Inleiding

Het traditionele Vlaamse afvalbeleid, waarbij er getracht werd om op een zo milieuvriendelijk mogelijke manier afvalstoffen te verwerken, wordt omgevormd tot een materialenbeleid (Circulaire economiebeleid) met als doel om de materialenkringlopen te sluiten en geen grondstoffen meer verloren te laten gaan door ze opnieuw in te zetten als ‘nieuwe’ grondstof. Er wordt daarom maximaal ingezet op bronsortering en selectieve inzameling.

Waar dat vroeger de nadruk lag op de selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen, zien we dat meer en meer ook de focus wordt gelegd op de selectieve inzameling van algemeen bedrijfsafvalstoffen. Onder algemeen bedrijfsafval valt het bedrijfsafval gelijkaardig aan het huishoudelijk afval. Dit zijn zowel de selectief ingezamelde afvalstromen zoals bijvoorbeeld papier en karton, PMD, kunststofafval… alsook het bedrijfsrestafval. Bedrijven verzamelen dergelijke fracties in aparte recipiënten (containers of afvalzakken).

“Naar aanleiding van de nieuwe maatregelen deed Voka een bevraging bij bedrijven om te horen welke hinderpalen en kansen zij zien.”

Sinds enkele jaren worden er meer maatregelen genomen om selectieve inzameling van algemeen bedrijfsafval te bevorderen. De doelstellingen die hieraan gekoppeld worden (zowel op Europees als Vlaams niveau) staan nog in hun kinderschoenen. Bovendien is het algemeen bedrijfsafval complexer in aard en samenstelling dan het huishoudelijk afval, wat de afvalproductierap portage en monitorring bemoeilijkt. Dit zal naar de toekomst toe nog verder uitgewerkt moeten worden om de evolutie goed te kunnen inschatten op type activiteit of op type afval.

Naar aanleiding van de nieuwe maatregelen, heeft Voka een bevraging gedaan om na te gaan hoe Vlaamse bedrijven hun algemeen bedrijfsaf valbeheer uitvoeren en welke belemmeringen of opportuniteiten zij zelf zien. De bevraging is uitgestuurd naar bedrijven uit verschillende sectoren en waarbij de focus lag op kmo’s (tussen 1 en 250 werknemers) omdat zij de belemmeringen meer voelen. Meer dan 200 bedrijven hebben deelgenomen aan deze bevraging. De resultaten worden in deze paper toegelicht.

Deze paper is opgebouwd uit vier hoofdstukken waarin de verschillende aspecten van het bedrijfsafvalbeheer in Vlaanderen belicht worden. We staan eerst stil bij het huidig afvalbeheer. We bekijken hoe het afval ingezameld wordt en waaraan bedrijven en privé-inzamelaars moeten voldoen. Verder wordt ook de evolutie van de bedrijfsafvalproductie tegen het licht gehouden. Vervolgens gaan we dieper in op de recente nieuwe maatregelen en doelstellingen verbonden aan het algemeen bedrijfsafval. We kijken naar het economisch model van de afvalverwerking en hoe bedrijven op dit alles reageren om hun afval op een zo’n circulair mogelijke manier te laten verwerken. We zullen ook zien wat de hinderpalen zijn en welke maatregelen genomen worden om die weg te werken. De paper eindigt met aanbevelingen die moeten toelaten om meer economische waarde te kunnen geven aan afval.