Untitled-1 1
20-12-2012 13:48:32
Noors breien met
TIRION CREATIEF
Noorse-breien-A&C_NL.indd 1
09-08-13 11:44
21
124 Dit boek is gepubliceerd door Tirion Uitgevers Postbus 13288 3507 LG Utrecht www.tirion.nl Omslagontwerp: Eline Pellinkhof Fotografie: Ragnar Hartvig Styling: Ingrid Skaansar Illustraties: Arne & Carlos Productie Nederlandse editie: Deul & Spanjaard Vertaling: Perpetua Uiterwaal
90
ISBN 978 90 4391 636 3 NUR 474 Voor het eerst gepubliceerd in Noorwegen in 2013 door Cappelen Damm AS, Akersgata 47/49, 0180 Oslo Oorspronkelijke titel: Strikk fra Setesdal Š 2013 Cappelen Damm AS, Oslo Š 2013 voor de Nederlandse taal: Tirion Uitgevers, Utrecht Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form by print, photocopy, microfilm or any other means without prior written permission from the publisher.
Noorse-breien-A&C_NL.indd 2
09-08-13 11:44
132
112 48 97
44 INHOUD
1. Stippeltrui
9
2. Materialen 3. Traditie
21
4. Borduurwerk
45
5. Weefsels
63
6. Kerstkaarten
75
7. Kousen
97
8. Grootmoeder
109
9. ReliËfsteek en dubbelbreien
125
15
70 Noorse-breien-A&C_NL.indd 3
09-08-13 11:44
Noorse-breien-A&C_NL.indd 4
09-08-13 11:44
Voorwoord De oma van Arne was een boerin uit Setesdal. Ze heette Torbjørg Heistad en werd geboren in Austad, Bygland, in Sogn op 7 juli 1895. Het was ver van Sørlandet waar Arne als kind woonde en nog verder weg was Setesdal. Pas toen hij volwassen was, ging hij naar Byglandsfjord en vond er een verscholen krakkemikkig huis overwoekerd door struikgewas. In het huis hadden kinderen gespeeld en op de wanden getekend; nu woonden er vooral mieren, maar het waren er wel heel erg veel. De vloer van de bovenverdieping lag bezaaid met oude kranten, brieven en kerstkaarten, en tussen al die troep lag een jeugdfoto van Arnes moeder. Deze had ze misschien wel naar haar oma gestuurd. Hij nam de foto mee naar huis toen hij weer wegging. Vele jaren later ontmoetten we Annemor Sundbø bij de Opera in Oslo. We zouden allemaal tijdens dezelfde bijeenkomst over breien praten, en ze vertelde ons dat ze ook op die zolder was geweest, waar ze een kerstkaart had gevonden, die ze opgenomen had in haar boek Strikking i billedkunsten.
bedekt met groene stof – duffelse stof was het meest gebruikelijk. Een wand was bedekt met afbeeldingen van verre landen.” Ten slotte willen we ook nog iets zeggen over de manier waarop we te werk gaan. We geloven er heilig in dat je nieuw ontwerp in oude tradities moet verankeren. Alleen wanneer we teruggaan in de tijd en naar onze culturele erfenis en geschiedenis kijken, kunnen we iets daarvan meenemen in ons werk en nieuwe ontwerpen. Terwijl we iets nieuws maken, dragen we tevens bij aan het behoud van oude tradities. De 33 patronen in dit boek zijn geïnspireerd op de culturele erfenis en motieven uit Setesdal, maar we hebben er wel onze eigen draai aan gegeven. We hopen dat iedereen inspiratie uit ons nieuwe boek kan halen en er net zoveel plezier aan kan beleven als wijzelf!
De inspiratie voor dit boek hebben we gehaald uit onze collectie textiel, patronen en boeken. We hebben ook veel materiaal gevonden op zolders van oude huizen, plaatjes in oude boeken en ansichtkaarten, oude breipatronen en breiboeken. Vroeger werd de begane grond meestal als woning gebruikt en de zolder voor kleren en beddengoed. Het huis was een soort leefruimte met twee verdiepingen. “Hij had timmerlui uit Nederland laten komen om de zolder af te timmeren. Het werk was vakkundig uitgevoerd. De balken waren overal even rond en netjes geschaafd; de wanden werden 5
Noorse-breien-A&C_NL.indd 5
09-08-13 11:44
Noorse-breien-A&C_NL.indd 6
09-08-13 11:44
Noorse-breien-A&C_NL.indd 7
09-08-13 11:44
Borduurwerk Veel van onze inspiratie komt van de traditionele kleder dracht en het borduurwerk dat onder andere op manchetten van de kleding uit Setesdal wordt gebruikt. Een sierrand wordt in Bykle endegatu genoemd wat ‘dood lopend straatje’ betekent en in Valle klo voor ‘klauw’. Op de foto zie je twee oude manchetten, die we heel zorgvuldig bewaren. Ze zijn van een oude duffelse trui afgehaald. Het motief van het borduurwerk is weer verwerkt in de trui.
HOOFDSTUK 4 Noorse-breien-A&C_NL.indd 45
09-08-13 11:44
Noorse-breien-A&C_NL.indd 8
09-08-13 11:44
herentrui
Noorse-breien-A&C_NL.indd 22
09-08-13 11:44
Weefsels Voor dit hoofdstuk lieten we ons inspireren door een geweven wandkleed, illustratie 113 uit het boek Ruteåklær van Marit Wang. Hetzelfde wandkleed staat ook op het schilderij Kamer in Setesdal van Carl Sundt Hansen. Het heeft schuine ruitjes in heel veel kleuren.
HOOFDSTUK 5 Noorse-breien-A&C_NL.indd 63
09-08-13 11:44
Omdat we dit kussen een aantal jaren geleden hebben gebreid, kunnen we niet garanderen dat de door ons gebruikte garens nog verkrijgbaar zijn. We hebben in elk geval ons materiaal opgegeven.
KUSSEN
MET ruitMOTIEF
Noorse-breien-A&C_NL.indd 64
09-08-13 11:44
Toer 13: brei * 3 r., 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 2 r. *, herhaal *-* tot einde toer. Toer 14: brei r. Toer 15: brei * 2 r., 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 r. *, herhaal *-* tot einde toer. Toer 16: brei r. Toer 17: brei * 1 r., 2 r. sm.,1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 om-
slag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen*, herhaal *-* tot einde toer. Toer 18: brei r. Toer 19: brei * neem 1 steek losjes af, 2 r. sm., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 2 r. sm., 1 omslag, 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 av., 1 verdraaid r., 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag, neem 1 steek losjes af, 1 r., haal de losse steek eroverheen, 1 omslag *, herhaal *-* tot einde toer. Toer 20: brei r. Sluit af met 10 toeren boordsteek, 2 r., 2 av. Kant losjes af en pers het werkstuk onder een vochtige doek met uitzondering van de boord. 131
Noorse-breien-A&C_NL.indd 131
09-08-13 11:45
Noorse-breien-A&C_NL.indd 14
09-08-13 11:44