Dom z Ogrodem Listopad 2020

LISTOPAD 2020 • NR 112

Barwy późnej jesieni Wybieramy wkład kominkowy Rynny gotowe do zimy

Jak zmniejszyć koszty ogrzewania domu?

772082 99 772082

570207 570207

11 11

IS SN 2082-5706

CENA 5,90 zł (W T YM 8% VAT)

INDEKS 270 474

BUDOWA I REMONT – BY MIESZKAŁO SIĘ LEPIEJ

OD REDAKCJI

Drodzy Czytelnicy!

Ciągle żyjemy w cieniu pandemii. Nie jest to sytuacja łatwa dla nikogo, ale nie możemy tracić optymizmu i wiary w lepsze jutro. Jeszcze wszystko się ułoży.

Tymczasem zapraszam Państwa do lektury nowego wydania naszego magazynu. W temacie numeru podpowiadamy, jak w łatwy sposób obniżyć koszty ogrzewania domu. Kilka prostych trików może znacząco wpłynąć na oszczędności w naszym domowym budżecie.

Pozostając w kwestii ogrzewania, podpowiadamy też, na co zwracać uwagę przy wybieraniu wkładu kominkowego. Dzisiejsze kominki mogą z powodzeniem pełnić funkcję głównego źródła ogrzewania.

Przypominamy też, jak ważne jest wyposażenie naszych domów w czujniki tlenku węgla i dymu. Ta niedroga inwestycja może nas ustrzec przed wielkim niebezpieczeństwem.

Eksperci z branży podpowiadają, dlaczego warto inwestować w systemy rekuperacji, o czym pamiętać podczas instalowania wodnego ogrzewania podłogowego oraz na co zwracać uwagę, wybierając odwodnienia liniowe.

Podpowiadamy też, jak zaaranżować nieużytkowe poddasze oraz jak dbać o rośliny domowe w okresie jesienno-zimowym.

Właściciele ogrodów muszą pamiętać, że listopad to ostatni moment na wykonanie niektórych ważnych zabiegów wokół domu. Więcej na ten temat w ogrodowej części naszego magazynu. Życzę przyjemnej lektury, dużo zdrowia i pogody ducha!

redaktor naczelna

Wydawnictwo MajerMedia ul. Tadeusza Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska Tel. 83 411 50 11 www.majermedia.com redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com Dyrektor zarządzający: Maciej Majerczak REDAKCJA Redaktor naczelna: Katarzyna Jaszczuk

4

LISTOPAD 2020

Zespół redakcyjny: Karolina Chmielewska, Rafał Nowicki Korekta: Anna Nalikowska Projekt i skład: Gabriela Centkowska Druk: Mazowieckie Centrum Poligrafii REKLAMA Specjaliści ds. sprzedaży: Marek Jastrząb, Sylwia Łuciuk Zdjęcie na okładce: Shutterstock

WWW www.majermedia.com facebook.com/MajerMedia

Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem Izby Wydawców Prasy Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadsyłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

SPIS TREŚCI T E M AT N U M E R U 8 Jak zmniejszyć koszty ogrzewania?

POR ADNIK

26

WYBIERAMY WKŁAD KOMINKOWY

14 Grzejniki dekoracyjne 20 Czujniki dymu i czadu 26 Wybieramy wkład kominkowy 34 Adaptacja poddasza 42 Cegła na elewacji 48 Jak dbać o rośliny doniczkowe

A K T UA L N O Ś C I 54 Nowości, trendy, inspiracje

E K S P E R T R A DZ I 62 66 70

Instalacja wodnego ogrzewania podłogowego Dlaczego warto inwestować w systemy rekuperacji Odpływ liniowy – co warto wiedzieć przed zakupem

W O KÓ Ł D O M U 78 82 90 94

102

SPOSOBY NA WYKORZYSTANIE ZGRABIONYCH LIŚCI

Nawierzchnia wśród drzew Ogrody zimowe Przegląd dachu i rynien Ogrodzenia gabionowe

OGRÓD 102 106 110

Sposoby na wykorzystanie zagrabionych liści Herbata – roślina z bogatą historią Barwy późnej jesieni

66

14

DLACZEGO WARTO INWESTOWAĆ W SYSTEMY REKUPERACJI

GRZEJNIKI DEKORACYJNE

8

JAK ZMNIEJSZYĆ KOSZTY OGRZEWANIA DOMU?

Sezon grzewczy rozpoczął się już na dobre. Mieszkańcy domów jednorodzinnych zastanawiają się, czy ich zapas paliwa będzie wystarczający, a posiadacze mieszkań w blokach mają nadzieję na niższy rachunek za ogrzewanie.

Są sposoby, które pozwolą ograniczyć wydatki na energię cieplną w obu przypadkach.

78 82 OGRODY ZIMOWE

NAWIERZCHNIA WŚRÓD DRZEW

TEMAT NUMERU

Jak zmniejszyć koszty ogrzewania Tekst: Paweł Ilczuk

Sezon grzewczy rozpoczął się już na dobre. Mieszkańcy domów jednorodzinnych zastanawiają się, czy ich zapas paliwa będzie wystarczający, a posiadacze mieszkań w blokach mają nadzieję na niższy rachunek za ogrzewanie. Są sposoby, które pozwolą ograniczyć wydatki na energię cieplną w obu przypadkach. Zacznijmy od najprostszych i w większości darmowych metod, dzięki którym zmniejszymy straty ciepła.

8

LISTOPAD 2020

ZACZNIJMY OD OKIEN Jeśli macie w domu plastikowe okna, musicie wiedzieć, że większość modeli ma wbudowaną regulację siły docisku skrzydła do ramy. Na metalowym okuciu ramy okna znajdują się okrągłe śruby z niesymetrycznie położoną dziurką na klucz imbusowy i szerokim nacięciem na płaski śrubokręt.

To właśnie ten element dociska okno do ramy po przekręceniu klamki. Wystarczy obrócić śrubę tak, aby jej bardziej wypukła część skierowała się w stronę pomieszczenia. Wtedy okno będzie się domykało lepiej i przepuszczało mniej zimnego powietrza. Latem można postąpić odwrotnie, aby okno przepuszczało odrobinę więcej powietrza nawet wtedy, kiedy jest zamknięte. Nie musicie już wzywać fachowców i płacić za regulację. Niestety, nie każdy o tym wie.

Pamiętajcie jednak o regularnym wietrzeniu pomieszczenia, aby usunąć z niego nadmiar wilgoci i wpuścić więcej tlenu.

Nie tylko otwieranie okien ma wpływ na temperaturę wewnątrz – pomogą też rolety. W dzień zdecydowanie warto podnieść rolety i wpuścić więcej ciepła i światła do domu.

W nocy światło i ciepło będzie próbowało wydostać się tą samą drogą, dlatego warto zasłonić szyby. Różnica w stratach cieplnych może sięgnąć nawet 5%!

intensywne. Zapewni to mniejszą stratę ciepła niż delikatne uchylanie okna na dłuższy czas. Zaraz po tej czynności można ponownie ustawić pokrętło grzejnika na docelową wartość.

Nowoczesne głowice, czyli właśnie wspomniane pokrętła, nie są zwyczajnymi zaworami. Być może spotkaliście się z sytuacją, że nawet ustawiony w pozycji zerowej grzejnik ma bardzo wysoką temperaturę, a ustawiony na maksymalną wartość jest jedynie lekko ciepły. Dzieje się tak dlatego, że w głowicach montowany jest termostat.

To niesamowicie wygodne rozwiązanie, dzięki któremu nie będziecie musieli codziennie regulować mocy grzejników. Niestety, niektórzy użytkownicy nie są świadomi metody ich działania. Ustawiając pokrętło na konkretną liczbę, nie sterujemy bezpośrednio otwarciem zaworu, ale ustawiamy pożądaną temperaturę w pomieszczeniu.

Nawet całkowicie zakręcony grzejnik będzie się od czasu do czasu załączał, aby utrzymywać dodatnią temperaturę otoczenia. Informacje na temat wartości temperatury przypisanej do liczby na pokrętle można znaleźć w instrukcji obsługi lub na stronie internetowej producenta.

Aby zoptymalizować przepływ powietrza i ciepła przez grzejniki, należy zapewnić im trochę przestrzeni. Nie warto ich przykrywać długimi firankami, zastawiać meblami ani tym bardziej zabudowywać. Kiedyś obudowywanie żeliwnych kaloryferów np. drewnem było bardzo popularne, a drewno jest przecież izolatorem ciepła. Warto za to odizolować grzejnik od ściany poprzez specjalne maty termoizolacyjne, czyli ekrany zagrzejnikowe. Dobrze dobrana mata nie będzie widoczna, a zdecydowanie zmniejszy nagrzewanie się ściany za grzejnikiem i oddawanie ciepła na zewnątrz budynku. Zamiast tego mata odbije ciepło w stronę wnętrza pomieszczenia. Ma to spore znaczenie zwłaszcza w budynkach o słabej izolacji termicznej. Jeśli w waszym domu znajdują się stare i ciężkie, żeliwne kaloryfery, warto pomyśleć o ich wymianie na znacznie skuteczniejsze grzejniki konwekcyjne.

Wróćmy na chwilę do tematu wietrzenia – tutaj również warto wprowadzić pewne usprawnienia. Dotyczy to w szczególności mieszkańców bloków, w których zainstalowano podzielniki ciepła. Podzielnik ciepła mierzy różnicę temperatury pomiędzy grzejnikiem a otoczeniem. W chwili, kiedy otwieracie okno, podzielnik notuje ogromną różnicę temperatury i nalicza większą ilość zużytej energii. Jak temu zaradzić? Warto kilka minut przed wietrzeniem zakręcić grzejniki w pomieszczeniu.

Samo wietrzenie powinno trwać krótko, ale być bardziej

9

TEMAT NUMERU

Ta wiedza pozwoli nie tylko zrozumieć niespodziewane działanie grzejników, ale także zapobiec kolejnemu błędowi przy wietrzeniu mieszkania. Kiedy fala lodowatego powietrza wpada do pomieszczenia, głowice grzejników maksymalnie zwiększają przepływ gorącej wody. Prowadzi to do kolejnego zawyżenia wskazań podzielnika ciepła i marnowania energii. To jeszcze jeden powód, aby zakręcać grzejniki na czas wietrzenia i skrócić jego czas do niezbędnego minimum.

INWESTYCJA W WYGODĘ ZWRACA SIĘ PODWÓJNIE Wspomniane już głowice termostatyczne dostępne są także w wersji ze sterowaniem elektronicznym, pozwalającym automatycznie zmieniać temperaturę w konkretnych pomieszczeniach – wystarczy je odpowiednio zaprogramować. Są też głowice, którymi można oprócz tego sterować zdalnie, z poziomu aplikacji na smartfona. Takie urządzenia pozwolą automatycznie obniżać temperaturę w określonym czasie, na przykład kiedy wszyscy domownicy są w pracy. Warto też zmniejszyć temperaturę w nocy, dla zdrowszego i bardziej komfortowego snu. Trudno o tym pamiętać każdego dnia, dlatego można skorzystać z pomocy urządzeń elektronicznych. Nieduży wydatek pozwoli zaoszczędzić naprawdę pokaźną sumę pieniędzy w każdym sezonie grzewczym.

10

LISTOPAD 2020

Warto kilka minut przed wietrzeniem zakręcić grzejniki w pomieszczeniu. Samo wietrzenie powinno trwać krótko, ale być bardziej intensywne.

Zapewni to mniejszą stratę ciepła niż delikatne uchylanie okna na dłuższy czas.

R EK L A M A

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

TEMAT NUMERU

W podobny sposób można sterować całym centralnym ogrzewaniem, o ile posiadamy nowoczesny piec, mogący współpracować z takim urządzeniem. Wtedy mamy możliwość zautomatyzować nie tylko przepływ wody przez grzejniki, ale także sam proces wytwarzania ciepła. Regulatory temperatury również opierają się na termostacie i dobierają parametry spalania do oczekiwanych wartości. Regulatory mogą współpracować z piecami na węgiel, ekogroszek, gaz oraz olej opałowy.

12

LISTOPAD 2020

Decydując się na instalację regulatora, należy upewnić się, czy będzie kompatybilny z posiadanym modelem kotła. Regulator jest też oczywiście częścią systemu pompy ciepła, która włącza się tylko w razie potrzeby. Cała obsługa przez użytkownika ogranicza się do ustawienia pożądanej wartości temperatury oraz ewentualnie zaprogramowania cyklu zmiany temperatury.

Również w tym wypadku można robić to z każdego miejsca na świecie, za pośrednictwem internetu. ■

Elektryczne ogrzewanie akumulacyjne nowy wymiar sprawdzonej technologii Przeglądając internet, czasopisma branżowe czy rozmawiając z fachowcami mamy wrażenie, że istnieje bardzo niewiele możliwości ogrzewania budynków.

W zależności od mody czy regionu, z różnym natężeniem promowane są głównie urządzenia gazowe, kotły na ekogroszek, kotły na pellet czy zwłaszcza w ostatnich latach pompy ciepła. Ogrzewanie olejowe lata świetności ma już za sobą a gaz, propan, zawsze był medium raczej niszowym.

Ale oprócz tych najbardziej popularnych źródeł ciepła od wielu lat istnieją na rynku i pracują z powodzeniem inne systemy ogrzewania. W tym artykule, chcę zwrócić uwagę na jeden z mniej popularnych sposobów ogrzewania a mianowicie ogrzewanie akumulacyjne. Jest to bardzo komfortowy, bezobsługowy i ekologiczny sposób ogrzewania, a ze względu na trwałość i niezawodność takiego rozwiązania zasługuje na więcej uwagi. Ponadto jako system wykorzystujący energię elektryczną świetnie nadaje się do współpracy z instalacjami fotowoltaicznymi.

Ogrzewanie akumulacyjne, zwane również pozaszczytowym jest ogrzewaniem wykorzystującym tanią energię elektryczną.

Na rynku dla klienta indywidualnego mamy dostępne różne taryfy energii elektrycznej. Obok najbardziej popularnej taryfy G11 w której prąd ma jedną cenę przez całą dobę, istnieją jeszcze taryfy zawierające strefę pozaszczytową, takie jak G12, G12W, G13. Charakteryzują się one tym, że oprócz drogiego prądu w godzinach szczytu, istnieją godziny, najczęściej ok. 10 w ciągu doby, w których koszt prądu jest znaczne niższy nawet do 50%. Właśnie ten tani prąd wykorzystujemy w ogrzewaniu akumulacyjnym. Oczywiście nasz budynek w sezonie grzewczym potrzebuje ogrzewania przez całą dobę a nie tylko przez 10 godzin. Dlatego też tanią energią ogrzewamy budynek na bieżąco ale też akumulujemy ją i zachowujemy w dobrze izolowanych akumulatorach ciepła aby skorzystać z tej energii w czasie gdy prąd będzie drogi.

Spośród systemów akumulacji ciepła, takich jak piece akumulacyjne, podłogowe ogrzewanie akumulacyjne, akumulacja wodna, chciałbym zwrócić szczególną uwagę na nowość na naszym rynku, jakim jest akumulacyjny kocioł grzewczy.Firma Elektrotermia jest producentem pieców akumulacyjnych oraz promuje ogrzewanie akumulacyjne od ponad 40 lat. W tym czasie zaufało nam tysiące klientów.

W ostatnich latach nasza firma uczestniczyła w „ Krakowskim Programie Ograniczenia Niskiej Emisji” jako „Wykonawca Rekomendowany przez Urząd Miasta”. W roku 2019 oferta firmy została poszerzona o kotły akumulacyjne Comfort Plus Serii E5100, amerykańskiego producenta, firmy Steffes.

W urządzeniu tym znajduje się dobrze zaizolowany, ceramiczny rdzeń akumulacyjny, służący do gromadzenia i przechowywania energii. Praca kotła odbywa się w dwóch cyklach.

W pierwszym - zwanym ładowaniem, za pomocą grzałek elektrycznych rdzeń akumulacyjny rozgrzewany jest do odpowiedniej temperatury. Do nagrzewania rdzenia wykorzystywany jest tylko tani prąd pozaszczytowy i tylko w takiej ilości, jaka jest potrzebna do ogrzania budynku w danym dniu. W drugim zaś - zwanym rozładowaniem, w zależności od nastawionej temperatury wewnętrznej odpowiednia ilość energii oddawana jest do instalacji centralnego ogrzewania poprzez zabudowany w urządzeniu wymiennik. Ten proces odbywa się w trakcie całej doby. Nad całością pracy urządzenia i jego optymalną współpracą z instalacją grzewczą, czuwa zaawansowany układ automatyki. Sterujący zarówno procesem ładowania jak i procesem rozładowania.

Kocioł akumulacyjny może współpracować zarówno z nowoczesnymi instalacjami niskotemperaturowymi, jak i starymi instalacjami wysokotemperaturowymi. Dzięki temu znakomicie sprawdzi się w nowych budynkach oraz jako urządzenie zastępujące dowolny kocioł np. tzw. „śmieciuch”, w programach ograniczenia niskiej emisji, stanowiąc nowoczesną, bezobsługową i ekologiczną alternatywę dla brudnego, uciążliwego, szkodliwego dla zdrowia i środowiska, źródła ciepła. Wymieniając kocioł węglowy na kocioł akumulacyjny unikamy uciążliwych prac dostosowujących wysokotemperaturową instalację do nowoczesnego źródła ciepła, takiego jak np. pompa ciepła. Niezbędne prace wykonywane są jedynie w obrębie kotłowni.

Bardzo ważny jest również aspekt ekologiczny. Musimy pamiętać, że ogrzewanie elektryczne nie generuje zanieczyszczeń w miejscu ogrzewania, a jeżeli dodatkowo działa w oparciu o instalację fotowoltaiczną (PV), staje się w pełni ekologicznym źródłem ciepła. Nie bez znaczenia jest również bezpieczeństwo eksploatacji.

Instalacja elektryczna nie grozi wybuchem, ani nie może spowodować zaczadzenia.

Elektrotermia Sp. z o.o. Sp.k. ul. Mackiewicza 5

31-214 Kraków

www.akumulacyjny.com.pl

+48 12 306 52 10

bok@elektrotermia.com.pl

www.oze.elektrotermia.com.pl

www.elektrotermia.com.pl

Władysław Grodniewicz

PORADNIK

14

LISTOPAD 2020

Grzejniki dekoracyjne Dawno już minęły czasy, w których grzejnik pełnił tylko funkcję grzewczą i był zazwyczaj szkaradnym elementem instalacji. Teraz grzejnik może – i powinien – być nie tylko nośnikiem ciepła, ale i ciekawym akcentem w aranżacji wnętrz.

M

oda na grzejniki dekoracyjne przyszła do nas z Zachodu nie wcześniej niż pod koniec lat 90. tych. Do tego czasu w polskich domach królowały proste grzejniki żeberkowe, najczęściej w białym kolorze, będące nie tylko niezbyt atrakcyjnym wyposażeniem każdego mieszkania, ale też zmorą gospodyń, które miały nie lada problem z czyszczeniem tego mało trafionego pod względem estetycznym wynalazku.

Dzisiaj wybór grzejników może być wielką frajdą, ale i nie lada wyzwaniem. Na rynku można znaleźć grzejniki o różnych formach, kształtach, kolorach i przeznaczeniu. Kiedyś ukrywane, dzisiaj często odgrywają główną rolę w aranżacji wnętrza.

Właśnie dlatego dzisiejsze grzejniki mają też zazwyczaj o wiele większe gabaryty, dzięki czemu łatwiej jest je wyeksponować.

GRZEJNIK O SPECJALNYM PRZEZNACZENIU Warto wybierać grzejniki skonstruowane pod kątem odpowiedniego pomieszczenia. Mamy więc do wyboru, oprócz grzejników pokojowych, grzejniki kuchenne, łazienkowe i do pokoju dziecięcego. Te ostatnie w szczególności zasługują na uwagę, gdyż wyróżniają się zabawną formą, bezpieczną konstrukcją i pobudzającą wyobraźnię kolorystyką, która na pewno spodoba się każdemu dziecku.

W przypadku grzejników łazienkowych również można zauważyć duże zmiany – grzejnik w łazience już nie musi mieć kształtu standardowej drabinki. Teraz taki grzejnik może mieć dowolną formę, nie tracąc przy tym swoich funkcji. Umożliwiające wygodne suszenie ręczników wieszaki, wmontowane lustra powiększające przestrzeń czy też dodatkowe półeczki to elementy, które wpłyną nie tylko na estetykę łazienki, ale i jej funkcjonalność. W małej łazience można zdecydować się na grzejnik narożny, który pozwoli nam oszczędzić cenną przestrzeń użytkową. Taki grzejnik z powodzeniem może zawisnąć nad wanną czy też w rogu za umywalką.

15

FOTO: ATLANTIC

PORADNIK

Dzisiejsze grzejniki nie tylko zyskały na lekkości i świeżości konstrukcji. Producenci grzejników coraz częściej sięgają też po nowe materiały, takie jak drewno, kamień, stal nierdzewna, konglomerat, beton czy płyta MDF. Często grzejniki łączą w sobie różne materiały, co pozwala uzyskać nietuzinkowy efekt wizualny.

Oprócz materiału bardzo ważna jest też forma grzejnika. A tych mamy do wyboru naprawdę wiele. Począwszy od prostych figur geometrycznych z gładką płytą czołową, poprzez grzejniki ornamentowe, aż do takich o zupełnie zaskakującym kształcie.

Problemem nie powinno być też dobranie koloru, który wkomponuje się w kolorystykę naszego wnętrza – większość producentów oferuje bogatą gamę kolorystyczną swoich produktów.

16

LISTOPAD 2020

FOTO: JAGA

FORMA, KOLOR, MATERIAŁ

Własny zbiornik to po pierwsze odpowiedzialność i koszty Dzierżawa zbiornika to 100 % odpowiedzialność dostawcy gazu do Twojej instalacji, podczas gdy własność to dodatkowa praca nad pilnowaniem terminów zgłoszeń, opłatami, serwisowaniem, napełnieniem oraz kontrolą jakości.

Każda firma, która dostarcza dzierżawioną instalację zbiornikową będzie dbała o dostarczenie jak najlepszego sprzętu i starać się o najwyższą jakość usług oraz samego gazu, żeby przedłużyć czas użytkowania urządzenia, dzięki czemu klient zyskuje spokój na lata.

Dla każdej firmy konsument jest ważny i dlatego na rynku musi być konkurencja oferująca zróżnicowane ceny usług oraz towarów. Im więcej firm, tym lepiej dla konsumenta, bo dzięki temu może wybrać ofertę, która najbardziej mu odpowiada w najlepszej dla niego cenie. AmeriGas od samego początku swojej obecności na polskim rynku proponuje dzierżawę zbiorników, ponieważ nasza firma stawia nie tylko na cenę, ale również na jakość sprzedawanego gazu oraz obsługę. W ramach dzierżawy ponosimy odpowiedzialność za stan urządzenia, wykonujemy badanie szczelności oraz sporo innych czynności, ponieważ zależy nam na komforcie naszych Klientów.

Dlatego uprzedzamy Klientów, którzy rozważają wybór zbiornika na własność, że za takim wyborem kryje się wiele kosztów i prac do zrealizowania, które czasem nie są znane od razu. Co więcej należy pamiętać, że korzystanie z instalacji gazowych musi odbywać się w sposób bezpieczny, dlatego zawsze należy korzystać z doświadczonych firm.

Nawet posiadając własną instalację należy zwrócić uwagę na produkt, czyli gaz, który mają w ofercie firmy oferujące samo tankowanie. O ile certyfikowani dostawcy regularnie badają swój gaz i wyniki takich kontroli mogą być udostępnione klientom to w przypadku najtańszych graczy zdarzają się sytuację, w których oferowany po bardzo atrakcyjnej cenie produkt odbiega od norm. Najczęstszą oszczędnością jest stosowanie mieszaniny zawierającej w sobie butan, która pozwala oferować produkt taniej, ale jednocześnie uniemożliwiając jego stosowanie w okresie zimowym (butan nie przechodzi w fazę gazową przy temperaturze, poniżej 0 st. C). W najlepszym przypadku nasz kocioł zimą przestanie działać i zostaniemy ze zbiornikiem napełnionym butanem, który będzie można użyć na wiosnę lub latem i będziemy ponosili koszty dodatkowych dostaw propanu. W przypadku najgorszym, jeśli dodatkowo gaz byłby np. zbyt zasiarczony grozi nam awaria całej instalacji z koniecznością odessania gazu i wymiany jej elementów, w tym kotła. Są to poważne koszty i ryzyka, które trzeba mieć na uwadze wybierając zbiornik na własność. Dlatego prosimy pamiętać, że zbiornik to nie tylko stalowa konstrukcja w Państwa ogrodzie, ale również koszty i zobowiązania, takie jak: - projekt - zgłoszenie do UDT - próby ciśnieniowe - przeglądy - rewizje - potencjalne awarie, które należy usunąć zgodnie ze sztuką Wybierając najtańszego dostawcę gazu i korzystając z własnego zbiornika pozostajemy z tymi sprawami sami. Taki dostawca nie ma żadnych zobowiązań i dlatego ciężko będzie udowodnić nam, co spowodowało uszkodzenia kotła gazowego, w momencie, w którym zostanie zalana niewłaściwa mieszanina gazu.

Dlatego tak ważne jest, nie tylko pod kątem kosztów, ale przede wszystkim bezpieczeństwa, żeby korzystać ze sprawdzonych dostawców, którzy zapewnią nam kompleksową obsługę: - Automatyczne dostawy dzięki telemetrii, gwarancja ciągłości pracy - Sprawdzenia szczelności zaworów podczas każdej dostawy - Wsparcie serwisowe i alarmowe 24h na dobę - Badania zaworów bezpieczeństwa - Pomiary rezystencji uziemienia zbiorników - Badania szczelności instalacji - Wymiany armatury zbiorników - Rewizje wewnętrzne zbiorników i próby ciśnieniowe - Badania ochrony katodowej - Pilnowanie terminów przeglądów oraz napełniania zbiornika

Zawsze zamawiając gaz warto prosić o kartę charakterystyki produktu, potwierdzającą, że dostarczony gaz to tzw. propan techniczny, a w razie jakichkolwiek wątpliwości występować o dokument potwierdzający zgodność dostarczanego gazu z deklaracją poprzez przedstawienie aktualnych badań, realizowanych przez niezależne laboratoria.

Wybierając współpracę z AmeriGas wraz instalacją dzierżawioną mamy pewność, że dostajemy najlepszy możliwy produkt zweryfikowany przez wiodące laboratorium firmy Hamilton, które weryfikuje wszystkie partie gazu, docierające do naszej firmy, ale przede wszystkim spokój, oszczędność czasu i bezpieczeństwo.

A w przypadku gdyby pojawiły się jakiekolwiek wątpliwości lub pytania nasz zespół doradców dostępnych w zespole wsparcia sprzedaży z chęcią udzieli na nie odpowiedzi.

Zawsze warto porównywać oferty i zachęcamy do tego wszystkich, jednak nie dajmy się skusić najtańszej ofercie na rynku, jeśli nie mamy gwarancji, że oferowane usługi są na identycznym poziomie, a dostarczamy gaz spełnia wszystkie wymogi.

Sprawdź dlaczego warto kupować gaz płynny u sprawdzonego dostawcy: www.amerigas.pl

PORADNIK

RETRO W NOWOCZESNYM WYDANIU Ostatnio zapanowała moda na aranżację wnętrz z użyciem dodatków rodem z PRL-u. Na tapet powróciły zapomniane wcześniej paprotki, monstery i fikusy. Jeśli również jesteśmy zwolennikami tego trendu, także w przypadku grzejników znajdziemy coś dla siebie. Producenci przygotowali ciekawe modele, które stylistycznie nawiązują do dawnych kaloryferów, ale są doskonałymi, nowoczesnymi nośnikami ciepła.

ZDJĘCIA: VASCO

Oferta na rynku grzejników dekoracyjnych jest naprawdę imponująca. Warto poświęcić trochę czasu, by wybrać takie, które nie tylko będą nam dobrze służyły przez wiele lat, ale i staną się ciekawym elementem aranżacji naszego domu. ■

18

LISTOPAD 2020

PORADNIK

Tekst: mgr inż. Norbert Jackowicz, AISKO Sp. J./Kidde

Jaki powinien być ten idealny, wymarzony dom? Zapewne ile osób, tyle opinii. A co w nich będzie się najczęściej powtarzać? To, że perfekcyjny dom ma być ładny, wygodny, funkcjonalny, przestronny. I jeszcze dobrze urządzony, bogato wyposażony, przytulny.

Najchętniej – jakżeby inaczej – z kominkiem. Koncentrując się na detalach, wybieramy atrakcyjne meble, odpowiednie kolory zasłon, modne modele kranów czy baterii łazienkowych i dziesiątki innych rzeczy. Na pewno istotnych, ale jednak nie najważniejszych. Bo ten idealny dom musi mieć coś jeszcze. Coś, o czym często zapominamy – musi być bezpieczny.

20

LISTOPAD 2020

FOTO: AISKO SP. J./KIDDE

T

ym razem nie chodzi o dodatkowe zamki, zabezpieczenia antywłamaniowe czy coraz bardziej wyszukane systemy alarmowe. Bezpieczny dom to miejsce, gdzie mamy pewność, że nie dotknie nas żadne z zagrożeń, o których zbyt łatwo się zapomina.

Niestety, wielu z nas popełnia ten prosty, ale czasem kosztowny błąd. Wydaje się, że nasz dom jest już gotowy do eksploatacji, więc można się wprowadzać i w końcu komfortowo żyć. Cieszymy się, chcemy w końcu skorzystać z tego, na co tak długo pracowaliśmy. Jesteśmy optymistami, myślimy pozytywnie. Jakieś zagrożenia? Jeżeli już, to raczej nie u nas.

Tymczasem definicja bezpiecznego domu wypełnia się dopiero wówczas, gdy jest on wyposażony w czujniki tlenku węgla, czujki dymu i podstawowy sprzęt gaśniczy.

Tego prawdziwego komfortu z mieszkania możemy zaznać dopiero wówczas, gdy mamy pewność, że żadnemu użytkownikowi nic nie grozi.

ZABEZPIECZ SWÓJ DOM Zapominanie o wyposażaniu domu w czujniki chroniące nas przed pożarem i tlenkiem węgla jest trochę niezrozumiałe.

Być może dzieje się tak m.in. dlatego, że normy prawne w Polsce nie wymuszają montażu takich zabezpieczeń.

To, co jest standardem w wielu krajach zachodnich, u nas przyjmuje się powoli. A przecież warto brać dobry przykład z rozsądnych. Bo – jak wynika ze statystyk prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną – co trzeci pożar powstaje w naszych mieszkaniach! Właśnie tam, gdzie czujemy się bezpiecznie i gdzie nie spodziewamy się zagrożeń.

A może to kwestia kosztów? Okazuje się, że przy wydatkach, jakie ponosimy na kupno czy budowę domu, nakłady finansowe na zabezpieczenie całego domu przed pożarem i działaniem śmiercionośnego tlenku węgla są zupełnie nieistotne. Z wiarygodnych wyliczeń wynika, że to mniej niż 0,2 procenta kosztów budowy domu! A przecież taka inwestycja ma znaczący wpływ na poprawę poziomu bezpieczeństwa nas i naszej rodziny. Przy grubych tysiącach złotych wydawanych na specjalne zamki, „pancerne” drzwi, kamery i wymyślne alarmy koszt czujników i gaśnic to zwykle wydatek kilkuset złotych. Nic, wobec bezcennego zdrowia i życia.

TLENEK WĘGLA – CICHY ZABÓJCA Na szczęście także w naszym kraju z roku na rok rośnie poziom świadomości w zakresie bezpieczeństwa pożarowego czy zagrożeń związanych z zatruciami tlenkiem węgla.

Czad (czyli właśnie tlenek węgla) jest „cichym zabójcą”.

To gaz bezbarwny i bezwonny, wydziela się także podczas normalnej pracy urządzeń grzewczych. Każdej zimy zbiera swoje śmiertelne żniwo, bo w praktyce jest nie do zauważenia. Wdychając go, nie czujemy bólu czy podrażnienia w gardle. Podtruwane osoby często nie łączą faktu złego samopoczucia z tym, że są pod wpływem śmiertelnie niebezpiecznego gazu. Jeśli zbagatelizuje się pierwsze objawy, takie jak ból głowy, zawroty, nudności, ogólne zmęczenie i senność, może dojść do tragedii.

21

PORADNIK

CZAD POTRAFI ZABIĆ NAWET W KILKA MINUT! Skąd się bierze? Najczęściej źródłami tlenku węgla są nieprawidłowo zamontowane, rozregulowane lub niewłaściwie użytkowane gazowe urządzenia do podgrzewania wody, przenośne gazowe/naftowe ogrzewacze pomieszczeń, kominki, piece kaflowe, kuchnie, nieszczelne lub zablokowane przewody kominowe, grille na gaz i węgiel używane w zamkniętym pomieszczeniu czy też samochód pozostawiony z uruchomionym silnikiem w przydomowym garażu.

JAK DZIAŁAJĄ CZUJNIKI?

GRAFIKA: AISKO SP. J./KIDDE

W zasadzie jedynym sposobem, który daje pewność, że nie zostaniemy podtruci lub zatruci tlenkiem węgla, jest montaż czujników. Jak działa taki czujnik? Gdy tylko wykryje obecność tlenku węgla w pomieszczeniu, poinformuje o tym fakcie bardzo głośnym sygnałem alarmowym (także w przypadku awarii czy wyczerpania baterii w czujniku włączy się wyraźny sygnał dźwiękowy). Czułość alarmów jest tak ustawiona, aby urządzenia reagowały odpowiednio wcześnie, gdy stężenie czadu jeszcze nie zagraża życiu i pozwala na podjęcie właściwych działań. A zatem

22

LISTOPAD 2020

jak zabezpieczyć swój dom? Jak wybrać odpowiednie czujniki i gaśnice? Przy robieniu zakupów cena zazwyczaj jest istotna, ale w tym przypadku nie należy oszczędzać kosztem jakości takiego urządzenia. Gdy chodzi o ludzkie zdrowie i życie, byłaby to źle pojęta oszczędność.

Czujniki tlenku węgla z wbudowanym zasilaniem fabrycznym i 10-letnią gwarancją oferowane przez renomowanych producentów kosztują ok. 140 zł, co przekłada się na roczny koszt zabezpieczenia przed czadem w kwocie 14 zł. Prawda, że niedużo? Należy kupować wyłącznie urządzenia nowe, w oryginalnych opakowaniach. W przypadku czujników czadu powinniśmy wybierać produkty posiadające certyfikat potwierdzający spełnienie wymagań normy PN-EN 50291-1:2010 dla domowych czujników tlenku węgla. Na obudowie urządzeń, które pomyślnie przeszły badania na zgodność z tą normą, zawsze jest umieszczony znak jednostki certyfikującej, numer normy oraz raportu z badań. Czujników bez takiego oznaczenia nie powinno się kupować. Warto pamiętać, że każdy czujnik tlenku węgla ma ograniczony okres eksploatacji, po upływie którego musi zostać wymieniony. Nie ma czujników działających wiecznie.

STO LAT BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO

22 666 27 37 UL. EMALIOWA 15, 02-295 WARSZAWA

FOTO: 123RF

PORADNIK

Montaż domowych czujników czadu to pierwszy krok do zapewnienia podstawowej ochrony przeciwpożarowej. Warto „uzbroić” mieszkanie również w czujki dymu oraz podręczny sprzęt gaśniczy. Dopiero takie wyposażenie domu da nam poczucie kompleksowego zabezpieczenia przeciwpożarowego. Warto wiedzieć, że nowoczesne gaśnice mają niewielki ciężar i – wbrew pozorom – są bardzo proste w obsłudze. Do domów najbardziej przydadzą się te pianowe, które świetnie gaszą pożary z grupy A (ciała stałe) i B (ciecze i materiały stałe, które się topią). Takimi gaśnicami – co ważne – można gasić także urządzenia pod napięciem. Gaśnice te są ekologiczne i łatwo posprzątać miejsce, w którym zostały zastosowane. W kuchni najlepiej sprawdzą się te przeznaczone do gaszenia oleju oraz tłuszczów (grupa pożarów F).

Raz jeszcze podkreślmy, że koszt kompleksowego zabezpieczenia całego domu przed tlenkiem węgla i pożarem to wydatek kilkuset złotych. W ekonomicznej wersji możemy kupić sobie taki komfort, wydając na czujkę dymu 30-50 zł, czujniki czadu są w sprzedaży już od 70 zł, a zakup gaśnicy to wydatek w przedziale 100-150 zł. Prawda, że to w sumie niewiele, żeby spać spokojnie? ■

24

LISTOPAD 2020

FOTO: FILIP FILIPOVIĆ HOUSE/PIXABAY

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA RÓWNIE WAŻNA

PORADNIK

Jak wybrać wkład kominkowy Tekst: Paweł Ilczuk

Większości z nas kominek kojarzy się wyłącznie z tworzeniem nastroju i dogrzewaniem salonu w mroźne wieczory. Tymczasem dzięki wprowadzanym na rynek innowacjom kominek może stać się podstawowym i wydajnym źródłem ogrzewania całego domu.

N

ajbardziej nowoczesne kominki niemal w niczym nie przypominają tych klasycznych.

Jedyne, co je łączy, to widoczny płomień, umiejscowienie w części mieszkalnej domu oraz emisja ciepła do najbliższego otoczenia. Funkcjonalność obecnych na rynku wkładów kominkowych, nawet dosyć podstawowych modeli, znacząco przewyższa te sprzed kilkudziesięciu czy nawet kilkunastu lat. Wzrosła ich efektywność, natomiast zmalała uciążliwość posiadania kominka, w tym także ilość pracy, której wymaga jego obsługa. Warto rozważyć montaż kominka w swoim domu, nie tylko jako dodatkowego ogrzewania w okresie jesiennym lub wiosennym. Płomień za szybką w twoim salonie może ogrzać dom o powierzchni nawet 200 m2. Możliwości są naprawdę ogromne.

PO PIERWSZE: WYGLĄD Wykończenie wnętrza domu to chyba jedyna poważna decyzja w życiu, w której estetyka gra tak ważną rolę. Wszystko we wnętrzu musi się po prostu podobać i być praktyczne. W przypadku wyboru kominka trzeba zacząć właśnie od koncepcji uwzględniającej jego wygląd i umiejscowienie. W odróżnieniu od tradycyjnych pieców, zamkniętych w kotłowniach, tutaj estetyka wysuwa się na pierwszy plan.

Liczba dostępnych kształtów i form jest ogromna, więc każdy znajdzie na rynku coś, co szczególnie do niego przemawia. Nowoczesne kominki mogą być zaaranżowane na wiele różnych sposobów.

Szkło jest bardzo plastycznym materiałem, dzięki czemu może przybrać np. kształt półokręgu lub trapezu. Coraz częściej palenisko posiada dwie lub nawet trzy duże szyby. Możemy także wybierać spośród kominków vis-à-vis, które mają okna po dwóch stronach ściany, szerokich kominków panoramicznych oraz wertykalnych, czyli pionowych. Jest tylko jedno ograniczenie dotyczące wyglądu, które musicie wziąć pod uwagę. Duże przeszklenie sprawia, że kominek oddaje znaczne ilości ciepła właśnie przez szyby. Może to doprowadzić do przegrzania pomieszczenia, w którym się znajduje. Mocno przeszklone wkłady powinno się stosować tylko w dużych pomieszczeniach.

Jeśli zamierzacie używać kominka do ogrzewania całego domu, jego wydajność grzewcza może się przez to okazać niewystarczająca.

Po wstępnym wybraniu sposobu instalacji i pożądanego wyglądu należy się zastanowić, w jakie udogodnienia wyposażyć nasz kominek i jak bardzo powinien być wydajny. Wbrew pozorom wkład kominkowy może być dosyć skomplikowanym urządzeniem.

26

LISTOPAD 2020

27

FOTO: SHUTTERSTOCK

PORADNIK

CO JEST WAŻNE? Sercem kominka jest jego wkład, czyli palenisko, które należy zabudować w pomieszczeniu. Dzisiejsze budownictwo kieruje się w stronę dobrze izolowanych i szczelnych domów, stąd też odrzucimy w naszym poradniku kominki otwarte, w których płomień nie jest fizycznie oddzielony od pomieszczenia. Wymaga to nie tylko szczególnej ostrożności, ale też dostarczania dużych ilości powietrza (np. przez otwarte okna) i skutecznej wentylacji, przez co większość ciepła ulatuje przez komin. W takim kominku spalanie jest też dużo szybsze, przez co powstaje więcej popiołu, który bez większych przeszkód rozniesie się po całym domu.

Otwarty kominek to wyłącznie element wystroju i nie może być rozpatrywany jako efektywne źródło ciepła. Nowoczesne kominki o konstrukcji zamkniętej mogą być nawet bardziej efektowne, a przy tym wydajniejsze i prostsze w obsłudze. Warto zainwestować w coś, co nie tylko cieszy oko, ale także daje wymierne korzyści i większą wygodę.

FOTO: SHUTTERSTOCK

Wkłady kominkowe produkuje się z dwóch rodzajów materiału: żeliwa lub stali. Modele wykonane z żeliwa są grube, ciężkie i bardzo trwałe. Cechuje je duża bezwładność cieplna. Oznacza to, że taki wkład dłużej się nagrzewa, ale po wygaśnięciu ognia dłużej oddaje ciepło do otoczenia. Stalowe wkłady kominkowe są wykonane z cienkich arkuszy stali, szybko się nagrzewają i stygną. Aby stalowy wkład akumulował ciepło, należy dodatkowo obłożyć go płytami szamotowymi, a jeśli chcemy go odizolować od otoczenia i zwiększyć temperaturę w komorze spalania, należy użyć wermikulitu. Dzięki temu szyba w kominku będzie się brudzić znacznie wolniej. Stal umożliwia nadawanie wkładom ciekawych, nowoczesnych i mniej masywnych form. Jeśli wkład został wykonany z grubej i dobrej jakości stali, będzie wymagał co najwyżej prostej i niedrogiej wymiany wspomnianych okładzin.

Sercem kominka jest jego wkład, czyli palenisko, które należy zabudować w pomieszczeniu. Dzisiejsze budownictwo kieruje się w stronę dobrze izolowanych i szczelnych domów, stąd też odrzucamy w naszym poradniku kominki otwarte, w których płomień nie jest fizycznie oddzielony od pomieszczenia.

28

LISTOPAD 2020

FOTO: SHUTTERSTOCK

PORADNIK

NIE TYLKO WYGLĄD I NASTRÓJ Podstawowym parametrem każdego wkładu kominkowego jest nominalna moc grzewcza, uzależniona w głównej mierze od jego rozmiaru. Większy wkład pomieści więcej paliwa, wytworzy większy płomień i więcej ciepła. Jest ona szczególnie istotna, jeśli postanowimy połączyć kominek z systemem centralnego ogrzewania. Przyjmuje się, że 1 kW mocy grzewczej jest w stanie ogrzać nawet do 25 m2 dobrze izolowanego domu. Dzięki zainstalowaniu wkładu z płaszczem wodnym lub systemem dystrybucji gorącego powietrza kominek może wspomóc pracę głównego pieca, a nawet całkowicie go zastąpić. Jeśli zdecydujecie się na uczynienie swojego kominka głównym źródłem ciepła, możecie całkowicie zrezygnować z posiadania kotłowni.

Paliwem nie musi być wyłącznie drewno. W kominkach stosuje się także gaz i pellet, które oszczędzają użytkownikowi sporo pracy, pomagają zachować porządek w domu, czysty przewód kominowy oraz są bardziej przyjazne dla środowiska.

Jeśli mowa o ekologii, warto wiedzieć, że kominek jest zaskakująco czystym źródłem ogrzewania, niezależnie od wybranego paliwa. Cennym ulepszeniem kominka może być automatyczne sterowanie dolotem powietrza, które reguluje prędkość i skuteczność spalania – pozwala ono zaoszczędzić nawet do 30% drewna, a w konsekwencji także czasu poświęcanego na jego dokładanie i usuwanie niespalonych resztek. Warto wiedzieć, że tak wyposażony kominek może działać bezobsługowo przez ponad 10 godzin.

Sprawność i ekologię wkładu może dodatkowo poprawić zastosowanie deflektora, dzięki któremu cząstki stałe w spalinach ulegają dopaleniu, zanim ulecą przez komin. Najnowszym osiągnięciem w tej dziedzinie jest system czystego spalania Clean Burn, który usuwa nawet 90% cząstek sadzy i odzyskuje z nich energię. Polecamy również zainstalowanie dolotu powietrza do spalania z zewnątrz domu. Dzięki takiemu rozwiązaniu z pomieszczeń ucieka znacznie mniej tlenu. Te wszystkie opcje dodatkowe dają ogrom korzyści: począwszy od oszczędności czasu i paliwa, a skończywszy na ekologii i dobrym samopoczuciu mieszkańców.

30

LISTOPAD 2020

NASZE SKLEPY KIELCE WROCŁAW WARSZAWA

CEDRO MAZUR 7 MIEDZYLESKA 4 BARTYCKA 24/26

INFOLINIA

+ 71 307 77 70 + 500 517 400

PORADNIK

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Wkład kominkowy można także doposażyć w szereg innych, bardzo cennych udogodnień. W większości nowych kominków stosuje się tzw. szyber, który reguluje siłę ciągu kominowego, a przez to także prędkość spalania i straty ciepła przez komin. Automatyczny szyber otwiera się, kiedy otwieramy drzwi kominka, aby zapobiec wydostawaniu się spalin do pomieszczenia.

Po zamknięciu drzwi szyber zamyka się, aby podnieść wydajność wymiennika ciepła. Okno ze szkła żaroodpornego może zostać wykonane z dwóch lub nawet trzech warstw szkła, dzięki czemu będzie przepuszczać nieco mniej ciepła i może zapobiec przypadkowemu oparzeniu. Z kolei nadmuch powietrza na szybę zapobiegnie jej zabrudzeniu. ■

32

LISTOPAD 2020

PORADNIK

34

LISTOPAD 2020

Adaptacja poddasza Tekst: Marta Mitruk

Jesteśmy młodzi. Budujemy dom. Niewielki, bo przecież trzeba jakoś panować nad porządkiem, a przy dużym metrażu jest to trudne. Wprowadzamy się i po pewnym czasie nasza rodzina się powiększa. Wtedy okazuje się, że ten idealnie wówczas dobrany metraż jest za mały – bo teraz przydałaby nam się dodatkowa łazienka, garderoba lub pokój dla pociech, o gabinecie nie wspominając. Co w takim wypadku począć?

35

PORADNIK

W

yjścia są dwa: albo przeprowadzka do większego domu, albo rozbudowa dotychczas zamieszkiwanego. Z tym że ta druga opcja, choć może być tańszym rozwiązaniem, nie zawsze wchodzi w grę, bo na przykład metraż posesji na to nie pozwala. Wtedy zamiast rozbudowywać się w „poziomie”, budujemy w „pionie”, czyli adaptujemy poddasze!

PIERWSZE KROKI Adaptacja poddasza może mieć miejsce nie tylko w takim przypadku, jaki tu przedstawiliśmy. Czasami przecież bywa tak, że od razu planujemy mieć poddasze użytkowe, jednak przy kosztach budowy i wykańczania pierwszych poziomów domu zwyczajnie zaczyna brakować nam środków na najwyższą kondygnację. Poddasze/strych zostawiamy zatem niewykończone – co jest oczywiście racjonalnym i prawidłowym podejściem.

Takich sytuacji jest wiele. Bez względu jednak na powód, dla którego postanowiliśmy zaadaptować poddasze, musimy podjąć różne działania. Pierwszym krokiem jest załatwienie formalności. Jeśli w ramach planowanych modernizacji nie naruszamy elementów konstrukcyjnych budynku, wystarczy uzyskać zgodę na zmianę sposobu użytkowania pomieszczeń. W innych przypadkach, gdy nasze prace będą związane

36

LISTOPAD 2020

na przykład z podniesieniem dachu czy też budową lukarn, konieczne będzie wykonanie projektu oraz złożenie wniosku o pozwolenie na budowę.

DOPROWADZAMY INSTALACJE Każda adaptacja poddasza będzie wyglądała inaczej, bo mamy różne oczekiwania i plany, różne będzie też przeznaczenie i aranżacja wnętrza. Jeśli załatwiliśmy już wszystkie kwestie prawno-formalne i będziemy tylko adaptować poddasze bez ingerencji w konstrukcję domu, możemy przystąpić do konkretnych działań. Pierwszym z trzech zasadniczych i podstawowych kroków będzie doprowadzenie wszelkich instalacji do ostatniego poziomu domu.

Oczywiście dużo zależy od tego, jakie funkcje będzie pełniła adaptowana przestrzeń. Mimo wszystko jednak instalacje: elektryczna, wentylacyjna oraz grzewcza, muszą tam być.

Jeśli chcemy mieć na poddaszu pomieszczenia „mokre”, jak kuchnia czy łazienka, konieczne jest także doprowadzenie do nich instalacji wodno-kanalizacyjnej. Dlatego przed przystąpieniem do konkretnych robót budowlanych warto dobrze przemyśleć, jakiego typu pomieszczenia zaaranżujemy na poddaszu i określić, w którym miejscu powinny się znaleźć punkty konkretnych instalacji, czyli gniazdka elektryczne, grzejniki, kratki wentylacyjne i krany oraz odpływy.

kolekcja LUCI

www.meblewojcik.pl

PORADNIK

IZOLUJEMY I OCIEPLAMY Po zaplanowaniu i doprowadzeniu konkretnych instalacji czas na kolejny krok, jakim jest izolacja i ocieplenie. Prace te wykonujemy zazwyczaj na wszystkich płaszczyznach, czyli na skosach, ścianach, suficie, a czasami także i podłodze.

W tym wypadku najważniejszą kwestią oprócz samego ułożenia izolacji i ocieplenia jest odpowiedni dobór materiałów i ich parametrów. Pamiętajmy, że nawet najbardziej wydajny system grzewczy nie będzie w stanie utrzymać odpowiedniej temperatury pomieszczeń, jeśli będziemy mieli nieszczelny i źle ocieplony dach, przez który będzie uciekać ciepło.

To samo dotyczy wentylacji i izolacji przeciwwilgociowej

38

LISTOPAD 2020

– w przypadku jakichś nieprawidłowości możemy mieć bardzo duży problem z nadmiernym poziomem wilgotności powietrza, a to – jak doskonale wiemy – powoduje rozwój pleśni i grzybów. Warto zatem skorzystać z porad specjalistów, którzy optymalnie dobiorą materiały potrzebne do ocieplenia i izolacji poddasza – będzie to skutkowało nie tylko niższymi rachunkami za energię cieplną, ale także unikniemy przykrych efektów wywołanych wilgocią w pomieszczeniach. Pamiętajmy, aby przed samym ociepleniem poddasza sprawdzić stan dachu z perspektywy poddasza.

Tu też warto zatrudnić fachowca, który wykryje wszelkie nieprawidłowości i zaproponuje plan naprawczy.

PORADNIK

WYKAŃCZAMY I ARANŻUJEMY Po ociepleniu i izolacji poddasza czas na jego wykończenie.

Tu zazwyczaj na ścianach, skosach i sufitach montujemy płyty karton-gips (K-G). Dają one łatwość wykańczania zarówno okładzinami ceramicznymi, jak tynkami czy też innymi okładzinami ściennymi.

Jeśli chodzi o podłogę, to znaczenie ma materiał, z którego jest wykonana: czy jest drewniana, czy betonowa. Lepiej, gdy mamy do czynienia ze stropem betonowym, gdyż w tym przypadku można ułożyć każdy rodzaj materiału podłogowego.

Gdy nasz strop jest drewniany, powstają pewne ograniczenia i mamy więcej pracy do wykonania. Na początku musimy zrobić podkład pod przyszłą posadzkę, czyli deskowanie lub poszycie z płyt drewnopochodnych. Następnie możemy na nim zrobić wylewkę cementową lub anhydrytową.

Pamiętajmy jednak, aby decyzje o podłodze na bazie wylewki były poprzedzone ekspertyzą fachowca, gdyż może się okazać, że będzie ona zbyt dużym obciążeniem dla konstrukcji naszego domu. W takim wypadku trzeba będzie poszukać alternatywnych rozwiązań.

Gdy mamy już obłożone ściany, a podłogę doprowadzoną do stanu wyjściowego, nie pozostaje nam nic innego, jak zabrać się za wykańczanie wnętrza. Teraz wszystko będzie zależało od tego, do jakich celów adaptujemy poddasze oraz ile mamy na to środków. Na pewno jednak takie przystosowanie ostatniej kondygnacji domu będzie o wiele tańsze niż na przykład rozbudowanie go w poziomie.

40

LISTOPAD 2020

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Poddasze może się stać niezwykle urokliwą częścią naszego domu. Wystarczy dobry projekt. Należy jednak pamiętać, że nie jest to łatwa przestrzeń zarówno do remontu, jak aranżacji. Przyczyną są oczywiście wszechobecne skosy, które uniemożliwiają zastosowanie wszystkich dostępnych rozwiązań budowlano-wykończeniowych. Wiele z takich przestrzeni wymaga indywidualnego projektowania wyposażenia na tzw. wymiar.

Jednak dzięki temu mamy szansę uzyskać wnętrze niepowtarzalne, nietuzinkowe i jedyne w swoim rodzaju. ■

SYSTEM ZONDA Jest to zestaw uniwersalnych mebli, pozwalających stworzyć nowoczesne biuro lub oryginalny pokój młodzieżowy. Meble, dzięki prostym formom oraz ciekawej, zimnej kolorystyce, idealnie pasują do obecnie panujących trendów w branży meblarskiej.

Sprawdź naszą ofertę na:

www.maridex.pl

Fabryka Mebli „MARIDEX” Mianowice 20c, 63-600 Kępno

tel. +48 62 782 77 72 tel kom. 603 128 609

e-mail: biuro@maridex.pl www.maridex.pl

PORADNIK

FOTO: CRH KLINKIER

CEGŁA ELEWACYJNA

42

LISTOPAD 2020

Tekst: Michał Radecki

Elewacja to nie tylko warstwa ochronna dla domu. Rzecz jasna, musi być trwała i odporna, ale także reprezentacyjna. W końcu fasada każdego budynku jest jego wizytówką.

S

tojąc przed budynkiem, w którego wnętrzu jeszcze nie byliśmy, i widząc jego elewację, od razu zaczynamy wyobrażać sobie, jak jest w środku. Oczywiście, jeśli fasada jest obskurna i zaniedbana, pojawiają się myśli, że wewnątrz także nie jest zbyt ciekawie. Nie mamy chęci tam wejść, a czasami nawet chcemy takie budynki omijać szerokim łukiem. Jeśli elewacja jest estetyczna i koresponduje z całym otoczeniem domu, aż chce się zajrzeć do środka!

SPOSOBY NA NIETUZINKOWĄ ELEWACJĘ

CEGŁA NA ELEWACJĘ – STRZAŁ W 10!

Cegła to przede wszystkim materiał budowlany. Tak też do niedawna była traktowana – właśnie jako materiał, z którego wznosi się ściany budynków. Na szczęście został odkryty jej nowy estetyczny wymiar i możliwości aranżacyjne. Bo cegła potrafi wyglądać naprawdę pięknie – zarówno we wnętrzach, jaki i na zewnątrz, np. jako budulec małej architektury lub materiał na elewację domu. W tym drugim przypadku nadaje budynkowi charakter i niepowtarzalny wygląd. To tylko niektóre możliwości cegły. Potrafi ona także doskonale wpisać się w styl – zarówno nowoczesny, wręcz industrialny, jak i ten sielski, rustykalny. Wszystko będzie zależało od tego, jakiej cegły użyjemy, jaki wybierzemy kolor oraz jakie jest otoczenie domu i jego bryła.

FOTO: SHUTTERSTOCK

Jest ich co najmniej kilka. Drewno, kamień, imitacje naturalnych surowców czy też tynk strukturalny to tylko niektóre materiały, jakich możemy użyć jako okładziny zewnętrznych ścian domu. Wszystkie przyciągają uwagę, szczególnie jeśli są wykorzystane nietypowo, inaczej niż na większości budynków. Niemniej na tle okładzin ścian zewnętrznych jeden materiał pod kątem walorów estetycznych wyróżnia się najbardziej. To cegła. Choć na rynku dostępny jest szeroki

wachlarz tego typu okładzin, np. klinkier czy też płytki imitujące cegłę, to nam chodzi bardziej o tzw. licówki, a szczególnie te ręcznie formowane, naturalne.

43

PORADNIK

FOTO: CEKOBUD

Cegły elewacyjne występują na rynku w szerokiej barwie kolorystycznej: od jasnych – białych czy bielonych – przez odcienie rudości, na wulkanicznej czerwieni i bordo kończąc. Nie będzie także niczym dziwnym fakt, jeśli spotkamy cegłę w ciemnym – wręcz czarnym kolorze.

DO WYBORU, DO KOLORU Cegły elewacyjne występują na rynku w szerokiej barwie kolorystycznej: od jasnych – białych czy bielonych – przez odcienie rudości, na wulkanicznej czerwieni i bordo kończąc. Nie będzie także niczym dziwnym fakt, jeśli spotkamy cegłę w ciemnym – wręcz czarnym kolorze. Tak szeroka gama odcieni na pewno pozwoli na dobranie odpowiedniej barwy do charakteru naszego domu i posesji.

Co więcej, jeśli wybierzemy cegłę ręcznie formowaną, na pewno uzyskamy niepowtarzalność. Takie cegłówki

44

LISTOPAD 2020

bowiem różnią się od siebie np. przebarwieniami, naturalnymi wżerami, a czasami także kształtem. Każda jest inna, a w związku z tym, używając takiej właśnie okładziny, zyskujemy niepowtarzalną i nigdzie indziej niespotykaną elewację.

Warto także dodać, że cegła „lubi” zmieniać kolor, a dokładniej to my łatwo możemy zmienić jej barwę, zwyczajnie ją malując, np. bieląc. Wtedy z industrialnego charakteru ciemnej, rudej okładziny zmieniamy naszą elewację na bardziej sielską.

Elkamino Dom

Płytki na tarasy, schody, ściany, podłogi, parapety

www.elkaminodom.pl e-mail: biuro@elkaminodom.pl > tel. 46 856 40 40 > fax 22 724 42 25 > tel. kom. 509 477 770, 509 477 779

FOTO: LHL KLINKIER

PORADNIK

WŁAŚCIWOŚCI CEGŁY Opisywany budulec jest bardzo praktyczny, bowiem ta naturalna, wyprodukowana ze spieku gliny cegła jest odporna na mróz. To bardzo ważne dla materiału elewacyjnego, bo fasada jest chyba najbardziej narażoną na niską temperaturę strefą budynku.

Dodatkowo cegła charakteryzuje się też wysoką odpornością mechaniczną. Jest zatem bardzo trwała. Jeśli wybierzemy cegłę przeznaczoną do stosowania na zewnątrz, to będzie ona się także charakteryzowała wysoką odpornością na szkodliwe działanie wody, a jeśli dodatkowo zastosujemy odpowiedni impregnat, będzie odporna na zabrudzenia i łatwa w pielęgnacji.

Należy także dodać, że cegła elewacyjna, czyli tzw. licówka, daje komfort termiczny – działa bowiem jak warstwa ocieplenia budynku. Ma zdolność izolacji przed warunkami atmosferycznymi i temperaturą z zewnątrz. Zatem w lecie daje przyjemne uczucie chodu, natomiast zimą nie pozwala na ucieczkę ciepła z wnętrza budynku.

Mimo że cegły ręcznie formowane mają stosunkowo wysoką nasiąkliwość, bo na poziomie 8-18% (jak podają niektórzy

46

LISTOPAD 2020

producenci), to jako materiał elewacyjny nie muszą się charakteryzować wyśrubowanymi parametrami pod tym kątem. Zazwyczaj przecież ściany są pod okapem dachu, a jeśli są odsłonięte, to zawsze zaleca się ich zabezpieczenie odpowiednim preparatem, co ochroni naszą fasadę przed nadmierną nasiąkliwością oraz rozwojem mchów.

IDEALNIE WKOMPONOWANA Cegła elewacyjna ma wiele zalet. Jednak najważniejszą jest chyba ta, że doskonale wpisuje się w charakter niemal każdej posesji. Szczególnie jeśli w tym samym charakterze utrzymana jest mała architektura, ciągi komunikacyjne i ogrodowe dekoracje. Choć cegła kojarzy nam się ze stylem wiejskim, na pewno sprawdzi się także w bardziej nowoczesnym wydaniu. Jeśli jesteśmy miłośnikami roślin, to ceglana elewacja będzie idealnym tłem dla kwiatów, krzewów i drzew w naszym ogrodzie. Cegła „lubi” także drewno i metal, dlatego świetnie współgra na przykład z drewnianą stolarką otworową, okiennicami, drewnianymi donicami ustawionymi na tarasie, a także z metalowymi balustradami i poręczami. ■

C35/45

PORADNIK

Pielęgnacja roślin doniczkowych

FOTO: HELENE SOUZA, PIXELIO.DE

w okresie jesienno-zimowym

48

LISTOPAD 2020

Tekst: Małgorzata Trębicka-Żuk

Coraz krótsze i chłodniejsze dni zmuszają nas do zadbania o nasze ogrody. Jesień to czas wzmożonych prac na rabatach kwiatowych – okrywamy delikatne rośliny, wykopujemy najbardziej narażone na zmarznięcie gatunki, a rośliny jednoroczne usuwamy. Przygotowujemy ogród do zimy. To samo, wbrew pozorom, powinniśmy zrobić z roślinami... domowymi.

N

ie możemy jednak zapominać o czymś, co w okresie jesiennym i wiosennym, a więc w czasie wzmożonych prac ogrodowych, jest odkładane przez nas na drugi plan. Mowa tu o pielęgnacji roślin doniczkowych, które bardzo często traktujemy po macoszemu. Na pewno każdy ma jakąś roślinę na okiennym parapecie, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wymaga ona nie mniej uwagi i zabiegów pielęgnacyjnych niż te w naszych ogrodach.

PO PIERWSZE: ODPOWIEDNIE PODLEWANIE Jesień i zima to czas pewnego rodzaju hibernacji roślin – i to nie tylko ogrodowych, ale też doniczkowych. W związku z takim zamieraniem spada zapotrzebowanie na wodę. Sami łatwo zauważymy, że ziemia w doniczce jest dłużej wilgotna niż ma to miejsce latem i wiosną. Z tego powodu powinniśmy ograniczyć częstotliwość podlewania roślin doniczkowych.

Oczywiście nie rezygnujmy z podlewania całkowicie, jednak pamiętajmy, że zalanie korzeni – tzw. przelanie rośliny – może mieć dla niej o wiele większe negatywne skutki niż ich delikatne przesuszenie. Zawsze zatem sprawdzajmy palcem, czy podłoże naszej rośliny jest suche – jeśli tak – uzupełnijmy braki wody.

Gdy jest wilgotne, nie podlewajmy jej na zapas. Pamiętajmy, że podczas podlewania również w spodku pod doniczką zgromadzi się woda. Należy ją od razu wylać.

PO DRUGIE: WILGOTNOŚĆ POWIETRZA I NASŁONECZNIENIE Pielęgnując domową roślinność, musimy zdać sobie sprawę z tego, że nie tylko aura na zewnątrz naszego domu ulega zmianie. Także wewnątrz dochodzi do zmian. Chodzi tu o tzw. mikroklimat pomieszczeń i wnętrz, który zwłaszcza w okresie zimowym jest o wiele bardziej suchy niż latem. Niedostateczna wilgotność powietrza skutkuje m.in. usychaniem rośliny od czubków liści, ich żółknięciem i odpadaniem. Jeśli znane są nam takie objawy, mimo regularnego i optymalnego podlewania, to prawdopodobnie musimy poprawić wilgotność powietrza w pomieszczeniach, gdzie znajdują się usychające rośliny. Najłatwiej oczywiście namoczyć ręcznik i położyć go na grzejniku lub kaloryferze – wtedy parująca woda nawilży powietrze w danym pomieszczeniu. Możemy także zaopatrzyć się w gliniane pojemniki, które zawieszamy na grzejniku lub

kaloryferze i wlewamy do nich wodę. Powietrze możemy także nawilżyć specjalnymi urządzeniami, czyli nawilżaczami. Warto pamiętać, że odpowiednio wilgotne powietrze służy nie tylko roślinom, ale i wszystkim domownikom. Dlatego trzeba o nie zadbać.

49

PORADNIK

Oprócz wilgotności powietrza jedną z najważniejszych chyba rzeczy dla roślin doniczkowych jest dostęp do światła. Jesienią i zimą dni są o wiele krótsze niż wiosną i latem, dlatego roślina ma ograniczony dostęp do promieni słonecznych potrzebnych jej do prawidłowego wzrostu i rozwoju. W związku z tym warto rośliny ustawić bezpośrednio na parapecie okiennym, tak aby docierało do nich jak najwięcej dziennego światła, a także przenieść je w okolice okien wychodzących na południe.

PO TRZECIE: ODKURZANIE Kolejną kwestią, również w pewien sposób związaną z dostępem do światła, jest regularne odkurzanie rośliny. Kurz osadzający się na liściach, łodygach oraz kwiatach, niestety, ogranicza dostęp promieni słonecznych, a jak już zostało wspomniane, światło dzienne jest podstawą rozwoju i wzrostu roślin. Odkurzanie naszej domowej flory możemy wykonać na kilka sposobów: „wykąpać” roślinę pod bieżącą wodą, np. pod prysznicem, delikatnie polewając i spłukując z niej kurz. Możemy także do tego celu użyć ręcznego spryskiwacza wypełnionego zwykłą wodą. Jeśli nasza roślina jest duża: ma okazałe liście i grube łodygi – do odkurzania jej poszczególnych partii możemy użyć miękkiej gąbki lub szmatki. Tak odkurzona roślina na pewno będzie o wiele zdrowsza i będzie się także lepiej prezentować.

50

LISTOPAD 2020

Ponmaysł prezent!

PORADNIK

PO CZWARTE: OSTATNI DZWONEK NA…

pobudzić je do życia, a przecież zima to okres swoistego odpoczynku naszej domowej flory i nabierania przez nią nowych sił witalnych.

Na zakończenie warto dodać, że konkretne zabiegi pielęgnacyjne powinny być dostosowane do gatunku danej rośliny – inaczej będziemy się zajmować storczykiem, inaczej paprocią, a jeszcze inaczej kaktusami lub sukulentami. Każdy gatunek wymaga innych zabiegów i innej pielęgnacji. Dotyczy to zarówno częstotliwości i obfitości podlewania, jak i nawożenia czy przesadzania i rozmnażania naszych roślin. ■

FOTO: MIKE MARQUEZ, UNSPLASH

Jak już zasygnalizowano, okres jesienno-zimowy to czas, w którym wegetacja roślin spowalnia. Z tego powodu nie wszystkie zabiegi pielęgnacyjne można wtedy wykonać.

Mowa tu na przykład o nawożeniu, rozmnażaniu czy też przesadzaniu. Tak naprawdę listopad to ostatni moment na tego typu zabiegi. Od końca tego miesiąca aż do przełomu lutego i marca raczej wystrzegajmy się ich wykonywania. Przesadzanie roślin doniczkowych w grudniu czy styczniu może też sprawić, że nie przyjmą się w nowym podłożu, z kolei nawożenie ich w tym czasie może niepotrzebnie

52

LISTOPAD 2020

NOWOŚCI, TRENDY, INSPIRACJE

2 W 1, CZYLI WANNA PRZYŚCIENNA SENSUAL Wyjątkowość wanny przyściennej Ravon Sensual polega na jej funkcjonalności, a zarazem estetyce wykonania. Sensual to idealne rozwiązanie do niewielkich łazienek (długość wanny to 164 cm), w których liczy się każdy centymetr. Przylegający do ściany szeroki rant wanny pełni funkcję wygodnej półki i jednocześnie pozwala na zamontowanie dowolnej armatury. Materiał, z którego jest wykonana, to kolejny atut produktu. Qualtec to wyjątkowo trwały, odporny na zarysowania i żółknięcie wielowarstwowy kompozyt oparty na bazie żywic poliestrowych.

Podobna technologia stosowana jest w produkcji jachtów czy łodzi motorowych.

Wanna Sensual, jak i inne modele wanien Ravon, wykonywana jest w kolorach z autorskiej palety Ravon, a także według wzorników NCS i RAL. Wymiary produktu: 164 x 79,5 x 57 cm. Materiał: kompozyt Qualtec.

Cena wanny biały połysk: 5770 zł ravon.pl

BEZPIECZEŃSTWO I WYGODA Linus® Smart Lock to bezkluczowy zamek do drzwi zaprojektowany po to, aby zagwarantować bezpieczeństwo i ułatwić życie. Elegancki design w połączeniu z najnowocześniejszą technologią uczyni każde drzwi inteligentnymi, pasując jednocześnie do stylowych i nowoczesnych domów. yalelock.pl

PRZEPOMPOWNIA AQUALIFT F BASIC – PODŁĄCZ I UŻYWAJ (PLUG&PLAY) Mała i kompaktowa przepompownia do zastosowania tam, gdzie występują ścieki sanitarne, drenażowe i deszczowe. Nadaje się do usytuowania zarówno wewnątrz (wolnostojąca), jak i na zewnątrz domu (do zabudowy w ziemi). Jest solidna i gotowa do działania bezpośrednio po podłączeniu (Plug&Play), a użytkownik może nią sterować całkowicie intuicyjnie. Istnieje możliwość przezbrojenia wersji jednopompowej (mono) w dwupompową (duo) już w trakcie jej funkcjonowania. Bezpieczeństwo zapewnia zintegrowana funkcja alarmowa oraz przykręcana pokrywa, szczelna zapachowo i uniemożliwiająca przypadkowe otwarcie. Co istotne z powodu ochłodzeń, pokrywa jest dodatkowo ocieplona. kessel.pl

ARONIA – DAWKA ODPORNOŚCI! Aronia wspiera nas w działaniach przeciwko chorobom cywilizacyjnym. Zawiera antocyjany, które wspomagają walkę z wirusami. Ponadto dostarcza organizmowi witamin A, C, E, P oraz wielu innych pierwiastków. Cukierki Aroniowe firmy Reutter działają natychmiast, już podczas ssania. Zawierają dobroczynny wyciąg z aronii. Należy je wolno ssać (nie przegryzać). Wtedy cenny ekstrakt będzie się dłużej wchłaniał poprzez ślinianki jamy ustnej do organizmu, zamiast zostać szybko strawiony przez soki żołądkowe. Cukierki Aroniowe firmy Reutter są do kupienia w aptekach i zielarniach.

Cena: ok. 8 zł Producent: Reutter/Niemcy izakpol.pl

54

LISTOPAD 2020

www.indeco.pl

NOWOŚCI, TRENDY, INSPIRACJE

OKAP – NIEODŁĄCZNY ELEMENT KAŻDEJ KUCHNI W każdej kuchni koniecznym elementem wyposażenia jest okap, który zapewnia skuteczne oczyszczenie powietrza podczas procesu gotowania. Okap Elba 31 polskiej firmy MAAN to nowoczesny sprzęt typu tuba przeznaczony do montowania w kuchniach, które posiadają tzw. wyspy kuchenne. Okap Elba 31 występuje w kolorach: czarnym, białym, złotym i miedzianym. Montowany jest do sufitu nad płytą grzewczą, może być używany jako wyciąg (podłączony do wentylacji) lub jako pochłaniacz (praca w obiegu zamkniętym z wykorzystaniem filtrów węglowych). Okap ma regulację długości w przedziale od 875 mm do 1115 mm, co umożliwia montowanie go w kuchniach o różnej wysokości. Elba 31 wyposażona jest w sterowanie elektroniczne typu soft-touch z wyświetlaczem. Dodatkową zaletą tego modelu jest pilot do zdalnego sterowania urządzeniem.

Sugerowana cena detaliczna okapu Elba 31 wynosi od 1299 do 1999 zł (w zależności od koloru). Dokładne parametry okapu Elba 31 są dostępne na stronie producenta. maan.pl

KOMFORT I BEZPIECZEŃSTWO Dynamicznie zmieniająca się aura sprawia, że właściciele restauracji, kawiarni czy domów jednorodzinnych coraz częściej poszukują rozwiązań, które z jednej strony zapewnią ochronę przed deszczem, a z drugiej pozwolą na korzystanie w pełni z uroków pięknego upalnego dnia.

System Pergola jest w stanie w całkowicie sprostać tym oczekiwaniom, stanowiąc bardzo efektowne i zarazem ekonomiczne zadaszenie dużych powierzchni płaskich, które w zależności od potrzeb i kreatywności użytkownika może znaleźć szereg zastosowań. Konstrukcja systemu wykonana jest z ekstrudowanego aluminium i może być lakierowana proszkowo na dowolny kolor z palety RAL. Ściany boczne Pergoli SOLID SB 500 można przysłonić roletami tekstylnymi Refleksol® (ZiiiP 120 i ZiiiP 120 LARGE), a także przesłonami bocznymi, tzw. modułami z piórami typu SB (o szerokości 52 mm), lub tkaniną SCREEN, dzięki czemu uzyskujemy efekt dodatkowego pomieszczenia. Wykorzystanie promienników kwarcowych sprawi, że do późnej jesieni będziemy mogli delektować się urokami natury. knall.com.pl

ZŁOTE OKAPY KUCHENNE MARKI GLOBALO Złote okapy kuchenne to wyjątkowe produkty marki GLOBALO, zyskujące popularność w wielu zakątkach świata – zarówno w gronie architektów, jak i klientów detalicznych. Produkty skierowane są do osób, którym zależy na połączeniu funkcjonalności i komfortu pracy.

Praktyczny design to przede wszystkim klasyczne i ponadczasowe kształty, które nie są banalne w swojej prostocie. Pozwól sobie na spełnienie aranżacyjnych marzeń i stwórz tętniącą pozytywną energią kuchnię, w której codzienne gotowanie smakuje jeszcze lepiej. Nadaj swojej kuchni stylowy wygląd – postaw na eleganckie złote okapy kuchenne z linii Exclusive polskiej produkcji – marki GLOBALO. Okap ten charakteryzuje cicha praca (od 46 dB) oraz wysoka wydajność (aż do 742 m3/h).

Cena: 4799 zł globalo.pl

56

LISTOPAD 2020

NOWOŚCI, TRENDY, INSPIRACJE

PREPARAT FIRMY JONIEC® – DO USUWANIA WYKWITÓW I NALOTÓW

CADURA GOLD – NOWOŚĆ 2020 Minimalizm formy i funkcjonalność rozwiązań. CADURA GOLD to odpowiedź na coraz mocniejszy trend rynkowy, czyli stosowanie koloru złotego w łazience. Kabina prysznicowa z elementami w kolorze złota idealnie odnajduje się w nowoczesnych, luksusowych wnętrzach. Oryginalny design okuć, ergonomiczny i niezwykle nowoczesny uchwyt oraz 6-milimetrowe szkło hartowane uszlachetnione powłoką AQUAPERLE to podstawowe cechy kabin CADURA. Modele kabin z drzwiami wahadłowymi otwierają się zarówno na zewnątrz, jak i do środka kabiny.

W kabinach z drzwiami przesuwnymi został zastosowany nowoczesny system „Soft open/ close” gwarantujący ciche domykanie drzwi kabiny podczas użytkowania. Seria kabin CADURA to propozycja dla osób, które cenią sobie komfort i wyszukany styl. sanswiss.pl

Okres jesienny to czas, gdy na betonowych elementach budowlanych, takich jak kostka brukowa czy bloczki ogrodzeniowe, może pojawić się biały nalot zwany wykwitem wapniowym. Pomimo tego, że wykwit jest zjawiskiem naturalnym, dla właścicieli posesji jest to powód do niepotrzebnego niepokoju. Opady deszczu skutecznie wypłukują ślady nalotu.

Chcąc szybciej zlikwidować wykwity, można samodzielnie doczyścić ogrodzenie za pomocą specjalistycznego preparatu przeznaczonego do usuwania wykwitów. Preparat nakłada się na daną powierzchnię pędzlem lub natryskiem. Reakcja może zachodzić burzliwie, z wydzielaniem piany. Nie jest zalecane, aby powierzchnię, z której usuwane są wykwity, przemywać wodą, gdyż mogą pojawić się tzw. wtórne wykwity, czasami bardziej intensywne od pierwotnych. Podczas aplikacji należy zachować podstawowe środki ochrony, stosować okulary i rękawice ochronne, nie wdychać oparów. Jeśli po usunięciu wykwitów chcemy zaimpregnować ogrodzenie, to impregnat może być zastosowany dopiero po 7-10 dniach od momentu nałożenia preparatu do usuwania wykwitów i nalotów. joniec.pl

NOWOŚCI OD AMIX UA02 i UA04 to najnowsze uchwyty meblowe krawędziowe dostępne w kilkunastu wymiarach i sześciu wariantach kolorystycznych: biały, aluminium, chrom, stal szlachetna, czarny mat, złoty mat. Uchwyty nadają się do mebli kuchennych, łazienkowych, biurowych oraz pokojowych. Są montowane na górnej krawędzi frontu. amix.pl

BEZPIECZNA SIEĆ WI-FI NIEODZOWNYM ELEMENTEM KAŻDEGO DOMU Nowoczesne wnętrze nie może się obyć bez sprawnie działającej sieci Wi-Fi – korzystają z niej nie tylko komputery i smartfony, ale także coraz więcej urządzeń domowych. Najważniejsza jest konfiguracja routera Wi-Fi. Koniecznie należy zmienić fabryczne hasło oraz ustawić dobre zabezpieczenia sieci. Nieodzownym uzupełnieniem ochrony jest rozwiązanie zapewniające bezpieczeństwo, takie jak Kaspersky Total Security, które nie tylko dba o ochronę przed cyberatakami, ale także ułatwia przechowywanie haseł i wykonywanie bezpiecznych transakcji finansowych online.

Więcej informacji na stronie: kaspersky.pl/total-security

58

LISTOPAD 2020

NOWOŚCI, TRENDY, INSPIRACJE

CZYSTA ŁAZIENKA TO NIC TRUDNEGO! Płyn do mycia łazienek Sin-Lux to niedrogi i bardzo skuteczny preparat, dzięki któremu utrzymamy w czystości całą łazienkę: począwszy od każdego rodzaju umywalek, wanien i kabin prysznicowych, a skończywszy na armaturze i kafelkach. Dokładnie czyści nawet osad z kamienia, mydła oraz rdzy, nie zostawia smug, łatwo się spłukuje, przywraca połysk i nie niszczy powierzchni. Łatwa aplikacja w postaci piany pomaga przy myciu pionowych powierzchni. Płyn jest dostępny w czterech świeżych zapachach: cytrusowym, kwiatowym, lawendowym i morskim. Produkt polskiej marki ARA ze Szczecina zdecydowanie zasługuje na polecenie.

Cena: od 6 zł ara.szczecin.pl

S6 – MASA SZPACHLOWA S6 to masa szpachlowa do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych bez użycia taśmy. Nadaje się do stosowania wewnątrz pomieszczeń, ale jest też idealna do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych. Bardzo wydajna i łatwa w aplikacji oraz obróbce. Charakteryzuje ją doskonała urabialność i przyczepność. Jest przeznaczona do nakładania ręcznego.

Dostępna w opakowaniach 10 kg. kleib.pl

LAMPY SOLARNE LED Gutta Polska Sp. z o.o. posiada w sprzedaży kompleksową ofertę lamp solarnych LED, które stanowią uzupełnienie szerokiej oferty zadaszeń drzwi wejściowych oraz tarasów marki Gutta. Duży wybór lamp oznacza szeroki zakres stosowania i daje możliwość doboru odpowiedniego modelu do konkretnych potrzeb (od oświetlenia wejścia do domu, wjazdu do garażu, poprzez oświetlenie tarasu, pergoli czy ścieżki ogrodowej, po oświetlenie placu, parkingu itd.), a co najważniejsze, bez potrzeby doprowadzania do tych miejsc instalacji elektrycznej. Lampy są wyposażone w panele solarne (fotowoltaiczne) oraz baterie podtrzymujące. W zależności od miejsca przeznaczenia dysponują odpowiednim strumieniem świetlnym (lm), posiadają detektor ruchu, a zakres pracy może być sterowany pilotem. gutta.pl

SUPER DEO – JAKOŚĆ I NIEZAWODNOŚĆ SUPER DEO to oryginalny dezodorant z wysokogatunkowej krystalicznej skały. Jest bardzo wydajny – wystarczy na rok użytkowania. Świetnie neutralizuje przykry zapach potu. Dzięki bezwonności nie kłóci się zapachowo z ulubionymi perfumami. Bez alkoholu, więc nie podrażnia skóry. Super Deo nie oziębia pach, jak wiele innych dezodorantów. Nie zostawia plam na ubraniu i ciele – taką gwarancję daje tylko wysokiej jakości markowy produkt, jakim jest Super Deo. Doskonały dla pań, panów, aktywnej młodzieży, przeznaczony do pach i stóp. Testowany dermatologicznie. Już po pierwszym zastosowaniu poczujesz, że Super Deo to produkt oryginalny (nie imitacja), wysokiej jakości, który świetnie pielęgnuje ciało. Dostępny w aptekach i sklepach medyczno-zielarskich.

Cena: 17 zł Producent: Reutter/Niemcy izakpol.pl

60

LISTOPAD 2020

Carska porcelana w Twoim domu 61 874 96 54 galinex@galinex.pl www.galinex.pl

PORADNIK

62

LISTOPAD 2020

Ciepło od stóp

– rozważamy instalację ogrzewania podłogowego

Do niedawna najpopularniejszym elementem grzewczym w naszych domach były tradycyjne grzejniki. Jednak z czasem ustąpiły miejsca alternatywnym systemom, takim jak wodne ogrzewanie podłogowe. Nic dziwnego – korzyści wynikających z tego rozwiązania jest wiele – począwszy od ekonomicznych – po aranżacyjne i zdrowotne.

TO SIĘ OPŁACA Popularność ogrzewania podłogowego wynika przede wszystkim z jego licznych zalet. Jest to ogrzewanie niskotemperaturowe, a więc energooszczędne, oferujące użytkownikom konkretne oszczędności finansowe. Ciepło emitowane przez podłogę pozwala na obniżenie temperatury nawet o 2°C, bez zmniejszenia komfortu przebywania w pomieszczeniu.

Dzięki temu oszczędność zużycia energii w skali roku może sięgać nawet 11-12%. Po drugie – pionowy rozkład temperatury, charakterystyczny dla tego ogrzewania, jest pozytywny dla człowieka – większe ciepło odczuwane jest na stopach, a mniejsze w okolicach głowy. Istotna jest również zmiana cyrkulacji. Czyste, wolne od kurzu, o odpowiednim stopniu nawilgocenia powietrze jest korzystne dla alergików – wyjaśnia Maciej Furdykoń, ekspert marki TECE. Nie bez znaczenia jest również wpływ systemu na estetykę wnętrz. Wszystko jest ukryte pod posadzką, a brak grzejników zwiększa możliwości aranżacyjne pomieszczenia – łatwiej zatem o zagospodarowanie przestrzeni, np. pod oknami.

Do budowy instalacji najczęściej stosowane są rury z polietylenu sieciowanego PE-Xc lub tzw. PE-RT. To one cieszą się obecnie największa popularnością, z uwagi na łatwość wykonywania łuków w pętlach grzewczych. Błędne jest założenie, że podłogówkę można zakładać tylko w nowo powstających budynkach. Na rynku istnieją takie rozwiązania, jak system płytowy do zabudowy suchej, który sprawdzi się także w modernizowanych pomieszczeniach – dodaje Maciej Furdykoń.

W RĘKACH FACHOWCÓW Decyzję o instalacji ogrzewania podłogowego należy podjąć już na etapie projektowania domu. Istotne jest to, aby wykonanie projektu instalacji powierzyć osobie posiadającej odpowiednie uprawnienia w zakresie ogrzewania podłogowego.

Tylko wtedy mamy pewność, że zostaną uwzględnione wszystkie aspekty gwarantujące komfort użytkowania, nie pojawią się także zbędne i nieprzewidziane koszty.

Przy ogrzewaniu podłogowym doskonale sprawdzają się takie źródła, jak: pompa ciepła, kocioł kondensacyjny, źródła geotermalne, klasyczne kotły gazowe i olejowe. Kotły na paliwa stałe mogą być stosowane, jeżeli posiadają odpowiedni poziom kontroli procesu spalania, np. kotły retortowe i miałowe z elektronicznym sterownikiem procesu spalania i automatem zabezpieczającym przed przegrzaniem.

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

WIEDZA OD PODSTAW

63

ZDJĘCIA: TECE

PORADNIK

Odpowiedni dobór temperatury posadzki pozwoli określić właściwy rozstaw rur grzewczych.

Zapotrzebowania na ciepło powinno być obliczone dla każdego pomieszczenia oddzielnie.

Zależy ono m.in. od ilości przegród chłodzących czy wielkości stolarki okiennej. Należy unikać przegrzania lub niedogrzania pomieszczeń.

Pamiętajmy także, że oddawanie ciepła zależy od rodzaju wykładziny podłogowej. Płytki ceramiczne, kamień, różne rodzaje drewna mają różne właściwości. Istotny jest również prawidłowy dobór termostatu oraz izolacji termicznej posadzki – radzi ekspert TECE. Tylko doświadczony wykonawca jest w stanie zaprojektować w pełni funkcjonalny system ogrzewania podłogowego. Samodzielne realizowanie prac może skutkować wieloma uchybieniami, których usunięcie będzie nie tylko trudne, ale także bardzo kosztowne. ■ Opracowanie: redakcja na podstawie materiałów prasowych TECE

64

LISTOPAD 2020

PARKIETY Producent podłóg drewnianych Ponad 500 wzorów podłóg: • deski podłogowe • jodełka francuska • parkiety • mozaiki

www.PRODEXPOL.pl

poczta@prodexpol.pl

tel. 22 499 55 44, 864 65 35

EKSPERT RADZI

FOTO: SHUTTERSTOCK

Dlaczego warto inwestować w systemy rekuperacji

66

LISTOPAD 2020

Tekst: Marek Kochoń, ekspert Castoramy Polska

Ekologiczny i pasywny dom to nie moda, ale realne oszczędności kosztów utrzymania budynku przy jednoczesnym pozytywnym oddziaływaniu na środowisko. Dbałość o zmniejszenie zapotrzebowania na wodę i energię stała się już podstawowym zadaniem właściciela domu. Jak można zmniejszyć straty ciepła związane z wentylacją nawet o 95% i skorzystać z dotacji z rządowego programu „Czyste Powietrze”, wdrażając systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiwaniem ciepła?

J

uż w styczniu 2021 wejdą w życie nowe przepisy dotyczące projektowania budynków, w tym domów jednorodzinnych. To istotna przyczyna, dla której należy uwzględnić instalację systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiwaniem ciepła. Nowe rozporządzenie ma na celu przekształcenie domów w budynki pasywne bądź energooszczędne. Przez długi czas głównym powodem strat ciepła były źle ocieplone ściany i dachy oraz nieszczelne okna.

Jednak prowadzone przez ostatnie lata termomodernizacje, a także wymiana stolarki okiennej doprowadziły do tego, że obecnie głównym elementem wpływającym negatywnie na energooszczędność budynku jest wentylacja. To jedna z najważniejszych przyczyn, dla których warto zastosować wentylację mechaniczną z odzyskiwaniem ciepła i w efekcie uzyskać oszczędności w kosztach ogrzewania, sięgające nawet do 30-40%.

REKUPERACJA – NOWY SPOSÓB OSZCZĘDZANIA Wentylacja jest niezbędna w każdym domu. Powinna spełniać trzy zadania jednocześnie: efektywnie wymieniać powietrze z otoczeniem, oczyszczać je oraz zapobiegać utracie wyprodukowanego ciepła. Taki miks korzyści zapewnia komfortowe i korzystne dla zdrowia warunki funkcjonowania każdego domu.

Dlatego w nowych domach, w których powinien być zachowany najwyższy standard wykorzystania ciepła, warto zainstalować wentylację mechaniczną z odzyskiwaniem ciepła, czyli rekuperację ogrzewającą świeże powietrze ciepłem tego odprowadzonego z wnętrza domu. Co ważne, oba strumienie powietrza nie mieszają się w procesie przekazywania ciepła. Rekuperacja nie tylko znacznie ogranicza straty ciepła związane z wentylacją – nawet do 95%, ale jest też niezależna od panujących warunków atmosferycznych, w przeciwieństwie do tradycyjnych systemów wentylacji grawitacyjnej. Jest to inwestycja na lata, która oprócz wymiaru ekonomicznego ma także szeroki wymiar zdrowotny.

W prawidłowo wentylowanych pomieszczeniach eliminowane są czynniki sprzyjające występowaniu pleśni lub grzyba, a pobierane powietrze podlega oczyszczeniu m.in. z niebezpiecznych pyłów zawieszonych, szczególnie niebezpiecznych w okresie jesienno-zimowym, gdy pojawia się smog.

67

EKSPERT RADZI

Stosowane wcześniej systemy nie dawały satysfakcjonujących efektów.

Na przykład wentylacja grawitacyjna, dominująca w polskich domach, działa na zasadzie wymiany powietrza poprzez różnice temperatury wewnątrz i na zewnątrz budynku. Ten system efektywnie sprawdza się zimą, jednak związany jest z ryzykiem doprowadzania do pomieszczeń niebezpiecznych związków występujących w smogu oraz znaczącą utratą ciepła. Wentylacja grawitacyjna może odpowiadać za utratę nawet 30-40% ciepła wyprodukowanego w budynku. Natomiast latem, gdy na zewnątrz panuje upał, kanały wentylacyjne najczęściej zaciągają do pomieszczenia gorące powietrze.

System wentylacji mechanicznej z odzyskiwaniem ciepła jest uniezależniony od warunków zewnętrznych. Dzięki kontrolowanemu za pomocą centralki nawiewowi i wypływowi powietrza można uzyskać komfortowe warunki i wysoką energooszczędność przez cały rok. Czerpane z zewnątrz świeże powietrze podlega nawet trzykrotnej filtracji i przechodzi przez wymiennik ciepła, gdzie ogrzewane jest zużytym, ciepłym powietrzem odprowadzanym z wnętrza domu. Ruch powietrza w systemie zapewniają efektywne i ciche wentylatory.

Przy podejmowaniu decyzji o instalowaniu tego typu wentylacji warto pamiętać nie tylko o jego zaletach związanych z energooszczędnością, ale też o możliwości uzyskania dofinansowania w wysokości nawet 10 tys. złotych z rządowego programu „Czyste Powietrze”.

Podsumowując: wentylacja mechaniczna z odzyskiwaniem ciepła to redukcja kosztów ogrzewania w skali budynku nawet o 30%-40% oraz zdrowsze i czystsze powietrze w pomieszczeniach, zapewniające lepszy komfort życia. ■

68

LISTOPAD 2020

ZDJĘCIA I ILUSTRACJA: MATERIAŁY PRASOWE

WENTYLACJA NATURALNA A MECHANICZNA

Rekuperacja nie tylko znacznie ogranicza straty ciepła związane z wentylacją – nawet do 95%, ale też jest niezależna od panujących warunków atmosferycznych, w przeciwieństwie do tradycyjnych systemów wentylacji grawitacyjnej.

EKSPERT RADZI

Współczesna łazienka to minimalistyczna łazienka, w której wszelkie elementy zostają ukryte w ścianie lub pozostają sprytnie schowane za zabudową meblową. Zestawy i baterie podtynkowe czy zabudowa pralki to tylko nieliczne elementy, na które coraz częściej decydują się osoby planujące remont. Klasyczne brodziki zostają zamienione na odpływy liniowe, dzięki którym mamy szansę stworzyć harmonijną i spójną aranżację łazienki. Warto jednak wiedzieć, na co zwrócić uwagę przed ich zakupem. Aspekty wizualne to nie wszystko!

70

LISTOPAD 2020

Głównym powodem wyboru odpływu liniowego jako sposobu odprowadzania wody jest efekt, który za jego pomocą można w przestrzeni prysznicowej uzyskać.

To właśnie dzięki niemu możemy zrezygnować ze standardowego brodzika i stworzyć w całej łazience podłogę na jednym poziomie.

O

dpływy liniowe stanowią najistotniejszy element całej strefy prysznica. To w końcu od nich zależy, czy nasze codzienne kąpiele będą bezpieczne dla nas i dla naszych sąsiadów. Dlatego też, decydując się na dany model, warto zwrócić uwagę na szereg ważnych elementów, takich jak konstrukcja, szczelność, materiał, przepustowość i łatwość czyszczenia.

SZCZELNOŚĆ JEST NAJWAŻNIEJSZA To właśnie na bezpieczne odprowadzanie wody powinniśmy zwrócić szczególną uwagę przy wyborze konkretnego modelu odpływu liniowego. Co ma największy wpływ na bezpieczeństwo codziennego korzystania z niego? – Oprócz poprawnie i fachowo wykonanego montażu danego odpływu liniowego niezwykle ważna jest kwestia szczelności samego modelu. Najlepiej sprawdzają się te, których rynna odpływowa jest jednolita, czyli pozbawiona w swojej konstrukcji spawów i łączeń, które po pewnym czasie użytkowania mogłyby się rozluźnić. Taka budowa systemu zapewnia maksymalną ochronę przed przeciekaniem, a tym samym pojawieniem się wilgotnego środowiska, które sprzyja rozwojowi pleśni i grzybów. Na uwagę zasługują również modele zintegrowane z uszczelnioną płytą spadkową. Dzięki fabrycznemu zespoleniu elementów rozwiązanie to cechuje stuprocentowa szczelność oraz idealne wyprofilowanie spadków konstrukcyjnych niezbędnych do prawidłowego odprowadzania wody – radzi Piotr Fuhrmann, ekspert firmy Schedpol, producenta brodzików, wanien i odpływów liniowych.

71

EKSPERT RADZI

ZDJĘCIA: SCHEDPOL

się na odpływ, który jest w stanie odprowadzić min.

30 l wody na minutę. Modele z szybkoprzepływowym syfonem, który dodatkowo obraca się o 360°, potrafią odprowadzić nawet 42 l na minutę! Takie sprawne i bezproblemowe odprowadzenie wody sprawia, że nie zbiera się ona na powierzchni podłogi, a także zapobiega zawilgoceniom – radzi ekspert Schedpol.

WYTRZYMAŁOŚĆ NA CIĘŻAR Przy wyborze odpływu liniowego nie bez znaczenia pozostaje również kwestia jego wytrzymałości na ciężar. Podobnie jak przy kupnie klasycznego brodzika, ta cecha również wymaga uwagi ze strony kupującego.

Decydując się na konkretny model, warto sprawdzić, czy posiada on dodatkowe wzmocnienie i usztywnienie wypełnieniem PU. Taki zabieg wzmacnia konstrukcję i zapewnia jej wysoką wytrzymałość na ciężar.

PRAWIDŁOWA PRZEPUSTOWOŚĆ Sprawne odprowadzanie wody to kolejny element, na który warto zwrócić uwagę podczas wyboru odpowiedniego modelu odpływu liniowego. – Aby cieszyć się komfortową kąpielą, warto zdecydować

72

LISTOPAD 2020

ESTETYCZNE WYKOŃCZENIE Głównym powodem wyboru odpływu liniowego jako sposobu odprowadzania wody jest efekt, który za jego pomocą można w przestrzeni prysznicowej uzyskać. To właśnie dzięki niemu możemy zrezygnować ze standardowego brodzika i stworzyć w całej łazience podłogę na jednym poziomie. Bezprogowe wejście pod prysznic to rozwiązanie nie tylko stylowe i minimalistyczne, ale również bezpieczne dla dzieci i osób starszych, a także dla tych poruszających się na wózku inwalidzkim. Dzięki powierzchni prysznica zlicowanej z podłogą nie ma mowy o potknięciu się czy poślizgnięciu. Przed zakupem warto zastanowić się również, jaki efekt finalny chcemy uzyskać.

– W łazienkach minimalistycznych, w których ważny jest każdy szczegół, a jednolita i spójna aranżacja wysuwa się na pierwszy plan, warto zdecydować się na zakup odpływu liniowego z maskownicą, którego powierzchnia może zostać pokryta płytkami. Dzięki takiemu rozwiązaniu odpływ pozostaje w zasadzie niewidoczny, a przestrzeń prysznicowa czysta i harmonijna – radzi ekspert Schedpol. ■

EKSPERT RADZI

Przegląd klimatyzacji wyjdzie użytkownikowi na plus Dlaczego przegląd klimatyzacji jest ważny, i kiedy warto go wykonać?

Co składa się na profesjonalnie wykonaną usługę? Rozmowa z ekspertem – Pawłem Frąckiewiczem, Kierownikiem Serwisu w firmie Klima-Therm.

CZY CZĘSTO SPOTYKA SIĘ PAN Z OPINIĄ, ŻE NIE WARTO ROBIĆ PRZEGLĄDÓW, SKORO KLIMATYZATOR DOBRZE CHŁODZI? PAWEŁ FRĄCKIEWICZ: Trudno powiedzieć, czy taki pogląd jest powszechny. Choć istotnie z naszych doświadczeń wynika, iż użytkownik klimatyzacji kontaktuje się z firmą serwisową najczęściej dopiero w momencie awarii urządzenia, a takie podejście skutkuje szeregiem problemów.

DLACZEGO WARTO REGULARNIE SERWISOWAĆ URZĄDZENIE? P.F.: Musimy mieć świadomość, iż niekonserwowany i zabrudzony klimatyzator jest źródłem bakterii, grzybów, drobnoustrojów i nieprzyjemnych zapachów. Krótko mówiąc – regularna konserwacja gwarantuje przede wszystkim bezpieczne dla naszego zdrowia korzystanie z uroków chłodnego powietrza.

CZY BRAK REGULARNYCH PRZEGLĄDÓW MOŻE ZWIĘKSZYĆ KOSZTY KLIMATYZACJI? P.F.: Nie, jeśli tylko zadbamy o odpowiednią częstotliwość obsługi technicznej klimatyzatora. Dlaczego? Po pierwsze – czysty filtr i wymiennik klimatyzatora gwarantują odpowiedni zasięg nawiewanego strumienia powietrza, dzięki czemu urządzenie może poprawnie spełniać swoją podstawową funkcję. Zabrudzenie tych elementów w sposób znaczny wpływa na dostępną wydajność urządzenia, a co za tym idzie – wydłuża czas niezbędny na osiągnięcie komfortowej temperatury w pomieszczeniu. W konsekwencji braku odpowiednio częstej konserwacji czas pracy podstawowych elementów funkcyjnych, takich jak wentylatory i sprężarka, znacząco się wydłuży, a sam klimatyzator zużyje zdecydowanie więcej energii elektrycznej.

74

LISTOPAD 2020

CZYLI OSZCZĘDZAMY NA DOMOWYCH RACHUNKACH, JEDNOCZEŚNIE PONOSIMY KOSZT PRZEGLĄDU KLIMATYZACJI. CZY TO SIĘ OPŁACA? P.F.: Jestem przekonany, że przegląd to wydatek, który w ostatecznym rozrachunku wyjdzie użytkownikowi na plus. Bo tu chodzi nie tylko o oszczędności wynikające z ponadnormatywnego zużycia energii, ale również o zwiększone zużycie podstawowych podzespołów będące rezultatem nieodpowiednich warunków pracy urządzenia. Krótsza żywotność pociąga za sobą konieczność przedwczesnej wymiany komponentów i naraża użytkownika na niepotrzebne wydatki, przed czym chroni klientów gwarancja, która w przypadku klimatyzatorów Fujitsu wynosi od 5 do nawet 10 lat. Dlatego przeglądy są tak ważne – to dzięki nim zachowujemy gwarancję na urządzenie.

JAK CZĘSTO NALEŻY WYKONAĆ PRZEGLĄD I ILE TAKA USŁUGA KOSZTUJE? P.F.: Warunki gwarancji mówią o dwóch przeglądach w ciągu roku. Wynika to z faktu, iż urządzenie może pracować całorocznie – klimatyzator typu split jako pompa ciepła chłodzi latem, a w tzw. okresach przejściowych skutecznie dogrzewa mieszkanie.

Z kolei w zimie klimatyzator może być nawet jedynym źródłem ogrzewania, co klienci umiejętnie wykorzystują na przykład w domkach letniskowych. Właśnie z uwagi na całoroczną pracę systemu zdecydowana większość producentów zaleca dokonywanie przeglądów wiosną – przed sezonem chłodniczym, oraz na jesieni – przed sezonem grzewczym. Za podstawowy przegląd jednostki typu split, na który składa się jedna jednostka wewnętrzna i jedna zewnętrzna, zapłacimy średnio od około 200 do 300 złotych.

KTO MOŻE PRZEPROWADZAĆ SERWIS I PRZEGLĄD KLIMATYZACJI – DOWOLNA FIRMA WYKONAWCZA? P.F.: Nie do końca dowolna. Przegląd klimatyzacji powinien być wykonany przez autoryzowaną przez producenta bądź generalnego dystrybutora marki firmę instalacyjno-serwisową. Certyfikat autoryzacji potwierdza bowiem, iż firma, której zlecamy usługę, posiada uprawnienia i niezbędną wiedzę techniczną do obsługi urządzeń danej marki, w tym również uprawniona jest do wykonywania przeglądów gwarancyjnych. Takim podstawowym uprawnieniem jest chociażby certyfikat F-gazowy wydawany przez Urząd Dozoru Technicznego.

Firma Klima-Therm dysponuje ogólnopolską siecią serwisową liczącą ponad 800 autoryzowanych punktów partnerskich FUJITSU. Lista rekomendowanych dystrybutorów i instalatorów FUJITSU dostępna jest na stronie klima-therm.com – zakładka „Sieć sprzedaży”.

75

EKSPERT RADZI

CO SKŁADA SIĘ NA PODSTAWOWY PRZEGLĄD? P.F.: Specjalista rozpoczyna pracę od dokładnego oczyszczenia i odgrzybienia filtrów i wymiennika ciepła jednostki wewnętrznej przy pomocy atestowanych preparatów. Czyszczenia i konserwacji wymaga również wymiennik jednostki zewnętrznej.

Następnie technik powinien sprawdzić wszystkie najważniejsze parametry pracy klimatyzatora, takie jak: pobór prądu silników wentylatorów oraz sprężarki czy ciśnienie pracy klimatyzatora. Elementem podlegającym kontroli jest również weryfikacja szczelności układu chłodniczego – jest to punkt szczególnie ważny w kontekście wydajności oraz bezpieczeństwa użytkowania klimatyzacji. Na koniec obowiązkowe formalności: serwisant spisuje protokół z dokonanych czynności oraz poświadcza przegląd w karcie gwarancyjnej.

PODSUMOWUJĄC: DBAMY O KLIMATYZATOR I PILNUJEMY OKRESOWYCH PRZEGLĄDÓW P.F.: Zdecydowanie tak. Przeglądy klimatyzacji są ważne – zarówno dla naszego zdrowia, jak i długiej i niezawodnej eksploatacji urządzenia.

Klima-Therm jest Generalnym Dystrybutorem systemów klimatyzacyjnych japońskiej marki FUJITSU w Polsce. W ofercie firmy znajdziemy bogaty wybór urządzeń typu Split i Multi Split, jak również centralne systemy VRF znajdujące zastosowanie w budynkach wielkopowierzchniowych. Najpopularniejszym typem klimatyzatorów z grupy rozwiązań „dla domu i biura” są jednostki ścienne dostępne w kilku seriach, a wśród nich jeden z flagowych modeli: FUJITSU KETA Design. Więcej informacji: www.klima-therm.com; Facebook: @KLIMA.THERM.klimatyzacja; YouTube: @klimathermpl

Okresowy przegląd klimatyzacji – dlaczego warto?

Zobacz film na kanale Klima-Therm na YouTube!

76

LISTOPAD 2020

DESIGNED BY FREEPIK

Więcej czasu dla Ciebie!

Chemiczna Spółdzielnia Inwalidów „Ara” ul. Batalionów Chłopskich 120c | 70-760 Szczecin www.ara.szczecin.pl | dh@ara.szczecin.pl

WOKÓŁ DOMU

Nawierzchnia wśród drzew D

kostki i elementów dodatkowych oraz wymyślenia układu nawierzchni zgodnego z wizją projektanta, a także gustem i możliwościami inwestora. Następnie trzeba tylko przetransponować ideę w rzeczywistość – co przy sprawnej ekipie wykonawczej również nie nastręcza problemów.

ZAMIAST SADZIĆ NOWE – ZADBAJMY O JUŻ ROSNĄCE Co jednak, jeśli na działce znajdują się drzewa, których inwestor (czy to ze względów finansowych, estetycznych, czy sentymentalnych) nie chce się pozbyć? Albo wręcz okaże się, że można je doskonale wykorzystać do wzbogacenia projektu?

W zasadzie nic wielkiego. Do elementów opisanych wyżej należy po prostu dołożyć kilka nowych zasad, które muszą zostać uwzględnione przy projektowaniu. Warto również

FOTO: SHUTTERSTOCK

ziałka pod budowę domu jednorodzinnego ma na swoim terenie drzewa? Doskonale! To świetna okazja do wzbogacenia i urozmaicenia naszej posesji. Przy projektowaniu nawierzchni wystarczy zadbać o wierność kilku zasadom.

Mogłoby się wydawać, że szczytem marzeń większości inwestorów planujących budowę domu jednorodzinnego jest płaska działka o dobrych proporcjach, pozbawiona jakichkolwiek dodatkowych elementów, takich jak na przykład duże, stare drzewa. Projektant i inwestor mają wtedy absolutną dowolność, zarówno przy kształtowaniu bryły budynku i jego lokalizacji, jak i przy projektowaniu zagospodarowania działki.

Dobór nawierzchni brukowanych ogranicza się wtedy jedynie do odpowiedniego zestawienia kształtu, koloru, faktury

78

LISTOPAD 2020

skonsultować się z projektantem zieleni w celu określenia optymalnych parametrów i ewentualnych szczególnych wymagań, jakie może przed nami postawić posiadany gatunek drzewa. Należy do nich na przykład specjalne nawożenie, które pomoże roślinie przetrwać trudny czas budowy.

Kwestie przyrodnicze pozostawmy jednak dendrologom, a w tym tekście zajmijmy się projektowaniem nawierzchni brukowanych w sąsiedztwie drzew. Zarówno drzewa bowiem, jak i bruk w ich pobliżu mają pewne wymagania, o których warto wiedzieć przed przystąpieniem do procesu projektowego i rozpoczęciem prac.

ZABEZPIECZMY PRZYSZŁĄ OZDOBĘ OGRODU Prace można podzielić na dwie grupy. Pierwszą jest odpowiednie zabezpieczenie drzewa na czas wykonywania robót budowlanych. Podstawą jest tu osłonięcie pnia. Najczęściej używa się do tego osłon z desek powiązanych drutem, które doskonale chronią nawet przed kolizjami z ciężkim sprzętem budowlanym. Druga kwestia to zabezpieczenie systemu korzeniowego przed przesuszeniem lub przemarznięciem w trakcie wykonywania prac ziemnych. W praktyce oznacza to, że prace przy korzeniach drzew należy wykonywać możliwie sprawnie i szybko, a odsłonięte korzenie okrywać warstwą torfu i tkaniną jutową. Nie wolno również składować pod drzewami materiałów budowlanych. Dotyczy to szczególnie cementu, wapna i gruzu – większość drzew bardzo źle znosi glebę wapienną.

NIECH BRUK POZWOLI ROSNĄĆ Druga grupa to wytyczne czysto projektowe. Do prawidłowego rozwoju drzewa potrzebują wody (o czym większość z nas pamięta), ale także dostępu powietrza do systemu korzeniowego (o czym z kolei większość zapomina). Nawierzchni brukowanej nie należy więc doprowadzać do samego pnia. Najlepiej, jeśli bruk będzie się znajdował w odległości ok. 1 m od pnia. Zapobiegnie to również w przyszłości podnoszeniu nawierzchni przez rozrastający się system korzeniowy. Warto również przewidzieć zastosowanie dodatkowych elementów napowietrzających glebę i doprowadzających wilgoć. Najprostszymi są wkopane w ziemię rękawy jutowe wypełnione keramzytem.

Spadki nawierzchni muszą być skierowane w stronę pnia (w żadnym wypadku od niego). Nie powinniśmy również w trakcie prac odcinać grubych korzeni – poza oczywistym osłabieniem rośliny stanowi to również zagrożenie dla jej stabilności – a więc pośrednio dla naszego bezpieczeństwa. Raczej unikajmy zmiany poziomu gruntu w bezpośrednim sąsiedztwie pnia. Jeśli jednak jest to konieczne,

należy przestrzegać podstawowych zasad. Podwyższenie poziomu gruntu z reguły skutkuje pogorszeniem wymiany gazowej i dostępu wody. Efektem może być zamieranie i gnicie korzeni. Aby tego uniknąć, należy starannie oczyścić teren pod koroną z zanieczyszczeń, a nasyp uformować w łagodną nieckę opadającą w kierunku pnia.

Jeśli to niemożliwe, warto rozważyć wykonanie uskoku z użyciem np. elementów palisady. W samym nasypie powinien się znaleźć system napowietrzania w postaci pasm żwiru ciągnących się promieniście od korony. Z kolei obniżenie terenu powoduje obsychanie korzeni i narażenie ich na przemarzanie. Aby tego uniknąć, uskok należy formować jak najdalej od pnia. Odsłonięte korzenie trzeba przyciąć, zaimpregnować i obłożyć kompostem lub ziemią urodzajną, a następnie osłonić tkaniną jutową lub matą słomianą. Do obudowy uskoku również można użyć elementów palisady. Warto w tym wypadku zabezpieczyć jej zewnętrzną stronę (między palisadą a matą) folią zapobiegającą przerastaniu korzeni. ■ Źródło: Buszrem

79

WOKÓŁ DOMU

1

Zabezpieczenie drzewa na placu budowy (rys. Buszrem) 1. Drzewo 2. Osłona z desek związanych drutem 3. Obszar, w którym nie mogą być składowane materiały budowlane 4. Wykop wykonany na najkrótszy możliwy czas niezbędny do wykonania prac 5. Odsłonięty system korzeniowy zabezpieczony przed wysychaniem

2 3 4 5

2 3 4

Drzewo na tarasie wykonanym na oryginalnym poziomie terenu. Nieco zbyt mała powierzchnia odkrytej ziemi dookoła pnia zrekompensowana zastosowaniem pasa kostki ażurowej (rys. Buszrem) 1. Drzewo 2. Pas kostki ażurowej 3. Nawierzchnia tarasu; spadki skierowane w stronę pnia drzewa tak, aby zapewnić właściwe podlewanie 4. Krawężnik 5. Ziemia dookoła pnia

1 4 5

1 Drzewo na tarasie podniesionym w stosunku do pierwotnego poziomu gruntu (rys. Buszrem) 1. Drzewo 2. Niecka łagodnie obniżająca się w kierunku pnia 3. Palisada użyta w celu ustabilizowania uskoku terenu 4. Krawężnik, granica skarpy 5. Oryginalny poziom terenu 6. Poziom tarasu

80

LISTOPAD 2020

2

6

3 4 5

SPÓJNY DESIGN BRAMA I DRZWI WEJŚCIOWE W TYM SAMYM KOLORZE W OFERCIE

86-300 Grudziądz ul. Jalkowskiego 48

tel. 601 611 413 biuro@bramtech.com.pl

www.bramtech.com.pl

WOKÓŁ DOMU

Przepis na ogród zimowy Tekst: Marcin Gomółka

Ogrody zimowe to przeszklone pomieszczenia służące jako miejsce całorocznej uprawy roślin. Dawniej były budowane wyłącznie przy dworkach majętnych szlachciców, którzy chętnie organizowali w nich spotkania towarzyskie. Obecnie przydomowe oranżerie to coraz bardziej popularny sposób na powiększenie powierzchni użytkowej domu i uczynienie go bardziej atrakcyjnym.

O

82

gród zimowy, zwany także oranżerią, to przeszklone pomieszczenie przylegające do budynku, służące przede wszystkim do uprawy roślin lubiących wysokie temperatury przez cały rok.

Ogród zimowy może powstać od podstaw, jako niezależna konstrukcja, ale także jako przebudowa istniejącego już przy domu tarasu.

Warto też wspomnieć o tym, że dobrze wykonany ogród zimowy pomaga ustabilizować wilgotność i temperaturę wewnątrz domu. Dzieje się tak m.in. dzięki specyficznemu mikroklimatowi panującemu wewnątrz.

Dodatkowe pomieszczenie staje się buforem cieplnym pomiędzy ścianą domu a warunkami pogodowymi.

Oranżeria to inwestycja, którą trzeba poważnie przemyśleć. Chodzi nie tylko o względy finansowe, ale przede wszystkim praktyczne. Jeśli brakuje nam sił i czasu na dbanie o dodatkową roślinność, powinniśmy raczej pomyśleć o czymś nieco innym. Typowy ogród zimowy bez zieleni nie będzie kompletny – stanie się tylko nieciekawą i niezbyt użyteczną szklaną przybudówką.

Utrzymanie oranżerii to raczej zadanie dla pasjonatów, ale są sposoby, by nieco ograniczyć ilość potrzebnej pracy. Wystarczy wybrać odpowiednie gatunki roślin, które nie wymagają intensywnej pielęgnacji, a zapewniają przyjemny efekt wizualny.

Jeśli chodzi o dodatkowe zastosowanie ogrodów zimowych, opcji jest naprawdę wiele: od dodatkowego salonu gościnnego z jadalnią – aż po niezwykle przytulny gabinet. Wszystko zależy od naszych potrzeb i metrażu oranżerii. Przebywanie w takim miejscu jest szczególnie przyjemne zimą, kiedy przyroda na zewnątrz zapadła już w sen, a nasz zimowy ogród wciąż przypomina tropikalną dżunglę. Jeśli zależy nam bardziej na dodatkowym pomieszczeniu niż na egzotycznych roślinach, warto rozważyć usytuowanie ogrodu od mniej nasłonecznionej strony domu, np. wschodniej.

Liczba dostępnych na rynku technologii budowy oranżerii jest zaskakująco duża, dzięki czemu taka inwestycja wcale nie musi być bardzo kosztowna. Jeśli jednak zależy nam na wysokiej trwałości i komforcie użytkowania, warto zwrócić uwagę na nieco droższe materiały. Z pewnością uda się znaleźć rozsądny kompromis, dostosowany do naszych potrzeb.

LISTOPAD 2020

DOSTĘPNE MATERIAŁY

Do materiałów z niższej półki cenowej należą przede wszystkim profile z tworzyw sztucznych, które niestety są podatne na odkształcenia – zwykle nie sprawdzają się zbyt dobrze w konstrukcjach mocno nasłonecznionych oranżerii, ale zupełnie wystarczą do chłodniejszych ogrodów skierowanych na północ. Alternatywą są profile PCV wzmacniane stalą. Oczywistym wyborem wydaje się drewno – jego właściwości izolacyjne, wytrzymałość i naturalny wygląd są niestety okupione dosyć wysoką masą konstrukcji oraz koniecznością częstej konserwacji drewna. Najdroższy, ale najbardziej niezawodny materiał to profile aluminiowe – są odporne na korozję, lekkie i wytrzymałe, wymagają jednak dodatkowej izolacji termicznej, ponieważ aluminium jest doskonałym przewodnikiem ciepła.

FOTO: PIXABAY

Dobrze wykonany ogród zimowy pomaga ustabilizować wilgotność i temperaturę wewnątrz domu. Dzieje się tak m.in. dzięki specyficznemu mikroklimatowi panującemu wewnątrz.

Dodatkowe pomieszczenie staje się buforem cieplnym pomiędzy ścianą domu a warunkami pogodowymi.

83

FOTO: PIXABAY

WOKÓŁ DOMU

Jeśli chodzi o przeszklenia oranżerii, mamy wybór pomiędzy tworzywem sztucznym a szkłem w niezliczonych wariantach.

Dostępne są m.in. materiały barwione oraz oklejane folią. Najlepszym wyborem wydaje się szkło samoczyszczące na ścianach oraz bezpieczne, okryte folią szyby z hartowanego szkła na dachu. Jeśli zależy nam na dobrej izolacji cieplnej, warto zapłacić więcej za okna o kilku szybach.

CZY OGRZEWAĆ OGRÓD ZIMOWY? Odpowiedź na to pytanie zależy od kilku kwestii. Przede wszystkim od położenia ogrodu względem słońca. Przeszklona i dobrze izolowana oranżeria przy południowej stronie domu z reguły nie wymaga dodatkowego ogrzewania,

84

LISTOPAD 2020

a w sprzyjających warunkach może dogrzewać przyległe pomieszczenia. Z kolei jeśli ogród zimowy zostanie usytuowany od strony północnej lub będzie zacieniony np. przez pobliskie drzewa, dodatkowe ogrzewanie może się okazać naprawdę przydatne – zarówno dla znajdujących się wewnątrz roślin, jak i przebywających w oranżerii domowników.

Jeśli zamierzamy przebywać w oranżerii zimą lub uprawiać wymagające gatunki roślin, warto wyposażyć ją w system ogrzewania. Musi być on jednak możliwie ekonomiczny, ponieważ straty ciepła przez szyby są dosyć wysokie. Z drugiej strony ogrzewana oranżeria ułatwi ocieplenie przylegającego do niej pomieszczenia domu, więc koszty ogrzewania mogą się w pewnej mierze balansować.

FOLIA HYDROIZOLACYJNA AQUAPLAST 805 do uszczelniania oczek wodnych i zbiorników retencyjnych • zapobiega wyciekom wody • odznacza się doskonałą rozszerzalnością • dostosowuje się do nierówności wykładanych powierzchni • odporna na przerastanie korzeniami roślin

FATR A POL SK A ul. S łonec zny Sad 10A

|

72- 0 02 Do łuje

|

kont ak t @ fatr a-polsk a .pl

W W W.FATR AFOL .PL

|

+48 787 624 0 05

WOKÓŁ DOMU

Dobrym wyborem są źródła ciepła montowane wzdłuż okien – niskie grzejniki stojące lub ukryte w podłodze. Ich połączenie z domowym systemem centralnego ogrzewania może być nieco problematyczne, ale jak najbardziej wykonalne – o ile pozwoli na to wydajność pieca. Najprostsze w instalacji i najmniej inwazyjne jest ogrzewanie elektryczne. Wszelkiego rodzaju folie grzewcze lub nawet przenośne grzejniki zdecydowanie umilą przebywanie w chłodnym pomieszczeniu, a w razie ekstremalnych mrozów ochronią najdelikatniejsze rośliny.

Warto przyjrzeć się także promiennikom podczerwieni – ich wysoka wydajność zapewnia ciepło przy niewielkim zużyciu energii elektrycznej. Co ważne, ogrzewanie podczerwienią działa w podobny sposób jak promienie słoneczne, co znakomicie wpływa na kondycję roślin i daje natychmiastowe uczucie ciepła przebywającym w pobliżu osobom. Podczerwień nie ogrzewa powietrza w pomieszczeniu, lecz bezpośrednio wszystkie obiekty w zasięgu promienników, gwarantując natychmiastowy efekt przyjemnego ciepła. Ogrzewanie podczerwienią zapobiega również parowaniu okien.

CO ZROBIĆ PODCZAS UPAŁÓW? O ile zimą oranżerie są zwykle przyjemnie ciepłe, o tyle latem mogą się zamienić w typową szklarnię. Można temu zapobiec przez zasadzenie odpowiednio gęstej roślinności – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz ogrodu zimowego. Drzewa liściaste na zewnątrz będą dawały cień latem, ale nie ograniczą dostępu słońca zimą.

To oczywiście nie jest jedyna broń do walki z upałami. Każda oranżeria powinna mieć okna, choćby małe, co zapewni roślinom dostęp świeżego powietrza. Jeśli sobie tego zażyczymy, możemy też wstawić duże drzwi, a nawet zamontować rozsuwane ściany, które pomogą ją porządnie przewietrzyć i zapobiec przegrzewaniu się przyległych pomieszczeń domu. Doskonałym narzędziem do walki z upałem są także markizy i rolety instalowane na dachu, które po rozłożeniu zmniejszą nasłonecznienie.

Co ważne, tego typu osłony przed światłem warto montować na zewnątrz oranżerii, aby były bardziej skuteczne.

86

LISTOPAD 2020

JAKIE ROŚLINY WYBRAĆ?

Dawniej ogrody zimowe powstawały głównie z myślą o roślinach egzotycznych, lubiących tropikalny klimat – stąd wzięła się nazwa „oranżeria”, oznaczająca tyle samo, co pomarańczarnia. Przy odpowiednim dostosowaniu ogrodu zimowego do swoich potrzeb, możemy w nim uprawiać niemal dowolne rośliny. Najważniejszymi czynnikami są temperatura i nasłonecznienie, do których trzeba będzie dostosować florę ogrodu. Oranżeria może być także zimową przechowalnią dla roślin doniczkowych, które nie poradziłyby sobie z polską zimą na zewnątrz. Dzięki oranżerii będą miały odpowiednie warunki do życia i nie zajmą miejsca w domu.

FOTO: SCHÜCO

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Największe znaczenie dla roślin po raz kolejny ma siła nasłonecznienia oraz to, czy ogród jest ogrzewany. Dla ogrodu od strony południowej najlepszym wyborem będą np. lubiące ciepło figowce, kordyliny, szeflery i oleandry. Oranżeria na wschodzie lub zachodzie stworzy odpowiednie warunki roślinom, które dobrze się czują w klimacie umiarkowanym. Należą do niech: paprocie, filodendrony, bluszcze czy anturia. Nieogrzewana oranżeria na północy to doskonałe miejsce dla wszelkiego rodzaju kaktusów, drzewek cytrusowych, hibiskusów, gardenii oraz wszystkich tropikalnych roślin, które zimą przechodzą w stan uśpienia.

87

WOKÓŁ DOMU

KWESTIE FORMALNE Budowa ogrodu zimowego jest objęta podobnymi zasadami jak budowa wiaty lub altany ogrodowej. Jeśli powierzchnia nowej konstrukcji ma być mniejsza niż 25 m2, a jej wysokość nie przekroczy 5 m (lub 4 m z dachem płaskim), nie mamy obowiązku zgłaszać jej budowy w starostwie powiatowym. Takie zgłoszenie będzie konieczne przy budowie konstrukcji o powierzchni pomiędzy 25 a 35 m2. Pozwolenie na budowę od starostwa powiatowego będzie potrzebne tylko w przypadku oranżerii o powierzchni przekraczającej 35 m2.

OGRÓD ZIMOWY NA BALKONIE

FOTO: SHUT TERSTOCK

Osoby posiadające mieszkania w blokach również mogą korzystać z dobrodziejstw zimowych ogrodów. Jeśli dysponujemy dostatecznie przestronnym balkonem, możemy zaadaptować go na ogród zimowy. Przeszklone ściany sprawią, że balkon stanie się dodatkowym ciepłym pomieszczeniem, którego można używać przez cały rok. Instalacja nowej ściany ze szkła lub tworzywa sztucznego jest nieporównywalnie tańsza od budowy prawdziwej oranżerii, jednak może wymagać pozwolenia zarządcy budynku (dewelopera, wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej). Warto oczywiście zdecydować się na konstrukcję, która jest przynajmniej częściowo rozsuwana lub łatwa do zdemontowania, aby nie ograniczać sobie dostępu do świeżego powietrza. ■

88

LISTOPAD 2020

Produkty i systemy do izolacji dla wszystkich typów dachów ȥ Dachy zielone

ȥ Akcesoria tarasowe

ȥ Hydroizolacje płynne PU i PMMA

ȥ Papy modyfikowane SBS:

ȥ Systemy dachowe z odpornością ogniową

ȥ Kleje i grunty bitumiczne

ȥ Izolacje termiczne i akustyczne

ȥ Membrany bitumiczne PVC i TPO

Soprema Polska sp.zoo ul. Stefana Batorego 7 05-870 Błonie 22 436 93 00 sekretariat@soprema.pl www.soprema.pl company/71434026

WOKÓŁ DOMU

Rynny gotowe na zimę

90

LISTOPAD 2020

Listopad to ostatni moment na to, by sprawdzić stan orynnowania swojego domu i wykonać niezbędne prace konserwacyjne lub naprawcze. Aby w spokoju móc cieszyć się długimi i relaksującymi wieczorami, powinniśmy podejść do tego zadania z zaangażowaniem. Niekiedy potrzebna będzie pomoc sprawdzonego fachowca.

R

ZDJĘCIA SHUTTERSTOCK

ynny, choć przez niektórych bagatelizowane, odgrywają niezwykle ważną rolę w całej konstrukcji budynku. Oprócz tego, że odprowadzają wodę deszczową z dachu, zapobiegają także występowaniu zawilgoceń na elewacji, które mogą powodować poważne i kosztowne uszkodzenia. Dlatego też dbanie o dobry stan techniczny i drożność całego systemu orynnowania to priorytet na liście domowych obowiązków. Powinniśmy o tym pamiętać i zrobić to przynajmniej dwa razy do roku.

CZYSTE I DROŻNE ORYNNOWANIE Podczas jesieni z drzew spadają ogromne ilości igliwia i liści, które zalegają w korytach rynien, skutecznie zmniejszając ich przepustowość. Aby zwiększyć wydajność całego systemu odprowadzania wody i przygotować go na nadejście mrozów, należy wykonać prace udrażniające. W tym celu świetnie sprawdzą się wszelkie miękkie przyrządy, takie jak gąbki. Ostre narzędzia, np. grabie czy druciane szczotki, mogłyby uszkodzić wewnętrzną, ochronną powłokę systemu, a w najgorszym wypadku doprowadzić do pojawienia się nieszczelności. Do czyszczenia rynien nie należy używać także silnych środków chemicznych, gdyż mogą one spowodować uszkodzenie powierzchni. W przypadku systemu wykonanego ze stali trwałych i ciężkich do usunięcia plam pozbędziemy się, stosując np. ściereczkę zwilżoną w spirytusie białym. Lekkie zanieczyszczenia natomiast najefektywniej usunie po prostu czysta woda wpuszczona do koryta pod dużym ciśnieniem (<100 barów). To również dobra metoda na weryfikację szczelności.

Przepływająca woda wskaże nam ewentualne przeciekające fragmenty, które profesjonalista będzie mógł naprawić lub, jeśli to konieczne, wymienić na nowe. Udrożnienie całego systemu rynnowego przed okresem zimowym to priorytet. Zalegające wilgotne liście, gałązki czy piasek mogą w znacznym stopniu uniemożliwić swobodny przepływ wody, a zimą zamienić się w bryłę lodu, całkowicie blokując przepustowość. Takie zmarzliny stanowią duże zagrożenie i mogą powodować rozsadzenie rynien i rur spustowych, niszcząc cały system odwodnienia, który na wiosnę będzie wymagał całkowitej wymiany na nowy.

Sposobem na pozbycie się problemów związanych z zamarzającą wodą są kable grzejne, które możemy montować zarówno wewnątrz orynnowania, jak i pod poszyciem dachowym.

91

WOKÓŁ DOMU

BEZ NAJMNIEJSZEJ RYSY Przeprowadzając rutynową kontrolę stanu naszego systemu rynnowego oraz przygotowując go na nadejście jesieni i zimy, warto zwrócić uwagę na wszelkie, choćby najmniejsze, zarysowania. Złuszczenie powłoki, nierównomierne blaknięcie, powstawanie pęcherzy i pękanie oraz miejscowe zarysowania są oznakami konieczności naprawy. Jeżeli je zignorujemy, mogą w konsekwencji przyczynić się do wymiany całego systemu odprowadzania wody. Niezwykle istotne jest także sprawdzenie stanu mocowań i łączeń rynnowych, które powinno odbywać się przynajmniej dwa razy do roku. Uszkodzone lub częściowo luźne złącza mogą powodować wyciek, a to z kolei niesie za sobą ryzyko wystąpienia korozji. Jeżeli zauważymy, że któreś mocowanie jest uszkodzone, należy je niezwłocznie wymienić. Pamiętajmy jednak, że fachowo zamontowany system rynnowy, przy prawidłowej i systematycznej konserwacji nie będzie przeciekał, a jego poszczególne elementy nie będą się odkształcać.

Dlatego zarówno montaż, jak i dalsze prace konserwacyjne lub naprawcze należy zawsze zlecać sprawdzonym dekarzom.

FOTO: SHUTTERSTOCK

Rynny odgrywają niezwykle ważną rolę w całej konstrukcji budynku.

Oprócz tego, że odprowadzają wodę deszczową z dachu, zapobiegają także występowaniu zawilgoceń na elewacji, które mogą powodować poważne i kosztowne uszkodzenia.

92

LISTOPAD 2020

FOTO: GALECO

DACH I RYNNY IDĄ W PARZE Aby rynny przetrwały w nienaruszonym stanie, ciężki okres zimy warto zamontować odpowiednie zabezpieczenia na dachu.

Płotki przeciwśniegowe to dość uniwersalne rozwiązanie, które nie tylko ochroni rynny przed ciężarem osuwającego się śniegu, ale sprawi także, że poruszanie się pod domem nawet po dużych opadach będzie bezpieczne dla mieszkańców. Wybór tego typu barier jest niezwykle szeroki, a rodzaj takiego zabezpieczenia można dopasować zarówno do materiału pokrycia, jak i stylu samego dachu, uzyskując spójną, harmonijną całość. Warto wspomnieć również o tym, że przyczyną oberwania rynny przez zalegający w niej opad jest często niewłaściwy montaż całego systemu względem połaci dachowej. Zamocowanie rynien zbyt wysoko może spowodować, że śnieg w ogóle do nich nie trafi. Z kolei system ulokowany zbyt nisko zwiększy prawdopodobieństwo uszkodzenia przez ciężar. ■ Opracowanie: redakcja na podstawie materiałów prasowych firmy Galeco

WOKÓŁ DOMU

OGRODZENIA GABIONOWE

94

LISTOPAD 2020

Tekst: Paweł Ilczuk

Nowoczesne ogrodzenia wykonane z mocnej siatki i kamienia naturalnego stają się coraz częstszym elementem polskiego krajobrazu. Moda na ogradzanie domów stalą i fragmentami skał przywędrowała do nas z Zachodu, zachwycając po drodze swoim stylem i walorami praktycznymi.

Dobrze wykonany mur gabionowy może też przetrwać więcej i dłużej niż jakikolwiek inny rodzaj ogrodzenia.

S

łowo „gabion” pochodzi z języka włoskiego i oznacza dużą klatkę lub kosz szańcowy. Gabiony są od stuleci wykorzystywane w wielu dziedzinach budownictwa i architektury, a nawet w czasie działań wojennych. Wypełnione kamieniami kosze aż do dziś są wykorzystywane do wzmacniania osuwających się zboczy, a nawet budowy umocnień odpornych na ostrzał na liniach frontu – to chyba najlepsza rekomendacja dla ich wytrzymałości.

CO NAM DAJE OGRODZENIE GABIONOWE? Grube ogrodzenie wypełnione kamieniem ma szereg solidnych zalet. Przede wszystkim świetnie izoluje naszą posesję od otoczenia – nie tylko chroniąc domowników przed wzrokiem przechodniów i sąsiadów, ale także znacząco zmniejszając hałas z otoczenia. Jeśli mieszkamy przy ruchliwej ulicy lub torach kolejowych, ogrodzenie gabionowe jest zdecydowanie najlepszym wyborem. Jego kamienne wypełnienie skutecznie rozprasza i odbija dźwięki. Efekt będzie tym lepszy, im wyższe i grubsze będzie nasze ogrodzenie. Te dwa parametry są oczywiście zmienne. Będzie od nich zależeć również koszt gabionów, ilość materiału potrzebnego do ich wypełnienia oraz nasze bezpieczeństwo. Większe ogrodzenie będzie trudniejsze do sforsowania nie tylko dla intruzów, ale także… samochodów. Gabiony są w stanie skutecznie zatrzymać rozpędzone auto, które wypadło z drogi na ostrym łuku.

95

WOKÓŁ DOMU Ostatnią, ale nie mniej ważną zaletą ogrodzeń gabionowych, są oczywiście ich walory estetyczne. Na rynku jest wiele kształtów i kolorów siatek, a ponadto możemy użyć w nich różnych rodzajów wypełnień, takich jak granit, piaskowiec, czy dolomity.

Wewnątrz koszy może się znaleźć w zasadzie każdy rodzaj kamienia lub nawet kilka jednocześnie. Ciekawym materiałem do wypełniania gabionów jest też szkło. Szklane bryły mogą mieć w zasadzie dowolny kolor i kształt, a ponadto mogą zostać podświetlone diodami LED. Nie musimy oczywiście wykonywać całego ogrodzenia z jednego rodzaju materiału.

Popularne jest także łączenie gabionów z konwencjonalnymi typami ogrodzeń, np. poprzez wykorzystanie kamiennych słupów, uzupełnionych panelami z drewna lub metalu. Tego rodzaju połączenia są często nazywane gabionetami. Możemy także wypełnić kamieniami tylko wybrane moduły ogrodzenia, pozostawiając między nimi fragmenty wykonane z samej siatki.

Nawet jeśli każdy z naszych sąsiadów postanowi zainwestować w tego rodzaju ogrodzenie, prawdopodobnie na całym osiedlu nie znajdziemy dwóch dokładnie takich samych konstrukcji.

Dużą zasługę ma tutaj po prostu natura. Kamienie naturalne sprawiają, że każdy gabion będzie niepowtarzalny, a elastyczność w doborze form i barw jest w zasadzie ograniczona tylko naszą pomysłowością.

ZACZNIJMY OD PROJEKTU Projekt gabionowego ogrodzenia zaczynamy oczywiście od wyliczenia jego wymiarów. Pozwoli to dobrać rozmiar potrzebnych koszy i odległość pomiędzy słupkami ze stali lub betonu, które utrzymają kosze. Znaczenie ma także wybór grubości ogrodzenia. Grubsze ogrodzenie będzie cięższe, a więc i bardziej narażone na deformację pod własnym ciężarem. Będzie również wymagało większej ilości materiałów do jego wypełnienia oraz szerszych fundamentów.

ŁATWO I ESTETYCZNIE Pierwszym etapem budowy ogrodzenia gabionowego jest wyrównanie i oczyszczenie terenu, a następnie wykopanie i wylanie betonem fundamentów. Głębokość wykopu powinna wynosić około 30 cm na całej długości ogrodzenia oraz minimum 90 cm w miejscach, gdzie będą stały słupy. Po wyschnięciu betonu na słupach montuje się wykonane z drutu siatki.

Są one zawieszone na metalowych hakach lub skręcanych zaczepach i połączone z kolejnymi panelami na całej długości ogrodzenia. Warto dodatkowo spiąć ze sobą przeciwległe siatki wzmocnieniami. Są one wykonane z grubego, ocynkowanego drutu, który zapobiegnie deformacji ścian muru pod naporem ciężkiego wypełnienia. Długość tych wzmocnień musi być oczywiście dopasowana do grubości ogrodzenia.

96

LISTOPAD 2020

TWOJE OTOCZENIE, TWOJA WIZJA YOUR ENVIRONMENT, YOUR VISION

Inspiracja | Inspiration Beton | Concrete

WOKÓŁ DOMU

Kiedy mamy już przed sobą gotową, pustą klatkę, musimy zapełnić ją kamiennym tłuczniem, otoczakami lub blokami o bardziej foremnym kształcie. Jedyna zasada odnośnie doboru wypełnienia dotyczy rozmiaru kamieni – zbyt małe będą wypadać przez otwory w klatkach, które są znacznie większe niż w tradycyjnej siatce ogrodzeniowej. Napełnianie koszy gabionowych powinno się odbywać możliwie powoli i równomiernie, aby uniknąć wygięcia metalowej konstrukcji. Kamienie uderzające w siatkę z dużą siłą mogą też spowodować uszkodzenie ich powłoki ochronnej, które wkrótce pokryje się rdzą. Kiedy kosze są już wypełnione w całości, pozostaje ostatni krok – kosz przykrywa się i zabezpiecza od góry jeszcze jednym fragmentem siatki, o szerokości dopasowanej do ogrodzenia. Podobnie jak pozostałe części klatki, należy przytwierdzić je za pomocą drutu lub specjalnych złączek.

98

LISTOPAD 2020

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

WOKÓŁ DOMU

Prawidłowa instalacja i efektowny wygląd to jednak tylko połowa sukcesu. Równie ważne jak solidny montaż są materiały, których użyjemy do budowy ogrodzenia. Materiały słabej jakości mogą sprawić, że już po kilku latach ogrodzenie będzie się nadawało tylko do rozbiórki.

TWARDE JAK KAMIEŃ I STAL Wybierając elementy, z których wykonuje się ogrodzenia gabionowe, musimy pamiętać o ich odpowiedniej trwałości. Niskiej jakości gabiony potrafią się deformować pod naporem ciężkiego wypełniacza. Stalowa siatka musi nie tylko utrzymać w miejscu kilka ton kamieni, ale też być odporna na korozję. Rdza na elementach metalowych nie tylko będzie źle wyglądać, ale także skróci trwałość całego ogrodzenia.

Rdzawe zacieki mogą też przenieść się na powierzchnie kamieni, a to zdecydowanie zepsuje schludny efekt – chyba że surowe i pokryte rdzą wykończenie jest naszym celem.

W takiej sytuacji powinniśmy zrezygnować z ocynkowanej i pokrytej farbą stali. Zapewne jednak większość inwestorów

100

LISTOPAD 2020

będzie wolała trwałe i solidnie ocynkowane kosze. Jeśli nie podoba nam się ich srebrny kolor, możemy poszukać na rynku dodatkowo polakierowanych ogrodzeń lub nawet pomalować je samodzielnie.

ALTERNATYWNE FORMY GABIONÓW Kosze gabionowe mają wiele zastosowań. Jeśli po ukończeniu budowy ogrodzenia zostanie nam spora ilość wypełnienia, możemy wykorzystać je do budowy innych elementów ozdobnych w naszym ogrodzie. Mogą to być np. elementy zabudowy, takie jak wiata do przechowywania drewna lub kontenerów na śmieci, konstrukcje zewnętrzne skalniaków oraz miniaturowe skalniaki i donice wypełnione kamieniami, ziemią i roślinnością, a nawet ciekawe meble ogrodowe.

Siatki tworzące gabiony są też świetnym miejscem dla wszelkiego rodzaju roślin pnących, które dodatkowo ożywią ich wygląd. Kosze gabionowe mogą przybrać naprawdę dowolne formy i zadania oraz są świetnym elementem przydomowego krajobrazu. ■

Producent lider innowacji

Bezzapachowe oczyszczalnie ścieków

Modernizacje

istniejących oczyszczalni i zbiorników bezodpływowych na oczyszczalnie bezzapachowe • separatory • systemy dla wody deszczowej • przepompownie • biopreparaty

Grodzisk Wielkopolski ul. Zdrojowa 51 tel. 61 30 70 172

www.haba.pl

OGRÓD

Sposoby na wykorzystanie liści Tekst: Marta Mitruk

Jesień to fantastyczna pora roku. Zwłaszcza kiedy jest jeszcze ciepło, świeci słońce, a liście na drzewach zaczynają się przebarwiać i powoli opadać. Niestety w miarę upływu czasu tych spadających z drzew liści robi się coraz więcej na naszych trawnikach, rabatach i warzywnikach.

Tworzą one szczelną powłokę, będącą barierą dla powietrza i wody – tak potrzebnych glebie i roślinom. Dlatego opadłe liście należy sukcesywnie usuwać.

102

LISTOPAD 2020

KOMPOST Najlepszą metodą na zagospodarowanie odpadów organicznych (w tym także liści) z ogrodów jest kompost. Zbudowanie własnego, nawet niewielkiego kompostownika, to zyskanie niepowtarzalnego i w pełni ekologicznego nawozu. Na kompost możemy przeznaczyć w zasadzie wszystkie odpady organiczne z ogrodu, czyli przede wszystkim liście, gałęzie, łodygi, ale też pozostałości po pieleniu. Opadłe z drzew liście są bardzo istotne, gdyż bardzo szybko się rozkładają. Należy zatem pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, jeśli nasz kompost będzie się składał nie tylko z liści, ale i z różnych rodzajów odpadów, warto warstwę liści z nimi przemieszać.

Po drugie – najważniejsze – nie należy (wręcz nie wolno) kompostować liści (i innych pozostałości organicznych) porażonych chorobami.

ŚCIÓŁKA

CK

Kolejnym bardzo korzystnym sposobem zagospodarowania liści zgrabionych z ogrodu jest wykorzystanie ich na ściółkę. Ściółka to specjalnie ułożona warstwa materiału organicznego służąca jako ochrona przed np. nadmiernym nagrzewaniem gleby i wysychaniem podłoża czy też przed rozprzestrzenianiem się chwastów. Jeśli jednak chodzi o ściółkę z suchych liści, to ta będzie idealna jako zabezpieczenie przed surową i mroźną aurą nadchodzącej zimy. Zgrabione liście warto zatem rozsypać pod posadzonymi w tym roku krzewami i drzewkami – świetnie ochronią młode korzenie tych roślin przed niską temperaturą. Możemy nimi także okryć krzewy róż, których korzenie wymagają osłony na czas zimy.

Sprawdzą się również jako warstwa ochronna dla zimujących cebulek i bylin w naszym ogrodzie.

Pamiętajmy o tym, że do wykonania ściółki możemy użyć jedynie zdrowych liści. Wykorzystanie liści porażonych chorobami może skutkować przeniesieniem się ich na ściółkowane rośliny.

FO TO : SH UT TER STO

FOT O: CEL LFA ST

T

u jednak pojawia się pytanie – co z nimi zrobić po zgrabieniu? Może okażą się jeszcze przydatne? Podpowiadamy kilka sposobów na to, jak wykorzystać odpady organiczne z naszych posesji.

103

SKŁADOWISKO ODPADÓW LUB SPALANIE Jeśli nie mamy kompostownika lub nie będziemy używać liści jako ściółki, sprawa z odpadkami organicznymi z naszego ogrodu może się delikatnie skomplikować, zwłaszcza gdy jest ich dużo. Mamy jednak możliwość oddania resztek organicznych z naszych ogrodów, w tym przede wszystkim liści, gminie, jeśli prowadzi ona selektywny zbiór odpadów lub odbiera odpady biodegradowalne. Warto więc zapoznać się z lokalnymi zasadami zbiórki odpadów. Jeśli okaże się, że nasza posesja objęta jest takimi działaniami, wystarczy, że nabędziemy odpowiedni worek lub umieścimy liście w odpowiednim pojemniku, a zgodnie z harmonogramem zostaną od nas odebrane przez firmę zajmującą się takim procesem.

Inną formą pozbycia się liści, szczególnie tych porażonych chorobami, jest ich spalenie. Choć nie polecamy palenia odpadów organicznych z ogrodów, to niestety, jeśli mamy do czynienia z takimi, które zostały dotknięte chorobą – ta forma ich utylizacji jest w zasadzie jedyną. W ustawie o odpadach widnieje zapis, że dopuszcza się spalanie zgromadzonych pozostałości roślinnych poza instalacjami i urządzeniami, jeżeli na terenie gminy nie jest prowadzone selektywne zbieranie lub odbieranie odpadów ulegających biodegradacji, a ich spalanie nie narusza odrębnych przepisów. Warto zwrócić uwagę na ostatni fragment tego zapisu, a mianowicie na odrębne, czyli lokalne przepisy, bowiem to, czy możliwe jest palenie odpadów organicznych, w jakich sytuacjach oraz w jakim czasie itp., określają lokalne przepisy ustalane przez gminę.

FOTO : PIXAB AY

FOTO: CELLFAST

OGRÓD

FOT O: SHU TTE RST OCK

W związku z tym, jeśli mamy zaatakowane chorobami odpady organiczne, musimy się dowiedzieć, czy na naszym terenie możliwe jest ich spalenie na własnym podwórku, czy też przewidziana jest inna forma ich utylizacji.

104

LISTOPAD 2020

My ze swojej strony zachęcamy do podejmowania pierwszego lub drugiego z opisanych przez nas sposobów na wykorzystanie liści zgrabionych z naszych posesji. Są one bowiem ekologiczne i przyjazne środowisku. Spalanie zróbmy jedynie w ostateczności i oczywiście w zgodzie z lokalnym prawodawstwem. ■

OGRÓD

HERBATA Camellia sinensis Tekst: Andrzej Pawłowski

Ojczyzną herbaty są rozległe tereny od Indii do południowych Chin i Tajwanu. Według zapisów zawartych w chińskich księgach lekarskich właściwości liści herbacianych znano już 2700 lat p.n.e. Nie wiadomo dokładnie, czy pochodziły z upraw, czy ze stanowisk naturalnych. Do końca III w n.e. napary z herbaty spożywano w postaci polewek i zup. Zwyczaj jej parzenia upowszechnił się w XVIII w. na terenie całego Państwa Środka. Wraz z buddyzmem przeniknął do Japonii, gdzie ceremonia parzenia i picia herbaty, zwana Chanoyu, kultywowana jest po dziś dzień.

106

LISTOPAD 2020

FOTO: SYAHIR HAKIM/PIXABAY

P

ZDJĘCIA: ASCYRAFFT ADNAN/PIXABAY

arzenie i picie herbaty było ceremoniałem o bogatej symbolice. Jego elementy do dziś są pielęgnowane wśród niektórych środowisk społeczeństwa Japonii. Zwyczaj ten przejęli Mongołowie, którzy rozprzestrzenili go po całej Europie. Używano wówczas herbaty prasowanej w kostki, taką też poznali Rosjanie, którym przypadła do gustu. Rosyjska nazwa herbaty (czaj) pochodzi od chińskiego określenia herbacianych kostek (cha). W Europie Zachodniej herbata znana jest od XVI w. dzięki kupcom weneckim. Początkowo używano jej jako drogiego leku.

Rozwój handlu sprawił, że Holendrzy i Anglicy upowszechnili zwyczaj picia herbaty w Europie, gdzie obok wina i kawy stała się powszechnym napojem w środowiskach elit. Surowcem do jej produkcji są liście drzewa herbacianego. Lancetowata blaszka z pikowanym brzegiem jest skórzasta, barwy ciemnozielonej, osadzona na krótkim ogonku. Pąki i młode liście są owłosione po stronie spodniej. Niewielkie kwiaty mają barwę białą lub różową, wyrastają z kątów liści. Owocem są kuliste torebki zawierające od 1 do 3 nasion brunatnej barwy. Proces formowania i dojrzewania owoców trwa do 12 miesięcy. Zawarty w nich olej używany jest do celów spożywczych.

Lancetowata blaszka z pikowanym brzegiem jest skórzasta, barwy ciemnozielonej, osadzona na krótkim ogonku.

107

ZDJĘCIA: SYAHIR HAKIM/PIXABAY

OGRÓD

Naturalne stanowiska występowania herbaty to górzyste obszary o dużej ilości opadów i żyznym podłożu. Zdolność dostosowywania do zmiennych warunków sprawiła, że jej uprawa stała się możliwa na innych kontynentach, gdzie założone zostały liczne plantacje. Odmiany hodowlane pochodzące od herbaty chińskiej znoszą krótkotrwałe przymrozki. Szczególnie wytrzymałe są odmiany gruzińskie, które pod śniegiem znoszą spadki temperatury poniżej minus 25 stopni Celsjusza. Ze względu na dużą ilość wody na terenach górzystych plantacje zakłada się na stokach wzgórz, co zapewnia odpływ nadmiaru wody. Herbatę rozmnaża się z nasion i sadzonek zielnych. Nasiona pozyskiwane są ze specjalnych plantacji nasiennych. Po 2-3 latach sadzonki przesadza się ze szkółki na plantację, gdzie formowane są jako gęste krzewy. Okazy pozyskiwane z gałązek pochodzących z cięcia formującego ukorzeniają się około 9 miesięcy, zachowują też cechy roślin matecznych.

Napar z suszonych liści herbacianych jest obecnie najpowszechniejszą używką świata. W przeciwieństwie do innych roślin uprawnych jej uprawa skoncentrowana jest w rejonach, z których pochodzi, czyli Azji Południowej. ■

108

LISTOPAD 2020

FOTO: ART TOWER/PIXABAY

OGRÃ&#x201C;D

110

LISTOPAD 2020

FOTO: MANFRED RICHTER

Barwy późnej jesieni Tekst: Andrzej Pawłowski

Późna jesień, kojarzona zwykle z szarością, bezlistnymi drzewami i chłodami, oznacza początek zimowego snu roślin. Tegoroczny sezon wegetacyjny różni się zasadniczo od poprzednich – wysokie temperatury we wrześniu i październiku sprawiły, że wegetacja wielu roślin została przedłużona do końca października. Brak jesiennych przymrozków przyczynił się do tego, że nie ustała wegetacja gatunków wrażliwych na niskie temperatury. Przykładem niech będzie dalia, wyjątkowo wrażliwa na mróz.

P

ogodowe anomalie zmieniają ustalony harmonogram prac w ogrodach: trzeba zatem dostosować wiele czynności do warunków panujących na zewnątrz.

Najważniejszym zadaniem jest przygotowanie ogrodów do nadchodzącej zimy. Brak przymrozków w październiku i listopadzie sprawi, że wrażliwość roślin zostanie obniżona, a zbyt wczesne ich okrycie spowoduje procesy gnilne oraz rozwój chorób grzybowych. Dotyczy to szczególnie roślin z innych stref klimatycznych, a to właśnie one są głównymi składnikami ogrodów. Optymalnym rozwiązaniem będzie zatem przygotowanie materiałów i trwanie w gotowości do działania.

Nietypowa aura nie jest przeszkodą do wykonania innych niezbędnych prac związanych z uprawą roślin. Należy do nich wapnowanie. Dotyczy to zwłaszcza miejsc, gdzie uprawiane są warzywa. Drzewa i krzewy owocowe należy zasilić nawozami potasowymi i fosforowymi. Nawożenie azotowe wykonamy dopiero wiosną. Duża wilgotność gleby spowodowana niską temperaturą i krótkim dniem jest okazją do jesiennych siewów marchwi, pietruszki, kopru oraz kwiatów: smagliczki, nagietka, ostróżki jednorocznej. Pasjonaci drzew egzotycznych, do których należę, mogą sadzić do gruntu nasiona z twardymi okrywami: orzechy czarne, szare, mandżurskie, czy orzeszniki.

Zimowa stratyfikacja ułatwi ich rozwój wiosną.

Pielęgnacja rabat bylinowych polega na usuwaniu jednorocznych roślin, które zakończyły wegetację. Zimujących bylin i traw ozdobnych nie należy wycinać, ich usunięcie może bowiem doprowadzić do zimowej suszy i przemarzania gruntu.

Duże okazy wielu roślin, zatrzymując pokrywę śnieżną, chronią je przed wymarzaniem i suszą.

Trawniki o tej porze roku zapadają w zimowy letarg. W tym sezonie są ostoją intensywnej zieleni – ciepłe dni sprawiły, że sezon koszenia został znacznie przedłużony. Jesienne koszenie należy wykonać, jeżeli trawa jest wyższa niż 4 cm. Zbyt wysoka murawa może ulec procesom gnilnym, problemem stanie się też grabienie liści. Z kolei zbyt niska trawa narażona jest na przemarznięcie w razie nagłego spadku temperatury.

JESIENNE SADZENIE Ciepła pogoda w listopadzie jest okazją do jesiennego sadzenia drzew owocowych i niektórych ozdobnych. Zasadą jest, że gatunki rozpoczynające wcześnie wegetację sadzi się jesienią. Te o późnym rozwoju zaś – wiosną. Wiosenny rozwój drzew zależy od przetrwania zimy, dlatego sadzenie jest tak ważnym zabiegiem. Sadząc drzewa, należy zapewnić im dostęp do światła. Zbyt gęste nasadzenie spowoduje brak owocowania oraz choroby – zarówno drewna, jak i całej rośliny.

Powrót do starych odmian oznacza zapewnienie drzewom

111

OGRÓD

FO

TO

: IN

A

większej przestrzeni. Zabiegi związane z ochroną staną się coraz trudniejsze ze względu na duże rozmiary. Zapewnienie drzewom i krzewom iglastym dobrej kondycji w przyszłym sezonie wymaga wykonania prac umożliwiających im przetrwanie zimy.

Wiele z tych roślin pochodzi z innych stref klimatycznych, dlatego nie osiąga rozmiarów takich, jak w warunkach naturalnych.

Przykładem są sośnica japońska, araukaria, żywotniki – podobne warunki siedliskowe nie zapewniają roślinom optymalnych warunków do wzrostu. Jednym z głównych problemów jest brak wody w czasie zimy. Dotyczy to nie tylko roślin iglastych, ale też zimozielonych. Regularne uzupełnianie wody to podstawowe zadanie w zachowaniu wielu iglaków w dobrej kondycji.

Sposobem na utrzymanie wilgotności gleby jest płytkie spulchnianie wokół pnia i ściółkowanie chroniące przed parowaniem.

W czasie zimowych odwilży należy podlewać rośliny, szczególnie te przesadzane na jesieni oraz rosnące w pojemnikach, zarówno w szklarni, jak i w nieogrzewanych pomieszczeniach.

Długa i ciepła tegoroczna jesień sprawiła, że ogrody i parki udekorowane są jeszcze jesiennymi kwiatami. Wiele rabat pokrytych jest barwnymi kwiatostanami chryzantem kojarzonych ze świętem 1 listopada. W ogrodach zakwitły oczary. Te dość duże krzewy o drobnych kwiatach, od żółci do czerwieni, kwitną od jesieni do pełni zimy, nawet przy kilkunastostopniowych mrozach. Posadzone przy oknach, stanowią barwne tło w zimowym krajobrazie. Rośliny zimujące w pomieszczeniach czekają na jesienne przymrozki. Krótki dzień i niższe temperatury ograniczyły ich metabolizm, co pomaga w procesie adaptacji do przetrwania zimowego snu. Ozdobą ogrodów i zieleńców są liczne jaskrawe owoce stanowiące pokarm ptaków zimujących w naszej strefie klimatycznej. Do wyjątkowo efektownych należą czerwone i żółte jagody ognika. Te zimozielone krzewy tworzące gęste skupiska są wyjątkowo dekoracyjne, zarówno na jesieni, jak i w zimie. Wymagają okryć w czasie mroźnych miesięcy, ale szybko regenerują uszkodzone pędy. Jesienne długie wieczory można wykorzystać do planowania prac w przyszłym sezonie. ■

F O T O : P I X A B AY

112

LISTOPAD 2020

HA

/ LL

PIX

AB

AY

Świąteczne aranżacje domu i ogrodu

114

LISTOPAD 2020

FOTO: RAUMPLUS

FOTO: ERWAN HESRY/UNSPLASH

R EK L A M A

Zalety drzwi przesuwnych

Fühl Dich wohl. Kermi.

Kermi – przyjazny klimat