Sterrenkunde: De ster van Bethlehem

STERRENKUNDE:

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisSterrenkundigen van nu doen onderzoek commissie, op verzoek van een aantal naar sterren en planeten. Zij willen weleden, besloten in het voorjaar van 2020 ten hoe alles werkt. In de oudheid had de naar Israël te gaan. sterrenkunde een andere functie: sterrenkundigen bestudeerden de hemel omdat zij meenden dat de toekomst uit de stand van de sterren en planeten af te lezen was. Babylonische astronomen hadden een hoge positie aan het hof. Zij adviseerden de koning op basis van hun waarnemingen. Elke nacht zaten zij op het platte dak van hun huis en tuurden naar de hemel.

Die vroegere astronomen schreven hun waarnemingen op kleitabletten. Staat Venus in het oosten dicht bij de maansikkel en overstroomt de Tigris? Dan is de positie van Venus misschien een teken voor hoog water. Als Venus weer in dezelfde positie staat, maar er is geen overstroming van de rivier, dan is er misschien nog een ander hemelverschijnsel dat verband houdt met de waterstand. Beter kijken dus. Zo zijn er duizenden kleitabletten gemaakt, met heel veel waarnemingen. Een flink aantal van die tabletten zijn bewaard gebleven. We kunnen het spijkerschrift inmiddels ontcijferen en zo hebben we een overzicht van eeuwen hemelverschijnselen.

Bijbel

In de Bijbel staat, in het evangelie van Mattheus, dat wijzen uit het oosten een nieuwe heldere ster zagen. Dat moest wel een voorspellend teken zijn. Deze ster vertelde zonder twijfel over de geboorte van een koningskind. De wijzen gingen op pad met geschenken. Zij reisden, geleid door die ster, naar Bethlehem. Hedendaagse astronomen willen natuurlijk weten wat er waar is van dat verhaal. Wat zou dat geweest kunnen zijn, die ster van Bethlehem. Een ontploffende ster, die enkele dagen als een felle vuurbal aan de hemel staat? Een komeet? Helaas, in al die kleitabletten die bewaard zijn van de periode rond het begin van onze jaartelling, wordt niet één keer een dergelijk verschijnsel genoemd. Ook in China zijn al heel lang hemelverschijnselen genoteerd. Ook daar vinden we geen vermelding van een opvallende gebeurtenis.

Griekse schrijvers van voor onze jaartelling vonden dat bij het vertellen van een verhaal de nadruk op

DE STER VAN BETHLEHEM

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisde boodschap moest liggen. Zij gebruikten bij een commissie, op verzoek van een aantal verhaal ‘vertel-ornamenten’ die meestal niet echt leden, besloten in het voorjaar van 2020 gebeurd waren, maar die wel de boodschap ondernaar Israël te gaan. streepten. Dat hoorde bij het normale taalgebruik. Diezelfde traditie bestond ook in het nabije oosten. Daar zijn heel wat voorbeelden van bekend. Van een baby weet je niet, wie of wat het later zal worden. Achteraf worden dan geboorteverhalen opgetekend, die extra aandacht vragen. “Let op! Dit ogenschijnlijk gewone kind is een bijzondere rol toebedeeld.”

Mozes

We kennen het verhaal over Mozes, die door zijn moeder in een biezen mandje werd gelegd en op de Nijl dobberde. Dat verhaal over een baby in een mandje op een rivier vinden we ook over koning Sargon van Akkad, stichter van een groot Semitisch rijk in Mesopotamië. Hij regeerde van 2334-2279 voor Christus. Van Alexander de Grote en de Romeinse keizer Augustus worden ook miraculeuze geboortes gerapporteerd, met een maagdelijke moeder en bijzondere voortekenen.

Het evangelie van Mattheus is in de tweede helft van de eerste eeuw geschreven voor de eerste groepen Christenen. Misschien is het verhaal van de wijzen en de ster van Bethlehem ook zo’n literair ornament dat de schrijver gebruikt om de boodschap van zijn verhaal over te brengen. “Let op! Dit kind wordt een mens die een belangrijke rol gaat spelen.”

Kijken

In het vorige nummer van HEVO-magazine schreef ik over Jupiter en Saturnus. In oktober stonden zij nog een eindje van elkaar af. Op 21 december ’s avonds na zonsondergang, laag aan de westelijke hemel, lijken ze elkaar te raken. Zo’n samenstand van Jupiter en Saturnus was er ook in de periode waarin de geboorte van Christus gedateerd wordt. Maar het is niet zo spectaculair. Die samenstand kan bijna niet de ster van Bethlehem geweest zijn. Oordeelt u daar zelf maar over. Als u naar Jupiter en Saturnus kijkt, richt uw blik dan ook even hoger naar het zuid-oosten. De heldere rood/oranje ster die u daar ziet is onze buurman, de planeet Mars. ’s Nachts staat Mars hoog aan de hemel. En vlak voor zonsopgang staat Venus nog steeds te stralen, laag aan de oostelijke hemel.

U kunt deze maand ook kijken naar de ‘Geminiden’. Er draait in een andere baan rond de zon een wolk gruis. De aarde snelt daar ieder jaar in december met bijna 30 kilometer per seconde door heen. Dat zorgt voor een mooi verschijnsel: vallende sterren. Het zijn korrels, vaak niet veel groter dan een knikker, die in onze atmosfeer verbranden. Deze ‘meteorenzwerm’ bereikt op zondag 13 december 2020, rond 23.00 uur zijn maximum en dat duurt tot de volgende ochtend 5.00 uur. Er is geen maan op dat moment. Kijk bij goed zicht naar het zuidoosten. Er ‘vallen’ zo’n 40 Geminiden per uur.

Marjan Vonk

HEVO BEWEEGT: GROOT-

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisSinds een paar maanden bestaat bij turnvereniging OJC in Rosmalen de mogelijkheid om op commissie, op verzoek van een aantal dinsdagochtend mee te doen met kindergym. De kindertjes tussen 2 en 4 jaar krijgen van leden, besloten in het voorjaar van 2020 9.00 tot 9.45 uur beweegles en worden daarbij begeleid door een van hun ouders. Maar naar Israël te gaan. dat kan natuurlijk ook met een van hun grootouders.

Mayke Klerken, de verenigingscoördinator van OJC: “Omdat onze vaste locatie, de turnzaal in de Hazelaar niet beschikbaar is op deze tijd, zitten we hier, in de sporthal aan de Mozartlaan. De groep bestaat nu uit 6 kinderen, maar er is plaats voor 8 à 10. We willen graag doorgroeien naar 2 groepen, een groep voor kinderen tussen 2 en 3 jaar en een groep met kinderen van 3 tot 4 jaar. Onze trainer heeft bewegingswetenschap en agogiek gedaan. Hij mag ook lesgeven aan basisscholen. Alle basisonderdelen van bewegen komen in de lessen aan bod via leuke oefeningen en spelletjes, om zo een brede beweegbasis te leggen. We selecteren in deze groepen niet op turntalentjes, daarvoor zijn de kinderen nog veel te jong.” Wat is het doel van de combinatie (groot)ouder en kind? “Het doel is het bewegen van het kind. Het kind kan met hulp van (groot)ouder zijn of haar grenzen leren verleggen. Je ziet in de lessen dat kinderen als ze beginnen veel samen willen doen, daarna met alleen een handje en uiteindelijk steeds meer alleen durven of willen doen. De (groot)ouder is er voor de begeleiding tijdens de les en voor de veiligheid.”

De kindertjes zitten in een hoepeltje, met de benen gestrekt naar voren. Nikki, de trainer, zit ook in de kring:

Nikki: “Doe maar allemaal de voetjes naar voren. Ja, goed zo. Voetjes... zijn jullie al wakker? Jaha, wij zijn wakker. Zwaai maar eens met de voetjes. Dan naar boven... wat zijn dit?” Kinderen: “Knietjes” Nikki: “Knietjes, zijn jullie al wakker?” Kinderen: “Jaha, wij zijn wakker.” Nikki: “Schudt maar eens met de knietjes…. En wat zit hier?” Kinderen: “Billen!” Zo komen de billen, de schouders en het hoofdje aan de beurt en dan is het hele lijfje wakker.

OUDER-KLEINKINDERGYM

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisDaarna wordt er lekker door de zaal gerend en als commissie, op verzoek van een aantal de muziek (Carnaval Festival van de Efteling) stopt, leden, besloten in het voorjaar van 2020 moeten de kinderen een hoepel zoeken. De vernaar Israël te gaan. schillende kleuren komen aan de orde en verschillende manieren van springen. Vervolgens worden de ringen gebruikt als grote pannen en de pittenzakken als pannenkoek. De kinderen mogen de pannenkoeken onderhands in de pan gooien.

De ringen, pardon, de pannen, worden in de zaal gelegd als deel van een hindernisbaan waar onder meer met handen en voeten over een liggende trap wordt gekropen, een koprol wordt gemaakt, over de mattenkar wordt geklommen, over een bank wordt gelopen en vanaf een kast op een dikke mat wordt gesprongen. De (groot)ouders begeleiden de kinderen door eventueel een helpende hand te bieden. Ballonnen worden tevoorschijn gehaald en uitgedeeld. Ouders helpen om de ballonnen op te blazen. De ballonnen zijn ballen, die in de lucht moeten worden gehouden.

Tot slot wordt een parachutedoek in de zaal gelegd, met alle ballonnen erop. De kinderen gaan eromheen zitten met de beentjes eronder. ‘De wind’ gaat zachtjes blazen en de kinderen waaien met het doek, heel zachtjes. De ballonnen wippen steeds een beetje omhoog. Alles onder begeleiding van muziek: ‘Meneer de wind, die gaat waaien’. De kinderen wachten op het stukje waar meneer de wind gaat stormen en ze hard mogen waaien. Het eindigt als meneer de wind gaat slapen. Alle kinderen verdwijnen onder het doek. Daarmee eindigt de les. De opa van Sare en Loek, Roland van de Velde, vertelt na afloop: “Wij doen al vanaf half september mee. Samen met oma, Chris, en de 2 kleinkinderen. Je merkt wel, dat ze energie gebruikt hebben. Het geeft ook een mooie invulling voor een deel van de ochtend. Anders ging ik wel wandelen met Loek en ging oma knutselen met Sare. De kinderen beginnen de structuur van de lessen te herkennen en weten wat er gaat gebeuren. De kracht van de herhaling.”

Er is zeker nog ruimte voor ons senioren om samen met je kleinkinderen mee te doen. Voor meer info: Mayke Klerken. Stuur een mailtje naar vc@ojcturnen.nl. Zij neemt dan contact met je op.

Mattie Daniëls