Минбар 2014 (42)

Page 1

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Барои вањдат, рушди устувори иќтисодї ва зиндагии шоистаи мардум!

16 октябри соли 2014, панљшанбе, №42 (969)

www.minbari.halk.tj www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@hhdt.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

14 ОКТЯБР - РЎЗИ СОЊИБКОРОН Таърихи 14 октябри соли равон дар маљмааи давлатии Кохи Борбади шањри Душанбе мулоќоти Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмон бо соњибкорон ва сармоягузорон доир гардид. Дар чорабинии мазкур зиёда аз 2 њазор нафар соњибкорон ва сармоягузорони ватанию бурунмарзї, намояндагони созмонњои байналмилалї, ассотсиатсияњои соњибкорї, бонкњои љумњурї, љамъиятњои хољагидор, олимону коршиносони варзида, роњбарони вазорату идорањои давлатї ва маќомоти иљроияи мањалии њокимияти давлатї иштирок намуданд. Њаёти њизб

сањ. 2 Андеша

Душанбе дар тахайюли бачањо

ИНТЕРНЕТ - ВИРУСИ СИРОЯТКУНАНДА

МАНФИАТЊОИ МИЛЛЇ ВА МАВЌЕЪГИРИИ РЎЊОНИЁН

сањ. 5

Варзиш

Авзои љањон

сањ. 6

сањ. 7

ДАСТГОЊ БАРАНДАНИ «ЉОМИ КИ ЊХДТ ДАР ШАЊРИ ДУШАНБЕ»

сањ. 14


2

ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

14 ОКТЯБР - РЎЗИ СОЊИБКОРОН

сањ. 1

З

ИМНИ суханронии худ Президенти кишвар Эмомалї Рањмон таваљљуњи њозирин ро ба њадафњои ташкили мулоќоти мазкур, аз љумла таќвият бахшидан ба ислоњот љињати бењтар намудани фазои сармоягузорї ва соњибкорї дар бахшњои саноати миллї, навсозии техникиву технологии корхонањои саноатї, коркарди пурраи ашёи хоми мањаллї, истењсоли мањсулоти тайёри раќобатпазири љавобгўи стандартњои байналмилалї, рушди имкониятњои содиротии мамлакат, мусоидат намудан ба љалби бештари сармоягузорињо, дарёфти сарчашмањои афзалиятноки маблаѓгузорињои дарозмуддат, инчунин мубодилаи иттилоот, робита ва таљрибаи пешќадами байналмилалї барои рушди њамкории соњибкорон ва сармоягузорони ватанию хориљї, муайян намудани самтњо ва роњњои асосии васеъ намудани њуќуќ ва имкониятњои соњибкорону сармоягузорони ватанию хориљї бо маќсади дастгирии соњибкории истењсолї ва рушди саноат дар самти коркарди ашёи хоми ватанї љалб карда, тадриљан татбиќ намудани њадафњои мазкурро аз љумлаи масъалањои муњим арзёбї намуд. Сарвари давлат Эмомалї Рањмон рољеъ ба натиљањои ислоњоти татбиќшуда, бењтар гардидани нишондињандањои макроиќтисодї, таъмини рушди устувори иќтисодї ибрози назар намуда, таъкид дошт, ки бо вуљуди тамоюлњои манфї дар иќтисоди љањонї ва таъсири онњо ба иќтисодиёти кишвар, дар соли 2013 афзоиши маљмўи мањсулоти дохилї дар сатњи 7,4 фоиз нигоњ дошта шуда, даромади пулии ањолї 16,5 фоиз ва маоши моњонаи як корманд 20 фоиз афзуд. Пасандозњои бонкии ањолї дар панљ соли охир беш аз 3,2 баробар зиёд гардида, соли 2013 ќариб ба 4 миллиард сомонї баробар шуд.

Тавре зикр гардид, муваффаќ шудан ба суботи макроиќтисодї имконият фароњам овард, ки соли 2013 сатњи камбизоатї аз 38,3 фоиз то 35,6 фоиз коњиш ёбад ва то соли 2015 ин нишондињанда то 30 фоиз бояд поин равад. Зикр шуд, ки дар панљ соли охир 870 њазор ва танњо дар соли 2013 беш аз 185 њазор љойњои нави корї муњайё гардид ва ин раванд барои бењтар гардидани вазъи бозори мењнат ва рушд ёфтани сатњи зиндагии мардум мусоидат намуд. Президенти мамлакат наќши муассири бахши хусусиро дар таъмини рушди устувори иќтисодиёти љумњурї, ободонї, баланд бардоштани сатњи некўањволии мардуми кишвар муњим арзёбї карда, алоќамандї ва таваљљуњи хоси худро ба тањким бахшидани муколамаи давлат ва бахши хусусї таъкид намуд. Тазаккур дода шуд, ки дар давоми њафт соли охир дар мамлакат зиёда аз 1600 корхонаи нави саноатї бо 50 њазор љойи корї, аз љумла корхонањои саноати коркарди маъдан ва дигар намудњои ашёи хоми саноатї, нахи пахта, истењсоли маводи сохтмон, коркарди меваю сабзавот бунёд карда шудаанд ва танњо соли гузашта соњибкорони ватанї 332 корхонаи нави истењсолї сохта ба истифода додаанд. Дар ин робита зарурати вусъат бахшидан ба ин раванд таъкид карда шуд. Сарвари давлат Эмомалї Рањмон афзудани миќдори субъектњои соњибкориро дар рушди иќтисодиёти кишвар раванди мусбї номида, зикр намуд, ки дар чор соли охир шумораи онњо аз 186,5 њазор ба 293 њазор расонида шуд ва афзоиши он дар маљмуъ 57 фоизро ташкил менамояд.

Вобаста ба фаъолияти бахши хусусї Президенти кишвар Эмомалї Рањмон таъкид дошт, ки соли гузашта њаљми маљмуи мањсулоти умумї дар Љумњурии Тољикистон 40,5 млрд. сомониро ташкил намуд, ки аз ин зиёда аз 63 фоизи он ба бахши хусусї рост меояд. Сарвари давлат Эмомалї Рањмон зимни тањлили љанбањои гуногуни фаъолияти соњибкорї вобаста ба масъалањои низоми "Равзанаи ягона", расмиёти баќайдгирии давлатии шахсони њуќуќї ва соњибкорони инфиродї, иљозатномадињї ва зарурати такмили ин низом, њуљљатгузорї дар он, ќарздињї ва дастгирии соњибкорон тавассути фондњои соњибкорї, масъалањои андозбандї ва расмиёти гумрукї, ислоњоти санљиши фаъолияти субъектњои хољагидорї, сармоягузорї дар соњањо ва ѓайра ибрози назар намуда, андешидани тадбирњои заруриро барои бартараф кардани монеањо дар самтњои зикргардида таъкид намуд. Њамзамон, Президенти мамлакат ба соњибкорону ањли тиљорат барои сањми намоёнашон дар рушди иќтисодиёти кишвар, устувор намудани асосњои иќтисодии истиќлолияти давлат, бунёди корхонаву муњайё намудани љойњои корї, коњиш додани сатњи камбизоатї дар љумњурї, дастгирии ниёзмандон ва ободу зебо гардонидани диёри бобої арзи сипос намуда, изњори итминон кард, ки тољирону соњибкорон бо дарки масъулият ва номусу шарафи ватандорї дар оянда низ дар рушду пешрафт ва баланд бардоштани сатњи некўањволии мардуми љумњурї сањми босазо мегузоранд. Баъди анљоми суханронї Президенти кишвар Эмомалї Рањмон ба суолу дархостњои сершумори соњибкорон ва сармоягузорони ватанию бурунмарзї, ки аз гўшањои гуногуни Тољикистон ва аз кишварњои хориљї ба ин мулоќот њозир шуда буданд, посухњои ќаноатманд дод. Суолу дархост ва пешнињодњо, аз љумла аз љониби соњибкорзан аз ноњияи Ашт Замирахон Ќањњорова, соњибкори моњипарвар аз шањри Кўлоб, Сурайё Уроќова аз ноњияи Њисор, Илњом Ќурбонов ва Акбар

Ѓуломов аз ноњияи Ёвон, Гавњар Хољаева аз шањри Вањдат, Бањриддин Муњиддинов аз ноњияи Ховалинг, Абдурањим Абдуѓаффоров аз шањри Истаравшан, соњибкори хољагидор аз ноњияи Шўрообод, Муњаммадї Бердиев аз шањри Турсунзода, Исфандиёр Абдурањмонов, роњбари ассотсиатсияи Заргарон, Рањмоналї Файзалиев аз ноњияи Љалолиддини Румї, Нусратулло Файзуллоев ва Њусния Шоинова аз шањри Ќўрѓонтеппа, Њайдар Додољонов аз ноњияи Зафаробод, соњибкорзан аз Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшон, Маърифат Неъматова аз ноњияи Дарвоз, соњибкори тољик аз Федератсияи Русия, Диловар Орзуев аз ноњияи Тољикобод, соњибкори бахши чорводорї аз ноњияи Бохтар, соњибкорзан аз шањри Кўлоб, соњибкори собиќадор аз ноњияи Ѓончї, Шарофат Ѓозиева аз ноњияи Љиргатол, Баротбек Љалолов аз Бошќирдистони Федератсияи Русия, Надежда Са йфуллоева а з ноњияи Файзобод, Сайфиддин Миров аз ноњияи Муъминобод, Гавњаршо Љаъфарї аз шањри Хоруѓ, Заррина Бобокалонова аз шањри Панљакен т, Файзиддин Борон ов а з ноњияи Данѓара, Салимабону Каримова ва Даврон Њасанов аз шањри Хуљанд, Сайёд Камолов аз шањри Самараи Федератсияи Русия, як соњибкори бахши коркарди обњои маъданї ва Давлатёр Саломов а з ноњияи Айнї, Далер Шарипов аз шањри Душанбе, соњибкорзан аз ноњияи Варзоб, Бањриддин Додоев аз шањри Истравшан ва Файзиддин Кабиров аз ноњияи Панљи вилояти Хатлон ба миён гузошта шуданд. Дар анљоми мулоќот Президенти кишвар аз иштироки фаъолонаи соњибкорон дар баррасии масъалањои матрањшуда изњори ќаноат намуда, вобаста ба таклифу пешнињодњои судманди иштироккунандагони мулоќоти мазкур ба маќомоти дахлдори марказї ва мањаллї супоришњои дахлдор дод. Таъкид гардид, ки њамаи таклифу пешнињодњои соњибкорон мавриди баррасии њамаљониба ќарор бигиранд ва барои дар амал татбиќ намудани дархостњои судбахши онњо тадбирњои зарурї андешида шаванд.


Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

3

Форуми иќтисодї ва сармоягузории Душанбе-2014 15 октябр дар бинои Китобхонаи миллии Тољикистон бо иштироки Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмон форуми иќтисодї ва сармоягузории "Душанбе-2014: Соњибкорї - муњаррики иќтисодиёт" баргузор шуд. Дар форуми мазкур беш аз 500 нафар соњибкорону сармоягузорони ватанию бурунмарзї, намояндагони як ќатор созмонњои бонуфузи байналмилалї, аз ќабили Созмони Милали Муттањид, Бонки Љањонї, Корпоратсияи Байналмилалии Молиявї, Бонки Аврупоии Навсозї ва Рушд, Бонки Исломии Рушд, Бонки Осиёии Рушд, намояндагони дипломатии кишварњои љањон, олимону коршиносони варзида, корхонаю љамъиятњои хољагидори пуриќтидор ва роњбарони маќомоти масъули давлатї иштирок намуданд.

«СОЊИБКОРЇ - МУЊАРРИКИ ИЌТИСОДИЁТ» Дар оѓози форум Президенти кишвар Эмомалї Рањмон суханронї намуда, њозиринро ба Форуми иќтисодї ва сармоягузории "Душанбе-2014: Соњибкорї - муњаррики иќтисодиёт" хайрамаќдам гуфта, изњори боварї кард, ки ин њамоиши муњим натиљањои судбахш хоњад дошт. Сарвари давлат Эмомалї Рањмон баргузории форумро, ки намояндагони њукумати мамлакат, созмонњои байналмилалї, доирањои коршиносон, сармоягузорону соњибкоронро аз кишварњои љањон ва ањли тиљорату соњибкорони ватаниро ба њам гирд овард, дар њаёти иќтисодии Тољикистон рўйдоди нињоят муњим арзёбї намуд. Президенти кишвар Эм омалї Рањмон аз наќши назарраси бахши хусусї, ки сањми он дар маљмўи мањсулоти дохилї дар соли 2013 зиёда аз 63 фоизро ташкил додааст, ёдовар шуда, зикр намуд, ки имрўз бахши хусусї аз имкониятњои мављуда истифода бурда, дар ободонї, рушди иќтисоди Тољикистон ва баланд бардоштани некўањволии мардуми љумњурї сањми босазо доранд. Дар натиљаи амалї намудани ислоњоти фарогир нишондињандањои кишвар дар гузориши њарсолаи Бонки љањонї "Пешбурди тиљорат" хеле бењтар гардида, дар солњои 2010 ва 2011 Љумњурии Тољикистон дар ќатори дањ кишвари ислоњотгар шомил шуд. Сарвари давлат Эмомалї Рањмон бо изњори боварї зикр намуд, ки дар Тољикистон шароити зарурї ва фазои муносиби пешбурди фаъолияти соњибкорї ва сармоягузорї фароњам оварда шуда, барои дастгирї ва рушди бахшњои воќеии иќтисодиёт ва содда гардондани ќоидањо вобаста ба танзими фаъолияти соњибкорї тадбирњои муассир амалї мешаванд. Барои ба талаботи меъёрњои байналмилалї мутобиќ гардонидани фазои сармоягузорї, рушди бахши хусусиву соњибкорї ва њамгирої ба иќтисоди љањонї, њимояи њуќуќї байни шахсони њуќуќиву воќеии дохилї ва хориљї, ки яке аз њадафњои Њукумати Љумњурии Тољикистон мањсуб мегарданд, корњои назаррас анљом дода шуда, дар кишвар шароити озоди раќобат фароњам оварда шудааст. Президенти кишвар Эмомалї Рањмон рољеъ ба имкониятњои воќеї ва захиравии таъминкунандаи рушди устувор, аз ќабили захирањои фаровони гидроэнергетикї ва оби тоза, захирањои зеризаминї ва коркарди мањсулоти кишоварзї ибрози назар намуда, тањким

бахшидани њамкории мутаќобилан судмандро дар самтњои энергетика, саноат, кишоварзї, туризм ва наќлиёту коммуникатсия мувофиќи маќсад номид. Тавре зикр гардид, Тољикистон дорои имкони истењсоли 527 млрд/ квт.соат нерўи барќ дар як сол буда, њоло њамагї 6 фоизи ин иќтидор аз худ карда шудааст. Таъкид гардид, ки таъмини рушди минбаъдаи иќтисодиёти кишвари мо, алалхусус бахшњои саноат ба истифодаи босамари иќтидорњои гидроэнергетикї вобаста аст. "Гузашта аз ин, - изњор дошт Сарвари давлат- Тољикистон бо истифода аз ин иќтидор имкон дорад, ки дар таъмини кишварњои рўй ба рушди њамсоя бо нерўи барќ њам сањми намоён дошта бошад". Вобаста ба масъалаи такмили сохтории иќтисодиёт ва бунёди корхонањои нави истењсолї, њамчунин ба

шароити имрўза мутобиќ гардондани фаъолияти иншооти саноатии мављуда тариќи љалби сармояи хориљї ва татбиќи технологияњои муосир ќайд гардид, ки барои љалби сармоя барои коркарди маъданњои кўњї имкониятњои васеъ мављуд буда, дар љумњурї зиёда аз 600 кони захирањои табиии маъданї ва ѓайримаъданї муайян, кашф ва барои аз худ намудан омода карда шудаанд. Љумњурї њамаи навъњои сангњои ќиматбањо, металлњо ва ашёи заруриро доро буда, истихрољ ва коркарди онњо низ арсаи њамкории судманди иќтисодї аст. Таваљљуњи њозирин ба лоињањои хурду бузурги инфрасохторї дар соњањои наќлиёту коммуникатсия, ту-

ризм, аз љумла туризми кўњї, саноати кимиё ва тиб, истењсоли доруворї ва парвариши номгўи васеи сабзавоту мевањо чун самтњои ояндадори иќтисоди Тољикистон љалб карда шуд. Оид ба минтаќањои озоди иќтисодии Тољикистон, аз љумла зикр гардид, ки дар онњо барои фаъолияти васеи иќтисодї, молиявї, тиљоратї, иттилоотию хизматрасонї ва ѓайра шароити созгору имтиёзнок фароњам оварда шудааст. Барои фаъолияти бемонеа ва самарабахши соњибкорону сармоягузорон дар минтаќањои озоди иќтисодї маљмўан зиёда аз 40 намуди кафолатњо ва имтиёзњо, аз љумла вобаста ба андозсупорї ва амалиётњои гумрукї муайян шудаанд. Таъкид гар-

дид, ки ќонунгузории Тољикистон ба соњањои афзалиятноки иќтисодиёт бахшњои энергетикию истењсолї, аз љумла коркарди пурраи алюминий, пахта ва дигар мањсулоти кишоварзї имтиёзњои махсуси иловагї њам муайян намудааст. Дар фарљоми суханронї Президенти кишвар Эмомалї Рањмон изњори бовар намуд, ки натиљањои кори форум ба рушди бахшњои гуногуни иќтисодиёту иљтимоиёти Тољикистон такони тоза хоњад бахшид. Дар ифтитоњи форум њамчунин Директори минтаќавии Бонки Аврупоии Таљдид ва Рушд оид ба кишварњои Осиёи Марказї Масару Хонма, Намояндаи доимии Бонки Осиёии Рушд дар Тољикистон Си Си Ю, роњбари љамъияти сањомии кушодаи НБО Сангўда-1 Павел Лавров, раиси ширкати саноати кўњии Тољикистону Чин Чен Ин Сян ва директори кулли Ширкати "Шиевер Тољикистон" Фредерик Лоб суханронї намуданд. Дар фароварди ќисмати ифтитоњї зикр гардид, ки форуми мазкур дар љаласаи пленарии "Тољикистон-стратегияи рушди соњибкорї, сармоягузорї ва тиљорат" ва 5 бахши алоњидаи дигар бо мавзўъњои умумии "Рушди низоми устувори молиявї", "Сармоягузорињо ба бахши энергетика", "Рушди соњањои саноат ва хизматрасонї тавассути соњибкорї", "Сармоягузорињо ба коммуникатсияњои наќлиётї" ва "Имкониятњо ва бартариятњои раќобатии соњаи агробизнес" идома меёбад.

www.president.tj


4

ЊАЁТИ ЊИЗБ

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

АЗ АНЉУМАН ТО АНЉУМАН Мутобиќи наќшаи фаъолияти ташкилотњои њизбї шуруъ аз 20 октябри соли равон дар созмонњои шањрию ноњиявї ва вилоятии Њизби Халќии Демократии Тољикистон конференсияњои њисоботию интихоботї барпо мешаванд. Дар љаласањои мазкур асосан масъалаи тањлили фаъолият дар марњилаи гузаштаи њисоботї, интихоби вакилон ба Анљумани ХII, навсозии њайатњои комиљроияњо ва дигар нињодњои интихобї мавриди баррасї ќарор мегиранд. То санаи мазкур ташкилотњои ибтидої бояд маљлисњои љамъбастии худро гузаронанд. uКЎЛОБ. Дар ташкилотњои ибтидоии ЊХДТ дар шањри Кўлоб бо маќсади натиљагирї аз фаъолияти дусола ва њамчунин пешбарї намудани вакилон љињати иштирок дар Конференсияи 14-уми КИ ЊХДТ дар шањри Кўлоб маљлисњои њисоботї-интихоботї доир гардида истодаанд. То имрўз дар беш аз 30 ташкилоти ибтидої чунин маљлисњо гузаронида шуда, протоколњои маљлис ба Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри Кўлоб ворид гардиданд. Дар маљлисњои ташкилотњои ибтидої раиси КИ ЊХДТ дар шањри Кўлоб С. Валиева ва дигар намояндагони Кумитаи иљроия иштирок ва суханронї намуда, вобаста ба љашнњои муњими сиёсие, ки дар пешорўи мо ќарор доранд, сухан ронданд. uДАНЃАРА. Маљлисњои њисоботїинтихоботии ташкилотњои ибтидоии ЊХДТ дар љамоати дењоти Себистон ва љамоати дењоти Лолазор бо иштироки мудири шуъбаи таблиѓот ва иттилооти назди Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Данѓара Мансур Њувалов, намояндаи Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Хатлон Р.Кучарова ва намояндагони маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия баргузор гардиданд, ки дар онњо дар баробари њисоботи раиси ташкилоти ибтидої масъалањои интихоби раиси ташкилоти ибтидої, омодагї ба Конфренсияи 14-ум ва интихоби вакилон мавриди баррасї ќарор дода шуданд. uЌУБОДИЁН. 9-уми октябр низ чунин чорабинињо дар ташкилотњои ибтидоии њизбии Маркази назорати давлатии санитарию эпидемиологї ва Маркази Саломатии ноњияи Ќубодиён низ доир гардиданд. Дар љаласа раисони ташкилотњои ибтидоии номбаршуда њисобот дода, вакилони худро ба конференсияи ноњиявї интихоб намуданд. uШЎРОБОД. Санаи 8-9 октябри соли равон дар Ташкилотњои ибти-

АКСИЯИ ЭКОЛОГИИ ЉАВОНОН

С

АНАИ 11 октябри соли 2014 дар њудуди ноњияи Шоњмансур ак сияи экологии љавонон тањти шиори "Мо метавонем!" гузаронида шуд. Дар он бештар муњассилини донишгоњу донишкадањо, коллељњо, литсейњо, мактабњои тањсилоти миёнаи умумии ноњия ширкат варзиданд. Намояндагии ТЉЉ "Созандагони Ватан" дар ноњияи Шоњмансур бо рафти гузаронидани аксияи экологї шиносої пайдо намуда, ќайд кард, ки толибилмон,

доии њизбии "Маорифчиён" ва "Фарњангчиён"-и ноњияи Шўробод бо иштироки раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ О. Њомидов, роњбари ТЉЉ "Созандагони Ватан" -и ноњия Т. Назаров ва роњбарону кормандони ташкилотњо маљлисњои њисоботї-интихоботї баргузор гаштанд. Дар маљлис роњбарони ташкилотњои ибтидоии њизбї ба сухан баромада, оид ба фаъолияти ташкилотњои њизбї, иљрои дастуру супоришњои Раиси ЊХДТ, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ва дигар дастовардњои хољагии халќ ба ширкаткунандагон њисобот доданд. Раиси Кум итаи иљроияи ЊХДТ дар ноњия О. Њомидов дар рафти љамъомад суханронї намуд. Дар охир аз ташкилотњои ибтидоии њизбї ба Конференсияи ноњиявии ЊХДТ вакилон интихоб гардиданд. uРЎДАКЇ. Чуноне ки муовини раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Рўдакї Холиќ Ќурбонов иттилоъ дод, маљлисњои созмонњои ибтидоии њизб дар ноњия муташаккилона гузашта истодаанд. Њамаи аъзои комиљроия ва раёсати њизб ба маљлисњои мазкур вобаста карда шудаанд. Зимнан љаласањо дар руњияи баланди омодагї ба маъракањои сиёсї баргузор шуда истодаанд. То имрўз аллакай дар 25 ташкилоти ибтидої маљлисњо доир намудем. Иштирокчиёни љамъомадњо дар љараёни музокирањояшон бо масъулияти баланд дар бораи бурду бохтњои фаъолияти њизб сухан гуфта, барои баланд бардоштани самараи кор ва тавсеа бахшидани мавќеи њизб дар љомеа таклифу пешнињодњои љолиб баён медоранд. Њамзамон барои конференсияи ноњиявии њизб шахсонеро вакил интихоб менамоянд, ки фаъолу пешќадам ва кордону ташаббускор бошанд, -афзуд Х. Ќурбонов. Ташкилотњои ибтидоии ноњия ният доранд, ки то 20 октябри соли 2014 дар њамаи 22 ташкилоти боќимонда маљлисњои њисоботии худро гузаронанд.

uЉИРГАТОЛ. Тавре ки раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Љиргатол Насиба Ѓаффурова иттилоъ дод, аз 1 то 18-уми октябри соли равон дар панљоњ ташкилоти ибтидоии њизбии ноњия бо иштироки раис, кормандони масъул, аъзои комиљроия ва раиси ноњия маљлисњои њисоботї-интихоботї баргузор мегарданд. Дар оѓоз њисоботи раисони ташкилоњои ибтидої ба самъи иштирокчиён расонида шуд. Сипас бо машварати кормандон ва аъзои комиљроия баъзе раисони ташкилотњои ибтидої бо сабаби каммасъулиятї аз кор озод карда шуданд ва ба љойи онњо раисони нав таъин гардиданд. Њамин тавр ба Конфренсияи 14уми ноњия 83 вакил интихоб гардид. uФАЙЗОБОД. Дар ташкилотњои ибтидоии Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Файзобод маљлисњои њисоботї-интихобї бо маром љараён доранд. Дар љаласањои мазкур, ки дар сатњи баланди ташкилї мегузаранд, аз фаъолияти созмонњо натиљагирї наму да, таваљљуњи асосиро ба рафъи камбудињо, омодагии комил ба Анљумани навбатии ЊХДТ, интихоби вакилон ба маљлисњои вакилони халќи њамаи зинањо, навсозии гурўњњои таблиѓотї ва ситодњо равона кардаанд. Чуноне ки раиси комиљроияи њизб дар ноњия Абдулло Азизов иттилоъ дод, дар раванди баргузории маљлисњо аъзои комиљроия ва раёсати онро пурра љалб карда истодаанд, то љамъомадњои њизбї ба таври шаффофу озод ва дар рўњияи ошкорбаёнї доир гарданд. - Дар ин маврид ба суханони интиќодии Сарвари њизб муњтарам Эмомалї Рањмон, ки дар љаласаи моњи сентябри КИМ ЊХДТ ироа шуда буд, эътибори асосї дода мешавад,- афзуд номбурда. Маъракаи обуна ба нашрияњои њизбї низ дар ноњияи Файзобод муътадил идома дорад. Аз љумла, барои вусъат бахшидани маъракаи обуна ба

«МО МЕТАВОНЕМ!»

мутахассисони вазорату идорањо, ташкилотњо ва шањрвандон бо ифтихори баланди ватандўстї ва масъулияти шањрвандї кўчаю гулгаштњо, гирду атрофи биноњои истиќоматї, корхонаву муассиса ва љўйбору зањбурњоро тоза намуда, бањри ободонии шањри азизи худ, ки дар рўзњои наздик 90- солагии маќоми пойтахтро доро гардидани он љашн гирифта мешавад, сањми сазовор гузоштанд. Минбаъд љавонон худ бо рўњияи баланд ва эњсоси худши-

носию худогоњї ин тадбири экологиро идома дода, бањри шукуфоии кишвари азизи хеш ба корњои созандагиву ободкорї машѓул мешаванд. Ќайд кардан ба маврид аст, ки алакай бо ибтикори намояндагињои ТЉЉ "Созандагони Ватан" дар муассисањои таълимии ноњия ин ташаббус хуш ќабул гашта, бањри њарчи бештар љалб намудани љавонон ба чунин корњои ободонї иќдом карда шуд.

М. МАЊМУДОВ

нашрияи "Минбари халќ", ки воситаи асосии таблиѓи ѓояњои ЊХДТ дар мамлакат мебошад, дастурњо дода мешавад. Дар маъракаи обуна ташкилотњои њизбии љамоатњои Мискинободу Файзобод, Чашмасор, ЉДММ «Мурѓи њилол», Беморхонаи марказї, муассисаи коммуналї, љамъияти матлубот ва ѓайра ширкати фаъолона доранд. Бо кўшишу ѓайрати онњо теъдоди умумии обуна ба 410 нусха расид, ки аз наќшаи пешбинишуда зиёд аст. uХУЉАНД. Имрўзњо дар ташкилотњои ибтидоии ЊХДТ дар шањри Хуљанд бо маќсади натиљагирї аз фаъолият ва њамчунин пешбарї намудани вакилон љињати иштирок дар Конференсияи навбатии КИ ЊХДТ дар шањри Хуљанд маљлисњои њисоботї-интихоботї доир гардида истодаанд. То имрўз дар беш аз 50 ташкилоти ибтидої чунин маљлисњо гузаронида шуда, суратљаласањои он ба Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри Хуљанд ворид гардидааст. Љойи зикр аст, ки дар маљлисњои ташкилотњои ибтидої намояндагони дастгоњи Кумитаи иљроия иштирок ва суханронї намуда, вобаста ба љашнњои муњими сиёсї - 20-солагии Конститутсияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољикистон ва 20-солагии таъсисёбии ЊХДТ, инчунин ќадршиносї ва шукргузорї аз сулњу ободї ва Вањдати миллї изњори андеша намуданд. u БОБОЉОН ЃАФУРОВ. Дар ноњияи Бобољон Ѓафуров низ аз санаи 7 октябри соли равон дар минтаќањои ноњия љаласањои њисоботї - интихоботї доир гардида истодаанд. Аз љумла, дар ташкилотњои ибтидоии минтаќаи љамоати дењањои Унљї, ЉСК "Ўрунхўљаев", Унљї, Охтеппа, Оќариќ, Арбоб, Даштак ва беморхонаи ноњиявии №4 - и љамоати дењоти Унљї бо иштироки кормандони масъули кумитаи иљроия ва аъзои комиљроия маљлисњои њисоботї - интихоботї гузаронида шуданд.

«МХ»


5

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Ба истиќболи 90-солагии пойтахт Он рўзро мактаббачагон, љавонон ва волидайну устодони муассисањои тањсилоти миёнаи умумии чањор навоњии пойтахт, ки дар асл рўзи пур аз нишот, саршор аз умеду армонњо ва дастоварду пирўзињо буд, бесаброна интизорї доштанд. Њамагон дар дил орзуњои мухталиф мепарвариданд, ки фарзанд ва ё дастпарвари онњо дар даври дуввуми озмуни шањрии "Расми бењтарин" иштирок намуда, љойњои намоёнро ишѓол кунанд. Даври дуввуми озмуни шањрии "Расми бењтарин" тањти унвони "Аљаб шањри дилорої, Душанбе", ки онро Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар шањри Душанбе бо мусоидат ва мувофиќа бо КИМ ЊХДТ, бахшида ба 90-солагии маќоми пойтахтро доро гардидани шањри Душанбе ва таљлили шоистаи љашни 20умин солгарди таъсиси ЊХДТ, њамзамон, љињати дастгирї аз Ќарори Раиси шањри Душанбе тањти раќами 9 аз 01.04.2014 "Дар бораи тасдиќи наќшаи чорабинињои Маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатї дар шањри Душанбе бањри омодагї ва таљлили Рўзи пойтахти Љумњурии Тољикистон" вусъат дода буд, инчунин, тибќи Фармоиши бевоситаи Раиси КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе аз санаи 08.04.2014 тањти раќами 12, рўзи 11 октябри соли 2014, дар Боѓи фарњангию фароѓатии "Дўстии халќњо" бо хонандагони муассисањои тањсилоти миёнаи умумии пойтахт, баргузор гардид.

Душанбе дар тахайюли бачањо

О

ЗМУНИ "Расми бењтарин"-ро раиси Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри Душанбе Љамшед Саидов бо суханони муќаддимавї њусни оѓоз бахшида, аз љумла чунин иброз дошт: -Боиси ифтихор аст, ки имрўз роњбарияти Њукумати мамлакат ва маќомоти шањрдорї, хоса Раиси мањбуби њизбамон Љаноби Олї Эмомалї Рањмон, раиси шањрамон муњтарам Мањмадсаид Убайдуллоев бањри тарбияи њамаљонибаи фарњангию маърифатии толибилмони макотиби тањсилоти миёнаи умумї, худшиносиву худогоњии наврасону љавонон, сайќал додани донишу таљриба, малакаю ќобилияти илмию эљодии онњо таваљљуњи махсус зоњир намуда, тамоми шароиту имкониятњои заруриро дар мамлакат, комилан муњайё сохтаанд. Баргузории озмуни "Расми бењтарин" аз зумраи онњост, ки феълан дар ин маркази истироњатию фароѓатї садњо нафарро гирд овардааст. Мањсули эљоди наврасону љавонон, ки аз тахайюлоти бою рангини онњо дарак медињад, дар расму тасвирњои рангорангашон бараъло таљассум ёфтааст. Мањсули эљоди онњо таљассумкунандаю баёнгари воќеии эњсоси ватандўстию ватанпарварї ва мењру муњаббати беназир нисбат ба Ватану пойтахти нозанину гулпўшу хуррамшањри Душанбе ва кишвари афсонавии мост. Мо аз масъулини соња, хоса роњбарияти Раёсати маорифи шањри Душанбе, сарварони муассисањои тањсилоти миёнаи умумии пойтахт, ки дар баргузории даври нињоии озмуни

Кишоварзї Корхонаи воњиди давлатии ба номи А. Назиров дар ноњияи Файзобод аввалин шуда ба љамъоварии њосили картошка сар карданд. То солњои ќаблї корхона ќариб истењсоли ин зироатњои гаронбањоро аз даст дода буд. Бо дастуру супориши роњбари

"Расми бењтарин" низ сањм гирифта, иштироки хонандагони муассисањои тањсилоти миёнаи умумиро аз њисоби ѓолибони даври якуми озмун, ки 19 апрели соли 2014 дар боѓњои фарњангу фароѓатии пойтахт "Дўстии халќњо", ба номи С.Айнї, "Кўли љавонон" ва майдони "800-солагии Москва" байни наврасон ва хонандагони мактабњои тањсилоти миёнаи умумии пойтахт доир гардида буд, бо тасвирњои намунавию бењтаринашон бањри пешнињод намудан ба њайати махсуси њакамони озмуни "Расми бењтарин" тањти унвони "Аљаб шањри дилорої, Душанбе" таъмин намуданд, нињоят сипосгузорем. Њамзамон, гуфтаниам, ки мазмун ва мундариљаи расму тасвирњои пешнињодшуда ба мавзўи интихобгардида пурра мувофиќат намуданд ва то санаи баргузории озмун њар як иштирокчии озмун як донагї расм низ ба Дастгоњи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе пешнињод намуд, ки ном ва насаби хонандањо дар пушти расму асарњои эљодии онњо пурра навишта шуда буд. Бо маќсади шаффофияти чорабинї бошад, њама иштирокчиён дар рўзи баргузории озмун албоми расмњояшонро бо худ њамроњ оварда буданд, ки ин ба љамъбасти кори умумии бачањо такони љиддї бахшид. Чорабиниро њайати њакамон Умеда Мардихудоева-мудири кафедраи мусаввирии Донишкадаи давлатии санъати тасвирї ва дизайни Тољикистон (раиси њакамон), Фирўза Шарипова-мудири шуъбаи кор бо занони Дастгоњи КИМ ЊХДТ, муовини Раиси ТЉЉ "Созандагони Ватан", Татяна

Подгорная-рассом, ороишгари Фонди рассомони Тољикистон, Фирўз Табаров-роњбари намояндагии ТЉЉ "Созандагони Ватан" дар шањри Душанбе, сардори шуъбаи кор бо љавонон ва ташаккули имиљи Донишгоњи технологии Тољикистон, Абдулазиз Одинаев-муовини Раиси КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе, раиси Кумитаи иттифоќњои касабаи кумитањои иљроияи ЊХДТ дар шањри Душанбе ва ноњияњои он одилона ва бо шаффофияти махсус доварї намуданд. Њамин тариќ, аз миёни 36 нафар иштирокчиёни даври дуввуми озмун, ки онњо њамагї муассисањои тањсилоти миёнаи умумї, литсею гимназияњо ва марказњои гуногуни кўдакону наврасони шањрро намояндагї мекарданд, шаш нафар ѓолиб баромаданд. Љойи аввал насиби хонандаи муассисаи тањсилоти миёнаи умумии раќами 30-и ноњияи Фирдавсї Дилафрўз Саидова, ду љойи дуввум насиби Дарина Љўрабоева, хонандаи мактаби раќами 56-и ноњияи Сино ва Љањонгул Рустамова, хонандаи мактаби раќами 55-и ноњияи Шоњмансур, њамзамон се љойи саввумро бошад, Низора Бобоназарова ва Маъруф Алиев, хонандагони мактаби раќами 86-и ноњияи Сино ва Лейла Шодмонова, толибилми мактаби миёнаи раќами 21-и ноњияи Шоњмансур сазовор гардиданд. Лозим ба ёдоварист, ки хонандагони муассисањои тањсилоти миёнаи умумии шањрамон дар озмуни "Расми бењтарин" бахшида ба љашни пуршукўњи 90-солагии пойтахро доро гардидани шањри Душанбе иштирок намуда, мањорати баланди санъати тасвирии худро собит

ЊОСИЛИ ДИЛХОЊ давлат ноњия имсол дар майдони њазор гектар, аз љумла КВД-и ба номи А. Назиров дар майдони 112 гектар картошка кишт кард. Тавре директори корхона Ѓаюрбек Улфатов иброз намуд, дар даврони собиќ Иттињоди Шўравї онњо дар майдони зиёда аз сад гектар картошка кишт карда, аз њар гектар 400-450 сентнерї љамъ 5 њазор тонна картошка истењсол мекарданду бо

нархи арзон дастурхони ањолиро ѓанї мегардонданд. Акнун корхона тасмим гирифт, ки шуњрати пештараашро аз нав барќарор кунад. Аз ин хотир дастуру супориши роњбари давлат амалї мешавад. Аллакай майдони дањ гектар картошка љамъоварї карда шуд, ки аз њар гектар ба њисоби миёна 200-250 сентнериро ташкил медињад. Корхона наќша дорад, љамъоварии њосили кар-

сохтанд, ки њамаи ѓолибон љињати таќвият бахшидани мањораташон ба Донишкадаи санъати тасвирї ва дизайни Тољикистон даъват гардиданд. Њамзамон озмуни мазкур шавќи хонандагонро ба санъати тасвирї афзун сохт. Мавриди зикр аст, ки ба кулли иштирокчиён ва фаъолони озмуни мазкур дар вазъияти тантанавї Сипосномањои КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе супурда шуданд. Дар охир хотирнишон бояд сохт, ки тантанањои љашни истиќболи 90-солагии маќоми пойтахтро доро гардидани шањри Душанбе тибќи таќвими муќаррарнамудаи шањрдорї нуњ рўз идома хоњанд кард. Пазиройии љашне, ки сокинони шањр ба ифтихораш тайи 900 рўз омодагї диданд, мањз санаи 11 октябри соли равон тариќи роњандозии маъракаи ободонии дастаљамъонаи њар як сокини шањр аз хонаву дар, њавливу кўча, шањраку мањалла, гулгашту боѓњо тањти шиори "Мо метавонем!", оѓоз гардид… Дар озмун мусаввараю расмњои хонандагон тамоми љабњањои рўзгори мардуми шањрро моњирона мунъакис менамуд. Дар тасвиру наќшњои хонандагон симои нотакрори шањрамон, биноњои идориву маъмурї, кохњои боњашамат, марказњои таълимию фароѓатї, вазорату корхонањои бузург, њайкалу муљассама, гулгашту хиёбонњо ва њатто гулу буттаю майсаву шукуфа тасвир ёфта буданд. Чорабинињои дигари хотирмону таассуротбахш дар пойтахти кишварамон - шањри Душанбе идома доранд.

Ш. ЊУСЕЙНЗОДА тошкаро ба ду њазор тонна расонад. Њосили фаровони картошка дар дастаи мењнатии Додулло Саидов, Фаттоњ Саидов хуб буда, то 270 сентнерї њосили фаровон ба даст оварданд. Алњол рафти љамъоварии картошка дар КВД ба номи А. Назиров вусъати тоза гирифта, дењќонони хољагї дар арафаи 20-умин солгарди Конститутсия (Сарќонуни Љумњурии Тољикистон аз иљрои наќшаи истењсоли картошка мужда мерасонанд.

Њокими САФАР

Корхонаи коркарди нафт дар Данѓара Дар љаласаи навбатии иљлосияи шашуми Маљлиси намояндагони Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон, ки тањти раёсати Раиси Маљлиси намояндагон Шукурљон Зуњуров санаи 9 октябр баргузор гардид, вакилон дар баробари ворид намудани таѓйиру илова ба чанд ќонун Созишномаи сармоягузорї байни Њукумати Љумњурии Тољикистон ва Ширкати дорои масъулияташ мањдуди сармоягузорї ва рушди "ХЕЛИ"и шањри Дунъини Љумњурии Халќии Хитой дар бораи сохтмон ва ба истифода додани корхонаи коркарди нафт дар Минтаќаи озоди иќтисодии "Данѓара"-ро тасдиќ карданд. Масъалаи мазкурро муовини аввали раиси Кумитаи давлатии сармоягузорї ва идораи амволи давлатии Љумњурии Тољикистон Файзуллозода Лочин Нусратулло ва вакили Маљлиси намояндагон Шарофиддин Сирољов шарњ дода, аз љумла изњор доштанд, ки Созишномаи мазкур аз ду марњила иборат мебошад: Марњилаи аввал сохтмони корхона оид ба коркарди нафт ва истењсоли мањсулоти нафтї бо иќтидори истењсолии 300-500 њазор тонна дар як сол пешбинї карда мешавад. Муњлати татбиќи Лоиња 1,5-2 солро дар бар гирифта, њаљми умумии сармоягузорї 60 миллион доллари амрикоиро ташкил медињад. Марњилаи дуввум сохтмони иловагї барои зиёд гардонидани њаљми истењсоли мањсулоти нафтї бо расонидани иќтидори истењсолї то 1,2 миллион тонна мањсулот дар як сол аст. Муњлати татбиќи лоиња якуним-ду солро дар бар гирифта, њаљми умумии сармоягузорї 300-500 миллион долларро ташкил медињад. Дар љаласа њамчунин ба лоињаи Ќонунњои Љумњурии Тољикистон "Дар бораи гаравхона (ломбард)", "Дар бораи љавонон ва сиёсати давлатии љавонон", "Дар бораи фаъолияти бонкї", "Дар бораи гарави амволи манќул", "Дар бораи Агентии назорати давлатии молиявї ва мубориза бо коррупсияи Љумњурии Тољикистон", "Дар бораи амният", "Дар бораи фондњои ѓайридавлатии нафаќа" таѓйиру иловањо ворид карда шуданд.

Маъруфи БОБОРАЉАБ, хабарнигори парлумонии "МХ"


6

АНДЕША

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Баробари фурўпошии абарќудраттарин кишвари садаи ХХ - ИЉШС низоми тоталитарии коммунистї ќудрати сиёсиро аз даст дода, фазои онро мафкура ё идеологияњои мухталиф ишѓол намуданд. Њар як идеология дар худ ормонњое дорад, ки њамчун байраќ ё дирафш пайравони худро ба он самт њидоят мекунад. Вале 23 соли соњибистиќлолї нишон дод, ки идеологияњои гуногуни дар фазои Тољикистони пасошўравї баамаломада, на мафкурањои созандаю пешбарандаи љамъият, балки афкори догматикию схоластикї ва фундаменталию манќуртии исломї мебошад. Бинобар ин наметавон бо чунин андешае, ки на суханони дигаронро ќабул дораду на далелњои таљрибавии илмиро эътироф менамояд, љомеаро пеш бурд.

МАНФИАТЊОИ МИЛЛЇ ВА МАВЌЕЪГИРИИ РЎЊОНИЁН

Дўстон дар хоби ѓафлат, нест бедоре дигар, Душманон андар камину, кист њушёре дигар? Дўстию душманињо гар чунин ёбад давом, Бишнавї бонги Аналњаќ, аз сари доре дигар!

И

ЛОВА бар ин, дар ин гуна љамъият, ки аксарияти мардуми он аз фарњангу маърифат ва таърихи гузаштаи миллати худ бегона гардидаанд, назарияи нави илмию фалсафиро пешнињод кардан, корест басо сангин. Зеро фарњанги ба зўрии шамшер ба маѓзи сари аљдоди ин љамъият воридгардида намегузорад, ки эшон сухани дигарро бишнаванду тањаммул намоянд, чунки "манќурт" танњо ва танњо каломи "хоља" ро гўш мекунад. Бояд ёдовар шуд, ки вожаи "манќурт" - ро бори нахуст нависандаи ќирѓиз Чингиз Айтматов дар романи "Рўзе дарозтар аз ќарн" ё "Дуроњаи бўронї" истифода кардааст. Дар эљодиёти Чингиз Айтматов манќурт касе мебошад, ки хотира ва муќаддасоти таърихї, аз он љумла падару модар, дења, ќабристон, забон, фарњанг, ватан, миллат ва монанди инњоро ба хотири арзишњои бегонаи зиддиинсонї мефурўшад . Умуман барои манќурт марљаъ сухани хољааш буда, ў бо забони хољааш сухан мегўяд, бо гўши хољааш мешунавад, бо дасти хољааш мегирад ва бо пойи хољааш роњ меравад... Баъд аз истиќлолият ба даст даровардани Тољикистон њудуди онро љанги шањрвандї фаро гирифта, фарњанги арабї ва мафкураи исломї мисли асри VII аз нав хуруљ карда, ба оташи љанг равѓан рехт, арсаи гулзори бањсро ба биёбон ва минбари суханони илмиро ба ѓори ривоятбофї табдил дод. Акнун ба минбари холишудаи олимону мутафаккирони асил хољањои мањаллии арабпарасту арабшуда баромада, онро ѓасб намуданд. Дигар илму дониш дар ин сарзамине, ки тўли њазорсолањо дар соњаи илмњои табиатшиносї донишмандоне, чун Хоразмї, Розї, Берунї, Сино, Хайём, Тўсї, ... ва дар фарњангу адаб мутафаккироне, мисли Рўдакї, Фирдавсї, Носири Хусрав, Низомї, Саъдї, Њофиз, Хуљандї, Љомї ва садњо нафари дигарро парваридааст, хор гашт. Дар зиндагии он лањзаина илму дониш ва фарњангу маърифат дигар ба дарди њељ кас намехўрд, чунки аз майнаи сари мардум иборањои машњури "гуфтори нек, пидори нек, рафтори нек" ро мафњумњои биёбоние, ки аз онњо танњо бўйи ќатлу куштор ва мањви инсоният меояд, чун: ("оллоњу акбар", "љињод", "шањодат дар роњи Худо", "моли кофир барои муъмин њалол") танг карда бароварданд. Дар ин солњо афкору андешаи аксари фарњангиёну рўшанфикрон ва ќишри пешќадами мардуми дар њудуди кишвар боќимонда, ки замони салтанати Шўравї пеш аз "бисмиллоњ" номи Ленину Сталину Партияро мегирифтанд, чун ќутбнамои магнитї (magnetic compass), ки њамеша ба самти заряд (барќа) - и бузургтаре майл менамояд, 180 дараља ба тарафи барќаи бузургу тавоное - Ислом тоб хўрд. Сабаби асосии ба чунин амали номатлуб, яъне инкори њастии худ, даст задани эшон дар он аст, ки онњо дар аќидаву роњи интихобкардаи хеш устувор набуданд ва њар лањза ки дав-

лату њукумат таѓйир меёфт, онњо низ дучанд таѓйир меёфтанд. Ин љо суоле пеш меояд, ки шинохтани чењраи чунин шахсиятњои худшинос ба кї зарур аст? Посух чунин аст, ки дар тўли ќарнњои дуру дарози таърихї миллати љафодидаи тољик дар зери зулму истибдод ва тохту тозњои пай дар пайи халќияти арабу муѓулу турку рус аз худ бегона гардидааст. Имрўз замоне расид, ки дигар бо фарњанги аљнабї наметавон зисту зиндагї кард ва њатто наметавон давлату њукуматро пеш бурд. Бинобар ин шинохтани чењраи шахсиятњои худогоњу худшинос ба он хотир зарур аст, ки бори дигар тољики имрўзаро ба Каюмарсу Љамшеду Рустаму Сиёвуш шиносонад, то имрўзиёни миллати мо дар симои Зардушт як шахси манфур ва дар симои дигар шахсиятњои таърихии фарњанги миллиамон чењрањои баду зиштро тасаввур накарда, балки бо онњо ифтихор намоянд. Вале имрўз дар байни наврасону љавонон ва аксар мардуми Тољикистон ками дар кам нафареро пайдо кардан мумкин аст, ки аз гузаштаи худ ифтихор дошта бошад. Бо сабаби бегонагї аз худ, аз миллат ва аз давлат бисёре аз љавонони мо ва аз набудани њуввияти миллї дар аксари эшон, як гурўњ бо ном фарњангиёну рўњониён дар бештари њафтаномаю маљаллањо њар лањза расму ойин, дину мазњаб ва фарњангу маърифати аљнабиеро таблиѓ мекунанд, ки хусусияти догматикию схоластикї ва экстремистию террористї доранд. Барои эшон фарњанги пешазисломии миллати худ њељ ањамияте надорад ва гўё таърихи на танњо тољикон, балки кулли башар аз асри VII оѓоз мегардида бошад. Гурўњи дигаре низ вуљуд доранд, ки њамеша кўшиш менамоянд, ќонуну ќоидањои исломиро ба замони муосир мутобиќ гардонанд. Яъне, ин гурўњ тамоми пешрафту тараќќиёт ва инкишофи соњањои мухталифи халќро аз назари оятњои Ќуръону ањодиси Пайѓамбар(с) бањодињї мекунанд. Инчунин афроди дигаре, чун Исфандиёри Одина, Мањинаи Даврон, Дориюши Раљабиён ва ѓайра, дар саргањи њалли тамоми мушкилот баргашт ба хатти арабиро мебинанд. Имрўз њељ зарурати баргашт ба ин ё он хат надорад, чунки техникаю технологияи

муосир, на танњо дар як сония, балки як микросонияву наносония метавонад, ки матни китобро ба ин ё он хат баргардон ва тарљума намояд. Гурўњи чањоруме, ки мехоњанд љомеаи моро ба бунбаст баранд ва мардуми зањматкашу мењнатии тољикро ба муќобили давлату њукумат хезонанд, Додољони Атовулло, Саидюнуси Истаравшанї, Умаралї Ќувватов, Муњаммадиќболи Садриддин ва чанд тани дигаре мебошанд, ки лагандбардору хизматгори хољањои аљнабианд. Ин гурўњи сиёсатмаобу хурофотпараст аслан дар фикри пешравию бењбудии халќи тољик набуда, балки љањонбинии динию мазњабиро тарѓибу ташвиќ менамоянд ва бо ин амали хеш мехоњанд, ки байни мардуми шарифи Тољикистон људої андохта, њодисањои бањманмоњи соли 1990-ро такрор намоянд. Онњо ягон барномаи солиме надоранд, ки барои пешрафти љамъият бошад, корашон танњо туњмату ѓайбат ва айбдор намудани роњбарияти давлат аст. Вале як нуктаро бояд таъкид кард, ки сарвар ва ё роњбар бе мардум коре карда наметавонад, чунки асос мардум аст. Бинобар ин, агар ин ашхос ѓамхори мардуми тољик мебуданд, то ин ќадар иѓвою фитна андохтан байни халќ, барномањои ояндасози худро пешнињод мекарданд. Албатта ин кор њам ба манфиати њукумат ва њам худи эшон буда, инчунин зиндагии мардум бењтар мегардид. Методњои мантиќии ѓалатандозї ва миллатдўстию аљнабињоро таърихи 1400 солаи миллати љафодидаи тољик наѓз дар хотир дорад. Намунаи наздиктарини чунин њодисањо майдоннишиниву сангарнишинї ва рехтани хуни њазорон фарзандони бегуноњи тољик дар солњои 90-ум, ки имрўз онњоро бо доми "фидоиён", "шањидони роњи њаќ" ва "шањидон" ќурбон сохтаем. Њаводиси солњои охир, ки дар кишварњои Сурия, Ироќ, Фаластин ва умуман љањони ислом рух дода истодаанд, њамагї шабоњат ба он доранд. Мисоли дигар, Љамол Абдунносир, ки беш аз 20 сол роњбарии яке аз бузургтарин кишварњои араб - Мисрро бар уњда дошт чунин гуфтааст: "… аз рўи Ќуръон метавон зист, аммо наметавон њокимият кард". Ин суханони Абдунносир сад дар сад дурустанд, зеро дар Миср бо сардории

Ањмад Мурсї "Ихвон-ул-муслимин" њатто як сол њокимиятро нигоњ дошта натавонистанд ва фољиањои Афѓонистону Покистони љангзада низ њосили исломи сиёсианд. Файласуфи муосири тољик Њафиз Холиќзода дар бораи омўзиши масъалањои динию мазњабї ва ирфонї аз љониби илмњои фалсафї бо истифода аз методологияњои илмї хеле даќиќкорона бањо додааст: "Дар илми муосир барои шинохти илмии матнњои динї методологияи герменевтика (Гадамер) ва барои ташхиси категорияњо ва падидањои эътиќодї методологияњои деконструксия (Деррида) ва тањлили дискурсивї (Мишел Фуко) вуљуд доранд. Соњањое чун љомеашиносии дин (Карл Маркс, Макс Вебер, Эмил Дюркгейм, Леви Стросс), инсоншиносии дин (Фрейзер, Клифорт Геертс, Токарев, Тайлор, Эванс Пичард, Бергер, Лукманн, Мирча Элиаде, Пйер Бодйе, Энтони Коњен) ва равоншиносии дин (Вилям Љеймс, Зигмунд Фрейд, Карл Густав Юнг, Эрик Эриксон, Рудолф Отто) вуљуд доранд, ки ба омўзиши масъалањои дин сару кор доранд" . Аз ин навишта ба хулосае омадан мумкин аст, ки барои омўзиш ва шинохти аслии мавзўъњои динї усулњои илмї вуљуд дошта, андар инкишофи омўзиши пањлуњои норавшани дин боз илму олимон камари њиммат мебанданд, на рўњониву муллоњо. Аз ин рў, ислом њамчун дин бояд аз љониби методологияњои илмии дар боло номбаргардида, омўхта шуда, чи камбудї ва чи бартарии он ба тамоми ќишри љомеа пешнињод шавад. Чунки дар љомеањои суннатию ќолабї, аз асри VII то ба имрўз касе оид ба камбудию нуќсонњои дини ислом чизе нагуфтааст ва намегўяд. Бинобар ин афроде, ки аз асрори камбудии ислом бохабаранд, бахусус диндорону рўњониён аз нодониву ноогоњии мардум сўистифода карда, авомфиребї мекунанд ва даст бо бадтарин кирдорњои ношоиста мезананд. Масалан, рафтору кидорњои ношоистаи як ќатор муллоњову муфтињову имомхатибон, ки чанд муддат аст дар сархати расонањои хабарии кишвар ќарор доранд. Агар мо мардуми тољик ва умуман ањли ин сайёра пешрафту тараќќї кардан мехоњем, бояд аз ќолабњои фарсудаю кўњнашудае, ки барои пешрафти њаёт монеа эљод мекунанд, даст бикашем. Дигар наметавон аз рўи он принсипњое зиндагї кард, ки занро ба 14 њайвон баробар карда, онро дар зери зулму асорати љоњилї ќарор медињад. Дигар наметавон аз рўи он ќонунњое амал кард, ки миёни мардуми сайёра бо пешнињоди мафњумњои "габр"-у "мусулмон" тафриќа мезандозанду инсонњоро муќобили њам мегузоранд. Дигар наметавон ба он афсонањое, чун "Хар мисли Буроќ ба осмон рафт", "Дар даруни танаи дарахти тут пинњон шудааст", "Гўсфанде аз осмон падид омад", "Бо асояш муъљиза меофарид", "Дар зери фулон кўњ њазрат хобидааст" ва амсоли инњо заводу фабрика сохту истењсолотро ба роњ монд. Дар шароити имрўза барои љомеаи мо идеологияи илмї ё љањонбинии илмї зарур аст, ки тавонад љамъияти моро ба воќеияти худ ва љањон ба таври ростин ошно намояд. Он гоњ њар диндоре метавонад роњи ояндаи зиндагии худро огоњона интихоб намояд:

Саъдиё, гар њама шаб шарњи ѓамаш хоњї гуфт, Шаб ба поён расаду шарњ ба поён наравад.

Номвар ЌУРБОН, маркази омўзиши равандњои муосир ва оянданигарии илмии АИ ЉТ


Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

ЊУЉУМИ ВИРУСИ

ЭБОЛА АВЉ МЕГИРАД Бо иќдоми Вазорати тандурустї ва њифзи иљтимоии ањолї хадамоти санитарии Тољикистон аз 10 октябр барои муайян намудани барандагони эњтимолии вируси марговари Эбола дар фурудгоњњои байналмилалии Душанбе ва Хуљанд назорати махсуси тиббиро љорї намуд. Тавассути дастгоњњои тиббии муосир ташхис кардани шахси бемор имконпазир аст. Ин амал махсусан дар давраи бозгашти зоирин аз њаљ, ки то 24 октябр идома меёбад, зарурати бештар дорад.

Т

АВРЕ коршиносони тиббї изњор менамоянд, табларзаи Эбола бемории зудсироятку нандаест, ки басо вазнин гузашта, боиси њалокати то 90 дарсад барандаи он вирус мегардад. Пањншавии вируси Эбола мутаассифона ба њама кишварњо тањдид мекунад. Зеро ки сарњади кишварњои дунё танњо марзи сиёсї - љуѓрофї буда, имкони пешгириии барандагони вирус одамон, паррандаву њайвонотро надоранд. Тибќи маълумоти мављуда, табларзаи марговар дар ќитъаи Африќо аллакай беш аз 4300 нафарро ќурбон карда, боз ба 8000 нафар сироят намудааст. Ин маризї на танњо дар маркази пайдоиши худ - дар дењоти дурдасти назди љангалњои тропикии Либерия, Серра-Леона, Гвинея, Њабашистон, Конго ва Сенегал рў ба афзоиш дорад, балки аллакай ошкор карда шудааст, ки барандагони ин вирус онро ба ќитъаи Амрико, Аврупо ва Австралия бурдаанд. Мутахассисон бар онанд, ки агар ин беморї пешгирї нашавад, ба тамоми љањон хатари зиёд меорад. Ду тарзи пањншавию пешгирии он чунин пешбинї шудааст. Якум, роњи мањдуд намудани њаракат ва табобати њатмии барандагони беморї бо маќсади пањн нагаштани он дар дигар кишварњо. Мутаассифона, то њол давои пешгирикунанда ва муолиљаи он ёфт нашудааст. Барои пешгирии ин беморї мебояд тамоми марказњои илмии тиббии давлатњои мутараќќї сањмгузор бошанд. Сенарияи дуюми пањншавї ва пешгирии Эбола мушкилоти бењад зиёд меорад. Ваќте ки ба дигар ќитъањо пањн мегардад, пешгирии он ѓайриимкон гашта, дарёфти доруи зидди Эбо-

Љомеаи љањонї аз зиёд шудани њайати эътилофи зидди ДИИШ, вале камсамар анљом ёфтани њуљумњои њавої дар тааљљуб буда, яке аз сабабњои асосии бемуваффаќиятиро дар мавќеи дуљонибаи Ѓарб алайњи Сурия мебинад. Зеро ИМА намехоњад, ки баробари заиф шудани љангиёни ДИИШ њукумати расмии Сурия нерў гирад.

М

АЊЗ ба ин хотир, маќомоти роњбарии Туркия намехоњад ба љанг бо артиш ворид шавад. Њарчанд ки љанги шадидтарин як моњ инљониб дар шањри наздисарњадии Айн-ул -араб ё Кобани (Кубон) идома дораду чанд гулулаи тўп ба марзи Туркия афтодааст ва дар дохили кишвар љонибдорони набард ошўбњо барпо мекунанд. Намояндагони давлатњои Ѓарб, аз љумла, вазири корњои хориљии Фаронса Лоран Фабиус дар музокира бо њамтои туркии худ Мавлут Љавусоглу таъкид менамоянд, ки пешравии љангиён дар шањри Кобани бояд љилавгирї шавад, вале Туркия њамоно хаво-

7

АВЗОИ ЉАЊОН

ла ва эмкунии саросарии мардуми љањон зарур мегардад. Ба фикри коршиносон, њудуди хатари онро танњо бо бемории масъунияти бадани инсон ВИЧ СПИД муќоиса кардан мумкин аст. Вируси Эбола ба шахси солим тавассути робитаи бевосита бо бемор мегузарад. Бинобар ин, њатто роњибон ва гўрканњои минтаќаи пањнгаштаи бемории Эбола ќурбон шудаанд. Ба њисоби рўзњои охир, аз байни 4033 ќурбонгаштагон 200 нафарашон коркунони тиб будаанд. Крис Дай ном корманди баландмаќоми Ташкилоти байналмилалии саломатї изњор намудааст, ки њангоми пайдоиши Эбола касе хатари баъдинаи онро пешгўї карда наметавонист. Ин созмон барои барномаи бартараф сохтани Эбола 1 миллиард доллар пешбинї кардааст, вале донорњо танњо 300 млн. доллар љамъ кардаанд. 100 млн. доллар танњо барои ташкили кори бунгоњњои тиббї дар кишварњои маркази беморї нигаронда шудааст. Тибќи хабарњои расида, танњо пас аз расидани кўмаки љомеаи башарї дар кишварњои Африќо чорањои зарурї дида шуданд, вале кўмак хеле дер расидааст.

Дар чандин кишвар, аз љумла, ИМА, Англия, Русия ва ѓайра олимон бо коркарди давои зидди Эбола машѓуланд. Алъон ваксина ихтироъ нашудааст. Дар Мали бо љалби 40 нафар корманди тиббї аз њисоби ихтиёриён аз санљиш гузаронидани даворо амалї мегардонанд. Чунин гурўњњои ихтиёриёни бахши тиб дар ИМА, Олмон ва дигар кишварњои Африќо низ таъсис дода шудаанд. Коршиносон пешбинї мекунанд, ки ба Русия њам ин вирус мегузарад, эњтимолияти сирояти он то 24 октябр 1% ва пас аз як моњ то 5%-ро ташкил медињад. Алъон, дар Тотористон 6 нафар донишљўи африкої бо эњтимоли барандаи ин беморї будан ба карантин гузаронида шудаанд. Михаил Шелканов мудири озмоишгоњи пажўњишгоњи вирусшиносии Вазорати тиби Русия изњор намудааст, ки пањншавии вирусро як муддат мутаваќќиф кардан мумкин, вале тамоман пешгирї кардан ѓайриимкон аст. Бо вуљуди ин, ба фикри ў дар Русия пањншавии оммавии ин беморї пешбинї намешавад. Аз ин бадтараш бемории ВИЧ-СПИД буд, ки пас аз хуруљи он дар Африќо ва гузаштанаш ба Амрико ва Аврупо ба Русия низ гузашт. Дар натиља, 170 њазор нафар њалок шуданд. Алъон тибќи маълумоти расмї 80 њазор нафар, бо маълумоти ѓайрирасмї 250 њазор нафар гирифтори ин бемориянд. Намоянди Ташкилоти байналмилалии њифзи саломатї Брюс Эйлуорд натиља бардоштааст, ки њоло, дар мавриди ёфт нашудани даво ва чорањои пешгирии он, таќрибан 70 дарсади гирифторони Эбола њалок мешаванд. Мутаассифона, ин беморї бо суръати баланд рушд дорад: охири сентябр ба ИМА, сипас ба Аврупо - Испания гузашт. Дар Македония шањрванди Британия бо эњтимолияти мубталои ин беморї њалок гашт. Дар Чехия марди 56-сола ба ин беморї гирифтор шудааст.

ИНТЕРНЕТ

- ВИРУСИ СИРОЯТКУНАНДА Дар мавриди эътирозу љорзании бархе созмонњои байналмилалї оид ба баста шудани як ќатор сайтњои интернетї кас дар тааљљуб мемонад.

Б

АРОИ амнияти халќи худ њар давлат чорањои муассир мебинад ва чунин њолат дар аксари давлатњои нерўманд дида мешавад. Агар барои пахш намудани тазоњуротгарон Амрико, Туркия ва кишварњои мутараќќии Ѓарб аз пулис ва артиш, силоњ, обпошаку гази ашковар истифода барад, Чин, Эрон, Русия ва дигарон бастани сайтњои интернетиро яке аз воситањои муассир медонанд. Тољикистон њам метавонад аз ин усул истифода барад. Вале чунин ба назар мерасад, ки Ѓарб аз тамоми имконоиятњои техникаи нав чун технологияи нави ба ќиёму ошўбњои зиддињукуматї бархезондани мардуми ноогоњи кишварњои дигар истифода мебарад. Тавре маълум аст, дар Гонконг, њамоишњои донишљўёни аз љониби Ѓарб ташкилшуда тавассути телефонњои мобилї аз пањнку-

НАБАРДЊОИ ЗАМИНЇ

ДАР СУРИЯ МУАССИРТАР АСТ

тир аст, ки суст шудани ДИИШ боиси нерў гирфтани режими Башор Асад мегардад. Фиристодаи СММ ба Сурия Стаффан де Мистура дар маърўзаи худ дар Женева изњори умед кард, ки Туркия аќаллан ба ихтиёриёни курди кишвар барои рафтан ба Кобани мусоидат намояд ва яроќу аслиња дињад. Зеро ки оќибати ба дасти љангиён афтодани ин шањр басо мудњиш хоњад буд: алъон беш аз 700 ањолии курди шањр ба муњосира афтодаанд, 12 њазор нафар дар каронаи он боќї мемонанд. Аз эњтимол дур нест, ки њамаи онњоро љангиён ба ќатл мерасонанд. То њол 500 нафар њалок шуда, беш аз 300 њазор кас фирорї гаштаанд. Айни замон тибќи маълумоти расида, аз зарбањои њавоии ИМА чанд бинои ишѓолкардаи љангиёни ДИИШ, танк ва силоњи вазнини онро бомбаборон кардаанд. Вале њуљуми онњо ба Кобани кам намешавад. Тавре аз маълумоти ВАО бармеояд, нисбат ба зарбањои њавоии тайёрањои эътилофи ИМА, давлатњои Араб ва кишварњои Ѓарб, самараи амали-

ёти рўизаминии артиши кўчаки Сурия бештар ба назар мерасад. Набардњои артиши расмии њукумати Сурия бо љангиёни ДИИШ хеле шадид гузарад њам, бо пирўзии тарафайн анљом меёбад. Рўзњои охир муваффаќияти артиши Башор Асад дар музофти Димишќ равшантар ба назар мерасад. Љангиёни Љеш Ал-Ислом ва Аљнад Аш-Шом пас аз набарди шадид аз Љобра фирор намуданд. Алъон набардњо бо гурўњњои Љабњат ан - Нусрат идома доранд. Нусратињо аз дастањои Љеш АлИслом мадад мепурсанд, вале сарвари он Зањран Ал Луш рад кардааст. Зеро ки њуљум ба такягоњи мустањками он дар канораи Дума идома дошта, аксари њудуди дењаи Тали Курдї тањти тасарруфи артиши Сурия гузаштааст. Дар чандин љониб - љабњањои Љобар, Замалк, Дума, Хорост, Арбина, пешравии артиши Сурия дида мешавад. Набарди дастањои халќии худмудофиаи курдњо низ ба истиснои љабњаи Кобани ба пирўзињои назаррас соњиб мешаванд. Аз љумла, дар музофоти Ал-

Хасаки онњо 5 дењаро озод намуданд ва силоњу техникаи њарбии зиёдеро ѓанимат гирифтанд. Њодисањои амалиёти партизанї њам истисно нестанд. Аз љумла, дар пойгоњи калони њарбии ДИИШ Фотењ ас Сањал воќеъ дар шарќи музофоти Дайр аз - Зор шахсони номаълум ба таъоми љангиён зањр андохтанд. Ошпазњо ба таври номаълум ѓайб заданд. Беш аз 300 нафар љангиёни чечен, узбек, чинї ва араб зањролуд шуда, ќисман њалок ва ќисман бистарї гаштанд. Тавре аз ВАО маълум мегардад, чанде пеш љангиёни Њаракати Исломии Ўзбекистон эълом намуданд, ки ба ДИИШ пайвастанд. Љалби љангиёни он дар њудуди Афѓонистону Покистон идома дорад. Тахмин меравад, ки ошпазњоро ба ин иќдом аъзои ќабилаи Шаётат водор намудаанд, ки дар ќатли оммавии љангиёни ДИИШ љабру ќурбонии зиёд дидаанд. Занњои аъзои дастаи халќии худмудофиаи курд ба љангиёни ДИИШ дањшат меоранд. Сарварони њаракати ДИИШ ба љангиёни худ ваъда додаанд, ки дар сура-

нии даъватњои "Марказро ишѓол бикун" оѓоз шуд. Тавассути аксњои зарурї аз љойи амалиёт њисобот дода, онро идора намуданд. Њукуматдорони Чин ба истиснои шабакаи Instagram бисёр сохторњои расмии интернетї, аз љумла Twitter-ро набастанд, вале баъзе сайтњои онро барои бастани пеши роњи даъватњои ошўбгарон пешгирї намуданд. Дар ин маврид технологњои ѓарбї аз сохтори FireChat истифода бурданд. Вай имкон дод, ки донишљўён аз телефонњои мобилї тавассути Blue-tooth ва Wi-Fi истифода баранд. Бори аввал дар чунин њаљми калони эътирозњо технологияи pear-2pear истифода шуд. Пас, дар ин маврид, муваќќатан мањдуд кардани сайту сохторњои интернетї ба манфиати халќњои кишвар аст. Ва эътирози баъзе созмонњои љамъиятї, ки њадафи аслии онњо бояд тањкими сулњу осоиши кишвар бошад, хеле ногувор ва ѓайриќонунї буда, чунин ба назар мерасад, ки дар ин маврид мањз онњо љонибдори хараљу мараљи сиёсї, задухўрдњои оммавї ва њалокати ањолии мањаллї мегарданд. ти дар љанг ба њалокат расидан шањид гашта, њамоно ба бињишт меафтанд ва дар он љо чандин нафар њурони љавон онњоро пешвоз мегиранд. Вале агар муљоњид аз дасти зан кушта шавад, аз ин неъматњо мањрум мемонанд. Аз ин љост, ки љангиёни ДИИШ дар Шом ва Ироќ аз занњои љанговар метарсанд ва аз дучоршавї бо онњо њазар намуда, рў ба фирор меоранд. Дар чунин њол, дар шимоли Сурия яке аз фармондењони YPG - дастаи худмудофиаи халќии курд Арин Миркан, модари ду кўдак худро тарконда, боиси њалокати чандин нафар љангиёни ДИИШ гардид. Айни замон вазъият дар Ироќ ва Сурия ташвишовар боќї мемонад. Њоло дар Кобани - шањри назди сарњади Туркия љангњои шадид идома дорад. Зарбањои њавоии эътилофи зидди ДИИШ манфиати зарурї намеоранд, арз мекунанд афсарони амрикої ва намояндагони расмии Ироќ. Љангиёни ДИИШ танку тўпњои артиши Ироќро, ки ѓанимат гирифтаанд, истифода мебаранд, инчунин, худро дар дењот ва нуќтањои ањолинишин пинњон мекунанд. Бо вуљуди ин, президенти ИМА Барак Обама аз истифодаи артиши "зинда" алайњи ДИИШ даст кашидааст.

Љ.ЌУДДУС


8

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Мурољиатномаи ањли љамоатчигии ноњияи Рашт ба мардуми Тољикистон

М

О - сокинони ноњияи Раштро вазъи гумроњии љавонони тољик, ки дар Федератсияи Русия кору зиндагї доранду пайрави гурўњњои иртиљої, бахусус гурўњи ифротгарои ѓайрирасмии ба ном "24" мебошанд ба ташвиш овардааст. Њанўз солњои аввали соњибистиќлолї мардуми Раштонзамин аз сиёсати пешгирифтаи Њукумати конститутсионї пуштибонї карда буд. Вале бо дасисаи хољагони бегона ва наќшањои тањмилї натавонистанд маќсаду мароми худро амалї созанд. Оќибат дучори низоъњои дохилї гашта, азобу уќубати зиёдеро аз сар гузарониданд. Бо т ањк им и сулњу вањдат ва дастгирињои пайвастаи Президенти мамлакат муњтара м Эмомалї Рањмон ноњияи Рашт ба пешрафтњое ноил гашт, ки назир надорад. Мо дар љавоб ба ѓамхорињо, дастоварду комёбињо, вањдату њамдигарфањмї, сулњу оромї ва фазои осоиштаи кишвар шукргузорем ва љонибдори он њастем, ки Сарвари давлатамон њамеша соябони сарамон бошад. Мардуми ноњияи Рашт људоихоњони ватанфурўшу носипосро ба мисли Умаралии Ќувват, Додољони Атовулло ва пайравони онњоро намешиносанду шинохтан њам намехоњанд. Мо њељ гоњ намегузорем, ки фарзандонамон, ки пайи ризќу рўзї зањмат мекашанд, ба роњи ќаљ ќадам нињанд. Баъди шунидани овозањои иѓвоангез дар њар дењу мањалла љамъомади падару модаронро гузаронидем ва онњоро мувваззаф намудем, ки ба писарони худ занг зада огањ созанд, ки ба њар макру фиреб дода нашаванд. Дўстдори ватану миллати хеш ва фарзандони фарзонаи он бошанд. Мо имрўз Ќарори Суди Олии Љумњурии Тољикистонро дар бобати манъи фаъолияти гурўњи ѓайрирасмии "24" якдилона љонибдорї менамоем ва бањри пешгирии њама гуна зуњуроти номатлуби љомеа сањми худро мегузорем. Бовар дорем, ки ягон гурўњи бадхоњ наметавонад сулњу оромии Тољикистони азизро халалдор созад. Сокинони ноњияи Рашт сиёсати Президенти мамлакат ва Њукумати Тољикистонро дар љодаи ободонию созандагї, башардўстию адолатпарварї, ки ба хотири бунёди як давлати пешрафта, ки мардумаш саодатманду хушбахт мебошанд, пуштибонї намуда, рафтору кирдори носипосонро, ки мехоњанд давлату миллати моро бадном созанд, мањкум менамоянд.

Мурољиатнома рўзи 10 октябри соли 2014 дар маљлиси фаъолони ноњияи Рашт бо иштироки зиёда аз 300 нафар ќабул гардид.

БА ИСТИЌБОЛИ 20-СОЛАГИИ КОНСТИТУТСИЯИ (САРЌОНУНИ) ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН

БАХТНОМАИ ХАЛЌИ МО Конститутсия (Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон њамчун сарчашмаи њуќуќї ба раванди љањонишавии кишвар ва рушди муносибатњои сиёсиву иљтимої ва иќтисодии он мусоидат намуда, дар эъмори љомеаи воќеан демократї, њуќуќбунёд, дунявї наќши бориз дорад.

О

Н омили муњимтарини кафолати устувори њаёти сиёсии кишварамон буда, њамчун санади бунёдию созанда гардид. Хонандагон медонанд, ки Конститутсияи мо ин санадест, ки пас аз 1000 сол ба забони тољикї маќоми давлатї додаасту онро дар њимояи худ даровардааст. Ин нукта дар банди 2-юми боби аввал ифода ёфтааст: "Забони давлатии Љумњурии Тољикистон забони тољикї аст". Конститутсия (Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон 6 ноябри соли љорї 20-сола мешавад. Ин њуљљат, ки ќувваи њуќуќї дошта, заминањои пешрафти љомеаро муайян ва барои ба танзим даровардани муносибатњои љамъиятњои мухталиф асосњои њуќуќї фароњам меорад, баёнгари моњияти љомеаи шањрвандї буда, пуштибонии давлатро дар самти муњофизати шањрвандон нишон медињад. Мувофиќи моддаи 41 Конститутсия њар як шахс њуќуќ ба тањсил дорад. Шањрванд метавонад дар доираи муќаррарнамудаи ќонун дар муассисањои таълимии давлатї бепул тањсил намояд. Ин њуќуќи аввалин ва зарурї барои инсон буда, барои рушди њам шахсият ва њам љомеа шароит фароњам меорад. Барои

амалї гардонидани ин њадафњо дар асоси Конститутсия якчанд санади меъёрию њуќуќї ќабул гардида, ба Конститутсия мутобиќ гардонида шуданд. Аз љумла, ба Ќонун "Дар бораи маориф", таѓйиру иловањо ворид карда шуд. Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон "Дар бораи тасдиќи барномаи давлатии рушди маориф ва илми Љумњурии Тољикистон барои солњои 2005-2015", "Стратегияи рушди маориф ва илми Љумњурии Тољикистон то соли 2020" ва Ќарори Њукумати Тољикистон "Дар бораи такмил ва омўзиши забони русї ва англисї барои солњои 2015-2020" аз нав такмилу омўзиш ёфт. Ба тасвиб расидани санадњои мукаммале, ки дар асоси Сарќонуни кишвар тањия гардидаанд, заминаи устувори боло рафтани таълим дар риштањои мухталиф шудаанд. Боло рафтани таълиму тарбия заминаи муњими тарбияи насли наврас аст. Соли равон гимназияи моро 47 нафар хонанда хатм карданд, ки њамаи онњо ба мактабњои олии касбї бо тарзи нави дохилшавї њуљљат супориданд. Њамаи хатмкунандагон дар Марказњои тестї холњои дилхоњашонро ба даст оварда тавонистанд. Натиљаи љидду љањди омўзгорон буд, ки довталабони гимназияи мо бо тайёрии њаматарафа бо

КОНСТИТУТСИЯИ (САРЌОНУНИ) ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН

њисси дарккунї ба ин низоми нави дохилшавї ба муассисањои тањсилоти олї дохил шудаанд. Заминаи мустаќили моддию техникии гимназия имкон медињад, ки мо корро бо хонандагон дар шароити хуби тарбия ба роњ монда, чорабинињои мухталиф конференсия, шабнишинињо, викторинањо, мизњои мудаввар, шабњои саволу љавоб ва дар дарсњо бозињои гуногуни шавќоварро ба роњ монда, бобати пешрафти таълиму тарбия љањду талош намоем.

Рафат ЌУВВАТОВА, муаллимаи фанни таърих ва њуќуќи гимназияи №1-и шањри Душанбе

Кўлоб - пойтахти фарњангии ИДМ Шањрњои Кўлоб ва Воронеж соли 2015 пойтахтњои фарњангии Иттињоди Давлатњои Муштаракулманофеъ мегарданд, ба чунин ќарор омад љаласаи навбатии сарони давлатњои ИДМ дар Минск.

Дар ин шањри бостонї, ки чанд сол ќабл 2700-солагии онро љашн гирифта будем, чандин маљмааи меъмории таърихї мављуд аст, ки аз сањифањои пуршўри таърихи Тољикистон шањодат медињад. Муњимтар аз он, мардуми барноди-

ли шањру дењоти атрофи Кўлоб дар њастии худ њунари абадзиндаи миллї, ормони деринаи ниёгонро омехта бо набзи замони муосир поянда медорад. Имрўз њам хонадоне нест, ки дар он якчанд асбоби мусиќї набошад ва пиру барнои он аз салиќаи навозандагиву сарояндагї ва санъати раќс огоњ набошад. Инчунин, манзиле нест, ки аз дањњо њунари амалии кулолгариву чўбтарошї, бофандагї, заргарї, наќшдўзии нодир огоњ набошад ва аз намунањои олии он истифода набарад. Ва хушбахтона, љараёни пурвусъату пургазанди љањонишавї глобализатсия алъон ба бунёди њунарњои миллии амалї ва бадеии халќи мо таъсири ночиз расонда, асли он баќо мондааст. Њангоми таъмиру тармими маљмааи

Шоњмансур: АНЉОМИ МАЪРАКАИ ОБУНА Ташкилотњои ибтидоии њизбии ноњияи Шоњмансур дар байни ташкилотњои ибтидоии њизбии дигар ноњияњои шањри Душанбе, аввалин шуда маъракаи обунаро ба нашрияњои "Минбари халќ" ва "Мароми пойтахт" ба анљом расонданд. Ин албатта, натиљаи њама он корњои ташвиќотию тарѓиботї ва фањмондадињї аз љониби Кумитаи

машњури таърихии Мир Саид Алии Њамадонї дар шафати он танўр ва дастгоњи кулолгарие ёфт шуд, ки ба садањои 6-7 пеш аз мелод - ба ањди Њахоманишињо тааллуќ дорад. Наќшњои чакан, матои гулбаст ва садњо олоти ороишиву рўзгор умри беш аз 3-њазорсола доранд. Дар театри касбї ва кохи фарњанги шањр омезиши зебои њунари бостонї бо санъати муосир ба амал омада, боиси мањбубияти бештар пайдо кардани он мегардад. Умед мекунем, ки ин тадбири муњими фарњангї - пойтахти фарњангии ИДМ интихоб шудани шањри Кўлоб боиси таќвият бештар ёфтани тамоми њунарњои миллии мо хоњад шуд.

Љ. ЌУДДУС

иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Шоњмансур ва Ситоди "Обуна 2015" мебошад. Мо ба сарварони ташкилотњои ибтидоии "Бонувон", "Фурудгоњ", "Тољикаэронавигатсия", "Роњи оњани Тољикистон", "Оли Сомон", "Дониш" ва умуман, њамаи ташкилотњои њизбии ноњия изњори сипос намуда, бо ин ѓалабаи бузург њамаи онњоро табрик мегўем ва хоњони онем, ки дар иљрои тамоми корњо њамин гуна пешсаф бошанд. «МХ»


Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Омор

9 Даъват-2014

НАТИЉАЊОИ

ХУШБИНОНАИ ТАДЌИЌОТИ ОМОРЇ Дар Агентии омори назди Президенти ЉТ муаррифии натиљањои љамъоварии иттилоот оид ба амнияти озуќаворї ва ѓизо дар Тољикистон баргузор гардид.

Ч

ОРАБИНИИ номбурда дар њамкорї бо намояндагии Ташкилоти озуќа ва кишоварзии СММ (ФАО) дар Тољикистон дар чорчўбаи лоињаи "Мусоидат ба тањкими низоми миллии иттилоотї оид ба амнияти озуќаворї дар Тољикистон", ки аз љониби Иттињодияи Аврупо маблаѓгузорї мешавад, сурат гирифтааст. Дар он намояндагони вазорату идорањои дахлдор, ташкилотњои байналмилалї ва намонадагони воситањои ахбори омма ширкат варзиданд. Бояд гуфт, ки Љумњурии Тољикистон тадќиќоти буљаи хонаводаро дар сатњи миллї мунтазам доир менамояд, аммо то имрўз тадќиќот дар бахши ѓизо на дар сатњи инфиродї ва на дар сатњи хонавода гузаронида намешуд. Бисту се нафар кормандони Агентии омор дар семинаре, ки моњи май соли 2014 дар шањри Ќўрѓонтеппаи вилояти Хатлон тўли 6 рўз идома ёфт, нозукињои гузаронидани чунин тадќиќотро аз мутобиќнамоии ин барнома ба шароити кишвар то љамъоварию тањлили маълумот ба пуррагї омўхтанд. Баъди омўзиш, кормандони Агентии омор усули бањодињии гуногунии

таркиби ѓизои занонро, ки ба шароити кишвар мувофиќ шуда буд, тариќи таљрибавї дар 4 минтаќаи шањрнишин ва 11 минтаќаи рустоии вилояти Хатлон истифода намуданд. Дар маљмўъ бо 331 нафар занони синни миёнаашон 34 -35 сола мусоњиба намуданд. Дар оѓози ин иќдом масъулини лоиња бо њамаи созмону институтњои соњавї, аз ќабили Пажуњишгоњи ѓизои Вазорати саноати ЉТ, Хазинаи кўдакон, Созмони љањонии тандурустї, Ташкилоти љањонии озуќа, Бонки љањонї, ЮСАИД љаласањои машваратї доир намуда, њадафи тадќиќоти таљрибавиро муаррифї карда тавонистанд, зикр шуд дар муаррифии барномаи номбурда. Натиљањои аввалия гуногунии таркиби ѓизоии занон дар вилояти Хатлонро нисбат ба тадќиќоти ба ин монанд, ки ќаблан дар кишварњои дигар баргузор гардидааст, аз љониби коршиносон бењтар шуморида шуд.

Аммо, эњтимол меравад, замони гузаронидани тадќиќот, ки ба моњи июн, яъне мавсими фаровонии меваю сабзавот рост омад ва чунин тадќиќот танњо аз як минтаќаи љуѓрофї љамъоварї шудааст, ба чунин натиљагирї таъсир расонида бошад. Њамчуноне мутахассисони Агентии омори назди Президенти Љумњурии Тољикистон таъкид менамоянд, гузаронидани тадќиќоти гуногунии таркиби ѓизої дар миќёси васеътар, ки мавсимњои гуногуни сол, минтаќањои мухталиф ва гурўњњои иљтимоиву иќтисодии гуногунро дар кишвар фаро гирад, метавонад, факту раќамњои муњимро дар сатњи миллї дар ихтиёри маќомоти тасмимгиранда гузошта тавонад. Чунин тадќиќот њамчунин метавонад дар муайян намудани минтаќањо ва он ќисмати ањолї, ки тањти хатари камѓизої ё норасоии микроэлеменњо ќарор доранд, кўмак намояд.

М. МАЊМУДОВ

Ду хабар аз Бадахшон

ИФТИТОЊИ ТЕРМИНАЛИ БАЙНАЛМИЛАЛЇ Дар мањаллаи Теми шањри Хоруѓ терминали байналмилалї ба фаъолият шурўъ намуд, ки он бо маблаѓгузории Ассотсиатсияи байналмилалии боркашонии автомобилии Тољикистон (АБААТ) сохта шуд. Дар тантанаи ифтитоњи сеюмин терминали наќлиёти боркашонии вилоят муовини Раиси Маљлиси миллии Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон, Раиси Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшон Шодихон Љамшед, намояндагони АБААТ-и љумњурї ва консулгарии Давлати исломии Афѓонистон дар шањри Хоруѓ ширкат варзиданд. Ќайд гардид, ки ташкил ва

ДАР МАЊАЛЛАИ ТЕМ рушди марказњои наќлиётї метавонад имкониятњои транзитии кишварро бењтар намуда, манбаи љойњои нави корї ва даромади иловагии буљету рушди иќтисоди вилоят гардад. Раиси вилоят афзуд, ки бунёди шоњроњи Кўлоб-Дарвоз - Ќулма - Ќароќурум ва мавриди истифода ќарор гирифтани чор пули наќлиётии дарёи Панљ имконият фароњам овард, ки аз ин роњ на фаќат Тољикистону Чину Афѓонистон, балки дигар кишварњои минтаќа ба таври доимї истифода баранд. Табодули молу амвол

байни Тољикистону Чин солона ба зиёда аз 2 миллиард сомонї мерасад. Дар љамъомад инчунин муовини раиси АБААТ-и љумњурї Боймурод Эшонов, консули Љумњурии Исломии Афѓонистон дар шањри Хоруѓ Ѓулом Њошими Самеъ суханронї намуданд. Терминали Тем дар як ваќт 200 мошини калонњаљму вазнинборро ќабул мекунад. Дар ин љо барои 16 нафар љои хоб, нуќтањои хизматрасонии ветеринарї, санитарию эпидемиологї, тиббї ва гумрук ташкил карда шудаанд.

МЕЊМОНХОНАИ ШАШЌАБАТА ДАР ДАРВОЗ Имрўзњо дар маркази ноњияи Дарвоз бунёди мењмонхонаи шашќабата идома дорад. Њамарўза аз ин ноњия дањњо нафар мењмонони ватанию хориљї дидан мекунанд ва аз ин лињоз бунёди чунин мењмонхона таќозои замон аст. Мењмонхона дар як ваќт то 50 нафар мењмонро ќабул карда метавонад. Дар маркази ноњия инчунин бунёди китобхона ва осорхона дар арафаи анљомёбист. Њамаи онњо соли љорї мавриди истифода ќарор мегиранд. Лутфишоњи ДОДО

Фарзанди мансабдорон ба хизмати аскарї мераванд Дар вилояти Суѓд сафарбаркунии љавонони синни даъват ва нафароне, ки дигар мувофиќи ќонунгузории амалкунанда њуќуќи мавќуф гузоштани хизмати њатмии њарбиро надоранд, вусъати тоза мегирад.

Т

АВРЕ ба мо зимни суњбат муовини комиссари њарбии вилоят полковник Бомурод Холмуродов иттилоъ дод, даври якуми гусели љавонон хеле хуб ва дар сатњи баланди ташкилї гузашт. 800 нафар љавонон, ки аксарашон бо хоњиши худ ба комиссари њарбии макони зист омада буданд, дар вазъияти тантанавї ба сафи Артиши миллї гусел карда шуданд. Бино ба гуфти муовини комиссар дар маљмўъ вазъи сафарбаркунї ба хизмати њарбї назар ба солњои пешин дар вилоят хеле бењтар шудааст. -Ба ин натиљаи мусбї пеш аз њама хуб пеш бурдани корњои тарѓиботию ташвиќотї мусоидат кард, - гуфт Бомурод Ањмадович, - иловатан чорабинињои "Рўзи дарњои кушод" дар ќисмњои њарбї, ташкили аёдати хизматчиёни њарбї аз љониби волидайн бо ташаббуси МИЊД-и шањру ноњияњои вилоят мусоидат кард. Дар алоњидагї иќдоми раиси љамоати дењоти Ёваи ноњияи ба номи Б.Ѓафуров Саидумрон Саидовро ќайд кардан мехоњам. Мавсуф мустаќилона бо волидайни сарбозон ба љузъу томњои Ќуввањои Мусаллањ рафта, бо шароити зист ва хизмати фарзандони ин љамоат аз наздик ошно шуд. Дар маљмўъ дар вилояти Суѓд дар тамоми шањру ноњия рафти даъвату гусели љавонон хуб рафта истодааст. Аммо, њамзамон чанд муаммову мушкилот низ садди муътадил гузаштани маъракаи даъват шудааст. Аз љумла, нафароне кам нестанд, ки рўирост аз хизмати аскарї саркашї мекунанд. Њолатњое љой доранд, ки волидайн фарзандони худро аз љои истиќоматашон ба љои дигар бурда пинњон мекунанд, ё ба муњољирати мењнатї мефиристанд. -Мутаассифона, ќонунгузории амалкунанда ба ин гуна корњои нохуб ягон љазо муќаррар накардааст,- мегўяд полковник Холмуродов, -дар ин њолатњо мо маљбур мешавем, ба маќомоти корњои дохила мурољиат кунем. Тибќи ќонунгузории амалкунанда онњо њуќуќ доранд, маљбуран он љавони сар-

кашро дарёфт кунанд ва ба комиссияи даъват гирифта оранд. Аммо, ин њолатњо аз тарафи иддае "облава" маънидод мешавад, ки комилан нодуруст аст… Бино ба гуфти њамсуњбати мо дар вилоят 164 нафар фарзандони соњибмансабон ба ќайд гирифта шудаанд, ки аз хизмати аскарї саркашї мекунанд. Бештари онњо дар маќомоти гумрук фаъолият мебаранд. Аммо кам нестанд соњибмансабоне, ки бо дарки масъулияти вазифаи давлатї фарзандонашонро ба хизмати њарбї гусел карда истодаанд. Ин зуњуроти мусбї бештар дар ноњияи Ѓончї ба назар мерасад. Масалан, муовини аввали раиси ноњияи Ѓончї Рустам Љўраев, корманди ШКД-и ноњия Маъмурљон Аюбов, нозири ба ќайдгирии њарбии љамоати дењоти Ѓазантарак Фарњод Худойбердиев, сардори ќитъаи хољагии љангали ноњия Мирљамол Абдуллоев фарзандонашонро ба хизмати аскарї гусел карданд. Ин амали хуб дар ноњияњои Ашту Зафаробод ва Шањристон низ ба назар мерасад. Дар комиссариати њарбии вилояти Суѓд телефони боварї тањти раќами (93) 355-95-96 амал мекунад, ки бо он волидайн ва корафтодагон метавонанд бо њама гуна масъалањои марбут ба хизмати њарбї мурољиат намоянд. -Гоњо сокинон бо масъалањое мурољиат мекунанд, ки поусхи он ба салоњияти мо нест ё онро метавонанд аз комиссариати њарбии мањалли зист ё МИЊД пурсанд,- мегўяд полковник Бомурод Хомуродов,- аммо ба ин нигоњ накарда, тибќи дастури комиссари њарбии вилоят, генерал-майор Аъзам Ќосимов мо мекўшем ба њама гуна мурољиати шањрвандон посухи ќаноатбахш дињем. Инак, дар вилояти Суѓд тибќи маълумоти расмї ќариб нисфи меъёри муќараргардида иљро шуд. Рўзи гузашта ноњияи Шањристон низ меъёри даъвати љавононро ба андозаи 105% иљро намуд. Ноњияњои Ѓончию Зафаробод ва Спитамен дар арафаи иљрои меъёр ќарор доранд.

М.МАЌСУДОВ


10

ЉАШНВОРА

МЕЊРГОН

- ТАЉАССУМГАРИ ХОНИ ПУРНЕЪМАТИ КИШОВАРЗОН

Анъанаи хубе дар Донишгоњи аграрии Тољикистон ба номи Шириншоњ Шоњтемур љорї гардидааст, ки ба таљлили идњои суннатии миллии кишоварзї мањз дар ин љо оѓоз бахшида, сипас он дар саросари љумњурї љашн гирифта мешавад. Тантанаи иди Мењргон низ ин љо ибтидо ёфт. 11 октябри соли равон дар сањни бинои асосии донишгоњ, ки он њамаљониба оро ёфта буд, Мењргон бо шукўњу шањомати хоса љашн гирифта шуд.

С

УБЊИ содиќ садои карнаю с урнай баланд гардида, мардумро ба базмгоњ даъват намуд Дар намоишгоњ мањсулоти кишоварзии аз љониби хољагињои зертобеи донишгоњ- хољагии таълимї-таљрибавии "Ёвон"-и ноњияи Ёвон, Корхонаи воњиди таълимї-таљрибавии "Њисор"-и ноњияи Њисор, дигар сохторњои донишгоњ ва хољагии "Баракат"-и ноњияи Њисор бо нархи нисбатан арзон пешкаши мардум гардонида шуд. Намоиши дастовардњои факултетњо ва китобхонаи марказии донишгоњ њар бинандаро ба ваљд меовард. Ректори донишгоњ профессор Амонулло Салимов чорабиниро њусни ифтитоњ бахшида, њозиринро бо љашни аљдодї муборакбод намуда, аз љумла иброз дошт, ки љашни Мењргон сеюмин иди умумимиллии мардуми тољик ба њисоб рафта, онро кишоварзон бо љамъбасти њосили бо ранљ парваридаи хеш таљлил менамуданд. Сарфи назар аз гирудорњои сиёсию фарњангї љашни Мењргон то имрўз соњиби эътибору манзалати хос мебошад. Зеро Мењргон ба монанди Наврўз таљассумгари суннатњои неки инсонист, ки файзу баракати хони пурнеъмати кишоварзонро бо шукўњу шањомати хоса инъикос менамояд. Чуноне ки Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон дар суханрониашон ба ифтихори љашни Мењргон дар рўзи таљлили 80-солагии донишгоњи мо иброз доштанд:"Мењргон аз куњантарин љашнњои мардуми ориёнажод буда, гузаштагонамон онро њамчун ситоишу ниёиши Мењр ё Митро, яъне Худои равшанї, ањду паймон ва дўстиву муњаббати ойини мењрпарастї таъбир кардаанд. Мењргон тибќи андеша ва эътиќоди ниёгони мо дар рўзи аввали моњи Мењр ва оѓози фасли тирамоњ таљлил мешуд. Он дорои эътидоли кайњонї буда, дар ин айём рўзу шаб баробар мешаванд ва бо ин сабаб номи ин моњро Мењр гузоштаанд". Дар гузаштаи дур аљдодони мо

номи 12 моњи солро ин тавр ба забон меоварданд: Фарвардинмоњ, Урдибињиштмоњ, Хурдодмоњ, Тирмоњ, Мурдодмоњ, Шањривармоњ, Мењрмоњ, Обонмоњ, Озармоњ, Дастмоњ, Бањманмоњ, Исфандормузмоњ. Њар як моњи зикршуда 30 рўз дошт. Њар рўз номи хосеро соњиб буд. Чунончи, рўзи аввал - Њурмуз, рўзи дуюм-Бањман, рўзи сеюм-Урдибињишт, рўзи чањорум-Шањривар ва њоказо. Мењрмоњ рўзи аввали њурмуздрўз аст. Ва рўзи шонздањум рўзи мењр аст, ки иди бузурге аст ба Мењргон маъруф, ки Фаридун дар он рўз бар Зањњок пирўз шуд ва ўро дар кўњи Дамованд њабс кард. Некию адолат бар бадиву разолат ѓолиб омад, љањон саршори сулњу саодат ва сурури одамон шуд. Дар осори хаттии ниёгонамон Мењргон њамчун иди фархундаю фарањбахши мардуми форсу тољик ќаламдод шудааст. Унсурии ширинкалом фармудааст: Мењргон омад гирифта фолаш аз некї мисол, Нек рўзу нек љашну нек ваќту нек њол. Абў райњ они Беру нї, дар "Осор-ул-Боќия" овардааст:"Мењрмоњ рўзи аввали њурмуздрўз аст. Ва рўзи шонздањум рўзи мењр аст, ки иди бузурге аст ба Мењргон маъруф, ки хазони дуюм бошад. Ва ин ид монанди дигар идњо барои умуми мардум аст… Оини Сосониён дар ин рўз ин буд, ки тољеро ки сурати Офтоб дар ў буд, ба сар мегузоштанд. Дар ин рўз фариштагон барои ёрии Фаридун омаданд. Ва дар хонањои подшоњон ин тавр дар ин моњ расм шуда, ки дар сањни хона марди диловаре њангоми тўлўи Офтоб меистад ва бо овози баланд мегўяд: "Эй фариштагон, ба дунё поин оед ва шаётину шарњоро банду баст кунед ва аз дунё ононро дафъ намоед!". Мењрмоњ мувофиќи солшумории њозира байни 22 сентябр ва 22 октябр ќарор гирифтааст. Ромишгари маъруфи тољику форс Борбад

бо номњои "Мењргони бузург", "Мењргони хурд", "Мењргонї" оњангњои дилнавоз офаридааст, ки дар таркиби "Дувоздањмаќом" ва "Шашмаќом" љой гирифтаанд. Абу лќос им Фирдавс ї дар "Шоњнома"-и безаволи худ боби махсусе ба ситоиши Мењргон бахшидааст. Соњибќирони шоирон Абўабдуллоњ Рўдакї мисраъњои љаззоби зеринро офарида: Малико, љашни Мењргон омад, Љашни шоњону хусравон омад. Хез ба љои мулњаму хиргоњ, Бадали боѓу бўстон омад… Мењргон яке аз љашнњои суннатии миллии кишоварзон аст.Агар Сада омодагї ба давраи кишту кор, Наврўз ба замин пошидани донаи умед бошад, Мењргон дар тирамоњ љашн гирифта мешаваду тирамоњ фасли фаровонист. Кишоварзон дар њамин фасл њосили зањмати нуњмоњаи худро ба даст меоваранд. Дар ќомусњои фарњангї омадааст, ки Мењр-маънои нур, офтобро дорад, ки дар ин рўз худованд офтобро офаридааст ва ниёгонамон дар ин рўз иди Мењргонро ботантана ќайд менамуданд. Љашни Мењргон ќабл аз њама иди мењру муњаббат, дўстию рафоќати одамон ба якдигар, накўкорї, тантанаи ранљи кашидаи барзгарон буд, ки ниёгонамон баъди беталаф љамъоварии њосил љашн мегирифтанд. Аз ин рў, Мењргон иди мењру садоќат ба пешаи дењќонї, љашни њосилот ва љамъбасту тантанаи ранљи кашидаи кишоварзон, пастравии гармии офтоб, коњиши нумўи табиат, дарозшавии шаб ва айёми хазонрез аст. Ба шарофати Истиќлолияти комили Точикистон љашни Мењргони аљдодї аз нав эњё шуд. Имсол иди Мењргон ба даврае рост омад, ки мо ба љашни 20-солагии ќабули Сарќонуни (Конститутсияи) Љумњурии Тољикистон омодагї мегирем. Тољикистони соњибистиќлол рў ба љомеаи љањонї овардааст. Донишгоњ низ рў ба тањсилоти љањонї овардааст ва барои баро-

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

барарзиш донистан, ќурбнок шудани дипломи намунаи дипломи давлатї, ба фазои ин тањсилот ворид гардидем. Гузариш ба низоми кредитии тањсил моро водор месозад, ки њам донишљў ва њам муаллим њамеша дар љустуљў бошанд. Ба хотири тањсили босамари донишљўён ва босифат тайёр намудани мутахассисони баландпоя дар донишгоњ њамаи шароитњои таълимї, тарбиявї ва зист муњайё карда шудааст. Курси лексияи тамоми фанњои таълимї бо забони тољикї тањия ва ба китобхонаи электронї љойгир шудаанд. Тести фанњои таълимї барои ќабули имтињонњо ба таври компютерї ва ба таври муќаррарї тањия карда шуданд. Ташкили маркази ягонаи ќабули имтињонњо ба таври тестї имконият дод, ки мустаќилияти донишљў дар аз бар намудани барномаи таълимї бештар гардад, ќобилияти эљодкорї ва андешарониаш афзояд. Аз љониби раёсати донишгоњ барои њайати омўзгорон ва кормандони донишгоњ курсњои такмили ихтисос ва семинарњо бо љалби мутахассисони беруна ва дохилї аз рўи низоми тањсилоти кредитї, истифодаи технологияи муосир дар љараёни таълим ташкил ва гузаронида мешавад. Барои таќвият бахшидани робитаи мустаќими оила бо мактаб ва баланд бардоштани њисси масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд" аз љониби раёсати донишгоњ њамаљониба дастгирї ва амалї шуда, бо падару модарон суњбатњо гузаронида мешаванд. Донишгоњ дар баробари он ки дар љумњурї ягона мактаби олии кишоварзист, дар як ваќт яке аз марказњои боэътимоди илмї низ ба шумор меравад. Аз Мењргони гузашта то Мењргони имрўза донишгоњ ба як ќатор дастовардњо ноил гардид. Њайати омўзгорон натиљањои нињоии тадќиќоти ба итмомрасидаро дар хољагињои гуногуни љумњурї дар самтњои мукаммалгардонии технологияи парвариши зироатњо дар киштњои асосию такрорї, чорво, усули муосири пешгирї ва муолиљаи касалињо бо истифодаи препаратњои микробиологию синтетикї татбиќ намуданд. Устоде, ки ба тарњрезии барномањои илмї шуѓл меварзад, мазмуну сифат ва самаранокии машѓулиятњояш баланд аст. Вай метавонад дар зењни шогирд унсурњои илмии њалли масъалањои истењсолиро бедор кунад. Алњол фаъолияти илмии олимони донишгоњ бањри боз њам бештар ривољ додани илми кишоварзї ва пешнињоди усули нави тадќиќот оид ба тарњрезии масъалањои мухталифи илман асоснок бахшида шудаанд. Дар њоли њозир дар донишгоњ 70 озмоишгоњи таълимї ва 25 озмоишгоњи илмию таълимї ба хотири пешбурди фаъолияти таълимї ва илмию таълимии донишгоњ арзи њастї доранд, ки онњо метавонанд дар асоси шартнома љињати санљиши сифати тухмињои зироатњои кишоварзї ва дон, тарњрезии харитањои истифодаи замин, технологияи парвариши растанињои ситрусї, дарахтони сўзанбарг, муайян намудани касалињои зироатњои кишоварзї дар шароити лабораторї хизмат мерасонанд. Пойгоњи моддию техникї ва озмоишгоњњои донишгоњ дар оянда бо самаранок ис-

тифодабарии пойгоњи муљљањази мављуда ва маљмуи илмию истењсолии донишгоњ, парки технологї дар баробари њалли масъалањои бунёдї ва амалии илмї онњоро њамчун манбаи истењсоли мањсулоту даромади иќтисодї мавриди истифода ќарор медињанд. Олимони донишгоњ дар бисёр озмунњо ва лоињањое, ки аз тарафи Њукумати Љумхурии Тољикистон, Академияи илмњо ва ташкилотњои байналмилалї пешнињод мешаванд, фаъолона иштирок менамоянд. Туфайли тарњрезии барномањои илмї ва лоињањои самтњои мухталиф донишгоњ имконият пайдо мекунад, ки мушкилоти таъминоти кадриро њал намояд. Мукаммалгардонии раванди таълиму тарбия, боз њам баланд бардоштани самаранокии корњои илмї-тадќиќотї, тайёр намудани кадрњои илмї-омўзгорї дар оянда вазифаи асосии кормандони донишгоњ ба шумор мераванд. Омўзгорони майлу раѓбати дифои рисолањои дараљаи илмидоштаро раёсат њаматарафа дастгирї намуда, фаъолияташонро дар њама зинањои тайёрї ва дифоъ зери назорат ќарор медињад. Донишгоњ бо 83 мактаби олї аз 20 мамлакати гуногуни хориљї, 16 ташкилоти бонуфузи хориљї ва 8 барномаи байналмилалї доир ба тайёр намудани мутахассисон, кадрњои илмї-омўзгорї, мубодилаи омўзгорону донишљўён созишномањои њамкорї дорад. Вазифаи њайати профессорону омўзгорон танњо аз тарбияи мутахассис иборат набуда, масъуланд шахсиятеро ба воя расонанд, ки ў пеш аз њама барандаи фарњангу маънавиёт бошад. Бо маќсади пешгирї намудан аз рафторњои номатлуб ва њамроњ нашудан ба њар гуна гурўњњои ѓаразноку ифротгаро дар мувофиќа бо вазорату маќомоти дахлдор вохўрињои судманди тарбиявї бо иштироки кормандони њифзи њуќуќ ва амният гузаронида мешаванд. Имрўз мо Мењргони Аљамро њамчун айёми фархундаи сол, тирамоњи заррин, иди њосил, анљоми корњои дењќонї бо камоли эњтиром ва гарму љўшон ќайд менамоем. Ба муносибати ин љашни фархунда чанде аз омўзгорону пешќадамони истењсолоти кишоварзї бо Ифтихорномаву сипосномаи донишгоњ ва ду нафар устод бо унвони ифтихории Аълочии маорифи Љумњурии Тољикистон ќадрдонї гардиданд. Амонулло Файзуллоевич суханашро ба поён расонида, иштирокчиёни дастаи халќии "Гулдаста" ва донишљўёни њунардўсти донишгоњро рўи сањна хонд, ки муддати як соат бо намоиши театрикунонидашуда ќалби њозиринро ба шўр оварданд. Њунарпешаи шоистаи Тољикистон Хурсандмурод Зарифов бо таронањои марѓубаш хотири њозиринро шод кард. Бо баргузории љашнњои суннатии миллї мисли иди Мењргон мо љавононро дар рўњияи худшиносї ва ифтихори ватандорї тарбия мекунем. Онњоро водор месозем, ки ба хотираи таърихии миллат ва арзишњои милливу маънавї рў оранд ва аз дасисањои њар гуна гурўњњои тафриќаандоз ва бегонапараст дар канор бошанд. Шукргузорї аз дастовардњои Истиќлолият менамоем, ки љашни Мењргони Аљам, дар донишгоњ хеле хотирмон доир шуд.

«МХ»


Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

ЊИФЗИ МУЊИТИ ЗИСТ

АЗ ЊИФЗИ НАБОТОТУ ЊАЙВОНОТ

ЧЇ БУРД МЕКУНЕМ?

Њукумати љумњурї бо маќсади њифзу нигањдорї ва барќароркунии олами њайвоноту наботот соли 2004 муассисаи давлатии “Њудудњои табиии муњофизатшаванда”-ро таъсис дод, ки масоњати умумии он 2,8 миллион гектарро дар бар мегирад. Бањри ошно шудан бо фаъолияти “Њудудњои табиии махсус муњофизатшаванда” (ЊТММ) бо сардори муассиса Мадиброн Саидов мусоњиб шудем. -Миёни дигар кишварњои Осиёи Марказї Тољикистон бо гуногунрангу ѓанї будани олами набототу њайвоноташ фарќ мекунад. Кадом намуди њайвоноти нодир дар ЊТММ тањти муњофизат ќарор доранд? -Муассиса бо маќсади дуруст ба роњ мондани корњои илмї-тадќиќотї, амалисозии наќшаи идоракунии ЊТММ, дар асоси наќша-чорабинии корњои илмї-тадќиќотї корњои омўзишї оид ба њайвоноти нодир, аз ќабили оњуи бухорої (хонгул), љирон ("ѓизол"), гўсфанди кўњии помирї ("архар", гўсфанди Марко Поло), бабри барфї ("ирбис"), тазарв ("мурѓи даштї"), ѓози њиндї ва ѓайраро ба роњ мондааст. Мушоњидањо нишон доданд, ки шумораи гўсфанди кўњии помирї дар њудуди Парки Миллии Тољикистон дар ВМКБ ба 7388 сар мерасад, ки ин нисбат ба њамин давраи соли 2013 1068 сар зиёд аст. Дар њудуди мамнўъгоњи табиии давлатии "Даштиљум" теъдоди гўсфанди кўњии бухорої ("уриал") ба 162 сар расидааст, ки ин нисбат ба њамин давраи соли гузашта 34 сар зиёд мебошад. Дар ин мамнўъгоњ саршумори бузи пармашох ("морхўр") ба 511 сар, бабри барфї 7 сар, силовсин 8 сар, љайраи њиндї 310 сар, мурѓи њумо 256 сар, мурѓи даштї 87 сар мерасад. Боиси хушнудист, ки теъдоди њайвоноти нодир нисбат ба соли гузашта дар маљмуъ 7-9% зиёд гаштааст. -Саршумори љонварони нодирро чї гуна муайян мекунед? -Кормандони масъул дар мамнўъгоњњо бо истифода аз таљњизоти аккосї ("фотоловушка"-њо) наворњои электрониро

мавриди тањлил ќарор медињанд. Таљњизоти мазкур пурра метавонад њолати мављудбударо инъикос намояд. Дар асоси маълумоти љамъшуда тањлилњои мушаххас оид ба вазъи экологии олами њайвоноти нодири ЊТММ, муаррифї намудани захирањои биологии кишвар, имкониятњои зиёд оид ба рушди туризми экологї пайдо мешавад. Сабтњои электронии хонањои наворгирї исбот намуд, ки њолати будубоши њайвоноти нодир, аз ќабили оњуи бухорої,кафтар, тазарв, гурбаи ќамишзор, силовсин, бабри барфї муътадил мебошад. -Њайвоноти нодири дар мамнўъгоњњо муњофизатшаванда дар шароити табиї зиндагї мекунанд. Барои муњофизати онњо аз гармою сармо биноњои махсус, масалан, ферма сохта нашудааст. Оё аз њад зиёд гарм ё хунук шудани њаво боиси фавти љонварон намегардад? - Мутахассисони муассиса корњои илмї-тадќиќотї оид ба таъсири њарорати гармии шабонарўзї дар њудуди МТД "Бешаи палангон" моњњои июлу август боис гардид, ки њайвоноти нодир ба монанди оњуи бухорої, љирон, гўсфанди кўњии бухорої, кафтар ("чисна"), гурбаи ќамишзор, тазарв бештар фаъолияти биологии худро дар паноњгоњњои табиї, назди соњилњои оби кўлњо, дарёњо ва рўдњо гузаронида, бештар зери хатарњои душманони табииашон ќарор гирифта буданд. Даврањои таваллудшавии наслњои навзод ва мутобиќ нашудани онњо ба њарорати гармии ѓайриоптималї дар МТБ "Бешаи палангон" ба наслњои љавон таъсири манфии худро расонид. Дар маљмўъ таъсири манфии раванди таѓйирёбии

иќлим ба ЊТММ ба назар мерасад. Њолатњои аз сабаби гармии зиёд бештар дар љустуљўи манбаъњои об ќарор доштани њайвоноти нодир дар мамнўъгоњњои "Даштиљум" ва "Бешаи палангон" ба мушоњида расид. Тайи чор соли охир фасли тобистон дар љануби мамлакат њаво аз меъёр зиёд гарм шуд. Дар натиљаи бурдани корњои илмї-тадќиќотї маълум гардид, ки дар мамнўъгоњњои "Бешаи палангон", "Даштиљум", паркњои табиии "Сари Хосор" ва "Ширкент", Парки Миллии Тољикистон гармии њаво боиси пањншавии набототи зањрнок гардида истодааст. Њамчунин гармии аз меъёр зиёд боиси афзудани малах, тортанаккана ва канањои гуногун гашта, ба олами набототу њайвонот таъсири манфї расонида истодааст. То 40-45 дараља гарм шудани њаво боиси бармањал пухта расидани олами набототи нодир мегардад, ки ин ба хусусиятњои физиологии олами наботот таъсири манфї мерасонад. -Бо маќсади зиёд кардани саршумори њайвоноти нодир дар ЊТММ чї корњоро анљом медињанд? -Муассиса соли љорї бо маќсади афзун гардонидани намудњои моњињои нодир дар МТД "Бешаи палангон" корњои тозакунии системањои обворидшавии зиёда аз 15 адад рўдњоро дар њаљми 13 километр барќарор намуд. Дар натиља њолати биологї-экологии кўлњо муътадил гардида, алњол афзоиши миллионњо сар моњињои љавон ба назар мерасад. Ин моњичањои сершумор ба экосистемањои обии дарёњои Вахш ва Панљ кўчиши биологї намуда истодаанд, ки

ин ањамияти бузурги табиї дорад. Дар МТД "Бешаи палангон" парваришгоњи тазарв (фазанерия) амал мекунад, ки боиси зиёд гаштани саршумори ин намуди парранда гардидааст. Солњои њафтодуми асри гузашта аз ин љо 12 сар оњуи бухороиро ба мамнўъгоњи "Ромит" бурда буданд. "Хонгул" ба иќлими Ромит мутобиќ шуда, тўли 20-сол теъдоди он аз 200 сар гузашт. Мутаассифона, дар даврањои бесарусомонї силоњдорон шумораи ин њайвони нодирро ба нестї расонидад. Њоло бо дастгирии молиявии ташкилоти олмонии GIZ дар назар аст, ки дар майдони 4 гектар парваришгоњи оњуи бухорої сохта шавад. -Ѓизои асосии аксари љонварони ЊТММ меваю гиёњњо ба шумор мераванд. Бо маќсади афзун намудани майдони дарахтзор ва чарогоњњо дар ЊТММ чї тадбирњо андешида мешавад? -Кормандони муассиса дар семоњаи аввали соли равон дар МТД "Бешаи палангон" 50 гектар кишти саксавул гузарониданд. Мо наќша дорем, ки дар сурати дастгирї ёфтани масъалаи мазкур то охири сол боз дар майдони 50 га тухми саксавул кишт намоем. Њамчунин соли равон кормандони ЊТММ зиёда аз 12000 бех нињоли дарахтони мевадињанда, аз љумла 1500 бех бодом, 1200 бех санљид, 1300 бех зардолу, 1500 бех себ ва ѓайра парвариш карда истодаанд. Дар мамнўъгоњи "Бешаи палангон" 3000 дона тухми бодом, 2000 дона тухми зардолу, 300 бех ќаламчаи анор, 30 кг тухми шоњбулут, бодоми ширин ва дар ре-

11 зервати иосферии "Ромит" 500 дона чормаѓз, 35 дона бодом, 400 дона зардолу шинонида шудааст. Бо маќсади беталаф баровардани олами њайвоноти нодир дар ЊТММ ба миќдори кофї алафњои табиї, коњ, беда, шохчаю барг, љав, рези гандум ва намак захира шудааст. -Баъзењо савол медињанд, ки дар шароити камзаминии љумњурї дар ин ќадар масоњати калон таъсис додани мамнўъгоњњо чї зарурат дорад? -Олами набототу њайвонот, гуногунии биологї сарвати њар як кишвар ба њисоб меравад. Дар бисёр кишварњо бинобар истифода бурдани зањрхимикатњо шумораи паррандањо кам гаштааст. Аз сабаби барои бунёди шањрњо људо кардани њудудњои нав ба нав макони зисти љонварон торафт танг шуда, иддае ба нестї расидаанд. Њукумати љумњурї бо маќсади њифзу њимояи олами бойи набототу њайвоноти кишвар ЊТММ-ро таъсис дод. Оиди њифзи олами набототу њайвоноти мамлакат як ќатор санадњои муњим ќабул шудаанд. Аз љумла, алњол наќша-чорабинињои "Барномаи давлатии рушди њудудњои табиии махсус муњофизатшаванда барои солњои 2005-2015" амалї шуда истодаанд. Бо маќсади дурусттар ба роњ мондани назорати соњавї дар муассиса гурўњи корї оид ба тањияи лоињаи "Барномаи давлатии рушди њудудњои табиии махсус муњофизатшаванда барои солњои 2016-2025" ва лоињаи "Консепсияи њифзу нигоњдории оњуи бухорої" ташкил шуда, айни њол корњои омода намудани санадњо амалї шуда истодааст. Бо дастгирии раиси вилояти Хатлон муњтарам Давлатшоњ Гулмањмадов соли равон барои ташкили минтаќањои махсуси муњофизатї ("буферї") ба МТД "Бешаи палангон" замин људо карда шуд. -Заминњое, ки дар ихтиёри ЊТММ ќарор доранд, аз заволёбию биёбоншавї эмин мемонанд. Зеро кормандони муассиса сол то сол майдони дарахтони саксавулро васеъ карда, пеши роњи биёбоншавиро мегиранд. Баъзе паррандагон њашароти киштзору боѓњоро нест мекунанд. Масалан, тазарв кирминаи бисёр намуди њашаротро мехўрад. Соч ном парранда бошад, малахро нобуд мекунад. Аз ин рў, афзоиши паррандањо дар ЊТММ дар мубориза бар зидди заррарасонњо кўмак мерасонад. Кормандони муассиса минбаъд низ назорати давлатиро оид ба идоракунии ЊТММ пурзўр намуда, бањри гирифтани пеши роњи њодисањои харобиовар тадбирњои мушаххас меандешиданд.

Мусоњиб С. СУННАТЇ


12

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

МАОРИФ

САЛОМ МУАЛЛИМА! Ба андешаи ман инсон аз азал рисолати созандагї дорад. Бинобар ин то љон дар рамаќаш њаст, барои ободиву осудагї ва хушбахтию саодати рўзгор талош меварзад. Лањзањоеро аз сар мегузаронад, ки барояш сарнавиштсоз ва хеле хотирмонанд. Ман чанд соли њаётамро ба тарбияи насли наврас сарф намудаам. Муаллимї пешаи мушкил ва дар айни замон пурифтихор аст. Агар дарсњоро самимона ва шавќовар гузаронї, дар хотирањои шогирдон барои солиёни зиёд мемонї. Ваќте ки дар кўчаю бозор салому алейк ва њолпурсии шогирдонро мушоњида мекунї сарфарозу сарбаланд мегардї. Замоне, ки ба мактаб ё ба синф медароиву пазироии гарму самимонаи бачањоро мебинї, дил лабрези фарањ мегардад. Шавќу завќи тадрис боло мегираду бо тамоми мањорат бачањоро сабаќ меомўзї.

квотаи президентї њуљљатњояшро ба факултаи информатикаи саноатии Донишгоњи технологии Тољикистон супурда, онро дар соли 2005 бо ихтисоси таъминоти барномавии техникаи њисоббарор ва системаи автоматї хатм намудааст. Фаъолияти мењнатиашро соли 2006 ба њайси муњандис дар корхонаи воњиди давлатии "Хољагии манзилию коммуналї" оѓоз намуд. Баъд барои кор ба

РИСОЛАТИ СОЗАНДА

Ч

АНД муддат аст, ки ба кори дигари пурмасъулият гузашта ам, аммо мурољиати њамкорон ва шогирдон, ки "муаллима Бону Назарова" мегуфтанд, ба ёдам омада, дилам гум мезанад. Шогирдони зиёдамро њаргиз фаромўш намекунам. Онњо мехонданд, дар талоши сабаќомўзї ва ташнаи илм буданд. Мисли модари хеш эњтиромамро бар љой меоварданд. Аз љумла, шогирди синфи якумам Бухориев мудом дар ёдам њаст. Даврањои аввал шавќу завќи хондан надошт. Волидонаш талоши зиёд мекарданд. Ба мактаб меоварданду боз то хона њамроњияш мекарданд. Мо- муаллимон низ барои вориди дунёи тањсил намудани ў кўшиш мекардем. Зањматњои мо бар абас нарафтанд. Баъди як сол Бухориеви шогирди ман куллан таѓйир ёфт. Боодобу хушрафтор шуд, эътибори хосаи падару модар ба тарбияи ў ва кулли фарзандонаш кўмак расонд. Хонданаш ранги дигар гирифт. Ба дарсњо бо тайёрии комил меомад. Нисбати ман њамчун модар муносибат мекард. Бухориев дўстдори њамаи муаллимон гашт. Мактабро бо бањои аъло тамом карда, ба донишгоњ дохил шуд. Ман бовар дорам, ки ў бо гирифтани ихтисоси дўстдоштааш ба шањри азизаш омада, гўшае аз онро ободу зебо мегардонад. Аз кори мактаб дур шуда бошам њам, дилам њанўз ба дабистон аст. Вале аз он ифтихорманд њастам, ки шогирдонам маро хабар мегиранд ва маслињатњо мепурсанд. Ба кулли шогирдонам рањнамої мекунам, то љое ки дастам мерасад, кўмакашон мерасонам, то ки дар шебу фарози зиндагї дарнамонанд. ПАЗИРОИИ САМИМОНА

В

ОЌЕАИ фарањбахше, ки моњи майи соли 2001 дар мактаби мо ба амал омад, њаргиз аз ёдам фаромўш намешавад. Дар ин рўзи хушу гуворо Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон ба дабистони мо ташриф овард. Хурду калони шањри Роѓун хурсандї мекарданд. Њамагї орзу мекарданд, ки дидори мубораки Љаноби Олиро аз наздик бубинанд ва суњбате њам дошта бошанд. Ба Сарвари давлат гуфтанињои зиёд доштанд. Аз пешрафту комёбињо сухан гуфтанї буданду аз мушкилоту проблемањо низ. Хислати Президенти кишварро њама медонист, ки сохтакорї ва пинњон кардани норасоињои кору зиндагиро дўст намедошт. Меди-

дем, ки њангоми сафарњояш ба манотиќи гуногуни мамлакат дар љараёни вохўрию суњбатњояш бештар аз мушкилоти одамон пурсон мешавад. Самимї суњбат мекунад ва кўшиш менамояд, ки њини мулоќотњо одамон худро озод эњсос намоянд. Ањли муаллимону шогирдони мактаби мо оддию хоксорона омодагї гирифтанд. Бале, барои мардуми тољик аз ќадимулайём расм шудааст, ки барои пешвозгирии мењмон тараддуд мекунанд, хонаю кўчањоро тозаю озода мегардонанд. Барои мењмон бењтарин дороињои худро аз ќабили хўрданињо, мевагї ва ѓизои мањаллї тањия сохта, рўи дастархон мебароранд. Дар чандин хонањо омодагї диданд, вале маълум буд, ки Роњбари давлат имкони ба њамаи онњо ќадам ранља кардан надорад. Њамин тариќ кулли синфхонањоро тайёр намудем. Хусусан њамон синфњоеро таъкид намудем, ки аз рўи мабодо Сарвари давлат имкон дошт ба он љо ворид шаваду шогирдону муаллимонро њолпурсї намояд. Лањзаи хотирмон фаро расид ва Президенти мамлакат ба мактаби мо омад. Пўшида нест, ки бо омад-омади комиссия дар бисёр мактабњо муаллимону шогирдонро тарсу њаяљон фаро мегирад. Аммо суњбату мулоќоти Сарвари љумњурї ва пешвои миллат чунон оддї ва хоксорона буд, ки њар кас љуръат намуда, бо эшон салому алейк ва њолпурсї мекард. Њар шахси дар он мулоќот њузурдошта дар пешорўи худ љавонмарди рўзгордидаю љањонгашта, роњбару сиёсатмадори соњибтаљриба ва давлатмардеро медид, ки њомї ва пуштибони ин халќу ин миллат мебошад. Дилаш, фикру хаёлаш ва умеду ормонаш барои ободию осудагии мардум кашол аст ва њама коре, ки дар ин љода аз дасташ меояд, ба сомон мерасонад. Замоне, ки Президенти муњтарам вориди синфи якуми "А" гардида, бо кўдакон суњбат мекард, њамаи мо устодонро њаяљон фаро гирифт. Њайрати мо аз он буд, ки Президенти кишвар бачањоро аввал дар он хусус пурсид, ки дар хона чї тавр зиндагї доранд ва субњ дар хона чї хўрдаанд. Оё мањсулоти ширї мехўранд ё не? Дар оянда онњо кї шудан мехоњанд? Муаллимаи синф Муслима Салимова кўшиш менамуд, ки дар љавоб ба кўдакон кўмак расонад, аммо Роњбари мамлакат мехост, ки ба саволњои ў худи атфол бо забони кўдаконаашон љавоб бигўянд. Љаноби Олї Эмомалї Рањмон аз посухњои кўдакона ва ош-

корои бачањо хеле хурсанд шуда, барои онњо саломатию хушбахтї орзу намуд ва таъкид сохт, ки хубу аъло хонанду ворисони сазовори Ватани мањбуб гарданд. Дар баробари ин афзуданд, ки мо ба њар роњу васила Неругоњи барќи обии Роѓунро месозем ва пеш аз њама барои сохтмони он кадрњо лозиманд. Дар ояндаи наздик мо ният дорем, ки дар шањри Роѓун шуъбањои донишгоњу коллељњои омодасозии касбњои коргариро таъсис дињем, то ки љавонон саргардон нашуда, дар пеши хонањояшон ихтисосњои даркориро азбар намоянд. Президенти мамлакат то ин ваќт ва баъди он чандин бори дигар ба шањри мо, ба назди бунёдкорони НБО-и Роѓун омада, аз љараёни сохтмон ва авзои сиёсию иљтимоии шањри мо бохабар гаштанд. Њар маротибае, ки ташриф меоранд, ба диёри мо файзу баракат меояд. Вохўрию мулоќоти Сарвари кишвар бо толибилмону омўзгорони мактаби мо то њоло дар хотирањои мо наќш бастааст. Ман дар дарсњоям аз он ёд карда, таъкид месохтам, ки муомилаву муносибати хушу гувороро аз Љаноби Олї бояд омўзем ва дастуру њидоятњои эшонро садоќатмандона амалї гардонем. ШУКРИ СУЛЊИ ПОЙДОР

З

УЛАЙХО Мансурова зодаи ноњияи Дарвоз мебошад. Њамагї дањ сол дошт, ки ањли оилаи онњо ба шањри Роѓун кўчида омад. Дар оилаи хизматчї тарбия ва тањсили хуб гирифта, баъди хатми мактаби миёна бо

ќитъаи хољагии барќи ЉСНК "РоѓунНБОсоз" мегузарад ва дар давоми се сол масъулияти муњандисиро бар дўш мегирад. Аз моњи сентябри соли 2012 то имрўз дар шуъбаи техникии ЉСК "НБО Роѓун" пурмањсул кор карда истодааст. Зан-модарро нури зиндагї ва чароѓи хонадон мегўянд. Онњо њамчун идомабахшандагони њаёт муаррифї мешаванд. Њар як модар сарфи назар аз миллату дину нажодаш барои фарзандон азизу муќаддас аст. Дар васфи модарон бузургони олам суханњои арзишманде гуфтаанд. Ба ќавли Наполеон "Модарон бо як даст гањвора ва бо дасти дигар дунёро такон медињанд". Ба ѓайр аз рисолати муќаддаси тарбия ва нигоњубини фарзандону хонадон боз дар корњои љамъиятиву давлатї иштироки фаъолона доранд. Замони шуравї барои занон њуќуќњои зиёдеро муњайё сохт. Аммо дар солњои истиќлолияти давлатии Тољикистон маќомоти мамлакат, Президенти муњтарами кишвар Эмомалї Рањмон шароиту имконотеро фароњам сохтанд, ки њар як бону, зани тољик метавонад аз неруи эљодї ва њунару истеъдодаш ба манфиати љамъият ва шахси худ истифода намояд. Барои занон барномањои алоњида тањия гашта, муваффаќона амалї шуда истодаанд. Дар зимн бонуи мењрубон Зулайхо Мансурова назарашро чунин баён медорад: - Мо занону духтарон аз он шукргузор њастем, ки дар як давлати озоду соњибистиќлол, ки сулњу вањдат пойдор аст, кору зиндагї дорем. Ќонуни асосии киш-

вар барои мо њамаи њуќуќњоро додааст. Давлат бар замми ин бар он талош дорад, ки мо дар баробари мардон дар амри ободонию созандагии мамлакат сањми босазои худро гузорем. Бо ин маќсад ќонун "Дар бораи њуќуќњои баробари мардону занон дар Тољикистон" ва дигар санадњои меъёриву њуќуќї ба тасвиб расиданд. Натиљаи ѓамхорињои давлату њукумат мебошад, ки сол то сол сафи бонувони ташаббускору њунарманд дар љабњањои кор, дар ташкилоту муассисањо афзоиш дорад. Масалан, дар соњањои маорифу тандурустї ва соњибкорию дигар љабњањо теъдоди за-

нњои муваффаќ ба маротиб зиёд шуда истодааст. Пинњон нест, ки сатњу сифати кори занон назар ба мардон бењтар аст. Занонро силаи мењр мегўянд, ки ин рост аст. Мањз занон дар лањазоти мушкил, замоне, ки ѓазабу ситезаи мардон ба сарњади нињої мерасад ва мусолиња кардан мушкил мегардад, бо далерию љасорат мисли Гурдофаридњои рўз ба майдон мебароянд ва гирењњоро мекушоянд. Дар чунин соатњо онњоро гўш мекунанд ва ба истиќболашон мераванд. Рањму шафќати онњо дар хонадону дар корхона, дар кўчаю бозор ва дар наќлиёту савдо ба возењї мушоњида мегардад… Дар њаќиќат инсофу адолати бонувон афзалиятеро молик аст. Бубинед ањён-ањён заноне њастанд, ки ба фасод олудаанд. Зулайхо зимни суњбат ин падидаи номатлубро мањкум намуда, мегўяд, ки зуњур ва ташаккули он дар мафкураи бачањо њанўз аз синни мактабхонї њувайдо мегардад. Дар куљое ба чизе эътибор намедињем ё ки бо амалњои нодурустамон кўдаконро ба чунин амалњо тањрик медињем. Бону дар оилаи омўзгор тарбия гирифта, камол ёфтааст. Тамоми солњои шўравї муаллимонро њамчун табаќаи њалолкору адолатпеша мешинохтанд. Бинобар ин бародару апааш аз пайи касби падар рафтанд, то ки бо кори њалолу садоќатмандона файзу баракати дастурхонашонро афзун гардонанд ва дар ободонии Ватани азиз наќши арзандаи худро гузоранд.

Бону НАЗАРОВА, ш. Роѓун


13

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

600-СОЛАГИИ МАВЛОНО АБДУРАЊМОНИ ЉОМЇ

ЉОМЇ-ОФТОБИ НУРОНИИ

М

УТТАФАКИРИ бузурги асримиёнагии тољик Нуриддин Абдурањмони Љомї 8- уми моњи шаъбони соли 817 њиљрї, мутобиќ ба 7-уми ноябри соли 1414-уми милодї дар Љом ном мавзеи Хуросон ба дунё омадааст. Падару бобояш ўро дар хурдсолї ба Њирот оварданд. Тањсили ибтидоии ў дар назди падараш Низомиддин Ањмад мегузарад ва дар як муддати кўтоњ Нуриддини хурдсол босавод мегардад. Ў ба ѓайр аз забони модарии худ бо забонњои арабї ва туркї њам ба хубї њарф мезад. Мавлоно Љомї баъдњо дар бораи тањсили ибтидоиаш дар назди падар ишора карда гуфта буд: "Мо ба њаќиќат шогирди падари худем, ки забон аз вай омўхтем". Баъди тањсил дар мадрасаи машњури "Низомия"-и шањри Њирот Љомї барои такмили дониши худ ба Самарќанд меравад. Дар ин љо ў ба илмомўзї машѓул шуда, пас аз нуњ сол ба Њирот бармегардад. Дар ин муддат бо хушзењнї, вусъати доираи назар ва дониши худ диќќати ањли илми Самарќанду Њиротро ба худ љалб намуда, ангуштнамои арбобони фазлу дониш гардида буд. Оиди ин мавзўъ њамзамони Љомї, шоири маъруфу њунарманди тољик Камолиддин Биної (14531512) гуфтааст: Шуд чунон дар камол комили дањр, Ки кас аз зумраи афозили шањр. Пеши ў як сухан намеёрост, Чї сухан, дам задан намеёрост. Буд ў мењру дигарон зарра, Буд ў бањру дигарон ќатра. Соњибдавлатони он замон чандин бор Мавлоно Љомиро ба мансабњои давлатї таклиф кардаанд, вале ў ќабул намекард. Љомии хирадманд дар пеши дари мањкамаи давлатие, ки њукмронаш бегонагон буданд, даст бар сина истода итоат кардан ё дар ќатори онњо буданро ба худ раво намедид. Баръакс, хонаи ў "ќибла"-и њокимони давр буд, чунки онњо ниёз ба фитрату бузургии Мавлоно доштанд: Ќиблаи ањли љоњ хонаи ў, Њамаро сар бар остонаи ў. Хоњ шоњи љањону хоњ вазир, Хоњ садри замону хоњ амир. Бо адаб рўзу шаб, гању бегоњ, Будї ўро мулозими даргоњ. Њамин тавр Мавлоно Нуриддин Абдурањмони Љомї ба хотири зинда мондани миллату забони тољикї-порсї њаёти худро то охирин дами умраш ба таълифи осори илмї ва шеъру адабиёт мебахшад. Дар Самарќанд Мавлоно

ИЛМУ АДАБИ ЉАЊОНЇ

Бо шарофати соњибистиќлолии Ватани азизамон Љумњурии Тољикистон ва љањду талошњои ватанпарастонаи Сарвари давлат, Раиси ЊХДТ Љаноби Олї муњтарам Эмомалї Рањмон мардуми Тољикистон њарчи бештар ба таъриху фарњанги оламгири ниёгони хирадманди худ ошно мегардад. Мањз бо ташаббусу пешнињоду дастгирии Президенти Тољикистон Ташкилоти Созмони Милали Муттањид оид ба маориф ва илму фарњанг-ЮНЕСКО соли 2014-ро соли бузургдошти яке аз нобиѓањои илму адаби тољик ва порсигўёни љањон Нуриддин Абдурањмони Љомї эълом дошт. Имсол ањли олам 600-солагии ин марди хирадро, ки дар ташаккулу рушди тамаддуни башарї сањми босазое гузоштааст, таљлил менамоянд. Љомї бо пайравони тариќати сўфияи наќшбандї, ки дар он давра дар Осиёи Миёна хеле равнаќ ёфта буд, шиносої пайдо кард ва ба ин тариќат пайваст. Наќшбандия яке аз тариќатњои ба ањкоми асосии ислом наздиктари тасаввуф буда, асосгузораш Бањоуддини Наќшбанд мебошад ва Мавлоно Љомї дар ин хусус гуфтааст: Аз наќши худиву худписандї Моро бирасон ба Наќшбандї. Ин тариќат аз пайравонаш бо мењнати њалоли худ зиндагонї кардан, доимо бо халќ ва дар зикру ибодат ва аз худнамої ва зоњиророї дур буданро талаб мекард. Дар ин бора Пешвои муаззами миллату њизб Эмомалї Рањмон дар китоби арзишманди худашон "Дин ва љомеа" ёдовар шуда мегўянд: "Имрўз бояд аз пешвоёни тариќати Ислом ва тафсиргарони баландпояи Ќуръони азимушшаън Имом Бухорї, Имом Ѓаззолї, Бањоуддини Наќшбанд, Шоњи Хомўшу Мир Сайид Алии Њамадонї, Мавлоно Яъќуби Чархиву садњо њамзабонону њаммиллатони худ ибрат омўзем ва ёд кунем. Ин абармардон рисолати Исломро таъбиру тафсир дода, дар расму суннати Ислом зўроварї он тараф истад, њатто бељо озор додани мўрчаеро кори носавобу гуноњи азим медонистанд". Агарчї Љомї тамоми њаёт ва эљодиёташро ба хизмати халќ равона кардаву аз нафъи худ гузаштанро вазифаи инсониву имонї мешумурда бошад њам, мутаассифона, дар он замон пешвоёни ин тариќат баъзан касоне буданд, ки порсої ва сўфигиро барои гирд овардани сарват, барои ба ѓафлат андохтан ва боз њам зиёдтар истисмор кардани халќ восита ва ниќобе ќарор дода буданд. Бесабаб нест, ки Љомї аз диди сўфиёнаи худ бо њамин гуна шайху зоњидоне, ки ќаламрави давлати Темуриёнро мисли занбўрхона пур карда буданд, мубориза мебурд. Дунёпарастї ва мансабталабии онњоро фош ва бо овози баланд ба њама эълон мекард ва мегуфт:

Њазар аз сўфиёни шањру диёр, Њама номардуманду мардумхор. Корашон ѓайри хобу хўрдан не, Њељашон фикри рўзи мурдан не. Ва дар љои дигар Љомї мегўяд: Фиѓон зи аблањии ин харони бедуму гўш, Ки љумла шайхтарош омаданду шайхфурўш. Шаванд њар ду-се рўзе муриди нодоне, Тињї зи дину хирад, холї аз басирату њуш. Нигоњ дор, худоё, мудом Љомиро, Зи шарри зарќи риёпешагони азраќпўш. Эњтимол аз њамин хотир бошад, ки Мавлоно Љомї аз пушти чунин шайху зоњидон иќтидо кардану намоз гузоштани мардумро раво намедид: Шуд рўйи дўст ќиблаи мо, ку имоми шањр, То дар намози хеш ба мо иќтидо кунад, Љомї, бимир дар ѓами ёре, ки бањри ў Гар сад њазор бор бимирї, киро кунад. Ба њар њол Мавлоно Љомии хирадманд худро таскин дода, нидо мекунад: Шукри Худо, ки шайх наям, шоњзода њам, В-аз мункирони гўлу муридони сода њам. Вале њамзамон Љомї аз донишу хирадмандии аљдодони олигуњари худ, аз љумла Мавлоно Љалолиддини Балхї ифтихор дошт: Он Фаридуни љањони маънавї, Бас бувад бурњони зоташ "Маснавї" Ман чї гўям васфи он олиљаноб, Нест пайѓамбар, вале дорад Китоб. "Маснавии маънавї"-и Мавлавї Њаст Ќуръон дар забони пањлавї

Дар замони худ Мавлоно Љомї расман пайрави мазњаби суннї буда, њамзамон ба пешвоёни бузурги мазњаби шиа низ ихлос ва эњтироми комил доштааст. Вале њокимони давр барои дар миёни пайравони ин ду мазњаби ислом пайдо шудани низоъ манфиатдор буданд ва барои шиддат ёфтани он мусоидат мекарданд. Мутаасифона, дар замони Љомї њам чунин низоъу кашмакашњои мазњабї сар мезаданд, ки нигарониву нафрати ин олиму адиби бузургро меоварданд: Эй муѓбачаи дањр, бидењ љоми маям, К-омад зи низои шиаву суннї ќаям. Гўянд, ки Љомиё, чї мазњаб дорї? Сад шукр, ки сагсуннию харшиї наям. Мавлоно орзу дошт, ки миллати тољик дар вањдату якдигарфањмї зиндагиву барои соњибистиќлолию озодї талош варзад, то аз дасти "хасм" бисоташон холї нагардад: Љомї, миоду мабдаи мо вањдат асту бас, Мо дар миёна касрати мавњум, ва-с-салом. Мансубаи халосии худ соз пеш аз он, К-аз дастбурди хасм шавад холї ин бисот. Эњтирому муњаббати Љомї ба онњое, ки бо ранљи даст ва араќи љабин зиндагонии худу дигаронро таъмин мекунанд, хеле самимї ва баланд аст. Ў хусусан дењќониро њалолтарин ва дар маљмўъ фоиданоктарин машѓулияти замони худ мешуморад: Ќуввати љону тан зи дењќон аст, Ќути рўњу бадан зи дењќон аст. Гар наёбад љањон зи дењќон бањр, Ќањт хезад зи корхонаи дањр. Дар назари Љомї дасти аз мењнат обиладори дењќон чун соѓари роњат метобад:

Соѓари роњат бувад аз касб бар каф обила, Ваќти он кас хуш, ки роњатёфта з-ин соѓар аст. Абдурањмони Љомї дар замоне умр ба сар мебурд, ки миллати тољик бо њама тамаддунофариаш, бо њама бузургону нобиѓањояш, ба монанди худи Љомї, аз давлатдорї мањрум буд, яъне давлати соњибистиќлол надошт. Ва мусаллам аст, ки дар чунин шароити тоќатфарсое, ки Темуриён ба сари мардум оварда буданд, Мавлоно Љомї њамчун як инсонпарвар баландии ќадру мартабаи одам ва бузургвории инсони ранљбари эљодкорро, ки аз хоссатарин хислатњои миллати тољик њисоб меёбанд, васф мекард. Ў таъкид медошт, ки инсонњо бояд дастгири њамдигар бошанд, њама ваќт ва дар њама љо ба якдигар хайрхоњї ва ѓамхорї намоянд, барои осудагї ва хушбахтии якдигар кўшиш ба харљ дињанд: Шамъ шав, шамъ, ки худро сўзї, То бад-он базми касон афрўзї. Барои Ватану миллат њамчун шамъ сўхтану роњафрўзї кардан ин худ як даъватест, як ишораест аз љониби Мавлоно Абдурањмони Љомї, ки барои бедории мардум, ба хотири ба даст овардани озодиву соњибистиќлолї равона шудаанд. Мавоно Љомї зулму истибдоде, ки Темуриёни давр ба сари халќ оварда буданд, ба чашми худ медиду оњи дилаш чун шуъла аз љигараш берун мешуд, чун шамъ месўхту роњу ќалби њаммилатонро рўшан мекард: Оташ ба њафт чарх занад барќи оњи ман, Гар ним шуъла з-ин љигари оташин барад. Љомї хаёли холи ту бо худ ба хок бурд, Чун мўр дона ёфт, ба зери замин барад. Воќеан, Мавлоно Љомии бузург наметавонист, ки дар замони Темуриёни љоњил, ки дар сарзамини аљдодии мо соњибдавлату њукмфармо буданд, кушоду равшан мардумро аз орзуву ормони худ љињати Ватану давлати соњибистиќлол доштан бохабар ва онњоро ба муборизаи озодихоњї даъват кунад. Аз њамин лињоз ин "хаёл"-и некўи худро ва сухани бузурги ногуфтаи худро оиди Ватану ватандории миллї, озодиву соњибистиќлолї, ба хок мебарад. Ба њамин маънї Љомї гуфтааст: Фироќи бекасї як сў бувад, доѓи Ватан як сў…

Ањмадљон АЛИЗОДА, раиси КИ ЊХДТ дар вилояти Хатлон


14

ВАРЗИШ

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

ДАСТГОЊ БАРАНДАНИ «ЉОМИ КИ ЊХДТ ДАР ШАЊРИ ДУШАНБЕ»

Дастаи КИМ ЊХДТ барандаи "Љоми КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе" шуд. Дар бозии нињої бозигарони даста тими КИ ЊХДТ дар шањри Душанберо бо њисоби 3:1 маѓлуб карданд.

Б

ОЗИИ нињої рўзи чоршанбе, 14 октябри соли равон, дар варзишгоњи мактаби №37 ноњияи Сино миёни дастањои Дастгоњи КИМ ЊХДТ ва КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе баргузор гардид. Нахустин шуда њисобро дар ин вохўрї њамлагари дастаи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе Сўњроб Саидов дар даќиќањои аввали бозї кушод. Вохўрї пуршиддат гузашт. Њар ду даста мекўшиданд, ки ѓалаба ба даст оранд. Вале шогирдони сармураббии тими Дастгоњи КИМ ЊХДТ Латифзода Асрор аз як тўби задаи бозигарони дастаи раќиб рўњафтода нашуда, бозии хубу хотирмон нишон доданд. Онњо бо комбинатсияњои љолиб табъи мухлисонро шод гардонида, ба дилњо умед мебахшиданд, ки дар ин вохўрї њатман пирўз мешаванд. Њарчанд онњо дар назди дарвозаи дастаи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе њолатњои љолиби голзанї ба амал меоварданд, аммо мањорати хуби дарвозабон Фирдавс Умаров имкон намедод, ки тўб вориди дарвоза шавад. Бозигарони дастаи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе низ мекўшиданд, ки њисобро афзоянд. Бо ин маќсад чанд њолати голзаниро дар назди дарвозаи Дастгоњ ба амал оварданд, аммо дарвозабон Фирдавс Таушаров бо чусту чолокии махсус ин зарбањоро бартараф менамуд. Њамин тавр, ќисми аввали бозї бо ѓалабаи тими КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе ба анљом расид. Дар ќисми дуюм бозигарони Дастгоњ ташаббусро соњиб шуда, пайваста дарвозаи дастаи муќобилро зери њамла ќарор медоданд. Нињоят ба капитани тими Дастгоњи КИМ ЊХДТ Абдурањим Шоев муяссар шуд, ки њисобро баробар 1:1 кунад. Дар ваќти асосии бозї ѓолиб муайян нашуд. Дар

ќисми аввали ваќти иловагї як партоби њамдастаашро њамлагари тими Дастгоњи КИМ ЊХДТ Бадалмањмад Азизов бо мањорати баланд вориди дарвозаи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе карда, бо њамин дастаашро ба сафи пеш баровард. Барои бозигарони тими Дастгоњи КИМ ЊХДТ ѓалаба наздик буд. Аммо бо вуљуди ин дар ќисми дуюми ваќти иловагї Абдурањим Шоев тўби сеюмро ба дарвозаи ташкилкунандагони мусобиќа зада, пирўзии дастаашро пурра таъмин кард. Пас аз анљоми бозї дар вазъияти ботантана маросими мукофотсупорї ва љамъбасти мусобиќа доир шуд. Раиси КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе Љамшед Саидов дар оѓоз зикр кард, ки њамагон тайи се њафтаи охир шоњиди мусобиќаи футболи хурд байни дастањои Дастгоњи Кумитаи Иљроияи Марказии ЊХДТ, кумитањои иљроияи њизбии шањри Душанбе ва ноњияњои он, инчунин ташкилотњои ибтидоии њизбї барои дарёфти "Љоми КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе" шудем. Ин мусобиќа дар доираи Фармони Президенти Љумњурии Тољикистон, ки соли 2014 дар љумњурї соли оммавияти футбол эълон шудааст, бахшида ба 20-солагии таъсисёбии Њизби Халќии Демократии Тољикистон ва 90-солагии маќоми пойтахтро гирифтани шањри Душанбе сурат гирифт. Муовини Раиси ЊХДТ Латифзода Асрор миннатдории роњбарияти њизбро ба созмондињандагони мусобиќа расонида, изњор дошт, ки варзиш пеш аз њама саломатї аст ва яке аз намудњои маъмултарин ва бењтарини он футбол мебошад, зеро њамаи мо ин бозиро дўст медорем. Дар оянда мекўшем, ки сатњи мусобиќаро баланд бардорем ва онро соле ду маротиба баргузор намоем. Ин љо дар бораи дастаи ѓолиб њарф заданд. Ба андешаи мо, -гуфт

Латифзода Асрор, - ѓолиб њамаи онњое њастанд, ки либоси варзишї дар бар ба майдон баромаданд, ѓолиб онњое њастанд, ки бозињоро бо шавќ тамошо карданд. Хуб мешуд, ки ин иќдом аз љониби дигар ташкилотњои њизбї низ дастгирї ёфта, ба таври густурдатар баргузор гардад. Муовини сардори Раёсати љавонон, варзиш ва сайёњии шањри Душанбе Парвиз Собиров низ иштирокдорони мусобиќаро шодбош гуфта, ба онњо саломатї ва дар корњояшон мувафаќиятњо хост. Дар охир ѓолибон муайян шуданд. Њамин тавр, аз рўйи номинатсияњои дарвозабони бењтарин Фирдавс Таушаров (Дастгоњи КИМ ЊХДТ, корманди њафтаномаи "Минбари халќ"), нишонзани бењтарин њамлагари дастаи КИ ЊХДТ дар ноњияи Фирдавсї Наљибулло Шаъбонов, муњофизатгари бењтарин Фаррух Шокиров (КИ ЊХДТ дар ноњияи Сино) ва нимњимгоятгари бењтарин Муњриддин Њамзаев (КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе) эълон гардиданд. Ба онњо, њамчунин ба дастањое, ки дар мусобиќа ширкат варзиданд, дар вазъияти тантанавї Сипоснома ва мукофотњои пулї таќдим карда шуданд. Љойи сеюм насиби дастаи КИ ЊХДТ дар ноњияи Фирдавсї гардид. Бозигарони дастаи КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе љойи дуюмро гирифтанд. Футболбозони тими Дастгоњи КИМ ЊХДТ бо "Љоми КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе" ва медалњои тиллоии мусобиќа сарфароз гаштанд. Ба дастањои ѓолиб мукофотњои таъсисдодаи созмондињандаи мусобиќа КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе ва Раёсати љавонон, варзиш ва сайёњии пойтахт супорида шуд. Мусобиќа нишон дод, ки роњбарияти КИ ЊХДТ дар шањри Душанбе на танњо дар амалї сохтани наќшаю барномаи њизб, балки дар ташкилу баргузории чорабинињои фарњангию варзишї низ фаъоланд. Алї ЉЎРА

СОЛИ 2014 - СОЛИ РУШДИ ФУТБОЛ Футбол омили тањкими дўстї байни наврасону љавонон буда, айни замон яке аз намудњои варзиши машњур ва шавќовари љањони муосир мебошад, ки мухлисони зиёде дорад. Њадаф аз ќабули Фармони Президенти Љумњурии Тољикистон "Дар бораи Соли оммавии футбол эълон намудани соли 2014" ташвиќу тарѓиби тарзи њаёти солим, таъмини оммавияти варзиш, рушди минбаъдаи футбол ва фароњам овардани шароити мусоид барои машѓулияти наврасону љавонон ба бозии футбол мебошад. Дар ВМКБ низ ба рушди минбаъдаи футбол эътибори љиддї дода мешавад. Дар шањри Хоруѓ мусобиќаи вилоятї оид ба футбол анљом ёфт. Дар он 3 тим аз шањри Хоруѓ, инчунин тимњои навоњии Шуѓнон, Роштќалъа, Ишкошим ва Мурѓоб ширкат варзиданд. Бозињо дар ду гурўњ доир шуданд. Дар вохўрии нињої дастањои шањри Хоруѓ-1 ва ноњияи Мурѓоб ќувва озмуданд. Бозї бо њисоби 2 : 1 ба фоидаи дастаи Хоруѓ-1 анљом ёфт. Тими Хоруѓ-2 сазовори љойи сеюм гардид.


Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

15

ЭЊЁГАРИ ТАЪРИХУ ТАМАДДУНИ ТОЉИКОН дорад, то ки тамаддуни куњанбунёди тољиконро ба љањониён муаррифї намояд. Ўст, ки дар сари муњаррики чархи таърихи тољикон нишаста, онро ба сўи ќуллањои мурод мебарад. Айни њол ифшои шањри бостонии Карон бењтарин кашфиёт дар фаъолияти чандинсолаи устод хоњад гашт ва муддати мадиде мебошад, ки ба гармою сармо ва синну солаш нигоњ накарда, курсии ў аз санги тафсон чун Фарњоди кўњкан дар болои кўњи Зоѓик њафриёт гузаронда, ба таърихи халќу диёри тољик љон мебахшад. Манзур аз овардани суханон дар он аст, ки ба њар як тољик лозим, ки таърихи диёр, халќу миллати худро омўзад ва аз дурдонањои маърифати устод бањра бардорад. Перомуни андешањо мехостам ба сари маќсад биёем, ки мо зумрае аз шогирдони устод С. Амонулло- донишљўи факултаи таърихи ДМТ, Ш. Сирољиддин ва Ш. Ишќия-хонандагони муассисаи тањсилоти миёнаи умумии №3-узви вобастаи Академияи хурди илмии Љумњурии Тољикистон ва ман-муаллифи сатрњо,-омўзгори фанни таърихи мактаби номбурда тасмим гирифтем, ки бо маќсади аз наздик шинос шудан ба таърихи гузаштаи ин шањри бостонї ва зиёрати устод озими Карон шавем. Њангоми боздид бо устод мо аз суњбат ва маслињатњои ў як љањон бори маънї гирифтем. Ваќти расидан ба ќалъа мо устодро њамроњи ду тан хонумњои бостоншиноси иронї ва чанде аз љавонон, ки дар ќисмати шимолии шањр ќабристонњоро мекушоданд, дарёфтем. Њини вохўрї бо устод мо худро муаррифї намуда, ба чанд суол мурољиат кардем, ки овардани онњоро дар ин љо зарур медонем. -Устод, бигўед, ки дар ин гармо ва ин синну сол чи шуморо водор сохта, ки аз њавои салќини хона ва ањли байт берун шуда дар ин љо машѓули коред? -Албатта, барои њар як инсон баъди расидан ба синну соли нафаќа истироњат лозим аст ва ман истироњати хешро дар анљоми корњо мебинам. Кўшиш менамоям

Омад ба сари кўи ту зардуштфаре, Аз роѓи дарат дид чароѓи дигаре. "Ман дидам, агар надид њар бебасаре", Дар зери замин нишони шамсу ќамаре. Оре, чї суханони воло ва баландмаќоме офаридааст устоди шеъри ноби тољик Мўъмин Ќаноат. Он шевои пур аз маънї ба хотире оварда шуда, ки арзандаанд ба фаъолият ва номи олими барљаста, пири бостоншиносони тољик ва ховарзамин, доктори илми таърих, узви вобастаи Академияи улум Юсуфшо Ёќубов. Оре, ў чун офтоби тобоне дар осмони ин шањри бесадо, ки аз одамї ќарнњо боз холї буд ва зери зулмоти хоку санг нуњуфта, рўшании љонбахше андохт. Юсуфшо Ёќубов чароѓе њаст, ки дар тангнои диёри Дарвоз ба шањри хобида дохил гашт, ки партави он њама љоро фаро гирифт. Албатта, дар ин даврони пур аз тазодњо ва аќидањо дар бораи таъриху тамаддуни пурѓановати тољикон, ки бо гуфти устод "Њар бебасару бефарњанг" мехоњад таъриху тамаддуни халќи моро доѓдор намояд, танњо чунин олимони машњур метавонанд бо далелњо ва бозёфтњо сафсатањои онњоро ба бод дињанд. Суханони шоирро метавон ба он тароват бахшид, ки зери харобањои шањри бостонии Карон "шамсу ќамаре" нуњуфта бо зањматњои устод пурра кушода мешаванд ва нури љањонро фаро гирифт. Месазад устод Юсуфшо Ёќубовро ба шањсутуни таъриху тамаддуни халќи тољик баъди Бобољон Ѓафуров њамрадиф њисоб намоем, чунки ўст, ки дар гўшаю канорњои љумњурї бо зањматњои шабонарўзии худ таърихи дар торикињо будаи халќу миллати худро эњё мегардонад ва шоњкорињои беамсоле дар ин љода аллакай ба сомон расонидааст. Албатта, ў олимест пурсамар, эљодкор, маъруф ва ба синну соли худ нигоњ накарда, чун Фирдавсии Тўсї дар пайи эљоди "Шоњнома" дар талу теппа ва дашту кўњсор осори ниёгонамонро љустуљў З ав љ аи Н а п оле о н

Парра н д а и д а ва н да

О П А Р Е Р И К М А А В С Т Л О К А А В В И Н А Й Ш К У Н

Те а т р и … ва б а ле т

П а р т ава ф ш он

И ё лат и А м ри ко

Љу нб иш , ф а ъ ол ия т

До м ана и кў њ

А са л

Б о з ї бо ч а вг он у тў бч а

М уф а тти ш

Б

А

К ос т а -...

М у ќоб ил м а ъно и « л а њља вї »

Унво ни донишм ан дони б у з ур ги ди н

З О Ба њр д ар Рос си я

Р а н ги ял а ќ ќ о си и п ой а фзол

Р О У Б А Д Т И

М уќ о били н ек ї

Ти м и ф у тбо ли а рти ш ( р ус ї)

К ито би муќаддаси За рдуш тиён

Р аќ и б и «Ад и дас »

По й та х ти и ё ла ти Љо рљ и яи И МА

А Ф Т А В А Л Е А Р А Н У Г Т У А Л Л О О С Е С Т О Р Х О Н А Н Д А

С ил в ес т р .. ., а к т ёр

К ор г а рд о ни маш њур и ки н о и шў р а вї

Тамѓ аи со б ун и хо р иљї

Н и сф и д и ам ет р

А ло м ат и к ит об ат ї

М уз ей

О х ири а рѓа мчи н

Я Ю Ф К А Н И У Э Л Д И У С О Х Б Т Р А Ф У Н Е О Т П Е Ш Б И Е Т Р Т Њ У А Р О С Т О Њав о п а йм о и ру с ї

Як е аз па йѓамб ар он

Нот ар с, да ле р

Ќ у р бон

Љ у зъ и Б р и та н и я и К а б и р

Мо ши ни љ ан гї (их тис о р а)

Моњ иш ў рбои ру с ї

Љ а мъ и т ар она њ ои са р о янд а

Т а м ѓаи м ар ш р ут к а

Д у ран де ш, о ќиба та н де ш

... А нље лес , ша њр дар И МА

Шабака и Т В "... П лане та"

Ѓи зо л ё ља й ран

.. . и ла би Д он ( Р ус и я)

Ош ко р ;

М о њи т ол еъ н о м а

Аъ з о гї Љ А С У Р П ар р а нд а и с у х а н гў Да лер ..., са ро я н да и то љик

Ф ик р, и де я

Н А З А Р О В

М о д д аи та р кан да

Њ и сс а и нутќ

Р асс о ме, к и њайв о н њо ро ме к аша д

Х уд о ш ино сї

Номи нашриё ти д авл а тї

Ну ш окии газнок, … - кол а

М у коф оти си н ам ога рони ИМ А

Бом б аи …ї

П ис ар и Д еда л

С арпўш и д ар Кўло б ран га, д ар Х уљан д сиёњу саф ед

Рў п ў ш и ки то б Мо ш ин и а вв а лин и С СС Р

... Нико ла е в, ов оз х он и р ус

Мори печон и о бї

Ш а кли пур р аи ном и Ол я

Ш у ѓл О ма ди к ор

Ч уќ у рї , а ми ќ ї

Ш ар му њаё

А вл од Ч ар о ѓи д ев о р ї (р у с ї)

Мусу лм он он

П аш ми на рм

М ансу б ба од ам изо д

М он анд, м исл

П урра ќатъ г ард ид ан и со меа

А ндак А лб у рз , к ў њ д ар Ќ аф ќ о з

Х ур д та ри н ада д и се ра ќа м а

Кор , њ ун ар О ла м , љ ањ о н

Ќ и см и ди в и зи я

С. АМОНУЛЛО, донишљўи соли дуюми факултаи таърихи ДМТ

Ѓ и зо а з о р ду о би гар м ба ро и ч ор в о

М ак ту б бо тел е ф они мо билї

За бо ни су н ъї

И зофа

И н т иш ор , ч оп

Ка ли ма и р ам зии к ом п юте р

Р. АБДУЛХОЛИЌОВ, омўзгори фанни таърихи мактаби № 3, н. Дарвоз

В а бо и а с ри 20

С ў за ндо р у (р усї ) Шу ту рм у рѓи ам р и кої

ёфт шудааст, ки бо тамоми санъати баланд сохта шудаанд ва шоњиди мањорати волои кулолгарони шањри Карон мебошанд. -Бигўед, ки аз кашфи ќалъа чї умедњо ва наќшањо доред? -Маљмааи Карон кашфи муњимтарини асри 21 буда, аллакай диќќати олимони зиёди бостоншиноси хориљиро ба худ љалб намудааст. Њоло корњои зиёде дар пеш аст ва бо боварї гуфта метавонам, ки бо пурра кашф шудани ин ёдгории таърихї - таърихи Ватанамон боз ѓанитар мегардад.

Ѓ а за бно к

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи 8 октябри соли 2014, №41 (968)

А Л А Д А Њ Б А Д И Р А Н Г К О А Л Т А Ф

таърихи ин шањри куњанро, ки пайвандгари наслњост, харчи зудтар ошкор созам. Муњаббати ањли байт, фарзандон, наберагон ва кулли халќи тољик ба ман дар ин кор ќувват мебахшад. -Оё даќиќ аст, ки ќалъаи Карон таърихи 3000-4000 њазорсола дорад? -Ин далели аниќ мебошад ва инро мадракњои таърихї ва бозёфтњои бостоншиносї дар ќалъа шоњидї медињанд. Мо умед дорем, ки баъди њафриёти ќабристонњо ва санљишњои устухонњои ёфташуда таърихи ин шањр ба њазораи њафтум, ба давраи оини мењпарастї, ки пеш аз зуњури Зардушт буда замони Каёниёнро дарбар мегирад, рафта мерасад. -Устод бигўед, ки оё ташрифи Зардушт ба ин ќалъа воќеист? -Албатта, чунки ќалъа таърихи куњан дорад ва Зардушт низ зодаи њамин диёр мебошад ва шаке нест, ў ба ин макон, ки Бурљи оташи авастої љой дорад, омада бошад. Бозёфтњои зиёди аз зери харобањо пайдо шуда оё ањамияти таърихї доранд? -Оре, бозёфтњои ин шањри бостонї ањамияти пурќимати таърихї дошта, ба сањифањои нонавиштаи таърихи ватанамон сањифањои навро зам менамояд ва бузургиву соњибдавлат будани ниёгонамонро ба љањониён ошкор хоњанд сохт. Бозёфтњои ашёњои кулолї аз ќабили кўзањои гилин ва сангин, лўлањои обгузар, хиштњои пухта ва дигар маснуот аз санъати баланди кулолгарони дарвозї дарак медињанд. -Шарњ медодед, ки вазъи санъати кулолгарї дар шањри Карон чи гуна буд? -Савол хеле бамаврид мебошад ва ќайд карданиам, ки дар шањри Карон устоњои чирадаст кор мекарданд ва маснуоти кулолии ёфтшуда ба даврањои гуногуни таърихї рост меоянд. Ашёњои кулолии ёфтшуда аз он дарак медињанд, ки онњо дар мавзеи Даштилуч аз хоки баландсифат дар чархи кулолї сохта шуда ба ќалъа интиќол дода мешуданд. Дар байни бозёфтњо чанд кўзаи сангини шаклан гуногун

Ко ргар д о ни ф и л м њои афс о на ви и ш ў р авї

Ла ..., гулўгоњи б айни Фаронс аю Британия

Ш ам ъ м она к


16

АЗ ИН ЉО, АЗ ОН ЉО

Озмуни “ИНШОИ БЕЊТАРИН”

Обуна-2015

Дастгоњи Кумитаи иљроияи марказии Њизби Халќии Демократии Тољикистон бахшида ба 20-умин солгарди Конститутсия (Сарќонун) ва 20-солагии таъсиси ЊХДТ байни донишљўёни коллељњо, литсейњо, омўзишгоњњо ва хонандагони синфњои болоии муассисањои таълимї озмуни «Иншои бењтарин»-ро эълон мекунад. Мавзўи иншои озод: "Наќши Конститутсияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољикистон дар њаёти сиёсию љамъиятии мардуми кишвар" буда, фарогири самтњои зерин бошад: - Сарќонун кафили истиќлолият; - Сарќонун рукни асосии низоми давлатдорї; - Дастовардњои даврони истиќлолият; - Тољикистон давлати њуќуќбунёд ва демократї; - Эњтироми арзишњои миллї ва таърихї; - Сарќонун - њомии њуќуќу озодињои шањрвандон. Њамчунин иншо бояд бо њусни хати зебо навишта шуда, дорои мазмуну муњтавои баланд бошад ва њаљми он на камтар аз 10 сањифаи дастнависро ташкил дињад. Озмуни «Иншои бењтарин» то 25 октябри соли 2014 дар сатњи шањру ноњияњо, то 28 октябр дар сатњи вилоятњо, шањри Душанбе ва то санаи 31 октябр дар сатњи Дастгоњи КИМ ЊХДТ љамъбаст карда мешавад.

Телефонњо барои тамос: 224-49-31, 238-54-27, 238-79-07

Аз њаёти бузургон Иброњими АДЊАМ Вайро гуфтанд: -Гўшт гарон аст. Гуфт: -Мо арзон кунем. Гуфтанд: -Чї гуна? Гуфт: -Нахарем ва нахўрем. Боязиди БАСТОМЇ Боязид чун аз Макка меомад, ба Њамадон расид. Тухми муасфар (заъфарон) харида буд. Андаке аз он ба сари омад ба хирќа баст. Чун ба Бастом расид, ёдаш омад, хирќа кушод, мўрчае аз он љо бадар омад. Гуфт: -Эшонро аз љойгоњи хеш овора кардаам? Бархост ва мўрчагонро ба Њамадон бурд ва он љо, ки хонаи эшон буд, бинињод. *** Шайх дар паси имоме намоз мекард. Имом гуфт: -Ё шайх, ту, ки касбе намекунї ва чизе аз касе намехохї, аз куљо мехўрї? Шайх гуфт: -Сабр кун то намоз ќазо кунам. Гуфт: -Чаро? Шайх гуфт: -Дар паси касе ки рўзидињандаро надонад, раво набувад, ки намоз гузоранд. Абдуллоњи МУБОРАК Рўзе љавоне омад, дар пойи Абдуллоњ афтод, зор-зор гирист ва гуфт: -Гуноње кардаам ва аз шарм наметавонам гуфт. Абдуллоњ гуфт: -Бигўй, то чї кардаї? Гуфт: -Зино кардаам. Гуфт: -Тарсидам, ки магар ѓайбат кардаї.

ЭЪТИБОР НАДОРАД Шањодатномаи гумшудаи хољагии дењќонии "Долона"-и љамоати дењоти Янгишањри ноњияи Љиргатол, ки тањти №15 аз 1 феврали соли 1999 ба ќайд гирифта шудааст, эътибор надорад.

Минбари халќ 16 октябри соли 2014 №42 (969)

Муњаммади САММОК Муњаммаки Саммок азб (хушгў) буд. Ўро гуфтанд: -Домодї хоњї? Гуфт: -На. Гуфтанд: -Чаро? Гуфт: -Њар яке аз моро шайтонест: яке маро, яке ўро. Ду шайтон дар як хона чї гуна бувад?

u Агар аз муњимтарин воќеоти кишвар ва љањон огоњ шудан хоњед, u Агар бо чењрањои мондагори сиёсиву фарњангї ва таърихї аз наздик ошно шудан хоњед, u Агар аз дастовардњои илмї, техникї ва дигар соњањо воќиф шудан хоњед, u Агар ба мушкилот ва масъалањои доѓу мубрами ватани худ бетараф нестед, u Агар мавќеи ЊХДТ-ро дар љомеа устувор дидан хоњед, пас,

ба њафтаномаи

"МИНБАРИ ХАЛЌ" обуна шавед! МУШТАРИЁНИ ГИРОМЇ! Маблаѓи обуна ба њафтанома 85 сомониро ташкил медињад. Маблаѓњои обунаро метавонед ба тариќи наќдї ва ѓайринаќдї ба суратњисоби ЊХДТ, ба воситаи шуъбањои "Амонатбонк" гузаронед... СУРАТЊИСОБИ МО:

ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН ИНН 020001728, С/Њ 20202972000473101000, Кор/сч. 20402972316264 МФО 350101626. Дар идораи амалиёти БДА ЉТ-"Амонатбонк"

ТАНАКСОЛ - бар зидди ЛЯМБЛИЙ ! Ширкати илмию истењсолии Руссия воситаи нодиреро коркард намудааст, бо номи Танаксол, ки он аз љамъи гиёњњо (пижма, полын, тысячелистник, девясил) иборат буда - њангоми беморињои паразитї ва сироятї (лямблиоз, амебиоз, аскаридоз, энтеробиоз,) истифода бурда мешавад. -Ба њоли имрўз воситаи аз њама самараноки зидди лямблиоз барои кўдакон ва калонсолон мањсуб меёбад. Дар њолатњои вазнин(при хроничес. лямблиоз) Танаксолро якљоя бо дигар воситањои синтетикї истифодааш мумкин аст. ТАНАКСОЛ ИНЧУНИН ТАЪСИРИ МАНФИИ ДОРУЊОИ СИНТЕТИКИРО КАМ МЕКУНАД. Тарзи истифодабарї: Кўдакони аз 1 сола 1/6ќ, аз 2 то 7 сола 1/3ќ, аз 7 то 12 сола 2/3ќ, аз 12 сола боло аз 1 то 2 ќошуќча рўзе 3 маротиба, 20-30 даќиќа пас аз хўрок. Давомнокї: аз 7 то 14 рўз, барои калонсолон то 30 рўз. Рег№000678, нархи фурўш 33 сомонї АЗ ДОРУХОНАЊО ПУРСОН ШАВЕД!

Юсуфи ИСБОТ Аз Юсуфи Исбот пурсиданд, ки ѓояти тавозўъ (хоксорї) чист? Гуфт: -Он ки аз хона берун ої ва њар киро бинї, чунон донї, ки бењтар аз туст. Абўабдуллоњ ибни ЉИЛО Аз Абўабдуллоњ дар бораи фаќр суол карданд. Хомўш шуд. Пас берун рафт ва бозомад. Гуфтанд: -Ин чї њол буд? Гуфт: -Чор донак сим доштам, шармам омад, к ибо доштани он аз фаќр сухан гўям. Онро садаќа кардам ва бозгаштам. Абулњасани НУРЇ Нурї гуфт: -Пири заиф ва беќувватеро дидам, ки ба тозиёна мезаданд. Ва ў сабр мекард. Ваќте ўро ба зиндон бурданд, ман пеши ў рафтам ва гуфтам: "Ту чунин заиф ва беќувват, чї гуна бар он тозиёнањо сабр кардї? Гуфт: -Балоро ба њиммат тавон кашид, на бо љисм.

Аз "Тазкират-ул-авлиё"-и Шайх Фариддудини Аттор

Дастгоњи КИМ ЊХДТ ва идораи нашрияи Минбари халќ ба узви КИМ ЊХДТ, раиси Кумитаи Иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Рўдакї Сўфиев Хайрулло нисбати даргузашти МОДАРАШ њамдардї баён намуда, ба ањли байти эшон аз даргоњи худованд сабри љамил хоњонанд.

ГУРДААТОН САНГ ДОРАД? ПРОЛИТ СУПЕР ба шумо кўмак мекунад! - ин маљмўъ шафоъатест барои: -пора намудан ва аз гурда бо нармї берун баровардани сангу ќум; -зидди илтињоб ва шамолхўрии гурдањо истифода бурда мешавад. -таркиби антисептикї ва антибактериалї дорад. Таъсироти асоси натиљаовари он: хунукии гурда, инфексия, ва аз байн бурдани сангу ќум. Бемороне ки тавассути "Пролит супер" табобат гирифтаанд, онро њамчун воситаи таъсирбахш бар зидди беморињои дар боло ёдовардашуда бањо додаанд. Бо њисоботи идораи маркетологии байнидавлатї - "DSEM grup" аз рўи фурўши (дар системаи урология) љањонї, Пролит супер дар зинаи аввал ќарор дорад. Нархи фурўш: аз 65 то 70 сомони. АЗ ДОРУХОНАЊО ХАРИДОРЇ НАМОЕД! тел: Душанбе 378-82-29-26; Суѓд ва ноњияњои он 927-49-33-47

Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар вилояти Хатлон ба муовини раис - роњбари дастгоњи Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилоят Иброњимов Неъматулло бинобар вафоти ПАДАРАШ

МОДАРАШ изњори њамдардї намуда, ба наздикону пайвандони марњум аз даргоњи Худованд сабри љамил мехоњанд.

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат: Хусрав Дўстов

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ: Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, ки идораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад. ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ: Дастгоњи КИМ ЊХДТ Идораи рўзнома тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29, 221-63-21. факс: 224-27-59

www.tribun.tj

Маъмурияти Коллељи техникии Донишгоњи техникии Тољикистон ба номи академик М. Осимї ба декани факултети энергетика ва телекомуникатсия Усмонов Субњон нисбати вафоти

њамдардии амиќ баён намуда, аз даргоњи Худованд ба фарзандону пайвандони марњум сабри љамил мехоњанд.

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Сармуњаррир Бахтиёр ЊАМДАМОВ

СУРОЃАИ МО: ш. Душанбе, маљмааи "КОХИ ВАЊДАТ", ошёнаи 2. ТЕЛЕФОН: 221-25-36, 221-63-21

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07, факс: 227-44-94

E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон Мањмудов Муњаррири масъул: Алиљон Љўраев Хабарнигорон: Љумъа Ќуддус, Толиби Луќмон, Моњрухсор Рањимова Масъули чоп: Мирзоалї Юнусов Њуруфчинон: Љамила Ањмадова, Гуландом Раљабова Мусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова, Суратгир: Тўхтамурод Рўзиев Сањифабанд: Фирдавс Таушаров

НИШОНИИ МО: 734018, ш. Душанбе, хиёбони Саъдии Шерозї, 16. Индекси обуна: 68910 Макони чоп: нашриёти «Шарќи озод». Теъдоди нашр: 49190 нусха


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.