personeelstekort • opleiding
want de “Gecoördineerde wet betreffende de Uitoefening van de Gezondheidszorgberoepen” (WUG) vereist congruentie met die Europese richtlijn als voorwaarde om het beroep van verpleegkundige te mogen uitoefenen. Bovendien is de HBO5-opleiding, in tegenstelling tot andere, niet als graduaat ingekanteld in het hoger onderwijs.
Wijzigende taakverdeling impliceert aanpassingen in het onderwijs en de opleidingen in welzijn en zorg. Wanneer functies, taken en rollen tussen zorgprofessionals verschuiven, dient zowel bij de instroom en zijstroom als bij de actieve zorgprofessionals de nodige kennis en expertise te worden bijgespijkerd.
4. Opleiding Een leerladder voor zorgkundigen, zorgprofessionals en verpleegkundigen Vandaag kan een BSO-uitstromer zonder middelbaar diploma in 3 jaar een HBO5-opleiding tot verpleegkundige voltooien. Een leerling uit een TSO- of ASO-opleiding die voor een bacheloropleiding kiest, moet er 4 jaar over doen om in hetzelfde beroep te starten. Het is meteen duidelijk dat wie een zwakkere vooropleiding genoot én een kortere opleiding volgt, niet over dezelfde competenties en vaardigheden kan beschikken als wie vanuit een sterkere vooropleiding vervolgens 4 jaar bacheloropleiding genoot. De competenties van een verpleegkundige opgeleid op HBO5-niveau zijn dus anders dan die van een verpleegkundige opgeleid op bachelorniveau.
De Europe Commissie is er bovendien niet van overtuigd dat de HBO5opleiding voldoet aan de Europese richtlijn rond opleidingen tot verpleegkundige en stelde de Belgische – de facto Vlaamse – overheid in gebreke. Dat heeft verregaande consequenties
VKS niveau
Zowel voor studenten die een studierichting kiezen of volgen als voor de werkvloer is er nood aan een duidelijke differentiatie tussen en rechtszekerheid voor de verschillende opleidingsniveaus. De Vlaamse Hogescholenraad ontwikkelde een interessante position paper rond een leerladder die zorg- en verpleegkundigen differentieert volgens het Europese Kwalificatiekader EKK of EQF. De Vlaamse Hogescholen kiezen voor 3 duidelijk onderscheiden maar complementaire opleidingsniveaus: Ɂ
een opleiding tot zorgkundige in het secundair onderwijs (niveau 4);
Ɂ
een opleiding graduaat zorgprofessional (niveau 5);
Ɂ
een opleiding bachelor verpleegkunde (niveau 6).
De opleidingsniveaus in deze leerladder kunnen gekoppeld worden aan de functieprofielen die de Federale Raad in haar toekomstnota uitwerkte (cfr. hierboven). Daarin zullen bachelor verpleegkundigen (niveau 6) zich meer en beter kunnen toeleggen op verpleegkundige kerntaken. Die focus
Onderwijskwalificaties
8
Universiteit - Doctor
7
Universiteit / hogeschool - Master
6
Universiteit / hogeschool - Bachelor
5
Hogeschool - Gegradueerde
4
Secundair onderwijs - ASO
• 18 •