Dwujęzyczność i wielojęzyczność
Z
jawisko dwujęzyczności i wielojęzyczności jest dziś powszechne w badaniach mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i na świecie. Uwagę w tym zakresie zwraca praca polskiego językoznawcy Michała Głuszkowskiego. Opisując Socjologiczne i psychologiczne aspekty dwujęzyczności na przykładzie staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego autor ten przedstawia Najważniejsze założenia badań nad dwujęzycznością, w której zaznacza, że „Pojęcia „kontakt językowy, dwujęzyczność i „interferencja” określają obszar badawczy oraz ramy teoretyczne dla językoznawców na całym świecie. Badania różnorodnych aspektów dwujęzyczności najbardziej popularne są w krajach wieloetnicznych, ale dostarczony przez Weinreicha aparat metodologiczny może znaleźć zastosowanie nawet w relatywnie wyabstrahowanym od warunków społecznych procesie glottodydaktyki i nauce języka obcego jako szkolnego przedmiotu nauczania”132. Temat teoretycznych podstaw w badaniach dwujęzyczności oraz przegląd wybranych opracowań na ten temat Michał Głuszkowski przedstawił w kolejnej monografii pt.: Socjologia w badaniach dwujęzyczności133. W tomie Konstrukcje i destrukcje tożsamości. Tożsamość wobec wielojęzyczności134 przeanalizowane zostały problemy, z jakimi najczęściej stykają się mniejszości etniczne i narodowe, na przykładach wybranych grup mniejszościowych zamieszkujących Europę, m. in. Bretończyków, Łużyczan, Ślązaków, Litwinów w Polsce, Wiślan w serbskiej Wojwodinie, Niemców w Chorwacji i Serbii, ludności polskiego pochodzenia w syberyjskiej Wierszynie. Wspomniane grupy mniejszościowe są wielojęzyczne i funkcjonują w społeczeństwie wielokulturowym, języki mniejszościowe pozostają w kontakcie z grupą dominująca, utrwalony 132 Głuszkowski Michał, Socjologiczne i psychologiczne uwarunkowania dwujęzyczności staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego, Toruń 2011, s. 31-32. 133 Głuszkowski Michał, Socjologia w badaniach dwujęzyczności. Wykorzystanie teorii socjologicznych w badaniach nad bilingwizmem, Toruń 2013. 134 Konstrukcje i destrukcje tożsamości. Tożsamość wobec wielojęzyczności, red. Golachowska Ewa, Zielińska Anna, Warszawa 2012.
86
