sciences and Engineering: Computer Science + Master of Science in de Toegepaste Informatica: Beat Signer

• Bachelor of Science in de Chemie: Steven Goderis

• Master of Science in Chemistry / Chemie: Ulrich Henneke

• Bachelor of Science in de Biologie: Luc Leyns

• Master of Science in Biology / Biologie: Kim Roelants

• Inter-University Educational Commission Oceans & Lakes: Marc Kochzius

• Bachelor of Science in de Geografie: Frank Canters

• Interuniversitaire opleidingsraad Master of Science in Geography/Geografie: David Bassens

• Academic Committee of the Master in Urban Studies (VUB/ULB): Bas Van Heur

• 4cities Master Board meetings: Bas Van Heur

• Master of Science in de Stedenbouw en Ruimtelijke Planning: Kobe Boussauw

• Bachelor en Master of Science in de Bio-ingenieurswetenschappen: Frédéric Leroy

• Master of Science in Molecular Biology: Geert Angenon

OVERIGE ADVIESORGANEN

De Faculteitsraad heeft volgende adviesorganen:

• Onderwijscommissie (Wolfgang De Meuter)

• Onderzoekscommissie (Wim Versées)

• commissie voor de doctoraatsopvolging (Philippe Huybrechts)

• commissie public relations (Ann Dooms)

• commissie internationaliserin (Matthieu Kervyn)

• evaluatie- en bevorderingscommissie (Dominique Maes)

• commissie studentenzaken (Coen De Roover)

• commissie infrastructuur (Steven Ballet)

FACULTEIT RECHT EN CRIMINOLOGIE

Facultaire bestuursorganen

DE FACULTEITSRAAD

Stemgerechtigde leden

Decaan

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Een vertegenwoordiging van het ZAP vanuit elke vakgroep van de faculteit, gekozen door en uit de vakgroepsraden; louter door de toepassing van deze paragraaf worden hierin ook begrepen de bezoldigde gastprofessoren

M. De Jonckheere

P. De Hert

S. De Kimpe

1.Criminologie (SCRI)

Fac. Aanvulling: per vakgroep 4 leden van het ZAP, met uitzondering van de 2 vakgroepen die de voorzitter van OLR rechten en criminologie leveren.

L. Melgaço (plvv)

L. Breuls

A.-S. Vanhouche

K. Beyens

E. Dumortier

2. Metajuridica (JURI)

J. Christiaens (plvv)

K. Uzieblo (plvv)

K. Verfaillie (plvv)

Y. Jaspers (plvv)

Iedere stemgerechtigde vertegenwoordiger duidt zijn vaste plaatsvervanger aan uit dezelfde geledingen.

N. Van Dijk

P. Quinn

F. Dhondt

G. Gonzalez Fuster

3. Publiek Recht (PUBR)

M. Chamon

A. Wirtgen

G. Van Limberghen

F. Deruyck

M. Maus

R. Van Brakel (plvv)

R. Bellanova (plvv)

D. De Ruysscher (plvv)

M. Hildebrandt (plvv)

S. Smis (plvv)

K. Leus (plvv)

E. Timbermont (plvv)

D. De Wolf (plvv)

J-P Van West

4. Privaat en economisch recht (PREC)

E. Alofs

K. Byttebier

K. Van der Borght

J. Van Doninck

M. Muylle (plvv)

J. Delvoie (plvv)

F. Brison (plvv)

T. Opgenhaffen (plvv)

Een vertegenwoordiging van het OAP, bij voorkeur behorend tot verschillende vakgroepen van de faculteit, gekozen door en onder de leden van dit personeel; louter voor de toepassing van deze paragraaf worden hierin ook begrepen de bursalen.

Fac. Aanvulling: per vakgroep 1 lid van het OAP

Een vertegenwoordiging van de studenten, bij voorkeur vanuit de verschillende opleidingen van de faculteit, gekozen uit en door de studentengemeenschap volgens de procedures en modaliteiten bepaald in het participatiereglement

Fac. aanvulling: 4 vertegenwoordigers van de studenten, minstens 1 uit elke kernopleiding

Een vertegenwoordiging van het ATP, gekozen door en onder de leden van dit personeel.

Fac. Aanvulling: 2 leden van het ATP

Leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

De vertegenwoordigers van het academisch personeel van de faculteit in de Universiteitsraad.

Ten hoogste 3 alumni van de faculteit kunnen de Faculteitsraad met raadgevende stem bijwonen; zij zijn niet als personeelslid verbonden aan de rechtspersoon VUB.

FACULTEITSBESTUUR

Decaan

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Vakgroepvoorzitters

Een afgevaardigde van het OAP

Een afgevaardigde van de studenten

Een afgevaardigde van het ATP

Fac.: Voorzitter van de opleidingsraad Rechten

Fac.: Voorzitter van de opleidingsraad Criminologie

Leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

1. Criminologie: Y. Demeyere (Marlies Heirstrate plvv)

2. JURI: geen afvaardiging

3. PUBR: F. De Wael (Allan Magerotte plvv)

4. PREC: S. De Bus (A.-S. Vandenbosch plvv.)

N.N.

E. Claes (U. Luyckx – plvv.)

M. Rooselaers (I. Dumon –plvv)

S. Segers

Aube Wirtgen

Niels Van Dijk

M. De Jonckheere

P. De Hert

S. De Kimpe

K. Beyens

F. Dhondt

S. Smis

E. Alofs

F. De Wael

N.N.

M. Rooselaers

M. Maus

A.-S. Vanhouche

K. Verfaillie (plvv)

N. Van Dijk (plvv)

A. Wirtgen (plvv)

K. Byttebier (plvv)

Y. Demeyere (plvv)

E. Claes (plvv)

S. Segers

FACULTEITSBUREAU

Stemgerechtigde leden

Decaan

Vicedecaan

Academisch Secretaris

Leden met raadgevende stem

Administratief Secretaris

VAKGROEPSRADEN

Criminologie (SCRI): prof. Kristel Beyens

Metajuridica (JURI): prof. Frederik Dhondt

M. De Jonckheere

P. De Hert

S. De Kimpe

S. Segers

Privaat- en Economisch Recht (PREC): prof. Elisabeth Alofs

Publiekrecht (PUBR): prof. Stefaan Smis

OPLEIDINGSRADEN

Opleiding Rechten (BA, MA, SCH en VBR): prof. M. Maus

Opleiding Criminologie (BA en MA): prof. An-Sofie Vanhouche

Master-na-master Notariaat: prof. Elisabeth Alofs

Master-na-master Internationaal en Europees Recht: Prof. Stefaan Smis

Master-na-master Sociaal Recht: prof. Guido Van Limberghen

FACULTAIRE EXAMENCOMMISSIES

Opleiding Rechten

F. Deruyck (voorzitter)

Opleiding Criminologie

E. Dumortier (voorzitter)

Opleiding ManaMa notariaat

E. Alofs (voorzitter)

K. Leus (plvv voorzitter)

J. Christiaens (plvv voorzitter)

R. Janssens (plvv voorzitter)

Opleiding ManaMa sociaal recht + ManaMa internationaal en Europees recht

Prof. G. Van Limberghen (voorzitter) Prof. S. Smis (plvv voorzitter)

OVERIGE FACULTAIRE ADVIESORGANEN

Onderwijscommissie

Voorzitter: Miguel De Jonckheere

Facultaire Evaluatie- en bevorderingscommissie (EBC)

Voorzitter: Miguel De Jonckheere

Facultaire onderzoekscommissie (FOC)

Voorzitter: Prof. Dave de Ruysscher

Facultaire alumni- en studentencommissie (FALS)

Voorzitter: Prof. Stefaan Smis

Facultaire internationaliseringscommissie (FACIR)

Voorzitter: prof. Kim Van der Borght

FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN

DE ALGEMENE VERGADERING

Bestaat uit de totaliteit van de facultaire gemeenschap.

Ze wordt éénmaal per jaar bij het begin van het kalenderjaar georganiseerd.

Tijdens deze bijeenkomst geeft de decaan een overzicht van de toestand van de faculteit en van de vooruitzichten inzake het beleid voor het komende jaar.

De leden van de algemene vergadering krijgen tijdens deze bijeenkomst de gelegenheid tot het stellen van vragen.

FACULTEITSBUREAU

 Decaan: Prof. F. Berghmans

 Vicedecaan: Prof. P. Schelkens

 Academisch secretaris: Prof. T. De Troyer

 Voorzitter van de facultaire Onderwijscommissie: Prof. A. Hubin

 Voorzitter van de facultaire onderzoeks- en investeringscommissie: Prof. M. Huysmans

HET FACULTEITSBESTUUR

Samenstelling:

 Decaan: Prof. F. Berghmans

 Vicedecaan: Prof. P. Schelkens

 Academisch secretaris: Prof. T. De Troyer

 De voorzitters van de facultaire onderwijscommissie en van de facultaire onderzoeks- en investeringscommissie: resp. Prof. A. Hubin en Prof. M. Huysmans

 De vakgroepvoorzitters: A. Van Griensven, S. Caenepeel (in vervanging van Prof. K. De Commer), K. Broeckhoven, B. Vanderborght, J. Van Mierlo, M. Runacres, Prof. Y. Rolain, D. Van Hemelrijck, H. Rahier, J. Stiens, H. Ottevaere, I. Wouters

 Een afgevaardigde van het overig academisch personeel (OAP): NN

 Een afgevaardigde van de studenten: NN

 Een afgevaardigde van het administratief en technisch personeel (ATP): T. Thijs (plvv. M. Ponet)

 Worden met raadgevende stem uitgenodigd: de (co-)voorzitters van de facultaire commissies internationalisering (H. Ottevaere), Public Relations (J. Vandemeulebroucke, L. De Laet), Computerbeleid (Y. Rolain), doctoraatsopvolging (I. Wouters), en Mevr. M. Ponet

Bevoegdheid:

Het faculteitsbestuur oefent de bevoegdheden uit conform art. 10 van het ‘Centraal reglement betreffende de bestuurlijke inrichting en de werking van de faculteiten van de Vrije Universiteit Brussel’, zoals ook gepreciseerd in het aanvullend facultair reglement en het delegatieplan van de faculteit ingenieurswetenschappen.

DE FACULTEITSRAAD

Samenstelling:

 Decaan: Prof. F. Berghmans

 Vicedecaan: Prof. P. Schelkens

 Academisch secretaris: Prof. T. De Troyer

 Twee vertegenwoordigers per vakgroep: I. Wouters, L. De Laet (plvv. S. Van de Voorde), G. Desmet, K. Broeckhoven (plvv. T. Van Assche, W. De Malsche), R. Pintelon, G. Vandersteen (plvv. J. Lataire, Y. Rolain), J. Van Mierlo, (plvv. T. Coosemans, V.-A. Jacobs), J. Stiens, P. Schelkens (plvv. R. Vounckx), W. Thiery, A. Van Griensven (plvv. M. Chen), M. Runacres, A. Touhafi (plvv. T. De Troyer, K. Steenhaut), H. Terryn, G. Van Assche (plvv. I. De Graeve, T. Hauffman), P. Guillaume, B. Vanderborght (plvv. J. Blondeau, D. Lefeber), L. Pyl, T. Tysmans (plvv. D. Angelis), H. Thienpont, G. Verschaffelt (F. Berghmans, G. Van Der Sande), S. Caenepeel

 Een vertegenwoordiger van de opleidingsraden van de bachelor- en masteropleidingen: H. Rahier (plvv. F. Berghmans), N. De Temmerman, D. Van Hemelrijck (plvv. S. Van de Voorde), Ph. Lataire, A. Hubin (plvv. I. De Graeve), M. Kuijk (plvv. A. Munteanu), N. Deligiannis (plvv. B. Janssen), F. Borguet (plvv. A. Braeken), H. Ottevaere (plvv. W. Meulebroeck), J. Vandemeulebroucke (plvv. B. Janssen), M. Huysmans (plvv. M. Chen)

 Vijf vertegenwoordigers van het overig academisch personeel (OAP): NN

 Vijf vertegenwoordigers van de studenten; R. Simons

 Drie vertegenwoordigers van het administratief en technisch personeel M. Frooninckx (plvv. J. Pattyn), S. Reyniers (plvv. NN), T. Thijs (plvv. M. Ponet)

 Wordt eveneens uitgenodigd: Voorzitter Polytechnische Kring

Bevoegdheid:

De faculteitsraad oefent de bevoegdheden uit conform art. 10 van het ‘Centraal reglement betreffende de bestuurlijke inrichting en de werking van de faculteiten van de Vrije Universiteit Brussel’, zoals ook gepreciseerd in het aanvullend facultair reglement en het delegatieplan van de faculteit ingenieurswetenschappen.

FACULTEITSORGANEN met RAADGEVENDE BEVOEGDHEID

DE FACULTAIRE ONDERWIJSCOMMISSIE

Voorzitter: A. HUBIN

DE FACULTAIRE ONDERZOEKS- EN INVESTERINGSCOMMISSIE

Voorzitter: M. HUYSMANS

DE FACULTAIRE PUBLIC RELATIONS COMMISSIE

Voorzitters: J. VANDEMEULEBROUCKE, L. DE LAET

FACULTAIRE COMMISSIE COMPUTERBELEID

Voorzitter: Y. ROLAIN

FACULTAIRE COMMISSIE INTERNATIONALE RELATIES

Voorzitter: H. OTTEVAERE

FACULTAIRE DOCTORAATSCOMMISSIE EN COMMISSIE VOOR DE DOCTORAATSOPLEIDING

Voorzitter: I. WOUTERS

FACULTAIRE OPLEIDINGSRADEN

OPLEIDINGSRAAD BACHELOR INGENIEURSWETENSCHAPPEN (ORBA)

Voorzitter: HUBERT RAHIER

OPLEIDINGSRAAD BACHELOR INGENIEURSWETENSCHAPPEN-ARCHITECTUUR (ORBIA)

Voorzitter: NIELS DE TEMMERMAN

OPLEIDINGSRAAD MASTER INGENIEURSWETENSCHAPPEN ARCHITECTUUR- BOUWKUNDE (ORMAB)

Voorzitter: TINE TYSMANS

OPLEIDINGSRAAD INGENIEURSWETENSCHAPPEN WERKTUIGKUNDIG-ELEKTROTECHNIEK (ORWE)

Voorzitter: P. LATAIRE (ad interim)

OPLEIDINGSRAAD MASTER COMPUTERWETENSCHAPPEN (OMCW)

Voorzitter: NIKOLAOS DELIGIANNIS

OPLEIDINGSRAAD INGENIEURSWETENSCHAPPEN CHEMIE EN MATERIALEN (ORCM)

Voorzitter: GUY VAN ASSCHE

OPLEIDINGSRAAD INGENIEURSWETENSCHAPPEN ELEKTRONICA EN INFORMATIE-TECHNOLOGIE (ORE)

Voorzitter: A. MUNTEANU

OPLEIDINGSRAAD INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN(ORIW)

Voorzitter: TIM DE TROYER

OVERLEGORGAAN WETENSCHAPPEN - INGENIEURSWETENSCHAPPEN

Bevoegdheid:

Het bestendig overlegorgaan is paritair opgesteld en heeft als bevoegdheid en opdracht de voorstellen van beide faculteiten te harmoniseren.

Het bestendig overlegorgaan heeft als taak de initiatieven en voorstellen van beide faculteiten te coördineren door de in de faculteiten (via faculteitsraad) gestemde voorstellen kritisch door te nemen en in geval van gemis aan coördinatie, terug te sturen. Dit orgaan kan, voor problemen die door beide faculteiten samen moeten opgelost worden, ad-hoc commissies oprichten. Er wordt regelmatig overleg gepleegd in vergaderingen van decanen, vicedecanen en bestuurssecretarissen.

Samenstelling:

Voor ZAP IR: - decaan: Prof. F. Berghmans - Vicedecaan: Prof. P. Schelkens

VAKGROEPEN

 ARCH (architectonische ingenieurswetenschappen)

Voorzitter: I. WOUTERS

 CHIS (chemische ingenieurstechnieken en industriële scheikunde)

Voorzitter: K. BROECKHOVEN

 ELEC (elektriciteit)

Voorzitter: Y. ROLAIN

 ETEC (elektrotechniek en energietechniek)

Voorzitter: J. VAN MIERLO

 ETRO (elektronica en informatie)

Voorzitter: J.STIENS

 HYDR (hydrologie en waterbouwkunde)

Voorzitter: A. VAN GRIENSVEN

 MEMC (mechanica van materialen en constructies)

Voorzitter: D. VAN HEMELRIJCK

 MACH (materialen en chemie)

Voorzitter: H. RAHIER

 TONA (toegepaste natuurkunde en fotonica)

Voorzitter:H. OTTEVAERE

 MECH (toegepaste mechanica)

Voorzitter: B. VANDERBORGHT

 WIDS-IR/WE (wiskunde)

Voorzitter: K. DE COMMER

 INDI (industriële ingenieurswetenschappen)

Voorzitter: M. RUNACRES

FACULTEIT GENEESKUNDE EN FARMACIE

FACULTEITSRAAD

Decaan – stemgerechtigd

• Dirk Devroey

Vice-decaan – stemgerechtigd

• Nicole Pouliart

Academisch secretaris - stemgerechtigd

• Tamara Vanhaecke

ZAP – stemgerechtigd

• Ann De Smedt

• Ann Massie

• Bart Keymeulen

• Claudia Spits

• Debby Mangelings

• Dimitri De Bundel

• Eline Menu

• Emily Verté

• Guy Nagels

• Ilse Rooman

• Jan Gutermuth

• Johan Bilsen

• Johan de Mey

• Johan Vansintejan

• Karin Vanderkerken

• Karine Breckpot

• Karine Hellemans

• Katrien Stouffs

• Kristien De Paepe

• Kurt Barbé

• Leo Van Grunsven

• Lieve Van den Block

• Mathieu Vinken

• Nick Devoogdt

• Patricia De Vriendt

• Pieter Cornu

• Ramses Forsyth

• Robert Hilbrands

• Ronald Buyl

• Sebastiaan Engelborghs

• Siddharta Lieten

• Steven Droogmans

OAP – stemgerechtigd

• Gerlant Van Berlaer

• Jeremy De Plecker

• Joren Bosmans

• Lara Vesentini

• Lisa Goudman

• Stefaan Verhulst

Studenten – stemgerechtigd

• Anisa Aliju

• Helena Broes

• Jana Coppens

• Lotte Colson

• Louise Van Keerberghen

• Maxim Valgaeren

ATP – stemgerechtigd

• Carina Boriau

• John Kellen

• Mieke Speliers

Directeur Onderzoek – raadgevende stem

• Koen Putman

Directeur Studentenzaken – raadgevende stem

• Johan De Mey

Beleidsadviseur decaan

• Ivo Van Akelijen

Administratief secretaris – raadgevende stem

• Caroline Pouders

Voorzitters OLR kernopleidingen – raadgevende stem

• Mark De Ridder (Geneeskunde)

• Johan De Mey (Specialistische Geneeskunde)

• Kurt Barbé (Biomedische Wetenschappen)

• Yvan Vander Heyden (Farmaceutische Wetenschappen)

• Johan Vansintejan (Huisartsgeneeskunde)

• Ronald Buyl (Gezondheidszorg)

• Ivan Bautmans (Gerontologie)

Facultaire vertegenwoordigers in universitaire organen– raadgevende stem

• Iris Steenhaut (OAP OWR)

• Nicole Pouliart (ZAP OWR)

Coördinatoren van de onderzoeksclusters– raadgevende stem

• Tony Lahoutte – Medical Imaging and Medical Physics

• Steven Droogmans – Cardivascular Disorders

• Ivan Bautmans – Development, Ageing en Pathology

• Karl Marting Wissing – Development, Ageing en Pathology

• Bart Keymeulen – Diabetes, Transplantation and Pathology

• Tamara Vanhaecke – Liver, Cell Biology & Toxicology

• Ilse Smolders – Neurosciences

• Karin Vanderkerken – Oncology Research Centre – Thierry Vandendriessche (plaatsvervanger)

• Yvan Vander Heyden – Pharmaceutical Research and Data Technology

• Dirk Devroey – Public Health

• Karen Sermon – Reproduction, Genetics & Regenerative Medicine

Andere vertegenwoordigers– raadgevende stem

• Guy Peeters – j Voorzitter UMC Comité

• Marc Noppen – Gedelegeerd Bestuurder UZ Brussel

• Herman Tournaye – Voorzitter C&V Commissie

• Joeri Aerts – Voorzitter Bibliotheekcommissie

• Steven Raeymaeckers – Voorzitter Medische Raad

• Leo Van Grunsven – Directeur Doctoral School

• Alain Dupont – Voorzitter vaste selectiecommissie

• Debby Mangelings – Voorzitter FACIR

• Studietrajectbegeleiders: Petra Jacobs, Ine De Smet, Kaat Terryn

Leden van het vorige Faculteitsbureau– raadgevende stem

• Peter in ’t Veld – pro-decaan

Studentenvertegenwoordigers– raadgevende stem

• Caitlin Jansen - Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Vincent Mingneau - Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Jolien Lersberghe – Vertegenwoordiger studenten FR – studentenraad

• Diewert Seyaeve – Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Audrey Devos – Studentenraad Jette

• Caitlin Jansen – Studentenraad Jette

• Ana Potvlieghe – Voorzitter GSP

• NN – studentenvertegenwoordiger Geneeskunde

• NN – studentenvertegenwoordiger Farmacie

• NN – studentenvertegenwoordiger Biomedische Wetenschappen

• NN – studentenvertegenwoordiger Gerontologie

• NN – studentenvertegenwoordiger Gezondheidszorg

• Wannes Meskens – studentenvertegenwoordiger Huisartsgeneeskunde

• Cynthia D’Hont – studentenvertegenwoordiger Specialistische Geneeskunde

Vakgroepvoorzitters– raadgevende stem

• Ilse Smolders – FARM

• Johan Bilsen – GEWE

• Ivan Bautmans – GERO

• Karen Sermon – BMWE

• Bart Keymeulen – PATH

• Mark De Ridder – KLIW

• Ramses Forsyth - LABO

• Johan Vansintejan – HUIS

FACULTEITSBESTUUR

Decaan – stemgerechtigd

• Dirk Devroey

Vice-decaan – stemgerechtigd

• Nicole Pouliart

Academisch secretaris - stemgerechtigd

• Tamara Vanhaecke

Directeur Onderzoek – stemgerechtigd

• Koen Putman

Directeur Studentenzaken – stemgerechtigd

• Johan De Mey

OAP – stemgerechtigd

• Lara Vesentini

Studenten – stemgerechtigd

• Maxim Valgaeren

ATP – stemgerechtigd

• John Kellen

Voorzitters OLR kernopleidingen – stemgerechtigd

• Mark De Ridder (Geneeskunde)

• Johan De Mey (Specialistische Geneeskunde)

• Kurt Barbé (Biomedische Wetenschappen)

• Yvan Vander Heyden (Farmaceutische Wetenschappen)

• Johan Vansintejan (Huisartsgeneeskunde)

• Ronald Buyl (Gezondheidszorg)

• Ivan Bautmans (Gerontologie)

Vakgroepvoorzitters– stemgerechtigd

• Ilse Smolders – FARM

• Johan Bilsen – GEWE

• Ivan Bautmans – GERO

• Karen Sermong – BMWE

• Bart Keymeulen – PATH

• Mark De Ridder – KLIW

• Ramses Forsyth - LABO

• Johan Vansintejan – HUIS

Beleidsadviseur decaan

• Ivo Van Akelijen

Administratief secretaris – raadgevende stem

• Caroline Pouders

Facultaire vertegenwoordigers in universitaire organen– raadgevende stem

• Iris Steenhaut (OAP OWR)

• Nicole Pouliart (ZAP OWR)

Coördinatoren van de onderzoeksclusters– raadgevende stem

• Tony Lahoutte – Medical Imaging and Medical Physics

• Steven Droogmans – Cardivascular Disorders

• Ivan Bautmans – Development, Ageing en Pathology

• Karl Marting Wissing – Development, Ageing en Pathology

• Bart Keymeulen – Diabetes, Transplantation and Pathology

• Tamara Vanhaecke – Liver, Cell Biology & Toxicology

• Ilse Smolders – Neurosciences

• Karin Vanderkerken – Oncology Research Centre – Thierry Vandendriessche (plaatsvervanger)

• Yvan Vander Heyden – Pharmaceutical Research and Data Technology

• Dirk Devroey – Public Health

• Karen Sermon – Reproduction, Genetics & Regenerative Medicine

Andere vertegenwoordigers– raadgevende stem

• Guy Peeters – Voorzitter UMC Comité

• Marc Noppen – Gedelegeerd Bestuurder UZ Brussel

• Johan De Mey – Voorzitter Gebouwencommissie Jette

• Herman Tournaye – Voorzitter C&V Commissie

• Joeri Aerts – Voorzitter Bibliotheekcommissie

• Steven Raeymaeckers – Voorzitter Medische Raad

• Leo Van Grunsven – Directeur Doctoral School

• Alain Dupont – Voorzitter vaste selectiecommissie

• Debby Mangelings – Voorzitter Facir

• Studietrajectbegeleiders: Petra Jacobs, Ine De Smet, Kaat Terryn

Leden van het vorige Faculteitsbureau– raadgevende stem

• Peter in ’t Veld – pro-decaan

Studentenvertegenwoordigers– raadgevende stem

• Caitlin Jansen - Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Vincent Mingneau - Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Jolien Lersberghe – Vertegenwoordiger studenten FR – studentenraad

• Diewert Seyaeve – Vertegenwoordiger studenten FR - studentenraad

• Audrey Devos – Studentenraad Jette

• Caitlin Jansen – Studentenraad Jette

• Ana Potvlieghe – Voorzitter GSP

• NN – studentenvertegenwoordiger Geneeskunde

• NN – studentenvertegenwoordiger Farmacie

• NN – studentenvertegenwoordiger Biomedische Wetenschappen

• NN – studentenvertegenwoordiger Gerontologie

• NN – studentenvertegenwoordiger Gezondheidszorg

• Wannes Meskens – studentenvertegenwoordiger Huisartsgeneeskunde

• Cynthia D’Hont – studentenvertegenwoordiger Specialistische Geneeskunde

BUREAU VAN HET FACULTEITSBESTUUR

DECAAN : Dirk Devroey

VICEDECAAN: Nicole Pouliart – onderwijs en UMC

ACADEMISCH SECRETARIS: Tamara Vanhaecke

DIRECTEUR ONDERZOEK: Koen Putman

DIRECTEUR ONDERWIJS: Johan De Mey Raadgevend:

• Ivo Van Akelijen – adviseur decaan

• Caroline Pouders – faculteitssecretaris

OPLEIDINGSRADEN GF

Opleidingsraad Bachelor en Master Geneeskunde

• Voorzitter: Mark De Ridder

• Ondervoorzitter: Nicole Pouliart

• Secretaris: Koen Putman

Opleidingsraad Master Specialistische Geneeskunde

• Voorzitter: Johan De Mey

• Secretaris: Michel Deneyer

Opleidingsraad Biomedische Wetenschappen

• Voorzitter: Kurt Barbé

• Ondervoorzitter: Karin Vanderkerken

• Secretaris: Drina Jaspers

Opleidingsraad Farmaceutische Wetenschappen

• Voorzitter: Yvan Vander Heyden

• Ondervoorzitter: Ann Van Eeckhaut

• Secretarissen: Liselotte Mackens, Veronique Shiwa, Mieke Speliers

Opleidingsraad Huisartsgeneeskunde

• Voorzitter: Johan Vansintejan

• Secretaris: Emily Verté

Opleidingsraad Management en Beleid in de Gezondheidszorg:

• Voorzitter: Ronald Buyl

• Secretaris: Ellen Lagast

Opleidingsraad Management, Zorg en Beleid in de Gerontologie

• Voorzitter: Ivan Bautmans

• Ondervoorzitter NL: Ellen Gorus

• Ondervoorzitter ENG: Rose Njemini

• Secretaris: Lene Salimans

ADVIESORGANEN FACULTAIRE

BESTUURSORGANEN

EVALUATIE- EN BEVORDERINGSCOMMISSIE

• Dirk Devroey – ex officio voorzitter als decaan GF

• Thierry Vandendriessche

• Ilse Smolders

• Brigitte Velkeniers

• Yvan Vander Heyden

• Johan de Mey

VASTE SELECTIECOMMISSIE

• Alain Dupont –voorzitter

• Elke De Bruyne

• Tamara Vanhaecke

• Koen Putman

• Lieve Van den Block

• Jacques De Grève

UMC-COMITE

• Guy Peeters – voorzitter

• Dirk Devroey – GF

• Nicole Pouliart – GF

• Marc Noppen – UZ

• Olivier Naeyaert – UZ

• Ivo Van Akelijen – secretaris

UMCOR (BUREAU)

• Koen Putman – voorzitter

• Sonia Van Dooren

• Sebastiaan Engelborghs

• Karine Breckpot

• Ann Massie

DOCTORAATSOPVOLGINGSCOMMISSIES

Sociale Gezondheidswetenschappen

• Johan Bilsen – voorzitter

• Koen Putman – ondervoorzitter

Gerontologie

• Ivan Bautmans – voorzitter

• Rose Njemini – ondervoorzitter

Farmaceutische Wetenschappen

• Ilse Smolders – voorzitter

• Joery De Kock – ondervoorzitter

Medische Wetenschappen

• Claudia Spits – voorzitter

• Leo Van Grunsven – ondervoorzitter

Wereldwijde gezondheidszorg, humanitaire hulp en rampengeneeskunde

• Ives Hubloue – voorzitter

• Mark de Ridder - ondervoorzitter

FACULTAIRE DOCTORAATSCOMMISSIE

• Leo Van Grunsven – voorzitter

• Johan Bilsen

• Ivan Bautmans

• Ilse Smolders

• Claudia Spits

• Ives Hubloue

PROMOTIECOMMISSIE ATP

Faculteitsbureau:

• Dirk Devroey (voorzitter)

• Nicole Pouliart

• Tamara Vanhaecke

• Koen Putman

• Johan De Mey

FACIR

Facultaire Commissie Internationalisering

• Debby Mangelings: exchange coordinator Farmaceutische Wetenschappen

• Ellen Goossens: exchange coordinator Biomedische Wetenschappen

• Steven Raeymaeckers: exchange coordinator Geneeskunde

• Leo Van Grunsven: directeur Doctoral School Life Sciences & Medicine

• Koen Putman: exchange coordinator Gezondheidswetenschappen

• Christel Geerts: exchange coordinator Gerontologie

• Cleo Goyvaerts

• Mathieu Vinken

VAKGROEPRADEN

BMWE – Basis (bio-) medische wetenschappen

• Voorzitter: Karen Sermon

• Ondervoorzitter: Karin Vanderkerken

• Secretaris: Yasmina Essam

FARM – Farmaceutische en Farmacologische Wetenschappen

• Voorzitter: Ilse Smolders

• Ondervoorzitter: Tamara Vanhaecke

• Secretarissen: Souad Moudallel en Santina Gorsen

GERO – Gerontologie

• Voorzitter: Ivan Bautmans

• Secretaris: Fien Loosveldt

GEWE – Gezondheidswetenschappen

• Voorzitter: Johan Bilsen

• Ondervoorzitter: Ronald Buyl

• Secretaris: Lara Vesentini

HUIS – Huisartsgeneeskunde en chronische zorg

• Voorzitter: Johan Vansintejan

KLIW – Observerende klinische wetenschappen

• Voorzitter: Mark De Ridder

LABO – Ondersteunende klinische wetenschappen

• Voorzitter: Ramses Forsyth

PATH – Pathologie/Moleculaire en cellulaire geneeskunde

• Voorzitter: Bart Keymeylen

GFAC – Geneeskunde en Farmacie academisch/administratief

• Voorzitter: Decaan GF – Dirk Devroey

EXAMENCOMMISSIES

Bachelor Geneeskunde

• Voorzitter: Nicole Pouliart

• Secretaris: Karine Hellemans (plaatsvervangend voorzitter)

• Thierry VandenDriessche (plaatsvervangend secretaris)

• Ives Hubloue

• Marc Van de Casteele

• Hendrik Reynaert

Master Geneeskunde

• Voorzitter: Nicole Pouliart

• Secretaris: Mark De Ridder (plaatsvervangend voorzitter)

• Koen Putman (plaatsvervangend secretaris)

• Dirk Devroey

• Johan Vansintejan

• Karine Hellemans

Master Specialistische Geneeskunde

• Voorzitter: Johan De Mey

• Secretaris: Michel Deneyer (plaatsvervangend voorzitter)

• Rik Schots (plaatsvervangend secretaris)

• Marian Vanhoeij

• Mark De Ridder

• Filip Cools

• Inge Gies

Farmaceutische Wetenschappen

• Voorzitter: Yvan Vander Heyden

• Secretaris: Kristien De Paepe (plaatsvervangend voorzitter)

• Debby Mangelings (plaatsvervangend secretaris)

• Kenno Vanommeslaeghe

• Ilse Smolders

• Tamara Vanhaecke

Bachelor Biomedische Wetenschappen

• Voorzitter: Kurt Barbé

• Secretaris: Karine Hellemans (plaatsvervangend voorzitter)

• Eline Menu (plaatsvervangend secretaris)

• Nick Devoogdt

• Karine Breckpot

• Ilse Smolders

Master Biomedische Wetenschappen

• Voorzitter: Karine Breckpot

• Secretaris: Thierry Vandendriessche (plaatsvervangend voorzitter)

• Claudia Spits

• Elke De Bruyne

• Kurt Barbé

• Harry Heimberg

Management, Zorg en Beleid in de Gerontologie (schakelen voorbereidingsprogramma en Ma-ster)

• Voorzitter: Ivan Bautmans

• Secretaris: Rose Njemini (plaatsvervangend voorzitter)

• Ellen Gorus (plaatsvervangend secretaris)

• Michel Deneyer

• Ronald Buyl

• Patricia De Vriendt

Management en Beleid van de Gezondheidszorg

• Voorzitter: Ronald Buyl

• Secretaris: Johan Bilsen (plaatsvervangend voorzitter)

• Koen Putman (plaatsvervangend secretaris)

• Patricia De Vriendt

• Marie-Laure Vandenhaute

• Joachim Cohen

RUBRIEK 3 ONDERWIJSVERSLAG

Ten geleide

In haar strategisch plan 2022-2024 zet VUB het bevorderen van studiesucces en welzijn van de studenten centraal in haar onderwijs en studentenbeleid. Dat beide in de daaraan voorafgaande jaren door de coronapandemie onder druk kwamen te staan, was daaraan niet vreemd. Ieder van de strategische doelen waaraan in 2023 werd gewerkt, draagt rechtstreeks of onrechtstreeks bij tot herstel en optimalisering van studiesucces en welzijn: van studentvriendelijke dienstverlening, over geïntegreerd welzijnsbeleid, remediëringsmaatregelen, tot het implementeren van een vernieuwde onderwijsvisie inclusief professionalisering en kwaliteitsborging in onze opleidingen.

Conform de regelgeving rapporteren we in het jaarverslag over de mate waarin werd bijgedragen aan de realisatie van de globale beleidslijnen met betrekking tot het onderwijs, en wordt er uitgebreid verslag gegeven over het opleidingsaanbod met inbegrip van levenslang leren, de kwaliteitszorg, internationaal beleid, taalrapport en het beleid rond de instroom, doorstroom en uitstroom van studenten.

Ik wens alle medewerkers van het departement Onderwijs en Studentenzaken te danken voor hun bijdrage aan de totstandkoming van dit jaarverslag.

Prof. dr. Nadine Engels, Vicerector Onderwijs en Studentenzaken.

Prof. dr. Nadine Engels,

Vicerector Onderwijs en Studentenzaken

I. GLOBALE BELEIDSLIJNEN ONDERWIJS

Tijdens het werkingsjaar 2023 werd de operationalisering en realisatie van het beleidsplan van het departement Onderwijs en Studentenzaken voor de periode 2022 – 2026 verdergezet.

Het beleidsplan onderwijs voor de periode 2022-2026 werd door de Academische Raad op 24 april goedgekeurd, na positief advies van de Onderwijsraad en de Studentenraad.

Strategische doelstellingen beleidsplan onderwijs en studentenzaken 2022-2026

Het beleidsplan Onderwijs en Studentenzaken gaat uit van 8 strategische doelstellingen. Voor elk van deze doelstellingen worden in het beleidsplan de tegen 2026 te realiseren KPI’s en kwalitatieve doelstellingen gedefinieerd.

Strategische (SD) en operationele (OD) doelstellingen:

• SD1 We optimaliseren de basisprocessen en zetten in op een studentvriendelijke, efficiënte dienstverlening

- OD 1.1 We verbeteren de ondersteuning van de administratieve en academische onderwijsorganisatie m.b.t. het CALI-proces.

- OD 1.2 We verhogen de gebruikerskennis van de onderwijsadministratieve basisprocessen

- OD 1.3 We verhogen de basis datakwaliteit in CALI

- OD 1.4 We optimaliseren de onderwijsadministratieve basisprocessen

- OD 1.5 We bouwen een professionele en klantgerichte studentenadministratie uit

• SD2 We bouwen de VUB verder uit als een community of caring voor studenten

- OD 2.1 We realiseren een duurzaam en geïntegreerd welzijnsbeleid voor studenten georganiseerd als een community of caring

- OD 2.2 We versterken van het primaire preventieve aanbod

• SD3 We versterken het beleid rond studievoortgang

- OD 3.1 We zetten verplichte remediëring op na een ijkingstoets

- OD 3.2 We definiëren een beleid rond instroom met het oog op een succesvolle studievoortgang

- OD 3.3 We definiëren een beleid rond doorstroom met het oog op een succesvolle studievoortgang

- OD 3.4 We nemen maatregelen om het studierendement te verhogen

• SD4 We ontwikkelen een talenbeleid 2.0

- OD 4.1 We consolideren de resultaten van het ASP2030-project ‘Talenbeleid’ rond academische nederlands

- OD 4.2 We ontwikkelen een reeks nieuwe intake-testen academische Engels

- OD 4.3 We ontwikkelen een blended aanod om de engelse taalbeheersing van VUB-studenten te ondersteunen

- OD 4.4 We maken van ons taaltestcentrum dé referentie voor taalcertificering in Brussel

- OD 4.5 We verzekeren de instelling van een voorbeeldfunctie rond de promotie van meertaligheid

- OD 4.6 We werken een vertaal- en tolkbeleid uit voor onderwijsgerelateerde documenten en vergaderingen op de VUB

- OD 4.7 Naast de erkenning van de Nederlandse officiële voertaal van de VUB, en van de Engelse lingua franca, ondersteunen we ook anderstalige initiatieven en noden waar mogelijk.

• SD5 We verspreiden, implementeren en consolideren de vernieuwde, geïntegreerde onderwijsvisie

- OD 5.1 We rollen de vernieuwde onderwijsvisie uit en creëren draagvlak

- OD 5.2 We stemmen onderwijsgebonden ondersteunings- en monitorings-processen af op de vernieuwde visie

- OD 5.3 We koppelen de interne besluitvorming rond de optimalisatie van het opleidingsaanbod aan de vernieuwde onderwijsvisie

• SD6 We realiseren onderwijsinnovatie via doelgericht blenden van relevante onderwijs/leermethoden en –technologie/infrastructuur

- OD 6.1 We promoten de verdere uitbouw van de ‘weloverwogen blend’ nadrukkelijker in functie van de Urban Engaged University en klaren de toekomst van de centrale ondersteuning uit.

- OD 6.2 We ontwikkelen een onderwijscapaciteitsmodel voor blended onderwijs

- OD 6.3 We continueren de uitbouw van blended-proof onderwijs met aandacht voor toekomstgerichte (digitale) onderwijsinfrastructuur

• SD7 We borgen en ondersteunen de kwaliteit van het onderwijs en zetten daarbij de opleidingsteams centraal

- OD 7.1 We werken verder mee aan de valorisatie van onderwijs

- OD 7.2 We integreren onderwijsprofessionaliseringsinitiatieven in een gealigneerd en recurrent jaarondersteuningsaanbod

- OD 7.3 We continueren de uitbouw van een team-professionaliseringstraject

- OD 7.4 We rollen de vernieuwde kwaliteitszorgcyclus verder uit

• SD8 We bieden onderwijs aan in Eutopia European University

- OD 8.1 We ontwikkelen connected learning communities

- OD 8.2 We verduurzamen het EUTOPIA-project

Mate van Realisatie van de doelstellingen in 2023

SD1 We optimaliseren de basisprocessen en zetten in op een studentvriendelijke, efficiënte dienstverlening

• In 2023 werden onder meer volgende optimalisaties aan onze basisprocessen gerealiseerd:

- Een nieuwe aanmeldapplicatie werd in gebruik genomen voor generatiestudenten waardoor de doorlooptijd voor deze doelgroep aanzienlijk afgenomen is en 80% van deze studenten binnen 1 dag ingeschreven werd aan de VUB. Er werd geïnvesteerd in een verbeterde klantervaring en in nieuwe functionaliteiten zoals authenticatie met ItsMe.

- Voor de opmaak en publicatie van les- en examenroosters werd een nieuwe software TimeEdit geïmplementeerd. De look and feel van onze roosters is verbeterd en ook een ruimere synchronisatie van informatie uit het studenteninformatiesysteem werd voorzien.

• Inzake studentenvriendelijke en efficiënte dienstverlening werd voor het eerst met een “superbalie” gewerkt tijdens de inschrijvingsperiode. Deze balie is het resultaat van een samenwerking tussen verschillende diensten en had tot doel de student op één fysieke plek verder te kunnen helpen vanuit verschillende invalshoeken en expertisegebieden. Ook de front office werking van het studiebegeleidingscentrum werd in 2023 versterkt.

• In functie van ondersteuning voor het VUB-personeel bij het uitvoeren van de onderwijsadministratieve basisprocessen werden volgende stappen gezet:

- Een klanttevredenheidsenquête inzake gebruikersondersteuning voor het studenteninformatiesysteem werd uitgevoerd bij 114 VUB-personeelsleden. Deze input wordt in 2024 omgezet in concrete verbeteracties inzake de dienstverlening van het CALI Business Center.

- Het key-useroverlegorgaan deliberatie- en studievoortgang werd opgestart en een eerste sessie voor het uitwisselen van good practices inzake delibereren werd georganiseerd. Daarnaast werd een volledig herziene ondersteuningspagina voor het basisproces delibereren en studievoortgang opgeleverd.

- De eerste opleidingssessies over onderwijsadministratieve basisprocessen werden aangeboden via het personeelsplatform van VUB. Er werden 7 sessies ingericht waarmee 44 unieke deelnemers werden bereikt. Ook het asynchrone online ondersteuningsaanbod werd verder geactualiseerd.

• Inzake datakwaliteit werd in 2023 geïnvesteerd in de analyse van de VUB-data en het aantal manuele interventies. In 2024 worden de conclusies omgezet in preventieve acties met het oog op een verbeterde VUB-datakwaliteit.

SD2 We bouwen de VUB verder uit als een community of caring voor studenten

• We maakten een start aan rolafbakening en rolverduidelijking van alle welzijnsactoren voor studenten.

• We boden een gediversifieerd en gelaagd welzijnsaanbod voor studenten dat we continue monitoren en mee laten groeien in functie van het Vlaams of federaal welzijnsbeleid.

• We beschikken over de VUB-data van de welzijnsmonitor om zo een verdere analyse en ontwikkeling van een datagedreven welzijnsbeleid te doen.

• We rollen het co-creatief geschreven beleidsplan studentenvoorzieningen uit.

• Via de poortwachtertrainingen werd actie ondernomen om de VUB-gemeenschap welzijnssignalen te laten (h)erkennen, welzijnstips te geven en gericht door te verwijzen dankzij de ‘poortwachtertrainingen’. Deze poortwachterttrainingen worden structureel ingebed in de werking van de studentenpsychologen.

• Het beleid ‘inclusieve examenmaatregelen’ is geïmplementeerd in onze onderwijsorganisatie

• Het verder versterken van het aanbod aan primaire preventie werd gerealiseerd o.a. door:

- Een vernieuwde VUBuddy werking waardoor eerstejaarsstudenten bij de start van academiejaar 2023-2024 ondersteund werden door een VUBuddy om zo hun overgang naar de universiteit te vergemakkelijken;

- Een esplanadeactiviteit om de studenten de sensibiliseren voor non-alcoholische alternatieven;

- Het grenswijsbeleid verder te implementeren voor de preventie en de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen studenten.

- De welzijnsstrip bij de onthaalweek opnieuw uit te delen onder de nieuwe studenten;

- Een aanbod te voorzien van grenswijze trainingen en opleidingen voor zowel studenten als personeel

- Het vooronderzoek tuchtzaken en verenigingsleven studenten onmiddellijk op te volgen en te rapporteren naar de rector en vicerector onderwijs en studentenzaken.

SD3 We versterken het beleid rond studievoortgang

De nieuwe decretale regelgeving gaf aanleiding tot het herzien van het studievoortgangsbeleid:

• Het beleidskader remediëring en startoetsen werd gevalideerd en geïmplementeerd in de onderwijsorganisatie. De nieuwe processen en procedures inzake remediëring en startoetsen werden ingevoerd.

• Het beleidskader studieomvang werd gevalideerd en geïmplementeerd in de onderwijsorganisatie. De nieuwe processen en procedures inzake studieomvang zijn uitgewerkt.

• Het bestaande beleidskader studievoortgang werd bijgestuurd en geïmplementeerd in de onderwijsorganisatie. De nieuwe processen en procedures inzake studievoortgang zijn in uitvoering.

In het kalenderjaar 2023 werd het thema van het verhogen van het studierendement op de agenda geplaatst. Een analyse van de interne rendementscijfers toonde dat we aan de VUB de daling van het studierendement tijdens de gezondheidspandemie maar moeizaam rechtzetten. Een aantal opleidingen met zorgwekkende studierendementscijfers werd actief benaderd en aangespoord om acties te nemen. Intussen worden de voorbereidingen getroffen om opleidingen op een meer structurele manier te ondersteunen bij het nemen van maatregelen die het studiesucces kunnen verhogen. Via de docenten als de studenten zelf werd ingezet op het verhogen van het zelfregulerend leren van studenten. Studenten werden ook versterkt in het leren omgaan met stress tijdens hun studie.

SD4 We ontwikkelen een talenbeleid 2.0

• We verzekerden opnieuw de volledige cyclus van het ‘talenbeleid academisch Nederlands’. We namen de LINAtaaltest af bij het begin van het academiejaar bij een grote meerderheid van de generatiestudenten, koppelden de resultaten terug naar de studenten, en verzorgden het uitgebouwde remediëringstraject (taalafspraken, individuele begeleiding, online-ondersteuning, STAN-taallessen, ...). We werkten met de opleidingsraden verder aan de inbedding van een taalleerlijn in de individuele opleidingsprogramma’s, en rapporteerden over de LINA-resultaten binnen elke opleiding. We verzorgden workshops en gastlessen op maat over taalbeleid binnen de opleidingen. Door de steeds groeiende -vraag naar ondersteuning bij een ongewijzigd budget, zit het team taalbeleid Nederlands op de grenzen van wat het kan behappen.

• We affirmeerden ons al kwaliteitsvol taaltestcentrum in Brussel. We knoopten opnieuw aan bij de bezettingsgraad van onze TOEFL-testafnames van voor de pandemie. Daarnaast verzorgden we ook de ITACE- en ITNA-testafname, en verzekerden we de capaciteit om Delf/Dalf-testen voor het Frans af te nemen.

• We bleven aanwezig in een aantal belangrijke fora rond meertaligheid, waaronder de Brusselse Raad voor Meertaligheid. We schreven mee aan het verkiezingsmemorandum van die Raad, en droegen ook bij aan de passages over meertaligheid in het VUB/ULB-verkiezingsmemorandum. We begeleidden mee onderzoek naar meertaligheid in het Gewest (taalbarometer). We verzorgden lezingen voor externe partners (VGC-directie, bv.) waarin de VUBexpertise over meertaligheid duidelijk geëtaleerd werd. In het kader van BUA werd een aanbod van opleidingsdagen uitgewerkt voor leerkrachten in het immersieonderwijs. We zijn daarnaast ook volop bezig met de voorbereidingen van het colloquium neerlandicum (wereldcongres voor de neerlandistiek), dat in 2025 voor het eerst in 60 jaar weer naar de VUB komt, met als thema ‘Nederlands in meertalige contexten’.

• We werkten mee aan de verdere succesvolle uitrol van de meertalige Bachelor in Linguistics and Literary Studies (die en van de sterkst groeiende opleidingen van de VUB werd), en aan het consolideren van de Multilingual Master in Linguistics and Literary Studies (ondertussen de grootste masteropleing taal- en letterkunde in Vlaanderen).

• We verzorgen (naast het ACTO-onderwijsaanbod) taaltafels voor het aanleren van Nederlands, Frans, Spaans, Italiaans, Duits en Engels. We blijven betrokken bij het Tandem-project van VUB en ULB.

• OD 4.2, 4.3 en 4.6 staan on hold, in afwachting van de essentiële extra middelen om die acties op te kunnen starten. De vraag vanuit de opleidingen naar een equivalent taalbeleid Engels (met de bijbehorende testafname en remediëring) (OD 4.2 en 4.3) blijft ondertussen toenemen.

SD5 We verspreiden, implementeren en consolideren de vernieuwde, geïntegreerde onderwijsvisie

• We verzamelden feedback van de faculteiten over de vernieuwde onderwijsvisie (zie jaarverslag 2022) en verwerkten die in een definitief ontwerp dat in 2023 formeel werd goedgekeurd door alle bevoegde raden en besturen. Een communicatieplan werd opgesteld en een interne website rond de visie werd opgebouwd. Op moment van rapportage bereiden we een Urban Engaged Onderwijsdag voor die onder meer gewijd is aan de verdere operationalisering van de visie, met praktijkvoorbeelden uit verschillende opleidingen.

• We maakten een inventaris op van alle onderwijsondersteunings- en monitoringsprocessen waar de vernieuwde onderwijsvisie in geïntegreerd moet worden en stelden een timing en plan voor integratie op. We integreerden de visie alvast in het vernieuwde ZAP-professionaliseringstraject dat opstart in januari 2024.

• We startten een beleidsvoorbereidend onderzoek (BVO) op rond de optimalisatie van het opleidingsaanbod met als doel de interne besluitvorming rond het aanbod te verbeteren en deze besluitvormingsprocessen meteen ook te koppelen aan de vernieuwde onderwijsvisie. Het eindproduct zal een geïntegreerd beleidskader zijn met definiëring van criteria en daaraan gekoppelde procedures die zullen worden gehanteerd bij de optimalisatie van het opleidingsaanbod. Dit beleidskader zal de VUB helpen bij het maken van weloverwogen beslissingen om een toekomstgericht en -bestendig opleidingsaanbod te creëren.

SD6 We realiseren onderwijsinnovatie via doelgericht blenden van relevante onderwijs/leermethoden en – technologie/ infrastructuur

• We realiseerden en publiceerden het kader Blended Onderwijs samen met materialen en inspirerende praktijkvoorbeelden. Het thematisch ondersteuningsaanbod over blended leren werd verder uitgebreid waarbij naast het aanbod van synchrone ondersteuning (bv. workshops en webinars), werd ingezet op de uitbouw van een dynamische ondersteuningswebsite voor docenten met inspirerende praktijkvoorbeelden, kennisclips, handleidingen, tips, …

• We continueerden de werking van de Facultaire Onderwijsondersteuners Blended Learning mede dankzij de ondersteuning van het Voorsprongfonds. De facultaire onderwijsondersteuners blended leren werkten in nauwe samenspraak met opleidingen op basis van de strategische doelstellingen van deze opleidingen. Op die manier werden opleidingen en docenten gericht, laagdrempelig en persoonlijk ondersteund bij de uitbouw van blended leren in het curriculum. De focuspunten waren hierbij onder meer:

- Structuur en transparantie in de online leeromgeving Canvas, bekomen door afstemming binnen de opleiding hierover,

- Elkaar inspireren via het delen van praktijkvoorbeelden en uitwisseling tijdens Get-Inspired-sessies,

- En de huidige situatie van blended leren binnen een opleiding inventariseren, zodat gerichte keuzes gemaakt en ondersteuning op maat gefaciliteerd werden. Verschillende opleidingen ondergingen een ‘verblending’ binnen dit project.

• We realiseerden, eveneens via het Voorsprongfonds, verschillende software- en infrastructuurprojecten:

- Middels het Virtual Labs-project werden er in het virtuele leerprogramma LabBuddy, 92 practica uit vier faculteiten van de VUB succesvol geïmplementeerd. Uit een studentenbevraging werd geconcludeerd dat de studenten door het gebruik van LabBuddy een beter inzicht krijgen in de materie en dat het programma hen helpt zelfstandiger de labo’s uit te voeren door de automatische gegenereerde feedback.

- Het Comproved project stelt aan alle lesgevers op de VUB een software (Comproved) ter beschikking om paarsgewijze evaluatie te ondersteunen. Hiertoe werd het nodige ondersteuningsmateriaal voorzien, en werden er pilots opgestart om eerste ervaringen op te doen.

- Verschillende leslokalen werden geschikt gemaakt voor hybride onderwijs en (hybride) groepswerk waar klassieke tafels en stoelen werden vervangen door flexichairs of klassieke ex cathedra opstellingen werden vervangen door werktafels die schiereilanden vormen waar studenten leermateriaal met elkaar op een scherm kunnen delen. Van 2 ongebruikte lokalen werden DIY-studio’s gemaakt waar docenten met een minimum aan uitleg zelf aan de slag kunnen om semiprofessionele kennisclips op te nemen.

• Een bestuurlijke verankering van onze innovatieprojecten rond blended onderwijs verzekerden we door het oprichten van een nieuwe Adviescommissie Innovatie in de schoot van de Onderwijsraad. Deze commissie buigt zich over de verdere beleidsagenda blended leren, het beheer van de onderwijstools en adviezen over infrastructuur. We voorzien verdere initiatieven op het vlak van (1) Generatieve AI, (2) Visualisatie en monitoring van Blended Leren, (3) Roostering, (4) Bring Your Own Device en (5) Evaluatie en Toetsing. Rond het gebruik van Generatieve AI werden in 2023 door deze adviescommissie richtlijnen ontwikkeld, Zowel voor docenten als voor studenten.

SD7 We borgen en ondersteunen de kwaliteit van het onderwijs en zetten daarbij opleidingsteams centraal

• Op het vlak van valorisatie van het onderwijs werd verder gewerkt aan een vernieuwd ZAP-loopbaanmodel waarin teamgericht en visie-gebaseerd werken op het vlak van onderwijs een sterkere nadruk krijgt. Het model zal in 2024 worden gefinaliseerd.

• Een synchroon en asynchroon jaarondersteuningsaanbod gericht op individuele docenten en afgestemd op de onderwijsvisie werd opnieuw aangeboden. Het ZAP-professionaliseringtraject werd hertekend op inhoudelijk vlak (bv. Om de vernieuwde VUB-onderwijsvisie ‘VUB als Urban Engaged University’ te integreren) en het organisatie- en begeleidingsmodel van het traject werd meer toekomstbestendig gemaakt.

• We organiseerden 2 fora voor opleidingsraadvoorzitters in functie van het ondersteunen van onderwijskundig leiderschap en gaven via curriculumvernieuwingsmandaten (CVM) verschillende ZAP’ers de kans om curriculumbrede vernieuwingen te realiseren. Via dit project werd capaciteit gecreëerd bij opleidingen en docenten om relevante vernieuwingen in het curriculum te realiseren, pedagogisch-didactische competenties te ontwikkelen en aan expertisedeling te doen met collega’s. Tijdens het academiejaar 2022-2023 werden 10 CVM’s gerealiseerd door 24 mandaathouders. De vrijgekomen tijd bij de mandaathouders heeft een impact gehad op het toekomstbestendig maken van minstens 14 bachelor- en 10 masteropleidingen, inclusief zijtrajecten, aan de VUB.

• We piloteerden en evalueerden de ‘CuSTm’ (Curriculum Support voor docentenTeams) ondersteuningsmethodiek voor opleidingsteams bij 5 opleidingen. Deze opleidingen werkten onder andere rond visieontwikkeling, leerlijnen, studierendement en de visualisatie van en afstemming binnen curricula.

• We rolden de kwaliteitscyclus verder uit: opleidingsraden werden gericht ondersteund op basis van hun strategieplannen. De via Power BI gegenereerde factsheets werden geoptimaliseerd en de hervorming van de studentenfeedback werd aangevat. Een eerste ronde opvolggesprekken met opleidingen vond plaats. De geplande peer reviews werden uitgevoerd en de Kwaliteitsraad Onderwijs nam op basis daarvan de nodige borgingsbesluiten.

• Tot slot startten we in 2023 onze deelname aan de Systeembrede Analyse van NVAO rond curriculumontwikkeling & futureproof curricula.

SD8 We bieden een onderwijs aan in Eutopia European University

In dit Erasmus project werkt Vrije Universiteit Brussel samen met 9 Europese universiteiten en 6 global partners. Zowel in het pilootproject EUTOPIA 2050 (2019 -2022) als in het verdiepend project EUTOPIA MORE (2023 - 2026 plus mogelijke verlenging) is aan VUB de leiding toevertrouwd voor de uitbouw van het onderwijsmodel. De bouwstenen van deze aanpak zijn de zogenaamde Connected Learning Communities (CLC) waarvan er in het pilootproject 30 werden opgericht en gedurende 2 academische jaren begeleid werden door het centrale curriculum team. Het overgrote deel van deze Communities bevinden zich nu in een fase van voortgang die hen toelaat de gezamenlijke cross campus leeractiviteiten te integreren in bestaande onderwijs opdrachten van de deelnemende academische staf. In het vervolgproject blijven we werken aan de integratie en ontwikkeling van de Connected Learning Communities, maar gaan we ook over tot de geleidelijke oprichting van 30 nieuwe Connected Communities (CC) die zich engageren voor samenwerking zowel op vlak van onderwijs als van onderzoek.

Het is belangrijk te vermelden dat op vlak van onderwijs EUTOPIA als hoofdbedoeling heeft om de internationale dimensie te versterken van leercomponenten die deel uitmaken van het bestaande curriculum in de partneruniversiteiten (ba/ ma/ phd). EUTOPIA voegt dus geen curriculum toe maar wenst geselecteerde opleidingsonderdelen te verrijken door samenwerking met collega’s die in de partneruniversiteiten gelijkaardige onderwerpen behandelen. De opleidingsonderdelen die voor samenwerking in aanmerking komen worden gekozen op basis van hun aansluiting bij de visie van de alliantie en die gericht is op het doorbreken van tegenstellingen tussen: onderwijs versus onderzoek; universiteit versus de brede samenleving, student versus docent en diplomagericht studeren versus soepele leerpaden. Dit laatste aspect wordt bijkomend uitgewerkt in een aan de EUTOPIA-partners toegekend Erasmus Key Action project (2022 - 2024) dat de naam FLECSLAB draagt en het potentieel van het EUTOPIA-onderwijsmodel nagaat voor het ontwikkelen van flexibele mechanismen in levenslang leren. In die zin loopt EUTOPIA op vele vlakken samen met de inspanningen voor onderwijsvernieuwing waarvoor VUB zich standvastig inzet.

Het afgelopen jaar 2023 was het oprichtingsjaar van MORE en alle onderwijsdoelstellingen geformuleerd in het project werden gerespecteerd zowel in termen van tijdslijn als inhoud. Deze verwezenlijkingen worden op VUB opgevolgd en gedetailleerd beschreven in een 6-maandelijkse rapportering aan de centrale projectleiding in handen van de Pompeu Fabra partneruniversiteit in Barcelona. Enerzijds werden de 30 CLC uit EUTOPIA 2050 verder begeleid in hun traject naar behoud van toegevoegde waarde. Anderzijds werd een selectieprocedure voor het nieuwe type van thematische netwerken of Connected Communities uitgewerkt; een eerste reeks van 10 CC is inmiddels opgestart en de selectieronde voor een tweede reeks van 10 CC is ingezet. Gemiddeld en verspreid over de 10 partners worden in de operationele thematische netwerken nu 270 leden van het academisch korps betrokken en worden elk academisch jaar meer dan 2500 studenten aangesproken in door campus overschrijdende samenwerking verrijkte opleidingsonderdelen.

Om dit bereik te kunnen volhouden moet in de komende periode volop ingezet worden op de erkenning van de inspanningen geleverd door personeel en studenten die betrokken zijn in de CLC en CC. Hiertoe werd in laatste bestuursvergaderingen van de alliantie een procedure voorgesteld die in 2024 zal uitgerold worden onder leiding van de betrokken centrale departementen voor Onderwijs en Internationalisering. VUB werkt met dit doel voor ogen ook als partner mee in andere Europese projecten gericht op vormgeving van Europese erkenning en ondersteuning van onderwijssamenwerking (met name SMARTT, BRIDGE en SPACE).

II. OPLEIDINGSAANBOD

Het opleidingsregister en de opleidingsstructuur met bijbehorende sub-lijsten, die het overzicht van het actuele opleidingsaanbod bevatten, worden per academiejaar geactualiseerd. Tijdens het kalenderjaar 2023 werden meerdere curriculumwijzigingen doorgevoerd op het opleidingsaanbod.

Bij het doorvoeren van wijzigingen in de curricula van onze opleidingen wordt zorgvuldig toegezien op het correcte procedurele verloop zodat de kwaliteit van het onderwijs kan worden gewaarborgd en ervoor gezorgd wordt dat alle belanghebbenden actief betrokken zijn. Om dit proces te begeleiden werden ‘Richtlijnen voor Curriculumopbouw’ en een ‘Reglement houdende procedures voor curriculumbeheer’ opgesteld.

Allereerst worden curriculumwijzigingen geïnitieerd en besproken op opleidingsniveau, vervolgens op facultair niveau goedgekeurd en daarna op centraal instellingsniveau – Onderwijsraad en (desgevallend) Academische Raadgeëvalueerd en bekrachtigd.

Gedurende dit proces van curriculumwijzigingen in deze gremia worden vertegenwoordigers van studenten, alumni en het werkveld betrokken bij de beraadslaging en besluitvorming.

1. OVERZICHT EN EVOLUTIE OPLEIDINGSAANBOD

1.1. Initiële

bacheloropleidingen

In het academiejaar 2022-2023 bood de VUB 33 initiële bacheloropleidingen aan. Twee opleidingen werden vanaf 20222023 als nieuwe opleiding ingericht; de Bachelor of Arts in Linguistics and Literary Studies en de Bachelor of Science in de Artificiële Intelligentie.

Eén opleiding wordt interuniversitair georganiseerd; de Bachelor of Science in Social Sciences, een gezamenlijke opleiding met de Universiteit Gent.

1.2. Initiële masteropleidingen

In het academiejaar 2022-2023 bood de VUB 101 initiële masteropleidingen aan; 80 masteropleidingen (waarvan 26 interuniversitaire opleidingen) en 21 master-na-masteropleidingen (waarvan 14 interuniversitaire opleidingen). Verder werden er 8 educatieve masteropleidingen ingericht.

Er zijn verschillende curriculumwijzigingen doorgevoerd binnen de masteropleidingen.

Zo is in het academiejaar 2022-2023 de Master of Science in Applied Informatics met bijhorende profielen ‘Big Data Technology’ en ‘Artificial Intelligence’ voor het eerst ingericht. Nieuwe afstudeerrichtingen of profielen werden ingericht;

• Binnen de Master of Laws in de Rechten is een nieuwe afstudeerrichting ‘Law and Technology’ ingericht,

• In de Master of Science in de toegepaste informatica, gelijklopend met de Engelstalige Master of Science in Applied Informatics, zijn de nieuwe afstudeerrichtingen ‘Big Data technologie’ en ‘Artificiële intelligentie’ ingericht.

• Binnen de Master of Science in Archivistiek: erfgoed- en hedendaags documentbeheer werden twee nieuwe profielen ingericht; ‘Archief- en Erfgoedbeheer’ en ‘Digitaal Informatiebeheer’. Verschillende afstudeerrichtingen en profielen veranderden van naam;

• Binnen de Master of Science in de communicatiewetenschappen wijzigde afstudeerrichtingen ‘Media, Strategische Communicatie en Marketing’ naar ‘Media, Strategie en Marketing’ en ‘Media, Internet en Globalisering’ naar ‘Media en Innovatie’.

• Binnen de Master of Science in Communication Studies wijzigde de benaming van de afstudeerrichting ‘New Media and Society in Europe’ naar ‘Digital Media in Europe’.

• Binnen de Master of Science in Electromechanical Engineering werden de afstudeerrichtingen ‘Mechatronics‐Construction’en ‘Vehicle Technology and Transport’ gewijzigd in respectievelijk ‘Robotics and Mechanical Construction’en ‘Sustainable Transport and Automotive Engineering’.

• Verder werd er binnen de Master of Science in bewegings- en sportwetenschappen, binnen afstudeerrichting ‘Training en coaching’ het profiel ‘onderzoek’ naar ‘verdieping training en coaching’ gewijzigd.

1.3. Schakel- en voorbereidingsprogramma’s

In het academiejaar 2022-2023 bood de VUB voor 33 masteropleidingen een schakelprogramma en voor 54 masteropleidingen een voorbereidingsprogramma aan.

Voor de 8 educatieve masteropleidingen wordt eveneens een schakelprogramma ingericht. Voor 23 masteropleidingen werd er zowel een schakel- als een voorbereidingsprogramma ingericht.

Voor de Master of Science in de Stedenbouw en Ruimtelijke Planning werd in 2023 een voorbereidingsprogramma ingericht, en voor de Master of Science in de onderwijskunde werd er zowel een schakel- als een voorbereidingsprogramma ingericht. Het schakelprogramma van de Master of Science in Kinesitherapie en Revalidatiewetenschappen werd stopgezet.

1.4. Werkstudenttrajecten

Ten behoeve van de studenten die studeren wensen te combineren met een beroepsactiviteit worden in totaal 20 verschillende opleidingen met een specifiek werkstudenttraject ingericht. Binnen dit totaal zijn er 7 werkstudenttrajecten voor bacheloropleidingen, 20 voor masteropleidingen, 16 voor voorbereidingsprogramma’s en 12 voor schakelprogramma’s.

1.5. Doctoraatsopleidingen

In het academiejaar 2022-2023 bood de VUB 43 doctoraatsopleidingen aan. Hierbij inbegrepen is het in 2022-2023 nieuw ingerichte Doctoraat in de sociale wetenschappen.

1.6. Postgraduaten, langdurige permanente vormingen en micro-credentials

De VUB bood in het academiejaar 2022-2023 een divers aanbod aan met 34 postgraduaten (waarvan 4 interuniversitair), 20 langdurige permanente vormingen (waarvan 15 interuniversitair), en 17 micro-credentials (waarvan 3 interfacultair en 2 in samenwerking met de Erasmus Hogeschool).

De curriculumwijzigingen en de ontwikkelingen binnen het aanbod van levenslang leren worden verder toegelicht onder 2. De uitbouw van het aanbod Levenslang Leren

1.7. Anderstalige opleidingen

In het academiejaar 2022-2023 bood de VUB 3 anderstalige bacheloropleidingen aan, waarvan 1 interuniversitair. Daarnaast waren er 32 anderstalige masteropleidingen, waarvan 19 interuniversitair, en 7 anderstalige master-namasteropleidingen, waarvan 5 interuniversitair.

In hetzelfde academiejaar bood de VUB 19 anderstalige postgraduaten aan, waarvan 1 interuniversitair, 3 anderstalige langdurige permanente vormingen, waarvan 2 interuniversitair en 8 anderstalige micro-credentials.

2. DE UITBOUW VAN HET AANBOD LEVENSLANG LEREN

Op de Onderwijsraad van 4 mei 2023 en de daaropvolgende Academische Raad werd het deelbeleidsplan onderwijsen studentenzaken 2022-2026 goedgekeurd. Levenslang Leren (LLL) is hierin één van de zeven ingrediënten om onze visie op onderwijs aan de VUB-vorm te geven.

Binnen het Voorsprongfonds werd in 2023 het project “Wendbaar aanbod in LLL” afgerond. Een structurele inbedding is voorzien door centrale ondersteuning en via de aanspreekpunten LLL binnen de faculteiten, alsook de continuering van begeleidingsinitiatieven voor LLL-studenten. De modaliteiten voor de inrichting van LLL-opleidingstrajecten werden ingeschreven in het Onderwijs- en Examenreglement academiejaar 2023-2024, het reglement procedures inzake curriculumbeheer werd geüpdatet en een SharePoint pagina ter ondersteuning van LLL-opleidingsinitiatieven werd uitgebouwd.

Op regelmatige basis was er overleg met het Eutopia-consortium in het kader van lifelong learning, alsook informatieve uitwisseling en samenwerking rond het beleid van oa. Micro-credentials.

Er werden in 2023 nieuwe postgraduaten gecreëerd: postgraduaat Rehabilitation & Human Sustainable Technology (faculteit LK); postgraduaat Manuele Therapie (faculteit LK); postgraduaat Clinical Anatomy (faculteit LK) en postgraduaat AI for the common good (faculteit WE).

In het kader van het Voorsprongfonds werd het bestaande aanbod micro-credentials uitgebreid: micro-credential Rehabilitation and prevention in the healthy ageing context (faculteit LK); micro-credential Electrocardiografie (faculteit GF); micro-credential Participatie en Co-creatie (faculteit PE); micro-credential Electronic Learning Environment (faculteit PE); micro-credential Organisatie, Beleid & Politisering van de Sociale Sector (faculteit PE) en microcredential Hernieuwbare Energietechnologie (faculteit IR). Er werden ook interfacultaire micro-credentials gecreëerd: micro-credential Geschiedenis en Architectuur (faculteit LW & IR) en micro-credential Ethiek in Zorg, Wijsbegeerte en Gezondheidszorg (faculteiten LW & GF).

Samen met de associatiepartner Erasmushogeschool Brussel werd de micro-credential Preventieve gezondheid: voeding, ziekte-en infectiepreventie en mentaal welzijn (faculteit LK) en micro-credential Democracy: Challenges and Futures (faculteit ES) en het postgraduaat Toegepaste artificiële Intelligentie (faculteit WE) opgericht. Er werd een nieuwe permanente vorming Werken met Rouw en Verlies ontwikkeld in samenwerking met Verbinding in Verlies CommV, met start in academiejaar 2024-2025. Samenwerkingsovereenkomsten met andere universiteiten, hogescholen en/of partners uit het werkveld werden geactualiseerd en goedgekeurd door de Onderwijsraad o.a. voor de langdurige opleiding Permanente Vorming in de faculteit PE ism. UGent, KULeuven, UHasselt en VVKP, Cédric Héle Instituut.

2.1. Nova Academy: alliantie met UGent en UAntwerpen voor levenslang leren

2.1.1. Communicatieplatform Nova Academy

In 2023 werd de samenwerking tussen de UGent, UAntwerpen en VUB binnen Nova Academy verder bestendigd. Het aanbod levenslang leren (oa.postgraduaten, micro-credentials, langdurende en kortlopende opleidingen, studiedagen en lezingen) van de drie universiteiten werd verder zichtbaar gemaakt op het gemeenschappelijk platform www.NovaAcademy.be.

Er stonden in totaal 65 postgraduaatsopleidingen, 200 micro-credentials, 224 lang- en kortlopende opleidingen en 202 lezingen en studiedagen in de kijker.

Om het nieuw aanbod postgraduaten en micro-credentials te promoten werden ook in 2023 videoclips voor een sociale mediacampagne gemaakt in samenwerking met een externe firma. De betrokken docenten konden via dit kanaal hun nieuwe opleidingen in de kijker zetten.

Op het gezamenlijk platform werd tevens een inhoudelijk luik met info en FAQ omtrent opleidingsincentives en vragen vanuit de bedrijfswereld toegevoegd.

2.1.2. Gezamenlijk aanbod:

In 2023 werd de gezamenlijke korte opleiding 5G vanuit de 3 instellingen gelanceerd. Het inrichten van een gezamenlijk aanbod doorloopt een proces van afstemming en voorbereiding dat vaak meer tijd in beslag neemt dan het ontwikkelen van nieuw aanbod binnen één instelling. Om de samenwerking op het vlak van het ontwikkelen van nieuwe opleidingsinitiatieven levenslang leren te faciliteren en te stimuleren werd een kader ontwikkeld.

2.1.3. Overzicht andere Nova Academy initiatieven:

• De werkgroep “Begeleiding van werkstudenten en levenslang lerenden” van de UAntwerpen en VUB werd bestendigd. UGent sloot aan als critical friend.

• Om maximaal in te zetten op samenwerking en uitwisseling van good practices werd op 23 juni 2023 een tweede meet & greet Nova Academy georganiseerd in Brussel voor alle (voorsprongfonds) medewerkers LLL van de 3 instellingen.

2.2. UAB: alliantie met Erasmus Hogeschool Brussel (EHB)

Doorheen de looptijd van het project Voorsprong onder speerpunt 2 “Interdisciplinaire pakketten” vond ook in 2023 een nauwe samenwerking plaats. Er werden mogelijke toekomstige LLL-initiatieven verkend en een draaiboek met bestaande opleidingsincentives in de 3 gewesten uitgewerkt.

III. KWALITEITSZORG

1. De VUB Kwaliteitscyclus wordt verder uitgerold

3. KWALITEITSZORG

Gesteund door de positieve beoordeling van het expertenpanel van de Instellingsreview1 over de vernieuwde kwaliteitscyclus , rollen we in 2023 zoals gepland de volgende fase uit.

1. DE VUB KWALITEITSCYCLUS WORDT VERDER UITGEROLD

Gesteund door de positieve beoordeling van het expertenpanel van de Instellingsreview1 over de vernieuwde kwaliteitscyclus, rollen we in 2023 zoals gepland de volgende fase uit.

Centraal in de vernieuwde cyclus staan de strategieplannen. De opleidingsraden voerden in 2023 verder hun vooropgestelde plannen uit, ondersteund door OS.

De operationalisering van de Peer Reviews en de Interne Opvolggesprekken werd in het kader verder uitgewerkt.2 De eerste Interne Opvolggesprekken vonden plaats, waarbij de opleidingsraadvoorzitter en de vicerector de voortgang van het strategieplan bespreken. Het doel daarbij is om te verzekeren dat de ondersteuning goed afgestemd is op de prioriteiten van de opleiding en om te bepalen of er bijsturing van de plannen vereist is.

De operationalisering van de Peer Reviews en de Interne Opvolggesprekken werd in het kader verder uitgewerkt. De eerste Interne Opvolggesprekken vonden plaats, waarbij de opleidingsraadvoorzitter en de vicerector de voortgang van het strategieplan bespreken. Het doel daarbij is om te verzekeren dat de ondersteuning goed afgestemd is op de prioriteiten van de opleiding en om te bepalen of er bijsturing van de plannen vereist is.

1: de kwaliteitscyclus sinds 2021-2022

In 2023 vonden voor het eerst Interne Opvolggesprekken plaats (zoals vastgelegd in de Kalender Peer Reviews en Interne Opvolggesprekken) voor volgende opleidingen :

In 2023 vonden voor het eerst Interne Opvolggesprekken plaats (zoals vastgelegd in de Kalender Peer Reviews en Interne Opvolggesprekken) voor volgende opleidingen:

• Chemie

• Bio-Ingenieurswetenschappen

• Bachelor Politieke Wetenschappen en Sociologie

• Master Politieke wetenschappen

• Master Sociologie

• Manama Internationaal en Europees recht

• Master Sociologie

• Urban Studies

• Manama Internationaal en Europees recht

• Farmaceutische wetenschappen

In 2023 vonden Peer Reviews plaats voor:

• Kunstwetenschappen en Archeologie

• Geschiedenis

• Bachelor Computerwetenschappen

• Master Computerwetenschappen + Toegepaste Informatica

• Manama Archivistiek

• Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie

• Manama Specialistische Geneeskunde

• Manama European Integration

• Fysica en Sterrenkunde

1 Het rapport bestempelt de VUB als een instelling die op een kwaliteitsvolle manier beleid voert en de kwaliteit van haar opleidingen waarborgt: “ De sterke governance, het eigenaarschap van kwaliteitsontwikkeling van de opleidingsraden, de ondersteuning door de centrale diensten en de aanwezigheid van de Kwaliteitsraad Onderwijs, garanderen samen dat de kwaliteit van de opleidingen aan de VUB wordt geborgd. Ze bieden de commissie bovendien het nodige vertrouwen dat de nieuwe kwaliteitscyclus kwaliteitsvol geïmplementeerd zal worden.” In haar beoordelingsrapport is de commissie ook erg te spreken over de kwaliteitscultuur: “ De commissie was erg onder de indruk van de kwaliteitscultuur aan de VUB, die in alle gesprekken, op alle beleidsniveaus tastbaar was. De commissie heeft daarbij de grootste waardering voor de manier waarop participatie van studenten ingebed is op elk best uursniveau.”

1 Het rapport bestempelt de VUB als een instelling die op een kwaliteitsvolle manier beleid voert en de kwaliteit van haar opleidingen waarborgt: “ De sterke governance, het eigenaarschap van kwaliteitsontwikkeling van de opleidingsraden, de ondersteuning door de centrale diensten en de aanwezigheid van de Kwaliteitsraad Onderwijs, garanderen samen dat de kwaliteit van de opleidingen aan de VUB wordt geborgd. Ze bieden de commissie bovendien het nodige vertrouwen dat de nieuwe kwaliteitscyclus kwaliteitsvol geïmplementeerd zal worden .” In haar beoordelingsrapport is de commissie ook erg te spreken over de kwaliteitscultuur: De commissie was erg onder de indruk van de kwaliteitscultuur aan de VUB, die in alle gesprekken, op alle participatie van studenten ingebed is op elk best uursniveau.

Figuur

De Kwaliteitsraad Onderwijs tot slot nam een reeks positieve borgingsbesluiten (Goed; Voldoende met aanbevelingen) voor de opleidingsraden:

• Educatiewetenschappen

• Psychologie

• Bachelor Ingenieurswetenschappen

• Bachelor Ingenieurswetenschappen: architectuur

• Master Ingenieurswetenschappen: architectuur + Master Ingenieurswetenschappen: bouwkunde

• Master Ingenieurswetenschappen: chemie en materialen

• Master Ingenieurswetenschappen: elektronica en informatietechnologie

• Master Ingenieurswetenschappen: fotonica

• Master Ingenieurswetenschappen: toegepaste computerwetenschappen

• Master Ingenieurswetenschappen: werktuigkunde-elektrotechniek

• Bedrijfskunde + Management

• Toegepaste Economische Wetenschappen + Handelsingenieur

2. EXTERNE KWALITEITSZORGPROCEDURES

Het accreditatieproces voor de Educatieve Masters werd verder opgevolgd, incl. het locatiebezoek op 25-28 april 2023, waarna een positieve beoordeling volgde. De Educatieve Masters van MILO zijn geaccrediteerd vanaf 2023-2024.

In september 2022 voerde de Academische Raad een nieuwe interne procedure in voor het aanvragen van nieuw opleidingsaanbod aan de VUB. Eén van de stappen in dit proces is het opstellen van een intern predossier. In 2023 werden via deze nieuwe procedure voor het eerst 5 predossiers ingediend, waarvan 4 toestemming kregen om de noodzakelijke externe aanvraagprocedures op te starten. Twee Engelstalige varianten (Master in Urban Design and Territorial Development; en Master Sociology: Inequality and Inclusion) dienden in 2023 een aanvraag in bij CHO. Daarnaast werden de aanvragen voorbereid (maar in 2023 nog niet ingediend) voor een nieuwe masteropleiding Science for Archaeology en voor een interuniversitaire (VUB/UG/UA) masteropleiding in duurzaamheidstransities en sociaal-ecologische rechtvaardigheid. Tot slot, startte in de laatste maanden van het jaar ook het overleg op m.b.t. de inrichting van de bachelor en master Tandheelkunde en de master basisonderwijs.

3. STUDENTENFEEDBACK

figuur 2) en de eerdere principiële beslissing van de Academische Raad voor de invoering van een verplichte deelname , werd deze verplichting in 2023 opgenomen in het Onderwijsen Examenreglement. Er werd gewerkt aan een meer gebruiksvriendelijke interface. De technische vereisten voor de implementatie van de sanctie (uitsluiting van leerplatform) werden onderzocht; de sanctie zal in 2024 in het kader van sensibilisering vooralsnog steekproefgewijs toegepast worden

Naar aanleiding van de blijvende daling van de deelname aan de studentenfeedback (zie figuur 2) en de eerdere principiële beslissing van de Academische Raad voor de invoering van een verplichte deelname, werd deze verplichting in 2023 opgenomen in het Onderwijs- en Examenreglement. Er werd gewerkt aan een meer gebruiksvriendelijke interface. De technische vereisten voor de implementatie van de sanctie (uitsluiting van leerplatform) werden onderzocht; de sanctie zal in 2024 in het kader van sensibilisering vooralsnog steekproefgewijs toegepast worden.

Figuur 2: verloop participatiegraad studentenfeedback (op jaarbasis)

De voornaamste resultaten uit de feedback worden in onderstaande grafieken weergegeven:

Beoordeling opleidingsonderdelen (microfiches) 2022-2023

Figuur 2: verloop participatiegraad studentenfeedback (op jaarbasis)

De voornaamste resultaten uit de feedback worden in onderstaande grafieken weergegeven:

Beoordeling opleidingsonderdelen (microfiches) 2022-2023

Tabel 1: gemiddelde scores microfiches 2022-2023 semester 1

Figuur 3: verdeling gemiddelde scores microfiches 2022-2023 semester 1

Tabel 2: gemiddelde scores microfiches 2022-2023 semester 2

Figuur 4: verdeling gemiddelde scores microfiches 2022-2023 semester 2

Tevredenheid 2022-2023

Tevredenheid 2022-2023Tevredenheid 2022-2023

Hoe tevreden of ontevreden ben je over de Vrije Universiteit Brussel?

Frequentie (%)

Zeer ontevreden

Ontevreden Eerder ontevreden

Neutraal Eerder tevreden

Beoordeling

Neutraal Eerder tevreden

Beoordeling

Tevreden Zeer tevreden

Figuur 5: Tevredenheid VUB – Algemene Tevredenheidsenquête (studentenfeedback 20 222023)

Figuur 5: Tevredenheid VUB – Algemene Tevredenheidsenquête (studentenfeedback 2022-2023)

Algemene Tevredenheidsenquête 2022-2023

Aanbod aan vrijetijdsactiviteiten (sport, cultuur,

Aanbod aan vrijetijdsactiviteiten (sport, cultuur, Algemene Tevredenheidsenquête 2022-2023

Beschikbaarheid van het examenrooster

Beschikbaarheid van het collegerooster

Beschikbaarheid van het examenrooster

Beschikbaarheid van het collegerooster

De leslokaleninfrastructuur aan de VUB

Kwaliteit van het boeken- en tijdschriftenbestand

Medische Bibliotheek (Jette)

Kwaliteit van het boeken- en tijdschriftenbestand

Centrale Bibliotheek (Etterbeek)

Medische Bibliotheek (Jette)

Standaard Student Shop

Centrale Bibliotheek (Etterbeek)

Standaard Student Shop

Leerplatform Canvas

ICT helpdesk (helpdesk@vub.ac.be)

Leerplatform Canvas

Studentenportaal STUDENT.VUB (student.vub.be)

ICT helpdesk (helpdesk@vub.ac.be)

Studentenportaal STUDENT.VUB (student.vub.be)

Studiebegeleidingscentrum (SBC) (inclusief je…

StudentenAdministratieCentrum (SAC)

Infopunt studenten

Je faculteitssecretariaat

Infopunt studenten

Je faculteitssecretariaat

Zeer ontevreden Eerder ontevreden Neutraal Eerder tevreden Zeer tevreden N.v.T.

Figuur 6: Algemene Tevredenheidsenquête (studentenfeedback 202 2-2023)

Figuur 6: Algemene Tevredenheidsenquête (studentenfeedback 2022-2023)

Frequentie (%)

Hoe tevreden of ontevreden ben je als student over je opleiding?

Tevreden Zeer tevreden

Beoordeling

7: Tevredenheid Opleiding – Opleidingsenquête (studentenfeedback 2022-2023)

Figuur 7: Tevredenheid Opleiding – Opleidingsenquête (studentenfeedback 2022-2023)

4. Opvolging van de aanbevelingen uit de instellingsrevie w

4. OPVOLGING VAN DE AANBEVELINGEN UIT DE INSTELLINGSREVIEW

Het positieve rapport van de Instellingsreview bevatte enkele aanbevelingen. Zo stelde de commissie vast dat er “verbetermarge is in de manier waarop de vaststelling van het eindniveau in de kwaliteitscyclus wordt opgenomen ”3 Een eerste actie die daarvoor genomen werd, was om het eindniveau meer nadrukkelijk op te nemen in het operationele kader van de Peer Reviews en Interne Opvolggesprekken Het voorbereidingsdossier dat het Peer Review panel ontvangt, bevat 3 masterproeven met variërende scores samen met een ingevuld beoordelingsformulier en een overzicht van de scores op masterproeven van de laatste 3 jaar. Dit moet het panel, in combinatie met de overige documentatie en het gesprek, beter in staat stellen om een inschatting te maken van het eindniveau.

Het positieve rapport van de Instellingsreview bevatte enkele aanbevelingen. Zo stelde de commissie vast dat er “verbetermarge is in de manier waarop de vaststelling van het eindniveau in de kwaliteitscyclus wordt opgenomen.”3 Een eerste actie die daarvoor genomen werd, was om het eindniveau meer nadrukkelijk op te nemen in het operationele kader van de Peer Reviews en Interne Opvolggesprekken. Het voorbereidingsdossier dat het Peer Review panel ontvangt, bevat 3 masterproeven met variërende scores samen met een ingevuld beoordelingsformulier en een overzicht van de scores op masterproeven van de laatste 3 jaar. Dit moet het panel, in combinatie met de overige documentatie en het gesprek, beter in staat stellen om een inschatting te maken van het eindniveau.

Het rapport verwijst ook naar de inspanningen over het aanpakken van de werkdruk en de evolutie van een contingentie- naar een competentiegericht bevorderingsmodel. Onder SD7 in het deelbeleidsplan Onderwijs en Studentenzaken is één van de operationele doelstellingen ‘We werken verder mee aan de valorisatie van onderwijs’, en er werd bijgedragen aan het initiatief vanuit het rectoraat rond valorisatie onderwijsprestaties in het kader van een vernieuwd ZAP-loopbaanmodel. Voor de structurele ondersteuning van lesgevers en docententeams verwijzen we naar SD6 en SD7.

Andere aanbevelingen betreffen het sterker inzetten op de doelstelling om van alle studenten wereldburgers te maken enerzijds en het blijven zoeken naar manieren om authentiek praktijkgericht leren een plaats te geven in opleidingen. Via de vernieuwde onderwijsvisie die in 2023 goedgekeurd werd, geven we ruchtbaarheid en een nieuw élan aan deze thema’s. De onderwijsondersteuning speelt zo veel mogelijk in op de visie. Ook sluiten deze doelstellingen aan bij Eutopia (zie hoofdstuk IV), het UNIVER.CITY-project waarbij vragen van Brusselse werkveldpartners en andere organisaties binnengebracht werden in bestaande opleidingsonderdelen en aan de hand van co-creatie en netwerkmomenten nieuwe praktijkprojecten voorbereid werden; en bij het SPACE-project (‘Supporting Professionals and Academics for Community Engagement in higher education’), een driejarig Erasmus+ project gericht op het ondersteunen van onderwijsondersteuners/ professionals en academici/docenten bij ‘engaged’ (co-creatief, open, interdisciplinair...) onderwijspraktijken (gestart eind 2023). Ook via het internationaliseringsbeleid (zie sectie IV in dit jaarverslag) worden acties genomen ter bevordering van het wereldburgerschap.

3 Beoordelingsrapport Instellingsreview 2021, p. 23

Aansluitend bij de laatste aanbeveling (Zorg voor een duidelijker, doortastender en omvattender beleid om een antwoord te bieden op de complexe problematiek van de doorstroom van studenten met een migratieachtergrond.) en in lijn met onze strategische doelstellingen, werden in 2023 drie strategische projecten voorbereid, rond resp. studierendement; inclusie en diversiteit; en studentenwelzijn. De drie projecten starten in januari 2024 en lopen 2 jaar. Daarnaast ontvangen opleidingsraden jaarlijks factsheets met relevante data over in-, dooren uitstroom, waarmee ze problemen kunnen detecteren. De kwaliteitszorgmedewerkers ondersteunen hen bij de interpretatie en bij het onderzoeken van mogelijke oorzaken.

3 Beoordelingsrapport Instellingsreview 2021 , 23

Figuur

IV. INTERNATIONAAL BELEID

1. HET BELEID ROND INTERNATIONALISERING

Internationalisering en internationale samenwerking zijn sleutelelementen in het strategisch beleid van de VUB. Deze sleutelelementen dienen breed gedragen en transversaal te zijn en genieten participatie van alle VUB-geledingen en stakeholders, resulterend in een versterkte wereldwijde reputatie van VUB als geëngageerde en internationale universiteit. VUB neemt een actieve rol op in haar internationaal netwerk en zet haar netwerk in ter versterking van haar reputatie als internationale universiteit, onderwijs, onderzoek en sociaal engagement. Hierin worden 3 pijlers geïdentificeerd: i) samenwerking met internationale partners en transversaal met eigen diensten en faculteiten, ii) Eutopia-alliantie en iii) wereldburgerschap. Deze 3 pijlers kennen alle een onderwijsluik.

Het Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking rapporteert aan de Raad Internationaal Beleid en is samengesteld uit de Vicerector Internationalisering die tevens voorzitter is, twee leden van het zelfstandig academisch personeel per domein van humane wetenschappen, toegepaste en exacte wetenschappen, en life sciences. Het Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking geniet voorstel- en adviesbevoegdheid ten aanzien van de Raad Internationaal Beleid m.b.t. universitaire ontwikkelingssamenwerking.

Het International Relations office is verantwoordelijk voor de implementatie van het internationaliseringsbeleid. Het International Student Platform is een structurele werkgroep van de Studentenraad en vergadert in het Engels om de internationale studenten aan VUB een stem te geven. De opvolging en coördinatie van het International Student Platform wordt ondersteund door een stafmedewerker van het International Relations office die ook als adviserend lid zetelt in de Studentenraad.

2. HET BELEID ROND SAMENWERKING MET ANDERE INSTELLINGEN IN HET BINNEN- EN BUITENLAND

In 2022 werd de samenwerking tussen de UGent, UAntwerpen en VUB binnen Nova Academy verder bestendigd. Het In september 2022 werden de eerste Strategische Internationale Partnerschappen (SIP) geselecteerd, nl. University of Western Cape, Zuid-Afrika en Universidad Central Marta Abreu de Las Villas (UCLV), Cuba. Deze SIPs zijn institutionele partners waarmee in opstartfase minstens samenwerking loopt in drie wetenschappelijke disciplines. Met het concept van SIP worden de institutionele gedragenheid en de impact zowel aan VUB als aan de partneruniversiteit vergroot. In 2022-2023 werden 27 nieuwe Memoranda of Understanding (MoU) en 22 inter-institutionele akkoorden voor uitwisseling met programmalanden afgesloten of verlengd. Dit brengt het totaal van actieve akkoorden resp. op 140 en 403. Met de Erasmus partnerlanden werd 1 nieuw akkoord voor uitwisseling afgesloten en 1 verlengd. Er wordt geijverd voor actieve akkoorden die enkel mits goedkeuring van de Raad Internationaal Beleid worden afgesloten of verlengd. Met een hoger onderwijslandschap dat op het niveau van kwaliteit en toegankelijkheid steeds meer en meer naar elkaar toegroeit, is het hebben van een kwaliteitsvolle (internationale) alumniwerking een sterke onderscheidende factor. Het International Relations office heeft een Beleidsvoorbereidend project uitgevoerd over ‘Internationale Alumnirelaties’ (sep 2022 - sep 2023). Het project polst naar interesses, noden en verwachtingen van alumni op persoonlijk en professioneel vlak en levert een strategisch plan en roadmap op naar een versterking van de internationale alumniwerking zodat alumni interesse hebben in het geven van tijd, expertise en subsidies aan de VUB. Er werden 15 aanbevelingen geformuleerd, incl. een aantal quick wins.

3. EUTOPIA EUROPEAN UNIVERSITY

De Europese universiteitsallianties zijn een nieuw type van inter-institutionele partnerschappen, die niet geremd worden door geografische of traditionele leeromgevingen, die diverse populaties kunnen samenbrengen voor onderwijs en onderzoek en die de individuele partners kunnen ondersteunen en weerbaarheid geven bij nieuwe uitdagingen gerelateerd aan of met impact op hoger onderwijs. Gestart als learning communities, worden in het nieuwe EUTOPIA MORE project de connecties tussen onderzoek, onderwijs en outreach versterkt en worden de learning communities omgevormd tot connected communities. In 2022 zijn 12 connected learning communities gestart die geselecteerd

werden tijdens een derde oproep, waarmee het totaal van het eerste alliantieproject EUTOPIA 2050 op 30 komt. In juni 2023 werden de 10 eerste connected communities geselecteerd binnen het nieuwe EUTOPIA MORE project en werd een tweede oproep uitgestuurd.

versterkt en worden de learning communities omgevormd tot connected communities. In 2022 zijn 12 connected learning communities gestart die geselecteerd werden tijdens een derde oproep, waarmee het totaal van het eerste alliantieproject EUTOPIA 2050 op 30 komt. In juni 2023 werden de 10 eerste connected commu nities geselecteerd binnen het nieuwe EUTOPIA MORE project en werd een tweede oproep uitgestuurd. In totaal was er een studentenparticipatie van 6583 voor de connected learning communities en connected communities. Er werden 94 micro -credentials uitgereikt binnen de alliantie, waarvan 35 aan VUB.

In totaal was er een studentenparticipatie van 6583 voor de connected learning communities en connected communities. Er werden 94 micro-credentials uitgereikt binnen de alliantie, waarvan 35 aan VUB.

4. Wereldburgerschap

4. WERELDBURGERSCHAP

Als internationale universiteit kiezen we voor een maximale internationalisering van het onderwijs door rekrutering van internationale studenten en een structurele verankering van studenten- en personeelsmobiliteit. Het aanbod van bovenvermelde micro -credentials past in het concept van Internationalisation at Home.

Als internationale universiteit kiezen we voor een maximale internationalisering van het onderwijs door rekrutering van internationale studenten en een structurele verankering van studenten- en personeelsmobiliteit. Het aanbod van bovenvermelde micro-credentials past in het concept van Internationalisation at Home.

In 2022-2023 kent VUB opnieuw een stijging in internationale studenten in de Engelstalige bachelor- en (initiële) masteropleidingen.

Figuur 8

De top 3 nationaliteiten betreft: Italië, Duitsland, Turkije. In vergelijking met het vorige academiejaar was er een stijging van het aantal nieuwe ingeschreven internationale studenten in de Engelstalige bacheloropleidingen met 45% en een daling van 11% in de Engelstalige (initiële) masteropleidingen. Merk op dat die mastercijfers enkel de joint/double degree-opleidingen omvatten waarvoor de hoofdinschrijving van de student aan de VUB is. Uitgaande mobiliteit moet nog steeds worden aangemoedigd als tool bij uitstek voor het verhogen van zelfredzaamheid, zelfzekerheid, sociale integratie en interculturele- en taalvaardigheden en draagt bovendien bij aan het onderwijsdossier van de studenten. Er wordt, gerelateerd aan mobiliteit, een goede balans gezocht met het duurzaamheids- en reisbeleid en een grotere verantwoordelijkheid t.a.v. welzijn en veiligheid.

Het International Relations office verzorgt het management van beurzenprogramma’s en organiseert jaarlijks een ‘Go Abroad Fair’, facultaire infosessies en take-off sessies voor studenten. Communicatie over mogelijkheden om naar het buitenland te gaan worden aangevuld met testimonials. Uitgaande studentenmobiliteit naar landen in ontwikkeling wordt extra ondersteund door voorbereidingssessies i.s.m. het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (UCOS). Een selectie aan beurzensystemen hebben naast studentenmobiliteit ook mogelijkheden voor stafmobiliteit.

De meeste studenten die een deel van hun studie of hun stage in het buitenland doen ontvangen een beurs via het Erasmus+ programma. Tijdens het academiejaar 2022-2023 heeft de VUB 254 inkomende studenten verwelkomd in het kader van Erasmus+ studie en 31 inkomende studenten in het kader van een Erasmus+ stage. Daarnaast ontvingen we nog 2 studenten in het kader van een KA171 studie-uitwisseling en 2 studenten in het kader van een KA171 stageuitwisseling. We ontvingen ook nog eens 28 studenten uit een niet-EER land die met eigen middelen een uitwisseling ondernamen. We stuurden 209 studenten uit voor een Erasmus+ uitwisseling studie en 57 studenten voor een Erasmus+ stage. 13 VUB alumni namen in het academiejaar 2022-2023 deel aan een Erasmus+ gefinancierde Stage Na Afstuderen.

Naast het Erasmus+ programma binnen Europa vertrokken er 5 studenten in het academiejaar 2022-2023 in het kader van het Erasmus Belgica programma, 5 inkomende studenten verbleven aan de VUB met een Erasmus Belgica beurs. De VUB heeft 16 bilaterale akkoorden met Belgische Franstalige universiteiten.

In het academiejaar 2022-2023 tellen we binnen het Erasmus+ programma 4 uitwisselingen in het kader van uitgaande docentenmobiliteit en 6 uitwisselingen in het kader van een uitgaande trainingsmobiliteit.

Binnen de programmatie van ‘Brains on the Move’ van het Dept. Onderwijs en Vorming is uitgaande (uitwisseling) en inkomende (diploma) mobiliteit mogelijk. In 2022-2023 vertrokken 25 studenten naar een niet-EER gastinstelling voor een studie-uitwisseling en 23 studenten voor een stage-uitwisseling. 42 studenten kregen hiervoor een Generieke beurs, 3 studenten een Priority Country Programme beurs. 3 studenten vertrokken met eigen middelen. VUB kreeg 7 Master Mind beurzen toegekend waarvan 6 nieuwe inkomende masterstudenten de beurs opnamen. Deze beurs wordt eveneens toegekend voor het tweede masterjaar.

Voor samenwerking met het Globale Zuiden voorziet de Federale overheid in financiering, ondersteund door VLIR-UOS voor de implementatie. Het ICP Oceans and Lakes ontvangt jaarlijks 10 beurzen voor inkomende nieuwe studenten uit het Globale Zuiden (landenlijst VLIR-UOS). De uitgaande mobiliteit is onderdeel van het Global Minds Programma. In 2022-2023 kregen 19 studenten een Reisbeurs om een stage of veldwerk voor hun thesis uit te voeren in een van de landen op de VLIR-UOS landenlijst. 7 stafleden ontvingen een Reisbeurs (ticket, verblijfskost en per diem) voor een verblijf van 5 werkdagen in het Zuiden en 11 stafleden uit het Zuiden kwamen naar VUB met dergelijke beurs.

Samen met de invoering van de verhoogde studiegelden voor niet EER-studenten heeft de VUB een beurzenprogramma ingericht. De beurs bedraagt 5K EUR per academiejaar. Er werden 21 beurzen toegekend in 2021-22 aan eerstejaarsstudenten waarvan er 18 werden verlengd in 2022-23. In 2022-23 werden 35 beurzen toegekend aan eerstejaars masterstudenten.

V. TAALRAPPORT

1. DOELSTELLINGEN EN RECHTSGROND

De VUB de Nederlandse taalbeheersing als de meertaligheid van haar studenten doorheen hun opleiding stimuleren en ondersteunen. Als Nederlandstalige universiteit ingebed in de Europese hoofdstad, met aanwezigheid van talrijke culturen en internationale instellingen, zit de zorg voor het Nederlands én voor meertaligheid in het DNA.

Met een jaarlijkse taalscreening van de generatiestudenten, een ruim bijbehorend ondersteuningsaanbod, en specifieke taalleerlijnen in de opleidingen, worden de academische vaardigheden van onze studenten in de onderwijstaal versterkt.

Onze diverse studentengemeenschap - een kwart van de VUB-studenten is internationaal - en het hypermeertalige Brussel bieden daarnaast een unieke kans om een leeromgeving te scheppen met waardering voor diversiteit. Meertaligheid en taalbeheersing zijn immers niet enkel belangrijke inclusieve hefbomen die culturele deuren openen, maar ook essentiële troeven voor wetenschappelijke ontplooiing én kansen op de latere arbeidsmarkt.

Een weloverwogen aanbod aan anderstalige bachelor- en masteropleidingen past in de onderwijsmissie van de VUB als urban engaged university. Die bewuste onderwijskeuzes zijn gestoeld op wetenschappelijk onderzoek naar meertaligheid, een domein waarin de VUB veel expertise heeft opgebouwd.

De instelling hanteert een taalbeleid op verschillende niveaus: Curriculumniveau:

• Ontwikkeling van taalleerlijnen binnen bestaande opleidingen.

• Aanbod van anderstalige vakken volgens wettelijke bepalingen. Studentenniveau:

• Aanbieden van taalbegeleiding Nederlands aan studenten die het nodig hebben.

• Mogelijkheid voor studenten om opleidingsonderdelen in een andere taal te volgen.

• Studenten krijgen de kans om zich buiten het curriculum in een andere taal te verdiepen. Docentenniveau:

• Het Academisch Centrum voor Taalonderwijs (ACTO) biedt flexibele cursussen Engels en Nederlands aan docenten om aan hun vragen te voldoen.

De meerwaarde voor het inrichten van anderstalige opleidingsonderdelen of opleidingen zijn onder meer:

A.Vertrouwd maken met anderstalige terminologie:

• Ontwikkeling van vaardigheden in reflectie, discussie en argumentatie in de doeltaal.

• Inzicht in de cultuur van de vreemde taal.

• Onderwijs met gebruik van Engelstalige literatuur en gespecialiseerde bronnen.

• Faciliteren van het schrijven van verhandelingen, zoals masterthesis of onderzoeksrapport, in een vreemde taal.

B.Voorbereiden op internationale mobiliteit:

• Verrijking van de studiecontext door de aanwezigheid van internationale studenten.

• Voorbereiding van uitgaande Erasmusstudenten op anderstalige studie-ervaringen.

• Belang van voldoende anderstalige opleidingen voor inkomende Erasmusstudenten.

• Faciliteren van internationale stages.

C. Vertrouwd maken met wetenschappelijke talen:

• Integratie in de internationale onderzoeksgemeenschap via Engelstalige of meertalige opleidingen.

• Nadruk op publiceren in (hoog gerankte) tijdschriften, hoofdzakelijk in het Engels.

D. Voorbereiden op professionele loopbaan en internationale realiteit:

• Meertaligheid als belangrijk pluspunt voor afgestudeerden in de arbeidsmarkt rond Brussel met internationale bedrijven.

E. Faciliteren van samenwerking met internationale partners:

• Vergemakkelijken van samenwerking tussen de Vrije Universiteit Brussel en internationale partners, waaronder de ULB.

2. MONITORING VAN DE TAALREGELING

Conform de bepalingen opgenomen in de Codex Hoger Onderwijs, Deel 2: Structuur en Organisatie van het onderwijs, hoofdstuk 8 Taalregeling, Afdeling 6: Voorwaarden inzake kwaliteit en democratisering wordt de kwaliteit van het anderstalige opleidingsaanbod gemonitord en bewaakt, dit zowel op het vlak van het onderwijzend personeel, als op het vlak van de studenten die onderwijs volgen dat in een andere taal dan het Nederlands wordt verstrekt.

2.1. Onderwijzend personeel

De Vrije Universiteit Brussel zet actief in op de taalbegeleiding voor het onderwijzend personeel, geïntegreerd in hun professionaliseringstraject en kosteloos aangeboden.

Voor docenten wordt geïnvesteerd in Nederlandse taaltrajecten via het Academisch Centrum voor Taalonderwijs (ACTO). Taalondersteuning is beschikbaar voor docenten die nog niet het taalbeheersingsniveau B2 of C1 Nederlands hebben behaald. ACTO voert ook ITNA- en CNaVT-tests uit om het vereiste Nederlands niveau van B2 of C1 voor ZAPleden te toetsen.

De universiteit investeert eveneens in Engelse taaltrajecten voor docenten via ACTO. Taalondersteuning wordt geboden aan docenten die het decretaal vastgestelde ERK-taalbeheersingsniveau C1 nog niet hebben aangetoond. Docenten die niet slagen voor de ITACE for lecturers-test kunnen bij ACTO terecht voor individuele feedback of een cursus.

Docenten die hun vaardigheden in de Engelstalige onderwijstaal willen bijschaven kunnen bij ACTO terecht voor modules zoals Vocabulary extension en Communication for University Teaching

Het cursusaanbod Engels voor docenten wordt aangepast aan de vragen, behoeften en wensen van de docenten aan de Vrije Universiteit Brussel.

Daarnaast verzorgt het ACTO ook praktische Engelse cursussen, zoals Professional Communication, voor administratieve medewerkers van de Vrije Universiteit Brussel. Op verzoek van centrale VUB-diensten worden ook op maat gemaakte cursussen ontwikkeld voor ATP.

2.2. Studenten

Studenten aan de Vrije Universiteit Brussel kunnen binnen de instelling diverse taaltesten afleggen bij ACTO:

Engels

• TOEFL (Test Of English as a Foreign Language): voor wie zich aan de VUB wil inschrijven voor een Engelstalig programma, maar nog niet voldoet aan de taalvereisten volgens het OER of voor wie een officieel taalattest nodig heeft voor buitenlandse studies of werk.

• ITACE for students (Interuniversity Test of Academic English): voor studenten die hun Engelse bekwaamheid moeten bewijzen, met certificering op B1, B2, C1, of C2 niveau.

Nederlands

• ITNA (Interuniversitaire Taaltest Nederlands voor Anderstaligen): voor wie voor inschrijving aan een Vlaamse universiteit nog niet aan de taalvereisten voldoet of een officieel B2- of C1-taalattest nodig heeft voor het werk.

• CNaVT: voor anderstaligen die het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal B2 of C1 van de Nederlandse Taalunie willen behalen.

Frans

• DELF (Diplôme d’études en langue française): Officieel diploma om taalvaardigheid van niet-Franstaligen te attesteren, met niveaus A1, A2, B1 en B2.

• DALF (Diplôme approfondi de langue française): Officieel diploma om taalvaardigheid van niet-Franstaligen te attesteren, met niveaus C1 en C2.

De Vrije Universiteit Brussel biedt diverse vormen van taalbegeleidingsmaatregelen in de opleidingsprogramma’s aan. Studenten worden vertrouwd gemaakt met het Frans en/of Engels binnen hun vakgebied (domeinspecifiek), als voorbereiding op Franstalige en/of Engelstalige opleidingsonderdelen in hun studie, zoals ‘Taalvaardigheid voor de humane wetenschappen’, of als voorbereiding op de arbeidsmarkt, zoals ‘English for Criminology’ of ‘français juridique’

Het Academisch Centrum voor Taalonderwijs (ACTO) tracht tegemoet te komen aan ad-hoc-verzoeken voor taalondersteuning voor specifieke anderstalige onderwijsonderdelen in diverse opleidingen.

Binnen de faculteiten werd volgende taalondersteuning georganiseerd:

Faculteit Geneeskunde en farmacie (GF)

Als men wil studeren en werken als zorgverlener in een multiculturele stad als Brussel, is inzicht in cultuurverschillen en de kennis van de taal van een groot aantal van de patiënten, met name het Frans, noodzakelijk – ‘elke patiënt moet zoveel mogelijk ziek kunnen zijn in zijn eigen taal’. Deze overtuiging leeft zowel bij de studenten van de gezondheidsopleidingen aan de VUB als bij de verantwoordelijken zelf en krijgt hierbij ondersteuning van de Case Gezondheidszorg van UAB.

Samen met het CVO Semper, de EhB campus Jette, de faculteit Geneeskunde van de VUB en het Academisch Centrum voor Taalonderwijs (ACTO) van de VUB werd tijdens academiejaar 2022-2023 het aanbod (basis en medisch) Frans met succes verdergezet en uitgebreid.

Medisch Frans is in de leerlijnen Medische Vaardigheden en Communicatie van de artsopleiding en GIMMICS van de opleiding Farmaceutische Wetenschappen opgenomen. Door totale immersie wordt de studenten de kans geboden real-life situaties te beleven en op een natuurlijke en actieve manier de kennis van het medisch Frans te bevorderen. De onderwijsbegeleider medisch Frans werkte dit academiejaar verder aan onderwijsvernieuwende initiatieven en didactische vormgeving rond en van medisch Frans.

Binnen de artsopleiding werden de modules medisch Frans verder uitgebreid in het onderdeel Communicatie van de OO’s Klinische vaardigheden.

In de opleiding Biomedische Wetenschappen is in 2022-2023 de taalbegeleiding in het Engels voortgezet. Dit betreft de begeleiding door het ACTO bij het voorbereiden en uitwerken van de bachelorproef. Sinds 2019-2020 is binnen de Engelstalige master Biomedical Research het vak Academic English for Life Sciences (gedoceerd door ACTO) van start gegaan als verplicht vak in de 1e master. In de bacheloropleiding zijn we begonnen met doorverwijzen van studenten met deficiënties in het Nederlands naar de begeleiding van het ACTO. Alle docenten zijn gewezen op deze mogelijkheid, maar een systematische analyse van het gebruik van de Nederlandse taal gebeurt binnen het vak Wetenschappelijke lijn-1. Vanaf het academiejaar 202122 is de LINA-taaltest verplicht binnen het vak Wetenschappelijke Lijn-1 in het 1e semester van de 1e bachelor. Vanaf 2022-23 wordt Wetenschappelijke Lijn-1 een jaarvak en de remediëring in het tweede semester voor studenten met een taalachterstand wordt een verplicht onderdeel binnen dit OO.

Tijdens het opleidingsonderdeel Drug Quality Control schrijven de studenten (Ma GO; Ma GO-Apr) hun verslag (deel van het registratiedossier) in het Engels, en tijdens Applied Toxicology is er een groepswerk omtrent een adverse outcome pathway.

Ook de verslagen voor inleiding tot de professionele stage (1 Ma GO) en professionele stage (2 Ma GO) zijn in het Engels.

Daarnaast kunnen de studenten ook kiezen voor een Engelstalig keuzevak:

• Alcohol: mechanisms behind its effects on the body (Prof. Marcelino Rodrigues) HOC/ZELF

• From patient to molecule: pathophysiology and neurochemistry of neurodegenerative disorders (Prof. Bjerke) HOC

Andere Engelstalige keuzevakken die kunnen gevolgd worden zijn ‘Interdisciplinary Program in Healthcare Innovation’ aan de ULB (voor wie het niet in programma zit), ‘Proefdierkunde 1’ (3 ECTS) of ‘Proefdierkunde 1 en 2’ (3+3 ECTS) uit de Master in Biomedical Research en ‘Data-driven technology and society’ (3 ECTS) uit de Master Biomedical Research. Het is dus zeker mogelijk om via keuzevakken domeinspecifieke kennis te verwerven in een andere taal, maar het wordt slechts door een minderheid gekozen, daarom ook dat het heel goed is dat het medisch Frans nu volledig (en voor iedereen) verwerkt zit in GIMMICS.

In GIMMICS kwam het volgende aan bod:

• Casuïstiek in Frans en Engels

• Materialen voor aflevering (steekkaarten) in Fr en En

• Introductie in farmaceutisch Frans

• Oefentoetsen medisch Frans.

Binnen GIMMICS zijn er presentaties van collega’s uit Zuid-Afrika: Profs. Michelle Viljoen en Eddie Upton zullen lezingen verzorgen voor de laatstejaars over de onderwerpen HIV, Tuberculose en Malaria. De sessies zijn gepland op 23 en 25 januari 2024, van 17:30 tot 18:30 uur. Er zijn twee oefentoetsen Frans

1. Oefentoets Frans - Test de vocabulaire: Medisch Frans in de apotheek (deze is helemaal vrij om af te leggen)

2. Oefentoets Frans - Exercices de vocabulaire et de grammaire (hierop moeten de studenten slagen vóór aanvang GIMMICS, maar toets kan onbeperkt herhaald worden).

De test academisch Nederlands (1ste Ba) wordt afgenomen met verplichte deelname maar met vrijblijvende remediëring.

In de lijnprojecten wordt geoefend op Engels: poster en gesprek met een internationale promotor (1ste Ba), presentaties in 2de en 3de Ba. Het schrijven en de presentatie van de masterproef is in het Engels.

Faculteit Lichamelijke opvoeding en kinesitherapie (LK):

Binnen de Nederlandstalige masteropleiding Bewegings- en sportwetenschappen, afstudeerrichting sportbeleid- en management wordt het vak “English for Business and Economics” aangeboden via service-onderwijs (ES).

Binnen het keuzepakket van de Nederlandstalige masteropleiding Bewegings- en sportwetenschappen - afstudeerrichting fysieke activiteit, fitheid en gezondheid (FFAG) met profiel onderzoeksmatige verdieping dient de student een keuzevak op te nemen uit het VUB/ULB/UGent aanbod, waaronder ‘Academic English – Level 1/2’.

Binnen de Nederlandstalige opleiding Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie behoren meerdere Engelstalige keuzevakken uit het brede VUB-aanbod tot de mogelijkheden. Deze keuzevakken worden inhoudelijk verbonden met het Engelstalige OO Thematic Professional Traineeship.

Faculteit Sociale Wetenschappen & Solvay Business School (ES):

Binnen de economische bacheloropleidingen Toegepaste Economische Wetenschappen en Handelsingenieur volgen de studenten verplicht Engels (2de bachelorjaar) en Frans (3de bachelorjaar).

Beide taalvakken, ‘English for Business and Economics’ en ‘Français des affaires’ hebben tot doel studenten vertrouwd te maken met die taal binnen hun eigen vakgebied.

De vakken tellen 6 ECTS-credits en worden over een heel academiejaar gedoceerd (jaaropleidingsonderdelen), wat het leerproces ten goede komt.

Binnen de bacheloropleiding politieke wetenschappen en sociologie worden er geen taalvakken as such ingericht. Er zijn ook geen plannen om dit in de toekomst te veranderen.

In beide afstudeerrichtingen is er wel een samenwerkingsakkoord m.b.t. de uitwisseling van opleidingsonderdelen met de ULB (Université Libre de Bruxelles). Studenten die dat wensen kunnen een equivalent vak volgen in het Frans.

Extra begeleiding bij Engelstalige vakken wordt soms ook op initiatief van de docent, en in samenwerking met het taalinstituut ACTO, opgezet.

In het eerste bachelorjaar wordt er voorzien in begeleiding in academisch Nederlands, en dit in het kader van de werkcolleges die verplicht dienen gevolgd te worden.

De bacheloropleiding communicatiewetenschappen heeft wel opnieuw taalvakken ingevoerd, telkens op 3 ECTS-credits. Zo krijgen studenten in het tweede traject verplicht ‘Engels voor communicatieprofessionals’ en in het derde traject verplicht ‘Frans voor communicatieprofessionals’.

Binnen de Engelstalige bacheloropleidingen (Social Sciences en Business Economics) wordt er niet zozeer ingezet op andere talen, maar wordt er wel extra aandacht besteed aan ‘Academic Writing’.

Faculteit Letteren en wijsbegeerte (LW):

De opleiding Wijsbegeerte heeft een ‘Wijsgerig atelier’ ingericht waar taalbegeleidings-maatregelen genomen worden, en alle studenten 1BA ondergaan een oriënterende taaltest aan het begin van het academiejaar.

Faculteit Wetenschappen en bio-ingenieurswetenschappen (WE):

Academic English I en II (telkens 3 ECTS) wordt aangeboden als keuzevak in de meeste bacheloropleidingen.

Faculteit Ingenieurswetenschappen (IR):

In de opleidingen Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen en Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen: architectuur, zijn volgende taalopleidingsonderdelen als keuzeopleidingsonderdelen opgenomen:

Academic English 2 (3 ECTS)

Academic English 5 (3 ECTS)

In de Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen zijn deze keuzemogelijkheden reeds voorzien vanaf het eerste en het tweede jaar van het modeltraject. Op deze manier bieden zij taalondersteuning voor Engelstalige verplichte opleidingsonderdelen die in het derde jaar van het modeltraject in een aantal afstudeerrichtingen zijn opgenomen.

Deze keuzeopleidingsonderdelen bieden ook taalondersteuning voor studenten die nadien wensen in te stromen in één van de Engelstalige masteropleidingen van de faculteit.

De richtlijnen binnen het kader van de taal-leerlijn zijn: 1Ba:

Terminologie in het Engels, beperkt gebruik van Engels als voertaal tijdens lessen, zoals gemakkelijke practica die in het Engels ondersteund worden, gebruik van Engelstalig filmmateriaal, korte stukken tekst in het Engels.

2Ba:

Terminologie in het Engels

Meer studiemateriaal kan Engelstalig zijn. Voor bepaalde vakken kan het studiemateriaal uitsluitend in het Engels zijn.

In de opleiding Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen: architectuur is Academic English 2 & 5 (3 ECTS) opgenomen.

In de Bruface masteropleidingen wordt een keuzeopleidingsonderdeel ‘English for professional purposes’ (5 ECTS) aangeboden dat de studenten, afhankelijk van de opleiding, kunnen kiezen als keuzeopleidingsonderdeel binnen, dan wel buiten de opleiding (vrije keuzeopleidingsonderdelen).

Deze cursus streeft minimaal naar een niveau B2 volgens het Common European Framework of Reference for Languages voor spreken en schrijven in wetenschappelijke en professionele domeinen. De cursus beoogt de student in staat te stellen zowel mondeling als schriftelijk, de theoretische grondslagen en methodologische procedures van een onderzoeksproject (masterproef) te definiëren, uit te leggen en te verantwoorden en het werk te evalueren zowel vanuit wetenschappelijk oogpunt als in termen van professionele ontwikkeling. De student kan een professioneel cv presenteren, een begeleidende brief schrijven en met vertrouwen een sollicitatiegesprek in het Engels afleggen.

Studenten die ingeschreven zijn in de Bruface masteropleidingen kunnen zich ook gratis en vrijblijvend inschrijven voor een reeks taallessen Frans, Engels of Duits gedoceerd aan de partnerinstelling ULB.

De taalcoaches van het project Academisch Nederlands bieden uitgebreide taalondersteuning aan VUBstudenten en organiseren diverse initiatieven, waaronder (individuele) taalafspraken, werkcolleges, workshops en doorschrijfdonderdagen. Op maat gemaakte geïntegreerde leerpaden worden ook ontwikkeld voor specifieke opleidingen.

ACTO ontwikkelde een Canvasmodule rond inclusief taalgebruik in opdracht van verschillende opleidingen van de VUB. De Canvasmodule bevat aanbevelingen, suggesties, richtlijnen en voorbeelden om op een inclusieve manier te communiceren en te interageren met elkaar en andere partijen. Na elk onderdeel van de module maakt de student een oefening. Aan het einde van de module volgt een eindtest. Via deze module leert de student bewust communiceren opdat niemand zich uitgesloten voelt door woordkeuze of formulering. De VUB omarmt inclusieve communicatie die toegankelijk en respectvol is voor allen.

In samenwerking met ULB en UAntwerpen organiseert ACTO het Tandemproject, waarbij taalleerders met verschillende moedertalen op een losse en informele manier elkaars taal en cultuur beter leren kennen. Deelname aan dit project is kosteloos en sommige ACTO-vakken integreren dit project in het kader van permanente evaluatie, zowel voor VUB als ULB.

Studenten kunnen bij ACTO terecht voor extra taalcursussen, extra-curriculair georganiseerd buiten het curriculum, voor o.m. Duits, Italiaans en Nieuwgrieks.

Het recht van studenten om examen af te leggen in het Nederlands (behalve in het geval dat de opleidingsonderdelen de studie van een vreemde taal tot voorwerp hebben of in het geval dat de student de opleidingsonderdelen volgt aan een andere instelling) is opgenomen in het onderwijsen examenreglement en op die manier kenbaar gemaakt aan alle studenten.

Vanuit de faculteiten wordt gemeld dat van dit recht slechts in beperkte mate gebruik wordt gemaakt, en verder ten individuele titel in samenspraak tussen docent, student en faculteitssecretariaat wordt geregeld.

VI. BELEID ROND INSTROOM,

DOORSTROOM EN UITSTROOM VAN STUDENTEN

1. BELEID ROND INSTROOM MET HET OOG OP EEN SUCCESVOLLE STUDIEVOORTGANG (M.I.V. VERPLICHTE REMEDIËRING)

Aan de VUB is er een dienst verantwoordelijk voor een doordachte rekrutering van nieuwe studenten (MARCOM). De dienst Studiebegeleiding biedt vervolgens een ondersteuningsaanbod voor abituriënten die reeds een minimaal engagement tonen om te studeren aan de VUB. Deze leerlingen worden in de eerste plaats gestimuleerd in het maken van een doordachte en goede studiekeuze. Ook wordt ingezet op het versterken van de nodige startcompetenties. Ten slotte gaat de VUB voor een warm onthaalbeleid om studenten een welkom gevoel te geven en te zorgen voor sociale en academische integratie. Al deze acties hebben een positieve invloed op het studierendement en studentenwelzijn.

Door de komst van het nieuwe decreet hebben we enerzijds de acties i.f.v. verhoging van startcompetenties nog scherper gesteld i.f.v. de ijkingstoetsen en verplichte remediëringstrajecten. Anderzijds hebben we vanaf academiejaar 2023-2024 de regels rond studieomvang verstrengd.

Vernieuwd beleid omwille van Verzameldecreet: implementatie van verplichte remediëring

De nieuwe decretale richtlijnen zorgden dat met ingang van academiejaar 2023-24 verplichte remediëring gekoppeld wordt aan de resultaten op een verplichte ijkingstoets (‘starttoets’).

De verplichte remediëring wordt opgelegd aan studenten die de vooropgestelde cesuur op de ijkingstoets niet behalen, in opleidingen waar deelname aan een ijkingstoets een verplichte voorwaarde tot inschrijving is. In academiejaar 2023-24 was dit het geval voor de volgende bacheloropleidingen: Bio-ingenieurswetenschappen, Biomedische wetenschappen, Farmaceutische wetenschappen, Fysica en sterrenkunde, Industriële wetenschappen, Ingenieurswetenschappen, Ingenieurswetenschappen: architectuur, Wiskunde en data science. Voor al deze opleidingen bestaat de remediëring uit een component wiskunde, voor Biomedische wetenschappen en Farmaceutische wetenschappen bevat de remediëring ook een component chemie.

VUB koos om de verplichte remediëring te voorzien in drie trajecten:

• Een traject van begin juli tot eind augustus

- Met hoofdzakelijk zelfstudie aan de hand van onlinemateriaal

• Een traject in september, voor de start van het academiejaar

- Via een voorbereidingscursus

- Met contactonderwijs en intensieve begeleiding

• Een traject na de start van het academiejaar

- Dat intracurriculair is ingebouwd als een module binnen een opleidingsonderdeel

- Met een monitoring van de voortgang

- Met afwisseling van zelfstudie-activiteiten en contactonderwijs met begeleiding

- Met verplichte onderwijsactiviteiten

Bij alle drie trajecten wordt een eindevaluatie voorzien die moet dienen om de effectieve voortgang van de deelnemers te meten. Indien mogelijk wordt er tijdens het verloop van het traject ook gewerkt met tussentijdse evaluaties. VUB houdt de verschillende remediëringstrajecten toegankelijk voor alle studenten, ook voor de studenten die de cesuur wel haalden.

Vernieuwd instroombeleid omwille van Verzameldecreet: Aanpassing beleid studieomvang – geïndividualiseerde trajecten voor bepaalde studenten

Op vlak van studieomvang zorgden de nieuwe decretale richtlijnen voor een aanpassing in het beleid voor studenten die zich voor de eerste keer inschrijven in een bepaalde bacheloropleiding. Daar waar VUB-studenten hun studieomvang vroeger vrij konden bepalen, worden zij nu verplicht tot de opname van het modeltraject van de eerste bachelor (54 tot 66 studiepunten). Studenten die hiervan kunnen afwijken, zoals studenten met een bijzonder statuut, worden bij de samenstelling van hun studietraject hierij actief ondersteund en geadviseerd vanuit studietrajectbegeleiding (zie verder).

2. BELEID ROND DOORSTROOM MET HET OOG OP EEN SUCCESVOLLE

STUDIEVOORTGANG

VUB zet in op het bevorderen van doorstroom van studenten via verschillende wegen. In de eerste plaats hebben alle lesgevers een belangrijke taak om door het aanbieden van kwalitatief onderwijs de doorstroom te maximaliseren. Ten tweede heeft VUB een uitgebreid en gediversifieerd begeleidingsaanbod inzake studie(traject)begeleiding met eveneens oog voor studentenwelzijn. Ten derde voeren we een datagedreven beleid inzake studievoortgangsbewaking en een aanklampend beleid voor studenten met een laag studierendement.

Vernieuwd studievoortgangsbeleid in het kader van Verzameldecreet

De nieuwe decretale richtlijnen hebben bijsturingen gevraagd aan het VUB-beleid rond studievoortgangsbewaking en volgtijdelijkheid. Ook de eigen interne processen, procedures, systemen en regelgeving werden hierbij geoptimaliseerd. Het resultaat van deze bijsturingen is te vatten in volgende krachtlijnen:

Toepassing van de Vlaanderenbrede decretale mijlpaal

Studenten met een eerste inschrijving in een bacheloropleiding worden onderworpen aan het mijlpaaltraject en dienen het initieel geregistreerde studiepakket af te ronden binnen de twee academiejaren. Het niet behalen van deze mijlpaal heeft een Vlaanderenbrede weigering tot herinschrijving in dezelfde opleiding tot gevolg.

Tijdige heroriëntering en studieadvies

Studenten met een studierendement lager dan 30% in de eerste bachelor worden verplicht tot snelle heroriëntering door middel van een weigering tot herinschrijving in dezelfde opleiding. Bij een studierendement lager dan 60% worden VUB-studenten middels een reflectievragenlijst na de januarizittijd aangezet tot zelfreflectie en vervolgens gericht doorverwezen naar de gepaste (studie)begeleiding (zie volgend).

Doorstroom in modeltrajecten stimuleren

Bij afwijkingen van de modeltrajecten is er voor de studenten gewaarborgd dat zij ruime studieprogramma’s kunnen samenstellen. Om de logische opbouw van de programma’s te waarborgen, moeten de studenten steeds vertrekken van de opleidingsonderdelen waarvoor geen voldoende werd behaald. Studenten krijgen eveneens bindende voorwaarden opgelegd wanneer een opleidingsonderdeel na vier examenkansen, twee voor opleidingsonderdelen waar er maar één examenkans per jaar wordt aangeboden, niet behaald werd. Indien de student onder bindende voorwaarden valt, moet de student een traject van minimaal 45 studiepunten en maximaal 60 studiepunten.

Kansen bieden maar ook bewaken van voldoende studievoortgangsbewaking Via de instellingsbrede studievoortgangsbewakingsmaatregelen worden de studenten gestimuleerd om voldoende hoog studierendement te halen. Er wordt een studierendement van 60% verwacht voor studenten zonder bindende voorwaarden en een studierendement van 75% voor studenten met bindende voorwaarden. Bij een instroom vanuit een andere instelling, krijgen studenten met rendement lager dan 60% de kans om een opleiding aan de VUB aan te vatten. Wanneer blijkt dat het gaat om een inschrijving in dezelfde opleiding of een opleiding in hetzelfde studiegebied worden deze studenten onmiddellijk opgevolgd door een interne studievoortgangsbewakingsmaatregel (namelijk een studierendement van 75% of meer). Studenten van de eigen instelling met weigering tot herinschrijving in een bepaalde opleiding krijgen de kans om een opleiding in hetzelfde studiegebied aan te vatten. Ook zij worden van de bij start gemonitord aan de hand van een interne studievoortgangsbewakingsmaatregel (namelijk een studierendement van minstens 75% en slagen voor de vakken waarvoor de student reeds 4 examenkansen voor heeft gehad).

Vereenvoudigen van de volgtijdelijkheidsregels

De nieuwe decretale richtlijn rond volgtijdelijkheid vraagt de VUB om op een andere manier om te gaan met pre- en corequisites. Er is beslist om de volgtijdelijkheidsregels te vereenvoudigen wat zich vertaald heeft naar:

• Een strikte afbakening en definitie van prerequisites omwille van risico en veiligheidsproblemen;

• Een introductie van adviserende prerequisites;

• Een afbakening van het gebruik van corequisites en

• Een specifieke regeling voor de masterproef en stagevakken van de 3e Bachelor

Type 1: de blokkerende prerequisite

Bij dergelijke prerequisites kan de student een bepaald opleidingsonderdeel niet opnemen alvorens een credit behaald werd voor andere voorafgaande opleidingsonderdelen. VUB definieert vier types aan veiligheidsrisico’s op basis waarvan dergelijke prerequisites ingevoerd werden:

• Werken met gevaarlijke materialen, producten en toestellen (incl. Proefdieren).

• Werken in psychosociale context;

• Werken in een klinische context;

• Werken met minderjarigen en kwetsbare groepen

Type 2: de adviserende prerequisite

Het betreft een advies dat een student een opleidingsonderdeel of een opleiding moet gevolgd hebben vooraleer een ander opleidingsonderdeel kan aangevat worden. Dit type prerequisite is adviserend en studenten worden uitsluitend tekstueel geïnformeerd.

Type 3: de corequisite

Een student moet een opleidingsonderdeel tegelijkertijd met een ander opleidingsonderdeel volgen. Dit kan toegepast worden in geval van inhoudelijke samenhang.

Type 4: Masterproef

De student wordt slechts toegelaten tot de masterproef in de laatste fase van het opleidingstraject waarvan de masterproef het sluitstuk is. De masterproef kan dus enkel opgenomen worden op voorwaarde dat de student kan afstuderen.

Type 5: Stagevakken van de 3e bachelor

De student wordt slechts toegelaten tot zijn stage-opleidingsonderdeel uit de 3e Bachelor in de laatste fase van zijn programma waarvan de stage het sluitstuk is. Het stagevak kan dus enkel opgenomen worden in het jaar dat de student ook effectief zijn bachelordiploma kan behalen.

Rond de nieuwe regelgevende kaders zal een monitoringtraject opgestart worden om de impact van de maatregelen op te volgen.

3. BELEID ROND UITSTROOM

Studenten voorbereiden op hun professionele loopbaan is één van de vijf pijlers van het onderwijs aan de VUB. De VUB wil dat studenten voldoende voorbereid zijn op een toekomstige loopbaan waarin zij snel verantwoordelijkheid kunnen opnemen. Studenten verwerven hiertoe, vanuit hun academische competenties, ook breed inzetbare professionele competenties. Praktische vaardigheden, communicatieve vaardigheden, een vooruitziende, ondernemende houding, kunnen samenwerken in een multidisciplinair team, probleemoplossend denken en handelen en innoveren zijn competenties die studenten zich aan de VUB eigen maken. Het beoogde doel is een zelfzekere, succesvolle start van hun loopbaan.

De vaardigheden worden aangeleerd via een ruim aanbod aan praktijkgerichte opleidingsonderdelen en stages waarbij studenten, zelfstandig of in groep, realistische opdrachten uitvoeren. Zowel het eindresultaat van deze opdracht, als het proces om tot dit resultaat te komen wordt hierbij beoordeeld en indien nodig geremedieerd. Feedback van de docent, de medestudenten/teamleden, maar ook het beroepenveld vormt hierbij een belangrijk ontwikkelinstrument. De VUB streeft er naar zoveel mogelijk studenten een basisopleiding rond bedrijfsbeheer en ondernemerschap aan te bieden. In verschillende niet-economische opleidingen zijn bedrijfseconomische cursussen geïntegreerd. Daarnaast kunnen studenten de opgedane kennis via projecten in de praktijk brengen. Tenslotte worden er ook extra curriculair verschillende activiteiten ontplooid, ondermeer het aanbieden van intensive opleidingen rond technologisch ondernemen (voor specifieke doelgroepen). Ook wordt er een specifiek ondersteuningsaanbod op maat van de student voorzien. Zie ook verder onder ‘Carrièrebegeleiding’.

4. STUDENTEN- EN STUDIEBEGELEIDING

4.1. Werking

Studiebegeleiding is een dienst die instaat voor ondersteuning van studenten. Deze dienst is operationeel onder het vicerectoraat Onderwijs en Studentenzaken.

Alle begeleidingsinitiatieven worden vanuit een gemeenschappelijk kader gecoördineerd en op elkaar afgestemd, zodat een integraal begeleidingspakket op maat van de student kan geleverd worden.

Missie

Studiebegeleiding is een dienst waar elke student met respect voor zijn eigenheid (als een autonoom en competent individu) in vertrouwen terecht kan met al zijn studiegerelateerde vragen en of problemen tijdens zijn volledige studieloopbaan. Samen met de student wordt gezocht naar een gepaste oplossing of begeleiding op maat.

Studiebegeleiding staat voor gelijke kansen voor elke student.

Doelstelling

Studiebegeleiding biedt een professionele dienstverlening aan de studenten om:

• Het studierendement te verhogen

• Het studentenwelzijn te verbeteren

Methodiek

• Studiebegeleiding staat voor een laagdrempelige en vlotte dienstverlening waarbij de student centraal staat.

• Een student helpen we op maat verder dankzij ons gediversifieerd begeleidingsaanbod.

• We werken behoeftegestuurd (vanuit de student, faculteit, opleiding, data, enz.).

• De begeleiding heeft veelal een vrijwillig karakter maar kan ook aanklampend zijn. Risicostudenten op het vlak van studierendement en welzijn worden gedetecteerd en actief benaderd.

• Studiebegeleiding gaat voor een getrapt begeleidingsaanbod:

- We laten studenten zelf aan de slag gaan (website, infographics, CANVAS-cursus…).

- We bieden een divers groepsaanbod (begeleidingstraject voor 1ste BA, workshops, trainingen, Q&A-sessies, chat).

- We bieden individuele begeleiding.

• Met een geëngageerde student gaan we een procesverbintenis aan (geen resultaatsverbintenis). Er is begrip en empathie.

• Dit aanbod wordt zowel online als on campus voorzien, in het Nederlands als het Engels.

• We staan voor gelijke kansen via een inclusieve aanpak en redelijke aanpassingen aan onderwijsen examenactiviteiten.

• We houden ons aan een transparante deontologische code met discretieplicht en beroepsgeheim.

• We werken evidence-informed en doen aan kwaliteitscontrole via continue evaluaties van de eigen werking.

• We maken een onderscheid tussen:

- aanbieden van basisinformatie en algemene ondersteuning (die voor elke student snel toegankelijk en hetzelfde is),

- aanbieden van specifieke informatie en ondersteuning op maat (die rekening houdt met de noden en situatie van de student en dus verschillend kan zijn).

Door het aanbieden van de snel toegankelijke basisinformatie (die studenten ook eerst zelfstandig kunnen verwerken), kunnen we sneller en diepgaander op maat van de student werken.

Visuele voorstelling van dienstverlening naar studenten

4.2. Activiteiten: basis en gespecialiseerde studiebegeleiding

4.2.1. Basisinformatie en basisondersteuning

Het Contactpunt

Studiebegeleiding is elke werkdag bereikbaar voor basisinformatie en algemene ondersteuning. Ook wordt de student wegwijs gemaakt in het divers en gedifferentieerd begeleidingsaanbod. In het Contactpunt kunnen studenten terecht voor een ‘eerste gesprek’. Op basisinformatievragen krijgen alle studenten onmiddellijk een correct antwoord. Alle medewerkers van Studiebegeleiding worden opgeleid om de basisinformatie rond studie(traject)begeleiding en studentenwelzijnthema’s aan alle studenten te kunnen bieden. Wanneer de medewerker de vragen/problemen niet onmiddellijk kan oplossen, wordt gezorgd voor een correcte doorverwijzing naar de voor hen geschikte begeleiding. Studenten kunnen in het Contactpunt Etterbeek elke werkdag van 9u tot 17u (zowel face to face als telefonisch) terecht. Op Campus Jette kunnen studenten elke

Figuur 9

voor een ‘eerste gesprek’. Op basisinformatievragen krijgen alle studenten onmiddellijk een correct antwoord. Alle medewerkers van Studiebegeleiding worden opgeleid om de basisinformatie rond studie(traject)begeleiding en studentenwelzijnthema’s aan alle studenten te kunnen bieden. Wanneer de medewerker de vragen/problemen niet onmiddellijk kan oplossen, wordt gezorgd voor een correcte doorverwijzing naar de voor hen geschikte begeleiding. Studenten kunnen in het Contactpunt Etterbeek elke werkdag van 9u tot 17u (zowel face to face als telefonisch) terecht. Op Campus Jette kunnen studenten elke maandag, woensdag en vrijdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u terecht. Via e-mail kunnen ze terecht via begeleiding@vub.be en guidance@vub.be

Aantal contacten

Face-to-face 1766

Telefonisch 1835

E-mail 3619

Tabel 3

Zelf-aan-de-slag-materiaal

• Studentenportaal: informatie en infographics:

- Alle belangrijke informatie rond wat je moet weten over studeren aan VUB wordt uitgebreid beschreven op het studentenportaal.

- Infographics zijn onepagers waarbij studenten snel en accuraat tips ontvangen rond studie- en studentgerelateerde thema’s (studievaardigheden, heroriëntering, omgaan met stress, hoe wiskunde studeren ...). De infographics zijn bedoeld om studenten zelfstandig op weg te helpen of als voorbereiding op, of als werkdocument tijdens groepsbegeleiding en individuele begeleiding.

• Canvas: In de Canvascursus, het onderwijsplatform van de VUB, van Studiebegeleiding worden tips and tricks gecombineerd in begeleidingsmodules voor onderwerpen zodat studenten zelfstandig aan de slag kunnen om succesvol te studeren en zich goed in hun vel te voelen. Iedere student is automatisch ingeschreven in deze cursus

Digitale activiteit

Studentenportaal: informatie en infographics 5770 unieke clicks

CANVAS-ruimte Studiebegeleiding 14 236 studenten actief

Tabel 3

4.2.2. Gespecialiseerde ondersteuning Studietrajectbegeleiding

Naast het aanbieden van de bovenvermelde basisondersteuning, gaan studietrajectbegeleiders studenten informeren, adviseren en begeleiden voor de start van en doorheen hun studieloopbaan op vlak van studietraject in ruime zin. Studenten kunnen bij hen terecht met vragen over de opleidingen, heroriënteren, de combinatie van werken en studeren, spreidingsvoorstellen, ... De studietrajectbegeleiders zijn het aanspreekpunt voor vragen over het onderwijsen examenreglement (studievoortgangsregels, deliberaties, uitzonderingsmogelijkheden, leerkrediet, ...).

De studietrajectbegeleiders begeleiden studenten ook in het samenstellen van hun individueel studietraject, rekening houdend met de specifieke situatie en noden van de student en de volgtijdelijkheidsvoorwaarden van de opleiding. Ten slotte zijn studietrajectbegeleiders vaak een eerste aanspreekpunt voor studenten wanneer het moeilijk loopt tijdens de studieloopbaan.

Studiebegeleiding

Naast het aanbieden van de bovenvermelde basisondersteuning, gaan studiebegeleiders studenten informeren, adviseren en begeleiden voor de start van en doorheen hun studieloopbaan op vlak van starten studeercompetenties. Studenten kunnen bij hen terecht met vragen over studie- en examenvaardigheden, planning, bachelor- en masterproef schrijven, groepswerk, vakinhoud. Voor eerste bachelorstudenten wordt deze begeleiding voorzien ingebed en ingeroosterd binnen de opleiding (zie begeleidingstraject hieronder).

Studentenpsychologische begeleiding

Naast het aanbieden van de bovenvermelde basisondersteuning, gaan studentenpsychologen studenten informeren, adviseren en begeleiden doorheen de studieloopbaan op vlak van welzijnsgerelateerde thema’s. Ze combineren hierbij studie- en studentgerelateerde ondersteuning met eerstelijnspsychologische ondersteuning op primair, secundair en tertiair preventieniveau. Ze zetten in op een laagdrempelige en kortdurende begeleiding/ondersteuning waarbij ze werken volgens een cognitief-gedragsmatig, oplossingsgericht en/of studentversterkend psychologisch kader en dit volgens het trapsgewijs aanbod (supra). De expertise ligt voornamelijk op thema’s zoals stress, faalangst, uitstelgedrag, perfectionisme, concentratie, sociale vaardigheden en motivatie. Ook andere (psychische) klachten kunnen het vertrekpunt zijn om samen naar de gepaste hulp te zoeken of de overbrugging te vormen naar meer gespecialiseerde hulp. De studentenpsychologen worden ten slotte ook ingezet om de poortwachtertraining aan te bieden en spelen een rol bij nazorg van schokkende gebeurtenissen en overlijden van een student.

Carrièrebegeleiding

Naast het aanbieden van de bovenvermelde basisondersteuning, gaan carrièrebegeleiders studenten informeren, adviseren en begeleiden doorheen en tegen het einde van hun studieloopbaan op vlak van joboriëntatie, selectieprocedure en arbeidsmarktadvies. Studenten kunnen bij hen terecht voor vragen rond voorbereiden op sollicitatiegesprekken, elevator pitch en salarisonderhandelingen, carrièreplanning, opstellen van een CV, motivatiebrief en LinkedIn profiel, ... Het partnerschap met Randstad speelt hierin een belangrijke rol alsook samenwerkingen met de faculteiten, studentenverenigingen, interne VUB diensten en externe diensten.

Ondersteuning studenten met bijzondere noden

Studenten met Reflex-statuut

Studenten die studeren combineren met een bijzondere situatie kunnen aan de VUB beroep doen op het ReFlexstatuut. Er zijn specifieke doelgroepen die hiervoor in aanmerking komen, zoals studenten met een functiebeperking, werkstudenten, student-ondernemers, studentenvertegenwoordigers, mantelzorgers en zwangere studenten.

ReFlex staat voor redelijke flexibiliteit. Hieronder vallen allerlei aanpassingen aan onderwijs- of examenregelingen die nodig zijn om deze studenten gelijke kansen te bieden in het onderwijs. Het gaat om preventieve aanpassingen aan onderwijs en examens met als doel het toegankelijk en inclusief maken van het onderwijs. Er wordt steeds gekeken naar de redelijkheid van de gevraagde maatregelen binnen een specifiek statuut en de specifieke nood van de student in kwestie. Flexibiliteitsmaatregelen worden als ‘redelijk’ beschouwd als zij voldoen aan de volgende 3 criteria: haalbaarheid voor de student in kwestie, verdedigbaarheid naar medestudenten en aanvaardbaarheid voor de docent.

In 2023 hebben 1676 studenten het ReFlex-statuut verkregen. Dit cijfer is een weergave van de individuele studenten uit het academiejaar 2022-2023 en/of het eerste semester van 2023-2024 het ReFlex-statuut. Tijdens het eerste semester van academiejaar 2023-2024 kwamen 282 studenten op (intake)gesprek om hun noden en maatregelen te bespreken. De andere studenten doen beroep op een automatisch statuut en gaan akkoord met de door ons voorgestelde basismaatregelen.

In academiejaar 2023-2024 werd er aan de VUB een inclusief beleid uitgerold waardoor enkele basismaatregelen inclusief aangeboden werden voor alle studenten. ReFlex-studenten dienden deze specifieke maatregelen niet meer aan te vragen om hier beroep op te kunnen doen. Het gaat om:

• Voldoende tijd om het examen af te leggen of voor te bereiden;

• Gebruik mogen maken van (digitaal) kladpapier tijdens het examens;

• Gebruik mogen maken van niet-elektronische oordopjes;

• De mogelijkheid om aanduidingen te mogen maken op het vragenblad;

• De mogelijkheid om medicatie te nemen tijdens het examen;

• De mogelijkheid om het examen in een inclusief format te voorzien.

Dit resulteerde in een daling van individueel aangevraagde maatregelen van 9317 (academiejaar 2022-2023: examenperiode januari) naar 5509 (academiejaar 2023-2024: examenperiode januari). Het aantal studenten dat nog maatregelen aanvraagt is hierdoor niet gedaald (respectievelijk 661 t.o.v. 605).

Ondersteuning door de dienst Topsport en Studie

De Dienst Topsport en Studie is een aanspreekpunt specifiek voor topsportstudenten. T&S begeleidt (i.s.m. de STB) de student bij zijn studiekeuze, het uitstippelen van een individueel studietraject in functie van het sportief programma, het bekomen van maximale studie- en examenflexibiliteit, en het ontwikkelen van competenties gericht op het optimaliseren van de combinatie topsport en studie.

Ondersteuning studenten die Levenslang Leren

Studiebegeleiding ondersteunt ook specifiek de studenten die aan levenslang leren doen, in 2023 financieel extra ondersteund via het voorsprongfonds. Zij kunnen uiteraard rekenen op dezelfde begeleidingsinitiatieven inzake studietraject-, studie- en carrière- en studentenpsychologische begeleiding als elke reguliere student. Het ondersteuningsaanbod wordt zo georganiseerd (bijvoorbeeld ‘s avonds en/of digitaal) dat de studenten hier uitgebreid gebruik van kunnen maken.

4.3. Studiebegeleiding in cijfers

Aantal deelnemende studenten tijdens het groepsaanbod

Aantal contacten via individuele begeleiding Individueel advies

Studietrajectbegeleiding 48 (48 studenten) 1765 (1223 studenten) 32895

Studiebegeleiding 214 (197 studenten) 1787 (870 studenten) 1104

Studentenpsychologische begeleiding 381 (179 studenten) 2726 (1013 studenten) 398

Carrièrebegeleiding 32 (29 studenten) 244 (104 studenten) 105

Studenten met Reflex-statuut n.v.t. 282 (i.f.v. statuut) 4622

Studenten die Levenslang Leren 159 289 104

Tabel 5

De cijfers zijn gehaald uit het intern registratiesysteem (FileMaker Studiebgeleiding) die in 2022 geoptimaliseerd werd en in 2023 uitgerold in combinatie met de statistieken uit het centrale e-mailsysteem van de VUB (OTRS). In 2023 is er door de subteams veel tijd gegaan in de aanmaak van het zelf-aan-de-slag materiaal (zie canvas en infographics bij de basisondersteuning). De aanwezigheid van studenten in het groepsaanbod is relatief laag. We kenden heel wat ‘no shows’ en trainingen/workshops werden geannuleerd wegens beperkte inschrijvingen. We merken ook dat studenten nog steeds een voorkeur hebben voor individuele begeleiding.

4.4. Extra activiteiten: instroom, doorstroom en uitstroom

4.4.1. Extra activiteiten i.f.v. instroom

Overeenkomstig het instroombeleid, wordt ingezet op:

• Studiekeuze(proces)begeleiding

• Versterking startcompetenties

• Warm onthaal van nieuwe studenten

Toekomstige studenten (zowel generatie als zij-instromers) worden geïnformeerd, geadviseerd en begeleid.

Studiekeuze(proces)begeleiding

Voor de start van zijn/haar studie wordt de student zowel geïnformeerd over de mogelijkheden en opleidingen die de VUB aanbiedt als begeleid binnen zijn/haar keuzeproces.

Volgende initiatieven en activiteiten dragen hiertoe bij:

• Studie-informatiedagen (SID-in’s) in de verschillende provincies

• Infodagen: Abituriënten kunnen drie keer per jaar terecht voor opleidingspecifieke informatie, informatie rond huisvesting en financiële aspecten. Studiebegeleiding biedt telkens drie groepssessies aan met informatie over studeren in het hoger onderwijs, info over studiebegeleiding en omgaan met de uitdagingen van hoger onderwijs en over studeren met bijzondere noden. Na de sessies was er ruimte om vragen te stellen in groep of voor individuele vragen.

• Infosessies ‘Klaar voor d’univ’: tijdens deze sessies worden leerlingen ingewijd in de wereld van het hoger onderwijs.

• Infosessies over ‘voorkennis en voorbereiding’ voor leerkrachten.

• Infosessies voor ouders ‘Krijg inzicht in het hoger onderwijs aan de VUB’ worden digitaal aangeboden in januari en februari

• SOS studiekeuze gesprekken worden op drie woensdagnamiddagen on campus en digitaal aangeboden. Tijdens zo een individueel gesprek kan de leerling, met alle vragen en onzekerheden over zijn/haar studiekeuze, terecht bij een studiekeuzebegeleider. (Aantal in 2023=38)

• De studiekeuzewijzer van de VUB is een online tool en biedt verschillende oefeningen en vragen die leerlingen helpen een beter zicht krijgen in wie ze willen worden en welke richting ze willen inslaan

Startcompetenties

• Procedure inzake studenten zonder SO-diploma: studenten die omwille van humanitaire, medische, psychische of sociale redenen geen SO-diploma hebben, kunnen inschrijven mits slagen op toelatingsproef. De universitaire associatie Brussel (UAB) is verantwoordelijk voor de beoordeling van het dossier, de testing van de student, de verwerking van het resultaat en -desgevallend-de aflevering van het attest tot toelating.

• Voorbereidingsactiviteiten gericht op vakinhoudelijke startcompetenties: om de brug te slaan tussen het secundair en het hoger onderwijs zijn er heel wat initiatieven uitgewerkt rond het versterken van de startcompetenties van studenten. Een deel van deze initiatieven wordt aangeboden voor de start van het academiejaar, een ander deel concentreert zich tijdens de eerste weken van het academiejaar.

- Online voorkennistoetsen wiskunde, fysica en chemie per opleiding

- Fysieke voorkennistoetsen wiskunde, fysica en chemie met feedbackgesprek.

- Voorkennistoets Academisch Nederlands (online)

- Workshops ‘Toelatingsexamen arts’ (ikworddokter.be).

- Voorbereidingssessies ijkingstoets. Afhankelijk van de opleiding worden er steeds 4 modules op woensdagmiddag in de lente georganiseerd: in totaal 79 inschrijvingen.

- Feedbackgesprekken na deelname aan de ijkingstoets.

- Vakinhoudelijke voorbereidingscursussen wiskunde, chemie en fysica. In 2023 werden deze cursussen zowel online (vanaf 1 juli) aangeboden als fysiek op de campus (in september) georganiseerd.

Inschrijvingscijfers voorbereidingscursussen:

Chemie en Fysica

127

Wiskunde voor Exacte Wetenschappen 314

Wiskunde voor Humane Wetenschappen 175

Tabel 6

• Voorbereidingsactiviteiten gericht op vakoverschrijdende startcompetenties

- Sessies: ‘Klaar voor de Start’ (begin september). Deze bestaan uit 3 workshops waaruit de toekomstige eerstejaarsstudent er 2 kan kiezen: College volgen en notities maken, Woordenschatstrategieën en zakelijke e-mail én Wetenschappelijk denken.

- De strip ‘Survival guide for students. Tips for wellbeing and studying.’’ werd uitgedeeld aan alle nieuwe studenten tijdens de algemene informatiesessies op de eerste onthaaldag. Zo kunnen 2500 studenten opnieuw zelf preventief reeds aan de slag met de tips rond studeren en je goed in je vel voelen.

• Verplichte remediëring: onderstaande tabel geeft voor de VUB een overzicht per opleiding van de aantallen studenten die in academiejaar 2023-24 verplichte remediëring moesten volgen en die deze remediëring voor de start van het academiejaar (extracurriculair) of tijdens het eerste semester (intracurriculair) hebben afgewerkt.

Bacheloropleiding Totaal aantal te remediëren

Remediëring afgewerkt voor de start van het academiejaar (extracurriculair)

Te remediëren na de start van het academiejaar (intracurriculair)

Remediëring afgewerkt tijdens het eerste semester (intracurriculair)

Warm onthaal van nieuwe studenten

• Onthaal generatiestudenten: Bij de start van elk academiejaar organiseert de VUB onthaaldagen voor nieuwe studenten. Tijdens deze dagen ontdekken ze de campus en ontmoeten ze hun medestudenten. Het onthaal bestaat uit diverse activiteiten te bevordering van de sociale en academische integratie. Studiebegeleiding biedt tijdens het centraal onthaal een infosessies zodat studenten kennis hebben van Studiebegeleiding en het ondersteuningsaanbod.

• Onthaalmoment werkstudenten: Bij de start van elk academiejaar organiseert studiebegeleiding in samenwerking met de dienst Marcom en Infopunt Studenten een onthaalmoment voor de werkstudenten. Het onthaalmoment bestaat uit een generieke en opleidingsspecifieke infosessie waar ze alle belangrijke informatie ontvangen om een vlotte start te bewerkstelligen alsook het uitbouwen van een netwerk met andere werkstudenten. In kalenderjaar 2023 waren er in totaal 190 studenten aanwezig.

• VUBuddy: onthaal nieuwe studenten VUBuddy is een buddy-systeem aan de VUB waarin ervaren studenten worden ingeschakeld als buddy om eerstejaarsstudenten te ondersteunen ter bevordering van de sociale en academische integratie. In de eerste fase van het VUBuddy-project worden VUBuddies ingezet om studenten warm te verwelkomen.

• Centraal aanspreekpunt voor studenten die levenslang leren: Tot december 2023 konden levenslang leren studenten individuele gesprekken inboeken bij de medewerker levenslang leren. Ook konden ze steeds contact opnemen via het aparte e-mailadres ‘levenslangleren@vub.be’ of korte vragen stellen via chat. Studenten ontvingen zo snel gerichte eerstelijnsinformatie.

4.4.2. Extra activiteiten i.f.v. doorstroom

Ter bevordering van het studiesucces en om ervoor te zorgen dat elke student goed in zijn vel zit heeft Studiebegeleiding gezorgd voor de ontwikkeling en implementatie van verschillende ondersteunende activiteiten.

• Begeleidingstrajecten: Een belangrijk initiatief voor het bevorderen van een goede studievoortgang is het uitwerken van begeleidingstrajecten voor iedere eerste bacheloropleiding aan de VUB. Een begeleidingstraject bestaat uit een opeenvolging van activiteiten die samen een coherent pakket vormen en die duidelijk gecommuniceerd worden naar de eerstejaarsstudenten uit de opleiding (of studenten die de opleiding wensen aan te vatten). Per opleiding zijn een of meerdere studiebegeleiders verantwoordelijk voor de organisatie. Het traject wordt ingericht in nauwe samenwerking met de opleiding en opleidingsraden alsook met de medewerkers van Onderwijsondersteuning. Het doel van een begeleidingstraject is om alle studenten uit de opleiding te versterken op vlak van studievaardigheden, stresshantering en aanbieden van relevante studie informatie.

Het begeleidingstraject houdt rekening met de specifieke situatie van een opleiding, bv. profiel van de instromende studenten, knelvakken, een hoge uitval of andere aandachtspunten die uit vaststellingen, analyses of rapporten naar voor komen.

De activiteiten kunnen extra- of intra-curriculair zijn, vrijblijvend of verplicht, en ingericht worden door onderwijzend personeel, begeleiders of door beide samen. In een begeleidingstraject streven we ernaar om bij elk van de volgende cruciale fasen van een eerste bachelorjaar een activiteit te voorzien: voor de start van het academiejaar (zie supra), bij de start van het academiejaar, eerste semester, tussentijdse evaluaties/proefexamens, eerste examenperiode en het tweede semester. In de begeleidingstrajecten wordt steeds een training studie- en/of examenvaardigheden geïntegreerd in het lessenrooster gegeven, hierbij wordt ook aandacht geschonken aan het volgen van HOC’s en WPO’s.

Daarnaast is het belangrijk om op elk moment van het academiejaar elke student te kunnen bijstaan voor zowel studentpsychologische, vakinhoudelijke als vakoverschrijdende begeleiding wanneer hij/zij dit nodig acht. Naast een aanbod dat zelfstandig kan worden geraadpleegd (Infographics, Canvas) wordt voornamelijk ingezet op groepsactiviteiten, maar individuele begeleiding is uiteraard ook mogelijk.

• Pretoetsen: tijdens de onthaalweek in de faculteiten IR, LK en WE gaan er pretoetsen door waar studenten achteraf ook gerichte feedback op ontvangen. In geval van remediëring (bij eventuele tekorten) krijgen de studenten toegang tot de cursussen Basis Chemie en Basis Fysica waarbinnen “bijspijkerklassen” georganiseerd worden en/of tot de cursus Basis Wiskunde met videolessen en remediëringsoefeningen.

• Gesprekken/remediëring na tussentijdse evaluaties: studenten binnen bepaalde opleidingen (WE, GF) worden uitgenodigd voor een volggesprek omtrent hun studiehouding en de behaalde resultaten en worden aangemoedigd om deel te nemen aan remediëringsactiviteiten voor specifieke vakken.

• Taalbegeleiding: in september 2023 nam het team academisch Nederlands van het ACTO in samenwerking met dienst Studiebegeleiding de LINA (vragenlijst academisch Nederlands) af bij 2739 BA1-studenten en 462 Zij-instromers. De taalbegeleiding academisch Nederlands van het ACTO die daarop volgt, bestond uit twee luiken: het open aanbod enerzijds, de leerlijnen op maat van de opleidingen anderzijds. Het open aanbod omvat workshops, doorschrijfdonderdagen en tutoring academisch Nederlands. Daarnaast organiseert het ACTO individuele taalafspraken met een schrijfcoach. Deze initiatieven worden verder toegelicht op de Canvasruimte Academisch schrijven. Ten slotte wordt afhankelijk van de opleiding een traject op maat uitgewerkt dat kan gaan van één gastcollege tot een reeks colleges en Canvasmodules, verdeeld over de verschillende studiejaren. Deze trajecten zijn erop gericht de vakdocenten te ondersteunen en worden dus ook bottom-up uitgewerkt.

• Het handboek ‘Studeerwijzer, op weg naar succesvol studeren’ wordt gratis uitgedeeld aan studenten.

• Tutoring-project: Studenten met een vraag naar bijles worden in contact gebracht met een geschikte tutor. Studiebegeleiding coördineert de universiteitsbrede tutorwerking waarbij succesvolle hogerejaarsstudenten ingeschakeld worden voor individuele, vakinhoudelijke begeleiding. Daarnaast staan zij in voor de bewaking, opvolging en ondersteuning. Binnen de werkgroep staat men ook in voor de matching en opleiding van MILOtutoren en Honours Program tutoren (Faculteiten PE en ES). De tutoren en tutees melden zich aan via een tutoring database waar zij een online dossier bijhouden. In 2023 waren 388 tutees en 176 tutoren in het online Tutoring systeem.

• Studievoortgangsinitiatief na de eerste examenperiode(januari): Studenten die voor een eerste keer zijn ingeschreven in een bachelor, schakel- of voorbereidingsprogramma en die na de januarizittijd een studierendement lager dan 60% hebben behaald, krijgen een persoonlijke e-mail van Studiebegeleiding. Via deze e-mail krijgen de studenten een persoonlijk studieadvies, gebaseerd op hun voorlopige studierendement, en worden ze geïnformeerd over de studievoortgangsregels aan de VUB. Ze worden aangemoedigd de online reflectietool in te vullen en stil te staan bij hun aanpak en situatie tijdens het eerste semester. Op basis van hun persoonlijke situatie en antwoorden krijgen ze advies over hoe ze hun studeergedrag en welzijn kunnen optimaliseren, met het oog op het verhogen van hun studierendement.

In 2023 kregen 2998 studenten de uitnodiging om de reflectietool in te vullen. 945 studenten (31,5%) begonnen aan de reflectietool. Hiervan hebben 801 studenten (26,7%) de tool doorlopen tot en met het advies. 213 studenten (7,1%) doorliepen de tool maar vulden geen rolnummer en e-mailadres in, waardoor ze geen rapport via e-mail kregen en niet geïdentificeerd konden worden (voor o.a. registratie in Filemaker). Via de tool zelf hebben deze studenten wel een persoonlijk advies ontvangen. 579 studenten vulden de reflectietool volledig in, dit is 19,3% van de aangeschreven studenten.

Figuur 10

Van de 553 studenten die hun e-mailadres hebben opgegeven, hebben 136 studenten ter opvolging van hun actiepunten gebruik gemaakt van het individuele en/of groepsaanbod van Studiebegeleiding via 333 begeleidingscontacten.

De dienst Topsport en Studie organiseert studievoortgangsgesprekken voor de topsportstudenten, en past het studieprogramma (indien vereist in functie van de studieresultaten

semester.

Figuur

De dienst Topsport en Studie organiseert studievoortgangsgesprekken voor de topsportstudenten, en past het studieprogramma (indien vereist in functie van de studieresultaten en/of het sportief programma) aan voor het tweede semester.

• Studievoortgangsbewakingsinitiatief na de eerste zittijd (juli): alle studenten ontvangen na de examenperiode van juni een e-mail vanuit studiebegeleiding met o.a. het ondersteuningsaanbod in de zomer als de voornaamste studievoortgangsregels.

• Studievoortgangsbewakingsinitiatief na de tweede zittijd: Studenten bij wie na de tweede zittijd bindende voorwaarden zijn opgelegd door de examencommissie krijgen een e-mail van Studiebegeleiding. Op deze manier informeren we deze risicogroep over hetgeen de VUB van hen verwacht en het beschikbare begeleidingsaanbod. Studenten worden aangemoedigd de online reflectietool in te vullen en stil te staan bij hun persoonlijke situatie en aanpak van het voorbije academiejaar. Op basis van hun antwoorden in de reflectietool krijgen ze advies over hoe ze hun studierendement kunnen verhogen en waar ze terecht kunnen voor bijkomende ondersteuning.

In totaal zijn in september 2023 2858 e-mails verstuurd waarvan 929 studenten ( = 31,5%) de tool heeft geopend. Van deze groep is bijna 10% gestopt na de eerste vraag over hun studiekeuze en nog eens 22,4% bij de reflectievragen. Uiteindelijk heeft bijna 68% van de studenten die de tool hebben geopend deze volledig doorlopen. Dit vertaalt zich concreet naar een deelnamepercentage van 22,1% in september 2023. Studiebegeleiding is erin geslaagd om minstens een vijfde van de doelgroep te bereiken, hetgeen een beter resultaat is in vergelijking met de eerder lage deelnamecijfers in de afgelopen drie academiejaren. bereiken, hetgeen een beter resultaat is in vergelijking met de eerder lage deelnamecijfers in de afgelopen drie academiejaren.

Figuur 11

Van de 469 studenten die hun e-mailadres hebben opgegeven na het invullen van de reflectietool, hebben 70 studenten ter opvolging van hun actiepunten gebruik gemaakt van het individuele en/of groepsaanbod van Studiebegeleiding via 164 begeleidingscontacten

• Online reflectietool Topsport en Studie: de dienst Topsport en Studie heeft het online platform www. dualcareertools.com ontwikkeld en gebruikt dit actief om de competenties van topsportstudenten in kaart te brengen, bespreekbaar te maken en te ontwikkelen. Het platform verkreeg PoC financiering (TechTransfer) en wordt momenteel uitgebreid met tools gericht op het monitoren van duale carrière-ervaringen en mentaal welzijn van de topsportstudent, alsook het verhogen van mental health literacy via een online quiz.

• Online reflectietool Topsport en Studie : de dienst Topsport en Studie heeft het online platform www.dualcareertools.com ontwikkeld en gebruikt dit actief om de competenties van topsportstudenten in kaart te brengen, bespreekbaar te maken en te ontwikkelen. Het platform verkreeg PoC financiering (TechTransfer) en wordt momenteel uitgebreid met tools gericht op het monitoren van duale carrièreervaringen en mentaal welzijn van de topsportstudent, alsook het verhogen van mental health literacy via een online quiz.

• VUBuddy: Tijdens de tweede fase van het VUBuddy-project wordt een koppeling gemaakt tussen een ouderejaarstudent (VUBuddy) met meerdere eerstejaarsstudenten uit dezelfde opleiding. De studenten kunnen bij hun buddy terecht voor wegwijs aan de universiteit, studiegerelateerde vragen of voor (wegwijs in) sociale activiteiten.

• VUBuddy:

4.4.3. Extra activiteiten i.f.v.uitstroom

• Jobteaser: is een online gepersonaliseerd jobplatform waar je als student of pas afgestudeerde alle carrière-info vindt die je nodig hebt:

Tijdens de tweede fase van het VUBuddy -project wordt een koppeling gemaakt tussen een ouderejaarstudent (VUBuddy) met meerdere eerstejaarsstudenten uit dezelfde opleiding. De studenten kunnen bij hun buddy terecht voor wegwijs aan de universiteit, studiegerelateerde vragen of voor (wegwijs in) sociale activiteiten.

- Een jobdatabank met stages en vacatures

- Jobevenementen

4.4.3. Extra activiteiten i.f.v.uitstroom

- Profielen van meer dan 2000 bedrijven en organisaties

- Sollicitatietips

• Jobteaser: is een online gepersonaliseerd jobplatform waar je als student of pas afgestudeerde alle carrière-info vindt die je nodig hebt:

- Een jobdatabank met stages en vacatures

• Workshops in samenwerking met Randstad: het reguliere aanbod vanuit studiebegeleiding wordt ook versterkt met enkele workshops georganiseerd in samenwerking met Randstad. Dankzij de samenwerking tussen de VUB en Randstad young Talents komen de VUB-studenten op laagdrempelige wijze in contact met de arbeidswereld en krijgen ze ondersteuning in hun zoektocht naar een eerste job.

- Jobevenementen

- Profielen van meer dan 2000 bedrijven en organisaties

- Sollicitatietips

Figuur

• CV-dag: in 2023 werd voor het eerst een CV-dag georganiseerd. Deze beurs was toegankelijk voor alle studenten en legt de focus op het ‘zelf profileren’ op de arbeidsmarkt (Wat zet ik in mijn CV en LinkedIn profiel, hoe stel ik mijn motivatiebrief op, etc, ...). Verschillende stakeholders waren aanwezig (bijvoorbeeld Randstad, Mens&Organisatie en Life long learning van de VUB) waardoor studenten tips konden ontvangen op hun eigen CV alsook verschillende spelers op de arbeidsmarkt leren kennen. In totaal waren er 120 studenten aanwezig.

• Jobfairs (in samenwerking met studentenverenigingen): aan de VUB organiseren een aantal studentenverengingen traditiegetrouw jaarlijks een jobfair (jobbeurs). Vanuit carrièrebegeleiding wordt steeds het aanbod gedaan om hen inhoudelijk te ondersteunen. Indien gewenst, voorziet carrièrebegeleiding ook zelf een stand waar studenten terecht kunnen met hun vragen rond joboriëntatie, selectieprocedure en arbeidsmarktadvies.

• VDAB-tool loopbaandenken: In 2023 werd de VDAB-tool rond loopbaandenken binnen het hoger onderwijs gefinaliseerd, een initiatief vanuit de VLIR. De tool is gericht op docenten en begeleiders en heeft als doel hen te sensibiliseren rond loopbaandenken en hen te inspireren om het te gebruiken binnen de onderwijscontext.

Besluit en slotbedenking

In 2023 werd gestart met de realisatie van het beleidsplan Onderwijs en Studentenzaken 2022-2026 zoals goedgekeurd door de Academische Raad op 24 april 2023.

Er werd resoluut gekozen om de piste van een volwassen kwaliteitscultuur verder te zetten: de verantwoordelijkheid voor kwaliteit wordt zoveel mogelijk bij de kortst betrokkenen gelegd, waar het kan op teamniveau, met enerzijds vertrouwen en anderzijds een vraag naar reflectie en handelen op basis van data. Voor opleidingen betekent dit dat ze op opleidingsniveau reflecteren over verbeteracties, eigen doelen formuleren, en op teamniveau ondersteund en opgevolgd worden om deze te realiseren en te verantwoorden. Het voorsprongsfondsproject Curriculumvernieuwing en support voor docententeams (zie hiervoor) liet toe om de ondersteuningsmethodiek verder te ontwikkelen. Voor opleidingsraadvoorzitters betekenen de kennisontwikkeling en ervaringsuitwisseling op het semestrieel fORum (forum voor opleidingsraadvoorzitters) een bron van inspiratie. Het opleidingsbreed opvolgen en bespreken van aspecten van onderwijs zorgt voor een betere horizontale en verticale afstemming en samenhang, wat de studeerbaarheid voor de student ten goede komt.

In 2023 draaiden de 8 projecten die in het kader van het Voorsprongfonds Hoger Onderwijs werden gehonoreerd succesvol op volle toeren.

VUB.001

VUB.003

VUB.004

VUB.005

VUB.006

VUB.007

VUB.008

VUB.009

Curriculumvernieuwing en support voor docententeams (CuStm)

Wendbaar aanbod in LLL

Interdisciplinaire pakketten levenslang leren

VUBlend: bouwen aan blended onderwijs op opleidingsniveau

LNO² - lerend netwerk Onderwijs-ondersteuners Vlaanderen

Comproved, een holistische assessment tool voor comparatief vergelijken

Virtual Labs

Blended Proof Onderwijsinfrastructuur

Tabel 8

Elk van deze projecten gaf aanleiding tot verankerde verbeteringen van de onderwijsaanpak in het post-covid tijdperk en van verschillende ervan zien we een neerslag in de vernieuwde onderwijsvisie van de VUB die in 2023 door de bestuursorganen werd bekrachtigd.

Terwijl de Covid-pandemie dwong tot een bruuske omschakeling naar digitaal onderwijs, konden we in 2022 en 2023 de basis leggen voor een meer efficiënte en effectieve inzet van digitale onderwijsmiddelen, in het kader van het opzetten van een “future proof” onderwijs. In verschillende opleidingen werd aan de slag gegaan met een doelgerichte blend tussen fysiek en online onderwijs, synchroon en asynchroon leren, op campus of op het werkterrein. Doelgericht betekent dat de gepaste leeractiviteit (bijvoorbeeld individueel analyseren, oefenen, structureren versus in groep discussiëren, toepassen, feedback krijgen) wordt ingezet met het oog op het te bereiken doel. Docenten worden gestimuleerd om de effecten van deze aanpakken te monitoren, o.a. aan de hand van studierendementscijfers.

Terwijl de Covid-pandemie dwong tot een bruuske omschakeling naar digitaal onderwijs, konden we in 2022 en 2023 de basis leggen voor een meer efficiënte en effectieve inzet van digitale onderwijsmiddelen, in het kader van het opzetten van een “future proof” onderwijs. In verschillende opleidingen werd aan de slag gegaan met een doelgerichte blend tussen fysiek en online onderwijs, synchroon en asynchroon leren, op campus of op het werkterrein. Doelgericht betekent dat de gepaste leeractiviteit (bijvoorbeeld individueel analyseren, oefenen, structureren versus in groep discussiëren, toepassen, feedback krijgen) wordt ingezet met het oog op het te bereiken doel . Docenten worden gestimuleerd om de effecten van deze aanpakken te monitoren, o.a. aan de hand van studierendementscijfers.

Congruent met het verlenen van autonomie aan opleidingsteams werd ook voor studenten een accent gelegd bij het opnemen van eigenaarschap voor hun welzijn, leerproces en leertraject. Zowel op vlak van welzijn als voor het ontwikkelen van studiebekwaamheid werd, naast een klassieke groeps- of individuele begeleiding waar dat nodig is, een aanbod ontwikkeld aan de hand waarvan studenten zelf aan de slag kunnen en elkaar kunnen ondersteunen. Ook hier wordt gehandeld en bijgestuurd op basis van data.

Congruent met het verlenen van autonomie aan opleidingsteams werd ook voor studenten een accent gelegd bij het opnemen van eigenaarschap voor hun welzijn, leerproces en leertraject. Zowel op vlak van welzijn als voor het ontwikkelen van studiebekwaamheid werd, naast een klassieke groeps - of individuele begeleiding waar dat nodig is, een aanbod ontwikkeld aan de hand waarvan studenten zelf aan de slag kunnen en elkaar kunnen ondersteunen. Ook hier wordt gehandeld en bijgestuurd op basis van data.

Voor de vernieuwde onderwijsvisie en geïnitieerde aanpakken inzake onderwijsondersteuning, kwaliteitszorg, studie- en studentenbegeleiding en welzijn werd een draagvlak gevonden en lopen acties die systematisch worden gemonitord. De realisaties worden in de kijker gezet en geven aanleiding tot reflectie op een universiteitsbrede onderwijsdag in maart 2024. In de komende jaren worden de vernieuwingen verder geïmplementeerd, bijgestuurd en na positieve evaluatie geïntegreerd en verankerd.

De onderwijsvisie krijgt ook gestalte in de (intussen een veertigtal) connected (learning) communities van onze Europese universiteitsalliantie, Eutopia. Vakgenoten van verschillende partneruniversiteiten betrekken hun studenten in gemeenschappelijke opleidingsonderdelen in online en/of fysieke internationale samenwerkingsactiviteiten waarbij ze co-creatief en onderzoekend leren, samen met werkveldpartners.

Intussen hebben ook ontwikkelingen in de wereld rondom ons het onderwijs en studentenbeleid tot actie genoopt. De doorbraak van generatieve artificiële intelligentie tools, dwong tot het formuleren van een specifiek beleid en het opzetten van bijkomende ondersteuning van lesgevers en opleidingen om eventueel leerresultaten en toetsvormen te herzien en AI constructief te integreren in het onderwijs. Een onderwijsaanbod voor studenten en docenten wordt in het eerste semester van 2024 uitgerold. Enkele voorlopers ontwikkelden al een leerlijn AI in hun opleidingsprogramma’s.

Daarnaast zorgen de conflicten in het Midden-Oosten voor opflakkeringen van polarisatie tussen studenten. Ook hierop wordt in de komende tijd gereageerd met een verhoogde inzet op professionalisering rond cultuursensitief lesgeven en het bekwamen van studenten in het voeren van respectvolle maar open dialoog over controversiële onderwerpen.

Figuur 12

(Goedgekeurd op BOZ 21.02.2024 en op OZR 06.03.2024)

De onderzoeksraad keurde op 14 december 2022 haar nieuwe vijfjaren strategisch beleidsplan 2022-2026 voor onderzoek goed. De strategische doelstellingen van het onderzoeksbeleid zijn:

• SD1: impact creëren via efficiënte structuren en pro-actieve ondersteuning,

• SD2: een ambitieuze en slagkrachtige fundingstrategie,

• SD3: een onderzoekscultuur gericht op kwaliteit en internationale verankering,

• SD4: science as a public good,

In het voorliggende jaarverslag wordt ingegaan op de zaken die in 2022 werden verwezenlijkt in het kader van de hierboven geschetste doelstellingen.

1. BELEIDSORGANEN VOOR ONDERZOEK

1.1. Beleidsorganen

De onderzoeksraad (OZR) is het centrale advies- en beslissingsorgaan voor onderzoeksaangelegenheden van de Vrije Universiteit Brussel. Het dagelijks beheer wordt verzekerd door het Bureau van de Onderzoeksraad. Overeenkomstig art. 49 en art. 50 van het Organiek Statuut wordt de Onderzoeksraad belast met volgende taken:

• De Onderzoeksraad beslist inzake:

- de verdeling en de toewijzing van de projectmiddelen voor onderzoek,

- de erkenning van de onderzoeksgroepen,

- de toekenning van door de OZR beheerde VUB-prijzen,

- de toelating tot herinschrijving van doctoraatsstudenten op basis van de voortgangsrapporten.

• De Onderzoeksraad formuleert voorstellen en verleent advies inzake het strategisch onderzoeksbeleid en in bijzonder inzake:

- Het algemeen beleid en de organisatie van de universiteit van het wetenschappelijk onderzoek,

- De opmaak van de onderzoeksgerelateerde begroting,

- De verdeling en de toewijzing van de onderzoeksmiddelen van de universiteit, inclusief het advies inzake de verdeling en de toewijzing van de onderzoeksmandaten gefinancierd via door de OZR beheerde middelen,

- Het doctoraatsproces,

- De installatie van leerstoelen met onderzoeksbestemming.

De Onderzoeksraad is samengesteld uit een representatief aantal leden van het zelfstandig academisch personeel (ZAP) van wie bij de aanduiding door de Academische Raad is aangetoond dat zij tegemoetkomen aan de prestatie-indicatoren opgenomen in de ZAP-competentieprofielen zoals goedgekeurd door de Academische Raad (kwaliteitsvereiste) en van wie hoogstens 2/3 van hetzelfde geslacht zijn (genderevenwicht) met inbegrip van de vicerector, ex officio voorzitter van de OZR.

De samenstelling is als volgt geregeld : Effectieve leden:

• de Vicerector Onderzoek is automatisch voorzitter van de OZR;

• per faculteit zetelen 2 effectieve leden en worden 2 plaatsvervangende leden aangeduid, waarbij wordt gestreefd naar een genderevenwicht;

• 1 effectief en 1 plaatsvervangend lid, aangeduid per School of Arts binnen de associatie

Leden met raadgevende stem:

• De regeringscommissaris

• De algemeen beheerder van de VUB

• Vijf waarnemers, aangeduid door de Academische Raad

• De vicerector Innovatie- en Valorisatiebeleid

• De vertegenwoordiger van het SISC (Shared ICT Services Centre)

• Een afgevaardigde vanuit het UMC-comité

Samenstelling 2023-2024 (* de leden van het Bureau (effectief en plaatsvervanger) zijn in bold aangeduid)

Voorzitter

16 ZAP-leden

1 effectief lid SoA RITS

1 effectief lid SoA KCB

P.Ballon

vicerector onderzoek

Effectieve leden van de faculteit

R. Vosters/Nel De Mûelenare Letteren en Wijsbegeerte

K. Byttebier/S. De Kimpe Rechtsgeleerdheid

W. Versees/ A. Nowé Wetenschappen en Bioingenieurswetenschappen

T. Vanhaecke/ Koen Putman Geneeskunde en Farmacie

N. De Temmerman/ M. Huysmans Ingenieurswetenschappen

M.L. Vandenhaute/ P.P. Verhaeghe

Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen Managementschool Solvay

L. De Donder/ I. Baetens Psychologie en Opvoedkunde

J. Nys / H. Schaillée Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie

K. Tindemans

K. Van den Buys worden eveneens uitgenodigd met raadgevende stem Regeringscommissaris

Algemeen Beheerder

5 waarnemers aangeduid door de Academische Raad

- AAP

- ZAP

De vicerector Innovatie & Valorisatiebeleid Vertegenwoordiger SISC (ICT service Centre)

Een afgevaardigde van het UMC comité

K. Van Lint

N. Van Craen

G. Dotreppe

L. Leemans

M. Declerck

S. Provyn

N. Vermeulen

H. Thienpont

S. Weckx

A Bonehill

Het secretariaat van de Onderzoeksraad en het Bureau wordt waargenomen door het departement Onderzoek.

De genderverdeling bij de samenstelling van de OZR is als volgt :

- Effectieve leden : 9 M – 9 V

- Plaatsvervangende leden : 9 M – 9 V

Het Bureau van de Onderzoeksraad (BOZ – het dagelijks bestuur van de OZR) kwam in 2023 negen keer samen.

Daarnaast vonden drie bijzondere bureauvergaderingen plaats, respectievelijk voor de selectie van de VUB voorstellen voor de joint PhD projecten in het kader van EUTOPIA (het netwerk van Europese Universiteiten waartoe de VUB behoort) en twee vergaderingen voor de bespreking van de mogelijke verlenging van drie IRP projecten.

De Onderzoeksraad kwam in 2023 negen keer samen.

De werking van de Onderzoeksraad wordt ondersteund door de volgende bijzondere adviesorganen :

- Bureau van de Onderzoeksraad (BOZ) :

• Het BOZ bereidt de werkzaamheden van de Onderzoeksraad voor en treedt tevens op als Evaluatie- en Bevorderingscommissie (EBC) voor de ZAP mandaten binnen het BOF/OZR contingent,

- Stuurgroep Doctoral Schools :

• De Stuurgroep Doctoral Schools bepaalt het beleid van de drie Doctoral Schools en stemt deze af op de beleidsvisie van de OZR. De stuurgroep bewaakt eveneens de kwaliteit van de doctoraatsopleiding.

- Ethische Commissie Humane Wetenschappen (ECHW) :

• De Ethische Commissie Humane Wetenschappen werd opgericht naar aanleiding van de door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) en de Europese Commissie (EC) ingevoerde verplichting tot ethisch advies voor toegekende mandaten en projecten in de Humane Wetenschappen. De commissie verleent ethisch advies aan onderzoekers, toetst de verenigbaarheid van het onderzoek met ethische beginselen en normen en volgt de ontwikkelingen op omtrent ethisch onderzoek in het domein van de Humane Wetenschappen.

- Ethische Commissie Dierproeven :

• De commissie waakt over het ethische gebruik van proefdieren en verleent de door de wet vereiste ethische adviezen, i.c. de Wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren en het KB van 29 mei 2013 betreffende de bescherming van proefdieren.

- Ethische Commissie Dubbelgebruik, Militair Onderzoek en Misbruik :

• De commissie verleent adviezen in overeenstemming met de Ordonnantie van 26 juni 2013 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de in-, uit-, doorvoer en overbrenging van defensiegerelateerde producten, ander voor miliatir gebruik dienstig materiaal, ordehandhavingsmateriaal, civiele vuurwapens, onderdelen, toebehoren en munitie ervan en de Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad van de Europese Unie van 5 mei 2009 tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer, de overbrenging, de tussenhandel en de doorvoer van producten voor tweeërlei gebruik.

- Open Science Office (OSO) :

• Gezien de enorme groei aan Open Science uitdagingen (Horizon Europe, EOSC, FOSB KPI’s, EUTOPIA) werd in oktober 2021 beslist tot het oprichten van een Open Science Office VUB (OSOVUB) dat de ontwikkeling van Open Science aan de VUB verder zal steunen door en zal optreden als formeel ad hoc adviesorgaan van de Onderzoeksraad en van de Academische Raad. Het OSO werkt het Open Science beleid van de VUB uit binnen de context van de internationale en nationale regelgeving en richtlijnen. Het OSO rapporteert hierover aan de OZR en aan de Academische Raad.

2. BESTEMMING BIJZONDERE ONDERZOEKSFONDSEN

Verdeling Financiele Middelen Bijzonder Onderzoeksfonds :

- BOF toelage 2023 : 23.687.926 Euro

- BOF toelage 2023 Tenure Track : 1.126.144 Euro

- BOF toelage 2023 Methusalem : 2.231.830 Euro

• Details onderverdeling worden hieronder beschreven

- Eigen bijdrage VUB bij BOF : 1.890.000 Euro

De Onderzoeksraad kent daarnaast ook nog andere onderzoeksmiddelen toe, in bijzonder de middelen verworven door de universiteit in het kader van de defiscaliseringsmaatregel van de Federale Overheid.

Via de middelen van het Bijzonder Onderzoeksfonds, financiert de Vrije Universiteit Brussel onder andere volgende onderzoeksinitiatieven :

2.1. Middelen bestemd voor onderzoeksmandaten

Via de middelen van het BOF financiert de Vrije Universiteit Brussel onderzoeksmandaten op ZAP-niveau. Dit onderzoekscontingent betekent niet alleen een belangrijke stimulans voor het onderzoek in het algemeen, maar verruimt ook de mogelijkheden om als ZAP-lid een onderzoekscarrière uit te bouwen aan de universiteit. In totaal wordt ingezet in (BOFbegroting 2022) : - 28 vte ZAP ‘senior research fellows’ : 3.058.608 Euro - 19 vte tenure track : 1.147.790 Euro via BOF Tenure Track 363.806 Euro via BOF - 3 vte sabbatical leaves : 225.000 Euro

Voor de Senior Research Fellowships wordt een totale periode van 10 jaar beoogd, voornamelijk besteed aan onderzoek. De initiële toekenning gebeurt voor 5 jaar en is verlengbaar voor 5 jaar na positieve evaluatie. Naast mandaten toegekend binnen prioritaire thema’s bestaat de mogelijkheid om een Senior Research Fellowship toe te kennen (1) aansluitend op een Odysseusmandaat, (2) aansluitend op een EU-Tenure Track mandaat gelijklopend met een ERC Grant, (3) als verdere hernieuwing van FWO-overgehevelden voor periodes na de eerste 10 jaar, en (4) als andere verdere hernieuwing na 10 jaar tot maximum 25% van de middelen (BOF-besluit, Vlaamse Regering 21.12.2012). Rekening houdend met de begrotingsmogelijkheden en de verwachte instroom, werd het contingent stelselmatig en met een spreiding van de mogelijkheden over de jaren uitgebouwd naar 32 mandaten.

Conform het OZR werkingsreglement wordt bij de verdeling van de mandaten gestreeft naar een genderevenwicht (minimum 1/3 van hetzelfde geslacht). Excellentie blijft bij de selectie steeds het eerste criterium.

Binnen de toekenningsronde 2023-2024 gebeurden vier nieuwe toekenning en vier hernieuwingen, met telkens termijnen van 5 jaar.

Concreet werd in 2023 volgende nieuwe VUB-onderzoeksmandaten toegekend : via instroom in opvolging van een ERC Starting Grant/ Odysseus Grant :

• Prof. K. De Vries (WE-DNTK), met ingang van 1.2.2024 voor een eerste termijn van vijf jaar Via instroom op basis van thema oproep :

• Thema ‘distributed manufacturing for smarter industries’ : Prof. G. Van de Perre (IR – INDI), met ingang van 1.10.2023

• Thema ‘the power of context. Enriching observational data with behavioural and adnminstrative data’ : Prof. T. Bircan (ES-POLI), met ingang van 1.10.2023

• Thema ‘het autonoom zenuwstelsel en ziekten van het brein’ : Prof. F. Bosmans (GF), met ingang in 2024 Daarnaast werd in 2023 de hernieuwing voor 5 jaar goedgekeurd van volgende VUB-onderzoeksmandaten:

• Prof. R. Loris (WE-DBIT), met ingang van 1.10.2023 voor een vijfde termijn van vijf jaar.

• Prof. S. Lowette (WE-DNTK), met ingang van 1.10.2023 voor een tweede termijn van 5 jaar.

• Prof. N. Vermeulen (IR-TONA), met ingang van 01.02.2023 voor een tweede termijn van 5 jaar.

• Prof. B. Vanderborght (IR-MECH), met ingang van 1.2.2024 voor een tweede termijn van vijf jaar

De genderverdeling van de VUB-onderzoeksmandaten (totale contingent) is als volgt :

- 71 % man

- 29 % vrouw

Dit is in hoofdzaak te wijten aan het feit in dit contingent ‘VUB onderzoeksmandaten’ hoofdzakelijk vorsers instromen via ERC- of Odysseusmandaat en dit zijn overwegend mannen. Het bewaken van een genderevenwicht in deze context is minder evident.

In 2023 werden twee nieuwe BOF tenure track mandaten opgestart, verdeeld over de faculteiten IR en ES. Een derde mandaat werd voorbehouden voor de faculteit GF maar geen geschikte kandidaat werd geselecteerd. Een vierde mandaat beschikbaar voor invulling via een interdisciplinair profiel, werd niet opgengesteld.

Concreet werden volgende TT-mandaten toegekend :

• Prof. D. Spina (IR – thema ‘volgende generatie slimme instrumentatie gebruikmakend van circuit en elektromagnetische co-design, gecombineerd met AI gedreven signaal verwerking en modellering), met ingang van 1.10.2023

• Prof. V. Buffel (ES – thema : ‘sociology of inequality and inclusion’), met ingang van 01.10.2023

In 2023 werd geen nieuwe oproep opengesteld voor instroom op thema omwille van de zeer grote instroom via ERC. Deze ERC projecthouders ontvangen automatisch een door de OZR gefinancierd ZAP mandaat bij de start van hun ERC project.

De genderverdeling van de BOF-Tenure Tracks (lopende mandaten, geteld voor het volledige kalenderjaar 2023) is als volgt:

- 58 % man

- 42 % vrouw

Binnen de call 2022-2023 voor Sabbatical Leaves werden 2 aanvragen ontvangen die ontvankelijk werden verklaard en werden gehonoreerd na internationale peer review evaluatie. Sinds de toekenningsronde 2018-2019 werd door de Onderzoeksraad een soepeler beleid gevoerd inzake mogelijke periodes van Sabbatical Leaves, voortaan voltijds op te nemen in blokken van 3 maanden, in totaal hetzij 3, 6, 9 of 12 maanden, in principe volledig binnen het betreffende academiejaar (kaderend in het genderbeleid en in een beleid naar jonge gezinnen toe).

In 2023 werden twee sabbatical leave mandaten toegekend aan:

• Prof. D. Kavadias (ES-POLI) voor een periode van 9 maanden (van 01.10.2023 tot en met 30.6.2024)

• Prof. E. Peeters (WE-DBIT) voor een periode van 12 maanden (van 01.10.2023 tot en met 30.9.2024)

In het kader van de call 2023 voor de Start-up grants van de Francqui Stichting werden 9 kandidaturen ontvangen. Deze toelage richt zich tot jonge onderzoekers jonger dan 40 jaar die de Universiteit wenst te rekruteren of pas heeft gerecruteerd als ZAP. In bijzonder kan dit mandaat toegekend worden aan een uitstekende jonge vorser voor wie deze toelage een aantrekking betekent om het mandaat aan de VUB te aanvaarden of aan een onderzoeker (nog niet behorend tot het academisch kader) die de VUB wenst te behouden.

De Onderzoeksraad besliste in 2023 om de beloftevolle onderzoeker Maitane Berecibar (faculteit IR)- voor dit mandaat te selecteren.

2.2. Middelen voor Projectfinanciering

De VUB heeft sinds 2011 een nieuw financieringsmodel voor onderzoek ingevoerd waarbij enerzijds jaarlijks een automatische basisfinanciering (BAS) wordt toegekend aan alle vakgroepen en waarbij anderzijds een meerjarige strategische programmafinanciering voor groeiers en zwaartepunten (Strategic Research Programme – SRP) wordt georganiseerd.

Dit betekent dat werd overgestapt van een projectfinanciering met jaarlijkse aanvragen naar een structurele lange termijn financiering waarbij zich zwaartepunten kunnen profileren, ontstaan en gevoed vanuit een zich continu vernieuwende onderzoeksbasis.

Een SRP zwaartepunt financiering wordt toegekend voor een periode van 5 jaar en is vernieuwbaar mits positieve evaluatie. Een SRP groeier financiering is beperkt tot 5 jaar en heeft als doel de betrokken onderzoeksgroepen binnen die periode te laten uitgroeien tot excellentieniveau (zwaartepunt).

SRP onderzoekszwaartepunten zijn programma’s voor de financiering van fundamenteel onderzoek, uitgevoerd door excellente onderzoeksteams, die een gezamenlijke onderzoekslijn op internationaal excellentieniveau uitbouwen. De financiering kent een looptijd van 5 jaar en is – althans voor de zwaartepunten - verlengbaar mits positieve evaluatie. Het jaarbudget bedraagt minimum 150.000 Euro en maximum 300.000 Euro voor de SRP onderzoekszwaartepunten en minimum 110.000 Euro tot maximum 150.000 Euro voor de SRP groeiers.

Voor de hierboven vermelde onderzoeksfinanciering werd in 2023 volgende budget voorzien :

- BAS financiering: 3.600.000 Euro

- SRP financiering (1e reeks ): 4.615.540 Euro

- SRP financiering (2e reeks – verlenging) 1.800.000 Euro

- SRP financiering groeiers : 1.043.004 euro

Hieronder volgt een overzicht van alle lopende SRP programma’s:

De genderverhouding van de promotoren van de lopende SRP’s is als volgt :

- hoofdpromotoren : 69,6 % M (32) en 30,4 % V (14)

- alle promotoren : 72,3 % M (125) en 27,7 % V (48)

Vandenheede Hadewijch Promotor

Verhaeghe Pieter-Paul Promotor

Gadeyne Sylvie Promotor

Bircan Tuba Promotor

Baró Porras Francesc Promotor

Claeys Philippe Promotorwoordvoerder

Goderis Steven Promotor

Elskens Marc Promotor

Huybrechts Philippe Promotor

Gao Yue Promotor

Kervyn De Meerendre Matthieu Promotor

Snoeck Christophe Promotor

SRP85 Smolders Ilse Julia Promotorwoordvoerder

De Bundel Dimitri Promotor

Van Eeckhaut Ann Promotor

Engelborghs Sebastiaan Promotor

Massie Ann Promotor

Nagels Guy Promotor

Van Schependom Jeroen Promotor SRP69 Cohen Joachim Administrative Promotor

Van den Block Lieve Administrative Promotor

Deliens Luc Promotor

Celis Karen Promotorwoordvoerder

Adam Ilke Promotor

Caluwaerts Didier Promotor

Coene Gily Promotor

Oberthür Sebastian Promotor

SRP70 Denayer Joeri Promotorwoordvoerder

Broeckhoven Ken Promotor

Van Assche Tom Promotor

SRP71 De Vuyst Luc Promotorwoordvoerder

Leroy Frédéric Promotor

Weckx Stefan Promotor

SRP72 D'Hondt Jorgen Promotorwoordvoerder

Buitink Stijn Promotor

Craps Ben Promotor

De Vries Krijn Promotor

Lowette Steven Promotor

Mariotti Alberto Promotor

Sevrin Alexandre Promotor

van Eijndhoven Nicolaas Promotor

SRP73 De Proft Frank Promotorwoordvoerder

Tielens Frederik Promotor

Alonso Giner Mercedes Promotor

De Vleeschouwer Freija Promotor

SRP82 Guillaume Patrick Promotorwoordvoerder

Helsen Jan Promotor

Devriendt Christof Promotor

SRP83 Van Ginderachter Jo Promotorwoordvoerder vanaf 07.06.2023 (OZR 07.06.2023), voordien promotor

Lahoutte Tony Promotor, Promotorwoordvoerder tot 07.06.2023 (OZR 07.06.2023)

Devoogdt Nick Promotor

SRP77 Meeusen Romain Promotorwoordvoerder

De Pauw Kevin Promotor

Roelands Bart Promotor

Vanderborght Bram Promotor

Verstraten Tom Promotor

Van de Perre Greet Promotor

SRP81 Ballon Pieter Promotorwoordvoerder

Raats Tim Promotor

Van Den Broeck Wendy Promotor (toegevoegd OZR 15.03.2023)

SRP74 Schelkens Peter Promotorwoordvoerder

Braeken An Promotor

De Cruz Lesley Promotor

Deligiannis Nikolaos Promotor

Jansen Bart Promotor

Munteanu Adrian Promotor

Steenhaut Kris Promotor

Stiens Johan Promotor

Van Schependom Jeroen Promotor

Vandemeulebroucke Jef Promotor

SRP80 De Melo Melgaço Lucas Promotorwoordvoerder

De Kimpe Sofie Promotor

Vanhouche An-Sofie Promotor

Verfaillie Kristof Promotor

SRP75 Steyaert Jan Promotorwoordvoerder

Remaut Han Karel Promotor

Efremov Rouslan Promotor

SRP84 Vanderkerken Karin Promotorwoordvoerder

Breckpot Karine Promotor Menu Eline Promotor

SRP78 Vandersteen Gerd Promotorwoordvoerder

Rolain Yves Promotor

Wambacq Piet Promotor

Kuijk Maarten Promotor

SRP50 Ballet Steven Administrative Promotor

Caveliers Vicky Co-Promotor

Hernot Sophie Co-Promotor

Versées Wim Co-Promotor

Understanding the complexity of spontaneous fermented food ecosystems

Understanding, predicting, and tailoring molecular and material properties and reactivity through combined conceptual and computational quantum chemical approaches

Enhanced Modelling and Monitoring Strategies for Key Technologies

ITAREG: Molecular Imaging and TArgeting of immunoREGulatory cells in inflammatory diseases and cancer

Exercise and the Brain in Health & Disease: The Added Value of Human-Centered Robotics

Strategic Research Programme on media economics: Algorithm-Driven Media industries and how they reshape value in small markets

9/86

Learning-based Signal and Data Processing Systems (LSDS)

Criminology of ‘the other’: Experiences and processes of ‘othering’ in and beyond crime control

Towards Exploratory and Time-Resolved Structural Biology

PACT: multi-omics Profiling of T cells to improve Adoptive Cell Therapy

Center for model-based system improvement - From Computer-Aided Engineering to Model Aided Engineering

Exploiting Peptides: Protein Binders, Modulators and Inhibitors for Imaging and Therapy [Exploit-PeptIT]

Vinken Mathieu Co-Promotor tot 31.12.2020, daarna Methusalemmandaathouder (OZR 18.11.2020)

Muyldermans Serge Co-Promotor tot 2021

Devoogdt Nick Co-Promotor vanaf 2021

SRP51 De Malsche Wim Administrative Promotor

Ottevaere Heidi Co-Promotor tot 31.12.2022, daarna Methusalemmandaathouder (OZR 15.12.2021)

Maes Dominique Co-Promotor

Tompa Peter Co-Promotor

SRP52 De Meuter Wolfgang Administrative Promotor

De Roover Coen Co-Promotor

González Boix Elisa Co-Promotor

SRP53 De Ridder Mark Administrative Promotor

de Mey Johan Co-Promotor

Putman Koen Co-Promotor

Barbé Kurt Co-Promotor

SRP54 Gonzalez Fuster Gloria Administrative Promotor vanaf wijziging promotorwoordvoerder OZR 16.11.2022

Gutwirth Serge Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2023, tot 29.02.2024, cf. bijlage AR 24.04.2023); Administrative Promotor tot wijziging promotorwoordvoerder OZR 16.11.2022 m.o.o. emeritaat m.i.v. 01.10.2023; Vervroegde opruststelling m.i.v. 01.10.2023, cf. bijlage AR 23.01.2023

Hildebrandt Mireille Co-Promotor

Kuner Christopher Co-Promotor

SRP55 Keymeulen Bart Administrative Promotor

Weets Ilse Co-Promotor in 't Veld Pieter Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2020, tot 30.09.2023 cf. bijlage AR 05.09.2022, tot 29.02.2024 cf. bijlage AR 19.06.2023)

SRP56 Van Mierlo Joeri Administrative Promotor

Macharis Cathy Co-Promotor Coosemans Thierry Clement Co-Promotor Omar Noshin Co-Promotor Hegazy Omar Co-Promotor Van Lier Tom Co-Promotor Crispeels Thomas Co-Promotor Guns Mattias Co-Promotor Vanhaverbeke Lieselot Co-Promotor

SRP57 Deroost Natacha Administrative Promotor vanaf 01.10.2022 (cf. bijlage AR 20.06.2022); CoPromotor tot 30.09.2022

Van Overwalle Frank Administrative Promotor tot 30.09.2022 (opruststelling m.i.v. 01.10.2022, cf. bijlage AR 20.12.2021); CoPromotor (na emeritaat m.i.v. 01.10.2022, cf. bijlage AR 20.06.2022)

SRP58 Winter Anne Administrative Promotor

Ryckbosch Wouter Co-Promotor

Strategic Research Programmes (SRP) - Growth funding

ID Name First Name Role

SRP59 Bautmans Ivan Administrative Promotor

Gutermuth Jan Co-Promotor

Njemini Rose Co-Promotor

SRP60 De Troyer Tim Administrative Promotor

Runacres Mark Co-Promotor

Blondeau Julien Co-Promotor

Contino Francesco Co-Promotor tot 30.09.2020

Bellemans Aurélie Co-Promotor vanaf 01.10.2020 (OZR

29.02.2024 Optical and microfluidic tools to unravel the dynamics of bio-condensates

29.02.2024 Foundations for Reliable Multi-Paradigm Network-Centric Programming

Societal Benefit of Markerless Stereotactic Body Radiotherapy: a Statistical Support based on Quantitative Imaging

29.02.2024 Articulating Law, Technology, Ethics and Politics: Issues of Enforcement and Jurisdiction of EU Data Protection Law under and beyond the General Data Protection Regulation (ALTEP-DP)

Autonomous Mobility & Logistics

20.12.2021); CoPromotor (na emeritaat m.i.v. 01.10.2022, cf. bijlage AR 20.06.2022)

SRP58 Winter Anne Administrative Promotor

Ryckbosch Wouter Co-Promotor

Research Programmes (SRP) - Growth

SRP59 Bautmans Ivan Administrative Promotor

Gutermuth Jan Co-Promotor

Njemini Rose Co-Promotor

SRP60 De Troyer Tim Administrative Promotor

Runacres Mark Co-Promotor

Blondeau Julien Co-Promotor

Contino Francesco Co-Promotor tot 30.09.2020

Bellemans Aurélie Co-Promotor vanaf 01.10.2020 (OZR 17.02.2021)

Bram Svend Co-Promotor

SRP61 Ducheyne Steffen Administrative Promotor

Francois Karen Co-Promotor

Van Kerkhove Bart Co-Promotor

SRP62 Keyaerts Marleen Administrative Promotor

D'Huyvetter Matthias Co-Promotor

Neyns Bart Co-Promotor

SRP63 Magez Stefan Administrative Promotor

De Trez Carl Co-Promotor

SRP64 Nys Karin Administrative Promotor

Tys Dries Co-Promotor

SRP65 Rooman Ilse Administrative Promotor

De Greve Jacques Co-Promotor tot 30.09.2019

SRP66 Verstrynge Karl Administrative Promotor

Manderick Bernard Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2021, cf. bijlage AR 06.09.2021)

SRP67 Vosters Rik Administrative Promotor

Vandenbussche Wim Co-Promotor

Physical exercise to counteract inflammation in ageing

A system identification framework for multi-fidelity modelling

Changing Tools: An In-Depth study of the Development of Isaac Newton's Scientific Methodology, and its Impact and Significance

29.02.2024 Single-domain antibody fragment (SdAb)-based TArgeted Radionuclide Therapy: STaRT programme

Unravelling the host-parasite interactions that result in B cell destruction during trypanosomosis and development of novel intervention strategies focusing on diagnosis and anti B cell cancer therapy

The Archaeology of Coastal Communities: social resilience, innovation and adaptation in landscape, settlement and material culture driven by migration and globalization, climate and environment

29.02.2024 Molecular Portrait of Pancreatic Tumours: Veni, vidi, vici

29.02.2024 Existential Ethics of Artificial Intelligence: Toward an Interdisciplinary Platform of Expertise

29.02.2024 Historical sociolinguistics: towards a new history of Dutch in Flanders

SRP86 Allard Sabine Promotorwoordvoerder 01.10.2022 30.09.2027 Unravelling host-pathogen-immune interactions in infectious diseases: the good, the bad and the ugly

Aerts Joeri Promotor

SRP87 Chuah Marinee Promotorwoordvoerder 01.10.2022 30.09.2027 “RESTORE”: DEVELOPMENT OF INNOVATIVE GENE THERAPIES FOR GENETIC MUSCLE DISORDERS

VandenDriessche Thierry Promotor

SRP88 Declerck Mathieu Promotorwoordvoerder 01.10.2022 30.09.2027 Multilingual language control

Struys Esli Promotor

Housen Alexis Promotor

SRP89 Goossens Ellen Promotorwoordvoerder 01.10.2022 30.09.2027 The spermatogonial stem cell: the key to prevention and treatment of male infertility

Tournaye Herman Promotor

SRP90 Nijs Jo Promotorwoordvoerder

Mairesse Olivier Promotor

Vantilborgh Tim Promotor SRP91 Peeters Eveline Promotorwoordvoerder

Vranken Wim Promotor

De Buyl Sophie Promotor SRP92 Signer Beat Promotorwoordvoerder

Ketsman Bas Promotor

SRP93 Smets Kevin Promotorwoordvoerder

De Cleen Benjamin Promotor

Bauwens Jo Renate Promotor

30.09.2027 Pain Never Sleeps: Unravelling the Sleep-Pain Interaction in Patients with Chronic Pain

30.09.2027 Synthetic biology for the development of microbial cell factories

30.09.2027 Real-Time Cross-Media Data Exploration and Analysis for Next Generation Knowledge Workers

30.09.2027 Far right fictions: the meanings of audiovisual fiction among ‘emerging citizens’ with far right sympathies

SRP94 Tysmans Tine Promotorwoordvoerder 01.10.2022 30.09.2027 Innovative structures: Resource-efficient circular building systems for sustainable construction

De Temmerman Niels Promotor

De Laet Lars Promotor

Angelis Dimitrios Promotor

Van Hemelrijck Danny Promotor

In 2023 werd – volgend op de in het meerjarenbeleidsplan aangekondigde hervorming en opschaling van het onderzoekslandschap – gestart met de uitrol van ‘Large Research Groups’ (LRG). De grote onderzoeksgroepen worden in het leven geroepen om de versnippering van het onderzoekslandschap tegen te gaan en om strategische en interdisciplinaire samenwerking te bevorderen. De groepen worden gevraagd om een duidelijke onderzoeksstrategie met expliciete KPI’s uit te werken. Een aantal van de erkende LRG’s ontvangen een bonusfinanciering (grootte in functie van de omvang van de groep) vanuit de OZR, bestemd voor de aanstelling van postdoctorale onderzoekers of aanverwante senior profielen die mee instaan voor de uitrol van een mature en ambitieuse onderzoeksstrategie.

De bonusfinanciering van de LRG bedraagt jaarlijks 3.690.000 Euro.

In totaal werden 39 Large Research Groups erkend, waarvan er 30 een bonusfinanciering ontvangen. Hieronder een overzicht van de 39 erkende grote onderzoeksgroepen :

CRIS Crime & Society

DAP Development Ageing & Pathology

DATALAB

Data Analytics Lab

DFUTURE VUB Centre for Democratic Futures

ECHO Media, Culture & Politics Research Group

EOLC End-of-Life Care Research Group

ESIPA European security in the Indo-Pacific age

ETRO.RDI Electronics and Informatics: Research – Development - Innovation

FIRE Finance, Insurance, Risk & Economics

FLAIR Federated labs AI and Robotics

FLOW Thermodynamics and Fluid Mechanics

GRAD Genetics Reproduction and Development

HEP@VUB High Energy Physics

LSTS Law, Science, Technology & Society

MADS Mathematics & Data Science

MITH Molecular Imaging and Therapy

MOBI MOBI - Electromobility Research Centre

MOVE Movement and Nutrition for Health and Performance

NEUR Neuroprotection & Neuromodulation

REDM Research Centre for Digital Medicine

SBB Structural Biology Brussels

SHOC Social History of Capitalism

SMIT Studies in Media, Innovation and Technology

SOFT Software Languages Lab

SUME Sustainable Materials Engineering

SUST Advancing sustainability transitions

TORC Translational Oncology Research Center

WATER&CLIMATE Water & Climate

Het stimuleren van interdisciplinair onderzoek gebeurt via de Interdisciplinaire Research Programmes en Expertisecentra (IRP). Dit zijn discipline overstijgende thematische programma’s gericht op de uitbouw van duurzame, vernieuwende en multidisciplinaire netwerken gericht op maatschappelijke uitdagingen. Een IRP financiering wordt toegekend voor een periode van 5 jaar en is vernieuwbaar mits positieve evaluatie. Het gemiddelde jaarbudget van een IRP bedraagt tussen de 120.000 Euro en de 150.000 Euro.

In 2023 wordt volgend budget voorzien voor IRP financiering (lopende IRP’s en verlengingen) :

- 1.028.850 Euro via BOF

- 763.200 Euro via defiscaliseringsmiddelen

De verlenging van 2 lopende IRP programma’s werd in 2023 beslist, m.n. IRP 12 en IRP8b (zie hieronder) werden verlengd voor een periode van resp. 5 jaar en 3 jaar. De verlenging van IRP 6b werd niet toegekend owv het niet voldoende interdisciplinaire karakter van het project.

Hieronder volgt een overzicht van alle lopende IRP programma’s en Expertisecentra:

de Mûelenaere Nel

Heinrich Friedrich Bernard Johan Co-Promotor

Willems Kim

Bautmans Ivan

Verté Dominique Co-promotor

Rossi Gina Co-promotor

Dierckx Eva Co-promotor

Clarys Peter Co-promotor

Scafoglieri Aldo Co-promotor

Quinn Paul Co-promotor

Jansen Bart Co-promotor

Beckwée David Co-promotor

Buyl Ronald Co-promotor

Engelborghs Sebastiaan Co-Promotor

Winter Anne

Van Heur Bas Co-Promotor

De Melo Melgaço Lucas Co-Promotor

Verhaeghe Pieter-Paul Co-Promotor

Corijn Eric Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2012, cf. bijlage AR 06.09.2021)

Deboosere Patrick Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v.

Verté Dominique Co-promotor

Rossi Gina Co-promotor

Dierckx Eva Co-promotor

Clarys Peter Co-promotor

Scafoglieri Aldo Co-promotor

Quinn Paul Co-promotor

Jansen Bart Co-promotor

Beckwée David Co-promotor

Buyl Ronald Co-promotor

Engelborghs Sebastiaan Co-Promotor

Winter Anne Administrative Promotor

Van Heur Bas Co-Promotor

De Melo Melgaço Lucas Co-Promotor

Verhaeghe Pieter-Paul Co-Promotor

Corijn Eric Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2012, cf. bijlage AR 06.09.2021)

Deboosere Patrick Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2016, cf. bijlage AR 20.09.2021 en AR 20.06.2022)

Enhus Elisabeth Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2018, cf. bijlage AR 06.09.2021 en AR 20.06.2022)

IRP6_b Dumortier Els Administrative Promotor (cf. email 19.04.2021) 01.07.2021

Christiaens Jenneke Co-Promotor

Engels Nadine Co-Promotor

Theeboom Marc Co-Promotor

Vandebroeck Dieter Co-Promotor

IRP7_b Wouters Ine Administrative Promotor

Van De Voorde Stephanie Co-Promotor

De Temmerman Niels Co-Promotor

Deneweth Heidi Co-Promotor

Ryckbosch Wouter Co-Promotor

Ryckewaert Michael Co-Promotor

Bassens David Co-Promotor

IRP8_b Nowé Ann Administrative Promotor

Bogaerts Bart Co-Promotor

Van Dooren Sonia Co-Promotor

Hes Frederik Co-Promotor

De Asmundis Carlo Co-Promotor

Bilsen Johan Co-Promotor

Jansen Anna Co-Promotor IRP9_b Ballet Steven Administrative Promotor

Decoster Lore Co-Promotor

Rooman Ilse Co-Promotor

Hes Frederik Co-Promotor

IRP10_b de Mey Johan Administrative Promotor

Buls Nico Co-Promotor

De Maeseneer Michel Co-Promotor

Cattrysse Erik Co-Promotor

Baeyens Jean-Pierre Co-Promotor (opruststelling op 01.10.2022, cf. bijlage AR 20.12.2021)

Vandemeulebroucke Jef Co-Promotor

Jansen Bart Co-Promotor

Scheerlinck Thierry Co-Promotor

Lefeber Dirk Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2021, cf. bijlage AR 21.06.2021; t.e.m. 30.09.2022, cf. bijlage AR 25.04.2022; t.e.m. 30.09.2023, cf. bijlage AR 05.09.2022)

Verstraten Tom Co-Promotor

Swinnen Eva Co-Promotor

Beckwée David Co-Promotor

IRP15 Danckaert Jan Administrative Promotor

Ginis Vincent Co-Promotor

Pierson Jo Co-Promotor

Dooms Ann Co-Promotor

Nowé Ann Co-Promotor

IRP17 Huysmans Marijke

Bauwens Joke Co-Promotor

Verhoest Pascal Co-Promotor

Elskens Marc Co-Promotor

Gao Yue Co-Promotor

IRP18 Lambert Bart

Tys Dries Co-Promotor

Claeys Philippe Co-Promotor

Provyn Steven Co-Promotor

Cities and Newcomers: Arrival infrastructure, multiscalar statehood and professional intermediaries

Voicing Youth at social risk: developing collaborative research practices

30.06.2026 Re-building Brussels (1695-2025): the construction sector as an engine for social inclusion and circularity

30.06.2026 Bridging the gap between explainable AI and evidence-based medicine, a patient's and expert’s perspective in inherited cardiac arrhythmias

Interdisciplinary Network in Fundamental and Medical Research on Lung and Pancreatic Cancer [NITROGEN]

Kinematic Assessment of Real‐time Motion Acquisition of the Human Musculoskeletal System by Dynamic 4D Transversal Imaging (KARMA‐4Dplus)

COMPASs. COMbining interdisciplinary Perspectives on Artificial intelligent Systems: navigating towards human-centred Artificial Intelligence

Re-use of treated wastewater for irrigation and groundwater recharge: environmental impacts and public perception

The Make-Up of the City: A Transdisciplinary Study of Urban Society in the Pre-Modern Low Countries

IRP19 Vanhaecke Tamara Administrative Promotor

Vinken Mathieu

De Kock Joery

Co-Promotor

De Troyer Olga Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2021, cf. bijlage AR 06.09.2021)

Quinn Paul Co-Promotor

IRP20 Vranken Wim Administrative Promotor

Vandemeulebroucke Jef

Cornu Pieter

Non-Animal Methodologies for Toxicity Testing of Chemical Compounds (TOXIN)

TumorScope: Leveraging VUB and UZ Brussels expertise towards a digital health research platform

Co-Promotor

Forsyth Ramses Co-Promotor

Quinn Paul Co-Promotor

Van Dooren Sonia Co-Promotor

Interdisciplinary Research Programmes (IRP) - expertisecentra

IRPCOE1-B Coene Gily

Celis Karen Co-Promotor

IRPCOE2-B Van Heur Bas Administrative Promotor

IRP14 Adam Ilke

Trauner Florian Co-Promotor

IRP16 Deliens Luc Administrative Promotor

De Donder Liesbeth Co-Promotor

Cohen Joachim Co-Promotor

Chambaere Kenneth Co-Promotor

Dury Sarah Co-Promotor

Dierckx Eva Co-Promotor

Verté Dominique Co-Promotor

Schotte Christiaan Co-Promotor (ook na emeritaat m.i.v. 01.10.2015; tot 30.09.2023, cf. bijlage AR 05.09.2022)

Theuns Peter Co-Promotor

Baetens Imke Co-Promotor

De Gieter Sara Co-Promotor

Lombaerts Koen Co-Promotor

De Backer Free Co-Promotor

Spruyt Bram Co-Promotor

van Droogenbroeck Filip Co-Promotor

Vanroelen Christophe Co-Promotor

Ryckewaert Michael Co-Promotor

In 2023 werd gestart met het herzien van het IRP programma en in bijzonder het luik ‘expertisecentra’. Omdat het onderscheid tussen een regulier IRProgramma en een IRP-expertisecentrum onvoldoende duidelijk was, werd het programma hertekend.

De expertisecentra zullen in de toekomst omgedoopt worden tot ‘Networks for Societal Impact through Science (NSIS)’. Via de Networks for Societal Impact through Science wordt financiering geboden aan thematische netwerken gericht op maatschappelijke impact gedreven door onderzoek.

De call voor verlenging van de IRP projecten (inclusief NSIS) in 2023 werd conform deze nieuwe voorwaarden uitgeschreven. In 2024 zullen de selecties plaatsvinden.

In 2023 werd een call voor nieuwe voorstellen uitgeschreven in het kader van het Methusalemprogramma. De selectie zal bij de start van 2024 plaatsvinden.

Vanaf 2018 wordt door de Onderzoeksraad een nieuwe financieringslijn ingevoerd voor de (co-)financiering van Core Facilities, aansluitend bij het nieuwe beleid dat hierrond werd opgestart.

Core Facilities zijn gedeelde onderzoeksmiddelen zoals instrumenten, technologieën, en expertise. Via de OZR wordt een (impuls)financiering en werkingskader aangeboden om visibiliteit, kwaliteit, economisch rendement, onderhoud en toegankelijkheid te faciliteren. Een core facility is een autonome eenheid binnen de VUB die vakgroepen en onderzoeksgroepen overstijgt en over toegewijd en hooggekwalificeerd personeel en uitrusting beschikt. Aan het hoofd staat een wetenschappelijk directeur, bijgestaan door een wetenschappelijk adviescomité (stuurgroep) en een gebruikerscomité. Een Core Facility biedt hoge kwaliteitsservice aan aan de economisch meest voordelige oplossing om aan de noden van de VUB onderzoeksgemeenschap tegemoet te komen. Hiervoor is een businessplan beschikbaar, wordt een transparant kostenmodel gehanteerd, worden de gebruikers opgeleid, is er een reservatievoorziening en wordt via een jaarverslag gerapporteerd aan de OZR.

Volgende financiering werd hiervoor voorzien in 2023 :

- 900.000 Euro via BOF (recurrent vanaf 2018)

- 1.100.000 Euro via eigen middelen universiteit (recurrent) – ingezet als co-financiering bij FWO-Middelzware Infrastructuur en VUB infrastructuurinvesteringen

- Middelen voor tijdelijke financiering van technici (5 jaar)

- Middelen voor de financiering van Academisch of Operationeel Directeur (30 %)

Over de besteding van de middelen werd in de loop van 2023 en ervoor reeds beslist tot investering in volgende Core Facilities en Infrastructuurplatformen :

- Animalarium (nieuwbouw in opbouw – opstart Core Facility bij de oplevering van de nieuwbouw in 2022)

- Statistiek & Methodologie Core Facility (opgestart in 2019)

- µfabrication Clean Room Core Facility (opgestart in 2020)

- FACS Core Facility (opgestart in 2022)

- Material Characterisation Core Facility (opgestart in 2022)

- VSTA Facility (Visual and Spatial Tissue Analysis) – histo(patho)logie en microscopie (opgestart in 2022)

- Brubotics Rehabilitation Research Center (opgestart in 2022)

- ICMI (beeldvormingssystemen voor kleine proefdieren) Core Facility (opgestart in 2022)

Ook de interuniversitaire data infrastructuurplatform ‘Belgian Online Probability Panel’ wordt als een Core Facility erkend.

Nieuwe Core Facilities en Infrastructuurplatformen die werden opgestart in 2023 :

- Core Facility B-Txt (kwantitatieve en AI gedreven methodes voor de verzameling, ontsluiting, analyse en bewaring van digitale tekstcorpora)

- HUMANISE (experimentele ruimte ‘Human and artificial minds and bodies’)

Dossiers die nog in onderzoeksfase zijn en die in de loop van 2024 verder zullen uitgewerkt worden :

- Atelier(s) : infrastructuurplatform

- AI as a service

In 2022 werd voor het eerst een call gelanceerd voor Citizen Science projecten, gefinancierd met middelen van de Onderzoeksraad.

De selectie van de projecten gebeurde in februari 2023.

Er werden 14 voorstellen ontvangen die voor evaluatie werden voorgelegd aan een panel van externe experten. Twee projecten werden geselecteerd :

- SMARTS : stimuleren van mentale gezondheid en veerkracht via scholen – jaarlijks budget 61.393 Euro gedurende 4 jaar.

- MOMENT GPS : genderperceptieve veiligheid in de openbare ruimte van Brussel in kaart gebracht – jaarlijks budget 145.158 Euro gedurende 4 jaar.

- Een resterend budget wordt ingezet ter ondersteuning van het Citizen Science Contactpunt en in functie van de verdere begeleiding van de twee geselecteerde projecten (bv. samenwerkingen met lokale partners en mediapartners uitwerken)

In 2023 werd 1 mio van de BOF middelen éénmalig ingezet voor de partiële financiering van FWO opvangmandaten De onderzoeksraad voorziet jaarlijks via de eigen middelen van de universiteit in de opvang van maximaal 29 éénjarige opvangmandaten (pre- en postdoc), voor de opvang van goed gerangschikte maar niet geselecteerde FWO mandaataanvragen. Door de sterk gestegen meerkost in 2023 na de indexatiestijgingen werd zo voorzien in het behoud van de opvangcapaciteit.

Het onderzoek aan de VUB werd ook nog in 2023 beïnvloed door Covid. In 2020 werd reeds een éénmalige verdubbeling van de OZR middelen voor basisfinanciering uitgevoerd. In 2021 werd daarbovenop nog een apart krediet voorzien voor de tijdelijke verlenging van doctorandi die omwille van de pandemie aanzienlijke vertraging in hun onderzoek hebben opgelopen. Deze opvangmogelijkheid werd ook nog in 2022 en in 2023 (laatste jaar) aangeboden. In 2023 werden 26 aanvragen ingediend, waarvan 22 dossiers werden gehonoreerd voor een totaal aantal mensmaanden van 115.

Als onderdeel van haar Gelijkheidsactieplan (GAP) wil de VUB het doctoraatstraject maximaal inclusief maken. Door de invoering van het Caroline Pauwels Schrijfmandaat willen we gelijke kansen bieden aan VUB Masterstudenten die familiale en/of socio-economische uitdagingen ervaren waardoor een aanvraag voor een persoonlijk FWO aspirantenmandaat belemmerd wordt. Het schrijfmandaat voorziet financiële ondersteuning voor gemotiveerde en sterke laatstejaarsstudenten die een onderzoeksloopbaan willen uitbouwen, maar die familiale of financiële hindernissen ondervinden om een FWO mandaataanvraag te schrijven tijdens hun studies. In 2023 werden vier op de acht ingediende schrijfmandaten toegekend

2.3. Middelen voor interuniversitaire en internationale samenwerking

De Onderzoeksraad investeert BOF middelen in volgende vormen van interuniversitaire en internationale samenwerking. In totaal worden ingezet :

- 1.760.000 Euro via BOF

- 310.000 Euro via Eigen Bijdrage BOF

- 600.000 via defisc

Concreet :

- Internationale samenwerking in het kader van EUTOPIA, het European University Network waar de VUB deel van uitmaakt : 1.360.000 Euro

- Joint Research Groups : 310.000 Euro

• De Joint Research Groups hebben tot doel om via een strategische samenwerking de positie van beide partners, elk binnen hun eigen competentiedomeinen, te versterken en disciplinaire of interdisciplinaire onderzoeksbijdragen te versterken. De VUB heeft drie soorten strategische samenwerkingsvormen in dit kader :

• Alliantieonderzoeksgroepen groeperen vorsers van de VUB en van de Universiteit Gent die actief zijn rond een gemeenschappelijke onderzoekslijn,

• Internationale Joint Research Groups groeperen vorsers vanuit ten minste één niet-Belgische universiteit en vanuit VUB, die actief zijn rondom een gemeenschappelijke onderzoekslijn

- EU bonus als co-financiering bij succesvol binnengehaalde Europese onderzoeksprojecten (partim gefinancierd via BOF en partim gefinancierd via defisc) : 400.000 Euro via BOF en 600.000 Euro via Defisc

2.4. Middelen voor beheer van het onderzoek

Voor het beheer van het onderzoek worden volgende uitgaven voorzien : 1.076.150 Euro. Dit budget is voorzien voor :

- Bijdrage in de personeelskost van het departement Onderzoek in het kader van het beheer van de BOF projecten

- Werking OZR (inclusief vergoeding evaluatoren en organisatiekost SRP evaluaties en secretaris OZR)

- Co-financiering overheidsdotatie Expertisecentra Wetenschapscommunicatie

- Databeheer & Open Data, inclusief licentiekost CRIS, kost SCOPUS, ORCID

- Events en Trainingen ikv OZR beleid (vb. Ethiek, GDPR, …)

De financiering gebeurt deels via BOF (1.076.150 Euro) en deels via eigen middelen van de universiteit.

2.5. Prijzen en Beurzen vanuit de Onderzoeksraad

In 2023 werden geen OZR prijzen toegekend.

3. KWALITEITSZORG EN DE EVALUATIE VAN ONDERZOEK(ERS)

De wetenschappelijke kwaliteit van een ploeg, van een vorser en van een project is bij de meeste externe financieringskanalen (FWO, EU, Impulsprogramma’s, ...) hét doorslaggevende selectiecriterium. Het verzekeren van de kwaliteit van onze onderzoeksploegen is een belangrijke sleutel tot het vrijwaren van de financiering van onze onderzoeksactiviteit. Het evalueren en opvolgen van de wetenschappelijke kwaliteit van de onderzoeksploegen is een van de meest fundamentele taken van de Onderzoeksraad en blijft een van de belangrijkste peilers van het onderzoeksbeleid.

Aan de VUB situeert men het onderzoeksgebeuren en de daaraan geassocieerde financieringskanalen op 3 niveaus:

- OZR basisfinanciering ter ondersteuning van onderzoek op zaainiveau (nieuwe ideeën) en op incubatieniveau (reeds goed uitgebouwd onderzoek);

- Programmafinanciering op excellentieniveau voor onderzoek waarvan de internationale uitmuntendheid is aangetoond;

- Persoonsgebonden toekenningen als startfinanciering voor nieuwe professoren en ter ondersteuning bij verwerving van EU-financiering.

Met deze indeling beschikt de Onderzoeksraad over een instrumentarium waarmee alle onderzoeksploegen en specifieke onderzoeksprogramma’s kunnen worden gesitueerd en ondersteund, met een diepte en methode van evaluatie in overeenstemming met het financieringsniveau. Binnen de domeinen Humane Wetenschappen (HW), Basis-, Natuur- en Toegepaste Wetenschappen (BNTW), en Biomedische Wetenschappen (BMW) zorgen specifieke OZRoverlegplatformen voor een gecoördineerde adviesvoorbereiding.

De Onderzoeksraad hanteert sinds jaren het systeem van peer review bij evaluaties voor omvangrijke onderzoeksfinanciering (in het bijzonder langetermijnfinancieringen en Senior Research Fellowships), en bij disciplinegewijze onderzoeksevaluaties. Ook op het bredere associatieniveau wordt peer review gehanteerd voor de (tweejaarlijkse) evaluatie van aanvragen voor middelzware onderzoekinfrastructuur door de UAB-FWO commissie (voorheen de Hercules commissie). De ingewonnen reviews worden niet alleen gebruikt voor de selectie van aanvragen, maar zijn eveneens een bron van feedback voor aanvragers via mondelinge of schriftelijke debriefings. Een algemeen systematisch aandachtspunt in alle door de Onderzoeksraad georganiseerde peer review evaluaties is genderevenwicht (bij de opvraging van suggesties voor reviewers door aanvragers, bij de selectie van reviewers door de evaluatiecoördinatoren, bij de samenstelling van evaluatiepanels), breder dan verplichtingen dienaangaande via het BOF-besluit (i.h.b. Methusalemfinanciering).

Zowel de evaluaties ex ante (in aanvraagfase, via peer review of andere - bijkomende/ondersteunendeevaluatietechnieken), maar ook ex post (via outputmonitoring of evaluatie van verslagen of financieringskanalen) worden verder uitgebouwd én systematisch toegepast. De resultaten van deze evaluaties worden niet alleen in rekening gebracht bij de verdeling van de OZR- en BOF-onderzoekskredieten, maar verstrekken eveneens informatie die kan worden gebruikt bij promoties e.d.

Het huidige financieringsmodel voor onderzoek (RvB 24.05.2011) plaatst een jaarlijks automatisch toegekende basisfinanciering voor onderzoek naast een zichtbaarder zwaartepuntenbeleid op aanvraagbasis. Beide instrumenten samen moeten ervoor zorgen dat de universiteit zich duidelijk kan profileren rond een reeks excellente onderzoekspolen, ontstaan en gevoed vanuit een diverse en zich continu vernieuwende onderzoeksbodem.

Naast kwaliteitszorg via o.a. evaluatie zoals beschreven in dit hoofdstuk, ondersteunt het departement RESEARCH de onderzoekers op verschillende vlakken met het oog op kwaliteitstoename: de Research & Grant Officers (RGO’s) ondersteunen diverse projectaanvragen, het Researcher Training & Development Office (RTDO) voorziet in training van vorsers in alle fases van hun carrière, het Research Information & Data Office (RIDM)-team biedt ondersteuning in de vorm van datamanagement en de European Liaison Office (RFE) biedt ondersteuning voor EU projectaanvragen en uitvoering (zie de desbetreffende hoofdstukken voor meer details).

3.1. Kwaliteitszorg via de OZR financieringsprogramma’s

De basisfinanciering voor onderzoek vertrekt vanuit een visie waarbij stimulansen vanuit het centrale onderzoeksbeleid worden doorgegeven aan de onderzoeksgemeenschap. Middelen en stimulansen worden rechtstreeks doorgegeven aan vakgroepen en vorsers. In een toelichtende nota (RvB 24.05.2011) werden de geselecteerde parameters uitvoerig gekaderd in een ruimer onderzoeksbeleid. De gehele vorsersgemeenschap wordt voorzien van een basisfinanciering gericht op het in stand houden van een breed scala aan onderzoeksdisciplines, als duurzame en multidisciplinaire voedingsbodem voor nieuwe ontwikkelingen. De basisfinanciering voor onderzoek moet enerzijds, via de gebruikte criteria, een systematische financiële stimulans vormen voor het stelselmatig verder uitbouwen van kwaliteitsvol onderzoek, en moet anderzijds voldoende continuïteit en stabiliteit bieden. Publicaties en PhD’s zijn de basis voor een formulegebaseerde OZR basisfinanciering (BAS) voor alle vakgroepen (incl. IES en MILO) en vanaf 2023 voor alle door de Onderzoeksraad erkende ‘Grote Onderzoeksgroepen’ (OZR 01.02.2023). Om deze zo efficiënt mogelijk te kunnen aanwenden in de verscheiden domeinen, wordt zij toegekend als een vrij aanwendbare ‘lump sum’. De prestatiestimulans die hiervan uitgaat moet bijdragen tot continu groeiende prestaties, reputatie en uitstraling van de onderzoeksteams en van de universiteit als geheel. Naast ‘Grote Onderzoeksgroepen’ behouden hiermee ook nog steeds alle vakgroepen een expliciete verantwoordelijkheid op het vlak van onderzoeksbeleid, en ook de middelen om hun lokale onderzoeksstrategieën uit te bouwen en te ondersteunen. De middelenverdeling gebeurt vanaf de toekenningen in 2023 volgens 2 modellen: voor 15% volgens ‘Model A’ met als begunstigden enkel vakgroepen, en voor 85% volgens ‘Model B’ met als begunstigden ‘Grote Onderzoeksgroepen’ en vakgroepen, waarbij het vakgroepaandeel enkel is gebaseerd op de onderzoekers die geen lid zijn van een ‘Grote Onderzoeksgroep’. Wat de BAS-parameters betreft werd eind 2023 een aanpassing voorbereid die deze vanaf de volgende toekenningen sterker afstemt op het Open Science beleid (agendering ter goedkeuring voorzien OZR 31.01.2024).

Als nieuw instrument op aanvraagbasis, aansluitend bij de OZR basisfinanciering, werd in 2023 een 3-jaarlijkse Additionele ondersteuning voor schaalvergroting en excellentie voor ‘Grote Onderzoeksgroepen’ ingevoerd (OZR 01.02.2023) en voor het eerst toegekend (OZR 06.09.2023 en OZR 04.10.2023).

Via programmatorische langetermijn-financiering wordt excellent onderzoek ondersteund van een beperkt aantal zwaartepunten en interdisciplinaire netwerken. De betreffende kanalen kregen ook een passende Engelstalige benaming (‘Strategic Research Programmes’ of SRP’s en ‘Interdisciplinary Research Programmes’ of IRP’s), ter bevordering van hun internationale herkenbaarheid, zichtbaarheid en uitstraling. Een betere zichtbaarheid van de

geselecteerde zwaartepunten en interdisciplinaire netwerken, onder meer via de website van de universiteit, moet bijdragen tot de reputatie en uitstraling van de universiteit en van de betrokken onderzoeksteams. De nadruk in de profilering van een SRP ligt op wetenschappelijke excellentie, terwijl deze voor een IRP ligt op maatschappelijke uitdagingen en thematische totaalexpertise1. SRP-Groeifinancieringen van 5 jaar zijn gericht op onafhankelijke, welafgebakende, unieke VUB onderzoeksniches, die nog niet aan de vereisten voor een langetermijn SRP Onderzoekszwaartepunt tegemoetkomen, maar die in de aanvraag aantonen dat zij over een strategie beschikken waarmee zij dit niveau binnen enkele jaren kunnen bereiken. In 2023 (OZR 13.12.2023) werd dit instrumentarium uitgebreid met de Networks for Societal Impact through Science (NSIS), met focus op maatschappelijke impact gedreven door onderzoek en het daartoe opgezette thematische netwerk.

Bij evaluaties in het kader van OZR basisfinanciering en van OZR programmafinanciering wordt in opvolging van het nieuwe Deelbeleidsplan Onderzoek 2022-2026 (OZR 14.12.2022, AR 27.03.2023) diepgaander gekeken naar Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s) en naar wervingsstrategieën met betrekking tot het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek –Vlaanderen (FWO), de European Research Council (ERC) en Marie Skłodowska-Curie Actions (MSCA).

3.2. Systematische algemene monitoring in het kader van interne kwaliteitszorg

Binnen het kader van het huidige financieringsmodel voor onderzoek wordt verder voldaan aan de decretale verplichtingen inzake kwaliteitszorg van de onderzoeksactiviteiten via een tweeledig systeem van:

- Systematische monitoring: De Onderzoeksraad bespreekt de sinds 2020 3-jaarlijkse “Strategische Beleidsfiches Onderzoek” en de jaarlijkse “Prestatieprofielen” opgesteld in het kader van de OZR basisfinanciering (BAS), die concrete informatie bevatten aangaande het onderzoeksbeleid en de onderzoeksprestaties binnen alle vakgroepen en sinds 2023 ook binnen de nieuwe ‘Grote Onderzoeksgroepen’. Naast deze kwalitatieve analyses bieden de BAS-parameters de mogelijkheid tot kwantitatieve monitoring op het niveau van groepen en faculteiten (als samenstelling van vakgroepen), met bijzondere aandacht voor de specifieke actuele incentive voor Open Access (sinds 2021, vanaf 2022 geïntegreerd in BAS).

- Punctuele disciplinegewijze onderzoeksevaluaties: De Onderzoeksraad kan gerichte disciplinegewijze onderzoeksevaluaties organiseren. Een volledige cyclus a rato van twee evaluatieprojecten per jaar werd beëindigd in 2010/2011. Hierna werd het instrument behouden om waar nodig gerichter in te zetten (niet toegepast sindsdien).

De Onderzoeksraad heeft steeds gesteld dat bibliometrische analyses op zich geen volledig beeld geven van de kwaliteit van het onderzoek en evalueert deze kwaliteit dan ook systematisch via peer review. Zonder hieraan afbreuk te doen kan echter niet worden voorbijgegaan aan de nadruk die internationaal op bibliometrische gegevens wordt gelegd. Het is belangrijk dat de universiteit over een goed beeld beschikt van haar bibliometrisch profiel — ter ondersteuning van het eigen beleid en de toelevering van informatie aan externe instanties. De Onderzoeksraad komt aan deze nood tegemoet via regelmatige ‘in house’ monitoring van bibliometrische data, wanneer wenselijk geacht aangevuld met punctuele externe uitbesteding van grondige bibliometrische studies aan internationaal erkende gespecialiseerde expertisecentra. Deze studies geven daarenboven een beter inzicht in de relatie bibliometrie versus kwaliteit, de bruikbaarheid van bibliometrie en de nood aan alternatieve indicatoren.

Jaarlijks worden naar aanleiding van de berekeningen voor de verdeling van de middelen van het Bijzonder Onderzoeksfonds (BOF) over de Vlaamse universiteiten, de onderzoeksprestaties gemonitord die in de verdeelsleutel opgenomen zijn. Vanaf het begrotingsjaar 2003 wordt deze verdeelsleutel mee bepaald door de publicatie- en citatieaantallen van de universiteiten in de Web of Science (WoS), zoals bepaald in het BOF-besluit. Voor deze berekeningen worden het voorafgaande jaar telkens door het Expertisecentrum O&O Monitoring (ECOOM) per universiteit het aantal publicaties en citaties geteld en de respectievelijke aandelen berekend. Het departement RESEARCH van de VUB treedt hierbij op als contactpersoon voor de VUB, en staat in voor het nazicht van de door ECOOM verzamelde gegevens. Vanaf begrotingsjaar 2011 worden bijkomend publicaties uit de “Social Sciences” en de “Arts & Humanities” geteld die door de universiteit (via het departement RESEARCH) worden toegeleverd aan het daartoe opgerichte Vlaams Academisch Bibliografisch Bestand voor de Sociale en Humane Wetenschappen (VABBSHW). Hiertoe wordt een gecoördineerde planning opgezet, met input vanuit het departement RESEARCH, de dienst ICT (DICT) en de vorsersgemeenschap. De data aanwezig in PURE worden geanalyseerd wat betreft de kwaliteit van de informatie en waar mogelijk vervolledigd volgens de vereisten voor het VABB-SHW. Het departement RESEARCH organiseert ook de VABB-SHW bezwaarprocedure.

1 Een derde type zwaartepunten met nadruk op synergie met economische ontwikkelingen vindt financiering via het IOF.

3.3. Bibliometrie als ‘research intelligence tool’

Kwantitatieve bibliometrische indicatoren en technieken voor toepassing op het niveau van sterk gespecialiseerde onderzoeksdossiers, zoals die van individuele onderzoekers en onderzoeksteams, vereisen bijzondere voorzichtigheid, en interpretatie in de specifieke context van de discipline. Sinds eind 2019 wordt door het departement RESEARCH het op de Web of Science en op Publons-gegevens steunende instrument ‘Web of Science Reviewer Locator’ (van Clarivate Analytics; voorheen ‘Publons Reviewer Connect’) gebruikt als bron van suggesties van peers op specialiteitsniveau.

4. ETHIEK EN INTEGRITEIT

Onderzoekers streven naar kwaliteitsvol onderzoek dat beantwoordt aan breed gedragen ethische beginselen en normen. De VUB vindt het essentieel dat onderzoekers op de hoogte zijn van deze beginselen en normen, opgenomen in het Charter van de onderzoeker, hun belang erkennen en ze ook toepassen in hun onderzoek. In het Beleidsplan Onderzoek werd voorzien dat er, door nieuwe Europese en Belgische wetgeving en een uitbreiding van de formele ethische controles, geïnvesteerd zou worden in de centrale ondersteuning en in de vorming en de begeleiding van de onderzoekers inzake het bijbrengen van het belang van de ethische reflectie op het onderzoek. Om een optimale onderzoeksomgeving te garanderen is er ook in ondersteuning en opleidingen voor wetenschappelijke integriteit geïnvesteerd.

Sindsdien werden de bestaande ethische commissies verder uitgebouwd en is er structurele ondersteuning voor de werking voorzien. Door het organiseren van verschillende informatiesessies en de jaarlijks Ethics Week met thema’s rond ethiek en wetenschappelijke integriteit, zijn de ethische commissies ingeburgerd in de organisatie.

De Commissie Medische Ethiek (CME) zetelt in het UZ Brussel en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Onderzoeksraad.

Ethisch advies wordt voornamelijk gevraagd wanneer dit wettelijk verplicht is (zoals bij Proefdieren), wanneer er met een kwetsbare groep, mensen die geen geïnformeerde toestemming kunnen geven of minderjarigen wordt gewerkt of indien het door bepaalde financieringsloketten (FWO en EU) of uitgevers wordt opgelegd.

De Interactive Guide for Researchers geeft de onderzoeker een overzicht van alle aspecten om in overweging te nemen vóór de start van een onderzoeksproject of experiment, o.a. wanneer een aanvraag voor ethisch advies nodig is. De SharePoint van de verschillende commissies geven de nodige informatie om een dossier voor ethisch advies in te dienen.

Bij de voorbereiding van het onderzoek beoordeelt de onderzoeker de aanvaardbaarheid van het onderzoek in het licht van de Ethische Code voor Wetenschappelijk Onderzoeker in België en het Charter van de onderzoeker van de VUB. Rijst er twijfel over de ethische aanvaardbaarheid van het geplande onderzoek, is een advies wettelijk verplicht of wenselijk (bijv. voor publicatie, projectaanvraag of financiering), dan kan of moet de onderzoeker advies vragen bij de bevoegde ethische commissie van de VUB. De onderzoeksadministratie van de VUB (het departement Onderzoek) voorziet aanspreekpunten voor onderzoekers bij de ethische aanvragen. Deze zijn tevens liaison met het FWO voor deze materie en lid van de huidige ethische commissies aan de VUB. Op VLIR-niveau werd de werkgroep Wetenschappelijke Integriteit en Ethiek geformaliseerd, waar de VUB-l iaisons deel van uitmaken. Alle informatie over de ethische commissies is tevens gebundeld op de nieuwe Onderzoekswebsite. Bijkomende ethische checks bij mogelijk ‘Dual Use of Misuse’ van onderzoek, toepassing van het Nagoya Protocol en het feit dat onderzoekers ook binnen de humane wetenschappen steeds vaker een ethisch advies wordt gevraagd door tijdschriften, zorgt voor een toenemende belasting van de onderzoekers in hun administratieve opvolging van behaalde onderzoeksfinanciering. Deze toenemende administratie in ethische verplichtingen zorgt niet noodzakelijk voor meer ethische reflectie, gelet op de beperkte en reeds overbevraagde tijd van de onderzoeker.

Elk jaar tijdens de internationale week van de ethiek (eerste week van december) organiseert de VUB een ‘Ethics Week’. Tijdens deze week worden diverse lezingen en trainingen georganiseerd, zowel voor studenten als voor onderzoekers, met betrekking tot wetenschap en ethiek. In 2023 stond de bespreking van de actualisering van het Charter van de onderzoeker als centraal punt op de agenda.

Het lijkt vanzelfsprekend dat onderzoekers zekere deontologische regels in acht nemen bij hun onderzoeksactiviteiten en in hun relatie tot collega’s. Binnen de VUB is de Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit (CWI) verantwoordelijk voor de behandeling van vermoedens van wetenschappelijk wangedrag.

5. OPEN SCIENCE & OPEN DATA

5.1. Research data management en Open Science

Vanuit verschillende hoeken neemt de vraag naar Open Science en goed Research Data Management (RDM) toe. Vanuit het Research Information & Data Office (RIDO) willen we onderzoekers hierbij ondersteunen op drie vlakken: beleid; opleiding, ondersteuning en informatie-voorziening; infrastructuur en tools.

5.1.1.

Open Science beleid

Het huidige RDM-beleid dateert van 2019 en was hierdoor aan een update toe. Eind 2023 werd een benchmark analyse uitgevoerd en werd het beleid herschreven. In 2024 zal dit beleid gepresenteerd worden aan de Onderzoeksraad en de Academische Raad. Hieraan zullen ook verschillende implementatie-acties gekoppeld worden. Een belangrijk focuspunt was (en is) de hervorming van research assessment binnen de VUB om zo een grotere focus op Open Science en FAIR data te verwezenlijken. Een belangrijke actie hierbij was het opstellen van de roadmap ‘Open Science metrics en rewards’. De roadmap is (deels) gebaseerd op de CoARA agreement (die VUB in 2022 ondertekende) en andere beleidsdocumenten rond hervorming van evaluatiesystemen. De roadmap werd goedgekeurd door het Open Science Office van de VUB. In 2024 plannen we eerste stappen voor de implementatie van de roadmap.

De VUB draagt ook breder bij aan de hervorming van research assessment via (1) de FOSB (Flemish Open Science Board), (2) de VLIR, (3) het EUTOPIA-netwerk en (4) CoARA. Binnen de FOSB nam VUB deel aan de projectgroep rond research assessment die aanbevelingen formuleerde rond de evaluatie van software en datasets. Binnen de VLIR werd de werkgroep Evaluation of research units and teams opgericht. Deze werkgroep heeft binnen dit thema een National Chapter ingediend bij CoARA, onderschreven door alle Vlaamse universiteiten en de VLIR. Binnen het EUTOPIA-netwerk stelde de VUB een framework policy op rond research assessment met een sterke focus op Open Science praktijken. Deze framework policy vertoont grote overeenkomsten met de CoARA agreement die ook door EUTOPIA werd getekend. Binnen het netwerk werd vervolgens een analyse gedaan van de as-is situatie rond research assessment bij de verschillende partners. Hieruit zullen nog aanbevelingen geformuleerd worden. Tot slot, draagt VUB ook bij aan verschillende werkgroepen binnen CoARA.

Wat betreft het Open Access beleid werd op VLIR-niveau samengewerkt rond een praktische uitvoeringsrichtlijn voor de Belgische Open Accesswetgeving. De VUB nam het initiatief rond deze richtlijnen die ertoe bijdragen dat de Vlaamse universiteiten de Belgische wetgeving op een eenduidige manier toepassen. Daarnaast implementeerde de VUB een default Open Access strategie voor peer-reviewed tijdschriftartikelen. Onderzoekers worden verwacht hun tijdschriftartikelen ‘by default’ open te stellen via PURE. Onderzoekers worden hierin ondersteunt door de universiteitsbilbiotheek; ze kunnen hun manuscripten deponeren bij de universiteitsbibliotheek die vervolgens de publicatie openstelt volgens de meest gunstige voorwaarden. Onderzoekers worden bovendien ook via de Open Access bonus (onderdeel van de basisfinanciering voor vakgroepen/grote onderzoeksgroepen) beloond voor hun inspanningen inzake Open Access.

De FAIR & Open Data roadmap werd begin 2023 goedgekeurd door de Onderzoeksraad en de Academische Raad. In 2023 konden we reeds verschillende belangrijke zaken aanpakken (o.a. cursusaanbod uitbreiden, semi-automatisch import van datasets,… zie verder).

Binnen de FOSB werkt VUB actief mee zowel naar concrete uitwerking en toepassing als naar beleid toe. Zo zetelt de VUB actief in de werkgroepen (WG architectuur en WG RDM&OS), projectgroepen (PG rond research assessment), neemt deel aan de Knowledge Hub (community voor data stewards) en de Coordination Hub (verantwoordelijk voor opvolging van het beleidsplan).

Tot slot werd in 2023, zoals steeds, geïnvesteerd in reeds bestaande (inter)nationale samenwerkingen, waaronder de VLIR WG RDM/OS, Elektron vzw, organisatie van de Open Access week etc.

5.1.2.

Opleiding, ondersteuning en informatie-voorziening

Zoals voorgaande jaren konden onderzoekers terecht met vragen rond Research Data Management via dmp@vub. be. Er wordt naar gestreefd om een vraag binnen de twee werkdagen te beantwoorden. De ondersteuning die door de data stewards geboden wordt, werd via een communicatie-campagne extra in de verf gezet. Onderzoekers kunnen sinds eind 2021 via legalRD@vub.be ook terecht voor vragen rond uitgeverscontracten, bescherming/gebruik van persoonsgegevens in onderzoek, bescherming van data, licenties etc.

Om informatie inzake RDM en Open Science toegankelijker en overzichtelijker te maken, werd de interne website grondig herwerkt. Daarnaast werd gebruik gemaakt van PowerApps om bepaalde informatie op een interactieve manier weer te geven. Zo kunnen onderzoekers nu op een interactieve manier het meeste geschikte opslagmedium opzoeken voor het type en de grootte van onderzoeksdata waar ze mee werken.

Wat opleiding betreft, blijft de verplichte PhD introductiecursus rond Research Data Management een belangrijke pijler. Verder werd gewerkt aan een cursus rond het hergebruik van data (hoe data vinden, waarmee rekening houden bij hergebruik etc.) en rond reproduceerbaarheid. Deze zullen in 2024 gelanceerd worden.

5.1.3. Infrastructuur en tools

Sinds eind 2022 wordt er een Electronic Lab Notebook (ELN), meer bepaald eLabFTW, gratis aangeboden aan de onderzoekers. In 2023 werd verder ingezet op de lancering hiervan. Intussen werken 40 onderzoeksgroepen met het ELN. Er werd ook geïnvesteerd in de verdere uitbouw van de mogelijkheden van het ELN (o.a. scannen van QR code, uitgebreidde reservatiemogelijkheden, inventory management). Er werd ook een hands-on cursus op maat van PhD studenten uitgewerkt, waarin goed RDM en ELN-gebruik aan eelkaar gekoppeld worden. Deze wordt op regelmatige basis herhaald, zowel op campus Etterbeek als campus Jette. Er werd sterk ingezet op de lancering van Pixiu, on-premise servers voor opslag van onderzoeksdata. Pixiu komt tegemoet aan de nood voor opslag van gevoelige en grote datasets. Er werd vooruitganggeboekt wat betreft technische aspecten (bv. automatisatie back-up) en in 2024 verwachten we hier een versnelling hoger te kunnen schakelen zodat Pixiu op eenvoudige wijze toegankelijk is voor alle onderzoekers. Samen met UHasselt, UGent en UAntwerpen werd verder gewerkt aan de ontwikkeling van de FAIRVault. De FAIRVault moet een oplossing bieden voor de lange-termijn bewaring van data die niet in Open Access data repositories geplaatst kunnen worden zodat beschikbaarheid en en vertrouwelijkheid in balans zijn. Verschillende doelstellingen in dit project werden behaald: het definiëren van een rollenstructuur, een beslissingsboom voor het bepalen van de toegangelijkheid en toegangsprocedures, minimale vereisten voor data-opslag etc. Door fundamentele obstakels in de source code kon helaas niet verder gewerkt worden aan de implementatie. Een actieplan voor 2024 en daarna is in maak.

5.2. PURE

De VUB zet enorm in op het dagelijkse beheer van Pure, meer bepaald de datakwaliteitszorg, training van VUBmedewerkers en rapportering aan diverse interne en externe instellingen. In 2023 werd ingezet op volgende zaken:

- Optimale aanlevering aan FRIS en FWO

- Datakwaliteit (aanvullen van gegevens en validatie van journals, externe organisaties, publicaties) ook in kader van aanlevering aan FRIS en VABB

- Dienstverlening

- PURE upgrade

- PUC-project

- Grotere projecten

In kader van een optimale aanlevering naar FRIS en FWO werden volgende acties genomen:

- De nieuwe Vlaamse Onderzoeksdisciplinelijst, opgesteld door ECOOM met input van de universiteiten, werd geïmplementeerd in PURE. Begin 2024 wordt een communicatie-actie opgezet gericht aan onderzoekers.

- De retrospectieve aanvulling van (metadata van) datasets en infrastructuur werd afgerond.

- De instructies voor de invoer van projecten, rekening houdend met het nieuwe BOF-besluit, werden gefinaliseerd. Er wordt ook een driemaandelijkse controle gevoerd op de volledigheid en correchtheid van de ingevoerde data

- Er werden afspraken gemaakt met FWO en FRIS omtrent de rapportering naar FWO vanuit FRIS wat betreft A1publicaties. De VUB neemt in 2024 stappen om dit zo optimaal mogelijk te laten verlopen, zowel op technisch (o.a. aanpassen mappings) als op praktisch (o.a. workflows en instructies voor onderzoekers) valk.

- Dagelijkse controle van de aanlevering naar FRIS

In kader van kwaliteitsbewaking werden volgende acties genomen:

- Predatory journal analyse. De analyse werd grotendeels afgerond in 2023. Als eerste reactie hierop werd beslist om bij validatie van journals deze ook te checken tegen Cabell’s blacklist. Verdere acties op basis van de analyse zullen in 2024 gedefinieerd worden.

- De validatie van journals, datasets, infrastructuur, externe organisaties, en publicaties. Waar mogelijk wordt informatie vanuit externe bronnen (bv ECOOM-labels, impact factoren) toegevoegd aan de interne informatie.

Ook de interne dienstverlening werd op het voormalige, hoge, niveau behouden. Mensen met vragen kunnen binnen 2 werkdagen een antwoord verwachten. Er kan op aanvraag een informatiesessie georganiseerd worden voor groepen en er kan een ad-hoc een meeting ingepland worden. Zoals voorgaande jaren werden ook medewerkers van het UZB met toegang tot PURE geassisteerd. De geplande hervorming van de kennisdatabank kon nog niet afgewerkt worden wegens het vertrek van twee medewerkers.

In 2023 werd een upgrade van PURE uitgevoerd. Dankzij deze upgrade kunnen onderzoekers nu zelf de metadata van datasets die reeds in externe repositories gepubliceerd werden, semi-automatisch importeren.

In het kader van het “Pure User Community” project (PUC), uitgeschreven door EWI, werkt de VUB nauw samen met EWI rond de aanlevering van gegevens aan FRIS voor alle Vlaamse Pure-gebruikers. Onderdeel van het project is de regelmatige organisatie van meetings om praktische problemen te bespreken en tips en tricks uit te wisselen. De VUB ondersteunde ook andere gebruikers om hun aanvoer zo kwalitatief mogelijk te laten verlopen. Daarnaast neemt de VUB ook een liaison functie op tussen de Vlaamse Pure gebruikers en de softwareleverancier van Pure, Elsevier. Binnen het PUC kader werkt de VUB ook samen met de Nederlandse User Group om mogelijke problemen naar Elsevier toe te presenteren vanuit de Nederlandstalige gebruikers als een groter geheel.

Naast de meer dagelijkse werking werden enkele belangrijke projecten opgestart die op langere termijn invloed moeten hebben op de optimale werking van PURE. Zo zal de hosting van de PURE in de toekomst door Elsevier gebeuren, wat wellicht betekent dat we sneller kunnen upgraden. Verder wordt gewerkt aan een datalakehouse waar informatie uit verschillende databanken, waaronder PURE, wordt samengevoegd. Op basis van dit datalake kunnen rapporten ter ondersteuning van evidence-based beleidsbeslissingen worden opgesteld. Tot slot wordt ook gewerkt aan het opstellen van enkele basisrapporten in PURE die met onderzoekers gedeeld kunnen worden zodat zij zelf bepaalde parameters (o.a. Open Access van publicaties) kunnen opvolgen.

Door het vertrek van twee medewerkers werd veel tijd geïnvesteerd in het aanwerven van nieuwe medewerkers en kennisoverdracht. In 2024 willen we weer op kruissnelheid zitten.

5.3 Artificiële Intelligentie

Gezien de snelle opkomst van toegankelijke generatieve AI-tools besloot de VUB om richtlijnen voor onderzoekers op te stellen. In deze richtlijnen moedigt VUB het gebruik van AI in verschillende onderzoeksprocessen aan. De in-house expertise inzake VUB rond AI werd geraadpleegd en leidde tot een goede samenwerking tussen de dienst RESEARCH en enkele onderzoekers. De lancering van de richtlijnen werd gekoppeld aan een webinar. Daarnaast werd er ook een sessie georganiseerd rond het ethische gebruik van AI in onderzoeksprocessen tijdens de ethics week. Op vraag van onderzoeksgroepen werd aan hen een specifieke toelichting gegeven. De vragen verschuiven intussen van theoretische overwegingen, richtlijnen en ethische kwesties naar praktische toepassingen: Hoe kunnen onderzoekers concreet aan de slag met AI-tools Hiervoor werd in 2023 reeds een ‘Frequently Asked Questions’-pagina ontwikkeld, een interactieve tool om de mogelijkheden van AI-tools in onderzoek te verkennen en een pagina met praktische tips (bv rond zogenaamde prompt engineering en interactie met AI-tools). Begin 2024 zullen deze zaken gelanceerd worden en wordt verder gewerkt aan het cursusaanbod in samenwerking met onze onderzoekers.

6. VORMING EN LOOPBAAN VAN DE ONDERZOEKER

Dit onderdeel beschrijft de structuur, de ondernomen activiteiten en de genomen beleidsbeslissingen betreffende de doelstelling omtrent het verder uitbouwen en ontwikkelen van een internationale, interdisciplinaire en excellente onderzoeksomgeving in de vorm van training, en de doelstelling omtrent het verbeteren van het welzijn van onze jonge onderzoekers. Naast de investeringen die het departement hierin voorziet, wordt het budget aangevuld met een subsidie aan Vlaamse universiteiten vanuit de Vlaamse overheid in het kader van het programma “Omkadering Jonge Onderzoekers”, kortweg OJO.

Het centrale team vanuit Research verantwoordelijk voor training en ontwikkeling van onderzoekers (RTDO) bestond in 2023 uit vier accountmanagers (3,2 vte) die het trainingsaanbod voor pre- en postdocs uitwerken en opvolgen, een financieel administratief medewerker (0,5 vte), drie beleidsmedewerkers (2,6 vte) - één met focus op training en loopbaan van jonge onderzoekers, één met focus op training voor postdoctorale onderzoekers en één met focus op het trainingsaanbod voor ZAP - en een algemeen coördinator (1 vte). Het centrale team werkt nauw samen met de drie doctoral school directeurs (Human Sciences (DSh), Natural Sciences & (Bio-Science) Engineering (NSE) en Life Sciences & Medicine (LSM)). De ondersteuning van jonge onderzoekers is ingebed in het grotere verhaal van het departement Research aan VUB. Uitdagingen met betrekking tot wettelijke verplichtingen m.b.t privacy, datamanagementplannen of wetenschappelijke integriteit vormen geen probleem gezien de expertise binnenshuis gehaald kan worden en samenwerking voor het opzetten van infosessies en delen van trainingsmateriaal frequent gebeurt. RTDO werkt niet alleen samen binnen het eigen departement voor een optimale ondersteuning, maar werkt ook samen binnen de VUB LRN werkgroep en doet naargelang de nood ook beroep op andere diensten, zoals de dienst Kwaliteitzorg en Onderwijsprofessionalisering voor het optimaliseren van de didactische vaardigheden, met Tech Transfer om de ondernemingszin van doctorandi aan te wakkeren, met ACTO om het Academisch Engels op te

krikken, met VAIA om een opleidingsaanbod rond AI te verspreiden onder de doelgroep, enz. Naast samenwerking om het trainingsaanbod steeds te vernieuwen en aangesloten te houden bij de noden van de doelgroep, is er ook samenwerking met diverse diensten om administratieve processen te verbeteren. Zie ook 6.5 voor een aantal concrete projecten waarrond wordt samengewerkt.

Daarnaast wordt ook met externe partners samengewerkt voor het opzetten van training en het uitwisselen van best practices. Naast de Vlaamse universiteiten is er ook een goede samenwerking met ULB voor een blended supervisor training bestaande uit verschillende modules, alsook op Europees niveau waar VUB vertegenwoordigd is in verschillende netwerken (UNICA, PRIDE, EUA-CDE) en met de Eutopia-partners zijn ook verschillende initiatieven gestart om training gezamenlijk aan te bieden (zowel top-down via het Eutopia TRAIN werkpakket, alsook bottom-up via initiatieven vanuit de Doctoral School of Human Sciences).

6.1. Verplichte Doctoraatsopleiding

In 2019-2020 werd de verplichte doctoraatsopleiding geïntroduceerd. Er dient een introduction package gevolgd te worden, wat bestaat uit een pakket aan workshops die verplicht dient gevolgd te worden vooraleer er kan ingediend worden, bestaande uit (1) de introductiedagen, (2) een research data management track (RDM), en (3) een ethics & scientific integrity track. Alle onderdelen zijn onafhankelijk van locatie te volgen (digitaal format) en elke track bevat een e-learning module die de doctoraatskandidaat kan verwerken op eigen tempo, met extra aandacht voor de delen relevant voor hun vakgebied en type onderzoek. De introductiedagen worden omgevormd tot een e-learning en zal vanaf 2024 in deze vorm worden aangeboden. Voor het overige kiest de doctorandus zelf welke trainingen of activiteiten ze aan deelnemen om credits te verwerven, waarbij wel een minimum aan 5 credits per quadrant dient te worden ingevuld.

In 2019-2020 werd de verplichte doctoraatsopleiding geïntroduceerd. Er dient introduction package gevolgd te worden, wat bestaat uit een pakket aan workshops verplicht dient gevolgd te worden vooraleer er kan ingediend worden, bestaande uit introductiedagen, (2) een research data management track (RDM), en (3) een ethics scientific integrity track. Alle onderdelen zijn onafhankelijk van locatie te volgen (digitaal format) en elke track bevat een e-learning module die de doctoraatskandidaat verwerken op eigen tempo, met extra aandacht voor de delen relevant voor hun vakgebied en type onderzoek. De introductiedagen worden omgevormd tot een e-learning vanaf 2024 in deze vorm worden aangeboden. Voor het overige kiest de doctorandus welke trainingen of activiteiten ze aan deelnemen om credits te verwerven, waarbij een minimum aan 5 credits per quadrant dient te worden ingevuld.

Figuur 1: Quadranten van de verplichte doctoraatsopleiding

De procesoptimalisatie omtrent het afsluiten van de DOC en PhD loopbanen en nieuwe verbeteringen aan het Portfolio werden opgenomen in samenwerking met het Business Center (het voormalige Kenniscentrum-team) en IT. Het betrof kleine aanpassingen om het gebruiksgemak voor zowel doctorandi als promotoren te verbeteren, alsook bugs op te lossen.

De procesoptimalisatie omtrent het afsluiten van de DOC en PhD loopbanen en verbeteringen aan het Portfolio werden opgenomen in samenwerking met het Business Center (het voormalige Kenniscentrum-team) en IT. Het betrof kleine aanpassingen het gebruiksgemak voor zowel doctorandi als promotoren te verbeteren, alsook bugs lossen.

Er werden in 2022-2023 142 getuigschriften afgeleverd, wat 58% is van het totale aantal gedoctoreerden dat academiejaar, en een stijging van 16% tegenover vorig academiejaar. Van alle gedoctoreerden die niet aan de voorwaarden voldeden waren er slechts 5 die geen enkele activiteit in hun Portfolio toevoegden, de meesten behaalden best veel credits, met een gemiddelde van 68 en een mediaan van 49 credits2. Vooral in research output worden veel credits verdiend, gevolgd door teaching & societal outreach. De meeste tekorten situeren zich dus in de quadranten van domeinspecifieke en transferable skills. Dit wordt grondig verder gemonitord met de verwachting dat het percentage getuigschriften de komende jaren verder zal stijgen.

Er werden in 2022-2023 142 getuigschriften afgeleverd, wat 58% is van het totale gedoctoreerden dat academiejaar, en een stijging van 16% tegenover vorig academiejaar Van alle gedoctoreerden die niet aan de voorwaarden voldeden waren er slechts 5 die enkele activiteit in hun Portfolio toevoegden, de meesten behaalden best veel credits, een gemiddelde van 68 en een mediaan van 49 credits 2. Vooral in research output veel credits verdiend, gevolgd door teaching & societal outreach. De meeste tekorten situeren zich dus in de quadranten van domeinspecifieke en transferable skills. Dit grondig verder gemonitord met de verwachting dat het percentage getuigschriften komende jaren verder zal stijgen.

2 Ter vergelijking: voor zij die wel het getuigschrift behalen is het gemiddelde 89 en de mediaan 74.

6.2 Communicatie

RTDO communiceert via verschillende manieren met haar doelgroepen. Het belangrijkste platform is ‘wearephd.vub.be’, waarin wordt gelinkt naar de bestaande pagina’s voor

Figuur 1: Quadranten van de verplichte doctoraatsopleiding

6.2 Communicatie

RTDO communiceert via verschillende manieren met haar doelgroepen. Het belangrijkste platform is ‘wearephd.vub.be’, waarin wordt gelinkt naar de bestaande pagina’s voor phd op de sharepoint van het departement Onderzoek, maar het platform verwijst daarnaast ook naar alle relevante diensten voor doctorandi en promotoren buiten het departement Onderzoek en wat RTDO aanbiedt en dient dus als de referentieplek voor doctorandi vanaf inschrijving tot en met de neerlegging. Het platform wordt vrij frequent bezocht, met gemiddeld 1477 bezoekers per maand sinds de start van de app in september 2022. Het populairste artikel, met het overzicht van alle workshops in het huidige academiejaar, werd zo al 2873 keer bekeken. De populairste knop ‘Tools & software’ werd al 13626 keer aangeklikt– Sinds de zomer van 2023 worden de nieuwsbrieven ook via dit platform verstuurd, wat bezoekers sneller doet terugkeren. Het nadeel is dat we zo een grote groep doctorandi missen, vermits slechts 1 op 4 ingelogd is op dit platform. Om die reden maakt RTDO ook gebruik van lijsten van ingeschreven doctorandi en bereikt hen via direct mailing om belangrijk nieuws & trainingen onder de aandacht te brengen. Voor postdocs en ZAP wordt gebruik gemaakt van wearestaff.vub.be, waar het uitdagendere is om de doelgroepen te bereiken. RTDO is ook bereikbaar voor alle vragen gerelateerd aan het doctoraatsproces en de doctoraatsopleiding via het algemene adres rtdo@vub.be

6.3 Trainingsaanbod

De sleutelaspecten van de doctoraatsopleiding bestaan erin de verdere ontwikkeling van jonge onderzoekers in verschillende fasen van hun carrière te versterken en vergemakkelijken. Dit wordt mogelijk gemaakt door een aanbod dat toelaat zich te verdiepen in een specifieke niche, zowel als zich te verbreden door het opnemen van verschillende taken gedurende het doctoraatstraject (onderwijs geven, krantenartikels schrijven, meewerken aan Europese projecten, etc) en door het volgen van transferable skills training.

Trainingsaanbod voor doctorandi

Er vonden 89 verschillende opleidingen plaats georganiseerd via TEO LRN, goed voor 918 unieke deelnemers en een totaal aantal deelnemers van 2436 (veel onderzoekers volgden dus meer dan één cursus het afgelopen jaar). Verschillende cursussen werden meermaals aangeboden, zoals semestercursussen van Academic English door ACTO en andere kortere populaire workshops zoals ‘stress & resilience’, ‘managing my PhD’ & ‘presentation clinic’ en infosessies zoals ‘Research Data Management’. Terwijl in 2022 het merendeel van de cursussen nog online werd gegeven, zien we nu terug een shift naar meer on-campus trainingen (53,6% tegenover 42,1% online), uitzonderlijk kan er ook een hybride cursus worden georganiseerd maar dit geniet niet de voorkeur. Ongeveer een derde van de cursussen is gericht op het verbeteren van de onderzoekscultuur, ongeveer een kwart over loopbaan en welbevinden, en de overige cursussen gaan over schrijven en presenteren, en algemene verbredende vaardigheden. Daarnaast werden 40 activiteiten georganiseerd via een call door de Doctoral Schools (zie details verderop), waar x onderzoekers aan deelnamen, deze werden allen fysiek georganiseerd (op de campus of op locatie bij co-organiserende instelling).

Een ruime meerderheid van de trainingen is reeds meerdere jaren terug te vinden in ons trainingsaanbod, maar er is steeds ruimte om nieuwe trainingen en initiatieven te introduceren op basis van specifieke noden. Een nieuw concept dat door de vicerector werd geïntroduceerd was “Meet the Editor”, waarbij onderzoeksgroepen financieel worden ondersteund om editor(s) van hoog gerangschikte journals uit te nodigen naar VUB om tips & tricks te delen over publiceren in hun tijdschrift(en). Het format bestaat minimum uit één plenaire sessie toegankelijk voor alle geïnteresseerde onderzoekers en een workshop gericht op doctorandi/postdoctorale onderzoekers waarbij aan de slag wordt gegaan met eigen materiaal. In 2023 vonden twee edities plaats: Academy of Management op de Etterbeek Campus en Nature Communications in Jette. Voor Academy of Management betrof het een meerdaags event met verschillende editors, waarbij een groot deel van de kosten door het koepeltijdschrift werden gedragen. Voor Nature Communications waren twee editors aanwezig die elk een aantal groepen onderzoekers coachten m.b.t. een artikel dat bijna klaar was voor indiening. Beide events werden goed geëvalueerd en het concept krijgt in 2024 een vervolg met drie momenten in het jaar waarbij onderzoeksgroepen een voorstel kunnen indienen om dergelijk event te hosten3 Daarnaast werd ook een cursus ‘eerste hulp’ aangeboden vanuit de vraag van het NSE PhD Network en diverse korte workshops/infosessies uitgeprobeerd tijdens de PhD day (zie verder).

Naast de cursussen rechtstreeks aangeboden door RTDO en de Doctoral Schools, zijn er ook interuniversitaire cursussen die beschikbaar zijn voor onderzoekers aan de VUB, zoals het aanbod van Flames (FlAnders MEthodology and Statistics), VAIA (Vlaamse AI Academie), de Summer School Let’s Talk Science, alsook bottom-up activiteiten georganiseerd door onderzoekers verbonden aan verschillende Vlaamse universiteiten4. Een samenvatting van al deze cursussen en VUB-specifieke cursussen wordt jaarlijks aan EWI gerapportereerd tegen eind maart.

3 Meer info algemeen over Meet the Editor: https://vub.sharepoint.com/sites/PUB_RD/SitePages/Meet-the-editor.aspx

4 Een compleet overzicht is beschikbaar op phd.vlir.be

Ook bottom-up worden activiteiten gestimuleerd, deze worden in hoofdzaak vanuit DSh of LSM geïnitieerd. Voor LSM betrof dit 17 cursussen met vaste waarden als ‘Graphpad Prism’, ‘Sample Size Calculation using GPower’ en de ‘LSM PhD day’, deze laatste wordt telkens georganiseerd door het PhD netwerk PhD United. Er werden ook verschillende interuniversitaire workshops georganiseerd, waaronder een specifieke dag voor doctorandi tijdens de jaarlijkse Orpheus conferentie, die dit jaar in Leuven doorging, en ‘medical writing’ door het bedrijfEmtex. Voor DSh werden er 23 initiatieven financieel ondersteund via de ‘call for activities’, waarvan 6 interuniversitaire. Een aantal zijn terugkerende initiatieven zoals ‘What does it mean to be a researcher in the 21st century’? en de PhD day van de Faculteit Letteren & Wijsbegeerte, maar het betreft daarnaast ook verdiepende, vakspecifieke masterclasses zoals ‘Discourse theoretical approaches to politics, society, communication and media’, ‘Philosophy of Mathematical Practices’ en ‘The far right, the media and the construction of reactionary people’ en methodologische workshops zoals ‘use of implicit measures in social sciences’ en ‘text mining in R’.

Vanuit NSE werd een campusbrede Datacamp licentie onderhandeld voor 2023, goed voor 851 gebruikers. In totaal werden 2250 cursussen gestart en 1378 cursussen afgewerkt. Het aantal trainingsuren wordt geschat op 5513. De overgrote meerderheid van de cursussen wordt vervolledigd door doctorandi, maar alle persoeel en studenten kunnen er gebruik van maken. Momenteel zijn er 98 gebruikers uit de centrale diensten en 753 uit de faculteiten (verdeling van cursussen was als volgt: 72,7% doctorandi, 15,6% BA/MA studenten, 9,7% postdocs en ZAP en 2,1% ATP). De meest populaire cursussen zijn gerelateerd aan het gebruik van R en Python.

Voor een volledig overzicht van initiatieven getrokken vanuit de Doctoral Schools verwijzen we door naar de individuele jaarverslagen per Doctoral School.

Op 1 juni vond voor het eerst sinds het begin van de Corona-pandemie opnieuw de PhD day on campus plaats, met een focus op diversiteit in onderzoek. Hiervoor werd gebruikgemaakt van de Pilar Box waar alle plenaire gedeeltes doorgingen en livestream te volgen waren. De dag bestond uit een kick-off sessie waarin in gesprek werd gegaan met doctorandi over onderzoek met een hoekje af – gebruikmakend van een speciale techniek, een uitzonderlijke populatie, met een speciale vorm van societal outreach… Stijn Denissen, Luis Espirito Santo, Veronica Jackson, Pia Struyf, Simon Vandelook en Laura Vandewynckel kwamen telkens in duo aan bod. Daarnaast vonden twee parallelle sessiereeksen plaats waarin korte workshops (stress & resilience, Managing your PhD, Your PhD: What’s Next?), infosessies (Elektronic Lab Notebooks, Intro to Square & VAIA, Research Grant Office,) en ontspannende activiteiten (Draw the campus, Guided Tour, Board Games, Badminton,…) werden voorzien. De dag werd afgesloten met het huldigen van de supervisor awardees en de Doctoral Derby finale. Er waren 155 aanwezigen op campus voor de kick-off en/of sessies in de voormiddag, 120 aanwezigen voor de namiddagsessie en in totaal volgden 184 onderzoekers online. De dag werd zeer positief geëvalueerd met als highlights de mogelijkheden om workshops te volgen, de sociale component en de Doctoral Derby.

De Doctoral Derby was intussen aan zijn 6de editie toe. Het traject bestaat nog steeds uit een schrijfsessie waarin ze hun onderzoek in een duidelijk verhaal gieten, waar ze ook concrete tips krijgen obv hun ingestuurd abstract. Op basis van deze input werken ze een eerste pitch uit die ze in een preselectie aan een select publiek binnen hun eigen doctoral schools naar voor brengen. Een jury selecteert twee kandidaten, en het publiek voorziet de derde finalist. In totaal nemen negen kandidaten het tegen elkaar op tijdens de finale. In aanloop naar de finale krijgen ze nog een aangepaste training en wordt hun pitch ook opgenomen door een professionele filmcrew in samenwerking met Science Figured Out. Nieuw in deze editie is dat er naast de publieksprijs en de juryprijs ook een prijs ging naar beste samenvatting. Deze werd gewonnen door Flore Van Maldeghem met “CSI Solar System: clues from cosmic dust”. De juryprijs ging naar Aarushi Audhut Caro met “New therapy against ovarian cancer: Treating ourselves with our cells” en de publieksprijs naar Kenza Mostaqim met “Tackling long-term side-effects of breast cancer treatment even before the treatment starts”.

De huldiging van de supervisor awardees gebeurde in de vorm van een panelgesprek aangevuld met laudatio’s van hun onderzoekers. Door een ex aecquo in twee Doctoral Schools werden er vijf promotoren gehuldigd: Vincent Ginis en Sarah Dury voor DSh, Wim Thierry voor NSE en Joery De Kock en Claudia Spits voor LSM. Belangrijk hierbij te vermelden is dat er afgelopen jaar uitzonderlijk veel genomineerde promotoren waren: 84 promotoren werden genomineerd door in het totaal 152 doctorandi en postdocs (ze konden in groep of individueel hun promotor nomineren).

In het kader van Eutopia werden verschillende activiteiten georganiseerd voor senior onderzoekers (zie verder), en werden twee summer schools gehouden in Lissabon: een writing retreat en eentje in het teken van interdisciplinaire samenwerking. Deze werden opgezet in samenwerking met DSh directeur Karen François. In de toekomst wordt gezocht naar duurzame manieren om een interuniversitair aanbod verder te zetten.

Trainingsaanbod voor senior onderzoekers

Het aanbod voor onze senior onderzoekers bestaat intussen uit een aantal vaste waarden, zoals de supervisor training, de academic leadership days for early career ZAP en de Engaged Leading Week (georganiseerd onder VUB LRN).

De supervisor training werd opnieuw tweemaal georganiseerd in 2023 in samenwerking met ULB. Naast twee groepen bestaande uit ZAP, werd voor de tweede maal een aangepaste training ingericht voor postdocs die doctorandi begeleiden. Deze sessie voor postdocs vindt jaarlijks afwisselend plaats aan ULB en VUB. De twee verplichte delen van de training voor ZAP-promotoren kregen een update en de training werd uitgebreid met een derde optionele sessie gericht op motivationele gespreksvoering en welzijn gegeven door welzijncenter BRUCC. Deel 1 van de supervisor training voor ZAP (alsook de aangepaste supervisor training voor postdocs) wordt gegeven door een externe consultant en professor gespecialiseerd in begeleiding van doctorandi aan de hand van een theoretisch model ‘5 approaches to supervision’: functional, enculturation, critical thinking, emancipation & relationship development. Deel 2 van de supervisor training voor ZAP wordt gegeven door interne trainers (een team van twee professoren en 2 coördinatoren van de doctoraatsopleiding van beide universiteiten). Het format bestaat uit twee (digitale) live sessies van 3 uur, die elk een persoonlijke voorbereiding van maximum 2 uur vóór de live sessie van de ZAP-leden vergen (a.d.h.v. aangereikte korte lezingen, boekhoofdstuk, artikels, …). In juni 2023 vond er ook een tussentijdse optionele intervisie sessie plaats voor deelnemende supervisoren. Zowel de supervisor training voor ZAP als de aangepaste training voor postdocs werden positief geëvalueerd door de deelnemers.

Tijdens de academic leadership days for early career ZAP kregen 20 startende ZAP-leden de ruimte om ervaringen, ideeën en best practices uit te wisselen met de leiding van de universiteit en ZAP-collega’s, en volgden ze een intensieve basisopleiding leiderschap aangeboden door KennedyFitch. Net zoals vorig jaar konden de deelnemers tijdens het eerste deel van de driedaagse in discussie gaan met beleidsmakers van verschillende diensten (M&O, OS, Onderzoek, TT en IRMO) tijdens een carrouselsessie. Daarnaast werd er ook voor de eerste maal een infomarkt georganiseerd waarbij deelnemers rechtstreeks specifieke vragen inzake HR (ZAP-loopbaan, welzijn, gelijkheid, diversiteit...) konden stellen aan de daarvoor bevoegde M&O medewerkers. Tijdens het tweede deel van de driedaagse werd opnieuw een leiderschapstraining gegeven waarbij er werd gefocust op teamontwikkeling, soorten leiderschap, inzicht verwerven in conflicten en hoe deze te voorkomen, en hoe motiverende gesprekken te houden en bouwen aan een ‘compassionate’ communicatiestijl. De aanwezigheid van “gezichten achter de diensten” op dag 1 blijft een grote meerwaarde voor de deelnemers (én diensten). Er is bij de diensten interesse in zowel meer aanwezigen (bv. EUTOPIAafvaardiging) als langere aanwezigheid (i.f.v. sterkere connectie ZAP – centraal) van de extra genodigden op dag 1. De huidige format aan zee zit daar echter op haar limieten. Om een haalbare invulling te blijven garanderen, en om organisatie- en personeelskosten (eigen voorbereiding, verplaatsing, aanwezigheid) zoveel mogelijk te drukken, zullen we in 2024 dag 1 in Brussel organiseren.

De Engaged Leading Week 2023 (voorheen VUB leiderschapsweek) werd voor het derde jaar op rij georganiseerd. De week biedt een divers programma rond verschillende aspecten van leiderschap naar gediversifieerd doelpubliek (zowel ATP als academisch personeel, zowel voor informele als formele leiders). Het programma van 2023 ging voor het eerst weer grotendeels live op campus door, en bevatte o.a. een keynote speech met panelgesprek, 12 verschillende workshops, een intervisiesessie specifiek als terugkommoment voor de deelnemers aan de Academic leadership Days for early career ZAP en een aantal 1-op-1 coaching sessies voor professoren. In totaal telde de Engaged Leading Week 245 niet-unieke inschrijvingen, waaronder 186 unieke VUB-inschrijvingen - de helft academisch personeel (52%), de andere helft administratief-technisch personeel (46%) - en ook enkele inschrijvingen vanuit het UZB en ons EUTOPIAnetwerk. Ten opzichte van vorige jaren stellen we vast dat ons bereik gestaag toeneemt. Het einddoel van de week blijft (1) bewustwording creëren rond de VUB-beleidsvisie ‘engaged leading’, (2) het bundelen van enkele nieuwe en belangrijke opleidingen rond leiderschap bundelen in één week, naar een divers personeelspubliek. De volgende editie zal eind november 2024 doorgaan.

Naast dit wederkerend aanbod, dragen we in het kader van EUTOPIA bij aan de ondersteuning van senior onderzoekers binnen twee netwerken.

- In het kader van hun EUTOPIA SIF fellowship krijgen postdoctorale fellows aan VUB het aanbod een individueel loopbaangesprek te hebben met onze interne medewerkers telkens er een update van het personal career development plan moet worden voorgelegd. De interne medewerkers dienen als toetssteen voor de korte- en langetermijn loopbaanwensen van de fellows, kunnen aanbevelingen maken qua interessante opleiding, en dienen als liaison bij andere loopbaan-gerelateerde vragen van de fellows.

- In het kader van het Young Leaders Academy-netwerk, heeft VUB voor het eerst een online sessie rond doctoral supervision gefaciliteerd, in lijn met sessie 1 van onze eigen Supervisor Training en in samenwerking met dezelfde externe trainer/professor. De fellows beoordeelden de sessie erg positief en complementair aan de andere sessies binnen hun opleidingsprogramma. Deze wordt in 2024 hernomen voor de volgende cohorte.

In het kader van de toekenning van 40 Grote Onderzoeksgroepen aan VUB, hebben we reeds de lijnen uitgezet voor een gepaste ondersteuning van deze groepen – inclusief het voorzien van opportuniteiten die tegemoet komen aan diens leernoden in respons op deze verandering. Daartoe werd er:

- een lanceringsevent georganiseerd in juli 2023. Dit event bood een (i) inspirerende speech van een academisch expert in leiderschaps- en veranderprocessen, (ii) een toelichting rond de voorwaarden en mogelijke bijkomende ondersteuning voor Grote Onderzoeksgroepen, en (iii) een bevraging van de ondersteunings- en leernoden van de aanwezige onderzoeksgroep-voorzitters en andere –leden.

- In november 2023 werd het op maat samengesteld programma “ReGroup” geïntroduceerd aan de voorzitters van Grote onderzoeksgroepen. ReGroup omvat drie lerende netwerken

o “ReGroup - Drinks & Debate” voor voorzitters en operationeel leiders (uitwisseling rond strategische en operationeel-strategische topics) (eerste editie rond personeels- en financieel beheer vond plaats 23 november 2023)

o “ReGroup - Open Data” voor de data verantwoordelijken van de groepen

o “Regroup - Communication” voor de communicatieverantwoordelijken van de groepen (eerste editie rond who’s who in science communication vond plaats 21 december 2023) evenals een intensiever begeleidingsaanbod “ReGroup - Training”, dat vanaf 2024 twee vormen van begeleiding van de groep mogelijk maakt: ondersteuning van de funding strategie voor fundamenteel onderzoek via de Funding Strategy Scan uitgevoerd door interne experts, en ondersteuning van een externe coach en academisch expert op het vlak van leiderschap en veranderprocessen.

6.4 Loopbaan

Interuniversitair wordt sinds een aantal jaar intensief samengewerkt via de subwerkgroep Overleg Externe Arbeidsmarkt. Met deze subwerkgroep werd in 2023 een participatietraject doorlopen om de werking en de doelstellingen van de werkgroep structureel en duurzaam te bepalen. Deze transitie ging gepaard met een rebranding van de werkgroep tot PhD Talent Coordination Team. Dit interuniversitair team heeft als doelstelling om een brug te vormen tussen de universiteiten en de niet-academische arbeidsmarkt door het samenbrengen van de juiste stakeholders. Om deze doelstelling te bereiken zetten we in op het organiseren en faciliteren van evenementen waarbij jonge onderzoekers in contact komen met potentiële werkgevers. In 2023 werd voor de eerste keer job shadowing georganiseerd. Binnen dit initiatief krijgen jonge onderzoekers de kans om mee te lopen met een professional die een job uitoefent die zij beogen na hun academische carrière. Daarnaast werd in het najaar voor het tweede jaar op rij een Stakeholder Engagement Panel georganiseerd op de VUB. Tijdens dit event kregen jonge onderzoekers en vertegenwoordigers van werkgevers de kans om (i) hun ervaringen met job shadowing te delen, (ii) de nieuwe werking van de werkgroep te leren kennen en (iii) te netwerken.

Na een grondige evaluatie van de webinar reeks ‘Your PhD: What’s next?’ werd beslist om – mits enkele aanpassingen – deze ook in te richten in het academiejaar 2023-2024. Tijdens zes woensdagmiddagen getuigen VUB alumni op een eerlijke manier over hun professionele carrière na het afronden van hun doctoraat. In 2023 ontvingen we zo alumni die vertellen over hun huidige carrière (i) als leerkracht, (ii) als ondernemer, (iii) als beleidsmedewerker en als (iv) professor. Deze webinars helpen doctorandi een beeld te vormen van de mogelijkheden na het afwerken van hun eigen doctoraat, in de zelf-reflectie over welke carrière ze zelf ambiëren en hoe ze de doctoraatsopleiding optimaal kunnen benutten om zich daarop voor te bereiden.

Na de pilootversie van de exitsurvey binnen de Doctoral School Life Sciences & Medicine wordt de herwerkte survey in 2024 universiteitsbreed uitgerold. Met deze bevraging willen we een beter zicht krijgen op de verdere carrièreplannen en de tevredenheid met hun afgerond doctoraatstraject van doctorandi. Het bevat diverse vragen over gevolgde trainingen binnen de doctoraatsopleiding en peilt naar de aspiraties en de volgende stappen in de carrière van doctorandi. Een subset van de vragenlijst is ook interuniversitair afgesproken binnen de VLIR-werkgroep Doctoral Schools. Omwille van administratieve redenen worden in eerste instantie alle jonge onderzoekers gecontacteerd die succesvol hun doctoraat hebben verdedigd. In tweede instantie gaan we op zoek om ook gericht jonge onderzoekers aan te schrijven die de VUB verlaten zonder hun doctoraatstraject te vervolledigen.

Door het langdurig uitvallen van de loopbaan coördinator in 2021 werd de voorbije jaren beroep gedaan op externe loopbaancoach om 1-op-1 opvolging te voorzien met de jonge onderzoekers. Vanaf 2024 wordt maandelijks 1 dag voorzien waarbij 2 beleidsmedwerkers beschikbaar zijn voor career chats. Deze beleidsmedewerkers voorzien deze loopbaangesprekken voor doctornadi en postdoctorale onderzoekers. Deze 1-op-1 gesprekken hebben als doel om de jonge onderzoekers te helpen bij het reflecteren over de loopbaancoaches. Er wordt ook regelmatig overleg ingepland met de loopbaan coaches van M&O om ervaringen uit te wisselen.

Tot slot wordt ook nog met externe trainers samengewerkt voor de inrichting van een aantal terugkerende cursussen: Trends in the job market, Should I stay or should I go?, Career Coaching, From perfict pitch to lasting relations, Careers in service of the world : EU and other international organisations, (advanced) starter seminars. Dit jaar werd ook een nieuwe cursus uitgeprobeerd: “Welcome ot the real world: what is your role as a PhD in R&D?”

6.5 Projecten ter optimalisatie van processen en procedures voor jonge onderzoekers

Inschrijvingsprocedure & aanstelling van onbezoldigden

Het optimaliseren van de inschrijvingsprocedure is een project opgestart in 2016 dat ertoe moet bijdragen dat doctorandi en promotoren minder administratieve overlast ondervinden bij het onboardingsproces. Eind 2022 gaf het directiecomité groen licht om hier prioriteit aan te geven. Echter, door verschillende decretale wijzigingen die vrij omvangrijk waren voor het CALI team werd dit pas opgepikt door IT eind 2023. Intussen is er in het algemeen wel gewerkt aan een nieuwe aanmeldingstool die het vanaf 2024 ook voor doctorandi makkelijker moet maken om alle documenten te uploaden. De eerste workshops met alle stakeholders zijn gepland in januari 2024, waarna zal worden afgelijnd welke onderdelen in het proces zullen worden aangepakt.

Wat ook samenhangt met een goede onboarding is ervoor zorgen dat alle doctorandi toegang hebben tot alle systemen die nodig en nuttig zijn gedurende het doctoraatstraject. Voor onbezoldigde doctorandi is dit echter niet automatisch het geval. Een inschrijving in CALi geeft namelijk enkel toegang tot CALI en PhD Portfolio, terwijl er ook toegang nodig is tot TEO LRN voor het trainingsaanbod en PURE om alle onderzoeksactiviteiten toe te voegen die op hun beurt dan worden doorgesluisd naar CALI. In afspraak tussen M&O en RTDO werd beslist om onbezoldigde doctorandi dezelfde rechten in TEO toe te kennen als bezoldigde doctorandi. Op die manier krijgen ze wel onmiddellijke toegang tot TEO LRN eens het statuut in orde is gebracht. In 2022 werd dit onderhandeld met Successfactors en werd beslist om een aangepaste toegang tot TEO mogelijk te maken, waarbij niet het volledige pakket ter beschikking zou staan, maar enkel de toegang tot VUB LRN. Dit brengt een lagere kost met zich mee dan een volledige toegang tot TEO waarbij functies beschikbaar zijn die toch niet relevant zijn voor onbezoldigden. Deze aangepaste toegang werd actief in maart 2023. Onbezoldigde doctorandi dienen dus niet langer een guest account aan te maken om van TEO LRN gebruik te kunnen maken, maar hun promotor dient wel hun onbezoldigd medewerkersstatuut in orde te brengen, idealiter bij de start van het doctoraat.

6.6 Welzijn

Welzijn is een prioriteit binnen het onderzoeksbeleid, en kreeg een extra dimensie door de impact van Covid-19 op de organisatie van onderzoek. RTDO voorziet hieromtrent beleidsaanbevelingen o.b.v. resultaten van de PhD en supervisor survey, een specifiek trainingsaanbod, communicatie omtrent diensten waar doctorandi terecht kunnen voor 1-op-1 opvolging voor mentale problemen, en sociale events die worden uitgewerkt door de PhD netwerken.

PhD en supervisor survey

De survey werd grondig geëvalueerd in 2023. Aanvankelijk was het project vrijwel uitsluitend gericht op dataverzameling en een basisrapportering van de gegevens. Sinds 2021 is het project omgezet naar een volwaardig door de OZR gefinancierd project. Er kwam een striktere rolverdeling binnen een nauwere samenwerking tussen de onderzoekers en RTDO, het project werd voorgelegd aan de ethische commissie en uitvoerig besproken met de DPO. Er werd een stuurgroep samengesteld om het project mee te begeleiden. Naast een basisrapportering van de cijfers richtte de aandacht zich sinds 2021 meer op verdiepende analyses en het inspelen op actuele beleidsvragen. De PhD survey zelf wordt jaarlijks herhaald en is inmiddels aangevuld met een Promotoren survey waarvan de eerste VUBbrede resultaten in 2023 werden verspreid. De projectdoelstellingen (sinds 2021) kunnen als volgt worden samengevat:

- Een bredere actorenbevraging door de PhD survey aan te vullen met een bevraging van de promotoren.

- Een mixed-method benadering door toevoeging van narratief onderzoek.

- Een uitbreiding van de longitudinale analyses en een koppeling met administratieve gegevens.

- Snellere feedback naar PhD kandidaten (vier weken na afronden).

- Een non-responseanalyse.

- Een verdere wetenschappelijke valorisatie van verzamelde gegevens.

Tijdens de evaluatie werden de realisaties van het project besproken (rapporteringen, wetenschappelijke valorisaties & presentaties), de governance en evolutie in de samenwerking en een SWOT-analyse gemaakt. Een overzicht van deze SWOT kan je terugvinden in onderstaand overzicht.

Overzicht SWOT analyse PhD survey

Sterktes

1. Valide en betrouwbaar meetinstrument

2. Ondersteunend voor PhD kandidaten

3. Brede en goed gefaciliteerde doorstroom van resultaten

4. Flexibiliteit en mogelijkheden om ad hoc vragen te beantwoorden

5. Ontwikkeling en uitrol ondersteunende supervisor survey

6. Goede samenwerking met stakeholders

7. Sterke wetenschappelijke valorisatie

8. Monitor-instrument voor trainingsaanbod RTDO

Opportuniteiten

1. Van monitor- naar analyse instrument door review studie en kwalitatief onderzoek

2. Betere verspreiding/toegankelijkheid resultaten voor interne diensten

3. (Nog) kortere feedback periode door prioritisering

4. Betere, snellere en toegankelijkere ontsluiting van data voor anderen door ontwikkeling dashboard

5. VUB-financiering als hefboom voor verbreding middels externe financiering

6. Samenwerking met SJR-vragenlijst ECOOM

7. Alternerende supervisor en postdoc survey

Zwaktes

1. Koppeling administratieve data blijft moeilijk

2. Beleidsdiscussie beperkt zich tot de VUB

3. Rapportering gebeurt in (te) lijvige documenten

4. Communicatie voorafgaand aan en tijdens het veldwerk kan beter

5. Populatie non-respons ligt op 50%

Bedreigingen

1. Overbevraging onderzoekspopulatie

2. Balans tussen nood aan detail en respecteren privacy respondenten

3. Toegankelijkheid en zicht op kwaliteit data uit CALI is een moeilijkheid

4. Evenwicht uitvoeren bestaande taken en innoveren

43/86

Er werd beslist om de survey verder te zetten in 2024. Er werd geopteerd om geen uitgebreid beschrijvend rapport meer te maken met de resultaten van 2023, maar een aantal thematische rapporten waarvan de onderwerpen door de stuurgroep werden afgesproken. Voor 2024 werd afgesproken de promotorensurvey niet te herhalen, en enkel de PhD survey opnieuw uit te voeren. Er wordt een kwalitatief luik toegevoegd met focusgroepen die in het voorjaar van 2024 zullen afgenomen worden en verdieping kunnen geven aan een aantal thema’s die reeds uit de PhD survey naar voor kwamen (gebruik van het onderzoeksplan, combineren van onderwijstaken en onderzoek, statuut van de onderzoeker,…). Er wordt ook een wetenschappelijke paper uitgewerkt over het duale statuut van student en werknemer.

In 2023 was er een responsgraad van 41,1% voor de PhD survey. Internationale mobiliteit, grensoverschrijdend gedrag en de selectie van doctorandi (obv een combinatie van de PhD en supervisor survey) werden behandeld in korte facts & figures.

Internationale mobiliteit wordt als een verrijkende ervaring gezien en verhoogt de kans op het vinden van werk na afstuderen. Iets meer dan de helft (56.1%) van de respondenten heeft al tijd in het buitenland gespendeerd of plant dit in de nabije toekomst te doen (hierbij worden conferenties wel buiten beschouwing gelaten). Doctorandi die dit reeds deden of aspiraties hebben zijn meer tevreden over de vrijheid die ze van hun promotor krijgen, meer tevreden over de werkomgeving en voelen zich meer goed op weg om de eindmeet te halen dan zij die nog nooit een buitenlandse ervaring hebben gehad. Hoe lang zo’n ervaring is speelt daarbij minder een rol dan het effectief (plannen) te doen. Er werd een webinar georganiseerd vanuit het departement Research om de mogleijkheden voor internationle mobilteit voor verschillende profielen onderzoekers meer in de kijker te zetten5

Grensoverschrijdend gedrag wordt sinds 2020 jaarlijks in de survey bevraagd. De data van dit jaar geven aan dat een gelijkaardig percentage als vorig jaar zelf grensoverschrijdend gedrag heeft meegemaakt (8,6%) en heeft zien gebeuren bij een directe collega (8,6%). Meestal heeft dit betrekking op een psychologische vorm zoals roepen of intimidatie. Dit hangt onlosmakelijk samen met hoe tevreden men is over hun eigen doctoraatstraject en de zelfverklaarde

5 Deze kan herbekeken worden via International Mobility (sharepoint.com)

ondersteuning die ze van hun promotor ontvangen. Het rapport waarschuwt wel dat er geen toevlucht moet genomen worden naar een klinische promotor-doctorandus relatie, vermits de meerderheid van de doctorandi wel een relatie verkiest die verder gaat dan een puur professionele en een persoonlijke toets van de promotor apprecieert. Om hier een balans in te vinden, is er een tool beschikbaar om doctorandi en promotoren te helpen in het duidelijk maken van hun verwachtingen van bij de start van het traject. Dit wordt gebruikt tijdens de supervisor training, maar kan ook los ervan geconsulteerd worden.

Er werd ook voor het eerst een supervisor survey over alle faculteiten heen uitgerold. Deze was goed voor een respons van 43,8%, een stuk hoger dan de 1 op 3 die werd bereikt tijdens de piloot in 2022. De hoogste respons was voor promotoren verbonden aan de faculteit Ingenieursetenschappen (53,6%)en de laagste voor LO en Kinesitherapie (28,6%). Net zoals bij de PhD survey werd ervoor geopteerd geen uitgebreid puur descriptief rapport te maken, maar thematisch een aantal interessante bevindingen aan te stippen. Voor de promotorensurvey werd gefocust op de aanwerving van doctorandi en de verwachtingen die promotoren en doctorandi hebben aangaande hun samenwerking. Uit de resultaten blijkt dat het merendeel van de promotoren hun succesvolle doctorandi rekruteert nadat zij student bij een mastervak waren geweest. Ze vinden motivatie en een grote interesse in onderzoek de meest doorslaggevende factoren, alsook zelfstandigheid en eigen ideeën aanbrengen. Het hebben van hoge graden, eerdere publicaties of eerdere werkervaring is daarbij veel minder van belang. Als er gekeken wordt naar hoe promotoren de samenwerking met de doctoraatskandidaten ziet, dan neigen promotoren meer naar die professionale relatie, terwijl doctorandi meer op zoek zijn naar een professionele en persoonlijke band met hun promotor. Doctorandi zijn met andere woorden meer op zoek naar een mentor dan naar een baas. De inzichten uit dit rapport komen ook terug in de Reearch Talk ‘Intro for new supervisors’ die in het voorjaar 2024 wordt verspreid.

Tot slot werd ook een artikel gepubliceerd “Caugth between academic calling and academic pressure? Working time characteristics, time pressure and time sovereignty predict PhD student’s research engagement.” Door van Tienoven, TP, Glorieux,A., Minnen,J. & Spruyt,B. in Higher Education. Algemeen bevestigt deze bijdrage de academische roeping bij doctorandi: lange werkdagen, avond en weekendwerk hangen samen met grotere mate van betrokkenheid in hun onderzoek. Het is tekenend voor een zekere mate van motivatie en inzet wat opnieuw het aantal werkuren kan opdrijven. Tegelijk blijkt echter dat dit ook leidt tot het ervaren van meer tijdsdruk en een gebrek aan zeggenschap over hun tijd en verminderde mate van betrokkenheid in hun onderzoek. Lange werktijden en atypisch werk kenmerken geëngageerde doctorandi, maar tegelijk houdt het ook een ricio in om negatieve werkervaringen te veroorzaken, zoals tijdsdruk en gebrek aan tijdssoevereiniteit die hun inzet in feite verminderen. Voor doctorandi gelden dus dezelfde alarmsignalen die als risicofactoren worden aangemerkt bij academici voor beroepsmatige stress, burn-out en een disbalans tussen werk en privéleven.

Alle technische rapporten, Facts & Figures en publciaties kunnen geraadpleegd worden via het Research portaal

PhD netwerken en PhD VUBuddies

Per Doctoral School is er ook een netwerk van doctorandi/postdocs actief die zowel sociale als inhoudelijke events organiseren. Het LSM PhD United netwerk organiseerde zoals steeds hun eigen PhD day, deze ging ook terug op campus door en bestond uit parallelle workshops en werd traditioneel afgesloten met de preselecties van de Doctoral Derby. Het NSE en DSH netwerk organiseerden het afgelopen jaar een aantal gezamenlijke activiteiten: movie night, sinterklaas gezelschapsspellenavond, karaoke… Alle netwerken werken ook samen voor het oganiseren van de City Game aansluitend op de introdagen tweemaal per jaar.

Het PhD VUBuddy project verliep vlot afgelopen jaar. In het voorjaar waren er 20 startende doctorandi ingestapt, opgevolgd door 10 buddy’s. In het najaar waren er 40 starters en 20 buddy’s (een aantal starters van het voorjaar vervullen intussen de rol van buddy). Sommigen worden 1-op-1 begeleid, andere buddy’s begeleiden kleine groepjes van starters, al naar gelang de voorkeuren die starters opgeven. De buddy’s bieden ondersteuning en hulp tijdens de eerste maanden aan VUB en zorgen op dez manier voor een vlotte integratie in de VUB community. Het initiatief wordt jaar na jaar positief geëvalueerd.

Ombudspersonen

Medewerkers van het departement Onderzoek en de Ombudspersonen voor doctorandi bleven in 2023 geregeld afstemmen om het werkingskader en de onderlinge afspraken te verduidelijken. Eén van de moeilijkste kwesties voor de werking van de ombudspersonen blijft immers de spanning tussen de vertrouwelijkheidsband met een verzoeker enerzijds, en de wens om schadelijke inbreuken of problematische patronen te kunnen aanpakken anderzijds. Volgend

op een co-creatiesessie tussen RTDO medewerkers en de ombudspersonen voor doctorandi in 2022, en gesprekken binnen de Academische Raad eind 2022 , werd op initiatief van de vicerector Onderzoek in het voorjaar van 2023 een nota opgesteld. Deze nota vat enkele kernproblematiekenen –wensen samen. Vanuit onderzoeksbeleid zullen we verder werken aan de volgende punten:

i) Een afspraak maken rond het systematisch centraal bijhouden van de casusrapporten van de Ombudspersonen voor doctorandi (volgens de casus template die eerder in 2023 werd opgesteld)

ii) Een werkflow voor de Ombudspersonen voor doctorandi ingeval van vermoedelijke inbreuk op de wetenschappelijke integriteit wanneer de verzoeker wel versus niet de CWI wil alerteren

iii) Een afspraak rond lijnen van communicatie tussen o.a. de Ombudspersoon en de Decaan, Vicerector Onderzoek, Rector, … ingeval van schadelijke inbreuken en/of problematische patronen, met aandacht voor het minimaliseren van schade (de vertrouwelijkheidsbreuk brengt schade toe aan de verzoekers, maar indien er preventieve of curatieve acties kunnen worden ondernomen minimaliseert dat eventueel toekomstige schade)

iv) De bijhorende aanpassingen aan het Centraal Doctoraatsreglement o.b.v. i-iii en o.b.v. leidraad vragen “kader welzijnsactoren” vanuit YANA-traject

In voorbereiding van, en in navolging op bovenvermelde nota werden de banden met Elly Audenaert (coördinator van het Meldpunt en YANA-traject) verder aangesterkt. We zijn immers van oordeel dat al deze punten niet naar waarde kunnen behandeld worden als het bredere plaatje niet wordt meegenomen. In 2023 zijn Hannelore De Grande en Loren Pauwels van RTDO dan ook elk beter geconnecteerd geraakt in het bredere plaatje van welzijn en hulplijnen aan de VUB, o.a. door te zetelen in de YANA werkgroep rond interpersoonlijke relaties (sinds eind 2022) en de kerngroep psychosociaal welzijn (sinds eind 2023). In 2024 willen we deze sterke banden behouden, met een oplossing komen voor onze vier hierboven vermeldde punten, en het kader van de ombudspersonen voor doctorandi in het Centraal Doctoraatsreglement hebben aangescherpt.

Workshops

In de laatste jaren werd het welzijnsaanbod uitgebreid, zowel in samenwerking met BRUCC als met externe partners. In het terugkerende aanbod hebben we verschillende cursussen Mindfulness (zowel in het Nederlands als in het Engels, op campus als online), Psychological challenges, een semestercursus waarin een therapeut verschillende aspecten aan bod laat komen zoals psychologische en sociale problemen gerelateerd aan wonen in het buitenland, perfectionisme, omgaan met hoge verwachtingen, sociale isolaties, omgaan met deadlines, & Stress & Resilience, twee korte sessies die enerzijds ingaan op theoretische inzichten over stress en anderzijds de mogelijkheid bieden om praktisch aan de slag te gaan met een aantal tools om verandering teweeg te brengen. Ook Heartfulness: an introductory meditation workshop for stress management and wellbeing werd na een piloot in 2022 verder aangepast en in 2023 in een 7-delige reeks aangeboden. Daarnaast zijn er ook tal van workshops die indirect een impact op het welbevinden van doctorandi hebben, zoals time management, communicating with impact, personal effectiveness, conflict management en carrière-oriëntatie workshops. Voor de supervisor training werd ook een nieuwe module toegevoegd uitgewerkt door BRUCC om motivationele gespreksvoering bij promotoren te oefenen.

7. MAATSCHAPPELIJKE VALORISATIE VAN ONDERZOEK

De cel RESEARCH – Outreach & Communication (ROC) (voorheen bekend onder de naam ‘WECOM’) heeft als doel de impact van het onderzoek aan de VUB te vergroten. Wij streven ernaar om ‘science as a public good’ als strategische doelstelling van de VUB mee waar te maken en het onderzoek van onze universiteit in de maatschappij te verankeren en ten dienste te stellen van onze omgeving. Daarom zetten we sterk in op de communicatie over waarmee we bezig zijn, niet alleen om te informeren, maar ook om jongeren enthousiast te maken over onderzoek en om samen met de regio lokale uitdagingen aan te gaan.

Het zichtbaar maken van ons onderzoek en de impact ervan versterken, behoort dan ook tot één van de taken van onze cel. De impact van het onderzoek aan de VUB vergroten door met diverse acties en campagnes het brede publiek in Brussel en Vlaanderen te informeren en/ of actief te engageren bij het onderzoek aan de VUB en wetenschap in het algemeen, is een doelstelling. Sinds 2023 maken de twee communicatiemedewerkers van het dept. Onderzoek dan ook integraal deel uit van ROC en werden er intussen verbeterde relaties met MARCOM en communicatie-workflows uitgebouwd om nieuws over onderzoek zo goed mogelijk te verspreiden.

Daarnaast zet ROC in op het toegankelijk/laagdrempelig maken van onderzoek met het oog op impact en bereiken van een breed publiek, door middel van diverse wetenschapspopulariserende initiatieven en activiteiten. Op die manier brengt ROC de burger en de maatschappij dichter bij wetenschap. In contact komen met kwetsbare doelgroepen die minder spontaan met wetenschap in contact komen of kunnen deelnemen aan het wetenschappelijk debat is een belangrijke taak, zeker in ‘post-truth’ tijden.

Een louter eenrichtingsverkeer is hierbij echter niet voldoende en het actief engageren van de burger bij onderzoek vormt dan ook een belangrijke focus van ROC, waarbinnen het Citizen Science Contactpunt (CSCP) werd opgericht en sinds oktober 2022 operationeel is. De financiering door de OZR van 2 interne VUB-onderzoeken met een burgerwetenschappelijke aanpak, heeft voor een extra zichtbaarheid gecreëerd onder de onderzoeksgemeenschap van het belang en potentieel van citizen science onderzoek, waar het CSCP uiteraard volop op inzet.

Om deze doelstellingen te bereiken zet ROC in op het bekomen van synergieën tussen de verschillende wetenschapscommunicatie actoren en op het bekomen van een interne cultuur van wetenschapscommunicatie. De link met Brussel blijft een belangrijk gegeven.

ROC bestaat uit 10 personen met verschillende achtergronden en vaardigheden. De cel steunt voor haar werking op middelen van de convenant wetenschapscommunicatie (2019 – 2023) afgesloten met de Vlaamse Overheid, middelen uit het BOF, middelen uit diverse outreach-projecten die ROC initieert of waar het een werkpakket in opneemt (o.m. Innoviris, Koning Boudewijn Stichting, VUB-foundation, Erasmus+, EUTOPIA TRAIN/MORE).

2023 was een jaar waar we heel wat activiteiten kritisch onder de loep hebben genomen en hebben geëvalueerd. De uitkomst hiervan is het schrappen van een aantal activiteiten (bv. ‘Science Bar Brussel’; wtnschp.be), het ambitieuzer maken van een aantal initiatieven (bv. online media strategieën; opkrikken van het aantal deelnemers voor VUB Kinderuniversiteit (on tour)); en het uittesten van nieuwe formats en activiteiten (bv. Mindblowers voor scholen; Docville pitch; wereldrecordpoging tijdens Nerdland; opstart van wetenschapbrussel.be; opstart van het reizend wetenschapsfestival i.s.m. ULB “CurieuCity”).

Tegelijkertijd hebben we plannen gemaakt om in 2024 uit te pakken met een verbeterde dienstverlening bij het ondersteunen van onze onderzoekers m.b.t. wetenschapscommunicatie, zoals een uitgebreid trainingsaanbod, een verbeterde samenwerking met ULB rond OpenLab en de linken met ons CSCP, denondersteuning bij de vernieuwde Paddle-websites voor de Grote Onderzoeksgroepen.

Tenslotte werd een nieuw convenant wetenschapscommunicatie onderhandeld (2024-2028) via de VLIR-VHLORA werkgroep wetenschapscommunicatie, waar ROC aan gelinkt is via de Universitaire Associatie Brussel als deel van de expertisecel wetenschapscommunicatie, samen met Erasmus Hogeschool Brussel. Hier ging een evaluatieproces aan vooraf, geïnitieerd door EWI, waarbij hoofdzakelijk activiteiten van ROC werden meegenomen, gezien deze voornamelijk instaan voor het behalen van de KPI’s van het convenant. Zowel de evaluatie van de expertisecel wetenschapscommunicatie UAB als de evaluatie van alle Vlaamse expertisecellen van de Vlaamse associaties was zeer goed.

7.1. Wetenschapspopularisering

Zoals eerder gezegd, is een belangrijke hoofdtaak van ROC het zichtbaar maken van VUB onderzoek en de impact ervan versterken. Op het niveau van communicatie, zijn de volgende platformen en samenwerkingen essentieel om het brede publiek in Brussel en Vlaanderen te informeren en/of actief te engageren bij het onderzoek aan de VUB en wetenschap in het algemeen.

VUB – wetenschapsnieuws en communicatie over VUB-onderzoek ROC onderhoudt een samenwerking met de dienst Marketing & Communicatie van de VUB (MARCOM) waarbij er wordt getracht om minstens tweewekelijks samen te zitten om opkomende projecten, nieuwswaardige content (bv. prestigieuze beurzen en erkenningen (prijzen), baanbrekende resultaten, populariserende wetenschapsevents waar VUB-onderzoekers aan deelnemen), en thematische dagen te overlopen en afspraken om concrete acties te maken. Sinds 2023 werden de medewerkers voor communicatie officieel bij het departement Onderzoek opgenomen bij ROC waarbij we een duidelijker en beter geïntegreerde strategie voor communicatie over wetenschapsnieuws en populariserende wetenschapscommunicatie hebben uitgerold. Hiervoor hebben we de banden met MARCOM verder aangehaald en hebben we deze gestroomlijnd door 1 SPOC voor interne communicatie en 1 SPOC voor externe communicatie vanuit het departement Onderzoek aan te duiden voor zowel Onderzoek als voor MARCOM. Ook is er op regelmatige basis contact binnen de PR-commissies van de faculteiten, en met de verschillende diensten binnen MARCOM (scholenrelaties, interne communicatie, sociale media …). Dit is een extra kanaal voor bekendheid van eigen projecten in de faculteiten, maar ook om linken te zoeken tussen bestaande initiatieven in faculteiten of andere centrale diensten. Enkele faculteiten hebben daarnaast ook een perscel ingericht. Tijdens deze perscel worden interessante onderzoeksbevindingen en afgesloten doctoraten onder de loep genomen i.s.m. de persdienst van VUB. Projecten gericht op een breed publiek en jongeren worden standaard gecommuniceerd naar MARCOM. Ook de link tussen de Sharepoint van het departement Onderzoek en de vernieuwde portalen worden actief gebruikt.

Tenslotte werkt ROC i.s.m. MARCOM samen voor het bieden van de nodige ondersteuning bij het lanceren/vernieuwen van de Paddle websites van (grote) onderzoeksgroepen en ERC-vorsers en werd er een plan binnen het departement Onderzoek opgestart in het najaar van 2023 voor een verbeterde externe communicatiestrategie van de Grote Onderzoeksgroepen onder de naam ‘ReGroup Communication’. Dit wordt verder uitgerold in 2024.

Sociale media platformen LinkedIn en X (Twitter)

Op LinkedIn is er een stijgend bereik sinds opstart en hebben we 1275 volgers. We zetten via dit platform voornamelijk in op community building en zetten VUB-onderzoek en onderzoekers in de kijker. Originele berichten werken beter dan reposts. Er werden 102 posts gedeeld. We gebruiken onze account op X voornamelijk om onze VUB-onderzoekers te volgen en ook daar ons onderzoek in de kijker te zetten. Het bereik is daar momenteel wel nog kleiner met 540 volgers, het aantal VUB-onderzoekers met een X-account ligt ook lager. Ook hier werken originele posts beter dan reposts.

Wtnschp.be – wetenschapbrussel.be en gelinkte sociale media-accounts Facebook & Instagram

De blogwebsite wtnschp.be bood onderzoekers de mogelijkheid om populairwetenschappelijk blogartikels te schrijven en te publiceren onder de begeleiding van een redactielid. Deze artikels worden vervolgens verspreid via zowel algemene kanalen, als kanalen die specifiek gelinkt kunnen worden aan het desbetreffende artikel. Op deze manier wordt er een communicatielijn op maat voorzien.

In 2023 werd besloten om de verouderde blogwebsite Wtnschp.be op te bergen. Onze oude website diende zijn doel niet meer en er was een tekort aan contentproductie, o.m. door het ontbreken van enige input vanuit EhB in het kader van de samenwerking binnen de expertisecel wetenschapscommunicatie UAB. Na bijna 10 jaar wtnschp.be, werd het dus tijd om onszelf heruit te vinden en onze visie en missie grondig onder de loep te nemen. Daarom hebben we de overstap gemaakt naar een nieuwe website met een nieuwe naam en merkidentiteit. Op 16 november is www.wetenschapbrussel.be opgestart. Info voor onderzoekers is naar SharePoint verhuisd. Onze nieuwe missie is duidelijk en inclusief. We streven ernaar wetenschap en het kritisch denken te delen met iedereen. Ongeacht opleidingsniveau, afkomst, leeftijd of geslacht. Wetenschap Brussel wil dé plek worden voor populaire wetenschap, waar iedereen deel kan uitmaken van de wetenschappelijke wereld. Bij die nieuwe, duidelijke missie hebben we eveneens een nieuwe naam, logo én website gecreëerd. We zijn getransformeerd van een blog waar je heel veel kennis vond, naar een plek waar je inspiratie vindt. We zijn niet enkel een razend interessante wetenschapsblog, maar bundelen nu ook de allerleukste, interessantste, spannendste… wetenschapsevenementen in en uit Brussel.

Gekoppeld aan de voormalige blogwebsite, beheert de cel ook sociale media-accounts, met name op Facebook en Instagram. In 2023 werden er in totaal 73 posts geplaatst op de Facebookfeed van Wtnschp. Dat zijn gemiddeld 1 à 2 posts per week. Dit heeft geleid tot 51 nieuwe volgers. We hebben in 2023 net geen 75.000 Facebook-gebruikers bereikt; dat is een daling t.o.v. de afgelopen paar jaar. Dat is te wijten aan een lager aantal berichten en een lager aantal advertenties. We verwachten dat het bereik van de facebookpagina in 2024 terug zal stijgen onder de nieuwe naam en merkidentiteit ‘Wetenschap Brussel’. In 2023 werden er in totaal 40 berichten, 11 reels en 164 stories gepost op de Instagrampagina van Wtnschp. Dit heeft gezorgd voor 118 nieuwe volgers en bijna 30.000 bereikte accounts. Deze lichte daling t.o.v. vorig jaar (32.000 accounts) valt te wijten aan een langdurige afwezigheid van de social mediamanager in het najaar. Ook hier verwachten we dat deze cijfers opnieuw zullen stijgen in 2024 onder ‘Wetenschap Brussel’.

Nieuwsbrieven

In 2023 werden er nieuwsbrieven verstuurd naar leerkrachten van het lager Nederlandstalig onderwijs in Brussel, en in Vlaanderen. Het doel van deze nieuwsbrieven is enerzijds het informeren over en aanzetten tot inschrijven voor onze VUB Kinderuniversiteit campusdag en najaarsworkshops. We hebben dit jaar ingezet op het vergroten van ons bereik via de nieuwsbrief. Deze mail werd door 77% van ons doelpubliek geopend, in totaal gaat dit over 164 leerkrachten. We zien ook dat de mail werd doorgestuurd naar ± 70 personen. Anderzijds stuurden we een nieuwsbrief uit naar leerkrachten om hen op de hoogte te stellen van de nieuwe digitale lespakketten gelinkt aan de VUB Kinderuniversiteit. Met deze nieuwsbrief bereikten we 91 personen.

Universiteit van Vlaanderen

In 2017 werd het initiatief Universiteit van Vlaanderen opgericht. Inspirerende professoren en universitaire docenten delen er in colleges en podcasts van 15 à 20 minuten de spannendste inzichten uit hun vakgebied en gaan in korte infoclips van een 5-tal minuten in op brandende wetenschappelijke vragen uit de actualiteit. De 5 Vlaamse universiteiten zetten hun schouders onder dit concept, om er een succesvol ‘format’, met een groot bereik van te maken. ROC en MARCOM overleggen regelmatig bij het aanleveren van interessante sprekers voor Universiteit van Vlaanderen. ROC neemt hierin de lead, onderhoudt het contact met de Universiteit van Vlaanderen-medewerkers en zetelt in de redactieraad. Daarnaast gaat het actief op zoek naar interessant onderzoek dat zich leent tot deze vorm van wetenschapscommunicatie. (cijfers voor 2023 nog niet beschikbaar bij aanleveren jaarrapportage).

Activiteiten voor een breed publiek en wetenschapsfestivals Naast deze communicatieactiviteiten, zet de cel volop in op impactvolle outreach activiteiten voor een breed publiek, met een focus op gezinnen en jonge kinderen. Met de VUB Kinderuniversiteit richtten we ons specifiek op scholen in het Nederlandstalig Brussels Onderwijs, om op die manier zowel jongens als meisjes te bereiken en kinderen van diverse socio-economische achtergronden.

Het concept Science Bar Brussel, dat ook kadert in de samenwerking binnen UAB (convenant wetenschapscommunicatie) heeft slechts éénmaal fysiek plaatsgevonden het afgelopen jaar. VUB organiseerde een gratis wetenschapscafé, i.s.m. Mensen en Wetenschap, over wonen en leven in Brussel op een unieke locatie (RESET). Het panelgesprek met o.m. VUB-onderzoekers Joke Bauwens, Iris Steenhout en Nele Aernouts zoomde in op de perceptie van Brussel, mediaberichtgeving over Brussel, betaalbaar wonen voor sociaal kwetsbare groepen, FixMyStreet en het samenleven in ‘hyperdivers’ Brussel. Het event kaderde binnen de we.KONEKT week en werd live uitgezonden in Hasselt en Mechelen i.s.m. Mensen & Wetenschap.

Naar aanleiding van het evalueren van onze activiteiten, hebben we besloten om niet verder in te zetten op dit format gezien onze bezoekerscijfers relatief beperkt zijn in verhouding met de geïnvesteerde tijd en energie. Samen met de andere expertisecellen heeft ROC bijgedragen aan het opmaken van een inspiratieboek voor het organiseren van wetenschapscafés dat kan gebruikt worden door externe organisaties en geïnteresseerden. We zijn vorig jaar opgestart met een plan om deze met Brusselse en Vlaamse organisaties te delen, waarbij ROC – gezien de afvoering van het format - een beperkte rol zal spelen als liaison tussen de organisatie en VUB-onderzoekers en zal ondersteunen in de communicatie.

De Dag van de Wetenschap, het grootste - en bovendien gratis - wetenschappelijk evenement van Vlaanderen, behaalde over heel Vlaanderen en Brussel zo’n 40.500 bezoekers. Het Wetenschapsfestival Brussel verwelkomde 1300 enthousiastelingen, een stijging van 31,98 % t.o.v. 2022. Het festival bestond uit een gevarieerd aanbod van standen, kinderen- en volwassenlezingen, workshops en wandelingen. Samen met de andere (Brusselse) partnerorganisaties werden er 38 activiteiten aangeboden waarvan 25 activiteiten georganiseerd door VUB, waarbij 150 VUB-onderzoekers betrokken waren. Het festival legde een grote focus op STEM met een aandeel van 90% van de activiteiten. Hiernaast werden er 18 digitale on-demand activiteiten gerecupereerd uit de ‘covid’-edities 2020 en 2021, opgezet door een twintigtal VUB-onderzoekers, al dan niet in samenwerking met andere partners. Deze zijn nog steeds online beschikbaar voor geïnteresseerden.

Daarnaast nemen VUB-onderzoeksgroepen actief deel aan het I Love Science Festival dat in oktober werd georganiseerd door Visit Brussels en Innoviris in Tours & Taxis. Op het I Love Science festival 2023 gooien vele wetenschappelijke instellingen hun vindingrijkheid en creativiteit in de strijd om kinderen en het brede publiek zin te geven in wetenschap. Iedereen is welkom op de vele interactieve stands, met een aanbod van workshops, debatten en demonstraties, en nog veel meer. In aanloop van het festival ondersteunde ROC onderzoekers die een aanvraag bij Innoviris indienden Er werden 6 VUB projecten gefinancierd, en in totaal waren er 9 VUB-activiteiten die werden gepresenteerd tijdens het festival: Instant urban climate modelling with AI; L U M I N A L SPACE; Discover what light can tell about you; Bouw een waterraket: de tweede wet in actie!; Crypto Escape Room 2.0; Acoustic Painting; DataBuzz; Brubotics en VUB Kinderuniversiteit on tour (zie hieronder).

Het Nerdland festival is het grootste openlucht wetenschapsfestival van België. In 2023 haalde het festival de kaap van 20.000 bezoekers. Het festival is voor alle geïnteresseerden in wetenschap en technologie. ROC deelde de oproep voor ideeën breed onder de VUB onderzoeksgemeenschap en voorzag in de ondersteuning bij het opmaken en verfijnen van hun voorstel wat resulteerde in 3 effectieve VUB-activiteiten (Pieter Duysburgh (stand Amai!), Jean-Paul Van Bendeghem (spreker) en Benjamin Claessens (spreker). VUB heeft als partner van het festival het ‘Guinness World Record’ voor de langste robotketen ter wereld verbroken, dankzij een samenwerking met ROC, de VUB-onderzoeksgroep Brubotics en MARCOM.

Het in 2005 opgerichte internationaal documentaire filmfestival DOCVILLE is inmiddels het grootste en belangrijkste documentaire filmfestival van België en ook het enige dat Academy Award™ qualifying is. In 2023 lanceerde het ScienceVille, een nieuw ingevoerd onderdeel binnen het festival. ScienceVille is het slotstuk van een jarenlange evolutie binnen het festival waarbij de interesse van het brede publiek voor wetenschap, de beschikbaarheid van kwaliteitsvolle wetenschappelijke documentaires én het enthousiasme van partners (zoals VUB) wordt samengebracht. In 2023 werd voor het eerst een pitchwedstrijd georganiseerd door VUB en DOCVILLE, waarbij VUB-onderzoekers het tegen elkaar opnamen om een volledige gerealiseerde auteursdocumentaire over hun onderzoek te winnen. De wedstrijd verliep in 2 fases: (1) de geschreven pitch, de daaruit geselecteerde onderzoekers gingen door naar (2) de mondelinge pitch voor breed publiek en filmmakers (ongeveer 40 personen). De onderzoekers werden in fase 2 gematcht met filmmakers. 21 VUB-onderzoekers dienden in voor de eerste fase. Daarvan gingen 10 onderzoekers door naar fase 2. Uiteindelijk wonnen 2 onderzoekers de wedstrijd. De twee winnende projecten (CORAL & Testerep) gaan in première op 21 maart 2024 tijdens DOCVILLE.

Tenslotte hebben we in 2023 een coördinator aangesteld die samen met ULB een nieuw reizend wetenschapsfestival in Brussel zal opzetten, dankzij financiering van Innoviris. Dit festival – CurieuCity - zal in 2024 halthouden in vier wijken van Brussel: Molenbeek/Weststation, Vorst/Marais-St.Antoine, Molenbeek/Kanaalzone en Brussel-Stad/Marollen en zal een innovatief programma presenteren, waarbij de wetenschappelijke kennis van de universiteiten wordt gecombineerd met artistieke- en socioculturele activiteiten. Het programma wordt ontwikkeld in samenwerking met lokale gemeenschappen en organisaties, met workshops, tentoonstellingen, lezingen, themawandelingen, artistieke installaties, optredens etc. Er vindt regelmatig een opvolgmeeting plaats met Innoviris en het kabinet van minister Trachte.

7.2. Jongeren sensibiliseren voor wetenschap, onderzoek en STEM

Jongeren sensibiliseren voor wetenschap en onderzoek en hen warm maken voor hogere studies blijft een belangrijk aandachtspunt voor de wetenschapscommunicatie-werking van de VUB. Het verhogen van de instroom binnen de STEMopleidingen (Science Technology Engineering and Mathematics) en het bereiken van meisjes en van jongeren uit een kansarme omgeving vormen binnen deze doelstelling specifieke objectieven. Deze doelstellingen worden nagestreefd door het opzetten van diverse projecten en evenementen gericht naar kinderen, jongeren, organisaties en scholen.

Initiatieven met externe partners

In samenwerking met Technopolis en verschillende partners uit het hoger onderwijs, werd Robocup Junior, een jaarlijkse robotwedstrijd voor jongeren van 8 tot 18 jaar oud, op 23 april in Technopolis georganiseerd. 104 jongeren namen in teamverband deel aan één van de drie disciplines binnen het onderdeel ‘Redden’ of aan ‘Red Robotegem’, waar de leerlingen aan de slag gaan met maatschappelijke vraagstukken. Het onderdeel ‘Redden’ kende 25 teams met 84 deelnemers en het onderdeel Red Robotegem 4 teams met 20 deelnemers. De deelnemers namen voornamelijk deel in schoolverband, maar ook via een vriendenkring of vzw (bv. Skillz vzw). Er waren in totaal 14 coaches (voornamelijk leerkrachten) betrokken bij de wedstrijd. Ouders en familie waren ook talrijk aanwezig op de wedstrijddag in Technopolis (ongeveer 200 personen). Binnen de VUB is er een nauwe samenwerking met de onderzoeksgroep Brubotics die op de wedstrijddag als jury optreedt. Er werd besloten om in schooljaar 2023-2024 een sabbatjaar te nemen om het oorspronkelijke concept te vernieuwen en extra financiering te zoeken.

Jaarlijks organiseert ROC in samenwerking met JCW twee edities van de ‘Wetenschapsdagen’ voor kinderen van 8 tot 12 jaar op de VUB-campus in Etterbeek. Tijdens deze kampen ontdekken de kinderen wetenschap en onderzoek aan de hand van een vooraf vastgelegd thema. Er namen 19 kinderen in totaal deel aan deze kampen.

Mindblowers werd opgericht door de VUB en de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) als een plek waar wetenschappers, kunstenaars, performers en academici samenkomen. Elk jaar behandelt Mindblowers een specifiek thema en creëert performances en interventies op het kruispunt van kunst, cultuur en reflectie en vindt sinds 2017 elke oktober plaats in KVS. In 2023 sloeg ROC de handen in elkaar met we.KONEKT voor een piloot-editie ‘Mindblowers: Power!’ op maat van Brusselse middelbare scholieren, allen uit de derde graad en diverse richtingen. Er namen 7 leerlingen van de Cardijnschool en 110 leerlingen van Imelda Instituut deel. VUB-onderzoekers Hebe Schaillée (vechtsporten achter de tralies), Irene Gutiérrez (participatief filmmaken als protest tegen grensbeperkingen) en Herman Tournaye (reproductieve geneeskunde) deelden het podium met auteur en regisseur Michael De Cock en theatermaker en slam poet Lisette Ma Neza. Nadien volgde een interactief nagesprek met de leerlingen en de verschillende medewerkers en deelnemende onderzoekers en kunstenaars.

VUB Kinderuniversiteit

De VUB Kinderuniversiteit werd in 2018 ontwikkeld van een concept tot een succesvol project dat we in verschillende formats hebben uitgewerkt: de Campusdag, de losse najaarsworkshops en een ‘on tour’ versie. VUB Kinderuniversiteit richt zich tot de 3de graad van het Nederlandstalig lager onderwijs binnen Brussel. Door ons in de eerste plaats te richten op deze afgebakende doelgroep willen we leerkrachten lager onderwijs ondersteunen en bereiken we kinderen uit een grootstedelijke context. VUB Kinderuniversiteit voorziet in de nodige begeleiding van de onderzoeker door het aanbieden van een inleidende sessie, een verdiepende workshop, een feedbacksessie en directe opvolging van de onderzoeker door de projectcoördinator. In totaal bereikten we met al de workshops samen van de campusdag en de najaarsworkshops van de VUB Kinderuniversiteit 619 leerlingen.

In mei 2023 werden 211 leerlingen uit 11 verschillende Nederlandstalige basisscholen uit Brussel (derde graad) verwelkomd op de VUB-campus in Etterbeek voor onze grootste VUB Kinderuniversiteit campusdag tot nu toe. 14 onderzoekers werkten 12 verschillende workshops uit, gaande van het opsporen van tumorcellen tot het nadenken over de beste mobiliteit rond hun school. Verder leerden de leerlingen over het leven in en na de gevangenis, ons klimaat en energie, bio plastic en microben, windmolenparken in de Noordzee en gedachtenlezen. De onderzoekers kregen op de campusdag zelf nog hulp van andere collega’s, waardoor er ongeveer 20 onderzoekers deelnamen aan VUB Kinderuniversiteit. De najaarsworkshops vonden dit jaar plaats van 7 november tot en met 30 november waarmee we 408 leerlingen uit 20 Nederlandstalige Brusselse scholen uit het 5e en 6e leerjaar in Brussel. De workshops vonden plaats op onze VUB-campus of op de lagere school zelf. In totaal werden er 20 workshops gegeven (10 op campus Etterbeek, 4 op campus Jette en 6 op scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). Er werden 10 unieke workshops gegeven, waarvan 6 binnen STEM en 4 binnen de zachtere wetenschappen.

Daarnaast werden er drie nieuwe educatieve lespakketten voor onze digitale VUB Kinderuniversiteit bibliotheek ontwikkeld. Deze kant-en-klare lespakketten bevatten een lesvoorbereiding, opdrachten en werkblaadjes voor de leerlingen. De leerkracht kan de activiteit eenvoudig uitvoeren met huis-tuin en keukenmateriaal. We publiceerden (1) ‘wees een verstandige gebruiker van suiker’ over diabetes en een gezonde levensstijl; (2) ‘help, het ijs smelt!’ over het belang van zowel land- als zeeijs voor ons klimaat en onze biodiversiteit. Het laatste lespakket zit momenteel in de finale testfase en wordt na de krokusvakantie (half februari) in 2024 gepubliceerd. In dit pakket komen leerlingen meer

te weten over DNA, eiwitten en bacteriën. In de activiteit is er een professor ziek geworden. Door via een chatbot te communiceren met zijn assistente, gaan de leerlingen op zoek naar een genezing voor de professor. Ons lespakket van 2022 jaar ‘chemie kleurt de herfst’ hebben we in het voorjaar van 2023 tot een fysieke wetenschapsbox voor klassen omgevormd. De gratis 250 wetenschapsboxen werden verdeeld onder leerkrachten van de lagere school in Brussel en Vlaanderen en waren op minder dan 2 dagen volledig ‘uitverkocht’. De box werd in de lente gelanceerd aangezien er groene bladeren nodig zijn om het experiment uit te voeren. Deze lespakketten worden, naast onze website en Youtube, ook via de website Klascement verspreid.

Voor dit project kan ROC deels rekenen op de steun van het Fonds Immobel.

Tijdens de Irisfeesten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 7 mei, was onze universiteit aanwezig met de VUB Kinderuniversiteit On Tour. Gezinnen met kinderen tussen 4 en 12 jaar konden proeven van onze zes activiteiten: Bouw je eigen ruimteschip/ Laat een ei veilig landen op Mars / Maak een camera obscura / Kleur wetenschappelijke kleurplaten / Ontdek de wiskunde achter een voetbal / Experimenteer met helikopters en windmolens. Door deel te nemen aan één of meerdere activiteiten konden kinderen stickers op hun gepersonaliseerde VUB-studentenkaart van de Kinderuniversiteit On Tour verzamelen om een VUB-‘kinderuniversiteit’ diploma te ontvangen en een boek van ‘Ik heb een vraag’ als cadeau. In totaal bereikten we zo’n 1200 bezoekers die dag. Voor het eerst hebben we onze ‘on tour’ versie ook georganiseerd tijdens het I Love Science Festival van 13-15 oktober waar we zo’n 500 bezoekers hebben ontvangen.

7.3. Participatief & maatschappij gestuurd onderzoek

ROC stuurt een reeks van projecten gelinkt aan participatief en maatschappelijk relevant onderzoek. De Internationale term hiervoor is CERL (community engaged research & learning).

Wetenschapswinkel

Als coördinator van de Wetenschapswinkel is ROC ook in 2023 een belangrijke facilitator geweest van maatschappelijk verantwoord onderzoek aan de VUB. In 2023 werkten 12 studenten hun masterproef af o.b.v. een onderwerp uit de Wetenschapswinkel-databank, en leverden 13 studententeams een onderzoeksrapport in. Daarnaast zijn er nog 26 bachelor- of masterproeven en 7 onderzoeksprojecten binnen het curriculum lopende. Dit maakt dat er in 2023 zo’n 90 VUB-studenten werkten op topics van de Wetenschapswinkel. Bij de hierboven genoemde studentenonderzoeken waren in 2023 een 35-tal VUB-onderzoekers en/of -docenten betrokken als promotor of begeleider, vaak bij meerdere projecten tegelijk. Onderzoekers werden actief ondersteund en ontzorgd op praktisch en administratief vlak in hun contact met organisaties en studenten (bv. Wetenschapswinkel ziet erop toe dat leerdoel en format masterproef zoals vooropgesteld door promotor overeenstemt met wensen van zowel organisatie als student). In 2023 werkten onze studenten en onze onderzoekers/docenten samen met een 35-tal van onze partnerorganisaties (soms voor meerdere onderzoeken). Binnen het netwerk zorgde de VUB-Wetenschapswinkel samen met de collega’s van het Wetenschapswinkelnetwerk (VUB, KULeuven en de UAntwerpen) in 2023 voor de aansluiting van een 25-tal nieuwe partnerorganisaties die de weg naar de Wetenschapswinkel vonden. Het Wetenschapswinkelnetwerk komt tweewekelijks samen voor een digitaal overleg en houdt tweejaarlijks een stuurgroep. Een belangrijke pijler van de Wetenschapswinkel in 2023 was het vergroten van de naamsbekendheid met als doel het aandeel van Wetenschapswinkelthesissen/ onderzoeken op de VUB te vergroten en ook de zoektocht naar een promotor te vergemakkelijken. Zo stelt ROC de Wetenschapswinkel voor tijdens verschillende infosessies voor masterproeven en opleidingsraden.

Citizen Science Contactpunt

ROC zet in op ‘burgerwetenschap’ via het Citizen Science Contactpunt (CSCP). Het CSCP wil een directe lijn hebben naar de VUB-onderzoeksgemeenschap om citizen science bekend te maken over alle wetenschappelijke disciplines heen. Daarnaast is die connectie en dat overzicht belangrijk om goed op de hoogte te zijn van citizenscienceactiviteiten die zich afspelen aan de VUB (onderzoekers, aantal projecten, project partners, thematieken, etc.), en hierbij trends en noden te identificeren. Het Contactpunt voert hiertoe een regelmatige mapping uit van citizenscienceprojecten of -onderzoeken die lopende zijn. Op middellange termijn zal deze mapping ook nuttig blijken voor de uitbouw van een ‘onderzoeksnetwerk’ over citizen science aan de VUB. Dit is een (zelflerend) netwerk ter bevordering van kennisdeling en interdisciplinaire samenwerking. Het aanbod van het Contactpunt wordt bekend gemaakt via een centrale Sharepointpagina voor VUB-onderzoekers en VUB-medewerkers binnen de ROC-omgeving op de Research Sharepoint. Deze pagina omschrijft de diensten en activiteiten van het contactpunt, publiceert de kwaliteitscriteria over citizen science aan de VUB, bundelt mogelijke projectoproepen, en biedt het ondersteunend materiaal aan voor kennisdeling, zoals een link naar de starterskit (zie onder), checklists, of het inboeken van een meeting voor eerstelijnsondersteuning. Deze pagina zet ook VUB-projecten in de kijker en communiceert over de uitkomsten. In de aanloop naar academiejaar 2023-2024 werd de CSCP-Sharepointomgeving grondig opgefrist en bijgewerkt, zowel inhoudelijk als qua toegankelijkheid/gebruiksgemak. Dit proces werd ook in het najaar verdergezet, en dit zal leiden tot een geheel nieuwe, gestructureerde database met resources en tools rond citizen science, en een uitgebreid

overzicht van VUB-CS-projecten o.b.v. bovenvermelde mappingsoefening. Beide zullen in januari-februari 2024 worden geïmplementeerd.

Als eerstelijns-aanspreekpunt voor de VUB-onderzoeksgemeenschap beantwoordt het CSCP regelmatig vragen en biedt het ondersteuning, bv. bij projectaanvragen. Deze vragen bereiken ons via de mailbox of via persoonlijke contacten of contacten van collega’s, die deze onderzoekers doorsturen. Ze zijn heel divers en lopen van het vinden van partners tot het opzetten van een succesvolle samenwerking of het opstellen van een communicatieof datamanagement-plan of een goed informed consent-formulier. Indien nodig wordt een afspraak (of meerdere) ingepland, soms volstaat een reactie per mail. Naar aanleiding van de lancering van de nieuwe Co-Creation call van Innoviris organiseerden de collega’s van VUB TechTransfer een infosessie voor de VUB-onderzoeksgemeenschap. Het CSCP werd uitgenodigd om een presentatie te geven over de mogelijke ondersteuning bij projectaanvragen maar ook bij het uitwerken en uitvoeren van eventueel gefinancierde projecten. Zoals opgenomen in de visietekst van het Contactpunt, is ter controle, evaluatie en ondersteuning van het Contactpunt een adviesraad opgericht. Die bestaat uit collega-ATP’s uit het vicerectoraat Research, TechTransfer, het rectoraat (we.KONEKT), ECOOM, Scivil en VUBonderzoekers. Een eerste bijeenkomst vond plaats op 27 maart 2023, waarbij de toekomstplannen (GANTT-chart) van het Contactpunt werden voorgesteld en besproken, alsook de intern gefinancierde citizenscience-projecten en de activiteiten binnen EUTOPIA en andere internationale netwerken. Een tweede editie zal in het voorjaar van 2024 plaatsvinden. Ondertussen werden de leden via een nieuwsbrief (uitgestuurd begin oktober) op de hoogte gehouden van het reilen en zeilen van het CSCP. Er werd een samenwerkingsprotocol uitgewerkt om heldere afspraken vast te leggen m.b.t. de informatiedoorstroom en uitwisseling van expertise tussen het Contactpunt en de verschillende departementen, cellen en centrale diensten binnen de VUB. Op deze wijze hopen we de ondersteuning van (projectvoorstellen vanuit) de VUBonderzoeksgemeenschap rond burgerwetenschap te optimaliseren, en aan onze universiteit een ‘citizensciencecultuur’ te creëren. Dit is belangrijk om het aantal goedgekeurde citizenscience-proposals binnen bepaalde calls te verhogen, en om de slaagkans en het succes van deze projecten te vergroten. Het huidige voorstel kwam tot stand op basis van:

- Een workshop in het kader van de oprichting van het VUB CSCP, gericht op het scherpstellen van de positionering van het CSCP t.o.v. interne departementen/cellen en intern beleid; en t.o.v. nationale en internationale initiatieven, beleidslijnen en actiedomeinen (19 en 20 mei 2022)

- Gesprekken met verschillende VUB-departementen die net als het CSCP VUB-onderzoek begeleiden en ondersteunen (februari-september 2023). Zo was er overleg met de collega’s van TechTransfer, maar ook met andere cellen binnen Research zoals Research Funding National en Research Funding Europe, Research Data Management en Legal & Ethics. Tot slot hadden we ook een verkennend gesprek met de core facility SQUARE.

In juni 2022 lanceerde de VUB Onderzoeksraad onder de vlag van het CSCP een interne call voor citizenscienceprojecten. Na de deadline van 1 november 2022 volgde het CSCP de evaluatie op door een jury bestaande uit 2 citizenscience-experts en 1 vakexpert per kandidatuur (de jury werd samengesteld door het CSCP). Begin februari 2023 werd bekendgemaakt welke projecten gehonoreerd zouden worden: SMARTS en MOMENT-GPS. Met de projectteams daarvan werd een opstartmeeting ingepland in maart 2023 (incl. partners), en de niet-gehonoreerde projecten kregen de mogelijkheid tot feedback en een lijst met alternatieve financieringsmogelijkheden op maat. In de verdere loop van 2023 volgden de onderzoekers van SMARTS en MOMENT-GPS een communicatietraject bij wetenschapscommunicator Julie De Smedt, opgesplitst in een reeks van verschillende workshops. Verder werden de projecten opgevolgd en ondersteund via algemene opvolgmeetings (incl. de partners), onderling overleg met het CSCP en contact per e-mail.

In het kader van EUTOPIA TRAIN, coördineerde het CSCP het werkpakket rond citizen science. Dankzij dit project, heeft het CSCP de ‘Citizen Science Clinics’ uitgewerkt en verder uitgerold in 2023. De Citizen Science Clinics zijn een serie van online peer learning sessies, ontworpen om uitdagingen en ideeën m.b.t. citizenscience-onderzoek te delen (zie hieronder). Daarnaast heeft het CSCP in het kader van EUTOPIA een online disseminatie-event in de vorm van een webinar gecoörganiseerd met het UNICA netwerk (How European University Alliances can support citizen science). Tenslotte werd een conceptnota voor een Citizen Science Education en Support Service opgeleverd als finale deliverable voor het EUTOPIA TRAIN project. Deze tekst presenteert het concept voor een EUTOPIA TRAIN Citizen Science Education and Support Service [hierna ‘CS E&SS’], en de plannen voor de ontwikkeling ervan naast en binnen het EUTOPIA MORE-project (12/2022 tot 11/2026). Ze illustreert hoe de CS E&SS voortbouwt op het werk dat is gedaan in Task 3.4 van het TRAIN-project en wil samengaan met taken en mijlpalen in EUTOPIA MORE. Na een opsomming van de activiteiten en outputs binnen Task 3.4 van het EUTOPIA TRAIN-project in hoofdstuk 1, gaat het tweede hoofdstuk dieper in op de aanpak van de alliantie om te komen tot een gemeenschappelijke definitie van de belangrijkste doelen, activiteiten en werking van de CS E&SS. In het derde hoofdstuk worden de doelstellingen gespecificeerd in termen van diensten voor onderzoekers zowel als ondersteunend personeel (ATP), onderbouwd door een mappingsoefening om een citizenscience-gemeenschap op te bouwen en in stand te houden. De praktische organisatie wordt beschreven in hoofdstuk 4, terwijl het 5e en laatste hoofdstuk een overzicht geeft van de huidige leden (d.w.z. contactpunten) in elke partneruniversiteit.

Als CSCP zetten we ook in op expertiseopbouw via relevante externe netwerken. Zo is CSCP deel van de ECS Collaboration Group die verschillende Europese projecten verbindt die rond citizen science werken om op die manier expertise uit te wisselen en hun netwerk uit te bouwen. Elke maand neemt een ander groepje leden de verantwoordelijkheid op om een interactieve sessie te organiseren rond een bepaald thema. Het CSCP was betrokken bij de sessie rond ‘Education & Training’, waarbij werd gebrainstormd over verschillende uitdagingen én oplossingen

over het implementeren van citizen science training binnen onderzoeks- en hoger onderwijsinstellingen, en binnen scholen. Daarnaast participeert het CSCP in activiteiten van het European Citizen Science project, dat een rijke citizen science gemeenschap verbindt en een ruimte wil bieden om praktische ervaringen uit te wisselen over het integreren en gebruiken van citizen science praktijken in universiteiten en om aanbevelingen te verzamelen voor de Europese Commissie en andere belanghebbenden over manieren om citizen science te ondersteunen in de hoger onderwijs sector. Om dit te doen organiseerde het project op 3 juli 2023 een online evenement voor iedereen (zoals academici, docenten, universiteitsmedewerkers, burgerwetenschappers, beginnende onderzoekers, beleidsmakers, ambtenaren, het grote publiek en vertegenwoordigers van de industrie) die geïnteresseerd is in het leren over en bespreken van de rol van citizen science in het transformeren van universiteiten in Europa. Het CSCP presenteerde er de ervaringen en verwezenlijkingen van het contactpunt binnen het EUTOPIA-netwerk.

Erasmus+ SHEFCE

In juni werd het closing event voor Europees SHEFCE project (Erasmus+), dat mikt op het uitbouwen van de maatschappelijke werking van de universiteit georganiseerd op onze VUB-campus. We presenteerden naast de resultaten van het planningsproces binnen de VUB ook beleidsaanbevelingen voor maatschappelijk engagement in het hoger onderwijs op Vlaams niveau. Er waren 10 Europese partnerinstellingen en 13 vertegenwoordigers van Vlaamse overheidsdepartementen en Europese instellingen aanwezig. Daarnaast werd een online platform gelanceerd dat resulteert uit dit project, dat resources en een netwerk van experts en peers beschikbaar stelt om community engagement in het hoger onderwijs te promoten. VUB ROC zorgde voor inhoudelijke input en het conceptuele kader om instellingen te vergelijken op vlak van community engagement.

OpenLab (VUB-ULB)

Tenslotte hebben de vicerectoren Onderzoek van VUB en ULB gezamenlijk besloten om een nieuwe wind te laten waaien in het gezamenlijke OpenLab initiatief. Het CSCP werd hiervoor langs VUB-zijde aangesteld in 2023 en voerde sindsdien alvast enkele constructieve gesprekken met het nieuwe team aan ULB-zijde om concrete samenwerkingen en doelstellingen op te stellen. Er werd in dat kader ook een FEDER-aanvraag ingediend onder de titel “l’accélérateur en recherches participatives et citoyennes à Bruxelles – Brussels Co-Lab” (nog geen nieuws over toewijzing). In 2024 verwachten we alvast een concrete invulling te geven aan de beschikbare ruimtes op de USquare site voor OpenLab en een aantal gezamenlijke doelstellingen te operationaliseren (zoals kennisuitwisseling, vinden van projectfinanciering, opbouwen van onderzoeks-gemeenschap rond participatief onderzoek, aanbieden van trainingen).

7.4. Ondersteuning van de academische gemeenschap

Binnen de instelling heeft ROC ook dit jaar het nut en belang van wetenschapscommunicatie verder bekend gemaakt. Dit niet alleen door te sensibiliseren binnen de onderzoekgemeenschap, maar ook door hen nog meer in hun maatschappelijke dienstverlening te ondersteunen.

Opleidingsaanbod onderzoekers

Sinds 2013 organiseert ROC samen met de centrale doctoraatsbegeleiding een interassociatieve driedaags opleidingsevent m.b.t. wetenschapscommunicatie onder de naam ‘Let’s Talk Science’. Van 4 tot 6 juli vonden er een resem aan workshops rond wetenschapscommunicatie plaats in UGent. Er waren sessies over schrijven voor een breed publiek, een toegankelijke visual maken van je onderzoek, diverse socialemediakanalen leren gebruiken, of je onderzoek pitchen aan kinderen of beleidsmakers. Deelnemers konden max. twee workshops uit het workshopaanbod kiezen. Naast het reguliere workshopaanbod was er ook een plenaire sessie getiteld ‘Science unpacked: the scientific method explained’. Tijdens de pauze konden onderzoekers terecht op de wetenschapsmarkt, met standjes van de wetenschapscommunicatiediensten van elke instelling. Nieuw dit jaar was de samenwerking met het Gents Universiteitsmuseum. Deelnemers konden naast voorgaande activiteiten ook nog een gegidste rondleiding in het museum volgen. Ook konden ze nog twee ‘inspiratiesessies’ bijwonen. 19 verschillende VUB-onderzoekers vulden de 31 van de 76 aan VUB toegekende workshopplaatsen op. Dat is weinig, wetende dat er 50 kandidaten waren (PhD, postdoc en ATP) die initieel wilden deelnemen (af te leiden uit het aantal accountaanvragen). 9 VUB’ers namen deel aan de plenaire sessie, 10 aan een van de vele museumbezoeken, en tot slot waren er 11 deelnemers voor de twee inspiratiesessies.

Naast Let’s Talk Science biedt ROC diverse workshops en trainingsmaterialen aan, al dan niet binnen het kader van een project en/of in samenwerking met RTDO

Dienstverlening ROC

ROC presenteert - op vraag van de vakgroepen en interne diensten – regelmatig haar werking. Hiervoor werd in 2023 een vernieuwde kennisclip opgenomen die o.m. wordt gebruikt en getoond tijdens de PhD-introdag, de postdoc community meeting en op vraag van faculteiten/vakgroepen/onderzoeksgroepen. Ook werd een webinar uitgezonden en gedeeld met de VUB onderzoekers rond wetenschapscommunicatie en onze dienstverlening. ROC ondersteunt de onderzoek gemeenschap door actief in te zetten op enkele prijzen gericht op onderzoek(scommunicatie), met name de KVAB Wetenschaps-communicatieprijs, de EOS Pipetprijs en de New Scientist Award. In 2023 waren er maar liefst 4 VUB laureaten voor de KVAB wetenschapscommunicatie-onderscheidingen. Tenslotte kunnen onderzoekers bij ROC terecht voor advies m.b.t. wetenschapscommunicatie (communicatiestrategieën, vormgeving van activiteit, budgettering…) in het kader van een projectvoorstel of een oproep voor deelname aan een wetenschapsevent (bv. I Love Science, Nerdland). We verspreiden de relevante oproepen steeds via de verschillende interne VUBcommunicatieplatformen.

Governance en samenwerking andere Onderzoeksinstellingen en wecom-actoren

Onder VLIR/VLHORA komen 5 vertegenwoordigers van de universiteiten en 5 vertegenwoordigers van de hogescholen op regelmatige basis samen om de bepalingen in het convenant wetenschapscommunicatie op te volgen en kennisdeling te bevorderen. Op initiatief van de werkgroep werd een LinkedIngroep aangemaakt waarbinnen de wetenschapscommunicatiemedewerkers binnen de verschillende instellingen werden uitgenodigd. Het doel is elkaar beter te leren kennen en de drempel tot samenwerking te verlagen en sinds eind 2021 deelt elke instelling een interessante post op regelmatige basis.

Binnen de schoot van de werkgroep worden ook ad hoc werkgroepen opgericht. Zo startte in 2022 een werkgroep om de zelfevaluatie van de expertisecellen op te maken en te finaliseren in 2023. Daarnaast was er een werkgroep om een gedragen beleidsplan wetenschapscommunicatie op te maken en zo de onderhandelingen rond het nieuwe convenant voor te bereiden en op te volgen. ROC maakte van beide groepen actief deel uit.

Tenslotte zetelt ROC in de klankbordgroep rond wetenschapscommunicatie van het FWO en worden we betrokken bij overlegmomenten met belangrijke actoren binnen het Vlaamse wetenschapscommunicatielandschap, gewoonlijk via uitnodiging via de VLIR/VHLORA werkgroep wetenschapscommunicatie (bv. Technopolis).

8. EU BELEID EN RESULTATEN

In 2023 heeft het Research Funding Europe team (RFE) haar focus versterkt op ERC (European Research Council) en MSCA (Marie Skłodowska-Curie Actions) oproepen. Dit is volledig in lijn met het deelbeleidsplan van Dept RESEARCH, dat zich vertaalt in de visie en missie van het team:

• “Research Funding Europe & International” (RFE) helpt u bij het verkrijgen van externe onderzoeksfinanciering

• We streven naar een sterke positionering van de VUB in het Europese landschap van fundamenteel en grensverleggend onderzoek, met een focus op ERC (European Research Council) en MSCA (Marie Skłodowska-Curie Actions).

Het team heeft verder ingezet op haar kerntaken, nl

• “Funding intelligence”, dwz de proactieve promotie van opportuniteiten bij de vorsers en onderzoeksgroepen

• Onderzoekers “scouten”, aanmoedigen en voorbereiden op de indiening en verdediging van fundamentele onderzoeksprojectvoorstellen (inclusief proactieve benadering van potentiële ERC grantees, informatie- en trainingsessies, co-ontwikkeling, proof-reading, organiseren van mock-interviews, organisatie van inaugurale lezingen voor ERC grantees, stimuleren van gezamenlijke projectvoorstellen met onderzoekers uit de Europease EUTOPIA alliantie)

• Kwalitatieve projectbegeleiding met impact (pre- en post-award)

• Beleidsanalyse en beleidsvorming op Europees, Vlaams, Brussels en VUB niveau.

Specifieke accenten werden in 2023 gelegd op:

• De ondersteuning van een hoog aantal ERC en MSCA projectvoorstellen (zie cijfers hieronder), en de onboarding van externe Principal Investigators die hun ERC grant naar de VUB hebben getransfereerd.

• Informatieverstrekking over de nieuwe EU stimulansen (1 jaar postdoc voor herindiening van excellente ERC en MSCA-PF voorstellen, 4de jaar kosten van MSCA-DN fellows betaald door de onderzoeksraad).

• Het afronden van een pilootproject om onderzoeksgroepen te adviseren bij de ontwikkeling van hun fundamenteel onderzoeksfinancieringstrategie (samen met de RGO’s). De resultaten van deze project zullen dienen om vanaf 2024 een nieuwe dienstverlening aan de (grote) onderzoeksgroepen aan te bieden, die in 2024 uitgerold zal worden in het kader van ReGroup.

• De verdere promotie en ondersteuning van de “EUTOPIA Seed Funding” oproep voor fundamenteel onderzoek betaald door Vlaamse subsidies aan de Europese Universiteiten Netwerken. Projecten gesteund door deze oproep stimuleren onderzoekssamenwerking met EUTOPIA partners, en hebben al concreet geleid tot o.a. de gezamenlijke indiening van nieuwe MSCA onderzoeksprojectvoorstellen. Dit gebeurt in samenwerking met Techtransfer die een gelijkaardige oproep voor toegepast onderzoek beheert.

• Deelname aan onderzoeksgerelateerde taken van de EUTOPIA alliantie, inclusief de begeleiding van de derde cohort van MSCA COFUND EUTOPIA Science en Innovation Fellowships en het lanceren van de 4de oproep, het lanceren van de 2de Young Leaders Academy fellowships oproep en de kick-off van de geselecteerde fellows, het afronden van EUTOPIA TRAIN projectactiviteiten (incl. het faciliteren van een workshop van het grote disseminatieevenement aan de ULB, met meer dan 15 andere allianties), en de start van het EUTOPIA MORE project (als leider van taak 3.5 “research-led workshops”, en als bijdrager aan de eerste oproep voor Connected Communities).

In 2023 heeft de VUB ca. 63 miljooen € aan Europese subsidies voor O&I binnengehaald (ca. 25 miljoen in 2022).

VUB maakt hier uitgebreid gebruik van en is zeer succesvol in de Europese O&I kaderprogramma’s:

• Horizon 2020 (gedurende de hele programmatieperiode van 2014 tem 2020): in totaal 205 projecten goed voor 103,8 miljoen € EU bijdrage

• HorizonEurope (van de start in 2021 tot eind 2023): al 119 projecten geselecteerd, goed voor 88,0 miljoen € EU bijdrage.

Dit maakt de VUB

• De 4de van alle deelnemende Belgische organisaties

• De nummer ÉÉN Brusselse organisatie.

De gerichte acties van het RFE team (met voornaamste focus op de 1ste pilaar “excellent Science” inclusief ERC en MSCA) hebben een tastbare impact:

• Het aantal ingediende ERC projectvoorstellen stijgt (19 in 2023 en 2022, 15 en 16 de vorige jaren)

• Er waren in 2023 4 nieuwe ERC grants, met opmerkelijk veel Consolidator Grant (3) en 1 startig Grant). Eind 2023 waren er 2 ERC grants nog in voorbereiding (“grant preparation stage”).

• In 2023 haalde de MSCA PF oproep 16 aanvragen, in lijn met 2022 en 2021 (respectievelijk 17 en 16). De kwaliteit van de aanvragen is significant toegenomen, met een uitzonderlijk hoge slaagkans (ca. 30% voor een gemiddelde van 15%).

• De MSCA DN oproep zag een stijging van het aantal aanvragen (39 in 2023, tegenover 24 in 2022 en 34 in 2021), en had meer VUB coördinatoren (11 ivm respectievelijk 7 en 6). Ook voor deze oproep lag de slaagkans zeer hoog (ca. 30% voor een gemiddelde van 13,8%).

• Een eerste “Research Infrastructure” project was ook binnengehaald (vermindering van milieu- en klimaatvoetafdruk in Europese deeltjesversnellersinfrastructuur, met CNRS als coördinator)

• De in 2022 ingediende MSCA Doctoral Networks (DN) proposal met EUTOPIA partners (DurAMat met VUB als coördinator) werd in 2023 geselecteerd voor financiering en effectief gestart

• Wat betreft onderzoeksamenwerking is het aantal Europese projecten met VUB en minstens één EUTOPIA partner toegenomen: tussen 2007 en eind 2021 waren er maar 19, en in 2022-2023 zijn er 56 bijgekomen. Sommige recente projecten werden rechtstreeks gestimuleerd door de Vlaamse EUTOPIA seed funding subsidie.

Op kwalitatief niveau:

• Zowel de ERC als de MSCA oproepen hebben extra visibiliteit gekregen, o.a. dankzij informatiesessies met getuigenissen van ERC grantees, inaugurale lezingen, het overzicht op de VUB website, en onze bijdrages aan initiatieven van het departement zoals de mobiliteitwebinar en de introductiedagen voor PhD kandidaten.

• Voor de MSCA-PF 2023 oproep hebben potentiële VUB promotoren en onderzoeksgroepen externe visibiliteit gekregen via het hernieuwde bestand van projectideeën, dat een betere categorisering en zoekfunctie bevat.

• De post-doc fellows van de eerste EUTOPIA Science & Innovation oproep hebben hun fellowship succesvol afgerond en positieve feedback gegeven via de systematische exit-interviews. VUB ZAP-leden die supervisor kunnen worden gaan proactiever op zoek naar geschikte kandidaten, wat gunstig is voor de resultaten van de selectie (3de en 4de oproepen).

• Wat betreft het uitbouwen van een gemeenschappelijke EUTOPIA onderzoeksstrategie is er onvoldoende vooruitgang geboekt. Systematische vergaderingen tussen de vicerectoren onderzoek van de 10 partners is daarvoor nodig, wat (nog) niet prioritair blijkt te zijn voor sommige partners.

• Er werd ook tijd geïnvesteerd in de onboarding van een nieuwe collega, die nu operationeel is en vanaf 2024 zich zal specialiseren in MSCA Staff Exchange opportuniteiten, een oproep die niet alleen voor onderzoekers maar ook voor technisch en administratief ondersteunende personeelsleden relevant is, mogelijks in het kader van de core facilities.

9. RAPPORTERING BINNENGEHAALDE ONDERZOEKSMIDDELEN: OVERZICHTSTABELLEN

Hieronder volgen de financiële en personele middelen voor onderzoek, exclusief de inkomsten uit dienstbetoonactiviteiten en valorisatie. Deze worden vermeld in het jaarverslag Innovatie- en Valorisatieraad. Ook de inkomsten van het VIB, bestemd voor de departementen van VIB die op de VUB zijn gelokaliseerd, zijn niet in de tabellen opgenomen.

9.1. Personele Middelen

Voor personele middelen verwijzen wij naar het jaarverslag personeel 2023.

9.2. Financiële Middelen

Hieronder volgen de financiële middelen voor onderzoek, exclusief de inkomsten uit dienstbetoonactiviteiten en valorisatie. Deze worden vermeld in het jaarverslag Innovatie- en Valorisatieraad. Ook de inkomsten van het VIB bestemd voor de departementen van VIB die op de VUB zijn gelokaliseerd, zijn niet in de tabellen opgenomen. Voor IMEC zijn de inkomsten van het geassocieerde laboratorium niet opgenomen.

9.2.1. Eerste geldstroom, financieel

Definitie: eigen onderzoeksmiddelen, toegekend via de Onderzoeksraad (inclusief BOF)

Centrale allocatie van middelen voor onderzoek per projectsoort Cijfers uitgedrukt in EUR

OZR-kredieten

Opvangmandaten toegekend via de Onderzoeksraad

Totaal toegewezen opvangmandaten per discipline

uitgedrukt in EUR

BOF-projectfinanciering

OZR/BOF: exclusief de investeringskredieten

Begroting DEFISCALISERING 2022 - beschikbaar in 2023

9.2.2. Tweede geldstroom, financieel

Definitie: Overheidsmiddelen voor Fundamenteel Onderzoek FWO EOS

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

FWO SAB

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

Fonds voor Wetenschappelijke Onderzoek (FWO)-Vlaanderen

FWO-mandaten 2022-2023 (mandaathouders in functie 1/10/2022 of 1/11/2022)

Wetenschapsdiscipline

en aardrijkskunde

ruimtelijke ordening en stedenbouw

ASP: Aspirant, PDO: Postdoctoraal Onderzoeker, FWOSB: Strategische Onderzoeksbeurzen, Pegasus2: MSCA Fellowship FWO, FKM: Fundamenteel Klinisch Mandaat, KLDB: Klinische Doctoraatsbeurs, BZDB: Bijzondere Doctoraatsbeurs.

FWO-projecten (FWO, FWOTM, FWOSB, FGWO, IIKW, Nationale Loterij)

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

wetenschappen (inclusief kunstgeschiedenis)

(inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

* De slaagkans op basis van aantal projecten (FWO junior en senior projecten) bedraagt 14,8% voor VUB (op basis van junior, senior, en WEAVE projecten FWO lead; incl. die projecten waar VUB co-promotor is). De opdeling in reguliere projecten is 8/69 voor junior projecten en 20/120. Er werden 4 additionele projecten toegekend aan VUB binnen het WEAVE kader waarbij FWO de rol van partner opneemt.

FWO Apparatuurkredieten (voormalig Hercules)

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

Totaal tweede geldstroom, projecten, financieel Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

9.2.3. Derde geldstroom, financieel

Definitie: Overheidsmiddelen voor Basis- en Toegepast Onderzoek (inclusief beleidsvoorbereidend onderzoek en impulsprogramma’s) – Overheidsmiddelen ter financiering van interuniversitaire en internationale wetenschappelijke samenwerking.

Ministeries Federale Overheid

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

wetenschappen (inclusief kunstgeschiedenis)

(inclusief toegepaste informatica)

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

Rechtswetenschappen (inclusief criminologie en notariaat)

Biochemie)

Andere internationale instellingen

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline Cijfers uitgedrukt in EUR WETENSCHAPSDISCIPLINE

Diverse stichtingen en fondsen met wetenschappelijk oogmerk

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

(inclusief tandheelkunde)

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

(inclusief

en notariaat)

Cijfers uitgedrukt in EUR

Ministeries Vlaamse Overheid

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per

bibliotheek- en archiefwetenschappen)

Rechtswetenschappen (inclusief criminologie en notariaat)

Europese Unie (EU)

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

Geneeskunde (inclusief tandheelkunde)

Historische wetenschappen (inclusief kunstgeschiedenis)

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

Brussels Hoofdstedelijke Gewest

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline

wetenschappen (inclusief kunstgeschiedenis)

Informatica (inclusief toegepaste informatica)

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

(inclusief criminologie en notariaat)

VLAIO - projecten

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

Industrieel Onderzoeksfonds (IOF)

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per discipline Cijfers uitgedrukt in

(inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

Totaal derde geldstroom, financieel

(inclusief tandheelkunde)

wetenschappen (inclusief kunstgeschiedenis)

Letteren (inclusief informatie, documentatie, bibliotheek- en archiefwetenschappen)

9.2.4. Vierde geldstroom, financieel

Definitie: inkomsten uit samenwerking met de privé-sector, inclusief dienstverlening.

Inkomsten uit dienstbetoonactiviteiten en valorisatie worden vermeld in het jaarverslag Innovatie- en Valorisatieraad. Inkomsten van het VIB, bestemd voor de departementen van VIB die op de VUB zijn gelokaliseerd, zijn niet in de tabellen opgenomen.

9.2.5. Totaal geldstromen, financieel

Hierna volgen de overzichtstabellen van het totaal aandeel onderzoeksmiddelen, enerzijds uitgedrukt per financieringsgroep en anderzijds per wetenschapsdiscipline. De tabellen vermelden de onderzoekskredieten en –mandaten die werden toegekend aan de VUB exclusief de mandaten van het FWO-Vlaanderen.

9.2.5. Totaal geldstromen, financieel

Totaal toegewezen middelen voor onderzoek per financieringsgroep

Innovatie- en Valorisatieraad

Brondata= Dashboard Factsheet Onderwijs geraadpleegd 19/01/2024

10.2. Het aantal doctoraatsproefschriften in voorbereiding, evolutie 2019-2020 tem 2021-2022 (inclusief verdedigde doctoraten)

NI= studieprogramma niet ingericht in academiejaar

Brondata= Dashboard Factsheet Onderwijs geraadpleegd 19/01/2024

* kleine afwijkingen tegenover de totalen in het vorige jaarrapport kunnen verklaard worden doordat rechtzettingen continu kunnen doorgevoerd worden in CALI, ook voor volledig afgesloten academiejaren

10.3. Joint PhD contracten

Tabel: Aantal afgesloten joint phd contracten in 2023

Brondata= Legal & Ethics Office departement Onderzoek

Tabel: Aantal succesvol verdedigde joint phds in 2023

Brondata= Legal & Ethics office departement Onderzoek

10.4. Publicatie-output

WoS en VABB publicatietellingen

WoS SCIE-, SSCI- en AHCI-publicaties 2021 per categorie (gevalideerd in 2023 voor BOF 2024) aantal Aantal SCIE- en SSCI-publicaties

(document types Article, Letter, Note, Review):

Aantal AHCI-publicaties

(document types Article, Letter, Note, Review, excl. SCIE- and SSCI-overlap): 16 Aantal CPCI-S en CPCI-SSH publicaties

(document types Article, Letter, Note, Review, Proceedings paper, excl. SCIE-, SSCI- & AHCI-overlap): 265 Totaal

VABB-SHW XI publicaties 2019, niet in WoS, per categorie (gevalideerd in 2021) aantal VABB-1: artikelen in tijdschriften

boeken als auteur

VABB-4: hoofdstukken in boeken

WoS publicaties per indexjaar (gevalideerd in 2023 voor BOF 2024)

Indexjaar

VABB-SHW X publicaties, niet in WoS, per publicatiejaar (gevalideerd in 2023 voor BOF 2024) Publicatiejaar Artikelen in tijdschriften Boeken als auteur Boeken als editor Hoofdstukken in boeken Bijdragen in proceedings

(*) kostprijs 1 postdoc = 2 predoc

Financiële middelen

I. Samenvatting

In 2023 zijn de onderzoekers van de VUB er in geslaagd zeer actief te werken aan kwalitatief hoogstaande projectaanvragen en valorisatiedossiers, zoals mag blijken uit de resultaten die verder in dit verslag worden toegelicht. De uitzonderlijke resultaten van 2022 worden evenwel niet gehaald voor de Vlaamse en Brusselse projecten toegepast onderzoek. Voor de Europese projecten werd opnieuw een zeer goed resultaat behaald, welk samen met het uitzonderlijk sterke jaar 2022 zorgt voor een mooie groei tov. de voorgaande jaren. VUB staat nu in de top 20 universiteiten wat betreft Horizon Europe funding en ze verwerft gemiddeld per onderzoeker meer middelen dan de andere Vlaamse universiteiten.

De volledige wijziging van het Foundation team, naar aanleiding van het pensioen van Isabelle Marneffe, heeft impact gehad op de inkomsten voor 2023, al zullen economische factoren ten gevolge van de geopolitieke wijzigingen ongetwijfeld ook meespelen en mogelijk een nog grotere rol hebben, daar we hun effect ook zien in de andere cijfers. Globaal stond het TechTransfer team in 2023 onder druk door toegenomen werkbelasting: de Europse en andere regelgeving neemt toe, controles hierop worden bij de administratieve diensten gelegd en betekenen vertraging en vooral meer werklast. Langdurige ziekte van twee medewerkers werd opgevangen door collega’s, maar laat zich uiteraard ook voelen.

Het Innovatiebeleid mocht wel rekenen op bijkomende ondersteuning onder ASP5 met injectie van middelen voor bijkomend personeel. Einde 2023 werden de eerste nieuwe medewerkers gerecruteerd en dit zal verlichting geven op de werkdruk. TechTransfer is zeer dankbaar voor deze erkenning van haar rol en de ondersteuning vanuit VUB. Het vicerectoraat Innovatie en Valorisatie neemt daarbij haar opdracht ter harte: onderzoek naar de samenleving brengen om daar een positieve impact te creëren die de economie én de maatschappij in haar geheel verbetert, regionaal en Europees.

Dit positioneert de VUB als een innovatie-universiteit zoals blijkt uit de excellente resultaten die de VUB haalt in competitieve Europese onderzoeksfinanciering.

Voorliggend verslag van het Vicerectoraat Innovatie en Valorisatie en van de ondersteunende dienst VUB TechTransfer, is het negende verslag na de opstart van het vicerectoraat sinds het academiejaar 2015-2016.

Met haar industrieel/maatschappelijk gericht onderzoek wil de VUB een reële impactcreatie nastreven en aldus kennis- en technologie transfer en valorisatie-opportuniteiten verder uitbouwen en strategisch implementeren. Door meer middelen te genereren die opnieuw in onderzoek en valorisatie kunnen geïnvesteerd worden, wil de VUB als geheel groeien. Daarbij wil ze een positieve impact hebben op de samenleving waar ze deel van uitmaakt, met oog voor gelijkheid, welzijn en de duurzame ontwikkelingsdoelen die de Verenigde Naties formuleerden.

Met deze visie wil de VUB haar positie als één van de belangrijke Vlaamse en Europese universiteiten op het gebied van valorisatie van onderzoek verstevigen. Samenwerking met bestaande bedrijven, waaronder KMO’s, en creatie van nieuwe economische activiteiten onder de vorm van spin-off’s, blijven de voor de hand liggende manieren om dit te realiseren, maar ook andere vormen van maatschappelijke valorisatie worden geëxploreerd en gestimuleerd.

Samenwerking met de andere Vlaamse universiteiten en onderzoeksinstellingen blijft deel uitmaken van onze missie, de EUTOPIA alliantie geeft hierbij een nieuwe insteek, maar ook het partnerschap met de ULB in Brussel houden we aan. De VUB zal zich dus ook blijvend internationaal profileren als een instelling waar innovatie en valorisatie in de cultuur is ingebed.

Dit houdt in dat de onderzoeksgroepen van de universitaire gemeenschap dienen gesensibiliseerd, gemotiveerd en begeleid te worden bij het verwerven van middelen voor strategisch en toegepast onderzoek, met het oog op de opbouw van transfereerbare kennis. De inbedding van de VUB in netwerken is daarbij cruciaal. Zowel onderzoek uit de exacte en toegepaste wetenschappen -inclusief medisch onderzoek- als onderzoek uit de humane en sociale wetenschappen, komen in aanmerking om gevaloriseerd te worden, via de creatie van nieuwe producten, processen of diensten ten gunste van de maatschappij in haar geheel.

In de Reuters top 100 van de meest innovatieve universiteiten in Europa stond de VUB in 2019 op plaats 59 (er worden geen ranking meer gemaakt sinds 2019), een cijfer dat we verder kunnen hanteren om aan te geven dat innovatie een kernopdracht moet blijven.

Zeer heuglijk nieuws voor 2023 is dat de VUB in de top 20 staat van alle Europese universiteiten als top-performer in het Horizon Europe programma (https://sciencebusiness.net/news/horizon-europe/horizon-europe-2023-winners-andlosers-revealed)

EWI berekende bovendien voor Vlaanderen wat dit betekende per onderzoeker en hier kwam de VUB als eerste uit de bus: voor het tweede jaar op rij verwerven de VUB onderzoekers gemiddeld meer EU projectmiddelen dan hun Vlaamse collega’s van andere universiteiten.

IOF

Voor 2023 bedraagt het bedrag toegekend aan UAB onder IOF 6.345.207 €

In 2023 doorliep het IOF een 5-jaarlijkse externe audit, zoals het betreffende Besluit voorziet. De audit bevestigde dat de visie van de Universitaire Associatie Brussel op de aanwending van de IOF middelen een ‘goede praktijk’ kunnen genoemd worden, daar de middelen niet versnipperd worden maar ingezet op Expertise-groepen die een duidelijke valorisatieroadmap hebben en een return-on-investment kunnen creëren met de geïnvesteerde IOF middelen.

In 2023 besliste de IOF Raad 6 nieuwe GEAR programma’s (Groups of Expertise of Applied Research) te selecteren voor financiering :

- SHALGO - A valorisation programme for social science and humanities research on algorithmic systems - Studies in Media, Innovation and Technology (SMIT)

- OCH - Optimizing Legal and Ethical Use of Technologies for Cybersecurity & Health - Law, Science, Technology and Society (LSTS)

- HOST - House of Sustainable Transitions - Mobilise/SUST e.a

- CARDIOFIX - Bridging the gap towards clinical translation and industrial valorization of an innovative gene therapy platform to treat heart disease - Dep. Gene therapy & regenerative medicine

- ADVANCE IMAGING - Advancing imaging technologies and associated applications in life sciences, healthcare, medical research and beyond - MITH, ETRO, UZB Abdominal Surgery

- µFLOW - Scaling microfluidics to industrial applications in biotech, pharma, and medicine - µFLOW group, Microbiology and Open BioLabBrussels

In 2023 werd 1 IOF Invest toegekend alsook 4 Proof-of-Concept projecten

Er werden ook 1 Accelerator en een Strategische Valorisatie-opportuniteit gesteund.

Valorisatie via industrie en andere maatschappelijke actoren

Het afsluiten van onderzoekscontracten en licentie-overeenkomsten met derden zorgt voor een inkomstenstroom vanuit de industrie en andere maatschappelijke actoren, waarmee tegelijkertijd lange termijn samenwerkingsverbanden kunnen worden uitgebouwd.

De positieve groeicurve die sinds 2011 werd genoteerd werd in 2018 spectaculair overtroffen, door de verkoop van Ablynx aandelen via het VIB (overname van het bedrijf door Sanofi) en een upfront betaling van een licentie deal met een belangrijke farma-partner, goed voor 17 miljoen éénmalige inkomsten. Ook in 2022 werden belangrijke éénmalige valorisatie-inkomsten opgetekend.

De totale middelen uit samenwerkingen met de privésector bedragen voor 2023 ca. 13,1 miljoen €. Hiermee komen deze inkomsten terug in de lijn van 2020 en 2021.

TechTransfer heeft zich verder ingezet om VUB-aanwezigheid in alle Vlaamse clusters te verzekeren, omdat hier nieuwe middelen voor samenwerking met de industrie kunnen worden bekomen. Onder de derde geldstroom is TechTransfer actief in de sensibilisering, begeleiding en coaching van projecten in Vlaanderen (VLAIO en FWO-toegepast onderzoek), in Brussel (Innoviris) en in Europa (Horizon Europe).

VUB behaalde in 2023 in de Vlaamse financieringskanalen voor strategisch basisonderzoek van het FWO en het Agentschap Innoveren en Ondernemen, een totaal toegekend VUB budget van 12 mio€. Na het uitzonderlijke resultaat in 2022 (14,8 Mio) komen de inkomsten hiermee terug op het niveau van voorgaande jaren.

Voor de toegepaste onderzoeksprojecten in Brussel werden in 2023 7 projecten goedgekeurd (slagingspercentage 44%) voor een budget van 2.797.800€. Na een uitzonderlijk jaar in 2022 (5,7mio) komen de resultaten hiermee terug op het niveau van 2021 (2,9mio). Hierbij moet vermeld worden dat niet elk jaar dezelfde projectoproepen verschijnen in Brussel en dat ook niet steed eenzelfde globaal budget beschikbaar is.

Toegepast Europees Onderzoek

Intellectuele eigendom

Er werden 59 uitvindingen aangemeld in 2023 voor octrooibescherming, terwijl 29 nieuwe octrooiaanvragen werden ingediend door de VUB.

De totale VUB-octrooiportfolio omvat 216 actieve octrooifamilies, bestaande uit 71 families met VUB als enige aanvrager, 70 met mede-aanvrager VIB en 35 met mede-aanvrager IMEC. De overige actieve octrooifamilies worden beheerd door of in samenwerking met andere partijen dan de genoemde kennisinstellingen. Hiermee stijgt het aantal actieve octrooifamilies in 2023 met 6 % tov 2022.

In 2023 werden 18 octrooiaanvragen uitgebreid tot de internationale (PCT) fase en 17 internationale octrooiaanvragen werden ingeleid in de nationale fase.

In Europa en/of de Verenigde Staten werden 15 octrooien toegekend, waarvan 9 octrooien met VUB als enige aanvrager.

Licenties en Spin-off bedrijven

Door de oprichting van spin-off bedrijven kan de VUB resultaten van onderzoek maatschappelijk en economisch valoriseren en een return naar de VUB en haar onderzoeksgroepen realiseren.

Er werden in 2023 4 spin-off bedrijven gelanceerd vanuit de VUB: Sentometrics, Presscuff, Bitagreen en Bio Inx waarmee het aantal actieve VUB-spin-off’s op 49 komt.

In 2022 werden 3 licentie en transferovereenkomsten gesloten, met VUB spin-offs BitaGreen, Sentometrics en Presscuff. Er werd ook een nieuwe raamovereenkomst afgesloten met het VIB.

Foundation

De jaarlijkse filantropische inkomsten zijn, tegenover een uitzonderlijk positief jaar in 2022, afgenomen. In 2022 viel immers een groot legaat open (€698.000) en ontving de VUB een grote gift van één partner (€375.000).

We zien in de cijfers dat het inzetten op particuliere fondsenwerving zijn vruchten afwerpt. Niet enkel het aantal donateurs, maar ook de inkomsten voor de fondsen zitten in stijgende lijn.

Sinds de coronapandemie merken we vanaf 2020 een moeilijk herstel in de leerstoelinkomsten en het aantal leerstoelen. Het objectief is om opnieuw een balans te vinden tussen de inkomsten uit particuliere en corporate fondsenwerving. De sponsoring-inkomsten via de faculteiten kent sinds 2022 wel een toename, wat kan impliceren dat bedrijven eerder geneigd zijn een financieel lager en meer korte termijn-engagement aan te gaan.

Na de verhoging van het overheadtarief in 2023 (van 17% naar 20%) blijft met 19% de procentuele kost van de fondsenwerving nipt lager dan de 20% overhead. De inflatie in 2022 en 2023 heeft de grootste impact op de kosten voor fondsenwerving. Sinds 2022 is de procentuele kost voor personeelsaanstellingen gestegen van 61% naar bijna 70% in de totale kost van de Foundation . De investering in in-house knowledge en human capital, waarmee we in 2023 gestart zijn door het aanwerven van nieuwe medewerkers en het investeren in opleidingen, zal in dit opzicht een directe impact hebben op de inkomsten uit filantropie.

Crosstalks

Crosstalks is een dynamisch platform waar kennisuitwisseling tussen academici en de samenleving centraal staat. Met diverse projecten op het snijvlak van wetenschap, kunst en cultuur maakt Crosstalks wetenschappelijk onderzoek toegankelijk voor stakeholders en het brede publiek. Hierbij betrekt Crosstalks actief VUB-onderzoekers, alumni en fellows.

Crosstalks streeft naar een inclusieve aanpak in al haar activiteiten, met aandacht voor diversiteit in de organisatie, programmatie en communicatie. Dit wordt versterkt door een solidair ticketverkoopbeleid en het breed toegankelijk maken van evenementen via livestreaming en video-opnames. Ze kan hiervoor rekenen op de middelen die via de Casterman-Hamers Leerstoel ter beschikking werden gesteld aan Crosstalks om deze unieke werking te garanderen.

Communicatie

Alle activiteiten van TechTransfer worden ondersteund door een eigen cel Communicatie die ondermeer instaat voor de interne en externe communicatie over de dienstverlening en het strategisch onderzoek aan de VUB, die de organisatie van evenementen en netwerkgelegenheden opneemt en zo bijdraagt aan de bekendheid van het vicerectoraat Innovatie en Valorisatie en VUB TechTransfer binnen en buiten de VUB. De communicatiecel maakt ook jaarlijks een zeer ‘visueel’ publiek verslag, dat kort en bondig is en zowel gedrukt als digitaal gebruikt wordt als ‘visitekaartje’.

II. Vicerectoraat en ondersteunende dienst TechTransfer

II.1 VICERECTORAAT INNOVATIE EN VALORISATIE

Bij de start van het Academiejaar 2015-2016 werd het vicerectoraat Innovatie en Valorisatie geïnstalleerd met prof. Hugo Thienpont als eerste vicerector voor dit beleidsdomein. De volgende rector, wijlen prof. Caroline Pauwels, herbenoemde de vicerector I&V een jaar later in deze functie, alsook bij de start van haar tweede termijn als rector in academiejaar 2020-2021. Ook onder de nieuw verkozen rector Prof. Jan Danckaert werd dezelfde vicerector herbenoemd. Dit onderlijnt het belang dat door de opeenvolgende rectoraten werd gehecht aan de continuering van het beleid rond Innovatie en Valorisatie en de visie die prof. Hugo Thienpont hierover uitstraalt.

Het Organiek Statuut bepaalt dat de vicerector Innovatie en Valorisatie als academisch verantwoordelijke belast is met het innovatie- en valorisatiebeleid. Dit houdt in dat vierjaarlijks een beleidsplan ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Academische Raad, na advies te hebben verkregen van de Innovatie-en Valorisatieraad. Dit beleidsplan kan jaarlijks worden geactualiseerd.

De Innovatie- en Valorisatieraad heeft bevoegdheid over de toewijzing van de middelen voor het innovatie- en valorisatiebeleid, de opstart en stopzetting van octrooidossiers, deelname in rechtspersonen (met onderzoeks- of valorisatiefinaliteit) en de beslissingen aangaande leerstoelen, giften, legaten en sponsoringdossiers.

Inzetten op de valorisatie van onderzoek en de verhoging van de verworven middelen hieruit en uit filantropische fondsenwerving, is de ambitie voor vandaag én voor de toekomst. VUB wil met de valorisatie van onderzoek een positieve impact creëren op de samenleving en dat uit zich op heel wat verschillende vlakken. VUB TechTransfer en de Foundation kunnen daarin een sturende en ondersteunende rol opnemen, de realisatie ervan ligt evenwel bij de onderzoekers die vrij zijn om hier al dan niet op in te zetten. VUB TechTransfer wil hen wel alle informatie en werktuigen aanreiken, zodat ze hun keuze oordeelkundig kunnen maken.

Het innovatie- en valorisatiebeleid moet duurzaam zijn en de structuren die worden gecreëerd dienen een constante instroom aan middelen te garanderen, zodat de investeringen zichzelf terugverdienen. We streven ernaar dat de hele universitaire gemeenschap de meerwaarde van deze activiteiten inziet en zich hierachter kan scharen om deze doelstelling mee te helpen realiseren.

Het vicerectoraat Innovatie en Valorisatie tekent het beleid rond toegepast onderzoek en valorisatie uit, waarbij de Vicerector wordt geadviseerd door de Innovatie- en Valorisatieraad en door de IOF-raad. Alle vormen van maatschappelijke valorisatie, dus niet enkel industriële, waartegenover een financiële vergoeding staat die opnieuw in excellent onderzoek (inclusief toegepast onderzoek en valorisatie) dient geïnvesteerd te worden, vallen onder dit beleid. VUB TechTransfer is de administratieve dienst die dit beleid ondersteunt en de verschillende operationele taken opneemt.

II.2 DEELBELEIDSPLAN 2021-2024

Voor ASP4 werden de voorheen gekozen beleidslijnen aangehouden en aangevuld. Flexibiliteit werd maximaal ingevoerd, omdat de COVID situatie en haar gevolgen nog een tijd effect zullen hebben op de beleidsplannen en budgetten van alle overheden en dus ook op de financiering voor toegepast onderzoek en op de bepaling van thema’s waar nu moet op ingezet worden.

Inmiddels werken we onder het nieuwe Strategisch plan ASP5 dat verderbouwt op het vorige maar dat nog meer inzet op de verhoging van alle parameters die de IOF verdeelsleutel bepalen. Met name groei van toegepast EU onderzoek, ook via EUTOPIA, samenwerking met de industrie, creatie van nieuwe spin-off bedrijven en valorisatie van kennis en technologie zijn hier de speerpunten. Dit via de volgende krijtlijnen:

• voortbouwend op de succesvolle groei van het beleidsdomein I&V en de toename van inkomsten onder de zgn. derde geldstroom (voornamelijk EU-Toegepast onderzoek en VLAIO-projecten) en de trage maar geleidelijke groei van de inkomsten van de zgn. vierde geldstroom (hoofdzakelijk dankzij succesvolle licentieovereenkomsten), zet het Innovatie- en Valorisatiebeleid in de eerste plaats in op continuïteit van de werking.

• in het kader van internationalisering wordt verder ingezet op uitbouw van de EU-werking toegepast onderzoek via versterking van ERIS met twee nieuwe medewerkers met een excellente onderzoeks- en valorisatie trackrecord (Pilar II en III en Buitenkaderprogramma’s). Waar mogelijk koppelen we dit aan de opportuniteiten die EUTOPIA meebrengt.

• via het VUB Impact programma trekken we een tweede lichting postdocs aan die een tweejarig onderzoeks- en innovatieproject uitwerken en worden getraind in ondernemerschap, business case uitwerking en advanced transferable skills (Europees MSCA project met IOF co-financiering).

• we vergroten de internationale bekendheid van de VUB via een strategische aanpak van de internationale perswerking waar innovatieresultaten worden bekendgemaakt.

• we zetten verder in op het verhogen van het UAB-aandeel (associatie) in de verdeelsleutel van het Industrieel Onderzoeksfonds (IOF) en verscherpen daartoe het IOF-beleid.

• de samenwerking met bedrijven (en andere maatschappelijke actoren) verhogen we bottom-up via kennisdiffusie en aanbod gedreven waarbij we VUB-expertise beter bekend maken, en top-down door vraaggedreven de noden van bedrijven te linken aan onderzoeks- expertise en roadmaps. Hiervoor wordt een bijkomend profiel ‘Outreach Officer’ aangeworven, om de beleidsaanbevelingen van de bevoegde minister uit te voeren.

• het ondernemerschap stimuleren we door het Spin-off team verder uit te bouwen om coaching van onderzoekers te intensifiëren en ‘Startersseminaries 2.0’ in te voeren voor entrepreneurs én intrapreneurs, m.a.w. voor ondernemers die een bedrijf willen opstarten, maar ook als een leertraject voor alle onderzoekers die focus leggen op toegepast onderzoek binnen de VUB of in een volgende carrièrestap. Hiervoor werken we samen met het Startlab.brussel naar een overkoepelend VUB breed beleid rond ‘entrepreneurship & intrapreneurship’, versterkend voor zowel onderzoeksgebaseerde spin-off’s als studentenondernemingen.

• Tot slot wordt het incubatoren/ researchparkenbeleid geheractiveerd, waarbij de Pre Bio-incubator (BIB) wordt gerealiseerd en wordt onderzocht of een volwaardige bio-incubator op het researchpark kan gerealiseerd worden.

‘Maatschappelijk verantwoord valoriseren en ondernemen’, met respect voor de rol van de onderzoekers -maar ook met aandacht voor de rechten van de universiteit- zal als een rode draad door het geheel lopen, waarbij aandacht voor welzijn, gelijkheid en de strategische ontwikkelingsdoelen van de VN als kompas worden gehanteerd. Hiermee streven we de doelstellingen na die in het VUB beleidsplan worden uitgetekend.

II.3 VUB TECHTRANSFER

Om de beleidsdoelstellingen te realiseren werd de reeds sinds 1998 bestaande Interface cel in 2015 losgemaakt van het Research & Development-departement en als autonome ondersteunende dienst toegevoegd aan het vicerectoraat innovatie en valorisatie. De dienst R&D herorganiseerde zich ook met focus op (fundamentele) Research & Datamanagement.

Bij het in voege treden van het nieuwe merkenbeleid VUB (2016) werd de naam van de dienst VUB TechTransfer. Hieronder wordt begrepen dat de dienst instaat voor de valorisatie van alle vormen van kennis die aan de universiteit ontwikkeld worden (met uitzondering van outreach en wetenschapscommunicatie-activiteiten).

II. 3.1 Missie en organisatie VUB TechTransfer

VUB TechTransfer is de operationele dienst die de uitwerking van het Innovatie- en valorisatiebeleid aan de VUB ondersteunt. Sinds 2003 is de opdracht uitgebreid tot de EhB en ook met het UZ zijn er afspraken gemaakt om valorisatiedossiers te begeleiden.

II.3.2 Missie

VUB TechTransfer stelt zich als doel wetenschappelijke onderzoeksresultaten te valoriseren – in samenwerking met de onderzoekers - om zo een innoverende bijdrage te leveren aan de maatschappij, waarna de inkomsten door de universiteit terug kunnen geïnvesteerd worden, in de eerste plaats in onderzoek en innovatie. Het luik filantropische fondsenwerving dat sinds 2012 werd opgenomen, beoogt eveneens de verwerving van bijkomende externe middelen ten behoeve van strategisch en toegepast onderzoek en kernactiviteiten die het beleid wenst te ondersteunen.

II. 3.3 Waarden

• Constructief meedenken: samen voor de juiste strategische oplossing kiezen.

• Betrouwbaar: engagementen nakomen, finale keuzes respecteren

• Eerlijkheid: deontologisch handelen, correcte administratieve en financiële afhandeling

• Klantgerichtheid:luisteren en meedenken, zorgen voor resultaatgerichte tussenkomsten

• Innovatie: ‘out-of-the-box’ denken zodat de juiste oplossingen gekozen worden

• Team werk: samen werken, samen slagen

II.3.4 Organisatiestructuur

In 2017 werd het organogram aangepast bij de invoering van het VUB Functiehuis. Het dient jaarlijks opnieuw aangepast te worden, daar de dienst verder groeit en de taken en bevoegdheden regelmatig anders verdeeld worden.

VUB TechTransfer is georganiseerd in 5 ‘business units’ en 2 semi-autonome cellen. Er zijn transversale functies zoals de UZBrussel liaison, de incubatormanager en de Eutopia Liaison:

• BU-Business development Vlaanderen/ IOF

• BU-Business development Brussel

• BU-Legal: de juridische cel van TechTransfer

• BU-EU Research & Innovation Support (ERIS): voor toegepaste EU projecten

• BU-IP & licensing- entrepreneurschip & spin-off

• cel Foundation (filantropische fondsenwerving en Fellows)

• cel Crosstalks – netwerk

Ondersteunend zijn ‘Communicatie en events’ en ‘Secretariaat en administratief contractbeheer’.

Personeel nominatief

Directeur VUB TechTransfer

Sonja Haesen

BU Business development Brussel

TT Officer/Brusselse innovatieprojecten

BU Business development Vlaanderen en IOF

TT Officer/IOF en Vlaamse innovatieprojecten

Kennisvalorisator en adm coördinatie IOF en Vlaamse projecten

Qing Cai

Liesbeth Bosman

Mieke De Volder

BU EU Research & Innovation Support (ERIS)

European Research & Innovation Support (coördinatie)

European Research & Innovation Support

European R&I Support officer

BU Legal

Legal Counsel/ spin-off & innovation contracts (coördinatie)

Legal Advisor/contracten

Philippe Westbroek

Alessandra Rosetti

Mohammad Boroun

Marie Lucille Pfeiffer (vanaf 1/12/2023)

Mimi Deprez

Kristel Mommaerts

Twyla Quéva

Thomas De Doncker

Alexander Herbosch (tot april 2023)

Linde Leblans (vanaf 1/9/2023)

BU IP & Licensing, Entrepreneurship & Spin-off

TT Officer/IP Management & Licensing

TT Officer/Spin-off management

Spin-off coach

TT Officer/Entrepreneurship

Octrooibeheer

Transversale werking

TT Officer/HSW-ASP2030

TT Officer/UZB valorisatie

TT Officer/Incubator Manager

TT Officer/EUTOPIA

Foundation en Fellowship

Afdelingshoofd Fundraising & Fellowship

Legal Counsel

Fellowship program

Communicatiemedewerker

Data management officer

Paralegal

Fundraiser

CROSSTALKS

Coördinator

Communicatiemedewerker

Consultant

Communicatie en events

Coördinator communicatie

Communicatiemedewerker

Hugo Loosvelt

Jacky Boonen

Marie Gruber (tot juni 2023)

Arne Pauwels (vanaf 1/9/23)

Marc Goldchstein

Sophie Cammaerts

Jessica Hekking

Suzy Renckens

David Moreels

Tuur Roels

Isabelle Marneffe, vanaf augustus 2023: Elisabeth Rabaey

Elisabeth Rabaey, werd afdelingshoofd

Hanan Belaraj

Lisa Van Reepingen

Claudia Alba Ortuno (vanaf 15/9/23)

Alysia Vertessen (vanaf 1/10/23)

Goulia Rashidova (verliet de VUB, vervangen in '24)

Goedele Nuyttens

Ine De Bock

Marleen Wynants

Alena Aga

Maxime Smits

Secretariaat en Administratief contractbeheer

Management Assistant (coördinatie) Tania Bauwens

Secretariaatsmedewerker / contractmanagement Natasja De Landtsheer

Contract Management (coördinatie) Wesley Verbeke

In 2021 verhuisde TechTransfer naar Pleinlaan 11, wat een wezenlijke verandering was. Voorheen was het bijna niet mogelijk om ‘klanten’ te ontvangen in gebouw M en waren de kantoren veel te klein voor verdere groei. In 2022 werd overgegaan naar een 'nieuwe vorm van werken', waarbij gedeeltelijk thuiswerk op vrijwillige basis voor iedereen een goede aanpak bleek. Verdere groei van het team zal in de toekomst ook de invoering van flexibele werkplekken vereisen en een set van goede afspraken

In 2021 verhuisde TechTransfer naar Pleinlaan 11, wat een wezenlijke verandering was. Voorheen was het bijna niet mogelijk om ‘klanten’ te ontvangen in gebouw M en waren de kantoren veel te klein voor verdere groei. In 2022 werd overgegaan naar een ‘nieuwe vorm van werken’, waarbij gedeeltelijk thuiswerk op vrijwillige basis voor iedereen een goede aanpak bleek. Verdere groei van het team zal in de toekomst ook de invoering van flexibele werkplekken vereisen en een set van goede afspraken.

In 2023 werd het ERIS team verder versterkt met Marie Lucille Pfeiffer. Het Legal team werd aangevuld met Linde Leblans, na het vertrek van Alexander Herbosch. Het spin-off team kreeg een nieuwe spin-off coach met Arne Pauwels, nadat Marie Gruber vertrok voor een postdoc functie in Canada. Bij het Foundation team vertrok Isabelle Marneffe op welverdiend pensioen, Elisabeth Rabaey nam haar rol binnen Foundation over. Het team werd versterkt met Paralegal Alysia Vertessen en Claudia Alba Ortuño als Data management officer.

VUB TechTransfer telt op 31 december 2023 34 medewerkers : 31,4 VTE en 1 medewerker op consultancy basis (Marleen Wynants op Crosstalks, contract dat stopt eind 2023). Er worden 15,8 medewerkers betaald op middelen van VUB, 9,8 VTE op de overeenkomsten met de Vlaamse overheid, 5 VTE op de overeenkomsten met de Brusselse overheid en 0.5 VTE op het Eutopia project, bijgepast met Techtransfer middelen tot 0.8 VTE.

Het TechTransfer team is sinds het autonoom werd in 2015 sterk gegroeid, dankzij bijkomende externe inkomsten en projecten van VUB (zoals de ASP projecten) waarmee in personeel wordt geïnvesteerd. Er worden ook voor de volgende jaren bijkomende vacatures gepland, in lijn met de uitbreiding van de taken die TechTransfer opneemt.

VUB TechTransfer dient ook beroep te doen op externe experten op consultancy basis (juristen, IP bureaus, markt analysten enz), gefinancierd vanuit de Interfacesubsidies en het octrooifonds VUB.

II.3.5 Kernopdrachten

Uit de strategische en operationele doelstellingen (waaronder acties gericht naar de EhB en het UZB) kunnen de kernopdrachten van VUB TechTransfer als volgt samengevat worden (de activiteiten van Crosstalks en Foundation worden verder in de tekst behandeld):

• Operationele werking die de vicerector Innovatie en Valorisatie ondersteunt in het ontwikkelen en implementeren van zijn beleid;

• Onderzoekers sensibiliseren en ondersteunen bij de indiening van onderzoeksprojecten ‘strategisch basisonderzoek en toegepast onderzoek’ die in competitie verworven kunnen worden, via gerichte acties, informatiesessies, website en persoonlijke begeleiding;

• Pro-actief scouten van bedrijven (waaronder bijzonder aandacht voor KMO’s) die interesse hebben in onderzoekssamenwerkingen, via deelname in netwerken, organisatie van contactdagen, verspreiding van onderzoeksinformatie (website, brochures, publicaties);

• Begeleiding geven bij het opstellen van onderzoeksvoorstellen door de match met de call te controleren, advies over personeel en budgetering geven, freedom-to-operate analyse maken, invullen valorisatieluik, enz;

• Pro-actief scouten van onderzoeksgroepen die Europese projecten met toegepaste finaliteit wensen in te dienen/ er in kunnen participeren, begeleiden bij de indiening van projectvoorstellen, begeleiden bij de samenstelling van de consortia via deelname in netwerken (Vlaanderen, Brussel, internationaal) volgens het i-ISO concept;

• Uitvoering van een MSCA project ‘Impact’ dat internationale wetenschappers aantrekt naar de VUB om hun valorisatieproject vorm te geven (ERIS);

• Juridisch advies over en opstellen van overeenkomsten, juridische screening van onderzoeksvoorstellen van derden en hulp bij de negotiatie van onderzoekscontracten;

• Opvolgen van de wetgeving aangaande Dual Use and misuse, Medical devices, Nagoya protocol, Clinical Trials, Mensenrechten toets enz en implementatie in de contracten;

• Stimuleren en begeleiden van toegepast onderzoek en valorisatie specifiek in de faculteiten ‘Humane en Sociale wetenschappen’;

• Samenwerking rond en valorisatie van UZ Brussel onderzoek opvolgen en begeleiden;

• Administratief contractbeheer van de door TechTransfer beheerde dossiers (inbreng in de databank ter aansturing financiële dienst en personeelsdienst), inclusief indienen van tenders en oplossen van administratieve problemen;

• Screening/ opstellen van de IP clausules in onderzoeksvoorstellen met het oog op de vrijwaring van de freedom-tooperate;

• Sensibilisering van onderzoekers mbt de bescherming van intellectuele eigendom, via opleidingen, gerichte acties, website en informatiebrochure (ook: geven van cursussen rond IP in reguliere onderwijscurricula) ;

• Begeleiding bij het opstellen van een record of invention en van een octrooi-aanvraag, eerste octrooi searches en begeleiding bij grondige searches, indiening van aanvragen via octrooibureaus en inhoudelijke opvolging octrooiprocedure, financiële opvolging;

• Organisatie van de IOF-raden, uitwerken van reglementen en oproepen, organisatie van de selectieprocedures,

financieel beheer, verslaggeving en opvolging;

• Begeleiden van de IOF groepen en –mandatarissen; ondersteuning en advies bij de uitvoering van de IOF programma’s;

• Scouting van spin-off opportuniteiten, begeleiding bij het opstellen van het business en financiëel plan, coaching van het ondernemersteam;

• Juridische ondersteuning bij vennootschapsrechtelijke aangelegenheden (aandeel-houdersovereenkomsten, statuten) inclusief het opstellen (en voorbrengen) van participaties in spin-off’s op de innovatie- en valorisatieraad;

• Begeleiden van de spin-off dossiers naar financiering (VC’s, eigen fondsen QBIC);

• Deelname voor VUB in raden van bestuur van spin-off bedrijven, deelname in de managementcomité’s)

• Stimuleren van ondernemerschap via de organisatie van Startersseminaries (organisatorisch en als lesgever) Advanced courses en gerichte coaching;

• Medebeheer van researchpark Zellik (GEP dossier) en incubatoren, organisatie van matchmaking events;

• Uitbouw van bio-incubator(en) op de campus en het researchpark

• Partner in het Crosstalks netwerk, advies en overleg mbt de activiteiten van het netwerk;

• Deelname voor VUB in onderzoeksgerelateerde vzw’s, opvolging van de dossiers van de Strategische onderzoekscentra en Strategische Speerpuntclusters, deelname aan werkgroepen en fora zoals VLIR, VOKA, Impulse.be, FWO/ VLAIO werkgroepen, Flanders Smart Hub, Innoviris, enz, inclusief lobbying voor VUB thema’s;

• Deelname in het EUTOPIA netwerk met werkpaketten die betrekking hebben op valorisatie van onderzoek

• Opstellen en verdedigen van strategische (meerjaren) plannen en rapporten voor financierende overheden (TechTransfer-financiering: Vlaamse en Brusselse overheid);

• Opvolging en organisatie van deelnames aan beurzen, ondermeer in het kader van TTO Flanders;

• Ontwikkelen van promotietools voor het toegepast onderzoek en de IOF groepen -in het kader van de opdrachten van de Brusselse en Vlaamse overheid met het oog op de stimulering van samenwerking met het bedrijfsleven, met nadruk op KMO’s- via website VUB TechTransfer, website TTO-Flanders, brochures, posters en campagnes; monitoring van de impact ervan; speciale aandacht voor groepen in de HSW;

• Ondersteuning bij de ontwikkeling van de Foundation en het Fellowship

III. Sector Innovatie en valorisatie

III.1. Decreten en reglementen

Wetenschappelijke dienstverlening wordt in de Codex Hoger Onderwijs beschreven als één van de drie basisopdrachten van de universiteit, naast academisch onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. In de praktijk wordt hiermee alle onderzoek in opdracht van derden bedoeld, evenals de valorisatie van onderzoeksresultaten.

Het decreet van de Vlaamse Gemeenschap d.d. 22. 02. 1995 betreffende de wetenschappelijke of maatschappelijke dienstverlening schept hiervoor het wettelijk kader en is nu opgenomen in de Codex Hoger Onderwijs van 20 december 2013, Deel 4, Titel 2. De Codex Hoger Onderwijs bepaalt bovendien dat de vermogensrechten op vindingen in het kader van onderzoek, toebehoren aan de Universiteit.

De Vrije Universiteit Brussel was één van de eerste Vlaamse universiteiten die een eigen valorisatiereglement uitwerkte met bepalingen van return naar uitvinders en onderzoeksploegen. Dit valorisatiereglement dateert van 17 maart 1998 en was een aanvulling van het VUB-reglement op de wetenschappelijke en maatschappelijke dienstbetoonactiviteiten dd. 28 maart 1995. Het valorisatieregelement is, conform het Algemeen Onderzoeks- en Samenwerkingreglement van de UAB, aangepast en uitgebreid naar het geheel van de associatie (beslissing UAB RvB d.d. 18/12/2008 en geactualiseerd en goedgekeurd op 11/10/2021). Het dienstbetoonreglement is, eveneens conform het Algemeen Onderzoeks- en Samenwerkingreglement van de UAB, aangepast en uitgebreid naar het geheel van de associatie (beslissing RvB UAB d.d. 18/06/2007). Conform Art.101bis van het Decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs (nu opgenomen in de Codex Hoger Onderwijs) diende de Associatie Brussel dit Algemeen Onderzoeks- en Samenwerkingsreglement vast te leggen, waar het dienstbetoon- en valorisatiereglement deel van uitmaakt. Binnen de Vrije Universiteit Brussel bestond reeds een voor valorisatie bevoegde dienst, de toenmalige Technology Transfer Interface, nu VUB TechTransfer, en derhalve werd de taak van deze dienst uitgebreid tot het geheel van de Associatie. Concreet betekent dit dat de VUB TechTransfer de valorisatie van onderzoek van het geheel van de Universitaire Associatie Brussel behartigt, maar enkel op vraag van de EhB advies geeft over dossiers.

In de loop van 2020 werden een nieuw VUB Spin-off reglement (met inbegrip van een Spin-off Kennisgevingsformulier) en een Ethische code inzake belangenconflicten bij spin-offs uitgewerkt en voorgesteld aan de Innovatie-en Valorisatieraad. Daaropvolgend werd dit nieuwe VUB Spin-off Reglement goedgekeurd door de Academische Raad op 18 mei 2020 en aansluitend ter kennis gebracht van de Raad van Bestuur.

Uit vele jaren praktijk rond spin-offs is immers gebleken dat spin-offs een steeds meer prominente plaats innemen in het innovatielandschap, met eigen wetmatigheden binnen een academische context, zodat het aangewezen was om alle regels en richtlijnen samen te brengen in één apart reglement. Het betreft hier de vroegere delen II en III van het UAB DAD Reglement, die werden geactualiseerd en aangevuld met nieuwe elementen, zoals het Spin-off Kennisgevingsformulier en een Ethische code inzake belangenconflicten, dewelke onmiskenbaar ontstaan naar aanleiding van de oprichting van spin-offs. .

III.2 Het concept valorisatie

In de afgelopen 20 jaar heeft de ‘valorisatie van onderzoeksresultaten’ enorm aan belang gewonnen. De financiële ondersteuning die de Vlaamse en Brusselse overheden voorzien om toegepast onderzoek verder te brengen tot op het niveau van toepassingen (hogere TRL niveaus), is sterk toegenomen. Zo investeerde de Vlaamse regering de afgelopen jaren steeds meer in gericht onderzoek. Ook wordt veel belang gehecht aan de output (onderzoekssamenwerkingen, octrooien, spin-off’s,..) die de universiteiten en hogescholen kunnen voorleggen omdat dit een belangrijke kernindicator is voor de regionale innovatiegraad, waarin Vlaanderen bij de koplopers hoort. Ook omdat dit een (on)rechtstreekse weerslag heeft op de innovatiegraad van ondernemingen, uitvoer en tewerkstelling, m.a.w. parameters die de economische situatie van een regio in belangrijke mate bepalen.

De financiering van ondersteunende diensten binnen de universiteiten die dit proces dienen te begeleiden, heeft ertoe geleid dat nu in elke universiteit een expertisecel is uitgebouwd die de onderzoekers in deze materie kan ondersteunen. Binnen VUB is de dienst TechTransfer hiervoor verantwoordelijk. Hierdoor is er ook binnen de kennisinstellingen een graduele mentaliteitsverandering opgetreden: de onderzoeker vandaag wenst nog steeds een expert te zijn in de fundamentele aspecten van zijn vakgebied, maar zij of hij heeft ook meer belangstelling ontwikkeld voor de toepassing van het onderzoek en de impact die hiermee kan gecreëerd worden. De beschikbaarheid van nieuwe onderzoekskanalen om deze uitdaging op te nemen, de kans om binnen een onderzoeksgroep nieuwe profielen van onderzoekers te ontwikkelen/ aan te trekken en de mogelijkheden om hiermee ook meer middelen te verwerven, hebben dit bewerkstelligd. De vertaling van het onderzoek naar de samenleving is een rol die nu elke onderzoeker ter harte zou moeten nemen, daarin geholpen door het kader dat de universiteit aanbiedt.

III.3 Maatschappelijke en economische aspecten

Het Onderzoeksbeleidsplan en Algemeen Strategisch Plan van de Vrije Universiteit Brussel definiëren de verschillende vormen van wetenschappelijk onderzoek, waarbij wordt aangegeven dat enerzijds alle wetenschappelijke onderzoektypes worden ondersteund (verantwoordelijkheid bij onderzoeksbeleid), evenals de trajecten gaande van de wetenschappelijke ontdekking, de uitvinding tot en met de ontwikkelings- en ontplooiingsfasen ervan (verantwoordelijkheid van het innovatiebeleid, i.e. bijvoorbeeld de implementatie van demonstratoren en prototypes, eindrapporteringen, beleidsaanbevelingen leidend tot kennis en/of technologie overdracht naar de socio-economische actoren zoals de overheid, de industrie, de non-profit sector).

Het innovatie-en valorisatiebeleid omvat het beleid met betrekking tot economische, commerciële en maatschappelijke valorisatie evenals het beleid inzake leerstoelen en sponsoring. Maatschappelijke valorisatie als onderdeel van het beleidsdomein ‘Innovatie- en valorisatie’ wordt daarbij gedefinieerd als ‘elke vorm van valorisatie met een economische, commerciële en financiële valorisatiefinaliteit’. Andere vormen van maatschappelijke valorisatie, vb. wetenschapspopulariserende initiatieven, sociale innovatie zonder economische, commerciële en financiële finaliteit, enz… -samen te vatten als ‘outreach activiteiten’- vallen onder het beleidsdomein ‘onderzoek’.

III.4 Belang voor de universiteit vandaag en in de toekomst

Valorisatie van onderzoek met impactcreatie als doel en de verhoging van de verworven middelen hieruit, heeft in het Algemeen Strategisch Plan van de VUB een prominente plaats gekregen. Een gezond financieel beheer en uitbreiding van de netwerken blijven evenwel prioriteiten met als uiteindelijke doelstelling de VUB meer onafhankelijk te maken van overheidsmiddelen, door efficiënter privé- en projectmiddelen voor onderzoek en ontwikkeling aan te trekken zodat met de resultaten van dit onderzoek uiteindelijk impact kan gecreëerd worden in de samenleving.

De Vlaamse overheid zet sterk in op toegepast onderzoek en kennis- en technologie-overdracht: “economie” en “innovatie” behoren tot de bevoegdheden van éénzelfde minister en in 2021 werden aanzienlijke bijkomende middelen voor onderzoek en ontwikkeling vrijgemaakt in het kader van het COVID-Relanceplan met nadruk op versterking van de Vlaamse industrie. Dit beleid is verder gezet en verder versterkt in Vlaanderen.

Ook in Brussel vormt het Gewestelijk Innovatieplan (PRI) het referentie-kader voor het onderzoek als hefboom voor socio-economische ontwikkeling. Dit Plan kreeg een actualisering in 2021 waarvoor de universiteit werd gevraagd om inbreng. Ook voor het nieuwe PRI werd op de VUB beroep gedaan om toekomstvisies te formuleren. Er tekent zich ook hier een versterking af van toegepast onderzoek, wat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest -dat geen onderwijsen onderzoeksbevoegdheid heeft- sterk op economische relance en speerpunten inzet. “Valorisatie van onderzoek” moet dus binnen de universiteit blijvend de volle aandacht krijgen, willen we onze rol in dat landschap kunnen opnemen.

De VUB kan hierdoor ook een belangrijke plaats innemen in het gezelschap van andere innovatieve universiteiten, gemeten aan de hand van ingediende, goedgekeurde en geciteerde octrooien: in de Reuters top 100 van de meest innovatieve universiteiten in Europa stond de VUB op plaats 59 in 2019 (er werden geen ranking meer gemaakt na dat jaar, omdat dit voor Reuters commercieel niet meer interessant bleek). De VUB kan dus niet op haar lauweren rusten, er moet voortdurend aan het beleid en de uitvoering gewerkt worden, willen we ons handhaven in dit zeer competitief landschap.

III.5 Alignering met het VUB beleidsplan

Het nieuwe VUB ASP5-beleidsplan dat door Rector Jan Danckaert werd uitgetekend stelt de volgende strategische doelstellingen voorop, waarmee het vicerectoraat zijn activiteiten aligneert: SD1 – We bouwen een performante en klantgerichte organisatie uit:

- Vereenvoudiging van de interne (administratieve) processen

- Herwerken van de governance

- Uittekenen van een nieuwe organisatiestructuur en dienstverlening die ermee gepaard gaat

SD2 – We ontwikkelen een warm en waarderend personeelsbeleid

- Verankering van het beleid inzake welzijn en ongewenst grensoverschrijdend gedrag in de organisatie

- Implementering van het vernieuwde ZAP-loopbaanbeleid

- Ontwikkeling en het stimuleren van leiderschap op alle niveaus in de organisatie

SD3 – We verfijnen de positionering van de ‘urban engaged university’

- Opzetten van een oefening over de vraag ‘Wie zijn we en waarom zijn we er ?’

- Bepalen hoe we de positionering naar buiten brengen en hoe we ze levend houden.

SD4 – We evolueren naar een Europese Universiteit

- Verder uitvoeren van EUTOPIA MORE

- Versterken van onze Europese werking SD5 – We versterken het netwerk van de VUB en de impact van de VUB in de samenleving

- Het in kaart brengen van het netwerk van VUB en uitbreiding waar noodzakelijk

- Verder inzetten op initiatieven die het netwerk betrekken bij VUB

- Uitbouw van ‘PACT’ (i.e. de Caroline Pauwels Academy of Critical Thinking

Doorheen de tekst wordt aangegeven hoe dit in het Innovatie- en valorisatiebeleid wordt meegenomen en hoe de werking van TechTransfer hiermee rekening houdt in haar activiteiten.

IV. Innovatie- en valorisatieraad

IV.1 Bevoegdheden- Organiek Statuut

Het Organiek statuut van de VUB (6.11.2014 en aangepast) bepaalt dat de Innovatie- en Valorisatieraad beslissingen kan nemen inzake volgende aangelegenheden :

1. De verdeling en de toewijzing van middelen voor het innovatie-en valorisatie-beleid;

2. De opstart en stopzetting van octrooidossiers;

3. De deelname in verenigingen en rechtspersonen inzoverre dit betrekking heeft op onderzoeks- en/of valorisatieactiviteiten;

4. De installatie van leerstoelen en de aanduiding van de leerstoel-houder, na advies te hebben bekomen van de Onderwijsraad en/de Onderzoeksraad en/de Raad Internationaal beleid;

5. De aanvaarding van giften en legaten;

6. De aanvaarding van sponsoring.

De Innovatie- en Valorisatieraad kan, binnen de voorwaarden en grenzen die hij bepaalt, de bevoegdheden delegeren aan de vicerector innovatie- en valorisatiebeleid. De Innovatie- en Valorisatieraad brengt de Academische Raad en de Raad van Bestuur hiervan op de hoogte.

De Innovatie- en Valorisatieraad formuleert voorstellen en verleent advies aan de Academische Raad inzake het strategisch innovatie- en valorisatiebeleid, met name de economische, commerciële en financiële valorisatie van wetenschappelijk onderzoek.

De Innovatie- en Valorisatieraad stelt jaarlijks een ontwerpdeelbegroting en een ontwerpjaarrekening op voor het beleidsdomein Innovatie en Valorisatie, en maakt deze over aan het Directiecomité.

Telkens wanneer hij daartoe wordt verzocht, verstrekt de Innovatie- en Valorisatieraad advies aan de Universiteitsraad, de Raad van Bestuur, de Academische Raad, de rector of de vicerector Innovatie- en valorisatie.

IV.2 Samenstelling I&V raad

De samenstelling van de Raad voor Innovatie en Valorisatie bleef ongewijzigd in 2023 en werd goedgekeurd door de Academische raad op 18 september 2023. In de raad zetelen leden die door de voorzitter werden voorgesteld omwille van hun expertise en betrokkenheid in het valorisatiegebeuren.

I&V-Raad

* Hugo Thienpont - voorzitter - vicerector I&V IR

* Pieter Ballon - vicerector onderzoek ES

* Dominique Maes- ondervoorzitter WE

* Karin Vanderkerken GF

* Ann Nowé WE

* Bart Roelands LK

* Thomas Crispeels ES

* Peter Schelkens IR

* Tony Lahoutte (UZ:raadgevend) GF/UZ

* Wim Vandenbussche LW Dominique Verté PE

Fabienne Brison RC

Samenstelling: 12 leden

Gender: 4 dames, 8 heren

(* Leden die ook in de IOF raad zetelen)

IV.3 Vergaderingen I&V raad

De vergaderingen van de Innovatie-en Valorisatieraad vinden in principe maandelijks plaats (één per maand behalve tijdens de maanden juli en augustus). In 2023 werden er slechts 7 vergaderingen georganiseerd. Uitzonderlijk werden de vergadering van de maand januari, februari en oktober geannuleerd wegens de beperkte ontwerpagenda. De geagendeerde punten werden automatisch opgenomen in de agenda van de vergadering van de daaropvolgende maand.

In de mate van het mogelijke wordt afwisselend een plenaire raad en een schriftelijke raad voorzien doch dit kan herzien worden afhankelijk van de geagendeerde materie.

Dossiers die een grondige bespreking behoeven worden immers steeds geagendeerd op een plenaire vergadering. Om praktische redenen werden de meetings in 2023 hybride gehouden en werd voor deelname aan de plenaire vergaderingen eveneens systematisch de mogelijkheid aangeboden om in te bellen via MS Teams.

Hiermee wordt ingezet op het rectoraal beleidsplan: “We bouwen een performante en klantgerichte organisatie uit en vereenvoudigen de interne (administratieve) processen”

De belangrijkste dossiers in 2023 betroffen:

TechTransfer en innovatie-en valorisatiebeleid

• Nieuw reglement co-financiering van deelname in netwerken - Tussenkomst lidgeld (speerpunt)netwerken –Clusterbeleid en lidgelden

• ASP 5: initiatieven vanuit Innovatiebeleid

• IOF: voorstelling van de resultaten van de audit

• Bespreking verlengingen en/of wijzigingen bestuursmandaten (CAPTURE, ea)

• Bespreking en goedkeuring jaarverslag 2022

• Goedkeuring exclusieve licenties (spin-off dossiers)

• Toetredingen speerpuntclusters, vzw’s en regeling terugbetaling lidmaatschaps-bijdragen

Valorisatiedossiers

• Toetredingen netwerken en betalingen lidgelden

• Verdeling opbrengsten valorisatiedossier Pharmafluidics

Foundation

• Goedkeuring van de verhoging van de leerstoelbijdrage

• Voorstel en goedkeuring financiering meerkost aanstellingen op legaten kankeronderzoek, voor middelen uit legaten kankeronderzoek via OZR en via Overlegraad Oncologisch Centrum VUB

• Financiële rapportering fondsen en leerstoelen

• Goedkeuring giften en sponsoring 2022 boven de €50.000

• Aanvaarding of verwerping van legaten/testamenten

• Bespreking en aanvaarding bestemmingsplannen legaten

• Verlengingen en oprichtingen nieuwe leerstoelen en Fondsen op naam

• Goedkeuring leerstoelhouders onderwijsleerstoelen

V. Industrieel Onderzoeksfonds (IOF)

V.1 Inkomsten onder IOF

De financiële middelen van het IOF worden aan de Vlaamse associaties toegekend op basis van de prestatie van de associatie op 6 parameters en dit in een gesloten enveloppe principe.

Het aandeel van de Universitaire Associatie Brussel (VUB + EhB) is volledig gebaseerd op de prestaties van de VUB, daar de EhB hierin tot nu quasi niet bijdraagt. In 2019 werd het ministerieel besluit voor IOF-financiering grondig aangepast: de middelen die beschikbaar gesteld worden voor het globale IOF werden verhoogd met 18 mio€. Dit resulteerde in een significante verhoging van het budget voor de UAB met ca. 1,9 mio€

De financiële middelen van het IOF worden aan de Vlaamse associaties toegekend op basis van de prestatie van de associatie op 6 parameters en dit in een gesloten enveloppe principe. Het aandeel van de Universitaire Associatie Brussel (VUB + EhB) is volledig gebaseerd op de prestaties van de VUB, daar de EhB hierin tot nu quasi niet bijdraagt. In 2019 werd het ministerieel besluit voor IOF-financiering grondig aangepast: de middelen die beschikbaar gesteld worden voor het globale IOF werden verhoogd met 18 mio€. Dit resulteerde in een significante verhoging van het budget voor de UAB met ca. 1,9 mio€.

Ook in 2023 stelde de overheid extra budget ter beschikking voor IOF. Voor 2023 bedraagt het bedrag toegekend onder het IOF aan de UAB 6.345.207€.

Ook in 2023 stelde de overheid extra budget ter beschikking voor IOF. Voor 2023 bedraagt het bedrag toegekend onder het IOF aan de UAB 6.345.207€

Daarnaast doorliep het IOF een 5-jaarlijkse externe audit, zoals het betreffende Besluit voorziet. De audit bevestigde dat de visie van de Universitaire Associatie Brussel op de aanwending van de IOF middelen een 'goede praktijk' kunnen genoemd worden, daar de middelen niet versnipperd worden maar ingezet op Expertise-groepen die een duidelijke valorisatie-roadmap hebben en een return-on-investment kunnen creëren met de geïnvesteerde IOF middelen.

Daarnaast doorliep het IOF een 5-jaarlijkse externe audit, zoals het betreffende Besluit voorziet. De audit bevestigde dat de visie van de Universitaire Associatie Brussel op de aanwending van de IOF middelen een ‘goede praktijk’ kunnen genoemd worden, daar de middelen niet versnipperd worden maar ingezet op Expertise-groepen die een duidelijke valorisatie-roadmap hebben en een return-on-investment kunnen creëren met de geïnvesteerde IOF middelen.

Inkomsten Industrieel Onderzoeksfonds

0 1,000,000 2,000,000 3,000,000 4,000,000 5,000,000 6,000,000 7,000,000

V.2 IOF programma’s

In 2019 werd het ministerieel besluit voor IOF-financiering grondig aangepast: de middelen die beschikbaar gesteld worden voor IOF (verhoging van het budget) alsook de rapporteringsvereisten veranderden. Dit vormde de aanleiding voor de IOF-raad om het bestaande IOF-reglement te herbekijken en dit om de positie van de UAB te bestendigen

V.2 IOF programma’s

Er wordt vanaf de oproep 2019 gewerkt met 3 categorieën van GEAR-financiering (Groups of Excellence in Applied Research), waarbij de ‘return on investement’ (ROI) voor reeds gefinancierde GEAR’s als maatstaf wordt gehanteerd voor de indeling in één van drie categorieën. Voor nieuwe aanvragen wordt gekeken naar de output over de afgelopen jaren en wordt een theoretische ROI berekend.

De aanvraagdossiers worden ingediend en beoordeeld binnen één van de volgende categorieën:

• De STARTER GEAR programma’s met TRL 2-3 omvatten een basisfinanciering van 100.000€/jaar voor in principe 5 jaar. Na 3 jaar en na positieve evaluatie kan een verlenging, eventueel met upgrade gedurende 2 jaar toegekend worden.

• Voor de CONSOLIDATOR GEAR met TRL 3-4-5 is een basisfinanciering van 200.000€ per jaar voor 5 jaar voorzien.

• Voor de ADVANCED GEAR met TRL 4-5-6 is de basisfinanciering 300.000€ per jaar voor 5 jaar.

Hiermee blijft het IOF aan de UAB het principe hanteren dat de schaarse middelen niet worden versnipperd, maar als matching funds worden toegekend aan groepen die een track-record kunnen voorleggen, leadership kunnen aantonen en die in een 5-jaren roadmap kunnen aangeven welke valorisatiedoelstellingen ze nastreven.

Additioneel werden tov het vorige reglement een aantal nieuwe instrumenten voorzien voor GEAR-programma’s:

Bonus:

Aan onderzoeksgroepen die scoren op 1 of meerdere aandachtspunten kan een BONUS van 10.000€ tot 50.000€ per jaar toegekend worden tot de volgende GEAR evaluatie. GEARs komen in aanmerking als ze scoren op de volgende punten

• ‘Inclusive policy and social responsability’

• Humane en Sociale Wetenschappen hoofdaanvrager in het consortium

• EhB en/of UZBrussel en/of een groep van een universiteit uit het EUTOPIA-netwerk is partner in het consortium en/of Interuniversitair IOF-consortium, met toelage vanuit minstens twee universiteiten

• Duurzaamheid, CO² neutrale maatschappij, klimaatactieplanning

Accelerator:

Daarnaast kunnen de GEAR’s een éénmalige ACCELERATOR van 150.000€ aanvragen om een bepaald aspect van hun roadmap versneld uit te voeren.

Proof-of-Concept-projecten

De projectfinanciering voorziet een budgetomvang van 25.000€ tot 75.000€ en lopen maximum 2 jaar. Er worden vanaf 2021 2 calls per jaar georganiseerd en dit om sneller te kunnen inspelen op opportuniteiten.

Invest-projecten

In 2023 werd deze call voor het eerst geopend, gericht op projecten met spin-off finaliteit. Het budget is maximum 150.000€.

Strategische valorisatie-opportuniteiten

De IOF raad kan op advies van de voorzitter beslissen om voor dringende ‘universiteitsbrede’ valorisatie-opportuniteiten vooraf middelen af te nemen van de jaarlijks beschikbare IOF budgetten ovv strategische mandaathouders en/of strategische co-financiering

Het IOF wil hiermee vorm geven aan het VUB beleidsplan:

* Duurzame verankering van de VUB expertgroepen wordt beoogd, zodat ze ook internationaal de competitie kunnen aangaan. Deze duurzame verankering maakt een duurzaam personeelsbeleid binnen de IOF expertgroepen mogelijk.

* Vernieuwing mogelijk maken, door de starters-financiering te voorzien, beperkt in de tijd, met het oog op doorgroei.

* Netwerken versterken, zowel binnen de associatie (over de faculteiten, met de EhB en UZB), als tussen associaties (interuniversitair)

* Europese werking versterken door het stimuleren van samenwerking met partners in het EUTOPIA netwerk

* Als Urban Engaged University inclusief en vanuit sociale drijfveren projecten financieren die de SDG-doelstellingen mee helpen bereiken, met bijzonder aandacht voor de bijdragen die het onderzoek in de Humane en Sociale Wetenschappen hiertoe levert.

V.3 Raad voor het Industrieel Onderzoeksfonds

Samenstelling:

De IOF-raad bestaat ten minste uit 12 leden en is onderverdeeld in 3 geledingen:

- Geleding 1: personeelsleden van de universiteit waarvan ten minste een vierde en ten hoogste de helft tegelijkertijd lid van de OZR is.

- Geleding 2: personeelsleden van de hogescholen bij de associatie.

- Geleding 3: vertegenwoordigers van het bedrijfsleven.

De samenstelling van de IOF-raad wordt elk jaar herbekeken.

Samenstelling IOF Raad 2023-2024:

VUB Erasmushogeschool Brussel

Voorzitter:

Hugo Thienpont* - IR

Karin Vanderkerken* - GF

Pieter Ballon - ES

Peter Schelkens - IR

Ann Nowé - WE

Thomas Crispeels - ES

Dominique Maes - WE

Tony Lahoutte - GF/UZ

Maarten Messagie – IR

Wim Vandenbussche – LW

Bart Roelands - LK

Stephen Depuydt Kathleen Locus

*Leden die ook zetelen in de Onderzoeksraad.

Bedrijfsleven

Rene De Keyzer (Material sciences)Synergism10

Ingrid Van De Voorde (ICT) - Nokia Bell Labs

Isabelle Van der Haegen (Life sciences) –Roche

Martine Tempels (Sociologie) – Telenet

Dit geeft 7 dames en 10 heren op een totaal van 17 leden. TechTransfer-leden nemen deel met raadgevende stem.

V.4 Selectie IOF 2023

GEAR-programma’s

In 2023 werd een call georganiseerd voor nieuwe GEAR-aanvragen (te starten in 2024). In totaal werden 6 aanvragen ingediend. De IOF-raad selecteerde 6 groepen voor programma-financiering.

CONSOLIDATOR GEAR

SHALGO - A valorisation programme for social science and humanities research on algorithmic systems

OCH - Optimizing Legal and Ethical Use of Technologies for Cybersecurity & Health

HOST - House of Sustainable Transitions

CARDIOFIX - Bridging the gap towards clinical translation and industrial valorization of an innovative gene therapy platform to treat heart disease

STARTER GEAR

Advancing imaging technologies and associated applications in life sciences, healthcare, medical research and beyond.

µFLOW - Scaling microfluidics to industrial applications in biotech, pharma, and medicine

Studies in Media, Innovation and Technology (SMIT)

Law, Science, Technology and Society (LSTS)

Mobilise/SUST e.a.

Dep. Gene therapy & regenerative medicine

MITH, ETRO - UZB Abdominal Surgery

µFLOW group, Microbiology and Open BioLabBrussels

Er werd ook 1 Accelerator goedgekeurd ‘Tech4Health’ van de groep ETRO-INDI, met een budget van 150.000€.

In 2023 werd voor een totaal bedrag van 5.950.000€ financiering toegekend aan GEAR-programma’s, inclusief Acceleratoren.

In 2024, met bovengenoemde toekenningen, zijn er 21 GEAR-groepen die gefinancierd worden uit het IOF-fonds. Dit zijn:

• Advanced GEARS: B-Phot, MOBI, Brubotics

• Consolidator GEARS: AI-Lab, Stepchem, SBB, SUMAT, ETRO, AVRG, INTEGRAL, SMIT, CARDIOFIX, LSTS, HOST

• Starter GEARS: Topgun, IMDO, B-Liver, SOFT, Advance Imaging, µFlow, NEUR-o-AIMS,

OVERZICHT

GEAR ACTIEF IN 2023

Titel – Promotoren

ADVANCED GEAR

B-PHOT

MOBI (ETEC)

Brubotics (verschillende vakgroepen)

CONSOLIDATOR GEAR

AVRG

STEPCHEM (CHIS-IES)

Integral (GF-UZ Brussel/WE-BIR)

SBB (WE-DBIT)

Tech4Health (ETRO-INDI)

SUMAT (SURF-FYSC-ALGC)

Brussels Photonics 2025: Photonics Innovation Powerhouse for Europe and Beyond

Hugo Thienpont, Heidi Ottevaere, Nathalie Vermeulen, Francis Berghmans, Thomas Geernaert, Jürgen Van Erps, Michael Vervaeke, Wendy Meulebroeck, Krassimir Panajotov, Fabian Dürr, Martin Virte

Transitioning to future sustainable transport systems Supporting a sector in full transition: valorisation of the MOBI expertise.

Joeri Van Mierlo, Thierry Coosemans, Maarten Messagie, Omar Hegazy, Lieselot Vanhaverbeke, Evy Rombaut, Maitane Berecibar, Valery Jacobs, Peter Van den Bossche, Philippe Lataire

BruBotics, the Brussels Human Robotics Research Center of the VUB

Bram Vanderborght, Dirk Lefeber, Romain Meeusen, Kevin De Pauw, Ann Nowé, Johan Loeckx, Bart Jansen, Ann Jacobs, Dominique Verté, Nico De Witte, Eric Kerckhofs, Eva Swinnen, Malaika Brengman, Kim Willems

VALM&M - Industrial Valorisation of Enhanced Modelling and Monitoring Strategies for Key Technologies

Patrick Guillaume, Christof Devriendt, Jan Helsen, Dieter De Baere

Technological and Socio-Economic Strategies for a Sustainable Chemical Industry.

Joeri Denayer, Gert Desmet, Tom Van Assche, Sebastian Oberthür

Integrating a multimodal approach to address current challenges in immunotherapy (INTEGRAL)

Tony Lahoutte, Nick Devoogdt, Marleen Keyaerts, Jo Van Ginderachter, Damya Laoui, Geert Raes, Karine Breckpot, Cleo Goyvaerts

Nanobodies for Biotechnology and Health

Jan Steyaert, Han Remaut

Venturing into Future Health Technologies

Johan Stiens, Piet Wambacq, Bruno Tiago da Silva Gomes, Hicham Sahli, Jef Vandemeulebroucke, Bart Jansen, Jan Lemeire, Kris Steenhaut, Adrian Munteanu, Nikolaos Deligiannis, Peter Schelkens, Maarten Kuijk, Bertrand Parvais, Jonathan C.W. Chan, Jeroen Van Schependom, Abdellah Touhafi, An Braeken, Mark Runacres, Bruno Cornelis, Colas Schretter, David Blinder, Frederik Temmermans

Sustainable Material Technologies (SuMaT)

Annick Hubin, Herman Terryn, Iris De Graeve, Tom Hauffman, Hubert Rahier, Guy Van Assche, Niko Van den Brande, Frank De Proft, Frederik Tielens, Yves Van Ingelgem

AI LAB (AI-LAB, DIMA, Data Lab)

HOST (verschillende vakgroepen)

Artificial Intelligence Lab

Ann Nowé, Bart De Boer, Bart Bogaerts, Katrien Beuls, Johan Loeckx, Geraint Wiggins, Tom Lenaerts, Wim Vranken, Pieter Libin, Ann Dooms, Kurt Barbé, Vincent Ginis, Sam Verboven, Filip Van Droogenbroeck

House of sustainable transitions

Cathy Macharis, Waldo Galle, Koen Mommens, Julien Blondeau, Mark Runacres, Sebastian Oberthür, Liliana Lizarazo Rodriguez, Imre Keserü, Svend Bram, Wim Thiery, Tom Kuppens, Dirk Aerenhouts, Tom Deliens, Harri Kalimo, Trisha Meyer, Jamal Shahin, Florian Trauner, Heleen Buldeo Rai, Kim Willems, Franky Bossuyt, Tine Tysmans, Niels De Temmerman, Lars De Laet, Evelien Mertens, Frank De Proft, Kristin Henrard, Bas Van Heur

Optimizing Legal and Ethical Use of Technologies for Cybersecurity & Health

OCH (LSTS)

CARDIOFIX (BMWE)

SHALGO (SMIT)

STARTER GEAR

B-LIVER (GF-IVTD-LIVR)

TOPGUN (ORGC-ICMI)

IMDO

NEUR-o-AIMS

SOFT

µFLOW CELL (DBIT, DRC, Biochemistry, EhB OpenBiolabBrussels)

Advance Imaging (ICMI, ETRO, UZB Abdominal surgery)

Paul Quinn, Vagelis Papakonstantinou, Paul De Hert, Serge Gutwirth, Gloria Gonzalez Fuster, Rosamunde Van Brakel, Niels Van Dijk

Bridging the gap towards clinical translation and industrial valorization of an innovative gene therapy platform to treat heart disease

Thierry VandenDriessche, Marinee Chuah

A valorisation programme for social science and humanities research on algorithmic systems

Pieter Ballon, Leo Van Audenhove, Tim Raats, Ike Picone, Kim Willems, Malaika Brengman, Wendy Van den Broeck, Luciano Morganti, Ilse Mariën, An Jacobs, Rob Heyman, Heritiana Ranaivoson, Annelien Smets, Antonis Kalogeropoulos

Brussels Liver Research to Valorisation Alliance (B-Liver): Valorisation of VUB’s liver cell biology and toxicology expertise via a consortium focused on liver therapeutics, patient and consumer safety.

Tamara Vanhaecke, Leo Van Grunsven, Joery De Kock, Mathieu Vinken, Hendrik Reynaert

TOPGUN: Peptidomimetic TheranOstics develoPment and GMP prodUctioN platform

Steven Ballet, Vicky Caveliers, Charlotte Martin

Industrial Food Biotechnology: Food Fermentations and Functional Starter Cultures

Luc De Vuyst, Frédéric Leroy, Stefan Weckx

Artificial Intelligence from bench to bedside in neurology, neurosurgery and psychiatry

Sebastiaan Engelborghs, Guy Nagels, Michael Bruneau, Nathalie Vanderbruggen, Chris Baeken, Cleo Crunelle, Maarten Moens, Johnny Duerinck, Jeroen Van Schependom, Frederik Van de Steen, Maria Bjerke, Ann De Smedt, Miguel D’haeseleer, Sylvie De Raedt, Véronique Bissay, Jan Versijpt, Anja Flamez, Laura Seynave, Stéphanie Hostenbach, Anna Jansen, Tessa Braeckman

Advanced Software Technologies for Developing Smart, Sustainable and Secure Systems

Wolfgang De Meuter, Coen De Roover, Jens Nicolay

µFlow Cell

Wim De Malsche, Karine Hellemans, Eveline Peeters, Tom Peeters

Advancing imaging technologies and associated applications in life sciences, healthcare, medical research and beyond.

Sophie Hernot, Maarten Kuijk, Hans Ingelberts, Ellen Van Eetvelde, Jasper Stijns

Proof-of-concept projecten

In 2023 werden 2 calls voor PoC-projecten geopend: 1 in het voorjaar en 1 in het najaar.

In totaal werden 8 aanvragen ingediend, waarvan er 4 werden gesteund voor een totaal bedrag van 254.000€.

Strategische valorisatie-opportuniteiten

In 2023 werd de strategische valorisatie-opportuniteit IMPACT op initiatief van de vicerector weerhouden voor verdere financiering. Hier wordt vanuit IOF 50% cofinanciering voorzien bij het MSCA-COFUND IMπACT programma geleid door VUB. Dit voorziet de uitwerking van een specifiek opleidingsprogramma voor post-doctorale researchers op het gebied van ondernemerschap en technologieoverdracht.

VI. Resultaten valorisatie van onderzoek

VI.1 Inkomsten uit samenwerkingen met de privésector (vierde geldstroom)

VI. Resultaten valorisatie van onderzoek

VI.1 Inkomsten uit samenwerkingen met de privésector (vierde geldstroom)

De positieve groeicurve die sinds 2011 werd genoteerd werd in 2018 spectaculair overtroffen, met een toename van de inkomsten van 12,2 mio € naar 30,4 miljoen €. De verkoop van Ablynx aandelen via het VIB (overname van het bedrijf door Sanofi) en een upfront betaling van een licentie deal met een belangrijke farma-partner waren goed voor 17 miljoen aan éénmalige inkomsten. Ook in 2022 werd het cijfer beInvloed door éénmalige licentie-inkomsten. Vanaf 2019 moeten de cijfers terug vergeleken worden met de jaren voorheen.

De totale middelen uit samenwerkingen met de privésector bedragen ca. 13,1 miljoen € voor 2023. Hiermee komen deze inkomsten terug in de lijn van 2020 en 2021.

Vanaf 2019 moeten de cijfers terug vergeleken worden met de jaren voorheen.

De totale middelen uit samenwerkingen met de privésector bedragen ca. 13,1 miljoen € voor 2023 Hiermee komen deze inkomsten terug in de lijn van 2020 en 2021.

Inkomsten samenwerkingen privé sector (4° geldstroom)

35,000,000.00

30,000,000.00

25,000,000.00

20,000,000.00

15,000,000.00

10,000,000.00

5,000,000.00

*Voor 2023: voorlopige cijfers

Sinds 2020 zien we evenwel dat het aantal contracten niet meer toeneemt, zoals gemeten kan worden aan het aantal nieuwe dossiers die in de databank worden geregistreerd. In 2023 valt het aantal WDGO’s (wetenschappelijk dienstbetoon projecten), iets terug tov. 2022, maar blijft hoger dan in de periode 2020-2021.

Onderstaande grafiek betreft enkel de project-aantallen 'toegepast onderzoek- vierde geldstroom' (WDV: wetenschappelijk dienstbetoon valorisatie; WDCO: wetenschappelijk

Onderstaande grafiek betreft enkel de project-aantallen ‘toegepast onderzoek- vierde geldstroom’ (WDV: wetenschappelijk dienstbetoon valorisatie; WDCO: wetenschappelijk dienstbetoon opleidingen en cursussen; WDGO: wetenschappelijk dienstbetoon projecten, MTA: material transfer agreements; NDA: non disclosure agreements). dienstbetoon opleidingen en cursussen; WDGO: wetenschappelijk dienstbetoon projecten, MTA: material transfer agreements; NDA: non disclosure agreements).

VI.2 Overheidsmiddelen voor strategisch en toegepast onderzoek (Derde geldstroom)

Men dient ook te kijken naar de evoluties in de derde geldstroom om de cijfers van de vierde geldstroom te kunnen kaderen. De laatste jaren zijn er flink wat middelen door de Vlaamse en Brusselse overheid ter beschikking gesteld voor toegepast onderzoek, al of niet in samenwerking met bedrijven.

Sommige onderzoekers kandideren liever voor projecten -zoals SBO- waarin de onderzoekscomponent nog ruimer is en de financiering ook groter is, dan in een bilateraal contract te stappen waar de financierende partner duidelijk afgebakende ‘deliverables’ verwacht.

Onder het I&V beleid en de TechTransfer begeleiding vallen eveneens de volgende in competitie te verwerven overheidsmiddelen voor toegepast onderzoek:

• FWO-financiering voor toegepast strategisch onderzoek (geen beurzen):

• Strategisch Basisonderzoek (SBO) - economisch of maatschappelijk

• Toegepast Biomedisch onderzoek (TBM)

• VLAIO financiering voor toegepast onderzoek:

• Ontwikkelingsprojecten, onderzoeksprojecten, Haalbaarheidsstudies, Baekelandmandaten, Innovatiemandaten, Financiering voor O&O&I in een internationaal consortium, ICON-projecten (call via VLAIO)

• Landbouw, TETRA en COOCK+ projecten

• Innoviris financiering voor toegepast onderzoek: Joint R&D project, Applied PhD, Spin-off, POC, Research Platforms, Experimental Platforms, Co-creation, Connect en R&D projects

• andere (internationale) overheden of organisaties (stichtingen, fondsen): financiering voor toegepaste projecten met valorisatiepotentieel.

• projecten in het kader van de SOC’s en de Speerpuntclusters (ondermeer ICON)

• Horizon Europe -projecten met economische valorisatie-gerichtheid

• INTERREG, DIGITAL EUROPE, CREATIVE EUROPE, specifieke DG initiatieven en calls, European Science Foundation (ESF), CORNET, CERV programma en alle ERANET en JPI netwerken waarin Innoviris of VLAIO in participeren.

VI.2.1 Vlaamse financiering voor strategisch basisonderzoek

Interfacefinanciering

aan de 5 universitaire associaties, met als doelstelling de bevordering van de wisselwerking tussen de associatie en het bedrijfsleven en de valorisatie van het wetenschappelijk onderzoek.

De verdeling tussen de associaties gebeurt volgens de percentages vermeld in het IOF-besluit en ligt vast voor UAB op 10,90% (geen aanpassing ifv behaalde KPI’s).

Dit betekende in 2023 een interfacefinanciering van 588.961€ voor UAB. Er is een jaarlijkse rapportering over de activiteiten aan EWI en de UAB.

Overzicht Vlaamse financiering voor strategisch onderzoek

In de financieringskanalen voor strategisch basisonderzoek van het FWO en het Agentschap Innoveren en Ondernemen, werd een totaal toegekend VUB budget behaald van 12.065.780 €. Na het uitzonderlijke resultaat in 2022 (14,8 Mio) komen de inkomsten hiermee terug op het niveau van voorgaande jaren.

In de volgende paragrafen en figuren worden de resultaten per kanaal in meer detail besproken.

Tabel: Toekenningen Vlaamse financiering in 2023 (zonder onderaanneming)

Fonds Wetenschappelijk Onderzoek

Strategisch Basisonderzoek (SBO)

Het programma Strategisch BasisOnderzoek (SBO) betreft vernieuwend onderzoek dat in geval van wetenschappelijk succes een vooruitzicht biedt voor latere economische of maatschappelijke toepassingen (onder de vorm van een nieuwe generatie van producten, processen en/of diensten).

In 2018 werd de procedure en tijdstip van goedkeuren voor de SBO-projecten grondig herzien. Projecten worden in oktober ingediend en de toekenningen gebeuren in mei van het daaropvolgende jaar. De projecten goedgekeurd in 2023 werden dus reeds in september 2022 ingediend.

SBO-projecten met economische finaliteit:

• In 2022 diende VUB 3 aanvragen in als coördinator, en 2 met VUB als partner. Hiervan werden in 2023 2 projecten goedgekeurd waarbij VUB coördinator is voor een totaalbedrag van 3.143.471€.

• In 2023 werden 6 projecten ingediend met VUB als coördinator en 4 met VUB als partner. De steunbeslissing wordt verwacht in mei 2024

SBO-projecten met maatschappelijke finaliteit:

• In 2022 diende VUB 3 aanvragen in als coördinator en 7 als partner. Hiervan werden in 2023 3 projecten goedgekeurd voor een totaal van 2.461.239€ voor VUB. Bij 1 van deze projecten is VUB coördinator, bij de 2 andere onderzoekspartner.

• In 2023 diende VUB 9 aanvragen in als coördinator en 5 als partner, de beslissing hierover zal in mei 2024 genomen worden.

In 2023 werden 2 nieuwe thematische calls georganiseerd:

• SBO Thematische oproep Circulaire economie

In deze call werden door VUB 4 aanvragen ingediend: 2 als coördinator en 2 als partner. De beslissing wordt verwacht in 2024.

• SBO Thematische oproep landbouw en voeding Hiervoor werden geen aanvragen ingediend vanuit VUB.

Toegepast Biomedisch Onderzoek (TBM)

Het TBM programma beoogt op lange termijn bij te dragen aan de implementatie van (nieuwe) therapieën, diagnosetechnieken en preventiemethoden, die -ten gevolge van een gebrek aan industriële interesse- zonder overheidsfinanciering niet tot bij de patiënt zouden geraken. Het betreft m.a.w. een niche van het toegepast biomedisch onderzoek waardoor slechts een beperkt aantal projecten in aanmerking kan komen.

In 2023 werden 8 projecten ingediend, hiervan waren er 6 coördinatorprojecten en 2 partnerprojecten. Hiervan werden 2 projecten goedgekeurd, beide met VUB als partner, met een totaalbudget voor VUB van 263.175€.

VUB TechTransfer zet in op de promotie van het FWO TBM-kanaal onder de VUB onderzoekers. In januari 2023 werden feedbacksessies met het FWO georganiseerd om de inpassing in het TBM programma te bespreken met geïnteresseerde onderzoekers.

In december 2023 werd een infosessie georganiseerd voor de volgende call met een gastspreker van FWO en een testimonial van een onderzoeker.

Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO)

A) Bedrijfsprojecten : Onderzoeksprojecten en ontwikkelingsprojecten (O&O) Begin 2018 werd het financieringskanaal van O&O-projecten hervormd binnen VLAIO waarbij een duidelijk onderscheid werd gemaakt tussen Onderzoeksprojecten en Ontwikkelingsprojecten, waarbij het financieringspercentage aan bedrijven duidelijk werd vastgelegd.

• Onderzoeksprojecten: de subsidies voor onderzoeksprojecten ondersteunen de onderneming bij het uitvoeren van grensverleggend onderzoek, met een intrinsiek hoog risico, dat op termijn kan leiden tot een belangrijke positieve impact voor het bedrijf én voor Vlaanderen.

• Ontwikkelingsprojecten: dit type project omvat de ontwikkeling van een volledig nieuw of beduidend vernieuwend (verbeterd) product, proces, dienst of concept, en het resultaat heeft een belangrijke impact op de prestaties van het bedrijf. Die impact situeert zich eerder op korte termijn. Sinds 2019 vallen Ontwikkelingsprojecten op pilootschaal ook onder deze noemer.

• Haalbaarheidsstudies: Sinds mei 2021 vallen ook de haalbaarheidsstudies onder dit kanaal.

In 2023 werden 4 projecten ten bedrage van 737.605 € voor VUB als onderzoekspartner goedgekeurd. Daarnaast zal VUB als onderaannemer deelnemen bij 1 van deze projecten voor 17.400€.

B) Baekeland- en Innovatiemandaten

Met Baekelandmandaten wil VLAIO onderzoek ondersteunen dat een economische finaliteit heeft en - in geval van succes - een meerwaarde biedt voor het betrokken bedrijf. Dit onderzoek is tegelijk gericht op een doctoraat; het voldoet aan de gangbare criteria voor doctoraatswaardig onderzoek.

Een Innovatiemandaat is specifiek bestemd om postdoctorale onderzoekers een project te laten uitvoeren in nauwe samenwerking met de bedrijfswereld, hetzij met een bestaand bedrijf, hetzij met het oog op de oprichting van een nieuw bedrijf.

Sinds 2015 wordt sterk ingezet op het verder bekend maken van deze financieringskanalen en op de actieve ondersteuning van de kandidaat-mandatarissen. Dit gebeurt onder andere onder de vorm van:

o Organisatie infosessies

o Trainingssessie voor de verdediging van de kandidaat bij het Agentschap, met gepersonaliseerde feedback.

o Desgewenst, feedback op het valorisatieluik van de aanvraag.

In 2023 werden er 2 Baekelandmandaten aangevraagd waar VUB bij betrokken is, deze werden beiden goedgekeurd voor een totaalbedrag van 489.700 € voor VUB.

Er werden 4 Innovatiemandaten aangevraagd waarvan 3 met spin-off finaliteit en 1 fase 1+2 mandaat. De 3 innovatimandaten met spin-off finaliteit werden goedgekeurd met een budget voor VUB van 1.022.958€.

C) Landbouwtrajecten

Het doel binnen deze projecten is om vanuit een concrete probleemstelling of vraag-gedreven opportuniteit innovatieve oplossingen aan te bieden die op korte termijn toepasbaar zijn én resulteren in zichtbare veranderingen met een duidelijke (economische) meerwaarde voor de primaire landen tuinbouwsector.

• Historisch is VUB ondervertegenwoordigd binnen dit financieringskanaal. Sinds 2019 werd een intensievere communicatie rond dit kanaal gevoerd, om het financieringskanaal beter gekend te maken. We willen meegeven dat er in dit kanaal rond vele thema’s kan gewerkt worden, niet enkel planten- of veeteelt, maar er

ook mogelijkheden zijn voor onderzoeksgroepen die niet rechtstreeks met landbouw bezig zijn. Er werden echter geen projecten ingediend.

• In 2023 werd de communicatie en promotie van dit kanaal verdergezet.

D) Tetra - projecten

Deze projecten worden aangevraagd door een hogeschool of geïntegreerde opleidingen aan de universiteit.

In 2023 werd 1 Tetra-project ingediend met VUB als onderzoekspartner. Dit werd goedgekeurd met een budget voor VUB van 140.320€.

E) COOCK+ projecten

Projecten ‘Collectief Onderzoek & Ontwikkeling en Collectieve Kennisverspreiding/-transfer (COOCK)’ richten zich op groepen van ondernemingen, met als doel het valoriseren van (basis)onderzoeksresultaten door het versnellen van de introductie van technologie en/of kennis.

Dit financieringsinstrument werd door VLAIO geïntroduceerd in 2018.

In 2019 al werden de modaliteiten voor dit instrument herbekeken en deze behelzen o.a. een (retro-actieve) co-financiering van de deelnemende groep indien een aantal KPI’s niet bereikt worden, wat een zeker risico inhoudt voor de deelnemende onderzoeksgroepen.

In 2023 werd deze call aangepast naar COOCK+, waarbij gepoogd werd de toegankelijkheid en de transparantie te verhogen en het risico in verband met de bonussteun obv. KPI’s te verlagen.

Stimulatie van deelname in deze call is beperkt omwille van dit risico.

Er waren geen deelnames vanuit VUB voor deze call in 2023.

F) Thematische ICON projecten : oproep Artificiële Intelligentie en Cybersecurity

Met het Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie (VR 2019 2203 DOC.0318/1QUATER), op 22 maart 2019 goedgekeurd door de Vlaamse regering, investeert Vlaanderen 32 miljoen euro per jaar in artificiële intelligentie.

Het beleidsplan bestaat uit drie luiken die elkaar aanvullen en versterken: (i) een onderzoeksluik, gericht op versterking van top AI-strategisch basisonderzoek in Vlaanderen, (ii) een implementatieluik, gericht op implementatie in het Vlaamse bedrijfsleven, en (iii) een luik flankerend beleid, gericht op bewustmaking, opleiding en ethische omkadering. Voor de uitvoering van de aan VLAIO toegewezen taken onder het implementatieluik en het flankerend beleid van de AI-beleidsagenda werden aan VLAIO extra middelen toegewezen. Deze middelen werden verspreid over ondernemerschapsbevordering, innovatiesteun (incl. AI-ICON) en bedrijfssteun (kmo-groeisubsidie en kmo-portefeuille).

Met het Vlaams Beleidsplan Cybersecurity (VR 2019 2203 DOC.0317/1QUATER), op 22 maart 2019 goedgekeurd door de Vlaamse regering, investeert Vlaanderen 20 miljoen euro per jaar in cybersecurity (CS).

Het beleidsplan bestaat uit drie luiken die elkaar aanvullen en versterken: (i) een onderzoeksluik, gericht op het versterken van top strategisch basisonderzoek CS in Vlaanderen, (ii) een implementatieluik, gericht op implementatie in het Vlaams bedrijfsleven, en (iii) een luik flankerend beleid, gericht op sensibilisering, opleidingsaanbod, security & privacy by design. Voor de uitvoering van de aan VLAIO toegewezen taken onder het implementatieluik en het flankerend beleid van de CS-beleidsagenda werden aan VLAIO extra middelen toegewezen. Deze middelen werden verspreid over ondernemerschapsbevordering en innovatiesteun (incl.CS-ICON).

De beoogde AI- en CS-ICON projecten slaan de brug tussen onderzoeksresultaten op vlak van Artificiële Intelligentie en/of Cybersecurity en toepassingen hiervan in het Vlaamse bedrijfsleven. De beoogde projecten bevatten tenminste een dominant aandeel aan activiteiten gerelateerd aan Artificiële Intelligentie en/of Cybersecurity in de brede zin (i.e., gaande van activiteiten gerelateerd aan strategisch basisonderzoek zoals kennisverwerving tot activiteiten gerelateerd aan industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling zoals demonstratoren) en dat aandeel is van essentieel belang voor het realiseren van de impact van het project (i.e., gaande van academische valorisatie van onderzoeksresultaten tot economische valorisatie van bedrijfsmatige toepassingen). De oproep staat open voor alle toepassingsgebieden waaronder maar niet beperkt tot gezondheid, industrie 4.0, overheid & burgers, circulaire economie, energie en mobiliteit.

Er waren vanuit VUB geen indieningen voor beide oproepen in 2023.

G) Call Living Labs Circulaire economie en Circulaire Maakindustrie – Levensduurverlenging

De speerpuntclusters faciliteren een netwerk van bedrijven - actief in een bepaald domein - die door middel van onderlinge samenwerking en samenwerking met kennisinstellingen hun competitiviteit wensen te verhogen. De eerste clusterorganisaties werden opgericht onder vorm van Innovatieve BedrijfsNetwerken (IBN’s), daarnaast werden in recentere jaren de speerpuntclusters opgericht. De IBN’s werden afgebouwd of gingen op in de speerpuntclusters. In 2020 telde Vlaanderen in totaal 6 speerpuntclusters met elk hun eigen focus en strategische roadmaps. Hoewel de leden (bedrijven) uit verschillende sectoren komen, werken ze allemaal samen rond een zelfde thema.

• Catalisti ==> chemie (o.a CO2-captatie)

• VIL ==> logistiek

• SIM ==> materialen, circulaire economie

• Flanders’Food ==> voeding

• Flux50 (actief vanaf 2018)==> energie, groene mobiliteit, smart grids, micro-grids

• De Blauwe Cluster (actief vanaf 2019) ==> blauwe economie (o.a. windenergie, aquacultuur, …)

• Sinds 2021 is er ook een 7de cluster MEDVIA rond Health Tech.

Clusterorganisaties kunnen voor de uitvoering van hun rol als facilitator financieel onder-steund worden door de Vlaamse overheid maar hun werking wordt vooral mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van hun leden (bedrijven). Binnen VLAIO zijn er budgetten geoormerkt per cluster en met een steunpercentage van 50% dienen de bedrijven jaarlijks een equivalent bedrag aan cofinanciering te verzamelen hiervoor. De speerpuntclusters maken gebruik van de volgende financieringskanalen: clusterSBO’s, ICON-projecten, O&O-projecten en COOCK-projecten. De onderzoeksprojecten die mogen ingediend worden, moeten passen binnen de strategische roadmap zoals uitgetekend door de cluster en zijn leden en worden binnen de cluster geëvalueerd binnen de wetenschappelijke adviesraad (WAR). Er wordt dus al een voorselectie gemaakt door de speerpuntcluster.

In 2023 werd beslist over 8 clusterprojecten waar VUB bij betrokken was. Hiervan werden 7 projecten goedgekeurd. Het toegekend budget voor VUB in 2023 was 3.807.312 €

H) Strategische Onderzoekscentra

Strategische onderzoekscentra (SOC’s) zijn ontstaan dankzij de excellente én relevante resultaten van het academisch wetenschappelijk onderzoek op de brede wetenschapsdomeinen van micro- en nano-elektronica (imec), biotechnologie (VIB), breedbandtechnologie (iMinds, nu overgenomen door imec) en technologisch onderzoek (VITO). Met het oog op economische en maatschappelijke valorisatie wordt gestreefd naar een gepaste verhouding tussen het gerichte en het niet-gerichte onderzoek en zo vervullen de SOC’s een brugfunctie tussen het fundamenteel en het toegepast onderzoek. De SOC’s spelen dan ook een belangrijke rol in de transformatie van de Vlaamse economie. Het vermarkten van hun kennis via de (mede) oprichting van spin-offs vormt hiervan een onderdeel.

Verschillende onderzoeksgroepen van de VUB worden structureel gefinancierd door deze SOC’s. De bijkomende projectinkomsten die deze groepen/onderzoekers verwerven via de SOC’s (uit EU, Vlaamse en andere financiering, los van de structurele dotatie) worden niet weergegeven in de cijfers van VUB maar worden opgenomen in de cijfers van de SOC waartoe deze groep behoort.

Deze cijfers worden door de SOC’s wel in naam van VUB gerapporteerd aan EWI waardoor deze meetellen voor het globale resultaat van VUB onder IOF.

Onder de VUB-Imec raamovereenkomst bedraagt de structurele dotatie voor de VUB onderzoeksgroepen die actief zijn in imec in 2023 1.087.935 €. Dat is een toename met 22% tov het jaar 2022.

De structurele dotatie voor de VUB onderzoeksgroepen die actief zijn in VIB bedroeg 3.542.000 €, een kleine toename tov 2022.

Het strategisch onderzoeksinstituut FLANDERS MAKE dat van start ging in 2014, kent ook structurele dotaties toe, in 2023 was dat voor de VUB 325.607 €.

VI.2.2 Projectfinanciering Brussels Gewest

Interfacefinanciering

VUB TechTransfer ontvangt subsidies van de Brusselse overheid, de Vlaamse overheid, de universiteit zelf en uit kleinere opdrachten. De Brusselse financiering- die belangrijk is- is evenwel te beperkt om een opsplitsing te kunnen maken tussen mensen die in het kader van de conventie met het Brussels Gewest werken en andere TT-medewerkers. Hetzelfde geldt trouwens voor de Vlaamse Interfacefinanciering (zie hoger). Door het samenvoegen van de expertise van alle leden in het team, wordt een TechTransfer office gecreëerd met de nodige kritische massa en een breed aanbod aan expertise. VUB TechTransfer werkt in teamverband, de dossiers worden steeds door verschillende mensen behandeld. Op die manier kan het Brussels Gewest gebruik maken van de uiteenlopende wetenschappelijke, juridische en bedrijfskundige expertise die in het geheel van de interface cel aanwezig zijn, zonder dat al deze mensen fulltime op de overeenkomst kunnen worden geïmputeerd.

Op de overeenkomst met het Brussels Gewest werden in 2023 5 VTE geïmputeerd.

Qing Cai zorgt voor de begeleiding van de projecten gerelateerd aan het Brussels Hoofdstedelijk gewest. Jessica Hekking vult aan voor de HSW-gerichte projecten. Dit garandeert een continue bemanning van de Innoviris cel en maakt het mogelijk om extra visibiliteit te creëren naar de onderzoekers toe. Het TechTransfer-team gaat voor een persoonlijke aanpak, een nauwe opvolging én samenwerking met de VUB onderzoekers. Vragen van onze vorsers voor Innoviris worden indien

mogelijk vanuit VUB TechTransfer zelf gesteld, zodat we bij wederkerende vragen het antwoord zelf kunnen geven. We voorzien ondersteuning op verschillende vlakken: terugkoppeling over het projectvoorstel, het nakijken van budgetten, het organiseren van oefenjury’s, onderhandelingen met projectpartners, alsook projectopvolging. Onze toegewijde en persoonlijke aanpak werpt zijn vruchten af. Sommige onderzoekers weten hun weg goed te vinden richting Innoviris via VUB TechTransfer, wat zich vertaalt in telkens weer een hoog aantal indieningen.

Projectfinanciering - resultaten overzicht

Voor 2023 werden er via Innoviris 7 projecten goedgekeurd (van de 16 projecten= 44% slagingspercentage) voor een budget van 2.797.800€ voor toegepaste onderzoeksprojecten met een valorisatiefinaliteit in het Brussels Gewest. Dit ligt in de lijn der verwachtingen. We merken, en Innoviris geeft ook tevreden aan, dat VUB heel succesvol is in samenwerkingen met Brusselse bedrijven op innovatieve projecten, wat zich vertaalt in het aantal goedkeuringen. Innoviris biedt bij verschillende oproepen (Joint R&D project) de mogelijkheid om de projectvoorbereiding voor de full proposal te financieren, dit bedrag (43.208€) werd meegenomen in het totale budget.

Hieronder volgt een overzicht van de doelstellingen en details van de resultaten voor de Innoviris-projectcalls in 2023.

Applied PhD

Het Applied PhD-programma financiert doctoraatsmandaten, die uitgevoerd worden in samenwerking met een industriële partner of een publieke instelling. Het programma wordt jaarlijks in het najaar gelanceerd met een deadline in december. Dit om de start van de mandaten met het academisch kalenderjaar te laten gelijklopen. Er werden in oktober 2022 6 projecten ingediend voor de Applied PhD-oproep, hiervan was er 1 met een STEM-invalshoek en 5 met een HSWinvalshoek. Uiteindelijk werden 2 projecten met een HSW-invalshoek voor financiering geselecteerd.

Spin-off

De actie Spin-off stimuleert de oprichting van nieuwe ondernemingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Spin-off projecten krijgen de kans om een innovatief product, proces of dienst op de markt te zetten gebaseerd op voorgaande onderzoeksresultaten en om de industriële en commerciële exploitatievoorwaarden hiervan te onderzoeken met het oog op de ontwikkeling van een nieuwe economische activiteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er werden geen voorstellen ingediend.

Research platforms

Het Research platforms-programma is voornamelijk gericht op onderzoeksprojecten die worden uitgevoerd via interuniversitaire samenwerkingen. Een consortium wordt samengesteld met minstens twee onderzoeksunits van universiteiten en/of hogescholen die voornamelijk afkomstig zijn uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en die over relevante complementaire competenties beschikken. Bovendien moeten er intentiebrieven van Brusselse ondernemingen worden toegevoegd om aan te tonen dat er interesse is voor het voorstel uit de bedrijfswereld.

Deze oproep werd in mei 2023 (na afwezigheid in 2022) gelanceerd met als thema: “Naar een duurzame digitalisering”. Er werden 3 projecten ingediend met VUB als coördinator. De uitslag is nog onbekend aangezien de projecten nog een juryverdediging moeten ondergaan in februari 2024.

Joint R&D project

Het doel van de Joint R&D project-call is om de samenwerking tussen academici en ondernemers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan te moedigen. Het thema van 2022 was “Sustainable and Resilient Buildings and Transports”. Naast het feit dat deze call altijd thematisch is, wordt er ook gevraagd om enkel met bedrijven binnen het Brussels Gewest samen te werken. Het thema en de Brusselse poel aan bedrijven spelen zeker een rol in het aantal indieningen. Daarom heeft VUB TechTransfer enorm ingezet op sensibilisering. Het indieningsproces bestaat uit een expression-of-interest (EOI)- fase, een full proposal fase en een juryverdediging. Innoviris geeft de projectpartners de mogelijkheid om een subsidie (Connect) aan te vragen om een deel van de kosten te dekken voor het schrijven van een volledig projectvoorstel. Omdat het thema van deze oproep dicht aanleunde bij het vorige thema (“Towards Carbon Neutral Energy”) was er minder interesse dan gewoonlijk. Er werden 3 EOIs ingediend vanuit de VUB, geen enkele werd weerhouden voor de full proposal fase. In twee van de drie projecten gaf Innoviris aan dat het bedrijf in kwestie financieel niet sterk genoeg stond om het project te dragen. Het derde project werd niet weerhouden, omdat het bedrijf nog een andere financiering bij Innoviris had lopen. Uiteindelijk werd in de full proposal-fase toch nog een VUB-onderzoeksgroep gevraagd om deel te nemen in de voorbereiding van het project. Met succes, want het project werd uiteindelijk goedgekeurd. In het voorjaar van 2023 werd meteen een nieuwe oproep gelanceerd met als thema: “Healthcare Innovation for vulnerable patients”. Voor dit thema was er wel weer veel interesse, uiteindelijk werden er 11 EOI-projecten ingediend, waarvan er 7 naar de full proposal fase mochten. Hiervan werden er uiteindelijk 6 ingediend, één van de projecten werd niet ingediend omwille van een hernieuwde strategie van het partnerbedrijf. Hierdoor paste het project niet meer in hun huidige visie. In het voorjaar van 2024 zullen de resultaten bekendgemaakt worden.

Co-creation

Innoviris ondersteunt, via de actie Co-Creation, onderzoek en ontwikkeling voor stedelijke veerkracht, dit met verschillende onderzoeksinstellingen, verenigingen, bedrijven en administratieve overheden uit Brussel. Doel is om, tezamen met de Brusselaars, te experimenteren met en te zoeken naar innovatieve oplossingen om het hoofd te kunnen bieden aan de

maatschappelijke uitdagingen die het Gewest kent. De indieningsprocedure verloopt zoals bij de Joint R&D project in drie fasen. Ook hier geeft Innoviris de projectpartners de mogelijkheid om een subsidie (Connect) aan te vragen om een deel van de kosten te dekken voor het schrijven van een volledig voorstel.

Experimental Platforms

Via de actie Experimental Platforms wil Innoviris innovatoren de kans geven hun producten, oplossingen en concepten te ontwikkelen, uit te proberen en te testen met andere onderzoeksinstellingen, bedrijven, non-profit organisaties en eindgebruikers om zo Brussel op weg te helpen naar een duurzame toekomst. Deze projecten worden uitgevoerd in één platform met verschillende living labs. Ook bij deze actie is het mogelijk om een Connect aan te vragen.

Vanuit VUB werden er 2 projecten ingediend, helaas zonder succes. Ondertussen werd deze call door Innoviris na de zomer 2023 on hold gezet om te herbekijken.

Proof-of-concept

Het programma proof-of-concept financiert de demonstratie van de haalbaarheid en de economische levensvatbaarheid van een innovatieve technologie, methode of idee afkomstig van voorafgaand wetenschappelijk onderzoek. Deze oproep is gedurende heel het jaar open.

Er werd 1 project ingediend en goedgekeurd.

R&D projects

Via de actie R&D projects financiert Innoviris industriële onderzoeksprojecten. Industrieel onderzoek is het geheel van acties, kritisch onderzoek en gepland werk dat leidt tot nieuwe handelingen en wetenschappelijke kennis. De resultaten van industrieel onderzoek worden gebruikt om een product, proces of dienst te perfectioneren. Deze oproep is vergelijkbaar met de Joint R&D project, alleen moet er voor de R&D projects niet binnen een bepaald thema of tijdsperiode gewerkt worden. De oproep staat heel het jaar open.

In 2023 werden er 3 projecten ingediend en goedgekeurd.

Conclusie

Innoviris past regelmatig haar financieringskanalen aan: enkele kanalen werden opengezet zonder deadline (Co-creation en Spin-Off), andere werden stopgezet (Experimental Platforms) om te herdenken en deadlines werden ook verschoven (Applied PhD en Research Platforms). Dit vraagt enige flexibiliteit van onze onderzoekers en van onze ondersteuning om tijdig te kunnen schakelen met de indieningen. We merken vaak op dat de kwaliteit van het VUB-onderzoek hoogstaand is. Projecten worden afgekeurd eerder omwille van het ontbreken van voldoende financiële middelen of de juiste expertise langs bedrijfszijde. Na de goedkeuring van projecten volgen wij deze verder op. Onze onderzoekers kunnen beroep blijven doen op ons voor rapporteringen, verlengingen, personeels- en budgetwijzigingen, contractonderhandelingen, …. Hierdoor hebben we vanuit VUB TechTransfer een goed overzicht van de bekomen resultaten en hun valorisatiepotentieel.

Onderstaande taartdiagram geeft de inkomsten weer per oproep. We kunnen concluderen dat Innoviris nog steeds een zeer interessante piste is voor onderzoekers die in Brussel willen valoriseren.

Figuur 1 Overzicht van de verschillende Innoviris-inkomsten voor 2023 (totaal 2.797.800€)

VI.2.3 EU financiering met toegepaste finaliteit

EU financieringsprogramma's onder begeleiding van ERIS-TechTransfer

EU financieringsprogramma’s onder begeleiding van ERIS-TechTransfer

EU financieringsprogramma's onder begeleiding van ERIS-TechTransfer

Het concept

ERIS-TechTransfer geeft via zijn concept i-ISO een totaalondersteuning in toepassingsen innovatiegerichte Europese financieringsprogramma’s.

ERIS-TechTransfer geeft via zijn concept i-ISO een totaalondersteuning in toepassingsen innovatiegerichte Europese financieringsprogramma's.

Het concept ERIS-TechTransfer geeft via zijn concept i-ISO een totaalondersteuning in toepassingsen innovatiegerichte Europese financieringsprogramma's.

iDENTIFICEREN van nieuwe EU programmas en calls

INFORMEREN van VUB onderzoeksgroepen over de nieuwe programmes en calls

STIMULEREN door barrières te verlagen om aan EU programmas deel te nemen

ONDERSTEUNEN in elke stap van projectidee tot ingediend projectvoorstel

Het team

Het ERIS team, onder leiding van Philippe Westbroek, werd in 2021 grondig uitgebreid, wat absoluut nodig was om het succes in het H2020 kaderprogramma verder te kunnen doortrekken in het nieuwe HORIZON EUROPE kaderprogramma, gelanceerd in mei 2021. Anneke Geyzen verliet het team begin 2021, Mirko Miceli verving haar waarna eind 2021 Mohammad Boroun en Mimi Deprez het team vervoegden. Intussen is Mirko Miceli vertrokken en vervangen door Alessandra Rossetti, een sterke onderzoekster en proposal writer. Eind 2023 werd het team verder uitgebreid met Marie Pfeiffer en Cristina Timermans, naar een totaal van 6 FTEs.

De programma’s onder belegeiding van ERIS-TechTransfer

De programma's onder belegeiding van ERIS-TechTransfer

De programma's onder belegeiding van ERIS

In HORIZON EUROPE neemt ERIS-TechTransfer de volledige begeleiding op zich van Pillar II programma's met de 6 Clusters en Joint Research Centre; Pillar III programma's met de European Innovation Council (EIC), European Innovation Ecosystems (EIE) en het

In HORIZON EUROPE neemt ERIS-TechTransfer de volledige begeleiding op zich van Pillar II programma’s met de 6 Clusters en Joint Research Centre; Pillar III programma’s met de European Innovation Council (EIC), European Innovation Ecosystems (EIE) en het European Institute of Innovation and Technology (EIT); het “Widening participation and spreading excellence programma” met focus op samenwerking met instituten in landen waar EU participatie minder succesvol is (zogenaamde widening countries).

European Institute of Innovation and Technology (EIT); het "Widening participation and spreading excellence programma" met focus op samenwerking met instituten in landen waar EU participatie minder succesvol is (zogenaamde widening countries).

Naast HORIZON EUROPE heeft ERIS ook een reeks andere initiatieven onder haar hoede zoals INTERREG, DIGITAL EUROPE, CREATIVE EUROPE, specifieke DG initiatieven en calls, European Science Foundation (ESF), CORNET, CERV programma en alle ERANET en JPI netwerken waarin Innoviris of VLAIO in participeren.

De EU-resultaten in 2023

ERIS-TechTransfer kende in 2023 een goed resultaat met maar liefst 68 goedgekeurde projecten, goed voor een totaalbudget van 22 miljoen euro, welke samen met het uitzonderlijk sterke jaar 2022 zorgt dat de groei aan VUB terug op niveau van voor COVID is (FIG. 1). De grafiek toont tevens de groei in EU funding aan VUB voor de programma’s die door ERIS-TechTransfer worden opgevolgd sinds 2000 (FP5-FP6-FP7-H2020) tot heden (HORIZON EUROPE). Voor de volledigheid: Pillar I projecten zijn hier dus niet in opgenomen. De opbouw van de figuur komt tot stand door alle budgetten van goedgekeurde projecten, gespreid over hun looptijd, in te brengen. Dit verklaart waarom er ook reeds in de toekomst budgetten worden gerapporteerd. Dit zijn verworven budgetten in projecten die lopende of in opstartfase zijn. Er kan duidelijk worden vastgesteld dat de start met het i-ISO concept een groot verschil heeft gemaakt aan VUB.

De EU-resultaten in 2023 ERIS-TechTransfer kende in 2023 een goed resultaat met maar liefst 68 goedgekeurde projecten, goed voor een totaalbudget van 22 miljoen euro, welke samen met het uitzonderlijk sterke jaar 2022 zorgt dat de groei aan VUB terug op niveau van voor COVID is (FIG. 1). De grafiek toont tevens de groei in EU funding aan VUB voor de programma’s die door ERIS-TechTransfer worden opgevolgd sinds 2000 (FP5-FP6-FP7-H2020) tot heden (HORIZON EUROPE). Voor de volledigheid: Pillar I projecten zijn hier dus niet in opgenomen. De opbouw van de figuur komt tot stand door alle budgetten van goedgekeurde projecten, gespreid over hun looptijd, in te brengen. Dit verklaart waarom er ook reeds in de toekomst budgetten worden gerapporteerd. Dit zijn verworven budgetten in projecten die lopende of in opstartfase zijn. Er kan duidelijk worden vastgesteld dat de start met het i-ISO concept een groot verschil heeft gemaakt aan VUB.

FIG. 1: EU funding aan VUB in Europese programma’s voor toepassingsgericht onderzoek.

De VUB EU -conclusie

1: EU funding aan VUB in Europese programmas voor toepassingsgericht onderzoek.

FIG. 1: EU funding aan VUB in Europese programma’s voor toepassingsgericht onderzoek.

Het effect van de ondersteuning (i-ISO concept) die vanuit Techtransfer door het ERIS team wordt gegeven aan de VUB onderzoeksploegen, kan aangetoond worden via hogervermelde resultaten. Het mag duidelijk zijn dat de sterke groei samengaat met i-ISO en de groei zich vooral heeft doorgezet in die programma’s waarin i-ISO werd geïmplementeerd. Ook duidelijk zichtbaar is dat wanneer i-ISO werd ingevoerd of de werking werd aangepast dit telkens een positief effect had op de groei. Hierdoor is er ook globaal een positief resultaat te noteren voor de inkomsten die in 2023 werden verworven door VUB op vlak van Europese subsidies. Meer nog, aanknoping met sterke groei is terug een feit en de basis wordt momenteel gelegd om de komende jaren nog verder door te groeien.

FIG.

VI.2.4 Valorisatie voor de Humane en Sociale Wetenschappen

“Help ons bij het vinden van partners!” Dat is een vraag die wij bij TechTransfer regelmatig horen en om daarop in te spelen sloeg VUB TechTransfer de handen ineen met Crosstalks en werd in 2022 de oproep ‘Networking opportunity for researchers from the Social Sciences, Humanities & the Arts’ gelanceerd. 10 onderzoekers en onderzoeksgroepen grepen de kans aan om extra ondersteund te worden bij het vinden van een relevant netwerk. Deze 10 werden gecontacteerd en op basis van hun noden werden zij in contact gebracht met andere (VUB-) onderzoekers of in contact gebracht met bedrijven, organisaties of andere maatschappelijke spelers. Dit leidde tot het netwerkevent ‘Working 9 to 5’ georganiseerd met onderzoekers vanuit de faculteit Sociologie in juni 2023.

Op 9 oktober werd een TechTransfer Talk georganiseerd rond het thema ‘How to valorize your SSHA research?’. Tijdens deze talk werden het Europees, Brussels en Vlaams financieringslandschap voor SSHA gekaderd door Jessica Hekking en Alessandra Rossetti van VUB TechTransfer. Daarna volgden getuigenissen van Tuba Bircan (VUB professor sociologie) over samenwerken met NGO’s, Kim Willems (Marketing professor bij Solvay Business School) over het verlenen van diensten aan industrie/overheid vanuit een SSHA-perspectief, en tot slot Joeri Minnen (oprichter van VUB spin-off Hbits) over het oprichten van een spin-off uit SSHA.

VI.3 Octrooien

Naast deze events konden de onderzoekers uit de Humane en Sociale wetenschappen doorlopend beroep doen op begeleiding en ondersteuning van valorisatie-adviseur Jessica Hekking.

In 2023 werden 59 uitvindingen aangemeld waarvan 29 nieuwe octrooiaanvragen werden ingediend met VUB als (mede-)aanvrager.

VI.3 Octrooien

Het totale VUB-octrooiportfolio omvat 216 actieve octrooifamilies, bestaande uit 71 families met VUB als enige aanvrager, 70 met mede-aanvrager VIB en 35 met medeaanvrager IMEC. De overige actieve octrooifamilies worden beheerd door of in samenwerking met andere partijen dan de genoemde kennisinstellingen. Octrooiaanvragen ingediend door bedrijven op basis van uitvindingen door VUBonderzoekers zijn hierin niet meegeteld. We merken een toename van 50% in het aantal actieve octrooifamilies sinds 2018.

In 2023 werden 59 uitvindingen aangemeld waarvan 29 nieuwe octrooiaanvragen werden ingediend met VUB als (mede-) aanvrager.

Het totale VUB-octrooiportfolio omvat 216 actieve octrooifamilies, bestaande uit 71 families met VUB als enige aanvrager, 70 met mede-aanvrager VIB en 35 met mede-aanvrager IMEC. De overige actieve octrooifamilies worden beheerd door of in samenwerking met andere partijen dan de genoemde kennisinstellingen. Octrooiaanvragen ingediend door bedrijven op basis van uitvindingen door VUB-onderzoekers zijn hierin niet meegeteld. We merken een toename van 50% in het aantal actieve octrooifamilies sinds 2018

Ditzelfde jaar werden 18 octrooiaanvragen uitgebreid tot de internationale (PCT) fase en 17 internationale octrooiaanvragen werden ingeleid in de nationale fase. In Europa en/of de Verenigde Staten werden 15 octrooien toegekend, waarvan 9 octrooien met VUB als enige aanvrager.

Ditzelfde jaar werden 18 octrooiaanvragen uitgebreid tot de internationale (PCT) fase en 17 internationale octrooiaanvragen werden ingeleid in de nationale fase.

In Europa en/of de Verenigde Staten werden 15 octrooien toegekend, waarvan 9 octrooien met VUB als enige aanvrager.

Stopzettingen van de octrooiprocedure dienen telkens afgewogen te worden om de kosten te beheersen. Dit gebeurt voornamelijk wanneer er geen marktpotentieel blijkt te zijn of het octrooidossier niet sterk genoeg is.

Ac�eve octrooifamilies

Actieve Octrooifamilies 216

VUB enige aanvrager

Co-applicant IMEC

Co-applicant VIB

Anderen

Co-applicant VIB

Anderen

2023: 29 ingediende octrooiaanvragen

15 Toegekende EP/US octrooien

VI.4 Licentieovereenkomsten

Licentieovereenkomsten met bedrijven vormen een manier om onderzoeksresultaten en intellectuele eigendomsrechten (bv. octrooien) erop te valoriseren.

Licentieovereenkomsten met bedrijven vormen een manier om onderzoeksresultaten en intellectuele eigendomsrechten (bv. octrooien) erop te valoriseren. Inkomsten uit licentieovereenkomsten zijn sterk afhankelijk van de bedrijfsresultaten van onze licentienemers en van de afgesproken licentievoorwaarden. Bijgevolg kunnen de inkomsten uit licenties sterk variëren van jaar tot jaar.

Inkomsten uit licentieovereenkomsten zijn sterk afhankelijk van de bedrijfsresultaten van onze licentienemers en van de afgesproken licentievoorwaarden. Bijgevolg kunnen de inkomsten uit licenties sterk variëren van jaar tot jaar. Naast deze licentieinkomsten zijn er ook andere inkomsten uit valorisatie van onderzoeksresultaten, zoals bv. vergoedingen voor intellectuele eigendom die vervat zitten in onderzoekscontracten, inkomsten uit verkoop van aandelenparticipaties, etc.

Naast deze licentieinkomsten zijn er ook andere inkomsten uit valorisatie van onderzoeksresultaten, zoals bv. vergoedingen voor intellectuele eigendom die vervat zitten in onderzoekscontracten, inkomsten uit verkoop van aandelenparticipaties, etc.

Deze overige valorisatieinkomsten zitten vervat in de resultaten ‘vierde geldstroom’.

Deze overige valorisatieinkomsten zitten vervat in de resultaten ‘vierde geldstroom’. Sinds 2019 worden in dit verslag enkel de licentieinkomsten (excl. overhead, excl. BTW) weergegeven.

Deze overige valorisatieinkomsten zitten vervat in de resultaten ‘vierde geldstroom’.

• 2011 1.455.095 Euro

• 2012 985.341 Euro

• 2013 1.361.279 Euro

• 2014 1.138.685 Euro

• 2015 1.367.343 Euro

• 2016 1.306.536 Euro

• 2017 1.303.798 Euro

• 2018 6.121.213 Euro (*)

• 2019 299.140 Euro

• 2020 548.865 Euro

• 2021 3.723.228 Euro (*)

• 2022 3.306.622 Euro (*)

• 2023 492.289 Euro

* De uitzonderlijke licentieinkomsten in 2018, 2021 en 2022 zijn in belangrijke mate te danken aan twee overeenkomsten met een belangrijk farmaceutisch bedrijf, in het bijzonder omwille van substantiële, voorafgaandelijke vergoedingen overeengekomen in desbetreffende overeenkomsten.

IMEC

VIB Ism anderen

Wat het aantal licentieovereenkomsten betreft noteerden we voor:

• 2012 6 licentieovereenkomsten.

• 2013 8 licentieovereenkomsten waarvan 3 met een tegenpartij gevestigd in het BHG.

• 2014 5 licentieovereenkomsten.

• 2015 3 nieuwe exclusieve licentieovereenkomsten afgesloten met VUB spin-offs

• 2016 3 nieuwe exclusieve licentieovereenkomsten afgesloten met VUB spin-offs

• 2017 1 nieuwe exclusieve licentieovereenkomst en 1 inbreng in vennootschap met/in VUB spin offs, 1 licentie via VIB.

• 2018 2 nieuwe exclusieve licentieovereenkomsten afgesloten met VUB spin-offs Fertiga en Gulliver Biomed (gezamenlijke VUB/UGent spin off) alsook een licentieovereenkomst met een farmaceutische onderneming.

• 2019 2 nieuwe exclusieve licentieovereenkomsten afgesloten met VUB spin-offs Konligo en hbits, alsook een licentieovereenkomst met een internationale organisatie.

• 2020 2 nieuwe exclusieve licentieovereenkomsten afgesloten met VUB spin-offs iCense en Lavima Fertility, 2 licentieovereenkomsten met bedrijven binnen Europa, 1 evaluation & option agreement met een farmaceutische onderneming.

• 2021 - werd de evaluation & option agreement met een belangrijk farmaceutisch bedrijf uit het jaar 2020 omgezet naar een exclusieve licentieovereenkomst met betaling van een substantiële vergoeding. Deze licentieovereenkomst is daar echter niet toe beperkt en kan in de toekomst nog bijkomende licentieovereenkomsten generen.

- 7 licentieovereenkomsten met bedrijven binnen Europa

- 1 exclusieve licentieovereenkomst met VUB spin-off Weave.ly - 1 research license and conditional commercial license met VUB spin-off Abscint.

• 2022 - werden vijf licentie en transferovereenkomsten gesloten, waarvan met bedrijven binnen Europa, 1 met VUB spin-off Livliner, 1 met IMEC en 1 met een Japans bedrijf

• 2023 - werden drie licentie en transferovereenkomsten gesloten, waarvan drie met VUB spin-offs namelijk BitaGreen, Sentometrics en Presscuff.

Er werd ook een nieuwe raamovereenkomst afgesloten met VIB voor vier jaar , waardoor we kunnen genieten van verrijkte samenwerking en gedeelde expertise.

VI.5 Spin-off’s

VUB TechTransfer speelt een belangrijke rol in de identificatie, opvolging, ontwikkeling en beoordeling van de verschillende spin-off dossiers van de VUB. Om de overlevingskansen van de uiteindelijk opgerichte start-ups te maximaliseren, wordt er vanaf het begin de nodige aandacht besteed aan die factoren, naast de technologie, die nodig zijn om tot een succesverhaal te komen. Deze zijn, ondermeer, een duidelijke geïdentificeerde marktbehoefte (of een doelgerichte strategie om die te creëren), een welomschreven value proposition die hieraan voldoet en een complementair team.

1. # nieuw gestarte: 4 --> Sentometrics, Presscuff, Bitagreen, Bio Inx

2. # actieve: 49

Spin-off indicatoren

Nieuwe spin-off’s 2023:

At Sentometrics, we believe that media monitoring is key to bring transparency and accountability to ESG practices.

At Sentometrics, we believe that media monitoring is key to bring transparency and accountability to ESG practices. This is achieved by promoting an ecosystem where stakeholders, companies, and media collaborate to increase the reach and impact of ESG events. Sentometrics mission is to ensure that stakeholders are informed about relevant news and incentivize media to report on societal issues.

Sentometrics

This is achieved by promoting an ecosystem where stakeholders, companies, and media collaborate to increase the reach and impact of ESG events. Sentometrics mission is to ensure that stakeholders are informed about relevant news and incentivize media to report on societal issues.

Sentometrics

Presscuff introduces the world’s first pressure-based endotracheal tube to the market. This innovative technology is designed to significantly reduce the incidence of pneumonia in patients receiving intensive care. During artificial ventilation in the ICU, a ventilation tube is typically inserted into the patient’s throat to deliver air directly to the lungs. However, the use of such tubes can lead to pneumonia in as many as one in four patients. According to academic studies, 10 to 15% of these patients die as a result of pneumonia. By addressing this critical issue, Presscuff’s groundbreaking technology has the potential to save countless lives and improve the quality of care in intensive care units around the world.

Presscuff introduces the world's first pressure-based endotracheal tube to the market. This innovative technology is designed to significantly reduce the incidence of pneumonia in patients receiving intensive care. During artificial ventilation in the ICU, a ventilation tube is typically inserted into the patient's throat to deliver air directly to the lungs. However, the use of such tubes can lead to pneumonia in as many as one in four patients. According to academic studies, 10 to 15% of these patients die as a result of pneumonia. By addressing this critical issue, Presscuff's groundbreaking technology has the potential to save countless lives and improve the quality of care in intensive care units around the world.

Presscuff – The 1st Pressurized Endotracheal Tube

Presscuff The 1st Pressurized Endotracheal Tube

Transforming Cities for a Resilient Future with Speed, High Resolution & Integrity

Our platform allows users to access climate-related data, create simulations, and identify strategies to mitigate risk and maximize opportunity. With a combination of interactive maps and powerful analytics, BitaGreen is the perfect tool for anyone looking to stay ahead of the curve on climate adaptation.

BitaGreen | Climate Adaptation Platform

Nieuwe spin-off’s 2023:

Aantal nieuw gestarte spin-offs Aantal actieve spin-offs

BIO INX® is a spin-off company from VUB and UGent that specializes in commercializing materials and bio-inks for 3D bioprinting or biofabrication. Leveraging decades of academic experience in polymers and biomaterials. BIO INX® was established as a result of a joint PhD research project between B-PHOT Brussels Photonics (VUB) and the Polymer Chemistry and Biomaterials Group (UGent).

BIO INX® offers a unique material portfolio with diverse material properties, enabling a wide range of applications. Their bio-inks are suitable for various tissue types, making them valuable in regenerative medicine, drug development, and cosmetics screening. Moreover, their bio-ink portfolio supports multiple printing technologies, allowing for resolutions ranging from hundreds of micrometers to hundreds of nanometers.

The BIO INX® team comprises experts from diverse fields such as chemistry and biomedical engineering, with a combined 20 years of experience in polymers, materials, 3D printing, and tissue engineering.

Home | BIO INX

VI.6 Startkapitaalfondsen

VI.6.1 BI3 Fund

VI.6.1

BI3 Fund

Om haar valorisatiebeleid, en meer bepaald de ondersteuning van spin-off bedrijven, kracht bij te zetten, richtte de Vrije Universiteit Brussel in 2002 een eerste startersfonds op, genaamd BI3 Fund, zoals dit ook reeds bestond en bestaat aan andere Vlaamse universiteiten (bijv. destijds het Baekeland-fonds bij UGent en Gemma-Frisius-fonds bij KU Leuven). De missie van BI3 Fund NV bestond in het verschaffen van zaai- en groeikapitaal aan spin-offs van de Vrije Universiteit Brussel.

Om haar valorisatiebeleid, en meer bepaald de ondersteuning van spin-off bedrijven, kracht bij te zetten, richtte de Vrije Universiteit Brussel in 2002 een eerste startersfonds op, genaamd BI3 Fund, zoals dit ook reeds bestond en bestaat aan andere Vlaamse universiteiten (bijv. destijds het Baekeland-fonds bij UGent en Gemma-Frisius-fonds bij KU Leuven). De missie van BI3 Fund NV bestond in het verschaffen van zaai- en groei-kapitaal aan spin-offs van de Vrije Universiteit Brussel.

Het BI3 Fund was een risicokapitaalfonds waarin KBC Private Equity NV, Paribas Fortis Private Equity Belgium NV, Ethias NV, de Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel (GIMB) via Brustart NV en de Vrije Universiteit Brussel participeerden.

BI3 staat voor Brussels Imagination, Incubation & Innovation. Het BI3 fonds werd opgezet als een gesloten fonds van 6 miljoen euro.

Het BI3 Fund werd definitief vereffend op 14 februari 2019 en afgesloten met een zeer mooie return on investment, wat een bijzondere prestatie kan worden genoemd in het domein van de early seed investment funds. Het goede resultaat van het BI3 Fund is in grote mate te danken aan de schitterende evolutie van één van haar portfoliobedrijven, met name Collibra NV, dat volop de pers haalde omdat het als eerste de status van “unicorn” verwierf als Belgisch high tech start-upbedrijf en ook nu nog aan haar verdere, sterke groei blijft werken en mooie successen boekt.

BI3 staat voor Brussels Imagination, Incubation & Innovation. Het BI3 fonds werd opgezet als een gesloten fonds van 6 miljoen euro.

Het BI3 Fund werd definitief vereffend op 14 februari 2019 en afgesloten met een zeer mooie return on investment, wat een bijzondere prestatie kan worden genoemd in het domein van de early seed investment funds. Het goede resultaat van het BI3 Fund is in grote mate te danken aan de schitterende evolutie van één van haar portfoliobedrijven, met name Collibra NV, dat volop de pers haalde omdat het als eerste de status van “unicorn” verwierf als Belgisch high tech startupbedrijf en ook nu nog aan haar verdere, sterke groei blijft werken en mooie successen boekt.

VI.6.2

Qbic I Fund

In 2012 werd met de Universiteit Gent, de Universiteit Antwerpen, de drie universitaire ziekenhuizen en een aantal hogescholen uit de betreffende associaties waaronder de Erasmushogeschool Brussel een nieuw startersfonds opgericht. Het Qbic I Fund was het eerste interuniversitaire zaaikapitaalfonds in Brussel en Vlaanderen. Zowel spin-off bedrijven in Vlaanderen als in Brussel konden beroep doen op de middelen van dit fonds.

De investeringsperiode van Qbic I is afgelopen en de deelnames in de portfoliobedrijven van Qbic I (waaronder 4 VUB ‘spin-off’ bedrijven) worden nu zoveel mogelijk verzilverd. Gezien de bestaande samenwerking met Qbic I en de positieve financiële vooruitzichten, werd destijds voorgesteld aan de deelnemende universiteiten om het project verder te zetten in een opvolgfonds, Qbic II. Intussen zijn enkele mooie exits uit Qbic’s I portfoliobedrijven gerealiseerd.

VI.6.3

Qbic II Fund

Einde 2016 werd Qbic II opgericht met dezelfde aandeelhouders van Qbic I en bijkomende private financiers uit de bedrijfswereld. De VUB bracht bij opstart 500.000 euro in, UGent en UA brachten respectievelijk 1,5 miljoen euro en 500.000 euro in. Ook VITO bracht 500.000 euro in. ARKimedes-Fonds II (Participatiemaatschappij Vlaanderen) en FPIM (Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij), de banken KBC, BNP Paribas Fortis en ING hebben ook opnieuw geïnvesteerd. ULiège, UHasselt en imec zijn wat later eveneens als partners-investeerders toegetreden tot Qbic II en de eerstelijnskennisinstellingen UGent, VUB, UA hebben een bijkomende inbreng gerealiseerd van respectievelijk 250.000 euro, 150.000 euro en 150.000 euro. Het totale kapitaal van Qbic II bedraagt 58,9 miljoen euro.

Het Qbic II fonds nam verschillende potentiële spin-off dossiers van de VUB in de pipeline op. In 2021 werd geïnvesteerd in een beloftevolle spin-off van VUB, met name Abscint NV, actief in kankerdiagnostiek.

De investeringsperiode voor nieuwe spin off initiatieven is afgelopen en Qbic II kan enkel nog in haar bestaande portfoliobedrijven investeren (opvolgfinanciering).

VI.6.4 Qbic III Fund

In 2022 werd vervolgfonds Qbic III opgericht met een totaal kapitaal van 49 miljoen euro bij opstart. In Qbic III nemen opnieuw VUB, UGent, UAntwerpen, UHasselt en ULiège deel, alsook 2 onderzoeksinstituten (VITO en imec) en 8 innovatieve ziekenhuizen. Er bestaat een partnerschapsrelatie met de universiteiten waarbij Qbic III toegang krijgt tot de dealflow van de universiteiten. De investeerders in de vorige fondsen van Qbic, waaronder FPIM, PMV, BNP Paribas Fortis, KBC, LRM, Noshaq en finance&invest.brussels nemen opnieuw deel, ondersteund door bijkomende investeerders, waaronder particulieren en family offices.

Intussen werd reeds geïnvesteerd in VUB spin off Weave.ly via converteerbare lening en in Imec/VUB spin off Swave en UGent/VUB spin off Animab via kapitaalparticipatie. In 2023 trad het European Investment Fonds toe tot het kapitaal van Qbic III waardoor het totale kapitaal op EUR 88,500,000 werd gebracht. De slagkracht en uitstraling van Qbic III is hierdoor aanzienlijk verhoogd.

VI.7 Incubatoren en researchparken

VI.7.1 Incubatiecentra

Een bijkomend instrument in het repertorium van basisstructuren ter ondersteuning van het economisch valorisatiebeleid van de VUB zijn de incubatiecentra. Het oude incubatiecentra IICB op het Researchpark van Zellik (Vlaanderen) werd inmiddels ontbonden omdat het niet meer paste in de nieuwe strategie die voor het Researchpark werd uitgetekend, de Incubator Arsenaal (kort ICAB) op de site Arsenaal, vlakbij de campus, blijft succesvol met een quasi volledige bezetting. Op de campus Oefenplein wordt gewerkt aan een pre bio-incubator in de voormalige studentenhuizen. De opening van BIB, een samenwerkingsproject met het Vlaams Instituut Biotechnologie, wordt in de tweede helft van 2024 voorzien. Hiervoor werd in september 2021 een incubatormanager aangeworven, David Moreels, die samenwerkt met de diensten Campusontwikkeling en Infrastructuur van de VUB.

Het Innovatie- & IncubatieCentrum Brussel NV (IICB) bevond zich op het Researchpark in Zellik aan de afrit Asse van de Ring rond Brussel. Het dagelijks management was in handen van Ingeborg Van Rompay, en de voorzitter van de Raad van Bestuur was Prof. em. Jean Vereecken. Er was geen sector-specificatie en door het ontbreken van gespecialiseerde infrastructuur hadden er zich in hoofdzaak bedrijven gevestigd die kantoorruimte nodig hadden. De ondersteuning die aan bedrijven werd gegeven, beperkte zich grotendeels tot secretariaats- en managementondersteuning en toegang tot bedrijfsnetwerken. Door de sterke impact van meer hybride werken en sterk gestegen kosten was het IICB verhaal niet meer rendabel. Een overaanbod aan business centers en incubatoren in de regio stelden hun prijzen de laatste jaren gelijk, waardoor het break-even punt zich verschoof van 80 naar 90% gemiddelde jaarbezettingsgraad. Omwille van deze redenen werd de beslissing genomen om over te gaan tot ontbinding en vereffening. De activiteiten van IICB werden eind juli 2023 gestaakt.

ICAB NV (Incubator Arsenaal Brussel) is de VUB Business & Technology Incubator die zich bevindt op het Arsenaal in Brussel, vlak bij de VUB campus Oefenplein. Sinds 18 jaar is het hun missie om de groei van jonge bedrijven te stimuleren en actief te bouwen aan bedrijfsnetwerken, maar nu specifiek in de sector van ‘technologie & engineering’. Het dagelijks management is in handen van Marnix Housen, ook hier is de voorzitter van de Raad van Bestuur Prof. em. Jean Vereecken. Incubator U Square is een samenwerking met de ULB, waar een ‘Incubator voor Young Entrepreneurs” wordt uitgebouwd, onder de naam StartLAB.Brussels, waarbij de bestaande initiatieven van ULB en VUB worden samengevoegd. Hier wordt op start-ups gemikt die door studenten of jonge (-30) ondernemers in Brussel worden opgericht. Prof. Thomas

Crispeels is co-directeur van de NV, samen met Prof. Olivier Witmeur van de ULB, beiden gespecialiseerd in innovatie en ondernemerschap. Zij werken nu verder het coachings- en trainingsaanbod uit dat deels reeds bestond in de beide universiteiten. In 2024 wordt gewerkt aan een verdere integratie van de opleidingen die TechTransfer aanbiedt (via de Starters en Advanced Starters seminars) en het aanbod dat StartLAB.Brussels heeft voor jonge ondernemers.

In 2022 richtten VUB en VIB de bv Bio Incubator Brussels op die de bio incubator op de campus Oefenplein zal uitbaten. De bio-incubator zal gemeenschappelijke intellectuele, strategische, operationele of logistieke diensten verlenen, waaronder ook het terbeschikkingstelling van faciliteiten en infrastructuur onder de vorm van kantoor- en laboratoriumruimten, aan innoverende bedrijven en instellingen, ontstaan vanuit onderzoek aan de VUB en/of de VZW Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), bij voorkeur actief in de biotechnologie. De rode Willy Van der Meeren unit, centraal gelegen op de VUB campus in Etterbeek (naast de elektronenmicroscoop faciliteit), wordt hiervoor omgebouwd. De eerste fase van de renovatiewerken, waaronder algemene afbraakwerken, de asbestsanering en de afbraak van bestaande elektriciteit en andere technieken onder leiding van de VUB werd gestart in februari 2022. Het casco gebouw werd in 2023 door de VUB in erfpacht gegeven aan de Bio Incubator Brussels bv. De oplevering van het totale project is voorzien voor het tweede kwartaal 2024 waarna de eerste bedrijven dan ook zullen geïncubeerd worden.

Nadat de innoverende bedrijven Bio Incubator Brussels zullen ontgroeid zijn, worden ze doorverwezen naar een grotere incubator op het Researchpark van Zellik, Bio Incubator Zellik. Deze geplande incubator zal het reeds aanwezige ecosysteem van innoverende start-ups uit zowel VUB, VIB als UZB verder versterken en de activiteiten van deze instellingen binnen het strategische innovatiedomein van gepersonaliseerde en geïntegreerde gezondheidszorg verder onderbouwen.

Het aanbod van de incubator zal bestaan uit het aanbieden van voldoende m² bruto vloeroppervlakte met aangepaste state-of-the-art infrastructuur om te voldoen aan de vraag naar ruimte hetgeen blijkt uit de zeer hoge bezettingsgraad van bestaande biotech-incubatoren in Vlaanderen. Naast infrastructuur, zullen ook een aantal diensten worden aangeboden die de startende bedrijven moeten ontzorgen op het vlak van onthaal, milieu, ICT en onderhoud. Momenteel wordt nog bekeken met belangrijke stakeholders in dit project, zoals VUB, VIB en GEP -in functie van haalbare financiering, beschikbare percelen en de toekomstige strategie van het GEP- of we deze incubator zullen optrekken als een standalone gebouw of eerder laten bestaan als aparte bouwlagen in de reeds geplande state-of-the-art onderzoeksfaciliteiten die gepland staan op het researchpark Zellik.

VI.7.2 Researchparken

De VUB voert het medebeheer van het Researchpark Zellik in Vlaams-Brabant. De voorwaarden voor vestiging zijn gekoppeld aan de researchactiviteiten die de bedrijven wensen uit te bouwen met de universiteit. De VUB streeft ernaar van in het begin de samenwerkingen concreet op te zetten en verder op te volgen.

In 2023 werd verder gewerkt aan nieuwe samenwerkingen met de bedrijven op het park, aangezien de aankoop van de gronden door de bedrijven nu mogelijk is en een onderzoeksactiviteit of -samenwerking hiervoor een voorwaarde is. De Raad van Bestuur van de VUB ging akkoord in 2023 met het volledig overnemen van grondeigendom van VLAIO en om hierover de formele onderhandelingen op te starten.

VI.7.3 Green Energy Park

Op 4 juli 2019 werd de vzw ‘Green Energy Park’ opgericht. Green Energy Park heeft de ambitie een grootschalige proeftuin te worden waar bedrijven, onderzoeksinstellingen, overheden en gebruikers in co-creatie samen werken aan innovatieve en duurzame oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Specifiek (toegepast) onderzoek dat gevoerd wordt door VUB en UZB onderzoeksploegen zou plaats kunnen krijgen op het GEP, met een focus op verschillende technologiedomeinen, al dan niet in samenwerking met bedrijven die ook (gedeeltelijk) op het Researchpark zullen ingebed worden. Momenteel wordt door de voorzitter, Prof. Elvira Haezendonck ism met gedelegeerd bestuurder Prof. Michael Dooms een analyse gemaakt van de huidige werking met het oog op een vernieuwde aanpak. In dit kader werd in 2023 een structuurvisie opgemaakt met als doel om de gemeente Asse te informeren over de bouwplannen op korte termijn, zoals daar zijn; het nieuwe datacentrum waarvan de bouw startte in 2022 en dat opgeleverd wordt in het eerste kwartaal van 2024, de bouw van het 7Tesla/MRI gebouw, de verdere ontwikkeling van het ecosysteem met zijn living labs, het nieuwe Origin gebouw, het aanbieden van transitieruimte in het recent verworven Roularta gebouw en het leegstaande IICB en het attractiever maken van de locatie voor het vestigen van onderzoeksgroepen en bedrijven. De uitgangspunten van de ambities op middellange termijn komen eveneens aan bod in de structuurnota. Of met betrekking tot dit laatste punt een bijkomende technologische incubator (naaste de geplande bio-incubator) deel zal uitmaken van het masterplan en in welke vorm, maakt onderdeel uit van deze analyse. Zo zal professor Thomas Crispeels in de eerste helft van 2024 een studie uitvoeren waarin wordt onderzocht via een bottum-up bevraging hoe de ontwikkelingen op het researchpark -waaronder de bouw van labo’skunnen bijdragen aan de bevordering van de competitiviteit en groei van VUB’s onderzoeks- en innovatiegroepen

VI.7.4 Campus Gooik

Het Fotonica Research Center van de VUB, Brussels Photonics of BPHOT, bevindt zich in Gooik in Vlaanderen op een innovatiecampus die 70 gespecialiseerde onderzoekers en technologische experten huisvest. Bedenker en bezieler van dit project, vicerector Hugo Thienpont, heeft deze campus de afgelopen 10 jaar uitgebouwd en er een hotspot van gemaakt voor fotonica onderzoek, gelinkt aan onderwijs en STEM activiteiten om jongeren te sensibiliseren voor wetenschap en engineering.

Het centrum heeft verdere groeiplannen aangezien het bijzonder succesvol is in het aantrekken van Vlaamse en vooral Europese onderzoeksfinanciering voor toepassingen van fotonica in sleuteltechnologieën. Hierdoor is BPhot ook een belangrijke partner geworden voor nationale en internationale bedrijven, die toegang krijgen tot apparatuur en expertise van het BPhot team in samenwerkingsprojecten.

VI.7.5 Ondernemerschap: Student- en Academische ondernemingen

Sinds begin 2018 financiert de VUB via het Algemeen Strategisch Plan 2030 de werking van StartLab.Brussels (vroeger Start.VUB), de incubator voor VUB en ULB student-ondernemers.

Voor de VUB staat het project onder de leiding van Professor Thomas Crispeels (Faculteit ES) die co-directeur is van Startlab samen met ULB collega Olivier Wittmeur. De incubator is gevestigd in de Sint-Michielslaan 61, 1040 Etterbeek en heeft als missie het creëren, aanmoedigen en laten groeien van jonge ondernemers (18-30j) die met hun project een positieve impact willen hebben op de samenleving. Het grootste deel van de studenten wordt gedreven door de sustainable development goals. Zij nemen als ondernemer ook hun verantwoordelijkheden op in maatschappelijke thema’s.

Omdat het Startlab zich tot nu geeft gefocused op student-ondernemingen, bleef TechTransfer de Startersseminaries organiseren, gericht op academische spin-off’s. Marc Goldchstein, die voor 40% is aangesteld bij TechTransfer, legt het verband tussen beide initiatieven. Met het pensioen van Marc voor ogen (september 2024) wordt nu gewerkt aan de verdere integratie van de beide coachingtracks Hiermee sluiten we vanuit TechTransfer de succesvolle Starters- en Advanced Starters seminars af na meer dan 25 jaar met intensieve avondsessies waar verschillende sprekers uitleg gaven aan onderzoekers-ondernemers om hen over ondernemen te leren ‘wat ze nog niet wisten’. Het aanbod aan seminaries en coaching is in die 25 jaar sterk uitgebreid en we willen onze academische spin-off’s in wording aanmoedigen om de juiste, gespecialiseerde opleidingen te volgen. Door de samenwerking met Startlab.Brussel kunnen we een basisopleiding aanbieden met workshops, challenges en een pitch. Daarna kunnen ze instappen in een mentorship programma waar ze met ervaren ondernemers, financiële en marketing experten kunnen werken aan hun eigen businessplan.

Uiteraard blijft de zeer directe opvolging en coaching op individueel niveau vanuit TechTransfer bestaan voor alle onderzoekers die een onderneming wensen op te starten gebaseerd op onderzoek dat aan de universiteit werd ontwikkeld. Hiervoor staat het spin-off team klaar met Hugo Loosvelt, Jacky Boonen en Arne Pauwels die het team in 2023 vervoegde.

VI.8 Samenwerking EhB

Met het oog op de stimulering van onderzoeksvalorisatie aan de hogeschool:

- organiseert TechTransfer een 3-maandelijks overleg met het departement Onderzoek om verdere initiatieven om samenwerking te stimuleren uit te werken

- stimuleert TechTransfer onderzoeksvalorisatie aan EhB door:

o Informatiedeling over financieringsmogelijkheden vanuit de verschillende overheden (Vlaanderen, Brussel, Europese Unie)

o Uitnodigen van onderzoekers van de EhB op informatiesessies van TechTransfer (TechTransfer-week, financieringskanalen, …) en op de startersseminaries

o Ondersteunen bij de indiening en opvolging van gezamenlijke onderzoeksprojecten

- geeft TechTransfer vraaggestuurd ad hoc advies met betrekking tot valorisatiedossiers van EhB.

- geeft TechTransfer eveneens vraaggestuurd advies over de lopende EhB Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoeksprojecten. Dhr. Marc Goldstein, part-time onderwijsprofessor VUB en part-time TechTransfer officer spinoff coach, doceert in het professionele bachelor programma ‘Idea and Innovation management’ van de EhB.

- heeft TechTransfer door de hervorming van het IOF-kader (incentives voor daadwerkelijke samenwerking op gebied van valorisatie tussen onderzoekers van EhB en VUB) de samenwerking tussen EhB en TechTransfer VUB geïntensifieerd, wat resulteerde in een door de IOF-raad goedgekeurd PoC-project.

- zetelen voor EhB twee vertegenwoordigers in de raad voor het Industrieel Onderzoeksfonds.

- staat de introductie les over intellectuele eigendom (Hugo Loosvelt-VUB) ter beschikking van EhB

VI.9 Samenwerking UZB

TechTransfer biedt ondersteuning aan de valorisatie van medisch, biomedisch en (bio)technisch onderzoek op UZ Brussel (UZB), al dan niet in samenwerking met VUB onderzoeksgroepen/bedrijven. De Innovatie manager, Legal Advisor en IP manager van Tech Transfer werken op regelmatige basis samen met collega’s van het UZB, alsook de andere Project Managers in het kader van specifieke projecten (Vlaio, Innoviris en EU). Ze worden ondersteund door de TechTransfer Communicatiecel voor het verspreiden van informatie over oproepen, evenementen of samenwerkingsvoorstellen via de Newsletter, website en LinkedIn.

Overleg Innovatie

Eerste aanspreekpunt voor VUB Tech Transfer zijn de stafmedewerker(s)/innovatie manager(s) van het UZB: uitwisseling van informatie, behandeling van specifieke vragen van onderzoekers/artsen, ad hoc overleg en mogelijke nieuwe samenwerkingen/projecten tussen artsen en VUB onderzoekers.

Samenwerking met het Universitair Medisch Centrum (UMC)

TechTransfer houdt via contacten met het UMC de vinger aan de pols betreffende toegepast medisch onderzoek op de campus te Jette: systematische informatie uitwisseling betreffende relevante ontwikkelingen met het oog op verspreiding van informatie op campus Jette via de UMCOM, UMC communicatiekanalen (per mail, LinkedIn, …), bovenop de communicatie via de TechTransfer kanalen.

Het UMC organiseert additioneel grant writing support ter ondersteuning van onderzoekers/artsen van campus Jette die deelnemen aan project calls.

Facilitering van externe samenwerking met het Oncology Research Center (ORC)

Na tussenkomst van Tech Transfer werden onderzoekers/artsen van het ORC betrokken bij maandelijks overleg tussen kankerexperten van verschillende Belgische onderzoeksinstellingen en universitaire ziekenhuizen teneinde gezamenlijke onderzoeksprioriteiten overeen te komen en input te geven aan het toekomstige UNCAN.eu platform: a European initiative to better understand cancer. Deze samenwerking heeft tevens geleid tot de oprichting van de Belgian Cancer Research Alliance (BeCRA), waartoe VUB op31 januari 2023 formeel is toegetreden als partner.

Het Kankercentrum Sciensano leidt het Belgisch initiatief BE EBCP Belgian ‘Europe’s Beating Cancer Plan’ Mirror Group. VUB en UZB worden hier nauw bij betrokken.

Opvolging initiatieven m.b.t. Digitale medische data

Samenwerking en (her)gebruik van health data is belangrijk voor innovatie.

Nieuwe Europese regels m.b.t. data zoals GDPR, data management en open data approach, gebruik van software voor medische toepassingen (MDR en IVDR; hieronder) en toekomstige Europese regelgeving over AI en de Data Governance Act bepalen op welke manier (medische) data moeten behandeld worden om burgers/patiënten te beschermen doch vormen meer dan eens een hinderpaal voor innovatie. Vanuit TechTransfer worden nieuwe initiatieven m.b.t. (her)gebruik van medische data gemonitored en overlegd met collega’s van het UZB in het kader van de MDFB.

MDR & IVDR

In 2022 werd er door TechTransfer geïnvesteerd in vergaren en delen kennis m.b.t. tot (nieuwe) Europese regelgevingen voor Medische Hulpmiddelen (MDR - Medical Device Regulation) en In-Vitro Diagnostiek (IVDR – In Vitro Diagnostics Regulation). Deze nieuwe regelgevingen hebben een grote impact op innovatie in Europa (zie verder).

MDFB Medical Device Framework Board

De innovatie manager en legal officer van Tech Transfer maken deel uit van de nieuwe Medical Device Framework Board van VUB-UZB die geleid wordt door de Research & Ethics Manager van UZ Brussel en Ondervoorzitter van de Commissie

Medische Ethiek VUB -UZ Brussel.

Tijdens 2-wekelijkse vergaderingen kunnen onderzoekers/artsen hun nieuwe projecten toetsen aan de nieuwe regelgeving. De MDFB geeft advies m.b.t. de risicoklasse van het medisch hulpmiddel/ in-vitro diagnostiek en mogelijk doorverwijzing naar het FAGG.

De MDFB adviseert VUB- en UZB-onderzoekers en -medewerkers over de implicaties van de (nieuwe) Europese regelgevingen voor Medische Hulpmiddelen (MDR - Medical Device Regulation) en In-Vitro Diagnostiek (IVDR – In Vitro Diagnostics Regulation).

Deze nieuwe regelgevingen hebben een grote impact op innovatie in Europa: het blijkt quasi onmogelijk om voor nieuwe producten de vereiste CE (Communauté Européenne) markering te bekomen zonder ervaren consultancy bedrijf. Bovendien is er een enorme bottleneck bij de notified bodies (tot 1,5j wachtrij) voor de behandeling van nieuwe aanvragen. Vele spin-offs verkiezen daardoor om eerst naar de VS markt te trekken ipv Europa.

Medvia

De Speerpuntcluster Medvia focust op HealthTech toepassingen voor Vlaamse bedrijven en krijgt jaarlijks een budget toegekend voor projectonderzoek door een consortium van 3 Vlaamse bedrijven, waaronder Universitaire ziekenhuizen, al dan niet samen met kennisinstellingen. Alhoewel er vanuit VUB en UZB onderzoeksgroepen zeker interesse bestaat voor dit kanaal zijn 2 kandidaat projecten die in 2023 in de steiger stonden niet afgerond tot een concreet projectvoorstel

omwille van de strenge ICON regels (VUB en UZB worden niet als onafhankelijk beschouwd door Vlaio). Bovendien kunnen Universitaire ziekenhuizen volgens de VLAIO regels uitsluitend als bedrijf deelnemen aan Medvia consortia, hetgeen in 2023 geleid heeft tot een interne discussie binnen de SPC waarvoor evenwel geen alternatieve oplossing werd gevonden. Ook de de problematiek mbt de Europese Medical Device & In vitro Diagnostics Regulations heeft geleid tot een gewijzigde focus bij Medvia en er wordt nu ingezet op andere markten.

VI.10 EUTOPIA

Sinds 2019 is de dienst TechTransfer betrokken bij het EUTOPIA project, een European University project van de EU waarbij een alliantie van tien Europese universiteiten samenwerken om de universiteit van de toekomst vorm te geven: (de Babeș-Bolyai Universiteit in Cluj-Napoca (Roemenië), de Vrije Universiteit Brussel (België), CY Cergy Paris Université (Frankrijk), de Ca’Foscari Universiteit in Venetië (Italië), de Technische Universität Dresden (Duitsland), de Göteborg Universiteit (Zweden), de Universiteit van Ljubljana (Slovenië), de NOVA-universiteit in Lissabon (Portugal), de Universiteit Pompeu-Fabra in Barcelona (Spanje) en de University of Warwick (Verenigd Koninkrijk))

Sinds 2021 vertegenwoordigt Tuur Roels het vice-rectoraat innovatie binnen de EUTOPIA alliantie. Als centrale aanspreekpersoon en projectcoördinator leidt hij meerdere werkpakketten die gericht zijn op innovatie en digitalisatie.

In 2020 werd de VUB Tech Transfer Office nauw betrokken bij het EUTOPIA-TRAIN-project. EUTOPIA TRAIN is een uitbreiding van het werkpakket 3 in het EUTOPIA 2050 project en heeft een specifieke focus op onderzoek en innovatie. Het heeft als doel pan-EUTOPIA onderzoeks- en innovatiegemeenschappen te creëren en deze te openen voor ondernemingen, studenten, beleidsmakers en de samenleving. Op 31 december 2023 werd het EUTOPIA TRAIN-project succesvol afgerond, waarbij alle overeengekomen resultaten zijn opgeleverd. Onze betrokkenheid stopt hier niet; we blijven verantwoordelijk voor de integratie van TRAIN-resultaten binnen het EUTOPIA More-project. Hierdoor waarborgen we een doeltreffende aandacht voor baanbrekend onderzoek en innovatie, en zorgen we ervoor dat de kennisoverdracht op hoog niveau gehandhaafd blijft.

In 2022 werd de EUTOPIA alliantie verder versterkt door de toekenning van het vervolgproject EUTOPIA More. Met een budget van 17.9 miljoen, waarvan 18,4% toegewezen aan de VUB, zal dit project gedurende vier jaar de nadruk leggen op onderwijs en innovatie. Door nauwe samenwerking met de tien partneruniversiteiten zal de alliantie onder andere een gezamenlijke innovatiestrategie ontwikkelen. Naast een EUTOPIA College zal er ook een EUTOPIA Global Institute worden opgericht. Met het Global Institute streeft EUTOPIA ernaar bewust bij te dragen aan onderzoek, innovatie en dienstverlening aan de samenleving. Het Global Institute zal de inspanningen van EUTOPIA op het gebied van interdisciplinair onderzoek en innovatie faciliteren en een Europees en mondiaal platform vormen voor vertegenwoordiging.

In 2023 vonden twee EUTOPIA-weken plaats, één in Lissabon (NOVA) en Dresden (TUD). Tijdens deze evenementen heeft het Tech Transfer Office gebruik gemaakt om bilaterale contacten met de partneruniversiteiten te versterken. Een opmerkelijk resultaat hiervan was de eerste internationale Studio Concept van TUD, waarbij een twintigkoppige delegatie van VUB-onderzoekers en ondersteunend personeel afreisde naar Dresden om in workshops aan de slag te gaan met de equivalente experten van de TUDresden. Deze missie moet leiden tot concrete projecten tussen Eutopia partners die ingediend kunnen worden bij regionale en Europese financieringskanalen. Dit is belangrijk om de toegevoegde waarde van Eutopia aantoonbaar te maken voor beleidsmakers.

Tot slot is VUB (via Tech Transfer) projectcoördinator van het EUTOPIA Health-project dat in 2023 werd ingediend en goedgekeurd. Deze Widera-call omvat een totaal bedrag van 5 miljoen euro over 5 jaar, waarvan €409.000 voor VUB. Binnen Tech Transfer neemt het ERIS-team de leiding over WP3. Dit werkpakket heeft tot doel de activiteit in het aanvragen van EU-financiering voor de Widening-countries binnen het EUTOPIA-consortium te vergroten en het succes ervan in Horizon Europe te optimaliseren. Dit wordt gerealiseerd door middel van geavanceerde training en toegewijde ondersteuning tijdens de ontwikkeling van voorstellen.

Door haar actieve rol in EUTOPIA zet TechTransfer hiermee in op SD4 van het VUB beleidsplan – We evolueren naar een Europese Universiteit.

VI.11 Startersseminaries

Meer dan 25 jaar Starterseminaries georganiseerd door VUB TechTransfer Zoals onder punt VI.7.5 reeds werd toegelicht, wordt in het academiejaar 2023-24 de laatste reeks Starters- en Advanced Starters seminars georganiseerd vanuit TechTransfer. We halen daarmee net niet de 30 jaar, dus een prima gelegenheid om even terug te blikken.

Sinds 1995

• Jaarlijkse basiscursus (avondsessies) in ondernemerschap en business management

• Doel: creëren van een ondernemersdynamiek zowel binnen als buiten de universiteit

• Doelpubliek: vooral onderzoekers die een mogelijk commercieel potentieel zien in hun onderzoek, open voor alle geïnteresseerden

• Divers: deelnemers vooral doctorandi en studenten met diverse achtergronden

• Democratische instapprijs om drempel laag te houden, gratis voor doctorandi en postdoc

Sinds 2008-2009

• Samenwerking met Marc Goldchstein (BUTO - faculteit Sociale Wetenschappen & Solvay Business School en Technology Transfer Officer/Entrepreneurship Education bij VUB TechTransfer)

• Inhoudelijk vernieuwde en kwalitatief hoogstaande startersseminariereeks

• Marc Goldchstein is voornaamste lesgever en inhoudelijke coördinator en zoekt expert-sprekers zowel uit VUB als uit het bedrijfsleven

Sinds 2015

• ‘Advanced’ versie van de Starter Seminars waarin dieper wordt ingegaan op de praktijk van het opstarten.

• Doelpubliek: beperkte groep die reeds achtergrondkennis heeft, focus op interactie en uitwerken business plan 2023

• Launch Event is een infosessie over de seminariereeks en de dienstverlening van VUB TechTransfer: werd onsite georganiseerd op 3 oktober 2023, streaming werd voorzien

• Starter Seminars werden tijdens het eerste semester 23-24 georganiseerd, onsite en streaming

• Advanced werden tijdens het 2e semester 22-23 georganiseerd, onsite en streaming

• Seminarie ‘Academic entrepreneurship in practice: testimonials and Q&A’ op 14 feb, 2023 / open voor deelnemers van beide reeksen en externen / getuigenissen over opstartfase door VUB spin-offs PRECIRIX en weave.ly.

• Deelnemers krijgen een ‘Certificate of Participation’ wanneer ze regelmatig onsite en/online aanwezig waren. PhD krijgen credits.

• Seminarie 'Academic entrepreneurship in practice: testimonials and Q&A' op 14 feb, 2023 / open voor deelnemers van beide reeksen en externen / getuigenissen over opstartfase door VUB spin-offs PRECIRIX en weave.ly

• Deelnemers krijgen een ‘Certificate of Participation’ wanneer ze regelmatig onsite en/online aanwezig waren. PhD krijgen credits.

Aantal deelnemers door de jaren heen:

Deelnemers Starterseminaries

Nota:Het aantal deelnemers fluctueert elk jaar onder invloed van een aantal veranderende factoren. Bv. in 2019 parallel vak ‘Introduction to Business’ van verschillende Masteropleidingen, EhB heeft sinds 2018-2019 een eigen ondernemerscursus, er zijn steeds meer intiatieven voor ondernemersopleidingen dus minder mogelijke deelnemers, 2020: enkel deelnemers Starter Seminars meegeteld (Advanced verschoven naar 2021)

Nota: Het aantal deelnemers fluctueert elk jaar onder invloed van een aantal veranderende factoren. Bv. in 2019 parallel vak ‘Introduction to Business’ van verschillende Masteropleidingen, EhB heeft sinds 2018-2019 een eigen ondernemerscursus, er zijn steeds meer intiatieven voor ondernemersopleidingen dus minder mogelijke deelnemers,… 2020: enkel deelnemers Starter Seminars meegeteld (Advanced verschoven naar 2021)

2021: Advanced 2e semester 2020-21 en Starters 1e semester 2021-22 2022: Advanced 2e semester 2021-22 en Starters 1e semester 2022-23. Cursus wordt in steeds meer richtingen als keuzevak aangeboden. Doelpubliek dat overblijft zijn voornamelijk (post)doc.

LinkedIn VUB TechTransfer Entrepreneurship

• Het aantal followers blijft aangroeien, 315 members begin 2024

• Doelpubliek: deelnemers, sprekers en VUB TechTransfer medewerkers

• actuele posts over entrepreneurship issues, workshops, organisaties, wedstrijden,… zorgt voor follow up van de deelnemers

LinkedIn VUB TechTransfer Entrepreneurship

• 298 members eind 2022

• Doelpubliek: deelnemers, sprekers en VUB TechTransfer medewerkers

• actuele posts over entrepreneurship issues, workshops, organisaties, wedstrijden,…

• zorgt voor follow-up van de deelnemers

VI.12 VUB TechTransfer Communicatie & Events

De communicatiecel van VUB TechTransfer verzorgt enerzijds de interne en externe communicatie over de dienstverlening en het strategisch onderzoek aan de VUB. Anderzijds neemt het ook de organisatie van evenementen op zich, die bijdragen aan de bekendheid van de dienst binnen en buiten de VUB en die netwerkgelegenheden creëren. Daarbij zijn de onderzoeksgemeenschap en de bedrijfswereld (de maatschappij in het algemeen) de belangrijkste doelgroepen.

Met het oog op meer externe communicatie over innovatief onderzoek, zetten we sterk in op sociale media met als voornaamste onze LinkedInpagina. We delen wekelijks nieuws over samenwerkingen, innovaties, licenties, evenementen, goedgekeurde EU-projecten, enz. met momenteel 1272 volgers. Daarnaast verzenden we ook maandelijks een externe nieuwsbrief die gericht is aan externe stakeholders uit de bedrijfswereld.

Onze geprinte publicaties omvatten het Annual Report 2022, de VUB Facts & Figures (deel Innovatie). In het Annual Report staan de belangrijkste realisaties van 2022 met als doel het belang van innovatief onderzoek voor de maatschappij duidelijk te maken. Het Annual Report kan zowel digitaal via de website als op papier geraadpleegd worden. Verder is er ook een digitale versie beschikbaar van de Facts & Figures 2021-2022 Innovation & Industry Relations. Deze versie is een meer gedetailleerde versie van de Facts & Figures van R&D en het vicerectoraat Innovatie & Valorisatie.

In 2023 vonden er verschillende evenementen plaats, waaronder onze gebruikelijke activiteiten zoals ‘Knowledge for Growth’. In datzelfde jaar werden ook de TechTransfer Talks geïntroduceerd ter vervanging van de TechTransfer Week. De TechTransfer Talks vinden minstens 3 keer per jaar plaats en behandelen onderwerpen die relevant zijn voor TechTransfer. Dit jaar waren er lezingen over ‘Female Entrepreneurship’, ‘IP in AI and Software’ en ‘Hoe u uw SSHA-onderzoek kunt valoriseren?’. Het doel van deze evenementen is om de naamsbekendheid van TechTransfer onder VUB-onderzoekers te vergroten en duidelijk te maken welke diensten wij aanbieden. De lezingen gingen telkens fysiek door op de VUB campus in Etterbeek.

De life sciences beurs ‘knowledge for growth’ georganiseerd door flanders.bio kon terug fysiek doorgaan. We namen hieraan deel samen met TTO Flanders. Op de eerste dag van de conferentie organiseerden we een live pitchsessie waarin 10 onderzoekers (2 van elke univ) hun biotech projecten presenteerden. Verder was een stand met TTO Flanders waarbij bezoekers informatie konden inwinnen over TTO Flanders en bijbehorende biotech onderzoeken aan de 5 Vlaamse universiteiten.

De Advanced en Starter Seminars werden hybride georganiseerd (onsite en via Teams), evenals het Launch Event in oktober 2023. Dat bestond uit een introductie van de cursus, toelichting over de dienstverlening van VUB TechTransfer en meer tijd om vragen te stellen (zie hoger in dit verslag).

De infosessies voor projectoproepen (Innoviris, VLAIO, FWO, enz.) vonden heel het jaar door plaats. In totaal organiseerden we zes infosessies gericht naar VUB-onderzoekers.

Onderstaande tijdlijn geeft een overzicht van de belangrijkste activiteiten in 2023.

VI.12.1 Tijdlijn georganiseerde events

VI.12.2 Overzicht van de communicatietools

1. Printuitgaven en realisaties

• ‘Annual Report Vice Rectorate Innovation & Industry Relations 2022’, waarin de activiteiten voor 2022 van VUB TechTransfer, Foundation en Crosstalks zijn toegelicht en geïllustreerd met tal van cases en cijfers

2. Online communicatie

Websites

• De website vubtechtransfer.be verzamelt alle relevante informatie voor onderzoekers en bedrijven. De websites krijgt wekelijks een update met nieuws over innovatief onderzoek, evenementen, enz. In 2023 werden ook enkele pagina’s herwerkt.

• VUB-website www.vub.be: werd volledig vernieuwd in 2022. TechTransfer werd nauw betrokken bij voorbereiding. Er werd beslist om onze eigen website te behouden en vnl door te linken via de innovatiepagina’s op deze website.

• WeAreVUB personeelsportaal: VR en TT hebben een eigen communication site die we gebruiken voor interne communicatie

• Website TTO Flanders ttoflanders.be: portaalsite van de tech transfer offices van de vijf Vlaamse universiteiten. Relevante nieuws en evenementen worden hier gepost. Deze website werd in 2023 opnieuw ontworpen samen met designbureau Soon en webhost Thinline.

• Kanaal op Microsoft Stream met video’s over het Vicerectoraat Innovatie & Valorisatie en opnames van infosessies.

• VUB Youtube kanaal: video’s oner innovatief onderzoek in samenwerking met Kanaal Z

Newsletters

• Wekelijkse interne TT News: gericht naar alle Academisch personeel, vooral info ver projectoproepen, events en andere nuttige info.

• Maandelijkse externe TT News: naar buitenwereld om ons innovatief onderzoek in de verf te zetten

• Wekelijkse personeelsnieuwsbrief: af en toe pushen van item dat alle personeel aanbelangt

Sociale media

• Met Twitter willen we het excellent onderzoek aan de universiteit kenbaar te maken bij een professioneel publiek. Via dit kanaal kunnen we ook snel nieuws oppikken over onze spin-offs en onderzoeksgroepen. We hebben op dit ogenblik 526 volgers.

• LinkedIn pagina van VUB TechTransfer zet het innovatief onderzoek aan de VUB in de kijker. Dit kanaal laat ons toe om meer content te brengen en te delen. Sinds de lancering in september 2021 telt de pagina 1272 volgers.

• De LinkedIn groep “VUB TechTransfer Entrepreneurship Community” telt 315 leden die via dit kanaal op de hoogte worden gebracht van nieuws gerelateerd aan entrepreneurship en de (Advanced) Starter Seminars.

3. Evenementen in 2023

• 28/02: Brussels and Flanders funding for (pre-) starters: Seminarie over specifieke publieke financieringskanalen (Brussels, Vlaanderen, EU) voor (pre)- startende bedrijven/spin-offs.

• 02/03: Info sessie of IOF at UAB: Info sessie over hoe IOF is georganiseerd aan de UAB, de financieringsmogelijkheden en -voorwaarden.

• 07/03: TechTransfer Talk: Female Entrepreneurship: Een debat met Yasmien Naciri (auteur en columniste), Sofie Baeten (Qbic Fund) en Elien van Hecke (co-founder VUB spin-off Lavima) gevolgd door een Q&A.

• 23/3: SBO online info session: Welke ondersteuning biedt VUB TechTransfer bij de SBO call + praktische tips&tricks voor de SBO call.

• 23/5: Online info session Co-creation: Algmene info over de Co-Creation call van Innoviris + mogelijkheid om priveslot te boeken om eigen project te bespreken met Innoviris.

• 01/6: Knowledge for Growth stand met TTO Flanders + 2 pitchsessies

• 08/6: TechTransfer Talk: IP in AI and Software: Keynote van David Lesthaeghe (EU and Belgische patenten advocaat bij De Clercq & partners) en Cristina Boca (IP business specialist bij imec).

• 22/6: Infosessie FWO SBO call met een pitchsessie

• 26/6: Infosessie Baekeland & Innovation Mandates (VLAIO): Online infosessie waarbij er infomatie verschaft wordt over de details en voorwaarden over deze calls. Hierbij wordt eveneens duidelijk gemaakt welke ondersteuning VUB TechTransfer kan bieden gevolgd door een Q&A.

• 29/6: Innoviris funding opportunities for SSHA: Info sessie over de Innoviris financieringsmogelijkheden voor SSHA, georganiseerd door VUB R&D en VUB TechTransfer.

• 2e semester 2022-23: Advanced Starter Seminars hybride (streaming & live)

• 30/6: Infosessie Baekeland & Innovation mandates: infosessie over deze twee calls

• 3/10: Launch Event (Advanced) Starter Seminars

• 9/10: TechTransfer Talk: How to valorize your SSHA research?: Tips & tricks en waardevolle testimonials van eigen VUB onderzoekers over hoe je SSHA onderzoek kan valoriseren hoe VUB TechTransfer je daarbij kan helpen.

• 17/10: ZAP Newcomer event presentatie aan aan alle nieuwe ZAP met een korte voorstelling van VUB TechTransfer en netwerking moment na de presentatie (uitgesteld naar 30/01/2024 wegens aanslagen in Brussel)

• 7/11: ERIS Grant writing workshop: Workshop georganiseerd door ERIS team voor science & engineering.

• 16/11: IOF-TTO event: Innovatie & impact in een snel veranderende wereld: Jaarlijks IOF-TTO event dat georganiseerd werd door VUB TechTransfer. Inspirerende dag vol keynotes (Jonathan Holslag, Mathias Vermeulen), een paneldebat en break-outsessies (Sociale innovatie, Ethiek in AI en AI Act, Dual Use) rond innovatie binnen de huidige (wereld)politiek.

• 22/11: ERIS Grant writing workshop SSHA: Workshop georganiseerd door ERIS team voor SSHA.

• 8/12: Infosessie TBM projects

VI.13 TechTransfer Talks 2023

In 2023 is besloten om de jaarlijkse TechTransfer Week te vervangen door de TechTransfer Talks. Het doel is om deze talks driemaal per jaar te organiseren om op deze manier TechTransfer meer naamsbekendheid te geven en top of mind te blijven bij de VUB-onderzoekers. De talks hebben altijd relevantie met de diensten die VUB TechTransfer aanbiedt aan de VUB-onderzoekers. Ze vonden telkens plaats tijdens de middag en werden alleen live gehouden. Achteraf konden mensen napraten tijdens een aangeboden lunch.

De eerste TechTransfer Talk vond plaats op 7 maart in de U-residence en ging over Female Entrepreneurship. We organiseerden een debat met vrouwelijke ondernemers van diverse invalshoeken. We nodigden Yasmien Naciri (columniste en auteur, gespecialiseerd in sociaal ondernemerschap), Sofie Baeten (Qbic Fund) en Eline van Hecke (oprichtster van VUB spin-off Lavima) uit voor een levendig debat dat gemodereerd werd door Marc Goldchstein. Dit debat werd gevolgd door een Q&A-sessie.

De tweede TechTransfer Talk behandelde IP in AI en Software. Hierbij waren er twee lezingen, onder andere door David Lesthaeghe (EU- en Belgisch IP-advocaat bij De Clercq & Partners) en Cristina Boca (IP-business specialist bij imec). De lezingen werden ingeleid door Hugo Loosvelt (IP & Licensing manager bij VUB TechTransfer), gevolgd door een Q&A-sessie.

De laatste TechTransfer Talk van 2023 vond plaats op 9 oktober en ging over ‘How to valorize your SSHA research?’. Tijdens deze talk werden het Europees, Brussels en Vlaams financieringslandschap voor SSHA gekaderd door Jessica Hekking en Alessandra Rossetti van VUB TechTransfer. Daarna volgden getuigenissen van Tuba Bircan (VUB professor sociologie) over samenwerken met NGO’s, Kim Willems (Marketing professor bij Solvay Business School) over het verlenen van diensten aan industrie/overheid vanuit een SSHA-perspectief, en tot slot Joeri Minnen (oprichter van VUB spin-off Hbits) over het oprichten van een spin-off uit SSHA.

VII. Foundation en Fellowship

VII.1 Fellows

De VUB heeft momenteel een netwerk van 67 Fellows en 176 Ere-Fellows waarmee ze de academische wereld verbindt met het maatschappelijke veld. De wisselwerking die zo ontstaat, betekent een enorme verrijking voor onderwijs, onderzoek, innovatie en valorisatie, en beleid. De VUB Fellows vormen een divers netwerk van toegewijde experten en leiders in hun domein die zich belangeloos inzetten voor de universiteit en het UZ Brussel. Dankzij hun engagement kan de VUB blijven evolueren als open instelling verbonden met de samenleving en het bedrijfsleven.

In 2021 en 2022 werd na 10 jaar fellowship een grondige evaluatie van het project doorgevoerd wat zich in 2023 uitte in enkele aanpassingen op vlak van de selectie van de kandidaat-fellows en de betrokkenheid van de fellows op facultair en universitair niveau. Daarnaast kan een fellow ook langer dan 3 jaar een actieve rol opnemen. Bovendien wordt er geen verplichting meer opgelegd aan de faculteiten en (vice-)rector(en) om fellows voor te dragen.

In 2023 werd een Fellowship Networking Cocktail georganiseerd op initiatief van VUB Fellow Johan Haelterman, CEO van NBN, in De Warande.

In academiejaar 2022-2023, werden in juni 23 nieuwe fellows ingehuldigd. De inhuldigingsceremonie werd gekoppeld aan de viering van 10 jaar Fellowship.

In oktober 2023 werd opnieuw een call gelanceerd voor een nieuwe lichting Fellows voor het academiejaar 2023-2024. De inhuldigingsceremonie zal plaatsvinden in mei 2024.

Naast de evaluatie van het Fellowshipproject was 2023 ook voor het Fellowship Office een jaar van verandering. Fellowship manager Isabelle Marneffe is in augustus 2023 op pensioen gegaan en Fellowship coördinator Hanan Belaraj was langdurig afwezig. De nieuwe Fellowship manager Elisabeth Rabaey heeft het project samen met VUB Crosstalks overgenomen met het oog op een verdere overdracht van het Fellowship van de Foundation naar Crosstalks in 2024.

VII.2 Foundation

2023 is ongetwijfeld een transitiejaar voor de VUB Foundation. In het team van de VUB waren er personeelswijzigingen: de directeur ging op pensioen en werd vervangen door de Elisabeth Rabaey, voorheen legal officer. Het team wordt sinds het najaar versterkt door een paralegal, Alysia Vertessen. In dezelfde periode is de samenwerking met de Fundraising Officer stopgezet en zij wordt in 2024 vervangen door Gunter Pluymers. De Data Management Officer is langdurig uitgevallen en wordt (tijdelijk) vervangen door Claudia Ortuna. Het team wordt vervolledigd door een Communication Officer, Lisa Van Reepingen.

Het fondsenwervingsbeleid van de afgelopen jaren, waarbij ingezet werd op particuliere fondsenwerving onder de vorm van campagnes, events en de oprichting van fondsen, werd verdergezet. Door in te spelen op actuele thema’s zoals mentale gezondheid bij studenten en kankeronderzoek, uitte dit zich in een toename van het aantal donateurs.

Het geopolitieke en economische landschap heeft in 2023 een impact gehad op de corporate partnerships onder de vorm van leerstoelen. Daar kan een afname van het aantal nieuwe of verlengingen van bestaande leerstoelen vastgesteld worden.

VII.2.1 Filantropische initiatieven

In 2023 kon de VUB dankzij de steun van haar schenkers haar filantropische positie bestendigen en versterken middels tal van filantropische initiatieven.

Digitale nieuwsbrief

Om de donateurs op de hoogte te houden van de realisaties dankzij hun steun, werden drie nieuwsbrieven verzonden naar de contacten waarvan de VUB een e-mailadres heeft. Zo’n 2.700 donateurs ontvangen de nieuwsbrief. Deze staat telkens in het teken van een bepaald thema, zoals Wereldkankerdag en borstkankermaand. Het gemiddelde openingspercentage bedroeg 22,6% met een gemiddeld klikpercentage van 3,6%. Een stijging ten opzichte van 2022. Volgens de “Email Marketing Statistics and Benchmarks by Industry” voor “Non-Profit” van Mailchimp gaan deze cijfers in de goede richting. De openingsgraad ligt net onder de benchmark van 25,17%, maar het klikpercentage ligt boven de benchmark van 2,79%. We streven ernaar om jaarlijks verschillende nieuwsbrieven te versturen op top topical momenten binnen de fondsenwerving.

Campagnes 2023

Fiscale attesten campagne in het teken van kankeronderzoek

De eerste campagne van het jaar is die van de fiscale attesten. Alle donateurs die in het voorgaande jaar doneerden, ontvangen hun attest en worden gevraagd om opnieuw te doneren. In 2023 stond de campagne in het teken van kankeronderzoek. Een bijlage bij de direct mailing focuste op de kankerfondsen: het VUB-UZB Paul De Knop Fonds, het Yamina Krossa Fonds en onderzoek naar pancreaskanker.

Opbrengst: € 31.599

In mei volgde een extra direct mailing naar donateurs die gaven in 2020 en 2021 met de vraag om te doneren voor kankeronderzoek.

Opbrengst: € 14.034

Lancering VUB Duchenne Fonds voor erfelijke spierziekte

Op 6 september lanceerde de VUB een nieuw fonds: het VUB Duchenne fonds. Een dag later, op World Duchenne Awareness Day, viel een direct mailing in de brievenbussen van donateurs en alumni.

Opbrengst: € 32.385

Borstkankermaand ten voordele van het VUB Yamina Krossa Fonds

De maand oktober staat elk jaar in het teken van borstkanker. Ook de VUB geeft in die periode extra aandacht aan de ziekte. Naast de lancering van de VUB Alex Agnew leerstoel x Yamina Krossa Fonds voor borstkankeronderzoek op 9 oktober, werd er ook een direct mailing verzonden naar de donateurs van het fonds en alumni.

Opbrengst: €14.950

Eindejaarscampagne

Het eindejaar is de meest vruchtbare periode om fondsen te werven. In 2023 werd de eindejaarscampagne uitgebreid naar verschillende bestaande fondsen.

Sinds de oprichting van het Caroline Pauwels Noodfonds in 2020 doet de VUB Foundation voor de eindejaarscampagne altijd een extra inspanning voor de steun aan kwetsbare studenten. In 2023 werden op de graduation ceremonies giften gevraagd voor het fonds en werd op sociale media een video gelanceerd met een getuigenis van een student-donateur (opbrengst: €61.879). Daarnaast werden er in de eindejaarscampagne ook direct mailings uitgestuurd ten voordele van het VUB-UZB Paul De Knop Fonds voor immunotherapie (opbrengst €25.334) en het Wetenschappelijk Steunfonds (opbrengst: €4.574).

Opbrengst: €91.787

VUB Fondsen op naam

De Foundation beheert 13 fondsen op naam. In 2023 richtte de VUB twee nieuwe fondsen op: het VUB Hugo Thienpont Fonds voor STEAM en het VUB Duchenne fonds.

Fondsen & Inkomsten 2023

VUB Hugo Thienpont Fonds voor STEAM € 25,540

VUB Duchenne fonds € 38,727

VUB Wetenschappelijk Steunfonds € 40,171

AVN Fonds voor onderzoek naar nucleaire veiligheid € 0

Casman & Michielsen Fonds voor de opleiding notariaat € 50,570

VUB Literatuurfonds Luc Bucquoye € 100 VUB Kristel Van Ouytsel Fonds € 72,360 Fonds voor onderzoek rond de waarden van de sociaaleconomische ordening € 0

Analyse donateurs

VUB Caroline Pauwels Noodfonds voor Studenten € 125,082

Evolutie aantal donateurs

Analyse donateurs

VUB Yamina Krossa Fonds voor borstkankeronderzoek € 206,774

Fonds kwaliteitsvolle zorg levenseinde: 2021 € 820

VUB-UZB Paul De Knop Fonds voor immunotherapie € 132,948

Andrée en Franz Bingen Fonds € 1,950

Evolutie aantal donateurs

In 2023 is het totaal aantal donateurs 7.900 donateurs, opnieuw een stijging ten opzichte van vorig jaar.

Evolutie Aantal Donateurs

Donateursprofielen

Type donateurs

DonateursprofielenDonateursprofielen

Type donateurs

grote donateurs (+€500) studentensponsors

wederkerende donateurs

Totaal aantal donateurs

Op het totaal van 7.900 donateurs zijn er 97 maandelijkse schenkers voor het Caroline Pauwels Noodfonds (‘studentensponsors’). Die donateurs brengen maandelijks 1.558 euro op. In 2023 gingen 4 nieuwe donateurs een maandelijks engagement aan als studentensponsor, met een gemiddelde gift van 25 euro per maand. Tegenover vorig jaar gingen minder mensen een maandelijks engagement aan, maar hun maandelijkse gift ligt wel hoger. In 2023 deden 2.704 donateurs deden meer dan één gift. 725 donateurs schenken meer dan 500 euro en worden beschouwd als grote donateurs. 2 op de 3 donateurs deden in 2023 één gift.

2.2 Leerstoelen met externe partners

Leerstoelen zijn belangrijke en duurzame partnerships om onderzoek, innovatie, onderwijs en internationalisering aan de VUB te ondersteunen met externe financiering, onder de vorm van een gift of sponsoring.

In 2023 telde de VUB 24 actieve leerstoelen (25 in 2022) en werd er één nieuwe leerstoel opgericht (3 in 2022): De Alex Agnew leerstoel x Yamina Krossa Fonds voor Borstkankeronderzoek. In 2023 liepen 9 leerstoelen af: Leerstoel Equal Access to health and medical care (VUB Crosstalks), Chair Fundamental Rights and the Digital Transformation (prof. dr. Paul De Hert), Chair in infrastructure Asset Management & Life-Cycle Planning (prof. dr. Elvira Haezendonck), Leerstoel Personalisation, Trust and Sustainable Media (prof. dr. Ike Picone), Leerstoel Media in een samenleving in transitie (prof. dr. Tim Raats), Chair in Surveillance Studies (prof. Dr. Serge Gutwirth), Coaching bij kanker (prof. dr. Elke Van Hoof), VUB Chair in Digital Sovereignty (prof. dr. Jamal Shahin), Leerstoel Life Skills (prof. dr. Elke Van Hoof). De leerstoel Chair Internationale and European Data Privacy and Security Law (Prof. dr. Paul De Hert) werd in 2018 opgericht als leerstoel, maar het onderzoek wordt sinds 2023 gefinancierd middels een unrestricted contribution van €200.000.

In 2023 ontving de VUB €1.156.623,93 (waarvan €304.685 middels financiering uit legaten) voor de financiering van leerstoelen.

Overzicht actieve leerstoelen op 1/1/2023

1. SOMT Leerstoel Klinische Anatomie - SOMT-Stichting Opleiding Manuele Therapie (NL) - Prof. dr. Evert Zinzen

2. Leerstoel Equal Access to health and medical care, AstraZeneca, GSK, Janssen Pharmaceutica en Pfizer – VUB Crosstalks *

3. Chair of Social Entrepreneurship - Euroclear nv, Stichting Close The Gap, Nationale Bank van België - Prof. dr. Nikolay Dentchev

4. Chair Fundamental Rights and the Digital Transformation – Microsoft Corporation - Prof. dr. Paul De Hert *

5. Leerstoel Waardig Levenseinde – deMens.nu - Prof. dr. Wim Distelmans

6. Leerstoel Mireille Aerens voor alternatieve onderzoeksmethoden zonder proefdieren – Mireille Aerens - Em. prof. dr. Vera Rogiers

7. Leerstoel Casterman & Hamers: History and Philosophy of Science – wijlen Prof. em. Cécile Casterman & wijlen Prof. em. Raymond Hamers - Em. prof. dr. Jean-Paul Van Bendegem

8. Leerstoel De Berekuyl - Exercise Immunology & Chronic Fatigue in Health and Disease – De Berekuyl, European College for Decongestive Lymphatic Therapy (ECDLT) - Prof. dr. Jo Nijs

9. Leerstoel Fatima Mernissi – Vlaams Minister voor Cultuur, Media, Jeugd en Brussel (Sven Gatz), Darna vzw, CIECDProf. dr. Iman Lechkar

10. Leerstoel Infrabel spoorwegtechnologie - INFRABEL - Prof. dr. ir. Philippe Lataire

11. Leerstoel Klinische ouderenpsychologie – Stichting Mondriaan - Prof. dr. Bas Van Alphen

12. Chair in infrastructure Asset Management & Life-Cycle Planning - ORI vzw, Antea Belgium NV, Arcadis Belgium NV, Sweco Belgium and - Prof. dr. Elvira Haezendonck *

13. Leerstoel Personalisation, Trust and Sustainable Media - Roularta Media Group – Prof. dr. Ike Picone *

14. Leerstoel Media in een samenleving in transitie - Universiteit Gent en de VRT – Prof. dr. Tim Raats *

15. Chair in Surveillance Studies - Privacy Salon VZW – Prof. Dr. Serge Gutwirth *

16. Hamamatsu Applied Photonics Innovation Chair - Hamamatsu – Prof. Dr. ir. Hugo Thienpont

17. Coaching bij kanker – Stichting tegen kanker en Candras Foundation – Prof. dr. Elke Van Hoof *

18. VUB Luxembourg Chair for Translational Research in Human Motion, Sports injury Prevention and health – The Luxembourg Institute of Research in Orthopedics, Sports Medicine and Science (LIROMS) – Prof. dr. Bart Roelands (voorheen prof. Dr. Romain Meeusen)

19. VUB Chair in Digital Sovereignty – Microsoft NV – Prof. dr. Jamal Shahin *

20. Leerstoel Digitale Inclusie – BNP Paribas Fortis – Prof. dr. Ilse Mariën

21. Leerstoel Wellbeing@work – Obelisk, Vitamins@work, Destiny, Metiselect, SBS Group, Projective – Prof. dr. Bert Schruers

22. Leerstoel Life Skills – AG Insurance – Prof. dr. Elke Van Hoof *

23. Leerstoel POISE: Patient-centered Ostheopatic Interventions – Systematic review of Evidence – Ostheopathie.beDecaan Lichamelijke opvoeding en kinesitherapie, Prof. dr. Evert Zinzen

24. Leerstoel Borstkankeronderzoek – Kal-el BVBA (Alex Agnew) – Prof. dr. Damya Laoui

*Leerstoel met einddatum in 2023

2.3 Legaten

In 2023 waren er 5 geïnteresseerde kandidaat-erflaters die spontaan contact namen met de Foundation (6 in 2022). Via testament.be vroegen 54 particulieren naar meer informatie (44 in 2022). Gemiddeld vragen 12% van alle kandidaaterflaters via testament.be informatie aan over één goed doel. Het aantal particulieren dat in 2023 enkel informatie heeft aangevraagd over de VUB ligt op 18%, wat wijst op een grote persoonlijke interesse (20% in 2022). Geïnteresseerden in de VUB komen vooral uit Vlaams-Brabant, gevolgd door West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen, wat in lijn ligt met de gegevens uit 2022.

In 2023 vielen er 5 nalatenschappen open, waarvan 1 werd verworpen en 4 ten voordele van het UZ Brussel.

Eind 2023 bedroeg de waarde van de legatenportefeuille 15.210.665,66 (€15.028.059 in 2022). Er werden 5 bestedingsplannen goedgekeurd door de Innovatie-en Valorisatieraad voor een totaalbedrag van €639.988,17:

Aankoop apparatuur INTEGRAL Integratie van een multimodale aanpak om de huidige uitdagingen in immuuntherapie aan te pakken

Mireille Aerens leerstoel voor dierproefvrij onderzoek

Aankoop apparatuur NLITE Fluorescentie-levensduur beeldvorming met Nanobodies: een doeltreffende techniek voor biotechnologische en medische toepassingen

B-Phot Brussels Photonics 2025

Meerkost personeel bestedingsplannen kankerlegaten

Legaten Irma Noë en Elisabeth Desmedt 75.000,00 €

Legaat Mireille Aerens

Legaten Irma Noë en Elisabeth Desmedt 75.000,00 €

Legaten Irma Noë en Elisabeth Desmedt 150.000,00 €

Legaten Irma Noë en Elisabeth Desmedt

3. Globale financiële resultaten fondsenwerving

Inkomsten per categorie (2017-2023)

3. Globale financiële resultaten fondsenwerving

(2017-2023)

Inkomsten en uitgaven (2017-2023)

Inkomsten en kosten (2017-2023)

Inkomsten en uitgaven (2017-2023)

Inkomsten - uitgaven fondsenwerving

1,500,000.00 € 2,000,000.00 € 2,500,000.00 € 3,000,000.00 € 3,500,000.00 € 4,000,000.00 € 4,500,000.00 €

1,000,000.00

Inkomsten

Totaal inkomsten zonder legaten Kosten fundraising Procentuele kost fundraising

Inkomsten

Totaal inkomsten zonder legaten Kosten fundraising Procentuele kost fundraising

De totale inkomsten uit fondsenwerving fluctueren van jaar tot jaar. De filantropische initiatieven en partnerships met de industrie zijn 2 inkomstenbronnen die jaarlijks gemonitord kunnen worden en waarvan de efforts meteen zichtbaar zijn in de cijfers. Het legatenbeleid is slechts op lange termijn meetbaar. Ondanks de sterke loonindexatie in 2022 en deels 2023, blijven de kosten voor fundraising op lange termijn redelijk stabiel. De daling van de kosten tegenover 2022 (€544.701 in 2022 tegenover €474.739 in 2023) wordt voornamelijk veroorzaakt door personeelswijzigingen.

4. Algemene conclusie

Ondanks de sterke loonindexatie in 2022 en deels 2023, blijven de kosten voor fundraising op lange termijn redelijk stabiel. De daling van de kosten tegenover 2022 (€544.701 in 2022 tegenover €474.739 in 2023) wordt voornamelijk veroorzaakt door personeelswijzigingen.

4. Algemene conclusie

De jaarlijkse filantropische inkomsten zijn, tegenover een uitzonderlijk positief jaar in 2022, afgenomen. In 2022 viel een groot legaat open (€698.000) en ontving de VUB een grote gift van één partner (€375.000).

4. Algemene conclusie

We zien in de cijfers dat het inzetten op particuliere fondsenwerving zijn vruchten afwerpt. Niet enkel het aantal donateurs, maar ook de inkomsten voor de fondsen zitten in stijgende lijn. Sinds de coronapandemie merken we in 2020 een moeilijk herstel in de leerstoelinkomsten en het aantal leerstoelen. Het objectief is om opnieuw een balans te vinden tussen de inkomsten uit particuliere en corporate fondsenwerving. De sponsoring-inkomsten via de faculteiten kent sinds 2022 wel een toename, wat kan impliceren dat bedrijven eerder geneigd zijn een financieel lager en meer korte termijn-engagement aan te gaan.

Na de verhoging van het overheadtarief in 2023 (van 17% naar 20%) blijft met 19% de procentuele kost van de fondsenwerving nipt lager dan de 20% overhead. De inflatie in 2022 en 2023 heeft de grootste impact op de kosten voor fondsenwerving. Sinds 2022 is de procentuele kost voor personeelsaanstellingen gestegen van 61% naar bijna 70%. De investering in in-house knowledge en human capital, waarmee we in 2023 gestart zijn door het aanwerven van nieuwe medewerkers en het investeren in opleidingen, zal in dit opzicht een directe impact hebben op de inkomsten uit filantropie.

VIII. Crosstalks

Crosstalks is een transdisciplinair en intersectorieel platform voor kennisuitwisseling tussen academische en andere onderzoekers, filosofen, kunstenaars, ontwerpers, beleidsmensen en burgers.

Via haar projecten en activiteiten beoogt Crosstalks nieuwe inzichten en uitvalswegen, met de principes vrijheid, gelijkheid en verbondenheid als moreel kompas.

Hiermee sluit Crosstalks aan bij het vijfde Algemeen Strategisch Plan van de VUB (20232027) en verschillende Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.

Hiermee sluit Crosstalks aan bij het vijfde Algemeen Strategisch Plan van de VUB (2023-2027) en verschillende Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.

Crosstalks beoogt

• onverwachte ontmoetingen voor VUB en andere academici, buiten hun onderzoeksdomein en vaak in een niet-academische context

• een geïntegreerde, inclusieve aanpak in al haar activiteiten

• onverwachte ontmoetingen voor VUB en andere academici, buiten hun onderzoeksdomein en vaak in een nietacademische context

• de uitwerking van thema’s en projecten via een bottom-up en langetermijnaanpak

• een geïntegreerde, inclusieve aanpak in al haar activiteiten

• de uitwerking van thema’s en projecten via een bottom-up en langetermijnaanpak

Sinds 2003 is Crosstalks een originele speler op het kruispunt van wetenschappen, kunsten en cultuur. Zowel binnen als buiten de VUB is Crosstalks een gewaardeerde en veelgevraagde partner voor samenwerkingen rond breed-maatschappelijke uitdagingen zoals ecologie, sociale ongelijkheid en de superdiverse samenleving. Voor de VUB is Crosstalks een strategisch verbindend instrument dat de maatschappelijke valorisatie van wetenschappelijk onderzoek stimuleert.

Sinds 2003 is Crosstalks een originele speler op het kruispunt van wetenschappen, kunsten en cultuur. Zowel binnen als buiten de VUB is Crosstalks een gewaardeerde en veelgevraagde partner voor samenwerkingen rond breedmaatschappelijke uitdagingen zoals ecologie, sociale ongelijkheid en de superdiverse samenleving. Voor de VUB is Crosstalks een strategisch verbindend instrument dat de maatschappelijke valorisatie van wetenschappelijk onderzoek stimuleert. Daarnaast betrekt Crosstalks ook maximaal VUB-onderzoekers in de opstart en uitbouw van eigen projecten en evenementen.

Daarnaast betrekt Crosstalks ook maximaal VUB-onderzoekers in de opstart en uitbouw van eigen projecten en evenementen.

culturele wereld

bedrijfswereld en ngo's

Belgische onderzoeksinstellingen

Internationale actoren

De interactie met TechTransfer zorgt voor: 1) een versterkte netwerking zowel binnen als buiten de universiteit, 2) een uitwisselingsplatform voor bedrijven en academici, onderzoekers, kunstenaars, fellows en alumni.

DUURZAME PARTNERSCHAPPEN

Crosstalks is een transdisciplinair en intersectorieel platform voor kennisuitwisseling tussen academia & society. De ontwikkeling van thematische meerjarenprojecten en duurzame partnerwerking is een streefdoel van Crosstalks, en die samenwerkingen situeren zich op verschillende niveaus:

• De partnerassociatie EhB, met filmavonden in Cinema RITCS

• Brusselse (socio)culturele instellingen: met samenwerkingen met onder meer Kaaitheater, Bozar, Moussem Nomadisch Kunstencentrum, Espace Magh en Avansa Citizenne.

• Projecten die focussen op de quadruple helix (bedrijven, burgers, overheid en academia): Met het meerjarenproject Shake the Disease focust Crosstalks in nauwe dialoog met Pfizer, AstraZeneca, Janssen Pharmaceutica en GSK op de toekomst van de gezondheidszorg.

VUB

EhB/RITCS

• Internationale partners: Na twee seizoenen in Brussel werd het programma van de derde Series of MoreThan-Human Encounters uitgewerkt met partners uit zowel de kunstwereld als de academische wereld uit verschillende Europese steden: Artea - Universidad de Castilla-La Mancha en La Casa Encendida (Madrid), Rosendal Teater en The environmental humanities research group at NTNU (Trondheim) en Framer Framed (Amsterdam).

IMPACT: KENNISUITWISSELING & VALORISATIE VAN ONDERZOEK

Sinds 2003 is Crosstalks een originele speler op het kruispunt van wetenschappen, kunsten en cultuur. Via de projecten wordt academisch onderzoek naar stakeholders en het brede publiek ontsloten. Hiervoor betrekt Crosstalks maximaal VUB-onderzoekers, alumni en fellows in de opstart en uitbouw van projecten en evenementen in heel uiteenlopende rollen:

• VUB-onderzoekers als expert inzake onderwerpen zoals gender en diversiteit, ecologie en andere maatschappelijke uitdagingen.

• VUB-onderzoekers als medecurator van de Crosstalks-programma’s. Dit gebeurde onder meer voor de reeks Islam en Kritisch denken, Travelling [fractured] Sources] en de drie Series of-More-than-Human Encounters.

• Alumni en fellows als spreker in de Crosstalks-projecten.

INCLUSIEVE AANPAK

Crosstalks streeft in al haar projecten naar een inclusieve aanpak. Hierop wordt extra ingezet door

• Aandacht te hebben voor diversiteit. Open kennisuitwisseling is pas waardevol als er ruimte gecreëerd wordt voor verschillende referentiekaders. Die veelheid aan stemmen is niet alleen zichtbaar in de communicatie en programma’s van de Crosstalks-events, de projecten worden ook mee vormgegeven door onderzoekers en kunstenaars, met aandacht voor genderbalans en culturele diversiteit.

• Een solidariteitsprincipe voor de ticketverkoop van de reeks More-Than-Human Encounters en Ecopolis Deelnemers bepalen, op basis van hun financiële situatie, zelf wat ze betalen.

• Maximale ontsluiting van de events door livestreaming en video-opnames. Op die manier kunnen mensen die buiten Brussel wonen of minder mobiel zijn ook deelnemen aan de Crosstalks-events. Video-opnames worden na het event online geplaatst. Ze worden ook van ondertitels (transcripties) voorzien, met als doel de lezingen en debatten toegankelijker te maken voor bv. anderstaligen, slechthorenden en mensen die minder ingewijd zijn in de thematiek.

OVERZICHT EVENEMENTEN 2023

01.03 Mag het wat luider?

Shake the Disease

Namiddag gericht op het boosten van het mentaal welzijn van jongeren met lifehacks door experten en ervaringsdeskundigen en workshops. (NL)

08.03 Ali aux Pays des Merveilles

Lost Stories. A Female Gaze on Migration Histories | VUB Genderweek

Filmvertoning, ihkv het filmfestival Lost Stories. A Female Gaze on Migration Histories, in aanwezigheid van filmregisseur Djouhra Abouda, gevolgd door een discussie met Saddie Choua (RITCS) en Kenza Lansari (RITCS). (FR)

09.03

Masterclass met Djouhra Abouda

Lost Stories. A Female Gaze on Migration Histories | VUB Genderweek

Uitwisseling van artistieke praktijken tussen FLINTA filmmakers (FLINTA: vrouwen, lesbiennes, intersekse personen, non-binaire, transgender en agender personen). (FR)

10.03 Dochters als verhalenvertellers

Lost Stories. A Female Gaze on Migration Histories | VUB Genderweek

Kortfilmavond rond familieverhalen met filmmakers Fairuz Ghammam, Maryam Kamal Hedayat en Zohra Benhammou & Romy Mana. (NL met simultaanvertaling in het ENG)

11.03 L’enfant endormi

Lost Stories. A Female Gaze on Migration Histories | VUB Genderweek

Filmvertoning en discussie met filmregisseur Yasmine Kassari en filmmaker Karima Saïdi. (FR)

29.03 Charging Myths

A Series of More-Than-Human Encounters

Performatieve avond over de verschillende dimensies van wereldwijde extractie met kunstenaars Femke Herregraven, Maarten Vanden Eynde, Jean Katambayi Mukendi en Georges Senga. (ENG)

19.04 Neurodiversiteit als norm, niet als label

Shake the Disease

Sessie rond neurodiversiteit met een keynote van Rachel Elliot (gezondheidseconomie aan de University of Manchester) en getuigenissen. (NL)

19.04 Vernissage

Tidal Zone Experiences

Feestelijke opening van de tentoonstelling Tidal Zone Experiences met een ceremoniële proeverij

19.04 Out of the Blue

Tidal Zone Experiences

Performance door Silke Huysmans en Hannes Dereere over diepzee-mijnbouw. (NL,ENG)

21.04 Entr’Acte Koen Putman

Feestelijke Entr'Acte met Koen Putman en gasten, naar aanleiding van de Prijs voor Maatschappelijke Valorisatie, die hij in 2020-2021 ontving. (NL)

22.04 Minderheidsstress. Discriminatie is ziekmakend

Shake the Disease

Panelsessie op het Symposium Medische Wereld over het verband tussen discriminatie en gezondheid, gemodereerd door Olave Nduwanje. (NL)

22.04 NeuroRight Arcades

Shake the Disease

Installatie en presentatie door kunstenaar Roel Heremans op het Symposium Medische Wereld. (NL)

27.04 Learning from the Ocean as a Space

Tidal Zone Experiences

Gesprek over territorium en migratie met kunstenaar Filip Van Dingenen, Marien bioloog Filip Huyghe en ondernemer Joost Wouters van The Seaweed Company. (ENG)

04.05 Wasteland

Tidal Zone Experiences

Multimediale performance door Lotte Nijsten en Gillis Van der Wee over de fragiele relatie tussen mens, technologie en de zee.

05.05 Less-than-Human

A Series of More-Than-Human Encounters

Gesprek over praktijken van het decentraliseren van de klassiek-westerse menselijke conditie met kunstenaar-onderzoekers Amanda Piña, Paz Rojo en Victoria Pérez Royo. (ENG)

09 05 De deugdzame stad

Islam en Kritisch Denken

Gesprek tussen Michiel Leezenberg (Universiteit Amsterdam), prof. Emiliano Acosta (VUB) en VUB-studenten Filosofie Lisa Buelens, Jules Meuwissen, Emma-Jane Down, Cengizhan Ferroudji over de ideeën van de islamitische filosoof Aboe Nasr al-Farabi. (NL)

10.05 Algae to ashes, ashes to glazes

Tidal Zone Experiences

Kennisuitwisseling tussen kunstenaars, onderzoekers en geïnteresseerd rond het gebruik van algen voor duurzaam glazuren (FR, NL, ENG)

10.05 Ancestors & Cultural Heritage

Tidal Zone Experiences

Gesprek over ceremonies en tradities met kunstenaars Yemo Park en Filip Van Dingenen, en onderzoeker Mihnea Tănăsescu. (ENG)

15.05 Ear to See

Tidal Zone Experiences

Muziektheatervoorstelling die de fluisterende stemmen van het leven onder water laat spreken.

03 06 Imaginig a bold and creative future

Brussels 2030 Summer Assembly

Key notes van Srećko Horvat en Chloé Mikolajczak over de toekomst van Brussel en zijn rol als hoofdstad van verbeelding en ideeën, ter voorbereiding van de Brusselse kandidatuur van Culturele Hoofdstad van Europa (ENG)

07.06 Everybody is in need of care

A Series of More-Than-Human Encounters

Kunstenaar Chiara Bersani, curator-producent Giulia Traversi en onderzoeker Mara Pieri reflecteren op de theorie en praktijk van zorg. (ENG)

13.06 Working 9 to 5

Shake the Disease

Netwerkevent met onderzoekers, werknemers, werkgevers en zelfstandigen rond werkbaar werk: compassievolle werkplekken, de verkorte werkweek, mentaal welzijn bij zelfstandigen en hybride werkvormen. (NL)

12.10 Entr’Acte Hugo Thienpont

Feestelijke Entr'Acte met Hugo Thienpont, VUB-fellow Akira Hiruma e.a., naar aanleiding van de Prijs voor Maatschappelijke Valorisatie, die Hugo Thienpont in 2019 ontving. (NL)

14.10 The things we know we will never know

A Series of More-Than-Human Encounters

Performance waarbij filosoof, natuurkundige en feministisch wetenschapper Karen Barad interageert met de thema’s van het nieuwste theaterstuk Horizon van Manuela Infante. (ENG)

18.11 Hope is Action

Ecopolis 2023

Jaarlijkse editie van het festival rond duurzame transitie met een focus op verhalen die een inclusieve en duurzame toekomst verbeelden. (FR, NL, ENG)

29.11 The world like a jewel in the hand

Travelling [fractured] Sources

Vertoning van het nieuwste filmessay van Ariella Aïsha Azoulay, hoogleraar Moderne Cultuur en Media aan de Brown University, over imperialistische plunder. (ENG)

30.11 Unlearning Imperial Violence

Travelling [fractured] Sources

Academisch gesprek met Ariella Aïsha Azoulay over imperialistische archieven en alternatieve geschiedenissen. (ENG)

30.11 In het Spoor van Fatima Mernissi & Opening tentoonstelling Het Salon van Fatima

Jaarlijkse hommage aan Fatima Mernissi met dit jaar de feestelijke inhuldiging van het naambord van de Fatima Mernissibrug en de tentoonstelling ‘Het Salon van Fatima’ in het gemeentehuis van Molenbeek. (NL, FR)

01.12 Zami, a Radio Program

Fatima’s sessies | Het Salon van Fatima

Performance van Saddie Choua en Saffina Rana over de diepgaande band tussen vrouwen. (ENG)

07.12 Sessie met coach Rihab

Fatima’s sessies | Het Salon van Fatima onder leiding van Rihab Mohamadi, het boek Rêve de Femmes van Fatima Mernissi. (FR)

20.12 Woman at Point Zero

Fatima’s sessies | Het Salon van Fatima

Literaire performance met Saddie Choua en Nika Švab. (ENG)

MEER INFO : CROSSTALKS.NET

RUBRIEK 6 PERSONEELSVERSLAG

I. ALGEMEEN

Naar aanleiding van het deelbeleidsplan van Mens&Organisatie van 2020 werd de missie als volgt bevestigd:

M&O ondersteunt als strategische partner de kerntaken door de verwachtingen van mens en universiteit op elkaar af te stemmen

Naast de missie voegde we een aantal principes die de leidraad vormen van onze dienstverlening:

- We denken mee met de klanten (proactief werken = “vraag achter de vraag” ontdekken en mee beantwoorden)

- We leveren op tijd op (zelf termijnen aangeven: opvolgen of uitleggen waarom het niet kan)

- We houden persoonlijk contact (antwoorden komen van mensen, niet van machines)

- We voorzien een standaard toegang, maar met diverse responsopties

- We werken professioneel (= rekening houden met wat er voor en na ons gebeurt)

Dit personeelsverslag bestaat vooral uit tabellen met gegevens over het personeelsbestand zoals ze werd opgesteld door Dit personeelsverslag bestaat vooral uit tabellen met gegevens over het personeelsbestand zoals ze werd opgesteld door de Vlaamse Interuniversitaire Raad op datum van 1/2/2021. Deze werkwijze voorziet in een betere vergelijkbaarheid over de jaren heen en tussen de verschillende universiteiten.

Het wordt aangevuld met het verslag over “het personeelsbeleid voor academisch personeel en de effecten ervan”, wat in hoofdzaak een beschrijvend karakter vertoont.

Samenvattend

Vorig jaar telde de Vrije Universiteit Brussel 4731 personeelsleden, van wie 785 professoren, 3274 andere academische personeelsleden en 1457 administratieve en technische personeelsleden. Bij het academisch personeel is het aantal vrouwen toegenomen tot ruim 40%. Wel is het zo dat bij het Zelfstandig Academisch Personeel (professoren) het aandeel vrouwen maar lichtjes stijgt (van 33% naar 35%) en dat extra maatregelen om tot een beter genderevenwicht te komen, nodig blijven. Bij het administratief en technisch personeel is een ruime meerderheid vrouw: 62,4% tegenover 37,6% mannen. Tot slot merken we dat de stijgende trend van aantal de wetenschappelijke personeelsleden blijft van 1731 naar 1896 personeelsleden dit jaar.

Het UZ Brussel, het universitair ziekenhuis van de VUB in de Brusselse gemeente Jette, telt meer 4000 personeelsleden o.a. artsen, verpleeg- en vroedkundigen en paramedici maar ook de ondersteunende functies (o.a. administratie, ICT, schoonmaak, keuken …) zijn onmisbaar in de werking van het ziekenhuis.

VUB en UZ Brussel samen zijn met meer dan 8.000 personeelsleden de grootste Nederlandstalige private werkgever in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

II. Personeelstabellen

b. tijdelijk pedag. en wet. medewerker

4. Wetenschappelijk personeel buiten de werkingsuitk.

5. Administratief en technisch personeel

Een verdere uitsplitsing op basis van categorie, wetenschappelijke discipline, geslacht, leeftijd, nationaliteit en anciënniteit kan teruggevonden worden in de publicatie ‘Statistische gegevens betreffende het personeel aan de Vlaamse universiteiten’.

De bijkomende data (bv nationaliteiten) en alle tabellen zijn in Excel te verkrijgen op het VLIR-secretariaat.

Tevens willen we verwijzen naar de verslagen over de evolutie van de financiële toestand en het personeelsbestand van het hoger onderwijs – sector universiteiten van het College van Regeringscommissarissen. Dit referentiewerk bevat de nodige inlichtingen inzake personeel en financiering.

III. PERSONEELSBELEID VOOR ACADEMISCH PERSONEEL EN

I. BELEIDSDOELEN: RETROSPECTIEF EN PROSPECTIEF

De bijeengebrachte cijfergegevens van de VLIR laten toe na te gaan welke impact beleidsmaatregelen hebben op de personeelsbezetting en hoe de genderverhoudingen evolueren binnen de verschillende personeelscategorieën. De evolutietabellen tonen de ontwikkeling van de verschillende data in de periode 2010-2020.1

De beleidsdoelen inzake academisch personeel liggen sinds een tiental jaren vervat in de combinatie van de beheersing van de loonkosten met het oog op het behoud van het begrotingsevenwicht aan de ene kant en de versterking van het aanwezige potentieel aan de andere kant.

a) ZAP-formatie

- Vorig jaar kende de ZAP-formatie een lichte stijging van 1%, na een toename van 5% in 2017 en een stagnatie in 2018. Deze trend van stagnatie en lichte groei van 1% is ook te zien in de cijfers van 2023.

- Vanwege de bredere invoering van het tenure trackstelsel voor docenten en de daaruit voortvloeiende noodzaak om ‘inhaaloperaties’ uit te voeren voor docenten die al in dienst zijn, wordt het bevorderingsbeleid vanaf 2015 licht aangepast volgens de richtlijnen die zijn vastgesteld door de Raad van Bestuur tijdens zijn vergadering op 1 april 2014. Hoewel deze richtlijnen momenteel worden toegepast, zullen ze in de toekomst worden herzien (zie hieronder).

- Bij het Zelfstandig Academisch Personeel (professoren) blijft het aandeel vrouwen stabiel ten opzichte van vorig jaar, rond de 34%. Het blijft echter noodzakelijk om extra maatregelen te nemen om een beter genderevenwicht te bereiken, zoals uiteengezet in het gender equality plan (GEP 2024-2026).2 Er is een duidelijk verschil te zien bij een diepgaande analyse van voltijdse versus deeltijdse ZAP-aanstellingen, met percentages van respectievelijk 36,8% tegenover 63,32% voor deeltijdse aanstellingen, en 31,01% tegenover 68,99% voor voltijdse aanstellingen.

b) AAP-formatie

- Het aantal assistenten stijgt met bijna1% t.a.v. 2022.

- De autonomie van de faculteiten die vastgelegd werd in het Organiek Statuut legt een grotere inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid bij de faculteiten. Het aantal doctor-assistenten in de AAP-formatie is dan wel niet meer gebonden aan vooraf vastgestelde normen of contigenten maar wordt door de faculteiten ingevuld op grond van noden, opportuniteiten en budgettaire mogelijkheden.

Met de goedkeuring van het Reglement voor het zelfstandig academisch personeel, de gastprofessoren en de vervangers (Raad van Bestuur 29 september 2015) werd een verdere stap gezet in de responsabilisering van de faculteiten, die tegelijkertijd instaan voor het goede beheer van de hen toegewezen financiële middelen alsook de kwaliteitscontrole bij het uitvoeren van het academisch personeelsbeleid (instroom – doorstroom – uitstroom).

Vanuit M&O zetten we ook in om het academisch personeel extra te ondersteunen om de administratieve last te verminderen. In oktober 2021 keurde de Directiecomté de reguliere inbedding van de business partners goed. De werking van de business partners is gefocust op transversale dienstverlening waarbij het silo-denken wordt tegengegaan. Elk beleidsinitiatief wordt ook geïnitieerd vanuit een klantgericht perspectief en vanuit veel voorkomende individuele cases van ZAP-leden. Er zal vooral gefocust worden op de rol van strategische partner om samen met de ZAP-leden de groei van hun onderzoek te bevorderen op een duurzame manier. De noden op vlak van ICT, INFRA,

1 Zie VLIR-statistieken via: VLIR

2 Zie Gender equality plan in detail via: Gender Equality Plan 2023 - 2027 (vub.be)

personeel etc. zouden ook proactief in kaart worden gebracht door erop te anticiperen. Tot slot is op 1 januari 2023 ook HR Career Advisor Academic staff gestart die faculteiten ondersteunen in het ganse HR-proces dat het academisch personeel doorloopt binnen VUB. In een eerste fase ligt de focus op het ontwikkelen van een toolkit om AP te ondersteunen in rekrutering en selectieprocessen en als actieve lid van de werkgroep ZAP-loopbaanbeleid.

II. BEVORDERINGS- EN SELECTIEBELEID

De grondslagen van dit beleid liggen vast in het reglement voor het zelfstandig academisch personeel. Alle richtlijnen over het verloop en de procedures voor aanwervingen, evaluatie en bevorderingen van ZAP worden hierin uitgewerkt, de details en concrete toepassing zijn terug te vinden in verschillende kennisartikels.

Uitgangspunt daarbij is het verschuiven van de initiële verantwoordelijkheid over aanwerving, evaluatie en bevordering van de centrale academische overheid naar de faculteiten. Dit vereist o.a. een verdere professionalisering van de facultaire selectiecommissies en Evaluatie- en Bevorderingscommissies (EBC), met inbegrip van opleiding en begeleiding van de leden van deze commissies inzake HR-beleid.

Ook de totstandkoming van de ZAP-competentietoetsen, en de tools die daarbij worden ontwikkeld dragen bij tot de verdere professionalisering van het personeelsbeleid inzake selectie, evaluatie en bevordering.

Specifiek betreffende de vereisten en de procedure voor bevorderingen van ZAP heeft de Raad van Bestuur van 28 januari 2020 opdracht gegeven aan de rector om een adviescommissie samen te stellen. Deze heeft als taak om een analyse en evaluatie te maken van het bevorderingsbeleid ZAP en voorstellen te formuleren voor. een eventuele hervorming. In samenspraak met de decanen, de vicerectoren en de ZAP-afvaardiging in de Universiteitsraad, werd de commissie samengesteld o.l.v. voormalig vicerector Prof.em. Yvette Michotte.

De adviescommissie maakte haar bevindingen over aan de Raad van Bestuuren daaropvolgend werd begin 2023 een projectbrief ZAP loopbaanbeleid goedgekeurd met de volgende doelstellingen:

1. het ontwikkelen van competentieprofielen en bijhorende rekruterings- en evaluatiecriteria

2. het opzetten van ondersteunende processen en bijhorende instrumenten

3. het creëren van draagvlak voor en het communiceren van het nieuwe ZAP-loopbaanbeleid

Einde van project wordt voorzien in Q3 van 2024.

III. PRESTATIEBELONING - CORYFEEENTOESLAG

Voor een goed begrip der zaken dient duidelijk gesteld wat onder beide begrippen moet verstaan worden.

De coryfeëentoeslag slaat op de premie die het universiteitsbestuur op grond van artikel V.39 Codex Hoger onderwijs jaarlijks kan toekennen na evaluatie van de geleverde prestaties van de leden van het academisch personeel. Tot op heden werd van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt. Als reden daarvoor kan onder meer de beperktheid van de budgettaire marges naar voor gebracht worden. Het verlenen van coryfeëenpremies wordt door het universiteitsbestuur alleszins ondergeschikt geacht aan het voeren van een billijk bevorderingsbeleid waarvoor slechts een krappe enveloppe uitgetrokken wordt. Anderzijds dient het toekennen van dergelijke premies onderworpen te zijn aan een strikt voorwaardenbeleid. De modaliteiten daarvan zijn evenwel nog niet vastgesteld.

Prestatiebeloning: sedert 2012 zijn andere vormen van variabele beloning goedgekeurd:

- Bijkomende vergoedingen voor beleidstaken en administratieve projecten (rector, vicerectoren, opdrachthouders), goedgekeurd door de Raad van Bestuur 3 juli 2012.

- Bijkomende vergoeding voor beleidstaken voor decanen, goedgekeurd door de Raad van Bestuur 9 oktober 2012.

- Persoonlijke vergoedingen in het kader van wetenschappelijke en maatschappelijke dienstverlening en vergoedingen in het kader van postacademische vorming, goedgekeurd door de Raad van Bestuur 3 juli 2012.

- Invoering resp. uitbreiding van de vrijstelling van decanen en vicerectoren naar resp. 50% en 80% door de Raad van Bestuur van 25 juni 2019. Dit werd verlengd in 2021 voor nog eens twee jaar met oog op de nieuwe allocatiemodel.

IV. OPVOLGING VAN DE PERSONEELSEVALUATIE - VORMING VAN DE PERSONEELSLEDEN (ONDERWIJSKUNDIGE KWALIFICATIES, DOCENTENTRAINING, OM- EN BIJSCHOLINGEN)

De informatie over deze activiteiten is terug te vinden in het onderwijsverslag.

V. VERHOUDING ONDERZOEKS-/ONDERWIJSACTIVITEITEN

Actueel bevat noch het personeelssysteem noch het CALI-bestand voldoende informatie om hierop een gedetailleerd antwoord te verstrekken. Elementen van antwoord zijn wel terug te vinden in het onderzoeks- en het onderwijsverslag zelf.

VI. SAMENWERKING MET ANDERE UNIVERSITEITEN EN HOGESCHOLEN

Zie hiervoor het hoofdstuk “Universitaire Associatie Brussel”. Voor het overige komt dit onderwerp ook uitgebreid aan bod in het onderwijsverslag en het onderzoeksverslag.

VII. PERCENTAGE FACULTAIRE MEDEWERKERS MET EEN BEPAALD AANTAL JAREN BUITEN DE HUIDIGE INSTELLING

Bij de huidige stand van zaken kan deze informatie niet gedistilleerd worden uit het personeelssysteem. Het ligt niet in de lijn der verwachtingen dat dit in de toekomst gemakkelijk zal kunnen aangeleverd worden.

VIII. REGLEMENTERINGEN

Naar aanleiding van de invoering van een nieuw Organiek Statuut met ingang van het academiejaar 2015-16 worden alle bestaande personeelsreglementen aangepast. Tevens maken we van deze gelegenheid gebruik om de kwaliteit van de procedures te verhogen en de planlast te verlagen.

Als gevolg van de covid-crisis is er een telewerkvergoeding van 50 euro per maand ingesteld voor al het personeel. In 2022 zijn we begonnen met de syndicale onderhandelingen, waarbij we een aantal reglementen en collectieve arbeidsovereenkomsten, waaronder het arbeidsreglement, herzien samen met de werknemersdelegatie. In 2023 zijn de CAO’s betreffende landingsbaan, tijdskrediet en telewerk herzien en goedgekeurd . De onderhandelingen over het arbeidsreglement zijn nog aan de gang.

IX. EVALUATIE ZAP

De procedure met betrekking tot de evaluatie van ZAP-leden onderging een grondige wijziging door de inwerkingtreding van het reglement voor het zelfstandig academisch personeel, de gastprofessoren en de vervangers op 1 oktober 2015.

Deze werd niet aangepast in 2022 aan de procedure maar de aanvraag verloopt volledig via TEO (digitale HR platform) sinds 2021. Intussen heeft de Vlaamse Regering een nieuw evaluatiesysteem voorgesteld dat de komende maanden wordt beslist en uitgevoerd, waarbij de verplichte evaluatie vervangen wordt door wederzijdse opvolgingsgesprekken op regelmatig basis.

RUBRIEK 7 STUDENTENVOORZIENINGEN

1. INLEIDING

In dit jaarverslag rapporteren we over de verschillende initiatieven die vanuit de VUB ondernomen zijn op de verschillende decretale werkvelden van de studentenvoorzieningen. We starten met de nieuwe initiatieven die we, als onderdeel van het beleidsplan studentenvoorzieningen 2023-2026, in 2023 ondernomen hebben. Achteraan dit jaarverslag geven we een overzicht van het structurele aanbod aan sociale voorzieningen dat we aan onze VUBstudenten aanbieden.

Als context geven we graag de financiële context waarbinnen we opereren mee.

- VLAAMSE SUBSIDIES: de VUB ontvangt van de Vlaamse Overheid jaarlijks bijna 3 miljoen euro middelen voor studentenvoorzieningen (€2.983.031 in 2023).

De Vlaamse Overheid subsidieert in principe geen studenten die geen onderdaan zijn van de Europese Economische Ruimte (EER), tenzij die studenten voldoen aan bepaalde voorwaarden of voor zover hun aandeel niet meer dan twee procent van het totale aantal studiepunten bedraagt die voor de subsidieberekening in aanmerking worden genomen. Dat betekent dat initiatieven specifiek voor niet-EER-studenten of studenten die geen initiële opleiding volgen enkel gerealiseerd kunnen worden voor zover de beschikbare budgetten het toelaten.

- EIGEN MIDDELEN: de VUB investeert jaarlijks via eigen middelen – bijvoorbeeld €331.908 via inkomsten van de studiegelden – in (studenten)voorzieningen.

- INKOMSTEN: de inkomsten uit exploitatie en verhuur van studentenvoorzieningen zoals het studentenrestaurant en de studentenhuisvesting – in 2023 begroot op €2.368.659 en €5.780.589 - zetten we systematisch in voor de organisatie van onze studentenvoorzieningen.

- SUBSIDIES & SAMENWERKINGEN: de werking van verschillende studentgerichte diensten bekostigen we verder via andere overheidssubsidies of via publiek-private samenwerkingen.

2. WE ORGANISEREN ONZE STUDENTENVOORZIENINGEN SLAGKRACHTIG

2.1

We voeren daadkrachtig, impactgedreven beleid op basis van concrete noden en onderbouwde

beslissingen

We brengen de noden en opportuniteiten voor toekomstgerichte voorzieningen in kaart per campus en antenne In oktober brainstormden de campusvoorzieningen, studentenzaken en de cel campusontwikkeling over mogelijke lacunes en versterkende initiatieven voor de Brussels Health Campus. Een aantal mogelijke ideeën zullen in 2024 verder afgecheckt en bevraagd worden bij de Jetse studentengemeenschap.

De gemeente Elsene lanceerde de duurzame wijkcontracten voor de wijk Klein Zwitserland. We namen deel aan de overlegmomenten en verkenden of er binnen deze contracten interessante projectmogelijkheden waren waarvoor onze studentenvoorzieningen een subsidiedossier konden indienen. Dat was niet het geval. We lieten de gemeente Elsene wel weten te willen samenwerken in geval van projecten waarin onze inbreng relevant zou kunnen zijn in het belang van onze VUB-studentengemeenschap.

We ontwikkelen een gemeenschappelijke missie en visie voor STUVO

De diensthoofden en beleidsmedewerkers van de studenten- en campusvoorzieningen werkten in oktober 2023 samen een eerste draft van een gemeenschappelijke missie en visie voor de studentenvoorzieningen uit. Deze eerste ontwerptekst legt duidelijke linken met het studietraject van de studenten, het welzijn van studenten en een warme VUB-gemeenschap. Deze missie en visie zal de komende maanden gefinaliseerd worden.

We voeren een beleidsvoorbereidend onderzoek in functie van de ontwikkeling en uitvoering van een doelmatig, impactgedreven en duurzaam ondersteuningsbeleid. In 2014 ontvingen we van de Vlaamse Overheid €2.337.000 subsidie voor het organiseren van studentenvoorzieningen voor onze VUB-studenten. In 2022 bedroeg de STUVO-toelage van de Vlaamse Overheid €2.518.698. Ondertussen zijn de studentenaantallen zeer fors gegroeid: voor de financierbare opleidingen van 10.941 naar 16.659. Waar we in 2014 vanuit de studentenvoorzieningen per student dus nog beschikten over een budget van €214, is dat budget in 2022 herleid naar €152. Een afkolvend budget is nefast voor de opdracht van de studentenvoorzieningen: het faciliteren van de studieloopbaan van studenten, in het bijzonder van diegenen die daarin belemmeringen en drempels

ervaren. Een afkolvend budget is al helemaal problematisch in de context waar we ons met de VUB in bevinden: onze studentengemeenschap wordt steeds diverser. Die diversiteit brengt extra ondersteuningsnoden en -uitdagingen met zich mee. De studentengemeenschap kijkt geregeld naar de VUB om zijn ondersteuningsbeleid te versterken. Maar die groeimarge is er niet. In die context dringt het uitbouwen van een doelmatig en duurzaam ondersteuningsbeleid ten aanzien van studenten zich op. We verkregen vanuit de VUB in 2023 middelen voor het voeren van een eenjarig beleidsvoorbereidend onderzoek dat zich toespitst op onder andere volgende vragen:

- Waar positioneert de VUB zich – in de eerder geschetste context – qua doelgroep en qua opdracht op vlak van het organiseren van studentenvoorzieningen (specifiek voor de werkvelden voeding, huisvesting, medische en psychologische dienstverlening en sociale dienstverlening)?

- In het streven naar doelmatigheid: welke meetbare impact willen we bereiken met het aanbieden van deze afzonderlijke studentenvoorzieningen?

- Hoe monitoren we deze doelmatigheid: welke meetbare impact willen we bereiken met het aanbieden van deze afzonderlijke studentenvoorzieningen?

- Hoe monitoren we deze doelmatigheid: via welke kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren tonen we aan dat het STUVO-aanbod van de verschillende diensten een positief verschil maakt ten aanzien van de studenten?

In 2023 konden we een medewerker voor dit beleidsvoorbereidend onderzoek werven. Deze nieuwe collega gaat op dit project van start in februari 2024.

We koppelen het aanbod aan STUVO in Jette aan het strategische vraagstuk m.b.t. de rekrutering van studenten geneeskunde: we bouwen een dossier uit om een volwaardig aanbod in Jette te kunnen aanbieden dat aan de verwachtingen van (toekomstige) studenten voldoet, dat bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van de campus en het sociale weefsel versterkt met oog op rekrutering. We doen dit in samenwerking met eigen diensten en externe partners. De rekrutering van studenten geneeskunde op de Brussels Health Campus is in 2023 aangeduid als strategische prioriteit. Onder andere dankzij impulsen uit communicatiecampagnes was er bij de start van het academiejaar 20232024 al een stijging vast te stellen. Gelinkt aan de studentenvoorzieningen is er gestart met het investeren in de koffiebar op campus: een nieuwe, beter zichtbare en grotere locatie vanaf voorjaar 2024 die structureel wordt ingebed in de horeca-werking op de campus.

2.2 We versterken de financiële gezondheid van de studentenvoorzieningen

We beschikken over toegenomen en gediversifieerde inkomsten om aan de grotere noden van studenten te voldoen Op Vlaams niveaus is de onderfinanciering van de studentenvoorzieningen opgenomen in het VLIR-memorandum, met het oog op de verkiezingen van 2024. De werkgroep Public Affairs van de VUB heeft onze rector, op basis van een kadernota, ingelicht over de onderfinanciering zodat hij deze ook kan signaleren tijdens eventuele contacten met politici.

We koesteren de ambitie dat het budget dat vanuit de inschrijvingsgelden naar afdeling III vloeit procentueel meestijgt met de groei van het aantal studenten. De bevoegde bestuursorganen keurden in 2023 voor de begroting vanaf 2024 alvast een eerste verhoging goed. Met een stijging van net geen €20.000 vloeit er vanuit de inschrijvingsgelden nu €350.000 naar de organisatie van de studentenvoorzieningen.

De voorzieningen zelf leverden in 2023 diverse inspanningen om hun inkomsten te diversifiëren en op te krikken:

- Het restaurant verhuurde – als proefproject, en begeleid door de congresdienst van de VUB – voor een groot evenement. Vertrekkende van de evaluatie onderzoeken we of we deze verhuurformule structureel inbedden en zo ja, aan welke tarieven.

- De dienst Studentenhuisvesting volgt wanbetalers nu ook nauwgezet op zodat de inkomsten uit verhuur stijgen. De bezettingsgraad lag in 2023 met 98,5% hoger dan ooit.

- De VUB Foundation levert continu inspanningen om externe fondsen te werven voor het Caroline Pauwels Noodfonds. Die middelen zijn noodzakelijk om, aanvullend op onze reguliere middelen, studenten in nood te kunnen ondersteunen of aanvullende studenteninitiatieven te kunnen financieren.

- Pilar ondernam verschillende initiatieven om de verhuur van de concertzaal te verhogen. We voeren nu een actievere communicatie naar (potentiële) huurders. Daarnaast hebben we een samenwerking opgezet met de AV-services van de VUB in functie van de audiovisuele technieken tijdens kleine events; dat leidt tot meer (interne) verhuur. Tot slot hebben we in 2023 draaiboeken ontwikkeld om de verhuuractiviteiten verder te automatiseren.

- Er is voor het Pilar ASAP festival opnieuw een projectdossier ingediend in het kader van het Kunstendecreet. Dat dossier kreeg de beoordeling ‘positief buiten budget’. Het festival werd dus artistiek waardevol beoordeeld, maar werd helaas niet betoelaagd.

- Het kinderdagverblijf op de Brussels Health Campus diende in het voorjaar van 2023 een aanvraag in voor het omschakelen van vergunde plaatsen naar gesubsidieerde plaatsen. Het Vlaams Agentschap Opgroeien kende deze subsidie toe, met ingang van 1 december 2023 voor een geldigheidsperiode van 10 jaar. Deze uitbreiding van 10 kindplaatsen brengt de capaciteit van het kinderdagverblijf in Jette op 119 gesubsidieerde plaatsen.

We schrappen, na analyse en benchmarking, onvoldoende doelmatige activiteiten uit ons aanbod. De studenten- en campusvoorzieningen namen in 2023 deel aan de kerntakenoefening van de VUB. We maakten een gekwantificeerde oplijsting van al onze taken en processen. We benutten die oplijsting om de doelmatigheid van ons aanbod verder te analyseren en waar mogelijk ons aanbod te rationaliseren. Dat zou kunnen door bepaalde dienstverlening eventueel te schrappen, door intensiever samen te werken met bepaalde diensten binnen de universiteit, of door bepaalde dienstverlening af te stoten naar andere, beter geplaatste diensten binnen de universiteit.

2.3 We optimaliseren digitale en analoge processen

We brengen stuvo-processen in kaart en verbeteren, vereenvoudigen, verduidelijken en digitaliseren onze werking. De VUB heeft de tuchtprocedure en het orde- en tuchtreglement voor studenten geoptimaliseerd.

Studentenhuisvesting en Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs maken sinds 2023 deel uit van het CALI-productoverleg, de overleggroep die alle beslissingen neemt in verband met de prioritair te realiseren aanpassingen in CALI. In functie van dat overleg hebben Studentenhuisvesting en Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs de prioritair aan te passen processen binnen hun dienstverlening opgelijst.

Bij de dienst Studentenstatuut & Studiefinanciering/studentenjobs noopte het stijgend aantal ondersteuningsvragen én de nieuwe generatie studenten om aanpassingen aan de aanvraagprocedures voor financiële ondersteuning. Met de bedoeling om drempels tot het aanvragen van financiële ondersteuning te verlagen, herwerkte het team haar aanvraagprocedures. We vormden de bestaande aanvraagprocedures voor huurtoelages, buitenlandtoelages, menstruatie-artikelen en voor renteloze leningen voor het studiegeld om naar een aanvraag via MS Forms. De aanvragen komen nu via een automatisatie in Excel toe, die we gebruiken voor de verwerking. In de Excels zijn mogelijkheden ingebouwd om automatische e-mails te laten versturen. Omdat de automatisaties via het diensthoofd verlopen, is de directie ICT een project opgestart om deze aanvraagprocedures in de toekomst ook te kunnen ondersteunen.

We pasten de procedure voor de opvolging van leningen aan. De eerste aanmaning versturen we nu per e-mail. Op deze laagdrempelige communicatie ontvangen we meer reacties dan op de verstuurde brieven.

De kinderdagverblijven gingen in 2023 aan de slag met Toddle. Dit is een digitaal platform waar alle medewerkers, inclusief de kindbegeleiders, continu kunnen zien welke baby’s of peuters er op welke leefgroep aanwezig zijn. Dankzij deze tool konden we enkele administratieve processen automatiseren. Daarnaast bevordert Toddle de onderlinge afstemming tussen de leefgroepen. In 2024 geven we dit programma nog verder vorm, vooral met het oog op digitale communicatie met de ouders.

Communicatie in grotere teams, zoals de kinderdagverblijven van de VUB, verloopt niet altijd van een leien dakje. De kinderdagverblijven volgden in 2023 het teamtraject “gekonkelfoes in organisaties. Roddelen is niet onschuldig’. Dit teamtraject wil negatieve spiralen doorbreken én een gezonde teamdynamiek opbouwen, ondersteund door twee procesbegeleiders. Het project gaat in 2024 verder. Vier teamleden zullen gecoacht worden tot “bruisballen’ die, samen met de leidinggevenden, de positieve teamdynamiek zullen bewaken en initiatieven zullen opzetten om deze verder te voeden.

We brengen de personeelsbezetting in verhouding tot de stijgende noden n.a.v. stijgende studentenaantallen Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs signaleerde al een aantal jaren de onderbestaffing van haar team. De staf was al verschillende jaren onveranderd gebleven: een diensthoofd, een beleidsmedewerker en vier sociaal-juridisch adviseurs. Maar in tussentijd waren de werkomstandigheden sterk geëvolueerd: de studentenaantallen groeien jaarlijks fors en de dienst ontvangt jaar na jaar meer ondersteuningsvragen van studenten. Dat zorgde voor lange wachttijden voor de verwerking van de aanvraagdossiers van studenten. Voor de medewerkers verhoogde het de werklast in die mate dat het uitval van personeel veroorzaakte, wat op zijn beurt een negatieve impact had op de dienstverlening van de studenten. De bevoegde bestuursorganen stemden in het najaar van 2023 voor de begroting vanaf 2024 in met een structurele extra bestaffing van het team met één extra sociaal-juridisch adviseur.

De kinderdagverblijven breidden hun team uit met een management assistent. Deze collega ondersteunt zowel de kinderdagverblijven als het afdelingshoofd.

In 2023 versterkten we het VUB-meldpunt met één extra voltijdse medewerker. Dankzij die uitbreiding kunnen we meer continuïteit in de opvolging van meldingen realiseren. Daarnaast creëert de extra bestaffing ruimte om in te zetten op (preventieve) projecten, sensibilisering en bekendmaking van het meldpunt.

Het decreet over grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs van 8 december 2023 formaliseerde de rol van de vertrouwenspersonen voor studenten en bepaalde dat het meldpunt bestaat uit vertrouwenspersonen. Als gevolg daarvan zijn de beide medewerkers van het VUB-meldpunt in 2023 ook aangesteld als vertrouwenspersonen voor studenten en personeel aan de VUB. De groep vertrouwenspersonen voor studenten is, naast de meldpuntmedewerkers, bijkomend uitgebreid met vier nieuwe (vrijwillige) collega’s; dat brengt het totaal op 7 vertrouwenspersonen voor studenten aan de VUB.

We organiseren werkplekleren voor knelpuntfuncties

De VUB-kinderdagverblijven kregen subsidies toegekend voor het project “diploma door opleiding en ervaring in de kinderopvang”. In het najaar van 2023 zetten we al een aantal voorbereidende activiteiten op: infosessies en jobdating. Vanaf 2024 gaat het project van start. In samenwerking met de VGC en CVO Brussel zullen we de komende jaren 4 aspirant-kindbegeleiders de kans geven om het diploma “begeleider in de kinderopvang” te behalen.

De dienst Huisvesting legde de contacten met Groep Intro – Vormingscentrum Molenbeek in functie van duaal leren. Het VUB-restaurant fungeert als doorstroomplek vanuit de sociale economie naar de reguliere arbeidsmarkt. In 2023 gingen drie nieuwe collega’s uit het horeca-traject van de organisatie Groot Eiland aan de slag in het VUB-restaurant en cafetaria.

3.1 We hanteren de methodiek “8B’s van toegankelijkheid en de principes van universeel proportionalisme om de STUVO-dienstverlening beter toegankelijk te maken voor de diverse VUB-gemeenschap”

We toetsen huidig en nieuw beleid aan het kader van de 8B’s en werken praktische, culturele en andere drempels weg om deel te nemen aan het studentenleven en het aanbod van de studentenvoorzieningen Sinds 2023 kunnen bezoekers in het VUB-restaurant en de cafetaria betalen met courante kredietkaarten zoals VISA en Mastercard, maar ook met smartphones en wearables. We zullen dit de komende jaren ook implementeren in andere betalende dienstverlening zoals die van de dienst Beweging en Sport.

We herwerkten in het voorjaar van 2023 het VUB-doopkader. Op vraag van de Studentenraad deden we dit in samenspraak met alle betrokken stakeholders. Met de herwerking hebben we getracht om zoveel mogelijk kinderziektes uit het doopkader te elimineren en alle stakeholders op één lijn te krijgen. Daarnaast stelden we een intern reglement op voor het Begeleidingsorgaan Schachtenactiviteiten (BOS); zo konden we de werking transparant maken en reguleren. Tot slot organiseerden we in maart 2023 voor het eerst een intern folkloredebat. Daar lieten we de dopende verenigingen onderling discussiëren over de folklore en de uitdagingen waarmee die geconfronteerd wordt (zoals grensoverschrijdend gedrag en middelengebruik).

Aan het begin van 2023 onderwierpen we de werking en identiteit van Pilar aan een interne evaluatie. Focus lag op de identiteit van Pilar: hoe kunnen we ons als cultuurhuis scherper positioneren en onderscheiden in het Brusselse culturele veld en hoe dient zich dat te vertalen naar onze stakeholders en doelgroep. Die denkoefening heeft tot volgende resultaten geleid:

- We hebben de werking van Pilar verbreed. We werken sindsdien nog meer bottom-up: we laten jonge artiesten en collectieven activiteiten organiseren en coördineren.

- We hebben de baseline ‘Huis voor Kunst en Wetenschap’ laten vallen. Deze baseline blijkt voor bezoekers een hoge drempel die overigens ook niet meer de lading van Pilar dekte. We blijven inzetten op de cross-over tussen kunst en wetenschap wanneer de logische linken bestaan én tijdens het jaarlijkse festival. Maar we beschouwen deze baseline niet meer als een keurslijf waar we zoveel mogelijk van de Pilar-programmatie moeten kunnen inpassen.

We nemen initiatieven die bijdragen aan actieve en toegankelijke campussen, ook ’s avonds, in het weekend en in vakantieperiodes

De cafetaria is uitgerust om na sluiting onafhankelijk te functioneren en te dienen als vertoefruimte. Maar vooraleer dat kan, moeten we intern nog duidelijkheid scheppen over noodzakelijk toezicht, de financiering en aansturing daarvan.

Het sportmix-aanbod in de eigen sportinfrastructuur is sinds september 2023 in het weekend uitgebreid.

Maar voorlopig werpt deze uitbreiding zijn vruchten nog niet af. We zetten verder in op extra communicatie en

3. 3. WE BOUWEN ONS AANBOD VAN STUDENTENVOORZIENINGEN

promotieactiviteiten opdat studenten hun weg zouden vinden naar het uitgebreide aanbod.

Op de Brussels Health Campus zet de dienst Beweging en Sport sinds september 2023 een jobstudent in die als aanspreekpunt sport fungeert. Die overhandigt de online aangekochte sportkaarten en informeert studenten over de sportmogelijkheden en -modaliteiten.

We zijn trots op de officiële erkenning die de VUB heeft ontvangen voor Huis van het Kind “Theodora” op de Brussels Health Campus. Theodora biedt de pre- en postnatale consultaties, wekelijkse Kind & Gezin-sessies en een maandelijks contactpunt met BrAP (het Brussels Aanmeldingspunt voor personen met een handicap). Daarnaast organiseerde Theodora in de tweede helft van 2023 een divers aanbod aan activiteiten die ook relevant en toegankelijk zijn voor de VUB-gemeenschap. Er waren onder ELP-conventie en in samenwerking met het UZ Brussel workshops over babymassage en baby led weaning. We organiseerden verschillende oudercafés over zindelijkheid. “Cinema Fonkel on Tour”, een voorstelling waar gezinnen konden genieten van “Boze bui & andere verhalen” was zeer succesvol.

3.2 We organiseren en stimuleren inclusieve participatie en engagement

In de zomer van 2023 evalueerden we, samen met een groep studenten, de werking van het VUBuddy-programma. De deelnemende studenten formuleerden suggesties om het programma aantrekkelijker, succesvoller en duurzamer te maken. De organisatie en uitrol van het VUBuddy-programma voor het academiejaar 2023-2024 delegeerden we voor het eerst integraal aan twee jobstudenten.

Met goedkeuring van de studentenraad en stuvoraad voerden we in september 2023 een aantal wijzigingen aan het algemeen reglement van de studentenraad en stuvoraad door. Een aantal wijzigingen hadden betrekking op het optimaliseren van de organisatie van de studentenverkiezingen. De Studentenraad stemde in met een herziening van de toekenningscriteria voor de beurs voor studentenvertegenwoordigers, alsook het bedrag van de beurs. Met de update van dit beurssysteem willen we de studentenvertegenwoordiging aantrekkelijk en laagdrempelig houden voor die studenten voor wie dat financieel niet evident is.

Als Urban Engaged University dragen we studentenengagement hoog in het vandaal. Om onze studentvrijwilligers –studentenvertegenwoordigers, bestuursleden van studentenverenigingen, vertrouwenspersonen en VUBuddies – te bedanken voor hun engagement, organiseerden we in mei 2023 de eerste editie van het Bal der Studentenengagement. Tijdens de avond reikten we awards uit, trakteerden de studenten een (h)eerlijk hapje van den Diepen Boomgaard en zagen veel gelukzalige gezichten. Dit initiatief kon op veel bijval rekenen bij de studenten. De vraag naar een nieuwe editie is groot.

Binnen diens takenpakket coacht de beleidsmedewerker studentenzaken de studentenraadsleden in hun opdracht als studentenvertegenwoordigers en bestuurders van de VUB. Daar staat geen vast percentage op; de ondersteuning wordt afgestemd op de acute en reële noden. Daarmee varieert deze ondersteuning van studentenraadsploeg tot studentenraadsploeg. Tegelijk is de inzet van de beleidsmedewerker als participatiecoach gelimiteerd en beperkt in het licht van de andere taken en de vele beleidsopdrachten die voor studentenzaken op de plank liggen. De beleidsmedewerker studentenzaken coacht de studentenraad daarom vooral inhoudelijk, op beleidsmatig vlak. In opdracht van studentenzaken coacht HUMMUS – het expertisecentrum voor deep democracy in België - onze studentenraadsleden, voorzitter en ondervoorzitter in het bijzonder, op eerder groepsdynamisch vlak. Met deze coachings willen we bekomen dat in de besluitvorming binnen dit bestuursorgaan de stemmen van alle studentenraadsleden – in hun diversiteit maar verbindend tussen hun verschillen – meewegen en meetellen.

Inclusieve participatie en engagement vormen de rode draad binnen de werking van Pilar. Pilar organiseert zijn cultureel aanbod bottom-up Daarvoor lanceren ze een open call voor een curatie-opdracht in het najaar. Voor de invulling van het ASAP-festival werkt Pilar jaarlijks met een input- en participatietraject. En in het algemeen krijgen studenten een zo groot mogelijke rol in de realisatie van de werking: via productionele ondersteuning bij activiteiten in de Pilar Box, als suppoost in de expositieruimte en als publieksbegeleider bij events. Een vaste kern van jobstudenten fungeert tot slot als young board; zij zijn in functie van de creatie van het aanbod een permanent klankbord voor de Pilar-medewerkers.

Het kinderdagverblijf in Elsene organiseerde in de lente het ouderparticipatiemoment “Kunstkriebels”. Tijdens het evenement toverden we het kinderdagverblijf met de kunstwerken van de kinderen om tot een kunstgalerij. Vergezeld van een hapje en een drankje konden de begeleiders en ouders elkaar op een andere manier en uitgebreider leren kennen dan tijdens de dagelijkse, drukke brengen afhaalmomenten.

4. 4. ONZE STUDENTENVOORZIENINGEN MAKEN DEEL UIT VAN DE VUBCOMMUNITY OF CARING

4.1 We bouwen de schoofslaan uit als medische en psychosociale hub

Uitgebreide medische en psychosociale dienstverlening op de Schoofslaan

De VUB startte in 2023 met de universitaire groepspraktijk gesprekken over een hernieuwde samenwerkingsovereenkomst. Deze moet een uitbreiding van de dienstverlening faciliteren.

In 2023 konden we voor de universitaire groepspraktijk een nieuwe digitale agenda invoeren. Daardoor kan de VUBgemeenschap, via login met VUB-account, vlotter toegang krijgen tot consultaties bij de huisartsen uit de universitaire groepspraktijk. Voorbehouden (urgentie-)slots worden nu ook op afgesproken tijden beschikbaar gemaakt voor VUB’ers en vaste patiënten.

Dilemma verbreedt haar dienstverlening aan de VUB-gemeenschap door middel van voorlichting met betrekking tot SOA’s, anticonceptie en seksualiteit

Binnen het communicatieplan studentenwelzijn nam Dilemma in 2023 deel aan een espalandeactiviteit waar we studenten informeerden over seksuele gezondheid, SOA’s en anticonceptie.

Dilemma legde contacten met het UZ Brussel om SOA-checks voor studenten te kunnen organiseren. Dit blijkt logistiek best omslachtig en behoeft nog verder overleg.

Het Praktisch Huis Humanisme en Dilemma organiseerden, in samenwerking met een VUB-student/stagiair, een infosessie over abortus en een rondleiding in Dilemma. Dit initiatief richtte zich specifiek op studenten en vrijwilligers van het Huis van de Mens.

We versterken de samenwerking tussen de verschillende medische en psychosociale actoren op de campussen door middel van overleg en duidelijke afspraken

Naar aanleiding van de opstart van de eerstelijnspsychologen bij BRUCC vond er tweemaal overleg plaats tussen BRUCC, Studiebegeleiding en de universitaire groepspraktijk om de doorverwijzing van studenten te bespreken en te verduidelijken.

De universitaire groepspraktijk duidde dr. Desmet aan als vaste contactpersoon voor al wat het organisatorische betreft, en dr. De Windt voor informatiedoorstroming en communicatie.

4.2 We werken een geïntegreerd gezondheids- en duurzaamheidsbeleid uit waarbij beweging, voeding, duurzaamheid en mobiliteit deel uitmaken van de doelstellingen rond studentenwelzijn

We dragen bij aan een campus en universiteit die uitnodigt tot beweging en beleving

In overleg tussen de cel Campusontwikkeling, de dienst Beweging en Sport en met experts van de faculteit Lichamelijke Opvoeding & Kinesitherapie lijstten we de “principes voor beweeguitnodigende campussen” op. Deze zijn:

- Actieve mobiliteit naar en op de campus

- Actieve mobiliteit in onze gebouwen

- Informeel sporten, spelen en bewegen faciliteren

- Minder (stil)zitten vooropstellen

- Sport en beweging visualiseren en normaliseren

We maakten deze principes over aan de directie Infrastructuur en verzochten hen om deze mee te nemen in een opdracht met betrekking tot de omgevingsaanleg op de Brussels Main Campus. We werkten ook een uitgebreide nota met enkele voorbeelden uit.

De dienst Beweging en Sport heeft – met het oog op het mogelijk maken van een verdere groei in de sportparticipatie door de student – het aantal uren voor de Sportmix uitgebreid. Er is, parallel aan de bestaande Futsal League, een 3x3 basketbal league gelanceerd.

In 2023 lanceerden we – als reactie op de Westerse sedentaire levensstijl – de Fitboosters-campagne. Deze campagne omvat een 30-tal filmpjes die studenten inspireert om hun zittende dag te onderbreken. We koppelden deze campagne in de winter aan energiebesparing: “verwarm jezelf en je kamer door elk uur een korte fitboost te doen”. In de lente nodigden we met de filmpjes de studenten uit om hun pauze al bewegend in de buitenlucht te nemen.

We stimuleren duurzame en actieve mobiliteit

De opmaak van een nieuw bedrijfsvervoersplan voor de VUB is in 2023 gestart. Dit plan zal een analyse bevatten van het verplaatsingsgedrag van de VUB-gemeenschap (zowel studenten als personeel). In functie van die analyse is in 2023 een mobiliteitsenquête gecreëerd die in 2024 zal worden afgenomen. Op basis van de verzamelde gegevens zullen we in 2024 het bedrijfsvervoersplan finaliseren. Het plan zal acties omvatten om de verplaatsingen van studenten en personeel verder te verduurzamen.

In tussentijd zaten we niet stil. In 2023 organiseerden we al volgende initiatieven om studenten te stimuleren tot fietsen of wandelen in Brussel:

- In april organiseerden het VUB Green Team, de Studentenraad, CycloLokal en les Ateliers de la Rue Voot samen een fietsbrocante op de Main Campus. Studenten konden een fiets binnenbrengen voor verkoop of een tweedehandsfiets aankopen. Dit initiatief combineerden ze met een fietsherstelplaats. Zo’n herstelplaats werd ook ingericht op de Brussels Health Campus.

- Voor diegenen die zich met de fiets naar de Brussels Health Campus verplaatsen, organiseerden we een fietsontbijt. Andere Jettenaars trachten we te stimuleren tot het nemen van de fiets via het organiseren van een fietstocht vanop die campus.

- Het Green Team van de VUB organiseerde in de herfst een (gegidste) Indian Summer Walk in het Zoniënwoud. Deze boswandeling was een uitstekende gelegenheid om, op korte afstand van de Main Campus, de (geschiedenis van de) groene long van Brussel te leren kennen.

In het licht van het promoten van fietsgebruik of te voet gaan, is veiligheid een belangrijke voorwaarde. De VUB had daarom met de bevoegde overheden overleg om de veiligheid voor fietsers en voetgangers rond onze campussen te verbeteren. We blijven, zowel voor onze campusomgeving als Brussel in zijn geheel, pleiten voor fietspaden die gescheiden zijn van autowegen en voetpaden.

De voorbije jaren drongen we bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan op een beleidskader dat kon dienen als leidraad voor de verschillende aanbieders van deelfietsen, deelsteps of andere deelsystemen. Dat kader is er ondertussen, en biedt ook voor de VUB de nodige stabiliteit om zo mogelijk in de toekomst met één of meer van deze partners in zee te gaan.

De volledige stationsomgeving van Etterbeek zal vernieuwd worden. Toegankelijkheid en veiligheid zijn elementen die, mee op uitdrukkelijke vraag van de VUB, zijn opgenomen in de renovatieplannen voor het station Etterbeek. Het stationsgebouw zal gesloopt worden om plaats te maken voor een nieuwe constructie met een wachtruimte, een loket en een beveiligde fietsenstalling. Eén van de grootste veranderingen zal een nieuwe voetgangers- en fietsersbrug zijn die de VUB-campus zal verbinden met het station en die zal doorlopen tot het kerkhof van Elsene. In 2023 is het openbaar onderzoek voor de renovatie van het station geopend.

Sinds 4 september 2023 tot en met 28 april 2024 voert Infrabel grote werken uit in Ukkel. Door deze werken voert Infrabel een zogenaamde dienst op enkel spoor uit op een deel van de spoorlijn tussen Halle en Vilvoorde. In het licht van de impact van deze werken op de universitaire gemeenschappen die gebruik maken van deze vervoerslijnen, hebben de rectoren van de VUB en de ULB samen een aangetekende brief bezorgd aan de NMBS om de impact op de bediening van het station Etterbeek tijdens deze werken te beperken. Die impact is aanzienlijk. Er rijden minder treinen tussen Brussel-Luxemburg en Nijvel en tussen tussen Brussel-Luxemburg en Halle/Edingen; er rijden tussen BrusselLuxemburg en Sint-Job slechts twee treinen per uur in elke richting (in plaats van de gebruikelijke vijf). Bovendien zijn de reistijden verlengd.

De studentenverenigingen en -voorzieningen organiseren duurzame events

Studenten en medewerkers namen in februari 2023 op de Brussels Main Campus deel aan de boomplantactie van het Green Team van de VUB en de directie Infrastructuur, met steun van het Brussels project “Bûûmplanters”. Meer dan 120 bomen kregen hun wortels in de tuinen rond de gebouwen X, Y en I. Deze nieuwe groene bufferzone zal het stadsverkeer scheiden van de campus en zo bijdragen aan de veiligheid op campus. De geplante bomen zullen uitgroeien tot een nieuw inheems bos, meteen een nieuw koelgebied in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

In maart 2023 had er aan gebouw I een kruidenplantactie door Green Team plaats; in houten bakken konden de deelnemende studenten verse kruiden (marjolein, munt, laurier…) planten die de VUB-gemeenschap of bezoekers van de campus vrij mogen plukken voor vers gebruik.

De campus- en studentenvoorzieningen blinken uit op vlak van duurzame en gezonde voeding en zero waste Het Green Team van de VUB organiseerde in de herfst van 2023 VUB Clean Up, de allereerste University Clean Up in België. Het Green Team zorgde voor handschoenen, grijpers, tassen en drankjes. Het team beloonde de vrijwillige schoonmakers met gratis drankjes, pizza en een DJ.

De VUB biedt, sinds februari 2023, aan studenten die niet de mogelijkheid hebben om menstruatieartikelen aan te kopen een pakket met duurzame menstruatieartikelen. Studenten kunnen bij Studentenstatuut & Studiefinanciering/ Studentenjobs, na het invullen van een online form, bij de dienst een voucher afhalen. Met die voucher kunnen ze bij Färm – een biowinkel vlakbij de Brussels Main Campus – een pakket afhalen. Studenten kunnen kiezen uit twee mogelijkheden. Ofwel een pakket met een aantal uitwasbare maandverbanden en een menstruatiecup. Ofwel een pakket met een aantal uitwasbare maandverbanden en uitwasbare inlegkruisjes.

In samenwerking met Coca-Cola vermeerderde het VUB-restaurant in 2023 het aantal toestellen die een zero waste-alternatief voor frisdranken bieden: van één naar vier. Met deze toestellen kunnen de bezoekers herbruikbare drinkflessen vullen met frisdranken en smaakwater. Dit proefproject loopt tot juni 2024.

Het restaurant werkte samen met Ecotarian, een Brusselse organisatie die onder andere de CO²-uitstoot van een maaltijd meet. Via die samenwerking geven we in het VUB-restaurant nu ook de eco-scores, die de klimaatimpact weergeven, bij alle menu-opties weer. In oktober 2023 organiseerden het restaurant een Low Impact Week waarbij we enkel menu’s met een groene eco-score serveerden.

Voor de derde keer behaalde het VUB restaurant het Good Food Label. Het restaurant moest daarvoor voldoen aan strengere duurzaamheidscriteria zoals een vermindering van de vleesporties.

4.3

We zetten in op een veilig studentenleven d.m.v. het grenswijs beleid, alcohol- en drugsbeleid en toegangscontrole

We implementeren en evalueren het grenswijs beleid, en sturen bij waar nodig Met het grenswijs beleid koesteren we de ambitie dat studenten, naast de negatieve aspecten, met elkaar ook kunnen praten over de normale en positieve aspecten van seksualiteit. Tegelijk blijft het een prioriteit om verkeerde veronderstellingen over ongewenst seksueel grensoverschrijdend gedrag weg te werken. We werkten daarvoor in 2023 samen met de vzw Ask For Consent die op de kick-off een dummieboekje verdeelde dat studenten wegwijs maakt in het thema. Tijdens een aantal grote TD’s verspreidden we condooms met het opschrift ‘consent is hot’. Tot slot hebben we de samenwerking met Gelijkspel opgestart, een Nederlandse organisatie die streeft naar een positieve seksuele beleving en omgeving voor studenten en die op een positieve en luchtige manier taboe-onderwerpen omtrent het seksuele spel bespreekbaar wil maken.

Een veilig nachtleven is één van de prioriteiten uit het grenswijs beleid. Met de communicatiecampagne ‘veilig feesten’ communiceerden we in 2023 over de ingrediënten van een veilig uitgaansleven. We gaven daarbij ook boodschappen die dwars ingingen tegen de gedoogcultuur, victime blaming en het bagatelliseren van seksueel grensoverschrijdend gedrag. We implementeerden daarnaast een aantal instrumenten om de veiligheid in het uitgaansleven te vergroten:

- Sinds 2023 voorzien we in de tent, tijdens grootschalige events zoals TD’s, systematisch een ‘cool down zone’. Dit is een plek waar studenten tot rust kunnen komen of veiligheid kunnen opzoeken indien nodig.

- Tijdens nachtevents, ook in de kleinere fuifzalen van de VUB, zijn er consequent veiligheidsstewards aangesteld; ze spreken waar nodig feestvierders aan die zich ongepast gedragen en houden kwetsbare studenten (bv. studenten die dronken zijn) in de gaten.

- Tijdens grootschalige studentenevents kunnen onze studentenverenigingen, tegen een gereduceerd tarief, voor de perimeter rond de tent beroep doen op de kwaliteitsvolle service van de bewakingsagenten van de VUB (via G4S).

We organiseerden verschillende trainingen om organisatoren van nachtevents de nodige tools aan te reiken. Feestpraesessen en vicepraesessen kregen in 2023 een EHBO-opleiding en een train-de-trainer opleiding rond conflict en sfeerbeheersing tijdens TD’s.

Het is belangrijk dat onze VUB-gemeenschap warm en veilig kan reageren wanneer een student een lid van de VUBgemeenschap in vertrouwen neemt over een ervaring met seksueel grensoverschrijdend gedrag. We namen daarom verschillende initiatieven:

- We ontwikkelden “first aid praattips”. Deze zijn doorvertaald in een infographic, flowcharts en trainingen die studenten en personeel moet toelaten om gepast te reageren ten aanzien van een slachtoffer, in een geval van vermoeden, onthulling of vaststelling van grensoverschrijdend gedrag. Maar ook zodat men weet welke nodige vervolgstappen men vervolgens moet zetten.

- In het verlengde heeft men binnen het YANA-beleid (You are Not Alone) gewerkt aan de creatie van een nieuw welzijnsplatform dat studenten en personeel moet wegwijs maken in de beschikbare hulp en ondersteuning in geval van grensoverschrijdend gedrag. De lancering van het platform is voorzien voor februari 2024.

- Als antwoord op de vraag van verenigingen – bestuursleden en hun interne vertrouwenspersonen –creërden we samen met het VUB-meldpunt en de vertrouwenspersonen binnen de studentenverenigingen het ‘protocol grensoverschrijdend gedrag binnen studentenverenigingen’. Dat protocol omvat een duidelijke functieomschrijving voor de vertrouwenspersonen binnen de verenigingen. Het protocol fungeert ook als kader dat vertrouwenspersonen kunnen raadplegen als ze geconfronteerd worden met grensoverschrijdend gedrag binnen hun vereniging.

- We hernieuwden het vormings- en begeleidingsaanbod voor de vertrouwenspersonen binnen de studentenverenigingen. Behalve een algemene vorming krijgen deze sinds september 2023 van onze studentenpsychologen ook een poortwachterstraining die hen beter moet voorbereiden op hun rol binnen de vereniging. De VUB-studentenpsychologen begeleiden sinds het acadmiejaar 2023-2024 ook de intervisiemomenten voor de vertrouwenspersonen; iedere sessie staat in het teken van een bepaald thema (bijvoorbeeld examenstress, suïcidaliteit, …). Tot slot kunnen de vertrouwensperosnen voor advies ook altijd terecht bij de medewerkers van het VUB-meldpunt.

Specifiek voor studenten die slachtoffer zijn van seksueel geweld, is het belangrijk dat we een vlotte doorstroming en ondersteuning van slachtoffers naar de meest gepaste hulp kunnen faciliteren. Om te beginnen nodigden we de cel EVA (emergency victim assistance) van politie Brussel en het Brusselse Zorgcentrum na Seksueel Geweld uit om een druk bijgewoonde informatiesessie rond de werking van het zorgcentrum te organiseren voor studenten, vertrouwenspersonen, de VUB-gemeenschap en de actoren uit het VUB-welzijnslandschap. We werkten in samenwerking met de VUB-bewaking een procedure uit voor de eerste opvang van studenten die acuut (tot 7 dagen geleden) slachtoffer zijn van seksueel geweld; onze VUB-bewakingagenten staan in voor de eerste warme en slachtoffersensitieve opvang en informeren de student over de opvangmogelijkheden binnen het zorgcentrum. Indien de student naar het zorgcentrum wenst te gaan, regelt de bewaking een taxi-rit bij ons partner Taxis Verts die de student discreet en veilig naar het zorgcentrum brengt. Studentenzaken draagt de kost van deze transfer. We werken in 2024 verder aan de communicatie van deze procedure. Tot slot hebben we de afspraak met Studiebegeleiding uitgewerkt dat zij elk gesignaleerd student-slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag proactief contacteren om te horen hoe het met hen gaat, met een aanbod tot gepaste hulp en ondersteuning met al dan niet verdere externe doorverwijzing.

We implementeren een alcohol- en drugbeleid

Om de nationale actie Tournée Minérale onder de aandacht van onze studenten te brengen, lieten we de studenten tijdens een esplanadeactiviteit in februari 2023 via blinde tasting kennis maken met verschillende soorten nonalcoholisch bier. Op die manier wilden we hen bewust maken dat er bijna geen smaakverschil is tussen gewoon en non-alcoholisch bier.

Studentenverenigingen signaleerden aan de VUB dat ze als organisatoren van events vaak geconfronteerd worden met agressie van bezoekers die onder invloed zijn van alcohol of andere middelen, én dat ze niet over de tools beschikken om daar correct op in te grijpen. Daarom organiseerden we bij de start van het nieuwe academiejaar de vorming ‘Hou het conflict in de fles: conflicthantering in situaties met alcohol’ in samenwerking met Tumult vzw. We bekijken hoe we deze training kunnen verankeren in het vast vormingsaanbod voor de verenigingen.

De VUB lanceerde in november 2023 een middelenbeleid voor studenten. Met dit beleid wil de universiteit het verantwoord gebruik van alcohol, cannabis, illegale drugs en psychoactieve medicatie binnen het studentenleven stimuleren door ze bewust te maken van middelengebruik en de risico’s die hiermee gepaard gaan. Dit VUBmiddelenbeleid stelt vier doelstellingen voorop:

- Klaarheid scheppen rond wat wel of niet wordt getolereerd omtrent middelengebruik.

- Problemen als gevolg van middelengebruik voorkomen door studenten te informeren, bewust te maken van riskant middelengebruik en te wijzen op het belang van verantwoord gebruik.

- Op onze campussen een veilige en constructieve context creëren die gezonde keuzes stimuleert. Voor drie gebruikscontexten werken we omgevingsspecifieke interventies uit: huisvesting, uitgaansleven en de campus.

- Het thema middelengebruik bespreekbaar maken onder studenten. We willen stimuleren dat ze genuanceerd nadenken over middelengebruik zodat ze op een doordachte manier met middelen in hun omgeving kunnen omgaan.

Voor het tweede jaar op rij baatten we vanuit Studentenzaken tijdens de St-Vé-viering op de Grote Zavel een nonalcoholische drankenstand uit. Dankzij een sponsorovereenkomst met Coca-Cola konden studenten aan onze stand gratis een soft drink verkrijgen. We merkten dat de studenten dit jaar proactief op zoek gingen naar onze stand en dat het een vaste waarde moet worden.

Daarnaast lanceerden we op St-Vé onze sensibiliseringscampagne rond drugsvrij studentenleven. Op de Pré Saint-Vé TD verdeelden we lichtgevende armbandjes met het opschrift “I say NO to drugs”. Op de Zavel verdeelden we stickers en klakpinnetjes met de tekst “Drug free student life”. De studentengemeenschap en sympathisanten reageerden enthousiast op deze campagne.

We ontwikkelen en implementeren een systeem voor toegangscontrole bij studentenevents Een gemengde werkgroep (de data protection officer, de juridische dienst, de facility services, vertegenwoordigers van het BSGgtgv en BSG AS vzw, studentenzaken en studentenwerking) werkten samen een ontwerpsysteem van toegangscontrole uit. Ze baseerden zich daarvoor op een systeem dat van toepassing is in diverse fuif- en feestzalen in Vlaamse steden en gemeenten. Ze verfijnden dit, in functie van legitimeerbare toepassing binnen de VUB-context, met advies van een externe (juridisch) consultant gespecialiseerd in bewaking en veiligheid. Studentenzaken presenteerde het ontwerpsysteem een eerste maal aan het praesesconvent. Die presentatie – aangevuld met input uit een overleg met de uitbaters van de VUB-fuiflocaties - leverde een reeks bezorgdheden met betrekking tot vooral de praktische toepassing op. We benutten deze input verder om een systeem van toegangscontrole te kunnen ontwerpen dat zo naadloos mogelijk implementeerbaar is binnen de context van de VUB-studentenevents.

4.4 We versterken de bekwaamheid van en de samenwerking tussen medewerkers van studentenvoorzieningen

Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs ging als dienst op bezoek bij het team van studentenpsychologen (Studiebegeleiding) en het International Relations Office (IRO). Waar deze diensten voorheen enkel nog maar via e-mail contact met elkaar hadden, bood deze fysieke ontmoeting de mogelijkheid om elkaars werking en takenpakketten toe te lichten en informeel kennis met elkaar te maken.

In het najaar van 2023 zijn de eerste trainingen voor het voorjaar van 2024 vastgelegd: 1) een training racisme en discriminatie voor alle medewerkers van de campus- en studentenvoorzieningen en 2) een training “hoe omgaan met polarisatie” voor alle afdelingshoofden en beleidsmedewerkers van de studentenvoorzieningen.

In 2023 combineerden we formele samenwerkingsmomenten (bv. overlegmomenten rond de creatie van het STUVO-beleidsplan of het werken aan de STUVO-missie en visie) met informele contacten teammomenten tussen de medewerkers van de studenten- en campusvoorzieningen. We beleefden in de herfst een gezamenlijke teambuildingsnamiddag in het centrum van Brussel, en klonken samen op het begin van de zomer en het einde van het werkjaar. We plukken de vruchten van deze informele momenten: elkaar beter kennen verkleint de drempel naar elkaar toe en komt de samenwerking ten goede.

5. 5. HET AANBOD STUDENTENHUISVESTING IN BRUSSEL EN OP DE VUB IS UITGEBREID IN KWALITEIT EN KWANTITEIT

5.1 We breiden het aanbod aan studentenhuisvesting uit in eigen beheer en/ of in samenwerking met publieke en private actoren

We lobbyen bij het Gewest, bij de omliggende gemeenten en bij privépartners voor meer, betaalbare en kwaliteitsvolle studentenkamers

Als voorzitter van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) zette onze rector, Prof. Dr. Jan Danckaert, de gemeenschappelijke nood van de hoger onderwijsinstellingen aan betaalbare studentenhuisvesting op de agenda van de Vlaamse Overheid.

Samen met Brik gingen we verder door op ons manifest voor hedendaagse, betaalbare en kwaliteitsvolle studentenhuisvesting in Brussel. We hadden overleg met de bevoegde kabinetten voor huisvesting en studentenzaken in Brussel. We gaven feedback op de nieuwe Gewestelijk Stedenbouwkundige Verordening. Binnen die Gewestelijk Stedenbouwkundige Verordening – onder de titel Good Living – integreerde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest studentenhuisvesting. De verordening bevat evenwichtige voorstellen rond basiskamers met gedeelde keukens en badkamers en een beperking op de wildgroei van luxestudio’s. Samen met Brik trachten we de finale regelgeving – die in 2024 ter goedkeuring voorligt aan het Brussels parlement – te sturen.

Het kabinet van de Vlaamse minister van wonen, Matthias Diependale, erkende de nood aan bijkomende basiskoten. Deze stelde in 2023 een budget van €226 miljoen aan renteloze leningen beschikbaar, waaronder €100 miljoen renteloze lening aan de Vlaamse hoger onderwijsinstellingen om bijkomende basiskoten te realiseren.

We overlegden met Brik vzw in functie van de ontwikkeling van een standaard convenant, audits van het kamerbestand MyKot, het doorlichten van partners en het zoeken naar opportuniteiten om het kameraanbod uit te breiden. We namen deel aan de Kotbazenavond die Brik organiseerde. Daarnaast participeerden we dit jaar aan de VLIRwerkgroep “Vlaams kotlabel” en de werkgroep “boost het basiskot”. We brachten ook een aantal werkbezoeken aan studentenhuisvesting bij collega-instellingen uit het Vlaamse Hoger Onderwijs.

We onderhielden nauw contact met onze private partners: Upgrade Estate en Student Diggit Life. Voor nieuwe projecten ontvingen we regelmatig vragen tot overleg van bouwpromotoren zoals Fortior, Belgianland, Filip De Poorter, Acasa, Fjordred, Univest en ION.

We gaan actief op zoek naar samenwerkingsprojecten met vlotte verbinding naar de campus die we zelf kunnen uitbaten dan wel met prioriteit (onder)verhuren aan VUB-studenten

We werkten op basis van onze ervaringen een standaardconvenant uit die we gebruiken als vertrekbasis voor een potentiële light-samenwerking bij nieuwe bouwprojecten. Bij zo’n light-samenwerking nemen we vanuit de VUB zelf geen koten in eigen beheer, maar stellen we wel een voorrang voor Brik- en/of VUB-studenten voorop. Het convenant bevat volgende elementen:

- contingent van minstens 50% basiskoten met gemeenschappelijke voorzieningen

- maximum 9 basiskamers per unit met minimaal 1 douche per 3 kamers en minimaal 1 keuken

- Voldoen aan de normen en voorwaarden van Brik

- Gebruik van het Brik modelcontract

- Kamers aanbieden via MyKot

- Richtprijs: €400 voor basiskamer en €500 voor een studio, telkens exclusief kosten

Door middel van deze convenant steunden we twee middelgrote bouwprojecten in Brussel: Fortior in Laken en Fjordred in Anderlecht.

Verder zijn we actief op zoek naar een uitbreiding van het aantal koten in eigen beheer. Dit kan via lange termijnhuur of aankoop van (een deel van) het studentenhuis. In functie daarvan zijn we in 2023 gesprekken voor verregaande samenwerking opgestart met volgende projectontwikkelaars over nieuwbouw- en renovatieprojecten rond de Brussels Main Campus:

- Belgianland: project Glaciers boven de ijskelders

- Acasa: project NMBS-terrein aan Delta

- Pleinlaan 15 – reconversie kantoorgebouw

5.2 We bieden een flexibeler aanbod qua studentenhuisvesting

U-Residence biedt 25 kamers met hotelfunctie waarbinnen een mid stay-verblijf van enkele maanden mogelijk is. De samenwerking met U-Residence hierover verloopt niet optimaal. De VUB formuleerde een voorstel om de kamers met hotelfunctie in eigen beheer te nemen. Dit voorstel strandde op de hoge onderhuurprijs die U-Residence vroeg. Op een nieuw voorstel vanuit de VUB heeft U-Residence nog niet gereageerd.

We kwamen in 2023 met Brik tot een akkoord over de herziening van het Brik modelcontract, met daarin ook modaliteiten voor eventueel vroegtijdig opzeggen van een studentenkamer zonder financiële consequenties voor de huisvestingsdienst. In dat modelcontract konden zowel Brik, de VUB, Platform Logement Étudiant (PLE, de Franstalige tegenhanger van Brik) als de huisbazen zich vinden. Alle partners spraken af om alle contracten door te lichten. Ook het VUB-contract zullen we wijzigen naar het Brik modelcontract; de herziening staat gepland voor 2024.

5.3 We faciliteren actief het samenleven op kot

Met het oog op harmonieus samenleven zijn de huishoudelijke reglementen van de VUB-studentenhuizen nagekeken en hebben die een update gekregen. Daarin hebben we de waarden en de houding die we van onze kotbewoners verwachten scherp gesteld.

We hebben in 2023 de rol, tijdsbesteding en het activiteitenaanbod van de VUB-kotcoach al wat herzien in functie van drempelverlaging en impact op eenzaamheid en sociale cohesie. Alle activiteiten van de kotcoach besteden sowieso bijzondere aandacht aan onze internationale studenten. Met zijn activiteit “cuisine culturèle” bracht de kotcoach een 30-tal studenten van diverse origine samen en lag de focus op het delen van cultuur en lekkere zelfbereide gerechten.

Met de inrichting van de gemeenschappelijke leefruimtes willen we het comfort en de sociale cohesie binnen de units van de VUB-studentenhuizen stimuleren. We deden in studentenhuis Schoofslaan een eerste testcase met de inrichting van een studieruimte tot een recreatieruimte. De kotcoach richtte met de hulp van de kotbewoners en de conciërge de ruimte in met een zithoek, studietafels, een deelkast en kickertafel. Bewoners en buitenstaanders – zoals vrienden van de kotstudenten – maken actief gebruik van deze ontmoetingsplek. Er hangt een aangename sfeer en de eerste reacties zijn overwegend positief. Er zijn occasioneel problemen met orde, netheid, het schenden van het rookverbod of de algemene rust na 23u. Dit vereist een actieve opvolging door de conciërge. We overwegen een uitbreiding van deze formule naar de andere studentenhuizen, mits de conciërges mee een actieve rol opnemen en de toegangscontrole vanop afstand beheerd kan worden.

6. ONZE STUDENTENGEMEENSCHAP IS GOED GEÏNFORMEERD

6.1 We herzien de communicatiestrategie voor het geheel van de studentenvoorzieningen in functie van de noden en wensen van generatie alpha en Z

We voeren brede campagnes die beleidsacties ondersteunen en om de meest prominente ‘communication gaps’ te dichten

In het najaar van 2023 startten we binnen het middelenbeleid, met ook een vertaalslag naar veilig feesten, met een campagne. Studenten vonden een hoop handige informatie en tips, net als contactgegevens voor verschillende hulplijnen binnen én buiten de VUB, op twee uitgebreide webpagina’s op vub.be. We publiceerden nieuwsartikels op het studentenportaal, in de nieuwsbrief naar alle VUB-studenten en in een nieuwsbrief specifiek rond het thema Studentenleven. Tot slot verschenen sensibiliserende campagnebeelden op verschillende studentgerichte schermen op de campus.

We benutten de mogelijkheden van het nieuwe studentenportaal met betrekking tot doelgroepgerichte pushcommunicatie. We onderzoeken hoe we de principes van het universeel proportionalisme in de communicatie kunnen toepassen.

Studenten gaven in de lente van 2023, tijdens de co-creatie van het beleidsplan studentenvoorzieningen, aan opnieuw meer nieuws in hun mailbox te willen ontvangen. Bij de start van het academiejaar 2023-2024 zijn we daarom gestart met een nieuwe tool die het mogelijk maakt om artikels van het studentenportaal ook gebundeld via een thematische nieuwsbrief te verzenden. Geen mail-to-all deze keer, want net als het portaal zelf werkt de nieuwe tool doelgroepen segmentgericht: enkel studenten die aangaven interesse te hebben in bepaalde onderwerpen of thema’s ontvangen die thematische nieuwsbrieven. We zijn gestart met een testfase met 4 nieuwsbrieven met elk een eigen thema:

- De start van het academiejaar (gericht op nieuwe studenten)

- Het studentenleven, veilig feesten en alles wat leeft binnen de verenigingen (rond de doopperiode en St-Vé)

- Alles wat te maken had met het leven op de VUB-koten (gericht op de kotstudenten)

- Allerlei initiatieven en tips vanuit Studiebegeleiding (net voor de start van de blokperiode)

Pilar haakt met haar festival aan op actuele thema’s en noden van de universiteit qua communicatie en sensibilisering De 8e editie van het multidisciplinaire Pilar ASAP festival – The Sexual Feeling/Healing Edition - stond in maart 2023 helemaal in het teken van seksualiteit. Naar aanleiding van de gebeurtenissen met grensoverschrijdend gedrag in enkele bars in Elsene en vanuit de idee dat seks een beter gesprek verdient dan het vaak krijgt, stelden we een programma samen met 14 verschillende events: een expo over het herdefiniëren van seksuele energie, sensuele concerten, een repair diner over de minder fijne kanten van seks, seksuele educatie in de vorm van een performance, een literaire avond rond seks en de kracht van verbeelding en twee nightlifes. Het festival was een voltreffer, zowel artistiek als qua publieksbereik. De expo verwelkomde voor het eerst meer dan 1.000 bezoekers. De debattafels, in samenwerking met WeKONEKT, waren intens maar helend. De open mic bracht enkele onverwachte stemmen op het podium en ook de concerten en nightlifes werden goed gesmaakt. Deze initiatieven tonen dat cultuur niet op zichzelf staat, maar ook inpasbaar is in het geïntegreerd welzijnsbeleid van de VUB.

6.2 We verbeteren de klantvriendelijkheid

van

onze loketwerking

We implementeren structureel een “superbalie” tijdens inschrijvings- en piekperiodes

In de eerste drie weken van het academiejaar 2023-2024 richtten we in gebouw A, vlak bij de inschrijvingen, voor het eerst Startpunt in. Verschillende studentgerichte diensten zetten mee hun schouders onder Startpunt: de Onderwijs- en Studentenadministratie, het International Relations Office, de directie ICT, Studiebegeleiding en het Infopunt Studenten. Studenten konden er - in één punt van verschillende diensten met dezelfde openingsuren – tegelijk terecht met vragen over of hulp bij onder andere hun inschrijving, vakkenregistratie, blocked accounts, de VUB-account, algemene wegwijsvragen, enzovoort. Door het groot aantal vragen bij Startpunt en de hoge tevredenheid van de studenten over de geboden dienstverlening plannen we in 2024 een nieuwe (en geoptimaliseerde) editie van Startpunt.

We zorgen ervoor dat studenten in Jette fysiek bij een opgeleide baliemedewerker terechtkunnen met STUVO-vragen Enkele eerste verkennende gespreken vonden plaats en de eerste contacten zijn gelegd voor de mogelijke opstart van een STUVO-balie op de Brussels Health Campus. Daarnaast maakten we ook een ruwe planning en plan van aanpak op. Dat zal in 2024 starten met een bevraging naar de wensen en noden van zowel studenten als VUB-diensten voor een fysiek loket op de campus in Jette. Tot slot is via de Studentenraad alvast een budget goedgekeurd en overgeheveld van 2023 naar 2024 voor een baliebemanning via jobstudenten.

7. 7. ONDERSTEUNING VANUIT DE CENTRALE DIENSTEN IN FUNCTIE VAN DE STUDENTENVOORZIENINGEN

7.1 We beschikken over

adequate en duurzame infrastructuur

De gewijzigde marktsituatie - stijging bouwkost en rentevoeten - en de weerslag hiervan op de ontvangen offertes voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden van studentenkamers op de site Usquare.Brussels maakten het onmogelijk om tot sociaal aanvaardbare huurprijzen te komen. De aanbestedingsprocedure is daarom stopgezet. De eigenaar van de site - Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) – neemt het dossier over en zal een prijsvraag voor de aanstelling van een ontwerpteam uitschrijven. Na het bekomen van de stedenbouwkundige vergunning kunnen de universiteiten alsnog beslissen de realisatie van de studentenkamers op zich te nemen.

We erkennen de nood aan stille en niet-stille studieruimtes. In 2023 is er hard gewerkt aan de bouw van het Learning & Innovation Center. Dat gebouw – we zullen het delen met de ULB - zal vanaf academiejaar 2024-2025 een forse uitbreiding aan stille en niet-stille studieruimtes bieden. Het gehele gebouw zal daarvoor een breed scala aan diverse ruimtes bieden: collaboration rooms, huddle rooms, open huddle spaces, enzovoort. Tijdens de massablokperiode zal het Learning & Innovation Center tot 1.000 individuele plaatsen bieden.

Studentenzaken en de campusvoorzieningen plantten bij de directie Infrastructuur het idee om in de toekomst – ter vervanging van de tent – een indoor fuiflocatie met dezelfde oppervlaktecapaciteit te creëren.

In 2023 zijn de voorbereidingen getroffen voor de bouw van het vechtsportexpertisecentrum. De geplande renovatie van de grasmat van het rugbyveld is uitgesteld ten voordele van een aantal andere, meer dringende zaken: nieuwe doelen, paalbeschermers, materiaal containers, … . Vervolgens hebben we ervoor gekozen om op het rugbyveld ook voorrang te geven aan het vervangen van de huidige halogeenverlichting door ledverlichting.

Voor de Brussels Health Campus is er extra binnen- en buitenmeubilair besteld.

7.2 Digitale processen worden verbeterd waar nodig en waar mogelijk

In 2023 maakte het CaLi-productoverleg actief werk van het capteren en prioriteren van de verbeterprocessen voor het VUB-brede studenteninformatiesysteem CALI. Volgende aanpassingswerken zijn opgestart in 2023:

• Een nieuwe gebruiksvriendelijke aanvraagprocedure. Belgische generatiestudenten kunnen dankzij deze wijziging sinds december 2023 een VUB-kamer aanvragen via de algemene VUB-aanmeldingsprocedure. We

breiden dit in 2024 verder uit voor internationale studenten en zij-instromers.

• Betaalherinneringen voor achterstallige huur (oplevering gepland in het voorjaar van 2024)

• Een master query voor alle kameraanvragen. Een voorlopig bruikbare versie is actief sinds het najaar van 2023. De definitieve oplevering is voorzien voor de lente van 2024.

• Er is gestart met het automatiseren van de toekenning van renteloze leningen. Waar dat proces tot op vandaag zeer handmatig verloopt, werkt de directie ICT momenteel aan de ontwikkeling van een app. In die app zullen studenten gemakkelijk een lening kunnen aanvragen. De app is gelinkt met een backoffice app die er ook voor zal zorgen dat er veel minder administratieve handelingen zullen moeten worden uitgevoerd om een leningcontract op te stellen. De release van de app is voorzien voor 2024.

De dienst Beweging en Sport heeft toenadering gezocht met het CALI-team om bepaalde activiteiten – bijvoorbeeld de verkoop van sportkaarten of de communicatie hierover – idealiter ook te integreren binnen CALI.

7.3 Er is duidelijkheid over de levensbeschouwelijke visie van de VUB en de praktische impact daarvan op de campussen

Op haar website vermeldt de VUB dat ze het faciliteren van het actief belijden van een religie of levensbeschouwing niet beschouwt als één van haar opdrachten. In haar beleidsplan 2023-2024 formuleerde de studentenraad aan de VUB de nood aan en wens tot het inrichten van gebedsruimtes.

7.4 Vacatures trekken sollicitanten van meer diverse achtergronden aan

8.1 Voeding

Feiten, cijfers & trends

Tabel 1: aantal zitplaatsen in de studentenrestaurants

Tabel 2: Prijzen middagmalen sinds 1 maart 2023. Elk menu bestaat steeds uit soep, hoofdschotel en dessert. Dagmenu’s + Vegetarisch Pasta Bar Wok Koude schotels

1 Studenten van de Vrije Universiteit Brussel, Erasmushogeschool Brussel, Vesalius College, University of Kent. Ook studenten van andere Hoger Onderwijsinstellingen (die als toevallige bezoekers op onze campussen vertoeven). Doctoraatsstudenten die ook personeel zijn, worden tegelijk beschouwd als studenten.

Tabel 3: Prijzen cafetaria en catering

Cafetaria

Tabel 3: Prijzen cafetaria en catering Cafetaria

Assortiment broodjes

Koffiekoeken en gebak

Tabel 3: Prijzen cafetaria en catering

Cafetaria

Catering

Water en frisdranken

Assortiment broodjes

Warme dranken

Koffiekoeken en gebak

Koffiepauzes

Water en frisdranken

Broodjeslunches

Warme dranken

Catering Koffiepauzes

Assortiment broodjes

Koffiekoeken en gebak

Water en frisdranken

Warme dranken

Koffiepauzes

Broodjeslunches

All-in lunch met soep, salad bar, hoofdgerecht, drank en dessert + voorbehouden tafels

Broodjeslunches

Van €1,8 tot €4

Van €1,5 tot €2,5

Van €0,7 tot €1,7

Van €1,8 tot €4

Van €1,3 tot €2,4

Van €1,5 tot €2,5

Van €3,1 tot €6,5

Van €0,7 tot €1,7

Van €1,8 tot €4

Van €1,3 tot €2,4

Van €1,5 tot €2,5

€8,8

Van €3,1 tot €6,5

All-in lunch met soep, salad bar, hoofdgerecht, drank en dessert + voorbehouden tafels €13

All-in lunch met soep, salad bar, hoofdgerecht, drank en dessert + voorbehouden tafels

Verbruik maaltijden studenten en personeel

Van €0,7 tot €1,7

€8,8

Van €1,3 tot €2,4

€13

Van €3,1 tot €6,5

€8,8

€13

Studenten

Personeel

Studenten

Personeel

Figuur: Het totaal aantal maaltijden steeg in 2023 met 0,3%. Ten opzichte van 2022 gaat het om 4,7% minder studenten en 5,9% meer personeelsleden

Figuur 1: Het totaal aantal maaltijden steeg in 2023 met 0,3%.

Ten opzichte van 2022 gaat het om 4,7% minder studenten en 5,9% meer personeelsleden.

Figuur: Het totaal aantal maaltijden steeg in 2023 met 0,3%. Ten opzichte van 2022 gaat het om 4,7% minder studenten en 5,9% meer personeelsleden.

Verbruik maaltijden restaurant Brussels Main Campus

Studenten

Personeel

Studenten

Bezoekers

Personeel

Bezoekers

Figuur 2: Evolutie van het aantal maaltijden in het studentenrestaurant VUB Main Campus, per jaar. Op deze campus steeg het totale aantal maaltijden in 2023 met 1,1% (respectievelijk 5,9% minder studentenmaaltijden en 6,2% meer personeelsmaaltijden dan in 2022). Vergeleken met 2019 (voor corona) betekent dit wel een daling met 29,1%.

Middagmaalverbruik 2023 ten opzichte van 2022 - Brussels Main Campus

Figuur 3: Tijdens het eerste semester van academiejaar 2023-2024 merken we een sterke daling die rond de 20% schommelt. Mogelijke oorzaken van deze daling zijn de sterk gestegen verkoopprijzen in 2023, alsook de aangepaste porties in het kader van het Good Food Label (120g vlees/gevogelte in plaats van 150g). Omzetmatig ligt deze daling wel lager dan de aantallen (11%). Dit komt door de hogere verkoopprijzen van menu’s en diverse resto-artikelen.

2023

Dagverbruik maaltijden restaurant Brussels Main Campus

Figuur 4: Verbruik maaltijden per dag in het studentenrestaurant VUB Main Campus.

Verbruik maaltijden studentenrestaurant Brussels Health Campus

Figuur 4: Verbruik maaltijden per dag in het studentenrestaurant VUB Main Campus.

Verbruik maaltijden studentenrestaurant Brussels Health Campus

Studenten Personeel

Figuur 5: Op de Brussels Health campus steeg het totaal aantal maaltijden in 2023 met 4,1% (respectievelijk 5,3% meer studentenmaaltijden en 2,7% meer personeelsmaaltijden dan in 2022). Vergeleken met 2019 (vóór COVID-19) betekent dit wel een daling met 25,7%.

Studenten

Personeel

Het aantal maaltijdgebruikers uit andere hoger onderwijsinstellingen is beperkt. Twee groepen studenten vormen hierop een uitzondering:

• de ULB-studenten uit Etterbeek, goed voor 1.645 maaltijden of 1,7% van het totaal aantal studentenmaaltijden;

 de ULB-studenten uit Etterbeek, goed voor 1.645 maaltijden of 1,7% van het totaal aantal studentenmaaltijden;

• de EhB-studenten, goed voor 891 maaltijden. Dit aantal bedraagt 0,9% van het totale aantal studentenmaaltijden, of 7,1% van het aantal studentenmaaltijden op de VUB Health Campus waar EhBstudenten ook les volgen.

Het aantal maaltijdgebruikers uit andere hoger onderwijsinstellingen is beperkt. Twee groepen studenten vormen hierop een uitzondering:

 de ULB-studenten uit Etterbeek, goed voor 1.645 maaltijden of 1,7% van het totaal aantal studentenmaaltijden;

 de EhB-studenten, goed voor 891 maaltijden. Dit aantal bedraagt 0,9% van het totale aantal studentenmaaltijden, of 7,1% van het aantal studentenmaaltijden op de VUB Health Campus waar EhB-studenten ook les volgen

Evolutie omzet cafetaria Brussels Main Campus

omzet cafetaria

Figuur 6: Op de Brussels Main campus steeg de cafetaria-omzet in 2023 met 37,7% ten opzichte van 2022. In vergelijking met 2019 (vóór COVID-19) betekent dit een stijging van 16,3%. Het gaat hier vooral om een sterke toename van de broodjesverkoop. De prijzen van de broodjes stegen in 2023 ook, maar bleven redelijk studentvriendelijk.

Omzet cafetaria per maand

Resultaten, betoelaging en leningen

Figuur 7: Evolutie van het verbruik van de cafetaria op de Brussels Main Campus in 2023 ten opzichte van 2022

Resultaten, betoelaging en leningen

De buitengewone stijging van grondstofprijzen, energie- en loonkosten leidden tot een sterke verhoging van de uitgaven in de restaurantbegroting van 2023. Een continue monitoring van de ingrediëntenprijzen was noodzakelijk. We stelden menu’s steeds op met de financiële context in het achterhoofd. Bepaalde te dure voedingswaren verdwenen tijdelijk van het menu.

2022.

Resultaten, betoelaging en leningen

Dankzij diverse besparingsinspanningen wijken de resultaten niet significant af van de begroting 2023. We konden de totale inkomsten volledig realiseren. De werkingskosten bleven binnen de begroting.

Volgende interne lening loopt nog voor het studentenrestaurant op de Brussels Main Campus: 57,6 miljoen Belgische frank met vervaldatum 2023 – jaarlijkse aflossing van €118.000.

Dankzij diverse besparingsinspanningen wijken de resultaten niet significant af van de begroting 2023 We konden de totale inkomsten volledig realiseren. De werkingskosten bleven binnen de begroting.

Dankzij diverse besparingsinspanningen wijken de resultaten niet significant af van de begroting 2023. We konden de totale inkomsten volledig realiseren. De werkingskosten bleven binnen de begroting.

Volgende interne lening loopt nog voor het studentenrestaurant op de Brussels Main Campus: 57,6 miljoen Belgische frank met vervaldatum 2023 – jaarlijkse aflossing van €118.000.

Tot 2015 was er een centrale VUB-tussenkomst voor renovatie en groot onderhoud (€62.000). Sinds 2015 wordt deze tussenkomst niet langer toegekend, maar gedragen via de exploitatiebegroting van het restaurant.

Volgende interne lening loopt nog voor het studentenrestaurant op de Brussels Main Campus: 57,6 miljoen Belgische frank met vervaldatum 2023 – jaarlijkse aflossing van €118.000.

We evalueren en herzien indien nodig:

 Onze huidige dienstverlening en volgens welke principes deze wordt toegepast;

We evalueren en herzien indien nodig:

 De huidige berekeningswijze van de kosten, verkoopsprijzen en de all-in menu-structuur van onze maaltijden;

 Onze huidige dienstverlening en volgens welke principes deze wordt toegepast;

 De huidige berekeningswijze van de kosten, verkoopsprijzen en de all-in menu-structuur van onze maaltijden;

Figuur 7: Evolutie van het verbruik van de cafetaria op de Brussels Main Campus in 2023 ten opzichte van 2022.

Evolutie

Brussels Main Campus

Figuur 7: Evolutie van het verbruik van de cafetaria op de Brussels Main Campus in 2023 ten opzichte van

We evalueren en herzien indien nodig:

• Onze huidige dienstverlening en volgens welke principes deze wordt toegepast;

• De huidige berekeningswijze van de kosten, verkoopsprijzen en de all-in menu-structuur van onze maaltijden;

• De bepaling van een universele korting voor studenten en het beleid met betrekking tot studenten uit andere hoger onderwijsinstellingen;

• De kostprijsstructuur van maaltijden op de Brussels Health Campus en de Brussels Main Campus;

• De prijszetting voor andere interne cateringfaciliteiten zoals cafetaria en lunches. Hierbij hanteren we ten minste een full costing principe.

Aandachtspunten en uitdagingen voor de toekomst

De buitengewone stijging van loonkosten, energie- en grondstofprijzen leiden tot een sterke verhoging van de uitgaven. Die zullen vermoedelijk minstens ten dele structureel aanwezig blijven. In de huidige financiële context kan de tussenkomst van de VUB naar de restaurantwerking niet stijgen. In 2023 verhoogden we daarom de maaltijdprijzen. Om deze behapbaar te houden en om financieel gezond te blijven moeten we inzetten op een diversifiëring van de financieringsbronnen. Dit brengt evenwel een extra werklast met zich mee, terwijl het restaurantmanagement al overbevraagd is.

Hoewel we er bijzondere aandacht aan besteden, wordt ons aanbod aan warme maaltijden steeds minder toegankelijk voor een steeds grotere groep studenten in financieel precaire situaties. We blijven in vraag stellen hoe ons voedingsaanbod de studenten met de hoogste nood het beste kan bereiken. We kaderen dit binnen een geïntegreerd gezondheidsbeleid om gezondheidsongelijkheid tegen te gaan.

De sterke toename van de broodjesverkoop zorgt voor lange wachtrijen in de cafetaria. In 2024 zoeken we oplossingen om broodjes meer decentraal aan te bieden. We bekijken ook hoe we resto-maaltijden terug aantrekkelijker kunnen maken, hoe we de cafetaria wat minder druk kunnen maken of hoe we de drukte beter kunnen spreiden.

Op de Brussels Health Campus is er onduidelijkheid over de facturatie met betrekking tot de uitbating in onderaanneming. Bovendien kiezen steeds meer studenten voor cafetariaproducten en snacks. Deze inkomsten vloeien naar het UZ Brussel, wat de financiering voor de VUB verder onder druk zet. De samenwerkingsovereenkomst met het UZ Brussel is daarom aan herziening toe.

We stellen bij onze horecapartners op campus vast dat ze niet allemaal voldoende inzetten op duurzaamheid en gezondheid. We willen daarom werk maken van betere ondersteuning, nauwere opvolging en omkadering. Uit duurzaamheidsoverwegingen stellen we de uitfasering van reguliere drankautomaten voorop tegen 2024, met vervanging door een beperkter aantal “Refill-to-Refresh”-automaten met herbruikbare bekers of drinkbussen.

8.2 Huisvesting

Feiten, cijfers & trends

Om de impact van de grote prijsstijgingen in de nutsvoorzieningen structureel te kunnen opvangen hebben we in 2023 de formule voor de berekening van de huurprijs herzien. De maandelijkse huurprijs bestaat nu uit een jaarlijks geïndexeerde component voor uitbating en onderhoud en een component voor energie en nutsvoorzieningen die berekend wordt op basis van het jaarverbruik en de marktprijzen.

Tabel 4: huurprijzen per type eenheid voor per academiejaar

09-10 20-21 21-22 22-23 23-24

Standaard studentenkamer

Huurwaarborg €250

€

€ 450.00

€

€ 400.00

€

€ 350.00

€

€ 300.00

Basisprijs studentenkamer VUB

Basisprijs studentenkamer VUB huurtoelage

huurtoelage

basiskamer

€ 200.00

€ 250.00

basiskamer

€ 200.00

€ 150.00

€ 100.00

€ 50.00

€ 0.00

€ 50.00

€ 0.00

laagste prijs

laagste prijs C.Index

C.Index

Figuur 8: Evolutie van de huurprijs voor een VUB-standaardkamer sinds 1992. Tot 2008 werkten we met een gedifferentieerde huurprijs op basis van inkomen. Vanaf 2008 is er één basisprijs en kan men een huurtoelage aanvragen.

SH Triomflaan

SH Schoofslaan

SH Triomflaan

SW Jette

SH Schoofslaan

SH Nieuwelaan

SW Jette

SH XY

SH Nieuwelaan

SH XY

Figuur 9: Evolutie van het aantal bedden. De VUB Studentenhuisvesting heeft sinds 2019 1.540 bedden in eigen beheer.

We streven naar een maximale bezetting van onze koten. De leegstand in 2023 was nihil. We konden alle plaatsen die vrijkwamen door beëindiging van studies opvangen

Figuur 9: Evolutie van het aantal bedden. De VUB Studentenhuisvesting heeft sinds 2019 1.540 bedden in eigen beheer.

We streven naar een maximale bezetting van onze koten. De leegstand in 2023 was nihil. We konden alle plaatsen die vrijkwamen door beëindiging van studies opvangen

We zien de vraag naar en het vertrouwen in een VUB-kamer verder toenemen. Voor academiejaar 2023-2024 ontvingen we 5 041 kameraanvragen. Vooral het aantal aanvragen uit het buitenland blijft toenemen.

We streven naar een maximale bezetting van onze koten. De leegstand in 2023 was nihil. We konden alle plaatsen die vrijkwamen door beëindiging van studies opvangen. We zien de vraag naar en het vertrouwen in een VUB-kamer verder toenemen. Voor academiejaar 2023-2024 ontvingen we 5.041 kameraanvragen. Vooral het aantal aanvragen uit het buitenland blijft toenemen.

Evolutie VUB-kameraanvragen

BEL EER INT Generatiestudenten

Figuur 10: Het aantal aanvragen voor een VUB-studentenkamer steeg voor het eerst boven de 5.000. Dit is het gevolg van de continue groei van het aantal studenten (en specifiek bij de Engelstalige bachelor opleidingen) en een algemeen tekort aan betaalbare kwaliteitsvolle studentenkamers in Brussel (en alle Vlaamse studentensteden). Dit tekort veroorzaakt paniekreacties op de kotenmarkt. Studenten en ouders starten vroeger met hun zoektocht en appliqueren op een groter aantal huisvestingsopties.

We zagen een groter aantal annulaties en no shows. Maar liefst 500 van de 1.500 kandidaat-huurders die in mei 2023 een kamer kregen toegewezen confirmeerden deze niet, annuleerden deze of zegden deze laattijdig op. Hierdoor moesten we al deze kamers opnieuw toewijzen aan studenten op de wachtlijst. Dat is enorm arbeidsintensief.

Voor het eerste sinds de invoering van de regelgeving voor toewijzing van studentenkamers, in

Evolutie aantal bedden

Voor het eerste sinds de invoering van de regelgeving voor toewijzing van studentenkamers, in academiejaar 2018-2019, konden we niet alle heraanvragers een tweede en laatste verlenging (rang 3) van hun kamer toewijzen. Uiteindelijk moesten een 80-tal studenten van de 250 heraanvragers in rang 3 elders een kot zoeken.

In totaal namen in het 1ste semester van 2023-2024 757 nieuwe studenten hun intrek in onze studentenhuizen. Van alle bewoners heeft 35,8% een andere dan de Belgische nationaliteit; dit ligt in lijn met de internationalisering van de VUB-studentengemeenschap. Deze stijging is onder andere gelinkt aan de succesvolle Engelstalige bachelors. Het aantal kotbewoners van het vrouwelijke geslacht neemt sterk toe, tot 2/3de van alle bewoners.

Generatiestuden ten studenten met buitenlandse nationaliteit DGOS-bursalen, refugee, e.a. bursalen Bijzondere Procedure (prioritair) Kort verblijvende studenten Topsport studenten

Figuur 11: Evolutie studentenhuisvesting op VUB-kamer, aantal studenten per doelgroep.

VUB-studenten op kot bij partners

Figuur 12: Bru Upkot (Elsene; NV Upgrade Estate) 108/216 K+ kamers en studio’s voorbehouden voor VUB studenten; Jet UpKot (Jette; NV Upgrade Estate) 91/143 K+ kamers en studio’s voorbehouden voor VUB studenten ; Brusello XL (Elsene; Student Diggit Life) voorrang aan VUB studenten op hun 129 K+ kamers en studio’s; SVKS (Brussels Gewest) 382 sociale kamers in beheer; U-Residence (VUB Main Campus; Student Diggit Life) voorrang aan VUB studenten op hun 70 studio’s.

Tabel 5: evolutie aantal uitgevoerde audits bij de panden binnen MyKot Het aantal

kamers

Evolutie doelgroepen

Bru Upkot Jet Upkot

U-Residence

Brusello XL

Tabel 5: evolutie aantal uitgevoerde audits bij de panden binnen MyKot. Het aantal uitgevoerde audits op Brik-kamers was hoog in 2023: 83 panden met in totaal 954 studentenkamers kregen een evaluatie. De kwaliteitscontroles maken van MyKot een betrouwbaar merk voor kwaliteitsvolle studentenkamers in Brussel. Huisbazen en projectontwikkelaars vinden hun weg naar Brik.

Panden totaal Wooneenheden

Resultaten en betoelaging

We konden het jaar beëindigen binnen de vooropgestelde begroting en hoefden geen verhoging van de huurprijzen voor 2024 door te voeren.

In 2023 waren de gevolgen van de energiecrisis nog heel aanwezig voor onze huurders en onze werking. De maatregelen en inspanningen om het energieverbruik op de studentenhuizen te verminderen hebben gelukkig hun vruchten afgeworpen. In totaal konden we, over alle studentenhuizen heen, in 2023 17,32% besparen op gas. Dankzij deze besparing en de stabilisatie van de energiemarkt hoefden we geen verhoging van de huurprijzen voor het academiejaar 2024-2025 door te voeren.

Tabel 6: Vergelijking energieverbruik per studentenhuis rekeninghoudend met de graaddagen*

Studentenhuis eenheden Verbruik 2022*Verbruik 2023* verbruik per eenheid resultaat

X 650 1817 MWh1345 MWh2,07 MWh -25,99%

Jette 246 1105 MWh1052 MWh4,28 MWh -4,79%

Nieuwelaan 340 1442 MWh1250 MWh3,68 MWh -13,31%

SchoofslaanTriomflaan 304 1224 MWh973 MWh3,20 MWh -20,50%

Totaal 1540 5588 MWh4620 MWh3,00 MWh -17,32%

Tabel 6: Vergelijking energieverbruik per studentenhuis rekeninghoudend met de graaddagen*

Door de vastgeklikte energieprijs voor gas en elektriciteit zullen we de dalingen op de energiemarkt pas voelen in 2024. Dat we niet meteen kunnen profiteren van die dalingen, bracht het financiële model met de opbouw van reserves voor essentiële renovaties in gedrang Met het wegvallen van de laatste historische lening, eind 2020, en het wegvallen van de renovatieleningen is er evenwel terug ruimte om het renovatiebudget te verhogen. Het renovatiebudget bedraagt momenteel slecht 0,5% van de nieuwbouwwaarde (€90 000/kamer). Dit zou minimaal 1% moeten zijn.

Door de vastgeklikte energieprijs voor gas en elektriciteit zullen we de dalingen op de energiemarkt pas voelen in 2024. Dat we niet meteen kunnen profiteren van die dalingen, bracht het financiële model met de opbouw van reserves voor essentiële renovaties in gedrang. Met het wegvallen van de laatste historische lening, eind 2020, en het wegvallen van de renovatieleningen is er evenwel terug ruimte om het renovatiebudget te verhogen. Het renovatiebudget bedraagt momenteel slecht 0,5% van de nieuwbouwwaarde (€90.000/kamer). Dit zou minimaal 1% moeten zijn.

Tabel 7: overzicht interne leningen en renovatieleningen VUB huisvesting Eindjaar Project Studentenhuis Totale lening Type lening Jaarlijkse aflossing

2022 renovatie Jette

Eindjaar Project Studentenhuis Totale lening Type lening Jaarlijkse aflossing 2022 renovatie Jette

2023

2026

2026 nieuwbouw Schoofslaan

2030 nieuwbouw Triomflaan

Tabel 8: Vooropgestelde planning renovaties VUB Studentenhuizen Renovatiejaar Studentenhuis # renovatie

2026 Schoofslaan 1ste renovatie na 30 jaar

Tabel 7: overzicht interne leningen en renovatieleningen VUB huisvesting

2027 Jette 2de renovatie na 20 jaar

2028 Nieuwelaan 2de renovatie na 20 jaar

2030 Triomflaan 1ste renovatie na 30 jaar

2048 XY 1ste renovatie na 30 jaar

Samenwerkingsverbanden

De Vrije Universiteit Brussel is lid van de vzw Brik. Brik biedt met MyKot.be een online platform waar studenten van de Vlaamse Hoger onderwijsinstellingen een studentenkamer in Brussel kunnen vinden. Het aanbod telt een kamerbestand van 3.555 wooneenheden bij 431 privé kotbazen (commerciële spelers en particulieren), onderwijsinstellingen en Brik.

Aanbod Brik database op MyKot

Tabel 7: overzicht interne leningen en renovatieleningen VUB huisvesting

Renovatiejaar Studentenhuis # renovatie

2026 Schoofslaan

2027 Jette

2028 Nieuwelaan

2030 Triomflaan

1ste renovatie na 30 jaar

2de renovatie na 20 jaar

Tabel 8: Vooropgestelde planning renovaties VUB Studentenhuizen Renovatiejaar Studentenhuis # renovatie

2048 XY

1ste renovatie na 30 jaar

2026 Schoofslaan 1ste renovatie na 30 jaar

2027 Jette 2de renovatie na 20 jaar

Tabel 8: Vooropgestelde planning renovaties VUB Studentenhuizen

2028 Nieuwelaan 2de renovatie na 20 jaar

2030 Triomflaan 1ste renovatie na 30 jaar

Samenwerkingsverbanden

2048 XY 1ste renovatie na 30 jaar

Samenwerkingsverbanden

Aanbod Brik database op MyKot

Figuur 13: evolutie aantal wooneenheden en aantal kotbazen in Brik-kamerbestand

Kotbazen

Panden geschrapt

Wooneenheden

Wooneenheden geschrapt

Figuur 13: evolutie aantal wooneenheden en aantal kotbazen in Brik-kamerbestand.

Studenten Brik

Studenten VUB Health Campus

Studenten VUB Main Campus

Figuur 14: dankzij de vernieuwde MyKot-applicatie kunnen we nu het onderscheid maken van oorsprong studenten.

De VUB heeft een samenwerkingsovereenkomst met Brik vzw. Deze regelt onder andere de bijdrage van een medewerker van VUB-Studentenhuisvesting voor de opvolging van het aanbod privéstudentenkamers via Brik en voor huurbemiddeling als ombudsman bij conflicten tussen huurbaas en huurder.

De VUB heeft een samenwerkingsovereenkomst met Brik vzw. Deze regelt onder andere de bijdrage van een medewerker van VUB-Studentenhuisvesting voor de opvolging van het aanbod privé-studentenkamers via Brik en voor huurbemiddeling als ombudsman bij conflicten tussen huurbaas en huurder.

Het Sociaal Verhuurkantoor voor Studenten (SVKS), opgericht op initiatief van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, is sinds het begin van academiejaar 2018-2019 operationeel. Het richt zich uitsluitend tot studenten met financiële noden. Het verhuurkantoor heeft momenteel 382 studio’s en studentenkamers in beheer.

De VUB heeft twee overeenkomsten met NV Upgrade Estate. Zij beheren twee studentenhuizen in de buurt van onze campussen:

 Studentenhuis Bru Upkot in Elsene, operationeel sinds september 2016. Het studentenhuis telt 216 plaatsen. Voor de helft van die plaatsen hebben VUB-studenten voorrang. Tijdens academiejaar 2023-2024 hadden 116 VUB-studenten er een jaarcontract.

 Studentenhuis Jet Upkot in Jette, operationeel sinds september 2017. Voor 91 van de 143 kamers hebben VUB-studenten voorrang. Daarvan zijn tijdens academiejaar 2023-2024 51 kamers effectief door VUB-studenten bezet via een jaarcontract. De afgenomen interesse bij

Brik studenten op MyKot

De VUB heeft twee overeenkomsten met NV Upgrade Estate. Zij beheren twee studentenhuizen in de buurt van onze campussen:

• Studentenhuis Bru Upkot in Elsene, operationeel sinds september 2016. Het studentenhuis telt 216 plaatsen. Voor de helft van die plaatsen hebben VUB-studenten voorrang. Tijdens academiejaar 2023-2024 hadden 116 VUB-studenten er een jaarcontract.

• Studentenhuis Jet Upkot in Jette, operationeel sinds september 2017. Voor 91 van de 143 kamers hebben VUBstudenten voorrang. Daarvan zijn tijdens academiejaar 2023-2024 51 kamers effectief door VUB-studenten bezet via een jaarcontract. De afgenomen interesse bij VUB-studenten kan een resultaat zijn van de meer evenwichtige vraag en aanbod voor VUB-kamers in Jette en afstand tot de Brussels Health Campus. Verder zitten er in Jet Upkot ook meer Franstalige studenten verpleegkunde (Hogeschool Francisco Ferrer).

• Losstaand van onze samenwerking baat Upgrade Estate ook King Upkot (Brussel-centrum), Art UpKot (exclusief voor LUCA) en UpLiving Brussel (appartementen voor expats en zelfstandige studenten) uit.

Met Brusello XL (79 K+ kamers en 50 studio’s), Brusello (84 kamers/studio’s), Studeopolis (196 kamers/studio’s), U-residence (95 studio’s en 25 kamers) en Casa de la Cantus (20 studio’s) heeft Diggit Studentlife – in opdracht van Covas NV - een aanzienlijk aantal studentenkamers in beheer in Brussel. Naast hun engagement om alle kamers in de MyKot database van Brik te laten opnemen, heeft de VUB met hen een samenwerkingsverband voor U-Residence en Brusello XL.

De uitbating van U-residence, op de Brussels Main Campus, omvat 70 studio’s (single of double kamers) voor studenten in kortverblijf:

- 48 plaatsen (16 single en 16 double kamers) zijn voorbehouden voor semesterverhuur aan studenten aangeduid door de VUB. De studenten die gedurende één semester op uitwisseling komen aan de VUB bezetten dit contingent;

- De resterende kamers worden enkel verhuurd aan VUB-, EhB- en studenten van het Vesalius College. Dit zijn overwegend internationale studenten.

U-Residence biedt daarnaast 25 kamers met hotelfunctie, waarbinnen ook een mid stay-verblijf van enkele maanden mogelijk is.

Brusello XL bevindt zich op de Kroonlaan, in de buurt van Etterbeek-station. Dit studentenhuis telt 50 studio’s en 79K+ kamers (kamers met eigen sanitair en een gedeelde keuken). 47% van het studentenhuis is bewoond door VUBstudenten.

Omwille van het risico op huisjesmelkerij en de ontbrekende kwaliteitsbewaking, raden we studenten expliciet af om privé-studentenkamers te zoeken buiten het netwerk van onze officiële partners (BRIK vzw, Upgrade Estate NV, Diggit Studentlife, SVKS). Zo nodig kunnen studenten terecht bij de Brik Ombudsman of CAW Brussel voor juridische bijstand tussen huurder en huisbaas.

Aandachtspunten en uitdagingen

Het grote aantal kamers in Studentenhuis XY vraagt tijdens de drukke uithuizingsperiodes en de onderhoudswerken in de zomer extra personeelskracht. Jobstudenten vormen hiervoor de meest betaalbare en flexibele oplossing.

We moeten onze studenten blijven sensibiliseren over hun energieverbruik. We doen dat hand in hand met het verduurzamen van onze installaties.

Studentenhuis Zonne-panelen

Stookinstallatie Spaardouche-koppen (6,5 l/min) Led-verlichting Inductie-kookplaten

Jette 2018 2018 2021-2023

Keukens en badkamers 2024 Kamers bij vervanging Bij renovatie in 2027

XY Juni 2022 2019 2019 2019 2019

Passerelles Dec. 2022

Keukens en badkamers bij vervanging

SchoofslaanTriomflaan Dak niet geschikt renovatie 2024-2025 Okt-Dec 2022

Nieuwelaan

November 2022 November 2021 2009

Kamers renovatie 20242025 Bij vervanging / bij renovatie

Keukens en badkamers 2020-2021

Kamers bij vervanging Bij renovatie in 2027

Tabel 9: Overzicht duurzame investeringen VUB studentenkamers

Onze doelstelling om alle generatiestudenten en specifieke doelgroepen een kamer op of nabij de campus te bieden voor de duurtijd van hun bacheloropleiding kunnen we niet meer waarmaken. In december 2023 keurde de studentenraad een aanpassing van het toewijzingsbeleid goed waardoor we het huidige systeem werkbaar houden en we de huidige huurders de nodige zekerheid kunnen bieden. Een duurzame, grondige hervorming van het toewijzingsbeleid dringt zich evenwel op. Daarvoor wachten we de inzichten uit het beleidsvoorbereidend onderzoek –dat loopt in 2024 - naar de ontwikkeling van een datagedreven, impactgericht en duurzaam ondersteuningsbeleid af.

Voor de kamertoewijzingen voor academiejaar 2024-2025 moeten we omwille van de renovatie van studentenhuis Schoofslaan rekening houden met een beperkte bezetting.

In de samenwerking met externe actoren en partnerinstellingen spelen steeds meer complexe evenwichten. Het is zoeken naar een balans tussen ieders doelen en belangen. De gemiddelde huurprijs van een Brusselse studentenkamer op de privémarkt is bij de hoogste van België. Omdat kleinere kotbazen het vaak niet zien zitten om grote investeringen te doen om te voldoen aan de kwaliteitseisen, moet Brik jaarlijks een aanzienlijk aantal betaalbare kamers uit hun bestand schrappen.

Grote projectontwikkelaars vullen het gat in de markt op door grote panden met luxekamers of studio’s te realiseren. Door de hogere eisen op vlak van comfort, die sommige studenten stellen, is er hiervoor een zekere doch beperkte markt. De huidige gewestelijke regelgeving is onvoldoende flexibel om de bouw van betaalbare, kwaliteitsvolle kamers met een minimale oppervlakte en maximale collectiviteit te stimuleren. Een herziening van de gewestelijke regelgeving of uitwerking van een specifiek kader (“kotenordonnantie”) met haalbare kwaliteitsvereisten of initiatieven zoals de Leuvense “kotmadamformule” kunnen hiertoe bijdragen.

We blijven, samen met Brik, doorzetten op ons manifest voor hedendaagse, betaalbare en kwaliteitsvolle studentenhuisvesting in Brussel. We hopen in 2024 beroep te kunnen doen op een renteloze lening voor de aankoop van een nieuw studentenhuis op de Triomflaan of de Pleinlaan, vlakbij de Brussels Main Campus. Overheidsmaatregelen als deze – en het binnenhalen van zo’n lening – is essentieel om de verwachte stijging van 54.000 studenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tegen 2030 te kunnen opvangen en het democratisch proces van het onderwijs te beschermen.

De nieuwe directie van het Brusselse Sociaal Verhuurkantoor voor Studenten die sinds 2022 aan het roer staat kan voorlopig nog geen kentering brengen in het beleid van het sociaal verhuurkantoor: studenten van Nederlandstalige Hoger Onderwijsinstellingen worden genegeerd en achtergesteld. In 2023 gingen amper 25 plaatsen – ten opzichte van 37 in 2022 – naar studenten uit het Nederlandstalig Hoger Onderwijs in Brussel.

Dit is amper 6,5% voor een aandeel van 1/3de van de hele studentenpopulatie in Brussel. Dit is niet acceptabel en vereist politieke opvolging.

Voor gasten uitwisselingsstudenten met een verblijf korter dan 12 maanden zijn er vandaag binnen de VUB geen eigen huisvestingsmogelijkheden. De samenwerking met U-residence rond kort- en middellang verblijf loopt erg stroef en is duur. Rekening houdend met de internationale ambities van de universiteit, zichtbaar in initiatieven zoals het EUTOPIA-netwerk en het stijgende aantal samenwerkingen en uitwisselingen, is dit een gebrek in ons aanbod. De werking van VUB-huisvesting is niet voorzien op kort verblijf en de kostprijs ligt vele malen hoger dan lange termijnverhuur. We zullen daarom mogelijke oplossingen moeten onderzoeken om aan de stijgende vraag naar betaalbare kortverblijven tegemoet te komen.

Het opzet om op de Usquare site 468 studentenkamers te realiseren samen met de ULB is on-hold gezet. De reconversie van de bestaande gebouwen naar basiskamers is financieel niet haalbaar. We gaan in gesprek met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om de mogelijkheden te bekijken. Binnen het Usquare-project zijn er wel vanuit Brias (internationale samenwerking VUB-ULB) een 10-tal gastverblijven in oplevering. Deze verblijven moeten in voorjaar 2024 beschikbaar zijn voor gastdocenten en uitwisselingsstudenten voor korte verblijven.

In 2024 moeten we een aantal verbeterprocessen in CALI, het VUB-brede studenteninformatiesysteem, kunnen finaliseren: een nieuwe gebruiksvriendelijke procedure voor het aanvragen van een VUB-kamer, betaalherinneringen voor achterstallige huur en een master query voor alle kameraanvragen. Daarnaast wensen we nog kleine aanpassingen op te starten om volgende twee processen te kunnen automatiseren: 1) de rangordebepaling bij het verwerken van de aanvragen en 2) het waarborgproces. Deze aanpassingen moeten de hoge administratieve werklast verlagen en het terug mogelijk maken om het exponentieel gegroeid aantal aanvragen en dossiers te efficiënt en klantgerecht te verwerken.

De geplande herziening van het toewijzingsbeleid in 2025 zal een grote structurele aanpassing van onze toepassingen in CaLi vergen. Dit proces start reeds in 2024.

Tot slot bekijken we de mogelijkheden om over te stappen naar digitale plaatsbeschrijvingen via een mobiele applicatie.

8.3 Sociale dienstverlening

Feiten, cijfers & trends

Het aandeel beursstudenten is een goede indicator voor het aandeel studenten met een financiële nood. Ongeveer 30% van de generatiestudenten die in een initiële opleiding of een educatieve bachelor- of masteropleiding zijn ingeschreven aan de VUB, zijn beursstudent2. Voor de gehele studentenpopulatie is 18% van onze studenten beursstudent. Meer dan één op vier studenten aan de VUB is werkstudent, goed voor ruim 6.254 studenten. Er is een grote stijging te merken in het aantal werkstudenten (2020: 2.230)3

. Internationale studenten maken bijna een vierde uit van de VUB-studentenpopulatie. Voor academiejaar 2022-2023 zijn er 5.344 buitenlandse studenten ingeschreven. De studentenpopulatie van de VUB telt 146 nationaliteiten, exclusief Belgen. Iets minder dan de helft van de internationale studenten is afkomstig uit de Europese Economische Ruimte (EER). De top-5 herkomstlanden van EER-studenten zijn: Nederland, Italië, Spanje, Duitsland en Frankrijk. Bij niet-EERstudenten zijn dit respectievelijk: China, Iran, Turkije, India en de Verenigde Staten.

Financiële ondersteuning aan studenten

Aantal unieke studenten met aanvra(a)g(en)

Aantal unieke studenten met toekenning(en)

Figuur 15: Aantal studenten dat in de periode 2019-2023 één of meer aanvragen voor een (financiële) ondersteuning(en) heeft ingediend bij Studentenstatuut & studiefinanciering, versus het aantal studenten dat één of meer (financiële) ondersteuning(en) heeft gekregen. We merken jaarlijks een verhoging van het aantal studenten die financiële hulp vragen, ten opzichte van 2019 een stijging tot 63%. We verklaren deze stijging door de uitbreiding van ons ondersteuningsaanbod, de financieel uitdagende tijden (inflatie en energiecrisis), het groeiende aantal ingeschreven studenten én de uitgebreide doelgroep (ook internationale studenten komen nu in aanmerking voor bepaald aanbod) Deze cijfers rapporteren over de aanvragen die effectief zijn ingediend. Er zijn echter meer studenten die aanvragen wensen in te dienen, maar waarbij we na het controleren van de algemene en specifieke voorwaarden moeten aangeven dat ze geen aanvragen kunnen indienen. In 2023 ondersteunden we 90% van de studenten die een aanvraag indienden.

Figuur 15: Aantal studenten dat in de periode 2019-2023 één of meer aanvragen voor een (financiële) ondersteuning(en) heeft ingediend bij Studentenstatuut & studiefinanciering, versus het aantal studenten dat één of meer (financiële) ondersteuning(en) heeft gekregen. We merken jaarlijks een verhoging van het aantal studenten die financiële hulp vragen, ten opzichte van 2019 een stijging tot 63%. We verklaren deze stijging door de uitbreiding van ons ondersteuningsaanbod, de financieel uitdagende tijden (inflatie en energiecrisis), het groeiende aantal ingeschreven studenten én de uitgebreide doelgroep (ook internationale studenten komen nu in aanmerking voor bepaald aanbod). Deze cijfers rapporteren over de aanvragen die effectief zijn ingediend. Er zijn echter meer studenten die aanvragen wensen in te dienen, maar waarbij we na het controleren van de algemene en specifieke voorwaarden moeten aangeven dat ze geen aanvragen kunnen indienen. In 2023 ondersteunden we 90% van de studenten die een aanvraag indienden.

Tabel 10: aantal in 2023 uitgekeerde toelagen en leningen aan studenten, inclusief de range en mediaan van de uitgekeerde bedragen. We kenden in 2023 minder leningen en buitenlandtoelages toe dan in 2022, maar wel meer sociale toelagen en huurtoelagen Naast de ondersteuning van (internationale) studenten die kampen met onvoorziene financiële moeilijkheden boden we, vanuit het Caroline Pauwels Noodfonds, in 2023 ook een tegemoetkoming aan voor de kosten van psychologische zorg en vouchers voor een pakket duurzame menstruatie-artikelen.

Tabel 10: aantal in 2023 uitgekeerde toelagen en leningen aan studenten, inclusief de range en mediaan van de uitgekeerde bedragen. We kenden in 2023 minder leningen en buitenlandtoelages toe dan in 2022, maar wel meer sociale toelagen en 2 VLIR_Benchmark Beursstudenten (Power BI) 3 VUB 2021-2022, A bird’s eye view on our university, Feiten en cijfers - VUB | Vrije Universiteit Brussel

huurtoelagen. Naast de ondersteuning van (internationale) studenten die kampen met onvoorziene financiële moeilijkheden boden we, vanuit het Caroline Pauwels Noodfonds, in 2023 ook een tegemoetkoming aan voor de kosten van psychologische zorg en vouchers voor een pakket duurzame menstruatie-artikelen.

Gespendeerd budget financiële ondersteuning

Externe beurzen

Sociale toelage

Externe beurzen

Renteloze leningen

Sociale toelage

Huurtoelagen

Renteloze leningen

Buitenlandtoelage

Huurtoelagen

Caroline Pauwels Noodfonds

Buitenlandtoelage

IRMO-noodhulp voor internationale studenten

Caroline Pauwels Noodfonds

Figuur 16: De huurtoelage steeg voor het tweede jaar op rij door de aanhoudende stijging van de huurprijzen (max. €140/maand voor VUB-kamers en max. €160/maand voor privé-kamers) De stijging van het maandelijkse bedrag van de huurtoelage en het aantal toegekende huurtoelages zorgde voor een stijging van het gespendeerde budget met 32% Er werden meer sociale toelages uitgewerkt, hetgeen ook resulteerde in een stijging van het gespendeerde budget met 45%. Vanuit het Caroline Pauwels Noodfonds hebben we meer studenten kunnen ondersteunen, maar daalde het gespendeerde budget.

IRMO-noodhulp voor internationale studenten

Figuur 16: De huurtoelage steeg voor het tweede jaar op rij door de aanhoudende stijging van de huurprijzen (max. €140/maand voor VUB-kamers en max. €160/maand voor privé-kamers). De stijging van het maandelijkse bedrag van de huurtoelage en het aantal toegekende huurtoelages zorgde voor een stijging van het gespendeerde budget met 32%. Er werden meer sociale toelages uitgewerkt, hetgeen ook resulteerde in een stijging van het gespendeerde budget met 45%. Vanuit het Caroline Pauwels Noodfonds hebben we meer studenten kunnen ondersteunen, maar daalde het gespendeerde budget.

Verdeling middelen

Figuur 16: De huurtoelage steeg voor het tweede jaar op rij door de aanhoudende stijging van de huurprijzen (max. €140/maand voor VUB-kamers en max. €160/maand voor privé-kamers). De stijging van het maandelijkse bedrag van de huurtoelage en het aantal toegekende huurtoelages zorgde voor een stijging van het gespendeerde budget met 32%. Er werden meer sociale toelages uitgewerkt, hetgeen ook resulteerde in een stijging van het gespendeerde budget met 45%. Vanuit het Caroline Pauwels Noodfonds hebben we meer studenten kunnen ondersteunen, maar daalde het gespendeerde budget.

Verdeling middelen

Leningen

Externe middelen (giften, Caroline Pauwels Noodfonds)

Begroting

Externe middelen (giften, Caroline Pauwels Noodfonds)

Begroting

Figuur 17: verdeling van de middelen die worden gebruikt voor de ondersteuning van studenten. De stijging in uitbetaald budget blijft aanhouden. Het budget dat nodig is om leningen te kunnen aanbieden aan studenten wordt niet opgenomen in de begroting (van afdeling III). Naast de begrootte budgetten worden ook externe middelen gebruikt. Sinds de opstart van het Caroline Pauwels Noodfonds steeg de uitgaven uit externe middelen exponentieel. Het begrootte bedrag steeg in 2023 met 31% ten opzichte van 2022. De verdeling tussen begrootte bedrag ten opzichte van het totaal evolueerde van 60% (2019) naar 54% (2023) met een uitschieter van 44% in 2022. Er is dus een grote druk op de universiteit om eigen middelen te voorzien en te vergaren.

Figuur 17: verdeling van de middelen die worden gebruikt voor de ondersteuning van studenten. De stijging in uitbetaald budget blijft aanhouden. Het budget dat nodig is om leningen te kunnen aanbieden aan studenten wordt niet opgenomen in de begroting (van afdeling III) Naast de begrootte budgetten worden ook externe middelen gebruikt. Sinds de opstart van het Caroline Pauwels Noodfonds steeg de uitgaven uit externe middelen exponentieel. Het begrootte bedrag steeg in 2023 met 31% ten opzichte van 2022. De verdeling tussen begrootte bedrag ten opzichte van het totaal evolueerde van 60% (2019) naar 54% (2023) met een uitschieter van 44% in 2022 Er is dus een grote druk op de universiteit om eigen middelen te voorzien en te vergaren.

Figuur 18: Sinds 2020 was er een daling in het aantal toegekende huurtoelages waar te nemen. Sinds 2023 zien we opnieuw een stijging. Er is een lichte daling in het aandeel van huurtoelages die toegekend werden aan privékamers.

Aanvragen en uitbetalingen buitenlandtoelage

Figuur 19: Na de dip door de COVID-19 pandemie, merken we opnieuw een stijging in het aantal aanvragen, maar een daling in het aantal toegekende buitenlandtoelages. Er zijn vooral weigeringen voor studenten die vorig academiejaar geen studietoelage hebben ontvangen maar wel een beurs voor internationale uitwisseling; zij voldoen niet aan de VUB-voorwaarden voor een buitenlandtoelage.

aantal aanvragen aantal uitbetalingen

Aanvragen en uitbetalingen beurs voor studentenvertegenwoordigers

aantal aanvragen aantal aanvragen die voldeden aan de voorwaarden

Figuur 20: aantal aanvragen en uitbetalingen voor een beurs voor studentenvertegenwoordigers sinds 2019. De externe beurzen worden steeds in januari verwerkt om aan het begin van het tweede semester uit te betalen. De externe beurzen voor academiejaar 2022-2023 zijn pas in 2023 uitbetaald. In het verleden werden de beslissingen opgenomen in het jaar van aanvraag Sinds 2022-2023 rapporteren we in het jaar van uitbetaling. Hierdoor lijkt er geen uitbetaling geweest te zijn in 2022.

aantal aanvragen

aantal aanvragen die voldeden aan de voorwaarden

Figuur 20: aantal aanvragen en uitbetalingen voor een beurs voor studentenvertegenwoordigers sinds 2019. De externe beurzen worden steeds in januari verwerkt om aan het begin van het tweede semester uit te betalen. De externe beurzen voor academiejaar 2022-2023 zijn pas in 2023 uitbetaald. In het verleden werden de beslissingen opgenomen in het jaar van aanvraag. Sinds 2022-2023 rapporteren we in het jaar van uitbetaling. Hierdoor lijkt er geen uitbetaling geweest te zijn in 2022.

Renteloze leningen op korte termijn

Voorschotten op de studietoelage

leningen i.f.v. studiegeld

Voorschotten op de studietoelage

leningen andere studiekosten

leningen i.f.v. studiegeld

Figuur 21: We zien ten opzichte van 2022 een daling in het aantal toegekende leningen (-18%) Er is een daling met 20% in het aantal toegekende voorschotten op de studietoelage van de Vlaamse overheid. Door een aangepast verwerkingsbeleid bij de Afdeling studietoelagen hebben studenten hun studietoelage sneller ontvangen in vergelijking met voorgaande jaren. In 2022 was het aandeel aan leningen voor het studiegeld (88%) hoger dan in 2023 (81%) Door de snellere verwerking van de beslissingen van de studietoelage van de Vlaamse overheid moeten er minder leningen voor het studiegeld worden toegekend aan het einde van het academiejaar.

Figuur 21: We zien ten opzichte van 2022 een daling in het aantal toegekende leningen (-18%). Er is een daling met 20% in het aantal toegekende voorschotten op de studietoelage van de Vlaamse overheid. Door een aangepast verwerkingsbeleid bij de Afdeling studietoelagen hebben studenten hun studietoelage sneller ontvangen in vergelijking met voorgaande jaren. In 2022 was het aandeel aan leningen voor het studiegeld (88%) hoger dan in 2023 (81%). Door de snellere verwerking van de beslissingen van de studietoelage van de Vlaamse overheid moeten er minder leningen voor het studiegeld worden toegekend aan het einde van het academiejaar.

€

leningen andere studiekosten €

Renteloze leningen - uitgaven uitgaven

Figuur 22: In totaal leenden we in 2023 €702 767 uit aan studenten (renteloze leningen op korte termijn en voorschotten op de studietoelage van de Vlaamse overheid), verspreid over 809 leningen. Er is een daling in het aantal leningen op te merken van 18%. De daling in de uitgaven is slechts 10%. Dat wil zeggen dat we in 2023 gemiddeld hogere leningen hebben toegekend: sinds academiejaar 2023-2024 steeg het maximale bedrag voor een renteloze lening van €1 250 naar €1 500.

Figuur 22: In totaal leenden we in 2023 €702.767 uit aan studenten (renteloze leningen op korte termijn en voorschotten op de studietoelage van de Vlaamse overheid), verspreid over 809 leningen. Er is een daling in het aantal leningen op te merken van 18%. De daling in de uitgaven is slechts 10%. Dat wil zeggen dat we in 2023 gemiddeld hogere leningen hebben toegekend: sinds academiejaar 2023-2024 steeg het maximale bedrag voor een renteloze lening van €1.250 naar €1.500.

Aantal contacten Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs

TELEFOON FACE - TO - FACE E - MAIL/TICKETS

TELEFOON FACE - TO - FACE E - MAIL/TICKETS VIDEO CALL TOTAAL

Aantal contacten Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs 2019 2020 2021 2022 2023

Figuur 23: Dankzij het digitaliseren van verschillende aanvraagprocedures ontvingen we in 2023 minder e-mails, maar deze daling moet juist geïnterpreteerd worden. Ten eerste analyseren we sinds 2022 de registratie aan de hand van de data uit het e-mail-ticketingsysteem. Per ticket zit minstens één antwoord aan de student, ouder of andere contactpersoon. Een ticket kan ook meer dan 10 mails bevatten als het om het behandelen van een complexer dossier gaat. In de rapportering tot en met 2021 is elke mail nog apart opgenomen. Ten tweede voerden we een digitalisering uit van de aanvraag voor een lening op korte termijn (studiegeld), de huurtoelage, de buitenlandtoelage, de uitleenlaptops en de menstruatievouchers. Tot academiejaar 2022-2023 moest alles via mail worden aangevraagd (eventueel met bijhorende ingevulde aanvraagformulieren). Door dit te vervangen door aanvragen via MS Forms hebben we minder mails ontvangen en beschikken we direct over de juiste informatie, waardoor we de aanvragen sneller kunnen verwerken. Afhankelijk van de antwoorden die studenten in MS Forms-formulieren geven, worden er automatische mails verstuurd via een extensie van Power Automate. De medewerkers kunnen ook aanvullingen plaatsen in de excels voor de verwerking van de aanvragen die automatische mails triggeren. Deze zijn niet opgenomen in de bovenstaande cijfers.

andere contactpersoon. Een ticket kan ook meer dan 10 mails bevatten als het om het behandelen van een complexer dossier gaat. In de rapportering tot en met 2021 is elke mail nog apart opgenomen. Ten tweede voerden we een digitalisering uit van de aanvraag voor een lening op korte termijn (studiegeld), de huurtoelage, de buitenlandtoelage, de uitleenlaptops en de menstruatie-vouchers. Tot academiejaar 2022-2023 moest alles via mail worden aangevraagd (eventueel met bijhorende ingevulde aanvraagformulieren) Door dit te vervangen door aanvragen via MS Forms hebben we minder mails ontvangen en beschikken we direct over de juiste informatie, waardoor we de aanvragen sneller kunnen verwerken Afhankelijk van de antwoorden die studenten in MS Forms-formulieren geven, worden er automatische mails verstuurd via een extensie van Power Automate De medewerkers kunnen ook aanvullingen plaatsen in de excels voor de verwerking van de aanvragen die automatische mails triggeren. Deze zijn niet opgenomen in de bovenstaande cijfers.

Contacten per maand bij Studentenstatuut & Studiefinanciering/Studentenjobs

Figuur 24: Een duidelijke piek is merkbaar in mei en rond de start van het academiejaar.

studentenjobs op VUB-jobdatabank

VUB-jobs externe jobs

Figuur 25: Het aantal vacatures steeg in 2023 opnieuw Het aandeel VUB-jobs lijkt erg beperkt in vergelijking met de externe jobs. Dit komt omdat niet alle VUB-jobs (tegen de afgesproken policy in) via de jobdatabank worden bekend gemaakt. Soms worden studenten rechtstreeks aangeworven door een VUB-dienst. Ook werken bepaalde studenten op vaste tijdstippen gedurende een lange periode op een VUB-dienst, zonder dat er voor deze beschikbare studentenjobs elke keer opnieuw een vacaturebericht op de jobdatabank geplaatst wordt.

Figuur 24: Een duidelijke piek is merkbaar in mei en rond de start van het academiejaar.

Figuur 25: Het aantal vacatures steeg in 2023 opnieuw. Het aandeel VUB-jobs lijkt erg beperkt in vergelijking met de externe jobs. Dit komt omdat niet alle VUB-jobs (tegen de afgesproken policy in) via de jobdatabank worden bekend gemaakt. Soms worden studenten rechtstreeks aangeworven door een VUB-dienst. Ook werken bepaalde studenten op vaste tijdstippen gedurende een lange periode op een VUB-dienst, zonder dat er voor deze beschikbare studentenjobs elke keer opnieuw een vacaturebericht op de jobdatabank geplaatst wordt.

Aantal arbeidsovereenkomsten VUB-studentenjobs

Figuur 26: Arbeidsovereenkomsten voor VUB-studentenjobs worden om applicatie-technische redenen voor beperkte duur gegeven: maximum een maand, nooit maand overschrijdend (bv. werken van 15/1 tot 15/2 resulteert in 2 contracten), en vaak aan dezelfde studenten voor dezelfde job. Het aantal arbeidsovereenkomsten voor VUB studentenjobs stijgt elk jaar, behalve in 2020 door de COVID-19-pandemie.

Totaal aantal tewerkgestelde studenten voor VUB-jobs

Figuur 27: Het aantal studenten dat voor de VUB werkt gaat sinds enkele jaren in stijgende lijn (met uitzondering van 2020). Door de stijgende inschrijvingscijfers stijgt de werkdruk bij verschillende diensten. Diensten gaan op zoek naar mogelijkheden om studenten in te zetten in hun werking.

Gespendeerd budget Caroline Pauwels Noodfonds

Psychologische ondersteuning

Menstruatie-vouchers

Studenten

Laptops

€ 140,000

Gespendeerd

budget Caroline Pauwels Noodfonds

Gespendeerd budget

Caroline Pauwels Noodfonds

€ 120,000

€ 140,000

Laptops

€ 100,000

€ 120,000

Psychologische ondersteuning

Laptops

€ 80,000

€ 100,000

Menstruatie-vouchers

Psychologische ondersteuning

€ 60,000

€ 80,000

€ 40,000

€ 60,000

€ 20,000

€ 40,000

€ 20,000

Menstruatie-vouchers

Studenten

Figuur 28: Sinds de oprichting van het Caroline Pauwels Noodfonds is ons sociaal ondersteuningsaanbod uitgebreid met onder andere financiële ondersteuning aan (internationale) studenten bij overmachtssituatie, tegemoetkoming voor psychologische zorg en vouchers voor duurzame menstruatie-artikelen. De eerste vorm van ondersteuning die werd uitgewerkt en sinds 2020 van kracht is, is de financiële ondersteuning aan (internationale) studenten bij onvoorziene omstandigheden In 2021 werden er ook laptops aangekocht om uit te lenen aan studenten. Er is nu ook ondersteuning voorzien voor menstruatie-artikelen en een tegemoetkoming voor psychologische zorg.

Figuur 28: Sinds de oprichting van het Caroline Pauwels Noodfonds is ons sociaal ondersteuningsaanbod uitgebreid met onder andere financiële ondersteuning aan (internationale) studenten bij overmachtssituatie, tegemoetkoming voor psychologische zorg en vouchers voor duurzame menstruatie-artikelen. De eerste vorm van ondersteuning die werd uitgewerkt en sinds 2020 van kracht is, is de financiële ondersteuning aan (internationale) studenten bij onvoorziene omstandigheden. In 2021 werden er ook laptops aangekocht om uit te lenen aan studenten. Er is nu ook ondersteuning voorzien voor menstruatie-artikelen en een tegemoetkoming voor psychologische zorg.

Blocked accounts voor internationale studenten

Studenten 0

aanvragen aantal geblokkeerde rekeningen afgehaakte studenten tijdens procedure

maandelijkse toelage terugbetaling gestorte geld

Figuur 29: Sinds academiejaar 2021-2022 kunnen ook bijkomende blocked accounts aangevraagd worden voor het zoekjaar. De EU-richtlijn waarbij studenten in het land van afstuderen een bijkomend zoekjaar kunnen verkrijgen werd omgezet in dit academiejaar. Er is voor academiejaar 2022-2023 ten opzichte van academiejaar 2019-2020 een stijging in het aantal aanvragen met 88% waar te nemen. In het aantal geblokkeerde rekeningen zien we, tussen beide academiejaren, ook een stijging met 87%

Aantal kinderen in kinderdagverblijf vlakbij Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus

Figuur 30: aantal kinderen en kinderen van studenten dat in de periode 2018-2023 gebruik maakte van het kinderdagverblijf vlakbij de Brussels Main Campus. Van de 105 opgevangen kinderen hebben 16 kinderen minstens één ouder die student is aan de VUB.

Aantal kinderen in kinderdagverblijf Brussels Health Campus

Figuur 31: aantal kinderen en kinderen van studenten dat in de periode 2018-2023 gebruik maakte van het kinderdagverblijf op de VUB Health Campus. Van de 226 opgevangen kinderen hebben 33 kinderen minstens één ouder die student is. Van 5 kinderen is minstens één ouder student aan de VUB.

De ingeschreven bezetting lag in de kinderdagverblijven in 2023 gemiddeld op 102,08%. De effectief gepresteerde dagen (kinderen die afwezig zijn door ziekte, vakantie of andere redenen) lag lager dan de voorbije jaren (77,54%).

Resultaten en betoelaging

We hanteren bij het opstellen van de begroting voor de sociale dienstverlening een voorzichtigheidsbeleid. Zo beperken we de risico’s voor de zeer kwetsbare groep van studenten met financiële noden. Dit is noodzakelijk in een externe context die voortdurend aan wijzigingen en besparingen onderhevig is.

Resultaten en betoelaging

In totaal gingen we voor de sociale dienstverlening van een begroting van €700.000 in 2022 naar een begroting van ruim €900.000 in 2023. Dit heeft te maken met de verhoging van de huurtoelage, in beperkte mate van de sociale toelage. We hebben deze stijging – dankzij het overdragen van saldi – in 2023 kunnen opvangen binnen de begroting. Maar deze groei zet wel een grote druk op de (toekomstige) totale begroting van afdeling III.

94% van het bedrag begroot voor financiële ondersteuning aan studenten hebben we in 2023 uitgegeven. Enkel voor de huurtoelage overschreden we het begrootte bedrag, maar daarvoor konden we – zoals we ook ingecalculeerd hadden – terugvallen op overgedragen saldi van 2022. Deze saldi zullen ook belangrijk blijven in de volgende jaren.

94% van het bedrag begroot voor financiële ondersteuning aan studenten hebben we in 2023 uitgegeven. Enkel voor de huurtoelage overschreden we het begrootte bedrag, maar daarvoor konden we – zoals we ook ingecalculeerd hadden –terugvallen op overgedragen saldi van 2022. Deze saldi zullen ook belangrijk blijven in de volgende jaren.

54% van de middelen die we uitbetalen aan studenten komt uit middelen die begroot zijn binnen afdeling III: een huurtoelage, sociale toelage of buitenlandtoelage. De overige 46% zijn bedragen die we uitbetalen als lening (niet opgenomen in de begroting van afdeling III) of uitbetalingen die mogelijk zijn gemaakt dankzij giften (Caroline Pauwels Noodfonds en externe beurzen).

In 2024 gaan we voor de kinderdagverblijven verder op zoek naar een optimale bezetting zonder daarbij de kwaliteit van onze werking uit het oog te verliezen.

Aandachtspunten & uitdagingen

Op het terrein van de sociale dienstverlening is de personeelsbezetting een heel groot aandachtspunt!

Bij de dienst Studentenstatuut & Studiefinanciering zorgt het stijgend aantal studenten die beroep wenst te doen op de dienstverlening in combinatie met minimale personeelsbezetting (door langdurige afwezigheden en/of deeltijds werken) voor een hele hoge werkdruk. Die factor heeft mee genoopt tot het efficiënter organiseren van de aanvraagprocedures voor financiële ondersteuning.

Voor de kinderdagverblijven blijft het een voortdurende uitdaging om goede en gekwalificeerde medewerkers te vinden. Bijkomend viel in het najaar van 2023 het afdelingshoofd van de kinderdagverblijven uit, voor onbepaalde tijd. Door de crisis in de sector van de kinderopvang en de historiek van de eigen werking is de werkorganisatie, de veerkracht en draagkracht van het team een heel belangrijk aandachtspunt om de kwaliteitsvolle werkingen van onze kinderdagverblijven te kunnen bestendigen. Via Probis hebben we een interimmanager voor de kinderdagverblijven aangesteld.

Ook binnen het project Doorgaande Lijn – een samenwerking met de partners van kindercampus Theodoor (school en kinderdagverblijf) – hadden we te maken met personeelstekort. Daardoor loopt het project eerder moeizaam. We zetten met goede moed in 2024 het project verder.

Een deel van de dienstverlening van Studentenstatuut & Studiefinanciering is nog niet opgenomen in CALI. We blijven onze vragen via het CaLi Productoverleg op de agenda plaatsen.

We merken op dat er meer werkende studenten zijn. Door de stijging in de studiekosten zijn er meer studenten aangewezen op studentenjobs. Het gaat vaak over het uitvoeren van studentenjobs gedurende meerdere dagen per week. Die inkomsten moeten ervoor zorgen dat de studenten hun studiekosten, en eventueel ook hun leefkosten, kunnen betalen. Er moet voldoende aandacht zijn voor deze studentengroep.

Om hoger onderwijs zo toegankelijk mogelijk te maken, zou de VUB alle studiekosten transparant naar studenten moeten communiceren. In 2022 ondernamen we reeds stappen om studiekostfiches op te stellen per bacheloropleiding. Er is echter nood aan een VUB-breed gedragen beleid over studiekosten en hoe opleidingen hiermee omgaan.

De betaling van de studiegelden voor niet-beursstudenten blijft voor zowel lokale als internationale studenten moeilijk. Vanuit Studentenstatuut & Studiefinanciering pleiten we voor de mogelijkheid om de betaling van het studiegeld te spreiden voor studenten met financiële noden, via een toepassing in Selfservice. Zolang die mogelijkheid er niet is, blijven we renteloze leningen toekennen aan studenten (die voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden voor onze sociale dienstverlening) om hun studiegeld gespreid te betalen. We hopen in samenwerking met de Onderwijs- en Studentenadministratie een structurele oplossing te vinden voor de explosieve toename van deze renteloze leningen. De vraag zal naar verwachting nog verder stijgen door de invoering van het nieuw decreet studieomvang . Dit impliceert dat studenten al hun vakken aan het begin van het academiejaar moeten registreren en bijgevolg op dat moment de volledige studiegeldfactuur moeten betalen.

Een duurzaam beleid met betrekking tot de dienstverlening aan studenten (inkomende en uitgaande) die hun solvabiliteit moeten bewijzen dringt zich op. In het kader van het vernieuwen van verblijfsvergunningen voor niet-EER-studenten blijft verdere opvolging van het beleid en overleg met de dienst Vreemdelingenzaken noodzakelijk.

Studentenjobs aan de VUB blijven heel populair, zowel voor de VUB als werkgever als voor de jobstudenten. We moeten blijven inzetten op een uitbreiding van het aanbod aan studentenjobs. De vernieuwde procedure om informatie van externe werkgevers te raadplegen, zorgt ervoor dat studenten sneller kunnen solliciteren voor een functie buiten de VUB.

Aangezien het de bedoeling is om onze studentenpopulatie te representeren in onze pool van VUB-jobstudenten, zijn er sinds 2023 bijkomende vragen opgenomen in het sollicitatieformulier. We peilen naar het behoren tot één van de gedefinieerde kansengroepen uit het divers jobstudentenbeleid. Er is echter nood aan een nulmeting en monitoring van de data.

Voor de kinderdagverblijven blijft het belangrijk om buitenlandse studenten met kinderen voldoende te informeren over de taalsituatie in Brussel. Willen buitenlandse studenten dat hun kind bij de doorstroom naar het kleuteronderwijs aanspraak kan maken op een plaats in een Nederlandstalige school, dan moet minstens één ouder een kennisniveau 3.1 van het Nederlands hebben.

Deze populatie behoort niet tot een sociale voorrangscategorie. Maar sommige van deze ouders, en dan specifiek de ouders die in het ziekenhuis werken, vinden elders moeilijk opvang omwille van de jobspecifieke werkuren; een nood waar het kinderdagverblijf in Jette wel aan beantwoordt. Maar door het zeer grote aantal vragen moeten we toch een aantal ouders laten weten dat er geen opvangplek voor hun kind vrij is in het kinderdagverblijf op de Brussels Health Campus.

8.4 Medische en psychologische dienstverlening

Voor het kinderdagverblijf op de Brussels Health Campus blijft de opvangvraag van voorrangsgroepen een continu aandachtspunt. De vraag van werkende ouders – personeelsleden vanuit het UZ Brussel en de universiteit – blijft hoog. Deze populatie behoort niet tot een sociale voorrangscategorie. Maar sommige van deze ouders, en dan specifiek de ouders die in het ziekenhuis werken, vinden elders moeilijk opvang omwille van de jobspecifieke werkuren; een nood waar het kinderdagverblijf in Jette wel aan beantwoordt. Maar door het zeer grote aantal vragen moeten we toch een aantal ouders laten weten dat er geen opvangplek voor hun kind vrij is in het kinderdagverblijf op de Brussels Health Campus.

8.4 Medische en psychologische dienstverlening

Feiten, cijfers & trends

Dilemma voerde in 2023 1.046 intakes uit, 28 daarvan bij VUB-studenten.

Feiten, cijfers & trends

8.4

Medische en psychologische dienstverlening

Dilemma voerde in 2023 1.046 intakes uit, 28 daarvan bij VUB-studenten.

Feiten, cijfers & trends

Dilemma-VUB: aantal vooronderzoeken studenten en leerlingen

Dilemma voerde in 2023 1.046 intakes uit, 28 daarvan bij VUB-studenten.

Dilemma-VUB: aantal vooronderzoeken studenten en leerlingen

VUB-studenten

leerlingen secundair onderwijs

totaal vooronderzoeken studenten hoger onderwijs (inclusief VUB)

Figuur 32: Evolutie van het aantal vooronderzoeken op Dilemma per jaar bij studenten uit het hoger onderwijs en leerlingen uit het secundair onderwijs in verband met een ongeplande zwangerschap.

CAW - opgevolgde doorverwijzingen door VUB

Figuur 32: Evolutie van het aantal vooronderzoeken op Dilemma per jaar bij studenten uit het hoger onderwijs en leerlingen uit het secundair onderwijs in verband met een ongeplande zwangerschap.

CAW - opgevolgde doorverwijzingen door VUB

Onthaalfase

Begeleidingsfase

Onthaalfase Begeleidingsfase

Figuur 33: De daling van het aantal opgevolgde doorverwijzingen in onthaal- en begeleidingsfase is vermoedelijk toe te schrijven aan verschillende factoren:

- Verscheidene personeelswissels, langdurig afwezigheden en de lange inwerktijd van nieuwe aanwervingen hebben een impact op de opstart van trajecten en op de samenwerking;

- Verscheidene personeelswissels, langdurig afwezigheden en de lange inwerktijd van nieuwe aanwervingen hebben een impact op de opstart van trajecten en op de samenwerking; - Striktere afbakening van de doelgroep en de eerste en tweedelijnshulpverlening; - Studenten ervaren de verplichte ‘onthaalfase’ bij CAW als drempelverhogend, als zij reeds intern bij VUB-SBC vraagverheldering kregen. Dit wordt opgenomen in het actieplan 2024; - Sterke uitbouw van het ELP-aanbod, o.a. op de VUB-campus bij BRUCC: gratis ELP-zorg tot 23 jaar;

- Striktere afbakening van de doelgroep en de eerste en tweedelijnshulpverlening;

- Striktere afbakening van de doelgroep en de eerste en tweedelijnshulpverlening; - Studenten ervaren de verplichte ‘onthaalfase’ bij CAW als drempelverhogend, als zij reeds intern bij VUB-SBC vraagverheldering kregen. Dit wordt opgenomen in het actieplan 2024; - Sterke uitbouw van het ELP-aanbod, o.a. op de VUB-campus bij BRUCC: gratis ELP-zorg tot 23 jaar;

- Studenten ervaren de verplichte ‘onthaalfase’ bij CAW als drempelverhogend, als zij reeds intern bij VUB-SBC vraagverheldering kregen. Dit wordt opgenomen in het actieplan 2024;

- Sterke uitbouw van het ELP-aanbod, o.a. op de VUB-campus bij BRUCC: gratis ELP-zorg tot 23 jaar;

- Studenten vinden ook zonder doorverwijzing (steeds makkelijker) de weg naar CAW en komen in dat geval niet voor in deze statistieken. Een steekproef bij het team psychologische hulpverlening schat dat zij dubbel zoveel VUB’ers zonder doorverwijzing begeleiden, voornamelijk studenten.

Figuur 34: Psychisch welbevinden, stress en draagkracht en identiteit zijn de voornaamste terugkerende thema’s in de hulpvragen en begeleidingstrajecten.

CAW - leeftijdscategorieën in onthaalfase

Figuur 34: Psychisch welbevinden, stress en draagkracht en identiteit zijn de voornaamste terugkerende thema’s in de hulpvragen en begeleidingstrajecten.

CAW - leeftijdscategorieën in onthaalfase

18 - 20

21 - 24

25 - 29

18 - 20

30 - 39

21 - 24

50 - 59

25 - 29

30 - 39

50 - 59

18 - 20 21 - 24 25 - 29 30 - 39

- 59

Figuren 35: Ruim de helft van de doorverwezen VUB’ers is jonger dan 25 jaar, vergeleken met 75% in 2022. De daling van deze leeftijdsgroep, waarbinnen we voornamelijk studenten vinden, is vermoedelijk omwille van de opstart van de zeer laagdrempelige ELP-werking in België. Op de VUB is in het najaar van 2023 ook een eigen ELP-werking opgestart binnen BRUCC.

Figuren 35: Ruim de helft van de doorverwezen VUB’ers is jonger dan 25 jaar, vergeleken met 75% in 2022. De daling van deze leeftijdsgroep, waarbinnen we voornamelijk studenten vinden, is vermoedelijk omwille van de opstart van de zeer laagdrempelige ELP-werking in België Op de VUB is in het najaar van 2023 ook een eigen ELP-werking opgestart binnen BRUCC.

Meldpunt

Personeel

Student

Personeel

Extern

Student

Personeel

Extern

Student

Extern

Figuur 36: Er waren in 2023 in totaal 188 meldingen over grensoverschrijdend gedrag. Dit is een stijging ten opzichte van 2022 (168 meldingen). Ten opzichte van 2022 was er een verschuiving in het profiel. Iets minder dan de helft van de melders was personeel. Meer dan een derde was student, de rest waren externen. Verschillende vormen van grensoverschrijdend gedrag werden gemeld: psychisch geweld (waaronder verbaal geweld en stalking), fysiek geweld, seksueel grensoverschrijdend gedrag, discriminatie en pesten.

De vertrouwenspersoon voor studenten heeft in 2022 in totaal 9 meldingen binnengekregen; 3 minder dan in 2022. De vertrouwenspersoon heeft enkele studenten doorverwezen naar een psycholoog, in een aantal gevallen contact genomen met de betrokkenen of andere betrokkenen, of een zorggesprek of bemiddeling georganiseerd. De meldingen gaan over uiteenlopende onderwerpen: van interpersoonlijke conflicten over racisme tot grensoverschrijdend gedrag.

Aandachtspunten & uitdagingen

De actoren op de kindercampus zijn voorlopig sterk gericht op ouders met jonge kinderen (0 – 6 jaar). Dit aanbod biedt opportuniteiten naar (werk)studenten en personeelsleden met een gezin. We moeten bijkomend benadrukken dat het Huis van het Kind ook een aanbod kan hebben voor jongeren tot 25 jaar, ten dienste van de studenten. Communicatie naar de VUB-doelgroepen is hierbij zeker nog een werkpunt.

Bij CAW zien we dat de samenwerking in 2023 iets moeilijker verliep omwille van personeelswissels. Blijvende inzet en opvolging is noodzakelijk. Bovendien zien we een verschuiving van de aantallen en leeftijdscategorieën van VUB’ers die bij CAW terecht komen, vermoedelijk omwille van de vernieuwde ELP-werking, die zeer laagdrempelig is. Op de Brussels Main Campus kunnen studenten en personeelsleden terecht bij eerstelijnspsychologen van BRUCC. Op de Health Campus is dat niet het geval maar beschikt CAW wel over gespreksruimtes: mogelijks biedt dit opportuniteiten naar onze studenten in Jette. CAW is alleszins vragende partij voor een bredere bekendmaking van het aanbod specifiek op de Brussels Health Campus. Goede afstemming m.b.t. doorverwijzing en doelgroepen is en blijft alleszins belangrijk!

Studenten geven voorts aan dat de verplichte ‘onthaalfase’ bij CAW drempelverhogend is, als zij reeds intern bij VUB-SBC onthaal en vraagverheldering kregen. In het kader van hun jaaractieplan 2024 wenst CAW de directe doorverwijzing van VUB-studenten door VUB-studentenpsychologen naar CAW-team psychologische hulpverlening mogelijk te maken.

Het tekort aan Nederlandstalige huisartsen in Brussel blijft ernstig. In 2023 kregen patiënten met een VUB-account toegang tot voorbehouden slots die op specifieke momenten online komen via de online agenda. Voor 2023 noteren we 1504 afspraken door VUB-mailadressen, door 647 unieke patiënten. Maar deze werkwijze specifiek voor VUB’ers is niet voor iedereen duidelijk; communicatie blijft een aandachtspunt. Bovendien moeten we ervoor waken dat de VUB-locatie interessant genoeg blijft voor de huisartsen:

- De voorbehouden (urgentie)slots voor VUB’ers hebben financiële implicaties;

- Onze huurformule is veel minder interessant dan het verwerven van eigendom in het kader van een zelfstandige zaak. Willen we de huisartsenpraktijk behouden, dan is de opmaak van een samenwerkingsovereenkomst die voor beide partijen voordelig is nodig! De huidige huurovereenkomst loopt af in 2025. Ook een uitbreiding van de dienstverlening – via het optimaliseren van de werking, het aantrekken van nieuwe artsen en eventueel (para)medische specialisten - is aangewezen, zowel om financiële als om organisatorische redenen.

Na afloop van het kalenderjaar houdt het VUB-meldpunt een anonieme bevraging bij de gebruikers van het meldpunt van het voorgaande jaar. Die bevraging peilt naar hun tevredenheid en verbeterideeën. Dit vormt de basis om de werking van het meldpunt te evalueren en bij te sturen waar nodig.

Het stijgende aantal cliënten bij Dilemma zorgt voor een verhoogde werkdruk. We moeten de achterliggende mechanismes van het hogere aantal patiënten onderzoeken. Mocht de stijging structureel blijken, dan dringt een personeelsuitbreiding zich op. Investeren in personeel zonder zekerheid wat het aantal cliënten betreft, blijft een risico. Des te meer in deze tijden van sterk stijgende loonkosten.

8.5 Vervoer

Feiten, cijfers & trends

De laatste grootschalige mobiliteitsenquête bij de Brusselse studenten vond plaats in het najaar van 2019. Toen vulden 844 VUB studenten de enquête in. 229 deelnemers waren student op de VUB Health Campus, 644 op de VUB Main Campus. 29 VUB-deelnemers gaven aan op beide campussen les te hebben.

Vervoer naar Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus

2016 2019

Figuur 37: Vervoer van pendelende studenten naar de VUB Main Campus volgens de mobiliteitsenquête bij studenten, afgenomen in 2013, 2016 en 2019. De trein is veruit het meest populaire vervoersmiddel. De auto is gezakt in populariteit.

auto passagier trein metro-tram-bus fiets te voet andere

passagier trein metro-tram-bus fiets te voet andere

Mobiliteitsmodi van kotstudenten die studeren op de Brussels Humanities, Sciences & Engineering campus kot-campus thuis-campus

Figuur 38: de transportmodi die kotstudenten die studeren op de VUB Main Campus inzetten om te pendelen tussen 1) thuis en kot en 2) hun kot en de campus zelf, volgens de data van de mobiliteitsenquête van Brik (2019).

Vervoer naar Brussels Health Campus

Figuur 39: Vervoer van pendelende studenten naar de VUB Health Campus volgens de mobiliteitsenquête bij studenten, afgenomen in 2013, 2016 en 2019. In 2016 was het aantal deelnemende studenten niet

Vervoer naar Brussels Health Campus

2013 2016 2019

Figuur 39: Vervoer van pendelende studenten naar de VUB Health Campus volgens de mobiliteitsenquête bij studenten, afgenomen in 2013, 2016 en 2019. In 2016 was het aantal deelnemende studenten niet

Figuur 39: Vervoer van pendelende studenten naar de VUB Health Campus volgens de mobiliteitsenquête bij studenten, afgenomen in 2013, 2016 en 2019. In 2016 was het aantal deelnemende studenten niet representatief. In 2019 zien we een stijging in het gebruik van openbaar vervoer. Dit zou te maken kunnen hebben met het in gebruik nemen van tram 9 in Jette. Het gebruik van de trein blijft stijgen. representatief. In 2019 zien we een stijging in het gebruik van openbaar vervoer. Dit zou te maken kunnen hebben met het in gebruik nemen van tram 9 in Jette. Het gebruik van de trein blijft stijgen.

representatief. In 2019 zien we een stijging in het gebruik van openbaar vervoer. Dit zou te maken kunnen hebben met het in gebruik nemen van tram 9 in Jette. Het gebruik van de trein blijft stijgen.

Mobiliteitsmodi van kotstudenten die studeren op de Brussels Health campus

auto passagier trein

auto passagier

trein

metro-tram-bus

fiets

metro-tram-bus fiets te voet andere

te voet andere

Mobiliteitsmodi van kotstudenten die studeren op de Brussels Health campus kot-campus thuis-campus

kot-campus thuis-campus

Figuur 40: de transportmodi die kotstudenten die studeren op de VUB Health Campus inzetten om te pendelen tussen 1) thuis en kot en 2) hun kot en de campus zelf, volgens de data van de mobiliteitsenquête van Brik (2019).

niet met de fiets buiten Brussel gaan motieven waarom studenten niet fietsen in of naar Brussel

motieven waarom studenten niet fietsen in of naar Brussel

fiets eerder al gestolen

niet met de fiets buiten Brussel gaan

fiets eerder al gestolen

niet graag zweten

niet graag fietsen

Brussel is te heuvelachtig andere afstanden zijn te groot niet graag fietsen niet graag zweten

afstanden zijn te groot

geen deftige fietspaden in Brussel te onveilig

Brussel is te heuvelachtig andere

geen deftige fietspaden in Brussel te onveilig

0 5 10 15 20 25 30 35 geen fiets nodig

Figuur 41: uit de mobiliteitssurvey van Brik (2018) blijkt dat de bevraagde Brusselse studenten vooral ontmoedigd zijn om te fietsen door het gebrek aan degelijke fietsinfrastructuur en het daarmee samenhangende onveiligheidsgevoel.

motieven voor het gebruik van openbaar vervoer

Figuur 42: de snelheid en goedkope prijs blijken volgens de 147 deelnemers uit de Brik-survey van 2018 de meest doorslaggevende argumenten om het openbaar vervoer te gebruiken. In de Brik-survey van 2019 stellen verschillende respondenten niettegenstaande vragen bij de prijzen van het openbaar vervoer. Vooral de leeftijd die gekoppeld wordt aan het studententarief wordt door (iets) oudere studenten niet altijd als eerlijk ervaren.

Vertrouwdheid met voordelige mobiliteitsformules

Buzzy Pazz Brikbike

Campus Card NMBS

MIVB-studentenabonnement

al gebruikt niet van op de hoogte op de hoogte van

Figuur 43: de meeste studenten zijn vertrouwd met één of meer voordelige ticket- of abonnementsformules om zich door en naar Brussel te verplaatsen. Toch valt er uit de Brik-survey uit 2018 op dat er nog een grote onbekendheid is met de meeste formules. In de Brik-survey van 2019 komt meermaals de suggestie naar een globale app of een globaal abonnement dat verschillende abonnementen voor openbaar vervoer kan bundelen.

Aandachtspunten & uitdagingen

De bereikbaarheid van onze VUB-campussen optimaliseren blijft een groot aandachtspunt. We blijven kort op de bal communiceren met alle actoren van het openbaar vervoer. Volgende mobiliteitsknelpunten blijven onze prioritaire aandacht krijgen:

 Het verder uitrollen van het Gewestelijk ExpresNet (GEN) en het Brabantnet;

- Het verder uitrollen van het Gewestelijk ExpresNet (GEN) en het Brabantnet;

 Een beperkte treinverbinding tussen de Brusselse treinstations en het station van Etterbeek (met maar twee treinen per uur) zorgt, door een gebrek aan stiptheid en het missen van overstappen, voor te lange reistijden;

 Het beter op elkaar afstemmen van de dienstregelingen van de verschillende openbaar vervoersmaatschappijen;

- Een beperkte treinverbinding tussen de Brusselse treinstations en het station van Etterbeek (met maar twee treinen per uur) zorgt, door een gebrek aan stiptheid en het missen van overstappen, voor te lange reistijden;

- Het beter op elkaar afstemmen van de dienstregelingen van de verschillende openbaar vervoersmaatschappijen;

 Het verbeteren van de verbinding van de VUB-campussen met de Brusselse randgemeenten;

- Het verbeteren van de verbinding van de VUB-campussen met de Brusselse randgemeenten;

 De beschikbaarheid van openbaar vervoer ’s nachts, specifiek in Brussel;

- De beschikbaarheid van openbaar vervoer ’s nachts, specifiek in Brussel;

- Het voorzien van parkings en/of Park & Ride-faciliteiten aan de eindstations van de trams en metro’s die óók toegankelijk zijn voor studenten;

 Het voorzien van parkings en/of Park & Ride-faciliteiten aan de eindstations van de trams en metro’s die óók toegankelijk zijn voor studenten;

 De nood aan een globale app of globale abonnementsformules voor studenten die diverse aanbieders van het openbaar vervoer moeten combineren, ook buiten de mogelijkheden die nu al voorzien zijn met de Brupass en Brupass XL;

- De nood aan een globale app of globale abonnementsformules voor studenten die diverse aanbieders van het openbaar vervoer moeten combineren, ook buiten de mogelijkheden die nu al voorzien zijn met de Brupass en Brupass XL;

- De (studentvriendelijke) tarifering van het openbaar vervoer, al dan niet gebonden aan een bepaalde leeftijd;

 De (studentvriendelijke) tarifering van het openbaar vervoer, al dan niet gebonden aan een bepaalde leeftijd;

- De uitvoering van het Fiets-GEN (Gewestelijk Expersnetwerk) en Good Move (het Gewestelijk Mobiliteitsplan 20202030);

 De uitvoering van het Fiets-GEN (Gewestelijk Expersnetwerk) en Good Move (het Gewestelijk Mobiliteitsplan 2020-2030);

- Uitbreiding fietsenstallingen aan de Brusselse hoofdstations om verplaatsing door Brussel verder te kunnen zetten met de fiets.

 Uitbreiding fietsenstallingen aan de Brusselse hoofdstations om verplaatsing door Brussel verder te kunnen zetten met de fiets.

Om een duurzamere modal split – de verhouding tussen de verschillende vervoersmodaliteiten (gemotoriseerd, openbaar vervoer, stappen, fietsen) waarmee studenten zich naar de campus verplaatsen - te bekomen, denken we verder na over de mogelijke ontwikkeling van een parkeerbeleid voor studenten. Zo’n beleid zou mee kunnen bijdragen aan minder verkeer naar en op de campussen, in combinatie met een kleinere nood aan parkeerplaatsen. In het licht van diezelfde ambitie tot kortere verplaatsingsafstanden naar de campussen en duurzamere verplaatsingsgewoontes, blijft ook de thematiek van de betaalbaarheid van de Brusselse studentenhuisvestingsmarkt brandend actueel.

8.6 Studentenwerking

Samenwerkingsverbanden

De VUB werkt op het terrein van de studentenwerking regelmatig samen met andere Brusselse hoger onderwijsinstellingen, voornamelijk de Nederlandstalige. Die samenwerking verloopt via Brik vzw die als moderator fungeert en de promotie van de overkoepelende studentenactiviteiten verzorgt.

Volgende associatie-overschrijdende activiteiten staan onder de noemer Studenten Sport Brussel, met medewerking van onze afdeling Beweging en Sport, normaal gezien jaarlijks op de agenda:

- Deelname aan de 20 kilometer van Brussel;

- Fitboosters om studenten te motiveren om hun zittende dag met regelmatig te onderbreken met een beweegmoment;

- De Futsal league, een vriendschappelijke zaalvoetbalcompetitie;

- Een basketbalcompetitie waar ook teams van Odisee, Luca School of Arts en de KUL campus Brussel aan deelnemen;

- Deelname van VUB-teams (“the Foxes”) aan een twintigtal Vlaamse en Belgische studentensport kampioenschappen in organisatie van Studentensport Vlaanderen en de Belgische Universitaire Sport Federatie.

Pilar werkt met Brik vzw samen voor de organisatie van Brussel Brost, de festivalaftrap voor het nieuw academiejaar in Brussel. Het event richt zich vooral op eerstejaarsstudenten.

Daarnaast halen we ook de banden aan met onze zusterinstelling, de Université Libre de Bruxelles (ULB). Samen hebben we één gemeenschappelijk doel voor ogen: Brussel als studentenstad op de kaart zetten. We willen vooral de focus van het studentenleven verbreden dankzij de vele opportuniteiten die Brussel biedt.

De afdeling Beweging en Sport participeert actief in de samenwerking tussen VUB en ULB om Elsene als ‘quartier universitaire’ te promoten. Pilar werkt eveneens nauwer dan voordien samen met zijn ULB-partner ‘ULB Culture’. Met Ohme, een collectief van ULB-alumni dat werkt rond kunst en wetenschap hebben we een partnership wat zorgt voor een grotere instroom van ULB-studenten.

We werken samen met publiq vzw. Binnen deze samenwerking leggen we de focus op cultuursensibilisering en promotie van cultuuractiviteiten bij onze studenten. Publiq vzw organiseert hiervoor verschillende campagnemomenten op de VUBcampussen.

Binnen de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) werken onze diensten samen rond drie velden van studentenwerking: cultuur, sport en studentenleven.

De afdeling Beweging en Sport heeft een goede samenwerkingsrelatie met de Sportdienst van de VGC. Die samenwerking biedt opportuniteiten met betrekking tot het aanbieden van een zo ruim mogelijke waaier aan sportieve activiteiten op en rond de campussen. Het hoofd van de dienst beweging en Sport van de VUB zetelt sinds het academiejaar 2022-2023 als ondervoorzitter in de adviesraad voor sport van de VGC. Hij neemt daar een actieve rol op met oog op het sportbeleid van Vlaanderen in Brussel voor de komende vijf jaar. De VGC heeft in het verleden, in ruil voor korting op de huurprijs, al verschillende keren mee geïnvesteerd in renovatie van VUB-sportinfrastructuur zoals kleedkamers, sportvloer of openluchtvelden. Eind 2023 keurde de VGC ook een subsidieaanvraag goed voor de relightning van het rugbyveld op de Brussels Main Campus, goed voor om en bij de €60.000. De VGC stemde ook in met het mee investeren in de inrichting van het toekomstig Vechtsportexpertiscentrum dat, normaalgezien vanaf de zomer van 2025, zijn deuren op de Brussels Main Campus opent.

De VGC subsidieert, vanuit haar bevoegdheid voor Jeugd, deels de structurele werking van Pilar. Pilar is eveneens actief lid van de Brusselse Jeugdraad. De polyvalente zaal van Pilar is mee opgenomen in het fuifzalenplan van de VGC.

De VGC biedt een projectsubsidie voor individuele studenten en studentenverenigingen – Kom uit je kot! - met innovatieve en creatieve initiatieven die samenwerking en uitwisseling tussen studenten aanmoedigen en/of die Brussel en het leven in de stad willen promoten. Daarnaast kunnen onze erkende studentenverenigingen materiaal ontlenen bij de uitleendienst van de VGC.

Basic Fit baat zowel op de VUB Main Campus als op de VUB Health campus een fitnessclub uit. Dit gebeurt via de formule van een publiek private samenwerking tussen Basic Fit en de VUB. Dankzij die formule genieten VUB-studenten van een korting van 50% op het jaarlidmaatschap op de uitgebreide comfort formule van de fitness keten. In 2023 zijn, sinds de start van de samenwerking, de tarieven geïndexeerd. Dit resulteerde in een stijging tot 20%, parallel aan de stijging van de tarieven van VUB Sport.

Feiten, cijfers & trends

Aantal erkende studentenverenigingen

Aantal erkende studentenverenigingen functioneel erkend gewoon erkend

functioneel erkend gewoon erkend

Figuur 44: aantal door de Studentenraad erkende studentenverenigingen (totaal in 2023: 46). Het ledenaantal van de verenigingen varieert van 15 tot 120 personen.

In 2023 verkreeg één studentenvereniging - African Students Community VUB (ASCOM VUB) - het statuut van ‘gewoon erkende vereniging’ en één studentenvereniging – VUB Gaming - die van ‘functioneel erkende vereniging’ Daarnaast verloren vier gewoon erkende verenigingen – Campina, Jong Groen StuBXL, Mixomnia en Promeco – en drie functioneel erkende verenigingen – Academics For Companies (AFC), Business Club VUB en Capitant – hun erkenning. Een overzicht van alle erkende verenigingen is terug te vinden op de website.

Figuur 44: aantal door de Studentenraad erkende studentenverenigingen (totaal in 2023: 46). Het ledenaantal van de verenigingen varieert van 15 tot 120 personen.

In 2023 verkreeg één studentenvereniging - African Students Community VUB (ASCOM VUB) - het statuut van ‘gewoon erkende vereniging’ en één studentenvereniging – VUB Gaming - die van ‘functioneel erkende vereniging’. Daarnaast verloren vier gewoon erkende verenigingen – Campina, Jong Groen StuBXL, Mixomnia en Promeco – en drie functioneel erkende verenigingen – Academics For Companies (AFC), Business Club VUB en Capitant – hun erkenning. Een overzicht van alle erkende verenigingen is terug te vinden op de website

werktijd kotcoach

Verdeling werktijd kotcoach

Directe ondersteuning

Indirecte ondersteuning

Figuur 45: We stellen vast dat gemiddeld 60% van de werktijd van de kotcoach gaat naar directe studentenondersteuning: bemiddeling, psychosociale ondersteuning en organisatie van activiteiten. 40% van de werktijd besteedt hij aan niet-directe studentenondersteuning zoals projecten beleidswerk. Ten opzichte van 2023 zien we omwille van twee redenen een lichte verschuiving in zijn tijdsbesteding: 1) andere noden bij de nieuwe generatie kotstudenten en 2) een eerste herziening van de invulling van de kotcoachfunctie.

Evolutie sportparticipatie

Figuur 45: We stellen vast dat gemiddeld 60% van de werktijd van de kotcoach gaat naar directe studentenondersteuning: bemiddeling, psychosociale ondersteuning en organisatie van activiteiten. 40% van de werktijd besteedt hij aan nietdirecte studentenondersteuning zoals projecten beleidswerk. Ten opzichte van 2023 zien we omwille van twee redenen een lichte verschuiving in zijn tijdsbesteding: 1) andere noden bij de nieuwe generatie kotstudenten en 2) een eerste herziening van de invulling van de kotcoachfunctie.

Evolutie sportparticipatie

VUB-leden BASIC FIT*

VUB-student ZWEMKAART

VUB-student JOGKAART

VUB-leden BASIC FIT*

VUB-student SPORTKNIP

VUB-student ZWEMKAART

VUB-student SPORTKAART

VUB-student JOGKAART

VUB-student SPORTKNIP

VUB-student SPORTKAART

Evolutie sportparticipatie

VUB-leden BASIC FIT*

VUB-student ZWEMKAART

VUB-student JOGKAART

VUB-student SPORTKNIP

VUB-student SPORTKAART

Figuur 46: In deze grafiek worden alle types van sportlidmaatschappen bij elkaar opgeteld voor de voorbije jaren. Dat geeft een beeld van de “totale” sportparticipatie aan het eigen aanbod, en de evolutie daarin en de evolutie in ledenaantallen vanuit de VUB (en EhB) bij privaatpartner voor fitness Basic Fit. In 2023 zien we voor het eerst sinds lang een daling in aantal actieve sportkaarten (het “corona-effect”). Een daling te wijten aan het feit dat we tijdens de COVID-jaren minder sportkaarten verkochten dan de jaren ervoor (een sportkaart is actief voor 5 jaar). We zien echter wel terug een stevige toename in fitnesslidmaatschappen waardoor het aantal actieve VUB’ers in 2023 toch opnieuw stijgt ten opzicht van het jaar ervoor. we tijdens de COVID-jaren minder sportkaarten verkochten dan de jaren ervoor (een sportkaart is actief voor 5 jaar). We zien echter wel terug een stevige toename in fitnesslidmaatschappen waardoor het aantal actieve VUB’ers in 2023 toch opnieuw stijgt ten opzicht van het jaar ervoor.

Evolutie inkomsten ticketverkoop dienst Cultuur

Figuur 47: Evolutie inkomsten via ticketverkoop voor events georganiseerd door Cultuur VUB.

Evolutie inkomsten ticketverkoop BANG! / PILAR ASAP

VUB. In 2023 organiseerden we één PILAR ASAP festival.

Verhoudingen van disciplines binnen het aanbod van Dienst Cultuur

Figuur 47: Evolutie inkomsten via ticketverkoop voor events georganiseerd door Cultuur VUB.

Figuur 48: evolutie inkomsten via ticketverkoop van de multidisciplinaire kunstenfestivals BANG! (2015-2018) en PILAR ASAP (2019 - 2023) van Cultuur

Figuur 47: Evolutie inkomsten via ticketverkoop voor events georganiseerd door Cultuur VUB.

Evolutie inkomsten ticketverkoop BANG! / PILAR

Figuur 47: Evolutie inkomsten via ticketverkoop voor events georganiseerd door Cultuur VUB.

Figuur 48: evolutie inkomsten via ticketverkoop van de multidisciplinaire kunstenfestivals BANG! (2015-2018) en PILAR ASAP (2019 - 2023) van Cultuur VUB. In 2023 organiseerden we één PILAR ASAP festival.

Verhoudingen van disciplines binnen het aanbod van Dienst Cultuur

Verhoudingen van disciplines binnen het aanbod van Dienst Cultuur Concerten Expo's Performances/Dans Educatief

Concerten Expo's Performances/Dans Educatief

Figuur 49: In 2023 organiseerde de dienst Cultuur een divers aanbod met 5 tentoonstellingen, 24 concerten, 9 theatervoorstellingen, 12 educatieve of andere events (o.a. filmvoorstellingen).

Participatiegraad -26 jarigen

Muziek-formats

Theater-formats

Educatieve formats ASAP festival

Figuur 50: In 2023 waren 69% (muziek formats), 55% (theater-formats), 75% (educatieve formats) en 62% (ASAP Festival) van de deelnemers –26 jarigen PILAR profileert zicht als een organisatie voor jongeren tussen de 18 en 35 (volgens de richtlijnen van de VGC). Voor de gratis events gebruikten we een schatting om tot deze totaalcijfers te komen.

Figuur 50: In 2023 waren 69% (muziek formats), 55% (theater-formats), 75% (educatieve formats) en 62% (ASAP Festival) van de deelnemers –26 jarigen. PILAR profileert zicht als een organisatie voor jongeren tussen de 18 en 35 (volgens de richtlijnen van de VGC). Voor de gratis events gebruikten we een schatting om tot deze totaalcijfers te komen.

Resultaten en betoelaging

In 2023 konden we de vooropgestelde resultaten bij Pilar niet behalen. De ticketinkomsten voor Pilar vielen, na de forse stijging in 2022, opnieuw een stuk terug. De inkomsten uit verhuur stegen in 2023 wel aanzienlijk. De aanpassingen op audiovisueel vlak die in de zaal doorgevoerd werden maken het voor huurders een stuk eenvoudiger om zonder meerkost van een audiovisueel technieker de Pilar Box autonoom te gebruiken. De audiovisuele dienst van de VUB installeerde een aanvullend

Resultaten en betoelaging

Het sponsorbeleid konden we in 2023 niet verder opnemen mede omwille van het vertrek van de coördinator van Pilar en de tijdelijke halftijdse vervanging gedurende het hele najaar van 2023.

De beperkte kunstenbudgetten op Vlaams niveau en de grote concurrentie met andere kunstenorganisaties maken dat een subsidiëring van Pilar op Vlaams niveau een moeilijk verhaal blijft.

De bezetting van de VUB-sportinfrastructuur is anno 2023 bijna terug op niveau van 2019. De verhuur is hierbij wel achteruitgegaan. Dat is deels te wijten aan de tariefverhoging van 20%, ingevoerd in september 2023. Maar ook en vooral door een toename in ‘eigen gebruik’ van de sportfaciliteiten: onze associatiepartner Erasmus Hogeschool Brussel gebruikt onze faciliteiten overdag meerdere uren voor lessen van de lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding. Daardoor zijn er tijdens die uren minder mogelijkheden tot verhuur van onze faciliteiten aan scholen. Bijkomend schakelt de VUB één van onze sportzalen drie maanden per jaar in voor het organiseren van schriftelijke examens voor de VUB-studenten.

Aandachtspunten & uitdagingen

Op het terrein van het verenigingsleven, beleving en engagement blijven we in onze initiatieven en evenementen kiezen voor een duidelijke lijn van coaching, ondersteuning en vorming van de actieve studenten en studentenverenigingen.

De studentenpopulatie aan de VUB kent de laatste jaren een sterke groei en diversificatie. Binnen de studentenwerking zien we dat niet voldoende weerspiegeld in het extra curriculair studentenleven. Veel studenten ervaren verschillende drempels om eraan deel te nemen. We moeten de verenigingen aanmoedigen tot drempelverlaging bij studentenactiviteiten om de participatiegraad aan het studentenleven te bevorderen, zowel bij Belgische als internationale studenten.

Het blijft zoeken naar een succesvolle formule om via de organisatie van VUBuddy nieuwe generatie- of internationale studenten te ondersteunen in hun sociale en academische integratie aan de VUB.

We moeten de werking van de studentenlounges en de realisatie van een Poincafé verder opvolgen en ondersteunen.

We moeten jaarlijks een vormingsprogramma uitwerken dat rekening houdt met de noden van de studenten en de uitdagingen waarvoor ze staan. Ook willen we blijvend inzetten op ontmoetingen rond het studentenleven en studentikoziteit. Focus ligt daarbij niet alleen op ontmoetingen tussen de oude en nieuwe generatie studenten, maar ook tussen internationale en Belgische studenten, actieve en niet-actieve studenten, enzovoort.

We mogen het bewaken en bevorderen van het mentaal welzijn van de studenten die zich vrijwillig inzetten binnen het extra curriculair studentenleven niet uit het oog verliezen. We merken dat hun engagement veel inspanning vraagt, beslag legt op hun tijd en soms zelfs studievoortgang, waardoor zij extra mentale druk ervaren. We continueren daarom onze samenwerking met andere VUB-diensten en leggen daarbij de nadruk op ondersteuning en coaching.

De VUB kent de laatste jaren een sterke stijging van het aantal erkenningsaanvragen door verenigingen. Deze stijging gaat echter niet gepaard met een toename van het aantal lokalen en opslagruimtes die we kunnen ter beschikking stellen. Daarom zal het belangrijk zijn om het huidige lokaalgebruik, voornamelijk van gedeelde lokalen, goed op te volgen en op regelmatige basis te evalueren. Bedoeling is dat verenigingen die een uitgesproken infrastructuurnood ervaren ook de beste uitrusting verkrijgen. Naar de toekomst toe moeten we samen met de dienst Infrastructuur bekijken waar er op de campussen mogelijke opportuniteiten zijn voor het huisvesten van het studentenleven.

Studenteninitiatieven moeten we actief blijven promoten via onze kanalen. Via actieve storytelling in verschillende VUBmedia zetten we verder in op het bewust maken van studenten van het aanbod en de voordelen van engagement buiten het onderwijscurriculum.

We merken dat kotstudenten vaak kampen met gevoelens van eenzaamheid. We moeten nadenken over een sociocultureel en contactbevorderend programma voor de studentenhuizen. Dat programma zou idealiter samensmelten met het studentenleven. De uitdaging wordt om een brug te slaan tussen het geëngageerde studentenleven en studentenwelzijn, opdat er minder eenzaamheid zou zijn onder studenten.

We nemen signalen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag binnen het studentenleven zeer ernstig, net zoals de middelenproblematiek. We zetten in op de verdere implementatie van het grenswijs- en middelenbeleid binnen het studentenleven.

Onze studentenpopulatie is een weerspiegeling van de samenleving waardoor we ook geconfronteerd worden met de maatschappijbrede tendensen. Na de COVID-19-pandemie merken we dat er een toename van polarisatie is binnen het studentenleven. We nemen deze tendens ernstig en zullen inzetten op coaching van zowel studenten als STUVOpersoneel.

Wat sportparticipatie betreft, moeten we studenten niet alleen stimuleren om deel te nemen aan georganiseerde sportactiviteiten, maar meer inzetten op “meer bewegen” in het algemeen. We zetten de Fitboosters-campagne verder en zullen de filmpjes breder – via YouTube – publiceren.

Om de steeds evoluerende trends op de voet te kunnen monitoren en in functie daarvan te kunnen handelen, is de verdere ontwikkeling van nieuwe, efficiënte en betrouwbare meetinstrumenten door de dienst Beweging en Sport een must. Alsook een stevige inhaalbeweging op vlak van professionele en hedendaagse communicatie op maat van de student. Een belangrijke vaststelling is immers dat studenten vaak enthousiast reageren op de initiatieven van VUB-sport, maar dat velen niet of onvoldoende op de hoogte zijn van de sportwerking.

Energiekosten zijn een flinke hap uit het budget van VUB Sport. Voor 2024 staan volgende initiatieven op til ter verbetering van de isolatie en het energiebeheer van de grote ruimten van de sportzalen: extra isolatie van de daken, vervanging van de kronen van de daken, nieuwe luchtgroepen en nieuwe nooddeuren. We zullen ook de verlichting van het rugbyveld en de atletiekpiste op de Main Campus verduurzamen.

Het geplande VechtsportExpertiseCentrum biedt opportuniteiten op vlak van onderzoek, uitbating, dienstverlening en sportaanbod naar studenten toe. De start van het bouwproject is voorzien in de eerste helft van 2024 met een geplande opening in de eerste helft van 2025.

Het huidige sportbeleidsplan loopt in de periode 2021 – 2024. We werken toe naar een nieuw studentensportbeleidsplan tegen september 2024. Daarbinnen voorzien we een aantal geplande inspraakmomenten voor de studenten.

De financiering van Pilar blijft een belangrijk aandachtspunt. Na een verhoging van de ticketprijzen in 2022 hebben we in 2023 voornamelijk ingezet op stijgende inkomsten uit verhuur van onze infrastructuur. Ook hier is de uitwerking van een veerkrachtig inkomstenmodel essentieel om de toekomst van de culturele werking te kunnen garanderen. Dit brengt evenwel een extra werklast met zich mee voor het kleine team van Pilar.

Belangrijk aandachtspunt voor de volgende edities van het Pilar-festival is de storytelling gedurende het festival. De buitenkant van het gebouw toont te weinig wat er zich in de Pilar Box en in de expositieruimtes afspeelt. Daar zetten we vanaf 2024 structureel verder op in met een bijzondere focus op digital storytelling.

8.7 Studenteninformatie en communicatie: Infopunt Studenten

Feiten, cijfers & trends

Infopunt Studenten: Evolutie contacten per jaar

Figuur 51: In 2023 telde Infopunt Studenten bijna 23.000 klantencontacten via telefoon, e-mail of aan de balie. De dalende trend van de voorbijgaande jaren, na COVID, is verdergezet. We zien daarvoor twee verklaringen. Ten eerste zijn zowel www.vub.be als het studentenportaal WeAreVUB Student stevig vernieuwd en verbeterd waardoor de online informatie een sterke medestander is geworden: studenten kunnen daardoor gemakkelijker online een antwoord op hun vraag vinden. Ten tweede is in de gebruikelijke piekperiode van half september tot half oktober 2023 voor het eerst Startpunt geopend. Verschillende diensten – Infopunt Studenten, Studiebegeleiding, de Onderwijs- en Studentenadministratie en IT – baatten tijdens de start van het academiejaar een gemeenschappelijke balie uit om studenten met een vraag verder te helpen.

Startpunt was een tijdelijke gemeenschappelijke balie van studentgerichte diensten die succesvol was: we hielpen in die periode van drie weken samen maar liefst 2.292 studenten op weg met hun vragen. Tijdens de volledige openingsperiode konden studenten hun feedback meegeven; 777 studenten deden dat. Van hen gaf zo’n 80% aan heel tevreden of tevreden te zijn over de hulp die ze via Startpunt kregen. We nemen de geïnventariseerde verbeterpunten mee naar de editie van 2024.

Infopunt Studenten: Contacten per maand 2023

De dalende trend van de voorbijgaande jaren, na COVID, is verdergezet. We zien daarvoor twee verklaringen. Ten eerste zijn zowel www.vub.be als het studentenportaal WeAreVUB Student stevig vernieuwd en verbeterd waardoor de online informatie een sterke medestander is geworden: studenten kunnen daardoor gemakkelijker online een antwoord op hun vraag vinden. Ten tweede is in de gebruikelijke piekperiode van half september tot half oktober 2023 voor het eerst Startpunt geopend. Verschillende diensten – Infopunt Studenten, Studiebegeleiding, de Onderwijs- en Studentenadministratie en IT – baatten tijdens de start van het academiejaar een gemeenschappelijke balie uit om studenten met een vraag verder te helpen. Startpunt was een tijdelijke gemeenschappelijke balie van studentgerichte diensten die succesvol was: we hielpen in die periode van drie weken samen maar liefst 2.292 studenten op weg met hun vragen. Tijdens de volledige openingsperiode konden studenten hun feedback meegeven; 777 studenten deden dat. Van hen gaf zo’n 80% aan heel tevreden of tevreden te zijn over de hulp die ze via Startpunt kregen. We nemen de geïnventariseerde verbeterpunten mee naar de editie van 2024.

Infopunt Studenten: Contacten per maand 2023

Figuur 52: evolutie van het aantal klantencontacten doorheen het jaar. In de klantencontacten van de maanden september en oktober zijn de contactnames bij Startpunt niet inbegrepen.

Infopunt Studenten: type klantencontacten

Figuur 52: evolutie van het aantal klantencontacten doorheen het jaar. In de klantencontacten van de maanden september en oktober zijn de contactnames bij Startpunt niet inbegrepen.

Infopunt Studenten: type klantencontacten

Balie

Telefoon E-mail

Balie

Telefoon

E-mail

Figuur 53: De verdeling tussen de drie verschillende contacttypes liggen niet ver uit elkaar. Live-vragen aan de

Figuur 53: De verdeling tussen de drie verschillende contacttypes liggen niet ver uit elkaar. Live-vragen aan de balie van het Infopunt Studenten genieten de voorkeur van de VUB-studenten. Telefonische of e-mail contactnames schommelen beiden rond de 30%.

balie van het Infopunt Studenten genieten de voorkeur van de VUB-studenten. Telefonische of e-mail contactnames schommelen beiden rond de 30%.

Infopunt Studenten: contacten per thema

balie van het Infopunt Studenten genieten de voorkeur van de VUB-studenten. Telefonische of e-mail contactnames schommelen beiden rond de 30%.

Infopunt Studenten: contacten per thema

Administratie Nieuw

Administratie student

Campusvoorzieningen

Administratie Nieuw

E-tools

Administratie student

Faculteit- en opleidingsinfo

Campusvoorzieningen

Marcom

E-tools

Studentenbegeleiding

Faculteit- en opleidingsinfo

Varia

Marcom

Wegwijs Extern

Studentenbegeleiding

Wegwijs Student

Varia

Wegwijs Extern

Figuur 54: (toekomstige) studenten kloppen bij het Infopunt Studenten het vaakst aan met een vraag over hun administratie, of een wegwijs-vraag.

Wegwijs Student

Figuur 54: (toekomstige) studenten kloppen bij het Infopunt Studenten het vaakst aan met een vraag over hun administratie, of een wegwijs-vraag.

WeAreVUB Student

Figuur 54: (toekomstige) studenten kloppen bij het Infopunt Studenten het vaakst aan met een vraag over hun administratie, of een wegwijs-vraag.

Figuur 55: het aantal (unieke) bezoekers van WeAreVUB Student ligt in stijgende lijn ten opzichte van 2022. Hierin schuilt deels een verklaring voor het dalend aantal vragen (klantencontacten) bij het Infopunt Studenten: studenten vinden steeds meer en beter de weg naar de online beschikbare informatie.

Tijdens het academiejaar, uitgezonderd examenperiodes, verzenden we aan onze VUB-studenten elke twee weken twee nieuwsbrieven, zowel Nederlands als Engels. De gemiddelde openingsrate ligt op 40,6%, wat boven de benchmark voor e-mails ligt. De gemiddelde click-through-rate ligt op 4,62 %.

Infopunt Studenten beheert een deel van de website www.vub.be mee: voornamelijk de statische informatie voor (toekomstige) studenten. Kijken we naar de cijfers van www.vub.be, dan zien we dat opleidingsinformatie de meest bezochte pagina’s zijn, gevolgd door de pagina’s met praktische studenteninformatie.

Aandachtspunten en uitdagingen

De verschuiving van het stellen van vragen via klassiekere kanalen (telefoon, e-mail, loket) naar online kanalen waar men proactief zelf informatie kan opzoeken (website en platform) is ingezet. We mogen daarbij niet uit oog verliezen dat ook online informatie zoeken binnenkort een stevige shift zal krijgen door de komst van artificial intelligence. Het Infopunt Studenten zal op die ontwikkeling de komende jaren sterk inzetten.

Tot slot willen we ook onze kanalen zelf vernieuwen. Denk aan de implementatie van meer digitale tools in de baliewerking, maar tegelijk ook aan meer toekomstgerichte kanalen en heldere dragers (visuals, videocontent…) op maat van

Daarnaast zijn de stijgende cijfers van WeAreVUB Student een sterke ontwikkeling, maar we ambiëren meer. We zullen extra kanalen inzetten om studenten naar WeAreVUB Student te leiden, waaronder doelgroepgerichte push-communicatie. Tot slot willen we ook onze kanalen zelf vernieuwen. Denk aan de implementatie van meer digitale tools in de baliewerking, maar tegelijk ook aan meer toekomstgerichte kanalen en heldere dragers (visuals, videocontent…) op maat van generation Z en Alpha.

Z en Alpha.

Bezoekers

Unieke bezoekers

WeAreVUB Student

9. ADDENDUM: HET

STRUCTUREEL ONDERSTEUNINGSAANBOD VANUIT DE VUBSTUDENTENVOORZIENINGEN

Principieel is de toegang tot de studentenvoorzieningen voor alle VUB-studenten open, onafhankelijk van het type van inschrijvingscontract, het verblijfsstatuut of het aantal studiepunten dat studenten volgen. Hiermee hanteren we een bredere toegang dan wat artikels II.338 en II.340 van de Codex Hoger Onderwijs opleggen.

De toekenning van concrete studentenvoorzieningen (zie artikel II.339 van de Codex Hoger Onderwijs) kan aan specifieke voorwaarden verbonden zijn. Concreet gaat het over het kunnen huren van een VUB-studentenkamer en over de toekenning van financiële ondersteuning aan studenten via de Vlaamse subsidies voor studentenvoorzieningen. Gezien de schaarste en/of de kostprijs werkt de Vrije Universiteit Brussel respectievelijk met een prioriteitenbeleid en/of selectieve toekenningscriteria.

Huisvesting

Volgens de studie van de cel Studentenleven van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Perspective.Brussels) verblijven 37,1% van de universiteitsstudenten in Brussel in een studentenwoning. Iets minder dan de helft van de universiteitsstudenten woont bij de ouders. De anderen wonen in een ‘studentenwoning’ of ‘eigen woning’ (Albea, Donders & Glorie, 2020). Als we dit aandeel extrapoleren komen we op ongeveer 46.800 studenten in Brussel over alle instellingen heen.

De studentenwoningen concentreren zich voornamelijk in Elsene, Brussel-Stad en Etterbeek; de campussen van de universiteiten VUB en ULB zijn namelijk in deze buurten gevestigd. Naast de studentenresidenties van deze instellingen zijn er recent ook verschillende studentenresidenties van grote projectontwikkelaars bijgekomen.

De Vrije Universiteit Brussel heeft 5 studentenhuizen of –wijken in eigendom. In totaal levert dat 1.540 plaatsen op. De studentenhuizen zijn onderverdeeld in units – vaak van 6 studenten, maar in een aantal gevallen ook van 4, 5, 10 of 12 studenten.

Nieuwelaan (Etterbeek)

Jette

Tabel 11: Aantal wooneenheden in eigendom van de VUB. De VUB beschikt over 1.540 bedden, waarvan 70 in tweepersoonsflats, verdeeld over de VUB Main Campus (1.294 bedden) en de VUB Health Campus (246 bedden). Zes kamers zijn aangepast voor studenten met een rolstoel.

Voeding

De VUB-campussen bieden een ruim aanbod aan cateringfaciliteiten:

• VUB Main Campus:

o Studentenrestaurant en -cafetaria in eigen uitbating;

o Diverse eet- en drankgelegenheden uitgebaat door concessiehouders

• Bar Pilar

• Complex

• Opinio en take-out Bocadillo

• VUB Health Campus:

o Studentenrestaurant en cafetaria uitbesteed aan de facilitaire dienst van het UZ Brussel;

o Personeelsrestaurant van het UZ Brussel (in periodes dat het studentenrestaurant gesloten is);

o Koffiebar Java Coffee Corner in gebouw A, uitbesteed aan het UZ Brussel;

o Cafetaria De Link uitgebaat door de Erasmushogeschool Brussel;

o Studentencafé Tempus uitgebaat door studenten.

• Andere cateringmogelijkheden op de campussen:

o Levering van broodjes en dranken voor studentenactiviteiten, materiaalverhuur, enzovoort;

o Automaten met warme en koude dranken, versnaperingen, fruit, enzovoort. Rond de campussen en in Brussel zelf zijn er verder nog tal van eet- en drankgelegenheden.

Sociale Dienstverlening

Studentenstatuut & studiefinanciering verstrekt de studenten informatie en advies op sociaaljuridisch en sociaalfinancieel vlak. In het kader van inkomende en uitgaande internationale mobiliteit bieden we deze dienstverlening ook aan internationale (werk)studenten en vluchtelingen in samenwerking met International Relations Office.

Studentenstatuut & studiefinanciering biedt individuele financiële ondersteuning aan (werk)studenten met een financiële nood die hen belet hun studiekosten – inclusief kosten verbonden aan uitgaande mobiliteit – te betalen. We werken daarbij aanvullend op de bestaande overheidsondersteuning. Concreet bieden we de volgende vormen van financiële ondersteuning aan:

• Huurtoelage

Studenten kunnen voor kamers van de VUB of onze partnerorganisaties een huurtoelage aanvragen om een deel van de kosten van de huur te dekken. Om in aanmerking te komen voor deze ondersteuning moeten studenten voldoen aan specifieke academische en financiële voorwaarden. Voor studenten die geen recht hebben op de studietoelage zullen we de financiële nood onderzoeken.

• Sociale toelage

Studenten kunnen een aanvraag indienen voor een sociale toelage wanneer er een duidelijke financiële nood is om alle studiekosten te betalen. We gaan via een financieel onderzoek na of de studiekosten kunnen gedekt worden door de studietoelage van de Vlaamse overheid en/of een huurtoelage vanuit onze dienst.

• Externe beurs

Een student kan een externe beurs aanvragen als die een financiële nood ervaart en voldoet aan de voorwaarden die de externe beursverstrekker en Studentenstatuut & studiefinanciering voorschrijven.

• Buitenlandtoelage

Een student kan een buitenlandtoelage aanvragen indien de kosten van een internationale mobiliteit te zwaar doorwegen en tot een financiële nood leiden.

• Renteloze leningen op korte en lange termijn

Leningen zijn bedoeld voor studenten die een tijdelijk tekort – bijvoorbeeld bij betaling van het studiegeld, voor aankoop van een eigen laptop – willen overbruggen. Studenten die recht hebben op de studietoelage van de Vlaamse overheid kunnen een voorschot op deze toelage aanvragen. Bij toekenning van de studietoelage betaalt de Vlaamse overheid deze terug aan de VUB. Studenten die kampen met een structurele financiële nood voor de studiekosten en deze niet binnen hetzelfde academiejaar kunnen terugbetalen, kunnen een lening op lange termijn aanvragen.

• Beurs voor studentenvertegenwoordigers

Deze beurs wil studenten die omwille van financiële redenen ontmoedigd worden om een engagement als studentenvertegenwoordigers op te nemen financieel ondersteunen. De tijd die studenten in dat engagement investeren, kunnen ze immers niet besteden aan een studentenjob. Enkel studenten die een mandaat opnemen in de studentenraad of stuvoraad, de faculteitsraad, het faculteitsbestuur of het International Student Platform komen ervoor in aanmerking. De beurs bedraagt €500.

• Caroline Pauwels Noodfonds voor studenten

Dankzij dit Noodfonds kunnen we studenten ondersteunen die door onvoorziene omstandigheden financiële moeilijkheden ervaren om hun studies te betalen. De ondersteuning vanuit dit Noodfonds is mogelijk voor zowel lokale als internationale studenten. Het fonds kan ondersteunen voor studiekosten en sinds 2022 ook voor psychologische zorg. In 2023 is het aanbod uitgebreid met vouchers voor duurzame menstruatie-artikelen. Het fonds werft inkomsten via donaties van privépersonen en organisaties.

Tot slot beschikt Studentenstatuut & Studiefinanciering over een bijzondere procedure huisvesting. Deze biedt de mogelijkheid om studenten prioritair een VUB-kamer toe te wijzen, maar enkel wanneer een VUB-kamer essentieel is om de studies aan te vatten of verder te zetten. De student moet aantonen dat het niet hebben van een VUB-kamer de studies onmogelijk maakt. Vooral fysieke beperkingen, medische redenen en sociale of psychologische oorzaken kunnen hier aan de basis liggen. Financiële argumenten nemen we in de beoordeling van deze procedure niet mee in rekening. Een bijzondere procedure kan toegekend worden voor één academiejaar of voor de rest van de studieloopbaan bij de VUB.

Studentenstatuut & Studiefinanciering organiseert zijn dienstverlening aan studenten hybride. De mailbox en telefoonpermanentie kunnen de medewerkers van thuis uit beheren. We bieden videocall-gesprekken aan die de studenten kunnen inplannen via Microsoft Bookings. Daarnaast zijn er wekelijks fysieke permanentiedagen op de VUB Main Campus; studenten kunnen er zonder afspraak langskomen voor een gesprek. Op de VUB Health Campus kunnen studenten een gesprek op campus via afspraak inboeken. Op de campussen van COOVI Anderlecht, Campus Oranjerie Leuven en Campus Oranjerie Diest bieden we voor de studenten die een educatieve bachelor- of masteropleiding volgen geen permanentie. Deze studenten kunnen met specifieke vragen voor Studentenstatuut en Studiefinanciering via de digitale kanalen contact opnemen.

We verwijzen studenten, indien nodig of relevant, door naar interne of externe diensten. Denk aan de Afdeling Studietoelagen van de Vlaamse Overheid, OCMW’s of de Uitbetaler Groeipakket/kinderbijslagfondsen. Indien nodig treedt Studentenstatuut & studiefinanciering ook bemiddelend op tussen student en externe instanties.

Studentenjobs van de VUB leidt VUB-studenten via een databank toe naar een gevarieerd aanbod aan studentenjobs, zowel binnen de VUB als extern.

Zelfvoorzienende internationale studenten die een studentenvisum aanvragen, kunnen hun solvabiliteit op drie verschillende manieren aantonen: (1) een studiebeurs die beantwoordt aan het minimumbedrag voor het verkrijgen van een visum, (2) een garant die kan aantonen dat die de student kan ondersteunen of (3) een ‘blocked account’. In dit laatste geval blokkeert de student geld op een rekening van de universiteit. Vanop de geblokkeerde rekening krijgt de student, na aankomst in België, maandelijks een toelage uitbetaald. De Belgische Overheid aanvaardt het werken met een garant steeds minder en heeft de criteria voor het bekomen ervan aangescherpt. Dit komt vooral door de verhoging van het minimuminkomen waarover de garant moet beschikken, de moeilijkheid van garanten om een regelmatig inkomen aan te tonen via drie recente loonfiches en het signaleren van personen die optreden als valse garant ook de nationaliteitsvoorwaarden en het kunnen aantonen van de familiale band voor niet-EU garanten werd aangepast. De dienst Vreemdelingenzaken en de ambassades dringen steeds meer aan op het gebruik van een ‘blocked account’, die betere garanties biedt dat de student over voldoende financiële middelen beschikt gedurende zijn ganse studieverblijf. Deze procedure impliceert echter een forse administratieve inspanning: het opmaken van een studentencontract, het innen van het geld, het opmaken van de solvabiliteitsattesten voor de visumaanvragen en het maandelijks uitbetalen van de toelagen zorgen voor extra werklast voor de VUB administratie. Ook de globale economische en politieke toestand heeft zijn invloed op het proces. Zo zijn er steeds meer landen die d.m.v. sancties of politieke invloeden moeilijk transfers kunnen volbrengen.

Voor de verzekering van buitenlandse studenten heeft VUB een aantal samenwerkingen afgesloten. Er is de samenwerking met PARTENA/HELAN voor het afsluiten van ziekteverzekeringen. PARTENA/HELAN voorziet wekelijkse permanentiemomenten op de VUB Main Campus1. Verder zijn er samenwerkingen met verschillende andere verzekeringsmaatschappijen zoals Marsh en A&V Consult voor bijvoorbeeld repatriërings-, (aanvullende) ziekte- en brandverzekeringen.

De universiteit organiseert kinderopvang voor studenten. Op zowel de Brussels Main Campus als de Brussels Health Campus is er een kinderdagverblijf. Beiden zijn vergund en gesubsidieerd door Kind & Gezin. Op dit moment kunnen op beide locaties samen tot 182 kinderen opgevangen worden. Bovendien is er ook op de VUB Health Campus een aanbod “Ruimere openingsmomenten” van 6u tot 22u.

Medische en psychologische dienstverlening

Binnen de VUB streven we naar een geïntegreerd aanbod van welzijnsondersteuning. Zowel met verschillende partners binnen de brede universitaire gemeenschap als daarbuiten. Het gros van het aanbod organiseren we vanuit de afdelingen en diensten van het vicerectoraat Onderwijs en Studentenzaken. De studentenpsychologen nemen met hun begeleidingsaanbod voor studenten de meest prominente rol op, in nauwe samenwerking met hun collegastudiebegeleiders, studietrajectbegeleiders en jobcoach. Studiebegeleiding vormt voor het welzijnsaanbod een mooie tandem met de afdeling studentenzaken. Die afdeling is beleidsmatig en operationeel actief op het werkterrein van de sociale dienstverlening, de studentenjobs, de studentenwerking, de kotcoach en de studentvriendelijke communicatie

1 In de gemeente Jette is een PARTENA-kantoor aanwezig.

(via het Infopunt Studenten). De afdeling zet hard in op het bevorderen en ondersteunen van inclusiviteit en diversiteit binnen de studentengemeenschap. Daarnaast ook op het ondersteunen van onze studentenvertegenwoordigers, die medebestuurders zijn aan onze instelling en dus actief meeschrijven aan onder andere ons welzijnsbeleid. Dit welzijnsbeleid is een gedeeld verhaal van samenwerking die het vicerectoraat Onderwijs en Studentenzaken overstijgt. Met de academisch verantwoordelijke welzijn, Prof. Dr. Valéry Jacobs, die de rector adviseert rond welzijn voor studenten en personeel. Via de samenwerking met de faculteiten Psychologie en Educatiewetenschappen (PE), Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie (LK) en Geneeskunde en Farmacie (GF), het Brussels University Consultation Center, de campusvoorzieningen, het VUB meldpunt en het UZ Brussel. Aangevuld met het team compassionate university van de VUB en onze (para)medische diensten die aanwezig zijn op onze VUB Main Campus:

• Een verzelfstandigde medische groepspraktijk. Naast klassieke huisartsengeneeskunde is één van de huisartsen gespecialiseerd in gynaecologische raadplegingen;

• Een tandartskabinet;

• Een zelfstandige kinesitherapiepraktijk, bvba Kinetiek;

• Het Brussels Labo voor Inspanning en TopSport (BLITS). Het is een erkend keuringscentrum voor topsporters. Ook studenten kunnen bij de sportartsen terecht voor een inspanningstest of een sportmedisch onderzoek;

• Dilemma, een centrum voor begeleiding van ongeplande zwangerschap en abortus. De overheid zorgt, vooral via RIZIVtussenkomsten, voor de betoelaging van het centrum. De dienstverlening van het centrum past in de traditie van onze universiteit, die altijd een voortrekkersrol heeft gespeeld in het maatschappelijk debat over ongewenste zwangerschap;

• BRUCC, het Brussels Universities Consultation Center, is een centrum voor psychologische dienstverlening, opleiding en onderzoek dat ontstond uit de faculteit Psychologie en Educatiewetenschappen op de VUB. Het biedt een eerstelijnspsychologische werking aan alsook individuele begeleiding, groepssessies en psychodiagnostisch onderzoek, en workshops en lezingen voor professionelen en voor een breder publiek. Studenten kunnen er bijvoorbeeld terecht voor een cursus mindfulness;

• een Meldpunt voor Grensoverschrijdend Gedrag.

Op de Brussels Health Campus is het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) actief. De studenten van de Brussels Main Campus kunnen terecht in de CAW-onthaalpunten in Brussel-centrum, Jette of Anderlecht. Het centrum is toegankelijk voor iedereen met uiteenlopende welzijnsvragen en -problemen.

Op de Brussels Health Campus werkt de universiteit samen met de huisartsenpraktijk Patio. Verder neemt het Universitair Ziekenhuis Brussel een prominente plaats in. We verwijzen studenten naar het ziekenhuis wanneer tweedelijns medische hulp aangewezen is. In de Tandheelkundige Kliniek kunnen studenten terecht voor tandzorg.

Op de Brussels Main Campus organiseert de VUB het samenwerkingsverband Huis van het Kind ‘Theodora’. Theodora omvat het kinderdagverblijf en het consultatiebureau van Kind & Gezin en een brede resem aan workshops, infosessies, oudercafés, groepsaanbod en individuele consulten. Theodora onderhoudt een nauwe samenwerking met het UZ Brussel en kan daardoor een vrij uitgebreid medisch en psychologisch gericht aanbod bieden.

Vervoer

De mobiliteitscoördinator en het team Campusontwikkeling ondersteunen de VUB bij het realiseren van twee ambities:

• Het bereikbaar houden en optimaliseren van de bereikbaarheid van de VUB-campussen;

• Het implementeren van een duurzamer verplaatsingspatroon van de VUB-gemeenschap. In functie daarvan blijven we overheden en vervoersmaatschappijen (pro)actief attent maken op het belang van goedkope abonnementsformules. We bieden hierbij ook beleidsondersteuning aan.

Het Infopunt Studenten biedt proactief informatie aan studenten over alle vervoersmogelijkheden om te pendelen van en naar de campussen, maar ook om zich te verplaatsen binnen de stad.

Op het domein ‘vervoer’ werken we nauw samen met Brik vzw. Via deze samenwerking trachten we vooral het gebruik van de fiets bij studenten sterker te promoten.

Studentenwerking

De Vrije Universiteit Brussel organiseert en ondersteunt veel initiatieven voor en/of van studenten. Het gaat zowel om individuele evenementen als structurele activiteitenprogramma’s. Waar nodig hebben deze events een sensibiliserend of preventief karakter. Voor de meeste acties werken we samen met studentenorganisaties of externe partners. We rapporteren over onze werking voor studenten verdeeld over vier actiepunten:

• Verenigingsleven, beleving en engagement

• Beweging en sport

• Cultuurbeleving

• Ecologisch bewustzijn

Het verenigingsleven op onze campussen omvat zowel traditionele studentenfolklore als meer maatschappelijke studentenorganisaties. De beleving en het engagement gaan zowel over de campussen, als over Brussel als studentenstad. Kenmerkend voor onze studentenwerking is dat we als universiteit niet zelf organiseren, maar studenteninitiatieven ondersteunen, actieve participatie en engagement stimuleren en aansluiting zoeken bij bredere initiatieven in de stad.

Het studentenverenigingsleven op de VUB stoelt op drie pijlers:

• De eerste pijler vat de studentenverenigingen die erkend zijn door de Studentenraad op advies van de suigenerisverenigingen, het Brussels Studentengenootschap Geen Taal Geen Vrijheid (BSGgtgv) en Studiekring Vrij Onderzoek. Deze verenigingen organiseren heel wat studentikoze en inhoudelijke activiteiten. Daarmee dragen ze in belangrijke mate bij aan het sociale weefsel binnen de VUB-studentengemeenschap.

Het BSGgtgv is, voor wat het studentikoze leven betreft, het aanspreekpunt voor de universiteit en de studentenverenigingen. De koepelvereniging adviseert de Studentenraad over de reglementering van het studentenleven. Ze verdeelt tevens de subsidies die de universiteit toekent onder haar leden. Daarnaast organiseert het BSGgtgv de overkoepelende verenigingsactiviteiten zoals het Vrijzinnig Zangfeest, de Cantus Bruxellensis en de Openings- en EindejaarsTD. Tot slot organiseert BSGgtgv, samen met zustervereniging l’ Association des Cercles des Étudiants (ACE) van de ULB, de jaarlijkse Sint-Verhaegenviering op de Grote Zavel. De vzw’s BSG-AS en BOJ zijn verantwoordelijk voor het beheer van de fuifzalen op respectievelijk de VUB Main Campus en de VUB Health campus.

• De tweede pijler vat de studentenverenigingen buiten de BSGgtgv-koepel die vanouds de hele VUBstudentengemeenschap als doelpubliek hebben. Concreet gaat het om Studiekring Vrij Onderzoek, de studentenpers de Moeial, en de Overkoepelende Studentendienst vzw (OSD vzw). De Studentenraad zorgt voor de financiële ondersteuning van deze verenigingen.

• De derde pijler vat individuele studenten of andere verenigingen zonder erkenning. We begeleiden deze studenten of verenigingen in de erkenningsprocedure. Of we bieden ze meer ad hoc advies en faciliteiten voor het opzetten van activiteiten en initiatieven. Voor hun individuele initiatieven kunnen ze beroep doen op de kleinere subsidielijn ‘projectsubsidies’.

De ondersteuning van het studentenleven verloopt vanuit het Infopunt Studenten. Deze ondersteuning is vooral van morele en administratieve aard, soms logistiek. Maar bovenal zet het Infopunt Studenten in op het bekendmaken van het studentenengagement, en dit via verschillende communicatiekanalen.

De afdeling Beweging en Sport (BS) ondersteunt het subwerkveld sport. De afdeling wil bijdragen aan de fysieke en mentale gezondheid van onze VUB-studenten, en tegelijkertijd belevingsmomenten en verbindende activiteiten voorzien om de sociale cohesie op onze campussen te vergroten.

De dienst Cultuur neemt, in nauwe samenwerking met vzw Pilar, het voortouw in het subwerkveld ‘cultuur’. Er is een werking die openstaat voor studenten die individuele kunstbeoefenaars of culturele ondernemers zijn, maar ook voor koren, ensembles, orkesten, toneelverenigingen, enzovoort. Binnen de cultuurwerking onderscheiden we globaal drie soorten activiteiten:

• Eigen activiteiten van de dienst cultuur;

• Ondersteuning van door de VUB-centraal georganiseerde activiteiten;

• Ondersteuning van studentenactiviteiten.

Het Green Team is een studenteninitiatief dat milieubewustzijn en duurzaamheid op de campussen en bij voltallige universiteitsgemeenschap promoot. Het team Campusontwikkeling staat dit studententeam bij en werkt samen met hen de initiatieven uit.

Informatie en communicatie aan studenten

Het Infopunt Studenten helpt studenten op weg met hun vragen: aan de balie, telefonisch of via e-mail. Ook online, op de website, via nieuwsbrieven of op het studentenplatform WeAreVUB Student zorgt het Infopunt Studenten ervoor dat informatie up to date blijft.

Het Infopunt Studenten coördineert de organisatie van de Onthaalweek. Tijdens die onthaalweek zetten we via allerlei infosessies extra hard in op het informeren van nieuwe studenten over het studeren aan de VUB. We plannen daarnaast diverse activiteiten om de sociale integratie van nieuwe studenten een duwtje in de rug te geven.

Aan de start van het academiejaar is er – gedurende drie weken - Startpunt, één superbalie van verschillende VUB-diensten waar we studenten verder helpen met vragen die typisch zijn voor de start van het academiejaar.

RUBRIEK 8 JAARREKENING

VIII.Schulden

IX.

I. Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.1.1. Werkingsuitkeringen

A.1.2. Uitkeringen DGOS

A.1.5.

A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek (2de geldstroom)

A.2.2. EOS/IUAP

A.2.3. FWO

A.2.4. IWT: bench fee (specialisatiebeurzen) - naar FWO in 2016

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de geldstroom)

A.3.1. Federale overheid excl. IUAP

A.3.2. Vlaamse gemeenschap

A.3.2.1. Ministerie Vlaamse Gemeenschap

A.3.2.2. FWO en VLAIO (ex IWT)

A.3.2.3. IOF

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.4. Internationale organen

A.3.4.1. Europese Unie

A.3.4.2. Internationale instellingen

A.3.4.3. Andere buitenlandse overheden

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk

A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wetenschappelijke dienstverlening (4de geldstroom)

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector met overheidssteun

A.4.3. Wetenschappelijke dienstverlening (zonder contract)

A.4.4.

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1. Reguliere inschrijvingsgelden

A.5.2. Andere inschrijvingsgelden

A.5.3. Huuropbrengsten sociale

A.5.4.

A.5.5. Opbrengsten boeken en cursussen

A.5.6. Andere

B. Waardewijziging projecten in uitvoering

C. Geproduceerde vaste activa

D. Giften, schenkingen en legaten

E. Andere bedrijfsopbrengsten

II. Bedrijfskosten (-)

A. Aankoop goederen

B. Diensten en diverse goederen

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

C.1. ZAP

C.2. AAP

C.3. ATP

C.4. Gastprofessoren

C.5. Contractueel AP

C.6. Contractueel ATP

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemeningen -) (toelichting XI, B)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemeningen -) (toelichting XI, A3 en C)

G. Andere bedrijfskosten

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

IV. Financiële opbrengsten (+)

A. Opbrengsten uit financiële vaste activa

B. Opbrengsten uit vlottende activa

C. Andere financiële opbrengsten (toelichting XII, A)

Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E (toevoeg. +, terugn. -) (toelichting XII, D)

VI.

(toelichting XII, E)

(tekort) uit de gewone activiteiten

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (+)

afschrijvingen en van waardeverminderingen

Terugneming van

C. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII.

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op

financiële

voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+) A.

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

Resultatenrekening van de VUB (3/3)

Resultaatverwerking

A. Te bestemmen overschot (te verwerken tekort)

1. Te bestemmen overschot van het boekjaar

2. Te verwerken tekort van het boekjaar

3. Overgedragen overschot van het vorige boekjaar

4. Overgedragen tekort van het vorige boekjaar

B. Onttrekking aan de eigen middelen

1. Aan het gevormd vermogen (onttrekking aan de eigen middelen (+))

2. Aan de aangelegde fondsen (onttrekking aan de eigen middelen (+))

C. Toevoeging aan de eigen middelen

1. Aan het gevormd vermogen (toevoeging aan de eigen middelen (-))

2. Aan de aangelegde fondsen (toevoeging aan de eigen middelen (-))

D. Over te dragen overschot (tekort)

I. Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de

A.3.1. Federale overheid excl. IUAP

A.3.2.1.

A.3.2.2. IWT

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.3. Steden

A.3.4.

A.3.4.1.

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector met overheidssteun

A.4.3. Wetenschappelijke

A.4.4.

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1.

A.5.2.

A.5.3. Huuropbrengsten sociale sector

A.5.4. Opbrengsten studentenrestaurants

A.5.5. Opbrengsten boeken en cursussen

A.5.6. Andere

B. Waardewijziging projecten in uitvoering

C. Geproduceerde vaste activa

D. Giften, schenkingen en legaten

E. Andere bedrijfsopbrengsten

II. Bedrijfskosten (-) 60/64166.015.575,28144.680.482,45167.356.38321.335.092,83 -1.340.808,00

A. Aankoop goederen 60

B. Diensten en diverse goederen 6147.374.568,4936.838.178,7046.187.64210.536.389,791.186.926,99

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

62112.028.479,57102.861.792,19107.087.0809.166.687,384.941.399,79

C.1. ZAP 62052.142.212,4147.074.856,5847.351.1945.067.355,834.791.018,41

C.2. AAP 62112.308.151,1011.520.989,2611.590.781787.161,84717.369,68

C.3. ATP 62240.095.997,8737.714.739,9943.297.9212.381.257,88 -3.201.923,10

6233.148.782,472.853.494,592.160.741295.287,88988.041,86

C.4. Gastprofessoren

C.5. Contractueel AP 6241.181.683,86893.937,331.552.777287.746,53 -371.093,14

C.6. Contractueel ATP 6253.139.412,742.797.920,131.133.666341.492,612.005.746,96

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toev +, terugn -) (toelichting XI, B)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toev +, bestedingen en terugn -) (toelichting XI, A3 en C)

G. Andere bedrijfskosten

III.

IV.

Opbrengsten uit

V. Financiële kosten (-)

A. Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E (toevoeg. +,

C. Andere

kosten (toelichting XII, E)

VI. Overschot (tekort) uit de

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (+)

E. Andere uitzonderlijke

waardeverminderingen

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op

B. Waardeverminderingen op financiële

D. Minderwaarden

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

A. Verrekeningen 1.138.378,34686.307,23623.13610.012.661,39515.242,34

B. Overschrijvingen 1.893.213,001.630.914,001.893.2132.725.004,13 0,00

XI.

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en

A.1.1.

- basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek

A.2.4. IWT: bench fee (specialisatiebeurzen)

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de

A.3.1. Federale overheid excl. IUAP

A.3.2.1. Ministerie Vlaamse

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.3.

A.3.4.

A.3.4.1.

A.3.4.2. Internationale instellingen

A.3.4.3. Andere buitenlandse overheden

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek

A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wet. dienstverlening (4de geldstroom) 703

A.4.1. Contractonderzoek

A.4.1.1. Contractonderzoek - non profit organisaties

A.4.1.2. Contractonderzoek - vennootschappen

A.4.1.2.1. Contractonderzoek - vennootschappen

A.4.1.2.2.

A.4.1.2.3. Contractonderzoek - vennootschappen - klinische trials - fase I & II

A.4.1.2.4. Contractonderzoek -

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector met overheidssteun

A.4.3. Wetenschappelijke dienstverlening (zonder contract)

A.4.4. Valorisatie onderzoeksresultaten

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1. Reguliere inschrijvingsgelden

A.5.2. Andere inschrijvingsgelden

A.5.3.

A.5.4.

A.5.5.

A.5.6. Andere

E. Andere bedrijfsopbrengsten

Bedrijfskosten (-)

A. Aankoop goederen

B. Diensten en diverse goederen

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

C.1.

C.5.

C.6.

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toev +, terug -) (toelichting XI, B)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toev +, bestedingen en terugn -) (toel XI, A3 en C)

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

IV. Financiële opbrengsten (+)

C. Andere financiële opbrengsten (toelichting XII, A)

V. Financiële kosten (-)

A. Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E (toevoeg. +, terugn. -) (toel

C. Andere financiële kosten (toelichting XII, E)

VI. Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten

VII.

A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op IVA en

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Terugneming van voorzieningen

D. Meerwaarden bij

activa

E. Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII. Uitzonderlijke kosten (-)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

B. Overschrijvingen

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

A. Verrekeningen

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.1.1.

A.1.4. Sociale toelagen

A.1.5. Andere overheidstoelagen

A.2.4.

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de

A.3.2. Vlaamse gemeenschap

A.3.2.1. Ministerie Vlaamse Gemeenschap

A.3.2.2. IWT

A.3.2.3. IOF

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.3. Steden en provincies

A.3.4. Internationale organen

A.3.4.1. Europese

A.3.4.2.

A.3.4.3. Andere buitenlandse

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek

A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wetenschappelijke dienstverlening (4de geldstroom)

A.4.1. Contractonderzoek met de privé

A.4.1.2.2. Contractonderzoek - vennootschappen - klinische trials -

A.4.1.2.3. Contractonderzoek -

A.4.1.2.4. Contractonderzoek - vennootschappen - klinische trials - fase III & IV

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector met overheidssteun

A.4.3. Wetenschappelijke

A.4.4. Valorisatie onderzoeksresultaten

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1. Reguliere inschrijvingsgelden

A.5.2. Andere inschrijvingsgelden

A.5.3. Huuropbrengsten sociale sector

A.5.4. Opbrengsten studentenrestaurants

A.5.5. Opbrengsten boeken en cursussen

A.5.6. Andere

B. Waardewijziging projecten in uitvoering

C. Geproduceerde vaste activa

D. Giften, schenkingen en legaten

E. Andere bedrijfsopbrengsten

Bedrijfskosten (-)

A. Aankoop

B. Diensten en diverse goederen

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

C.1.

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemingen -)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen -)

G. Andere bedrijfskosten

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

IV. Financiële opbrengsten (+)

A. Opbrengsten uit financiële vaste activa

B. Opbrengsten uit

C. Andere financiële

V. Financiële kosten (-)

A. Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E (toevoeg. +, terugn. -)

C. Andere financiële kosten (toelichting XII, E)

VI. Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (+)

A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op IVA en MVA

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico's

D. Meerwaarden

E. Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII. Uitzonderlijke kosten (-)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

A. Verrekeningen

3.533.819,292.183.847,983.100.5771.349.971,31433.242,29

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar 70/663.682.505,542.160.055,321.784.8761.522.450,221.897.629,54

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.) 1.193.934,27818.709,33185.729375.224,941.008.205,27

I. Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.1.1. Werkingsuitkeringen

A.1.2.

A.1.3.

A.1.4. Sociale toelagen

A.1.5.

A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek (2de geldstroom)

A.2.4.

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de

A.3.2.3.

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.3. Steden en provincies

A.3.4.

A.3.4.1. Europese Unie

A.3.4.2. Internationale instellingen

A.3.4.3. Andere buitenlandse overheden

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek

A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wetenschappelijke dienstverlening (4de geldstroom)

A.4.1. Contractonderzoek met de privé - sector

A.4.1.1.

A.4.1.2. Contractonderzoek - vennootschappen

A.4.1.2.3. Contractonderzoek - vennootschappen - klinische

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector

A.4.3. Wetenschappelijke dienstverlening

A.4.4.

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1. Reguliere inschrijvingsgelden

A.5.2.

A.5.3. Huuropbrengsten sociale sector

A.5.4. Opbrengsten studentenrestaurants

A.5.5. Opbrengsten boeken

A.5.6.

B. Waardewijziging projecten in uitvoering

C. Geproduceerde vaste activa

D. Giften, schenkingen en legaten

E. Andere bedrijfsopbrengsten

II. Bedrijfskosten (-)

A. Aankoop goederen

B. Diensten en diverse goederen

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

C.6.

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemingen -)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen -)

G. Andere bedrijfskosten

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

C. Andere financiële

(toelichting XII, A)

A. Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E (toevoeg. +, terugn. -)

C. Andere financiële kosten (toelichting XII, E)

VI.

VII.

A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen opIVA en

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Terugneming van voorzieningen

E. Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII. Uitzonderlijke kosten (-)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

A. Verrekeningen 1.075.427,461.052.204,22500.00023.223,24575.427,46

B. Overschrijvingen

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

A. Verrekeningen

B. Overschrijvingen 4.355.918,134.071.296,134.636.220284.622,00

XI.

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

I. Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1.1.

A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel

A.2.2.

A.2.3. FWO

A.2.4. IWT: bench fee (specialisatiebeurzen) - naar FWO in 2016

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de geldstroom)

A.3.1. Federale overheid excl. IUAP

A.3.2. Vlaamse gemeenschap

A.3.2.1. Ministerie Vlaamse Gemeenschap

A.3.2.2. FWO en VLAIO (ex IWT)

A.3.2.3. IOF

A.3.2.4. Andere Vlaamse Intermediaire organisaties

A.3.2.5. Andere bijdragen Vlaamse gemeenschap

A.3.3. Steden en provincies

A.3.4. Internationale organen

A.3.4.1. Europese Unie

A.3.4.2.

A.3.4.3. Andere buitenlandse overheden

A.3.5.

A.4. Contractonderzoek

A.4.1.

A.4.1.1.

A.4.1.2. Contractonderzoek

A.4.2. Contractonderzoek

A.4.4.

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1.

A.5.5.

A.5.6.

-943.951,36-291.171,27

-569.635,39-672.788,82

603.560,001.045.207,00

C.7. Bursalen

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugn.

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen

Andere financiële opbrengsten (toelichting XII, A)

A. Kosten

schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan

VI. Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten

van waardeverminderingen op IVA en MVA

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa

uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+) A.

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

A. Verrekeningen 4.178.423,093.446.940,65

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

A.5.

A.4.2.

A.4.3.

A.5.1.

A.5.5.

A.5.6.

A.3.2.4.

A.3.4.1.

A.3.4.2.

C.3.

C.4. Gastprofessoren

C.6.

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toev. +, terugn. -)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toev. +, bestedingen en terugn. -)

G. Andere

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

C. Andere financiële opbrengsten (toelichting

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan onder II.E (toevoeg. +,

C. Andere financiële kosten (toelichting XII, E)

VI. Overschot

VII. Uitzonderlijke

Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële

C. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke

E. Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII. Uitzonderlijke kosten (-)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen,waardevermind. op oprichtingskosten, op IVA en MVA

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

XI.

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (incl verreken. en overschrijv.)

I. Bedrijfsopbrengsten (+)

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom)

A.1.1.

A.1.2.

A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek (2de geldstroom)

A.2.4. IWT: bench fee (specialisatiebeurzen)

A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de geldstroom)

A.3.1.

A.3.2.1.

IOF

A.3.2.4. Andere Vlaamse

Andere bijdragen Vlaamse

A.3.3.

A.3.4.1.

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek

A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wet. dienstverlening (4de geldstroom) 70371.422,1770.223,72

A.4.1. Contractonderzoek

A.4.1.1. Contractonderzoek - non profit organisaties

A.4.1.2. Contractonderzoek - vennootschappen 70301 0,000,00

A.4.1.2.1. Contractonderzoek - venn. 7030100,000,00

A.4.1.2.2. Contractonderzoek - venn. - klinische trials -

A.4.1.2.3. Contractonderzoek - venn. - klinische trials - fase I & II 7030120,000,00

A.4.2. Contractonderzoek met de privé - sector

A.4.3. Wetenschappelijke dienstverlening (zonder contract)

A.4.4.

A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening

A.5.1.

A.5.2.

A.5.3. Huuropbrengsten sociale sector

A.5.4.

A.5.5.

A.5.6. Andere

B. Waardewijziging

C. Geproduceerde

D. Giften, schenkingen en legaten

E. Andere bedrijfsopbrengsten

II. Bedrijfskosten (-)

A. Aankoop goederen

B. Diensten en diverse goederen

C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2)

C.1.

C.5. Contractueel

C.6. Contractueel

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardevermind. op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugn. -)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugn. -)

G. Andere bedrijfskosten

III. Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort)

IV. Financiële opbrengsten (+)

A. Opbrengsten uit financiële vaste activa

B. Opbrengsten uit vlottende activa

C. Andere financiële opbrengsten (toelichting XII, A)

V. Financiële kosten (-)

A. Kosten van schulden (toelichting XII,B en C)

B. Waardeverm. op vlottende activa andere dan onder II.E (toevoeg. +, terugn. -)

C. Andere financiële kosten (toelichting XII, E) 652/9438.652,54295.593,27300.000143.059,27138.652,54

VI. Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten 70/656.206.813,505.462.164,224.144.251744.649,282.062.563,00

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (+)

A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op IVA en MVA 760

B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa 761

C. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico's en kosten

D. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke opbrengsten (toelichting XIII, A)

VIII. Uitzonderlijke kosten (-)

A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardevermind. op oprichtingskosten, op IVA en MVA

B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa

C. Voorzieningen

D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten opgenomen onder de activa (-)

IX. Inkomende verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

A. Verrekeningen

X. Uitgaande verrekeningen en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (inclusief verreken. en overschrijv.)

A.3.4.

A.3.4.2.

A.3.4.3. Andere buitenlandse overheden

A.3.5. Andere overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek

A.5.3.

C.2.

C.4.

C.7. Bursalen onderworpen aan RSZ

D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op IVA en MVA

E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toev. +, terugn. -)

F. Voorzieningen voor risico's en kosten (toev. +, bestedingen en terugn. -)

G. Andere bedrijfskosten

III.

B. Waardeverm. op vlottende activa andere danonder II.E (toevoeg. +,

VI. Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (+)

A. Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op IVA en MVA

A. Uitzonderlijke afschrijvingen, waardevermind. op oprichtingskosten, IVA en MVA

E. Andere uitzonderlijke kosten (toelichting XIII, B)

F. Uitzonderlijke kosten als herstructureringskosten

IX. Inkomende verrek. en overschrijvingen tussen afdelingen (+)

X. Uitgaande verrek. en overschrijvingen tussen afdelingen (-)

XI. Overschot (tekort) van het boekjaar (incl verrek. en overschrijv.)

RUBRIEK 9 INTERNATIONALISERINGSVERSLAG

1. AANSTURING EN ADVISERING INTERNATIONALISERINGSBELEID

Internationalisering en internationale samenwerking zijn sleutelelementen in het strategisch beleid van de VUB. Deze sleutelelementen dienen breed gedragen en transversaal te zijn en genieten participatie van alle VUB-geledingen en stakeholders, resulterend in een versterkte wereldwijde reputatie van de VUB als geëngageerde en internationale universiteit. De VUB neemt een actieve rol op in haar internationaal netwerk en zet haar netwerk in ter versterking van haar reputatie als internationale universiteit. Hierin worden 3 pijlers geïdentificeerd: i) samenwerking met internationale partners en transversaal met eigen diensten en faculteiten, ii) Eutopia-alliantie en iii) wereldburgerschap. Het deelbeleidsplan Internationalisering 2022-2026 omvat een aantal strategische en operationele doelstellingen die ondersteund en gemonitord worden door verscheidene beslissings- en adviesorganen.

1.1 Raad Internationaal Beleid (RIB)

De Raad Internationaal Beleid (RIB), welke beslissings- en adviesbevoegdheden heeft in toepassing van het Organiek Statuut, wordt voorgezeten door de vicerector Internationalisering en is samengesteld uit de voorzitters van de facultaire organen voor internationalisering (Facir) of gelijkgestelde, een vertegenwoordiger uit elke faculteit die betrokken is bij het (internationaliserings)beleid, twee studentenvertegenwoordigers en een aantal leden met raadgevende stem, nl. van de departementen Onderwijs- en Studentenzaken, Onderzoek, Internationale Relaties, Technology Transfer, Marketing en Communicatie, Brussels School of Governance en MILO. Het secretariaat wordt waargenomen door een stafmedewerker van het International Relations office. De Raad vergaderde 9 maal in 2023 waarvan 1 fysieke vergadering, 4 online en 4 in de vorm van schriftelijke consultatie.

1.2 Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking (BAOW)

Ontwakend uit de Covid-periode, werd het jaar 2022 overschaduwd door de Russisch-Oekraïense oorlog, de situatie Het Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking rapporteert aan de Raad Internationaal Beleid en is samengesteld uit de Vicerector Internationalisering die tevens voorzitter is, twee leden van het zelfstandig academisch personeel per domein van humane wetenschappen, toegepaste en exacte wetenschappen, en life sciences. De twee VUB-afgevaardigden in het Bureau VLIR-UOS zijn resp. afgevaardigde van het wetenschapsdomein waartoe ze behoren.

Aan het Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking worden leden met raadgevende stem toegevoegd: een afgevaardigde van de Erasmushogeschool Brussel, een afgevaardigde van het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (UCOS), de directeur en stafleden van het International Relations office belast met dossiers inzake universitaire ontwikkelingssamenwerking. De nominatieve samenstelling wordt jaarlijks door de Raad Internationaal Beleid vastgelegd.

Het Bijzonder Adviesorgaan voor Ontwikkelingssamenwerking geniet voorstel- en adviesbevoegdheid ten aanzien van de Raad Internationaal Beleid m.b.t. universitaire ontwikkelingssamenwerking. Adviezen kunnen gevraagd worden over: - het formuleren van beleidsadviezen, zowel voor interne als externe dossiers; - selecties van projecten en beurzentoekenningen, wanneer een interne selectie opgenomen is in de overeenkomst tussen de VUB en de financierder, vb. de projecten in het kader van Global Minds; - selecties in het kader van eigen VUB-initiatieven.

1.3 International Relations office

Het International Relations office implementeert de beleidslijnen die uiteengezet zijn in het deelbeleidsplan Internationalisering. In 2023 waren er 30,5 VTE werkzaam, 1 open vacature en 2 langdurige zieken.

Structuur

1.4 Think Tank Internationalisering

In 2023 werd een Think Tank Internationalisering opgericht met 13 leden uit verschillende disciplines, geleid door de vicerector Internationalisering. De bedoeling is om te brainstormen en ideeën uit te wisselen over topics gelinkt aan het deelbeleidsplan Internationalisering en aspecten hiervan te incorporeren in de verdere uitrol van het beleid.

Think tank 1 – 26 april 2023 - De Internationale Universiteit

Think tank 2 – 19 september 2023 – i) Inzet van Persoonlijke Netwerken ter versterking van Internationalisering en ii) Samenwerking met het Globale Zuiden.

1.5 International Student Platform (ISP)

Het International Student Platform is een adviserend orgaan van de Studentenraad die vergadert in het Engels om de 23,8% internationale studenten aan VUB een stem te geven. De opvolging en coördinatie van het International Student Platform wordt ondersteund door een stafmedewerker van het International Relations office die ook als adviserend lid zetelt in de Studentenraad.

1.5 International Student Platform (ISP)

Tijdens de tweede helft van academiejaar 2022–2023 ging de cohorte ISP-leden verder met het adviseren van de Studentenraad en VUB departementen. Ze hielpen ook met de vernieuwing van het verkiezingssysteem van de ISPvoorzitter. Voor het eerst werd de voorzitter verkozen in het tweede semester voorafgaand aan het daaropvolgende academiejaar. Dit hielp de nieuwe groep ISP-leden om sneller van start te gaan bij aanvang van het academiejaar en hun prioriteiten voor 2023-2024 op te stellen. Deze prioriteiten zijn: 1. Samenwerking met internationale studentenverenigingen, 2. Engagement om sociale media verder te ontwikkelen, 3. Problemen van nieuwe internationale studenten in kaart brengen en de VUB-info helpen verbeteren, en 4. Toekomstige alumni engagement.

De ISP-leden maakten er ook een prioriteit van om mogelijke uitdagingen die de nieuwe studenten hebben, te helpen oplossen.

2. EUTOPIA

WP3 - Work package activiteiten (lead: Vicerector Internationalisering)

De vooropgestelde aanpak is gebaseerd op twee instrumenten:

- het EUTOPIA-label: het academisch personeel dat betrokken is bij een connected community moet in hun huidige onderwijstaken aangeven welke cursussen ze gebruiken voor de integratie van campusoverschrijdende leeractiviteiten. Deze cursussen krijgen het label en de extra leerresultaten die hieraan verbonden zijn worden vertaald in de descriptoren van de eigen universiteit.

- EUTOPIA micro-credentials: succesvolle studenten die zijn ingeschreven voor een cursus met een EUTOPIAlabel ontvangen een EUTOPIA-micro-credential. Deze beschrijven de EUTOPIA-impact door te verwijzen naar de aangepaste leerresultaten van de cursus en naar andere kenmerken die vereist zijn voor het gebruik van dit erkenningsinstrument, zoals de specificatie van student, docent, cursus, ECTS, programma, universiteit, beoordeling, QA-procedures, enz. Het is belangrijk op te merken dat, met uitzondering van de extra leerresultaten vermeld hierboven, het niet nodig is andere kenmerken te veranderen of te harmoniseren.

In totaal was er sinds de start tot eind 2023 een studentenparticipatie van 6583 voor de connected learning communities en connected communities. Er werden 94 micro-credentials uitgereikt binnen de alliantie, waarvan 35 aan VUB.

Evenementen ter sensibilisering: in het kader van EUTOPIA MORE werden verschillende activiteiten georganiseerd om de VUB-gemeenschap bewuster te maken van het aanbod van de alliantie: deelname aan Kick-off the Campus in Jette en Etterbeek met een infostand, deelname van zowel de VUB-collega’s als de uitgenodigde EUTOPIA-partners en -studenten (UW, CY, UG, NOVA) tijdens de International Days (Go Abroad Fair en Staff Fair), deelname aan de facultaire rondleidingen om een helikopterview van de beschikbare mogelijkheden te presenteren. Promotie van de EUTOPIAopportuniteiten voor studenten werd ook geïntegreerd in de infosessies die door het Exchange Team werden gehouden om mobiliteit naar het buitenland te promoten (zowel op universitair als facultair niveau). Tijdens de International Days werden alle EUTOPIA-partners uitgenodigd om naar de VUB te komen voor het evenement en voor deelname aan de Exchange Officers-vergadering. Verschillende partners, die niet fysiek aanwezig konden zijn (UL, CA, UG, CY), hebben digitaal deelgenomen. Ook de facultaire coördinatoren internationalisering van de VUB (LW, WE) werden uitgenodigd om hun bijdrage te leveren en contact te leggen met de alliantiecollega’s.

WP 4 - Work package activiteiten

TEAMWORK: betreft online groepsstages van een 6-tal studenten uit de verschillende EUTOPIA partners die een project uitvoeren van een bedrijf of organisatie tijdens de zomermaanden. Elke EUTOPIA partner dient 2 stageplaatsen te voorzien en een 12-tal studenten om aan elk van de stages deel te nemen. Aan de stage gaat een inductieperiode vooraf waarbij studenten een drietal workshops over vaardigheden volgen. Voor VUB werd een workshop ‘Think like an entrepreneur’ voorzien, georganiseerd door prof. K. De Moortel van de Faculteit ES. De twee VUB-projecten werden voorzien door Gui Athia Consultancy en er namen 14 VUB-studenten deel, verspreid over de projecten van de EUTOPIA partners. Ter afsluiting van het project organiseerde de universiteit van Ljubljana een evenement waaraan 44 studenten deelnamen. Helaas kon door de onzekerheid over de financiering en de late communicatie slechts 1 VUB-student het evenement fysiek bijwonen. Tijdens het evenement kregen de studenten een workshop om hun videobewerkingsvaardigheden te verbeteren, die ze vervolgens gebruikten om promotiemateriaal voor het programma te maken. Het evenement werd ook gebruikt als een gelegenheid voor medewerkers en studenten om feedback uit te wisselen.

SubWP 4.4 dat als doel heeft het perspectief van EUTOPIA in Europa te verbreden door de Westelijke Balkanlanden erbij te betrekken, is zeer actief en wordt grotendeels centraal geleid door de Universiteit van Ljubljana (zonder co-

lead). De enige acties die beschikbaar zijn voor de partners zijn deelname aan de terugkerende bijeenkomsten en ad-hoc ondersteuning bij de organisatie van de workshops door het aanleveren van experts. De onderzoeksafdeling ondersteunde de eerste workshop die door deze groep werd georganiseerd met een online presentatie.

SubWP 4.5: een eerste werkgroep ‘Global Partners’ is betrokken bij het verzamelen van relevante data voor de evaluatie van de toekomstige nieuwe mondiale partners, evenals bij de ontwikkeling van een kader voor mondiale partnerschappen, dat in 2023 door de voorzitters werd goedgekeurd.

Een tweede werkgroep ‘Internationalisation at home’ heeft na akkoord van de verschillende partners ervoor gekozen om de beschikbare middelen te richten op de implementatie van het EUTOPIA-certificaat voor internationalisering (EUCI) dat in 2024 zal plaatsvinden (3 cohorten gepland).

EUTOPIA Undergraduate Research Support Scheme (EURSS) staat momenteel on hold en onder evaluatie.

International Conference of Undergraduate Research (ICUR): dit is een virtuele conferentie waarin universiteiten over de hele wereld deelnemen. De conferentie loopt gedurende 48 uur. Studenten, ingedeeld in verschillende sessies, presenteren hun bachelor paper of stageresultaten en hun internationale peers geven hierop input. De VUB nam niet deel aan ICUR 2023, maar er zijn al afspraken gemaakt voor ICUR 2024. Vanaf editie 2024 is ICUR gratis voor de EUTOPIA-partners.

De derde werkgroep ‘Responsible internationalisation’, die tot doel heeft een strategiedocument op te stellen, is actief bezig met het afbakenen van het operationele kader. De werkgroep diende 3 workshops te organiseren. De eerste (hybride) workshop is gepland in maart 2024 op de universiteit van Stellenbosch tijdens hun internationale week met als doel meer ruimte te geven aan het niet-Eurocentrische perspectief. De workshop zal zich richten op het analyseren van de behoeften en de mogelijkheden voor EUTOPIA als een alliantie over dit onderwerp. De workshop wordt voorafgegaan door een online sessie in februari 2024 waarin alle EUTOPIA-partners wordt gevraagd hun eigen strategie hieromtrent te presenteren.

WP5 – work package activiteiten

SubWP5.3 is gewijd aan tools voor mobiliteit en is thans operationeel en reeds bezig met het in kaart brengen van de verschillende activiteiten en het aantal mobiliteitsactiviteiten binnen de alliantie.

Studenten- en personeelsmobiliteit: ter ondersteuning van 100 studentenmobiliteiten en 10 staff mobiliteiten naar EUTOPIA-partners tegen het einde van EUTOPIA MORE werden inter-institutionele akkoorden met alle EUTOPIApartners afgesloten, met uitzondering van NOVA omwille van vertraging bij NOVA.

Studentenmobiliteiten voor uitwisseling:

Blended Intensive Programmes (BIPs) zijn een gecombineerde kortetermijn mobiliteit die is toegevoegd aan het Erasmus+ kader 2021-2027 en die bestaat uit een online component in combinatie met kortdurende mobiliteit. De mobiliteit omvat het verwerven van ECTS. Ter ondersteuning van de door het project gefinancierde activiteiten om de samenwerking tussen de EUTOPIA-partners te stimuleren, coördineerde de VUB twee BIPs. Een daarvan vond plaats in de Connected Learning Community of Urban Education (UL, UBB, CY 15 studenten gehost), en de tweede resulteerde in de oprichting van een zomercursus in het domein van computerwetenschappen tussen VUB, NOVA, UPorto en TUM (16 studenten gehost).

SUBWP5.4 - Zichtbaarheid op de campus. Dit werd niet naar behoren (of helemaal niet) gecoördineerd op EUTOPIAniveau. Na de eerste (en laatste) vergadering in Lissabon heeft dit subwerkpakket een sluimerend bestaan geleid. Door verschillende initiatieven op het niveau van de VUB zijn we er echter in geslaagd om de zichtbaarheid van EUTOPIA op de campus te vergroten. EUTOPIA was bijvoorbeeld vertegenwoordigd op de campus kick-offs in Etterbeek en Jette,

op de onboarding voor nieuw VUB-personeel en tijdens de internationale dagen. Deze aanwezigheid op voornoemde evenementen zal in de toekomst worden herhaald en ook elders zal de aanwezigheid worden versterkt, zoals op het Onderwijscongres op 8 maart 2024. EUTOPIA-studentenvertegenwoordigers zijn ook geraadpleegd en gevraagd om waar mogelijk en gepast de bewustwording onder hun medestudenten te vergroten.

WP6 - Work package activiteiten

SUBWP6.2 - Wetenschapsdiplomatie. In 2023 werden drie seminars georganiseerd: op 25 January: Thinking, Debating, and Shaping Science Diplomacy, op 29 June: Designing a Science Diplomacy Pathway for EUTOPIA, en op 14 November: Science Diplomacy and the Changing World Order: The End of (Scientific) Unipolarity. In 2024 zijn er vijf seminars gepland.

SUBWP6.3 - Communicatie en sensibilisering. Het International Relations office werkt aan een bijdrage voor de EUTOPIA-review.

3. PROJECTEN

Het International Relations office staat in voor de administratieve ondersteuning van extern gefinancierde projecten via advies aan promotoren die een projectvoorstel uitschrijven, voornamelijk VLIR-UOS en EU-mobiliteits- en onderwijsprojecten. Kandidaat-promotoren krijgen toelichting omtrent de belangrijkste modaliteiten op vlak van indiening van voorstellen, toepassing van donorspecifieke richtlijnen en formaten, financiële regelgevingen. Voor de indiening bij de donororganisatie worden projectvoorstellen gescreend op volledigheid, toepassing van het gevraagde formaat en (financiële) richtlijnen en, indien van toepassing, op het gebruik van de vereiste management procedure zoals de ‘Theory of Change’. Specifieke trainingen worden georganiseerd door de verschillende entiteiten binnen het International Relations office via infosessies en schrijfsessies, al dan niet via LRN.

3.1 EU-gefinancierde projecten

De Europese financiering voor onderwijs en training zat in een overgangsperiode. Er is enerzijds het uitdovende kaderprogramma 2014 – 2020 waarin de projecten verder liepen tot 2023. Anderzijds is er ook het kaderprogramma 2021- 2027 met een budget van meer dan 26 miljard euro. In 2022 werd de eerste volwaardige oproep gelanceerd in dit kaderprogramma. Het programma 2021 – 2027 heeft 4 horizontale prioriteiten waarbinnen de projecten dienen uitgewerkt te worden: inclusiviteit & diversiteit, digitalisering, participatie en duurzaamheid/milieu/klimaat.

Geselecteerde Erasmus+ projecten in 2023

Project Titel

Cooperation Partnership Quality Assurance with Learning Analytics in Schools (QUALAS)

Cooperation Partnership

Supporting Professionals and Academics for Community Engagement in Higher Education under the Erasmus+ programme (SPACE)

Cooperation Partnership The Bridge project

Cooperation Partnership

Developing AI tools for sharing intelligence on the local labor markets of VET graduates (AIVET)

VUB: partner of coördinator Duur van het project (van tot en met)

Coordinator: Jerich Faddar

Partner: Linde Moriau & Lien Mostmans

Budget

01/10/2023 –30/09/2026 € 400.000

01/11/2023 –31/10/2026 € 400.000

Partner: Karen Francois 01/09/2023 –31/08/2025 € 400.000

Partner: Johan Loeckx; Laetitia d’Ornano € 400.000

Cooperation Partnership

Cooperation Partnership - Sport

Capaciteitsuitbouw in het Hoger Onderwijs

Higher education to improve competency in Sports Physical Therapy (SPORT COMP)

Seedling: Youth Tackling Climate Challenges Through Arts under the Erasmus+ programme

PROmoting Gender mainstrEaming iN acaDemia through thE enhancement of gendeR equalIty and iNclusion in hiGher education

The Good Game project: Promoting mental health in esports

Virtual reality sports Interaction Between European Schools (VIBES)

Capacity building on sustainable and motivational training design enhanced by smart technologies for senior citizens (IKIGIA 55)

Inclusive digital learning about the european union for humanities, languages and teacher training departments in Mongolia (MONEUL)

Developing university capacity in SADC towards participatory approaches in pursuing the SDGs

Reforming the Governance of PhD Programs at Palestinian Higher Education Institutions

Partner: Jo VERSCHUEREN 01/09/2023 –31/08/2026 € 400.000

Coordinator: Elvira Crois

Partner: Paul Quinn & Danaja Fabcic Povse 1/9/2023 –31/8/2026 € 400.000

Coördinator: Jolan Kegelaers 1/01/2024 –31/12/2026 € 400.000

Coördinator: Wouter Cools & Marc Saerens € 400.000

Partner: Marc Sarens & Aerenhouts Dirk 1/12/2023 –30/11/2025 € 400.000

Coordinator: Gracienne Lauwers 1/12/2023 –30/11/2026 € 399.749

Partner: Leo Van Oudenhove & Bram Lievens 1/12/2023 –30/11/2026 €

1/12/2023 –30/11/2026 pending

Lopende projecten in het kaderprogramma 2021 - 2027 Onderstaande projecten werden geselecteerd tijdens de eerste (gedeeltelijke) oproep in het Erasmus+ programma 2021 – 2027 en zijn intussen lopende projecten.

Project Titel VUB: partner of coördinator

Key Action 2 –Cooperation Partnerships

Key Action 2 –Cooperation

nerships

Key Action 2 –Cooperation

nerships

Jean Monnet

Jean Monnet Module

Jean Monnet Network

The European Green Deal: Governing the EU’s Transition towards Climate Neutrality and Sustainability Coordinator: Sebastian Oberthuer

Jean Monnet Network

What role for Europe in the Indo-Pacific? Identifying regional policy responses towards the EU’s Indo-Pacific Strategy 2022-25

Jean Monnet Chair Governing the environment-economy nexus in the European Green Deal

Jean Monnet Chair Europe Explained

Cooperation Partnership -Sport MENTIS

Cooperation Partnership -Sport Sport-T-Index

Cooperation Partnership AC2

Capaciteitsuitbouw in het Hoger Onderwijs

Lopende projecten Erasmus+ 2014 – 2020

Partner: Michael Reiterer 1/12/2022 –30/11/2025 959,993.00 €

Coordinator: Harri Kalimo 1/9/2022 –31/8/2025 € 50.000

Coordinator: Trisha Meyer 1/11/2022 –31/10/2025 € 50.000

Coördinator: Paul Wylleman/Koen De Brandt 1/12/2022 –30/11/2024 € 400.000

Coördinator: Munira Aminova 1/1/2023 –30/6/2025 €

Partner: Georgios Terzis

Heidi Ottevaere

In het kader van het Erasmus+ 2014 – 2020 project waren de volgende projecten lopende tijdens het academiejaar 2022 – 2023.

Project Titel

Erasmus Mundus Joint Master DC Lead (Digital Communication Leadership - vervolgprogramma)

Erasmus Mundus Joint Master 4Cities+

Capaciteitsopbouw eMWRE

VUB: partner of coördinator

Duur van het project (van tot en met)

Partner: J. Loisen, J. Pierson 2018-2023 Partner

Coördinator: B. Van Heur 2018-2023 € 4.081.000

Coördinator: A. Van Griensven 2020-2023 € 923.872,00

Capaciteitsopbouw UN4DRR Coördinator: J.C. Chan 2020-2023 € 999.758,00

Capaciteitsopbouw ELANET

Capaciteitsopbouw AGRISAT

Capaciteitsopbouw MELINC

Capaciteitsopbouw

Coördinator: N. Dentchev 2021 – 2024 € 999.908

Coördinator: J. Chan 2021 – 2024 € 982.828

Coördinator: G. Lauwers 2021 – 2024 € 657.868

Strategisch Partnerschap PRACOMUL

Strategisch Partnerschap EPD

Strategisch Partnerschap ERMIS

Coördinator: A. Vande Casteele

J. Loeckx

Partner: N. Dentchev

Strategisch Partnerschap SHEFCE Partner: R&D

Kennisalliantie EUTOPIA

(VUB aandeel: € 41.572, 19)

Partner: L. Van Langenhove

European Policy Experimentation TRANSVAL Partner: K. Lombaerts

Coördinator: V. De Bosscher

Jean Monnet (Chair) EXPAND Coördinator:

Europeaid: Fourier project

Dit project werd opgestart in 2019, als onderdeel van het “Programa de Apoyo a la Política de Energía de Cuba”, of het programma ter ondersteuning van het Cubaanse energiebeleid, in samenwerking met het Cubaanse Ministerie voor Energie en Mijnbouw. De « Grupo Nacional de Universidades para las Fuentes Renovables de Energía y la Eficiencia Energética » (GNUFRE), of Nationale Groep van Universiteiten voor Hernieuwbare Energie en de Energetische Efficiëntie heeft hierbij het versterken van de academische kennis in deze thema’s als doelstelling. De coördinerende universiteit van deze groep Cubaanse universiteiten is Universidad Central Marta Abreu de Las Villas, UCLV, hierbij begeleid door de VUB, als co-coördinator, onder de leiding van Prof. Kim Van der Borght. Het totale budget bedraagt 3.000.000 EUR, en wordt beheerd vanuit de VUB. De oorspronkelijke duur van dit programma was 40 maanden, maar werd verlengd tot november 2024 omwille van de Covid-pandemie.

3.2 VLIR-UOS gefinancierde projecten (federaal)

Sinds september 2022 startte het nieuwe 5-jarenprogramme FYP2 van VLIR-UOS.

Binnen het programma Global Minds, waarvoor elke Vlaamse universiteit een eigen budget ontvangt volgens een performantiesleutel om de capaciteitsopbouw op het vlak van universitaire ontwikkelingssamenwerking te versterken, schreef het International Relations office in het academiejaar 2022-2023 negen interne oproepen uit: 2 oproepen voor resp. Stafmobiliteit (XREI), Small Great Projects (SGP) en Reisbeurzen voor studenten (REI) en 1 oproep voor resp. Joint PhD’s, Group Mobility, en de UDC Career Award.

Binnen het Zuidportfolio werden door VLIR-UOS volgende oproepen gelanceerd: Short Initiatives (SI) 2023 en International Training Programme Projects (ITP) 2022.

Gebruikte afkortingen voor de verschillende projecttypes: TEAM: samenwerking tussen een team Zuid en team Noord (VUB)

ICP: Master Programme

ITP: International Training Programme

IUS: Institutionele Universitaire Samenwerking

SI: Short Initiative

GM: Global Minds

ORG: Organisatiekosten

Nieuwe projecten 2023

Project Titel

SI DISA: Digital Inclusion in South Africa: From Digital Difficulties to Inclusive Digital Transition

Revaluation of Andean ancestral knowledge on medicinal herbs through the development of a phytotherapeutic product

VUB partner of coördinator

VUB academisch contactpersoon

Duur van het project (van tot en met) Budget

Coörd Ilse Marien 01/09/2023 –31/08/2025 € 69.962,2

Coörd Yvan Vander Heyden 01/09/2023 –31/08/2025 € 70.000

SI SmartWaterManagementCuba Coörd Kris Steenhaut 01/09/2023 –31/08/2025 € 70.000

SI Empowering Women Farmers to Actualise Rights to Seed for Sustainable and Resilient Food System in East-Java Indonesia

ITP

Improving the capacity in biotechnology/molecular biology of trainers to resolve challenges to the Kenyan society

Lopende projecten 2023

Project Titel

SI Single Image Parasite Quantification (SIMPAQ): a New Diagnostic Technique using Microfluid-ics to Manage Soil-Transmitted Helminthiases towards Elimination

SI ViolenceStop: Protocols for the Care and Protection of Women and Children in Cuba

SI (COVID-19 PROMPT) Toward PrecisiOn Medicine for the Prediction of Treatment response to Covid-19 in Cuba.

SI Development of local devices for telemedicine services in remote areas of Ecuador

TEAM KAWSAYTA AWANACHEJ* – A Bolivian community learning-research network in sustainable territorial governance and management

TEAM Supporting marine small-scale fisheries sustainability as a basis of safeguarding food security and livelihoods in East African region (SAVE-FISH)

TEAM

GEOdata infrastructures and citizen SCIences to support REsilient development of rural com-munities in Quang Nam province (GEOSCIRE)

Coörd Koen Byttebier 01/09/2023 –31/08/2025 € 69.531

Coörd Geert Angenon 01/01/2023 –31/12/2025 € 149.704,5

VUB partner of coördinator VUB academisch contactpersoon Duur van het project (van tot en met) Budget

Coörd Wim De Malssche

01/09/2022 –31/08/2024 € 69.951,20

Coörd Jenneke Christiaens 01/09/2022 –31/08/2024 € 69.984,20

Coörd Nikos Deligiannis 01/09/2022 –31/08/2024 € 69.976,50

Coörd Johan Stiens

Coörd Zhu Chang

Coörd. Marc Kochzius

01/09/2022 –31/08/2024 € 69.806,00

01/09/2022 –31/08/2028 €299.990,90

01/09/2022 –31/08/2028 €300.000,00

Coörd. Matthieu Kervyn De Meerendre 01/09/2022 –31/08/2028

€299.981,00

TEAM

IUS

Levodopa-rich biomass of slime molds and puffballs and their melanins for treatment of Parkinson’s disease and Alzheimer’s disease

Strengthening Jaramogi Oginga Odinga University of Scinence and Technology Capacity in Natural Resource Management, Food Security and Health

IUS

University as a facilitator for community Based Sustainable solution to Demographic challenges in South Western Uganda

GM Global Minds

ICP

Master of Marine and Lacustrine Science and Management - Oceans and Lakes:

Coörd. Ann Van Eeckhaut

01/09/2022 –31/08/2028 €279.999,50

Coördinator Ann Van Griensven 01/09/2022 –31/08/2023

Coördinator Gily Coene 01/09/2022 –31/08/2023

Coörd. IRMO, geen academisch verantwoordelijke 01/09/2022 –31/08/2023

Coörd. Marc Kochzius 01/09/2022 –31/08/2023

ORG Organisatiekosten NVT

IUS

IUS: Fase II (jaar 2 partnerprogramma 2019-2023) voor Institutionele Universitaire Samenwerking tussen Universidad de Oriente (Sede Mella) - Cuba en de Vlaamse universiteiten

IUS

IRMO, geen academisch verantwoordelijke

01/09/2022 –31/08/2023 € 314.877

Coörd. R. Vounckx/Jef Vandemeulebroucke 01/09/2022 –31/08/2023 € 570.000

NETWORK

IUS : Fase I (jaar 4 partnerprogramma 2017 – 2022) voor Institutionele Universitaire Samenwerking tussen VUB en Universidad Católica Boliviana “San Pablo” (UCB)

NETWORK Fase II ‘ICT’ Programma (2019-2023)voor Institutionele Universitaire Samenwerking tussen Universidad Central ‘Marta Abreu’ de Las Villas - Cuba en de Vlaamse universiteiten

Coörd.

G. Loots/Leo Van Audenhove

01/09/2022 –31/08/2023

570.000

Coörd. A.Nowé 01/09/2022 –31/08/2023 € 250.000

3.3 VUB – Strategische Internationale Partnerschappen

In 2023 kenden de twee eerste VUB-Strategische Internationale Partnerschappen hun eerste werkjaar: UWC, ZuidAfrika, coördinator L. Van Audenhove en UCLV, Cuba, coördinator K. Van der Borght. Over de werking wordt er jaarlijks gerapporteerd aan de Raad Internationaal Beleid. Een eerste rapport 2023 wordt ingewacht begin februari 2024. In 2023 werd er geen nieuwe oproep gelanceerd.

4. BEURZEN

De geboden ondersteuning door het International Relations office is afhankelijk van de overeenkomst met de financierende instantie en de afgesproken verdeling van taken tussen deze instantie en de VUB. Taken die tot het pakket kunnen behoren zijn:

- Dossier- en beursbeheer

- Boeken van tickets, opstellen van visumaanvragen, hulp bij openen van een bankrekening en het vinden van huisvesting, aansluiting bij ziekenfonds en verzekeraar ACE/SIP, afsluiten van een geblokkeerde rekening, opstellen schadeclaims voor verzekeringen, repatriëring

- Organiseren van ‘summer travel’ tussen het 1e en 2e jaar van masterstudies

- Voorbereiding van de terugkeer na het afstuderen (reservatie van vliegtuigtickets, afsluiten beursdossier,….)

- Nominatie van studenten voor een beurs en administratieve opvolging

- Organisatie van interne selectie

4.1 VUB financiering

Cuba Joint PhD

Aangezien dit programma uitdovend is werden er geen nieuwe studenten geselecteerd in het kader van de raamovereenkomst tussen de VUB en de Cubaanse Nationale Commissie voor Wetenschappelijke Graden. In het academiejaar 2022-2023 werkte Maylen Villamañan Alba haar PhD af, voor de uiteindelijke verdediging in academiejaar 2023-2024. Dargel Gonzalez Gonzalez is nog de enige PhD-kandidaat van dit programma.

UNIVERSITAS

Naar aanleiding van de derde oproep van het Universitas programma, werden er in het voorjaar van 2023 vijf dossiers (met meerdere mobiliteiten per dossier) goedgekeurd door de Raad Internationaal Beleid:

- Tom Van der Stocken, University of Ruhana, Sri Lanka, 1 Master student

- Yue Gao, Phenikaa University, Vietnam, 1 Master student en 1 PhD

- Wim De Malsche, Catholic University of Health and Allied Sciences, Tanzania, 1 PhD en 1 Master student

- Ann Van Griensven, Islamic University of Gaza, Palestine, 1 PhD en 2 Masterstudenten

- Marc Kochzius, Universitas Hasanuddin, Indonesia, 1 PhD

Van de kandidaten die geselecteerd waren tijdens vorige oproepen zijn er 11 PhD-studenten actief bezig met hun doctoraat, 6 masterstudenten hebben hun diploma behaald, en 2 master-studenten hebben met succes het eerste jaar van de tweejarige master opleiding beëindigd.

VUB masterbeurzen

De merit beurzen zijn bedoeld voor nieuwe niet-EER studenten in anderstalige masteropleidingen. De beurs bedraagt 5.000 EUR per academiejaar. Er werden 21 beurzen toegekend in 2021-2022 aan eerstejaarsstudenten waarvan er 18 werden verlengd in 2022-2023. In 2022-2023 werden 35 beurzen toegekend aan eerstejaarsmasterstudenten.

VUB reisbeurzen voor personeel

Jaarlijks worden er een aantal stafmobiliteiten voorzien ter versterking van de beleidsplannen (facultair, rectoraal en Internationalisering), EUTOPIA, deelname aan missies, of andere initiatieven met een bredere impact dan een persoonlijke verrijking. In 2023 werden volgende mobiliteiten gefinancierd: fac IR (6), fac LK (4), fac LW (3), fac WE (5), fac ES (3), fac GF (2).

4.2 EU-financiering – operationeel orgaan EPOS

Erasmus + Key Action 1 - Individuele leermobiliteit

Het Erasmus+ programma promoot de Europese en transnationale dimensies van onderwijs, training, jeugd en sport en wenst de kwaliteit hiervan te bevorderen via samenwerking met andere landen en instellingen binnen de EU (programmalanden) en daarbuiten (partnerlanden). Het programma kent drie pijlers en de eerste pijler, nl. Key Action 1, omvat de individuele leermobiliteit.

Het Erasmus+ studentenuitwisselingsprogramma KA131 voor studie en stage met de programmalanden (EER, IJsland, Liechtenstein, Noord-Macedonië, Turkije, Noorwegen, Servië) blijft aan de VUB het populairste en grootste mobiliteitsprogramma. Daarnaast is mobiliteit buiten Europa mogelijk naar partnerlanden van het Erasmus+ programma via KA171.

De concrete samenwerking binnen deze actie steunt op het afsluiten van inter-institutionele akkoorden tussen partnerinstellingen voor specifieke disciplines. De VUB beheerde 381 inter-institutionele contracten in 2023.

Daarbovenop werden er nog 21 nieuwe contracten en 1 akkoord met één van de partners binnen het Eutopia-netwerk afgesloten in 2023 voor mobiliteit vanaf 2024. De VUB heeft 16 bilaterale akkoorden met Belgische Franstalige universiteiten voor het faciliteren van Erasmus Belgica dat gefinancierd wordt door het Prins Filips Fonds.

2022-2023

Programma

Aantal studenten Aantal personeel

Erasmus+ KA131 studie inkomend 254

Erasmus+ KA131 stage inkomend 31

Erasmus+ KA171 studie inkomend 2

Erasmus+ KA171 stage inkomend 2

Erasmus+ studie uitgaand 209

Erasmus+ stage uitgaand 57

Docentenmobiliteit uitgaand 4

Uitgaande personeelsmobiliteit in het kader van een training 6

Erasmus Belgica inkomend 5

Erasmus Belgica uitgaand 5

VUB ontving 28 studenten in 2022-2023 uit een niet-EER land die met eigen middelen een uitwisseling ondernamen. Deze uitwisselingen kaderen in een akkoord tussen VUB en de thuisinstelling van de studenten.

In februari 2023 werd de projectaanvraag 2023 (KA171) binnen het Erasmus+ kaderprogramma 2021 – 2027 ingediend. Het project dient ter ondersteuning en/of verdere uitbouw van de facultaire samenwerking buiten de EU. VUB ontving financiering voor uitwisseling op Bachelor, Master, PhD en staf-niveau met Marokko, Uganda en Zuid-Afrika.

Erasmus+ Key Action 1 – stage na afstuderen

Het Reconfirm-project is ontstaan uit de nood om internationale stagemobiliteit en de financiële ondersteuning ervan toegankelijker te maken voor studenten, afgestudeerden en bedrijven. Met Europese financiering en de inzet van projecten lokale partners werden regionale consortia opgericht. Voor Vlaanderen treedt VLUHR op als consortium. Na afstuderen kan een student minimaal 60 dagen en maximaal 12 maanden op Erasmus+ stage gaan. 13 VUB alumni namen in het academiejaar 2022-2023 deel aan een Stage Na Afstuderen.

4.3 Vlaamse financiering – dept. O&V - operationeel orgaan VLUHR

ASEM Work placement

ASEM Work placement is er om de uitwisseling van talenten te promoten tussen Europa en Azië binnen het ‘ASEM Education process’. Dit programma focust op stages voor studenten, ingeschreven in een hoger onderwijsinstelling. De mogelijke bestemmingen zijn Bangladesh, Brunei, Cambodia, People’s Republic of China, India, Indonesia, Japan, Kazakhstan, Republic of Korea, Laos, Malaysia, Mongolia, Myanmar, Pakistan, The Philippines, Singapore, Thailand en Vietnam. In 2022-2023 dienden 2 studenten een aanvraag in voor het ASEM Work placement programma, maar door het ‘first come, first served’ principe, kon uiteindelijk niemand de beurs ontvangen.

Stages via The Washington Center Jaarlijks geeft de Vlaamse overheid 12 merit scholarships voor een uitwisseling van een 15-tal weken naar The Washington Center. “The Washington Center for Internships and Academic Seminars” is een onafhankelijke organisatie die aan geselecteerde studenten uit verschillende landen de opportuniteit biedt om een werken leerervaring op te doen in de Washington regio (VS). Deze uitwisseling bestaat vooral uit een stage maar er zijn ook een aantal ‘academic courses’ en ‘policy dialogues’ te volgen. Voor deze uitwisseling moet de student met de programmaverantwoordelijke overeenkomen dat hij/zij 30 ECTS uit het studiecurriculum kan vervangen door deze stage. Voor het academiejaar 2022-2023 ontving één, door de VUB genomineerde student, een beurs.

Priority Country Programme

Het Priority Country Programme beoogt de uitwisseling van studenten tussen Vlaanderen en acht, voor de Vlaamse overheid, prioritaire landen nl. Brazilië, Chili, Japan, Marokko, Mexico, Turkije, Verenigde Staten en Zuid-Afrika. Uitwisseling is enkel mogelijk naar instellingen waarmee de VUB een MoU heeft afgesloten. Inkomende mobiliteit kan enkel in zogenaamde duo-projecten. De mobiliteit varieert van minimum 1 maand tot maximum 2 semesters, met een uitzondering voor Turkije waar de mobiliteit maximum 2 maanden is.

In het kader van dit programma werd in academiejaar 2022-2023 aan 4 studenten een beurs toegekend: 1 beurs voor een studie in Japan, 1 beurs voor een studie in Zuid-Afrika, 1 beurs voor een studie in Brazilië en 1 beurs voor een stage in de VS. De student die een beurs kreeg voor Zuid-Afrika annuleerde uiteindelijk de uitwisseling aangezien de lessen nog online doorgingen door de covidmaatregelen in Zuid-Afrika.

Generieke beurzen

De generieke beurzen voor uitgaande mobiliteit ondersteunen een studie of stage in een land dat geen deel uitmaakt van de Erasmus+ programmalanden. De VUB dient centraal of departementaal een bestaand akkoord te hebben met de gastinstelling. In 2022-2023 vertrokken 42 VUB studenten op uitwisseling met een generieke beurs: 20 in het kader van een uitwisseling voor studies en 22 in het kader van een uitwisseling voor stage. De landen waar studenten naartoe gingen waren Canada, Chili, Japan, Mexico, Zuid-Afrika, Zuid-Korea, Suriname, Tanzania, Verenigd Koninkrijk en Verenigde Staten.

Master Mind Scholarships

Via het Master Mind Scholarships Fellowship Programme for Excellent Students wil het Departement Onderwijs en Vorming van de Vlaamse Gemeenschap een bijdrage leveren aan de versterking van het internationaal klimaat in het Vlaams hoger onderwijs door het aantrekken van internationale topstudenten voor een masteropleiding. Het departement Onderwijs en Vorming definieerde de notie “topstudent” zodat er minder maar betere aanvragen ingediend worden. Elke universiteit, School of Arts en de Hogere Zeevaartschool mogen maximum 20 studenten nomineren voor een beurs.

Zes studenten ontvingen een beurs voor een masterstudie aan de VUB in academiejaar 2022-2023, één andere geselecteerde student weigerde de beurs zodat deze beurs naar een andere hoger onderwijsinstelling ging (centrale rangschikking). Daarnaast kregen nog twee studenten uit cohorte 2021-2022 een beurs voor hun tweede masterjaar.

4.4 Vlaamse financiering – Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken

Fayat Scholarships

Met de Fayatbeurzen krijgen talentvolle studenten de kans om verder te studeren aan de beste topinstellingen ter wereld. De studenten worden tegelijk ambassadeurs die het imago van Vlaanderen als innovatieve topregio nog meer op de kaart helpen zetten via ondersteuning van de activiteiten van de Vlaamse vertegenwoordiging in het land van bestemming. De studenten dienen rechtstreeks in bij BUZA, maar coaching georganiseerd door het International Relations office is mogelijk. Een student die een beurs heeft gekregen in 2022 studeerde af aan de London School of Economics. In 2023 waren 13 van de 125 aanvragen van VUB. Een 40-tal studenten zullen worden uitgenodigd voor een interview begin 2024 waarna een finale selectie volgt.

4.5 Federale financiering – DGD - operationeel orgaan VLIR-UOS

IRMO is verantwoordelijk voor de administratieve ondersteuning van de masterbursalen geselecteerd voor het International Course Programme Master of Marine and Lacustrine Science and Management (ICP “Oceans and Lakes”). Dit omvat onder meer: het regelen van vluchten, hulp bij visumprocedures, betaling van beurzen en reiskosten. Academiejaar 2022-2023 was het eerste jaar van het tweede vijfjarenplan van VLIR-UOS. Deze financiering gebeurt in 2 delen, namelijk de ICP-beurzen en het ICP-connect programma. Voor beiden eindigt de VLIR-UOS financiering op het einde van dit vijf jaren programma.

Daarnaast werden nog beurzen toegekend via het Global Minds programma aan studenten, PhD en personeel.

Reisbeurzen voor studenten naar een ontwikkelingsland (Global Minds)

Joint PhD (Global Minds) beurzen voor 6 maanden (ticket, allowance).

Project

Beurzentoekennings-programma: beurzen voor ICP–studenten

Post-doc (Global Minds): 6 maanden financiële ondersteuning

01/09/2022 –31/08/2023

€ 24 250 EUR of 16 mobiliteiten (3 studenten van de 19 aanvragers hebben hun beurs niet opgenomen).

€ 45.000 3 Joint PhD studenten

Duur* (van tot en met)

01/09/2022 – 31/08/2023

01/09/2022 –31/08/2023

Reisbeurzen voor studenten naar een ontwikkelingsland (Global Minds)

Reisbeurzen voor personeel (Global Minds)

Joint PhD (Global Minds) beurzen voor 6 maanden (ticket, allowance).

€ 761.119

€ 101.840,51 EUR voor 2 postdoc voor 6 maanden

01/09/2022 – 31/08/2023

01/09/2022 –31/08/2023

Post-doc (Global Minds): 6 maanden financiële ondersteuning

Instelling

36 ICP Masterstudenten (12 studenten 2019-2021, 12 studenten 2020-2022, 12 studenten 2021-2023)

16 inkomende en 8 uitgaande

01/09/2022 – 31/08/2023

4.6 Buitenlandse financiering

Reisbeurzen voor personeel (Global Minds)

4.6 Buitenlandse financiering

€ 24.250 EUR of 16 mobiliteiten (3 studenten van de 19 aanvragers hebben hun beurs niet opgenomen).

€ 45.000

3 Joint PhD studenten

€ 101.840,51 EUR voor 2 postdoc voor 6 maanden

01/09/2022 – 31/08/2023 16 inkomende en 8 uitgaande

Swiss-European Mobility Programme (SEMP) Zwitserse hogeronderwijsinstellingen kunnen een aanvraag voor beurzen voor studentenmobiliteit indienen bij het SEMP-programma. De hogeronderwijsinstellingen die financiering ontvangen van de overheid kunnen zowel aan hun uitgaande als inkomende uitwisselingsstudenten een mobiliteitsbeurs toekennen. Verschillende VUB-faculteiten hebben een bilateraal uitwisselingsakkoord met een Zwitserse instelling om deze mobiliteit te faciliteren. In het academiejaar 2022-2023 gingen 5 VUB-studenten op uitwisseling in het kader van dit programma. We ontvingen geen inkomende studenten via dit programma.

Swiss-European Mobility Programme (SEMP) Zwitserse hogeronderwijsinstellingen kunnen een aanvraag voor beurzen voor studentenmobiliteit indienen bij het SEMPprogramma. De hogeronderwijsinstellingen die financiering ontvangen van de overheid kunnen zowel aan hun uitgaande als inkomende uitwisselingsstudenten een mobiliteitsbeurs toekennen. Verschillende VUB-faculteiten hebben een bilateraal uitwisselingsakkoord met een Zwitserse instelling om deze mobiliteit te faciliteren. In het academiejaar 20222023 gingen 5 VUB-studenten op uitwisseling in het kader van dit programma. We ontvingen geen inkomende studenten via dit programma.

China Scholarship Council

De China Scholarship Council (CSC) is een non-profit organisatie verbonden aan het Chinese Ministerie van Onderwijs. CSC verleent beurzen aan Chinese studenten om in het buitenland te studeren en aan buitenlandse studenten om in China te studeren. 73 studenten ontvingen voor academiejaar 2022-2023 een CSC-beurs (zowel van partner- als niet-partneruniversiteiten) en schreven zich ook in aan de VUB.

De China Scholarship Council (CSC) is een non-profit organisatie verbonden aan het Chinese Ministerie van Onderwijs. CSC verleent beurzen aan Chinese studenten om in het buitenland te studeren en aan buitenlandse studenten om in China te studeren. 73 studenten ontvingen voor academiejaar 2022-2023 een CSC-beurs (zowel van partner- als nietpartneruniversiteiten) en schreven zich ook in aan de VUB.

Overzicht CSC beurzen en inschrijvingen 2022-2023

Type Eerste beursjaar

Lopende beurzen

Totaal ingeschreven studenten

Totaal beursbedrag voor 12 maanden (EUR)

Quebec Student Exchange Programme (QSEP)

Overzicht CSC beurzen en inschrijvingen 2022-2023

Quebec Student Exchange Programme (QSEP)

Het Quebec Student Exchange Programme is een uitwisselingsprogramma van het ‘Bureau de Coopération Interuniversitaire’ (BCI). Het BCI, voorheen Crépuq, is een interuniversitaire samenwerking van universiteiten in Quebec. De VUB heeft een akkoord met het BCI dat studentenmobiliteit faciliteert in het kader van dit programma. VUBuitwisselingsstudenten krijgen geen beurs maar zijn vrijgesteld van inschrijvingsgeld. In het academiejaar 2022-2023 deden 11 VUB studenten een uitwisseling naar één van de volgende instellingen die tot het BCI programma behoren: Université Laval, Bishop’s University, Université de Sherbrooke en Université du Québec à Trois-Rivières.

Fulbright Commission Scholarships

De Fulbright Commission Scholarship is een prestigieuze beurs die beschikbaar is voor getalenteerde Belgische wetenschappers en studenten die wensen te studeren of onderzoek te voeren aan vooraanstaande Amerikaanse instellingen. Jaarlijks kent de Fulbright Commission enkele beurzen aan Belgische onderzoekers en studenten toe. Het International Relations Office helpt de VUB-indieners met hun dossier en met de voorbereiding van hun interview. Zo waren er in 2023 twaalf VUB applicaties waarvan drie personen een beurs ontvingen voor (Post-)Doctoral research. Deze drie laureaten deden respectievelijk onderzoek inzake Afro-American Literature, End of Life Care, en News Diversity and Media Concentration.

5. INTERNATIONALE RELATIES

5.1

Interuniversitaire akkoorden

Het International Relations office beheert de Memoranda of Understanding (MoU), samenwerkingsakkoorden en inter-institutionele akkoorden voor beurzenprogramma’s en begeleidt de initiatiefnemers bij het opzetten van nieuwe contracten. Het beheer van de contracten en de keuze van de partners verloopt met het oog op het creëren van synergie tussen acties ondernomen binnen de context van één contract en acties ondernomen in de bredere context van de universiteit.

Er wordt gestreefd naar een actieve samenwerking met de internationale partners. Een aanvraag voor een nieuw MoU dient voldoende informatie te bevatten m.b.t. de beoogde samenwerking en output, de meerwaarde voor de VUB en de mogelijke multiplicator effecten. Op basis hiervan wordt de aanvraag al dan niet goedgekeurd door de Raad Internationaal Beleid. Voor de verlenging van een MoU is een gelijkaardige procedure uitgewerkt waarbij de output van de voorbije periode aangetoond moet worden.

In 2023 waren er 140 actieve MoU’s en samenwerkingsakkoorden en 381 Erasmus uitwisselingsakkoorden in beheer bij het International Relations Office. (zonder de nieuwe akkoorden er bij te tellen die hieronder vermeld worden).

In het kader van de verdere ontwikkeling van kwaliteitsvolle, strategische partnerschappen en het verhogen van het cijfer voor uitgaande mobiliteit moeten nieuwe aanvragen voor bilaterale uitwisselingsakkoorden voldoen aan het kwaliteitskader met criteria inzake servicegarantie (o.a. onthaal en begeleiding aan de gastinstelling), inhoudsgarantie (o.a. aangeboden curriculum, min aantal ECTS) en het internationaliseringsbeleid van de VUB (o.a. preferentiële partners voor samenwerking).

Nieuwe institutionele MoU’s 2023:

LAND

Brazilië

Burundi

2023-BR-349

2023-BI-348

São Carlos Universidade Federal de São Carlos

Bujumbura Institut National de Santé Publique

Canada 2023-CA-353 Edmonton University of Alberta

Cuba 2023-CU-346-01 framework agreement Havana University of Havana

Cuba 2023-CU-346-02 specific agreement biology dept. Havana University of Havana

Egypte

Frankrijk

Hong Kong

2023-EG-352 Sohag Merit University

2023-FR-355 Paris Sorbonne Université

2023-HK-354

2023-HK-344

Kowloon Tong Hong Kong Baptist University

Hong Kong Lingnan University

Japan

Kenya

P.R. China

Taiwan

Verenigde Staten

Vietnam

Zuid Afrika

Verlengingen MoU in 2023:

2023-JP-341

2023-KE-356

Chiba Chiba University

Kilifi Pwani University

2023-CN-340 Beijing Renmin Univeristy

2024-CN-358 Xuzhou China University of Mining and Tehcnology

2023-TW-351

2023-TW-359

2023-US-347

2023-VT-357

Chiayi Nanhua University

Taichung City Tunghai University

Florida

Florida Atlantic University

Hanoi Institute of Ecology and works protection

2023-VT-343 Phenikaa University

2023-SA-350 Geluksburg SPORTSTEC International Youth Development Agency

2023-SA-345 -01 Stellenbosch Stellenbosch University

Benin 2020-BJ-282Ext Abomey-Calavi University of Abomey Calavi

Brazilië 2019-BR-268Ext São Paolo Universidade de São Paolo

Chile 2018-CL-248Ext Santiago de Chile Universidad Bernardo O'Higgings

P.R. China

2014-CN-120Ext2 Fudan Fudan University

2015-CN- 166Ext2 Shenyang Shenyang University of Chemical Technology

Taiwan 2019-TW-265Ext Jiaosi Fo Guang University

Taiwan 2018-TW-234Ext Hualien National Dong Hwa University

Nieuwe, uitgebreide of verlengde bilaterale uitwisselingsakkoorden 2023: LAND

Finland LK Oulu OAMK – Oulu University of Applied Sciences

Frankrijk LW Parijs Sorbonne Université

Griekenland LK Egaleo University of West Attica

Ijsland LK Reykjavik University of Iceland

Italië ES Aosta Università della valle d’Aosta

Italië GF Siena University of Siena

Nederland MILO Enschede Universiteit Twente

Nederland LW Utrecht Universiteit Utrecht

Noorwegen LK Bergen HVL – Western Norway University of Applied Sciences

Noorwegen RC Oslo University of Oslo

Polen LW Warschau University of Warsaw

Portugal RC Porto Universidade Fernando Pessoa

Slovenië RC Maribor University of Maribor

Spanje LK Barcelona Tecnocampus- Escola Superior de Ciències de la Salut Tecnocampus

Spanje RC Coruña Universidade de Coruña

Spanje ES Pamplona Public University of Navarra

Spanje RC Salamanca Universidad de Salamanca

Turkije IR Istanbul Maltepe University

Turkije PE Istanbul Marmara University

Turkije IR Izmir Izmir Institute of Technology

Turkije LK Izmir Izmir University of Economics

Naar aanleiding van het MoU dat ondertekend werd tussen de verschillende Eutopia partners in 2021 waarin opgenomen werd dat elke partner eraan moet werken om 100 mobiliteiten te voorzien naar de verschillende partners in het Eutopia-netwerk, werden in 2023 nog een aantal onderhandelingen gevoerd om met elke partner binnen het Eutopianetwerk tot een bilateraal akkoord te komen om zo de mobiliteit te bevorderen.

Nieuwe bilaterale uitwisselingsakkoorden binnen het Eutopianetwerk afgesloten in 2023:

Eutopia

LAND FACULTEIT STAD UNIVERSITEIT

Italië ES, LW, PE, WE Venetië Università Ca’Foscari

Om ook uitwisselingen buiten Europa te kunnen aanbieden, heeft VUB verschillende bilaterale uitwisselingsakkoorden buiten Europa (non-EU bila’s).

In 2023 werd één nieuw bilateraal akkoord buiten Europa afgesloten:

LAND STAD UNIVERSITEIT

Mexico Puebla La Benemérita Universidad Autónoma de Puebla

In 2023 werd één nieuw bilateraal akkoord buiten Europa afgesloten:

LAND STAD UNIVERSITEIT

Zuid-Korea Seoul Hanyang University

5.2 Academische diplomatie

Inkomende delegaties

Via een aanvraagformulier kunnen buitenlandse delegaties hun interesse voor een bezoek aan VUB te kennen geven. In het formulier geven zij aan welke diensten of faculteiten ze wensen te bezoeken. Er wordt ook gevraagd naar informatie over hun internationaliseringsbeleid, o.a. het aantal internationale studenten, aantal programma’s in het Engels, speerpunten, … Op basis van dit document wordt beslist, i.s.m. betrokken faculteiten of diensten, om de delegatie al dan niet te ontvangen.

Persoonlijk contact via inkomende delegaties is een efficiënte manier om met andere instellingen in contact te komen en stapsgewijs een bredere vorm van samenwerking op te zetten.

Inkomende Delegaties 2023

Datum bezoek Instelling Land

06/02/2023

17/03/2023

Keniaanse ambassade & Jaramogi Oginga Odinga University of Science and Technology (JOOUST)

Kenia

28/0504/06/2023

Embassy of Rwanda to Belgium & University of Rwanda Rwanda

Mbarara University of Science and Technology Uganda

23-24/08/2023 University of Western Cape South Africa

Bezoeker

- Prof Benson Estambale (JOOUST IUC coordinator & vice-chancellor Research, Innovation & Outreach)

- Mr. Naphtaly Osika (JOOUST IUC Project Manager)

- H.E. Prof Bitange Ndemo (Ambassador Kenya)

- Mrs. Peris Litunya (Education Attache/Advisor Kenya)

- Mr. Weston Mbae (Immigration Attache/Diaspora Kenya)

- Dr. Kayihura Muganga Didas, Acting Vice-Chancellor-UR

- Dr. Ignace GATARE, Principal, College of Science and Technology/UR

- Mr Nambajimana Djamali, Resource Mobilization Division Manager

- Prof. Jonas Barayandema, Dean of the School of Business

- Prof. Charles RURANGA, Director, African Center of Excellence in Data Science

- Joel Ndoli Pierre, Senior communications and public affairs advisors, Embassy of Rwanda in Brussels

- Charles Tushabomwe, vice chancelor & project coördinator

- Medard Twinamatsiko, project leider

- Annah Amwikirize, project manager

- Ronald Twongyirwe, team lid

- Jose Frantz, Vice Chancellor Research and Innovation

- Loïs Dippenaar, Institutional Planner

- Larry Pokpas, Advisor to the Rector

- Prof Julie Philips, Director of Research

- Althea George, Administrator Research and Innovation

- Umesh Bawa, Director Internationalisation

- Leona Craffert, Head CoLab for e-Inclusion & Social Innovation

- Barry Andrews, Head Department Sports and Recreation Sciences & Research Chair on High Performance

- Rajen Govender, Dean of the Faculty of Education

- Fiona Moolla, Deputy Dean Arts and Humanities

- Marshall Keyster, Head of Biotechnology department

- Michelle Viljoen, Deputy Director: Pharmacology and Pharmacy Practice

- Bertie Fielding, Dean of Natural Sciences

06/10/2023

Hasanuddin University (UNHAS) & Arba Minch University (AMU) Kenia, Indonesia, en Ethiopië

10/10/2023 Hue UniversityInternational School Vietnam

11-12/12/2023 University of Western Cape South Africa

Indonesië - UNHAS

- Prof. dr. Jamaluddin Jompa, rector

- Ms. Widyastuti Umar, Department of Marine Science, Faculty of Marine Science and Fisheries Kenia

- Flora Margaret Mbetsa Chibule – Deputy Governor Kilifi County

- Clara Ningome Chonga – Minister for Trade Kilifi County

- Lerine Kitema - Chief Officer for ICT and E-Government

- Oscar Wanje – Member of the County Assembly

- Irene Kiti – Political Officer Kenya Embassy Brussels Ethiopia-AMU:

- Dr. Thomas Minda

- Dr. Dereje

- Prof. Linh Hoang Kanh Nguyen

- Dr Pham Tung

- Tyrone Pretorius, Vice-chancellor of the University of the Western Cape

- Larry Pokpas, Advisor to the Rector

- Anthea Roda, Dean of the Faculty of Community and Health Sciences

Uitgaande delegaties

Het Vicerectoraat Internationalisering onderneemt zelf zendingen en begeleidt delegaties van VUB-professoren naar het buitenland, voor zover dit mogelijk en wenselijk is. Op deze manier wordt het waarschijnlijker dat dergelijke acties passen in een centraal beleid en centrale prioriteiten. Professoren kunnen “VUB international ambassador” worden en de VUB voorstellen op institutioneel niveau bij de partnerinstelling. Ze werken mee aan het onderhouden van het internationaal netwerk van de VUB door bv. hun trip met een dag te verlengen en een partner in de regio te bezoeken. Het International Relations office komt beperkt tussen in de reiskosten zolang de invulling van de zending in lijn is met het internationaliseringsbeleid. Brochures en een algemene VUB-PPT zijn ter beschikking.

In 2023 konden professoren en ATP-leden opnieuw een beroep doen op Global Minds financiering om een exploratiemissie te ondernemen naar één van de 20 landen op de VLIR-UOS lijst (ontwikkelingslanden). Ook het Erasmusprogramma voorziet in buitenlandse verblijven voor onderwijs en training. VUB voorziet zelf in een aantal reiskredieten die evenredig verdeeld worden onder de faculteiten ter versterking van het facultair en VUB beleidsplan en een verhoogde deelname aan overheids- en VUB-uitgaande missies.

Centraal uitgaande delegaties 2023

Periode

13-19/02/2023

20-24/03/2023

4-8/09/2023

Instelling + beschrijving

Vicerector Vanderkerken leidde een delegatie naar de Strategic International Partner (SIP) Universidad Central “Marta Abreu” de Las Villas (UCLV, Cuba). Hierbij gingen de delegaties verder in gesprek over de samenwerkingen tussen de twee universiteiten en onze andere SIP: University of Western Cape. Tijdens de zending ontving collega Françoise De Cupere de titel “Profesora Invitada” of Gast Professor. Prof. Em. Edilbert Van Driessche werd gehuldigd met de uitreiking van een DHC. In Havana waren er gesprekken met vertegenwoordigers van het Ministerie van Hoger Onderwijs.

Deelname door rector Danckaert aan de Koninklijke Staatsmissie naar Zuid-Afrika (Johannesburg en Kaapstad). Tegelijkertijd leidde vicerector Vanderkerken een parallel bezoek aan Strategic International Partner University of Western Cape en EUTOPIA Global Partner Stellenbosch University. Hierbij organiseerde VUB een alumni-event en een activiteit van het CoLab for eInclusion and Social Innovation in aanwezigheid van Koning Filip.

BDA-zending naar Oman met het oog op het bekomen van een Oman Chair in Arab Society and Culture, die ook funding voor ALEF zou voorzien. Deelname door Vice-Rector Karin Vanderkerken, Jacqueline Couder en Gunter Gaublomme. Zowel overheidsorganisaties als bedrijven en universiteiten werden bezocht.

23-24/10/2023

18-25/11/2023

4-12/12/2023

IRMO-zending naar Marokko waar de EUTOPIA Global Partner Université Internationale de Rabat bezocht werd. Onder leiding van vicerector Vanderkerken, werden gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van verscheidene faculteiten en departementen om onze bilaterale samenwerkingen te ontwikkelen.

Gedurende deze week bezocht een VUB delegatie onder leiding van vicerector Karin Vanderkerken verschillende universiteiten in Mexico City, Guadalajara, Pachuca Hidalgo, en Puebla. De focus lag voornamelijk op de technische en wetenschappelijke instituten waarbij faculteiten WE en IR samenwerkingen konden initiëren of versterken.

Deelname door rector J. Danckaert aan de Koninklijke Staatsmissie naar Duitsland (Berlijn en Dresden). Tegelijkertijd ging in Dresden de tweede E-week 2023 door van EUTOPIA.

Tijdens de zending werden VUB alumni in Berlijn uitgenodigd om deel te nemen aan de Vlaamse receptie. Alsook werd, in samenwerking met TU Dresden, een activiteit voor het academische programma van de staatsmissie georganiseerd waarbij universiteiten hun Europese universiteitsnetwerken konden presenteren.

5.3 Communicatie

Het International Relations office ondersteunt de internationale communicatie (in het Engels) i.s.m. Marcom, faculteiten, departementen en externe partners.

Vub.be - internationaal

In maart 2017 kreeg het International Relations office het beheer van de pagina’s “International” op de Engelstalige website. Deze datum werd gehanteerd als benchmark voor de jaarlijkse metingen, sindsdien steeg het aantal page views.

Echter werd in september (18 September 2022) de nieuwe vub.be website gelanceerd. Dit wil zeggen dat er qua benchmarking-cijfers opnieuw dient gestart te worden.

De nieuwe webpagina’s voor “international” zijn er nu ook in twee talen, Nederlands en Engels. Het beheer van de pagina’s is gericht op alles wat staat op: https://www.vub.be/en/internationalisation-vub, maar ook de Go Abroad pagina’s en de ‘scholarship’-pagina die onder de rubriek ‘studeren’/’study’ staan.

De top 5 pagina’s waren: ‘Come to VUB on an exchange’ (10.300 views), ‘Welcome desk international’ (7.700 views), ‘Projects & Programmes’ (7.300 views), ‘Internationalisation at VUB’ (6.900 views), and ‘Exchange & Erasmus’ (5.400 views).

Een overzicht:

www.vub.be/en/internationalisation-vub

We zien een top 10 aan landen waar onze websitebezoekers vandaan komen: België, Spanje, Italië, Nederland, Duitsland, Frankrijk, China, USA, Turkije en Zweden. De internationale Facebookpagina, die officieel gelanceerd werd in oktober 2017, is uitsluitend in het Engels en heeft betrekking op een brede waaier aan onderwerpen in verband met het positioneren van de VUB als internationale speler van kwaliteitsvol onderwijs en onderzoek. Ook hier waren er aanpassingen in het Facebook-beleid van Meta, waardoor er geen ‘likes’ van een pagina meer geteld worden, maar nu omgezet worden in ‘Followers’. Begin januari 2024 zit de pagina aan 5400 ‘followers’. Het merendeel van het publiek van de followers bevindt zich in België, gevolgd door een top negen: Italië, Duitsland, Pakistan, Nederland, USA, Palestina, Spanje, Griekenland, en de UK. De meest succesvolle posts waren die omtrent het Go Abroad Fair wedstrijd (bereik over 3100), gevolgd door de post omtrent de aardbeving in Turkije en Syrië (3100), het artikel omtrent Georges Eisendrath die in 2023 de UDC Career Award kreeg (2300), en dan de post over de info sessie rond naar het buitenland gaan in mei (2300).

Via de Facebookpagina werden een aantal activiteiten gepromoot nl. de Go Abroad fair met wedstrijden en getuigenissen, de internationale rekruteringscampagnes, beurzen en infosessies die online werden gehouden. Ook werd ondersteuning geboden voor de VUB deelname aan events gelinkt aan EUTOPIA, zoals de zomerscholen van de partners, en communicatiewerk mbt het EUTOPIA TeamWork project.

Picture-boek: elk jaar in december maakt het International Relations office een ‘highlights of the year in pictures’-boek dat in kleine oplage gedrukt en verdeeld wordt binnen VUB. De digitale versie wordt via de International Relations & Alumni nieuwsbrief, per e-mail en samen met het jaarlijkse kerstkaartje naar alle contacten (intern en extern) verspreid.

Newsletters: De werkzaamheden rond de International Alumni newsletter wordt toegelicht in 5.5. Daarnaast wordt op regelmatige basis input geleverd voor de studentennieuwsbrief (zowel de Nederlandstalige als Engelstalige), en worden artikels gepost op vub.be/en/news en vub.be/nieuws. Sommige artikels, aangeleverd door het International Relations office, worden door dept. Marketing & Communicatie geselecteerd voor de personeelsnieuwsbrief. In 2023 werd nieuws vanuit de sharepoint van het International Relations office gepost dat vanuit internationaal oogpunt belangrijk kan zijn voor alle studenten. Het meeste nieuws voor staff, PhDs en studenten wordt in de twee talen gepost.

Voor evenementen werd er communicatiesteun (aankondigingen, korte artikels, folders, posters, flyers, wedstrijden, video’s, sociale media campagnes,….) verleend aan projecten zoals o.a. de Orientation Days (februari + september 2023), projecten/verhalen m.b.t faculteiten/programma’s, de International Student Goodbye, werk van de EU cel, het UOS Career Award artikel/event, ondersteuning voor communicatie (en soms organisatie) van summer/winter schools, vooral de Biotech Summer School (augustus 2023), de Go Abroad fair, de Go Abroad Café, de kick-off events op campus Etterbeek en Jette.

Voor de eerste keer was er in 2023 de organisatie van de International Days op 17-18 oktober. De eerste dag lag de focus vooral op het informeren van het VUB personeel met een info sessie rond beurzen voor uitgaande mobiliteit voor personeel (ZAP, post-docs en PhDs), gevolgd door een ‘International Staff Fair’ waar andere VUB-departementen hun werk mbt ondersteuning van personeel qua internationalisering konden toelichten. Hierop was EUTOPIA vertegenwoordigd alsook M&O, R&D, en anderen.

De UDC Career Award werd uitgereikt aan G. Eisendrath, gevolgd door een networking event voor internationale alumni die in België waren, in aanwezigheid van laatstejaarsstudenten aan de VUB. Als keynote speaker werd de Strategische Vice-President van UPS EMEA Region uitgenodigd. Ze is Vlaamse met wijde internationale ervaring en ze deelde haar verhaal met de VUB-studenten omtrent wonen en werken in het buitenland.

Er was ook ondersteuning voor de conferentie die in mei georganiseerd werd door IRMO over internationale alumni en hoe beter deze grote groep te mobiliseren mbt VUB. Er werd op communicatie vlak ook samengewerkt met M&O en R&D omtrent het aantrekken van internationale profielen om voor de VUB te komen werken (post-docs en ZAP voornamelijk), en er was actieve participatie in EIAI, VLUHR, UNICA en EUTOPIA. Ook werd er ondersteuning geboden op het vlak van communicatie voor de oorlog in Oekraïne, voor de Iraanse studenten naar aanleiding van de situatie in dit land, omtrent de aardbevingen in Syrië, Turkije, en Marokko, en de terroristische aanval in Brussel. De verschillende missies en staatsbezoeken die dit jaar plaatsvonden werden meestal gecommuniceerd via foto’s op onze Facebook pagina, alsook de delegaties die naar de VUB kwamen gedurende het jaar.

Een Doctor Honoris Causa werd op 1 juni uitgereikt aan Robert Quinn, oprichter en directeur van Scholars at Risk netwerk. Het International Relations office werkte via haar communicatie manager mee aan de organisatie en moderatie van een panelgesprek met naast Robert Quinn ook Julie Bynens, secretaris-generaal van de Kanselarij en het Departement Buitenlandse Zaken van de Vlaamse Regering, Koen Verlaeckt, secretaris-generaal van VLIR en Professor Karin Vanderkerken, vicerector VUB Internationalisering.

In totaal werden 23 artikels geschreven door de communicatie manager van het International Relations office (in Engels en Nederlands in de meeste gevallen) die terug te vinden zijn op vub.be/en/news of vub.be/nieuws:

1. 11 year quality assurance in higher education project in DRC

2. Go Abroad Fair 2022

3. VUB’s BDA signs agreement with academy of public administration in Kazakhstan

4. Celebrating 25 years partnership with Cuba’s UCLV

5. Orientation Day 2023: some 100 new international students and interns arrive at VUB

6. Professor Edilbert Van Driessche receives Honorary PhD

7. Woman Life Freedom: how Iran’s people are rebelling against their own government

8. Minister Sven Gatz visits VUB’s Alef programme

9. Go Abroad prize winners

10. Francoise De Cupere receives title of Guest Professor from Cuba’s UCLV

11. Day of the International Student: life as an international student - testimonials

12. ‘It’s not work if it’s your passion’: Professor Romain Meeusen to retire

13. State secretary for Asylum and Migration praises active VUB policy on inclusion and diversity

14. Harnessing our international alumni’s hidden powers

15. New English-taught Postgraduate certificates and micro-credential launched aimed at professionals

16. Honorary PhD for Professor Ann Peeters as Chair of VLIR-UOS

17. Catching the waves in the ocean decade

18. Jo Angouri is new Lonnoy Chair in Multilingualism (text from LW)

19. Exercise and the brain: how the MFYS-VUB research group brings its expertise to the world

20. Recipient of 2023 UDC Career Award: Professor Georges Eisendrath

21. Go Abroad Fair was a success

22. VUB celebrates the Day of the International Student

23. Brussels centre-stage at 13th annual study day with keynote by Patrick McGuinness

5.4 Internationale Marketing en Rekrutering

Het project “Internationale Marketing en Rekrutering” ontwikkelt een duurzame strategie voor de VUB. Het doel is om buitenlandse studenten aan te trekken voor de Engelstalige opleidingen, meer kwaliteitsvolle aanvragen en meer toelatingen te bewerkstelligen.

Het strategisch plan m.b.t. de internationale marketing en rekrutering geeft zowel een volledig overzicht van de diverse kanalen die gebruikt worden voor rekrutering als een overzicht van de “return on investment” metingen en KPI-monitoring.

In vergelijking met het vorige academiejaar was er een stijging van het aantal nieuwe ingeschreven internationale studenten in de Engelstalige bacheloropleidingen met 45% en een daling van 11% in de Engelstalige (initiële) masteropleidingen. De forse stijging van het aantal bachelor inschrijvingen is mede toe te schrijven aan de nieuwe Engelstalige bachelor Linguistics and Literary Studies. Op masterniveau is de daling van het aantal inschrijvingen slechts in twee faculteiten significant (IR -36% en LW -40%). Merk op dat die mastercijfers enkel de joint/double degree-opleidingen omvatten waarvoor de hoofdinschrijving van de student aan de VUB is. De conversie van (voorwaardelijk) toegelaten student naar ingeschreven student is verbeterd met 4 procentpunt voor de bacheloropleidingen en gedaald met 1 procentpunt voor de masteropleidingen.

forse stijging van het aantal bachelor inschrijvingen is mede toe te schrijven nieuwe Engelstalige bachelor Linguistics and Literary Studies. Op masterniveau de daling van het aantal inschrijvingen slechts in twee faculteiten significant 36% en LW -40%). Merk op dat die mastercijfers enkel de joint/double opleidingen omvatten waarvoor de hoofdinschrijving van de student aan de De conversie van (voorwaardelijk) toegelaten student naar ingeschreven student verbeterd met 4 procentpunt voor de bacheloropleidingen en gedaald procentpunt voor de masteropleidingen.

(data extractie op 3 januari 2023) Niet-Belgische Studenten

Engelstalige Masters 2022-2023 (data extractie op 3 januari 2023) Niet-Belgische Studenten

(Bron: Dashboards STBE, App Aanmeldingen van kandidaat-studenten - Cumulatief)

Online infosessies voor internationale studenten

Actieve agenten in 2022-2023

Naam agent Land Actief sinds

Edmundo RO Roemenië 2011

Naam agent Land Actief sinds

Edmundo GR Griekenland 2019

Edmundo RO Roemenië 2011

Integral BG Bulgarije 2012

Edmundo GR Griekenland 2019

Integral RO Roemenië 2015

Integral BG Bulgarije 2012

Integral AL Albanië 2018

Integral RO Roemenië 2015

Integral HR Kroatië 2019

Integral RS Servië 2019

Evenor Estland 2013

Dreamfoundation Baltische staten 2012

Dongfang China 2016

Interstudy SK Slovakije/Duitsland 2020

INedu Consultancy Albania 2021

Transcube India 2022

BRIVE Griekenland/Cyprus 2022

SAT AGENCY Westelijke Balkan 2022

Het internationale marketing en rekruteringsteam nam deel aan een reeks VUB specifieke webinars die door agenten en partneruniversiteiten werden georganiseerd.

Partner (-universiteit) Land

Webinar focus Datum

Webinar SAT Agency Servië Undergrad & Postgrad Januari 2023

Webinar Insterstudy Agency Slovakije Undergrad & Postgrad Januari 2023

European Education Fair Taiwan (EEFT) Taiwan Undergrad & Postgrad Januari 2023

Er werd ook promotie gemaakt voor het Engelstalige studieaanbod en de verschillende studiebeurzen bij studenten van Chinese, Mexicaanse en Colombiaanse partneruniversiteiten. In totaal schreven 39 Chinese studenten uit onze partnerinstellingen zich in aan de VUB voor het academiejaar 2022-2023. Eén Mexicaanse en één Colombiaanse student dienden een aanmelding in maar werden beiden afgewezen. De succespercentage van kandidaat naar ingeschreven student, bij applicaties van studenten uit partneruniversiteiten, bedraagt 60%. In oktober 2023 bezochten medewerkers van het International Relations Office 11 partneruniversiteiten en stelden ze de Engelstalige programma’s voor aan meer dan 260 studenten uit 7 universiteiten.

Overzicht van de ingeschreven studenten met aanwerving dankzij beursprogramma’s en programma’s met partneruniversiteiten.

Scheme Nieuw ingeschreven Studenten 2022-2023

MA 4+2 en 4+1 15

MA 1+1+0.5 9

MA Exchange 3

PhD/Joint PhD 12

PhD/Joint PhD 9

Totaal 48

Deelname aan internationale onderwijsbeurzen

Financiering Opmerking

Zelf-gefinancierd Van partneruniversiteiten

CSC Master Van partneruniversiteiten

Self-financed Van partneruniversiteiten

CSC PhD Van partneruniversiteiten

CSC PhD Niet van partneruniversiteiten

Het International Relations office heeft met een eigen VUB-stand en/of onder de koepel Study in Flanders (and Brussels) deelgenomen aan uiteenlopende onderwijsbeurzen om de specifieke markten te verkennen. Daarnaast boden enkele Belgische ambassades aan om de VUB te vertegenwoordigen tijdens fysieke onderwijsbeurzen.

Beurs

EEF Taiwan

BMI Talk Global Study

Land of regio

Taiwan

Brazilië

IUF Griekenland

FPP Europe

Study in Europe (Onder Study in Flanders)

EHEF Japan (Onder Study in Flanders)

EHEF Philippines (Onder Study in Flanders)

BMI Expo Posgrados (Onder Study in Flanders)

Study in Europe (Onder Study in Flanders)

BMI Expo Posgrados (Onder Study in Flanders)

FPP Italy

IGSF (CSC)

Study in Europe (Onder Study in Flanders)

Type event

Datum

Webinar + ads. Januari 2023

Fysieke beurs Maart 2023

Fysieke beurs April 2023

Europa Virtuele beurs April 2023

Afrika

Zuid-Korea

Japan

De Filipijnen

Virtuele beurs Mei 2023

Fysieke beurs Juni 2023

Fysieke beurs Oktober 2023

Colombia Fysieke beurs Oktober 2023

Vietnam

Chili

Italië

Fysieke beurs Oktober 2023

China Fysieke beurs Oktober 2023

Brazilië Virtuele beurs Oktober 2023

Study in Europe (Onder Study in Flanders)

FPP East & South-East Asia

Argentinië

Oost- + Zuid-Oost Azië

FPP Spain Spanje

Europosgrados Mexico

EHEF Indonesia (Onder Study in Flanders)

FPP Study in Europe

Indonesië

Latijns-Amerika

Fysieke beurs Oktober 2023

Virtuele beurs Oktober 2023

Fysieke beurs November 2023

Virtuele beurs November 2023

FPP Europe Europa November 2023

FPP Latin America

Latijns-Amerika

Online infosessies voor internationale studenten

Virtuele beurs December 2023

Online infosessies zijn een belangrijk onderdeel van internationale rekrutering geworden. Aansluitend aan de facultaire infosessies voor de Engelstalige programma’s werden tussen januari en december 2023 door het internationale marketing en rekruteringsteam 5 algemene infosessies georganiseerd. Tijdens deze sessies werden internationale studenten o.a. geïnformeerd over de VUB en haar faciliteiten, het inschrijvingsgeld en de aanmeldingsprocedure. De info sessies werden via IDLOOM geregistreerd, waarbij de presentaties/vragenrondes nog steeds via MS Teams werden georganiseerd. Onderstaande data is gebaseerd op het aantal inschrijvingen (excl. duplicaten) en het uiteindelijke aantal geopende MS Teams links (check-ins). We ontvangen niet langer deelnemersrapporten na een info sessie (MS Teams) waardoor we afhankelijk zijn van de check-in time stamp. Er is echter gebleken dat deze data niet correct is.

De infosessies werden via uiteenlopende VUB-kanalen en (marketing)partners gepromoot. Belangrijke VUB-kanalen voor de promotie van de online infosessies was de website en e-mailcampagnes. Daarnaast werd er ook op externe kanalen promotie gemaakt, o.a. door specifieke banners op online portalen en re-marketing campagnes.

Andere activiteiten:

- Op een selectie van ‘online advertising portals’ werd ingetekend ter promotie van Engelstalige VUB-programma’s: bachelorportal.eu, mastersportal.eu, masterstudies.com, findamasters.com, educations.com, shiksha.com, study.eu, docsity.eu. Daarnaast werd gebruik gemaakt van aanvullende diensten waaronder gerichte re-marketing campagnes en banners.

- Marketingmateriaal werd ontworpen en/of geüpdatet: “Study in Brussels” brochure (Engels), “Estudia en Bruselas” flyer (Spaans), beursmateriaal voor virtuele en fysieke onderwijsbeurzen. Daarnaast werden de faculteiten ondersteund bij het creëren van een faculteit specifieke B-to-C flyer, te gebruiken voor o.a. internationale rekruteringsactiviteiten.

- Uitwerken van rekruteringsmateriaal in het Chinees (alleen e-versie): informatie over het VUB- studieaanbod, summer school, een praktische gids voor nieuwe studenten, nieuws over de VUB, getuigenissen van huidige studenten en alumni. Verspreiden van informatie over beursmogelijkheden, onderhouden van het sociaal mediaforum via WeChat binnen het VUB China Alumni Association.

- Verschillende analyses van studentenpopulaties werden uitgevoerd ter ondersteuning van de uitwerking van een rekruteringsstrategie (achtergrond van de studenten, internationale benchmarking, kwaliteitsbewaking, criteria voor de selectie van partneruniversiteiten, hoe studenten de VUB hebben leren kennen). Hiervoor werden ook de door de Data Office (STBE) gecreëerde dashboards gebruikt.

- De twee actieve ‘lead nurturing tracks’ werden geüpdatet (o.a. verouderde informatie werd aangepast, de inhoud werd aangepast op basis van CTR data).

Zomer-, Herfst- of Wintercampus

De Biotech Summer School 2023, die administratief ondersteund wordt door het International Relations Office, werd georganiseerd voor een periode van twee weken, van 14 tot 25 augustus. De selectieprocedure was strikter dan vorige jaren. Een totaal van 16 studenten nam deel. In de eerste week werden lessen georganiseerd en educatieve uitstappen naar een brouwerij en chocolademuseum. Tijdens de tweede week werden de studenten individueel begeleid in een praktijkgerichte stage in verschillende laboratoria. Studenten konden zo ervaren wat werken en studeren is aan de VUB. De feedback van de deelnemende studenten was zeer positief over de hele lijn.

Internationale Summer School - Explore Europe in Brussel, werd georganiseerd door het International Relations office in juli en augustus 2023. In totaal, 85 studenten en 30 docenten van 12 verschillende universiteiten namen deel in twee groepen. Ook de Brussels Diplomatic Academy organiseerde een zomerschool, zie 5.6.

5.5 Internationale Alumni Relaties

Met een hoger onderwijslandschap dat op het niveau van kwaliteit en toegankelijkheid steeds meer en meer naar elkaar toegroeit, is het hebben van een kwaliteitsvolle (internationale) alumniwerking een sterke onderscheidende factor. In 2022 heeft het International Relations office een aanvraag ingediend voor het uitvoeren van een Beleidsvoorbereidend Onderzoek (BVO) naar Internationale Alumni Relaties en deze ook verworven. Het doel van dit project is het opstellen van zowel een strategisch plan als een stappenplan om de internationale alumnisamenwerking te versterken zodat alumni gemotiveerd worden tijd, kennis en toewijding te geven aan de VUB.

Het eindrapport werd opgeleverd in november 2023 met 15 aanbevelingen en een voorstel van plan met timing en budget. De implementatie is bevroren tot nader order.

De “International Relations & Alumni Newsletter”, Engelstalig, wordt vier maal per jaar verspreid. In 2023 gebeurde dit zoals elk jaar in maart, juni, oktober en december. De nieuwsbrief bevat artikels geschreven door het International Relations office en interessante artikels met internationale relevantie uit de vub.be/en/news afdeling. De nieuwsbrief wordt verstuurd naar alle contactpersonen van het International Relations office, waaronder buitenlandse ambassades in Brussel, diverse overheidsinstanties in het buitenland, partnerinstellingen over de hele wereld, UNICA-partners en overige internationale contacten. In 2023 werd door Marcom geopteerd om de nieuwsbrief op te splitsen en een aparte nieuwsbrief te maken voor internationale alumni. In 2023 zijn er 9 nieuwsbrieven uitgestuurd naar gemiddeld zo’n 5290 alumni. Voor deze nieuwsbrief wordt de content opgemaakt door het International Relations office, en wordt de mailing gedaan door de marketing manager van Marcom.

De meest aangeklikte items in deze nieuwsbrief gedurende de 4 edities in 2023 waren het International Relations office fotoboek 2023, de banners die naar de VUB webshop verwijzen, het verhaal omtrent professor Kiavash Movahedi die een ERC grant kreeg voor zijn onderzoek, het artikel over onderzoek mbt de Vikings, de hulp die werd aangeboden door professor Hubloue tijdens de aardbeving in Turkije.

5.6 Brussels Diplomatic Academy (BDA)

Opleidingen

De postgraduaten ‘Economic Diplomacy’ en ‘International Trade and Investment’ werden opnieuw ingericht in zowel academiejaar 2022-2023 als in academiejaar 2023-2024.

De instroom voor academiejaar 2023-2024 was substantieel hoger dan vorig jaar waarbij we opnieuw studenten aantrokken met een diverse studieachtergrond. In 2022-2023 was er sprake van een kleine instroom, mede omdat bij een substantieel aantal aanvragers het visum werd geweigerd. In academiejaar 2023-2024 ging een studente voor het eerst met succes in beroep tegen een visumweigering en kreeg vlak voor Kerstmis haar visum. Omdat we lessen streamden, voornamelijk voor degenen die in afwachting waren van visumbeslissingen, kon ze deelnemen aan lessen en examens.

De diploma-uitreiking vond opnieuw plaats in het Brussels Parlement, in aanwezigheid van verschillende docenten en Heads van de BDA Expert Groups.

Eveneens werd de Executive training in Energy Transition Diplomacy gelanceerd. Deze opleiding behandelt de energietransitie op interdisciplinaire wijze: zowel de politieke, economische, juridische als technologische aspecten van de energietransitie komen aan bod. Voor deze training werd een sponsor gevonden, met name EnergyVision.

Daarnaast werd er samengewerkt met ULB en AD&S voor de executive training in Aerospace, Defence and Security (ADS). BDA levert hierbij experten aan inzake economische diplomatie. De opleiding vindt plaats in avondonderwijs in de Koninklijke Club der Officieren van het Regiment der Gidsen.

De door de Vlaamse overheid recent opgerichte Vlaamse Diplomatieke Academie, die opleidingen verzorgt voor Vlaamse diplomaten, koos de BDA om de cursussen Diplomatic Law en Diplomatic Protocol and Etiquette te verzorgen. Voor deze eerste lichting diplomatieke stagiairs heeft de Vlaamse overheid er in academiejaar 2022-2023 voor gekozen om haar diplomaten naar de bestaande cursussen te sturen die deel uitmaken van het Postgraduate in Economic Diplomacy, zodat zij in de avonduren samen met andere BDA-studenten aanwezig waren. Daarnaast heeft de BDA – op vraag van de Vlaamse Diplomatieke Academie – de stagiairs onderwezen over wat moderne diplomatie inhoudt, met nadruk op het takenpakket van een diplomaat.

De Vlaamse Diplomatieke Academie heeft op basis van de geslaagde samenwerking besloten om ook volgend academiejaar samen te blijven werken met de BDA om haar personeel op te leiden in diplomatiek recht en diplomatiek protocol en etiquette. In plaats van ze naar de BDA PG-lessen te sturen in avondonderwijs op de campus, zullen de BDA-trainers dezelfde inhoud verzorgen tijdens de kantooruren op het hoofdkantoor van de Vlaamse overheid in Brussel.

De BDA Summer School over ‘EU and Institutional Governance’ werd van 15-30 juli georganiseerd voor GCA, een commerciële partner. Er waren 25 studenten van 10 universiteiten, vergezeld door drie personeelsleden. Onder de studenten bevonden zich eerstejaars tot masterstudenten uit disciplines variërend van journalistiek tot autotechniek. De lessen vonden plaats in de ochtend en de institutionele en culturele bezoeken in de middag. De lessen omvatten sessies over de instellingen en de werking van de Europese Unie, de VN-structuur en de werking van wereldbestuur/ internationale organisaties, de EU op het wereldtoneel, en de internationale handelsbetrekkingen van de EU. Voor de reis van de deelnemers naar Parijs regelde het BDA een bezoek aan het Internationaal Energieagentschap. In Brussel werden verschillende EU-instellingen en de VN bezocht. GCA heeft aangegeven de samenwerking te willen voortzetten.

Evenementen

In samenwerking met De Warande werden 2 Themalunches ‘Oorlog en vrede’ georganiseerd, resp. 25 januari en 7 maart 2023. BDA-experten gaven hierbij duiding over de oorlog in Oekraïne.

Een BDA Talk aangaande ‘Energy Transition Diplomacy in The Time of War in Ukraine’ werd georganiseerd 20 april 2023.

Jaarlijkse Flagship Conference. In 2023 kon opnieuw aangeknoopt worden met de jaarlijkse traditie van de BDA Flagship Conferences – een traditie die onderbroken werd door de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne. Deze editie stond in het teken van het 10-jarig bestaan van BDA (opgericht op 11 december 2013), ter gelegenheid waarvan het House of Diplomacy werd gelanceerd.

Er werd een LoI afgesloten met FICAC (Fédération Internationale des Corps et Associations Consulaires op 17 oktober 2023 die het o.a. mogelijk maakt om opleidingen te verstrekken aan hun leden (consuls en ereconsuls).

House of Diplomacy

Op 11 december 2023 werd het House of Diplomacy gelanceerd. Het betreft de netwerkingformule van BDA en beoogt de diplomatie en ondernemerswereld samen te brengen. Tot de doelgroep behoren voornamelijk diplomaten, bedrijven, nationale en internationale ambtenaren, consultants, enz.

Er wordt voorzien in 8 tot 10 activiteiten per jaar, waarbij telkens voorzien wordt in kennisoverdracht (bv door middel van een lezing) gevolgd door mogelijkheden voor netwerking.

Het House of Diplomacy voorziet in verschillende lidmaatschapsformules en sponsoringpakketten.

Projecten

In het kader van het DG Near-project ‘EU4Dialogue ; Component 3: Improving exchanges across the divide through education and culture’, heeft BDA de cursus ‘Conducting and facilitating constructive dialogues’ verstrekt.

Het doel van dit project is om de conflicterende partijen in de landen aan de oostgrens van de EU samen te brengen om tot constructieve dialoog te komen waarbij gezocht wordt naar een oplossing voor de diverse conflicten. Dit samenbrengen gebeurt door middel van onderwijs – waarbij BDA betrokken is – en culturele activiteiten.

5.7 ALEF, een innovatief integratiemodel via een sociale en linguïstische impact op kwetsbare kinderen

Dit project voorziet Arabisch taalonderwijs voor kinderen van 6 tot 15 jaar. De doelstelling is om een nieuw, uniek curriculum, volgens 6 taalniveaus en afgestemd op de leeftijd te ontwikkelen, ondersteund door taalexperts van de VUB. Er worden in Brussel door VUB enkele klassen georganiseerd daar Brussel een grote concentratie aan Arabischsprekende inwoners kent en tevens zijn deze klassen het living lab voor feedback om het curriculum actueel te houden.

Onderwijs dat individuele ontwikkeling, kritische zin en verantwoordelijkheidsgevoel stimuleert kan een individu leren om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden en te zoeken naar juiste oplossingen, die leiden naar economisch en sociaal succes. Voor kinderen, de meest kwetsbare en beïnvloedbare groep, ontbreekt momenteel een aanbod aan Arabische taalles, vrij van religieuze overtuiging en geënt op bovenstaande vaardigheden.

Het volgende werd gerealiseerd in schooljaar 2022-2023:

Curriculum:

- Niveau A1.3 werd opgesplitst in niveaus A1.3 en A2 op basis van de feedback van de lesgevers. Hiermee krijgen de leerlingen meer tijd om de taal te verwerken.

- Eindtoetsen voor de niveaus A1.1, A1.2, A1.3 en A2 werden ontworpen.

Management:

- De data en prestaties van de leerlingen zijn beschikbaar op het online platform ‘Teach and GO’!

- De Alef-website werd geactualiseerd zodat de gegevens van de certificaten die bekomen worden na afleggen van de eindtoets kunnen worden beheerd.

- Adviserende ondersteuning naar de partner vzw’s toe in de coördinatie van hun werking wanneer actief op verschillende locaties.

Lessen van het living lab:

- Deze lessen worden extra-curriculair aangeboden in samenwerking met de GO! Scholengroep Brussel voor 300 kinderen binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Wekelijks krijgt een kind vier uur les, op woensdagnamiddag, zaterdag of op zondag.

- Aantal deelnemers in 2022-2023: 300 leerlingen (maximum capaciteit). Idem voor 2023-2024.

Erkenningen en samenwerking:

- In samenwerking met de gemeenten van Molenbeek en Anderlecht werden lessen georganiseerd in twee gemeentelijke scholen in Molenbeek en een in Anderlecht met GEC.vzw als coördinator.

- Samenwerking met de gemeente van Sint Joost Ten node en Ten Noey van VGC leverde TenNoey op als nieuwe leslocatie.

- De lessen werden georganiseerd door een aantal vzw’s in verschillende gemeenten en landen (23 centra in totaal).

- De Vrije Universiteit Brussel (VUB) ontving de eerste prijs van het Europees Talenlabel 2023 voor het ALEFprogramma.

Extra activiteiten:

- Op 28 mei 2023 kregen de leerlingen van het ALEF-programma hun diploma uit handen van Brussels minister van Financiën, Nederlandstalig Onderwijs, Ambtenarenzaken en Meertaligheid, Sven Gatz, VUB-rector Jan Danckaert en de vertegenwoordiger van GO! Scholengroep.

6. INTERNE WERKING

6.1 Onthaal- en informatiebalie

Het centrale aanspreekpunt voor de internationale student is de onthaal- en informatiebalie van het International Relations office, gelegen te Pleinlaan 5.

De openingsdagen waren als volgt:

- van 1 september 2022 tot 29 november: elke weekdag open

- van 30 november tot 15 juli 2023: elke weekdag open behalve woensdag - van 17 juli tot 18 augustus: open op maandag, dinsdag en vrijdag - vanaf 21 augustus tot einde academiejaar: elke weekdag open

Met als openingsuren 10u – 12u30 & 13u30 – 16u00. Op die ene zomermaand na, was de balie dus hoogstens één weekdag per week gesloten, dat bleek nodig te zijn.

Aan de balie worden geregistreerd:

- Aantal bezoekers (EU en niet-EU)

- De inkomende e-mails op international.relations@vub.be

Bezoekers onthaal- en informatiebalie academiejaar 2022 – 2023

De onthaal- en infobalie kreeg in totaal 4243 bezoekers over de vloer, een stijging van bijna 40% ten opzichte van het voorgaande academiejaar. Meer dan de helft van de bezoeken situeerden zich in de maanden september, oktober en november (samen 51,44%). Het inzetten van jobstudenten bovenop de vaste baliebezetting tijdens deze periode is noodzakelijk om de vlotte werking te garanderen. Een tweede, maar kleinere piek van bezoeken situeerde zich in de maanden januari, februari en maart (samen 23,33%).

Voor het eerst werd ervoor gekozen om de studenten persoonlijk te verwelkomen op een bijkomende locatie, nl. het Startpunt. Van 13 september tot en met 13 oktober 2023 bundelden 5 VUB-departementen hun krachten. Nieuwkomers (internationale maar ook Belgische) werden elke weekdag van 12u30 tot 17u geïnformeerd over een aantal aspecten van hun studie aan de VUB. Het International Relations office turfde in totaal 461 bezoekers op het startpunt.

Dat brengt het totale aantal studenten die ondersteund werden door het International Relations office (startpunt + balie) op 4704, een stijging van 55% ten opzichte van het voorgaande academiejaar.

Voor algemene informatie kan men het International Relations office bereiken via het generieke e-mailadres international.relations@vub.be.

Statistieken OTRS (=generieke mailbox international.relations@vub.be ) 2022 – 2023:

Het International Relations office beschikt verder over een aantal andere e-mailadressen waarbij vragen rechtstreeks terecht komen bij een medewerker van de backoffice om zo een directe en vooral meer persoonlijke service te bewerkstelligen:

development.cooperation@vub.be exchange.incoming@vub.be exchange.outgoing@vub.be bda@vub.be euprojects@vub.be arabic.class@vub.be china-alumni@vub.be prospective.students@vub.be incampus@vub.be refugee@vub.be blocked.account@vub.be conflict.ukraine@vub.be mastermind@vub.be csc@vub.be

Volgende informatiebrochures zijn beschikbaar voor bezoekers:

- “Study in Brussels”: Engelstalige brochure met een overzicht van de Engelstalige opleidingen.

- “Brussels Diplomatic Academy”: specifieke brochure met het aanbod van de BDA.

- “Estudiar en Bruselas”: Spaanstalige infofiche voor rekrutering in Latijns-Amerika.

- “Corporate brochure”: met vermelding facts & figures VUB.

- “Arabic Language Classes”: brochure met info rond het taalproject Arabisch. “Exchange Brochure”: nuttige info rond uitwisselingsmogelijkheden van de VUB.

Ondersteuning door de Onthaal- en Informatiebalie wordt gegeven bij o.a. het afsluiten van een ziekte- en repatriëringsverzekering, informatie en afspraken bij de gemeente betreffende verblijfsvergunningen, gezinshereniging, aanvragen visum, aanvragen van een geblokkeerde rekening, financiële aspect van studeren, beurzen, exchange, studievoortgang, invullen belastingaangiften, begeleiding bij het vinden van een geschikt verblijf, vertalen van huurcontracten, opstellen van uitnodigingsbrieven voor kort verblijf aan de VUB en dergelijke meer. Er wordt ondersteunend gewerkt bij vragen die het gevolg zijn van het niet vertrouwd zijn met administratie en bureaucratie, communicatieproblemen, gebrek aan taalkennis, cultuurshock. Wanneer gespecialiseerde hulp (medisch, psychologisch, juridisch etc.) noodzakelijk blijkt, wordt doorverwezen naar diensten uit de hulpverleningssector. Deze ondersteuning wordt geboden voor zowel studenten als gasten die komen op uitnodiging van de faculteiten of centrale diensten. Vaak is de balie het eerste aanspreekpunt van de (internationale) student, zij het persoonlijk, telefonisch of per e-mail. Er wordt frequent informatie gegeven over de interne werking van VUB. Waar kan je terecht met welke vraag, welke dienst is verantwoordelijk voor inschrijving en studentenadministratie, wie kan inhoudelijke informatie geven over een programma, … bovenstaande is een greep uit de vaakst voorkomende vragen.

De huurmogelijkheden bij U-Residence zijn verdeeld in 3 types: short, middle & long stay. Korte verblijven omvatten de hotelfunctie van U-Residence. Reservatie en betaling kan enkel via de website. De departementen Infradesk en International Relations kunnen vouchers afleveren die recht geven op een korting van 15 EUR/nacht voor short stay kamers. Middle stays zijn verblijven van 1 tot 4 maanden, onder long stay verstaat men boekingen van langer dan 4 maanden.

Diggit Student Life heeft het beheer van de exchange kamers binnen U-Residence overgenomen. Het International Relations office bekwam een voorrangsperiode voor het boeken van deze kamers. Deze worden ingezet voor een kwetsbare groep aan exchange studenten die een verblijf van maximaal 1 semester ondernemen aan de VUB. Na de voorrangsperiode kan Diggit de kamers zelf op de markt brengen, de vraag is echter steeds groter dan het aanbod waardoor alle kamers in semester 1 en 2 toegewezen zijn.

Geblokkeerde rekening: studenten uit niet-EER landen die naar de VUB komen dienen bij hun visumaanvraag een bewijs voor te leggen dat zij beschikken over voldoende financiële bestaansmiddelen. Dit kan worden aangetoond door middel van een beursattest of een bewijs van garantstelling (annex 32). De bevoegde overheden verscherpen de criteria voor de garantstelling (enkel nog EU-burgers, zo niet zijn familieleden tot de 3e graad toegestaan). Men dwingt studenten met deze maatregelen naar een derde optie, nl. die van de geblokkeerde rekening. De universiteit kan toezien dat de student een bepaalde som geld deponeert op een geblokkeerde VUB-rekening waarbij deze vervolgens maandelijks het gestorte bedrag in schijven als “toelage” uitgekeerd krijgt.

De alleenstaande student dient € 950 per maand te storten, de student met familie (partner en/of kind) stort € 1.800 per maand (VUB-criteria).

We maken een onderscheid in de looptijd van de geblokkeerde rekening:

- de student die een geblokkeerde rekening aanvraagt voor het bekomen van een visum, dient voor 13 maanden te storten nl. van oktober tot en met oktober van het volgende jaar

- de student die zijn Belgische identiteitskaart wenst te verlengen d.m.v. een geblokkeerde rekening, stort voor 12 maanden nl. van november tot en met oktober van het volgende jaar

Op deze manier verkrijgt elke student een identiteitskaart die geldig is tot eind oktober.

Aan studenten die voor een korte periode aan de VUB komen studeren (exchange, ….) wordt dezelfde mogelijkheid geboden voor de duur van hun verblijf.

Als voorwaarde om dergelijke geblokkeerde rekening te openen wordt het afsluiten van een ziekteverzekering (SIP-polis en mutualiteit) voor medische kosten, repatriëring… gesteld.

In 2022-2023 werden er 751 aanvragen geregistreerd die resulteerden in 638 geblokkeerde rekeningen (113 studenten haakten af tijdens de procedure). Aan deze 638 studenten wordt een maandelijkse toelage gestort, wat een toename met 39,3% t.o.v. academiejaar 2021-2022 betekent.

Studenten die afstudeerden kunnen ook een geblokkeerde rekening aanvragen voor een zoekjaar/oriëntatiejaar naar de werkvloer. Gedurende academiejaar ’22-´23 werden er 50 aanvragen geregistreerd die resulteerden in 40 geblokkeerde rekeningen (10 studenten haakten af tijdens de procedure).

Om toekomstige studenten correct te informeren is er gekozen voor de organisatie van enkele online infosessies via MS Teams. Er werden 3 x 3 infosessies georganiseerd rond de topics; visa, geblokkeerde rekening en ziekteverzekering. Deze werden gehouden in resp. april, mei en juni.

Sinds de oprichting van het Caroline Pauwels Noodfonds (2020), een samenwerking tussen het International Relations office en Studentstatuut/studiefinanciering, kunnen nu ook internationale studenten aanspraak maken op financiële ondersteuning in crisissituaties. Zo werden er 67 dossiers van internationale studenten behandeld gedurende het academiejaar ’22 – ’23. 8 dossiers werden als onontvankelijk beschouwd. Het fonds keerde in totaal 51.229,75 EUR aan ondersteuning uit aan 59 internationale studenten die verkeerden in een noodsituatie. Een gemiddelde van 788,22 EUR per aanvraag werd toegekend.

Bij de start van het academiejaar worden de ‘Orientation Days’ georganiseerd. Tijdens deze ‘Orientation Days’ krijgen internationale studenten informatie over administratieve verplichtingen, studie aan VUB, leven op campus en in de stad en over hun beurs indien van toepassing. De algemene infosessie ging fysiek door op de campus. Tijdens de algemene infosessie voor de internationale studenten werden er welcome bags uitgedeeld. Door de personeelsverschuivingen binnen infopunt, werd het International Relations office niet betrokken bij de voorbereiding van de Orientation Week. Elk departement bereidde dan ook afzonderlijk de voorbereiding voor, in tegenstelling tot vorige jaren.

De specifieke infosessie voor uitwisselingsstudenten, waar nog wat dieper wordt ingegaan op de specifieke administratieve stappen voor uitwisselingsstudenten, werd eveneens gegeven op de campus. Na de infosessie konden zowel de uitwisselingsstudenten als de internationale studenten deelnemen aan de sessie ‘Belgian Politics for dummies’, waar een VUB professor meer uitleg gaf over de organisatie van België en de Belgische politiek. Daarna was er een sociaal netwerkevenement. Tijdens dit evenement konden de studenten met elkaar kennismaken en kregen ze enkele drankjes aangeboden door IRMO. Ook ESN was aanwezig.

In december 2023 werd een virtuele infosessie georganiseerd voor de uitwisselingsstudenten die in het tweede semester naar de VUB zullen komen zodat ze zich administratief goed kunnen voorbereiden op hun uitwisseling. Dit zal dan gevolgd worden door een fysieke verwelkoming met infosessie op de Orientation Day in februari 2024.

Aan het begin van het academiejaar organiseert de VUB een kick-off the Campus in Etterbeek en Jette, met jaarlijkse deelname van het International Relations office. Doel van onze aanwezigheid is vooral om de uitgaande studenten warm te maken voor een uitwisseling tijdens hun studies en om hen uit te nodigen op de Go Abroad fair.

Op 19 oktober 2023 werd de jaarlijkse Go Abroad Fair georganiseerd, als onderdeel van de eerste editie van de International Days, met infosessies, inclusief financieringsmogelijkheden en informatiestanden over studeren in het buitenland. De Go Abroad Fair ging door in het Studie en Begeleidingscentrum (SBC) op de Humanities, Sciences and Engineering Campus. Volgende organisaties namen deel aan onze Fair : Vlamingen in de Wereld, Bouworde vzw, Belgian American Educational Foundation, Wegwijzer vzw, Edukado vzw, EF Taalreizen, Flanders Trainee Programme, Fulbright, UCOS, VUBMUN, IAESTE, ESN, Go Strange, Mission of China, EUTOPIA, ELSA Brussel, Fayatbeurzen en AIESEC in Brussel. Het International Relations office had ook zelf een infostand op de fair waarbij meer informatie werd gegeven over beurzenprogramma’s nl. Erasmus+ KA131 en KA171, Priority Country Programme, Washington Center, Generieke beurzen, SEMP, Erasmus Belgica en Erasmus+ stage na afstuderen. Daarnaast was er ook een aparte infostand van studenten die net een buitenlandervaring achter de rug hadden zodat ze hun ervaring met geïnteresseerde studenten konden delen. Er waren vertegenwoordigers van de EUTOPIA partners (UW, CY, UG, NOVA) aanwezig die meer specifieke info over de EUTOPIA bestemmingen gaven.

Facultaire sessies: vanaf midden oktober tot midden november werden in de faculteiten en/of opleidingen infosessies voor studenten georganiseerd. Tijdens deze sessies krijgen de studenten meer informatie over de uitwisselingsmogelijkheden en -bestemmingen, wie in aanmerking komt voor uitwisseling en welke de selectieprocedure voor het daaropvolgende academiejaar is. Enkele studenten, die recent op uitwisseling gingen, deelden hun internationale ervaring. Het werd een mix van infosessies op de campus en online infosessies, afhankelijk van de grootte van de groep en de voorkeur van de faculteit.

Op woensdag 29 november vond het Go Abroad Café plaats. De bedoeling van dit evenement is om studenten die interesse hebben in een uitwisseling warm te maken om op uitwisseling te gaan door hen in contact te brengen met VUB studenten die net terug zijn en/of inkomende uitwisselingsstudenten die hun ervaringen willen delen. Zo creëren we een soort van community onder de VUB studenten. Het evenement ging door in de Lounge Bar op de Etterbeek campus. We konden zo’n 50-tal studenten verwelkomen van verschillende faculteiten met interesse in een uitwisseling. 27 VUB studenten deelden hun ervaring met de bezoekers. Er werd ook een foto muur gemaakt met foto’s van de VUB studenten die hun ervaring kwamen delen. Daarnaast konden de studenten verschillende Learning Agreements inkijken. In ruil voor het delen van hun buitenlandervaring kregen de studenten een voucher van €5 van Opinio.

Op 5 mei 2023 werd de Exchange Take Off infosessie gegeven aan studenten die genomineerd werden om tijdens academiejaar 2023-2024 op uitwisseling te gaan. Informatie over de administratieve verplichtingen voor de VUB en over de verschillende beurzenprogramma’s wordt meegedeeld, als ook tips en tricks om een verblijf in het buitenland zo goed mogelijk voor te bereiden.

Voor de studenten die naar een ontwikkelingsland gaan, worden voorbereidingsdagen (verplichte deelname) en terugkomsessies georganiseerd i.s.m. UCOS vzw.

6.2 Integratie- en inclusie-initiatieven

Bevorderen van de mix van lokale en internationale studenten

Om een betere interactie te bevorderen tussen Vlaamse en internationale studenten worden activiteiten ingericht en worden initiatieven van studenten en studentenverenigingen ondersteund. Onderstaande activiteiten werden in 2023 georganiseerd of ondersteund door het International Relations office:

• Buddy programma: sociale en praktische integratie van internationale studenten door Vlaamse en internationale buddy’s. IRMO werkte samen met het VUBuddy programma om ook alle internationale studenten te integreren in een buddy groep (per opleiding). Het VUBuddy programma werd echter niet verder gezet in huidig academiejaar. Voor exchange studenten wordt samengewerkt met ESN VUB-EhB en hun buddy programma voor uitwisselingsstudenten.

• Voor de Dag van de Internationale Student (17 November) heeft IRMO een interview gedaan met 4 internationale jobstudenten die bij IRMO werkten in 2023. De insteek hierachter was om hen te vragen hoe zij het leven en werken aan de VUB ervaren, waarom ze voor de VUB kozen, en wat ze raar vonden toen ze hier eerst toekwamen. Het artikel

verscheen in het Nederlands en Engels op vub.be nieuws/news, en werd gedeeld op de IRMO Facebook pagina (op de 17e), maar ook op de VUB Instagram account. Het was een van de populairste posts op onze Facebook pagina (www.facebook.com/VUBInternationalRelations)

• Taaltafels: De taaltafels gingen weer van start zoals voor de coronapandemie, en waren succesvol. Ze worden georganiseerd door TALK, ACTO, ESN, het VUB restaurant en IRMO. De talen die aangeboden worden op informele wijze tijdens de lunch in het VUB restaurant op de Humanities, Science & Engineering campus zijn: Engels, Nederlands, Frans, Duits, Spaans en Italiaans. IRMO zorgt voor de communicatie en promotie (inclusief promotiemateriaal). Meer info omtrent taaltafels via hun facebook pagina: Language Tables at the VUB | Etterbeek | Facebook

• International meals: in het kader van internationale events en op speciale dagen worden er in het restaurant van de Humanities, Science & Engineering campus menu’s samengesteld ter gelegenheid van themadagen, zoals bv de Onthaalweek/Orientation Week, waar dan typische Belgische gerechten worden aangeboden ter verwelkoming van de nieuwe internationale studenten. Er was bv in 2023 ook een Iran-week, waar er telkens 1 typisch gerecht uit Iran werd aangeboden voor 1 week, en dit mbt de sensibilisering van wat er toen gaande was in Iran naar aanleiding van de protesten in Iran (en over de hele wereld) in na nasleep van de moord op Mahsa Jina Amini in September 2022 .

• De Orientation Day op 10 februari 2023 werd georganiseerd op de campus met zo’n 100-tal incoming exchange studenten uit 32 verschillende landen die naar de VUB kwamen voor studies of stages. De infosessie werd gevolgd door een campus tour en dit door een drink in het Complex waar ze met andere studenten konen praten, en ook met locale studenten die net terug waren van hun buitenland ervaring. Het event was een groot succes.

• In september 2022 organiseerden IRMO, Infopunt Studenten en MARCOM samen de Orientation Days zoals eerder vermeld. Voor de internationale studenten organiseerde IRMO een fysieke infosessie waar dit jaar meer dan 1200 studenten aan deelnamen.

• Tijdens de Kick-off verzorgde IRMO een stand zowel op de Humanities, Science & Engineering campus als op de Health campus Jette. In deze stand werden studenten op een ludieke manier warm gemaakt voor een studie/stage-uitwisseling in het buitenland, en dit aan de hand van een wedstrijd. Deelnemers werden in ‘de pot’ gegooid met zij die deelnamen aan de wedstrijd tijdens de Go Abroad Fair. 3 winnaars werden geselecteerd waarvan één een reis kon winnen, en de twee andere een bordspel met een reis-thema.

• Go Abroad Fair & Go Abroad café: de jaarlijkse Go Abroad Fair was een succes met al bij al een 400-tal studenten die gedurende de dag binnenstroomden in het Studiebegeleidingscentrum. Dit werd gevolgd door een Go Abroad Café in November waar VUB studenten hun buitenland ervaring konden delen op informele wijze met andere VUB studenten. Ook dit was een succesvol event, zowel in de opkomst gedurende de dag, als bij de studenten die hun buitenland ervaring wouden delen.

Student-vluchtelingenprogramma - InCampus:

Studenten die in september 2023 werden geselecteerd in het kader van het InCampus programma kregen de nodige begeleiding bij hun inschrijving voor het academiejaar 2022-2023. In totaal waren er 19 studenten aan de VUB ingeschreven in het kader van InCampus programma, 16 studenten afkomstig uit Oekraïne en 3 uit Syrië. Deze studenten werden voornamelijk toegelaten tot de Engelstalige Bachelor en Masterprogramma’s van de faculteiten ES en LW. In 2023 werden follow-up sessies georganiseerd om de studievoortgang van studenten te monitoren. Het InCampus programma wordt vanaf 2023-2024 niet meer ingericht omwille van budgetrestricties.

Student-vluchtelingenprogramma - Student Refugee Programma: dankzij een cofinanciering door BNP Paribas (3 jaar: 2022 tot 2024) en het International Relations office, was het in 2023 mogelijk om het Student-vluchtelingenprogramma verder te ondersteunen met een 0,4 VTE. Studenten onder het vluchtelingsstatuut werden begeleid bij hun inschrijvingsprocedures aan de VUB en andere aanverwante vragen.

De ondersteuning van studenten-vluchteling omvat meerdere componenten:

- Het verstrekken van algemene informatie en specifiek advies over studieprogramma’s aan de VUB via e-mail, telefoon of online. Er werden 175 dossiers behandeld met gemiddeld 5 interventies per student. Hiervan hebben 102 studenten een aanvraag voor inschrijving ingediend bij VUB.

- Individuele begeleiding bij de applicatie en de inschrijving in CALI.

- Coördinatie met studentenadministratie en faculteiten betreffende de beslissing na inschrijving.

- Organiseren van informatiesessies

In september 2023 hadden 102 studenten (vluchteling / aanvrager internationale bescherming) een aanvraag ingediend bij VUB, waarvan er 47 werden aanvaard. De meeste van deze studenten werden toegelaten in Engelstalige bachelor en masterprogramma’s in de faculteiten ES, LW, IR, RC en GF. Het programma stopt in oktober 2024.

Scholars at Risk Scholars at Risk (SAR) is een in de VS gevestigd internationaal netwerk van meer dan 500 Hoger Onderwijsinstellingen uit 42 landen, dat georganiseerd wordt om de beginselen van academische vrijheid en de mensenrechten van academici wereldwijd te ondersteunen en te verdedigen. SAR beschermt wetenschappers die worden geconfronteerd met ernstige bedreigingen van hun leven, vrijheid en welzijn. De wetenschappers worden tijdelijk ondergebracht in een ander land waar zij hun werk kunnen voortzetten via tijdelijke onderzoeks- en onderwijsfuncties bij gastinstellingen voor hoger onderwijs die de wetenschapper financieel ondersteunen. SAR zorgt voor de nodige advies- en verwijsdiensten en koppelt de wetenschappers aan een gastinstelling. In maart 2022 vervoegde een bedreigde scholar de Faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen, afdeling Geografie, voor één jaar tot eind februari 2023. Deze termijn werd verlengd tot eind 2024 met medefinanciering van de Vlaamse overheid (40.000 EUR/universiteit). Jaarlijks wordt er gerapporteerd aan de Vlaamse overheid en aan SAR. De inspanningen worden voortgezet om de nodige financiering te verkrijgen om minstens één risico-onderzoeker per jaar in één van de departementen van de VUB te ondersteunen. Nieuwe scholars die aan VUB zullen starten krijgen vanaf de start een perspectief van 24 maanden.

6.3 Mensenrechtentoets

Sedert de invoering van de VLIR-Mensenrechtentoets aan de Vlaamse universiteiten, en de goedkeuring ervan op de Academische Raad van 16 mei 2022 (AR.122/J2/01), waakt IRMO over de correcte toepassing. Zo wordt o.a. het mensenrechtenclausule verplicht opgenomen in alle samenwerkingsakkoorden met (internationale) instellingen en partners. Bij de verlenging van bestaande akkoorden werd eveneens een nieuwe template gebruikt waarin de mensenrechtenclausule vermeld staat. Dit geldt eveneens voor alle studentenuitwisselingsakkoorden.

Verder worden door het International Relations office bij alle aanvragen voor een MoU of andere vormen van samenwerking de potentiële partnerinstellingen vooraf gescreend op eventuele schendingen van mensenrechten, gelijkheid of diversiteit.

6.4 KPIs Internationalisering

In 2023 werden de KPIs Internationalisering herzien, met het oog op een integratie in het facultair allocatiemodel, mits de randvoorwaarde dat de metingen correct kunnen verlopen (o.a. in Cali) vervuld is:

- KPI1: Het aantal diploma’s dat uitgereikt wordt waarbij de student cumulatief over Ba en/of initiële Ma afzonderlijk, minstens 10 SP verworven heeft via internationale uitgaande mobiliteit en/of IaH (internationalisation at home) t.o.v. alle uitgereikte diploma’s Ba en initiële Ma, en dit in % uitgedrukt en gemeten per academiejaar– gewicht 2 –streefdoel 33% (Vlaamse KPI).

- KPI2: Het aantal diploma’s dat uitgereikt wordt waarbij de student cumulatief over Ba en/of initiële Ma afzonderlijk, minstens 3 SP en maximaal 9 SP verworven heeft via internationale uitgaande mobiliteit en/of IaH t.o.v. alle uitgereikte diploma’s Ba en initiële Ma, en dit in % uitgedrukt en gemeten per academiejaar – gewicht 1

- KPI3: Het aantal financierbare SP verworven door studenten met een andere nationaliteit dan de Belgische, ten opzichte van het totaal aantal verworven SP, en dit in % uitgedrukt en gemeten per academiejaar – gewicht 1 – streefdoel jaarlijkse stijging met 3% (cfr. KPI internationale rekrutering).

In functie van de financierbaarheid wordt er gerekend exclusief toegestane onvoldoendes, niet-beëindigde of geannuleerde inschrijvingen, examencontracten, creditcontracten en vrijstellingen.

- KPI4: Het aantal joint of dubbel diploma PhD’s afgeleverd in het kader van een co-tutelle met een internationale partner ten opzichte van het totaal aantal PhD diploma’s afgeleverd en dit in % uitgedrukt en gemeten per academiejaar – gewicht 1.

- KPI5: Het aantal publicaties met een internationale co-auteur ten opzichte van het totaal aantal publicaties, en dit in % uitgedrukt en gemeten per academiejaar – gewicht 1 – streefdoel nog af te stemmen met R&D.

De activiteiten die in aanmerking komen voor IaH-credits worden verder uitgewerkt met het vicerectoraat OWSB.

6.5 Rankings

Ogenschijnlijk spreekt de herleiding van de kwaliteit en complexiteit van een universiteit tot een eenvoudig rangnummer het grote publiek aan. Ze geven echter een erg vereenvoudigd en onvolledig beeld van universiteiten en hun relatie met de samenleving weer. Tegelijkertijd is deze herleiding tot een nummer de basis voor kritiek, wat resulteert in de opkomst van een grote verscheidenheid aan universitaire rankings die verschillen in gebruikte methodologie, verzamelde data en vele andere factoren. Bovendien wordt de gehanteerde methodologie door de rankingorganisatie af en toe gewijzigd zodat een vergelijking over de jaren heen ook moeilijk wordt.

Het International Relations office levert i.s.m. het Departement Strategie en Beleid (STBE) de gegevens voor de QS World University Rankings (QS WUR) en de Times Higher Education World University Rankings (THE WUR) aan. Voor de Shanghai Academic Ranking of World Universities (ARWU) worden geen gegevens aangeleverd vermits dit voorbehouden is voor de universiteiten uit de Top100. In 2023 behield de VUB haar positie in de THE WUR en ARWU Ranking en verloor ze 8 plaatsen in de QS WUR

VUB scoorde opvallend goed voor Rechten (THE #55), Medical Technology, Law, Public Administration (ARWU #101150) en Communicatie en Media Studies (QS 51-100).

De VUB gaf ook opnieuw de gegevens door voor de GRUP-survey, die beheerd wordt door de organisatie achter de ARWU-ranking, maar die geen impact heeft op deze ranking. De GRUP is geen ranking als dusdanig maar eerder een benchmarking-tool. Alhoewel de VUB geen specifiek strategisch belang heeft om deel te nemen aan deze survey werd geopteerd om de survey toch in te vullen omdat de gevraagde informatie dezelfde is als voor de THE ranking. Een pluspunt is dat de VUB kan nakijken hoe zij zich verhoudt tot de meer dan 500 deelnemende universiteiten.

RUBRIEK 10 DUURZAAMHEIDSVERSLAG

VOORTGANGSRAPPORTAGE DUURZAAMHEID 2023

1. INLEIDING

In juni 2023 werden de transversale actieplannen van de vorige ASP-cyclus (Algemeen Strategisch Plan 4), zijnde het duurzaamheidsactieplan, gelijkheidsactieplan en welzijnsactieplan, geëvalueerd en neergelegd. Hierbij werden succesvolle, lopende acties verankerd bij de betrokken diensten en werden een aantal andere acties stopgezet. De jaarlijkse voortgangsrapportage op vlak van duurzaamheid, is echter nog steeds gelinkt aan de KPI’s die voortkomen uit het duurzaamheidsactieplan, met name aan het luik duurzame bedrijfsvoering. De indeling van vorige rapportages werd dan ook in dit verslag overgenomen.

Voor uitgebreidere informatie kan ons Verslag aan de Samenleving geconsulteerd worden. Dit VUB duurzaamheidsrapport (versie 2021-22) kadert de voortgang op vlak van de beleidstransversalen duurzaamheid, gelijkheid en welzijn. Naast verschillende cases en realisaties, illustreert dit verslag ook hoe we concreet aan de slag gaan met de SDG’s. Momenteel wordt het nieuwe Verslag aan de Samenleving 2022-2023 voorbereid. Daarnaast onderzoeken we op welke manier we op vrijwillige basis onze duurzaamheidsrapportage en -werking kunnen baseren op de Europese CSRD-richtlijnen.

2. KLIMAATACTIEPLAN

Het doel van het VUB klimaatactieplan is om de trend te keren van een stijgende naar een dalende klimaatimpact, richting klimaatneutraal in 2050. We meten onze koolstofvoetafdruk aan de hand van het Greenhouse Gas Protocol (GHG-protocol), een robuuste, internationale standaard, om zicht te krijgen op de verschillende uitstootcategorieën. Onze voetafdruk helpt ons bij het definiëren van maatregelen die onze uitstoot effectief naar beneden krijgen. We streven hierbij naar doelstellingen die conform het Science-based targets ambitiekader zijn, wat betekent dat we aligneren met het Verdrag van Parijs, waarbij de globale opwarming beperkt blijft tot 1,5 °C.

2.1. Carbon footprint

Om impactvolle maatregelen te kunnen nemen die onze CO2-uitstoot efficiënt laten dalen, moeten we eerst weten waar de uitstoot zich bevindt. In 2022 werd onze baseline carbon footprint berekend. Hierbij werd gekozen voor 2019 omdat 2021 en 2022 niet representatief waren door COVID-19. Het afgelopen jaar werd de carbon footprint 2022 berekend, wat een eerste evaluatie van ons klimaatbeleid mogelijk maakt. De carbon footprint werd berekend aan de hand van het GHG-protocol, die de uitstoot indeelt in 3 categorieën of ‘scopes’:

In onderstaande tabel worden de resultaten weergegeven van de carbon footprint 2019 (baseline jaar) en de carbon footprint 2022, dit volgens de market-based methode (MBM) en de location-based methode (LBM) Bij de MBM wordt er gekeken naar emissiefactor van de elektriciteit die aangekocht werd, terwijl er bij LBM wordt gekeken naar de emissiefactor van de elektriciteitsmix op de locatie van de organisatie. Concreet betekent dit dat, aangezien we

In onderstaande tabel worden de resultaten weergegeven van de carbon footprint 2019 (baseline jaar) en de carbon footprint 2022, dit volgens de market-based methode (MBM) en de location-based methode (LBM). Bij de MBM wordt er gekeken naar emissiefactor van de elektriciteit die aangekocht werd, terwijl er bij LBM wordt gekeken naar de emissiefactor van de elektriciteitsmix op de locatie van de organisatie. Concreet betekent dit dat, aangezien we in 2022 groene elektriciteit aankochten, de emissiefactor van ons elektriciteitsverbruik nul is bij de MBM.

Carbon footprint volgens de market-based methode

Onze carbon footprint berekend volgens de MBM daalt met zo’n 4,3% ten opzichte van 2019. Dit komt voornamelijk omdat, door de aankoop van groene energie, scope 2 bijna volledig wegvalt. Als we kijken naar scope 1, waaronder voornamelijk het aardgasverbruik valt, zien we slechts een minieme daling. Dit komt omdat Usquare voor het eerst mee in scope werd genomen, en omdat de energiecampagne pas op volle toeren kwam eind 2022. We verwachten een sterkere daling van het aardgasverbruik de komende jaren, zie ook 2.2. Energiecijfers.

Binnen scope 3 zijn er een aantal stijgende en dalende categorieën. Zo is bijvoorbeeld de uitstoot van dienstreizen met 20% gedaald en de uitstoot gelinkt aan onze investeringen met wel 60% gedaald door de omslag naar groene fondsen. De grootste stijger daarentegen, heft deze dalingen meteen weer op: de categorie gebouwen en uitrusting is met 90% gestegen omdat er veel meer gebouwd en verbouwd werd in 2022 dan in 2019.

Carbon footprint volgens de location-based methode

KPI Eenheid Data 2019 Data 2022 Trend

Bij de LBM blijft de carbon footprint ongeveer gelijk (kleine stijging) aan die van 2019. Het grootste verschil tussen de MBM en de LBM zit in de scope 2 cijfers. Hier is er nu maar een kleine daling te zien, en dit enkel omdat de uitstootfactor van de Belgische energiemix verlaagd is ten opzichte van 2019. Wanneer we kijken naar de CO2 per VUBlid, zien we hier wel nog steeds een mooie daling. Dit toont aan dat we, ondanks een sterke stijging in studenten en personeel, er toch in slagen onze koolstofvoetafdruk niet mee te laten groeien.

Waar staan we nu?

Op scope 1 en 2, werden bij de eerste iteratie van het klimaatactieplan al heel wat lopende en geplande maatregelen doorgerekend om hun reductiepotentieel in kaart te brengen. Uit deze oefening volgde dat de VUB on track is om de nodige reducties te halen voor scope 1 en 2 tegen 2030. De renovatie van alle technieken voor verwarming en koeling en het ondergronds warmtenet, de installatie van een WKK (warmtekrachtkoppeling of co-generatie) en de regeling ervan, zijn niet meteen zichtbare maatregelen, maar verkleinen onze uitstoot drastisch. De relightning en uitrol van zonnepanelen op alle daken zorgen voor een lagere elektriciteitsafname. De resterende nodige stroom wordt aangekocht als groene stroom sinds 2020. Dit pakket aan maatregelen zorgt ervoor dat we on track zijn om onze directe uitstoot tot ruim 50% te reduceren tegen 2030 op scope 1 en 2.

Op scope 3 was er na de eerste iteratie nog een kloof van zo’n 20.000 ton. Dit kwam voornamelijk omdat er nog maar heel weinig maatregelen uitgewerkt werden binnen de scope 3 categorieën. Hier wordt de komende jaren hard aan gewerkt, zodat een nieuwe doorrekening kan plaatsvinden, die hopelijk de resterende kloof deels of volledig kan dichten.

Het gaat hierbij om de uitstoot die niet op onze campussen gebeurt maar waarvoor we wel verantwoordelijk zijn - zoals materialen en diensten die we aankopen of vliegreizen die wij en onze studenten maken. Betere data is een eerste, groot aandachtspunt. Daarnaast kijken we ook naar onze aankopen, van onder meer ICT en labo-materialen, die zorgen voor een grote uitstoot. We willen onze leveranciers daarom mee in bad trekken om duurzame en klimaatvriendelijke goederen en diensten te leveren. Naast een aantal klassieke mobiliteitsmaatregelen (thuiswerk, meer gebruik van openbaar vervoer, fietsen …) moedigen we ook iedereen aan om volgens het Travel ABC te reizen. Tot slot is ook de sterke stijging in de categorie gebouwen en uitrusting een teken dat we hier moeten inzetten op betere data, duurzamere materialen en circulaire bouwtechnieken.

2.2. Energiecijfers

eigen opwekking van totaalverbruik

De VUB sloot zich aan bij het engagement van Belgische organisaties om meer klimaatambitie te tonen via de Belgian De VUB is goed op weg wat betreft de energiebesparingen op de sites. In 2023 verbruikten we 90.288 MWh primaire energie3. In totale cijfers is dit een daling t.o.v. 2022 met 6,3%. Dit ondanks een stijging van het aantal studenten, en van de totale vloeroppervlakte. Onze primaire energieafname per oppervlakte en per VUB-lid daalt dan ook nog sterker, respectievelijk -6,9% en -8,9%. Deze daling is volledig toe te schrijven aan het winsten op aardgas- en warmteverbruik, het stroomverbruik is gelijk gebleven. Dit komt omdat de verschillende maatregelen genomen om het elektrisch verbruik te reduceren, equivalent waren aan bijkomende verbruiken op onze sites zoals het nieuwe datacenter, en uitbreidingen van onderzoeksactiviteiten.

Evolutie van de afname van electriciteit, warmte en aardgas per VUB-lid

kWh/persoon

1,000 1,200 1,400 1,600 1,800 2,000

Aardgas

Warmte

1 Aardgas en warmte zijn gecorrigeerd naar een standaardjaar via graaddagen (16,5 °C)

2 Met afname wordt afname van het net bedoeld. Het verbruik is dan afname plus eigenproductie van elektriciteit

3 Scope van de cijfers zijn de hoofdsites die 95% van het VUB-verbruik vertegenwoordigen, nl. BMC, BHC en eigen studentenhomes; PL5, PL9, NL143.

Daarnaast werden er ook bijkomende PV-panelen geplaatst op onze daken, waardoor op de Brussels Main Campus (BMC) het productie aan groene stroom steeg met 27% naar 580 MWh. Tegen 2030 willen we 10% van ons elektriciteitsverbruik opwekken met eigen zonnepanelen, momenteel zitten we aan 3,4%.

Tegen 2030 willen we 10% van ons elektriciteitsverbruik opwekken met eigen zonnepanelen, momenteel zitten we aan 3,4%.

Sinds 2020 vullen we onze elektriciteitsafname in met 100% groene elektriciteitscontracten De WKK, die net werd opgestart op BMC, zal zorgen voor een significante daling van het primair energieverbruik. Ook gaan we verder met onze daken te voorzien van PV-panelen om de 10% eigen opwekking te halen, en installeren we overal zuinige ledverlichting. Tussen 2024 en 2028, vervangen we tevens onze verouderde ventilatiesystemen door moderne zuinige installaties. Op de Brussels Health Campus (BHC) worden de verouderde onderstations volledig gerenoveerd. Tot slot wordt ook het energiemonitoringssysteem verder uitgebreid zodat we aan de hand van detaildata bijkomende besparingsmogelijkheden kunnen ontdekken.

Sinds 2020 vullen we onze elektriciteitsafname in met 100% groene elektriciteitscontracten. De WKK, die net werd opgestart op BMC, zal zorgen voor een significante daling van het primair energieverbruik. Ook gaan we verder met onze daken te voorzien van PV-panelen om de 10% eigen opwekking te halen, en installeren we overal zuinige ledverlichting. Tussen 2024 en 2028, vervangen we tevens onze verouderde ventilatiesystemen door moderne zuinige installaties. Op de Brussels Health Campus (BHC) worden de verouderde onderstations volledig gerenoveerd. Tot slot wordt ook het energiemonitoringssysteem verder uitgebreid zodat we aan de hand van detaildata bijkomende besparingsmogelijkheden kunnen ontdekken.

Naast interne, technische inspanningen om ons energieverbruik omlaag te krijgen, droegen ook het personeel en de studenten hun steentje bij. Onze dagelijkse handelingen, zoals het instellen van de thermostaten op 19°C, het uitschakelen van toestellen die niet gebruikt worden en het uitdoven van lichten in lege lokalen, kunnen ook mee het verschil maken. Daarom werd ook deze winter de energiecampagne, waarbij we streven naar een temperatuur van 19 °C, opnieuw uitgerold.

2.3. Koelgassen

Gewogen gemiddelde GWP4 totaal

Gewogen gemiddelde GWP nieuwe installaties

De koelinstallaties die nieuw in dienst werden gesteld op BHC hebben sinds 2018 gemiddeld een beduidend lager Global Warming Potential (GWP) in vergelijking met de jaren voordien. Op BMC kunnen we hetzelfde vaststellen in 2022 en 2023. Door de grote hoeveelheden koelmiddelen die ze bevatten drukken ze het gemiddelde GWP van alle koelmiddelen samen naar beneden. Gemiddeld ligt de GWP van nieuwe koelmiddelen op de VUB in 2023 beneden de 500, wat de initiële streefwaarde was. Dit moet de komende jaren verder naar beneden. Met een nieuwe verordening gaat de Europese Unie voor de uitfasering van F-gassen tegen 2050. Nieuwe split-units zullen in 2032 nog enkel op de markt mogen komen met koelmiddelen die een GWP hebben lager dan 150. Voor kleinere toestellen gaat dit al in vanaf 2029. Vanaf 2035 zullen split-units met F-gassen hoe dan ook worden verboden.

4 GWP= global warming potential, een aanduiding voor de mate waarin een broeikasgas kan bijdragen tot de klimaatopwarming. Het is een relatieve waarde, waarbij het ‘aardopwarmingsvermogen’ van CO2 gelijk is aan 1.

Naar de toekomst toe is het gebruiken van koelinstallaties en warmtepompen met natuurlijke koelmiddelen aan de orde. Deze hebben een laag tot zeer laag GWP. Hierdoor kan het gemiddelde GWP van de koelmiddelen gebruikt aan de VUB nog significant dalen. Daarbij dient te worden opgemerkt dat de natuurlijke koelmiddelen ook nadelen hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld ontvlambaar of giftig zijn. Technici, onderhoudsfirma’s en gebruikers van deze toestellen zullen daar in de toekomst rekening moeten mee houden.

Evolutie van de gemiddelde GWP van de koelmiddelen

De hoeveelheid koelmiddelen dat actief in werking is, uitgedrukt in ton CO2-eq, kent vooral op BMC jaar na jaar een stijging. Op BHC is dit eerder stabiel.

Totale hoeveelheid koelmiddel actief in werking in ton CO2-eq

Ook het totaal elektrisch vermogen van alle actieve koelinstallaties op BMC blijft sterk stijgen. De sterke stijging in het jaar 2022 is het gevolg van het plaatsen van grote koelinstallaties op het dak van gebouw G, wat zich in de toekomst zou moeten vertalen in het uit dienst stellen van vele kleine installaties in het betreffende en naastliggende gebouw. Op BHC kent het totaal elektrisch vermogen van alle koelinstallaties slechts een beperkte stijging.

Totaal elektrisch vermogen van alle actieve koelinstallaties in kW

3. Klimaatadaptatie

3. KLIMAATADAPTATIE

De schadelijke gevolgen van de klimaatverandering zullen zich de komende jaren steeds duidelijker laten voelen: meer hittegolven, langere periodes van droogte, intense zomerbuien, meer winterse neerslag… Extreme weersomstandigheden zijn een uitdaging voor onze gebouwen en voor het welzijn van onze medewerkers, studenten en inwoners van Brussel. Met een gericht adaptatieplan bereiden we onze campussen daarop voor. Met onze groenblauwe visie beperken we de schadelijke gevolgen van de opwarming die al een feit is en proberen we met een aantal slimme maatregelen de campus ook robuuster te maken in het licht van extremere weersomstandigheden die de komende jaren algemener zullen worden. Tegelijk zoeken we als onderwijsinstelling naar een maximale integratie met onderwijs en onderzoek, met aandacht voor de sterktes van onze campussen. De doelstellingen zijn op maat van VUB en na grondige beleidsvoorbereiding opgesteld, maar ook getoetst aan beleidskaders van de overheid.

3.1. Groenblauw

De schadelijke gevolgen van de klimaatverandering zullen zich de komende jaren steeds duidelijker laten voelen: meer hittegolven, langere periodes van droogte, intense zomerbuien, meer winterse neerslag Extreme weersomstandigheden zijn een uitdaging voor onze gebouwen en voor het welzijn van onze medewerkers, studenten en inwoners van Brussel. Met een gericht adaptatieplan bereiden we onze campussen daarop voor. Met onze groenblauwe visie beperken we de schadelijke gevolgen van de opwarming die al een feit is en proberen we met een aantal slimme maatregelen de campus ook robuuster te maken in het licht van extremere weersomstandigheden die de komende jaren algemener zullen worden. Tegelijk zoeken we als onderwijsinstelling naar een maximale integratie met onderwijs en onderzoek, met aandacht voor de sterktes van onze campussen. De doelstellingen zijn op maat van VUB en na grondige beleidsvoorbereiding opgesteld, maar ook getoetst aan beleidskaders van de overheid.

3.1. Groenblauw

Het groenblauw ambitiekader voor de VUB-campussen werd goedgekeurd op het directiecomité van 13/2/2023. Deze visie formuleert de ambities voor de VUB-campussen en giet deze in concrete doelstellingen, zowel op vlak van water en watergebruik als biodiversiteit. Hierbij werden een aantal concrete KPI’s gedefinieerd, zoals de BAF-factor die het percentage aan ecologisch waardevolle oppervlakte berekent, en de verhardingsgraad. Gezien het om nieuwe indicatoren gaat, is deze data voorlopig nog niet beschikbaar.

Het groenblauw ambitiekader voor de VUB-campussen werd goedgekeurd op het directiecomité van 13/2/2023. Deze visie formuleert de ambities voor de VUB-campussen en giet deze in concrete doelstellingen, zowel op vlak van water en watergebruik als biodiversiteit. Hierbij werden een aantal concrete KPI’s gedefinieerd, zoals de BAF-factor die het percentage aan ecologisch waardevolle oppervlakte berekent, en de verhardingsgraad Gezien het om nieuwe indicatoren gaat, is deze data voorlopig nog niet beschikbaar.

Waterverbruik is een indicator die wel al gemeten wordt. Net als met alle andere grondstoffen probeert de VUB omzichtig om te gaan met (drink)water. We beheren deze duurzaam door onder andere in te zetten op een lekdetectiesysteem dat stapsgewijs uitgebreid en beter afgesteld wordt, zuinig verbruik in de ontwerpfases mee te nemen, toegang tot drinkwater als alternatief voor frisdrank te vergroten en het vervangen van leidingwater door gerecupereerd (regen)water.

Gegegens over het totaal verbruik zijn voor 2023 minder evident omdat verschillende tellers defecten vertoonden. Er wordt nu volop gewerkt om de data naar de komende jaren toe te verbeteren. We zien wel een stijgende trend in verbruik van ca 9,4% over de verschillende gebouwen in 2023 t.o.v. 2022. De oorzaken hiervan dienen nog geëvalueerd te worden.

4. DUURZAME BEDRIJFSVOERING

4.1.

Mobiliteit

Het bedrijfsvervoerplan bevat acties en beleid om de verplaatsingen van personeel, studenten en bezoekers op een duurzame manier te organiseren: veilig, gezond, inclusief en met lagere klimaatimpact. Zo wordt er onder andere gewerkt aan veilige, toegankelijke en bereikbare campussen en een modal shift, een verschuiving naar duurzame mobiliteit, volgens het STOP-principe: Stappen, Trappen, Openbaar vervoer en pas in laatste instantie de Personenwagen.

KPI Eenheid Data 2019 Trend

Aantal verkeersongevallen op en naar campus

Modal split wagen BMC5

Modal split wagen BHC6

personeel # 24 woon-werk ongevallen, waarvan 10 met fiets en 1 met pedelec ≈

studenten # 4 ongevallen dalend

personeel % 11,42% met wagen / studenten % 2,57% met wagen /

personeel % 52,17% met wagen / studenten % 10,36% met wagen /

De belangrijkste pijlers van ons mobiliteitsbeleid zijn de promotie van de fiets, gratis openbaar vervoer voor werknemers en infrastructuurmaatregelen. Zo waren er via ‘30 Dagen Minder Wagen’ en ‘The Bike Project’ gratis fietstestweken op BMC en BHC, en organiseerde het GreenTeam een fietsbrocante. Daarnaast pleiten we bij overheden en vervoersoperatoren voor goed bereikbare campussen, veilige toegangswegen en performant openbaar vervoer.

VUB stelt driejaarlijks een bedrijfsvervoerplan op conform federale en gewestelijke wetgeving. Het doel van het bedrijfsvervoerplan is het verminderen van het verkeer en de milieu-impact die daarmee gepaard gaat. We stellen vervoersplannen op voor de Main Campus in Etterbeek en de Health Campus in Jette. Een driejaarlijkse mobiliteitsenquête brengt de verplaatsingsgewoontes van medewerkers en studenten in kaart. Uit deze enquêtes bij onze medewerkers (2021) en studenten (2019) blijkt dat onze acties vruchten afwerpen. Voor beide campussen is er een positieve verschuiving naar actieve mobiliteit (wandelen en fietsen) en openbaar vervoer vast te stellen. De nieuwe mobiliteitsenquête in 2024 zal uitwijzen of deze trends zich verderzetten, en welke nieuwe acties er nog nodig zijn om onze mobiliteit zo duurzaam mogelijk te organiseren. Een belangrijk focuspunt is de Health Campus in Jette, omdat meer dan de helft van de personeelsleden hier nog met de wagen naartoe gaat, terwijl er maar 11% van het personeel met de auto naar de Main Campus gaat.

4.2. Afval

Om een zero-waste community te worden, zijn er heel wat inspanningen nodig. Van het elimineren van single-use plastics door het gebruik van herbruikbare beker, tot het hergebruiken van meubilair en bouwafval. Bij de afval die er momenteel toch nog is, zetten we in op maximale recyclage en scheiding van afvalstromen.

KPI Eenheid Data 2022 Data 2023 Trend

Totaal gewicht niet-gevaarlijk afval

Totaal gewicht gevaarlijk afval

BMC ton 300 405 stijgend

ton 176 169 dalend

BMC ton 21 24 stijgend

BHC ton 42 37 dalend % gesorteerd van totaal

BMC % 46,3% 49,1% stijgend BHC % 44,1% 35% dalend

5 Aangezien er geen nieuwe mobiliteitsdata beschikbaar is, wordt hier de data van de meest recente mobiliteitsenquête weergegeven, 2019 voor studenten en 2021 voor personeel.

Gevaarlijk afval

De dienst Preventie en Milieu organiseert de inzameling van gevaarlijk afval, zoals chemisch afval en risicohoudend medisch/biologisch afval. Dit afval wordt afgevoerd door een erkend ophaler van gevaarlijk afval voor milieudeskundige verwerking.

In 2018 was er een opmerkelijke piek in de afvoer van chemisch afval op BMC. Deze had te maken met een grote opruim van de solventenkamer naast het Centraal Magazijn. Hier werden eenmalig 4191 kg chemicaliën afgevoerd. In 2020 zien we een opmerkelijke dip in de afvoer van chemisch afval op zowel de BMC als BHC. Dit is toe te schrijven aan de COVID pandemie. De werking van de laboratoria is nooit volledig stopgezet, maar er waren wel beperkingen op het aantal onderzoekers die tegelijk aanwezig konden zijn op de werkplaats. Sinds 2021 werd opnieuw meer chemisch afval afgevoerd. Op BMC zet de stijging zich in 2023 door, terwijl er op de BHC eerder een daling is vast te stellen in 2023 t.o.v. het jaar 2021 en 2022.

Afvoer chemisch afval (kg)

[kg]

Risicohoudend medisch/biologisch afval wordt voornamelijk geproduceerd in de laboratoria van de faculteit Geneeskunde en Farmacie op de BHC en in de laboratoria van de faculteit Wetenschappen en Bioingenieurswetenschappen op de BMC. De cijfers voor beide campussen blijven in stijgende lijn gaan.

Risicohoudend medisch/biologisch afval wordt voornamel ijk geproduceerd in de laboratoria van de faculteit Geneeskunde en Farmacie op de BHC en in de laboratoria van de faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen op de BMC. De cijfers voor beide campussen blijven in stijgende lijn gaan.

Afvoer risicohoudend medisch/biologisch afval (kg)

[kg]

Niet-gevaarlijk afval

Niet-gevaarlijk afval Het doel

Het doel voor het niet-gevaarlijk afval is om zoveel mogelijk afvalstromen gescheiden in te zamelen. Dat maakt het mogelijk om deze afzonderlijk ingezamelde fracties te verwerken en op te waarderen tot nieuwe grondstoffen of te recycleren. De inzameling van het niet-

Niet-gevaarlijk afval

Op BMC kunnen mooie cijfers worden opgetekend. Terwijl in het jaar 2001 nog 88% van het niet gevaarlijk afval werd afgevoerd als restafval is deze afvalfractie in 2023 geslonken tot bijna 51%. Ongeveer de helft van het nietgevaarlijk afval wordt dus aangeboden in gescheiden fracties, een sorteerpercentage van 49,1 %. Op BHC is hier een inhaalbeweging op te tekenen. In 2004 maakte restafval nog 99% uit van het niet-gevaarlijk afval. In 2023 was dat al gedaald tot 65%.Ten opzichte van 2022 is dat wel een daling van het sorteerpercentage, maar dit komt omdat grof vuil meegenomen wordt, wat sterk kan fluctueren over de jaren. Het sorteerpercentage zonder grof vuil, toont op beide campussen een consistente stijging.

51%. Ongeveer de helft van het niet-gevaarlijk afval wordt dus aangeboden in gescheiden fracties, een sorteerpercentage van 49,1 %. Op BHC is hier een inhaalbeweging op te tekenen. In 2004 maakte restafval nog 99% uit van het niet-gevaarlijk afval. In 2023 was dat al gedaald tot 65%.Ten opzichte van 2022 is dat wel een daling van het sorteerpercentage, maar dit komt omdat grof vuil meegenomen wordt, wat sterk kan fluctueren over de jaren. Het sorteerpercentage zonder grof vuil, toont op beide campussen een consistente stijging.

Afvalsortering op BMC, percentage per fractie (%)

Afvalsortering op BHC, percentage per fractie (%)

Restafval (kg)

Papier/karton (kg)

Groot vuil (kg)

Restafval (kg)

PMD-afval (kg)

Papier/karton (kg)

Metaalafval (kg)

Groot vuil (kg)

Glasafval (kg)

PMD-afval (kg)

Swill (kg)

Metaalafval (kg)

Glasafval (kg)

Swill (kg)

Als we alle types afval samentellen dan zien we over een periode van 22 jaar een flinke daling op BMC en een lichte stijging voor BHC, mits wat fluctuatie de voorbije jaren. Het is positief vast te stellen dat de sterke groei qua personeel en studenten die de VUB gekend heeft in de afgelopen jaren, zich niet vertaalt in een aangroei van de afvalberg.

Afvalsortering op BHC, percentage per fractie (%)

Restafval (kg)

Papier/karton (kg)

Groot vuil (kg)

Restafval (kg)

PMD-afval (kg)

Papier/karton (kg)

Metaalafval (kg)

Groot vuil (kg)

Glasafval (kg)

PMD-afval (kg)

Swill (kg)

Metaalafval (kg)

Glasafval (kg)

Swill (kg)

4.3. Voeding

Ook dit jaar werd de koers behouden en streven we verder naar gezonde, duurzame voeding op de hele campus. Dat doen we door het verminderen van overschotten, het promoten van plantaardige en evenwichtige voeding, toegankelijke prijzen aan te bieden en zero-waste principes te hanteren.

Voor het derde jaar op rij behaalde het VUB restaurant het Good Food Label, met deze keer strengere duurzaamheidscriteria, zoals een vermindering van de vleesporties van 150g naar 120g. Net als vorig jaar kiest ongeveer 30% van de bezoekers voor vegan of veggie maaltijden, en sterke stijging of daling is hier niet te zien.

Verdeling maaltijden volgens soort

Als restaurantbezoeker is het niet altijd even gemakkelijk om te weten wat de impact van een maaltijd is op het milieu en het klimaat. Daarom werd een samenwerking opgestart met Ecoterian, een organisatie die mensen helpt om te begrijpen wat de impact van hun voeding is op hun gezondheid en de planeet. Ecoterian berekent de klimaatimpact van een recept aan de hand van het traject dat de verschillende ingrediënten afleggen. Hierbij worden verschillende factoren in beschouwing genomen, waaronder koolstofvoetafdruk, waterverbruik, landgebruik en stikstofuitstoot. Deze factoren worden dan omgezet naar een algemene score. Met die score (low – medium – high climate impact) wordt aangegeven of jouw maaltijd het beter (groen), gelijkaardig aan (geel) of slechter (ro od) doet dan een gemiddelde maaltijd in België.

In November 2022 maakte de verkoop van PET -flesjes en blikjes in het cafetaria plaats voor een nieuwe toestel waar je je eigen fles verpakkingsloos kan vullen met frisdranken van CocaCola en (smaak)water. Door de verpakking van drankjes te elimineren besparen we op grondstoffen, transport en energie. In maart 2023 volgde het restaurant, en in september werden er ook een aantal traditionele frisdrankautomaten op campus vervangen door zo’n Drinks Station. In de nabijheid werden er ook automaten voorzien met drinkbekers en Billie cups, zodat je ook zonder eigen beker een drankje kan kopen. De Drink Stations staan er

Veggie Vegan Vis Vlees

In November 2022 maakte de verkoop van PET-flesjes en blikjes in het cafetaria plaats voor een nieuwe toestel waar je je eigen fles verpakkingsloos kan vullen met frisdranken van Coca-Cola en (smaak)water. Door de verpakking van drankjes te elimineren besparen we op grondstoffen, transport en energie. In maart 2023 volgde het restaurant, en in september werden er ook een aantal traditionele frisdrankautomaten op campus vervangen door zo’n Drinks Station. In de nabijheid werden er ook automaten voorzien met drinkbekers en Billie cups, zodat je ook zonder eigen beker een drankje kan kopen. De Drink Stations staan er voorlopig onder een proefproject, na afloop wordt het project geëvalueerd, en bekijken we of het verdergezet en eventueel campuswijd uitgerold kan worden.

Wat stond er daarnaast nog op het programma in 2023?

- De afwasband werd vernieuwd, waardoor sorteren nog gemakkelijker wordt gemaakt voor onze restaurantbezoekers. Om ervoor te zorgen dat iedereen onze sorteerregels kent en volgt, organiseerde het GreenTeam ook dit jaar een aantal sorteeracties.

- Naast havermelk, kan je nu ook opteren voor een cappuccino met plantaardige melk op basis van erwten

- De low impact week vond dit jaar plaats in december, waarbij er enkel menu’s werden geserveerd met een groene eco-score (‘low climate impact’).