Griepvaccin in coronatijden: nuttig, nodig of overbodig?

PARTNERCONTENT

Griepvaccin in coronatijden: nuttig, nodig of overbodig?

Griep en COVID-19 veroorzaken beide een aandoening van de luchtwegen met een variabel ziekteverloop, gaande van weinig of geen symptomen tot een ernstige, levensbedreigende aandoening. Ze worden allebei veroorzaakt door RNA-virussen en overgedragen via druppeltjes en direct of indirect contact met besmette objecten. Ook meerdere maatregelen om de verspreiding tegen te gaan zijn identiek: afstand bewaren, handhygiëne, nies- en hoestetiquette en goede ventilatie. Is de preventie – een vaccinatie – dan ook even belangrijk?

Ondanks de vele overeenkomsten zijn er ook verschillen. Griep heeft een kortere gemiddelde incubatietijd en verspreidt zich sneller dan COVID-19. Het reproductiegetal ligt hoger voor COVID-19. Ook het percentage ernstige en kritische infecties en mortaliteit zijn hoger voor COVID-19. In een gemeenschap zijn kinderen belangrijke verspreiders van griep, maar voor COVID-19 wijzen preliminaire resultaten erop dat kinderen vooral besmet worden door volwassenen.

Argumenten voor vaccinatie tegen griep in tijden van COVID-19

Vaccinatie leidt tot de productie van antistoffen in het lichaam en die antistoffen beschermen je bij contact met het virus. Met een vaccin bescherm je niet alleen jezelf. Als heel veel mensen zich laten vaccineren, verspreidt het virus zich minder snel. Gevaccineerden beschermen dus ook wie niet gevaccineerd is en dragen bij tot de zogenoemde groepsimmuniteit. Door de gezondheidsinstanties goedgekeurde vaccinaties zijn veilig en bieden een goede bescherming. Het griepvaccin beschermt enkel tegen griep, het COVID-19-vaccin alleen tegen COVID-19.

Ondanks dezelfde preventie-maatregelen blijft er een risico om griep op te lopen. Zeker wanneer de coronamaatregelen versoepeld worden, vergroot de kans om in de wintermaanden blootgesteld te worden aan het griepvirus. Door het lage aantal griepgevallen vorig jaar is er ook een gebrek aan recente natuurlijke immuniteit.

Beschikbare griepvaccins

De meeste griepvaccins zijn geïnactiveerde inspuitbare vaccins die antigenen van griepvirussen bevatten, waartegen ons lichaam antistoffen ontwikkelt. Griepvirussen muteren snel en veelvuldig en de antigenen veranderen dus voortdurend. Daarom moeten vaccins jaarlijks worden aangepast. Op basis van de circulerende virustypes bepaalt de WHO jaarlijks waartegen vaccins ontwikkeld worden. Een griepvaccin bevat dus bestanddelen van diverse virustypes. Tot en met 2017 waren dat drie componenten, sinds 2018 zijn het er vier: twee Influenza Acomponenten en twee Influenza Bcomponenten. Voor het griepseizoen 2021-2022 zijn er in België drie tetravalente vaccins beschikbaar.

Wie moet zich laten vaccineren tegen griep?

Een griepvaccin is aanbevolen voor personen die een groter risico lopen om ernstig ziek te worden (hoog- risicopersonen), personen werkzaam in de gezondheidssector en personen die samenwonen met hoogrisicopersonen of kinderen jonger dan zes maanden. Hoogrisicopersonen zijn alle 65+, personen die lijden aan onderliggende chronischeaan-doeningen, alle zwangere vrouwen, personen die in een instelling verblijven en kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar die een langdurige aspirinetherapie ondergaan. Ook wie een ernstige vorm van COVID-19 heeft doorgemaakt, wat behoorlijk belastend is voor het lichaam, doet er goed aan zich tegen griep te laten vaccineren. Daarnaast is het ook zinvol dat personen tussen 50 en 65 jaar, vooral zij die roken, excessief drinken en/of zwaarlijvig zijn, zich tegen griep laten vaccineren.

Tot slot kunnen alle andere personen zich laten vaccineren om zichzelf te beschermen, om het risico van overdracht naar hoogrisicopersonen te verminderen (= bijdragen tot de groepsimmuniteit of om uitval op het werk te helpen voorkomen.

Beste tijdstip voor vaccinatie

De Hoge Gezondheidsraad beveelt aan om te vaccineren vanaf midden oktober, maar een vaccinatie later, zelfs na het uitbreken van een griepepidemie, kan zeker nog nuttig zijn. Het vaccin biedt bescherming vanaf 10 à 15 dagen na de prik.

Tekst in samenwerking met Mensura.