3 De Engelse koningen moeten inspraak toestaan 1066: Slag bij Hastings Willem van Normandië (of de Veroveraar) wordt koning van Engeland.
IN
versterkt zijn macht: • verdeelt verspreide landerijen onder zijn leenmannen. • stelt speciale vertegenwoordigers aan: sheriffs. • ‘Domesday Book’: inventaris van alle onroerende bezittingen (handig voor het heffen van belastingen)
1215: Magna Carta
eind 13e eeuw: oprichting Parlement
rem op de koninklijke macht
verdere rem op de koninklijke macht
VA
1214: Slag bij Bouvines
N
1154: nieuwe dynastie: Plantagenets
4 De macht en onmacht van de Duitse keizer
o.l.v. de Ottoonse keizers
willen de macht van hun leenmannen breken door de Rijkskerk = systeem waarbij de keizer de door hem benoemde bisschoppen betrekt bij het bestuur (door hen bv. leengebieden toe te kennen). paus
pl
Duitse Rijk
aa r©
In de 10e eeuw: Oost-Francië
ex em
investituurstrijd
1122: Concordaat van Worms
Tegen de 15e eeuw: Duitse Rijk
de keizer mag de bisschoppen niet meer benoemen. totaal verbrokkeld
in
ki
jk
Nieuwe dynastie: Habsburgers
E
De middeleeuwen van 900 tot 1450
169
