2020 Week 33 woensdag 12 augustus
65 e jaargang GOIRLE ZOEMT
WIE WEET HET NOG?
VIER GENERATIES BIJ DE FAMILIE ROOSEN UIT GOIRLE!
WAT ALS JE TALENT KON STELEN?
3
8
11
13
‘KIJK NAAR DE ZIEL VAN RIEL’
Dorpsdichter Henk van Oirschot Om een bekende Rielenaar te worden hoefde Henk van Oirschot (62) feitelijk niet zo gek veel aan de weg te timmeren. Immers als je “er een bent” van de iconische Rielse smid, bijgenaamd “smidje”, ben je al een heel eind in de goede richting. Echter daar nam Henk geen genoegen mee. Van kinds af aan was en is hij begenadigd met een flinke dosis adrenaline en prestatie-drang. Zowel maatschappelijk als in sportief opzicht heeft de ambitieuze Rielenaar decennia lang behoorlijk wat furore gemaakt en lijkt hij nu als dorpsdichter cultureel Riel meer impact te gunnen. Tekst en fotografie; Nico de Beer Naast eigen werk, maar zeker ook in samenwerking met zijn creatieve dorpsgenoten die hun verbeeldend hart op de juiste plaats hebben zitten, wil Henk nu graag collectief het mooie dorp vereeuwigen. “Ik hoop daarom van harte dat “Riel” middels de social media en blogs cultureel forser op de kaart komt te staan en dat er in 2021 een opzienbarende documentaire genaamd, “Kijk naar de Ziel van Riel” gerealiseerd wordt”, pleit Henk van Oirschot.
graag onmiddellijk aan toe dat ik zeker zo lief over mijn kleurrijke sport-activiteiten praat...”, lacht levenskunstenaar Henk van Oirschot.
Henk van Oirschot, laatbloeier in dichten
Maatschappelijke activiteiten Aanvankelijk viel Henk tijdens zijn jeugd in het Rielse niet bepaald op. “Ja natuurlijk was ik er steeds bij als het iets te maken had met sport. Maar dat waren mijn vrienden ook. Dat is vrij normaal als je in een klein dorp woont. Het verblijf op de Pius X basisschool, was voor mij ook geen straf. Ik leerde vrij gemakkelijk en met taal en cijfers werken was en is nog altijd mijn passie. De Middelbare school werd het St. Odulphuslyceum waarbij na een kort in-
termezzo op de Universiteit, de dienstplicht riep. Na mijn studie was ik actief in de accountancy bij het Verificatiebureau van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Hierna volgde mijn ambitieuze baan bij het regionale schoonmaakbedrijf Vitron. De laatste jaren behartigde ik ook het voorzitterschap van een commissie grotere bedrijven van een nieuwbakken werkgeversorganisatie, “Siev” geheten. Dit alles in vogelvlucht over mijn maatschappelijke activiteiten. En ik voeg er
“Sport betekende veel voor me” Hij was amper twaalf jaar en als opvallende voetbalpupil bij VV Riel, lonkte toen al een overstap naar Willem II. “Nee Henk, dat kan niet”, sommeerde moeder Van Oirschot, die zeker wist dat dit ten koste zou gaan van hun fietsenverkoop in het dorp. Tegenspraak op het ouderlijk gezag was zeker toentertijd geen optie. Gelukkig voor de voetbalclub. bleef de toekomstbelofte het rood/geel trouw en werd hij als junior in hetzelfde jaar met Riel 2 als met de hoofdmacht kampioen! En passant sloot hij zich ook nog aan bij de tafeltennisvereniging Riel en werd daar ook prompt jeugd-kampioen in het patronaat. “Ja, sport betekende veel voor me”, benadrukte Henk. Zo stond hij ook aan de wieg bij de opkomst van het regionaal zaalvoetbal. Technisch zeer begaafd en altijd gaan voor de winst waren zijn kenmerken. Uit zijn periode bij Bunga Melati (Alphen) en Free Time-shop (Goirle) siert zijn bu-
Met verrassende blogs weet Henk bekenden en onbekenden te verrassen
reau nu nog met fraai edelmetaal. Zelfs liet de ambitieuze Rielenaar zich overhalen om op enig moment het GVB, een golfcertificaat in de wacht te slepen. “Na het behalen van een “hole in one”, had ik het daar wel gezien”, lachte de sportfreak. Wel bleef hij zijn vrije tijd aan andere sporten besteden… ga er maar even voor
ERITRESE VROUWEN GOED OP HUN PLAATS BIJ DE PUIJ
Een blik in het kleinschalig en duurzaam Atelier ButtonUp
de twee naaisters
Op dinsdagmorgen 14 juli heb ik afgesproken met Annemiek van Puijenbroek die me wil vertellen over het naaiatelier waar enkele Eritrese vrouwen werkzaam zijn. Ik vind de ruimte aan de Bergstraat, achterin het Texperience Center, helemaal aan de oostkant: een gezellig ruimte waarin ze met vijven bezig zijn, met prachtig zicht op het beekdal van de Nieuwe Leij, waar straks – na de herinrichting – de “functies” wonen, water, natuur en cultuurhistorie in samenhang ontwikkeld zijn (zie GB 8 juli 2020). Ik begin met foto’s te nemen – iets dat gevoelig ligt en waarover eerst “onderhandeld” moet worden; maar we komen er wel uit. Met een kopje koffie erbij teken ik het verhaal op, nu eens van Annemiek dan weer van Salwan. Als ik vertrek, een mondkapje rijker, bedenk ik dat hier kleinschalig iets groots wordt verricht. DOOR BEN LOONEN Salwan uit Irak Ik maak kennis met Hiwet en Zabib en Salwan. Het helpt dat de namen op een bord geschreven staan. Salwan voert het woord, zij begeleidt de Eritrese vrouwen. Zij komt zelf uit Irak, ze is al 25 jaar in Nederland. Ze heeft tien jaar nodig gehad om ingeburgerd te raken; toen kon ze gaan solliciteren naar allerlei functies. Ze heeft gewerkt als tolk Arabisch-Neder-
lands. Nu begeleidt ze de vrouwen die letterlijk en figuurlijk van heel ver komen. Vanuit een analfabete situatie, vanuit een hut in Eritrea, met als taal het Tingryna dat hier verder niemand spreekt. Salwan geeft elementair Nederlands met alle mogelijke middelen: tijdens het werk en op het bord, maar ook via Whatsapp, YouTube en voorlopig vooral “met handen en voeten”. Vorige jaar waren het Syrische vrouwen, nu zijn het Eritrese. Annemiek
vertelt tussendoor over de achtergrond van deze vrouwen. Zo is het gegaan: jonge meisjes moeten zodra ze menstrueren in het leger in een land en met een regime dat erger is dan Noord-Korea. Vluchten is het enige als je daar aan wilt ontkomen. Ze zijn anderhalf jaar door Afrika getrokken, ze hebben verschrikkelijke dingen meegemaakt. Ze zijn de Middellandse zee overgestoken in gammele boten, daar hoeft verder geen uitleg bij, dat is wel “gedocumenteerd”. Als AMA zijn ze o.a. in Sterk Huis terecht gekomen en opgevangen. Van daar uit heeft er gezinshereniging plaatsgevonden, de meisjes hebben zelf het ticket bijeen moeten verdienen om hun ouders (meestal de moeder) hierheen te halen. Zie voor een groot achtergrondverhaal ook Goirles Belang van 1 juli (“Eritrea, over een vergeten volk”) van Pieter Rambags, voorzitter Werkgroep Opvang Statushouders. Atelier ButtonUp Ik tref daar dus twee Eritrese vrouwen (twee zijn er afwezig), en de Nederlandse Aukje, samen met Salwan en Annemiek van Puijenbroek. Het lijkt heel simpel, maar er zit toch nog heel wat achter. Het atelier tooit zich met de naam ButtonUp. Het blijkt een samenwerking tussen twee partners, namelijk Motor Cycle Support en Havep, tot stand gekomen na een vraag van Annemiek aan Ruud van Gorp van MCS: wanneer doen jullie iets voor meisjes? MSC was enkel met jongens bezig. Ruud zag er iets in, en zo ontstond die samenwerking. Wie het naaiatelier mogelijk maken zijn verder
de gemeente Goirle, Contour De Twern, Sterk Huis, taalcoaches, fietsen van Paul van Korven, beurzen, etc. Het werk van de dames is geen bezigheidstherapie, de opzet is ook geen liefdewerk oud papier: ze verdienen het zout in de pap, de producten die onder de naaimachine vandaan komen worden verkocht in de winkel van Havep. Er zijn 200 mondkapjes gemaakt, en nu zijn ze bezig met fraaie tassen. Let wel: ook hier moet het vak helemaal geleerd worden, het is niet zo dat in Eritrea al een vaardigheid in dezen ontwikkeld was. Het principe is: duurzaam. Hergebruik van kledingstoffen. Annemieke benadrukt dat het een kleinschalige activiteit is, het grote werk wordt immers in Tunesië en Macedonië gedaan. Maar ze heeft tegen Contour gezegd: stuur ons gerust meer
meisjes. Als in het voorjaar 2021 Havep na 155 jaar verhuist van de Bergstraat naar de Parallelweg zal het atelier ook daar ruimte krijgen, zo is toegezegd. Heuvelsekerk Ik vraag via Salwan naar de godsdienst van Eritrese vrouwen. Sommigen zijn christen andere moslim. Ze leven vreedzaam naast elkaar. Uiteraard gaan moslims naar de moskee, de koptische christenen uit Eritrea gaan naar de Heuvelsekerk in Tilburg waar pastoor Jan van Noorwegen hen gastvrijheid geeft. Getooid in witte outfit met torenhoge opgebonden kapsels gewikkeld in doeken gaan ze ‘s zondags er naar toe. Ik zie de ogen oplichten als ze begrijpen waarover het gaat. Annemiek is jubelend als ze spreekt over het werk op het atelier met deze
twee naaisters met hun coach
zitten; scheidsrechter en trainer bij lagere teams, mede organisator van het Sponsorteam Willem II, dat zelfs zes keer per jaar op de groene mat acteert. Ook een meerwaarde voor sponsoren tot en met een Facebook pagina en een blog. lees verder op pagina 3 vrouwen. Ze vinden het heel fijn om hier te komen werken, “en ik word daar zo happy van als ik dat zie.” Als ik vertrek vraag ik of ik een mondkapje mag kopen. Ja dat mag gerust, kies maar; er zijn allerlei designs. Ik kies een Brabants bont, het doek is geweven door Havep. Blijgemoed ga ik, ondanks dat ik weer eens geconfronteerd ben met de open wonden in onze wereld; want hier wordt op een concrete manier wat gedaan: een pleister, een druppel op de gloeiende plaat, maar toch. Je kunt ook niks doen, wat meestal het geval is. Je kunt ook kiezen voor “structurele hulp, zoals de Nederlandse regering, wat meestal neerkomt op praatjes die geen gaatjes vullen. Wat hier in de Bergstraat gebeurt is kleinschalig, maar het heeft toch ook iets groots dat er werk is voor enkelen, dat die hun geld verdienen en in een veilige omgeving leven. Dat zij ondanks de trauma’s voorzichtig bouwen aan nieuw levensgeluk.