2019-10-VL- Voka Wijzer

Een uitgave van Voka vzw | Jaargang 9 – oktober 2019 | Afgiftekantto Gent x – Erkeningsnummer P708123

OKTOBER 2019

KORTE HANDLEIDING

VOOR HET ORGANISEREN VAN SOCIALE VERKIEZINGEN

0 2 20

E L A I NG C A N G E O S S RKIEZING A DE STEMBU VE

EN S N E IJD T , R VOO

N

SOCIALE VERKIEZINGEN 2020

O

ver een paar weken is het weer zover: de sociale verkiezingen komen er aan. Vanaf 13 december begint de complexe verkiezingsprocedure om 150 dagen later uit te monden in de concrete stembusgang. Tussen 11 en 24 mei 2020 zullen uiteindelijk in zo’n 7.000 Belgische organisaties de werknemers hun personeelsafgevaardigden kiezen. Die zullen 4 jaar lang het comité voor preventie en bescherming op het werk en de ondernemingsraad bemannen.

Heel wat ondernemers willen meer doen dan zomaar dat systeem ondergaan. Wie investeert in een constructief sociaal klimaat, investeert immers ook in de toekomst van het bedrijf en de mensen die er werken. Voka moedigt dit aan.

Als Vlaams netwerk van ondernemingen zijn we er namelijk van overtuigd dat het sociaal overleg deel uitmaakt van een duurzame economie. Het maakt deel uit van het sociaaleconomische systeem zoals de wetgever het heeft vastgelegd.

“ Wie investeert in een constructief sociaal klimaat, investeert in de toekomst van het bedrijf en de mensen die er werken.”

Hoe een ondernemer het ondernemingsoverleg in goede banen kan leiden? Daar zijn helaas weinig goede wetenschappelijke analyses, enquêtes of opleidingen over. Hij of zij is grotendeels aangewezen op ervaring en juridisch advies. Het blijft zoeken naar concrete methoden om de sociale dialoog op een hoog niveau te brengen. Maar het kán. Wie zich tijdig informeert en omringt met de juiste expertise, verzekert zich van een vlotte verkiezingsprocedure en kwaliteitsvol overleg nadien.

Met deze Voka Wijzer, geschreven door experten van SD Worx, zetten we u alvast op weg. We leggen uit wat u voor, tijdens en na de stembusgang concreet te doen staat. Het is een handleiding om werk te maken van sociaal management.

De aangeboden inzichten en richtlijnen zullen ongetwijfeld bijdragen tot een sociale dialoog in functie van de toekomst van uw organisatie en van de toekomst van de mensen die er werken.

Hans Maertens Gedelegeerd bestuurder Voka - Vlaams netwerk van ondernemingen 2 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

“ Wie zich tijdig informeert en omringt met de juiste expertise, verzekert zich van een vlotte verkiezingsprocedure.”

12 Wie mag zich kandidaat stellen (en wie niet)?

inhoud 2 Voorwoord 4 Wat zijn sociale verkiezingen?

5 Zijn sociale verkiezingen verplicht?

17 De verkiezingsprocedure in 5 stappen 24 Hoe organiseer ik de verkiezingsdag?

27 Wat na de stembusgang?

28 Over de auteur

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 3

WAT ZIJN SOCIALE VERKIEZINGEN?

1. Wat zijn sociale verkiezingen?

Een goede verstandhouding tussen werkgever en werknemersvertegenwoordigers is cruciaal voor de toekomst van het bedrijf en voor wie er werkt. Dat start al bij een vlekkeloze organisatie van sociale verkiezingen. Maar wat zijn dat eigenlijk, sociale verkiezingen? En wie stemt voor wie?

T

elt je organisatie gemiddeld 50 werknemers of meer, dan moet je over een comité voor preventie en bescherming op het werk beschikken. Klok je af op 100 of meer, dan komt daar ook een ondernemingsraad bij. In beide organen zijn de werkgever en werknemers vertegenwoordigd via personeels- en werkgeversafgevaardigden.

De vertegenwoordigers aan

werknemerskant worden elke 4 jaar verkozen door middel van een geheime stembusgang: de sociale verkiezingen.

De ondernemingsraad geeft medewerkers inzicht in het reilen en zeilen op financieel-economisch vlak, terwijl werkgever en afgevaardigden in het comité voor preventie en bescherming overleggen over welzijns- en veiligheidsaspecten.

GOED OM TE WETEN Wie stemt voor wie?

Alle werknemers – arbeiders, bedienden en kaderleden – die op de dag van de verkiezingen 3 maanden of langer aan de slag zijn in de onderneming, mogen hun stem uitbrengen op een van de kandidaatafgevaardigden. Dat geldt ook voor uitzendkrachten die in de 6 maanden voor dag X minstens 65 dagen bij je aan de slag waren.

Leidinggevenden die voldoen aan bepaalde wettelijke voorwaarden, mogen zich niet kandidaat stellen, noch deelnemen aan de stemming. Voor de sociale verkiezingen geldt er enkel een morele opkomstplicht.

4 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

2. Zijn sociale verkiezingen verplicht?

Vanaf het ogenblik dat je onderneming bepaalde tewerkstellingsdrempels bereikt, moet je sowieso sociale verkiezingen organiseren. De verplichting geldt trouwens niet alleen voor privébedrijven, ook binnen non-profitorganisaties moet het personeel naar het stemhokje. Maar hoe bereken je je gemiddelde tewerkstelling?

En ontspring je de dans als je je personeel verdeelt over verschillende juridische entiteiten?

2.1 Een kwestie van tewerkstellingsdrempels

S

t elt je ondernem i ng gemiddeld 50 medewerkers tewerk, dan moet je een comité voor preventie en bescherming oprichten.

Vanaf een gemiddelde van 100 werknemers is ook een ondernemingsraad verplicht. Het maakt niet uit of je organisatie een privé-bedrijf is of niet: ook vzw’s, scholen, ziekenhuizen, maatwerkbedrijven, … ontsnappen niet aan deze verplichting.

“ Ook vzw’s, scholen, ziekenhuizen, maatwerkbedrijven, ... ontsnappen niet aan de verplichting om sociale verkiezingen te organiseren.”

Alleen instellingen die onder het syndicaal statuut van de openbare sector vallen, zijn uitgesloten. Uitzondering op deze regel: de autonome overheidsbedrijven. Zij moeten wel een stembusgang organiseren.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 5

ZIJN SOCIALE VERKIEZINGEN VERPLICHT?

“ De personeelstelling kan beïnvloed worden door je wervingsstrategie tijdens de referteperiode.”

GOED OM TE WETEN Wat als je personeelsbestand onder de 100 zakt?

Zakte het personeelsbestand van je organisatie sinds de vorige sociale verkiezingen onder de drempel van 100 werknemers? Dan moet je toch opnieuw een ondernemingsraad installeren. Alleen hoef je er geen aparte kiesprocedure voor op te zetten. De verkozenen van het comité voor preventie en bescherming zullen ook dat mandaat opnemen. Deze regeling blijft van kracht zolang de onderneming 50 werknemers of meer telt.

2.2 Berekening van de gemiddelde tewerkstelling

V

oor elke werknemer die tijdens de zogeheten referteperiode – van 1 oktober 2018 tot 30 september 2019 voor de sociale verkiezingen van 2020 – in je onderneming aan de slag was, maak je deze berekening:

aantal dagen van inschrijving in DIMONA of personeelsregister tijdens de referteperiode 365* * 730 voor werknemers die minder werkten dan 3/4 van een voltijdse tewerkstelling.

Het type arbeidsovereenkomst – arbeider, bediende, handelsvertegenwoordiger, student, …

– maakt niet uit. Verder tellen sommige medewerkers zonder arbeidsovereenkomst mee, zoals leerlingen en personen in een beroepsopleiding. Bovendien is het niet nodig dat de werknemer effectief werkte tijdens de refer6 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

teperiode. Ook langdurig zieken en mensen met tijdskrediet of verlof zonder wedde tellen mee.

Om die reden mag je vervangingsovereenkomsten dan weer niet meetellen. Anders zou zowel de vervanger als de vervangene meegenomen worden in de personeelstelling.

VOKA.BE

Tot slot moet je ook uitzendkrachten meetellen, behalve als het om een tijdelijke vervanging gaat. Je telt ze wel enkel mee in het tweede kwartaal van 2019, dus van 1 april tot en met 30 juni 2019. Voor interimmers geldt deze formule:

!

OPGEPAST

De ene tewerkstelling is de andere niet De personeelstelling kan met andere woorden beïnvloed worden door je wervingsstrategie tijdens de referteperiode. Zo telt een interimmer tijdens het derde kwartaal van de referteperiode volledig mee. Een vaste medewerker daarentegen, slechts voor 92 ingeschreven dagen op 365 (92/365).

aantal dagen ingeschreven in het register tijdens het derde kwartaal van de referteperiode 92* * 184 voor interimkrachten die minder werkten dan 3/4 van een voltijdse tewerkstelling.

GOED OM TE WETEN Is je gemiddelde tewerkstelling ook gewoonlijk?

Na de berekening van de gemiddelde tewerkstelling moet je aantonen dat dit gemiddelde ook ‘gewoonlijk’ is. Zo zou het kunnen dat je de tewerkstellingsdrempel net bereikt hebt omdat je tewerkstelling tijdens de referteperiode veel hoger was dan normaal. Of omgekeerd: dat je personeelsbestand ongewoon klein was als gevolg van een reorganisatie of herstructurering. In bepaalde situaties mag je hier ook rekening mee houden.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 7

ZIJN SOCIALE VERKIEZINGEN VERPLICHT?

“WE ZETTEN DE PROCEDURE STOP OMDAT ER GEEN KANDIDATUREN WAREN.” DANIËLLA DILLEN, GROOTHANDELAAR IN DIAMANT ROSY BLUE

In de Belgische poot van de wereldwijde groothandelaar in ruwe en geslepen diamant Rosy Blue hing de organisatie van sociale verkiezingen in 2016 aan een zijden draadje. Omdat de tewerkstellingsdrempel voor een preventiecomité net was gehaald, startte het bedrijf een procedure op.

HR-manager Daniëlla Dillen: “We balanceerden rond de tewerkstellingsdrempel van 50 voltijdsequivalenten. We klopten bij SD Worx aan om de personeelstelling voor ons uit te voeren en zij klokten af op 52. Ons medewerkersbestand is dan wel verdeeld over twee verschillende juridische entiteiten, voor de sociale verkiezingen worden ze als één technische bedrijfseenheid beschouwd. Zo viel het verdict dat we een procedure moesten opstarten voor een comité voor preventie en bescherming op het werk.”

Weinig animo Rosy Blue koos voor volledige outsourcing via SD Worx. Daniëlla Dillen: “Met twee parttimers op HR is het praktisch onmogelijk om alles zelf in goede banen te leiden. De experts volgden de strikte procedure tot in de puntjes, daar was geen speld tussen te krijgen. Maar al snel bleek dat er weinig animo was bij de werknemers. Meer nog: niemand had zich kandidaat gesteld om in het comité te zetelen.

Een maand na de bekendmaking van de verkiezingsdatum hebben we de procedure stopgezet omdat er geen kandidaturen waren.”

De wet volgen Ook voor de verkiezingen van 2020 zal het personeelsbestand van Rosy Blue flirten met dezelfde tewerkstellingsdrempel. Toch staat de HR-manager erop om opnieuw een procedure te starten: “Hoewel dit een zware dobber is voor een kleine organisatie, willen we onze wettelijke verplichtingen nakomen.”

8 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

2.3 De onderneming: what’s in a name?

D

e sociale verkiezingen zijn ver pl icht zod ra een onderneming de bewuste tewerkstellingsdrempels bereikt. Maar vandaag zijn ondernemingen steeds vaker netwerken van verschillende juridische entiteiten. Met andere woorden: hoe meer van die entiteiten, hoe kleiner de kans dat je overlegorganen moet installeren. Maar wie denkt dat hij op die manier de wet kan omzeilen, is eraan voor de moeite.

Want om ervoor te zorgen dat de overlegorganen zo nauw mogelijk aansluiten bij de sociale realiteit, riep de wetgever de ‘technische bedrijfseenheid’ (TBE) in het leven als basis voor de personeelstelling.

Bestaat er tussen verschillende juridische entiteiten een sociale

“ Wie denkt dat hij de wet kan omzeilen door te werken met verschillende juridische entiteiten, is eraan voor de moeite.” en economische samenhang, dan worden ze als één technische bedrijfseenheid beschouwd.

Bijvoorbeeld: de fysieke winkel en de webshop van een kinderkledingmerk zijn in verschillende nv’s onderbracht, maar in de praktijk voert dezelfde ploeg alle activiteiten samen uit. De twee juridische entiteiten vormen dus samen één technische bedrijfseenheid.

Maar ook het omgekeerde is

mogelijk. In het geval van verschillende vestigingen of activiteiten kan één juridische entiteit op basis van die sociale en economische banden uiteenvallen in verschillende technische bedrijfseenheden. Bijvoorbeeld: een voedingsbedrijf produceert zowel speculaaskoeken als -ijs.

De juridische entiteit – een bvba – wordt uitgesplitst in twee technische bedrijfseenheden omdat elke activiteit specifieke werkprocessen en veiligheidsrisico’s met zich meebrengt.

Notities:

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 9

ZIJN SOCIALE VERKIEZINGEN VERPLICHT?

✓

CHECKBOX

Technische bedrijfseenheden: wie hakt de knoop door?

Of verschillende rechtspersonen of vestigingen één technische bedrijfseenheid vormen, is niet altijd eenvoudig te beoordelen. De bepaling gebeurt in overleg met de bestaande overlegorganen en/of de vakbonden. Raken zij er niet uit, dan zal de rechter oordelen op basis van een aantal indicaties.

✓ Indicaties van economische samenhang: ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐

Dezelfde personen zijn betrokken bij het beheer van meer dan één entiteit; Participaties in het kapitaal; Familiebanden tussen bestuurders van verschillende entiteiten; Verschillende entiteiten opereren onder hetzelfde logo; De entiteiten behoren allemaal tot eenzelfde groep; De activiteiten zijn onderling op elkaar afgestemd; …

✓ Indicaties van sociale samenhang: ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐ ☐☐

☐☐

Gelijkaardige arbeidsreglementen, -overeenkomsten en -voorwaarden; Veelvuldige sociale contacten; Fysieke nabijheid (bv. samenwerken in hetzelfde bedrijfsgebouw); Gemeenschappelijk personeelsbeleid (bv. dezelfde persoon die de lonen berekent); Gemeenschappelijke werkprocessen; Onderlinge personeelsmutaties; Gemeenschappelijke faciliteiten (bv. cafetaria, ontspanningsruimte) en activiteiten (bv. personeelsfeest, teambuilding); …

Benieuwd of je je verschillende juridische entiteiten als één technische bedrijfseenheid mag beschouwen? De TBE-test op de themasite www.sdworx.be/ SocialeVerkiezingen geeft je een indicatie.

10 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

“SOCIAAL OVERLEG MOET DE REALITEIT VAN DE WERKVLOER WEERSPIEGELEN.” LUC BAETENS, ZORGGROEP EMMAÜS

Vzw Emmaüs doet er alles aan om het sociaal overleg zo nauw mogelijk te laten aansluiten bij de dagelijkse realiteit in de zorgvoorzieningen. In 2016 kozen de werknemers van de Antwerpse zorggroep vertegenwoordigers voor in totaal zestien sociale overlegorganen: zes ondernemingsraden en tien preventiecomités.

Emmaüs is actief in nagenoeg alle branches van de gezondheids- en welzijnszorg: algemene ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg, ouderen- en jeugdzorg, ondersteuning van personen met een beperking, kinderzorg en gezinsondersteuning. De vzw – één juridische entiteit – telt 24 voorzieningen in de provincie Antwerpen. Samen zijn die goed voor bijna 7.000 werknemers.

Bedrijfsjurist-coördinator Luc Baetens: “De comités voor preventie en bescherming op het werk waren al langer lokaal georganiseerd, maar tot de eeuwwisseling had de vzw Emmaüs maar één ondernemingsraad. Met als gevolg dat het sociaal overleg onvoldoende de realiteit van de werkvloer weerspiegelde. Daar moest verandering in komen.”

Een nieuwe TBE-structuur Management en vakbonden gingen rond de tafel zitten om de verschillende zorgvoorzieningen op een logische manier te clusteren tot verschillende technische bedrijfseenheden (TBE). Luc Baetens: “De TBE’s werden afgebakend op basis van regio en activiteit. Zo vormen het AZ en PZ van Malle-Zoersel samen een technische bedrijfseenheid. Het AZ Sint-Maarten in Mechelen bleek dan weer een TBE op zich, want dat is al een fusieziekenhuis met verschillende campussen.”

Het resultaat: in 2016 kozen de medewerkers van de Antwerpse zorggroep werknemersafgevaardigden voor zes ondernemingsraden en tien preventiecomités. Luc Baetens: “Meestal werd met potlood en papier gestemd, maar sommige grote vestigingen switchten naar e-voting. Ook zijn er heel wat briefstemmen uitgebracht. Elke TBE stond zelf in voor de organisatie, met praktische en juridische support van SD Worx.”

Eenheid in de verscheidenheid Bij Emmaüs zijn ze tevreden met de huidige TBE-structuur. Toch koos de organisatie ervoor om met het Centraal Sociaal Overleg (CSO) een extra overlegorgaan in het leven te roepen. Luc Baetens: “Het sociaal overleg binnen de ondernemingsraden en comités verloopt efficiënt en effectief. Het CSO dient om eenheid te bewaren in de verscheidenheid. Op die agenda komen alleen overkoepelende topics, zoals het arbeidsreglement van de groep of de algemene jaarrekening.”

Of er in de aanloop naar 2020 opnieuw gesleuteld wordt aan de TBE-structuur van Emmaüs? Luc Baetens: “Verschuivingen zijn zeker bespreekbaar, als ze het sociaal overleg voor de volgende termijn ten goede zouden komen.”

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 11

WIE MAG ZICH KANDIDAAT STELLEN EN WIE NIET?

3. Wie mag zich kandidaat stellen en wie niet?

Het doel van de sociale verkiezingen is om personeelsafgevaardigden aan te duiden voor de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk. Om de overlegorganen op een evenwichtige manier samen te stellen, wordt het personeel opgedeeld in verschillende categorieën. Want niet iedereen kan zich zomaar kandidaat stellen.

3.1 Gewone werknemers wel, leidinggevenden niet

H

et personeelsbestand van de technische bedrijfseenheid wordt opgedeeld in maximaal vijf categorieën: arbeiders, bedienden, jongeren, kaderleden en leidinggevenden. Voor het comité mogen

alleen arbeiders, bedienden en jongeren zich kandidaat stellen. Leidinggevenden mogen geen kandidatuur indienen omdat zij de werkgever vertegenwoordigen. Kaderleden kunnen apart opkomen voor de

DE ZESHOEK VAN DE ARBEIDSVERHOUDINGEN

Directie Werknemersvertegenwoordigers

ondernemingsraad, maar voor het comité worden ze bij de bedienden geteld.

Over de begrippen arbeider en bediende en jongere zijn er doorgaans weinig discussies. Maar of een personeelslid al dan niet leidinggevende of kaderlid is, is soms minder evident. De wet hanteert deze definities: •

Een leidinggevende is belast met het dagelijks beheer van de onderneming en gemachtigd om de werkgever te vertegenwoordigen.

Hij behoort tot de directie of rapporteert er rechtstreeks aan. Met andere woorden: leidinggevend personeel vind je enkel op de twee hoogste niveaus in het organigram.

•

Een kaderlid is een bediende die geen deel uitmaakt van het leidinggevend personeel

HR-ploeg

Medewerkers

Kaderleden

Leidinggevenden Bron: Voka Wijzer mei 2017

12 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

maar wel een hogere functie uitoefent. Staffuncties bijvoorbeeld, of begeleider in een studiedienst of van wetenschappelijk onderzoek. De rol van kaderlid is doorgaans voorbehouden voor medewerkers met een hoger diploma of een evenwaardige beroepservaring. Kaderleden situeren zich dus tussen de gewone bedienden en de leidinggevenden in.

✓

“ Leidinggevenden mogen geen kandidatuur indienen omdat zij de werkgever vertegenwoordigen.”

CHECKBOX

✓ Voorwaarden waaraan een kandidaat moet voldoen op de verkiezingsdag: ☐☐ Hij is 18 jaar of ouder. Kandidaat-afgevaardigden van de jonge werknemers zijn minstens 16 jaar en jonger dan 25. Onder bepaalde voorwaarden, beschikken de jongeren over een gewaarborgde vertegenwoordiging in de overlegorganen. ☐☐ Hij mag geen deel uitmaken van het leidinggevend personeel. ☐☐ Hij heeft voldoende anciënniteit: een ononderbroken tewerkstelling van zes maanden of een onderbroken tewerkstelling (met een arbeidscontract, leerovereenkomst of gelijkwaardig) gedurende een periode van minstens negen maanden in het jaar dat voorafgaat aan de verkiezingen. ☐☐ Hij is jonger dan 65 jaar. ☐☐ Hij maakt deel uit van de categorie waarvoor hij zich kandidaat stelt. ☐☐ Hij is geen preventieadviseur.

Blijkt dat een kandidaat niet aan de voorwaarden voldoet, dan kun je zijn kandidatuur in de rechtbank laten vernietigen.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 13

WIE MAG ZICH KANDIDAAT STELLEN EN WIE NIET?

3.2 Het belang van een doordacht organigram

I

n de praktijk is het goed mogelijk dat werknemers belast zijn met taken van dagelijks bestuur zonder dat ze tot de hoogste twee niveaus van het organigram behoren.

Het spreekt voor zich dat dit voor problemen kan zorgen wanneer zo’n leidinggevende zich plots ontpopt tot kandidaat-personeelsafgevaardigde.

Of omgekeerd: wanneer je hem wil laten deelnemen aan de debatten als werkgeversvertegenwoordiger maar dat juridisch niet kan.

Daarom loont het de moeite om je organigram op orde te houden of zetten: wie rapporteert aan wie? En is zijn functie-inhoud scherp genoeg omschreven? Met expliciete functieomschrijvingen en -titels zorg je er niet alleen voor dat het begrip leidinggevende beter aansluit bij de dagelijkse realiteit, het is ook voor iedereen glashelder wie tot de hoogste twee niveaus in de hiërarchie behoort.

14 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

!

OPGEPAST

Wacht niet te lang Moet je sleutelen aan je organigram, wacht daar dan niet té lang mee. Want valt de doorvoering van de wijzigingen te dicht bij de start van de procedure, dan zou dat kwaad bloed kunnen zetten.

Trouwens, ook een rechter zou zijn bedenkingen kunnen hebben.

VOKA.BE

3.3 Kandidaten voordragen: een vakbondsmonopolie

A

lleen de representatieve vakbonden (ACV, ABVV en ACLVB) mogen in ons land kandidaten voordragen voor de sociale verkiezingen.

Een personeelsafgevaardigde mag niet worden verward met een zogeheten vakbondsafgevaardigde die (meestal) door de vakbond wordt aangeduid, maar in de praktijk gaat het dus wel vaak om dezelfde personen.

Op het vakbondsmonopolie zijn twee belangrijke uitzonderingen: •

•

Kaderleden kunnen zelf een kandidatenlijst indienen voor de ondernemingsraad als ze de steun hebben van minstens 10% van de kaderleden. Telt je onderneming minder dan vijftig kaderleden, dan moeten er minstens vijf de lijst steunen, bij minder dan honderd kaderleden moeten dat er tien zijn.

De Nationale Confederatie van Kaderleden (NCK) kan kandidaten voordragen voor de ondernemingsraad.

De vakbonden moeten ervoor zorgen dat de kandidatenlijsten evenwichtig zijn samengesteld.

Met andere woorden: dat alle geledingen van de organisatie erop vertegenwoordigd zijn. Hoe groter het personeelsbestand, hoe meer afgevaardigden in het comité en de ondernemingsraad:

aantal werknemers

aantal mandaten in de raad of het comité

minder dan 101

4

van 101 tot 500

6

van 501 tot 1.000

8

van 1.001 tot 2.000

10

van 2.001 tot 3.000

12

van 3.001 tot 4.000

14

van 4.001 tot 5.000

16

van 5.001 tot 6.000

18

van 6.001 tot 8.000

20

meer dan 8.000

22

Voor elk mandaat wordt een effectieve werknemersvertegenwoordiger verkozen én een plaatsvervanger. Vanaf 2020 moet op de ondernemingsraad ook de verhouding tussen mannen en vrouwen op

de kandidatenlijsten worden besproken en de vertaling hiervan in het aantal effectief verkozen mannen en vrouwen. De hoop is dat het genderevenwicht op die manier wat wordt bijgesteld.

“Vanaf 2020 moet op de ondernemingsraad ook de verhouding tussen mannen en vrouwen op de kandidatenlijsten worden besproken.”

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 15

WIE MAG ZICH KANDIDAAT STELLEN EN WIE NIET?

3.4 Ontslagbescherming: tot 8 jaar loon

E

lke werknemer die zich kandidaat stelt voor de sociale verkiezingen, is wettelijk beschermd tegen ontslag. Het maakt hierbij niet uit of hij ook effectief verkozen raakt.

Die bescherming houdt in dat hij alleen ontslagen kan worden om een door de rechtbank erkende dringende reden of een economische reden die vooraf door het paritair comité is erkend.

Een gewone ontslagmotivatie – slechte prestaties bijvoorbeeld – volstaat dus niet.

Overtreed je de ontslagbescherming, dan moet je een beschermingsvergoeding betalen.

Afhankelijk van de anciënniteit bedraagt die twee tot vier jaar loon. Daarbovenop kan je beschermde werknemer vragen om zijn ontslag ongedaan te maken. Die zogeheten ‘reintegratie’ kun je weigeren, maar dan moet je hem zijn loon uitbetalen tot aan de sociale verkiezingen van 2024. In het worstcasescenario loopt de rekening dus op tot 8 jaar loon. Aanvaard je zijn re-integratie, dan vervallen alle vergoedingen en komt de werknemer gewoon terug in dienst.

16 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

!

OPGEPAST

Ontslag in de ‘occulte periode’ In de reglementering van de sociale verkiezingen start de ontslagbescherming 30 dagen voor de bekendmaking van de verkiezingsdatum – dag X-30 in het jargon. En dat terwijl de kandidatenlijsten pas op dag X+35 worden bekendgemaakt.

Het gevolg: 65 dagen lang zijn in de onderneming werknemers aanwezig die beschermd zijn zonder dat de werkgever daar weet van heeft. Concreet zal deze ‘occulte periode’ in de maanden december 2019 en januari 2020 vallen.

VOKA.BE

4. DE VERKIEZINGSPROCEDURE IN 5 STAPPEN De kiesprocedure duurt in totaal 150 dagen.

Teruggeteld van mei 2020 betekent dat een start in december 2019.

Waarom die procedure zo uitgesponnen is? Omdat ze binnen elke stap de nodige termijnen voorziet voor overleg en dialoog tussen alle betrokkenen.

De kieskalender ontrolt zich rond 2 grote mijlpalen: X is de dag waarop de datum van de stembusgang bekendgemaakt wordt, Y de verkiezingsdag.

4.1 De eerste schriftelijke communicatie (X-60)

O

p de eerste dag van de k iesk a lender bezorg je de werknemers en je zittende overlegorganen een schriftelijke mededeling.

Organiseer je voor het eerst sociale verkiezingen, dan doe je dat aan de vakbondsafvaardiging.

De communicatie gebeurt via een modeldocument en bevat een aantal vaste elementen: •

De banden tussen de exploitatiezetels en de juridische entiteit, en eventuele wijzigingen eraan. Zo kunnen de technische bedrijfseenheden worden afgebakend.

•

Het aantal werknemers op dag X-60 binnen de verschillende personeelcategorieën: arbeiders, bedienden, jonge-

ren en leidinggevenden. Van elke leidinggevende moet je de naam en zijn functietitel en -inhoud vermelden.

Start je een procedure voor de ondernemingsraad, dan leg je ook een namenlijst aan voor kaderleden met de functies die ze uitoefenen.

•

De verkiezingsdatum (Y) en de dag waarop deze bekendgemaakt wordt (X).

Belangrijk: Van het modeldocument moet er ook een kopie naar de zetel van de verschillende vakbonden (ABVV, ACV en ACLVB) en de FOD WASO. Bij verkiezingen voor de ondernemingsraad wordt ook de NCK op de hoogte gehouden. Dit gebeurt online via het platform van de FOD WASO.

GOED OM TE WETEN Aanplakken: hoe gaat dat in zijn werk?

De werknemers op de hoogte brengen van de cruciale stappen in de kiesprocedure gebeurt via aanplakking.

Dat kan klassiek op papier, via e-mail of met een intranetbericht. Voorwaarde voor elektronische ‘aanplakking’ is wel dat alle werknemers er toegang toe hebben tijdens hun normale werkuren. Strikt genomen mag je beide methodes niet combineren, maar met het akkoord van de verschillende vakbonden kun je hier soepel mee omspringen. Hou bij de aanplakking rekening met de verschillende talen op de werkvloer. Tot slot, zorg er – in lijn met de GDPR – voor dat privacygevoelige informatie van de werknemers niet zomaar kan worden verspreid. Op de kiezerslijsten, bijvoorbeeld, moeten de geboortedata van de werknemers worden vermeld.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 17

DE VERKIEZINGSPROCEDURE IN 5 STAPPEN

“BETREK DE VAKBONDEN VANAF DE START BIJ JE VOORBEREIDINGEN.” DIDIER SMIDT, PRODUCENT VAN DIEPVRIESGROENTEN HESBAYE FROST

De bijna 300 medewerkers van Hesbaye Frost uit het Haspengouwse Geer bereiden en verpakken diepvriesgroenten die in de regio worden geteeld. De opkomst voor de sociale verkiezingen is er enorm, met dank aan een jarenlange traditie van sociale dialoog. De koers van de organisatie komt in de ondernemingsraad op tafel, maar de interesse ervoor wordt organisatiebreed gedragen.

HR-verantwoordelijke Didier Schmidt: “Bij de laatste verkiezingen trok bijna 98% van onze medewerkers naar het stemhokje. In onze familiale onderneming zijn alle diensten goed vertegenwoordigd in de personeelsafvaardiging. De meeste afgevaardigden zijn niet aan hun proefstuk toe. Daardoor genieten ze een stevige geloofwaardigheid en denken ze helemaal in lijn met de ondernemingsgeest. Een absolute must voor een kwalitatief hoogstaande sociale dialoog.”

18 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

Vakbonden betrekken ‘Geen geheimen’ is het motto van Didier Schmidt. Sociale verkiezingen staan of vallen met een minutieuze en vooral transparante voorbereiding. Dat houdt onder meer in dat de verschillende vakbonden vanaf de start op gelijke voet worden betrokken – ook al heeft een ervan historisch de meerderheid en alle zitjes in de ondernemingsraad en het comité.

“De voorbereidingen van de sociale verkiezingen starten we steevast met de gezamenlijke bepaling van ieders verplichtingen. Daar horen ook een aantal duidelijke spelregels bij, waaronder een verbod op affichage of wilde verspreiding van gadgets op de werkvloer. Om de stembusgang vlot te laten verlopen, overleggen we ook over de bemanning van de kiesbureaus, de keuze van de getuigen, ... Heb je over al die zaken op voorhand een akkoord, dan vermijd je vervelende discussies achteraf en versterk je het vertrouwen tussen de sociale partners. Het resultaat: op de verkiezingsdag kan iedereen zich volop concentreren op de stemming zelf.”

“Resultaat van een goede voorbereiding: op de verkiezingsdag kan iedereen zich volop concentreren op de stemming zelf.”

Stemmen per brief: een primeur “SD Worx hielp ons dat allemaal op poten te zetten, en die samenwerking verliep op wieltjes”, voegt Didier Schmidt toe. “Ons herinneren aan deadlines, de stembrieven afdrukken, stemmen tellen, antwoorden op prangende vragen... Het hele proces volgden ze van a tot z op. Het is een luxe, maar dan wel een bijzonder nuttige. Ze wint zich immers grotendeels terug in tijd en sereniteit.”

Toen Hesbaye Frost in 2016 besliste om voor het eerst ook zijn langdurig afwezigen en medewerkers met vakantie per brief te laten stemmen, bleek ook de juridische ondersteuning van goudwaarde. Het HR-team kende de werkwijze niet, maar dankzij het expertenadvies van SD Worx kon het deze strikte procedure zonder enige onregelmatigheid tot een goed einde brengen.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 19

DE VERKIEZINGSPROCEDURE IN 5 STAPPEN

4.2 De raadpleging (van X-60 tot X-28)

N

a de eerste schriftelijke informatie start er een termijn van dialoog met je zittende ondernemingsraad en comité. Organiseer je voor het eerst sociale verkiezingen, dan raadpleeg je de vakbondsafvaardiging of – bij gebrek daaraan – de werknemers.

Komen hierin aan bod: de omschrijving van de technische bedrijfseenheden, het aantal overlegorganen dat opgericht of vernieuwd zal worden, de functies van de leidinggevenden en (voor de ondernemingsraad) de lijst met kaderfuncties.

Op dag X-35 wordt de uiteindelijke beslissing hierover schriftelijk meegedeeld, opnieuw aan de hand van een modeldocument.

Stel dat een van de vakbonden of een individuele werknemer zich daar niet in kan vinden, dan zijn gerechtelijke stappen mogelijk.

De kieskalender voorziet hier een termijn van 7 dagen voor.

De rechter heeft tijd tot 5 dagen voor de bekendmaking van de verkiezingsdatum (X-5) om een definitieve uitspraak te doen.

Met andere woorden: in beroep gaan is dan niet meer mogelijk.

20 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

GOED OM TE WETEN Ligt het sociaal overleg stil tijdens de kiesprocedure?

In principe niet, je zittende overlegorganen blijven aan zet tot op de verkiezingsdag. Toch mag je er vanaf het startschot van de kiesprocedure van uitgaan dat je ondernemingsraad en comité in een modus van ‘lopende zaken’ gaan. Logisch ook: de afgevaardigden willen herkozen worden, dus zeker in moeilijke dossiers zullen ze geen knopen meer doorhakken.

TIP Start op tijd Organiseer je voor het eerst sociale verkiezingen, dan reserveer je best het jaar voordien voldoende tijd om op sociaaljuridisch vlak de puntjes op de i te zetten: een up-to-date arbeidsreglement, de nodige policy’s, samenstelling van je uurroosters enzovoort. Zo kunnen je kersverse overlegorganen met een schone lei beginnen.

VOKA.BE

4.3 Praktische info over de verkiezingen (van X tot X+28)

D

e bestaande overlegorganen – bij eerste sociale verkiezingen doe je dat zelf – brengen op dag X de medewerkers met een modeldocument op de hoogte van: •

de datum en uurregeling van de stembusgang

•

de benaming en het adres van de technische bedrijfseenheden waarvoor raden en comités worden opgericht

“Is een van de vakbonden of werknemers het oneens met de aangeplakte beslissing, dan is bezwaar mogelijk tot dag X+7.”

•

de lijst van de leidinggvende functies – en eventueel kaderleden – of plaats waar ze ligt

•

het aantal mandaten per overlegorgaan en per categorie

•

het overzicht van de kieskalender

•

de voorlopige kieslijsten of de plaats waar ze raadpleegbaar zijn

•

de persoon of dienst die de oproepingsbrieven gaat versturen

Is een van de vakbonden of werknemers het oneens met een aangeplakte beslissing, dan is bezwaar mogelijk tot dag X+7.

De bestaande overlegorganen – of jij als werkgever – hebben vervolgens tot dag X+14 om de knoop door te hakken. Is er dan nog steeds geen consensus, dan moet de rechter tussenkomen.

Ten laatste op dag X+28 valt dan de finale uitspraak.

4.4 De samenstelling van de kandidatenlijsten (van X+35 tot X+61)

T

ot dag X+35 mogen de verschillende vakbonden hun kandidatenlijsten indienen. Vervolgens ontspint zich opnieuw een termijn van woord en wederwoord tot de lijsten op X+54 definitief worden afgesloten: •

X+40: je brengtde medewerkers op de hoogte van de ingediende kandidaturen.

•

Van X+40 tot X+47: vakbonden of werknemers kunnen een klacht indienen en werknemers kunnen hun kandidatuur opnieuw intrekken.

•

X+48: je stuurt de verzamelde klachten naar de betrokken vakbond(en).

•

X+48 tot X+54: vakbonden kunnen wijzigingen aanbrengen aan hun lijst.

•

X+56: je plakt de finale lijsten aan.

•

Van X+56 tot X+61: vakbonden of werknemers kunnen hun eerdere betwisting aanhangig maken bij de rechtbank. Als werkgever kan dat nog tot X+51, tenzij het eveneens om de herhaling van een eerdere klacht gaat.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 21

DE VERKIEZINGSPROCEDURE IN 5 STAPPEN

Op gerechtelijke procedures na zijn de lijsten op X+54 definitief.

Alleen in enkele uitzonderlijke gevallen mogen daarna (tot Y-14) nog verschuivingen gebeuren: overlijden, ontslag, categorieverandering of de opzegging van lidmaatschap uit de vakbond. Een van de voorziene vervangers neemt dan zijn plaats in.

“Bij een gebrek aan kandidaturen mag de verkiezingsprocedure worden stopgezet.”

GOED OM TE WETEN Wat als er te weinig (of geen) kandidaturen zijn?

Bij een gebrek aan kandidaturen mag de verkiezingsprocedure worden stopgezet. Blijken er over de hele lijn helemaal geen kandidaat-afgevaardigden te zijn, dan mag je als werkgever de procedure staken op dag X+36. Zijn er geen of te weinig kandidaten in een of meerdere personeelscategorieën, dan ben je zelf niet aan zet. Dan blijft de procedure verder lopen tot het stembureau deze vaststelling doet op dag Y-11. Mogelijk zullen op dat moment kandidaten automatisch verkozen worden, dus zonder dat er een stembusgang aan te pas is gekomen.

4.5 De bemanning van de kiesbureaus (van X+40 tot X+70)

D

e ondernemingsraad of het comité – of bij gebrek eraan de vakbondsafvaardiging – maakt ten laatste op dag X+40 de voorzitter van het kiesbureau (en een vervanger) bekend. Zodra een personeelscategorie minstens 25 werknemers telt (15 voor kaderleden), wordt er voor die groep een apart kiesbureau opgericht.

22 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

Elke voorzitter duidt op zijn beurt een secretaris en bijzitter (en hun vervangers) aan, ten laatste op dag X+54. De volledige bemanning van het stembureau moet aan de slag zijn binnen de onderneming. Tot dag X+70 hebben de vakbonden de tijd om getuigen te kiezen.

Weet je al op welke datum je sociale verkiezingen wilt organiseren in je onderneming?

Dan kun je je kieskalender simuleren op www.sdworx.be/ SocialeVerkiezingen.

VOKA.BE

“DE KANS OM VERKIEZINGEN TE ORGANISEREN GREPEN WE MET BEIDE HANDEN.” VÉRONIQUE VANDENBOSH, BOUW- EN INFRASTRUCTUURGROEP BESIX

Bij de bouwdivisie van BESIX organiseerden ze in 2016 voor het eerst sociale verkiezingen. De medewerkers van de vestigingen in Schelle en Bilzen trokken naar de stembus om afgevaardigden te kiezen voor een ondernemingsraad en twee comités voor preventie en bescherming op het werk.

HR-manager Véronique Vandenbosch: “In onze divisie kabel- en leidingbouw hadden we al eerder sociale verkiezingen georganiseerd, maar met de bouwdivisie beten we in 2016 de spits af. De bouwsector heeft geen traditie van sociale verkiezingen. Maar toen we er toch konden organiseren, grepen we die kans met beide handen. We waren er immers van overtuigd dat een personeelsafvaardiging een positieve impuls zou geven aan de sociale dialoog in onze onderneming.”

Knopen doorhakken Aan de hand van de softwaretool van SD Worx volgde het HR-team nauwgezet de procedurestappen en bereidden ze de nodige documenten voor. Maar ook op de verkiezingsdag zelf zorgden juridische experts voor de nodige ondersteuning. Véronique Vandenbosch: “We hadden stemlokalen in Bilzen en Schelle. Op beide locaties hield een expert van SD Worx een oogje in het zeil of er geen procedurefouten werden gemaakt tijdens de stemming zelf en het tellen van de stembrieven.”

Die begeleiding ter plaatse vond de HR-manager vooral geruststellend: “Hoewel mijn collega en ik met deze stembusgang niet aan ons proefstuk toe waren, dook er toch soms twijfel op. Zo wisten we van bepaalde stemmen niet zeker of ze wel geldig waren. Dan is het goed dat een specialist ter zake de knoop kan doorhakken.”

Open lijn met experten Maar ook na de verkiezingen bleef de lijn met het expertenteam van SD Worx open. Véronique Vandenbosch: “Toen de raad en de comités effectief geïnstalleerd werden, riepen we hen er opnieuw bij om een blik te werpen op ons bijgewerkte huishoudelijke reglement.”

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 23

HOE ORGANISEER IK DE VERKIEZINGSDAG?

“Er zijn zelfs bedrijven die een stemlokaal inrichten in een bus die de verschillende filialen aandoet.”

5. HOE ORGANISEER IK DE VERKIEZINGSDAG? Op ‘dag Y’, de laatste dag van de lang uitgesponnen kieskalender, trekken je werknemers eindelijk naar de stembus om hun afgevaardigden te kiezen voor de verschillende overlegorganen. De spelregels van deze geheime stemming zijn strikt, maar in de praktijk is er toch heel wat mogelijk mits akkoord van alle betrokkenen. We zetten de belangrijkste aandachtspunten op een rij.

24 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

5.1 De oproepingsbrief

T

ien dagen voor de verkiezingen (Y-10) krijgen de werknemers hun oproepingsbrief. Ofwel wordt de brief persoonlijk overhandigd en tekent de kiezer voor ontvangst, ofwel gebeurt de oproeping elektronisch met een vorm van ontvangstbevestiging. Bij de overhandiging van de brieven mogen de getuigen van de vakbonden aanwezig zijn.

Voor de werknemers waarvan de werkgever niet over een ontvangstbevestiging beschikt, moet er een aangetekend schrijven gebeuren. Al mag dat schrijven mits akkoord ook worden vervangen door een ander systeem dat voldoende garanties biedt dat de oproeping wel degelijk ontvangen is.

VOKA.BE

5.2 De verkiezingsdag

S

temmen kan met potlood en papier of via e-voting.

Voor elk van beide methodes gelden specifieke spelregels.

Bij een stemming op papier moeten alle werknemers evenveel kans krijgen om deel te nemen. Zo mag je de verkiezingen centraal – bijvoorbeeld enkel op het hoofdkantoor – of decentraal – bijvoorbeeld in elke vestiging – organiseren. Er zijn zelfs bedrijven die een stemlokaal inrichten in een bus die de verschillende filialen aandoet.

Elektronisch stemmen kan via een computer in een stemhokje, maar de nieuwe socialeverkiezingswet maakt ook een aantal andere pistes mogelijk. Mits akkoord van het overlegorgaan mag e-voting ook:

1. in kiosken verbonden met het bedrijfsnetwerk; 2. vanop de gebruikelijke werkpost (dus de eigen pc van de werknemer) in het bedrijf; 3. vanop een werkpost buiten de onderneming die verbonden is met het bedrijfsnetwerk (bv. via een VPN-verbinding).

Met andere woorden: in organisaties waar er vooraf goede afspraken worden gemaakt, zijn er heel wat mogelijkheden om vlot en eenvoudig een e-voting te organiseren.

Stemmen per brief, tot slot, mag alleen in specifieke gevallen. Bij

een schorsing van de arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld, of wanneer de kiezer niet aanwezig is tijdens de openingsuren van het stembureau.

!

OPGEPAST

Wet van openbare orde Al zijn de wettelijke voorschriften strikt, mits akkoord van alle vakbonden zijn afwijkingen op de regel mogelijk. Zodat je de stemming efficiënt kunt laten verlopen en tegelijk rekening kunt houden met de realiteit van je organisatie.

Let wel: de wet op de sociale verkiezingen is van openbare orde; afwijken van de procedure houdt altijd risico’s in. Informeer je dus voor je eraan begint.

“Stemmen kan met potlood en papier of via e-voting.”

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 25

HOE ORGANISEER IK DE VERKIEZINGSDAG?

“WE WERKEN MET EEN SYSTEEM VAN REIZENDE STEMBUREAUS.” TIM VAN TONGERLOO, TANKTERMINALOPERATOR VOPAK

Vopak Chemical Terminals Belgium doet in op- en overslag van chemicaliën, gassen en petroleumproducten. De Belgische poot van de Nederlandse tankterminaloperator stelt 260 medewerkers tewerk en beschikt over drie tankterminals in de Antwerpse haven.

HR-manager Tim Van Tongerloo: “Onze terminals draaien volcontinu, dus alleen al de praktische organisatie van de stembusgang voor de sociale verkiezingen is een huzarenstuk. We werken met een systeem van reizende stembureaus. Zo krijgen alle ploegen de kans om aan de stemming deel te nemen.

De veel kleinere nachtploegen brengen dan weer een briefstem uit, net zoals medewerkers die in hun rustweek zitten.”

Onder het vergrootglas De 260 medewerkers van de tankterminaloperator waren jarenlang verdeeld over de paritaire comités haven en chemie. Maar sinds 2016 valt iedereen onder chemie. Tim Van Tongerloo: “Dat had serieuze gevolgen voor de sociale verkiezingen van dat jaar. Hoewel er nog altijd twee juridische entiteiten zijn, werden de twee technische bedrijfseenheden samengevoegd tot één technische bedrijfseenheid.”

Om juridisch niets over het hoofd te zien, riep de HR-dienst de expertise van SD Worx in. Tim Van Tongerloo: “De organisatie van sociale verkiezingen vergt sowieso een strikte opvolging van de procedures en deadlines, maar zeker binnen de nieuwe set-up was een goede begeleiding essentieel. Het softwarepakket met de takenlijsten en kalender hielp ons daarbij.”

Discussies ontmijnen Naast de onlinetool was de juridische support van goudwaarde voor het HR-team. Tim Van Tongerloo: “Welke profielen mogen op de kaderledenlijst en welke niet? Wie rekenen we tot het leidinggevend personeel? Hoeveel mandaten krijgt elke vakbond? Het zijn slechts enkele van de vele vragen waar al eens een discussie over durft opborrelen. Dan is het fantastisch dat er een expert stand-by staat om juridisch de puntjes op de i te zetten.”

26 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

6. Wat na de stembusgang?

Op ‘dag Y’, de laatste dag van de lang uitgesponnen kieskalender, trekken je werknemers eindelijk naar de stembus om hun afgevaardigden te kiezen voor de verschillende overlegorganen. De spelregels van deze geheime stemming zijn strikt, maar in de praktijk is er toch heel wat mogelijk mits akkoord van alle betrokkenen. We zetten de belangrijkste aandachtspunten op een rij.

6.1 Bekendmaking 6.2 Betwisting

Z

odra alle stemmen geteld zijn, moet je de resultaten samen met wat statistische informatie doorsturen naar de FOD WASO. De aanplakking van de resultaten gebeurt ten laatste twee dagen na de verkiezingen (Y+2): de personeelsafgevaardigden, hun opvolgers en de werkgeversafgevaardigden.

T

ot vijftien dagen na de stemming (Y+15) kan er beroep aangetekend worden bij de arbeidsrechtbank. In het slechtste geval worden de verkiezingen nietig verklaard en moet de hele procedure worden overgedaan. Belangrijke kanttekening: enkel een reden waarvoor nog niet eerder klacht

kon worden ingediend, komt in aanmerking. Ongeldigheid van een bepaalde kandidatuur kan na de stembusgang bijvoorbeeld niet meer, want hiervoor was al een termijn voorzien binnen de procedure.

6.3 Eerste vergadering

45

dagen na de verkiezingsdag (Y+45) houden de nieuwe overlegorganen hun eerste vergadering, tenzij er hiervoor een andere termijn is afgesproken met alle betrokkenen. Een belangrijk momentum, want het is het startpunt van vier jaar sociaal overleg.

TIP Goed begonnen is half gewonnen De start van een nieuwe legislatuur is het uitgelezen moment om het huishoudelijk reglement onder de loep te nemen. Daarin kun je bijvoorbeeld uitstippelen hoeveel tijd de afgevaardigden aan hun mandaat mogen besteden, hoe en wanneer agendapunten moeten worden ingediend, of hoe de verslaggeving moet verlopen. Zo zorg je ervoor dat iedereen zich grondig kan voorbereiden op de maandelijkse vergaderingen en dat gemaakte afspraken ook over mandaten heen overeind blijven.

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 27

OVER DE AUTEUR

Over de auteur Jan Vanthournout is legal manager bij SD WORX en als academisch consulent verbonden aan de vakgroep Sociaal Recht van de Universiteit Gent. Hij is een van de drijvende krachten achter de vierjaarlijkse update van rechtspraak rond sociale verkiezingen (‘Sociale verkiezingen tot op het bot’), uitgegeven door Intersentia en coauteur van de ‘Praktijkgids Sociale Verkiezingen’ uitgegeven door Larcier.

Heb je een vraag over de sociale verkiezingen?

Surf naar onze themasite www.sdworx.be/ SocialeVerkiezingen of www.voka.be/advies.

colofon D/2019/0369/01 Deze Voka Wijzer werd geschreven door Jan Vanthournout, legal manager bij SD Worx.

Eindredactie Sandy Panis, Katrien Stragier Foto’s Shutterstock Vormgeving Kim Panis

Voka-kenniscentrum Niko Demeester | Secretaris-generaal Bart Van Craeynest | Hoofdeconoom Sonja Teughels | Arbeidsmarkt Veronique Leroy | Arbeidsmarkt en arbeidsverhouding Jonas De Raeve | Onderwijs Johan Guldix | Innovatie & ondernemen Goedele Sannen | Mobiliteit en logistiek Klaas Nijs | Energie en klimaat Steven Betz | Ruimtelijke ordening en milieu Karl Collaerts | Fiscaliteit en begroting Pieter Van Herck | Welzijns- en gezondheidsbeleid Gilles Suply | EU en internationaal ondernemen

28 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

Druk INNI Group, Heule Voka Wijzer ‘Sociale verkiezingen 2020’ is een brochure van Voka ­– Vlaams netwerk van ondernemingen.

De overname of het citeren van tekst uit deze Voka Wijzer wordt aangemoedigd, mits bronvermelding.

Verantwoordelijke uitgever Hans Maertens i.o.v. Voka vzw - Burgemeester Callewaertlaan 6 - 8810 Lichtervelde info@voka.be - www.voka.be

Structurele partner:

VOKA.BE

Notities:

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 29

Notities:

30 VOKA WIJZER OKTOBER 2019

VOKA.BE

OKTOBER 2019 VOKA WIJZER 31