KONFERENCJE
KONFERENCJE ster Bieńkowska podkreśliła potrzebę utrzymania względnie stałego kursu, co – zdaniem minister - mogłaby zapewnić akcesja do strefy euro. Dodatkowym ułatwieniem dla przedsiębiorców było wprowadzenie zaliczek, które dotychczas otrzymywały tylko instytucje publiczne. W formie zaliczki, przedsiębiorca może otrzymać jednorazowo nawet 20% sumy dofinansowania. Media nie poświęcają obecnie dużej uwagi polityce regionalnej na lata 2014–2020. Na szczeblu europejskim jednak odbyły się już ważne negocjacje dotyczące jej kształtu. Istotnym sukcesem wydaje się być osiągnięcie zapisu o polityce spójności „dla wszystkich”. Co ciekawe, takie kraje jak Niemcy i Francja forsowały jej wersję, zakładającą pomoc unijną jedynie dla państw najbiedniejszych. Dla Polski mogłoby się to okazać bardzo niekorzystne. Jeśli płatnicy netto nie otrzymywaliby żadnych środków w ramach dofinansowania, prawdopodobnie doprowadziliby do ograniczenia budżetu, na czym w efekcie straciłyby kraje słabiej rozwinięte. Minister Bieńkowska odniosła się również do koncepcji zmian w podziale admi-
Elżbieta Bieńkowska – minister Rozwoju Regionalnego i prof. Roman Niestrój – Rektor UEK
Fundusze strukturalne receptą na kryzys? Fundusze strukturalne i możliwości ich wykorzystania w ramach walki z kryzysem były tematem dyskusji toczonych podczas konferencji zorganizowanej 18 maja przez Koło Makroekonomii i Gospodarki Światowej. Gościem specjalnym była Elżbieta Bieńkowska – minister Rozwoju Regionalnego. Rozpoczynając spotkanie, dr Marek Dąbrowski z Katedry Makroekonomii nawiązał do aktualnej sytuacji gospodarczej Polski, rysującej się w pesymistycznych barwach. Minister Bieńkowska, odpowiadając na tytułowe pytanie, podkreślała, że fundusze unijne są przeznaczone na ściśle określone cele, a głównym ich ograniczeniem jest budżet UE. Ponadto, zgodnie z prawem wspólnotowym, wielkość pomocy wraz z transferami z funduszy strukturalnych nie powinna przekroczyć 4% PKB kraju beneficjenta w danym roku. Środki unijne dostępne są w formie „paczek”, czyli programów operacyjnych negocjowanych z Komisją Europejską. Na lata
24
2007–2013 Polsce przyznano 67 mld euro. Zostaną one przeznaczone na 5 ogólnopolskich oraz 16 regionalnych programów operacyjnych (RPO) dla każdego z województw. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jest instytucją zarządzającą programami ogólnokrajowymi, natomiast zarządy województw koordynują RPO. Fundusze działają na zasadach refinansowania. Oznacza to, że przedsiębiorca musi najpierw ponieść wydatki w ramach projektu ze środków własnych, a dopiero potem może ubiegać się o ich refundację przez Komisję Europejską. Na zamknięcie i rozliczenie zaakceptowanych projektów przeznaczony jest jeszcze dodatkowy czas. Dla perspektywy 2004–2006 terminem tym jest czerwiec 2009. Istotną kwestią jest wpływ wykorzystania funduszy strukturalnych na gospodarkę narodową. Narzędziem do jego analizy są modele ekonometryczne, w szczególności HERMIN i MAMoR2. Pierwszy, opracowany przez irlandzkiego ekonomistę Johna Bradleya, przystosowany do badania gospodarki polskiej m.in. przez ekspertów z krakowskiej AE. Drugi stworzył dr. T. Kaczor z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Przetwarzają one dane makroekonomiczne i pozwalają na porównanie scena-
riusza bazowego, zakładającego brak wykorzystania funduszy, z tym z ich udziałem. Według szacunków, dzięki środkom na lata 2004–2006, obecny PKB jest o 1,0% wyższy. W 2015, po zakończeniu finansowania projektów z pieniędzy na lata 2007–2013, PKB wzrośnie dodatkowo o 7%. Według Minister Bieńkowskiej istotne jest, aby fundusze wywoływały efekty mnożnikowe. Przykładem mogą być inwestycje infrastrukturalne. Chociaż zleceniodawca jest instytucją publiczną, angażując do realizacji projektów prywatne przedsiębiorstwa, przyczynia się do wzrostu dochodu, a w konsekwencji wyższych inwestycji i konsumpcji w gospodarce. Nawet „miękkie projekty”, np. szkolenia, wywołują ten efekt, a ponadto wpływają na wzrost podaży wykwalifikowanej siły roboczej. Obecne zawirowania gospodarcze nie są obojętne dla podmiotów zaangażowanych w wykorzystanie środków. Przy dzisiejszej zmienności kursu złotego planowanie wydatków staje się poważnym problemem. Jego osłabienie w drugiej połowie 2008 r. zwiększyło pulę środków do wykorzystania. Istnieje jednak ryzyko znacznej aprecjacji złotego, co automatycznie przekłada się na zmniejszenie sumy funduszy. Dlatego mini-
nistracyjnym Polski, takich jak wydzielenie Warszawy z województwa mazowieckiego czy zwiększenie liczby województw. Celem pierwszego projektu byłoby uzyskanie większych dopłat dla wiejskich regionów Mazowsza, drugiego natomiast, bardziej optymalny podział środków. Zdaniem Pani Minister wspomniane zmiany wywołałyby ostatecznie skutki odmienne od zamierzonych. Mazowsze straciłoby spory procent dofinansowania (z powodu mniejszej o 30–50% liczby ludności), a nowy podział spowodowałby niepotrzebne rozdrobnienie i osłabienie regionów. W ocenie minister Bieńkowskiej powstawanie takich projektów jest dyktowane jedynie przyczynami politycznymi. W podsumowaniu minister Bieńkowska stwierdziła, że Polska dobrze wykorzystuje fundusze unijne. Dotychczas nie trzeba było zwracać żadnych pieniędzy (niektóre kraje rozliczają się jeszcze ze środków na lata 1994–1999). Minister podkreśliła również, iż błędem jest porównywanie się z małymi państwami, takimi jak republiki nadbałtyckie, ponieważ dysponują one znacznie mniejszymi środkami do wykorzystania.
Rozmowy ekonomistów nt. pozyskiwania, wykorzystania oraz zarządzania informacją Prezentacja wyników badań z zakresu pozyskiwania, wykorzystania oraz upowszechniania wiedzy i informacji we współczesnych organizacjach była przedmiotem sympozjum naukowego, zorganizowanego na naszej Uczelni 19 maja br. przez Katedrę Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, Katedrę Metod Organizacji i Zarządzania UEK, Katedrę Zarządzania Informacją z Krakowskiej Akademii im. Frycza Modrzewskiego oraz Fundację Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Spotkanie było okazją do wymiany poglądów zarówno naukowców, jak i praktyków z krajowych uczelni oraz przedsiębiorstw. Uczestniczyli w nim pracownicy naukowi z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz w Poznaniu, Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Politechniki Częstochowskiej i Łódzkiej, Kolegium Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Uniwersytetu Zielonogórskiego, Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnobrzegu, Krakowskiej Akademii im. Frycza, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Sympozjum wzbudziło także zainteresowanie przedstawicieli urzędów administracji państwowej oraz banków. Wzięli w nim udział także dyrektorzy Biura Ochrony Informacji Niejawnych oraz Departamentu Ropy i Gazu w Ministerstwie Gospodarki, przedstawiciele Fortis Banku i Krakowskiego Banku Spółdzielczego, reprezentanci firm konsultingowych, kancelarii doradztwa podatkowego oraz przedsiębiorstw ubezpieczeniowych. Spotkanie otwarli prof. dr hab. Roman Niestrój – Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz prof. nadzw. dr hab. Barbara Stoczewska – Prorektor Akademii im. Frycza Modrzewskiego w Krakowie. W ramach trzech panelów dyskusyjnych, którym przewodniczyli prof. zw. dr hab. Ryszard Borowiecki, dr hab. Janusz Czekaj, prof. UEK oraz prof. nadzw. dr hab. Mirosław Kwieciński, zaprezentowano dziesięć referatów, których zakres tematyczny obejmował zagadnienia metodologiczne oraz szczegółowe obszary badawcze dotyczące pozyskania, wykorzystania oraz zarządzania informacją w różnych obszarach działalności organizacji oraz koncepcji bezpieczeństwa biznesu i informacji.
W stosunku do dużych krajów Unii, Polska jest wręcz liderem. Minister nie zgodziła się z tezą o słabym wykorzystaniu pieniędzy przez regiony. W trakcie spotkania wielokrotnie podkreślano, że pieniądze z funduszy nigdy nie będą receptą na wszystkie bolączki gospodarcze. Należy pamiętać, że są jedynie instrumentem wspierającym długoterminowy, zrównoważony rozwój polskiej gospodarki. Adrian Burda student II roku Informatyki i ekonometrii) Natalia Jojczyk studentka I roku Ekonomii
Koło Makroekonomii i Gospodarki Światowej działa przy Katedrze Makroekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Więcej informacji: www.makroekonomia.uek.krakow.pl.
W ramach dwóch paneli dyskusyjnych prelegenci podkreślili kluczową rolę informacji jako podstawowego zasobu we współczesnych organizacjach oraz wykorzystania jej jako narzędzia rywalizacji i walki konkurencyjnej w każdej dziedzinie życia gospodarczego. W dyskusji podjęto także tematykę współczesnych dyscyplin naukowych, w których informacja stanowi jedną z podstawowych determinant rozwoju. Prelegenci przedstawili także problematykę ewolucji przestrzeni informacyjnej oraz ochrony zasobów informacyjnych w organizacjach gospodarczych. Ponadto wskazano na konieczność szczegółowej analizy procesów biznesowych zachodzących w przedsiębiorstwach w aspekcie zastosowania i wykorzystania takiego narzędzia zarządzania, jakim jest coaching zewnętrzny. Występowanie i stosowanie praktyk wywiadowczych oraz kontrwywiadowczych w dziedzinie gospodarki było przedmiotem dyskusji trzeciego panelu, podczas którego przedstawiono znaczenie stosowanych metod ochrony informacji strategicznych oraz zasobów relacyjnych w przedsiębiorstwie, przed ich kradzieżą i korupcją pracowników. Finansowo organizację sympozjum wsparły Krakowskie Zakłady Automatyki SA w Krakowie. dr Beata Kulisa Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw UEK
25