weekJOURNAAL 38 e jaargang
2022 Week 6 Woensdag 9 februari
WAAROM ZOVEEL DRUK NODIG VOOR BELOOFDE BRIEF?
VOORLEESWEDSTRIJD IN DE ENCK VAN HOOG NIVEAU
EEN WARM WELKOM VOOR NIEUWKOMERS IN OIRSCHOT
EVA ROVERS: DE MACHT VAN BURGERBERADEN
3
6
7
12
THEMAMIDDAG ROND BELANG VAN DE ZANDPADEN IN OIRSCHOT
‘Elk zandpad heeft zijn verhaal’
Jan den Otter en Thea Noordijk van WNL de Beerzen en Frans Adriaanse van SBEO bij een mooi voorbeeld van een zandpad in deze gemeente: de Arnoldlaan in Oostelbeers, in de volksmond ook wel de Zwitsersebaan genoemd.
Een paar mooie zandpaden geven een gewone wandeling extra glans: die beleving voelt altijd bijzonder. Daarnaast herbergen de paden en hun bermen een schat aan plantaardig en dierlijk leven. Ook Oirschot, Spoordonk en de Beerzen telden vroeger vele honderden zandpaden. Ze verdwijnen in rap tempo, tot verdriet van de natuurorganisaties en de hoeders van ons cultureel landschappelijk erfgoed. Een themamiddag in De Kerk Oostelbeers op 20 februari moet de liefde voor het zandpad nieuw leven inblazen.
Heezepad aan de Notel verhard: doodzonde natuurlijk. Toch is er nog veel moois te vinden, bijvoorbeeld in de Mortelen”, zo vertelt hij bij één van de fraaie overgebleven zandpaden in Oostelbeers: de Arnoldlaan. Dit karakteristieke zandpad met laanbomen vormt een verbinding tussen de Lange-
DOOR RENS VAN GINNEKEN Hij maakte nog niet zo lang geleden een uitgebreide fotografische inventarisatie van de zandpaden in deze gemeente en hij kwam nog tot zo’n honderd pareltjes. Toch is Frans Adriaanse van Stichting Behoud Erfgoed Oirschot (SBEO) niet direct enthousiast over het huidige bestand. “Vroeger waren er zeker meer dan duizend: alles was zandpad, ook nog op een kaart uit 1950. Het belangrijkste zandpad was misschien wel het Kapelpad, dat helemaal van de Kapel van de Heilige Eik naar de Sint-Petruskerk in Oirschot liep. Door de ruilverkaveling, woningbouw, verkoop aan bedrijven en verharding uit praktische overwegingen is er enorm veel verdwenen. Oirschot is daar in het verleden veel te achteloos mee omgegaan. Zo is het
Naast natuurlandschappelijke, biologische en cultuurhistorische waarden, hebben zandpaden met hun bijzondere aantrekkingskracht ook een grote recreatieve waarde.
Soms vormen zandpaden de natuurlijke barriere tussen twee gebieden of landschapstypen.
Droge voeten houden Maar er zijn meer redenen om de bescherming van de zandpaden serieus handen en voeten te geven, vertelt Jan den Otter van Werkgroep Natuur en Landschap de Beerzen (WNL). “De zandpaden zeggen iets over het gebruik van de gebieden. Sommige werden gebruikt door herders bij de ontginningsgebieden. Vaak slingeren die door het landschap, over de wat hoger gelegen stukken, zodat je droge voeten hield. Zo ontstonden paden door het gebruik. Maar we weten nu dat de zandpaden ook een ecologische functie hebben. Soms zijn ze de barrière tussen twee gebieden, soms een overgang voor verschillende diersoorten, vaak is het zandpad zelf de voornaamste biotoop voor allerhande beestjes. Langs het pad vind je weer vaak bosschages en struweel: al met al is de ecologische functie niet te onderschatten. Zeker niet voor de robuuste natuurgebieden die Oirschot ook voorstaat.” Kennis delen “Met het behoud van zandpaden in het achterhoofd, moet er nog veel over gesproken worden, moeten we kennis delen”, vertelt Thea Noordijk, voorzitter van WNL. Er zijn ook vragen: wat is een zandpad precies? Mag je het nog zo noemen als er puin in gereden is? Wat mag je ermee doen en wie draagt de kosten voor onderhoud? Natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische argumenten zou je bij de beantwoording moeten meewegen. Daar is nu wel haast bij geboden, want in ‘de vaart der volkeren’ dreigen er nog meer zandpaden te verdwijnen. Nu is het moment om serieus te bekijken wat we moeten koesteren.” Recreatieve functie Eén belangrijke reden om die zandpaden te koesteren is nog niet eens genoemd. “Dat is de recreatieve functie van de zandpaden. Ze hebben een onmiskenbare aantrekkingskracht op toeristen, dagjesmensen, fietsers, wandelaars: iedereen geniet ervan. Met de focus van Oirschot als ‘achterland voor ontspanning’ voor de Brainportregio is er nog een belangrijke reden om onze mooie zandpaden te koesteren”, vertelt Noordijk. “Daarom zijn we ook blij dat alle zes de Oirschotse gemeenteraadsfracties hebben toegezegd een afgevaardigde te sturen.” Aanmelden verplicht De themamiddag zandpaden wordt mede ondersteund door Brabantse Milieu Federatie (BMF), WNL, SBEO, IVN Oirschot en Bra-
bants Landschap. Er wordt een fraaie natuurdocumentaire over zandpaden van de befaamde natuurcineast Mark Kapteijns vertoond en er is een forumdiscussie over zandpaden. Dagvoorzitter is Herm Kisjes. De themamiddag bij De Kerk Oostelbeers begint om 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur. De entree is gratis, evenals de welkomst koffie/thee. In verband met de coronabeperkingen is vooraf aanmelden verplicht via https:// www.ivn.nl/afdeling/oirschot/ activiteiten/zandpaden-als-landschappelijk-erfgoed De coronapas moet getoond worden, zitplaatsen met 1,5 meter afstand en het dragen van een mondkapje bij het rondlopen in De Kerk is verplicht.
Heerlijk 3-gangen diner bij Brasserie Montfort
€24,50
brasseriemontfort.nl
Iedere donderdag
KOGELBIEFSTUK 3 stuks Vrijdag 11 en zaterdag 12 februari
VALENTIJNSBURGERS per stuk
GEROOKTE KIPSALADE 100 gram
8.50 1.50 1.60
Tel. 0499-571355 • www.joepsmits.gildeslager.nl
Alles voor feest ... ... en carnaval!
Bouw- en woonplein
vandewaloirschot.nl
Bosviolen in schaal In grote zinken schaal, diam. 36cm, in diverse kleuren. 12.99
7.99 Alle dagen open Oirschot Bestseweg 53
Aanbieding geldig van 10 t/m 1177 februari 2022 en zolang de voorraad strekt.
rijt en de Fransebaan. In de volksmond heet het laantje ook wel ‘de Zwitsersebaan’. “Waarschijnlijk vanwege die verbinding met de Fransebaan”, aldus Adriaanse. “De zandpaden horen onlosmakelijk bij onze cultuurhistorie en elk zandpad heeft zijn eigen verhaal: alleen al om die reden loont het de moeite om ze te beschermen”, bepleit hij.
Berichten en officiële publicaties van de gemeente wekelijks in dit weekblad