1.4 Golven worden op hun tocht afgebogen en gebroken Seismische golven verplaatsen zich niet langs een rechte lijn, maar worden continu afgebogen. Dat komt doordat de dichtheid van de materie toeneemt met de diepte. Bij de scherp begrensde overgangen in het inwendige van de aarde, tussen korst en mantel en tussen mantel en kern, treden plotse veranderingen op in het gedrag van de golven. Ze veranderen van richting en van snelheid: dat zijn de belangrijke discontinuïteiten. P-golven
103º P-golven worden gebroken in B en B’ 143º
S-golven B’
B
Aardbeving: P- en S-golven vertrekken in alle richtingen
binnenkern
buitenkern
mantel
korst
S-golven worden geabsorbeerd 143º Schaduwzone: tussen 103° en 143° worden geen golven geregistreerd 103º
Fig. 6.6 De doorgang van de twee soorten seismische golven geeft een beeld weer van het inwendige van de aarde.
1.5 Golven versnellen en vertragen Seismische golven verplaatsen zich niet allemaal even gemakkelijk door verschillende materialen. Dat kun je vergelijken met het stappen op asfalt, los zand, nat zand, of door water. Als je aan zee bent en je stapt van de straat door de duinen, op het droog en nat strand, en ten slotte probeer je te stappen door de steeds diepere zee, dan ondervind je dezelfde moeilijkheden als de seismische golven die zich doorheen de aarde voortbewegen. Snelheidsveranderingen geven wetenschappers informatie over de aard van de lagen en de diepte ervan. Bij het onlinelesmateriaal vind je een animatie die de twee soorten seismische golven weergeeft.
THEMA 6 De geosfeer: ontstaan en evolutie van landschappen
11