“Open structuur is hefboom voor nieuwe inzichten”

Food Innovation Park slaat brug tussen voeding en gezondheid

De regio Roeselare is al langer terecht trots op de titel ‘groentetuin van Europa’. Met de opening van het eerste gebouw van Food Innovation Park krijgt dat nog extra cachet. POM WestVlaanderen, Flanders’ FOOD en VIVES zetten de schouders onder dit project. Het eerste gebouw is uitstekend uitgerust om onder meer ondernemingen en zorginstellingen te helpen om voeding en gezondheid nog beter hand in hand te laten gaan.

“Deze provincie is al langer bekend als een epicentrum van de textielnijverheid, de machinebouw, nieuwe materialen en de voedingsindustrie”, legt gedeputeerde Jean de Bethune uit. “De creatie van Food Innovation Park is dan ook een logische zet. De opening van dit eerste gebouw is de eerste stap van een langetermijnproject waarbij we deze site (vlakbij Agrotopia en de REO Veiling, nvdr) willen uitbouwen tot een wetenschapspark met een sterke klemtoon op voeding en gezondheid. VIVES is, met expertisecentra zorginnovatie en agro- en biotechnologie, de aangewezen onderwijs- en kennisinstelling om dit mee uit te bouwen. Flanders’ FOOD heeft ons dan weer aangemoedigd om voluit voor het thema voeding en gezondheid te kiezen. Ondernemingen kunnen hier toegepast wetenschappelijk onderzoek laten uitvoeren om te bekijken hoe hun producten een positieve impact kunnen hebben op onze gezondheid.”

FR&D Hall

Ook FR&D Hall (Food Research and Development Hall), uitgebaat door VIVES, verhuist naar dit nieuwe gebouw. “We beschikken hier over alle faciliteiten, zoals spitsvondige testapparatuur en een semi-industriële keuken, om de kwaliteit van maaltijden en maaltijdcomponenten zorgvuldig te bestuderen”, vertelt directeur Joris Hindryckx. “Dit project bewijst nog maar eens dat onderwijs- en onderzoeksinstellingen niet langer wereldvreemd opereren, maar de hand reiken naar het bedrijfsleven om oplossingen te creëren die een maatschappelijke meerwaarde hebben. Door de brug te slaan tussen voeding en gezondheid, kunnen we ertoe bijdragen dat mensen langer functioneel en gezond blijven. Zo werken we hier samen met Flanders’ FOOD aan het FoodCare-project, met cases zoals het optimaal bereiden van broccoli en het warmhouden van kip. De resultaten daarvan zullen heel relevant zijn voor leveranciers van warme maaltijden, maar ook voor ziekenhuizen en woonzorgcentra.” VIVES verhuist ook haar FoodLab (zie artikel hiernaast) naar het nieuwe gebouw.

Jan Vander Stichele, voorzitter van Flanders’ FOOD, is vooral opgezet over de MicroWave Pilot, die cruciaal is voor academisch onderzoek en het testen van nieuwe microgolftechnologieën in real time.

De partners benadrukken de open structuur van Food Innovation Park. “Ook andere kennisinstellingen en bedrijven zijn welkom om mee te werken aan specifieke projecten of onderzoeken. We zijn nu al concreet bezig met de verdere uitbouw van dit onderzoekscentrum. Zo hebben we al een erfpachtovereenkomst voor het gebouw hiernaast en zouden we het fantastisch vinden als er in de regio ruimte zou komen voor startende voedingsbedrijven”, besluit Jean de Bethune. (BVC - Foto Kurt)

Foodlab Vives

West-Vlaamse ondernemingen hebben zuurstof nodig om te blijven groeien. Daarvoor is onder meer de interactie tussen het hoger onderwijs en het bedrijfsleven van groot belang. Hier laten we de hogeronderwijsinstellingen uit onze provincie aan het woord over hun opleidingsaanbod en onderzoeksprojecten. Met al jouw vragen over onderwijs kan je terecht bij joyce.simoens@voka.be.

Bestaat de voeding van de toekomst onder meer uit insecten en andere alternatieve eiwitbronnen? Het is één van de zaken die FoodLab, het sinds kort in Food Innovation Park gevestigde onderzoekscentrum van VIVES, van nabij onderzoekt. FoodLab bouwde de voorbije jaren een sterke reputatie op, waardoor het voor veel bedrijven een gerespecteerde partner is. “Zij kloppen onder meer bij ons aan voor productontwikkeling en productoptimalisatie”, vertelt coördinator Lien Van den Broeck.

Het FoodLab heeft directe connecties met de expertisecentra en bacheloropleidingen. “Omdat we in korte tijd aanzienlijk zijn gegroeid (10 FTE’s), hebben we ons onderzoek opgesplitst in enerzijds ‘food processing’ en anderzijds ‘voeding en gezondheid’. De ene afdeling zet vooral in op de valorisatie van nevenstromen en productontwikkeling en -optimalisatie, onder meer voor specifieke doelgroepen. Voorbeelden daarvan zijn eiwitverrijking van voeding voor ouderen en producten die anticiperen op kauw- en slikproblemen. De andere groep zet meer in op onderzoek naar de impact van voeding op de gezondheid.”

“De ontwikkelingen gebeuren in onze semi-industriële keuken”, vervolgt Lien. “Door de nabijheid van de labo’s en smaakhokjes kunnen we de bereide maaltijden of maaltijdcomponenten direct onder de loep nemen en/of proeven in smaakhokjes. Het lab doet zowel fysico-chemisch (kleur, textuur, vochtgehalte, viscositeit,…) als microbieel onderzoek (voedselveiligheid, bewaartijd,…). Sinds kort beschikken we ook over een inline microgolfoven (met transportband) die we volop zullen inzetten.”

Ook nevenstromen uit de agro-voedingsindustrie kunnen erg nuttig zijn. “Momenteel onderzoeken we hoe we de eiwit- en vezelrijke, maar heel vochtige draf (‘bierbostel’) van brouwerijen kunnen stabiliseren, bijvoorbeeld door er een poeder van te maken. De Green Deal van de EU noopt ons op zoek te gaan naar alternatieve eiwitbronnen. Zo doen we ook onderzoek naar insecten, noten en zaden, algen en eendenkroos.”

Sarcopenie

In de preventie en behandeling van sarcopenie (het verlies van spierkracht en spiermassa door ouder worden) kan eiwitrijke voeding een belangrijke rol spelen. “Bedrijven bekijken hoe ze daar aangepaste producten voor kunnen ontwikkelen. Ook zorginstellingen vragen zich af hoe ze dat kunnen aanpakken. De resultaten hebben er al toe geleid dat bepaalde dienstencentra de taart bij de koffie vervangen door een cheesecake of een smoothie aan te bieden. In een andere studie screenen we een aantal maag-, darm- en/of leverpatiënten op sarcopenie. Daarvoor beschikken we over een consultatieruimte waar apparatuur voor lichaamsanalyse staat, onder meer een gesofisticeerd DEXA-scantoestel. In het FoodLab is ook een fitnessruimte waar beweeginterventies kunnen plaatsvinden.”

Bevindingen van het onderzoek worden geïmplementeerd door bedrijven en zorginstellingen. “We verwerken ze ook in de eigen VIVES-opleidingen en in specifieke opleidingen voor professionals uit de voedings- en zorgwereld.” (BVC - Foto Kurt)

De 17 Sustainable Development

Goals van de Verenigde Naties worden wereldwijd ingezet als doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. In deze rubriek stellen we telkens een andere SDG voor. SDG 6 staat in het teken van schoon water en sanitair. Subdoelstelling 6.1 focust op een universele en gelijke toegang tot veilig en betaalbaar drinkwater voor iedereen tegen 2030, 6.30 op de verbetering van de waterkwaliteit door verontreiniging te beperken, de lozing van gevaarlijke chemicaliën en materialen een halt toe te roepen en de uitstoot ervan tot een minimum te beperken.

Bellewaerde Park en Bellewaerde Aquapark, samen goed voor jaarlijks ongeveer één miljoen bezoekers, heeft geen aansluiting op het rioleringsnetwerk. Dat is historisch zo gegroeid. “Dat betekent dat wij ons afvalwater zelf moeten zuiveren, intussen al 35 jaar”, zegt directeur Stefaan Lemey. “Het water afkomstig uit de restaurants, de toiletten, de dierenverblijven,… wordt grondig gezuiverd door onze eigen waterzuiveringsinstallatie. Pas als het water proper genoeg is en voldoet aan de strenge lozingsnormen, lozen we het in de beek hier achter.”

De voormalige waterzuiveringsinstallatie van Bellewaerde was verouderd geraakt. “Er stonden ons dus sowieso al investeringen te wachten om die weer klaar te maken voor de toekomst. Maar tegelijk worden de lozingsnormen van de overheid ook almaar strenger. Vandaar dat we beslist hebben om meteen in een moderne en gloednieuwe waterzuiveringsinstallatie te investeren.” 1,2 miljoen euro maakte het park vrij voor de realisatie ervan.

Deugd

De waterzuiveringsinstallatie was dus een noodzakelijke investering, maar Bellewaerde wil van de nood een deugd maken. “We willen dit project graag op een educatieve manier in het park integreren. Bij de waterzuiveringsinstallatie staan infoschermen waarop we de werking van onze installatie