WEEKBLAD ’t CARILLON - DONDERDAG 24 OKTOBER 2013
PAGINA 9
Priesters dragen geen kleren In het kerkboek stond bij 1 november: ‘Hoogfeest van Allerheiligen te vieren als zondag’. En erachter: ‘Dubbel 1e klas – wit’. Dat dubbel 1e klas sloeg op het feest en betekende zoiets als de buitencategorie bij de Tour de France. Dat ‘wit’ sloeg op de kleur van de ‘priestergewaden’. Priesters droegen geen kleren, althans niet tijdens de Mis. Dan droegen ze gewaden. Witte gewaden, met name een wit kazuifel (zeg maar die poncho), betekenden feest!! Het maakte niet uit op wat voor dag 1 november viel: het was een soort zondag, dus je had vrij. De eerste dag van een week vakantie.
Gruwelijk genieten Nou hadden wij weinig heiligen in de familie, maar er stonden er genoeg in mijn kerkboek om de mis en de andere erediensten goed door te komen. Compleet met biografie en details over de marteldood. De leukste heiligen waren namelijk martelaren die op een gruwelijke manier aan hun eind waren gekomen. En daar waren ze nog blij mee ook. Paulus werd onthoofd, Stefanus werd gestenigd en Sebastiaan was een bull-eye voor boogschutters. En er waren genoeg verschillende methodes om je fantasie de vrije loop te laten. Voor gelovigen die niet gezegend waren met zo’n sterk beeldend vermogen waren er in de meeste kerken glas-inlood ramen of beelden van stervelingen te zien die dankzij de marteldood rechtstreeks hemelwaarts waren gevaren. Ze kregen een plaats in de kerkelijke kalender. Mooie dood, enkeltje hemel en als heilige een wereldbekend rolmodel worden! Wat wil je nog meer! Een voorbeeldig einde, hoewel ik in mijn directe omgeving niemand kende die met een zwaard aan kwam zeulen met de vraag of wij hem een handje wilden helpen om heilig te worden. Reden genoeg om Allerheiligen te laten volgen door een week vakantie.
Alle heiligen Officieel lag het wel wat ingewikkelder. De katholieke Kerk kent al sinds de eerste jaren van het christendom vele martelaren. Martelaar (van het Griekse woord martus = getuige) was de bijzondere eretitel voor degenen die gedurende de christenvervolgingen in het Romeinse Rijk hun trouw aan het christelijke geloof met de dood moest bekopen. Deze martelaren werden oorspronkelijk in een gezamenlijke herdenking van alle martelaren vereerd, maar paus Gregorius III veranderde in 732 het martelarenfeest in Allerheiligen. Niet alleen martelaren, maar ook heiligen, die doodgewoon aan hun eind zijn gekomen, worden dan herdacht. In 844 werd de oorspronkelijke datum (13 mei) veranderd in 1 november (begindag van de winterperiode volgens de regel van Benedictus) en werd het een herdenking van alle heiligen die geen eigen feestdag hebben (Paus Gregorius IV 827 -844)
Heer op de tong Maar in de herinneringen aan mijn misdienaarstijd was Allerheiligen een lui feest. Je hoefde niet meer te doen dan op andere zondagen. Je voerde een spannende dialoog met de priester (Ad dejoem kwee leetifikat, joeventoetum mejam), zeulde het boek van rechts naar links, zwaaide met het wierookvat, deed wat water bij de wijn, ving muggen tijdens de preek, deed wat rek- en strekoefeningen, stak je tong uit om met gesloten ogen de Heer op je tong binnen te laten en rinkelde op cruciale momenten met de bel. Daarna had je een vrije dag. Wat voor weer het was, weet ik niet meer.
Allerzielen Dat weet ik wel van Allerzielen. Het feest van alle zielen is de dag waarop in de rooms-katholieke Kerk alle gelovige zielen van gestorvenen worden herdacht. Overal in de wereld, maar het meest in de traditioneel katholieke landen zoals Italië, Spanje, Portugal en geheel Latijns-Amerika. En daar vaak nog op een manier die aansluit bij de plaatselijke folklore. Vaak lekker griezelig! Het gebruik om jaarlijks een dag te wijden aan de gedachtenis van alle overleden gelovigen ontstond rond het jaar 1000 in de honderden kloosters die in die tijd afhankelijk waren van de abdij van Cluny (Fr.). Het feest wordt sinds de twaalfde eeuw op 2 november gevierd, de dag na Allerheiligen. In de 14e eeuw voerde de Kerk het feest ook in voor de liturgie in de gewone kerken.
Dwaallichtjes De gebruiken rond Allerzielen hebben ook aanleiding gegeven tot verteltradities. Verhalen over de tijdelijke terugkeer van doden, lichtjes die daarbij de weg moesten wijzen, klokluiden en gekruiste bosjes stro op graven als afweer tegen het kwade, zijn daar voorbeelden van. Samen met de gebruiken thuis en op kerkhoven geven ze inzicht in de individuele geloofsvoorstellingen die vaak nog tot in de twintigste eeuw leefden
Tuincentrum Sonneveld––Brandestraat Brandestraat 18b Wagenberg – – Tuincentrum Sonneveld 18b– –4845PH 4845PH Wagenberg 0162-374411www.tuincentrumsonneveld.nl www.tuincentrumsonneveld.nl Tel:Tel: 0162-374411 Deze aanbiedingen zijn geldig zolang onze voorraad strekt,
Deze aanbiedingen zijn geldig zolang onze voorraad strekt, vanaf don 24 Oktober t/m zat 02 November vanaf don 24 Oktober t/m zat 02 November