Av. Funda ERDEM TDV Mütevelli Heyet Üyesi
T
üm üye veya vatandaşların, organizasyon veya devlet politikasını şekillendirmede eşit hakka sahip olduğu bir yönetim biçimi olarak tanımlanan demokrasi, diğer yönetim şekillerinin arasından sıyrılarak günümüzde en yaygın olarak kullanılan devlet sistemi haline gelmiştir.
34
Türk siyasi tarihi açısından durum ele alınacak olursa; Osmanlı Devleti döneminde başlayan çok partili siyasî hayat, 19081913 döneminde çok partili; 1913-1918 arasında tek partili bir durum almıştır. 1918 yılı şartlarında ise çok partili siyasî hayat yeniden başlamıştır. Anadolu’da başlayan siyasî hareketlenme İstanbul’a karşı üstünlük sağlayarak, 1923’ten sonra yeni bir döneme girmiştir. Anadolu ve Rumeli Müdafa-i
Hukuk Cemiyeti, Halk Fırkası’na dönüştükten sonra, 1924 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası muhalefet süreçleri çok kısa yaşanmıştır. İnkılâp aşaması ve II. Dünya Savaşı sebebiyle çok partili siyasî hayat tam olarak tesis e d i l e m e m i ş t i r. Cumhuriyet Halk Fırkası, 1945 yılına kadar tek parti
Bir toplumun demokratik olup olmadığını gösteren en önemli hususlardan biri ise çok partili sistemdir. Çünkü sadece çok partili siyasi sistemlerde dinsel, etnik veya sınıfsal düşünceleri temsil ettiğini düşünen partiler bulunur ve bu sayede düşünceler daha doğrudan temsil edilir. Ayrıca toplumdaki birçok düşünce gurubu mecliste temsil şansı bulabileceği için çok partili sistem demokratik toplumlar için olmazsa olmazdır.
olarak kalmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrası, ülke içinde ve dışında oluşan gelişmeler, çok partili hayata geçişi mecbur kılmıştır. Çok partili hayat denemelerinin yaşandığı bu süreçte pek çok hukukçu ve siyaset adamı Türk Hukuk ve Siyaset Tarihi’ne damgasını vurmuştur. Bunlardan biri de Atatürk Türkiye’sinde üniversite ıslahatının öncülüğünü yapmış seçkin bir hukukçu olan Ord. Prof. Dr. Ali Fuad BAŞGİL’dir. 1893 yılında Samsun’un Çarşamba ilçesinde doğan Başgil, ilköğrenimini Çarşamba’da, orta öğreniminin bir kısmını İstanbul’da yapmıştır. 21 yaşında (1914 yılında) tahsilini yarım bırakarak yedek subay olarak askerlik görevine başlayan Ali Fuat Başgil, dört yıl Kafkas cephesinde savaşmıştır. 1921 yılında Paris’e giderek, yarım kalan tahsilini Buffone Lisesi’nde tamamlamış, yüksek öğrenimine ise Grenoble Hukuk Fakültesi’nde devam etmiştir. Paris Hukuk Fakültesi’ni, “Boğazlar Meselesi” hakkındaki
panoramio
HAYATI BOYUNCA ÇOK YÖNLÜ KİŞİLİĞİ VE ENGİN BİLGİSİYLE TOPLUMU AYDINLATMAYA ÇALIŞMIŞ ANAYASA HOCASI VE HUKUK ADAMI: ORD. PROF. DR. ALİ FUAT BAŞGİL
Paris Hukuk Fakültesi
35