Sīra 4 Leerwerkboek

LEERWERKBOEK JAAR 4

Inhoud*

Proefversie©VANIN

* Onder voorbehoud van wijzigingen

Instap

Hoofdstuk 1: Abū Sufyān, de strateeg

Hoofdstuk 2: ʿAmr ibn al-ʿĀṣ , de spreker

Thema 1: Racisme

Hoofdstuk 3: Khālid ibn al-Walīd, de generaal

Thema 2: Vluchtelingen

Hoofdstuk 4: ʿAbd Allāh ibn Salūl, de hypocriet

Hoofdstuk 5: Abū al-ʿAbbās, de bloeddorstige

Vrede zij met jullie

As-salāmu alaykum wa-rahmatullāhi wa-barakātuh. Na een heerlijke vakantie ben ik blij om weer aan de slag te gaan als verteller. Ik zal jullie met veel plezier en enthousiasme begeleiden door Sīra.

In Sīra 4 exploreren we samen, zoals in Sīra 3, de Qur ān en de vertellingen van de profeet Muhammad (vrede zij met hem). De hoofdstukken zien er vanaf nu een beetje anders uit. Elke stap 1, 2 en 3 binnen een hoofdstuk heeft dezelfde opbouw. Je start met oefeningen om je voorkennis te activeren. Daarna krijg je alle leerinhouden en informatie. Die verwerk je met begeleide en individuele oefeningen. De uitbreiding in het paars geeft je de kans om dieper op de leerstof in te gaan en extra opdrachten te maken.

Jouw houding en het voeden van de ziel blijven altijd centraal staan.

1 Geef elke stelling punten van 1 tot 5 om aan te geven in welke mate ze bij jou passen (1 = past niet, 5 = past helemaal). Bespreek waarom.

a Ik kan omgaan met mensen die een visie hebben die ik niet deel.

c Ik deel dikwijls mijn mening op sociale media, ook al is die kwetsend.

d Ik probeer mensen te overtuigen van mijn standpunt.

Proefversie©VANIN

b Ik word vaak kwaad om wat anderen posten op sociale media.

e Ik ga niet mee in discussies die me niet aangaan.

f Ik voel me onzeker wanneer ik een gesprek moet aangaan.

g Ik volg de mening van de mensen die online het populairst zijn.

2 Bekijk het videofragment over online haat en beantwoord de vragen.

a Wanneer is er sprake van een strafbaar feit?

Volgens de juridische regels is het strafbaar wanneer je oproept tot geweld en uitspraken doet die haat uitlokken.

b Geef een voorbeeld van zo’n strafbare oproep of uitspraak.

Persoonlijk antwoord

c Formuleer een argument waarom mensen het gemakkelijk vinden om online haat te verspreiden.

Mogelijke antwoorden: Het kost geen moeite om iets neer te schrijven en door te sturen via je smartphone.

De barrière om fysiek iets te melden valt weg. Je kunt je gemakkelijk verstoppen achter je smartphone.

d Waar kun je terecht als je te maken hebt met online haat?

Rapporteren via de platformen van de sociale media

Klacht indienen bij de politie

Waar het hart van vol is, loopt de mond van over. Zo luidt het spreekwoord. Jammer genoeg gaan sommige mensen daar te ver in en ontaarden hun boodschappen in kortzichtige en opruiende preken. Dat soort uitlatingen staat ver van het voorbeeld van onze profeet Muḥammad. Hij verkondigde zijn boodschap altijd met liefde, openheid en respect voor de ander. Zelfs als mensen zijn boodschap niet goed onthaalden, bleef de profeet met geduld en overgave zijn taak volbrengen. Hij werd nooit negatief in woord en daad.

3 Misschien volg of ken jij figuren die online actief zijn en gekend staan om hun hatespeeches. Beantwoord de vragen.

a Noteer enkele namen in de prent en schrijf vier sleutelwoorden bij elke persoon.

b Waarom volg je die mensen? Bespreek met je klasgenoten en gebruik daarbij je sleutelwoorden.

4 Hoe ga je het best om met hatespeech of haatdragende boodschappen? Noteer na elk vers of advies wat je eruit leert.

DE QURʾĀN ZEGT:

Proefversie©VANIN

Laat er een gemeenschap uit jullie voortkomen die tot goedheid aanspoort en deugdelijkheid gebiedt en het verwerpelijke verbiedt. Zij zijn degenen die welslagen. (Q 3:104)

Het is belangrijk om elkaar aan te sporen tot het goede, en het negatieve achterwege te laten.

DE QURʾĀN ZEGT:

En de dienaren van de Meest Barmhartige zijn degenen die nederig op aarde lopen.

En als de onwetenden hen aanspreken, zeggen zij: salām. (Q 25:63)

Proefversie©VANIN

Zoek altijd de vrede op.

c Tijdens het kalifaat van ʿUthmān ibn ʿAffān was er een man met de naam ʿAbdullāh ibn Sabaʾ. Hij beweerde dat hij een moslim was, terwijl hij slechte intenties had. Hij reisde naar verschillende streken en gebruikte haatdragende taal. Hij beschuldigde ʿUthmān ervan dat hij zijn macht misbruikte en ʿAlī onrecht aandeed door hem niet als kalief aan te stellen. Zo zette hij de mensen aan om tegen de kalief in opstand te komen. Dat leidde later tot de dood van de kalief ʿUthmān ibn ʿAffān.

Mogelijk antwoord: Onderzoek altijd wat je hoort over anderen vooraleer je handelt.

d Als je een onderwerp aankaart, wees dan positief en oprecht in je boodschap. Mensen zijn vaak zeer gepassioneerd wanneer ze hun mening uiten over onderwerpen als religie, racisme, extremisme of politiek.

Mogelijke antwoorden: Wees positief en oprecht in je communicatie. Laat je niet meeslepen door je emoties.

e Ook al ben je overtuigd van je mening over een bepaald onderwerp, wees je bewust van je houding tijdens het gesprek. Blijf altijd respectvol. Hoewel je de waarheid wil spreken en misvattingen tegen wil gaan, herinnert de Qurʾān ons in Q 17:53 eraan om ongepast taalgebruik en bespotting te vermijden.

Let op je houding en blijf altijd respectvol.

5 Wat verwacht je dit jaar te leren in de lessen islamitische godsdienst?

Persoonlijk antwoord

1 Abū Sufyān, de strateeg

Proefversie©VANIN

595 handelsreizen

STAP 1 Arm en rijk

1.1 Wat als?

‘Wat als?’ Zo heette een humoristisch programma op tv, precies omdat het een vraag is die veel mensen zich weleens stellen. Wat als ik rijker was? Wat als ik sterker was? Wat als ik keigoed was in wiskunde?

Die vragen komen wanneer je jezelf vergelijkt met mensen rond jou. Dat kan ertoe leiden dat je je eigen kwaliteiten onderschat of je eigen leven niet meer waardeert. Ken je het gezegde ‘vergelijking is de dief van vreugde’? Dat vat het probleem goed samen: door te vergelijken ondermijn je vaak je eigen levensgeluk.

Al kan het je soms ook prikkelen om jezelf een doel te stellen en harder je best te doen.

1 Welke boodschap bevat de cartoon?

Of je rijk of arm bent …

Waarom ziet

mijn huis er niet zo uit?

Proefversie©VANIN

Al Hamdoulillah, mijn huis ziet er gelukkig niet zo uit …

hangt af van de richting waarin je kijkt.

Mogelijk antwoord: vergelijken kan ervoor zorgen dat je je eigen situatie anders inschat.

Dat kan je gelukkiger of net ongelukkiger maken.

2 Vergelijk jij je vaak met anderen? Markeer wat je soms bij anderen benijdt.

rijkdom intelligentie schoonheid stijl gezondheid

vrienden populariteit familie

© Allam / Muslim Show / Editions du BDouin

3 Lees de ḥadīth en bespreek met je buur. Heb je die ḥadīth al eens gehoord? In welke situatie?

Wat roept de tekst bij jou op?

DE ḤADĪTH VERTELT:

Abū Hurayra vertelde dat de profeet zei: ‘Kijk naar degenen die minder hebben dan jij en kijk niet naar degenen die meer hebben dan jij. Op die manier ben je niet ondankbaar voor wat Allah je schenkt.’

Muslim

Proefversie©VANIN

1.2 Ongelijkheid in Mekka

Hier kun je notities nemen, kernwoorden noteren ...

Abū Sufyān, zakenman

rijke familie

luxe / veel eten

gouden munten, vlot offeren

geboorte = vreugde

arme man

povere maaltijd

dadels, moeilijk offeren

geboorte = verdriet

Sakhr ibn Harb ibn Umayya, beter bekend als Abū Sufyān, was een leider en zakenman van de Quraysh-stam in Mekka. Hij behoorde tot een rijke familie waardoor hij zich meer kon permitteren dan andere bewoners van Mekka. Zo genoot hij elke dag van rijkelijke maaltijden. In zijn luxueuze tent zat hij op gekleurde, zachte kussens terwijl tot slaaf gemaakten hem grote borden brachten tot aan de randen gevuld met heerlijke stukjes vlees, vruchten en dadels. Zijn wijnglas werd voortdurend bijgevuld.

Een arme man liep voorbij en keek even naar binnen in de tent. Hij behoorde zelf niet tot een stam en was verwonderd over zoveel luxe. Hij zocht een plekje in de schaduw en at drie dadels als enige maaltijd.

Het was toen in Mekka de gewoonte en plicht om offers te brengen aan de verschillende idolen. Abū Sufyān kon probleemloos gouden munten schenken aan de idolen – hij werd er niet minder rijk door. De arme man offerde de dadels die hij die dag had verzameld en waarmee hij zijn honger had kunnen stillen. Het was moeilijk voor hem.

Beide mannen werkten ook in de handel. Maar Abū Sufyān was onder andere een stofhandelaar. Hij had grote karavanen met kamelen die de stoffen vervoerden. De arme man werkte als drager voor een handelaar. Hij moest de zware zakken vol kruiden op zijn rug dragen. Van de winsten die de handelaar maakte, zag hij niet veel.

Telkens als er een kind geboren werd in het huis van Abū Sufyān, werd dat uitgebreid gevierd, zeker als het een jongen was. Een geboorte was een bron van trots en vreugde. Maar toen de arme man een kind kreeg, huilde hij van verdriet. Het betekende voor hem een nieuwe mond die hij moest voeden en hij wist dat het kind hetzelfde ellendige leven zou leiden als hij.

1 Hoe had Abū Sufyān het leven van de arme man kunnen verbeteren?

Mogelijke antwoorden: Hij had zijn eten kunnen delen. Hij had de muntstukken voor het idool kunnen schenken aan de man. Hij had een kameel ter beschikking kunnen stellen van de man om zijn werk te vergemakkelijken. Hij had zijn rijkdom eerlijker kunnen verdelen.

2 Noteer onder elke figuur uit de tekst de gelijkenissen die de profeet Muḥammad met hen heeft.

Gelijkenissen met Abū Sufyān Gelijkenissen met de arme man

Muḥammad was een handelaar.

Proefversie©VANIN

Muḥammad ging vaak op handelsreis.

Muḥammad was blij toen hij kinderen kreeg.

Muḥammad stond erom bekend om niet overdadig te eten.

Muḥammad vond de verdeling van de rijkdom niet eerlijk.

3 Wiens leven ligt het dichtst bij het leven van de profeet Muḥammad? Waarom?

Mogelijke antwoorden: Ook al was de profeet Muḥammad een handelaar en was hij rijk getrouwd, toch leefde hij een simpel leven. Hij deelde wat hij had en gaf geen geld aan idolen.

1.3 Privileges in kaart

Abū Sufyān had in Mekka door zijn rijkdom en afkomst heel wat privileges. Ook in onze huidige maatschappij gaapt er nog altijd een kloof tussen wie veel voorrechten heeft en wie er geen of heel weinig heeft.

Het woord privilege duikt vandaag de dag vaak op op sociale media. Daar wordt het dikwijls gelinkt aan rijkdom, maar ook aan aspecten als gender (‘male privilege’), huidskleur (‘white privilege’) ... Het is soms moeilijk om je eigen voorrechten te zien. Toch is het belangrijk om je bewust te zijn van die eigen voorrechten en om er iets mee te doen.

1 Duid in de bingo aan welke privileges je hebt.

Aantrekkelijk

Mentaal gezond

Fysiek gezond Rijk

Mannelijk Populair

2 Hoeveel privileges kon je aanduiden in de bingo?

3 Voel je je bevoorrecht door wat je hebt aangeduid? In welke situaties heb je gebruik kunnen maken van die privileges? Bespreek met je buur.

4 Kies een getuigenis en vul dan het schrijfkader in voor de persoon uit die getuigenis.

Proefversie©VANIN

Mijn naam is Kürsad en ik heb moeite om vrienden te maken. Ik ben verlegen, het duurt lang voor ik uit mijn schulp kruip. Daar ben ik vroeger vaak om gepest. Nu hou ik me liever afzijdig wanneer er iets wordt georganiseerd. Ik heb het gevoel dat mensen me niet kennen of willen leren kennen. Toch zou ik het leuk vinden om uitgenodigd te worden en vrienden te hebben. Kun je me daarbij helpen?

Ik ben Cherif. Mijn thuissituatie is niet gemakkelijk. Mijn moeder heeft me altijd alleen opgevoed; ik heb mijn vader nooit gekend. Hij is vertrokken voor ik geboren werd. Mijn moeder heeft altijd haar best gedaan om voor mij te zorgen, maar ze is onlangs ziek geworden en heeft haar job verloren. Daardoor ben ik ’s avonds beginnen werken. Mijn schoolresultaten zijn gekelderd omdat ik niet genoeg slaap en eet. Ik durf dit niet op school te melden, maar ik heb hulp nodig.

Hoi, mijn naam is Elsa. Onlangs kreeg ik een huidziekte. Die is niet besmettelijk, maar laten we zeggen dat het er niet zo mooi uitziet. Het is heel zichtbaar en de dokters hebben voorlopig nog geen oplossing gevonden. Daardoor word ik nu vaak gemeden door anderen. Ik wil thuisblijven van school maar mijn ouders verplichten me om te gaan. Daar wil niemand nog met me praten. Als leerlingen me zien, lopen ze weg. De laatste keer liet ik per ongeluk een stapel boeken vallen. Geen van mijn vorige vrienden kwam mij helpen. Ik weet niet of ik nog één stap in dat gebouw wil zetten.

Schets van het probleem:

Persoonlijk antwoord

Ontbrekend privilege:

Ik schiet te hulp door:

Persoonlijk antwoord

Persoonlijk antwoord

1.4 Over de streep

1 Ga met je klasgenoten op een lijn staan. Je leerkracht leest enkele vragen voor. Als je ‘ja’ kunt antwoorden, zet je een stap naar voren en anders blijf je staan.

Hebben je ouders je leren bidden?

Zijn je ouders nog altijd getrouwd?

Ben je een man?

Ben je tevreden met je uiterlijk?

Heb je mensen die je ondersteunen?

Slaap je meestal goed?

Ben je gelukkig?

Spreken je ouders vlot Nederlands?

Heb je tijd voor hobby’s?

Heb je nooit moeten vechten?

Proefversie©VANIN

Ken je niemand die lijdt aan verslavingen?

Kun je regelmatig iemand trakteren?

Kun je thuis vrienden uitnodigen?

Heb je iemand aan wie je vragen over religie kunt stellen?

Volg je een studierichting die je zelf koos?

Heb je vrienden van verschillende culturen en achtergronden?

Ben je trots op jezelf?

Kun je fysiek wat de meeste mensen van jouw leeftijd kunnen?

2 Teken een privilegegrafiek aan de hand van de oefening.

UITBREIDING

3 Welke gevolgen kan kansarmoede hebben op je schoolloopbaan? Bekijk het videofragment en beantwoord dan de vragen.

a Armoede is meer dan het gebrek aan geld. Verklaar en geef drie voorbeelden.

Mensen in armoede worden uitgesloten en dat heeft een effect op hun huisvesting, arbeid, gezondheid, inkomen, gezin, sociale contacten.

b Stel: je bent vaak ziek tijdens de schoolweek. Wat zijn mogelijke gevolgen voor je schoolloopbaan?

Proefversie©VANIN

c De metafoor van de drie kuilen geeft oplossingen aan. Hoe kan jij een medeleerling helpen om uit zijn kuil te geraken?

Meer afwezig op school, minder kans op een diploma en dus minder kans op de arbeidsmarkt en minder inkomen. Persoonlijk antwoord

d Hoe ziet jouw levensweb eruit? Schrijf in het midden van het web de positieve elementen in je leven en buiten het web de negatieve.

Kies uit: woning, vrienden, gezondheid, gezin, inkomen van het gezin, school

2.1 Gelijkheid in de schepping STAP 2 Allah en zijn schepping

Hier kun je nota's nemen, kernwoorden noteren ...

kloof arm-rijk groot natuur ervaren bevoorrecht alles in paren

= symbool gelijkheid moreel kompas verstoord

schepping ervaren  gelijkheid nastreven

Rond de zesde eeuw waren de stamhoofden in Mekka vooral gefocust op rijkdom. Ze schonken weinig aandacht aan de noden van de zwakken in de samenleving. De kloof tussen arm en rijk werd enorm groot. Om de geprivilegieerden van Quraysh, onder wie leider Abū Sufyān, bewust te maken van hun voorrechten en hen er anders mee te doen omgaan, spoorde de profeet hen aan om aandachtig de natuur te ervaren.

Allah laat namelijk via de Qurʾān weten dat Hij alles in de natuur in paren schiep. Dat is een symbool van gelijkheid: elk paar bestaat uit twee verschillende, maar gelijkwaardige elementen of wezens. Je vindt dus wel tegengestelden in de natuur zoals dag en nacht, warm en koud … Maar dat betekent niet dat het ene element beter is dan het andere.

Allah gebruikt in de Qurʾān regelmatig het woord khalq, wat naar de schepping verwijst. De term khulq, die zedelijkheid betekent, is afgeleid van dezelfde stam. Daarom benadrukt Allah de schepping en stelt Hij het ervaren van de natuur en de gelijkheid in de natuur centraal. Zo komt de mens namelijk dichter bij zichzelf en dichter bij zijn Schepper.

De leden van de Quraysh-stam geloofden wel dat er één God was, maar bij sommigen was hun moreel kompas verstoord. Daarom nodigde Allah hen uit om de schepping te bestuderen. Wie in de schepping Allah ervaren heeft, zal namelijk tot inkeer komen en op een andere manier met ongelijkheid omgaan.

DE QURʾĀN ZEGT:

Proefversie©VANIN

En van alles hebben Wij paren geschapen, opdat jullie er lering uit zullen trekken. (Q 51:49)

AUDIO

1 Noteer bij elke afbeelding of de gelijkheid die Allah vooropstelt aanwezig is. Leg uit en bespreek je antwoorden daarna met je buur.

Er is geen sprake van gelijkheid. De jongen is aan het werken zoals een volwassene, terwijl

hij op dat moment elders hoort te zijn: op school, spelend met zijn vrienden of thuis bij zijn ouders. Dat is kinderarbeid.

Proefversie©VANIN

Er is wel sprake van gelijkheid. De bedevaarders dragen allemaal dezelfde kleding om geen onderscheid te maken tussen de mensen.

Er is wel sprake van gelijkheid. De leerlingen krijgen allemaal evenveel kansen.

Er is geen sprake van gelijkheid. De arme mensen wonen in sloppenwijken, terwijl de rijkere mensen in betere woningen leven.

Hier kun je notities nemen, kernwoorden noteren ...

6de eeuw Mekka: - onderdrukking

 armoede en ongelijkheid - misbruik religie

Muḥammad: verduidelijking

tawḥīd, goddelijke eenheid

nadenken over schepping

 nadenken over daden, verantwoordelijkheid opnemen

1 Markeer in de tekst:

In de zesde eeuw onderdrukten de rijke stamhoofden in Mekka de rest van de bevolking. Dat veroorzaakte veel armoede en ongelijkheid. Bovendien misbruikten de stamhoofden religie om die stituatie in stand te houden. Zo namen zij de giften aan de goden in beslag en werden zo nog rijker. Na verloop van tijd raakte de hele samenleving ontwricht. Daarop besloot de profeet Muḥammad om in te grijpen. Daarom verduidelijkte hij de tawḥīd, de goddelijke eenheid. Hij legde uit dat alles in het universum geschapen is door één God, die geen deelgenoot heeft. De hele schepping getuigt van die eenheid, van de schitterende sterren aan de hemel tot de kleinste levende wezens op aarde. De profeet zette de stamleiders aan tot nadenken over de Schepping. Zo zouden ze de grootheid van Allah inzien, nadenken over hun daden en wel hun verantwoordelijkheid opnemen.

a in geel hoe de situatie in Mekka was tijdens de heerschappij van de rijke stamhoofden.

b in blauw wat tawḥīd betekent.

c in groen welke invloed tawḥīd vooropstelde in Mekka.

2 Hoe kan tawḥīd jou motiveren om iets binnen de maatschappij te veranderen?

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

Hier kun je notities nemen, kernwoorden noteren ...

ijdens leven profeet: basis = tawḥīd eeuwen erna = discussie

tawḥīd = tawḥīd ad-Dhāt: wezen = één en ondeelbaar

tawḥīd aṣ-Ṣifāt: eigenschappen = eeuwig, niet vergelijkbaar met die van schepselen

tawḥīd al-Afʿāl: handelingen = door niets of niemand beïnvloed

wat in wereld gebeurt = Zijn wil

Tijdens het leven van de profeet lag de focus op de basis van het geloof zoals de tawḥīd, het geloof in één God. In de eeuwen daarop ontstonden er diepgaande debatten over de interpretatie van tawḥīd, wat resulteerde in talrijke meningsverschillen. Uiteindelijk deelden de geleerden het principe van tawḥīd onder in drie categorieën: de eenheid in Zijn wezen (tawḥīd ad-Dhāt), Zijn eigenschappen (tawḥīd aṣ-Ṣifāt) en Zijn handelingen (tawḥīd al-Afʿāl).

Het wezen van Allah is uniek en ondeelbaar. Dat betekent dat Zijn goddelijke wezen niet samengesteld is uit verschillende onderdelen en niet te vergelijken is met Zijn schepping. Ook zijn de eigenschappen Allah zoals kennis, wil, kracht, spraak … eeuwig en horen bij Zijn wezen. De eigenschappen van Allah en die van Zijn schepselen zijn niet vergelijkbaar. Ten slotte worden de handelingen van Allah door niets of niemand beïnvloed. Alles wat Allah doet, komt voort uit Zijn wil. Alles wat er in de wereld gebeurt, inclusief wat mensen doen, gebeurt omdat Allah het toestaat en verloopt volgens Zijn plan. Allah is de enige die alles in het universum veroorzaakt en regelt.

tawḥīd = ook levenswijze: rechtvaardigheid, gelijkheid en verantwoordelijkheid

doel: transformatie samenleving Mekka

tawḥīd = inspiratie om op te komen voor rechten, zorgen voor anderen, goede daden verrichten

tawḥīd ervaren: via meditatie, kunst, muziek en poëzie !! niet iedereen hiermee akkoord

Tawḥīd is niet alleen een theoretisch concept, maar ook een levenswijze die principes zoals rechtvaardigheid, gelijkheid en verantwoordelijkheid benadrukt. Die boodschap was essentieel om de samenleving in Mekka fundamenteel te transformeren. De profeet moedigde de mensen aan om hun aandacht op Allah te richten en hun verantwoordelijkheid voor hun daden op te nemen. Tawḥīd inspireerde moslims om op te komen voor hun rechten, te zorgen voor de armen en behoeftigen, tot slaaf gemaakten vrij te kopen en dagelijks goede daden te verrichten. Het geloof werd een middel om te verbinden, voor elkaar te zorgen en elkaar als gelijken te behandelen. Naast het begrijpen van de tawḥīd, zochten moslims in de loop van de geschiedenis verschillende manieren om de goddelijke eenheid te ervaren. Sommigen bereikten diepe spiritualiteit via meditatie, kunst, muziek en poëzie. Het is belangrijk op te merken dat er variatie bestaat binnen de moslimgemeenschap: niet alle moslims delen dezelfde opvattingen en praktijken als het gaat om het ervaren van Allah. Terwijl sommigen kunst en muziek aanmoedigen als vormen van aanbidding, zijn anderen voorzichtiger en verbieden sommigen die vormen zelfs.

3 Noteer bij elke onderverdeling van de tawḥīd de juiste verklaring.

- Tawḥīd ad-Dhāt:

Zijn wezen is uniek en ondeelbaar.

- Tawḥīd aṣ-Ṣifāt:

- Tawḥīd al-Afʿāl:

Zijn eigenschappen zijn eeuwig en niet te vergelijken met die van Zijn schepselen Zijn handelingen zijn niet beïnvloedbaar en gekoppeld aan Zijn wil.

4 Hoe probeer jij Allah te ervaren of kom jij het dichtst tot Allah? Leg uit.

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

5 Bekijk de kennisclip. Duid na elke stelling aan of ze juist of fout is. Verbeter elke foute stelling.

Juist Fout

a De rijke stamhoofden gebruikten geloof om het geld eerlijk te verdelen.

Het geloof werd misbruikt om de kloof tussen arm en rijk in stand te houden.

b De profeet verwees naar de natuur als argument voor Allahs bestaan.

Proefversie©VANIN

c Het hoofdstuk al-Ikhlāṣ beschrijft de situatie in Mekka.

Dat hoofdstuk beschrijft Allah.

d Allah heeft in totaal 99 Schone Namen.

Allah heeft meer dan 99 Schone Namen.

e Als je een arme voedt, dan zul je Allah als de Onderhouder treffen zowel in dit leven als in het Hiernamaals.

f In hoofdstuk 59 in de Qurʾān worden er 10 Schone Namen van Allah vermeld.

Er worden 15 namen vermeld in hoofdstuk 59.

6 Hoe had het geloof in Allah impact op de zwakken en de tot slaaf gemaakten binnen Quraysh?

De zwakken werden verzorgd en de tot slaaf gemaakten werden vrijgekocht.

7 Waarom gaf de goddelijke eenheid Bilāl ibn Rabāḥ de nodige kracht om op te komen voor zijn rechten? Markeer elk juist antwoord.

a Tawḥīd riep de mensen op om actie te ondernemen.

b Bilāl ibn Rabāḥ zag een kans om zich te verrijken.

c Bilāl ibn Rabāḥ voelde zich gelijkwaardig.

d De moslims vormden een gemeenschap waarin voor elkaar werd gezorgd.

e Tawḥīd riep op tot wraak op zijn meesters.

8 Heeft het geloof een positieve invloed op jou? Leg uit met een voorbeeld.

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

9 Is gelovig zijn een privilege voor jou? Leg uit.

Persoonlijk antwoord

10 Welke twee krantenkoppen zou je vanuit je geloof steunen? Licht toe en bespreek klassikaal.

Toelichting:

Persoonlijk antwoord

11 Geef bij elke stelling aan of je akkoord gaat of niet. Bespreek waarom.

a Bij moslims bestaat racisme niet.

b Vrouw en man zijn gelijk.

c De Qurʾān moedigt ons aan om kritisch te zijn.

d Je moet altijd de geleerde volgen, al voel jij je er niet goed bij.

Proefversie©VANIN

e Als moslim moet ik het lot aanvaarden en niet opkomen voor mijn rechten.

12 Wanneer kan geloof negatief zijn?

Als dat geloof misbruikt wordt om mensen te onderdrukken en uit te buiten.

13 Welk advies zou je geven als je merkt dat geloven een negatieve impact heeft op een vriend(in)? Leg uit.

Mogelijke antwoorden: vragen stellen, bronnen opvragen, de context van de religieuze teksten onderzoeken, voor- en tegenargumenten opzoeken …

2.3 Het grote debat

1 Ben je voor of tegen de stelling ‘Mensen die in God geloven zijn naïef’?

In dit kettingdebat komen voor- en tegenstanders om de beurt aan het woord. Elke leerling krijgt de kans om het argument van de vorige spreker te weerleggen en kan daarna een eigen argument aanbrengen. Iedereen heeft maximaal één minuut spreektijd. Na de laatste spreker reageert de eerste spreker met een weerlegging. Zo is de ketting rond!

2 Reflecteer over het debat en noteer je antwoord op de vragen.

a Welke argumenten vond je sterk?

Persoonlijk antwoord

b Welke argumenten vond je zwak?

Persoonlijk antwoord

c Is je mening veranderd? Leg uit.

Persoonlijk antwoord

2.4 Een stap naar het atheïsme

1 Bespreek de cartoon.

a Welke boodschap begrijp jij uit de cartoon?

Persoonlijk antwoord

b Hoe zou jij het begrip ‘niet geloven’ omschrijven?

Persoonlijk antwoord

c Geef een omschrijving van het woord ‘atheïst’.

Mogelijk antwoord: Een atheïst gelooft niet dat er een god bestaat.

d Wat betekent geloof voor jou? © Zaza

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

2 Lees de X / de post van Albert Einstein over zijn kijk op de wereld en formuleer een reactie.

Albert Einstein @Albert Einstein

Het woord ‘god’ is voor mij niets meer dan de uiting en het product van menselijke zwakte.

STAP 3 De weg naar Allah

3.1 Stappen naar Allah

Hier kun je notities nemen, kernwoorden noteren ...

weg naar Allah

= reis van zelfreflectie

= veeleisend, vraagt doorzettingsvermogen

ʿibāda

- geven houvast en richting

- centrale plaats in islam

- basis voor alle andere aspecten geloof

zelfontdekking

dieper begrip van relatie met Allah

Voor sommige mensen vormt het atheïsme de solide basis van hun wereldbeeld en levensfilosofie. Ze geloven niet dat er goden of bovennatuurlijke entiteiten bestaan. Maar anderen maken een intrigerende reis naar een diep spiritueel bewustzijn en uiteindelijk naar God.

Hoe je de beste weg kiest naar een goddelijke entiteit, hangt af van verschillende factoren. Zo is de weg naar Allah een reis van zelfreflectie, waarbij je jezelf uitdaagt om eigenschappen zoals geduld, vergevingsgezindheid en nederigheid te ontwikkelen. Dat is een veeleisend traject, want het vraagt veel doorzettingsvermogen om verleidingen te weerstaan en afleidingen te vermijden. Om de mens op weg te helpen kunnen ʿibāda of aanbiddingen houvast en richting geven. Daarom kan de centrale plaats van aanbidding in de islam niet genoeg benadrukt worden: ze vormt het geloof en de praktijk van moslims. Het is de basis voor alle andere aspecten van het geloof. De weg van aanbiddingen gaat gepaard met zelfontdekking, waarbij je streeft naar een dieper begrip van de relatie tussen jou en Allah.

Proefversie©VANIN

Dat we ʿibāda nodig hebben om ons innerlijk te zuiveren.

1 Wat is volgens jou de boodschap van de tekening? ©

2 Welke vormen van aanbidding heb je al eens uitgevoerd?

Persoonlijk antwoord

3 Welke aanbiddingen doe je dagelijks, wekelijks, maandelijks? Vul aan met eigen voorbeelden.

dagelijks wekelijksmaandelijksjaarlijks

Proefversie©VANIN

Gebed

Vasten

Sporten

Werken

Ouders helpen

Studeren

3.2 ʿIbāda

Hier kun je notities nemen, kernwoorden noteren ...

oorsprong

Mekka = vervolging

goddelijk advies: moed, kalmte

prediken: openlijk moeilijk, vaak privé

nadruk op basis: geloof in één God, belang van rechtvaardigheid en naastenliefde

Oorsprong

In Mekka stonden de moslims bloot aan vervolging en andere beproevingen. Het goddelijke advies luidde daarom om de tegenslagen moedig te verdragen en kalm te blijven. De openbaringen gingen dan ook over geduld, volharding en de bereidheid om het geloof te belijden. Het openlijk prediken van de boodschap was niet eenvoudig in zo’n vijandige omgeving. Zowel de openbaringen als de aanbiddingen moesten vaak privé gebeuren om vervolging te voorkomen. In deze Mekkaanse periode legden de verzen de nadruk op de fundamentele geloofsbeginselen, zoals het geloof in één God, het belang van rechtvaardigheid en naastenliefde.

De Kaʿba in Mekka

Medina = veilig, openlijke aanbidding

openbaringen:

- richtlijnen alledaagse leven en sociale relaties

- specifieke regels en voorschriften

persoonlijk gebed en zelfreflectie: verantwoordelijkheid voor eigen doen en denken

gezamelijk gebed: versterkt gemeenschap

vasten: stimuleert zelfdiscipline

liefdadigheid: draagt bij tot empathie voor behoeftigen, verantwoordelijkheid

zakāt

- bevordert sociale gerechtigheid

- respect voor anderen

- verdraagzaamheid

In Medina daarentegen vonden meer en meer bekeerlingen eindelijk een veilige omgeving om openlijk hun aanbidding te praktiseren. Het gebed gebeurde in het openbaar wat bijdroeg aan het gevoel van eenheid. In deze Medinese gemeenschap werd het belangrijk om het alledaagse leven goed te organiseren. Daarom pasten de openbaringen zich aan die nieuwe context aan: de verzen gaven nu vooral richtlijnen om sociale relaties in orde te brengen, familiezaken te regelen, gemeenschapsbanden te versterken, en liefdadigheid en rechtvaardigheid aan te moedigen. Ook specifieke regels en voorschriften zoals de gebedstijden, gebedsrichting naar Mekka, het moment van de jaarlijkse vastenmaand ramaḍān en andere aanbiddingsrituelen en praktijken werden vastgesteld.

Doel

Proefversie©VANIN

Het gebed en zelfreflectie tijdens aanbiddingen bevorderen het gevoel van verantwoordelijkheid voor de eigen daden en gedachten. Gezamenlijke gebeden en gemeenschappelijke vormen van aanbidding, zoals het vrijdaggebed, brengen mensen samen en versterken de banden binnen de gemeenschap. Vasten en andere vormen van onthouding stimuleren zelfdiscipline en zelfbeheersing. Tijdens die aanbiddingen worden geduld en doorzettingsvermogen geoefend. Het verrichten van liefdadigheid (zakāt en ṣadaqa) als onderdeel van aanbidding draagt bij tot medeleven en empathie voor de behoeftigen. Het herinnert aan de verantwoordelijkheid om anderen te helpen en te ondersteunen. De verplichte zakāt bevordert sociale gerechtigheid door de welvaart te delen en te herverdelen onder de minderbedeelden. Die vormen van aanbidding benadrukken respect voor anderen en moedigen verdraagzaamheid aan, ongeacht etnische, sociale of economische achtergronden.

De moskee van de profeet in Medina

1 Markeer in de tekst in groen het deel over geduld, in blauw over de niet-openlijke aanbiddingen en in geel over fundamentele beginselen.

2 Geef bij elk aspect van aanbiddingen één of meerdere elementen die erbij passen.

a Gemeenschappelijke aanbiddingen:

samenkomen voor de gebeden

Proefversie©VANIN

b Specifieke regelgeving omtrent aanbiddingen:

de vasten

c Bevordering van sociale relaties en wetgeving:

gebedstijden, gebedsrichting, startmoment van

verzen over familiezaken, liefdadigheid

3 Geef bij elk aspect van aanbiddingen een praktijk die vandaag nog bestaat.

a Gemeenschappelijke aanbiddingen:

persoonlijk antwoord

b Specifieke regelgeving omtrent aanbiddingen:

c Bevordering van sociale relaties en wetgeving:

persoonlijk antwoord

persoonlijk antwoord

4 Kwaliteiten kunnen, als je ze traint, ook een vorm van ʿibāda zijn. Omcirkel in de tekening welke kwaliteiten jou kunnen helpen om de top te bereiken.

Al Hamdulillah!

Ook profeten verkenden op unieke wijze de weg naar Allah. Ze baden, reflecteerden en ontvingen goddelijke boodschappen op hun reis naar Allah. Profeten gebruikten hun gebeden en reflecties om de tijd te nemen om na te denken over zichzelf, hun omgeving en hun relatie met Allah. Dit hielp hen niet alleen om Allah beter te begrijpen, maar ook om zichzelf beter te begrijpen.

5 Welke aanbiddingen werden voor de tijd van de profeet toegepast? Zoek de verzen Q 21:87, Q 19:14, Q 19:31, Q 19:10 op en vul de tabel in.

Naam van de profeetBron (hoofdstuk en vers) Soort aanbidding

Yaḥyā

Yūnus Zakariyyā

ʿĪsā

Proefversie©VANIN

Q 19:14 Goedheid voor ouders

Q 21:87 Smeekbede ten tijde van wanhoop

Q 19:10

Q 19:31

3.3 Moreel kompas

Vasten (niet spreken)

Bidden en aalmoes

Profeten gingen op hun eigen manier op zoek naar Allah. Doorheen de tijd werden die rituelen verdergezet en kregen ze soms een andere invulling. Zo zijn er vandaag moslims die via mystiek dichter tot Allah proberen te komen. Die aanbiddingsvorm vind je vooral terug bij het soefisme. In het soefisme is het belangrijk om via dhikr of herdenking van Allah de relatie met Allah te versterken. Op die manier blijft ook het moreel kompas in balans.

1 De tekst over het soefisme is door elkaar gehaald. Zet de delen in de juiste volgorde door elk vakje te nummeren van 1 tot 6.

Als het hart gezuiverd is, dan kun je dichter tot Allah komen. Het uiteindelijke doel van een soefi is om een vriend van Allah te worden.

De ziektes van het hart aanpakken is een belangrijk aspect om een beter mens te worden. Naast de formele regels van de islam, houden de soefi’s zich dus bezig met hun innerlijke zelf of ego.

De leiders waren nodig omdat de moslims de kennis van de islam wel beheersten en de vijf pilaren praktiseerden, maar de ziektes van het hart (zoals jaloezie, arrogantie, hoogmoed …) konden ze niet genezen.

Na de dood van de profeet ontstond in de 7de en 8ste eeuw het soefisme uit een nood aan spirituele leiders. Met zulke rituelen leer je de ziektes van het hart kennen en kan het hart gezuiverd worden.

Om het eigen ego te zuiveren geeft de spirituele leider onder andere een paar opdrachten die iemand elke dag moet uitvoeren, zoals de vredesgroet aan de profeet zo’n vijfduizend keer opzeggen.

2 Bekijk het fragment over Sinan Can waarin hij vertelt wat soefisme voor hem betekent. Los daarna de vragen op.

a Wat houdt het morele kompas in voor Sinan?

Zelfreflectie, je ego kleiner maken, milder zijn naar jezelf en naar anderen.

b Waarnaar wijst jouw morele kompas? Omcirkel de waarden in die jij belangrijk vindt in je leven.

c Zoek op het internet van wie de uitspraak is.

Proefversie©VANIN

Gisteren was ik slim, dus ik wilde de wereld veranderen. Vandaag ben ik wijs, dus ik verander mezelf.

Van de Perzische dichter en filosoof Rūmī (1207-1273)

d Hoe zou jij innerlijk nog kunnen veranderen of wat zou jij kunnen verbeteren aan jezelf?

Persoonlijk antwoord

3 Bekijk het videofragment van de dansende derwisj.

a Markeer de woorden die volgens jou passen bij het videofragment. Bespreek klassikaal.

herkenbaar wervelend aanbidding divers trance

b Lees de uitspraak van Rūmī over de wervelende dans. Vul dan de zin aan.

liefdevol verwarrend Gezellig eentonig ritmisch verenigend Dansen doe je als je boven de werelden uitstijgt, je hart aan stukken scheurt en je ziel overgeeft.

Ik vind dat de uitspraak past/niet past bij het filmpje van de dans omdat

Proefversie©VANIN

UITBREIDING

WIST JE DAT

Mevlana Celaleddin Rūmī, kortweg Rūmī of ook wel Mevlana (‘meester’) genoemd, leefde van 1207 tot 1273, eerst in Iran en vanaf zijn eenentwintigste in het Turkse Konya. Het verhaal gaat dat Rumi, toen hij in hogere sferen zijn huis verliet en langs de werkplaats van een smid kwam, in de hamerslagen de klanken ‘Allah, Allah’ hoorde. Hij begon op straat spontaan op dat ritme te draaien. De smid deed mee en zo is de ‘sema’, het kenmerkende gebed, ontstaan. Tijdens deze gebedsceremonie draaien de gelovigen (derwisjen) rond. Zo proberen ze in vervoering te raken en dichter bij God te komen.

Mensen ervaren God op verschillende manieren. Die persoonlijke en spirituele ervaringen zijn voor iedereen anders. Sommige gelovigen zoeken tekenen van God in de schoonheid van de natuur, anderen vinden die in kunst. Veel creaties van kunstenaars zijn namelijk geïnspireerd door de liefde voor hun Schepper. Hoe ervaren mensen Allah via literatuur, muziek of beeldende kunst?

1 Zoek minimaal vier kunstvormen op via de linken of video’s.

a Hoe ervaren de makers Allah via hun kunst? Maak van drie kunstvormen een analyse in het schrijfkader.

b Bespreek je bevindingen in groep.

Kunstvorm 1

Wie heeft dit gecreëerd?

Wat is de boodschap van de maker?

Wat is het doel van de maker?

informerenactiverenamuserenovertuigenadviserenemotionereninspireren

Ik zou deze kunstvorm wel / niet delen op sociale media omdat

Proefversie©VANIN

Kunstvorm 2

Wie heeft dit gecreëerd?

Wat is de boodschap van de maker?

Wat is het doel van de maker?

informerenactiverenamuserenovertuigenadviserenemotionereninspireren

Ik zou deze kunstvorm wel / niet delen op sociale media omdat

Kunstvorm 3

Wie heeft dit gecreëerd?

Wat is de boodschap van de maker?

Wat is het doel van de maker?

informerenactiverenamuserenovertuigenadviserenemotionereninspireren

Ik zou deze kunstvorm wel / niet delen op sociale media omdat

2 Maak een eigen slam poetry over jouw geloof, over jouw connectie met Allah.

a Gebruik het stappenplan op iDiddit.

b Breng je slam poetry voor de klas.

3 Vul de zelfevaluatie in.

3.5 Exit-ticket

Lukt het jou om in 140 tekens (of minder) het hele hoofdstuk samen te vatten? Schrijf een Instagrampost over de les en stuur die naar een vriend of familielid.

Vragen die kunnen helpen bij het schrijven van je bericht:

• Wat is de hoofdgedachte van de les?

• Welke hashtags zou je gebruiken om de les te beschrijven?

Proefversie©VANIN

• Welke achtergrondinformatie kun je verbinden met de informatie uit de les?

• Wat wil je echt niet vergeten van de les?

• Welke wijze woorden zou jij willen delen uit de les van vandaag?

Synthese

Samenvatting

Tot slaaf gemaakte

•

Niet vrij

Beschikt niet over eigen middelen

Bepaalt zijn werktijd niet

Is niet zelfstandig

Werkt verplicht voor iemand

Geen vrije keuze

•

Handelaar

Vrij

Beschikt over eigen middelen

Bepaalt zijn werktijden zelf

Is zelfstandig

Kan voor iemand werken

Heeft een vrije keuze

Stap 2 Allah en zijn schepping

De schepping is een bewijs van Allahs bestaan.

Allah is één en uniek.

Gevolgen polytheïsme misbruikt door stamhoofden

•

•

Proefversie©VANIN

 āya

 tawḥīd

• Gevolgen monotheïsme verduidelijkt door de profeet

Uitbuiting Onderdrukking

Geloof Stap 1 Arm en rijk

Negatief

Gebruikt voor eigen belang

Ten koste van anderen

Gelijkwaardigheid

Rechtvaardigheid

Positief

Zet aan tot het goede Voor jezelf en anderen

Stap 3 De weg naar Allah

Zorgt voor verantwoordelijkheid, zelfbeheersing, zelfdiscipline

Stimuleert medeleven en empathie

Bevordert eerlijkheid

Benadrukt respect voor anderen

Moedigt verdraagzaamheid aan

© Allam / Muslim Show / Editions du BDouin

ʿIbāda Het Arabische woord voor dienstbaarheid, meestal vertaald als aanbidding.

Khalq Een verzamelnaam van alles wat Allah schiep, het hele universum en alle levende wezens.

Khulq Een verwijzing naar iemands karakter en gedrag op basis van morele waarden en deugden, zoals vriendelijkheid en eerlijkheid.

Mystiek Het hartstochtelijk streven naar vereniging van de ziel met God.

Proefversie©VANIN

Privilege Een voorrecht dat soms losstaat van eigen inspanningen.

Soefisme Een mystieke stroming binnen de islam. Met meditatie streven soefi’s ernaar om uit liefde voor Allah te versmelten met Hem. Ze proberen één te worden met Allah door zich los te maken van aardse of materiële zaken en hun eigen ego.

Tawḥīd Goddelijke eenheid. Het betekent dat Allah één en uniek is in Zijn wezen, eigenschappen en handelingen. Het is een boodschap met een diepe betekenis die een alternatief vormde voor het polytheïsme in Mekka.

Tawḥīd al-Afʿāl De eenheid in Zijn handelingen.

Tawḥīd ad-Dhāt De eenheid in Zijn wezen.

Tawḥīd aṣ-Ṣifāt De eenheid in Zijn eigenschappen.

Kennen en kunnen

Stap 1

 Ik verwoord waarom jaloezie gelijk staat aan ondankbaarheid aan Allah.

 Ik vergelijk het leven van de verschillende lagen in de bevolking in Mekka in de tijd van de profeet.

 Ik benoem mijn eigen privileges.

 Ik bedenk manieren om anderen te helpen met mijn privileges.

 Ik reflecteer over mijn eigen voorrechten.

 Ik toon dankbaarheid voor mijn voorrechten.

 Ik leg uit hoe kansarmoede een effect heeft op de schoolloopbaan

Stap 2  Ik geef voorbeelden uit de schepping om Allahs bestaan aan te tonen.

 Ik omschrijf welke invloed tawḥīd had in de Mekkaanse samenleving.

 Ik verklaar het begrip tawḥīd in mijn eigen woorden.

 Ik reflecteer over de positieve en negatieve manier waarop geloof kan worden gebruikt.

 Ik onderbouw mijn mening met argumenten over de invloed van het geloof op de samenleving.

 Ik verklaar het begrip atheïsme op basis van een voorbeeld.

 Ik leg de drie categorieën van tawḥīd uit.

Stap 3  Ik beschrijf het concept ʿibāda in ruime zin.

 Ik omschrijf minstens vier effecten van aanbidding op de eigen morele ontwikkeling.

 Ik geef vijf situaties aan waarin aanbiddingen een meerwaarde kunnen zijn voor de maatschappij.

 Ik formuleer in eigen woorden wat de spirituele dimensie is van aanbidding.

 Ik reflecteer over mijn eigen weg naar Allah.

 Ik verklaar het begrip soefisme in mijn eigen woorden.

 Ik vertel op basis van een voorbeeld waarnaar mijn morele kompas wijst.

 Ik reflecteer over uitspraken rond innerlijke verandering.

 Ik vorm een mening over een mystieke beleving van geloof.

 Ik analyseer minimaal drie kunstvormen in functie van het ervaren van Allah.

 Ik bespreek in groep wat de boodschap van de kunstvormen inhoudt in functie van het ervaren van Allah.

 Ik maak met een stappenplan een slam poetry over de persoonlijke connectie met Allah.

ʿAmr ibn al-ʿĀṣ, de spreker

Proefversie©VANIN

1 Woorden aan de macht

Met volle overtuiging

Overtuigen zonder woorden

De invloed van influencers

In woord en daad

STAP 1 Woorden aan de macht

1.1 Met volle overtuiging

Proefversie©VANIN

1 Doe het beter dan de man in de cartoon. Je leerkracht geeft je een kaart met een onderwerp waarover je één minuut praat. Gebruik je overtuigingskracht om de aandacht te trekken. Succes!

2 Leg uit hoe je de opdracht hebt ervaren.

Neem hier notities. Persoonlijk antwoord sterke sprekers:

- overtuigingskracht

- zorgvuldig gekozen woorden

 duurzame relaties met vriend en vijand

in Mekka:Amr ibn al-Ās:

- vaak ingezet als onderhandelaar bij politieke conflicten

- reisde veel als handelaar, veel economische relaties

- inzicht, ervaring en intelligentie = belangrijk binnen Quraysh-stam

Onder de metgezellen had je verschillende sterke sprekers zoals Abū Bakr, Alī, A isha en Ja far. Zij zetten hun overtuigingskracht in om duurzame relaties te sluiten met vriend en vijand op politiek, economisch, religieus en sociaal vlak. Daarbij kozen ze zorgvuldig de woorden om hun boodschap over te brengen. Zo bracht ook de profeet Muhammad zijn boodschap beknopt, maar met veel diepgang over. Een van de invloedrijke sprekers in Mekka in de tijd van de profeet was Amr ibn al- Ās. Hij bereidde zijn toespraken heel goed voor en besteedde veel aandacht aan de juiste woorden om zijn boodschap kracht bij te zetten. Daarom werd hij tijdens conflicten door politieke leiders vaak ingezet als onderhandelaar, omdat hij erin slaagde om duurzame economische relaties op te bouwen. Als handelaar reisde hij namelijk veel en moest hij vaak onderhandelen. Dankzij zijn inzichten, ervaring en intelligentie had hij een belangrijke stem binnen de Quraysh-stam.

1.2 Overtuigen zonder woorden

1 Verken de ontdekplaat. Schematiseer de informatie over over de emigratie naar Abessinië in een mindmap.

Proefversie©VANIN

Bekering tot de islam

Route

Abessinië

Negus

Handelsrelaties

2 Bekijk het videofragment over het gesprek tussen Jaʿfar, ʿAmr en Negus in de ontdekplaat. Let goed op welke technieken ʿAmr en Jaʿfar gebruiken om overtuigend over te komen. Beantwoord dan de vragen. Tip: je vindt het gesprek ook in de ontdekplaat terug.

a Wat kun je vertellen over het uiterlijk van ʿAmr en Jaʿfar?

Ze zagen er allebei verzorgd uit.

b Vind je een verzorgd voorkomen belangrijk? Leg uit.

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

c Hoe was de houding van ʿAmr voor het gesprek startte?

Hij was zelfzeker, hij was ervan overtuigd dat hij het gesprek zou winnen.

d Was ʿAmr voorbereid voor dit gesprek? Leg uit.

Mogelijke antwoord: Ja, want hij stelde gerichte vragen. Hij wist op voorhand welke argumenten hij kon gebruiken om Negus te overtuigen.

e Nadat het gesprek afgelopen leek, haalde Jaʿfar opnieuw het argument aan van het onrecht dat hen was aangedaan. Hoe reageerde ʿAmr daarop? Leg uit.

Mogelijke antwoord: Hij voorzag een tegenargument. Voor hem was het onrecht hun verdiende straf voor hun ongehoorzaamheid en opstand.

f Om de aandacht van Negus te trekken, verwees Jaʿfar naar een gelijkenis tussen hen. Hij sprak over ahl al-kitāb, de mensen van het boek. Wat betekent dat?

Mogelijke antwoorden: Dat de moslims, de christenen en de joden een goddelijk boek ontvingen met richtlijnen om te volgen en moreel te handelen. Dat er meer gelijkenissen dan verschillen zijn tussen de monotheïstische godsdiensten.

g Moet moreel handelen altijd aan religie gekoppeld zijn? Leg uit.

Neen, je hebt geen religie nodig om moreel te handelen. God of religie kan wel versterkend zijn om moreel te handelen.

h In de Qurʾān hoofdstuk 30 vers 30 zegt Allah dat de mens van nature goed is. Welk begrip geeft die boodschap weer?

De fitra, de natuurlijke aanleg waarmee Allah elke mens heeft geschapen.

i Hoe maakte ʿAmr misbruik van zijn privileges? Markeer elk juist antwoord.

1 Door zijn handelsrelatie en vriendschap met Negus te gebruiken om de eerste moslims geen asiel te geven.

2 Hij sprak over zijn opleiding en opvoeding.

3 Hij bracht geschenken mee voor Negus om hem om te kopen.

4 Hij verwees naar zijn status als rijk stamhoofd.

j Hoe was de houding van Jaʿfar toen hij verschilde van mening met Negus?

Hij was respectvol en eerlijk in zijn overtuiging.

Antwoorden:

Proefversie©VANIN

- Goed en verzorgd voorkomen

- Zelfzeker overkomen

- Goed voorbereiden

- Mening onderbouwen met argumenten

- Gelijkenissen benoemen

- Respectvol omgaan met de verschillen

- Het algemeen belang voor ogen houden

- Leren luisteren naar wat de ander zegt

Neem hier notities.

invloedrijke sprekers vandaag: influencers op sociale media

- favoriet thema

- ? opleiding of expertise

- duizenden volgers

! kritisch kijken naar doel influencer

- eerlijke boodschap?

- zoveel mogelijk volgers?

- amuseren, informeren of overtuigen?

- online imago = performance

= HOE wordt info aangeboden?

= WELKE intentie heeft aanbieder?

 weerbaar en mediawijs worden

Vandaag zijn de invloedrijke sprekers vooral de influencers op sociale media, met TikTok met stip op één. Elke influencer heeft een favoriet thema. Dat betekent echter niet dat ze een speciale opleiding volgden of veel expertise hebben over dat onderwerp. Toch kunnen de populairsten rekenen op vele duizenden volgers. Daarom is het belangrijk om altijd een stapje achteruit te zetten en kritisch te kijken naar het doel van de influencer. Staat een eerlijke boodschap centraal of streven ze vooral naar zoveel mogelijk volgers? Willen ze hun publiek amuseren, informeren of overtuigen? Die vragen voorkomen dat je misleid wordt. Wees je er altijd van bewust dat een online imago een vorm van 'performance' is. Wat influencers tonen, komt niet altijd overeen met wie ze echt zijn. Dat beseffen is cruciaal om te begrijpen hoe informatie wordt aangeboden en welke intenties de aanbieders hebben. Zo word je weerbaarder en mediawijs!

Proefversie©VANIN

1 Maak een online collage met tools zoals Word of Canva. Gebruik het sjabloon hieronder als basis.

a Zoek twee hedendaagse sprekers die te vergelijken zijn met ʿAmr. Leg je keuze uit.

b Zoek twee online influencers die sterk verschillen van ʿAmr. Leg je keuze uit.

Een influencer is een middel en geen doel. Als de influencers jouw doel worden, dan ben jij hun middel. Naam en voornaam:

c Kleur de zaken die niet goed zijn in het rood. Kleur de zaken die goed zijn in het groen.

Aantal volgers: Topics:

Leeftijd: Woonplaats:

2 Hoe voorkom je dat je een middel van een influencer wordt?

Persoonlijk antwoord

1.4 In woord en daad

Soms ben je op de verkeerde plek op het verkeerde moment en dreig je meegesleept te worden in de verkeerde situatie. Op zo’n moment is het belangrijk om na te denken over de waarden waarmee je bent opgevoed. Wie weet lukt het jou wel om de anderen te beïnvloeden en de situatie de juiste kant uit te sturen. Goed leiderschap vertaalt zich namelijk zowel in gedrag als in woorden. Als je beide combineert, ben je in staat om veel te veranderen.

1 Lees elke situatie en kies er één uit. Schrijf een korte rede van maximum één minuut om je vrienden te overtuigen. Gebruik de tips en tricks op p. xx.

Enkele vrienden spreken af om na geplande klimaatbetogingen in Brussel amok te maken. De protestbeweging zelf laat hen koud, ze hebben gewoon zin om de vandaal uit te hangen. Hoe overtuig je hen om dat niet te doen?

Op zaterdagmiddag ga je shoppen met vrienden. Twee vrienden vertellen je dat ze stiekem iets hebben meegenomen uit de Action zonder te betalen. Wat zeg je zodat ze het zouden terugbrengen?

Proefversie©VANIN

Mijn inhoud was

Mijn houding was UITBREIDING

Op een warme vrijdagnamiddag beslissen je klasgenoten om te spijbelen. Ze proberen de hele klas mee te krijgen in het plan. Hoe overhaal je hen om dat niet te doen?

2 Reflecteer over je voordracht.

Persoonlijk antwoord

De samenhang van de tekst was

Mijn stemvolume was

Persoonlijk antwoord

Persoonlijk antwoord

Persoonlijk antwoord

2.1 Bronnen van religie STAP 2 Religie aan het woord

Neem hier notities.

In een wereld vol informatiestress is het talent om je boodschap helder over te brengen goud waard. Een duidelijk gebrachte en korte boodschap zal meer effect hebben dan een langdradig en verward betoog. Maar communicatie draait niet alleen om woorden; non-verbale signalen en empathie spelen ook een grote rol. Daar komt nog bij dat bepaalde onderwerpen gevoelig liggen in onze samenleving. Zo is spreken over religie en politiek aan de eettafel meestal sociaal niet aanvaard. Toch is het beter om de dialoog over religie niet uit de weg gaan. Weeg daarbij je woorden goed af voor je spreekt.

1 Wat is de essentie van religie voor jou? Noteer in één minuut zoveel mogelijk antwoorden op die vraag.

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

2 Gebruik je nota’s uit opdracht 1 om in één minuut mondeling je verhaal te brengen. Neem ook de tips & tricks van p. xx uit stap 1 erbij.

Abdoulaye: Yo Selin, heb je ‘t nieuwtje gehoord? Een gast, Mohamed is z’n naam, die in Mekka rondloopt en die zegt een profeet van God te zijn?

Selin: Yep, Abdoulaye, ik heb dat via vrienden gehoord. Ze zeggen dat hij een coole boodschap heeft, iets over eenheid en rechtvaardigheid?? Da’s wel wat anders dan nu �� ��

Abdoulaye: Right! Hij verkondigt het geloof in Allah! En mijn vriend zei dat die Mohamed ook zegt dat het bidden voor en vereren van beelden moet stoppen.

Selin: huh? Wrm is dat zo belangrijk ☹ Wrm doen we niet gwn verder met onze oude manieren van bidden?

Abdoulaye: Gast, hij zegt dat alleen Allah aanbidding verdient. De verplichting om beelden te aanbidden is verkeerd! Die Mohamed wil ons leiden naar een ander, zuiverder geloof, zodat er een rechtvaardige samenleving komt.

Selin: Wat maakt hem speciaal dan? Er zijn toch nog mensen die claimen profeten te zijn?? Is hij dan echt true?

Abdoulaye: Ja, goeie vraag man. Hij zegt dat hij openbaringen van God heeft ontvangen! En vastgelegd in de Qurʾān, om zijn boodschap te bevestigen. Die Mohamed leeft wel echt rechtvaardig, eerlijk en denkt aan anderen. He walks the talk, snap je?

Selin: Maar m’n copin zei dat Mohamed ook spreekt over het helpen van de armen en behoeftigen. Echt?

Abdoulaye: Yes, hij praat over sociale rechtvaardigheid en naastenliefde. Drbij moeten we voor de armen, wezen en behoeftigen zorgen. En dat we ook verantwoordelijk zijn voor het welzijn van anderen.

Selin: Dat klinkt chique! Maar wat als we zijn boodschap niet volgen?

Abdoulaye: Ja idd, hij waarschuwt dat er een dag gaat komen, Dag des Oordeels heet die! Dan moeten we verantwoording afleggen voor onze daden.

Al wie rechtvaardig leeft en in Allah gelooft, zal worden beloond, terwijl al wie zich bewust afkeert van het goede en voor het kwade kiest, zich zal moeten verantwoorden.

Selin: Wow! Beetje zoals voor een rechter komen als je door het rode licht bent gereden, niet? Oké gast, we gaan luisteren naar wat Mohamed te zeggen heeft. Die boodschap lijkt toch ni zo ingewikkeld he?

Abdoulaye: Yes, Selin. Kom, we gaan kijken wat hij ons wil leren. Dat is mss wel goed voor onze community en onze life

Proefversie©VANIN

4 In het gesprek tussen Abdoulaye en Selin vind je enkele kernboodschappen van de profeet Muḥammad in Mekka terug. Welke vier kernboodschappen herken je?

De nadruk op monotheïsme, rechtvaardigheid, naastenliefde en verantwoordelijkheid (voor onze daden).

5 Welke kernboodschap is onvoldoende zichtbaar in jouw omgeving?

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

6 Hoe kun jij die kernboodschap beter zichtbaar maken?

Persoonlijk antwoord

2.2 Bronnen van religie

Neem hier notities.

religie

- toegewijde en intieme relatie tussen mens en Allah

- reis van spirituele groei

- grote invloed op dagelijks leven moslims

belangrijkste bron: Qurʾān

- leidraad voor gelovigen

- richtlijnen voor leven, ethiek, rechtvaardigheid en spiritualiteit

tweede belangrijkste bron: sunna

religie: verschillende vormen: bidden, vasten, liefdadigheid verrichten ...

diepgaande effecten:

- op individu: innerlijke vrede, morele begeleiding

- op gemeenschap: sociale rechtvaardigheid, naastenliefde

 eeuwig geluk en Allahs liefde

De Qurʾān omschrijft religie als een toegewijde en intieme relatie tussen de mens en Allah. Het is een levenslange reis van spirituele groei, waarbij gelovigen streven naar een nauwere band met Allah en een beter begrip van Zijn richtlijnen. Religie is een essentieel aspect van het leven van moslims en het heeft een grote invloed op hun dagelijkse bestaan.

De belangrijkste bron van islamitische religie is de Qurʾān. Het boek vormt zo de leidraad voor gelovigen en het bevat ook de richtlijnen voor het leven, ethiek, rechtvaardigheid en spiritualiteit. Naast de Qurʾān wordt de sunna (uitspraken, gedragingen, stilzwijgende goedkeuringen van de profeet Muḥammad) beschouwd als een belangrijke bron van religieuze begeleiding.

Om die nauwere band met Allah en innerlijke spirituele groei te bevorderen, neemt religie verschillende vormen aan zoals bidden, liefdadigheid verrichten, vasten, zonden en het kwade vermijden, mededogen tonen en vergeving schenken, een rechtvaardig leven leiden en streven naar rechtvaardigheid en moraliteit.

Islamitische religie kan net zoals andere religies en levensbeschouwingen diepgaande effecten op individuen en gemeenschappen hebben. Het kan innerlijke vrede brengen, morele begeleiding geven en nederigheid en medeleven bevorderen. Het stimuleert ook sociale rechtvaardigheid, naastenliefde en respect voor anderen. Het biedt een pad naar het eeuwige geluk en het bereiken van Allahs liefde.

1 Hoe wordt religie omschreven in de Qurʾān?

Een toegewijde en intieme relatie tussen de mens en Allah.

2 Geef drie concrete voorbeelden van hoe religie zichtbaar is in de samenleving.

Mogelijke antwoorden: aardbeving Marokko en Turkije: hulp opgestart vanuit hun moskeeën.

Het vrijdagsgebed: mensen gaan naar de moskee om samen te komen.

Moskee organiseert een ifṭarmaaltijd voor de buurt.

Proefversie©VANIN

3 Wat zijn de belangrijke bronnen van religieuze begeleiding?

De Qurʾān en de sunna

4 Welke positieve effecten heeft religie op het individu en op de samenleving?

Individu Samenleving

Het zorgt voor innerlijke vrede. Het bevordert sociale rechtvaardigheid.

Het sterkt gevoelens van nederigheid en medeleven.

Het promoot naastenliefde en respect voor anderen.

5 Hoe kan religie die op zich goed is, toch door mensen worden misbruikt?

Mogelijke antwoorden: als religie wordt gebruikt om macht uit te oefenen, anderen te onderdrukken of om extremisme en fanatisme te rechtvaardigen.

Interpretaties van religieuze bronnen worden dan aangepast en verdraaid in functie van bepaalde belangen.

6 Geef twee voorbeelden van religie die wordt gebruikt als middel om verkeerde doelen te bereiken.

Persoonlijk antwoord

7 Zoek op het internet welke levensbeschouwingen de kernwaarden van de islam delen. Schrijf naast elke kernwaarde twee levensbeschouwingen.

Kernwaarde

Monotheïsme

Rechtvaardigheid

Naastenliefde

Verantwoordelijkheid

Aanvaarding

Levensbeschouwingen

Proefversie©VANIN

8 Welke kernwaarde uit andere levensbeschouwingen komt volgens jou niet aan bod in de islam?

Mogelijke antwoorden: reïncarnatie (hindoeïsme), verlichting (boeddhisme), vegetarisme (jaïnisme), meergodendom (hindoeïsme) …

WIST JE DAT

Qiyās is een principe binnen de fiqhwetenschappen, gebaseerd op analogie. Het betekent juridische richtlijnen uit de Qurʾān en de sunna toepassen op hedendaagse gebeurtenissen. Een voorbeeld ervan is het verbod op bedwelmende stoffen dat wordt uitgebreid naar drugs en andere hallucinerende middelen. Samen vormen de Qurʾān, de sunna, ijmāʿ (consensus), qiyās (analogie) en istiḥsān (het goede overwegen) de vijf bronnen van islamitische jurisprudentie (uṣūl al-fiqh).

UITBREIDING

9 Zoek de verzen op met een koranapp. Noteer naast elk kenmerk van religie de juiste verzen.

Kies uit: Q 2:136, Q 2:256, Q 3:200 , Q 16:90, Q 29:45, Q 41:30, Q 49:9, Q 112: 1-4.

Het monotheïsme

Vrijheid van geloof

De aanbidding van Allah

Standvastigheid in het geloof

Rechtvaardigheid

Q 2:136, Q 112:1-4

Q 2:256

Q 29:45

Q 3:200, Q 41:30

Q 3:200, Q 16:90, Q 49:9

STAP 3 Klein geleerd, groot gedaan?

3.1 Gedrag uit balans

1 Zou jij dit wel eens doen? Omcirkel onder elke situatie ja of nee.

Allah verwacht dat we ons goed gedragen: oprechtheid, goede intentie, eenvoud en bescheidenheid zijn essentieel om een voorbeeldig mens en een bewuste moslim te zijn. Een goed karakter ontwikkelen en je goed gedragen maken deel dus uit van je essentie als mens. Het is een natuurlijk instinct, maar het vraagt wel een inspanning. Soms maken mensen dan ook fouten. Dan raakt het gedrag uit balans. Mehmet roept luid door de klas dat de leraar het echt altijd op hem gemunt heeft. Elke keer weer moet hij apart gaan zitten omdat hij babbelt. Maar hij heeft helemaal niet gepraat tijdens de les!

Ja – Nee

Ayshati zet tijdens een busrit haar favoriete muziek op. Door haar speaker goed luid te zetten, kunnen haar vrienden meegenieten van de muziek-vibe.

Ja – Nee

Sylvie houdt ervan om te chillen tijdens de tramrit naar huis. Earpods in, pet op en voetjes laten rusten op de zitplaats tegenover haar. Niemand die haar stoort tijdens de rit, zalig!

Ja – Nee

Soms is de les zo saai voor Khalil dat hij afleiding zoekt. De leerkracht ziet niet dat hij het woord ‘boring’ krast in de bank. Hij gebruikt zijn sleutel van zijn fiets daarvoor, zo blijft zijn boodschap er zeker in staan.

Ja – Nee

Proefversie©VANIN

Zonet heeft Mursal een meisje van de andere klas op de speelplaats enkele rake klappen gegeven. Ze roddelde namelijk over Mursals vrienden en dat is echt een no-go!

Ja – Nee

Tijdens de middagpauze wandelen Soraya en haar vriendin Imane rond in de buurt van de school. Uit verveling bellen ze aan bij verschillende huizen en rennen dan snel weg. Zo grappig!

Ja – Nee

Feyza heeft op de schooluitstap voor iedereen snacks mee. Tijdens het vrije uurtje is dat smullen met zijn allen! Na de lunch gaan ze weer naar de verzamelplek bij de leerkrachten. Hun afval laten ze achter bij de picknicktafel, want er was geen tijd meer om op te ruimen.

Ja – Nee

Yelin houdt van graffiti. Ze zet ’s avonds aan de achterkant van het station haar slogans op de muur. Zo kan ze boodschappen verspreiden die zij waardevol vindt.

Ja – Nee

Samen met zijn vriend Joris is Amin gaan protesteren in Brussel. Ze raakten slaags met de politie op het plein. Daarbij gooiden ze stenen naar de agenten om hen op afstand te houden, want die flikken spoten met traangas naar de demonstranten.

Ja – Nee

2 Hoe zou de profeet reageren in elke situatie? Bespreek met je klasgenoten.

Mogelijk antwoorden: De profeet gedroeg zich rustig en beheerst, stoorde geen andere mensen met zijn bezigheden, respecteerde eigendommen van anderen, stelde zich vredevol op tegenover anderen.

3 Bespreek de strip met je buur.

Hé jullie baardmannen, jullie zijn gecensureerd terroristen! Gecensureerd

Proefversie©VANIN

Ik laat je niet zomaar mijn reputatie besmeuren!

En? Voel je je nu gezuiverd?

4 Vat de boodschap van de strip in één zin samen.

Persoonlijk antwoord

3.2 Gedrag in balans

Hoe jij je gedraagt in een bepaalde situatie, hangt ook af van jouw opvoeding of tarbiyya. De Arabische stam van dat woord is raba, wat ‘groei’ of ‘toename’ betekent. De groei of de ontwikkeling van jouw goed gedrag is een leerproces. Opvoeding vraagt veel jaren van oefenen, leren en beter worden. Ook de profeet Muḥammad heeft de mensen in zijn omgeving op verschillende manieren opvoedkundig ondersteund. Zelf toonde hij goed gedrag in elk onderdeel van zijn leven en tegenover iedereen. Zo vertelde zijn vrouw ʿĀʾisha dat zijn gedrag de Qurʾān was. Ook de ḥadīth wijst op het belang van goed gedrag.

DE ḤADĪTH VERTELT:

ʿĀʾisha vertelde dat ze de profeet hoorde zeggen: ‘Een gelovige kan met zijn goed gedrag het niveau bereiken van een vastende die (ook) het nachtgebed verricht.’

Abū Dawūd

DE ḤADĪTH VERTELT:

Jābir vertelde dat de profeet zei: ‘Inderdaad, de meest geliefde onder jullie bij mij, en degene die het dichtst bij mij zit op de Dag des Oordeels, is wat karakter betreft de beste van jullie. … ‘ At-Tirmidhī

1 Vergelijk de aḥadīth over goed gedrag. Formuleer een tegelwijsheid die de boodschap van de aḥadīth samenvat.

Proefversie©VANIN

Mogelijke antwoorden: Goed gedrag is de sleutel tot het geloof; Wie goed doet (in dit leven), goed krijgt (in het Hiernamaals).

2 Opvoeding is een leerproces, kijk daarom regelmatig kritisch naar je eigen gedrag. Welke top en tip geef jij op dit moment aan jezelf?

Ik kan goed

Ik wil nog beter worden in

Persoonlijk antwoord

Persoonlijk antwoord

Jouw opvoeding bepaalt ook hoe jij omgaat met de Qurʾān. Tarbiyya tegenover de Qurʾān betekent dat je bepaalde regels respecteert voor je start met de Qurʾān te bestuderen of te memoriseren. Enkele stelregels:

Verricht de wuḍūʾ voor je start.

Lees geconcentreerd en behoud je focus.

Zit op een eerbiedige, correcte manier.

Plaats de Qurʾān op een hoge, propere plek.

Start met de basmala.

Reciteer op een rustige toon.

3 Bestudeer de regels over de omgang met de Qurʾān. Hoe bereid jij je voor wanneer je de Qurʾān wil lezen? Vul de tabel aan.

Dit doe ik al

Persoonlijk antwoord

Dit doe ik nog niet

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

3.3 Jouw inspirerende figuren

Het Engelse spreekwoord It takes a village to raise a child, betekent dat opvoeding niet alleen een taak van de ouders is. Ook in jouw omgeving zijn er andere mensen dan je ouders die je inspireren, corrigeren, motiveren … Die mensen zijn je murabbī, wat zoveel betekent als inspirator, opvoeder en leraar. In het woord murabbī vind je een van de Schone Namen van Allah, namelijk ar-Rabb, onze Heer. Letterlijk betekent ar-Rabb de Opvoeder, de Eigenaar en de Voorziener van zegeningen.

1 Markeer alle mensen die voor jou een murabbī zijn.

klastitularis vriend(en)

sporttrainer directeur

leerlingenbegeleider leerkracht islamitische godsdienst

buurman / buurvrouw leerkracht lichamelijke opvoeding

broer(s) / zus(sen) imam

tante(s) / oom(s) grootouders

(pleeg)ouders medewerker jeugdwerking pluspapa / plusmama collega bij studentenjob

2 Noteer over een murabbī die je aanduidde waarom die persoon voor jou belangrijk is als inspirator. Bespreek met je buur.

Persoonlijk antwoord

3 Beantwoord de vragen over de fragmenten van Mocronado’s.

a Markeer waarom de vaders het zelf vroeger makkelijker vonden om weg te blijven van negatieve invloeden.

1 Omdat zij al geen pubers meer waren toen ze in Nederland kwamen wonen.

2 Omdat zij niet goed Nederlands spraken, bleven ze meer thuis.

3 Omdat zij gefocust waren op werken, sparen, boodschappen doen en het huishouden regelen.

Proefversie©VANIN

b Een vader getuigt: ‘Ik kan ze wel thuis opvoeden, maar je weet niet wat er op straat gebeurt.’ Wat bedoelt hij daarmee?

Mogelijke antwoorden: Ook al doen ouders hun best om hun kinderen een goede opvoeding mee te geven, ze kunnen niet alles controleren wat ze als jongeren doen. De samenleving speelt ook een rol in hun opvoeding.

c Waarom wordt in fragment 3 een van de vaders emotioneel wanneer hij praat over de opvoeding?

Sommige ouders hebben geen tijd en geen waardering voor hun kinderen. Ze hechten geen belang aan wat hun kinderen nodig hebben.

d Hoe zou jij je eigen opvoeding omschrijven? Omcirkel alle woorden die passen bij jouw opvoeding.

straf zachtaardig vrijheid regels discipline liefde iedereen gelijk

rechtvaardig streng overleg koud ouders verdeeld broers en zussen gelijk

oneerlijk laks ouders op 1 lijn afspraken controle broers mogen meer

gehoorzamen warm zussen mogen meer

e Vind je dat deze vaders een goede kijk hebben op opvoeding? Waarom wel / niet?

Persoonlijk antwoord

3.4 Opvoeden in de Qurʾān

Neem hier notities.

opvoedingsstijl vroeger:

- geen vragen stellen aan ouders

- gehoorzamen aan ouders = autoritair

opvoedingsstijl nu:

- overleg tussen ouders en kinderen

- gezamenlijke afspraken maken

- ouders geven uitleg, aandacht en waardering = democratisch

islamitische traditie: kinderen = amāna, door Allah aan ouders toevertrouwd ouders = schat laten groeien

Ouders hanteren vandaag een andere opvoedingsstijl dan een halve eeuw geleden. Vroeger duldden ouders geen vragen en kinderen moesten simpelweg gehoorzamen, terwijl kinderen en ouders van nu in het Westen vaker in overleg gaan met elkaar. Dat is een verschuiving van een autoritaire naar een democratische opvoedingsstijl. De laatste staat voor gezamenlijke afspraken maken, ouders die uitleggen waarom ze iets verbieden of toestaan, en aandacht en waardering geven aan hun kinderen. Vanuit de islamitische traditie worden kinderen omschreven als een amāna, een rijkdom of schat die door Allah is toevertrouwd aan de ouders. Het is aan de ouders om aan Allah te tonen dat ze die schat kunnen laten groeien en bloeien.

1 Beluister het offerverhaal van de profeet Ibrāhīm en beantwoord dan de vragen.

a Hoe gaan vader en zoon met elkaar om? Markeer de woorden die passen bij het verhaal.

Proefversie©VANIN

- Q 37:102

autoritaire opvoedingsstijl - democratische opvoedingsstijl bang respectloos geduldig machteloos lief mening telt helpen instemming (akkoord) vertrouwen dwang respectloos respectvol geruststellen bevelen vragen vriendelijk bang

b Zoek de Qurʾānverzen op en noteer ze. Onderstreep de woorden die te maken hebben met opvoeding. Omcirkel de opvoedingsstijl die het beste past bij het vers.

En toen hij oud genoeg was om zijn vader te helpen zei hij (Ibrāhīm): ‘O mijn zoon! Ik heb in een droom gezien dat ik jou zal offeren, wat denk jij daarvan!’ Hij zei: ‘O mijn vader! Doe wat jou bevolen is. Als Allah het wil, zul jij mij onder de geduldigen vinden.’

- Q 31:13

En (gedenk) toen Luqmān tegen zijn zoon zei, toen hij hem goede raad gaf: ‘O mijn zoon!

Ken Allah geen deelgenoten toe. Voorwaar, het toekennen van deelgenoten (aan Allah) is zeker een grote fout.’

autoritaire opvoedingsstijl - democratische opvoedingsstijl

Proefversie©VANIN

2 Onderstreep in de ḥādīth een voorbeeld van liefdevol, democratisch opvoeden.

DE ḤADĪTH VERTELT:

ʿAʾisha vertelde dat wanneer Fāṭima bij de boodschapper van Allah binnenkwam, hij tegen haar zei: ‘Welkom mijn dochter.’

Bukhārī

DE ḤADĪTH VERTELT:

Abū Qatada Al-Anṣarī vertelde dat de profeet op een dag de mensen in het gebed leidde terwijl hij Umāma, de dochter van zijn dochter Zaynab (i.e. kleindochter) droeg. Wanneer hij de rukūʿ verrichtte, zette hij haar op de grond en wanneer hij omhoog kwam, pakte hij haar op.

Bukhārī

3 Zoek de verzen Q 19:42-48 op en noteer hoe de profeet Ibrāhīm reageerde op zijn vader die godenbeelden vereerde.

Ibrāhīm bleef rustig en hij zei: ‘Vrede zij met jou! Ik zal vergiffenis voor jou vragen bij mijn Heer.

Waarlijk! Hij is voor mij altijd Genadig.’

4 Schrijf op iDiddit of op een apart blad een brief aan je ouders over je opvoeding.

- Vertel concreet over onderwerpen zoals kledij, moskee, muziek, vrienden, gebed, uitgaan, voeding, mediagebruik, relaties, hobby’s en andere.

- Geef een voorbeeld van iets in je opvoeding waar jij heel positief over bent.

- Geef een voorbeeld van iets in je opvoeding dat jij graag anders zou willen.

- Beschrijf ook welke soort opvoeding het best past bij jou.

3.5 Waarschuwend opvoeden

1 Met welke ‘cautionary tale’ uit jouw cultuur ben je opgegroeid? Vul de mindmap aan en leg uit aan je buur.

Personages

Ouders die zich het hoofd breken over opvoeding: het is van alle tijden. Ze piekeren zich suf over hoe ze aan hun kind kunnen duidelijk maken dat iets gevaarlijk is, zonder dat ze het daardoor net extra aanlokkelijk maken. Zo ontstonden eeuwen geleden al ‘cautionary tales’ of ‘ waarschuwende verhalen’ die de lezer op gevaren wezen. Zo’n verhaal start altijd met een verbod, zoals Roodkapje die niet van het pad mocht afdwalen. Vervolgens slaat het hoofdpersonage dat verbod in de wind en komt daardoor in een vreselijke situatie terecht, zoals opgegeten worden door een wolf. Dat was afschrikwekkend genoeg om kinderen aan te zetten tot gehoorzaamheid. afbeelding volgt nog

soortgelijk verhaal

Titel

Proefversie©VANIN

Waarschuwing

Moraal

Ook vandaag gebruiken ouders verhalen als ondersteuning bij de opvoeding van hun kinderen. Die verhalen worden al lang niet meer alleen verteld, maar ook getoond op tv en sociale media. Naast de klassieke sprookjes verschenen ook religieuze tekenfilms voor jonge kinderen, soms met een bekende geleerde in de hoofdrol. Die films bevatten een morele boodschap en wijsheden die kinderen in hun dagelijkse leven kunnen toepassen.

Straf

Welk effect had het op jou?

Omar & Hana, een populaire islamitische animatiereeks voor kinderen van 2 tot 6 jaar

2 Geef na elke stelling aan of je akkoord gaat of niet. Licht je antwoord toe en bespreek klassikaal.

a De opvoeding van de kinderen moet door ouders gebeuren en niet door filmpjes.

Akkoord / Niet akkoord omdat

Persoonlijk antwoord

b Een geleerde gebruiken in tekenfilms is een vorm van indoctrinatie.

Akkoord / Niet akkoord omdat

Proefversie©VANIN

Persoonlijk antwoord

c Sprookjes en verhalen helpen bij de vorming van het geweten.

Akkoord / Niet akkoord omdat

Persoonlijk antwoord

3.6 Een stap naar het jodendom en het christendom

De chassidische gemeenschap, een kleine ultraorthodoxe groep binnen het jodendom, hanteert een heel aantal essentiële regels en tradities. De religieuze praktijken worden al erg jong aangeleerd en toegepast, zodat de kinderen die later kunnen doorgeven aan hun kinderen. Aangezien de opvoeding van jonge kinderen hoofdzakelijk de taak van de moeder is, is het voor chassidische moeders bijna onmogelijk om uit te gaan werken. Ook op school worden de regels en tradities strikt toegepast en gecontroleerd. Sociale media en jeugdboeken zijn vaak uit den boze. Dat zorgt wel voor duidelijke verwachtingen en sociale samenhang binnen de gemeenschap.

Een ander voorbeeld van een strakke religieuze opvoeding vind je bij de orthodox-gereformeerden, ook de zwartekousenkerk genoemd. In deze conservatieve christelijke gemeenschap gelden strikte voorschriften. Meisjes dragen geen broeken of topjes met spaghettibandjes, en ijsjes eten op zondag is verboden. Deze levensstijlen geven inzicht in de diversiteit van religieuze praktijken en hoe geloofsovertuigingen het dagelijkse leven beïnvloeden.

Chassidische joden Leden van de zwartekousenkerk

1 Bekijk het videofragment en noteer vier dingen die je bijzonder vindt.

Persoonlijk antwoord

2 Duid na elke zin aan of dat ook in jouw gezin / familie zo is of niet. Duid daarnaast ook aan of je het eens bent of niet met die regel. Bespreek met je buur

Dat is bij mij thuis Ik ga met deze regel

De rol van de moeder is zorgen voor het huishouden.ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Meisjes worden overbeschermd. ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Religieuze zaken worden al heel vroeg meegegeven.ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Religieuze handelingen worden als peuter aangeleerd. ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

De opvoeding van jongens verschilt van die van meisjes. ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Er is geen inspraak over het eigen uiterlijk (haar, kledij …). ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Slecht gedrag wordt niet geduld en is een bron van schaamte voor de gemeenschap. ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

Religieuze zaken worden niet in vraag gesteld. ook zo / niet zo.wel / niet akkoord.

3 Wat is het belang van religie in je eigen opvoeding?

Persoonlijk antwoord

Proefversie©VANIN

4 Hoe belangrijk is religie om later mee te geven aan jouw kinderen?

Persoonlijk antwoord

Synthese

Situatie

Functie

Stap 1 Woorden aan de macht

Jaʿfar Negus ʿAmr

Emigrant wegens politieke vervolging

Woordvoerder van de moslims Koning van het land waar de moslims naar vluchtten

Overtuigingskracht:

- goede voorbereiding

- zelfzeker

Eigenschappen

- open voor verschillen

- onderbouwde argumenten

- algemeen belang

Christelijke leider van Abessinië Op diplomatieke reis

Rechtvaardigheid

Proefversie©VANIN

Omschrijving

Vormen

Bronnen

Effecten

Stap 2 Religie aan het woord

Overtuigingskracht:

- goede voorbereiding

- niet open voor verschillen

- zelfzeker

- niet-onderbouwde argumenten

- individueel belang

Een toegewijde en intieme relatie tussen de mens en Allah.

Woordvoerder van Quraysh ouders school

Bidden, liefdadigheid verrichten, vasten, zonden en het kwade vermijden, mededogen tonen en vergeving schenken, een rechtvaardig leven leiden, en streven naar rechtvaardigheid en moraliteit.

De Qurʾān en de sunna.

Innerlijke vrede, morele begeleiding, stimuleert sociale rechtvaardigheid, naastenliefde en respect voor anderen.

Stap 3 De rol van tarbiyya

Tarbiyya

famiieomgeving/vrienden

Murabbī = ouders

autoritaire opvoeding

- opvoeder

- inspirator

- motivator

democratische opvoeding

Begrippenlijst

Amāna Alles wat Allah jou heeft toevertrouwd en jou heeft opgedragen om voor te zorgen.

Ar-Rabb De Heer, een naam van Allah

Autoritaire opvoedingsstijl

Democratische opvoedingsstijl

Opvoedingsstijl waarbij de ouders hoge eisen stellen aan hun kinderen, zich niet betrokken tonen, geen emotionele warmte geven en vragen interpreteren als ongehoorzaamheid.

Opvoedingsstijl waarbij de ouders heel betrokken zijn bij hun kinderen, ze ondersteunen bij problemen, hun gevoelens aandacht geven en bij straffen uitleg geven, zodat ze eruit leren.

Chassidisch Een ultraorthodoxe stroming binnen het jodendom. In België vind je de leden vooral in Antwerpen, andere grote chassidische gemeenschappen leven in Monreal, New York en Israël.

Informatiestress

Proefversie©VANIN

Spanning veroorzaakt door een overaanbod aan informatie, meer dat kan worden verwerkt.

Murabbī Inspirator, opvoeder

Tarbiyya Opvoeding of goede manieren leren

Kennen en kunnen

Stap 1  Ik licht de rol toe van de metgezel ʿAmr ibn al-ʿĀṣ tijdens het leven van de profeet.

 Ik schematiseer de gebeurtenissen in Abessinië.

 Ik omschrijf in eigen woorden het begrip ahl al-kitāb.

 Ik stel een lijst met tips & tricks op om een gesprek te voeren.

 Ik vergelijk hedendaagse influencers met de metgezellen.

 Ik gebruik mijn stem om mijn eigen entourage op het rechte pad te brengen.

 Ik reflecteer over mijn woorden om anderen te overtuigen om het goede te doen.

Stap 2  Ik beschrijf hoe religie zich toont in de samenleving.

 Ik benoem minstens vier kernboodschappen van de profeet Muḥammad in Mekka.

 Ik licht de effecten van de islamitische religie op individuen en gemeenschappen toe.

 Ik verduidelijk de mogelijke effecten van religie aan de hand van voorbeelden.

 Ik identificeer minstens twee situaties waarin religie wordt ingezet als een middel om macht uit te oefenen.

 Ik vergelijk de kernwaarden van de islam met andere levensbeschouwingen.

 Ik omschrijf het concept van religie via de Qurʾān.

Stap 3  Ik formuleer een standpunt over ongewenst gedrag.

 Ik verwoord wie en waarom iemand in mijn omgeving me inspireert.

 Ik omschrijf in eigen woorden de volgende begrippen of eigenschappen tarbiyya, murabbī, arRabb en amāna.

 Ik som ten minste vijf richtlijnen die in acht worden genomen voordat je begint met het bestuderen van de Qurʾān.

 Ik onderzoek praktische opvoedkundige tips uit Qurʾānverzen en aḥādīth.

 Ik leg uit welk effect ‘cautionary tales’ kunnen hebben op de opvoeding.

 Ik druk mijn verwondering op een positieve manier uit bij het zien van verschillen bij andere gemeenschappen.

 Ik vergelijk mijn opvoeding met die van een andere gemeenschap.