THEMASYNTHESE
Transport in de plant Planten zijn opgebouwd uit wortel, stengel, blad en bloem.
• Om in hun voedingsstoffen te voorzien is fotosynthese noodzakelijk. De CO2 die daarvoor nodig is, nemen de planten op via de open huidmondjes.
• Ook water is belangrijk voor de plant. Als de cellen minder water bevatten, daalt de vloeistofdruk in de cellen en verliezen ze hun stevigheid. Water is nodig voor het transport van opgeloste stoffen naar alle cellen van de plant en voor de fotosynthese. Omdat water verdampt langs de open huidmondjes, moet het voortdurend aangevuld worden vanuit de bodem.
• Het transport van water gebeurt opwaarts langs de houtvaten van het xyleem en is mogelijk dankzij: — capillaire krachten tussen watermoleculen en de transportvaten, — worteldruk,
IN
— transpiratiezuiging.
Dankzij die processen is er opwaarts transport mogelijk.
zonlicht
huidmondje
verdampen H2O
CO2
O2-gas
N
omgevingstemperatuur
waterdraden
VA
aanzuigen H2O
Het transport van assimilaten en plantenhormonen gebeurt via de zeefvaten van het floëem.
Rol van de huidmondjes – homeostase
©
Afhankelijk van de hoeveelheid beschikbaar water gaan de huidmondjes open of dicht. Ook het plantenhormoon
abscisinezuur beïnvloedt het sluiten van de huidmondjes. Zo wordt de waterhuishouding aangepast naargelang de omstandigheden.
Als er geen sapstroom is, kan het water niet vanuit de bodem worden aangevuld. De bladeren verliezen is een
manier om waterverlies te beperken. Bladval wordt geregeld door een samenwerking tussen meerdere hormonen. De werking van planten is erop gericht om het watergehalte in evenwicht te houden; dat is homeostase.
274
THEMA 05
themasynthese