Verkiezingsmemorandum Antwerpen-Waasland

In Antwerpen-Waasland

Antwerpen-Waasland: Poort naar Vlaanderen, België en Europa

Lees ook het volledige Vlaams & federaal memorandum voor alle regio’s op voka.be/verkiezingen.

04

06

Inhoud

ANTWERPEN-WAASLAND, ECONOMISCHE MOTOR VAN VLAANDEREN

HERWAARDEREN ONDERNEMERSCHAP

# Rechtszekerheid

# Arbeidsmarkt

# Diamant

# Fiscaliteit

# Start- en scale-ups

# Vergunningen

10

EEN FUTUREPROOF INDUSTRIEEL EN ECONOMISCH WEEFSEL

# Industrieel beleid

# Infrastructuur van de duurzame transitie # Energie

UITNEEMBAAR: Executive summary

Vlaams & federaal memorandum van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen

# Ruimte om te ondernemen

14

18

ANTWERPEN-WAASLAND POORT NAAR VLAANDEREN, BELGIË EN DE WERELD

# Rechtszeker Omgevingskader

# Wet douane en accijnzen

# Bedrijfszeker Vlaams loodswezen

# Vlaamse havens als frontrunners

# Zet in op optimodaal goederenvervoer

# Luchthaven Antwerpen

KERNTAKEN OVERHEID

# Hervorm de staat

# Mobiliteit

23 NOTITIES & COLOFON

Welvaart onder vuur!

Beste ondernemers, beste politici,

We beleven geschiedenis. We beleven een scharniermoment waarin onze wijze van leven voor decennia in een andere plooi zal worden gelegd. Een wereldwijde gezondheidscrisis, de globale klimaatuitdagingen en het verlies van een 75-jarig vredesdividend op het Europees continent zetten ons in combinatie met het einde van het ‘gratis-geld’-tijdperk keihard met de voeten op de grond. En dan spreken we nog niet over het structurele tekort van de NV België, ondanks het torenhoog overheidsbeslag.

Onze welvaart ligt onder vuur! Dat blijkt uit de jaarlijkse monitoring van de productievolumes die wij als Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland sinds de jaren tachtig uitvoeren. Een ongekende krimp van het productievolume in onze regio katapulteert ons terug naar het niveau van het jaar 2000. Een effect dat we de voorbije 40 jaar nog nooit hebben gezien.

Ondernemers zorgen voor toegevoegde waarde en investeren in de toekomst door mensen tewerk te stellen, te innoveren en betere en duurzame producten mogelijk te maken en hun fair share aan de overheid af te staan. Ze willen dit altijd blijven doen. Zeker ook in onze Antwerps-Wase regio, het economisch kloppend hart van Vlaanderen en België, een unieke poort op Europa met zijn landinwaarts gelegen zeehaven. Hiervoor hebben we nood aan betrouwbare overheidspartners die dit niet alleen herkennen, maar ook erkennen in hun beleids-

Als sectoroverschrijdende vertegenwoordiger van meer dan drieduizend ondernemers in onze regio reiken wij de beleidsmakers de hand om samen de energietransitie vorm te geven en oplossingen aan te reiken zodat wij

hier in Antwerpen-Waasland toegevoegde waarde blijven creëren. We doen dit samen met Alfaport Voka en het Voka Kenniscentrum. We vragen aan de federale en Vlaamse overheden om het ondernemerschap te (her)waarderen, samen ons industrieel en economische weefsel futureproof te maken en een duidelijk kader aan te reiken waarin de overheid terugplooit op haar kernta-

“Een ongekende krimp van het productievolume katapulteert ons terug naar het niveau van het jaar 2000.”

ken. Dat is zorgen voor een transparante en eerlijke fiscaliteit die ondernemers beloont die investeren en internationaliseren. Dat is een rechtszeker vergunningskader garanderen dat perspectief biedt aan onze eigen kmo’s, maar ook aan grote buitenlandse investeerders. Het zijn schakels van dezelfde economische waardeketting. Ten slotte moet de overheid haar uitgaven beperken tot toekomstgerichte innovaties en investeringen die zichzelf maatschappelijk terugverdienen.

We nodigen u uit om kennis te nemen van ons verkiezingsmanifest en met ons hierover in dialoog te gaan. Veel leesplezier, …

Luc Luwel, Gedelegeerd Bestuurder en Andreas Pfeffer, Voorzitter Voka -Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland

ANTWERPEN-WAASLAND, ECONOMISCHE MOTOR VAN VLAANDEREN

19,8%

van de Vlaamse bevolking telt

van de Vlaamse oppervlakte, die …

24%

van de Vlaamse intellectuele eigendomsrechten optekent

20,2%

van de Vlaamse startende bedrijven verwelkomt

24%

van de Vlaamse bedrijven huisvest

74,5%

van de Vlaamse haventrafiek voor haar rekening neemt

22,5% van het Vlaams bruto binnenlands product voortbrengt

21,0%

van de Vlaamse jobs vertegenwoordigt

38,3% van alle Seveso-bedrijven huisvest

De Antwerpse regio staat op de 11de plaats in de Regional Competitiveness Index. Dat is een ranking die de Europese Commissie elke drie jaar opstelt om de competitiviteit van 234 Europese regio’s in kaart te brengen. De Antwerpse regio nestelt zich met die 11de plek bij de top van meest concurrentiële regio’s. Daarmee klimt het zes plaatsen in vergelijking met de ranking van 2019. De ambitie moet zijn om in de top 5 te raken

CIJFERS EN FEITEN

1 op 3

Slechts 1 op 3 beroepsactieve Vlamingen wil elk jaar bijleren

Herwaarderen ondernemerschap:

drempels wegwerken om een zaak te starten en te groeien

Ondernemers kennen vandaag te veel drempels om een zaak te starten of deze door te laten groeien. Er zijn heel wat creatieve en innovatieve ideeën die niet hun volle potentieel bereiken. Dat weegt op de productiviteit en economische groei, waardoor de positie van Vlaanderen en Europa verzwakt ten opzichte van de rest van de wereld.

RECHTSZEKERHEID

ANALYSE

Ondernemers zijn bereid om risico’s te nemen en hun businessplannen aan de economische realiteit te onderwerpen. Van de overheid hebben ondernemers bovenal rechtszekerheid nodig. Innovatie wordt vandaag al te vaak beknot door wetgeving die geboden en verboden oplegt.

De eerste stap naar rechtszekerheid is regelluwte. Stabiliteit en voorspelbaarheid in de wetboeken en reglementering zijn nodig.

Daarnaast mag de wetgever ondernemingen niet verhinderen om te starten of door te groeien. Het wetgevend kader moet maximale economische ontplooiing beogen.

De overheid moet zorgen voor een groeistimulerend en ondernemingsvriendelijk wetgevend kader dat langetermijnperspectief biedt.

ARBEIDSMARKT

1. MEER MENSEN AAN HET WERK

ANALYSE

De arbeidsmarkt blijft opgedeeld in een homogene kern van hardwerkende mensen en verschillende groepen van niet-actieven. Er zijn doeltreffende activeringsmaatregelen nodig om de niet-beroepsactieven aan de slag te krijgen en op die manier de ambitieuze werkzaamheidsgraad van meer dan 80% te bereiken. De maatregelen blijven vandaag te beperkt en zijn vooral gericht op de steeds kleiner wordende groep van werkzoekenden.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

162.000

Antwerpen-Waasland telt 162.000 niet-beroepsactieven op arbeidsleeftijd. 43.000 daarvan zijn tijdelijk arbeidsongeschikt. Activering van die grote groep is de weg naar het verhogen van de werkzaamheidsgraad.

Verdeling niet-beroepsactieven

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

De oplossing ligt in de combinatie van loonlastenverlaging, tussenstatuten die de combinatie van werk en uitkeringen faciliteren en de mogelijkheid van gefaseerde werkhervatting. Langdurig zieken vormen een heterogene groep met zeer uiteenlopende ziektebeelden die bepalend zijn voor de mogelijkheid tot gehele of gedeeltelijke werkhervatting. Daarom vragen wij een veel ‘fijnmazigere’ benadering:

a. Screening van elke ‘nieuwe’ zieke werknemer via een medische vragenlijst die peilt naar wat de werknemer nog wél kan in plaats van te focussen op zijn beperkingen.

b. Er wordt een plan tot re-integratie opgesteld met concrete afspraken over hersteltijd, gedeeltelijke werkhervatting, aangepast werk, opleiding of heroriëntering.

c. We vragen een ‘sluitende aanpak’ voor wie langer ziek is. Door middel van screening moeten er jaarlijks meer begeleidingsstrajecten in onze regio worden opgestart. Dat moeten er zeker 7.500 per jaar worden om 43.000 langdurig werkzoekenden te re-integreren.

Tijdelijke arbeidsongeschikten Andere niet-beroepsactieven

ANDREAS PFEFFER CEO RECREWTMENT

“Onze recruiters kunnen elke dag maar een aantal profielen uit de VDABdatabank bekijken. Zo kan je niet werken.”

Als algemeen principe geldt dat inactieven die op een of andere manier financieel ondersteund worden door de overheid een minimaal engagement mogen tonen. Voor werkzoekenden moet het recht op werkloosheidsuitkering na maximaal twee jaar eindigen. Werkloosheidssteun is een waardevolle tijdelijke verzekering tegen jobverlies maar mag geen eeuwigdurende uitkering zijn. De uitkering daalt in die periode van twee jaar in twee forse stappen. Op die manier worden mensen sterker financieel geprikkeld

om werk te zoeken. Daartegenover moet een meer performante arbeidsbemiddeling en VDAB staan. De bestaande KPI’s worden niet gehaald. Daarenboven is het onbegrijpelijk dat de tevredenheidsdoelstelling voor de werkgevers onder die voor de werkzoekenden ligt. We vragen de overheid hier strikter op toe te kijken. Die performantie vertaalt zich ook in één desk voor accountmanagers voor de Antwerpse haven, zonder opsplitsing tussen linker- en rechteroever.

2. TALENT VALORISEREN

ANALYSE

Om op middellange termijn een antwoord te bieden op de verlammende mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, moet er een realistisch en vraaggedreven vormingsbeleid komen dat start in het onderwijs.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Het aanbieden en promoten van STEM-opleidingen in het basis-, secundair en hoger onderwijs moet financieel worden beloond.

Vlaamse fondsen moeten de mogelijkheid creëren voor regiodeals die gericht zijn op investeringen in lokale praktijkcentra voor technische opleidingen in samenwerking met bedrijven.

De beroepsinschakelingsuitkering voor schoolverlaters moet gekoppeld worden aan kwalificaties voor knelpuntberoepen.

Ondernemingen die sterk investeren in vorming moeten ondersteuning krijgen via een verhoogde investeringsaftrek. Zo zullen meer bedrijven een interne academie inrichten gericht op flexibele en praktijkgerichte bijscholing.

THIERRY BURKI, CEO BILFINGER

“In Zwijndrecht beknot de lokale overheid bedrijfsinvesteringen door hoge belastingen op opslagtanks en drijfkracht. Daarmee haalt het de inspanningen van de Vlaamse overheid om investeren aan te moedigen compleet onderuit.”

FISCALITEIT

ANALYSE

Het gebrek aan fiscale voorspelbaarheid ondergraaft de rechtszekerheid.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

De Vlaamse overheid moet strenger toekijken op het fiscaal beleid van haar gemeenten. Daar waar een lokale belasting het Vlaamse investeringsbeleid uitholt, moet elke euro belastingverhoging in mindering worden gebracht bij het gemeentefonds.

Het behoud van de gedeeltelijke vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor nacht- en ploegenarbeid is essentieel voor onze haven en industrie. De overheid moet dit bekrachtigen.

DIAMANT

ANALYSE

Het importembargo op Russische diamant dat eind 2023 door de G7-landen werd aangekondigd, biedt Antwerpen een unieke opportuniteit om haar positie als wereldhandelscentrum voor ethische diamant te versterken. Binnen het G7-plan is Antwerpen aangeduid als ‘poortwachter’ die alle ruwe diamant die het Westen binnenkomt, moet controleren en certificeren.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Een ondernemersklimaat waarin de Antwerpse diamantsector haar internationale voortrekkersrol volop kan uitspelen met een vlotte toegang tot bancaire basisdiensten voor diamantondernemers met een bewezen transparante bedrijfsvoering. En waarin ze kan rekenen op een stabiel fiscaal klimaat.

Een duidelijk wettelijke kader op Europees niveau, met de Belgische wetgeving als best practice, dat een onderscheid maakt tussen synthetische diamant en natuurlijke diamant zodat beide waardeketens van elkaar gescheiden blijven. Gezien het aanzienlijke verschil in prijs is een correcte differentiatie van beide producten dringend nodig.

Sinds 2019 is de doorlooptijd van vergunningen in eerste aanleg voor de Antwerps-Wase industrie met 50% toegenomen tot 156 dagen.

ANALYSE

Antwerpen en haar omgeving kennen sterke start- en scale-ups. De regio kan haar potentieel nog versterken. De Financial Times bestempelt Antwerpen in ‘Regions of the Future 2022/23’ als een van de aantrekkelijkste Europese steden voor buitenlandse investeerders. De volgende regering moet specifiek toezien op de ICT-cluster in ons land. Door hun kwetsbare fiscale positie riskeren we deze biotoop van start- en scale-ups aan het buitenland te verliezen.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Het afschaffen van de auteursrechten creëert een ongunstige situatie voor ICT-specialisten. De sector moet weer de nodige zuurstof en duidelijkheid krijgen van de volgende regering.

Aandelenopties vormen een belangrijke verloningsvorm voor start- en scale-ups. De fiscus moet naast de onmiddellijke uitbetaling ook de mogelijkheid bieden om de heffing pas te betalen op het moment waarop de opties gelicht worden.

De aanwezigheid van durfkapitaal is een voorwaarde voor de vernieuwing van ons economisch weefsel. Als we de ‘Venture Capital’-fondsen in ons land willen houden, is het behoud van de aftrek voor definitief belaste inkomsten cruciaal.

STEPHANIE OUACHAN CEO STRIKTLY BUSINESS SOFTWARE

ANALYSE

De doorlooptijd en complexiteit van het bekomen van vergunningen lopen op. Daar is niemand gebaat bij, want het ondergraaft de rechtszekerheid.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

De Europese Unie formuleert doelstellingen rond klimaat, biodiversiteit en energietransitie. Van de overheden wordt verwacht dat ze deze richtlijnen implementeren zonder aan ‘gold-plating’ te doen. Dat betekent: een rechtszeker klimaatkader creëren, bedrijven in hun energietransitie ondersteunen en ook doelstellingen in perspectief durven plaatsen. De overheid moet zich ook durven uitspreken over de brede maatschappelijke meerwaarde van een project. Daarom moeten we het systeem complexe projecten hervormen naar een systeem voor projecten van algemeen belang (zie p. 14).

Het principe dat omgevingsvergunningen verleend worden voor onbepaalde duur dient gehonoreerd te worden. De decretale uitzonderingen dienen tot een minimum beperkt te blijven.

“Antwerpen en omgeving, een Europese investeringshotspot, vereist bescherming van de ICT-sector en stimulans voor innovatie en durfkapitaal om te blijven gedijen.”

START- EN SCALE-UPS

EMMANUELLE PIERRARD

HEAD OF NOKIA BELGIUM

“Vermits O&O een cruciale rol speelt bij innovatie en dus onontbeerlijk is voor welvaartscreatie, groei en verduurzaming, zullen gepaste maatregelen die O&O aanmoedigen het mogelijk maken om (internationale) O&O-intensieve bedrijven en talent aan te trekken naar België. De industrie moet hiervoor kunnen rekenen op een duidelijk, stabiel en voorspelbaar financieel kader dat rechtszekerheid biedt en dat O&O ten volle ondersteunt.”

Een futureproof industrieel en economisch weefsel:

De competitiviteit van onze industrie en dus ook onze welvaart staat onder druk

De Antwerps-Wase industriële cluster draagt bij tot de oplossing van de klimaatcrisis. Ze doet dit onder andere via investeringen in de energietransitie, een koolstofarme productieketen en in het ontwikkelen van een circulair productfolio. Hiervoor zijn structurele en dure ingrepen in processen en infrastructuur nodig. De klimaattransitie wordt zo een investeringstransitie. Vandaag gaat de internationale concurrentiekracht van onze industrie erop achteruit. De oorzaak ligt in een aantal structurele handicaps, zoals de energiekosten, de fors toegenomen loonhandicap of het gebrek aan een werkbaar en rechtszeker kader.

INDUSTRIEEL BELEID

ANALYSE

Er is nood aan een geïntegreerde, coherente langetermijnvisie voor onze industrie, op alle niveaus. Het gelijke speelveld en de rechtszekerheid van onze bedrijven moeten dan ook op alle vlakken verbeteren. Zo is het vandaag een uitdaging om de infrastructuur van onze bedrijven en nutsvoorzieningen toekomstklaar te maken. Onze industrie is helaas afhankelijk van een complex radarwerk aan beleidsniveaus, beleidsdomeinen, instanties, wetten, instrumentaria en projecten. In het belang van onze welvaart moeten deze elkaar versterken, niet tegenspreken.

-18% 89%

van de bedrijfsgronden in Antwerpen-Waasland zijn ingenomen. De vrije ruimte om te ondernemen is veel krapper dan in de rest van Vlaanderen.

Het gezamenlijke productiecijfer van de industrie in de haven viel tussen 2018 en 2022 met -18% terug tot het niveau van 2000.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Een Vlaams minister van Industrie en Economie die focust op competitiviteit. Deze minister heeft ervaring binnen de industrie. De minister waakt over een aanpak waarbij beleid, administraties en agentschappen dossiers van ondernemingen in hun totaliteit bekijken en beoordelen op hun finaliteit.

Er komt een tsunami aan EU-richtlijnen op onze industrie af. De gefaseerde implementatie van deze regels met de nodige realiteitszin wordt bewaakt. Er is geen ruimte voor bijkomende regelgeving

Er wordt een ‘no gold-platingtoets’ uitgevoerd zodat het onze bedrijven niet moeilij-

ker wordt gemaakt dan hun collega’s in de buurlanden.

Het beleid is technologieneutraal. Het focust op het doel en legt geen technologie op om dit doel te bereiken. Laat bij een vraag naar CO²-reductie de ruimte aan bedrijven om te beslissen hoe ze dit doel willen realiseren.

Een industrieel beleid moet CAPEX en OPEX financiering voorzien voor de transitie, innovatie en O&O. De industrie heeft nood aan een rechtszeker kader voor een snelle vergunningsverlening (stikstof, PFAS, water, ...)

“Er moet dringend een industrieel beleid komen dat Europa terug competitief maakt. Vlaanderen kan hierin een centrale positie innemen met de Antwerpse haven en haar petrochemische cluster als grote internationale troef.”

INFRASTRUCTUUR VAN DUURZAME TRANSITIE

ANALYSE

Om onze klimaatdoelstellingen te halen, moet het gros van onze energie CO2-neutraal zijn. Net-zero projecten moeten daarom prioriteit krijgen bij de behandeling van vergunningen.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Er is in de eerste plaats een gezamenlijke en internationaal geconnecteerde infrastructuur voor net-zero projecten (waterstof, CO²) nodig. Het is belangrijk dat deze investeringen op elkaar afgestemd worden met onder meer een efficiënt pijpleidingennetwerk tussen de petrochemische clusters in de zone Antwerpen –

ANALYSE

Hoge energiekosten vormen een belangrijk concurrentienadeel voor de energie-intensieve industrie in onze regio. We hebben nood aan een beleid dat focust op technologieneutrale energie-infrastructuur, betaalbaarheid en bevoorradingszekerheid.

Rotterdam – Amsterdam en het Duitse Ruhrgebied en andere regio’s in België (zoals Feluy) en Europa.

In het verlengde daarvan vragen we om bij nieuwe (mobiliteits)projecten reservatiestroken te voorzien voor de toekomstige aanleg van pijpleidingen. Deze investering zorgt op termijn voor een belangrijk alternatief voor wegtransport.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Een slimme energiemix met technologieneutraliteit is het uitgangspunt. In deze mix worden zowel kernenergie als aardgas meegenomen. Dat betekent dat de wet op de kernuitstap moet worden geschrapt of minstens aangepast. Bij afwezigheid van voldoende andere duurzame en betaalbare alternatieven moeten ook gascentrales een plaats krijgen in de transitie.

De netbeheerders moeten een duidelijk wetgevend kader krijgen om het elektriciteitsnet te kunnen aanleggen om aan de groeiende behoeften te voldoen, zeker in bedrijvenzones. De Vlaamse overheid moet ook de lokale besturen aanzetten om dit proces op lokaal niveau te begeleiden.

De transmissienettarieven worden gereduceerd tot deze van de buurlanden.

ENERGIE

Op 9 juni trekken we met 5 miljoen Vlamingen naar het stemlokaal. Het tijdsgewricht brengt nieuwe uitdagingen, die onzekerheid maar ook enorme kansen bieden. Het Vlaams-federaal memorandum van Voka biedt een uitnodiging om volop te gaan voor die kansen met meer ondernemerschap in de hele maatschappij. Maar we mogen niet langer dralen en moeten keuzes durven maken. We moeten NU! ondernemen voor morgen.

Een nieuwe wereld

De transities zijn niet min. Een ongeziene gezondheidscrisis schudde onze manier van leven en werken volledig door mekaar. De gevolgen voelen we nog steeds, maar ze tonen ook aan dat crisissen de katalysator kunnen vormen voor vernieuwing. De klimaattransitie moet leiden tot meer duurzaamheid en de digitale transitie tot meer productiviteit, de arbeidstransitie moet meer mensen aan het werk krijgen en de geopolitieke transitie leidt ons naar nieuwe machtsverhoudingen. We moeten deze uitdagingen aanpakken met het nodige ondernemerschap. Het doel? Meer welvaart en welzijn voor iedereen.

Vier wegen naar meer welvaart en welzijn

1. Gezonde en gedeelde groei

Koken kost geld. De nodige gezonde overheidsfinanciën op orde krijgen kan al voor een groot stuk met een transparant en groeibevorderend fiscaal systeem dat zich richt op competitiviteit en talentontwikkeling. Een duurzaam industrieel beleid met een internationale focus zal helpen om de taart voor iedereen te vergroten. Een jaarlijkse groei van het bbp van 2% is daarbij een ambitieuze maar haalbare kaart.

2. Elk talent telt

We moeten iedereen meekrijgen op onze arbeidsmarkt, waar voorlopig een patstelling heerst. Enerzijds is het voor ondernemingen moeilijk om alle vacatures ingevuld te krijgen, anderzijds zitten we met een grote groep van ‘inactieven’. Met een vergrijzende bevolking is deze situatie onhoudbaar. Iedereen aan het werk krijgen begint bij een degelijk onderwijs dat opnieuw tot de Europese top behoort, door een actief arbeidsmarktbeleid en levenslang leren. Een werkzaamheidsgraad van 85% is het doel.

3. Duurzame transities

Ondernemingen hebben het al langer begrepen: de klimaattransitie vraagt grote investeringen om duurzaam te ondernemen, maar biedt ook competitieve kansen aan bedrijven die een voortrekkersrol opnemen en volop inzetten op innovatie. De overheid moet ondernemingen daarbij faciliteren, onder meer met een rechtszeker vergunningenbeleid. We mogen deze kans niet laten liggen.

4. Innovatie en ondernemerschap stimuleren

Innovatie en ondernemerschap zijn cruciaal op de weg naar gezonde en gedeelde groei. Op het vlak van innovatie haalt Vlaanderen al de Europese top 3, maar wij streven ernaar nummer één te worden. Vooral de overheid kan hier nog een tandje bijsteken. Ook op het vlak van de valorisatie van innovatie kunnen we nog beter. Dankzij gerichte innovatie kunnen we onze productiviteit versterken, een leiderschapspositie opnemen in de transities en zo zorgen voor de broodnodige groei die onze welvaart en welzijn ook morgen veiligstelt.

Enkele blikvangers uitgelicht

Ga voor een kordaat

ACTIVERINGSBELEID

WAAROM?

Om een ambitieuze werkzaamheidsgraad van 85% te bereiken zullen er binnen de groep niet-werkenden doeltreffende activeringsmaatregelen nodig zijn. Die maatregelen bestaan vandaag al, maar gelden vooral voor de werklozen; de rest blijft achter. Zo is de groep langdurig zieken en arbeidsongeschikten groter dan de werklozen: Vlaanderen telt 250.000 langdurig zieken en 180.000 werklozen.

HOE?

Om mensen te stimuleren actief op zoek te gaan naar werk stellen we voor de werkloosheidsuitkering te beperken in tijd: ze daalt in twee forse stappen en na maximaal twee jaar dooft ze helemaal uit. Daartegenover staat dat werkzoekenden kunnen rekenen op een snelle begeleiding naar een nieuwe job.

Zet de terug op het goede spoor

OVERHEIDSINSPANNINGEN

WAAROM?

Van een goed functionerende overheid mogen we verwachten dat ze haar kerntaken naar behoren uitoefent. België scoort daar zeker niet top. We geven enorm veel uit, maar krijgen er te weinig waar voor ons geld voor terug.

HOE?

Grondige hervormingen zijn aan de orde. De federale regering had voor de opkuis van de overheidsfinanciën de 1/3e-1/3e-1/3e-regel voor ogen: een derde van de inspanning moest van besparingen komen, een derde van nieuwe inkomsten en een derde van overige maatregelen, zoals fraudebestrijding. Wij stellen nu voor om de helft van de inspanningen van hervormingen te laten komen, de andere helft van besparingen. Het doel moet zijn: meer kwaliteit met minder middelen.

Zorg ervoor dat meer leerlingen

slagen in het onderwijs door te sleutelen aan de

WAAROM?

LEERPLICHT

Internationale studies tonen het aan: onze onderwijskwaliteit daalt op het vlak van lezen, wiskunde en wetenschappen. Het is ook alarmerend dat steeds meer leerlingen leerachterstand hebben.

HOE?

Verlaag de leerplicht – deeltijds – van 5 naar 3 jaar. Zo vergroten we de kansen van alle kinderen. Voorzie anderzijds vanaf 16 jaar de mogelijkheid voor leerlingen die echt schoolmoe zijn om voltijds te gaan werken op voorwaarde dat ze kunnen aantonen waar en hoe ze aan de slag gaan en dat ze begeleid worden. Uiteraard moet dit de uitzondering blijven.

Breng het ontwerp van het

VERGUNNINGENBESLUIT

mee in het openbaar onderzoek om de rechtszekerheid te verhogen en de procedure te versnellen

WAAROM?

Grotere projecten geraken in Vlaanderen simpelweg niet meer vergund. Plan- en projectprocessen doorlopen vele rondes om ieders mening te horen, zonder oplossing.

HOE?

Naar Nederlands voorbeeld kunnen we een politiek gevalideerd ontwerp van beslissing openbaar maken tijdens het openbaar onderzoek, zodat burgers meteen zien hoe de vergunningverlener de aanvraag beoordeelt. Deze werkwijze biedt het voordeel dat zowel de aanvrager als omwonenden direct zien hoe de vergunning eruit zal zien en meteen hun visie kunnen geven. Als omwonenden dit niet doen, kan worden geconcludeerd dat zij afzien van hun recht om verder te procederen. De vergunningverlener kan ook direct reageren op de ingediende reacties bij de finale beslissing, wat maakt dat de beslissing beter gemotiveerd zal zijn.

Ga voor een slimme

KILOMETERHEFFING

voor alle weggebruikers

WAAROM?

We staan met z’n allen stil in de file en de congestie zal met de jaren nog toenemen. Bovendien zijn de investeringen in onze vervoersinfrastructuur ondermaats.

HOE?

Een slimme kilometerheffing voor iedereen die varieert naar plaats, tijd en milieukenmerken kan bijdragen aan een betere benutting van de bestaande capaciteit en kan het gebruik van alternatieven aanmoedigen. De opbrengsten moeten integraal geïnvesteerd worden in vervoersinfrastructuur.

Ga voor een maximale verlenging van de capaciteit

NUCLEAIRE

WAAROM?

Om onze ondernemingen competitief te houden, moet energie betaalbaar, beschikbaar en duurzaam zijn.

HOE?

Er is nood aan een globale langetermijnvisie op ons energiesysteem waarbij dat evenwicht bewaard wordt en die toekomstgericht alle opties openlaat. De kernuitstap legt een druk op de beschikbare energie. De jongste centrales zouden daarom minimaal 20 jaar verlengd moeten worden. Daarnaast moet ook bekeken worden welke andere centrales op een veilige en economisch rendabele manier uitgebaat kunnen worden. De eerste stap is het schrappen van de wet op de kernuitstap. Daarnaast moeten we een leidende rol opnemen in internationaal onderzoek met het oog op de realisatie van de nieuwe generatie kleine, modulaire kernreactoren in België.

Verhoog de overheidsinvesteringen in O&O en valoriseer beter

INNOVATIE

WAAROM?

Innovatie en valorisatie worden nóg belangrijker door uitdagingen die op ons afkomen, zoals duurzaamheid, vergrijzing en doorgedreven digitalisering. Op het vlak van valorisatie laten we toch nog wat steken vallen: zo staan we in de Global Innovation Index van 2023 slechts op de 23ste plaats.

HOE?

Verhoog onder meer de publieke middelen om de 1%norm van overheidsinvesteringen in innovatie te halen. Het belangrijkste deel moet naar bedrijven vloeien. Ondersteun daarbij ook innovaties die al in een latere fase van hun ontwikkeling zitten zodat ze sneller naar de markt gebracht kunnen worden.

Het Voka Memorandum samengevat in 20 speerpunten

GEZONDE EN GEDEELDE GROEI

1. Zet de overheidsinspanningen terug op het goede spoor: de helft van de inspanning komt van besparingen op de overheidsuitgaven, de helft van structurele hervormingen.

2. Pak het investeringstekort aan door een betere samenwerking tussen overheid en privé: voeg een investeringsnorm (4,5% tegen einde legislatuur) in voor de Vlaamse overheid en activeer institutioneel kapitaal.

3. Ga voor een groeibevorderende fiscaliteit die werken lonender maakt.

IEDEREEN AAN HET WERK

4. Ga voor een kordaat activeringsbeleid: onder meer door de werkloosheidsuitkering te beperken in tijd en door de activeringslogica ook in alle vormen van bijstand en uitkeringen toe te passen.

5. Begeleid langdurig zieken systematisch en sneller terug naar werk. Ga voor minstens 40.000 re-integratietrajecten per jaar.

6. Maak economische migratie sneller, simpeler en slimmer: onder meer door een ‘single permit’ uit te reiken binnen de drie weken en de lijst van knelpuntberoepen voor economische migratie uit te breiden.

7. Stimuleer levenslang leren door opleidingsincentives voor (vormings)bedrijven en een leerrekening voor burgers.

8. Breng het arbeidsrecht opnieuw bij de tijd met een nieuw Wetboek van Werk.

9. Zet in op vrije loonvorming: de automatische loonindexering wordt afgeschaft, de loonnorm verdwijnt zodra de loonkostenhandicap verdwenen is en er kan op ondernemingsniveau onderhandeld worden.

10. Zorg ervoor dat meer leerlingen slagen in het onderwijs door in te zetten op betere studie-oriëntering dankzij Talentcenters in heel Vlaanderen en door de leerplichtleeftijd aan te passen: onderaan van 5 naar 3 jaar en bovenaan een opt-out vanaf 16 jaar bij voltijds werk met alternatieve kwalificatiekansen.

11. Rationaliseer in het onderwijs het aantal (te kleine) studierichtingen en stimuleer STEM-richtingen.

DUURZAME TRANSITIES

12. Breng het ontwerp van vergunningenbesluit mee in het openbaar onderzoek om de rechtszekerheid en de robuustheid van vergunningen te verhogen.

13. Verzeker ruimte om te ondernemen, ook na de bouwshift van 2040: voorzie in een strategische reserve aan bedrijventerreinen voor niet-verweefbare industrie en maak werk van planologische compensatie.

14. Ga voor een programmatische aanpak voor waterkwaliteit: vraag tijdig afwijkingsmogelijkheden aan bij Europa en stel reductiedoelen op per stakeholder.

15. Ga voor een maximale verlenging van de nucleaire capaciteit door de wet op de kernuitstap uit 2003 te schrappen en door de jongste centrales met 20 jaar te verlengen.

16. Maak dankzij een energienorm omgezet in concrete acties energie weer competitief en voorzie in een financieringsinstrument voor industriële klimaatinvesteringen.

17. Ga voor een slimme kilometerheffing voor alle weggebruikers.

INNOVATIE EN ONDERNEMERSCHAP

18. Verhoog de overheidsinvesteringen in O&O en valoriseer innovatie beter: verhoog onder meer de publieke middelen om de 1%-norm van innovatie te halen. Het belangrijkste deel moet naar bedrijven vloeien.

19. Omarm doorbraaktechnologieën; geef bijvoorbeeld dual use technologieën alle kansen en aligneer met Europa.

20. De overheid moet meer optreden als referentieklant voor start- en scale-ups door hun aandeel in openbare aanbestedingen te vergroten. Werk daarvoor de drempels weg.

RUIMTE OM TE ONDERNEMEN

ANALYSE

Door de enorme vraag naar bedrijventerreinen rond Antwerpen en in het Waasland ligt de bezettingsgraad ruim boven het Vlaamse gemiddelde. Vlaanderen moet vooruitdenken en voldoende ijzeren voorraad veiligstellen voor industrie. Gezien de bouwshift moeten we niet alleen rekening houden met de ruimtevraag tot 2040, maar ook met de vraag in de decennia daarna.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Ruimtelijke Uitvoeringsplannen voor bedrijventerreinen die al jaren op de tekentafel liggen, zoals de Keer binnen het Economisch Netwerk

Albertkanaal, moeten in de volgende legislatuur uitgevoerd worden en omgezet worden naar bijkomende bedrijventerreinen.

Om de werkzaamheidsgraad te verhogen, is ook broodnodig ruimte om te ondernemen nodig in goed bereikbare grensgemeenten zoals Wuustwezel en Stekene. We vragen dat de Vlaamse overheid dit actief mee ondersteunt.

VEERLE GONNISSEN

SITE MANAGER INEOS O&P LILLO

“Om de druk op het klimaat te verminderen en competitief te kunnen blijven in een wereldeconomie, is het cruciaal dat de chemie in Antwerpen zich kan vernieuwen. Wie efficiënt en duurzaam produceert met de nieuwste technieken, wint aan concurrentiekracht. Nieuwe investeringen die zich aandienen, moeten kunnen steunen op een efficiënt en rechts zeker vergunningenbeleid. Daar schiet onze regio momenteel tekort. Ik ben bezorgd over de toekomst van onze maakindustrie: we kunnen het ons niet veroorloven een investeringscyclus over te slaan. ”

Antwerpen-Waasland poort naar Vlaanderen, Europa en de wereld

Onze zee- en luchthavens opereren binnen een internationale, uiterst competitieve context met tal van, concurrenten in een straal van een paar honderd kilometer. Om al die activiteit te verankeren, moeten ze zich continu aanpassen aan de internationale omgeving. Zoiets vraagt ondersteuning en investeringen van zowel publieke als private zijde.

Investeringen om de bestaande infrastructuur en toepassingen slimmer te gebruiken, maar ook investeringen in nieuwe en toekomstgerichte infrastructuur. Evident dat daarvoor een aantrekkelijk en rechtszeker ondernemingsklimaat nodig is. Maar de continuïteit van de (publieke) dienstverlening is minstens even belangrijk.

Alfaport Voka, de koepel van de private havensector, komt tot volgende beleidsaanbevelingen.

RECHTSZEKER OMGEVINGSKADER

ANALYSE

De Antwerpse haven staat het volgende decennium voor een allesomvattend transformatieproces. Energie, infrastructuur, logistiek en waterkwaliteit, … geen enkel domein ontsnapt eraan. Om vaart te maken met dit proces is er een aangepast, sneller en rechtszeker kader nodig. Het bestaande systeem ‘complexe projecten’ werkt niet en zorgt noch voor consensus noch voor tijdswinst of rechtszekerheid. Streven naar draagvlak betekent niet dat we mogen voorbijgaan aan het ruimere nationale strategische belang van infrastructuur. Grote (publieke) infrastructuurprojecten worden ondergesneeuwd door studierapporten, gegijzeld door lokaal verzet en raken uiteindelijk niet meer vergund.

CAMERON THORPE CEO PSA ANTWERP

“A port serves as a country’s window to the world, facilitating access to the global market and allowing global markets to connect with your country. To ensure the vitality of a port, it is essential to make long-term investments. Achieving this goal requires stability in legislation and decision-making processes. For a global port operator, legislative stability is paramount.”

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Er moet een nieuw juridisch kader komen waarbij projecten van algemeen belang, zoals de extra containercapaciteit in de Antwerpse haven, snel maar ook rechtszeker kunnen worden vergund. In deze nieuwe procedure moet de factor algemeen belang (bijvoorbeeld energie-transitie, bijdrage aan strategische infrastructuur, versterken economische poorten) eens die duidelijk gemotiveerd is, zwaarder doorwegen dan lokaal verzet. Voorstanders van een project moeten beter gehoord en gehonoreerd worden in openbare onderzoeken. Dergelijke projecten van nationaal strategisch belang mogen een doorlooptijd hebben van maximum drie jaar tussen startnota en het afleveren van de eigenlijke vergunning.

In lijn met de natuur zelf is ook natuurbeleid een dynamisch proces dat op basis van monitoring en evaluatie kan worden bijgestuurd.

Alfaport Voka vraagt dat de instandhoudingsdoelstellingen voor natuur herbekeken worden op basis van wetenschappelijk onderzoek en vooruitschrijdend inzicht en bijgesteld kunnen worden. Dat betekent onder andere dat we de begrenzingen van het Vogelrichtlijngebied “BE 2301336 Schorren en polders van de Beneden-Schelde” kunnen aanpassen in lijn met de ruimtelijke bestemming. De optimalisatie van de permanente natuurgebieden krijgt prioriteit. Tijdelijke natuurgebieden moeten zo snel mogelijk economisch ontwikkeld worden en krijgen geen groene ruimtelijke bestemming.

ANALYSE

De zee- en luchthavens van Antwerpen-Waasland vormen een belangrijke buitengrens voor de Europese Unie. Douanediensten hebben de opdracht om deze grenzen te bewaken en de (financiële) belangen van de Unie te verdedigen. De Belgische douane doet dat op een rigide manier, in tegenstelling tot de Nederlandse douane, die ook het faciliteren van de handel als een expliciete doelstelling heeft. De Algemene Wet Douane en Accijnzen is sterk verouderd en moet volledig herschreven worden.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Een nieuwe wet moet onder andere een duidelijk onderscheid maken tussen bewuste misleiding of fraude en niet-intentionele fouten. Die laatsten moeten administratief kunnen rechtgezet worden. Een interdisciplinaire commissie moet een volledig herziene

douanewet uitwerken in de loop van de volgende legislatuur. Ook de private sector moet hierbij betrokken worden. Douane-applicaties moeten onafhankelijk van andere applicaties van FOD Financiën functioneren. De uitrol van de Multiannual Strategic Planning agenda moet een hogere prioriteit krijgen binnen FOD Financiën. De administratie moet terzake voorzien in voldoende personeelscapaciteit en expertise.

ANALYSE

Schepen van en naar de Vlaamse havens worden door zowel Vlaamse als Nederlandse loodsen beloodst. Nederlandse loodsen zijn bedrijfszekerder, efficiënter en ondernemingsgerichter. Uit een vergelijkende studie is gebleken dat het Vlaamse loodswezen duur en actiegevoelig is, een relatief lage productiviteit kent en amper centraal wordt gemanaged.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Het hervormingsplan van het management van het Vlaams loodswezen moet uitgevoerd worden. Centrale aansturing van de dienstroosters ter vervanging van de huidige te lakse diensten beurtregeling, centrale vakantieplanning en multivalentie moeten leiden tot een sterke verbetering van de bedrijfszekerheid en op termijn tot lagere kosten.

WET DOUANE EN ACCIJNZEN

BEDRIJFSZEKER LOODSWEZEN

CIJFERS EN FEITEN

ANALYSE

Het voorbije decennium neemt de financiële inspanning van het Vlaams gewest in infrastructuurwerken in de Vlaamse havens in relatieve termen af. Samen met het moeizaam vergunningstraject zet dit druk op de noodzakelijke investeringen in basishaveninfrastructuur zoals sluizen en dokken.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Alfaport Voka vraagt dat het aandeel van de Vlaamse overheid in harde basisinfrastructuur zoals sluizen, maritieme toegang en laad- en losinfrastructuur binnen de Antwerpse haven wordt opgetrokken naar het niveau van voor 2013 en in lijn met de financiële afspraken binnen het Vlaamse havendecreet.

Ook investeringen in hinterlandontsluiting via weg, binnenvaart en spoor blijven een belangrijke opdracht voor de Vlaamse en federale overheid.

Om walstroom mogelijk te maken, moet de publieke sector voorzien in de basisinvesteringen en een aantrekkelijk Europees fiscaal kader.

145.000

Met 65.000 directe en 80.000 indirecte medewerkers is de Antwerpse haven essentieel voor het functioneren van ons land.

JEF HERMANS CEO PORTMADE NV

Inzake digitale infrastructuur moeten onze havens een kwantumsprong maken. Een betere uitwisseling van data kan zorgen voor een veiligere, maar ook efficiëntere haven. Met NxtPort bestaat er een platform dat de kern kan worden voor één datasharing-platform voor de Vlaamse havens. Met overheidsondersteuning voor de digitale basisinfrastructuur in combinatie met een marktconform betaalmodel voor de ondernemingen die van de applicaties gebruikmaken, kan dit platform een doorstart maken. Het is een opportuniteit om van de Vlaamse havens een echte innovatie-cluster te maken.

“ De Belgische douanewet is verouderd en streng in vergelijking met de buurlanden. De wet moet volledig worden herschreven zodat die nieuwe wet onder andere ook meer facilitering toelaat én niet elke overtreding meer strafrechterlijk wordt vervolgd. Een volledig herschreven wet is essentieel en mag nu niet meer op zich laten wachten.”

VLAAMSE HAVENS ALS FRONTRUNNERS

ZET IN OP OPTIMODAAL GOEDERENVERVOER

ANALYSE

Om te evolueren naar een verhouding 43% wegtransport, 42% binnenvaart en 15% spoor in de modal split moet het wegvervoer teruggedrongen worden, moet het spoorvervoer sterk groeien en moet de communicatie en planning tussen haven- en interlandterminals efficiënter .

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Het is belangrijk dat de overheid focust op het doel en niet op het middel. Een keuze voor spoor- of binnenvaart mag geen ideologische idee-fixe zijn. Een combinatie tussen truck, spoor en binnenvaart is vaak nodig en maakt het verschil, zeker tijdens de zogenaamde first of last mile. Het is belangrijk dat ondersteuningsmiddelen dus naar die optimodaliteit gaan en die combinatie van modi ondersteunen.

De Vlaamse overheid moet haar ondersteuning van de

ANALYSE

Elke stad met een wereldhaven heeft zijn eigen luchthaven, dus ook Antwerpen met Antwerp Airport. Het is voor stad en regio een nabijgelegen connectiepunt om afstanden van meer dan vijfhonderd kilometer op een efficiënte en duurzame wijze te overbruggen. Ook de luchtvaart is in volle transitie en daarom vragen we de luchthaven van Antwerpen alle kansen te geven om verder te ontwikkelen in een concreet masterplan op lange termijn.

binnenvaart en vooral haar investering in kaaimuren kritisch monitoren met het principe van optimodaliteit als leidraad. Grote volumes zijn altijd een voorwaarde om optimodaliteit werkbaar te maken. Neem deze voorwaarde mee in de beoordeling van het al dan niet ondersteunen van nieuwe kaaimuren voor binnenvaart.

Het visieplan 2030 van Railport en Infrabel vormt de basis om het aandeel spoor op te drijven tot 15%. De neutrale uitbating van Antwerpen–Noord, track & trace in het havengebied en gerichte ondersteuning voor het verspreid spoorvervoer zijn noodzakelijke voorwaarden. In het Meerjarenplan Infrabel 2024 – 2032 moeten ook de investeringen in spoorinfrastructuur binnen en buiten het havengebied opgedreven worden.

STÉPHANIE

CEO ZUIDNATIE

Als logistieke goederenbehandelaar zetten wij actief in op het spoorvervoer. Om de beoogde 15% in de modal split te bereiken hebben we wel méér investeringen in moderne spoorinfrastructuur maar ook één centraal IT-platform nodig.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Een betere ontsluiting van de luchthaven via het spoor, weg en openbaar vervoer.

De site en nabijgelegen terreinen intelligent invullen met faciliterende kantoren-, hotel- en andere infrastructuur ter bevordering van zelfstandige energieopwekking, nieuwe technologische tendensen richting Urban Mobility als eVTOL’s, drones.

De complementariteit met de nationale luchthaven als een troef uitspelen.

Na te gaan in welke mate de luchtvaartopleidingen op academisch niveau kunnen getild worden.

LUCHTHAVEN ANTWERPEN

FEYS

WIM MICHIELS CEO PROVIRON

“Ondernemers zijn het getreuzel bij aangekondigde infrastructuurwerken beu. Het is de hoogste tijd dat beleidsmakers investeringen starten én afwerken.”

Kerntaken overheid:

wat een overheid wel en niet moet doen

Het overheidsbeslag in België ligt bij de hoogste ter wereld. Door haar efficiënter en doelgerichter te organiseren, kan de belastingdruk dalen en ontstaat er ruimte voor investeringen in infrastructuur om de regio leefbaar en bereikbaar te maken. Zo kunnen we onze rol als economische motor blijven waarmaken.

ANALYSE

Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwt voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. Door gezamenlijk 9% meer uit te geven dan er ontvangen wordt, hypothekeert men het sociaal model. De uitgaven, voornamelijk van uitkeringen en personeelskosten, liggen beduidend hoger dan in onze buurlanden. Hierdoor komt het budget voor investeringen en werkingsmiddelen onder druk te staan.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

De overheid moet zijn lopende kosten weer onder controle krijgen. Bijkomende investeringen moeten focussen op klimaatneutraliteit en infrastructuur met terugverdieneffect. De afgelopen decennia hebben we hier een grote investeringsachterstand opgelopen. De Vlaamse en federale overheden moeten hun jaarlijkse investeringen

opkrikken. Enkel zo kunnen de broodnodige projecten en voorstellen uit dit manifest vorm krijgen.

Naast investeringen moeten kerntaken zoals de beveiliging van kritische infrastructuur gegarandeerd zijn. De scheepvaartpolitie moet voldoende bemand zijn en zich kunnen richten op enkele kerntaken. Ook moet de justitie slagkrachtig zijn om de witwaspraktijken van de

drugsbendes aan te pakken. De economische en maatschappelijke schade door deze parallelle economie is aanzienlijk.

Tussen België en Vlaanderen moet de bevoegdheidsverdeling duidelijker, logischer en vooral homogener. De Vlaamse overheid moet op het vlak van arbeidsmarkt en vorming haar eigen beleid kunnen uittekenen.

Elke Vlaamse gemeente moet tegen 2030 minstens 20.000 inwoners tellen om een daadkrachtig professioneel beleid te kunnen voeren. Uit een studie van Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland blijkt dat de meeste kleinere gemeenten geen beleid voeren voor hun lokale economie.

De Vlaamse overheid moet via haar Gemeentefonds verhinderen dat de lokale fiscaliteit haar eigen inspanningen teniet doet (zie p.8).

HERVORM DE STAAT

9%

De totale overheid geeft in 2024 9% meer uit dan het ontvangt.

429

ANALYSE

Als Antwerps-Wase economie zijn we de poort op Vlaanderen, België en Europa. Een betere ontsluiting zal die logistieke ketting versterken in plaats van zand in de motor te strooien. Investeren in mobiliteit is geen luxe maar een pure noodzaak. Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland vraagt de federale en Vlaamse overheid om in te zetten op volgende actiepunten.

ONDERHOUD VAN PERFORMANTE INFRASTRUCTUUR

Grote verkeersassen en aansluitingen naar bedrijvenzones zijn erg onderhevig aan slijtage. Er is nood aan een onderhoudsprogramma dat korter op de bal speelt. Te vaak wordt pas ingegrepen na meldingen van ernstige schade of verkeersonveiligheid, wat bereikbaarheidsproblemen veroorzaakt. Noodherstellingen zijn bovendien kostenverslindend en bieden hooguit een tijdelijke oplossing

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

We vragen een duidelijke visie voor proactief onderhoud van snel- en gewestwegen, bruggen en tunnels, op basis van de verkeersintensiteit per m² wegdek en op basis van het type verkeer; grote percentages vrachtverkeer zorgen immers voor meer slijtage.

FILIP DE CLERCQ CEO GILBERT DE CLERCQ

“Het lokaal mobiliteitsbeleid moet bedrijfsvriendelijker. Hoog tijd voor een veilig én economisch realistisch vrachtroutenetwerk.”

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Het Oosterweelproject zit eindelijk op schema. Dit is sinds 2019 op vele vlakken een voorbeeldproject voor andere infrastructuurwerken. De horizon van 2030 voor totale realisatie moet worden gerespecteerd. We vragen tijdig duidelijkheid over de tunnelgeleiding zodat ondernemingen zich hierop kunnen organiseren.

In onze regio zitten nog andere belangrijke infrastructuurwerken in de pijplijn waar politiek en economisch draagvlak voor is. Concreet vraagt Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland om de engagementen na te komen.

AANLEG VAN PERFORMANTE INFRASTRUCTUUR

De economische ontwikkeling van onze regio hangt nauw samen met de bereikbaarheid van onze lokale economische zones. Daarvoor is nieuwe infrastructuur nodig.

Oosterweel Aan te leggen infrastructuur

Oosterweel

Aan te leggen infrastructuur

Ondertunneling kruispunten/insleuving A12 in Aartselaar-Wilrijk.

Vervolledigen van de N171 in Rumst. B

Ondertunneling kruispunten/insleuving A12 in Aartselaar-Wilrijk. A

Realisatie van de Oostelijke Tangent in Sint-Niklaas. C

Vervolledigen van de N171 in Rumst. B

Aanleg van de tangenten in Malle en Zoersel.

Realisatie van de Oostelijke Tangent in Sint-Niklaas.

Aanleggen van de verbindingsweg E34-N70 in Beveren.

Aanleg van de tangenten in Malle en Zoersel. D

Aanleggen van de verbindingsweg E34-N70 in Beveren.

Om toekomstige congestieproblemen in onze regio te vermijden, vragen we om het studiewerk in volgende dossiers af te ronden en beslissingen te nemen: F

Ontwikkeling van het Haventracé: met voorrang aan investeringen in een 2e Tijsmanstunnel, de aansluiting E34-West en de aanleg van de Nieuwe Rand (A102).

Om toekomstige congestieproblemen in onze regio te vermijden, vragen we om het studiewerk in volgende dossiers af te ronden en beslissingen te nemen: F

Opwaarderen van de N403 in Sint-Niklaas-Stekene. G

Ontwikkeling van het Haventracé: met voorrang aan investeringen in een 2e Tijsmanstunnel, de aansluiting E34-West en de aanleg van de Nieuwe Rand (A102).

Opwaarderen van de N403 in Sint-Niklaas-Stekene.

IVAN PELGRIMS CEO EVONIK

“Wie in een bedrijvenzone werkt, raakt daar nog altijd niet vlot met de trein of de bus. En volwaardige alternatieven worden nauwelijks door de overheid ondersteund. Wie gaat dat dossier eindelijk eens vastpakken?”

TOEGANKELIJKHEID VAN INFRASTRUCTUUR

Grote wegwerkzaamheden vergen veel van het economisch verkeer: extra filevorming, reistijdverlies vracht en personeel, bijkomende uitstoot en druk op omleidingswegen.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

We vragen standaard robuuste minder-hindermaatregelen bij langdurige werkzaamheden om de economische ontsluiting te garanderen.

Het transport van gevaarlijke of volumineuze goederen komt onder druk te staan bij een groeiende verkeersintensiteit. ADR-toegankelijkheid van tunnels in onder meer de Beverentunnel en het voorzien van routes voor uitzonderlijk vervoer moet in alle omstandigheden gegarandeerd blijven.

ONDERNEMINGSVRIENDELIJK MOBILITEITSBELEID

De organisatie van mobiliteit voor ondernemingen is een complex gebeuren. De federale en Vlaamse overheid moeten de ondernemersrealiteit erkennen en meenemen in de beleidskeuzes.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Onderlinge verschillen tussen vervoerregio’s of individuele gemeenten moeten uitgevlakt worden bij:

a. het uitwerken van regionale vrachtroutenetwerken. Die moeten op Vlaams niveau getoetst worden met voldoende aandacht voor emissies door omrijfactoren en het competitief ontsluiten van de lokale economie.

b. de invoering van LEZ-zones of verplichtingen om met emissievrije voertuigen stadskernen te beleveren. De overgangsperiodes moeten realistisch en economisch haalbaar zijn.

Een verhoging van het toegelaten laadvermogen helpt om het aantal vrachtvoertuigen op de weg terug te dringen. Er moet ook nagedacht worden over meer trajecten voor lange en zware voertuigen.

De toepassing van het mobiliteitsbudget moet worden vereenvoudigd en afgestemd op de pendelrealiteit en de noden in het HR-beleid.

Voor werknemers met een elektrische bedrijfswagen is een administratief realistisch kader nodig voor een tussenkomst in de oplaadkosten. Er moet ook duidelijkheid komen over de fiscale behandeling van de terugbetaling van thuisstroom voor bedrijfswagens. Een nadeliger behandeling dan het huidige systeem van tankkaarten dreigt een rem te zetten op vlootvergroening

BETROUWBARE MOBILITEITSALTERNATIEVEN

Ondernemingen werken intensief mee aan de mobiliteitstransitie via investeringen in alternatieve woon-werkverplaatsingen. Het aanbod moet afgestemd zijn op de bedrijfsrealiteit.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Ondersteuning voor efficiënt en kwaliteitsvol openbaar en collectief vervoer van en naar bedrijvenzones, met speciale aandacht voor de haven en andere moeilijk bereikbare bedrijventerreinen.

Het wegwerken van barrières voor fietsverkeer naar bedrijvenzones via infrastructuur zoals fietstunnels en -bruggen of aangepast vervoer zoals veer, Water- en Fietsbus. De infrastructurele oplossingen moeten voldoen aan de noden van elektrisch fietsgebruik en voorzien in beveiligingsmaatregelen voor fietsers in (bedrijven)zones waar veel vrachtverkeer wordt afgewikkeld.

Modal shift van goederenstromen naar nachtvervoer, binnenvaart en spoor via het ondersteunen van optimodaal vervoer. Hiervoor zijn zeer specifieke maatregelen nodig die tot stand moeten komen in nauw overleg met de betrokken ondernemingen en sectoren.

EFFICIËNT FACILITEREN VAN VLOOTVERGROENING Ondernemingen pionieren met emissievrije voertuigen en de bedrijfswagenparken worden momenteel aan een hoog tempo geëlektrificeerd. Overheden moeten daarom voldoende stroom- en laadinfrastructuur voorzien.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

De Vlaamse overheid moet voorzien in voldoende laadinfrastructuur langs snel- en gewestwegen en een kader ontwikkelen om semipublieke laadinfrastructuur snel te kunnen ontwikkelen.

De Vlaamse overheid moet lokale besturen aanzetten om een visie te ontwikkelen over de uitrol van laadinfrastructuur op lokaal niveau. De netwerken moeten voldoende capaciteit hebben en de laadpunten moeten in verhouding staan met het aantal inwoners. De Vlaamse overheid moet kennisdeling hierover tussen de gemeenten faciliteren.

Heeft u na het lezen van dit verkiezingsmanifest nog vragen of suggesties: belangenbehartiging.aw@voka.be

Notities

COLOFON

REDACTIECOMITÉ

Luc Luwel

Gedelegeerd bestuurder

Philippe Heyvaert

Secretaris-generaal (verantwoordelijke belangenbehartiging)

Stephan Vanfraechem

Directeur Alfaport Voka

Christophe Bellens Stadmedewerker Belangenbehartiging

Pieter Leuridan

Communicatiemanager

Eindredactie

Pieter Leuridan, Sandy Panis

Foto’s

Voka - KvK Antwerpen-Waasland en Alfaport Voka

Vormgeving Capone

Cover Studio Chapo

Druk

Drukkerij VD, Temse

‘Antwerpen-Waasland: Poort naar Vlaanderen, België en Europa’ is een uitgave van Kamer van Koophandel

Antwerpen-Waasland. De overname of het citeren van tekst uit deze publicatie wordt aangemoedigd, mits bronvermelding.

Verantwoordelijke uitgever

Luc Luwel

Gedelegeerd bestuurder Voka Kamer van Koophandel

Antwerpen-Waasland

www.voka.be/antwerpen-waasland

Ontdek meer info op voka.be/verkiezingen.