Okuloplastyka

Zabieg okuloplastyki to nie tylko metoda na odmłodzenie wyglądu i pozbycie się zwiotczałej skóry z okolic oka. To przede wszystkim sposób pozwalają pozbyć się uciążliwych problemów zdrowotnych, takich jak: zawężenie pola widzenia, przewlekłych stanów zapalnych w obrębie spojówki, czy opadającej powieki (ptozy).

O rozmowę poprosiliśmy Dr Katarzynę Piningtonspecjalistkę okuloplastyka

Czy osoby decydujące się na zabiegi okuloplastyki, to częściej pacjenci podejmujący taką decyzję ze względów estetycznych, czy jednak medycznych?

Najistotniejsze jest, aby dobrze określić na początku oczekiwania pacjenta. Niektórzy decydują się na zabieg, aby zacząć normalnie widzieć, natomiast dla innych najważniejsze są aspekty estetyczne. Myślę, obie grupy pacjentów stanowi coraz większą liczbę osób chętnych do zabiegu. Pacjenci, którzy zgłaszają się do nas ze względów estetycznych, są świadomi, że dzięki temu zabiegowi mogą wyglądać lepiej. Szczególnie, że oczy to element twarzy, który przykuwa największą uwagę rozmówcy i na podstawie którego budowany jest pierwszy obraz, czy wyobrażenie stojącej przed nami osoby. Przeprowadzono sondę, w której zapytano respondentów, co według nich jest najistotniejszym elementem na twarzy człowieka, na podstawie którego oceniają dana osobą–najczęściej wskazywano właśnie na oczy. Zaraz po nich znalazły się uśmiech i zęby. Oczy, a dokładniej cala okolica oczu są bardzo istotne np. w procesie rekrutacji. Jeżeli wyglądają one na zmęczone, skóra na powiekach jest obwisła, to taki kandydat jest oceniany gorzej i uznawany za kogoś o mniejszym potencjale intelektualnym. Jest to jeden z powodów, dla których zwiększa się zainteresowanie okuloplastyką wśród tych osób, które mają problem ze starzeniem się oczu i chcą wyglądać młodziej i atrakcyjniej nie tylko dla siebie, ale też dla otoczenia.

Drugą grupą są osoby, które poddają się zabiegom głównie ze względów medycznych. Doznali jakiegoś rodzaju urazu, oparzenia okolicy oczodołowej. To również pacjenci po zabiegach neurochirurgicznych, udarach mózgu oraz osoby chorujące neurologicznie, u których również mogą pojawiać się zmiany w okolicy oczu. Najczęściej takie osoby mają porażony nerw twarzowy, co powoduje deformację w postaci odwinięcia brzegu powieki dolnej, niedomykalności, szpary powiekowej (co z kolei pociąga za sobą zmiany w obrębie samej gałki ocznej).

Pacjenci ci chcą skorygować te nieprawidłowości, aby ocalić swój wzrok, ponieważ istnieje w tych sytuacjach ryzyko znacznego i trwałego uszkodzenia gałki ocznej.

Zabiegów okuloplastyki jest bardzo wiele i wiem, że ciężko byłoby opowiedzieć o nich wszystkich w szczegółach. Czy mogę jednak zapytać, o te wykonywane najczęściej?

W pierwszej kolejności są zabiegi, które korygują nieprawidłowo ustawiony brzeg powieki i dotyczą głównie powieki dolnej. Jej brzeg może zarówno podwinąć się w kierunku gałki ocznej, jak i odwinąć w drugą stronę.

Obie te nieprawidłowości prowadzą do poważnych komplikacji.

W przypadku podwinięcia brzegu powieki dolnej w kierunku gałki ocznej rzęsy podrażniają bezpośrednio powierzchnię oka, co w początkowym stadium może powodować tylko przewlekłe zapalenie spojówki i drobne uszkodzenie powierzchni rogówki. Natomiast jeżeli ta sytuacja jest utrwalona, może dochodzić do bardzo

głębokich uszkodzeń rogówki, jej owrzodzenia, a w skrajnych przypadkach do perforacji gałki i bardzo poważnego uszkodzenia oka.

Z kolei przy odwinięciu powieki, czyli skierowaniu się brzegu rzęsowego w przeciwnym kierunku tzn. od gałki ocznej, główną dolegliwością, na którą skarżą się pacjenci, jest uporczywe łzawienie. Należy zaznaczyć, że powieka dolna odgrywa ogromną rolę w odprowadzaniu łez z powierzchni oka. Łzy produkowane są nieustannie, ponieważ omywają powierzchnię oka. Podczas mrugania pozbywamy się wszystkich, zanieczyszczeń, które osiadają na gałce ocznej. Powieka jest częścią systemu, nazywanego pompą łzową. Jego zadaniem jest wtłaczanie wytwarzanych łez przez punkt łzowy dolny w kierunku kanalika nosowo-łzowego, skąd dalej łzy ściekają do gardła. Kiedy powieka dolna jest odwinięta, pompa łzowa przestaje działać prawidłowo, a łzy ściekają po policzkach, gdyż nie są prawidłowo odprowadzane. Jeżeli trwa to zbyt długo dochodzi do przewlekłego zapalenia spojówki – spojówka przerasta, bliznowacieje, a brzeg powieki robi się gruby i bardzo nieestetyczny.

Z odwinięciem powieki od gałki ocznej (łac. ektropion) mamy do czynienia również w przypadku porażenia nerwu twarzowego. Jak już wcześniej wspominałam może do niego dochodzić po zabiegach neurochirurgicznych, np. usunięcia guza w obrębie mózgu. W takim przypadku należałoby wykonać zabieg poziomego skrócenia powieki dolnej. Do tego celu skracamy tarczkę powieki dolnej a następnie podszywamy ją do okostnej bocznej części oczodołu (zabieg LTS z ang Lateral Tarsal Strip). Innym sposobem korekcji tej dysfunkcji jest klinowa resekcja powieki dolnej. Zabieg ten można połączyć z podszyciem mięśni retraktorów powieki dolnej zabiegiem zwanym Lazy-T . Wszystko zależy od tego, czy powieka jest zniekształcona w całości, czy tylko częściowo. Czasem odwinięte jest jedynie miejsce, w którym znajduje się punkt łzowy, co pozwala wykonać inny zabieg niż ten konieczny przy całkowitym odwinięciu.

Czy istnieją innemożliwości, z których mogą skorzystać pacjenci?

Oczywiście, pomówmy o blepharoplastyce, czyli grupie zabiegów plastyki powiek górnych i dolnych, które wykonujemy szczególnie wtedy, kiedy mamy do czynienia z nadmierną wiotkością skóry. Zabiegi te przeprowadzamy głównie u osób po 40 roku życia, bo to właśnie wtedy skóra w naturalny sposób zaczyna tracić elastyczność i to właśnie na powiekach jest jej zdecydowanie za dużo i prowadzi to do uczucia zamykającego się oka. Część pacjentów decyduje się wtedy na zabieg, aby poprawić wygląd i wtedy mówimy tylko o wskazaniach typowo estetycznych. Inni natomiast zmuszeni są do tego z powodów medycznych, ze względu na ilość wiotkiej skóry powodującej u nich ograniczenie pola widzenia. Zmuszeni są aby w nienaturalny sposób trzymać głowę, nieustannie zadzierając brodę do góry, żeby zobaczyć ten kawałek świata, który zasłania zwiotczała skóra na powiekach.

Czy zabiegi okuloplastyki pomagają także osobom borykającym się z opadaniem powieki?

Zdecydowanie. Ptoza (opadanie powieki), może mieć przecież różne przyczyny: może być spowodowane wadą wrodzoną, może być nabyta albo mogło dojść do uszkodzenia nerwów podczas jakiegoś urazu, czy przebytej chorobie i stanach zapalnych. Trzeba to korygować szczególnie u małych dzieci, ponieważ opadnięta powieka utrudnia rozwój prawidłowego widzenia, a mały człowiek wykształca je właśnie w pierwszych latach swojego życia. Wtedy uczy się widzieć stereoskopowo i jeśli powieka jest opadnięta, to nigdy nie wykształci

przestrzennego widzenia. Do tego niezbędne jest dwoje zdrowych oczu. Odwlekanie korekcji ptozy, w późniejszym okresie już nie naprawi tej sytuacji. Wtedy będziemy mogli mówić już tylko o zabiegu estetycznym, bo u dorosłego człowieka czy nastolatka nie da się wykształcić przestrzennego widzenia. Krótko mówiąc-czas, kiedy miało się to wydarzyć, mija bezpowrotnie.

Bywa, że ptozy nie są wyłącznie problemem okulistycznym. Mogą być objawem innych chorób ogólnoustrojowych, np. miastenii (choroby autoimmunologicznej związanej z nadmierną męczliwością mięśni).

Zdarza się, że opadająca powieka jest jej pierwszą oznaką. W przypadku miastenii można zrobić prosty test z kostkami lodu, wtedy na opadniętą powiekę przykłada się na kilka minut kostki lodu. Jeśli to miastenia, po ochłodzeniu powieki opadnięcie mija i pacjent wygląda jakby był całkiem zdrowy. Trzeba jednak pamiętać o innych schorzeniach neurologicznych, łącznie ze zmianami w ośrodkowymi układzie nerwowym. Dlatego pacjenci z ptozą zawsze kierowani są na dodatkowe badania ogólne, internistyczne oraz neurologiczne.

Czy zabiegi okuloplastyczne wymagają pobytu w szpitalu?

Wszystkie korekty okulopastyczne przeważnie wykonywane są w tzw. klinikach jednego dnia. Zabiegi korekty nieprawidłowego ustawienia brzegu powieki i zabiegi wiotkiej skóry w obrębie powieki wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, więc pacjent zaraz po zabiegu może spokojnie iść do domu, ale oczywiście musi się oszczędzać, nie może się forsować, dźwigać, schylać się, czy wykonywać ciężkich prac. Pacjent wypisywany jest jedynie z antybiotykiem do stosowania miejscowo.

Podobno dużą zaletą zabiegów okuloplastycznych jest to, że nie wiążą się one z dużymi komplikacjami.

Czy rzeczywiście pacjenci mogą czuć się spokojnie?

Zabiegi okuloplastyczne są uważane za bezpieczne. Powieki i w ogóle okolica oczodołowa jest o tyle wdzięczna do operacji, że skóra na powiekach ma zupełnie inną budowę niż w każdym innym miejscu ciała. Jest bardzo dobrze ukrwiona, co zdarza się być kłopotliwe w trakcie zabiegu z racji intensywnego krwawienia podczas nacięcia, ale z drugiej strony, każda rana w tej okolicy świetnie się goi. Nawet po urazie, gdy powieka jest mocno uszkodzona i wymaga szycia, szybko wraca do normy. Oczywiście później o tę ranę trzeba też dbać.

Zakładamy szwy, możemy usunąć już mniej więcej między 7 a 14 dniem po zabiegu, ale generalnie u osoby, która uważa i stosuje maść antybiotykową, powikłania się nie zdarzają.

Natomiast w medycynie nie istnieją zabiegi wolne od komplikacji. W przypadku okuloplastyki najbardziej obawiamy się krwawienia do oczodołu. Zdarza się ono niezwykle rzadkie, niemniej jednak nie można go nigdy wykluczyć. Dlatego podczas zabiegu bardzo pilnujemy, żeby rana, którą zamykamy była sucha.

U osób, przewlekle zażywających leki przeciwkrzepliwe, modyfikujemy ich dawkę przed zabiegiem. Zawsze sprawdzamy też parametry krzepnięcia, morfologię oraz ograniczamy do minimum ryzyko pojawienia się poważnych powikłań.

Wygląda na to, że okuloplastyka może być rozwiązaniem wielu uporczywych dolegliwości, zarówno tych związanych z naszym wyglądem, a tym samym psychiką, jak i tych zdrowotnych. Czy istnieją jakieś przeciwskazania do zabiegu?

Bardzo rozważnie podchodzimy do pacjentów z porażeniem nerwu twarzowego, którzy zmagają się z niedomykalnością powieki i odwinięciem jej brzegu. U tych pacjentów należy odczekać z zabiegiem minimum 6 miesięcy od incydentu. Trzeba również uważać na pacjentów, którzy mają zaburzenia krzepliwości krwi, maja cukrzycę lub nieuregulowane nadciśnienie tętnicze. Nie wykonamy również zabiegu w momencie, kiedy u pacjenta stwierdzimy aktywny stan zapalny np. zęba czy w obrębie skóry twarzy.

Do innej grupy zaliczymy osoby, które wcześniej miały już wykonywane jakieś zabiegi w obrębie powieki, np. przy użyciu laserów, do czego często są namawiani w gabinetach medycyny estetycznej. Należy zaznaczyć, że część laserów ma działanie parzące na tkanki. Dzięki temu uzyskuje się rezultat w postaci napięcia skóry, ale dzieję się to za sprawą tworzącego się pod spodem zbliznowacenia, które te właśnie tkanki naciąga. W dodatku ten na pozór ładny efekt nie utrzymuje się długo i kiedy później podejmujemy się zabiegu chirurgicznego, to skóra potraktowana uprzednio laserem, zachowuje się zupełnie inaczej niż naturalna skóra.

Operujemy bowiem w bliznę, której powierzchownie nie widać. Dlatego bardzo ważne jest, aby pacjenci podczas wywiadu przed zabiegiem, informowali nas o tym.

Czy jeszcze jakieś czynniki mogą wpłynąć na efekt zabiegu?

Jak już wspomniałam na początku, istotne jest dokładne określenie oczekiwań pacjenta. Po jednej stronie mamy osoby, które przede wszystkim chcą zacząć normalnie widzieć. Na drugim biegunie będą pacjenci, którzy kierują się względami wyłącznie estetycznymi. Przychodzą ze zdjęciem znanej osoby, zapowiadając, że chcą tak samo wyglądać. Osobiście w takich sytuacjach nie podejmuje się zabiegów. Nie ma takiej możliwości, żeby ktoś był w stanie sprawić, że po okuloplastyce pacjentka zacznie wyglądać jak jej ulubiona aktorka. Pozytywnej zmiany w wyglądzie należy jak najbardziej oczekiwać, ale warto też realnie podchodzić do oczekiwań, bo to na końcu okazuje się najbardziej korzystne zarówno dla lekarza i dla pacjenta.

Pani doktor, dziękuję Pani bardzo za rozmowę.

Wszystkich Państwa, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej na temat zabiegów okuloplastyki oferowanych w naszej klinice, serdecznie zapraszam do kontaktu 07450266440 oraz 07309087087.