ُدعی ُتم اِلی ضیافَه اهلل
آنچه در این شماره می خوانید : نظام آراستگی اداری ،الگوی کیفی در بهسازی سازمان
4
سازمان و تغییر و تحول
5
نقش روابط عمومی در عبور از بحران
6
بانکداری نوین و تجهیز منابع
8
مدیر دور اندیش
9 مقام معظم رهبری: سعید فطر مبارک باد عید ما بايستى به سمت اصالح الگوى مصرف حركت كنيم.
نشریه داخلی
بانک توسعه تعاون
یادداشت سردبیر میهمانی بر سر سفره رحمانیه و رحیمه حضرت دوست با حلول عید سعید فطر فصل جدیدی از زندگی را در پیش روی آدمی قرار می دهد .یک ماه روزه داری و اطاعت و تسلیم در برابر فرمان الهی و زمزمه اذکار و ادعیه و کالم روح بخش قرآن محمدی فرصتی بود برای پرداختن به خویشتن خویش و حظ و بهره گیری از تمامی فیوضات ماه صیام برای مقدمه چینی در گشایش و گشودگی در همه مراتب و شئونات جسم و جان آدمی . تحقق معنای عمیق فطر بی تردید مستلزم آماده سازی و مقدمه پردازی مناسب در جسم و جان آدمی است و رسیدن به مفهوم واقعی گشایش و گشودگی در هر مرتبه ای از مراتب فکر و عقل ،جان و روان ،چشم و گوش و دست و زبان مرهون بازنگری و بازخوانی کانال وجودی و نفس آدمی در این فرصت داده شده بود .به راستی اگر از خود بپرسیم که در این ایام فرخنده و خجسته که مصادف با بهترین شبهای سال و مزین به با ارزش ترین و گرانقدر ترین لحظات بارش باران رحمت الهی بود ،چه بودیم و چه کردیم و در مسیر انسانیت و انسـان شـدن در کـدام نقطه از آن پا نهـاده و قـرارگرفته ایم چه پاسخی خواهیم داد ؟ آیا توانسته ایم در خلوت خویش از لحظه لحظه برکات این میهمانی ویژه و خاص ره توشه و دستمایه ای را برای خود برگیریم ؟ آیا با تفحص و تجسس در نفس و جان و روان خود به پاسخ این سواالت دست می یابیم که آثار وجودی شهراهلل رمضان بر زندگی فردی و اجتماعی ما چه نقشی را ایفا نموده و چه تاثیری را با خود به جا گذاشته است ؟ آیا پس از گذشت یک ماه از ماه مبارک رمضان به عینه شاهد حقیقت فطر بودیم و توانستیم با یک ماه روزه داری به افطار واقعی دست پیدا کنیم ؟ آیا در خود تغییر و تحول و دگرگونی را احساس می کنیم ؟ اگر برای هر سال شمسی از پس هر زمستان که سردی و خمودگی و خاموشی و خواب را به دنبال دارد و بهار دل انگیز و با طراوت از راه می رسد تا صور اسرافیلی را در تن و جان خسته و بی رمق جهان بدمد و او را به زندگی مجدد و حیات دوباره فرا خواند ،ما توانسته ایم که از طبیعت این درس را بگیریم و در سال معنوی و الهی که شروع آن با عید فطر است ،حیات دوباره و جان تازه را در کالبد و روح و روانمان ساری و جاری سازیم ؟ اگر این اتفاق به راستی برای ما محقق شده باشد تا بهار قرآن را با بهار جان بهم گره زده باشیم و جان بی مقدار را در هم نشینی با جان جهان صاحب اعتبار سازیم و با تجلی اسم شریف فطر ،جسم و جان را محل ظهور واقعی افطار قرار داده باشیم آن وقت می توانیم در این دنیای فانی که مقدمه ای برای اتصال به عالم عالیست این شادی و شعف را با نغمات دل نواز زمزمه نماییم و برخود ببالیم که الهی شکرت ،توفیق درک رمضان و تجلی افطار را بر جسم و جان ما ارزانی داشتی و برکتی را که به بهانه ماه عزیز رمضان بر ما نازل کردی کفران نعمت نکردیم تا امروز چشم بر زمین بدوزیم و از خجلت و شرمساری توان سربلند کردن و خواندن نام شریفت را نداشته باشیم. الهی ! اگر توفیق درک رمضان که ماه تو و به نام توست بر ما ارزانی نمودی تا امکان ظهور و تجلی فطر بر ما ارزانی شود مطابق شخصیت و شأنیت موالیی تو و بندگی ما بوده است و به راستی که موال بنده خود را مورد ترحم و تفقد و توجه قرار می دهد و اگر به واسطه ضیق وجودی و کم توانی و کم همتی فرصت بهره گیری و بهره مندی را از خود دریغ نمودیم و در رحمتت را بر خود بستیم طلب عفو و بخشش داریم ،که تو خود در قرآن مجید با اسماء شریف رحمان و رحیم خود را معرفی کردی و کریم بودن را مطلق ذات جبروتی ات دانستی . پس بیا و به حق اسماء اهلل ات این جهل و بی خبری را و این کفران و ناسپاسی را بر ما ببخش و نور ایمانت را بر جان و روان ما ارزانی دار تا به لطفت مقدمه ای شود برای درک و حضور در رمضان و فطر سال دیگر.
مـهـــر 1388شوال 1430
2009 September
سال اول -شماره 2
وزیر تعاون اعالم کرد:
ساختار وزارت تعاون تغییر می کند وزیر تعاون از مشوق های جدید و برنامه ریزی برای اعمال حمایتهای بیشتر از تعاونیها خبر داد و گفت :ساختار این وزارتخانه را تغییر خواهیم داد.
محمد عباسی دوره چند ساله گذشته فعالیت بخش تعاون را فصل کمیتها و ایجاد زیر ساخت های الزم برای گسترش تعاونیها دانست و در این باره گفت :از طریق تاسیس بانک توسعه تعاون و به دنبال آن ایجاد صندوق ضمانت سرمایه گذاری ،بخش تعاون وارد فاز جدیدی از توسعه در اقتصاد خواهد شد. وزیر تعاون با بیان رشد تعاونیها از 1300تعاونی ابتدای انقالب به 150هزار تعاونی درحال حاضر ،اظهار داشت :اگر قرار است مردم در جریان اقتصاد حضور داشته باشند نیاز است تا مراحل توانمندسازی آنها طی شود. عباسی در ادامه به تعاونیهای فراگیر ملی برای توزیع سهام عدالت 6دهک جامعه برابر با 42میلیون نفر از مردم اشاره کرد و افزود :در این زمینه عالوه بر اینکه درصد زیادی از مردم موفق به دریافت سود سهام خود شده اند ،تعداد بسیار زیادی نیز وارد مرحله پرداخت اقساط خود به خزانه شده اند. وی از تغییر ساختار در وزارتخانه متبوعش خبر داد و تاکید کرد :با تغییر در کارکرد برخی معاونتها ،سعی شد مراحل توانمندسازی تعاونیها با قوت بیشتری دنبال شود. به گفته وزیر تعاون با توجه به اینکه تعاونیها توانسته اند دوره بسترسازی و تقویت حضور خود در جریان اقتصاد را پشت سر بگذارند ،می توان آینده را دوره جهش و افزایش سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی دانست. عباسی از برنامه ریزی وزارت تعاون برای اعمال حمایتهای جدید عالوه بر اقدامات گذشته خبر داد و تصریح کرد :برای دستیابی به سهم 25درصدی بخش تعاون در اقتصاد ملی حمایتهای جدیدتری از تعاونیها صورت خواهد گرفت. وی در توضیح بیشتر ،حمایت از تعاونیهای بانوان و فارغ التحصیالن دانشگاهی را اعالم کرد و افزود: آموزشهای مدیریتی در تعاونیها با الکترونیکی شدن فعالیتهای آنها و کمک به تعاونیها بر اساس میزان جذب اعضای جدید نیز از موارد دیگر حمایتی خواهد بود.
مفهوم بهره وری در بانک های توسعه ای و بانک های تجاری متفاوت است
مبنای بهره وری در بانک های توسعه ای تقویت و توسعه بنگاه های اقتصادی و در بانک های تجاری کسب سود بیشتر از طریق توسعه جامعه هدف می باشد .از این رو مفهوم بهره وری در بانک های توسعه ای و بانک های تجاری در رویکرد و اتخاذ سیاست ها متفاوت است .
مهندس ماشاء اهلل عظیمی رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون در اولین سمینار مشترک مدیران ستادی و روسای ادارات شعب بانک توسعه تعاون استان ها که با حضور اعضاء هیات مدیره ، مدیران ستادی و روسای ادارات شعب در محل ساختمان ستادی بانک توسعه تعاون برگزارگردید با بیان مطلب فوق اظهار داشت :تدبیر در امور و بذل توجه به آینده از ویژگی های بارز مدیر و رهبر تلقی می گردد و بر این
اساس هر رهبری از بینش مدیریتی برخوردار است .از این رو داشتن انگیزه الزم برای انجام کارهای بزرگ یک ضرورت است عالوه بر این تحقق اهداف واال مستلزم تالش و مصروف نمودن کوشش الزم در اجرای بهینه امور مي باشد وی با اشاره به آفت های سازمانی بر اساس علم مدیریت افزود :مواردی از قبیل کج خلقی ،تنبلی ،بی حوصلگی ،شایعات و بی اعتمادی به خود و دیگران در زمره تهدیدات سازمانی تلقی می گردد و از آنجا که روح تعاون با حرکت تیمی و فعالیت های همگان عجین است از این رو داشتن اعتماد به نقش و توجه به دیگران بر اساس اعتماد به آنها از الزامات فرایند مدیریتی قلمداد می گردد .بر این اساس نادانی و در مواردی عدم آگاهی منشا اصلی شایعات تلقی گردیده و در بسیاری از مواقع کج خلقی به کانون مشکالت
سازمان تبدیل می گردد . عظیمی افزود :در فرایند بازار و رقابت های پولی و مالی صدای مشتری یگانه مزیت بانک تلقی می گردد از این رو بهتر است با مد نظر داشتن مدیریت زمان ضمن بهره گیری مطلوب از فرصت ها توان الزم را در تبدیل تهدیدات به فرصت ها بکار بست .وی در ادامه با اشاره به شاخص های توسعه یافتگی در این رابطه اظهار داشت :بهداشت و سالمت ،دانش و سواد تخصصی ، برقراری تعادل در درآمد سرانه خانوار و نیروی انسانی با تجربه از جمله مهم ترین شاخص ها در تقویت امید به زندگی افراد جامعه بعنوان یکی از پارامترهای برجسته توسعه یافتگی قلمداد می گردد بر این اساس با در نظر داشتن موارد فوق ایجاد تغییر در رویه ها و بهبود مستمر ادامه در صفحه 3
1 www.banktt.ir
مهر 1388
شوال 1430
خـــبـر
2009 September
100درصد از شعب این بانک آماده ارائه خدمات اعتباری به فعالین اقتصادی در بخش های مختلف می باشد
با تاسیس و راه انداری بانک توسعه تعاون 100درصد از شعب این بانک آماده ارائه هر گونه خدمات رسانی اعتباری به تعاونگران و سایر فعالین اقتصادی در بخش های مختلف می باشد . مهندس ماشاء اهلل عظیمی رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون با بیان مطلب فوق اظهار داشت :با مرور عملکرد اعتباری صندوق تعاون کشور در گذشته و بانک توسعه تعاون به خوبی آثار کمی فعالیت های انجام شده در بخش تعاون از قابلیت اندازه گیری برخوردار است .به گونه ای که موسسه اعتباری بخش تعاون به تنهایی در طی فعالیت دولت نهم بالغ بر 13140میلیارد ریال تسهیالت اعتباری به متقاضیان بخش تعاون پرداخت نموده است و عالوه بر این به منظور توسعه و گسترش جامعه هدف در طی هر 8/5 روز اقدام به تاسیس یک شعبه در مناطق کمتر توسعه یافته است . وی افزود :طبق اساسنامه بانک توسعه تعاون مقرر است 70درصداز منابع این بانک به تعاونگران فعال در بخش ها و زیر بخش های مختلف اقتصادی و 30درصد دیگر از منابع به سایر فعالین اقتصادی اختصاص می یابد . عالوه بر این یکی از ابزارهای تامین منابع این بانک انتشار اوراق مشارکت می باشد که در صورت لزوم این موضوع عملیاتی خواهد شد .عظیمی با اشاره به سرمایه اولیه بانک توسعه تعاون در این رابطه اظهار داشت : طبق قانون مقرر است از محل صندوق ذخیره ارزی مبلغ 5000میلیارد ریال بابت سرمایه اولیه بانک تامین گردد که تاکنون 40درصد از آن تودیع و الباقی تا پایان ماه مبارک رمضان از سوی بانک مرکزی تامین خواهد شد .وی گفت :در نظر است تا سرمایه اولیه بانک توسعه تعاون در مقاطع آتی به 10هزار میلیارد ریال افزایش یابد و این امر با مشارکت فعالین اقتصادی و فراهم سازی امکان ترغیب و تشویق آنها به استفاده از خدمات اعتباری این بانک محقق خواهد شد . مدیر عامل بانک توسعه تعاون با اشاره به نقش بانک ها بعنوان بنگاه واسطه گری وجوه و بر شمردن تفاوت های بانکداری سنتی و الکترونیک افزود :در سیستم بانکداری الکترونیک سرعت گردش پول مد نظر بوده و در بانکداری سنتی هدف انباشت پول می باشد .عالوه بر این در بانکداری الکترونیک کلمات عبور کارگشا بوده در حالی که در بانکداری سنتی افراد بواسطه اپراتورها مسئول پیشبرد امور هستند .ضمن آنکه حجم فعالیت های اقتصادی و سهم تسهیالت اعطایی پارامترهای مهم در فرایند بانکداری تلقی می گردد و به طور حتم با مد نظر داشتن موارد مورد اشاره و اندازه گیری اصل کفایت سرمایه عم ً ال مسیر خدمات رسانی اعتباری به بانک هموار گردیده و امکان گسترش جامعه هدف تشکیل می گردد .
تاکنون 40درصد از سرمایه بانک توسعه تعاون تامین شده است
با حمایت و همکاری جدی بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران تاکنون 2000میلیارد ریال از سرمایه بانک توسعه تعاون از محل حساب ذخیره ارزی جهت سرمایه گذاری در بخش تعاون تامین شده است.
مهندس ماشاء اهلل عظیمی رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون با اعالم مطلب فوق اظهار داشت :بانک توسعه تعاون که در راستای حمایت مستقیم از برنامه وزارت تعاون و کمک به توسعه و تعالی بخش تعاون جهت رسیدن به سهم 25درصدی در اقتصاد ملی تشکیل شده است که با همکاری بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران به ویژه رئیس کل بانک مرکزی تاکنون 40درصد از سرمایه این بانک تامین شده است که انتظار می رود به زودی 3000میلیارد ریال باقی مانده جهت تکمیل سرمایه اولیه این بانک از طریق بانک مرکزی جهت اجرایی نمودن هر چه سریعتر فعالیت تخصیص داده شود . مدیر عامل بانک توسعه تعاون با تاکید بر اینکه یکی از مصادیق بارز و نمود عینی در جهت تحقق ابالغیه اصل 44قانون اساسی تشکیل بانک توسعه تعاون بوده است گفت :تدوین و ابالغ اصل 44با رویکرد فراهم نمودن زمینه مشارکت فعاالنه مردم در عرصه اقتصاد و مسئولیت پذیری بخش غیر دولتی در عهده داری سکان تولید ، خدمات و اشتغال است و مسلم ًا تحقق اصل واگذاری و برون سپاری برای تقویت اقتصاد مردمی مستلزم ساز و کارهای حمایتی قوی ،فعال و دارای ظرفیت مناسب با انعطاف و قابلیت های الزم می باشد . وی در همین رابطه افزود :بخش تعاون کشور علیرغم داشتن یک سبقه و سابقه دیرینه اجتماعی و اقتصادی و مزیت های نسبی و رقابتی ،متاسفانه در خالل سالهای بعد از انقالب که می توانست از یک جهش قابل قبول برخوردار باشد ،بواسطه عدم حمایت های الزم همراه با کج فهمی و کج سلیقگی نتوانست از تمامی ظرفیت های موجود بهره بگیرد و این در حالی است که با حضور دولت عدالت محور و عملگرا و به ویژه حمایت های مقام معظم
رهبری در قالب ابالغیه اصل 44قانون اساسی شرایط ویژه برای رشد و بالندگی این بخش و امکان افزایش سهم بخش تعاون در دو محور کمی و کیفی فراهم شده است که خوشبختانه می توان به گواه آمار و ارقام عملکردی و فعالیت های صورت گرفته ادله محکم برای این منظور ارائه کرد . عظیمی با بیان اینکه در طول قریب به بیست سال فعالیت صندوق تعاون کشور ،کانون توجه و انتظارات تعاونگران در اعمال حمایت های مورد نیاز ،این موسسه بوده است گفت :تکلیف صندوق تعاون کشور در قبال بخش بزرگ تعاون که به لحاظ نیاز شرایط اجتماعی و اقتصادی موجود و به طور دائم در حال گسترش و رشد فزاینده بوده است بسیار سنگین و چه بسا باالتر از ظرفیت و امکانات آن بوده است اما خوشبختانه امروز ما شاهد ظهور یک بانک قوی و مقتدر برای بخش تعاون می باشیم که بی تردید با حمایت های خاص بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران می توان چشم انداز روشنی را برای فعالیت های موفق و موثر بانک توسعه تعاون برای فراهم شدن زمینه مناسب در عرصه ایجاد ، تکمیل ،توسعه ،نوسازی ،بهسازی ،اشتغال آفرینی ، حفظ اشتغال و کمک به تولید و خدمات کشور با کاهش قیمت تمام شده از طریق اقتصاد مردمی تعاون داشت . وی با اشاره به اینکه خوشبختانه روند آغاز به کار بانک توسعه تعاون در طی یک ماه گذشته بسیار مطلوب بوده است گفت :با توجه به تجارب حاصله از صندوق تعاون کشور و فعالیت 30سرپرستی و 361شعبه این موسسه همراه با بهره گیری از نیروهای جوان ،تحصیلکرده و متخصص در حوزه بانکی شرایطی فراهم شد که ظرفیت و توانمندی موجود با حمایت های مستقیم و خاص بانک مرکزی به ویژه دبیر کل این بانک در قالب یک تعامل تنگاتنگ و اثرگذاری فضای بسیار مناسبی برای بانک دولتی و توسعه ای تعاون فراهم گردد که انتظار می رود با ادامه روند آنچه که مد نظر قانون گذار در تدوین اساسنامه بانک توسعه تعاون بوده است با کیفیت قابل قبولی محقق شود .
بانک توسعه تعاون تحولی شگرف در توزیع ثروت عمومی و عدالت اجتماعی تلقی می گردد
تشکیل بانک توسعه تعاون سبب تحقق سهم 25 درصدی بخش تعاون در اقتصاد ملی و تحولی شگرف در توزیع ثروت عمومی و عدالت اجتماعی تلقی می گردد . رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون در جلسه کنفرانس مطبوعاتی که با حضور جمع کثیری از خبرنگاران رسانه های مختلف ارتباط جمعی در محل ساختمان مرکزی بانک توسعه تعاون برگزار گردید با بیان مطلب فوق اظهار داشت :ایجاد بانکی با رویکرد توسعه ای تحت عنوان بانک توسعه تعاون در عرصه اقتصاد کشور بعنوان یک آرزوی دیرینه قلمداد می شود بر این اساس به استناد اصل های 43و 44قانون اساسی و حسب منویات مقام معظم رهبری مبنی بر شکل گیری بانکی دولتی و برخوردار از سرمایه اولیه دولت و تالش توامان قوای مجریه و مقننه در قالب تصویب بند "و" از ماده 9فصل سوم سیاست های ابالغی اصل 44 سرانجام بانک توسعه تعاون با بهره مندی از سرمایه اولیه دولتی به مبلغ 5000میلیارد ریال از محل ذخیره ارزی تاسیس و راه اندازی گردید . وی افزود :سیاست های ابالغی اصل 44تجلی اراده اقشار مختلف اجتماعی و حضور مردم در عرصه های مختلف اقتصادی تلقی می گردد .چنانکه این امر ضامن توزیع عادالنه ثروت و تحقق عدالت اجتماعی می باشد . عظیمی با اشاره به فرایند تبدیل و انتقال صندوق تعاون به بانک توسعه تعاون در این رابطه گفت :به موجب قانون کلیه دارایی ها ،امکانات ،نیروی انسانی شعب و بخشی از کارکنان ستاد موسسه اعتباری بخش تعاون به بانک توسعه تعاون انتقال یافت به گونه ای بالغ بر 361 شعبه و باجه فعال این موسسه با استقرار تابلوهای بانک توسعه تعاون و تغییر رویه های جاری با همه امکانات و دارایی ها به بانک فوق انتقال یافت . گفتنی است 83درصد از کارکنان شاغل این بانک در شعب و سرپرستی ها اشتغال داشته و تنها 17درصد از کل پرسنل در ستاد مرکزی بانک مشغول به انجام وظایف محوله هستند .وی گفت :متوسط سن کارکنان بانک حدود 30سال و افزون بر 57درصد از مجموع نیروهای انسانی شاغل در بانک از تحصیالت دانشگاهی برخوردار می باشند .
رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون
تعداد 107طرح شرکت های تعاونی با 130میلیارد ریال تسهیالت اعتباری تخصیصی در هفته تعاون افتتاح شد مهندس ماشاء اهلل عظیمی رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک توسعه تعاون با اشاره به مجموع طرح های به بهره برداری رسیده متعلق به شرکتهای تعاونی در هفته تعاون اظهار داشت :از مجموع طرح های شرکت های تعاونی در بخش ها و زیر بخش های مختلف اقتصادی تعداد 107طرح با پرداخت تسهیالت اعتباری بیش از 130میلیارد ریال افتتاح و به بهره برداری رسید .
وی گفت :از مجموع طرح های به بهره برداری رسیده ، سهم بخش مسکن 19طرح ،بخش کشاورزی 37طرح ،بخش خدمات 31طرح ،بخش بازرگانی 18طرح و بخش صنعت و معدن 19طرح است عالوه بر این از کل
www.banktt.ir 2
تسهیالت پرداختی به بخش های مورد اشاره افزون بر 43میلیارد ریال به بخش مسکن ،بالغ بر 22/5میلیارد ریال به بخش خدمات ،افزون بر 32/5میلیارد ریال به بخش های کشاورزی و بازرگانی و بالغ بر 32/7میلیارد ریال سهم بخش صنعت و معدن می باشد . عظیمی با اشاره به نقش بانک توسعه تعاون در جهت ارتقای بخش تعاون در اقتصاد کشور در این رابطه افزود :بانک دارای شخصیت حقوقی و استقالل اداری و مالی است و به صورت شرکت دولتی در حمایت و اجرای برنامه های وزارت تعاون در تقویت تعاونیها مطابق قوانین پولی و بانکی کشور عمل نموده و مشمول نظارت بانک مرکزی است و بر این اساس با اتکاء به سرمایه
اولیه 5000میلیارد ریالی خود ضمن بکارگیری و استفاده از امکانات عملیات بانکی به منظور ارتقای ظرفیت و توانمندیهای بخش تعاونی با هدف افزایش سهم بخش در اقتصاد و کمک به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور از طریق توسعه بخش تعاون و فراهم کردن زمینه های عدالت اجتماعی بر اساس برنامه های وزارت تعاون قادر است بستر مناسبی برای توسعه مشارکت بخش غیر دولتی در فعالیت های اقتصادی با اولویت بخش تعاون فراهم نموده و از انتقال فعالیت ها در جهت کاهش تصدی های بخش دولتی اقتصاد به بخش غیر دولتی حمایت مالی و اعتباری نماید .عالوه بر این بانک توسعه تعاون به حضور فعال و ایفای نقش موثر تعاونیها در بازار
بورس ،سرمایه و بازارهای بین المللی کمک نموده و در تخصیص منابع و کمک به تامین سرمایه کارآفرینان و افراد جویای کار به منظور ایجاد اشتغال جدید و کمک به بنگاه های اقتصادی موجود و توسعه آنان به منظور حفظ و بهبود اشتغال موجود و ایجاد فرصت های شغلی جدید و نیز ارتقای ظرفیت ها و توانمندیهای رقابتی بخش در سطح ملی و بین المللی ،تسهیل ارتباطات و پیوندهای فنی ،مالی و اقتصادی بین آنها کمک شایانی می نماید . شایان ذکر است که تسهیالت فوق منجر به ایجاد 2899 شغل جدید در بخش تعاون گردیده است .
خـــبـر
مهر 1388
فرماندار نمين :تاسيس بانك توسعه تعاون ،اقتصاد دولتي را متحول ميكند
فرماندار نمين گفت :تاسيس و راهاندازي بانك توسعه تعاون در كشور اقتصاد دولتي را دچار تحول كرده و آن را به سمت اقتصاد باز و خصوصي سوق ميدهد.
به گزارش خبرگزاري فارس از اردبيل ،موسي علينژاد در مراسم راهاندازي بانك توسعه تعاون در نمين افزود: راهاندازي بانك توسعه تعاون از دستاوردهاي انقالبي دولت نهم بوده كه اميدواريم با راهاندازي آن تحول اساسي را در اقتصاد كشور شاهد باشيم. وي فلسفه تشكيل وزارت تعاون را دخالت دادن مردم و مشاركت آنها در امر اقتصاد و توليد اعالم كرد و اظهار داشت :بانك توسعه تعاون ميتواند با ارايه تسهيالت مناسب به سرمايهگذاران و فعاالن اين بخش زمينهساز رونق كارها و پروژههاي تعاوني در سطح استان باشد. علينژاد تصريح كرد :بخش تعاون با توجه به نقش اساسي كه در اقتصاد كشور دارد ،ميتواند چالشهاي جامعه را نظير بيكاري ،نبود ثبات اقتصادي و نيز نبود سرمايههاي هنگفت را برطرف كند و در يك فضاي رقابتي سبب رونق گرفتن اقتصاد شود .وي تشكيل تعاونيها را در ابعاد كوچك و متوسط بسيار ضروري دانست و خاطر نشان كرد :تشكيل اين تعاونيها ميتواند با اندك سرمايههاي مردم تحوالت خوبي را در جامعه ايجاد كند. فرماندار نمين اضافه كرد :در حالي كه بيشتر بانكها گام در خصوصيسازي ميگذارند بانك توسعه تعاون بانك كام ً ال دولتي است و براي حمايت از تعاونگران راهاندازي شده است. وي در پايان اظهار اميدواري كرد اين بانك با ارايه تسهيالت مناسب بتواند زمينه اشتغال و رونق اقتصادي و توليدي را در منطقه به ويژه در بخشهاي داراي ظرفيت فراهم كند. ادامه صفحه 1
اقتصاد تعاوني كمترين آسيب را از بحرانهاي اقتصادي ميپذيرد
مدير عامل بانك توسعه تعاون گفت :چالش ها و بحرانهاي اقتصادي در اقتصادهاي تعاوني كمتر نمود دارد ،به عبارتي بحران در اقتصاد تعاوني به دليل ساختار اين نوع اقتصاد دير وارد و زود خارج ميشود. ماشاءا ...عظيمي در گفتوگو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس اظهار داشت :يكي از داليل تعديل يا رشد اقتصاد كشورها سياستهايي است كه خروجي آنها به ركود يا رونق اقتصادي در كشورها ميانجامد. وي ادامه داد :ركود يا رونق اقتصادي تابع بعضي از متغيرهاي در اختيار و بعضي متغيرهاي خارج از اختيار است ،از جمله اين متغيرهاي در اختيار ميتوان به كنترل و نظارت بر تسهيالت و نقدينگي اشاره كرد كه به چه سمت و سويي به منظور اولويتهاي پروژهاي كه تعريف ميشود و يا مزيتهاي نسبي در بحث آمايش سرزميني هر كشور سوق داده ميشود. وي افزود :متغيرهاي خارج از اختيار كه البته قابل اندازهگيري نيز هستند ،ميتوانند در ركود يا رونق اقتصادي جهان تأثيرگذار باشند ،به شهادت دبير كل سازمان ملل " بانكي مون " ،تكانها و بحرانهاي اقتصادي در اقتصادهاي تعاوني كمتر نمود دارد يا به عبارتي بحران در اقتصاد تعاوني به دليل ساختار اين نوع اقتصاد دير وارد و زود خارج ميشود. مدير عامل بانك توسعه تعاون تأكيد كرد :امروزه اقتصاد تعاوني به عنوان اقتصاد مكمل و جايگزين در توزيع منافع بين سرمايهگذاران و توليدكنندگان نقش تعادلي ايجاد كرده است. وي اضافه كرد :به همين دليل در اقتصادهاي سرمايهداري به خصوص بعد از بروز بحران در اين
نوع اقتصادها براي سهيم كردن افرادي كه در توليد كشور متحمل زحمات و فعاليت ميشوند ،راهكارهايي به منظور خروج از بحران تعريف شده است كه به اقتصاد تعاوني ختم ميشود. وي تصريح كرد :در ايران داليل مختلفي از جمله واردات ،فقدان مديريتها ،عدم آموزش مناسب ،عدم نظارت برخي بانكها بر چگونگي تخصيص نقدينگي و بازشناسي داليل خروج نقدينگي از چرخه منظور و هدف اصلي " توليد " از عمده داليل بروز ركود است. وي خاطرنشان كرد :يكي از ديگر علل بروز ركود در اقتصاد كشور ناشي از اشباع ظرفيتها براي مصرف داخلي است ،بدين مفهوم كه بايد براي برون رفت از اين معظل ضمن شناسايي بازارهاي هدف و تعريف چگونگي تزريق محصوالت توليدي در اين بازارها، دست واسطهگران و دالالن را از عرصه واردات كوتاه و نظارت دقيقتري بر حجم و نوع كاالي وارداتي داشته باشيم. عظيمي اظهار داشت :مرتفع ساختن ركود اقتصادي در كشور محقق نميشود مگر با اهتمام متوليان اقتصادي در تعامل با هم و توليدكنندگان و نظريهپردازان عرصه توليد كشور ،بدين جهت نياز است كه ضمن شناخت ظرفيت سرمايهگذاري جهت توليد بهينه بايد بازارهاي مصرف را به شكل اصولي تعريف و از موقعيتهايي مانند بحران جهاني به سود اقتصاد كشور برنامهريزي و بهرهبرداري كنيم چرا كه به دليل ساختار اقتصاد ايران از بروز چنين تحوالتي ميتوان به عنوان فرصتي براي مرتفع ساختن مشكالت اقتصادي ايران بهره برد.
شوال 1430
2009 September
تجهيز شعب مناطق آزاد تجاري و شعبات ارزي داخل
شعبات ارزي داخل كشور را به منظور ايجاد شعب خارجي بانك توسعه تعاون تجهيز و با بانكهاي ايراني دارنده شعب خارجي تفاهمنامه منعقد خواهيم كرد .ماشاءاهلل عظيمي ـ مديرعامل بانك توسعه تعاون ـ در گفتوگو با خبرنگار تعاون
خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) اظهار كرد :حوزه بينالملل هر بانكي در چند زمينه فعال است كه از آن جمله مبادالت و معادالت ارزي و توسعه شعب در نقاط جهان است و طبعا استقرار مديريت بينالملل در بانك توسعه تعاون نيز از اين منظر در اولويت قرار گرفت و تالش ما اين است كه مطابق مقررات ايران در حوزه بانكداري فرامرزي ورود كنيم. وي ادامه داد :در اولين گام درصدد شناسايي كشورهاي هدف هستيم كه سهلترين مبادالت و معادالت را با ما دارند و چون ورود ما به چرخه معادالت ،مبادالت و تجارت خارجي ،كشورهاي هدف را ذينفع قرار ميدهد ،از تجربيات ساير بانكهاي داراي شعب فعال در خارج نيز استفاده خواهيم كرد .عظيمي درباره پيشنيازهايعملياتي كردن اين كار گفت :در ابتدا بايد شعبات ارزي داخل كشور را تجهيز كنيم و سپس تفاهمنامهاي را با بانكهاي ايراني داراي شعب خارجي منعقد كنيم .مديرعامل بانك توسعه تعاون با بيان اينكه كشورهاي همسايه دوست در اولويت اجراي اين طرح هستند ،اظهار كرد :حجم مبادالت و معامالت ما با آنها در اين زمينه تعيين كننده خواهد بود. عظيمي همچنين تجهيز شعب مناطق آزاد تجاري را از رويكردهاي بانك توسعه تعاون ذكركرد و افزود :ايجاد واحدهاي تخصصي ارزي ميتواند مكملي براي افراد خارج كشور ،شعب و عمليات بانكي داخل سرزمين اصلي باشد كه تمام اين موارد در دستور كار جدي بانك توسعه تعاون قرار دارد.
مفهوم بهره وری در بانک های توسعه ای و بانک های تجاری متفاوت است
امور جزء الینفک تعالی سازمانی تلقی می شود و از آنجا که در بانک ها شرایط تغییر ارزش پول تابعی از متغیرهای در اختیار سازمان است بهتر است برنامه ها و سیاست های سازمانها و بنگاه های اقتصادی از تناسب الزم با شاخص توسعه یافتگی برخوردار باشد و در نظر داشتن تعادل در منابع و مصارف تزریق به هنگام تسهیالت اعتباری خالق ارزش های ماندگار گردند . همچنین در ادامه این سمینار رضا ابراهیمی نائب رئیس و عضو هیات مدیره بانک توسعه تعاون با بیان اینکه مخاطب شناسی یکی از ضرورت انکارناپذیر در عرصه بانکداری تلقی می گردد ،گفت :روان شناسی مشتری و مخاطب شناسی در عرصه فعالیت های بانکی با رویکرد رقابتی و ماندگاری در این عرصه بعنوان یکی از ضرورت های جدی تلقی می شود و بر اين اساس تلفیق رفتار سازمانی با سالیق و ذایقه مشتری مستلزم تجهیز به علم روانشناسی مشتری و مخاطب است ابراهیمی با بیان
اینکه برای رسیدن به اهداف مورد نظر و توسعه جامعه هدف پارامترهای مد نظر باید داشت و آن را بعنوان اصول اساسی در سرلوحه اجرایی قرارداد یاد آور شد :با توجه به اینکه ابزارهای فراوانی در عرصه بانکداری مورد استفاده قرار می گیرد بنابر این الزم است با برگزاری دوره های آموزشی با رویکرد به علم روز به ویژه در عرصه افزایش توان و مهارت ارتباط کارکنان بعنوان بهترین سرمایه در جهت افزایش کارآیی و باال بردن بهره وری و حرکت در مسیر مشتری مداری تالش کرد . بهمن خادم عضو هیات مدیره بانک توسعه تعاون درادامه سمينار با بيان اینکه تعیین تکلیف دولت برای بخش تعاون مبنی بر تحقق سهم 25درصدی این بخش تا پایان برنامه پنجم توسعه در اقتصاد ملی مستلزم گام های بلند می باشد .گفت :شرط رسیدن به اهداف تعیین شده مستلزم بهره گیری از راه کارهای مناسب و برداشتن گام های بلند و استوار در عملی نمودن سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی است .بر این اساس ضروری است روسای ادارات شعب استانها ضمن شناسایی دقیق متقاضیان بخش تعاون و دیگر فعالین اقتصادی و تالش در جهت برقراری ارتباط موثر با مسئولین و شخصیت های استانی نسبت به خلق پول اهتمام ورزند .وی افزود :تشکیل نظام پیشنهادات و اتاق فکر در استانها و تداوم جلسات استانی با مدیران منطقه ضامن ترغیب و تشویق
متقاضیان و اعتماد سازی در برقراری ارتباط تعاملی برای بهره گیری از خدمات اعتباری بانک توسعه تعاون از سوی جامعه هدف تلقی می گردد و بر این اساس مد نظر داشتن اصل بازاریابی در عرصه رقابتی بنگاه های پولی و مالی ،بعنوان عامل مهم در حضور و افزایش سهم بازار و ماندگاری می باشد . وی یا د آور شد :کم کردن فاصله خدمت بین خدمت رساننده و خدمت گیرنده و حرکت در مسیر مشتری مداری صحیح با اعمال نگاه منطقی و عقالیی در تسریع و تسهیل سازی در امر خدمات رسانی و کاهش قیمت تمام شده و هزینه ها می تواند عامل موثر در اقبال عمومی مشتریان و جامعه هدف باشد . همچنيين خلیل اهلل موفق دیگر عضو هیات مدیره بانک توسعه تعاون نيز با تاکید بر اینکه مدل های پژوهشی در حوزه بهره وری نیروی انسانی سازمانها می تواند موتور محرکه در دستیابی به اهداف و برنامه ها تلقی گردد ،اظهار داشت :تالش برای تحقق سیاست های کلی اصل 44بعنوان جهاد عصر حاضر تلقی می گردد و نقش آفرینی بانک توسعه تعاون در گسترش عدالت ،نقطه عطف اشتغال و کارآفرینی است .وی با اشاره به تعریف بهره وری در علم اقتصاد مبنی بر نسبت ستاده به داده مقوالتی مانند انگیزش ،شیوه رهبری ، روحیه رقابت پذیری ،آموزش های کاربردی ،سوابق
و تجربیات ارزنده و خالقیت و نوآوری بعنوان عوامل موثر در بهره وری بانک ها قلمداد می گردد و بر این اساس وجود نوآوری در فرایند کار پرسنل ،توجه به ایده های کارکنان و فراهم کردن زمینه الزم جهت بروز استعداد آنها نیز در زمره موثرترین عوامل خالقیت تلقی می شود .وی افزود :نوآوری و خالقیت رمز حیات است و از آنجا که مدیریت از مقوله فکر است از این رو توفیقات مدیریتی نشان دهنده یک خالقیت می باشد بر این اساس الزمه مدیریت موفق برخورداری از اندیشه جدید در اجرای امور تلقی می گردد عالوه بر اینکه ارتقای سطح علمی نیروی انسانی ،ایجاد شرایط الزم برای ارتقاء کارکنان ،طراحی نظام جذب نیروی انسانی ،برقراری نظام ارزشیابی و تامین رفاه پرسنل ،ایجاد بر نظام کارایی حرفه ای و طراحی نظام حقوق و دستمزد بعنوان مبانی نوآوری تلقی می گردد .موفق با اشاره با چالش بانک های دولتی در این رابطه اظهار داشت :عدم همخوانی نیروی انسانی با حجم کار ،وجود نیروهای غیر حرفه ای ،توزیع نامناسب نیروها در حوزه های ستادی و صف ،ناکارآمدی نظام انگیزشی ،اجرای آموزش های خارج از نیاز و ابهام در نقش و وظایف افراد از مهم ترین آسیب های نظام بانکی قلمداد می گردد .از این رو باید با داشتن برنامه ای منسجم و تدوین ساز و کارهای مناسب نسبت به مرتفع نمودن این چالش اقدام نمود .
3 www.banktt.ir
مهر 1388
شوال 1430
مقالــه
2009 September
نظام آراستگی اداری ،
الگویی کیفی در بهسازی سازمان
بخش گسترده ای از مشكالت كنوني سازمان به لحاظ بصري از الگوهاي رايج معماري داخلي نشات می گیرد ،مسايلي که هم در حوزه خرد و هم در مقياس کالن نمود یافته و بخشی عمده از دغدغه هاي مديريت به آن باز می گردد . هم اكنون كارشناسان و مشتريان همگي بر اين موضوع اتفاق نظر دارند که سيماي بصري نيازمند بهسازي است ،اما مساله اصلي نحوه برخورد با اين موضوع و شناسایی ابزارها و روش هاي مورد نياز و کارآمد است ،روش و بينشي که با درک واقعيت هاي موجود و شناخت مکانيزم هاي مشخص و از طریق اقدامات مؤثر در ارتقاي کيفيت فضايي -کالبدي سازمان ، زمینه ارتباط تأثيرگذار و دو سويه مشتريان ( سرمايه هاي اصلي هر سازمان) با سازمان را فراهم می آورد. به نظر مي رسد در شرايط حاضر ،اگر بتوان درک صحيحي از وضع موجود و نقاط ضعف و قوت و فرصت ها و تهديد ها به دست آورد ،بتوان چشم اندازي به سوي تهيه و تدوين الگوها و ضوابط انعطاف پذير و در عين حال کارآمد و تأثيرگذار در زمينه بهسازي سيماي سازمان خلق کرد و سيستمي كه به لحاظ ساختاري و عملياتي امكان پاسخگوئي به سواالت در اين زمينه را داشته باشد ،تدبیر نمود . نظام آراستگی اداری مبتنی بر 5اصل سازماندهي ،نظم و ترتيب ،انضباط ،پاكيزه سازي و استانداردسازي است ،ساز و کاری كه نتايج بسيار خوبي براي واحدهاي خدماتي و صنعتي به ارمغان آورده و درحقيقت براي بهسازي و آراستگي در محيط كار و فني به منظور برقراري و حفظ فضاي كيفي در سازمان می باشد . بطور كلي هدف نهايي این نظام ،پيشگيري از اتالف منابع است و عليرغم آنكه به ظاهر خيلي ساده و قابل فهم است و انجام اصول آن نيز خيلي ساده به نظر مي آيد ولي عموم ًا سازمانها و واحدها براي پياده كردن آن در عمل با مشكالت فراوان روبرو هستند .دليل اين امر ،در ظاهر ساده و پيچيدگي هاي اجرايي آن نهفته است. اهداف اجرايی نظام آراستگی اداري برای رسیدن به وضعيت بهينه می باشد .و اهداف آن در دو بعد اصلي و جانبي و از جمله مواردي از قبيل :برقراري ايمني -رسيدن به كارايي -ارتقاء كيفيت -حذف ضايعات -كاهش خرابي تجهيزات -افزايش بهره وري - ارتقاء روحيه كاركنان و جلب نظر مشتري قابل بررسی است . مزايا موجب برقراری نظم فراگير و زمينه ساز انظباط سازماني می گردد و در بعد زيباسازي و بهداشتي شدن محيط كار و رفع آلودگيهاي آن موثر خواهد بود .ايمن شدن محيط كار ،كاهش حوادث و بيماري هاي ناشی از كار ،آسان شدن و كم زحمت شدن انجام كار و دسترسي آسان تر و راحت تر به اسناد ،لوازم مورد نياز و استقرار بهينه آنها از ديگر مزاياي آن است. در بعد عملياتي نيز موجب كاهش اشتباهات و دوباره كاريها و افزايش روحيه كاركنان است .ضمن آنکه این سیستم با بهبود روابط كاركنان ،كاهش خستگي و آزردگي رواني ناشي از كار، فراهم ساختن شرايط لذت بردن از كار ،تثبيت و بهبود كيفيت، افزايش راندمان و كارائي ،كاهش هزينه ها و كاهش زمان انجام كارها ،كاهش وابستگي امور به اشخاص و امكان ايجاد گردش شغلي در سازمان و جلوگيري از استفاده غلط و نابجا از فرم ها و مواد به نهادينه شدن فرهنگ بهره وري ،تشخص بخشي به كاركنان ،جلب نظر مشتريان و افزايش تعلق سازماني می انجامد و زمينه ساز فرهنگ خود انضباطي است . سازماندهي سازماندهي در عام ترين مفهوم آن عبارت است از نظم دادن به كليه اجزاي سازمان جهت نيل به اهداف .از ديدگاه نظام آراستگی اداری ،سازماندهي به معناي تشخيص موارد ضروری
www.banktt.ir 4
از غير ضروری و اتخاذ تصميمات قاطع و اعمال مديريت براي اولویت بندی امور و رهايي از غير ضروريهاست .نمونه هايي از اجراي اصل سازماندهی را مي توان بصورت زير فهرست نمود: • دور ريختن اشیاء غیر الزم ( جمع آوري و بايگاني مناسب روزنامه ها و صورتجلسات). • رفع عيوب و خرابيها ( تعمير ملزومات اداري ,تجهيزات فني و خودروهاي معیوب). • مبارزه با علل آلودگيها ( استفاده از دستگاههاي تهويه مطبوع ,ممنوع كردن كشيدن سيگار در محل كار ,حمل و نقل مناسب غذا ,استفاده بهداشتي از ذخيره آب). • تميز كردن محل كار ( شستشوي مرتب با مواد تميزكننده , نظافت سالن ها ). • سازماندهي انبارها ( استفاده از سيستمهاي نوين انبارداري). درحقيقت منظور از اولین » “ Sجدا كردن اقالم ،اوراق و اطالعات الزم و كاربردي از غير آن و دور نمودن غير الزم ها و غير كاربردي ها از محيط كار و همچنين تعمير ،تعويض يا تصحيح معايب و نواقص مي باشد. هدف تعيين معيارهايي براي حذف غير ضروري ها . به كارگيري مديريت اولويت ها و تعيين اولويت ها . حذف علل آلودگي . استفاده بهينه از فضاي محيط كار . استفاده بهينه از تجهيزات . ريشه يابي علل معايب . نظم و ترتيب نظم و ترتيب یعنی قرار دادن اشياء در مكانهاي مناسب و مرتب به نحوي كه بتوان از آنها به بهترين وجه استفاده كرد .نظم و ترتيب راهي است براي يافتن و بكار بردن اشيا و وسائل مورد نياز ,بدون انجام جستجوهاي بيهوده .هنگامي كه هر چيز با توجه به كاركرد و در نظر گرفتن كيفيت و ايمني كار ,در جاي مناسب و مشخص قرار داشته باشد ,محل كار همواره منظم و مرتب خواهد بود .بدين منظور بايد همه وسايل مورد نياز را دقيق ًا شناسايي و كاركرد هر يك از آنها را نيز مشخص نماييم .نمونه هايي از اجراي اين اصل را ميتوان بصورت زير فهرست نمود: • اشيايي را كه غالب ًا استفاده مي كنيم ,در دسترس بگذاریم (نصب ابزار آالت بر روي بوردهاي مخصوص در مكانهاي صنعتي ,تجهيز ميزهاي افراد به ملزومات اداري) . • اشيايي را كه به ندرت استفاده مي كنيم ,در جايي دور از دسترس قرار دهيم (استفاده از سيستم بايگاني مناسب به طوري كه سوابق كاري سالهاي گذشته در جاهاي دورتري قرار گيرد) . • اشيايي را كه استفاده نمي كنيم دور بريزيم( دور ريختن برگهاي زائد). • استقرار هر چيز در جاي مشخص و مخصوص به خود ( استفاده از فايلها و قرار دادن ملزومات اداري در جاي خود , استقرار ابزار و تجهيزات در جاي مناسب در تعميرگاهها پس از استفاده ). • آوردن و بازگرداندن هر چيز در حداقل زمان ( يافتن سوابق از بايگاني ). • نظم و ترتيب در تابلوي اعالنات ( نصب پالكاردها و اعالميه ها در جاهاي مناسب). • طراحي اعالنات به نحوي كه خواندن آنها آسان باشد ( استقرار مناسب مانند در معرض ديد بودن ,طراحي زيبا و خوانا بودن). • استقرار كاركردي مدارك و اسناد در قفسه ها و نظم بخشي به سيستم هاي نگهداري آنها ؛ درحقيقت تمامی کوشش ها در جهت مرتب کردن اقالم،اوراق و اطالعات و تعيين جاي مناسب آنهامی باشد ،به نحوي که با سرعت و سهولت قابل دسترس باشند بطوريكه استقرار منظم
ماشينها و اشياء دستيابي سريع به آنها را ميسر می نماید . هدف نظم و ترتيب در محل کار . استقرار و جاي دهي مناسب . ارتقاء بهره وري از طريق حذف زمان تلف شده براي جستجوي اشياء . سرعت دسترسي به اشياء و اسناد . کاهش ضايعات ناشي از نابساماني و درهم ريختگي . جلوگيري از ضايع شدن مواد فاسد شدني . کاهش اشتباهات و دوباره کاريها . )3پاكيزه سازي در ديدگاه نظام آراستگی اداری ،پاكيزه سازي عبارت است از دور ريختن زوائد و پاكيزه كردن اشياء از آلودگيها و مواد خارجي .به عبارت ديگر پاكيزه سازي نوعي بازرسي است ،در اين بخش از نظام ،بر بازبيني و پاكيزگي محيط كار براي حذف آلودگي تاكيد شده است .برخي از لوازم ,تجهيزات و مكانها ,لزوم ًا بايد بسيار پاكيزه و عاري از هر نوع آلودگي نگهداري شوند ,بنابراين الزم است آنها را دقيق ًا شناسايي نمود و اين باور را پذيرفت كه موضوع تنها تميز كردن محل كار و لوازم موجود در آن نيست ,بلكه با پاكيزه سازي امكان انجام بازرسي و بازبيني را نيز باید فراهم آورد .نمونه هايي از اجراي اين « “ Sرا مي توان بصورت زير فهرست نمود: • آسان سازي و پاكيزه سازي و بازبيني ( تسهیل بازرسي و بازديد مديران از مجموعه تحت پوشش خود ) . • مسئوليت پذیری تمامي افراد براي پاكيزگي محل كار (حفظ نظافت و پاكيزگي محيط كار هر يك از پرسنل ). • انجام بازبيني و پاكيزه سازي مستمر جهت رفع مشكالت جزئي . • پاكيزه كردن محلهايي كه از چشم افراد به دور است ( زيرميزها ,گوشه هاي اتاق ,زير ملزومات اداري و تجهيزات فني ). هدف دستيابي به ميزان مطلوبي از پاكيزگي و حذف كامل آلودگي ها . شناسايي مشكالت جزئي از طريق بازبيني . درك پاكيزه سازي به عنوان نوعي بازبيني . كاهش خستگي و آزردگي رواني ناشي از كار . استانداردسازي استاندارد سازي يعني كنترل و اصالح دائمي ,سازماندهي ,نظم ,ترتيب و پاكيزگي .تاكيد اصلي در استانداردسازي متوجه مديريت است كه با نوآوری و خالقیت و استفاده از چك ليستهاي مناسب ،محيط كار را به نحوي استاندارد و كنترل نمايد كه همواره همه عوامل با سرعت و دقت الزم مورد استفاده قرار گيرند .نمونه هايي از اجراي اين اصل را مي توان بصورت زير فهرست نمود: • استفاده از عالئم و نشانه ها ( در فضاهاي كاري ,انبار و دفاتر اداري). •عالمتگذاري محدوده هاي مورد توجه و يا مراقبت خاص(در بايگاني ،خزانه و .)... • عالئم نشان دهنده جهت و راهنما ( جهت راهنمايي افراد در راهروها و استفاده از تابلوي راهنماي واحدهاي طبقات درمعابر ورودي ساختمانها). • برچسبهاي نشان دهنده خدمات يا كاالهاي اصلي ( استفاده از برچسبهاي ويژه از قبيل هولوگرام ,باركد و ) . • رنگهاي هشدار دهنده براي موارد خاص. • عالئم مربوط به تجهيزات خاموش كننده (عالئم مربوط به زنگ خطر ،وسايل ايمني و طرز استفاده سيستم اطفاي حريق).
• تمهيدات پيشگيري از خطا و اشتباه ( آموزش پرسنل در اين خصوص ,تدوين دستورالعملهاي كاري براي استفاده از تجهيزات ويژه). • استقرار اشياء و تجهيزات به نحوي كه بتوان از آنها سريع ًا استفاده نمود و آنها را كنترل كرد. تداوم و اجراي چهارمین « : ”Sاز طريق استانداردسازي و حفظ وضع مطلوب ناشي از اجراي تفكيك ،ترتيب و تميزي و رعايت نكات ايمني در كار امكان پذير مي باشد. هدف جلوگيري از اعمال سليقه و چند باره كاري . مديريت ديداري خالق بمنظور آشكار شدن ناهمگوني ها و موارد غير عادي . ايمن شدن محيط كار و كاهش حوادث و بيماريهاي كاري . تكرار كارهاي درست ،براي درست انجام دادن كارها . كاهش زمان انجام كارها . كاهش وابستگي امور به اشخاص و امكان ايجاد گردش شغلي در سازمان . افزايش جذابيت محيط كار . انضباط انضباط يعني آموزش عادات و توانايي ها جهت انجام وظيفه ای خاص .نكته اصلي در اينجا ،جايگزين كردن عادات درست به جاي عادات نادرست است .اين كار را بايد از طريق آموزش شيوه هاي درست انجام كار به افراد و تمرين دادن آنان در اين زمينه شروع كرد .همچنين اين تمرينها از طريق وضع مقررات و پيروي جدي از آنها انجام مي پذيرد .به عبارت ديگر ،انضباط ال كام ً فرآيند تكرار و تمرين انجام كار است .مث ً ال ضروري است كه رعايت مقررات ايمني براي افراد به صورت يك عادت درست درآيد. نمونه هايي از اجراي اين اصل را مي توان بصورت زير فهرست نمود: • تمرين نظم و ترتيب ( آموزش ,نظارت مستمر ,ارزيابي و پاداش به پرسنل جهت نظم و انضباط). • تمرين وقت شناسي ( آموزش ,استفاده بهينه از زمان , بخصوص در بخش تعميرات در سالنها و برقراري جلسات). • تمرين اقدامات ضروري ( استفاده از تجهيزات ايمني). • توجه به زيباييها و رعايت ظواهر ( استفاده از لباس مناسب در محل كار). • نگرش مديريت به فضاهاي عمومي ( ايجاد فضاهاي سبز و يا امكانات رفاهي در محل كار) هدف مشاركت كامل در ايجاد عادات صحيح و پيروي از مقررات . عادت به برقراري ارتباط به نحو صحيح و كنترل نتايج آن . ایجاد فرهنگ خود انضباطي . نهادينه شدن فرهنگ بهره وري . تشخص بخشي ( شخصيت دادن ) به كاركنان . جلب نظر مشتريان . افزايش تعلق سازمانينتيجه اينكه با بكارگيري نظام آراستگی اداری ،سازمان قادر خواهد بود با استفاده بهينه از منابع ،لوازم و تجهيزات به نحو چشمگيري بر كارائي خود بيفزايد بطوريكه با سازماندهي مناسب لوازم ،امكانات و تجهيزات ،نسبت به تفكيك و تشخيص موارد ضروري و غير ضروري اقدام نمايد ؛ با بكارگيري نظم و ترتيب ،دسترسي به وسائل اداري و امكانات مورد نياز را تسهيل کند ؛ با پاكيزه سازي ،محيطي شاداب و با نشاط و مطلوب براي كاركنان و مشتريان فراهم آورد ؛ همچنين با بكارگيري خالقيت و نوآوري در استانداردسازي محيط و رويه ها ،سازمان را كاراتر نمايد و با انضباط ،عادات درست را در جهت ترويج فرهنگ سازماني گسترش دهد.
مقالــه
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
سازمان و تغییر و تحول
هر تغییر و تحولی از سوی مدیران ،همراه با توجیه و تعریف است .تحول بدون تعریف ،تنها یک تغییر بدون تفکر سازمانی است تغییر چیست؟
تغییر به معنای از حالی به حال دیگر برگرداندن یا چیزی را به شکل و حالت دیگر در آوردن معنی شده است. جهان همواره در حال تغییر و تحول است تغییر در همه پدیدههای جهان جریان دارد و این تنها به طیف خاصی محدود نیست .بشر همیشه درصدد ایجاد تغییرات مثبت، مهار تغییرات منفی و مبارزه با آثار آن بوده است و سعی نموده است که تغییرات را مدیریت نماید تا از آثار زیان بار آن در امان بماند.
* هر تغییر و تحولی از سوی مدیران، همراه با توجیه و تعریف است .تحول بدون تعریف ،تنها یک تغییر بدون تفکر سازمانی است تحول چیست؟
در برخی تعاریف تغییرات هدفمند را تحول نامیده اند .یعنی تغییراتی که با اراده افراد و با مقصود خاصی انجام پذیرد .تغییـراتی که بر اثـر مرور زمان ایجـاد می شوند می تواند خوشایند و یا نا خوشایند باشند .ولی تحول باید خوشایند باشد چرا که با اراده و انگیزه و با برنامه از پیش طرح ریزی شده طراحی شده است .تغییر در اجزاء یک پدیده ،الزمه تغییر در کل پدیده است . یعنی اگر انتظار تغییرو تحول در یک سازمان را داشته باشیم ،نخست باید تغییر و تحول در اجزاء سازمان را فراهم کنیم .از آنجایی که مهمترین بخش هر سازمان را نیروی انسانی آن سازمان تشکیل می دهد بنابراین، تحول در نیروی انسانی هر سازمان موجب پایه گذاری تحول در آن سازمان خواهد بود . آیا نیازمند تغییر بوده ایم ؟
بنجامين فرانكلين مي گويد اگر تغييرات را خاتمه دهيد، زندگي خود را خاتمه داده ايد. اهمیت تغییر و تحول مثبت بر کسی پوشیده نیست چرا که نیاز آینده است .سازمانهای موفق در جهان امروز سازمانهایی هستند که تغییر و تحول را در چهارچوب تشکیالتی خود بگنجانند .برکسی پوشیده نیست که بنیان هر سازمان بر پایه برآورده سازی نیازها است و از آنجائیکه نیاز انسانها دائم در حال تغییر و یا میل به سمت نیاز جدید است بنابراین لزوم تحول در سازمانها همواره دیده میشود و احساس نیاز به مدیریت بر روی این تحوالت بیش از پیش خود را نشان میدهد . حال اگر در سازمانی انتظار تغییرات مثبت ( تحول ) را داریم نخست باید مقدمات آن را فراهم کنیم سپس
با یک برنامه ریزی مناسب ،جامع ،مدون و منسجم اقدامات الزم را به اجرا بگذاریم یکی از این مقدمات شناخت کامل از سازمان است یعنی دانستن تمام ابعاد آن اعم از : نیروی انسانی و قابلیتهای آن ، توان مادی و مالی پیچیدگی سازمان اختیارات الزم و . . .در سازمانی که پتانسیل مورد نیاز برای تغییر مثبت وجود ندارد به این معنی نیست که در آن سازمان تغییر رخ نخواهد داد ! بلکه هشداری است به این مفهوم که انتظار تحول را نداشته باشیم ! پس ابتدا برای رسیدن به یک تغییر مثبت و مؤثر ( تحول ) باید امکانات الزم را درست فراهم نماییم . حال میتوان تغییرات مؤثر در سازمان را به دو دسته تقسیم بندی کرد: دسته اول :تغییر و تحوالت برنامه ریزی شده یا
* مهمترین بخش هر سازمان را نیروی انسانی آن سازمان تشکیل می دهد بنابراین ،تحول در نیروی انسانی هر سازمان موجب پایه گذاری تحول در آن سازمان خواهد بود . ابتکاری که انسان با توجه به پیش شرط ذهنی و به منظور رفع نیازی و یا حل مشکلی و یا استفاده از فرصتی مناسب لزوم تغییر را دیده آنرا طراحی و به مورد اجرا می گذارد. دسته دوم :تغییرات برنامه ریزی نشده یا اتفاقی که در اینجا احساس نیاز به تغییر توسط فرد صورت نمی پذیرد .بلکه فرد یا سازمان دیگری آنرا احساس کرده و تغییری را ایجاد نموده که امواج آن بطور اتفاقی ما را مجبور به تغییر می نماید. نکته مهم این است که از آنجائیکه موفقیت یک سازمان به پویایی آن بستگی دارد و برای پویایی بایستی همواره تحول را پذیرفت و متحول شد لذا سازمانها و افرادی موفق ترند که میزان تحوالت برنامه ریزی شده آنها بیش از تحوالت اتفاقی آنها باشد یعنی سعی کنند همواره ابتکار عمل را بدست بیاورند و مجبور به حرکت به میل و خواسته دیگران نباشد این نکته را نیز باید به خاطر داشته باشیم شمار اعتراضات نسبت به تغيير در سازمانها با تعداد نفرات سازمانها برابر است.
حتي اگر اين تغييرات دستاوردهاي مثبت آشكاري را هم درپي داشته باشند بازهم با اعتراض هايي مواجه خواهندشد و ممكن است كه از فرايند تغيير جلوگيري شود .سازمانهايي كه به انجام تغيـيرات وسيـع دست مي زنند بايد اعتراض هاي مربوطه را شناسايي كنند و در راستاي غلبه بر اين اعتراضها به كاركنـان و افـراد ذي نفع كمك كنند. انواع واکنش افراد در مقابل تغییر و تحوالت
-1افرادی که از تغييرات و تحوالت استقبال ميكنند : معمو ًال افرادي هستند كه از تغييرات سود خواهند برد يا اينكه از وضع موجود ناراضي هستند و به اميد اصالح ،از تغييرات استقبال ميكنند. -2افرادي كه نسبت به تغييرات بيتفاوت هستند : برخي از افراد اميدي به نتيجة تغييرات و تحوالت نداشته و از آن استقبال نميكنند با اينكه تغييرات و تحوالت براي آنها سود و ضرر نداشته باشد. -3افرادي كه در مقابل تغيير و تحوالت مقاومت ميكنند :معمو ًال افرادي كه در برابر منافع خود احساس خطر كنند ،مقاومت ميكنند و برخي ديگر از وضعيت موجود راضي هستند يا برخي ديگر تغيير و تحوالت را مناسب تشخيص نميدهند .ممكن است مقاومت در مقابل تغييرات به صورت آشكار يا پنهان باشد ،معمو ًال مقاومت و مخالفت آشكار از مقاومتهاي پنهاني بهتر است زيرا قابل مشاهده و پيگيري است.
* اگر در سازمانی انتظار تغییرات مثبت (تحول) را داریم نخست باید مقدمات آن را فراهم کنیم سپس با یک برنامه ریزی مناسب ،جامع ، مدون و منسجم اقدامات الزم را به اجرا بگذاریم. دالیل مقاومت در مقابل تغییر :
.1عادت به وضع موجود .2نیاز به صرف وقت برای آموختن مهارت های تازه .3ترس و ابهام از آینده .4دالیل مالی و اقتصادی .5ارتباطات کم و غیرمؤثر .6سن بیش تر و محافظه کاری .7به خطر افتادن امنیت
.8ترس از اختالل در روابط گروهی و اجتماعی موجود .9ترس از اختالل در مبانی نفوذ و قدرت راهها و روش های کاهش مقاومت در مقابل تغییر : -1مدیریت بهتر تغییر -2افزایش میزان مشارکت -3برگزاری جلسات توجیهی و دوره های آموزشی -4مزایای تغییر و تحول بیش تر از مضراتش باشد -5افزایش ارتباطات مؤثر -6تقویت نیروهای پیش برنده تغییر -7تغییرات ،متعارف و تدریجی باشند -8با ارزش ها و فرهنگ ها هماهنگ باشند -9نفوذ در سازمان های غیررسمی -10حمایت مدیران ارشد از حرکت های تغییر در پايان ذکر اين مطلب ضروری به نظر می آيد که اگر عوامل محيطی بصورت کامل ثابت می ماندند . اگر مهارتها و تواناييها همواره به “روز” بودند و منسوخ نمی گرديدند و اگر فردا درست همانند امروز بود ،در آن صورت مديران نبايد به تغييرات سازمانی توجه می کردند ولی دنيای واقعی همواره دستخوش تشنج ،تحول و دگرگونی است و اگر سازمان يا اعضای آن بخواهند در صحنه پر رقابت ايستادگی کنند بايد همواره متحول شوند . در بيشتر سازمانها مديران در زمره طاليه داران پديده “تغيير “به حساب می آيند .آنان از مجرای تصميماتی که می گيرند و رفتار الگو مآبانه خود به فرهنگ تغييرات سازمانی شکل می دهند .بطور مثال تصميمات مدير در مورد طرح ساختار ،عوامل فرهنگی و سياستهای منابع انسانی به ميزان نوآوری سازمانی خواهد بود .به همين شيوه تصميمات سياستها و روشهای مديريت تعيين کننده ميزان يا درجه ای است که سازمان می تواند عوامل محيطی را درک کند و خود را با تغييراتی که در اين عوامل رخ می دهد ،سازگار نمايد . «صحبت کردن درباره تغییر ،سادهتر از اعمال آن است. مشاوره دادن راحتتر از مدیریت کردن است ».آلوین تافلر
5 www.banktt.ir
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
مـقـالــه
نقش
روابط عمو
می در عبو
ورت نداشتن در ص كه مسوولين و مديران ختهاي -به نام ران مواجه با ناشنا بح برنامه خود را ضروري است. و طرح بسيار زمان بحران رسان هها -ميبينند ،ربه اندوزي در متفاوت دید: كشتيها را ال جيهناپذير ،تج است ،اما هنگام وقوع ايمن را ميتوان از دو جنبه كام حران كه بر مساله تو بدانيد كه به ي ناشی از ب ت بايد از پيش «كشتي در بندر ساختهاند». ک شر د كرد .صرف ت مستقيم مال است .شما در بندر ن در ستفاده خواهي م منفي دارد. )W illiam Sh اول ،اثرا وه ا ستقي بله با بحران براي بودن يام شد (edd نقدينگي شركتها اثر م ي است شامل بحران از كدام شي دگي براي مقا ن جمله را ويل آورده است. آينده تر ت كسب آما اي ارمندان و به که داراي اهميت بيش ت غيرمستقيم وقت جه 150سال پيش به زبان ي آگا ه سازي مسوولين ،ك بيش از دوم ، ست اما تواناي يشود و تاثيرا ضميني براي در اين مورد ا م يتواند ت جتناب ناپذیر عوامل ی نتایج آن ، پنهان مان ران ا درباره چگونگ ن مجموعهاي از بروز بحران ،مهارتهاي در م كلي كليه بخشهاي ساز ي با عموم و بح سيع مخاطبان گذر از بحرا دنبال دارد .با براي روياروي مجال ظهور طور دامنه و ب موفقيت در را به ي كه تاكنون ه از هر نظر درك اجتناب د به گرو هها و بالقوها زيادي بر كس شد ك ارد. كار ميشوند. و تواناي موثر ،ميتوان اثير د .با ها آمادگي كامل وجود د وانايي كسب يهاي كرده بودند ،آش ت طا ن ت د داشت .ارتبا با بحران و ت يا سيار مهم باش ه ز ن خواه رسان ودن رويارويي واسطه مواجهه با بحران ي مديريت را پيدا ما ميتواند ب ووليت خطير نهايي كه به ريت در زمان ناپذير ب مس يافت هها براي مساعدت قوا ليتهاي مدي سازما عتماد و حس اين براي مقابله با آن يك راي شما به عا ا ف تا ب ه ه ي ب ب ك اندكمك كند جل ي دگ را ت اب آما ه سمت خود نتايج مثبتي منظور اين اس فرآيند ارزشي ها و سرانجام ديده ن موقعيتي در و عموم را ب يتي است كه رتي و رسانه وبرو شدن با ع بحران ،چنا ميتواند به جلب مدير لتي ،ناظران ی ربط و نظا ستگي به اين ر ف، قو دو امر سرانجام خواهد داشت. رتباطات ضعي و و ادارات ذ شته باشيد ،ب آورده كه اين يها حياي مقبوليت همراه د .برعكس ،ا جنجالآفرين تند -ارزش دا نها آمادگي دست توا كنن ر، عموم هس شت ك قابله با بحرا شر بي ي ه ها ي ب خواهد داشت. این شرایط ، صرف هزينه اعتماد عموم افكار عموم هقدر براي م موانع، در دد ي رايط كنوني موجود افكار دارد كه چ بيپايه يا شكست را در پ ايفا ميكند؟ مج در بين عموم منجر شود .فرصت اثبات درك ش ران ،وضعيت يهاي ذيل ن ي ت را و دعاو ك ح رد شر ح ب ي دا ب ه ن بايد ويژگ اب ول ع ذر هبين قرار ن روش انتخ نقشي را در مق هنگام وقو داريد. رگير با بحران ديريت در زير رتباطات بحرا ي را در تعيي ن نكند در موقعيت در ارتباطات چه د ي ع ايفا ميكند .يك طرح ا م نو ي نقش مهم ني ه چ ب ي كه ش را دارد ،اگر براي بيانموم، بنابراين عوامل عموم و كانالهاي تواناييهاي گروهها و شركتهاي و چه عمومي واهد گرفت. برقراري ارتباطات با ع باطات بحران را دارا باشد: نيروي انساني ه خصوصي ه ي خ ب رت اد ت ار ي ا زي قر سب يزي برا ثبت يا منفي زات ،روشها، تعيين نماید. هستند -چ خود و جلب اعتماد عموم ن دگي بسيار بدي وانند اثرات م ن عامل به هنگام برنامهر رات قابل توجهي -تجهي ثر را معرفي و ت ما ي اث ظرات و اخبار آ غيرمستقيم م اي واند ده ،چه قدر ارتباطات مو سته مركزي ن داشته باشند. مات انجام ش ميت به سزايي دارد و ميت عیت موجود افکار برقراري ران شامل ه وز ع اق بر و ت دا ن اق در ض ه ک ما ح ا شر شناخت از و تواناييها و ش ،پس و در ز مبارزه با ب واژه «ارزش» كند .ميتوان بر ارزش ي بگذارد .با ی توان از طریق -گروه پي شد را معرفي از د اي ما يب سيع مخاطبان ظور ن عموم» است .برجا واکنش آن م و مديران ار معرفي آنان دارند؟ چه اقدامات وان با دامنه و ي در اين جا من سنجش در بي ی ،تلویزیون و سووالن به جام داد تا بت پ ط عمومي اين عمومی و پیش بین روزنامه ،رادیو در ل اب ه ق چ م يوههاي بسيار ساده نيز اد كيف پول ت ن بحران ان برقرار كرد؟ آ «مقبولي رواب های جمعی ، هدایت نمود . كارتي به ابع به ش ثر و مناسبي باطات موثر و يفه ما به عنوان مشاوران ده كمك كنيم تا رسانه مسیر صحیح مثال ميتوان ،ارتباط مو يك سيستم رت ا ت ظ دي و ور ب در ضر ت سی ره تلفن و يا شركتها غیره بحران را پرداخ شركتهاي آ مورد ترش آن در شما ه د .آن چه كه ن ،شب ،روز، ميآيد ،تحليلي در رگيري و گس است كه ب را بهبود بخشن تهيه كرد و در آن وقع بروز بحرا كا ي عملي به م جا ان د و چگونگي رايه داد تا در م دثه برقراري جنب هها رنامهريزي ار و وضعيت خود انجام ميدهن يشود« :هيچگاه پيچيده ا ن شروع حا . موفقيت در ارزش ب ت ستي بيان م از بحران اس خب ن را دقايق نخستي ا ح از ب پر ن ب ما ها س در عبور ز ك ه كه اغلب به امروز ،روزنام هنگامي كه با در همان طور ارتباطات در در ليتها ميتواند منجر به كست در اين دنياي تجاري انديشيم مگر حتي كانپذير باشد. ارتباطات را عا ش از ف ي ن يا در ف م ي اي ما و اگرها» ن بين عموم و تماس ام داف ما به ا ش حوادث است .هد اندن آسيبها ي شهرت در طور صريح و روشن ،اه لوغي بحران م. ار س يا گز وي ر ح ت ش ل ا ارتباطا ن مواجه مي تلف ،به حداق معموال در ش به ه و از طریق حوادث و بحرانها بحرا نهاي مخ قبال نيز بيان شد ،هدف هرت -ص كند .زيرا ظرش صحيح كار شود. هاي مسووالن در ت همانگونه كه اندن تنزل ش اري كه به ن مشخ طا بحرا واسطه فعاليت با رت ن ا آ ه ك و ن ده س ي دست به ك اي ر ش ل خر ارده به د. ي موثر واقع ران ،به حداق نكته آ باش انجام فعاليتهاي هر كس افكار عموم سازمان /در زمان بح و ت موثر عوامل اثرگذار مي گروه مسوول ق بر ري ه برقرار كردن ك ط د وان ن رسد ،ميزند. مديري ارتباطي يك ميت باط دلخواه شكل دهد .اي ت رويدادها و محبوبيت سازمان از ت موثر كارمندان و مي ن ت مربوط به را به طور طبان و بهترين شيوه ارت واند شامل هر ران به مديري فعاليتهاي گوناگو از انجام اقداما سووالنه ،اداره و مديري هامداران عمده و -مخا ح كند .اين ميت ما چگونه در ب س سيار حياتي و ن اعتماد س ما به شاخصهاي م ها را مشخص شهر تا ايجاد شركت ش ميتواند تا مدتي پ داشته باشد .ب جام بازگرداند تواند مستقي سات شوراي با آن ه ادام ي تر ران گ ي جل س م زر تهاي ب از ميپردازد، نيه مطبوعاتي كنترل بحران نيز هها مسوولي مربوط باشد: برنامهريزي ،آماده چيزي از مخاطبان اه عكس ،بيا جامعه است. رو ک ت كه اين گ ير ی ز ود ي سايت به همر ل ج ران و ِ ام تجار ِي بح ها آماده كنند. ارتباطي ش رين و سرانجام يك وب مهم اس ود را براي آن قيمت سهام. عات به عموم يك فرايند جامع ت روابط ،تم تماس باشد. درك و خ كردن اهداف تغييرطال ي از شركت. شمار ههاي جاد و تقوي جهت برطرف گذشته است. آگاهي عموم را وزش دیده در جهت ارائه ا ستند الزم می ردادن و اماتي كه بايد ل زماني آنها كنندگان از خدمات و سازي ،اي ل رويدادهاي آم ايق حوادث ه م شوند و جدو را د تجزيه و تحلي تغيير عتماد مصرفتیم ق شنيدن حق براي تحت پوشش ق ش -اق و تجاري انجا تغيير اكه مشتا هرچند كه واکن ثر خبرنگاران ارتباطي اك دارند. صوالت. ي و ارايه كند. رات زيانباري باشد . حرانها برنامه مشخصي ن شان ممكن است از را معرف كه حادثه اث مح درآمد ناخالص. حران (زماني ب ت از طرحهاي عا طال يير م تغ رابر حوادث و ي - يزي براي پاسخ -آستانه ب داد كارمندان. از به استفاده ري ارتباط؟ آنان در ب به طور موثر امهر تغيير در تعيگذارد و ني را برقرا را تعريف و كل سازمان. سازمان بتواند ش قابل پيش بيني باشد .برن وقعيت سازمان برجاي م س ميشود) در آن را توسعه چ از آن كه يك رات قاعدهمند ت ميتواند م اقامه دعوا و افزايش پي بحران احسا ش يك طرح يي و پيش تغ د با ن كن طال د .با وجود اي رتباطات هش پتانسيل طات استفاده مهمترين بخ كند .ممكن گويي به اين م ودن ارتقا ده افزايش يا كا از برنامه ارتبا ران مشخص ستند ،ا ص كند .اين ك در ا. ه ب ن را ار آ د اين كار تا حد حق م ن موفقيت در ه بح نها ني مشخ تبط با بحرا چرا اين همه يا كاهش ميزا مورد انتقادات و را اگر محدوديتها و آستان طرح گرفت .د دهد ،بايد ضرورت كان بگويند « قادپذيري در سازمان كه رسانهها تنها گروه مر ناع سازي آنان به است. اوران و شكا را ميتوان از انت گي اق عموم درباره است ديرب ه ل بحران با ار بحران -افزايش كه رسانهها و اما درك نقش و چگون دين واسطه ارتباطات باشد بهترين بهر ه گروه كنتر ايي كه دچ يهايي رتباطي ،وظيف ك ميكند تا ب موشكاف دردسر؟ بايد بالفاص ت سازمانه طرح ا كنترل سازمانها كم باشد و طرح ار بلند مدت عالي مديري ود برقرار کنند. د. هن ل ب د غو ن جزء مشخص سطوح ي يا ش م ز م م ت جا ه ك در مورد اثرا با مخاطبان خ تحت ان ويت طرح مقابله جزءبه درآيد. يشوند ،بايد سرمايه آنان را يخواهيد در زماني د ،منابع محدود خوبي وسعه و تق م عا اق س از وقوع بحران به اجرا مرحله مهمي ب م و تي و يا س و بلند آ ت ناشی از آن ه كارگيري ،ت پ توسعه طرح، و قابل سنجشي كه شهر ي كوتاه مدت ران و تبعات به د؟ ني ك ن استفاده از ف و تاثيرگذار ا صر ح ه ها ب با بحران -ك ين هها م يدهد ،برنامه زما ميشه نياز با بحران ينفوذ اشخاص ذ ههاي مرتبط تاثير قرار م سازماني را در ساير زم ن حقوقي ه رو جاد روابط با ي و مسووال ش داشته باشند. نيز احتياج اين كه چهقدر نزد گ ن عاليرتبه تا دونپايه ،اي رز را ب ن س را يا ح س ب مدت ت كسب آن رهبران ن و كارمندا ه ،اثر منفي خالقيات شامل مديرا لع ه قوع ،كامال به اعتماد عموم و ج ت قوانين و ا براساس یک مطا صله پس از و ذيري و رعاي شرکت بالفا ود بخشيدن صوص در دوره ه مسووليتپ و اعتبار تها در بهب ت آنان به خ ب توانايي شرك جه به انتظارا . مشهود و متفاوت است دارند .تو د مدت بسيار اثير بحران بر ط در بلن رسيدند كه ت شرای به اين نتيجه محققان
www.banktt.ir 6
مـقـالــه
ر از بحران
و
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
اعتراض قرار
رد بازجويي و دون آن كه مو بخشند ،ب ترل ميكنند. يكديگر را كن ي د. م كن ه م ار سي ب ي ش گيرند. ها ت همواره در ه ميدهيد نق ميان پيامي ك در طرحي كه خبرنگاران فعاليت ط ممكن اس در اين اطالعات غل هاي مهم پيام ايد برجسته بنابراين ت با بحران در را ايفا ميكند .قسم ظيم ميكنيد ،ب ل مقابله ل قهرمانان و ذهنها بماند. طات بحران تن حوادث به دنبا ي مثال ،شايد شما مسوو وولين رده باال براي ارتبا ها هميشه در براي شدهايد اما مس كه در هنگام رسانه رابطه برقرار ه يا منطقهاي د. شو ار يگردند. و زد كر صوير ضروري ت دا ناحي ت پر قا و مايگان م اين مساله ب د .مال زيوني وجود ت ح شما بايد به آن منطقه را نميشناسي سودمند باشد. دون ش اخبار تلوي شركت روابط طر واند بسيار براي پخ يا اصولي كه حتما از يك آشكار نشده، كردن با آنان ميت معرفي قواعد آخر این كه حران تجربه هنوز چندان است. آن كه، توصیه ارتباطات ب ل ل كي را در مقاب بحران را تش ي كه حقايق ه در زمينه جاي حقايق ستفاده كنيد. نتيجه ديگر طرح ارتباطات ت «خود» عمومي ك در مواقع شته باشد ،ا م ن است به مي ر ايد به خاط ممكن اس كه در آن تص ساس و بنای ي دا نگاران ممك شما اين است عالوه بر ارايه ب ا روزنامه كنند .وظيفه د بايد چنان جامع باشد حران جايگاه و تخصص كاف ومي ميتوانند رسانهها» بدانيد .اما در پوشش ن ميدهن وا ب م « عن هاي روابط ع ي كه ميتواند با ن را ن نا ود گا آ د. خ د يي ه نن ت ل نما ه باشيد ك و مقابله ك دسيا شركت انهاي -خدمات ر و كاملتر گيرندگان داشت رس ح صحت اخبار اطمينان حاص و جمعآوري ريعتر ،بهت تا مشكالت خدمات اينترنتي و ده كمك كند س ب اطالعات كه از داشته باشند. ه ر رف يا س ح ب د: د. ر آي با س ويژهاي ي تن هاي بحرانز خ ك ج م س ا ي آموزشي در ار ي ي ه خ ن نمونه در پ برا رقباي خود صاحبنظران شركت نها عدي به عنوا ن است. سري تمري خبرنگاران كارشناسان و از ساير قوا را ت. سازمان شما به ع سازند -يك به سازمانها ح گف ب ت را خواهيم ديدگاهها به ي زاييده كه متعلق به تهاي بحراني را مرتف يري بر پايه در دامشان هميشه حقيق خبرنگار (كارشناساني گ هسازي موقعي ن م متخصصاني اي مي ه ب ك ص جال د تا از طريق ت كاري نكني يكنند .نكته شبي تهايي داراي ههاي مرتبط قاصد آنان ميكوشيمبنابراين سازماني حتي اعتماد م رو فان شما نيز قالب د .چنين شرك م گ الحظهاي در و م ت ما ت را ال شركت ،اعتماد نيستند) به د .تماي يان آنان مخال ارايه كنن جارب قابل م با تمايالت شهاي هميشه در م اطالعات و ت ارز گرفتار شوي ت بسياري جا است كه هستند كه و و حفظ كنيم. فا م هي ه ت كت حراني دارند. وا ن، خ ن را ن ي ح سع اي ب ب د ر و ود اي د را جل ت ضعيتهاي ب ميروند كه خ دارد .شما ب حضور دارند. مورد و به حقايق خواهيم پرداخ مام مخاطبان هداف شما بال اطالعات د. كامل ميشود شي ها ا با ت در دن و تن يدهد بايد از ه ي انهها وقتي به برای حضور ذهن داشت اطميناني برا ن باعث ت ازمان انجام م به طور مثال هميشه در رس رد منبع قابل تمري ي كه يك س را د و ضرورتي جرا و پس از ك . د يت نن هن عال ساس نمی ک ها با گذشت نا هر ف بخوا س خبری اح باشيم. ناخوشايند تن قيب ميكنند. پيشبيني شده و در زما رين راهكارها هر کنفران ظر ما اخبار بتوان به بهت سوژ هها را تع اطالعات را ش، پي ن زيابي گردد تا وز ما بهود ر باطات بحران خ و د، ب ش ي با رسانهها خبرنگاران ش تها يندتر خواهند انجام فعالي آن نيز ار ح ارت جاي مخالفت زمان ناخوشا ابع زير براي د. كر افت .به عبارت ديگر ،طر دگي كنترل و م ه هي ب من وا ن جست و جو خ وا د قاعده مهم رسانهها به دست ي اد و حفظ آما ِ خنگو معرفي بحران چگونه ميت در ذيل به چن مندانه را به عنوان س ايد براي ايج ق افتاده -با حتاج هستند: مكاري كرد؟ ره شا ب شرافت ت نياز دو نفر ا ن فا ها گو ما ات ه از م و ان ه س ه س ك ت ر ن د. گف با ي شو نا در صورآ د ا ه ه با آم ب دث ي ار ن ي؟ حا اب باط موثر و ك ضعف آشكار وسيع مخاطبا با بحران ارزي سي؟ چه چيز قايقي درباره در برقراري ارت قابله قاط نيم تا با دامنه سؤال :چه ك ح ميك م تيجه ارزيابي و آزمون ،ن هد كرد تا به دن اين پنج رساني شود . تند -به اين معنا پرسي برقرار خواهيم خوا در ن شده است: م ي؟ و چگونه؟ يا پ و س ه ست در مصاحبه با ه ي د و اين به شما كمك سالي يك بار ان نش م و برون سازم امهنگاران عا ران های كجا؟ چه زمان شون صاحبنظر كه دازيد .حداقل باطات درون بيشتر روزن رد عمق بح مي طرح خود بپر رت و ت مربوط به ا مو اه د. آگ در ي خوبي دارن خبر مربوط سخنگوياني العا ويت ف جناحي و كه آگاهي چنداني ح ميدهند كه ثي د. ك عات بيان و ادبيات رسانها كه دچار بحران تق طرح را ارزيابي كنيد و اط سالي دوبار بايد كر ي جي ها دارند و تر جه وارد نبرد د .تعداد بو ران و افرادي ل د بايد به هيچوپيشآمده ،ن ن به راحتي آن را درك كر ران مط ي به محل بح و سخت باش تحت امرتان را نيز حداق خاطرنشان می ده باشد تا بتوا دسترس مربوط به بح نخواهيم شد. اين خطرناك پرسنل نيد .در پايان ت. سا دبازي ار ه رف خب ك ك كار خواهيم گ هم در پوشش ا تجديد طرح طي استفاده خبرنگاراني كه بازنگري و روزآمد د ،اصالح و يا بان رين افراد را به شدهاند (هرقدر ي تعبير شود). ت. س ا م با ك جا رت بهتن ار ا ول ه نسبت به اي ناخواه شما با د تا به ديگرا ي از يك طرح سي شود ك گماريد .خواه گذشته باشد. ها داراي تجربه هستند ب ل «رسانهها» بدانيد .و يا به نوعي فض فرصتي هستن ن است هنگام بحران همت ن اب بنابراين مانند ل را ممك مق از استفاده از با رنگاران به دن «خود» را در پوشش طات ه مدتها از زمان آغاز بح ي را متحمل شد و ناگزير ممكن است خسارت زياد شود ك داشته باشيد كه آنان در باي خب د كه شغل خوبي دارند رام و حقوق ارتبا واجه خواهيد بود .هنگامي در اين حالت، بحران م ايد به خاطر بفهمانن تر از ساير رق پرستيژ ،احت حران خواهيد براي مقابله ن كه يخواهند از جاي اميدواري با ب ت جايزه نيز مان تسلط بر بعدي اما ب ار سريعتر ،بهتر و كامل حران است .سايرين م و البته درياف با اي شد اما هنوز طرحي براي مقابله د ،با گذشت ز اخبار بسي گاري زاييده ب از ضررهاي خوردار باشند خواهيم ي اتفاق بيفت كه حادثهاي ي رن ت و جلوگير تند .حرفه خب شويد. هاي بر كه حادثها د .پيش از آن دي با خسارا خود هس نيد كه در دامشان گرفتار ي ويژ ن مهم است. متر خواهد ش ن ،بيشتر از وابط عمومي ج تفاوت بسيار راين كاري نك آنا ضاع ك وقوع بحرا تر رد يا چيزي وجود دارد. ن در بحران، بناب ه براي ها در زمان ف ل طريق ارايه او شما پيش آيد با يك شرك آمادهسازي و با دن ه نا ب آ سازمان بايد اين نكت هها و عموم مجبورند از او را مورد رنامهريزي، براي تمايالت و مقاصد شما دارد .شما وقتي رسان وقوع بحران ويق رسانهها مان ديگري الت و اهداف به مشاوره بنشينيد تا در ب مكتان كند. تا به خاطر ش ز ه ت راي هر و ا ت با ترل بحران ك اي اي د م م نن ح ت ميگردند وا د. با ت ه ي شي د ب دي م ود را بررسي و ذهن داشته با عات صحيح ت و اخبار ج د ،سازمانها ابي طرح كن ح بحران ندارند؛ در اطال رتقا و تحكيم اركرد طرح خ را هميشه در ش قرار دهن خيل اطالعا طر ا ارزي وقت يكبار ك را سرزن د تا از ميان د .اين كار به ن ود طرحي به عنوا ب موقعيت خ وان گفت كه آنان بپردازن هرچند پردازي خبرنگاران حلهاي مناس ها را برگزينند. ت ي ن براي جلب م ورت لزوم به اصالح آن ب شرايط بهترين ها راه تن ت ن ه از «مرگ صحيحتري بين خبرنگارا در ص در سختترين خوشبينانهترين حال رنگاران هميش روزافزوني كه د ،بر اهميت ك ميكند تا خب خبري» دارند. كه با ظهور ود دار ابت كم يدانيد «شم رق بيشتري از مخاطبان وج ت ،حوادث و شما را نشان دهيد. ستند؛ بنابراين » در هراس هستند .م حظهاي است. دامنه كارايي ادن مشكال زيرذره بين ه خبر ل ار رد خب ها و شركتها خبرنگاران در را ي شهرت از سانههاي اينترنتي ،انتشار ا و چهكسي» آغاز تحت پوشش ق با وجودي كه سازمان باز پسگير ي ت. ر در ن يز نها افزوده اس قدرت شان يكنند ،در عي ران با «چ هچ ؤاالت مربوط به بحرا ميزان آمادگي آنها ن سالمتي و سؤال خبرنگا سان عمل م س ه ،بيانگر ميزا ه يك از ب ت شها «ردي» كليات اخبار س از آن نوب ست رفت رايه گزار ميشود ،پ كيبايي ا بسيار عالقهمندند كه در سيله به ديگران د ده خواهد بود. حال در آين د تا به اين و مان بحران ،ش «چرا» است. خصوص در ز ح نشان ميدهند خود به جاي بگذارن تفاوت هستند. خبرنگاران ،به يها از خود ه با ديگران م ابل پيچيدگ ص ت پيچيدهاي بفهمانند ك در مق ازي موضوعا اندكي دنبال سادهس در بان را گمراه و طبع ًا به ذهن مخاط ممكن است ايد هستند كه صله
براي است.
7 www.banktt.ir
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
امروزه در بانکداری نوین مؤلفه های متعددی برروند تجهیز منابع پولی تأثیر میگذارندکه با توجه به شرایط و موقعیت متفاوت بانکها و مؤسسات مالی ممکن است تأثیرگذاری آنها حتی برای هر یک از شعب یک گروه بانکی متفاوت باشد .مؤلفه هایی نظیر فناوری اطالعات و ارتباطات ،مهارت ،نیروی انسانی شاغل در بانکها، تنوع وکیفیت خدمات بانکی ،رضایت مشتریان ازکارکنان ،مطلوبیت محیط داخلی ومحل استقرار شعب در بانکداری نوین ،ابزارهای مهم جذب بهینه منابع پولی می باشند .دراین مجال ابتدا به مفهوم تجهیزمنابع پولی ومؤلفه های تأثیرگذار برآن و سپس به میزان تأثیر ونوع رابطه مؤلفهها برتجهیزمنابع پولی می پردازیم . شايد بارزترين پديده عصر حاضر ،جهاني شدن باشد که صنعت بانکداری نیز از آن به شدت تاثیر گرفته است . در حال حاضر بانكها نیز مانند ساير سازمانها در سطح جهاني فعالیت ميكنند و با توسعه روزافزون تكنولوژي و صنعتي شدن كشورها ،شبكههاي اتوماسيون بانكي و بانكداري اينترنتي نیز تبدیل به يكي از مهمترين راههاي تجهيز منابع مالي شده اند. امروزه بانك ها براي افزايش قدرت نقدينگي و باال بردن كيفيت خدمات خود ،خدمات مالي غيربانكي نيز به مشتريان ارائه ميدهند و با خريد سازمانهاي كارگزاري مانند شركتهاي بيمه و معامالت ملكي در بازارهاي غيررسمي نيز فعاليت ميكنند و منابع عمده اي را به سمت خود جذب مينمايند .واقعيتي كه بانكها و مؤسسات مالي در ايران نبايد از آن غافل باشند اين است كه در يك بازار رقابتي سالم جهاني ،منابع مالي چه از طريق عمليات بانكي و چه از طريق فعاليتهاي غيربانكي به راحتي قابل دسترسي نمي باشد و واقعیت امر این است که بانكها و مؤسسات مالي براي انجام فعاليتهاي بانكي مطابق استانداردهاي جهاني و همچنين براي انجام فعاليتهاي مالي غيربانكي نياز به بسترسازي و انجام اصالحات اساسي در ساختار خود دارند .در عصر حاضر به دليل وجود رقابت بين بانكها و مؤسسات مالي براي جذب بيشتر منابع ،تسلط بر مؤلفههاي مؤثر بر تجهيز منابع مالي اهميت ويژه اي يافته است .جذب منابع مالي عالوه بر اينكه مهمترين رسالت مؤسسات مالي و بانكها ميباشد ،تأثير مهمي در تنظيم صحيح گردش پول و استقرار يك نظام پولي و اعتباري صحيح و متناسب با برنامههاي كوتاه مدت و بلندمدت كشور دارد .مؤلفه هاي سختافزاري و نرمافزاري متعدد باعث ميشوند كه جذب منابع مالي در بانكها ،با روشي صحيح و در مسيري مناسب انجام گيرد. تجهیزمنابع پولی دربانکداری نوین تجهیزمنابع پولی همواره اصلیترین وظیفه سیستم بانکی بوده است .بدین ترتیب که بانکها سپردههای مازاد در دسترس مردم را جمعآوری و با دادن تسهیالت به متقاضیان وظیفه سنتی خود ،یعنی واسطهگری را میان سپردهگذاران و وامگیرندگان ایفا میکردند. درعصرحاضرمؤسسات مالی و بانکها برای تجهیز منابع مالی نیازبه تغییرات اساسی درمحصوالت وخدمات خود دارند وبا خدمات ساده وساختارسنتی بانکداری واسطه گری نمیتوانند درعرصههای جهانی به تجهیز منابع بپردازند .دربانکداری نوین ،بانکها در زمینههای مالی غیر بانکی ،خدمات متعددی به مشتریان ارائه می دهند و ارائه خدمات نوین مانند بانکداری سرمایه گذاری، انجام اموربیمه ومسکن وتولید باعث شده منابع جدیدی به بانکها سرازیر شود ودر واقع دربانکداری نوین ،بخش عمدهای ازمنابع ازطریق فعالیتهای غیربانکی به دست میآید . دربانکداری نوین (عالوه برانجام فعالیتهای واسطهگری ) عملیات تجهیز منابع مالی ازطریق فعالیتهای ذیل انجام ميگيرد: -1جذب منابع مالی ازطریق ایجاد شعبات و واحدهای فرعی درکشورهای خارجی -2انجام فعالیتهای غیربانکی با خرید سازمانهای کارگزاری مانند شرکتهای بیمه وبنگاههای معامالت ملکی -3ارائه خدمات مالی غیربانکی مانند کارگزاری ،بیمه، صندوق بازنشستگی ،مدیریت داراییها ،امور ساختمان و... به مشتریان -4ارائه خدمات به مشتریان خرده پا که نیازبه خدمات مشخصی دارند -5ارئه خدمات به شرکتهای بزرگ و سازمانهای دولتی -6ارائه خدمات مشاورهای درسرمایهگذاری ،خرید و فروش سهام ومبادله ابزارهای مالی ،ارز و مشتقات آن -7تجهیز منابع پولی ازطریق ابزارهای غیر ترازنامهای
www.banktt.ir 8
آموزش
مانند اعتبارات اسنادی واوراق بهادار مشتقی . مؤلفههای تأثیر گذار برتجهیزمنابع پولی در بانکداری نوین در این بخش به اختصار به معرفی مؤلفههایی که موجب افزایش قدرت بانکها درجذب منابع مالی میشوند میپردازیم. -1فناوری اطالعات وارتباطات دربخش بانکداری ،نوآوریهای جدید مانند پول الکترونیکی ،پایانههای انتقال ودریافت و پرداخت
خواستههای مشتریان می شود. -4کيفيت خدمات بانکی خدماتی باکیفیت هستند که بتوانند نیازها وخواستههای مشتریان رابرآورده نمایند .اگرخدمتی انتظارات مشتریان رابرآورده سازد ویا فراتر ازآن باشد ،دارای کیفیت است. سازمانهایی که به صورت مستمر خدمات با کیفیت ارائه میدهند و به حفظ و نگهداری مشتری اهمیت میدهند ،سازمانهای مشتریمدار هستند .شاید حفظ و
نوین و
بانکداری
تجهیز منابع
اتوماتیک ،بانکداری مجازی و بانکداری اینترنتی تحول عظیمی را ایجاد و باعث ارتقای کارایی ،بهرهوری، سرعت دربرقراری ارتباطات وکاهش هزینههای عملیاتی بانکها شدهاست. -2مهارتهای نیروی انسانی دربانکها ومؤسسات مالی ،بیشترخدمات توسط نیروی انسانی ارائه میشود و تجهیز منابع درسطح استانداردهای جهانی ،مستلزم داشتن کارکنانی ماهروآموزش دیده است. در بعد فنی ،کارکنان باید توانایی استفاده ازتکنولوژی جدید راداشته و در شغل خود حرفهای عمل نمایند ،دربعد انسانی بر تکنیک های روابط عمومی مسلط باشند و کارکنان باید بتوانند به بهترین نحو با مشتریان درتعامل و ارتباط قرار گیرند و در بعد ادراکی نیز نیروی انسانی شاغل باید به شناسایی ،تجزیه و تحلیل و حل مشکالت مشتریان بپردازد . -3تنوع خدمات بانکی بانکها برای ارائه خدمات نوین ومحصوالت جدید نیازبه بازاریابی نوین علمی دارند .شناسایی مشتریان و نیازهای متنوع آنها با بازاریابی نوین امکان پذیر است. دربانکداری نوین ،بانکها برای شناسایی مشتریان ونیازهای آنها دست به بازاریابی تک به تک وبازاریابی براساس پایگاه دادهها میزنند .بازاریابی تک به تک؛ یعنی ایجاد و مدیریت رابطه فردی با تک تک مشتریان. امروزه به دلیل بهرهگیری ازفناوری رایانهای ،بازاریابی تک به تک درمقیاس وسیعی قابل اجرا واقتصادی است. تکنولوژی پایگاه دادهها این امکان رابه بانکها میدهد که رد تک به تک مشتریان خود را دنبال کنند .بانک فورتیس که بزرگترین بانک بلژیک است دارای یک پایگاه دادههای غنی است که اطالعات مشتریان درآن وجود دارد .استفاده بانک ازتکنولوژی جدید دادهها به آنان این امکان را داده است که در بازاریابی ،موفقیت بیشتری کسب کنند .بنابراین با بازاریابی مناسب و علمی میتوان استراتژیهایی رابه کاربردکه محصول مناسب را در زمان مناسب با ابزاری مناسب به مشتری ارائه دهد .قطعا بدون بازاریابی وشناسایی نیازهای متنوع مشتریان ،تجهیزمنابع مالی مطابق استانداردهای جهانی امکانپذیر نخواهد بود .عدم توجه به این موضوع منجر به ارائه خدمات مشابه و یکنواخت بدون توجه به نیازها و
نگهداری مشتری ،یکی ازمهمترین معیارهای سنجش کیفیت باشد .دربانکها ومؤسسات مالی،عوامل متعددی برکیفیت خدمات بانکی تأثیر میگذارند از جمله :میزان نرخ بهره بانکی ،سیستمهای نظارتی و رسیدگی به شکایات ،اطالعرسانی دقیق به مشتریان ،سرعت ودقت خدمات ارائه شده ،انجام به موقع تعهدات توسط موسسه، ادب وتواضع کارکنان دربرخورد بامشتریان و رازداری ومحرم اسراربودن کارکنان درخصوص اطالعات مشتری که همگی باعث جذب بیشترمنابع مالی میشوند. -5رضایت مشتریان ازکارکنان بانکها و مؤسسات مالي کارکنان مهمترین سرمایه هرسازمان میباشند و در واقع سازمانها با استفاده ازکارکنان به مشتریان خدمات کیفی ارائه مینمایند ورضایت مشتری راجلب میکنند .بانکها ومؤسسات مالی نیز منابع مالی مورد نیازخود رابامهمترین ابزارشان یعنی کارکنان ازمشتریان اخذ میکنند .وجود و بقاي یک بانک بستگی به مشتریان آن بانک دارد، اگرمشتریان نباشند بانکی نیزوجود نخواهد داشت و مهمترین مشتریان یک بانک مشتریان داخلی آن ،یعنی کارکنان بانک میباشند. بیشترمشتریان بانکها به دلیل بیتوجهی وبیتفاوتی کارکنان با بانکها قطع ارتباط میکنند .رضایت مشتریان بانکها به کیفیت خدمات دریافتی کارکنان بانک بستگی دارد وقابلیت خدمت رسانی کارکنان نیز به کیفیت خدمات داخلی سازمان وابسته است.کیفیت خدمات داخلی نیز به معنی رضایت کارکنان ازخدمات دریافتی ازسازمان است . -6مطلوبيت محیط داخلی بانکها و مؤسسات مالی محیط خوب ،میتواند بر رشد ارزشهای كاركنان وافزایش توان وبهرهوری آنان اثرگذار باشد.بامتنوع شدن فعالیتهای بانکی ،سازماندهی محیط کار و ایجاد محیطی مناسب به صورتی که منجربه فعال شدن بیشترنیروی انسانی ،شادابی آنان ،کاهش افسردگیها ،رشد خدمات مثبت ودرنهایت دستیابی به بهرهوری مورد نظر شود، ضروری به نظر میرسد .در بانکداری نوین این امر از دغدغههای مدیران اجرایی ومدیران ارشد بانکها میباشد .بانکها برای جذب بیشترمنابع مالی مشتریان میبایست به محیطهای کاری استاندارد از نظر فیزیکی، روانی واجتماعی مجهز شوند . -7مطلوبيت محل استقرارمکانی بانکها و مؤسسات
مالی باتوجه به افزایش وشدت رقابت ،ارائه خدمات در مکان ومحلهای مورد نظر مشتریان عاملی تعیینکننده درجذب ونگهداری مشتریان است .به همین دلیل امروزه بانکها ودیگرسازمانهای خدماتی به ایجاد شعب درمناطق مختلف پرداختهاند تا ضمن ارائه خدماتی بهتر ،حوزه وسیعتری را تحت پوشش قراردهند .مکان استقرارشعب بانکها ومؤسسات مالی ،محرکی مهم در جذب مشتریان است و بازاریابان بانکی باید آن را به دقت مورد بررسی وارزیابی قراردهند .بنابراین بانکها برای احداث شعب نیازبه ارزیابی علمی و امکانسنجی دقیق دارند وبرای اماکن فعلی نیز باید بازاریابی بانکی به عمل آید .واقع شدن شعب درفاصله مکانی وزمانی مناسب، دراماکن مهمی مانند شهرکهای صنعتی ،مسکونی و اماکن تجاری و استقرار درنزدیکی پارکینگهای عمومی ازجمله پارامترهایی هستند که برسپردهگذاری مشتریان دربانکها تأثیر میگذارند. چند پيشنهاد كاربردي براي کلیه مؤسسات مالی و بانکها 1ـ مؤسسات مالی تمامي شعب خود را به فناوري
بانكداري الكترونيكي از جمله دستگاههاي خودپرداز، بانكداري برخط( )onlineو شبكههاي داخلي و خارجي مجهز نمايند. 2ـ در هنگام گزينش نيرو ،به شايستگي نيروي انساني از لحاظ فني ،رفتاري ،وضعيت ظاهري و تحصيالت مرتبط اهميت بدهند. 3ـ به آموزش پرسنل و به ویژه نيروهاي شعب در بحث ارتقای سطح روابط عمومی در جهت تعامل موثر با مشتریان و شناسايي خواستهها و نيازهاي آنان اهتمام ورزند . 4ـ با فراهم آوردن امكان افتتاح حسابهاي متنوع مانند پس اندازهاي تأمين آتيه ،مسكن جوانان و ساير حسابها بر اساس نياز مشتريان ،در جهت جلب رضايت آنان اقدام نمایند . 5ـ تدابيري اتخاذ نمايند كه شعب آنها بتوانند خدمات الزم را در ساعات غیر اداری نیز به مشتريان ارائه دهند. 6ـ با انجام فعاليتهاي مالي غيربانكي مانند سرمايه گذاري در بخشهاي توليد ،مسكن ،بيمه و خريد و فروش سهام و ...سود بيشتري كسب كنند. 7ـ به اعطاي تسهيالت متنوع از لحاظ مبلغ ،مدت بازپرداخت و بر حسب نوع نياز مشتري اقدام كنند. 8ـ در شعبي كه در جذب منابع ناموفق بودهاند از كاركنان شادابتر و با انگيزه تر استفاده نمايد. 9ـ طي يك برنامه كارسنجي و علمي ،حجم كار كاركنان شعب را با تعداد كاركنان شعب مورد ارزيابي قرار دهند و در صورت وجود عدم تناسب ،نيروي انساني مربوطه تأمين شود تا رضايت مشتريان جلب گردد. 10ـ با آموزش مديران و مسئوالن شعب ،فرهنگ مشاركت و كار گروهي را در شعب ترويج كنند. 11ـ در پرداخت حقوق و مزايا و امكانات رفاهي به كاركنان ،استانداردها را مد نظر قرار دهند. 12ـ به نظافت و آراستگي نماي بيروني ساختمان شعب، امكانات رفاهي براي مشتريان و وضعيت داخلي شعب، بيشتر اهميت بدهند. 13ـ با مدنظر قرار دادن استانداردهاي جهاني مطلوبيت محيط داخلي شعب را از نظر رواني ،اجتماعي و فيزيكي باال ببرند. 14ـ حداقل براي مشتريان خاص ،امكانات و توجه بیشتر را فراهم كنند. 15ـ براي اماكن فعلي شعب خود ارزيابي علمي انجام دهند و در صورت نياز ،به تغيير مكان شعب خود اقدام كنند.
آموزش
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
مـدیـر دور انــدیــش چكيده
تغييرات اساسي و سريع روندها و رويه هاي اقتصادي، سياسي و تكنولوژيك در عصر فراصنعتي تاثيرات شديدي بر عملكرد و رفتار سازمانها داشته است. تحقيقات نشان مي دهد كه تنها معدودي از مدیران ،موفق به شناخت و سپس واكنش صحيح و بموقع در برابر اينگونه تغييرات شده اند و بسياري از آنان هنگامي اقدام به عمل كرده يا مي كنند كه تغيير به صالبت و صراحت كامل رسيده است و چاره اي جز تن دادن به نتايج آن و واكنش انفعالي وجود ندارد .اينگونه مدیران غالبا سعي مي كنند با تكيه بر روش های قدیمی ، سازمانهاي امروزي را اداره كنندكه قطعا چالشهاي عميق و شكستهاي سنگيني را تجربه خواهند كرد. در مقابل ،مدیر دوراندیش با نگرشي كامال متفاوت به تغيير مي نگرد و نه تنها در پي حذف آن نيست با جستجوي آثار و نشانه بالقوه آن ،از تغيير استقبال نیز می نماید و نيك مي داند كه موفقيت تا حدود زيادي به توان پاسخگويي به تغييرات محيطي بستگي دارد و بنابراين مهمترين نگرانيهاي او ،ايجاد ساختار سازماني منعطف ،تشكيل و هدايت گروههاي ايده پرداز و انتخاب پرسنل شایسته است كه براي تغيير استراتژيك ،انگيزه و توانايي داشته باشند و اين جز در پرتو دوراندیشی که ضامن بقای سازمان است ،محقق نخواهد شد. مقدمه
مدیریت امري است كه به نظر بسياري از محققان اين موضوع بين رشته اي ،به تعداد صاحبنظران اين زمينه ، از آن تعريف ارائه شده است. برخي از تعاريف متعددي كه در این زمینه طی ربع قرن گذشته ارائه شده است ،به شرح زير است. ـ مدیریت ،رفتار فرد ،هنگام هدايت فعاليتهاي يك گروه در جهت هدفي مشترك است. ـ مدیریت ،توسعه نفوذ مادي و معنوي و پذيرش عملي یک خط مشی از طريق ابزارهای جاري سازمان است. ـ مدیریت ،فرايند هدف بخشيدن به كوشش جمعي است و موجب مي شود كه افراد با ميل باطني خويش براي رسيدن به هدف ،با صرف امكانات و توانايي هاي خود ،تالش نمايند و بسياري تعاريف ديگر. اما در مجموع مي توان گفت مدیریت فرايندي است كه در آن مدیر به اعضاي سازمان جهت مي دهد و بر افراد تحت سرپرستي خود نظارت موثر دارد .تقريبا همگي توافق دارند كه مدیریت فرايند نفوذ اجتماعي است كه در آن مدیر مشاركت داوطلبانه كاركنان را در تالش براي كسب هدفهاي سازمان طلب مي كند. در شناخت مهارتهاي مدیر به اولين مهارتي كه برمي خوريم ،مهارت او در ارائه يك آرمان و چشم انداز قابل درك براي همه سازمان اعضاي است .به طوري كه در تعريف
مدیریت به اولين مولفه اي كه اشاره مي شود ،ارائه آرمان يا چشم انداز است.
چشم انداز سازماني
چشم انداز ،جهت گيريهاي آتي سازمان را تداعي مي كند .چشم انداز ،توضيح دهنده هر چيز اعم از فرهنگ كسب و كار ،تكنولوژي و يا هر نوع فعاليت سازمان در آينده است .برخي نيز عنوان كرده اند چشمانداز ،شامل استراتژي است ،يعني چشم انداز چگونگي دستيابي به استراتژي سازمان را روشن ميسازد .مفهوم چشمانداز بايد عالوه بر مغز در قلب افراد سازمان نفوذ كند. افراد داراي روياهاي خاص و نيز برداشتهايي خاص از آن رؤيا هستند .هرگاه رؤيايي با مشاركت ذهني و عملي همراه باشد ،چشم انداز ناميده مي شود .جمع بندي چشم انداز سازماني را مي توان اينطور گفت :فكر عملي ،اعتباربخش و جذاب براي آينده سازمان.
لزوم و اهميت چشم انداز
1ـ ضرورت كنترل و هدايت سرنوشت سازمان محيط رقابتي كسب و كار امروز ،بسيار پويا ،خصمانه و پرشتاب توصيف شده و با يك عبارت ساده ،محيط عدم اطمينان نام گرفته است .به عنوان نمونه ممكن است مزيت رقابتي سازماني خيلي زود از بين برود .هرچه زودتر مديريت ارشد ،چشمانداز آتي كاالهاي جديد و اوضاع بازار را تجسم بخشد ،توانايي سازمان خود را براي كنترل آينده و جهت گيري درست تقويت مي كند. 2ـ نياز به استراتژي بكر و بديع مزيت رقابتي پايدار ،ناشي از تحليل روندها و واكنش به آنهاست كه متاسفانه دوام زيادي ندارند و بنابراين استراتژي اتخاذشده نيز پيوسته در حال تغيير است؛ درحالي كه چشم انداز خالق ،نگرشي بلندمدت از خواسته هاي مشتريان ارائه مي كند .در واقع ،نيازهاي واقعي مشتريان ،آينده را مي سازد و فلسفه چشمانداز در درك و تامين اين نيازها نهفته است .استراتژي بكر و بديع، با پيش بيني نيازهاي آتي مشتريان،
پايدار و نيروبخش خواهد بود. -3افول و تجديد حيات سازمانها بسياري از نشانه هاي شكست سازمانها، ناشي از نبود نگرش واقعي از كسب و كار و يا نداشتن جهت گيريهاي مناسب به سوي روندهاست. سازمانهاي امروز بايد به تجديد حيات و بازانديشي در نوع فعاليتها و نوع قابليتهاي الزم ،به منزله يك موضوع اساسي بنگرند .رويكردهاي جديد مديريت مثل مهندسي مجدد و همچنين يادگيري سازماني .داشتن چشم انداز و تجسم آتي از نيازهاي مردم و بازار را در سرلوحه برنامه هاي خود قرار می دهند .بنابراين
تجديد حيات سازمانها و بنا نهادن سازمان توانا ،مستلزم تدوين چشم انداز روشن و اصولي است. -4ضرورت تغيير فرهنگ سازماني اهميت نقش فرهنگ در تحول و دگرگوني سازمانها بر كسي پوشيده نيست .فرهنگ محافظه كارانه سازمانها مانع نيرومندي براي انجام تحول است و هرگونه اهتمام براي تغيير سيستمها و برنامه هاي سازمان ،بدون بسترسازي و ايجاد زمينه هاي فكري ،توفيق چنداني در پي نخواهد داشت.
انواع چشم انداز
چهار نوع چشم انداز و آرمان وجود دارد. - 1نوآوري محصولي /خدماتي :كه هدف از آن تغيير خروجيهاي اساسي سازمان است. - 2نوآوري مصرفي /بازاري :كه هدف از آن متحول كردن بازار هدف است. - 3همگرايي جغرافيايي متغير :كه بر توسعه مرزهاي جغرافيايي و نفوذ سازمان تاکید دارد . - 4عملياتی /تكنولوژيک :كه هدف از آن تدوين برنامه هاي سازماني جديد است. البته گفتني است چشم انداز موفق تركيبي از چشم اندازهاي گفته شده است .
فرايند دوراندیشی
دوراندیشی (آرمان ده ،آرمان ساز يا الهام بخش) فرايندي انساني است كه تحت تأثير عوامل تحول در برخورد با نيازها ،چشم اندازي از هدف و جهت ارائه مي كند .فرايندی دائمي و پويا که بايد آن را به عنوان بخشي از وظيفه جاري مدیریت ديد .دوراندیشی از طريق يك سلسله فرايند توسعه مييابد که عبارتند از: تعريف تصورات آينده ،تدوين اين تصورات و توانمند كردن پيروان از طريق انتقال آرمان های مدون . ويژگي فرايند آن است كه تعاملي است و تسلسلي نيست .بنابراين در مجموع مي توان گفت :هر مدیر بايد يك چشم انداز را تعريف كند تا پيروان بتوانند آن را به اشتراك بگيرند.
ويژگيهاي مدیر دوراندیش
-1ويژگيهاي شخصيتي دو ويژگي شخصيتي براي دوراندیشی و توان ترسیم چشم انداز عبارتند از :ميل به كسب قدرت براي توانمند كردن ديگران در تحقق چشم انداز و مجموعهاي از مهارتهاي ادراكي مورد لزوم براي توسعه چشم انداز. اين مدیران داراي نفوذ حيرت انگيز و مهمتر آنكه داراي نوعي تفكر شهودي هستند. -2ويژگيهاي انگيزشي مدیران دوراندیش و آرمان ده خطر پذيرند .احساس مي كنند ،در همه چيز انرژي را مشاهده ميكنند .اعجاب و رويداد شگفت را دوست دارند ،آرزوهاي بزرگ دارند و رؤياهايشان را به كار مي بندند .اين مدیران تحت نفوذ موضوعي قرار دارند كه نسبت به آن بصيرت دارند. نسبت به تغييرات مورد نياز سازمان احساس ضرورت و اولويت مي كنند ،نيازها را جهت مي دهند ،دمنده روح اميد در پيروان و سازمان و زنده كننده آرمان سازمان و ايجاد كننده اعتمادند. -3ويژگيهاي ارزشي اين مدیران نتيجه محورند ،نسبت به ضرورت توسعه سازمان داراي ارزيابي هستند ،محصور كننده آينده نسبت به خوبيها و بديها هستند .مظهر كامل چشمانداز سازمان هستند .بيان كننده آنچه ارزشمند ،جذاب و درباره سازمان هيجانآور است ،می باشند .آنان سنت شكنند ،از اشتباه كردن ابايي ندارند .محيط كار همچون خانه با وجودشان عجين شده است و داراي ايمان به
پيروزي حتمي نسبت به گذشته ،حال و آينده هستند.
مهارتهاي مدیر دوراندیش
-1مهارتهاي ادراكي داراي 4مهارت ادراكي هستند كه عبارتند از :ابراز بصيرت از طريق رفتار ،توضيح آرمان براي ديگران، گسترش چشم انداز ،تعميـق آرمان و كاربرد آن به طرق متعدد .آنان داراي توانايي تصورات بلند ،پيشبيني جهت توسعه و جهان آینده و بنيانگذار آرمانهاي جذاب هستند. -2مهارتهاي رفتاري داراي دستور كارند ،اثربخشند ،در تنظيم خط مشي موفقند ،شنوندههاي عالقهمندند ،سخنرانهاي ماهرند و ديگران را به اهداف اغلب ناشناخته هدايت مي كنند. در سطح گستردهاي كارآفرين هستند ،معماران انعطاف پذيري در داخل سازمان هستند .به كارگيرنده افراد مستعد جوياي عمل هستند ،معمار نهادهاي جاوداني اند.آنان از طريق يكي كردن خود با نيروهاي برنده ،با استفاده از انرژي خارج از سازمان به نفع اهداف سازمان خويش، با انتخاب افراد توانمند كه چشمانداز را به صورت قانون مصوب مي كنند و از طريق فروش چشمانداز و آرمان در پوشش ايدئولوژيك مناسب ،تغيير ايجاد مي كنند .آنان ، ناشناخته ها را براي سازمان به صورت جذاب معرفي و خود نيز به سمت آن حركت ميكنند. نتيجه گيري
سازمان ها در تاریخ پر فراز و نشیب خود روزهای سخت و دشوار بسیار می بینند و تجربه می نمایند .اما ،تنها آن دسته بقا و دوام و توسعه پیدا کرده اند که همواره با تکیه بر دوراندیشی و با ترسیم چشم اندازی از آینده بهتر در تحقق اهداف خود تالش نموده اند .چشم انداز صرف ًا براي روزگار خوشي نيست ،حتي در شرايط سخت هم كارگشاست .بنابراين تنها چيزي كه مي تواند مسير سازمانها را هموار سازد و آنها را به سمت موفقيت هدايت كند ،وجود مدیران پرجاذبه و فکور است كه روح چشماندازي روشن و مثبت را به كالبد سازمانها بدمند.
9 www.banktt.ir
مهر 1388
گ و ن ا گ و ن www.banktt.ir 10
شوال 1430
گوناگون
2009 September
شنيدن كى بود مانند ديدن ابوسعيد ابوالخیر در نيشابور ،خانقاهى داشت كه در آن جا منبر مىرفت و مريدان را تربيت مىكرد .وی بوعلی سینا را نديده بودند؛ اگر چه ميان ايشان مكاتبه (نامه نگارى ) رفته بود .چون بوعلى از در درآمد ،ابوسعيد روى به وى كرد و گفت حكمت دانى آمد. خواجه بوعلى در آمد و بنشست .شيخ به سر سخن خود رفت و مجلس تمام كرد و به خانه خود رفت .بوعلى سينا با شيخ در خانه شد و در خانه فراز كردند و با يكديگر سه شبانه روز به خلوت سخن گفتند كه كس -فراز كردند :بستند .؟ ندانست و هيچ كس نيز نزد ايشان در نيامد مگر كسى كه اجازت دادند ،و جز به نماز جماعت بيرون نيامدند. بعد از سه شبانه روز ،خواجه بوعلى سينا برفت. شاگردان او سؤال كردند كه شيخ ابوسعيد را چگونه يافتى؟ گفت (( هر چه من مىدانم، او مىبيند)). و مريدان از شيخ سؤال كردند كه اى شيخ ،خواجه بوعلى سينا را چگونه يافتى؟ گفت: (( هر چه ما مىبينيم ،او مىداند )).و البته كه بسيار فرق است ميان ديدن و دانستن.
دريا باش مردى پيش بايزيد بسطامى آمد و گفت(( :چرا هجرت نكنى و از شهرى به شهرى نروى تا خلق را فايده دهى و خود نيز پختهتر گردى كه گفتهاند: بسيار سفر بايد تا پخته شود خامى - -صوفى نشود صافى تا در نكشد جامى
بايزيد گفت (( :در اين شهر كه هستم ،دوستى دارم كه مالزمت او را بر خود واجب كردهام .به وى مشغولم و از او به ديگرى نمىپردازم )) .آن مرد گفت :آب كه در يك جا بماند و جارى نگردد ،در جايگاه خود بگندد )).بايزيد جواب داد: (( دريا باش تا هرگز نگندى ))
هم اين ،هم آن يكى از وزرا ،نزد ذوالنون مصرى رفت و از او دعايى خواست .ذوالنون گفت: ((وزير را مسئله چيست )). گفت (( :روز و شب در خدمت سلطان مشغولم .هر روز اميد آن دارم كه خيرى از او به من رسد ،و در همان حال ترسانم كه مباد خشم گيرد و مرا عقوبت دهد)). ذوالنون گريست . وزير گفت(( :شيخ را چه شد كه از شنيدن اين سخن ،گريه آغازيد )). ذوالنون گفت (( :اگر من هم خداى عزوجل را چنان مىپرستيدم كه تو سلطان را ،اكنون از شمار صديقان بودم )).يعنى خدا را بايد چنان پرستيد كه هماره از او در خوف و رجا بود ،و اين از بندگان ،ساخته نيست؛ زيرا برخى در خوفاند فقط ،و برخى بر اميدند فقط.
پند سوم حكايت كردهاند كه مردى در بازار دمشق ،گنجشكى رنگين و لطيف ،به يك درهم خريد تا به خانه آورد و فرزندانش با آن بازى كنند .در بين راه ،گنجشك به سخن آمد و مرد را گفت :در من فايدهاى ،براى تو نيست .اگر مرا آزاد كنى ،تو را سه نصيحت مىگويم كه هر يك ،همچون گنجى است .دو نصيحت را وقتى در دست تو اسيرم مىگويم و پند سوم را ،وقتى آزادم كردى و بر شاخ درختى نشستم ،مىگويم .مرد با خود انديشيد كه سه نصيحت از پرندهاى كه همه جا را ديده و همه را از باال نگريسته است ،به يك درهم مىارزد .پذيرفت و به گنجشك گفت كه پندهايت را بگو. گنجشك گفت :نصيحت اول آن است كه اگر نعمتى را از كف دادى ،غصه مخور و غمگين مباش؛ زيرا اگر آن نعمت ،حقيقتا و دائما از آن تو بود ،هيچ گاه زايل نمىشد .ديگر آن كه اگر كسى با تو سخن محال و ناممكن گفت ،به آن سخن هيچ توجه نكن و از آن درگذر . مرد ،چون اين دو نصيحت را شنيد ،گنجشك را آزاد كرد .پرنده كوچك بركشيد و بر درختى نشست .چون خود را آزاد و رها ديد ،خندهاى كرد .مرد گفت :نصيحت سوم را بگو!گنجشك گفت :نصيحت چيست !؟اى مرد نادان ،زيان كردى .در شكم من دو گوهر هست كه هر يك بيست مثقال وزن دارد .تو را فريفتم تا از دستت رها شوم .اگر مىدانستى كه چه گوهرهايى نزد من است ،به هيچ قيمت ،مرا رها نمىكردى . مرد ،از خشم و حسرت ،نمىدانست كه چه كند .دست بر دست مىماليد و گنجشك را ناسزا مىگفت .ناگهان رو به گنجشك كرد و گفت :حال كه مرا از چنان گوهرهايى محروم كردى ،دست كم ،آخرين پندت را بگو .گنجشك گفت :مرد ابله!با تو گفتم كه اگر نعمتى را از كف دادى ،غم مخور؛ اما اينك تو غمگينى كه چرا مرا از دست دادهاى . نيز گفتم كه سخن محال و ناممكن را نپذير؛ اما تو هم اينك پذيرفتى كه در شكم من گوهرهايى است كه چهل مثقال وزن دارد .آخر من خود چند مثقالم كه چهل مثقال، گوهر با خود حمل كنم!؟ پس تو اليق آن دو نصيحت نبودى و پند سوم را نيز با تو نمىگويم كه قدر آن نخواهى دانست .اين را گفت و در هوا ناپديد شد
مورچگان فيلسوف ! مورچهاى بر صفحه كاغذى مىرفت .از نقشها و خطهايى كه بر آن بود ،حيرت كرد . آيا اين نقشها را ،كاغذ خود آفريده است يا از جايى ديگر است؟ در اين انديشه بود كه ناگاه قلمى بر كاغذ فرود آمد و نقشى ديگر گذاشت .مور دانست كه اين خط و خال از قلم است نه از كاغذ .نزد مورچگان ديگر رفت و گفت :مرا حقيقت آشكار شد .گفتند: كدام حقيقت؟ گفت :بر من كشف شد كه كاغذ از خود ،نقشى ندارد و هر چه هست از گردش قلم است .ما چون سر به زير داريم ،فقط صفحه مىبينيم؛ اگر سر برداريم و به باال بنگريم ،قلمى روان خواهيم ديد كه مىچرخد و نقش و نگار مىآفريند . در ميان مورچگان ،يكى خنديد .سبب را پرسيدند .گفت :اين كشف بزرگ را من نيز كرده بودم؛ ليك پس از عمرى گشت و گذار بر روى صفحات ،دانستم كه آن قلم نيز، اسير دستى است كه او را مىچرخاند و به هر سوى مىگرداند .انصاف بده كه كشف من ،عظيمتر و شگفتتر است . همگان اقرار دادند به بزرگى كشف وى .او را بزرگ خود شمردند و سلطان عارفان و رئيس فيلسوفان خواندند .چه ،تاكنون مىپنداشتند كه نقش از كاغذ است و اكنون علم يافتند كه آفريدگار نقشها ،نه كاغذ و نه قلم است؛ بلكه آن دو خود اسير ديگرىاند . اين بار ،مورى ديگر گريست .موران ،سبب گريهاش را پرسيدند .گفت :عمرى بر ما گذشت تا دانستيم نقش را قلم مىزند نه كاغذ .اكنون بر ما معلوم شد كه قلم نيز اسير است ،نه امير .ندانم كه آيا آن اميرى كه قلم را مىگرداند ،به واقع امير است ،يا او نيز اسير امير ديگرى است و اين اسيران ،كى به اميرى مىرسند كه او را امير نيست؟
اشك ،آرى؛ نان ،هرگز
درویش درويشي به دهي رسيد .ع ّده اي از بزرگان ده را ديد که نشسته اند .پيش رفت و گفت: چيزي به من بدهيد ،وگرنه به خدا قسم با اين ده همان کاري را مي کنم که با ده قبلي کردم. آنها ترسيدند و هر چه خواسته بود به او دادند .بعد از او پرسيدند :با ده قبلي چه کردي؟ گفت :از آنها چيزي خواستم ،ندادند ،آمدم اينجا ،شما هم اگر چيزي نمي داديد به ده ديگري مي رفتم.
مردى نشسته بود و گريه مىكرد .كسى بر او گذشت و علت زارى او را پرسيد .مرد گريان به سگ خود اشاره كرد و گفت :بر اين سگ مىگريم كه در حال جان دادن است .اين سگ ،خدمتها به من كرد .روزها ،همراهم بود و شبها بر در خانهام پاسبانى مىكرد .اكنون كه چنين افتاده است ،مرا چنين گريان كرده است .مرد رهگذر گفت: آيا زخمى خورده است؟ گفت :نه .گفت :پير شده است؟ گفت :نه .گفت پس چرا چنين رنجور است .مرد در همان حال گريه و زارى گفت :گرسنگى ،امانش را بريده است . مرد گفت :مىبينم كه در دست كيسهاى دارى .آيا در آن نان نيست؟ گفت :هست . گفت :چرا از اين نان نمىدهى كه از مرگ برهد؟ گفت :بر مرگ او گريه مىكنم؛ اما نان به او نمىدهم .هر چه خواهى اشك مىريزم ،ولى نان خويش را از جان سگ بيشتر دوست دارم .اشك ،رايگان است ،اما نان ،قيمت دارد .رهگذر گفت(( :چه تيره بخت مردى ،هستى كه قيمت نان را بيش از بهاى اشك مىدانى
گـوناگـون
مهر 1388
شوال 1430
2009 September
فرزندان ممتاز همکاران بانک توسعه تعاون پارسا قبله ای
پریسا نقدی
محمد اخوان
ملیکا قنبری
امیر حسین عباس نژاد
مبینا محمود زاده
آریامن علیجانی
مهال بلندی
مریم غربا
منصوره غفاری توران
امیر حسین فرهادی مهوار کیمیا سادات زرگر
مهدی حسن دوست
حسین نجومی پیروز
سیده زهرا موسوی
محمد حسین هاتفی
مهشید کایدی
سجاد امین بیدختی
پردیس صالحی نژاد
سیده یسنا هاشمی نژاد
آرین فره یار
امیر حسین اکبر زاده
محمد جواد فرهادی
الهه فرهمند راد
آتوسا نجومی پیروز
نیلوفر جان شکر
مبارکه نورعی
آتنا کهرکبودی
سارا سعادتی
امیر حسین شکریان
مبینا جعفری
محمد مهدی عزیزی
11 www.banktt.ir
مهر 1388
شوال 1430
گوناگون
2009 September
فرا رسیدن ماه مبارک رمضان
بر میهمانان الهی مبارک باد.
عید فطر واژه عيد ،در اصل از فعل عاد (عود) يعود اشتقاق يافته است و معانى مختلفى براى آن ذكر كردهاند. عيد فطر يكى از 2عيد بزرگ اسالمى است كه درباره آن احاديث و روايات بيشمارى گفته شده است .مسلمانان روزهدار كه ماه رمضان را به روزه گذرانده و از خوردن و آشاميدن و بسيارى از كارهاى مباح ديگر امتناع ورزيدهاند ،اكنون پس از گذشت ماه رمضان در نخستين روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند مىطلبند. روز اول ماه شوال را بدين سبب عيد فطر خواندهاند كه در اين روز ،امر امساك و صوم از خوردن و آشاميدن برداشته شد و رخصت داده شد كه مؤمنان در روز افطار كنند و روزه خود را بشكنند. فطر و فطور به معناى خوردن و آشاميدن است و گفته شده است كه به معناى آغاز خوردن و آشاميدن نيز هست .به همين دليل است كه پس از اتمام روز و هنگام مغرب شرعى در روزهاى ماه رمضان ،انسان افطار مىكند. برخي از اعمال شب عيد فطر در فضيلت و ثواب عبادت و احياى عيد فطر احاديث بسياري گفته شده و روايت شده است كه آن شب كمتر از شب قدر نيست .براي درک اين شب عزيز انجام اعمالي از ائمه (ع) به ما سفارش شده است. در هنگام غروب آفتاب غسل انجام شود. آن شب به نماز ،دعا ،استغفار ،درخواست از حق تعالى و بيتوته در مسجد احيا گردد. بعد از نماز مغرب و عشا ،نماز صبح و نماز عيد فطر ،ذکر « اهلل اكبر اهلل اكبر ،ال اله اال اهلل و اهلل اكبر اهلل اكبر و هلل الحمد الحمد هلل على ما هدانا و له الشكر على ما اوالنا» گفته شود.
زيارت امام حسين)ع) ،كه فضيلتبسيار دارد. 10مرتبه ذكر يا دائم الفضل علي البرية يا باسط اليدين بالعطية يا صاحب المواهب السنية صل علي محمد وآله خيرالوري سجية واغفرلنا يا ذاالعلي في هذه العشية ،كه از اعمال شب جمعه است ،گفته شود. 10ركعت نماز كه در شب آخرماه رمضان اقامه ميشود که به صورت 5نماز 2رکعتي ،در هر رکعت بعد از حمد، سوره توحيد 10بار خوانده شود. بعد از نماز مغرب و نافله آن2 ،ركعت نماز بجا آورده شود. 14ركعت نماز اقامه شود .بعد از هر 2رکعت سالم دهد و در هر ركعت بعد از حمد ،يک بار آيةالكرسي و 3مرتبه توحيد خوانده شود .براى هر ركعت ،ثواب عبادت 40سال و عبادت هر كه در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده اعطاء ميشود. برخي از اعمال روز عيدفطر بعد از نماز صبح و نمازعيد آن تكبيراتى را كه در شب عيد ذکر شد ،گفته شود. پرداخت زکات فطره پيش از نمازعيد. انجام غسل روزعيد .زمان آن بعد از طلوع فجر تا زمان به جا آوردن نمازعيد است. براي اقامه نمازعيد لباس نيکو پوشيده و از عطر استفاده نماييد. پيش از نماز عيد ،در اول روز افطار شود. قبل ازخروج از منزل براي نمازعيد ،دعايي را که از امام علي( ع )روايت شده خوانده شود. اقامه نمازعيد. زيارت امام حسين (ع( دعاى ندبه خوانده شود.
یک نکته از این معنی ...
نــــمـــاز عـــيـــد فــطـــــر وقت نماز عيد فطر از اول آفتاب روز عيد است تا ظهر .در عيد فطر مستحب است بعد از بلند شدن آفتاب ،افطار شود و زكات فطره داده شود و بعد از آن نماز عيد بجا آورده شود. نماز عيد فطر 2ركعت است كه در ركعت اول بعد از خواندن حمد و سوره بايد 5تكبير بگويد ،و بعد از هر تكبير 1قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم تكبيرى بگويد و به ركوع رود و 2سجده بجا آورد و برخيزد ،و در ركعت دوم چهار مرتبه تكبير بگويد و بعد از هر تكبير قنوت بخواند و تكبير پنجم را بگويد و به ركوع رود و بعد از ركوع دو سجده كند و تشهد بخواند و نماز را سالم دهد .در قنوت نماز عيد هر دعا و ذكرى بخوانند كافى است. نماز عيد ،سوره مخصوصى ندارد ،ولى بهتر است كه در ركعت اول آن سوره شمس و در ركعت دوم سوره غاشيه را بخوانند ،يا در ركعت اول سوره سبح اسم و در ركعت دوم سوره شمس را بخوانند. مستحب است در نماز عيد بر زمين سجده كنند و در حال گفتن تكبيرها دستها را بلند كنند و نماز را بلند بخوانند.
به بهانه چهلمین روز درگذشت محمد نادری عزیز
چهل روز از درگذشت عزیز ارجمند مرحوم شادروان محمد نادری می گذرد ،غم فقدان این سعید فقید آنچنان دوستان و همکاران را ماتم زده کرد که در تمام این ایام همه جا یاد او بود و نام او به نیکی برده می شد و در این میان دوست و همکار گرامی جناب آقای دکتر جواد میرقاسمی مدیرکل محترم امور حقوقی وزارت تعاون شعر زیبایی را در سوگ این عزیز از دست رفته سروده که تقدیم خوانندگان عزیز می گردد .
* اگر ستمكاران اينقدر درك داشتند كه بدانند بين مرگ و زندگي يك «دم» مانده است آدم مي شدند. * پاك باش،بي باك باش! * هزاران شهر شلوغ از يك دل عاشق ،ساكت ترند! * درعرصه تاريخ بشر ،حرص بيشتر از شمشير انسان كشته است. * هرگاه ديدي ظالمي مي خواهد در سايه و پست تو را پست و ملعبه نمايد ،درحاشيه ها« ،آدم» آه رفت از برم آن مونس جانم چه کنم باقي بمان. غم دنیای پرآشوب برایم بس بود * آنجا كه عدالت نيست ،سخن از فضايل براي سرپوش بر عمل به رذايل است. در دلم بود که بی دوست نباشم هرگز * مومن مي آرايد باطن خود را براي حق چنانكه ريا كار آراسته است ظاهر خود را براي خلق.
* ظلم به فرو دست ،هنر نامردان روزگاران است. * دنياي عاشقان دنياي صداقت هاي ناب دور از تظاهر است. * وقتي فرمان عشق اجرا شود خوشبختي احساس مي شود. * اگر خود را مي خواهي مرا نران كه يك نيمه براي رفتن خيلي كم است! * جهان بزرگتر از آن است كه با كار تو خراب شود با گناه خود را خراب نكن.
www.banktt.ir 12
رفته از هجرت او تاب و توانم چه کنم ؟! با غم یار سفر کرده ندانم چه کنم ؟! حال با هجرت آن همدم جانم چه کنم ؟! با شب تار پریشان دمادم چه کنم ؟! نور خورشید وجودش همه را روشن کرد کاش دنیا کمی از مهر دلش می آموخت حال با شهر پر از کینه و ماتم چه کنم ؟! پشت بشکست و کنون با کمرخم چه کنم ؟! من به ره منتظر و تو نرسیدی از ره ساده و روشن و بی رنگ و ریا همچون آب صاف چون آینه ،بی آینه جم چه کنم ؟! گر چه فردوس برین جای تو باشد ای دوست من مصیبت زده داغ جوانم چه کنم ؟!
مناسبت ها 22مهر -شهادت امام جعفر صادق (ع) 28مهر -والدت حضرت معصومه (س)
انتصابات: مهندس محمود رضا قلی مشاور و عضو شورای انفورماتیک مهندس ناصر صادق زاده مشاورو عضو شورای انفورماتیک حسین کمیجانی رئیس شعبه بزرگمهر ناصر ساالر مشاور مدیرعامل در امور سرمایه گذاری علی ترک نژاد بروجنی سرپرست شعبه بلداجی محسن داودوندی سرپرست شعبه فریدونشهر محمد حسین خدادادی سرپرست شعبه کنگاور قدسی مردوق سرپرست شعبه هشترود سعید قاسمی نراقی مدیر حوزه مدیرعامل ضمن عرض تبريك به شما عزيزان آرزوي توفيق و سربلندي در جهت تحقق اهداف و برنامه هاي صندوق تعاون و خدمت به تعاونيهاي ميهن اسالمي را از خداوند منان مسئلت داريم
ازدواج ها : مهدی زارعی صبهتی شعبه قشم حسین عباسی شعبه رامیان احمد شکاری شعبه سیرجان مرضیه دیانتی شعبه زابل مجتبی انجم شعاع شعبه مرکزی کرمان سید جواد امیری سیدی شعبه استاد شهریار آذربایجان شرقی رهام موسوی نژاد شعبه دهدشت فضل اهلل فتاحیان فر شعبه امیدیه خوزستان بهاره سرخکی شعبه قصر شیرین که سنت حسنه ازدواج را برپا نموده اند ،صمیمانه تبریک عرض نموده و زندگی سرشار از خیر و برکت را برایشان آرزومندیم
جناب آقای مهندس کریمی ،استاندار محترم استان مازندران و همکار گرامی جناب آقای فضل اله ملکی ،مصیبت وارده را صمیمانه تسلیت عرض نموده و در غمتان شریکیم
نــــــاشر :امــور روابط عمومی بـانک توسـعـه تعـاون مدیر مسئول و ســـردبیر :سـعید معـــادی تحریریه :هادی کمریی ،حبیب عشایری ،سیـــد رضـــا کاظمی نــژاد ،فاطمه جوانمردی ،سـارا شـمـس ،علیرضا حاجی بابایی ،سیده فاطمه میرلشگر صفحه آرا :صالح حاجی بابایی عـــکـس :امــــیر زبان آور حروفچین :ســـمیه عسگری نشانی :چهار راه ولی عصر ،خیابان بزرگمهر ،نبش خیــابان برادران مظــفر ،بانک توسعه تعاون تــلفــن 66418684 :فــــاکــس 66419974 : چــــاپ :شــرکت تعاونی چاپ و نشر فرهنگ دهــــخدا