Business Life Polska 5 2021

MAGAZYN BEZPŁATNY

ISSN 2450-9612

30 AFGANISTAN UTRACONY

NUMER 34 • PAŹDZIERNIK / LISTOPAD 2021

42 REKORDOWE POŻARY NA ŚWIECIE

52 KRYZYS W MOTORYZACJI

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA

JĘDRZEJ JACHIRA

FRANKOWICZE GÓRĄ, CZYLI JAK TO SIĘ STAŁO, ŻE DAWID WYGRAŁ Z GOLIATEM BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

POLSKIE EKOBIZNESY HOME STAGING: JAK SPRZEDAĆ DOM

J

Sprzedaż. Serwis. Biznes. Edukacja.

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. Warszawska 13 21-500 Biała Podlaska Tel. 535 089 641 SZANOWNI PAŃSTWO!

REDAKCJA

Jesień już w pełni. Niektórzy z nas korzystają jeszcze z ostatnich ciepłych dni i przeznaczają je na wypoczynek. Warto odkrywać piękne części naszego kraju, które jesienną porą zaskakują urodą zmieniających się barw. Zachęcam do tego, aby podróżować, odkrywać, poznawać nowe miejsca i ludzi. To doświadczenia na całe życie, w które warto inwestować czas i pieniądze.

Oczywiście warto rozważyć również dalsze wyjazdy, a ponieważ świat znów coraz bardziej się otwiera, przygotowaliśmy przegląd hoteli i ciekawych miejsc.

Na kolejnych stronach przyglądamy się zmianom na rynku motoryzacji, które następują już od kilku lat, jednak teraz – w obliczu wielu globalnych wyzwań, jak choćby czyste powietrze – coraz większe znaczenie zyskują i będą zyskiwały samochody elektryczne. Na stronie 58 spoglądamy na projekt polskiego modelu takiego auta.

Z jednej strony innowacja, z drugiej – motoryzacyjny kryzys. Miesięczne opóźnienia, przerwane łańcuchy dostaw bardzo mocno komplikują życie producentom, a finalnie klientom, którzy muszą czekać… no właśnie, często nie wiadomo jak długo – na odbiór samochodu. Dochodzi do sytuacji, w której klient po ośmiu miesiącach czekania rezygnuje z kupna i odbiera wpłaconą zaliczkę.

A pozostając w branży motoryzacyjnej… miałem przyjemność prowadzić i testować diabelnie mocne i piękne Porsche Panamera Turbo S. Każda sekunda spędzona w tym samochodzie przyprawia o zawrót głowy i szybsze bicie serca. Marka Porsche organizuje co jakiś czas wydarzenie „Porsche Driving Experience”, w czasie którego można poznać całą stajnię, spróbować pod okiem instruktorów jazdy na torze i w terenie.

Życzę Państwu przyjemnych jesiennych dni i dużo pogody ducha.

Z ukłonami Szymon Lach Redaktor naczelny

MAGAZYN BEZPŁATNY

ISSN 2450-9612

34 PODRÓŻE ZANZIBAR

REDAKTOR NACZELNY: Szymon Lach REDAKTOR PROWADZĄCY: Maciej Majerczak ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Katarzyna Jaszczuk, Konrad Jaszczuk, Rafał Nowicki WSPÓŁPRACA: Krzysztof Kotlarski KOREKTA: Anna Nalikowska

REKLAMA DYREKTOR DS. SPRZEDAŻY: Jakub Kleszcz Projekt: Piotr Pyczek Skład: Paweł Ilczuk Fotografowie: Bartek Kuczer, Łukasz Kuczyński

WWW www.majermedia.com

E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com Zdjęcie na okładce: Kamil Szyszka / szyszka.com.pl

NUMER 31 • KWIECIEŃ / MAJ 2021

62 FINANSE RYNEK KRYPTOWALUT

76 LIFESTYLE REKORDY AUKCYJNE

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FUNDUSZE: BLACKROCK ZAWÓD PILOT PRZEGLĄD KART KREDYTOWYCH

NUMER 31 • KWIECIEŃ / MAJ 2021

ELON MUSK

nowy numer 1 BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA JEST CZŁONKIEM IZBY WYDAWCÓW PRASY Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

3

MELITTA t c e l e s e TT a L ® Registered trademark of a company of the Melitta Group

8626

®

JEDNO DOTKNIĘCIE I GOTOWE – Nowy laTTeselect z dużym, czytelnym wyświetlaczem dotykowym Przygotuj dwie kawy czarne lub mleczne jednocześnie – skorzystaj z gotowych przepisów lub stwórz własne!

www.melitta.pl

JEDNO DOTKNIĘCIE I GOTOWE – Nowy laTTeselect z dużym, czytelnym wyświetlaczem dotykowym Jedno naciśnięcie przycisku wystarczy, aby cieszyć się ulubioną kawą! Przygotuj dwie kawy czarne lub mleczne jednocześnie – skorzystaj z gotowych przepisów lub stwórz własne.

Kolorowy wyświetlacz dotykowy sprawia, że możesz w prosty sposób przygotować ulubioną kawę z mlekiem lub bez, dotykając ikonki na panelu. Możesz wybrać jeden z dwunastu przepisów lub wypróbować i zapisać swoje własne ustawienia. Dwukomorowy pojemnik na ziarna umożliwia korzystanie z dwóch rodzajów ziaren.

Duży, czytelny panel dotykowy – wybierz ulubioną kawę lekkim dotknięciem Espresso, café crème, cappuccino i latte macchiato można wybrać jednym dotknięciem. Ciepłe mleko, spienione mleko lub gorąca woda są również łatwo i wygodnie dostępne z One Touch.

Na jaką kawę masz dziś ochotę?

Dwukomorowy pojemnik na ziarna kawy pozwala na jednoczesne korzystanie z dwóch rodzajów ziaren – dla kaw czarnych i mlecznych. Wybierz odpowiednią komorę korzystając z dźwigienki przy pojemniku na ziarna kawy.

Manual Bean Select – Ręczny wybór rodzaju ziaren kawy Nie te ziarna kawy? Spróbujmy innych... Aby zawsze uzyskać najlepszy smak kawowych specjałów, dwukomorowy pojemnik „Bean Select“ można napełnić dwoma rodzajami ziaren kawy.* *Zazwyczaj delikatne, łagodne ziarna kawy umieszcza się w jednej komorze a aromatyczne, mocne ziarna

espresso w drugiej.

Możliwe używanie kawy mielonej Jeżeli masz ochotę na kawę mieloną po prostu wsyp ją do osobnego pojemnika.* Jeżeli w ciągu 3 minut nie zostanie przygotowana kawa to ekspres przechodzi z powrotem w tryb kawy ziarnistej a kawa mielona zostaje wrzucona do pojemnika na fusy. *Maksymalnie dla jednej miarki kawy! Nie należy używać produktów typu instant ani aromatyzowanych, ponieważ może to doprowadzić do zatkania modułu parzenia. Łatwa obsługa dotykowa Z dotykowym panelem łatwo wybierzesz odpowiedni przepis a dzięki pokrętłu dostosujesz w prosty sposób ilość kawy i mleka. Wybierz spośród 12 zaprogramowanych przepisów lub stwórz własny z funkcją Moja Kawa (dla 6 osób). W trybie DoubleCup łatwo przygotujesz dwie kawy czarne lub z mlekiem, jednocześnie!

Dozownik All-in-one (Wszystko w jednym) Dzięki oddzielnym dyszom do kawy, mleka i gorącej wody nie ma potrzeby przesuwania filiżanki podczas przygotowania kawy. Abyś mógł używać oryginalnych, wysokich szklanek do latte macchiato, dozownik regulowany jest na wysokość do 140 mm Wyjmowana jednostka zaparzania Całą jednostkę zaparzania można wyjąć i łatwo wyczyścić. Wnętrze urządzenia jest dzięki temu również łatwo dostępne i można je bez problemu czyścić.

Pyszna kawa jest bliżej, niż kiedykolwiek wcześniej!

www.melitta.pl

FIELDFORCE CLASSIC GMT

JEDNO SPOJRZENIE DWIE STREFY CZASOWE Zawsze bądź na bieżąco dzięki zintegrowanej funkcji GMT, która zapewnia Ci doskonałą widoczność dwóch różnych stref czasowych - bez względu na to, czy pracujesz z odludnej tropikalnej wyspy, czy jesteś w podróży i nie chcesz przegapić telefonu na dobranoc do swoich bliskich. Ponad 100 testów homologacyjnych i 5-letnia gwarancja gwarantują, że zawsze będziesz na czas.

TWÓRCA ORYGINALNEGO SZWAJCARSKIEGO SCYZORYKA OFICERSKIEGO™ OD 1884 ROKU

MAVERICK CHRONO / MAVERICK

WYRÓŻNIAJĄCY SIĘ STYL NIEZAWODNA FUNKCJONALNOŚĆ Ponadczasowy styl dedykowany mężczyznom o aktywnym miejskim stylu życia, którzy wierzą, że każdą granicę da się przekroczyć. Eleganckie i sportowe zarazem zegarki typu diver.

Najnowsze modele łączą nieskazitelną estetykę z imponującą funkcjonalnością, a ponad 100 testów homologacyjnych i 5-letnia gwarancja dają Ci pewność, że zawsze będziesz na czas.

TWÓRCA ORYGINALNEGO SZWAJCARSKIEGO SCYZORYKA OFICERSKIEGO™ OD 1884 ROKU

SPIS TREŚCI 28

CO SIĘ WYDARZYŁO W AFGANISTANIE?

18 POSTAĆ NUMERU

JĘDRZEJ JACHIRA Newsy ze świata ����������������������������������������������������14 Gadżety �������������������������������������������������������������������18 Postać numeru – Jędrzej Jachira �������������������������22 Świat – Afganistan ������������������������������������������������30 Podróże ������������������������������������������������������������������ 34 Przegląd hotelowy �������������������������������������������������38 Świat w ogniu �������������������������������������������������������� 42 Polskie ekobiznesy ����������������������������������������������� 46 Kryzys samochodowy ��������������������������������������������52

44

POLSKIE EKOBIZNESY 10

Business Life Polska

50

KRYZYS SAMOCHODOWY

SPIS TREŚCI

82

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA Izera – polski „elektryk” ���������������������������������������58 Przegląd produktowy – zegarki �������������������������� 64 Synology – prezentacja partnera ������������������������68 Nieruchomości komercyjne �����������������������������������72 Sektor ICT w Polsce �����������������������������������������������78 Upadłość konsumencka ����������������������������������������82 Wzornictwo – Marc Newson ���������������������������������86 Auto: prezentacja – Porsche Panamera ���������������90 Home staging ����������������������������������������������������������94

78

SEKTOR ICT W POLSCE

72

NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNE 12

Business Life Polska

AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA WROCŁAWSKI SKY TOWER ZMIENIŁ WŁAŚCICIELA Sky Tower jest najwyższym budynkiem we Wrocławiu i jednym z najwyższych w Polsce – całkowita powierzchnia obiektu wynosi ok. 171 tys. m2, zaś jego wysokość to 212 metrów. Wciąż jest najwyższym budynkiem mieszkalnym w kraju.

Dotychczasowy właściciel – Grupa Develia – zawarł przedwstępną umowę sprzedaży wszystkich należących do niego udziałów w Sky Tower we Wrocławiu. Kupcem jest Fundusz Inwestycyjny zarządzany przez Adventum Group. Cenę ustalono na 84,4 mln euro. To już kolejny spektakularny nabytek węgiersko-cypryjskiej spółki we Wrocławiu. Wcześniej tajemniczy fundusz kupił biurowiec przy placu Orląt Lwowskich. Transakcja ma zostać sfinalizowana do 31 grudnia tego roku. ⚫

FOTO: ŁUKASZ KONIECZKA, UNSPLASH

FOTO: LOEN LIG, UNSPLASH

Instalacji fotowoltaicznych przybywa w Polsce w błyskawicznym tempie. Już teraz moc zainstalowana w krajowych elektrowniach słonecznych przekracza 5,4 GW. To więcej, niż rząd przewidywał w polityce energetycznej państwa na rok 2025. Do tego dochodzi ponad 7 GW mocy w farmach wiatrowych. Okazuje się, że już doszliśmy do granic bezkosztowej integracji źródeł odnawialnych z krajową siecią. Oznacza to, że przyłączanie kolejnych zielonych instalacji będzie pogłębiać ryzyko ograniczania przez operatora dostaw energii z elektrowni słonecznych lub wiatrowych. Energetycy szacują, że przy obecnym tempie wzrostu OZE już za niespełna pięć lat możemy mieć ponad 20 GW mocy zainstalowanej w tych źródłach. Dlatego, jeśli nie uelastycznimy systemu, wyłączanie zielonych instalacji może stać się normą. A to oznacza duże koszty, gdyż będzie konieczne wypłacanie rekompensat tym producentom energii elektrycznej, którzy utracą przychody z powodu czasowego ograniczenia ich produkcji na polecenie operatora. Według szacunków już w perspektywie kilku lat wysokość takich odszkodowań może sięgać nawet kilkuset milionów złotych rocznie. ⚫

CHIŃSKI DEWELOPER NA DRODZE DO BANKRUCTWA Chińska Grupa Evergrande stoi na krawędzi upadku. Analitycy obawiają się, że ewentualne bankructwo będzie miało negatywne konsekwencje dla całej chińskiej giełdy i gospodarki. Gigant deweloperski ma już ok. 2 bln juanów, czyli 305 mld dolarów długu i coraz mniejsze szanse na wyjście z kłopotów. Ewentualna plajta mogłaby się rozlać na inne spółki i sektory chińskiej gospodarki. To z kolei wpłynęłoby na pogorszenie nastrojów tamtejszych inwestorów. Kłopoty drugiej gospodarki świata mogłyby się stać problemem także poza Azją. Skąd się wzięły problemy Evergrande? Okazało się, że firma Evergrande na szeroką skalę stosowała przedsprzedaż i udzielała coraz wyższych rabatów, by tylko utrzymać wskaźniki transakcji na wysokim poziomie. ⚫

14

FOTO: SCIENCE IN HD, UNSPLASH

FOTOWOLTAIKA W PUŁAPCE

Naukowcom z amerykańskiego MIT udało się zbudować potężny elektromagnes umożliwiający powstanie pierwszego małego reaktora fuzyjnego, który będzie produkował więcej energii, niż jej pochłania.

Reaktory fuzyjne to obecnie jeden z najbardziej wyczekiwanych wynalazków, który ma pozwolić w przyszłości na pozyskiwanie olbrzymich ilości czystej energii, bez szkód dla środowiska oraz ziemskiej atmosfery. Tego typu reaktory mają działać, opierając się na kontrolowanej syntezie termojądrowej. Takie same procesy zachodzą również na Słońcu. Żeby móc przeprowadzić je na Ziemi, trzeba najpierw podgrzać odpowiedni gaz do olbrzymiej temperatury 100 milionów stopni (lub więcej), a następnie utrzymać go w takiej pozycji, aby nie zetknął się z żadnym ciałem stałym. Służą do tego elektromagnesy o potężnej mocy, których zadaniem jest utrzymanie plazmy w bezpiecznej odległości od ścian reaktora. ⚫

PODWODNY KABEL POŁĄCZYŁ USA Z EUROPĄ Grace Hopper to projekt Google, którego realizacja rozpoczęła się w ubiegłym roku. Jest to kabel światłowodowy biegnący przez Atlantyk i łączący Stany Zjednoczone z Europą. Podmorski kabel wykorzystuje nowe technologie i składa się z 16 par włókien, a jego długość przekracza 6 tys. km. Połączył on Stany Zjednoczone (Nowy Jork) z Wielką Brytanią (Bude w Kornwalii) i z Hiszpanią (Bilbao). Google chwali się, że przepustowość podwodnego światłowodu wynosi aż 340-350 terabajtów danych na sekundę, czyli mniej więcej tyle, ile płynie, gdy 17,5 mln ludzi korzysta jednocześnie ze streamingu wideo w rozdzielczości 4K. Google ogłosił też, że kabel będzie bazował na nowej technologii przełączania światłowodów, co ma sprawić, że korzystanie z internetu będzie niezawodne nawet w sytuacjach kryzysowych.

Grace Hopper ma zacząć przesyłać dane w 2022 r. ⚫

FOTO: COMPARE FIBRE, UNSPLASH

FOTO: HALACIOUS, UNSPLASH

CORAZ BLIŻEJ STWORZENIA OSTATECZNEGO ŹRÓDŁA CZYSTEJ ENERGII

DIETY OD BROKUŁA Czym wyróżniają się Diety od Brokuła? Głównie bogatą ofertą, z której każdy wybierze coś dla siebie. Dobierz liczbę posiłków, kaloryczność i rodzaj diety do swoich potrzeb.

Jeśli masz wątpliwości, skorzystaj z bezpłatnej porady dietetyka. Zamów pięć posiłków dziennie lub tylko kanapkę – sam decyduj! Smaki kuchni całego świata, brak konserwantów, codzienne dostawy i najwyższa jakość. ⚫

15

AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA

FOTO: OMAR MARTINEZ

W globalnym rankingu miliarderów „Forbesa” (na 1444 miejscu) zadebiutował w tym roku Sebastian Siemiątkowski, twórca firmy płatnościowej Klarna. To najdroższy obecnie europejski fintech, który w marcu 2021 r. zebrał finansowanie rzędu 1 mld dolarów, co dało mu wycenę na ponad 30 mld dolarów – więcej niż warte są niektóre europejskie banki. Podobnie jak w przypadku niemal wszystkich obecnych w rankingu najbogatszych, tak i w przypadku Siemiątkowskiego gros majątku to udziały w swojej firmie. Jednym z flagowych produktów Klarny są odroczone płatności z zerowymi odsetkami – tak zwane buy now, pay later, czyli „kup teraz, zapłać później”. Fintech obsługuje ok. 90 mln klientów rocznie w 17 krajach, w tym ok. 11 mln osób w USA. ⚫

NOWY MAGAZYN AMAZONA OBOK NISZCZEJĄCYCH CHAT Jeden z największych światowych detalistów intensywnie rozwija swoją sieć dystrybucyjną w Meksyku. W internecie coraz większą popularność zdobywają zdjęcia (wykonane przez fotografa Omara Martineza) nowego magazynu Amazona, silnie kontrastującego z otaczającymi go niszczejącymi domkami należącymi do ubogiej społeczności okolic miasta Tijuana. Chociaż firma twierdzi, że ta inwestycja zwiększy liczbę miejsc pracy w regionie, to badania wskazują, że takie inwestycje nie zawsze poprawiają sytuację na lokalnym rynku pracy. Gigant handlu detalicznego rozpoczął ekspansję w Meksyku w 2015 r. w odpowiedzi na rosnącą pozycję Walmarta. Sfotografowany przez Martineza budynek znajduje się w odległości około 5 kilometrów na południe od meksykańsko-amerykańskiej granicy. ⚫

SNEAKERSY WCIĄŻ NA TOPIE Streetwear to w szeroko pojętym znaczeniu moda uliczna. Wbrew przewidywaniom wcale nie stracił na popularności podczas pandemii. Wręcz przeciwnie – influencerzy, tiktokerzy oraz gwiazdy show-biznesu, wrzucając swoje stylówki podczas nudnych dni kwarantanny, przyczynili się do jeszcze większego spopularyzowania tej dziedziny mody. Najbardziej jednak na sławie zyskały różnego rodzaju sneakersy, czyli w dosłownym tłumaczeniu na język polski – trampki. Kluczowym zabiegiem w rozwoju streetwearu jest wypuszczanie przez producentów określonej, niewielkiej liczby danego modelu butów. Nie każdy ma tyle szczęścia, aby kupić limitowaną parę na premierze, co przekłada się na zawrotne ceny sneakersów na rynku wtórnym. Te działania pozwoliły wielu przedsiębiorcom na otwarcie sklepów zajmujących się odsprzedażą takich par butów. Jednym z nowych na polskim rynku punktów sprzedaży w tej dziedzinie jest KuzKicks.com, który w swojej ofercie posiada ponad 150 modeli sneakersów! ⚫ 16

FOTO: KLARNA

NOWY MILIARDER POLSKIEGO POCHODZENIA NA LIŚCIE „FORBESA”

timetrend.pl

GADŻETY

Laserowa telewizja Firma Hisense wprowadziła do swojej oferty wysokiej klasy telewizory w ramach serii Laser TV L9G TriChroma. Autorskie rozwiązanie Hisense (technologia TriChroma) pozwala na tworzenie żywych kolorów dzięki zastosowaniu trzech emiterów laserowych. Dostępne są dwie przekątne ekranu: 100” i 120”. Oba telewizory posiadają panele o rozdzielczości 3840 x 2160 pikseli, czyli 4K UHD. Są ponadto wyposażone w głośniki stereo 40 W z obsługą Dolby Atmos, złącza HDMI 2.1, USB i RJ-45. Platformą programową jest system operacyjny Android TV. Cena: 5499 dolarów (rozm. 100”) hisense-usa.com

Elegancko i efektownie Dzięki wyjątkowemu wzornictwu Watch Box Organizer oferuje nowoczesne podejście do prezentacji kolekcji zegarków. Sposób przechowywania efektownie eksponuje czasomierze, ale bez niebezpieczeństwa odkształcania się często kosztownych pasków. Praktyczna szuflada pozwala przechowywać dodatkową biżuterię, okulary i inne akcesoria.

E-moped Elektryczny motorower Makka ma 8 pakietów konfiguracyjnych, co pozwala na stworzenie własnego wariantu – niemal „na miarę”. W opcjach są m.in. bagażnik na narty, deski snowboardowe/surfingowe, fotelik dziecięcy oraz fotel pasażera, które pozwalają bezpiecznie zabrać ze sobą dodatkową osobę. Motorower może być używany zarówno na ulicach miasta, jak i w terenie. Napęd zapewnia silnik umieszczony w piaście oraz kompaktowa wymienna bateria umożliwiająca 2 tryby jazdy, jeden dla większego zasięgu, a drugi dla zrównoważonej wydajności.

Cena: 3800 dolarów ridecake.com

Sztyblety Eva Longoria W sezonie jesień-zima 2021/22 królują buty z charakterem! Dobrze, jeśli ciekawa forma idzie w parze z wygodnym fasonem. Na chłodne dni doskonale sprawdzą się sztyblety, szczególnie te w skórzanym wydaniu. Model na niskim obcasie, np. z kolekcji Eva Longoria, to gwarancja ponadczasowej elegancji. Dzięki motywowi krokodylej skóry buty wpisują się w aktualne modowe trendy.

Cena: 599 zł eobuwie.pl

18

FOTO: MAKKA

Cena: 89,95 dolarów holmeandhadfield.com

GADŻETY Świet(l)ny stojak Twoje biurko lub domowe studio nagrań zyska nowy wymiar ze stojakiem na słuchawki AmbiColoredLight LED. Wbudowana w stojak zmieniająca kolor lampa LED dodaje stylu i służy jako lampka nocna. Kiedy bawisz się lub pracujesz w ciemnym pokoju, światło lampy odciąża również twoje oczy.

Dołączony pilot pozwala dostosować kolory, tryb i jasność do własnych potrzeb. Korpus jest wykonany z ekologicznego drewna.

Cena: 127 dolarów thegadgetflow.com

Nowe spojrzenie na domowy fitness Trzymaj wszystkie swoje ciężary w jednym miejscu dzięki sprzętowi do fitnessu domowego JAXJOX InteractiveStudio. Ten przedmiot zastępuje m.in. 6 kettlebell, 15 hantli i regulowane ciężarki. Zawiera również inteligentny drążek do pompek i wałek z pianki z 5 poziomami intensywności. Jest wyposażony w 43-calowy ekran dotykowy, który obraca się w pionie i poziomie, monitoruje aktywność i parametry podczas ćwiczeń, pozwala też odtwarzać muzykę oraz ćwiczenia/ programy treningowe.

Cena: 2399 dolarów jaxjox.com

Design & tradycja Fortepian Grand to rezultat współpracy Bösendorfer i FA Porsche.

Zaawansowany technologicznie materiał pokrywy pianina ma budowę plastra miodu, zaś pulpit nutowy – płynnie zintegrowany z wielkim korpusem – jest otoczony minimalistycznymi aluminiowymi elementami. Pokrywę otwiera się lekkim naciśnięciem uruchamiającym pneumatyczną sprężynę gazową. Fortepian to przykład połączenia najwyższej jakości wzornictwa i mistrzowskiego dźwięku.

Cena: 175 000 funtów boesendorfer.com

Zadbaj o bezpieczeństwo dzieci Bezpieczeństwo naszych dzieci, zarówno w świecie fizycznym, jak i online jest bardzo ważne. Świadomy rodzic wie, jak zminimalizować ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Program Kaspersky Safe Kids pomoże ochronić twoje dziecko. Aplikacja nie tylko zablokuje wyszukiwanie niewłaściwych treści czy ograniczy dostęp do nieodpowiednich stron www, ale również zadba o bezpieczeństwo twojego dziecka poza domem. Dzięki monitorowaniu położenia GPS rodzic może w każdej chwili sprawdzić lokalizację dziecka na mapie oraz zdefiniować bezpieczny obszar i otrzymać powiadomienie, gdy znajdzie się ono poza nim.

Cena: 49,99 zł kaspersky.pl/safe-kids 20

POSTAĆ NUMERU

FRANKOWICZE GÓRĄ,

CZYLI JAK TO SIĘ STAŁO, ŻE DAWID WYGRAŁ Z GOLIATEM

22

Business Life Polska

23

FOTO: IMGIX, UNSPLASH

POSTAĆ NUMERU

Z pozwami dotyczącymi kredytów we frankach szwajcarskich mierzą się praktycznie wszystkie banki, które istniały ponad dekadę temu na rynku. O ile jednak udzielając tych kredytów, banki były przekonane o ich legalności i proponowały je zwykle zamiast kredytu w złotówkach, o tyle 15 lat później tendencja się diametralnie odwróciła. Od kilku lat frankowicze tłumnie ruszyli do sądów, w ostatnim czasie wygrywając ponad 97% spraw i unieważniając większość toksycznych kredytów. Nie zawsze jednak to było takie oczywiste.

Aktualnie wiele kancelarii prawnych specjalizuje się w prowadzeniu spraw frankowiczów. Jednak jeszcze pięć lat temu większość z nich jednym głosem odmawiała prowadzenia takich spraw, uznając je za niemożliwe do wygrania. Znaleźli się wówczas jednak i tacy prawnicy, którzy od początku wierzyli w wygrane frankowiczów i krok po kroku unieważniali pierwsze umowy z bankami. Należą do nich wspólnicy Kancelarii Prawnej SOBOTA JACHIRA (działającej obecnie na terenie całego kraju), tj. mec. Adam Sobota i Jędrzej Jachira, którzy poprzez swoją wytrwałość stali się liderami w tej dziedzinie. Dzięki

zaangażowaniu w te sprawy od ponad 6 lat zdobyli pokaźne doświadczenie i mogą pochwalić się na ten moment ponad 120 korzystnymi wyrokami, w tym sprawami zakończonymi prawomocnie. O specyfice orzecznictwa w sprawach kredytów „frankowych” rozmawiamy ze wspólnikiem Kancelarii Prawnej SOBOTA JACHIRA – mec. Jędrzejem Jachirą.

CO ZADECYDOWAŁO O PAŃSTWA SPECJALIZACJI W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH KREDYTÓW „FRANKOWYCH”?

W naszym przypadku początek był prozaicznie prosty. Jeden z moich sąsiadów wiele lat temu zapytał mnie o swoją umowę kredytu we frankach, wskazując, że na Węgrzech podobno udało się ten problem rozwiązać ustawowo. Do analizy prawnej skłoniła go oczywiście rosnąca nagle kilkukrotnie comiesięczna rata kredytu. Ale jak się później okazało, sam wzrost kursu franka szwajcarskiego nie spowodował, że umowę można z góry unieważnić. Przeciwnie, klienci byli świadomi, że frank może pójść w górę, ale bank nie chciał im udzielić kredytu w złotych, chociaż kredyt we franku też był przelewany w złotówkach. Podczas analizy zrozumiałem, że bank od samego początku, bez względu na kurs franka szwajcarskiego, manipulował wysokością udzielonego kredytu, w zależności od tego, co było dla niego korzystne. Klienci na drugi dzień zwykle mieli kilkanaście do kilkudziesięciu tysięcy złotych więcej do oddania, niż wzięli, pomimo że kurs był dalej taki sam i nie chodziło o odsetki. Zdałem sobie wówczas sprawę, że takich osób może być znacznie więcej, a tym samym kształtuje się potrzeba zapewnienia im pomocy prawnej.

JAK ZMIENIAŁO SIĘ ORZECZNICTWO W SPRAWACH KREDYTÓW WE FRANKU SZWAJCARSKIM?

Wbrew dostrzeżonym wadom prawnym umów kredytów we franku większość opinii publicznej oraz ekspertów przyjmowała zasadę „widziały gały co brały”. Podobnie wielu sędziów na początku uważało, że w sprawach frankowych chodzi wyłącznie o ryzyko kursowe i dlatego frankowicze w ich ocenie nie mieli racji. Pierwsze lata prowadzenia tych spraw dopiero „otwierało oczy” sędziom, których jedynie ok. 60% unieważniało umowy frankowiczów. Tendencja ta jednak systematycznie poprawiała się ze względu na kolejne inicjatywy społeczne (w tym zwłaszcza Stowarzyszenia SBB

24

Business Life Polska

FOTO: PIXABAY

i rosnącą frustrację kolejnych kredytobiorców z umową we franku. Jednak prawdziwym przełomem był dopiero wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 3.10.2019 r. w sprawie państwa Dziubak, na którym zresztą mieliśmy okazję być osobiście jako reprezentujący pozostałych frankowiczów i występujący w charakterze korespondentów dla mediów krajowych. Od tego czasu frankowicze zaczęli wygrywać w większości prowadzonych spraw, a rok 2021 jest najlepszym w ich historii. Wygrywają oni, przynajmniej w zakresie spraw prowadzonych przez naszą kancelarię, w ponad 97% przypadków. To rekord, jeśli chodzi o skuteczność, nie tylko w sprawach kredytów we franku, ale w ogóle w sprawach jednego rodzaju prowadzonych przed sądami.

CZY BRAK TAK DŁUGO WYCZEKIWANEJ UCHWAŁY SĄDU NAJWYŻSZEGO DLA FRANKOWICZÓW TO UTRUDNIENIE CZY PRZECIWNIE – UŁATWIENIE W POSTĘPOWANIU SĄDOWYM?

W mojej ocenie lepiej być nie mogło. Proszę zauważyć, że do dnia dzisiejszego zostało zrobione już wszystko, co niezbędne, aby frankowicze mogli unieważniać swoje umowy i wygrywać większość toczących się postępowań. Po wyroku TSUE, o którym przed chwilą mówiłem, Sąd Najwyższy wypowiedział się w kolejnych uchwałach i wyrokach, a były one również korzystne. Stąd jako kancelaria uważamy, że droga do wydawania kolejnej uchwały jest zupełnie bezprzedmiotowa. Na wszystkie pytania, które zadała Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego, można znaleźć już korzystne odpowiedzi

25

POSTAĆ NUMERU

w innych wyrokach, w tym zwłaszcza w orzecznictwie unijnym.

Dzięki braku przedmiotowej uchwały nasi klienci nie muszą dalej czekać na rozpatrzenie ich sprawy (wcześniej były zawieszane) i uzyskują kolejne wyroki. Tylko w samym ubiegłym tygodniu udało nam się 6 razy wygrać z bankami, w tym 2 razy prawomocnie. To najdobitniej potwierdza, że dalsze czekanie na uchwałę Sądu Najwyższego nie ma żadnego sensu. Banki tylko się cieszą, jeśli frankowicze dalej zwlekają ze swoją decyzją. Ponadto niektóre z nich stoją już nad przepaścią i mogą ogłosić upadłość, co znacząco utrudni frankowiczom drogę do unieważnienia ich umowy i odzyskania środków.

JAK WYGLĄDA TYPOWA SPRAWA KREDYTOBIORCY WE FRANKU I ILE TRWA?

FOTO: PIXABAY

Przede wszystkim, pomimo takich samym klauzul, każda sprawa wymaga indywidualnego podejścia. Nie każdy kredyt był zawierany w takich samych okolicznościach, niektóre sprawy wymagają weryfikacji dodatkowych elementów. Czasami też zdarzają się kredyty, w których istnieje większe ryzyko co do wygranej w sądzie i klient musi zostać o tym poinformowany.

Po przejściu pozytywnej weryfikacji toczy się postępowanie reklamacyjne, na które banki jednym głosem odmawiają, aby

zasiąść do stołu i poszukać kompromisu. Obecnie zresztą tylko dwa banki oferują ugody, które w większości są o wiele mniej korzystne niż to, co można zyskać w sądzie. Po przejściu procedury reklamacyjnej i wydobyciu zaświadczenia sprawa trafia do sądu cywilnego. Wcześniej jednak klient ma okazję zapoznać się ze swoim pozwem, zrozumieć istotę tego, o co będziemy się starać, i przedyskutować ewentualne wątpliwości. Kiedy sprawa trafi do sądu, następuje wymiana pism procesowych, aby kolejno przeprowadzić rozprawy. Na jednej z nich dochodzi do przesłuchania klienta, które w naszej ocenie jest niezwykle istotne. Z odpowiednim wyprzedzeniem zawsze organizujemy z klientem spotkanie przed rozprawą, aby wytłumaczyć istotę sprawy i odpowiednio przedstawić istotę przesłuchania z udziałem pełnomocnika banku, sądu i naszym. Po tak przeprowadzonym postępowaniu z ewentualnym, ale nie niezbędnym udziałem biegłego, dochodzi do ogłoszenia wyroku w pierwszej instancji. Banki jednak nie poddają się na tym etapie i regularnie składają apelację, czyli odwołanie od wyroku w I instancji. Wówczas sąd odwoławczy rozstrzyga sprawę, zwykle po odbyciu się jednego posiedzenia, po którym dochodzi do ogłoszenia wyroku. Co istotne, banki niechętnie realizują nawet prawomocne wyroki.

26

Business Life Polska

WIĘKSZOŚĆ UMÓW FRANKOWICZÓW NADAJE SIĘ DO CAŁKOWITEGO UNIEWAŻNIENIA. W PRAKTYCE OZNACZA TO, ŻE KLIENT MA ROZLICZYĆ SIĘ Z BANKIEM WYŁĄCZNIE DO WYSOKOŚCI OTRZYMANEGO KAPITAŁU.

27

POSTAĆ NUMERU

Na szczęście nasz udział obejmuje także reprezentację po wyroku w postępowaniu egzekucyjnym. Dzięki temu do dzisiaj udało nam się wyegzekwować każdy prawomocny wyrok, wielokrotnie z udziałem organów egzekucyjnych.

CO ZE SWOJEJ STRONY POWINIEN ZROBIĆ FRANKOWICZ, CHCĄC WYGRAĆ Z BANKIEM, I JAKIE SĄ NA TO SZANSE?

Większość umów frankowiczów nadaje się do całkowitego unieważnienia. W praktyce oznacza to, że klient ma się rozliczyć z bankiem wyłącznie do wysokości otrzymanego kapitału. Przykładowo, jeśli otrzymał 300 tys. zł kredytu w 2008 r., a do tej pory spłacił już 280 tys. zł, wystarczy oddać 20 tys. zł do banku i zakończyć w ten sposób relację z nim (sama umowa traktowana jest jako nieistniejąca od początku). W wielu przypadkach frankowicze nadpłacili już otrzymany pierwotnie z banku kapitał, co powoduje, że to bank musi oddać często kilkudziesięciotysięczną kwotę nadpłaty przelewem na rachunek kredytobiorcy.

Dzięki temu, po zakończonym postępowaniu, dochodzi do wykreślenia hipoteki, wydania zaświadczenia o spłacie kredytu i ostatecznie pożegnania się nareszcie z frankiem szwajcarskim, którego tak naprawdę żaden frankowicz nie widział na oczy, podpisując swoją umowę kredytu.

DZIĘKUJEMY ZA ROZMOWĘ I ŻYCZYMY DALSZYCH SUKCESÓW. ⚫

Jędrzej Jachira Analiza umów w CHF: biuro@sobotajachira.pl +48 530 842 538

ZDJĘCIA: KAMIL SZYSZKA

Frankowicz powinien przede wszystkim skonsultować się z profesjonalną kancelarią adwokacką bądź radcowską, wyspecjalizowaną w prowadzeniu tego rodzaju spraw i posiadającą w swoim portfolio wyroki, które to potwierdzą. Zawsze zachęcam do konsultacji z kilkoma różnymi podmiotami, wówczas można zrozumieć ewentualne różnice w analizie i wybrać pełnomocnika, który spełni oczekiwania klienta.

Po otrzymaniu pozytywnej analizy prawnej klient podpisuje umowę i pełnomocnictwo z kancelarią i rozpoczyna się tym samym postępowanie. W przypadku klientów Kancelarii SOBOTA JACHIRA na samym początku przedstawiamy jasne zasady współpracy, w tym szczególnie harmonogram poszczególnych działań, zestawienie kosztów oraz tłumaczymy, o co będziemy się starać w sądzie. W przypadku wydania przez nas pozytywnej analizy prawnej szanse naszych klientów na wygraną oceniamy na poziomie ponad 97%, tj. zgodnie z aktualnymi danymi w sprawach, które prowadzimy. Listę naszych wyroków można znaleźć także na naszej stronie internetowej.

NA CO MOŻNA LICZYĆ W PRZYPADKU WYGRANEJ SPRAWY?

28

Business Life Polska

SKONTROLUJ SWOJE GENY Wykonaj badanie i oceń predyspozycje rozwoju nowotworu

Sprawdź aktualne

PROMOCJE!

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: DAMIAN.PL

22 566 22 22

BLISKI WSCHÓD

AFGANISTAN UTRACONY CO SIĘ WYDARZYŁO? TEKST MARCIN GOMÓŁKA

FOTO: FARID ERSHAD, UNSPLASH

Po niemal 20 latach pobyt amerykańskich wojsk w Afganistanie dobiegł końca. To była niezwykle trudna decyzja, na zmianę krytykowana i zachwalana przez różne środowiska.

Okazało się jednak, że rację mieli jej przeciwnicy.

30

Business Life Polska

FOTO: JOEL RIVERA-CAMACHO, UNSPLASH

TŁO HISTORYCZNE

KIM SĄ TALIBOWIE?

Historia Afganistanu jest długa i niezwykle burzliwa, ale warto poznać chociaż najnowszą jej część. Dzięki niej łatwiej zrozumiemy przyczyny konfliktu, jego znaczenie i stosunek społeczeństwa do nowej sytuacji.

Nową nazwę kraju wymyślili talibowie, czyli grupa fundamentalistów islamistycznych należących (podobnie jak 80-90% wszystkich wyznawców islamu) do odłamu sunnickiego.

Talibowie stworzyli swoje ugrupowanie w roku 1994 z myślą o zbrojnym przejęciu władzy w kraju i uczynieniu go państwem wyznaniowym, którego prawo miało się w pełni opierać na Koranie. Słowo „talib” oznacza po arabsku ucznia lub studenta i tym właśnie byli – grupą 30 uczniów szkoły koranicznej (tzw. medresy), skupionych wokół mułły Mohammada Omara. Takich nieoficjalnych ugrupowań w Afganistanie lat 90. było znacznie więcej. Talibowie byli rozczarowani postkomunistyczną rzeczywistością kraju i prezydentem Burhanuddinem Rabbanim, który nie radził sobie z problemami narodu. Ugrupowanie szybko zdobyło popularność i licznych nowych członków. Nieoficjalnie uważa się, że tak szybki napływ nowych członków był zasługą pakistańskich służb specjalnych. Dzięki talibom Pakistan mógł zyskać znaczny wpływ na sytuację w Afganistanie. „Czarne turbany” szybko zaczęły stopniowo przejmować kolejne regiony kraju, by 27 września 1996 zająć Kabul. Nowym władcą został ich przywódca, mułła Omar. Surowe rządy talibów, oparte na najbardziej restrykcyjnej interpretacji prawa szariatu, przyciągnęły uwagę ONZ.

Obecność wojsk USA w Afganistanie nie była pierwszą tego typu ingerencją w jego suwerenność. W roku 1979 inwazji na Afganistan dokonał ZSRR, zaniepokojony polityką kraju prowadzoną przez Hafizullaha Amina. Prezydent Amin dążył do zmniejszenia wpływów ZSRR w Afganistanie, jednocześnie zacieśniając więzi z Ameryką, Iranem i Pakistanem. Amin chciał także pokazać swoim obywatelom, że rząd wcale nie jest antyislamski, zwiększając rolę religii w państwie. To oczywiście nie spodobało się Sowietom. W nocy z 24 na 25 grudnia tego roku wojska ZSRR dokonały desantu żołnierzy na lotniska w Kabulu i Bagramie. Następnie rozpoczęto operację Sztorm-333, która zakończyła się sukcesem, czyli śmiercią Hafizullaha Amina 27 grudnia 1979 roku. Radzieckie wojska stacjonowały w Afganistanie przez nieco ponad 9 lat, do lutego 1989, chroniąc rząd przed atakami i naciskami mudżahedinów, czyli religijnych bojowników.

W ciągu kolejnych lat Afganistan stopniowo skłaniał się w stronę państwa religijnego, porzucając świecką postawę i lewicową ideologię władzy popieranej przez Związek Radziecki.

W tle tych wydarzeń cały czas tliła się wojna domowa, która doprowadziła do przejęcia władzy przez talibów w roku 1996 i nieuznanej na arenie międzynarodowej zmiany nazwy państwa na Islamski Emirat Afganistanu. Po opuszczeniu Afganistanu przez Amerykanów sytuacja nie wyglądała już tak spokojnie, a talibowie nie zwlekali z ponownym przejęciem władzy.

Również w roku 1996 do Afganistanu przybył poszukiwany przez USA Osama bin Laden – przywódca Al-Kaidy. Ze względu na wspólne poglądy bin Laden został chętnie przyjęty przez talibów. Kiedy talibowie odmówili wydania go służbom USA w roku 1998, na jeden z obozów bin Ladena spadły pociski Tomahawk. Następnie ONZ zaczęło nakładać na Afganistan coraz surowsze sankcje. To sprowokowało islamistów do przeprowadzenia ataków 11 września 2001 roku.

31

BLISKI WSCHÓD

UPADEK TALIBÓW

Zamachy na World Trade Center i Pentagon oraz kolejna odmowa wydania Osamy bin Ladena wywołały potężną odpowiedź USA oraz NATO. 7 października rozpoczęły się ataki z powietrza na siedziby talibów i bin Ladena. Broniący się przed talibami Sojusz Północny (jedyne terytoria Afganistanu, które nie zostały zdobyte przez talibów) otrzymał ogromną pomoc od USA i Rosji, dzięki czemu był w stanie zaatakować talibów od północy. 13 listopada siły sojusznicze zajęły Kabul, a kolejne dwa miesiące wystarczyły, aby całkowicie rozbić siły talibów i Al-Kaidy. Jak się jednak okazało, zmusili ich tylko do ukrycia się w górach. Przez 20 lat talibowie na nowo zbierali siły, wierząc, że nadarzy się stosowna okazja do ponownego przejęcia władzy.

rozpoczną pokojowe rozmowy z rządem w Kabulu. Przywódcy USA do ostatniej chwili wierzyli, że Afganistan jest gotowy na zakończenie wojny – zarówno tej z USA, jak i tej domowej.

Okazało się jednak, że nie każdemu można narzucić demokrację.

Talibowie, jak łatwo się domyślić, nie dotrzymali swoich postanowień i natychmiast zaczęli przejmować kolejne dystrykty kraju, wraz z pozostawionym przez Amerykanów ciężkim sprzętem i bronią. Pomimo posiadania zawodowej armii Afgańczycy w zasadzie nie bronili się przed talibami.

Z tego właśnie powodu talibowie zajęli 95% powierzchni kraju w ciągu niespełna miesiąca. Opór stawia jedynie około 5% powierzchni, czyli położona na północnym wschodzie prowincja Pandższir, w której władzę sprawują legalnie wybrane władze.

OKAZJA NADESZŁA

ZDJĘCIA: SOHAIB GHYASI, UNSPLASH

Żołnierze Stanów Zjednoczonych i państw sojuszniczych stacjonowali w Afganistanie przez 20 lat, czuwając nad praworządnością i demokracją. Porozumienie podpisane pomiędzy talibami a Donaldem Trumpem zakładało wycofanie wojsk USA z Afganistanu do końca sierpnia 2021, a Joe Biden podtrzymał te postanowienia. Porozumienie zakładało, że talibowie pomogą ostatecznie rozbić siatkę Al-Kaidy i Państwa Islamskiego oraz

32

Business Life Polska

Najdłuższa w historii Stanów Zjednoczonych wojna, która pochłonęła niezliczone ilości pieniędzy i tysiące ludzkich istnień, miała na celu zapobiec ponownemu przekształceniu Afganistanu w ostoję terrorystów. Potwierdzenia doradców Trumpa potwierdziły się – zbyt szybkie wycofanie wojsk dało talibom szansę na przejęcie władzy i zaprzepaściło 20 lat starań o pokój na Bliskim Wschodzie. ⚫

PODRÓŻE

MYŚLISZ EGIPT WIDZISZ SŁOŃCE TEKST KONRAD JASZCZUK ZDJĘCIA LEYLA BUYEL

Niejednokrotnie przekaz medialny jest czynnikiem, który decyduje o wyborze wakacyjnej destynacji. Muszę przyznać, że i w moim przypadku odwlekanie wizyty w kraju faraonów miało takową przyczynę. Pełen obaw wyruszałem więc na wyjazd do dwóch, chyba najpopularniejszych egipskich kurortów – Sharm el Sheikh i Hurgady.

L

ot z Warszawy do Sharm el Sheikh upływa dość szybko.

Przy zejściu do lądowania dostrzegam bezkres pustyni, a po chwili, niczym babki z piasku, oczom ukazują się pierwsze domy. Początkowo próżno szukać tu roślinności, która pojawia się dopiero wraz z pierwszymi zabudowaniami hoteli.

Po wylądowaniu widać duże zagęszczenie służb mundurowych, a droga do hotelu zastopowana jest dwiema blokadami. Hotele znajdują się w wydzielonej enklawie, a Cleopatra Luxury Resort, którego byliśmy gośćmi, oferuje bardzo dobry standard, przekreślając na wstępie moje wcześniejsze wyobrażenia. W sąsiedztwie hotelu znajduje się duża rafa koralowa, która uprzykrza nieco wejście do morza prosto z plaży (niezbędne są buty do pływania), ale po wejściu z molo możemy zatopić się w bezmiar kolorów podwodnego świata. Mimo że termometr wskazywał ponad 30ºC, to dzięki chłodnemu wiatrowi od morza przebywanie na plaży było całkiem znośne, obalając tym samym kolejny mit, który przywiozłem w walizce. Podczas posiłków okazuje się, że dominującym językiem wśród gości jest ukraiński, i to właśnie nasi wschodni sąsiedzi są nacją aktualnie najchętniej odwiedzającą kurort.

34

Business Life Polska

Będąc w Sharm el Sheikh, warto poświęcić jeden dzień na zwiedzanie Monastyru św. Katarzyny. Oddalony o mniej więcej 240 km, jest najstarszym czynnym klasztorem chrześcijańskim, położonym na wysokości 1570 metrów – w miejscu, gdzie według tradycji ok.1250 r. p.n.e. Mojżeszowi ukazał się Anioł Pański w płomieniu ognia ze środka krzewu (tzw. krzew gorejący). W klasztorze przebywa 20 prawosławnych mnichów, którzy przechowują bogaty zbiór wczesnochrześcijańskich ilustrowanych manuskryptów i ikon. W pobliżu klasztoru znajduje się góra Synaj, gdzie zgodnie z judeo-chrześcijańskim przekazem Mojżesz otrzymał od Boga Dziesięć Przykazań.

Sharm el Sheikh to również życie nocne. W centrum miasta handel pełną parą rozpoczyna się dopiero po zmroku. Niezliczone stragany kuszą paletą kolorów. Wśród zapachu orientalnych przypraw falują różnobarwne tkaniny, w których damska część wyprawy odkrywa kształty ubrań. W okolicach nowo powstałego meczetu grupa dzieci gra w piłkę nożną, sygnalizując zbliżający się mundial. Staram się nie dostrzegać kramów z nachalnymi podróbkami, a skupić się na tych oferujących lokalny towar. W powietrzu czuć dym z sziszy. Zamawiam sok z mango i na chwilę gubię się w tłumie, przemykając przez zatłoczone uliczki, a gdzieś w tle pobrzękuje radio. Z transu wyrywa mnie spotkanie z resztą ekipy.

Wypad do miasta w towarzystwie atrakcyjnych Europejek miał być swego rodzaju papierkiem lakmusowym na zachowanie tubylców wobec płci pięknej. Tabloidowe historie o natrętnych Egipcjanach okazały się sporo przesadzone, aczkolwiek nie można zakładać, że wszędzie panują podobne obyczaje. Miejscem godnym polecenia jest na pewno Farsha Café położona na skałach tuż przy samym morzu, gdzie możemy skosztować alkoholi, smakowej herbaty lub zapalić sziszę. W mieście znajduje się również kilka dyskotek ze sztandarową Pacha Club na czele, ale perspektywa porannego lotu do Hurgady skutecznie powstrzymała nasz entuzjazm do dalszych harców.

35

PODRÓŻE

W Hurgadzie z kolei królują Niemcy. Niestraszne im widmo zamachów terrorystycznych, tak namiętnie wałkowane w naszych mediach, czy wysoka temperatura. Obsługa hotelu – zarówno w Sharm el Sheikh, jak i Hurgadzie – bardzo szybko adaptuje mowę przyjezdnych gości, więc nawet dla osób nieznających języków obcych komunikacja nie stanowi problemu. Miłośnicy sportów wodnych znajdą coś dla siebie, a o tych spędzających urlop mniej aktywnie troszczą się wszędobylscy kelnerzy, dbając o prawidłowe nawodnienie. Spore wrażenie wywarła na mnie eskapada na quadach o świcie na pustynię. Zalew niekończącego się piasku plus prędkość dostarczają pozytywnych emocji na cały dzień. W centrum Hurgady upewniam się z kolei, że jazda samochodem w tych szerokościach geograficznych to prawdziwa wolnoamerykanka. Przy głównej ulicy jeden po drugim radośnie świecą neony sklepów z podróbkami, a inwencja projektantów tego badziewia nie zna granic.

36

Business Life Polska

Muszę przyznać, że Egipt mnie pozytywnie zaskoczył. Wspomniane kurorty oferują wszystko, czego potrzeba turystom spragnionym słońca. A o to nie trzeba się martwić, gdyż praktycznie grzeje przez cały rok. Jedynie styczeń jest miesiącem z temperaturą poniżej 24ºC, z kolei lipiec i sierpień to już okres, kiedy termometr wskazuje ponad 40ºC, więc te miesiące lepiej omijać. W Egipcie żyją zarówno wyznawcy islamu, jak i chrześcijanie i nie ma pod tym względem między nimi jakichś specjalnych spięć. Nie wiem, jak w pozostałych częściach kraju, ale w kurortach widać, że turystyka jest dla Egipcjan najważniejszą gałęzią gospodarki i za wszelką cenę próbują dogodzić odwiedzającym ich kraj.

Koszt tygodniowej wycieczki all inclusive do Egiptu to niekiedy ta sama kwota, jaką wydamy przez analogiczny okres, zostając w jednym z większych polskich miast. Gwarantowane słońce, orzeźwiające morze ze swoimi różnobarwnymi mieszkańcami wydają się idealną odskocznią od codzienności. Szczególnie gdy u nas zaczyna się ochłodzenie, Egipt jest świetną destynacją, żeby podładować akumulatory, złapać koloru i zaczerpnąć trochę witaminy D, z czego niewątpliwie będę korzystał w przyszłości. ⚫

REKL AMA

#ELODigital

Elektronizacja dokumentacji pracowniczej.

Business Solutions ELO HR Personnel File i ELO HR Recruiting Przejrzyste, bezpieczne i wydajne: Cyfrowe procesy w dziale HR.

www.elo.com

TESTUJEMY I OCENIAMY

HOTEL Z TRADYCJAMI ARYSTOKRATYCZNYMI TEKST KATARZYNA JASZCZUK ZDJĘCIA HOTEL PALACIO GUENDULAIN

Tym razem zabieramy was w podróż do słonecznej Pampeluny, gdzie ciepły, wakacyjny klimat łączy się z historią. Ta część Hiszpanii pełna jest urokliwych miejsc i zabytków, które „wtopiły się” w dzisiejszą architekturę i tworzą niepowtarzalną atmosferę.

P

alacio Guendulain to czterogwiazdkowy, luksusowy hotel, który powstał w XVIII-wiecznym pałacu w stolicy prowincji Nawarra, Pampelunie. Dla szerszej publiczności został otwarty w 2009 roku. Jest to jeden z najważniejszych zabytków pałacowych w tej prowincji, znajdziemy go na turystycznej mapie każdego przewodnika po tym regionie. Pałac od XVIII w. należy do arystokratycznego rodu Guendulain. Całkowita powierzchnia hotelu to ponad 3 tys. m², z długimi na 38 m fasadami.

W 2007 roku budynek został poddany procesowi renowacji, podczas której odzyskano wiele oryginalnych elementów, tj. drewniane podłogi czy panele i malowidła ścienne. Właściciele chcieli zachować jak najwięcej oryginalnych elementów budynku. Już przy wejściu przywita nas herb rodzinny, zapraszający do przeniesienia się w niezwykłą atmosferę minionych wieków. Zachowano i wyeksponowano pieczołowicie odnowione ozdobne artefakty. Możemy podziwiać wspaniałą XVIII-wieczną

38

Business Life Polska

karetę oraz kolekcję samochodów pochodzących z przełomu XIX i XX w. W hotelowych bawialniach natomiast zachwyci nas kolekcja zabytkowych mebli, tapet i malowideł, które pozwolą nam poczuć się jak XVIII-wieczna arystokracja.

Pierwsze piętro budynku to główna część hotelu przeznaczona m.in. na siedem bawialni. W trzech z nich znajduje się restauracja, w której można spróbować kulinarnych specjałów z prowincji Nawarra i Kraju Basków. W pozostałej części pierwszego piętra znajdują się czytelnia oraz eleganckie gabinety, w zaciszu których można prowadzić rozmowy biznesowe i nie tylko.

Hotel oferuje dwadzieścia pięć pokoi gościnnych, znajdujących się na drugim i trzecim piętrze budynku. Okna niektórych pokoi wychodzą na wewnętrzny dziedziniec, gdzie znajduje się krypta rodu Guendulain oraz kolekcja zabytkowych samochodów, pozostałe zaś na malowniczą ulicę Zapateria oraz plac Consejo.

Wszystkie pokoje zostały urządzone w stylu klasycznym, nawiązującym do charakteru i wystroju całego hotelu. Do ich wyposażenia wykorzystano stare meble pałacowe, zachowano też oryginalne malowidła ścienne. Jedynymi nowoczesnymi akcentami są łazienki gościnne, urządzone z wszelkimi luksusami, mające zapewnić gościom właściwe dla czterogwiazdkowego hotelu warunki.

Również położenie hotelu wpływa na jego atrakcyjność – Palacio Guendulain znajduje się w samym centrum starego miasta, tuż obok słynnej ulicy Estafeta, na której co roku zbierają się tłumy ludzi, by uczestniczyć w Sanfermines – legendarnym festiwalu, którego najważniejszym elementem jest gonitwa z rozjuszonymi bykami. Z roku na rok przybywa turystów pragnących wziąć udział w tym niezwykłym wydarzeniu – m.in. za sprawą książki „Słońce też wschodzi” Ernesta Hemingwaya.

W niewielkiej odległości od hotelu znajdziemy też wszystkie najważniejsze zabytki Pampeluny, tj. Muzeum Nawarry, kościół San Saturnino, katedrę Świętej Marii.

Ponadto w hotelu znajduje się kawiarnia z bezpośrednim wejściem z ulicy, oprócz codziennego menu oferująca również tapas – popularne w Hiszpanii przekąski serwowane jako dodatek do napojów.

FOTO: IMGIX, UNSPLASH

Palacio Guendualin to połączenie historii i luksusu. Odnajdą się tu zarówno wielbiciele wnętrz eleganckich, stylowych, jak i tych „z duszą”, które pozwalają przenieść się w czasie i wczuć w atmosferę dawnych lat. ⚫

39

TESTUJEMY I OCENIAMY

FUTURYSTYCZNIE I MUZYCZNIE TEKST RENATA NAWROCKA ZDJĘCIA NHOW HOTELS

Karim Rashid – jeden z najbardziej rozpoznawalnych twórców wzornictwa ostatnich lat – projektuje niemal wszystko: przedmioty codziennego użytku, meble, oświetlenie, instalacje. W jego portfolio znajdują się również kompletne projekty wnętrz, także hotelowych. Jednym z bardziej spektakularnych dokonań Rashida w tej dziedzinie jest berliński hotel nhow.

H

otel, zlokalizowany nad brzegiem rzeki Sprewy, zaskakuje już swoją architekturą: dwie bryły ustawione jedna na drugiej, przy czym część górna sprawia wrażenie, jakby za chwilę miała się przechylić i zsunąć do wody...

Nhow przedstawiany jest także jako bodaj pierwszy w Europie hotel muzyczny. Skąd to miano? Otóż na terenie obiektu znajduje się profesjonalne studio nagraniowe (dostępne dla gości za niewygórowaną opłatą), zaś w pobliżu hotelu (kilka minut spacerem) mieszczą się siedziby Universal Music

40

Business Life Polska

oraz MTV. Ponadto goście mają możliwość wypożyczenia do swojego pokoju instrumentów muzycznych, np. gitary elektrycznej. Bardzo często odbywają się tutaj koncerty i spotkania z muzykami, a w hotelowej restauracji serwuje się potrawy inspirowane muzyką.

Prace Rashida wyróżniają się zdecydowanymi kolorami (ze szczególnym uwzględnieniem różu), wielością kształtów geometrycznych oraz niecodzienną obłą formą. Charakterystyczne cechy swojego stylu projektant zastosował

także, opracowując koncepcję prezentowanych wnętrz. Dominującą tu konwencję można określić jako futurystyczny pop: intensywne kolory, organiczne, miękkie kształty, niespokojne, faliste linie. Właściwie trudno znaleźć tu coś typowego dla hotelowej przestrzeni. Różowa recepcja intryguje, utrzymana w łagodnych zieleniach i bieli restauracja zaprasza do spokojnego delektowania się jedzeniem, czarne lobby kusi klubowym klimatem.

Projekt wnętrz jest komplementarny – Rashid opracował każdy ich element: wzory na ścianach, sufitach i podłogach, meble, lampy, wykładziny, nawet windy. Dzięki temu całość jest spójna, choć – trzeba przyznać – nietrudno tutaj o zawrót głowy...

Mimo to bez cienia przesady można stwierdzić, że nhow jest jednym z najbardziej designerskich hoteli świata. I warto go odwiedzić, nie tylko za naszym pośrednictwem. ⚫

41

KATASTROFY NATURALNE

ŚWIAT W OGNIU REKORDOWE POŻARY 2021 ROKU

TEKST MARCIN GOMÓŁKA

Co roku latem słyszy się o poważnych pożarach w różnych częściach świata. W latach 2019-2020 najwięcej mówiło się o pożarach Australii, gdzie w jednym sezonie spłonęło 17 milionów hektarów lasów. W tym roku ogień poważnie zagroził także mieszkańcom Europy.

42

Business Life Polska

Pożary w Grecji nie są niestety niczym nadzwyczajnym, jednak w tym roku objęły obszar dwukrotnie większy niż średnia z lat 2008-2019. Rekordowa fala upałów była główną przyczyną powstania ponad 500 pożarów na terenie całego kraju.

Temperatury przekraczające 40 stopni Celsjusza oraz silne porywy wiatru stworzyły doskonałe warunki do rozprzestrzeniania się ognia. Walka z żywiołem trwała właściwie przez cały sierpień. Największa fala pożarów zmusiła do ewakuacji mieszkańców miejscowości Varympopi, Adames i Thrakomakedones, położonych na północ od Aten. Wśród najbardziej poszkodowanych regionów znalazła się m.in. wyspa Eubea.

Zniszczone zostały tysiące domów, a ogromne rejony Grecji, jak np. cała wyspa Santorini, zostały pozbawione dostępu do prądu.

Z misją ratunkową do Grecji ruszyli także strażacy z Polski – 143 osoby na pokładzie 46 wozów strażackich. 23 sierpnia, po dwóch tygodniach walki z żywiołem, na miejscu zastąpiła ich druga zmiana, również złożona ze 143 strażaków. Ich misja zakończyła się 28 sierpnia, po czym wrócili do Polski wraz z całym sprzętem.

Masy gorącego powietrza napływające znad Afryki Północnej przyczyniły się również do powstawania pożarów w Turcji, Albanii oraz na wyspach Morza Śródziemnego, w tym m.in. na Sycylii.

WŁOCHY

Niemal w tym samym czasie ogień pojawił się na terenie Włoch. Największe straty wywołał na południu kraju – na wspomnianej już wyspie Sycylii i w graniczącym z nią regionie – Kalabrii. Strażacy skupiali się na ochronie zagrożonych pożarem miast: Palermo, Trapani, Enny i Syrakuz. Największe zniszczenia dotknęły Katanii. Spłonęły liczne kurorty turystyczne, a uwięzionych na plażach turystów ewakuowano za pomocą pontonów i łodzi.

Pożary zaatakowały także Lacjum, Kampanię, Apulię i Abruzję.

W rejonie Pescary, największego miasta Abruzji, ogień pojawił się bardzo blisko zatłoczonej plaży, domów mieszkalnych i rezerwatu przyrody Pineta Dannunziana. Natychmiastowa ewakuacja 800 osób pozwoliła uniknąć ofiar śmiertelnych. Niestety, „zielone płuca Pascary” zostały niemal całkowicie zniszczone.

Pożary na południu Włoch były niezwykle trudne do opanowania z powodu gorącego wiatru i ekstremalnych temperatur, sięgających 45 stopni Celsjusza. Już wiadomo, że część pożarów została wywołana celowymi podpaleniami, o które podejrzewa się lokalne ugrupowania przestępcze.

ROSJA

Zdaniem ekologów z Greenpeace odpowiedzialność za pożary na Syberii ponoszą drwale, którzy celowo podpalają polany, na których wycięto już drzewa. Ogień „załatwia” za nich kwestię usuwania pozostałości po wycince, które normalnie należałoby poddać utylizacji. Tym razem kontrolowane ogniska wymknęły się spod kontroli i doprowadziły do jednego z największych pożarów w historii, większego niż wszystkie pozostałe pożary trwające w sierpniu razem wzięte – spłonęło terytorium o powierzchni równej Grecji. Chmury dymu sięgały od bieguna północnego po Mongolię, czyniąc powietrze w tysiącach osad trującym. Straż pożarna stara się ograniczać rozprzestrzenianie się ognia, ale znaczną część pożarów uznaje się za niemożliwą do ugaszenia. Do walki z nimi używa się samolotów wytwarzających sztuczne chmury – tylko opady deszczu mogłyby pomóc w opanowaniu tak potężnego żywiołu. Strażacy (w liczbie 4 tys,) byli niemal bezradni wobec wobec frontu ognia o szerokości 40 km.

Według szacunków w Rosji gaszonych jest około 10% wszystkich pożarów. Płonąca tajga to obszar, który w świetle rosyjskiego prawa nie musi być gaszony, jeśli akcja gaśnicza nie jest opłacalna. Do końca sierpnia w ponad 20 tysiącach pożarów spłonęło ponad 16,5 miliona hektarów terenu, w tym głównie lasów. To więcej niż w całym 2020 roku.

FOTO: MATT PALMER, UNSPLASH

GRECJA

43

KATASTROFY NATURALNE

USA

Przenieśmy się na inny kontynent. Pożary w Kalifornii, podobnie jak w Grecji, są zjawiskiem cyklicznym, jednak tegoroczny pożar rozrósł się do tego stopnia, że zasłużył na imię. Pożar Dixie wybuchł 13 lipca i w ciągu niespełna 2 miesięcy zniszczył obszar ponad 360 tysięcy hektarów, zmuszając do ewakuacji mieszkańców hrabstw Butte, Tehama, Plumas, Shasta i Lassen.

Na terenie tego ostatniego znajduje się Park Narodowy Lassen Volcanic, który został niemal doszczętnie zniszczony przez pożogę. To jeden z dwóch największych pożarów w historii Kalifornii. Jego przyczyna jest wciąż badana.

PRZYCZYNY I KONSEKWENCJE

Pamiętajmy też, że łatwiej zapobiegać, niż leczyć – starajmy się nie wchodzić i nie wjeżdżać do lasów w okresie suszy.

Niedopałek papierosa, ognisko na polanie, a nawet parkowanie auta w lesie może doprowadzić do ogromnego i tragicznego w skutkach pożaru. Elementy układu wydechowego w samochodzie, takie jak katalizator lub filtr DPF, pracują w temperaturze nawet 800 stopni Celsjusza i są w stanie doprowadzić do pożaru trawy.

Trudno uwierzyć, że w XXI wieku wciąż trzeba to powtarzać, ale nie powinniśmy zostawiać w lesie śmieci – wystarczy szklana lub nawet plastikowa butelka i odrobina słońca, aby doprowadzić do pożaru ściółki leśnej. Tak błahe zaniedbania mogą doprowadzić do śmierci zwierząt i ludzi oraz ogromnych, niemal nienaprawialnych strat w gospodarce leśnej. ⚫

FOTO: JOANNE FRANCIS, UNSPLASH

To oczywiście nie wszystkie poważne incydenty na świecie.

W ostatnich miesiącach pożary trawiły także Turcję, Chiny i Indie. Liczba pożarów na terenach naturalnych w Polsce również rośnie z roku na rok. Nasz kraj plasuje się w niechlubnej trójce najczęściej płonących krajów Europy – zaraz po Hiszpanii i Portugalii. W ubiegłym roku płonął m.in. Biebrzański Park Narodowy. Przyczyną takiego stanu rzeczy są wysokie temperatury i niskie opady atmosferyczne w miesiącach letnich. Bardzo często bezpośrednm powodem wybuchu pożarów jest niestety działalność człowieka – zaprószenie ognia, wypalanie łąk i zaśmiecanie lasów powoduje około 10 tys. pożarów rocznie na terenach zalesionych i innych obszarach niezamieszkałych.

Winę za wzrost temperatur w Polsce i na świecie ponosi oczywiście globalne ocieplenie. Dodatkowym problemem jest fakt, że każdy pożar uwalnia do atmosfery ogromne ilości dwutlenku węgla, co jeszcze bardziej przyspiesza powstawanie efektu cieplarnianego. Tę reakcję łańcuchową trudno powstrzymać.

To nie znaczy, że nie warto się starać, ale musimy pamiętać, że walka z ociepleniem klimatu i coraz częstszymi pożarami będzie bardzo trudna i kosztowna.

44

Business Life Polska

PRZEGRODY BIUROWE: ALUFIRE NEO SYSTEMS R w do 52dB Neo Office+ Line Biura CBRE, Warsaw UNIT

stolarka przeciwpożarowa i przegrody biurowe

+48 56 674 88 11 | biuro@alufire.pl | www.alufire.com

EKOLOGIA

POLSKIE

EKO

FOTO: GARY CHAN, UNSPLASH

BIZNESY

TEKST ADAM SOBCZYŃSKI

Ekologia to w naszych czasach nie tylko konieczność, ale także moda. Dzięki temu każdy proekologiczny projekt ma szansę na sukces, i to podwójny: może pomóc w ratowaniu planety i uczynić swojego pomysłodawcę niezwykle bogatym człowiekiem. Wystarczy dobrze zrealizowany pomysł, a Polacy nie raz udowodnili, że mają ich mnóstwo.

EKOWIZJONERZY ZNAD WISŁY

O nowych ekologicznych start-upach z Polski moglibyśmy pisać w każdym numerze – jest ich naprawdę wiele i wciąż pojawiają się kolejne, coraz bardziej zaskakujące i obiecujące.

Warto poznać chociaż kilka z nich. Zaczniemy od ciekawego urządzenia, które wkrótce pojawi się na ulicach Singapuru.

BIN-E

Inteligentny kontener na śmieci, a raczej urządzenie do automatycznego sortowania odpadów, urzekło włodarzy Singapore Week of Innovation and Technology (w skrócie SWITCH). Pomysł start-upu Bin-e, mającego swoją siedzibę w Dąbrowie koło Poznania, wykorzystuje sieć neuronową do rozpoznawania różnych typów odpadów. Urządzenie może zostać zaprogramowane do rozróżniania plastiku, papieru, szkła, metalu i innych tworzyw w zależności od lokalnych przepisów. Kosz ma tylko jeden otwór, a resztę pracy wykonuje

46

Business Life Polska

automatyka – odpady są dzielone na kategorie, a plastik i papier są dodatkowo zgniatane, aby pojemnik pomieścił ich jak najwięcej. To jednak wciąż nie wszystko. Bin-e łączy się z siecią i potrafi powiadomić o konieczności opróżnienia zbiorników na odpady. Stan zapełnienia zbiorników wyświetlany jest także na ekranie u góry urządzenia. To pozwala bardziej efektywnie zarządzać pracą ekip sprzątających galerie handlowe, biurowce, dworce, lotniska i inne obiekty użyteczności publicznej. Biorąc pod uwagę to, jak nowoczesny jest Singapur, śmieci z Bin-e prawdopodobnie będą zbierać roboty.

Bin-e można już zamówić i użytkować go nawet w swoim domu lub firmie. Do wyboru mamy kilka dodatkowych opcji, w tym różne kolory malowania, dodatkowe naklejki (również personalizowane), automatycznie otwieraną wrzutnię na odpady, dodatkowy zamek (niestety bardzo przydatny w naszym kraju), przedłużony przewód zasilający oraz tryb bardzo cichej pracy.

Na rynku zaczynają się pojawiać takie materiały, których Bin-e raczej nie będzie w stanie rozpoznać. To jednak nic nie szkodzi, bo opakowania przyszłości mogą być w pełni biodegradowalne. Świetnym przykładem rewolucyjnego podejścia do recyklingu jest działalność start-upu FibriTech z Warszawy. Grupa naukowców opracowała naprawdę interesujące materiały będące alternatywą eko dla plastiku, styropianu, wełny mineralnej oraz innych tworzyw sztucznych. Motywacją do działania był dla nich stale rosnący udział zasobów ropopochodnych w produkcji tworzyw sztucznych. Co FibriTech proponuje w zamian?

Dzięki połączeniu włókien roślinnych w trójwymiarowe struktury powstały innowacyjne materiały organiczne, mogące zastąpić wszystkie wymienione wyżej tworzywa sztuczne, przy zachowaniu identycznej wartości użytkowej i pełnej biodegradowalności. Co ważne, proces produkcji nie obciąża środowiska, jak ma to miejsce w przypadku produkcji tworzyw sztucznych. Materiały FibriTech zdobyły szereg nagród i zdecydowanie mają przed sobą przyszłość, o ile znajdą się świadome ekologicznie firmy, które zechcą zainwestować w przyjazne środowisku opakowania i materiały ociepleniowe.

Dodatkowo FibriTech zajmuje się produkcją ekologicznych

podłoży do hydroponicznej i wertykalnej uprawy roślin.

Do produkcji swoich tworzyw firma wykorzystuje włókna celulozowe oraz przemysłowe odpady włókniste z sektora spożywczego, drzewnego i papierniczego.

ROYAL BEES RECYCLING

Są jednak takie materiały, których aktualnie nie da się zastąpić– jak chociażby metale ziem rzadkich wykorzystywane do produkcji akumulatorów. Rosnąca popularność aut elektrycznych sprawia, że odpady wytwarzane w procesie produkcji akumulatorów stają się poważnym problemem. Firma Royal Bees Recycling zajmuje się nie tylko recyklingiem baterii, ale także odpadów poprodukcyjnych. Start-up z Legnicy opracował rewolucyjną metodę odzyskiwania metali z anod, katod i ogniw typu bi cell. Efektem pracy RBR jest zawierająca metale rzadkie czarna masa, miedź, aluminium i tworzywa sztuczne, a efektywność procesu wynosi 90%. Odzyskane metale mogą ponownie trafić do hut, dzięki czemu oszczędza się cenne pierwiastki i energię potrzebną do ich pozyskania. Pracą RBR zainteresowało się m.in. InnoEnergy, będące pod wrażeniem istotnego problemu, jakim są odpady powstające w procesie produkcji akumulatorów. Firma z Legnicy przetwarza już ponad 120 ton odpadów miesięcznie.

FOTO: BIN-E

FIBRITECH

47

EKOLOGIA

SUNROOF TECHNOLOGY

Elektryczne samochody i ich baterie zyskują więcej sensu, gdy zasila się je energią z paneli fotowoltaicznych. To technologia, która jest już dosyć powszechna – panele solarne na dachach domów widuje się coraz częściej. Okazuje się jednak, że istnieje jeszcze wydajniejszy i ekologiczny sposób na pozyskanie prądu ze słońca.

Start-up SunRoof Technology z Łodzi stworzył rozwiązanie 2 w 1: pokrycie dachowe będące jednocześnie panelem

fotowoltaicznym. Wydajność tego wynalazku przewyższa konwencjonalne rozwiązania, a przy tym sprzyja wytwarzaniu mniejszej ilości materiałów, co radykalnie wpływa na ślad węglowy. SunRoof Technology pokrywa swoimi ogniwami dachy domów oraz ich fasady. Ciekawym rozwiązaniem są też wiaty samochodowe ze zintegrowanymi ładowarkami do samochodów. Rewolucyjne podejście do przydomowych mikroinstalacji fotowoltaicznych, ich wysoka wydajność oraz troska o środowisko sprawiły, że firma została laureatem konkursu Start Up Challenge 2021. ⚫

FOTO: SUNROOF TECHNOLOGY

PRODUKTY SUNROOF TECHNOLOGY PRZYPOMINAJĄ NIECO DACHY TESLA SOLAR ROOF, ALE SĄ OD NICH DUŻO BARDZIEJ WYDAJNE I EKOLOGICZNE W PRODUKCJI, GŁÓWNIE DZIĘKI ZASTOSOWANIU PANELI MONOKRYSTALICZNYCH.

48

Business Life Polska

PRODUCENT PŁYTEK na ściany | podłogi | tarasy | schody | parapety

!#$ $ 9MEAEHDHDN;@AEQ CDNA9MFOMDJFG;Q= MODH=EDBFMXG z]gcdf{hd`^[fgbh

Z[\]^`abcde[fgbh

%[}dgk{d&\h'gbh

j^k]f[ephuk|uxZdexj^[m^d}[f]r

j^]k]glmnop[q[ogbh]rt]e]^durhj^k]eghv\h[^unf hj^du[edfunfwj^k]eghv\h[^uxyqo

j^]k]g(dk[fh]ubh]m[)^k]gk]phd *dpeo+,j^k]}xgc+h.gc+m

FMODH=EDBFMEA

9:;<=>@ABC;D:=EFGDHAG CDJD@K LDMFNFG;OF9MFOMDJP9MFJF@Q=

9F:>RD9ME;N>=S<=FM@EFUV

tel. +48 46 856 40 40 | tel. +48 602 292 707 biuro@elkaminodom.pl | www.elkaminodom.pl

9DBMFHDB=G>WXYWMD@D

0123

4567879 4"- -/-670971/26038" 56 7670787

PREZENTACJA PARTNERA

NOWA ZIELEŃ OZDOBI PLAC SEJMU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH Plac Sejmu Śląskiego stanie się kolejnym po ul. Dworcowej i Warszawskiej miejscem, gdzie w miejsce betonu pojawi się zupełnie nowa zieleń. Wszystko za sprawą koncepcji zazielenienia terenu wokół pomnika Wojciecha Korfantego. Zieleń ma się pojawić również wzdłuż alei Korfantego, na odcinku od Ronda im. Gen. Jerzego Ziętka do ul. Moniuszki.

– Jesteśmy jednym z najbardziej zielonych miast w Polsce, a tereny zielone to blisko połowa powierzchni Katowic.

Oczywiście nie oznacza to, że zieleni w przestrzeni miejskiej nie może być jeszcze więcej. Dlatego też proponujemy odbetonowanie dwóch bardzo charakterystycznych miejsc w Katowicach – placu Sejmu Śląskiego i alei Korfantego w ścisłym Śródmieściu. Oba pomysły są śmiałe i z pewnością wpłyną na wizerunek centrum miasta. Zależy mi na tym, aby plac Sejmu Śląskiego przestał być wielkim parkingiem i zamienił się w zieloną oazę w centrum Katowic. Dziś parkuje tam ponad 150 samochodów, a po zmianach w ich miejsce pojawi się blisko 40 drzew, trawniki, a także fontanny i zbiorniki na deszczówkę – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

DRZEWA WOKÓŁ POMNIKA WOJCIECHA KORFANTEGO

ZDJĘCIA: UM KATOWICE

Koncepcja zagospodarowania zielenią Placu Sejmu Śląskiego zakłada likwidację wszystkich obecnie istniejących miejsc parkingowych wokół pomnika Wojciecha Korfantego, a także usunięcie nawierzchni drogowej pomiędzy placem a przystankiem autobusowym na ul. Jagiellońskiej. W ich miejsce zostanie posadzonych od 35 do 40 dużych drzew – lipy, klony lub platany. W momencie ich sadzenia powinny one mieć minimalną wysokość 8 metrów i pień o obwodzie min. 35 cm.

Dodatkowo planowane jest powstanie zielonej przestrzeni w postaci roślin okrywowych – bylin i krzewów. Wszystko przy zachowaniu obecnego tam pomnika i placu defiladowego położonego od strony budynku Urzędu Wojewódzkiego.

Jednym z ciekawszych elementów koncepcji jest obniżenie terenu pomiędzy pomnikiem, a ul. Jagiellońską, który stanie się naturalną niecką zbierającą wodę deszczową z dużych i nawalnych opadów. Zgromadzona w ten sposób deszczówka będzie stopniowo rozsączona bezpośrednio do gruntu, a nie do systemu kanalizacji miejskiej. W samej niecce mają się pojawić rośliny odporne na okresowe zalewanie, jak np. świdośliwa. Takie rozwiązanie to również sposób na walkę z miejskimi wyspami ciepła.

Na odnowionym, zielonym Placu Sejmu Śląskiego mają pojawić się także elementy małej architektury – ławki, leżaki, kosze na śmieci i stojaki rowerowe. Dodatkowo nad niecką będzie przebiegał pomost zbudowany z drewna egzotycznego. Plac ma zostać także doświetlony nowymi lampami parkowymi, a świeżo posadzone drzewa otrzymają oddolną i boczną iluminację.

Odnowiony zostanie także teren wokół przystanku autobusowego na ul. Jagiellońskiej. Koncepcja zakłada renowację istniejących tam murków i słupów oświetleniowych oraz uzupełnienie ich brakujących elementów. Dodatkowo po obu

50

Business Life Polska

stronach przystanku mają powstać dwie nieduże fontanny.

Planuje się, że do końca 2022 roku na podstawie istniejącej koncepcji powstanie projekt nowego zagospodarowania placu Sejmu Śląskiego, a sama realizacja rozpocznie się w 2023 roku.

ZIELEŃ WZDŁUŻ ALEI KORFANTEGO

– Zmiany na alei Korfantego wpisują się w trendy światowe.

Koncepcja przewiduje zwężenie ulicy i stworzenie szerokiego pasa zieleni z ponad 50 drzewami. Niedawno zmieniła się organizacja ruchu na katowickim rondzie, a teraz idziemy krok dalej i zmieniamy nie tylko organizację ruchu wzdłuż Korfantego, ale także jej wygląd. Ograniczamy przestrzeń dla samochodów, a w jej miejsce oferujemy zielone rozwiązania – dodaje prezydent.

Kolejna koncepcja zakłada zwężenie alei Korfantego na odcinku od ronda do ulicy Moniuszki. Część przeznaczona dla kierowców ograniczy się do jednego szerokiego pasa, który umożliwi

swobodne poruszanie się samochodom oraz kursującym tam autobusom. W razie ewentualnej awarii jakiegoś pojazdu będzie możliwość jego wyminięcia. Część nawierzchni zostanie usunięta, a w jej miejsce pojawią się pasy zieleni, na których posadzonych zostanie 56 drzew (klony polne, robinie akacjowe) oraz krzewy (róże – Giro d’Italia, Street Dance, Cricet, a także rozplenice japońskie oraz turzyce morrowe).

W pierwszej kolejności zieleń pojawi się po zachodniej stronie alei Korfantego – prace rozpoczęły się pod koniec września, a jeśli warunki atmosferyczne będą sprzyjające, to ta część będzie gotowa jeszcze w tym roku. W następnym etapie prace prowadzone będą po stronie wschodniej, a całość ma być gotowa wiosną 2022 roku. Nasadzenia drzew będą prowadzone w odległości około 2 metrów od skrajni torowiska. To bezpieczna odległość, dzięki której korony drzew nie będą w przyszłości stanowiły zagrożenia dla trakcji tramwajowej. ⚫

51

MOTORYZACJA

KRYZYS PÓŁPRZEWODNIKOWY W MOTORYZACJI TEKST PAWEŁ ILCZUK

Problemy z łańcuchami dostaw wywołane przez pandemię wciąż trwają i od wielu miesięcy komplikują życie producentów samochodów. Światowa produkcja półprzewodników została spowolniona, a jej wytwory skierowano do produkcji podzespołów komputerowych – tak bardzo potrzebnych do zdalnej pracy i nauki. Z tego powodu twoje nowe auto nie dojedzie na czas, a gdy już dojedzie, może nie mieć radia.

CZYM SĄ PÓŁPRZEWODNIKI?

Zacznijmy od krótkiego wyjaśnienia, o co całe to zamieszanie. Półprzewodniki to substancje o zmiennym przewodnictwie elektrycznym. Najczęściej stosowanym materiałem tego typu są kryształy krzemu i germanu. Wytwarza się z nich wszelkiego rodzaju tranzystory, diody i układy scalone, w tym mikroprocesory, które od 50 lat napędzają rozwój technologii – od pierwszych komputerów osobistych aż po... ...WŁAŚCIWIE WSZYSTKO

Każde urządzenie elektroniczne wykorzystuje do działania półprzewodniki. Współczesne samochody zawierają dziesiątki mikrokontrolerów, sterujących praktycznie każdym elektrycznym elementem wyposażenia, a tych przecież jest z roku na rok coraz więcej. Półprzewodników musi wystarczyć m.in. na układy sterowania silnikiem i wymagane wyposażenie z zakresu bezpieczeństwa, a przecież nikt nie chciałby nowego auta bez przynajmniej kilku elektronicznych udogodnień.

52

Business Life Polska

ZDJĘCIA: UNSPLASH

REFLEKTORY W TECHNOLOGII LED STAŁY SIĘ POPULARNE W CIĄGU ZALEDWIE 2 LAT. DZIŚ WIELU PRODUCENTÓW WOLAŁOBY WRÓCIĆ DO HALOGENOWYCH ŻARÓWEK, ABY ZAOSZCZĘDZIĆ TROCHĘ BEZCENNYCH PÓŁPRZEWODNIKÓW.

Nie jest to na szczęście całkowite wstrzymanie dostaw – w takiej sytuacji na całym świecie nie dałoby się kupić nowego smartfona, a żaden samochód nie byłby w stanie ruszyć z miejsca. Braki w dostępności półprzewodników przekładają się głównie na większe opóźnienia w produkcji oraz niedobory w wyposażeniu aut. Kupując nowy samochód, trzeba się liczyć z pewnymi niedogodnościami i/lub uzbroić się w cierpliwość.

CZEGO BRAKUJE W SAMOCHODACH?

Problemy z łańcuchem dostaw pojawiają się właściwie na każdym etapie produkcji. Dostawcy podzespołów do aut nowych i używanych, tacy jak Bosch, również borykają się z problemami. Opóźnia się produkcja właściwie wszystkich samochodowych układów. Oczywiście nikt nie wypuści na drogi aut bez obowiązkowego systemu ABS czy poduszek powietrznych, ale np. czujniki parkowania zostaną chętnie pominięte przy produkcji. Możemy się spodziewać, że w najbliższym czasie na rynku nowych samochodów łatwiej będzie o egzemplarze w niższych wersjach wyposażenia.

Samochody Tesli są z reguły wyposażone naprawdę nowocześnie i luksusowo. Niedawno zniknęła z nich elektryczna regulacja podparcia lędźwiowego w fotelu pasażera. Elon Musk tłumaczy, że klienci po prostu z niej nie korzystali i bez uprzedzenia usunął ten element z nowych aut, by zaoszczędzić cenne półprzewodniki. Z kłopotami boryka się nawet Dacia, słynąca ze stosunkowo prostych samochodów bez zbędnych fajerwerków. Przebojowa Dacia Duster wyprzedaje się na pniu – klienci potrafią przejechać kilkaset kilometrów, aby kupić wymarzonego SUV-a, nawet jeśli... nie będzie w nim radia. Ekrany dotykowe systemu multimedialnego mają być dostarczone do salonów jesienią i doinstalowane do wydanych klientom niekompletnych samochodów. To nie jest odosobniony przypadek – podobne trudności ma w zasadzie każda marka. Ostatnie egzemplarze Peugeota 308 poprzedniej generacji były wyposażone w analogowe zegary, które zastąpiły efektowny i-Cockpit 3D. Klienci otrzymali rekompensatę w wysokości 400 euro. Z kolei w Renault Arkana i Megane ekrany za kierownicą zostały zmniejszone z 10 do 7 cali. Rabat dla klientów wyceniono na 600 złotych.

53

MOTORYZACJA

Sprawa zaczyna sięgać coraz dalej – brytyjski oddział Forda wprowadził do cenników wersje ogołocone z asystentów bezpieczeństwa, takich jak asystent pasa ruchu, świateł drogowych, hamowania awaryjnego i po kolizji, a także czujników parkowania. Z kolei klienci Volvo na tamtym rynku otrzymują telefony od dilerów z propozycją przyspieszenia dostawy auta w zamian za pewne kompromisy w kwestii jego wyposażenia.

Oczekiwanie na nowe auto może się znacząco wydłużyć, zwłaszcza jeśli chcemy je solidnie doposażyć. Dotyczy to szczególnie aut z automatyczną skrzynią biegów i hybrydowych. Może dojść do sytuacji, że doradca klienta w salonie będzie odradzał nam wybór niektórych opcji wyposażenia. Przykładowo, zamawiając nowe Audi, zostaniemy poinformowani o tym, że bezprzewodowa ładowarka do smartfona oraz podgrzewana kierownica i przednia szyba mogą opóźnić realizację zamówienia nawet o 4 miesiące. Z kolei w salonie Opla dowiemy się, że samochodów na „stocku” praktycznie nie ma, nie można też złożyć zamówienia na żaden model, a te zamówione jeszcze zimą wciąż nie dotarły do klientów. Tymczasem na rynku zadebiutowała nowa Astra – ciekawe, kiedy będzie się dało ją kupić.

KIEDY SYTUACJA SIĘ POPRAWI?

Niestety, to pytanie musimy zostawić bez odpowiedzi. Przy tak ogromnym zapotrzebowaniu na półprzewodniki może się okazać, że nadrobienie zaległości w ich produkcji potrwa latami. Pomóc mogłoby jedynie powstanie kolejnych zakładów wydobywających i wytwarzających pierwiastki potrzebne do ich produkcji, ale budowa wielkich fabryk z reguły też trochę trwa.

Warto jednak zauważyć, że najgorszy moment kryzysu półprzewodnikowego już minął. W lutym bieżącego roku dochodziło przecież do sytuacji, że producenci całkowicie wstrzymywali produkcję aut, z powodu braku kluczowych komponentów.

Przykładem po raz kolejny może być Tesla, która w marcu wstrzymała produkcję najtańszego Modelu 3 na dwa tygodnie. Miało to pozwolić na przekierowanie elementów elektronicznych do droższych, bardziej dochodowych modeli. Jednocześnie na placach przy fabrykach zalegało nawet do 20 tysięcy niekompletnych aut, które nie mogły zostać wydane klientom. Obecnie dąży się raczej do „odchudzania” samochodów, ale fabryki pracują dosyć stabilnie i powoli dostarczają auta do salonów.

WIELE OSÓB UWAŻA, ŻE WE WSPÓŁCZESNYCH SAMOCHODACH JEST ZBYT WIELE EKRANÓW. JEŚLI KRYZYS PÓŁPRZEWODNIKOWY POTRWA DŁUŻEJ, MOŻE SIĘ TO ZMIENIĆ.

54

Business Life Polska

ZDJĘCIA: UNSPLASH

PROBLEMY Z DOSTAWAMI CZĘŚCI I OGRANICZONA SPRZEDAŻ AUT WCALE NIE ODBIŁA SIĘ NEGATYWNIE NA WYNIKACH FINANSOWYCH BRANŻY AUTOMOTIVE. KONCERNY NOTUJĄ REKORDOWE WYNIKI I OGROMNY WZROST ZYSKOWNOŚCI. NOWYCH SAMOCHODÓW WYPRODUKOWANO MNIEJ O BLISKO 3 MILIONY EGZEMPLARZY, ALE ZOSTAŁY SPRZEDANE DROŻEJ. Jeśli potrzebujemy auta naprawdę pilnie, musimy dobrze poszukać wśród egzemplarzy dostępnych na placach dilerskich i pogodzić się z tym, że auto może się nieco różnić od naszych oczekiwań. Zakupy flotowe też mogą być utrudnione lub poważnie opóźnione – warto zaplanować je kilka miesięcy wcześniej. Raczej nie ma z czego wybierać – niektóre salony wręcz świecą pustkami, a inne oferują po kilka sztuk poszczególnych modeli.

Znalezienie wymarzonej konfiguracji może się okazać niemożliwe. Niższa dostępność aut wpłynie też na to, że tradycyjne wyprzedaże roczników na przełomie 2021 i 2022 roku raczej się nie odbędą – po prostu nie będzie czego wyprzedawać. Nie ma co liczyć także na zwyczajowe rabaty przy zakupie – trzeba brać co jest i cieszyć się, że w ogóle jest.

W przeciwnym razie musimy zdecydować się na auto używane, jednak i na tym rynku zaszły pewne zmiany. Mniejsza podaż nowych aut przełożyła się bezpośrednio na ceny i dostępność używanych – zwłaszcza tych najświeższych. To nie jest dobry moment na pozbywanie się 2-3-letniego auta, bo możemy nie znaleźć dla niego godnego następcy, ale na osłodę możemy liczyć na nieco wyższą cenę odsprzedaży. ⚫

55

Salon i sposób jego umeblowania mówi o gospodarzach więcej niż drogie auta, markowe zegarki, albo stylowe ubrania. To szczególne miejsce, gdzie otaczamy się rzeczami budującymi taką atmosferę domu, w której my sami czujemy się najlepiej.

Tristan to jeden z najlepiej sprzedających się narożników eksportowych w ofercie firmy Meble Marzenie. Nowoczesny, wysmakowany i reprezentacyjny. Kapitalnie koresponduje z przestrzenią dużych i jasnych salonów. Bardzo wygodny, obszerny, zachęcający do swobodnego wypoczynku – samemu lub w gronie przyjaciół. Od teraz dostępny również dla naszych klientów w Polsce.

Tristan występuje też w wersji długiej kanapy, na której swobodnie zmieszczą sięaż cztery osoby. Z drugiej strony to idealne miejsce na osobisty relaks.

Sprawdź w sklepie internetowym comfort4u.eu Obejrzyj film na swoim telefonie i przyjrzyj się bliżej temu, co oferuje Ci narożniki kanapa tego modelu.

Tristan Narożnik

Obejrzyj film

ELEKTROMOBILNOŚĆ

POLSKI SAMOCHÓD ELEKTRYCZNY CO O NIM WIEMY? TEKST ADAM SOBCZYŃSKI

Elektryczne auto z Polski – ten pomysł narodził się około 5 lat temu i był konsekwencją obietnicy, wedle której w 2025 roku po polskich drogach ma jeździć milion samochodów ładowanych z gniazdka. Choć ten plan ma raczej nikłe szanse powodzenia, polski samochód elektryczny naprawdę powstaje. Czy podzieli los Arrinery i kolejnych wcieleń Syreny?

A może jednak po 20 latach od zakończenia produkcji Poloneza doczekamy się masowej produkcji polskiego samochodu?

S

półka akcyjna ElectroMobility Poland została założona w roku 2016 z inicjatywy polskich spółek energetycznych: Energi, Enei, Taurona i PGE. 19 października minie dokładnie 5 lat od jej powstania i trzeba przyznać, że faktycznie coś się w tym temacie dzieje. Powstały pierwsze prototypy, w tym jeden jeżdżący. Wyznaczono także miejsce, w którym powstanie całkowicie nowy zakład produkcyjny, i poczyniono przygotowania do jego budowy. Miejscem produkcji będzie Jaworzno – blisko stutysięczne miasto w województwie śląskim. Podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę specustawa o przekazaniu terenu pod budowę fabryki wywołała sporą burzę, bowiem obszar o powierzchni 118 ha należał do tej pory do Lasów Państwowych. Ministerstwo Klimatu i Środowiska

58

Business Life Polska

tłumaczy jednak, że to zdegradowane tereny poprzemysłowe, które nie są pełnowartościowym lasem. Mimo tego tłumaczenia oburzenie wokół masowej wycinki drzew koło Jaworzna nie cichnie. Choć Jaworzno jest jednym z większych powierzchniowo miast w Polsce (13 miejsce w skali kraju), brakuje tu lepszego miejsca na otwarcie tak rozległego i nowoczesnego zakładu.

Nowa fabryka ma docelowo zatrudniać 3 tysiące osób i produkować nawet do 200 tysięcy samochodów rocznie, a koszt jej budowy jest szacowany na mniej więcej 4,5 miliarda złotych.

Produkcja ma ruszyć w roku 2024. Do tej pory działalność ElectroMobility Poland kosztowała udziałowców 53 miliony złotych, co jest stosunkowo niską kwotą.

CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ?

Marka zapowiedziała, że opracowane zostaną trzy modele w różnych wersjach nadwoziowych. Dane techniczne, a raczej techniczne założenia projektu, to przyspieszenie do setki w 8 sekund, prędkość maksymalna 160 km/h, napęd na jedną oś i zasięg wynoszący około 400 km (w wersji z większym pakietem akumulatorów).

Za projekt karoserii odpowiedzialne jest włoskie studio Torino Design. Do wyboru będzie klasyczny hatchback, praktyczne kombi oraz SUV. Tak pomyślana gama ma naprawdę dużo sensu. Hatchback ma wymiary zbliżone do aktualnej Mazdy 3 i Toyoty Corolli, czyli typowe dla przedstawicieli segmentu

C. Kompaktowy SUV ma mieć podobne wymiary, dzięki czemu gabarytowo będzie przypominać Kię Sportage i Skodę Karoq.

Wymiary kombi nie są jeszcze znane, ponieważ prototyp w tym nadwoziu nie został jeszcze zaprezentowany. Co ciekawe, na chwilę obecną na rynku nie ma żadnego w pełni elektrycznego kombi, ale do czasu rynkowego debiutu Izery auta tego typu na pewno będą już dostępne. Jednym z nich będzie zapowiedziany na rok 2023 (a pierwotnie 2021) Volkswagen ID. Space Vizzion, jednak ma to być auto większe i droższe od aktualnego Passata, aspirującego przecież do klasy premium.

Trudno powiedzieć, która z wersji Izery może liczyć na najlepszą sprzedaż, ale biorąc pod uwagę obecne rynkowe trendy, prawdopodobnie najwięcej chętnych zdecyduje się na SUV-a.

Mniejsze auta mogą być z kolei kuszące dla klientów flotowych.

Nie wiemy jeszcze, kto będzie autorem platformy, na której będą budowane auta. Prawdopodobnie będzie to wspólna dla wszystkich trzech modeli konstrukcja modułowa, która pozwoli na ograniczenie kosztów produkcji. Potwierdza to fakt, że zaprezentowane już prototypy T100 i Z100 mają ten sam rozstaw osi. Podobne rozwiązania z powodzeniem stosują najwięksi producenci aut na świecie i to posunięcie nie powinno dziwić – nie ma sensu opracowywać całej konstrukcji

od podstaw. To niezwykle kosztowny proces, a przecież Izera ma być samochodem dla mas. Jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby jak najwięcej części było wytwarzanych w Polsce. Do budowy prototypu użyto płyty podłogowej MEB stworzonej przez Volkswagena i bardzo możliwe, że to rozwiązanie zostanie wykorzystane również w wersji produkcyjnej auta. Volkswagen opracował platformę MEB z myślą o swoich modelach z serii ID. oraz udostępnianiu jej innym producentom.

Wykupienie licencji na tę technologię będzie z pewnością tańsze niż opracowanie podobnego rozwiązania od nowa.

W przypadku MEB był to koszt około 7 miliardów dolarów.

59

ELEKTROMOBILNOŚĆ

SPOSÓB NA SUKCES

Nie jest tajemnicą, że większość sprzedawanych w Polsce i na świecie samochodów jest finansowana w formie leasingu lub najmu długoterminowego. A co powiecie na abonament z wliczonymi kosztami energii elektrycznej? Ten pomysł może dosyć skutecznie zachęcić odbiorców do przesiadki na rodzime samochody. Sprzedaż aut ma się odbywać wyłącznie przez internet. W ramach jazdy próbnej będzie można wypożyczyć Izerę w usłudze carsharingowej, a obsługa serwisowa ma być realizowana przez partnerską sieć serwisów.

Aby dodatkowo zwiększyć atrakcyjność elektrycznych aut, koncerny energetyczne zobowiązały się wybudować sieć szybkich ładowarek. Dzięki abonamentowi będą dostępne dla użytkowników bez dodatkowych opłat. Opcja wykupu samochodu na własność ma być dostępna, jednak biorąc pod uwagę koszt ewentualnej wymiany akumulatorów po dłuższej eksploatacji, raczej niewiele osób będzie chciało mieć Izerę na własność. W każdym razie sumaryczna cena samochodu ma być atrakcyjna i porównywalna z autami spalinowymi podobnej klasy.

CZY PATRIOTYZM WYSTARCZY?

Sceptycy narzekają, że auto będzie wykorzystywać zagraniczne technologie, jest zbyt globalne i za mało polskie. Tym osobom chciałbym przypomnieć, że oba modele Polskiego Fiata pochodziły z Włoch, a Polonez korzystał z przestarzałych włoskich rozwiązań aż do roku 2003. Te samochody były w zasadzie równie polskie, jak wytwarzane w tym samym miejscu FSO Lanos i Matiz. Jedynym całkowicie polskim samochodem pozostaje po dziś dzień Syrena (choć złośliwi uparcie twierdzą, że Syrena samochodem nie jest). Pewnym pocieszeniem dla patriotów może być to, że nazwa Izera pochodzi od Gór Izerskich, leżących na pograniczu Polski i Czech.

60

Business Life Polska

To dobrze, że po wielu nieudanych próbach wskrzeszenia produktów FSO postanowiono odwiesić sentymentalne nazwy na kołek i podejść do tematu na świeżo. Zresztą umówmy się – taki Polonez, będący przecież „szczytowym osiągnięciem” polskiej motoryzacji, nie każdemu kojarzy się dobrze. Dorobił się złej prasy nawet poza granicami Polski, gdzie na tle pierwszych golfów i escortów był skansenem na kołach. Jeśli liczymy na jakąkolwiek sprzedaż w Polsce i poza jej granicami, powinniśmy

się odciąć od niechlubnej przeszłości. Sentyment do marki nie wystarczy, aby sprzedawać 200 tysięcy samochodów rocznie.

Wiele osób chciałoby znów widzieć na drogach produkty Fabryki Samochodów Osobowych, ale niekoniecznie chciałoby je kupić.

Swoją drogą, to nigdy się nie wydarzy, bo tereny byłej FSO na warszawskim Żeraniu, wraz z prawami do marki, zostały niedawno wykupione przez firmę deweloperską OKAM Capital, która raczej nie będzie zainteresowana produkcją samochodów.

IZERA PODKREŚLA, ŻE JEJ AUTA SĄ OPRACOWYWANE Z MYŚLĄ O RODZINACH. PRAKTYCZNOŚĆ I WYGODA SĄ PRIORYTETEM.

61

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Konkurencja o usytuowanej pozycji na rynku lub aspirujące marki chińskie będą poważnym zagrożeniem dla raczkującej marki z Polski. Konserwatywni klienci wybiorą coś, co już znają, a ci niebojący się nowości mogą zaryzykować zakup samochodu z Chin. Na szczęście dla Izery Chińczycy jeszcze nie próbują zdobyć europejskich ulic. Jak na razie, starają się nasycić swój własny rynek, co przy ogromnym popycie i ograniczonej dostępności surowców może potrwać jeszcze kilka lat.

TO SIĘ UDA

Tak, to optymistyczne stwierdzenie, ale poparte pewnym faktem. Po wspomnianym już dofinansowaniu w wysokości 250 mln zł głównym udziałowcem projektu stała się Rzeczpospolita Polska. ElectroMobility Poland stała się więc spółką skarbu państwa, finansowaną w dużej mierze z pieniędzy publicznych. Ponieważ stworzenie fabryki w Jaworznie i uruchomienie produkcji Izery jest jednym z celów obecnego rządu, prawdopodobnie zostanie to doprowadzone do końca.

Po uruchomieniu produkcji spółka ma zostać ponownie sprywatyzowana. Do tej pory za sukces Izery będziemy płacić ze swoich podatków. ⚫

ZDJĘCIA: IZERA.PL

Samochody Izery będą konkurować ze stosunkowo tanimi autami marek popularnych. W tym segmencie walczy się przede wszystkim ceną, designem i zasięgiem na jednym ładowaniu.

Wśród konkurentów Izery wymienić można m.in. Nissana Leaf, Volkswagena ID.3, Mazdę MX-30, Hyundaia Konę Electric oraz wiele innych modeli, a kolejni konkurenci pojawią się już wkrótce.

Mówimy w końcu o przyszłości, a ta, choć niedaleka, z pewnością przyniesie prawdziwy wysyp aut elektrycznych. Wielu

producentów zapowiedziało rychłe i całkowite przejście na elektromobilność, częściowo wymuszone przez zapowiedziany zakaz sprzedaży aut spalinowych, mający wejść w życie w roku 2035 w całej Unii Europejskiej.

62

Business Life Polska

PAŁAC GOETZ W BRZESKU

Meble kontraktowe do obiektów historycznych

FOTEL i SOFA CYGNUS

PRODUKCJA - SHOWROOM - NAWOJOWA, UL. NOWOSĄDECKA 27 SHOWROOM - KRAKÓW, UL. ZAKOPIAŃSKA 56

PREZENTACJA PARTNERA

GRUNTY DLA LOGISTYKI W TORUNIU Atrakcyjne grunty pod inwestycje o łącznej powierzchni blisko 50 ha wystawiło na sprzedaż Miasto Toruń. Większość z nich znajduje się na terenie Strefy Inwestycyjno-Logistycznej Toruń Wschód, położonej tuż przy autostradzie A1.

– Toruń jest gotowy na inwestycje. Posiada w pełni uzbrojone nieruchomości, ich ceny wywoławcze są dużo niższe niż te na rynku wtórnym, i to nawet o 50 proc., a ich lokalizacja względem dróg krajowych i autostrady wręcz doskonała – zachęca Łukasz Szarszewski, dyrektor Centrum Wsparcia Biznesu w Toruniu.

Na inwestorów czeka 13 nieruchomości położonych w Strefie Inwestycyjno-Logistycznej Toruń Wschód. Ich łączna powierzchnia to 31,6 ha, z czego 3,5 ha jest przeznaczone dla małych i średnich firm. – Oferowane nieruchomości są przeznaczone pod działalność usługową i usługowo-produkcyjną.

Wartość nieruchomości kształtuje się zależnie od ich wielkości i położenia. Ich wyceną zajmuje się biegły rzeczoznawca. Ceny wywoławcze nieruchomości o wielkości 5 tys. m2, które będą oferowane w najbliższym przetargu, plasują się w przedziale około 78-95 zł za m2.

Do tej pory w strefie ulokowało się 12 podmiotów. Są to firmy usługowe i usługowo-produkcyjne z branż maszynowej, farmaceutycznej, meblarskiej, klimatyzacji i ogrzewania, transportowej oraz budowlanej. Wszystkie będą budować obiekty, w których znajdą się ich nowe siedziby. Wśród nich Icewind Sławomir Rygielski, który zajmuje się kompleksową realizacją inwestycji w zakresie instalacji wentylacyjnych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Obsługuje biurowce, szpitale czy też hotele.

W strefie pojawił się w tym roku i planuje zbudować siedzibę, na którą składać się będzie magazyn z biurami. – Toruń jest naturalnym wyborem ze względu na regionalny profil działalności firmy, a strefa jest idealnym miejscem na naszą działalność ze względu na bardzo dobre położenie komunikacyjne i istniejącą już infrastrukturę – dodaje Rygielski. Rok wcześniej z Marek koło Warszawy do Torunia swoją działalność przeniosła marka Isum, pod którą kryje się chemia budowlana. W lipcu tego

64

Business Life Polska

roku nabyła działkę na terenie strefy. – Przychylność miasta do tego typu inwestycji, korzystna cena działki, dostęp do wykwalifikowanej kadry roboczej – wymienia powody przenosin Mieszko Mikulski. – Obecny magazyn tylko czasowo zaspokoi potrzeby firmy, planowane są kolejne inwestycje w mieście oraz otwieranie nowych miejsc pracy.

Jedną z najlepiej rozwijających się branż w Toruniu jest rynek magazynowy, który już teraz tworzy 114 tys. m2 powierzchni.

Dlatego coraz częściej po grunty sięgają inwestorzy budujący centra logistyczne. – Jest to jedna z najbardziej atrakcyjnych lokalizacji w aktualnej ofercie Torunia. Działki są bardzo dobrze skomunikowane z DK nr 10, 15 i 91 oraz leżą w bliskości węzła autostrady. Miasto uzyskało dofinansowanie z UE, dzięki czemu pobudowano drogi dojazdowe i doprowadzono w pobliżu sieci: elektroenergetyczną, gazową i wodociągowo-kanalizacyjną, korzystna jest także cena zakupu działek – opisuje zalety inwestowania w strefie Krzysztof Baranowski, właściciel firmy Pulscenter. Pulscenter działa w powiecie toruńskim od 2005 roku, w samym Toruniu od 2011, a w maju 2020 firma zdecydowała się na kupno działki w strefie.

W Toruniu inwestują też duzi gracze, jak Panattoni Europe, który wybudował niedawno Panattoni Park Toruń II o powierzchni 16,5 tys. m2. Docelowo obiekt ma mieć powierzchnię aż 57 tys. m2. – Jako jeden z największych deweloperów powierzchni przemysłowych w Europie od lat dostrzegamy potencjał Torunia, miasta atrakcyjnego dla sektora logistycznego. Atrakcyjne położenie, dobra infrastruktura techniczna oraz proinwestycyjna polityka miasta są niewątpliwym atutem i szansą na dalszy rozwój rynku usług logistycznych w tym mieście – w ten sposób Robert Dobrzycki, CEO Panattoni Europe, ocenił Toruń. ⚫

TORUŃ:

NIE MOŻEMY ZMARNOWAĆ TEJ SZANSY! BUSINESS LIFE: JAKIE SĄ GOSPODARCZE SPECJALIZACJE I ATUTY TORUNIA? KTÓRE SEKTORY GOSPODARKI SĄ NAJBARDZIEJ PERSPEKTYWICZNE?

Michał Zaleski, Prezydent Miasta Torunia: Najbardziej perspektywiczne branże działające w Toruniu to farmaceutyka, branża elektromaszynowa i elektrotechniczna, produkcja środków higieny osobistej, przemysł przetwórczy i spożywczy. W ostatnich latach duże znaczenie dla gospodarczego krajobrazu miasta ma branża logistyczna. Nie sposób pominąć w Toruniu sektora turystycznego, który generuje spore zyski i wpływa na kondycję wielu innych branż.

W JAKI SPOSÓB MIASTO PRZYCIĄGA I WSPIERA INWESTYCJE? NA JAKIE ULGI MOGĄ LICZYĆ INWESTORZY?

Od wielu lat inwestorzy mogą liczyć na pomoc Centrum Wsparcia Biznesu, jednostki skierowanej do obsługi przedsiębiorców chcących zainwestować w Toruniu, a także tych już prowadzących działalność w naszym mieście. Pracownicy tego biura aktywnie poszukują nowych inwestorów, promują tereny inwestycyjne, pomagają w procesie rekrutacji pracowników i poprzez osoby Indywidualnych Opiekunów Inwestorów prowadzą przedsiębiorców przez proces zakładania nowej lokalizacji firmy w mieście.

Ulgi podatkowe, jakie przygotowaliśmy dla firm, pozwalają na obniżenie stałych kosztów działalności przedsiębiorstwa.

Obejmują tereny całego miasta oraz dodatkowo skierowane są do firm działających w obszarze Strefy Staromiejskiej.

Dotyczą one przedsiębiorców realizujących nowe inwestycje i tych tworzących nowe miejsca pracy.

JAK WYGLĄDA OTOCZENIE BIZNESU I OFERTA TERENÓW INWESTYCYJNYCH? CZY LOKALNY RYNEK PRACY ODPOWIADA POTRZEBOM INWESTORÓW?

W Toruniu dbamy o to, by biznes mógł się rozwijać harmonijnie.

Tworzymy dobre ekosystemy dla start-upów, małych i średnich przedsiębiorstw, ale także dla gigantów rynku, których w Toruniu nie brakuje. W mieście działa ponad 27 tysięcy podmiotów gospodarczych, to sól tej ziemi. Ludzie pracujący i płacący podatki w naszym mieście. Podstawowa zasada to nie przeszkadzać! Jednocześnie tworząc optymalne warunki otoczenia dla biznesu.

Prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski

dawczego. Dzięki współpracy ze środowiskiem akademickim i stworzeniu sieci szkół branżowych i technicznych udało nam się stworzyć w mieście system edukacyjny, który odpowiada na zapotrzebowanie rynku pracy i biznesu, który się nieustannie w naszym mieście rozwija.

W przestrzeni miejskiej działa też Business Link – Toruński Inkubator Technologiczny, akcelerator biznesu, która wspiera najbardziej innowacyjne start-upy. Jesteśmy także jako miasto udziałowcem Exea Smart Center, przestrzeni dla freelancerów, designerów i młodych firm technologicznych, a także Exea Data Center, pierwszego w Polsce nowoczesnego centrum przetwarzania danych, które zostało zaprojektowane z myślą o rozwiązaniach Cloud Computing.

Portfolio terenów inwestycyjnych jest tak skonstruowane, by oferta odpowiadała potrzebom małych i średnich firm, a także tych, które by rozwinąć skrzydła, potrzebują naprawdę dużej przestrzeni. Mamy to wszystko w swojej ofercie, dysponujemy blisko 100 ha terenów dla biznesu. Atuty? Dobra lokalizacja, uzbrojenie techniczne, bliskość autostrady A1.

KTÓRE INWESTYCJE W INFRASTRUKTURĘ MAJĄ NAJWIĘKSZE ZNACZENIE DLA GOSPODARCZEGO ROZWOJU MIASTA?

Niewątpliwie kołem zamachowym dla miasta było poprowadzenie w sąsiedztwie Torunia autostrady A1. Jako miasto wykorzystaliśmy tę szansę, tworząc Strefę Inwestycyjno-Logistyczną Toruń Wschód, w której już działa kilku dużych operatów logistycznych, funkcjonują magazyny i składy, z których towary, dzięki bliskości autostrady, bardzo szybko mogą znaleźć się w systemie komunikacyjnym naszego kraju i Europy.

Podkreślam też rolę takich inwestycji jak Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki, w którym mają miejsce wydarzenia kulturalne z najwyższej półki. Zbudowaliśmy też w mieście nowoczesną halę sportową Arena Toruń, w której odbywają się tego typu wydarzenia rangi europejskiej. To także Motoarena, najnowocześniejszy obiekt żużlowy na kontynencie, na którym organizowane są zawody rangi mistrzostw świata, co ma bezpośrednie przełożenie na rynek turystyczny w Toruniu. Przypomnę, że rocznie nasze miasto odwiedza około 2,5 miliona turystów. Nie możemy zmarnować tej szansy! ⚫

Nie sposób pominąć tu roli Uniwersytet Mikołaja Kopernika i stworzonego tam Centrum Transferu Technologii, które zarządza własnością intelektualną uczelni – umożliwiając przedsiębiorcom korzystanie z bogatego dorobku naukowo-ba65

NA RYNKU

PRZEGLĄD PRODUKTÓW

ZEGARKI

2 1

3

4 66

Business Life Polska

5

6

8

7

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

CERRUTI CRA32402 RUSCELLO – 1769 zł CERRUTI CRM29408 RUSCELLO – 1169 zł Victorinox I.N.O.X. V – biały, 37 mm (241954) – 2190 zł Victorinox I.N.O.X. V – szary, 37 mm (241920) – 2190 zł Victorinox FieldForce Classic GMT – srebrno-biały, 42 mm (241931) – 1890 zł Victorinox FieldForce Classic GMT – czarny, 42 mm (241930) – 1990 zł Certina DS Action Lady 34,5mm – 3790 zł Certina DS Powermatic 80 – 4090 zł

67

PREZENTACJA PARTNERA

TWOJA FIRMA JEST SIECIĄ Każde przedsiębiorstwo to przede wszystkim ludzie. Aby mogli skutecznie współpracować, potrzebują skutecznych i wszechstronnych metod komunikacji. Temat domowych biur jest wciąż stosunkowo świeży, a jednocześnie kluczowy dla działalności przedsiębiorstw.

Wiele firm modernizuje swoją wewnętrzną infrastrukturę, np. tworząc mobilne miejsca pracy, aby zapewnić, że wszystkie zadania są w prawidłowy sposób kontynuowane pomimo pandemii. Firmy szukają nowych rozwiązań, które ułatwią im pracę w stanie rozproszenia. Ale jak podjąć właściwą decyzję? Które rozwiązanie jest odpowiednie dla firmy? Czy będzie łatwe we wdrożeniu i obsłudze? Najważniejsze pytanie dotyczy jednak bezpieczeństwa wybranego rozwiązania i jego możliwości.

D

poprzez bazy danych, aż po serwer e-mailowy – mogą być przechowywane na prywatnym serwerze, będącym własnością firmy i chronionym przez aktualne zabezpieczenia firmy Synology.

Praca poza siedzibą firmy wiąże się ze zwiększonym ryzykiem utraty lub wycieku danych. Każdy, kto kiedykolwiek utracił dane, wie, jak bolesne może być to doświadczenie. Próby ich odzyskiwania i rekonstrukcji wymagają często kosztownej pomocy z zewnątrz. Dodatkowo utrata danych powoduje przerwy w pracy. Zdecydowanie taniej i szybciej jest zapobiegać takim sytuacjom. Aktualny backup, czyli kopia zapasowa danych, może się okazać bezcenny.

ZDJĘCIA: PIXABAY

zięki internetowi praca może być jednocześnie zdalna i zespołowa. Aby uczynić ją maksymalnie efektywną, warto wybrać zintegrowane rozwiązanie, zawierające w sobie wszystkie potrzebne programy: od lokalnego rozwiązania do obsługi poczty e-mail, poprzez czat, system udostępniania plików pomiędzy pracownikami, edytory dokumentów i wiele innych. Zazwyczaj użytkowanie takich programów wiąże się ze sporym zamieszaniem, korzystaniem z serwerów zewnętrznych firm oraz wykupowaniem kosztownych licencji. Użytkownicy serwerów NAS firmy Synology otrzymują dostęp do wszystkich wymienionych usług w cenie urządzenia. Co ważne, dane z tych wszystkich programów – od wewnętrznej korespondencji,

68

Business Life Polska

Światowy biznes stale przechodzi transformację cyfrową – dane stały się kluczowym i bardzo cennym zasobem, a ze względów praktycznych są coraz częściej przechowywane w formie cyfrowej. W związku z tym rośnie zapotrzebowanie na przechowywanie i tworzenie kopii zapasowych danych w branżach końcowych. Wyzwania w środowisku IT stale się zmieniają, pojawiają się nowe zagrożenia, dlatego również sposoby ochrony danych muszą się zmieniać.

Tradycyjny backup można przygotować w bardzo prosty sposób – wystarczy regularnie (najlepiej codziennie) kopiować wszystkie potrzebne dane i zapisać je na innym, zewnętrznym nośniku (a najlepiej kilku). Trzeba też pamiętać o ochronie nośnika przed różnymi zagrożeniami, jak np. kradzież lub uszkodzenie. Chętnie wybieraną alternatywą jest kopia za-

pasowa w chmurze, ale historia pokazuje, że to rozwiązanie nie zawsze zapewnia wystarczający poziom bezpieczeństwa.

Najbardziej wrażliwe dane wymagają zdecydowanie lepszej ochrony niż słabo zabezpieczone usługi firm trzecich.

Nowoczesny backup wykonuje się sam – nie musimy o nim pamiętać ani poświęcać czasu na codzienne kopiowanie plików. Nie musimy też kupować sejfu. Wystarczy serwer NAS wyposażony w odpowiednie oprogramowanie, który obsłuży wszystkich pracowników firmy i będzie przechowywał najcenniejsze dane. Koszt takiego rozwiązania jest zaskakująco niski, a płynąca z niego oszczędność czasu szybko przełoży się na zyski. W ofercie firmy Synology znajdziemy sprawdzone urządzenia tego typu, które możemy bezpłatnie wyposażyć w pakiet Active Backup for Business.

69

FOTO: NASA, UNSPLASH

PREZENTACJA PARTNERA

Bezlicencyjna funkcja Active Backup umożliwia oszczędność czasu oraz chroni własność intelektualną firmy. Dodatkowo organizacje mogą liczyć na obniżenie czasu przywracania w przypadku ataku typu ransomware lub awarii dysku twardego. Usługa Active Backup zapewnia infrastrukturze IT elastyczne i niezawodne metody odzyskiwania, zmniejszając ryzyko przestojów i zapewniając ciągłość działania firmy.

Poprzez Synology NAS i pakiet Active Backup bezproblemowo dopełniamy działanie sprzętu za pomocą oprogramowania, dostarczając zintegrowane urządzenie do tworzenia kopii zapasowych danych i ich odzyskiwania. To rozwiązanie pozwala na scentralizowanie zarządzania danymi i zapewnienie swojej firmie ciągłej ochrony ważnych plików. Zabezpieczenia są bezpłatnie i stale aktualizowane przez sztab najwyższej klasy specjalistów, gwarantując dożywotnią ochronę przed atakami hakerskimi i wirusami.

70

Business Life Polska

Inwestując w serwer NAS od firmy Synology, otrzymujemy dostęp do wielu aplikacji, które ułatwiają pracę zdalną. Można je bezpłatnie pobrać na urządzenie z centrum pakietów.

Dalsza konfiguracja nie powinna sprawić problemu średnio zaawansowanemu użytkownikowi. Synology oferuje swoim użytkownikom dostęp do usług na poziomie klasy premium, nie pobierając w zamian żadnych opłat.

Jeśli obawiamy się, że serwer NAS nie zagwarantuje naszym danym dostatecznego poziomu bezpieczeństwa, możemy połączyć dwa serwery położone w dowolnych miejscach na świecie, aby przechowywały te same backupy danych niezależnie od siebie. Możemy także zdecydować się na dodatkową usługę – przechowywanie zaszyfrowanych danych w centrum danych Synology we Frankfurcie. Chmura Synology C2 to jedna z najbezpieczniejszych usług tego typu na świecie. Dostęp do

szyfrowanych plików ma wyłącznie ich właściciel. Ta usługa jest dostępna dla każdego za niewielką opłatą rzędu kilkudziesięciu euro rocznie. Użytkownicy serwerów tajwańskiej marki Synology mogą w łatwy sposób zautomatyzować wymianę danych między swoim NAS-em a chmurą. Gwarantuje to dostęp do danych nawet w przypadku fizycznego zniszczenia serwera znajdującego się w siedzibie firmy.

BEZPIECZNIE I W ZGODZIE Z RODO

Najwyższy standard bezpieczeństwa pomaga dodatkowo spełniać wymagania zawarte w przepisach o RODO. Dzięki technologiom Synology możemy w łatwy sposób zabezpieczyć się przed wyciekiem danych kontrahentów i pracowników. Skuteczność rozwiązań Synology potwierdzają relacje tysięcy firm z całego świata, które poszukując bezpiecznego i sprawdzonego dostawcy usług sieciowych, postawiły na Synology. To łatwy i niedrogi sposób na optymalizację pracy oraz zabezpieczenie firmy przed stratami finansowymi, takimi jak kary za niedotrzymanie postanowień RODO. ⚫

FOTO: SYNOLOGY

Jak to działa? Kopie plików są wykonywane na serwerze lokalnym w czasie rzeczywistym lub według harmonogramu.

Następnie pliki są przesyłane na serwery chmury C2 poza godzinami szczytu, czyli najczęściej poza godzinami pracy, aby nie obciążać firmowego łącza internetowego. Wszystkie zabezpieczane dane są szyfrowane po stronie klienta, za pomocą mechanizmów AES-256 i RSA-2048 oraz chronionego hasłem klucza prywatnego użytkownika. To gwarantuje, że żaden pracownik Synology ani inna postronna osoba nie będą miały dostępu do danych, jak też nie będą mogły ich odszyfrować czy modyfikować. Natomiast właściciele plików i osoby upoważnione uzyskają dostęp do kopii zapasowych z dowolnego miejsca – za pomocą narzędzia Hyper Backup Explorer lub portalu internetowego Synology C2. Dzięki

przechowywaniu także starszych wersji plików użytkownicy mają zapewniony dostęp do swoich ważnych danych również w przypadku, gdy w plikach wprowadzone zostały niepoprawne modyfikacje lub zostały one zaszyfrowane oprogramowaniem ransomware. Warto wspomnieć, że zagrożenia typu ransomware (czyli zablokowanie danych użytkownika przez hakera w celu żądania okupu za ich ponowne odszyfrowanie) powodują każdego roku straty na poziomie 20 miliardów dolarów.

W roku 2020 miało miejsce ponad 300 milionów takich ataków, co stanowi wzrost rok do roku o przeszło 60%.

71

NIERUCHOMOśCI

NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNE W POLSCE Z NAJWIĘKSZYM WZIĘCIEM W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

FOTO: ADAM BORKOWSKI, UNSPLASH

TEKST BARTŁOMIEJ ZAGRODNIK, WALTER HERZ

Większość kapitału zainwestowanego w nieruchomości komercyjne w Europie Środkowo-Wschodniej w pierwszym półroczu bieżącego roku trafiła do Polski. Prognozy dotyczące krajowego rynku inwestycyjnego są bardzo optymistyczne.

72

Business Life Polska

W

pierwszej połowie tego roku aktywność inwestorów przyniosła dużą ilość akwizycji na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce. Przejęcia dotyczyły jednak głównie obiektów o niższej wartości niż przed rokiem.

Stąd wolumen transakcyjny był o kilkanaście procent niższy niż rok temu. Niemniej większość kapitału zainwestowanego w nieruchomości komercyjne w naszym regionie Europy w pierwszych sześciu miesiącach roku popłynęła do Polski.

– 3,4 mln m 2 magazynów. W tym roku sektor logistyczny wciąż pozostaje liderem, jeśli chodzi o wartość wolumenu inwestycyjnego, choć wynik odnotowany w pierwszych sześciu miesiącach br. odbiega od rekordowego rezultatu uzyskanego w roku minionym.

MAGAZYNY NA FALI WZNOSZĄCEJ

Magazyny pozostają w trendzie, który w 2020 roku przyniósł sektorowi najlepszy wynik w historii rynku inwestycyjnego w Polsce. Podaż w segmencie magazynowym szybko rośnie. W pierwszej połowie roku zostało oddanych ponad 1,1 mln m2 nowych powierzchni, a w budowie na terenie kraju, według obliczeń Walter Herz, pozostaje rekordowa ilość

Wśród transakcji zrealizowanych od stycznia do czerwca 2021 roku na krajowym rynku powierzchni magazynowych wymienić można m.in. zakup BTS Castorama w Strykowie przez Savills Investment Management, nabycie projektów Duo Portfolio w Siemianowicach i Sosnowcu firmy 7R przez M7 RE, czy 7R City Flex w Rzeszowie przez PAREF.

FOTO: OSTAP SENYUK, UNSPLASH

W pierwszym półroczu 2021 roku największą aktywność inwestycyjną na naszym rynku mogliśmy obserwować w sektorze magazynowym i biurowym. Pomiędzy te dwa segmenty podzielone zostały w zasadzie transakcje zawarte w tym czasie.

Kilkunastoprocentowym udziałem w wolumenie transakcyjnym zapisał się sektor handlowy, w którym kupowane były głównie parki handlowe i mniejsze obiekty typu convenience. W dalszym ciągu umacnia się też rynek PRS, na którym odnotowane zostały kolejne transakcje.

Nasz rynek nie jest tu wyjątkiem, w całej Europie inwestorzy koncentrują się głównie na nieruchomościach magazynowo-logistycznych. Należy jednak zwrócić uwagę, że prowadzone aktualnie rozmowy przynieść mogą także w najbliższych miesiącach transakcje typu prime w segmencie biurowym w Polsce. Przemawia za tym fakt, że właśnie te aktywa mogą teraz uzyskać stopę kapitalizacji na poziomie wyższym niż na początku ubiegłego roku. Myślę, że biura będą nadal fundamentalną wartością portfeli inwestycyjnych i w tę klasę nieruchomości zostanie zainwestowana znaczna część nadwyżki globalnego kapitału.

73

NIERUCHOMOśCI

W ostatnich tygodniach natomiast miały miejsce kolejne przejęcia na rynku magazynowym. Firmy Marvipol Logistics i PG Dutch Holding I B.V. z ramienia spółki PDC Industrial Center 108 zawarły z BGO Warsaw I Propco umowę sprzedaży udziałów w parku magazynowym Panattoni Park Konotopa IIa w Ożarowie Mazowieckim. M7 Real Estate w imieniu funduszu M7 CEREF II, który planuje inwestycje na ponad 100 mln euro, przejął magazyny przy ulicy Mogileńskiej 50 w Poznaniu. Palmira Capital Partners sfinalizuje z kolei transakcję zakupu łódzkiego parku magazynowego Brukowa Business Park.

Pod młotek poszedł też warszawski kompleks Neopark zbudowany przez Yareal Polska, jak również biurowiec Wołoska 24 o powierzchni 23,5 tys. m2 położony na warszawskim Mokotowie, który zakupił za ponad 60 mln euro od firmy Ghelamco czeski fundusz ZFP Investments, należący do słowackiego funduszu IAD Investments.

Generali Real Estate sfinalizowało przejęcie od PATRIZIA AG warszawskiego budynku biurowego Le Palais w imieniu funduszu Generali Europe Income Holding (GEIH), zarządzanego przez Generali Real Estate S.p. A SGR.

BIURA WCIĄŻ W CENIE

Wśród największych transakcji zrealizowanych na rynku biurowym w pierwszej połowie br. wymienić można natomiast m.in. zakup portfela obiektów we Wrocławiu i Krakowie grupy BUMA przez Partners Capital/REINO Capital za około 200 mln euro, a w regionach gdańskiego biurowca Alchemia Neon przez niemiecki fundusz DWS.

Poza tym w Warszawie właściciela zmieniły Biura przy Willi w Browarach Warszawskich, Spark B, Cybernetyki Office Center i Bokserska Office Center. Niedawno dołączyły do nich Biura przy Warzelni, największy biurowiec kompleksu Browary Warszawskie oraz zabytkowa Warzelnia, które od spółki Echo Investment kupiła firma Deka Immobilien za około 152,3 mln euro.

Ponadto niemiecki KGAL kupił od Echo Investment budynek Villa Offices w Browarach Warszawskich za około 86,7 mln euro.

Debiutująca w Polsce spółka Indotek za 72,5 mln euro nabyła od notowanej w Polsce i Austrii spółki Immofinanz cztery biurowce w Warszawie, o łącznej powierzchni ponad 45 tys. m2.

PARKI HANDLOWE I OBIEKTY TYPU CONVENIENCE NA TOPIE

Na rynku handlowym poszukiwane są przede wszystkim parki i obiekty charakteryzujące się niskimi wolumenami najmu.

Większość transakcji związanych ze sprzedażą nieruchomości typu convenience w pierwszej połowie br. dotyczyło projektów położonych w miastach poniżej 50 tys. mieszkańców.

Największy udział w strukturze transakcji odnotowanych w tym czasie w segmencie handlowym przypadł natomiast na portfelowy zakup centrów handlowych M1przez notowaną na giełdzie w Johannesburgu spółkę EPP za kwotę ponad 100 mln euro. W pierwszym półroczu br. sprzedawane były też obiekty należące do Tesco, które opuszcza polski rynek.

Wśród ostatnio zarejestrowanych umów w sektorze handlowym wymienić zaś można m.in. sprzedaż Pasażu Wiślanego w Grudziądzu przez Rank Progress, który ma przejść w ręce spółki MSRETAIL V za 5,13 mln euro netto.

ZAMROŻONE INWESTYCJE W HOTELE

74

Business Life Polska

FOTO: ELCARITO, UNSPLASH

Pandemia odwróciła uwagę inwestorów od obiektów hotelowych. W pierwszej połowie tego roku w sektorze odnotowana została tylko jedna transakcja o wartości 29 mln euro dotycząca nabycia warszawskiego Regenta przez PHN i PHH. – Inwestorzy podchodzą teraz ostrożnie do lokowania kapitału w hotele. Fundusze inwestycyjne w przeważającej większości mają wstrzymane akwizycje hotelowe. Należy jednak zaznaczyć, że poza wyspecjalizowanymi podmiotami hotele nigdy nie były dla nich priorytetowymi aktywami, a w pandemii inwestorzy jeszcze bardziej stracili nimi zainteresowanie, zwłaszcza że długo wyczekiwanych okazji cenowych na rynku nadal nie ma.

Przynajmniej, jeśli chodzi o atrakcyjnie zlokalizowane hotele, oferujące minimum 100 pokoi. Właściciele takich obiektów nie obniżają cen. Być może większe szanse inwestycyjne dopiero nadejdą. Wiele będzie zależało od dalszego oddziaływania pandemii na biznes – informuje Katarzyna Tencza AssociateDirector Investment &Hospitality z Walter Herz.

FOTO: KONRAD WOJCIECHOWSKI, UNSPLASH

NIERUCHOMOśCI

Katarzyna Tencza przyznaje, że od kilkunastu miesięcy widoczny jest spadek zapotrzebowania na działki pod obiekty hotelowe w dużych miastach. – Zabezpieczone w latach wcześniejszych grunty, które miały zostać przeznaczone pod inwestycje hotelowe, czekają na lepsze czasy albo poszukuje się dla nich alternatywnych form zagospodarowania. Duża część planowanych realizacji jest wstrzymana albo odkładana w czasie, a niektóre już zostały przekwalifikowane na inwestycje mieszkaniowe.

Nadal dużym zainteresowaniem cieszą się natomiast grunty pod hotele resortowe, szczególnie w atrakcyjnych lokalizacjach nadmorskich i górskich – dodaje.

Rozwój sytuacji związanej z pandemią jest nadal trudny do przewidzenia, co przekłada się na brak możliwości oszacowania przyszłego popytu. To z kolei powoduje, że banki dystansują się od kredytowania inwestycji hotelowych.

76

Business Life Polska

RYNEK MIESZKAŃ NA WYNAJEM W BUDOWIE

Swoją pozycję konsekwentnie buduje także krajowy rynek PRS, który coraz silniej skupia uwagę inwestorów. W tym roku mogliśmy obserwować kolejne inwestycje w tym segmencie rynku. Jak podaje Walter Herz, w pierwszym półroczu wartość transakcji wyniosła 0,56 mld euro. Do nabycia projektów po zakończeniu ich realizacji oraz finansowania budowy nieruchomości przeznaczonych na wynajem zobowiązał się m.in. fundusz Heimstaden Bostad, który zawarł umowę z firmą Spravia (dawny Budimex Nieruchomości) na zakup 2500 lokali za ponad 300 mln euro.

Firma deweloperska YIT zakontraktowała natomiast ponad 1 tys. mieszkań w Warszawie, zawierając umowę ze skandynawskim funduszem NREP, który niedawno wszedł do Polski i sfinalizował również zakup portfela logistycznego o powierzchni 130 tys. m2. ⚫

TECHNOLOGIA

ICT

JAK SIĘ MA RYNEK TELEINFORMATYCZNY W POLSCE

FOTO: TONY STODDARD, UNSPLASH

Każdego roku Polska odnotowuje wzrost rynku teleinformatycznego (ICT). Jak podaje IDC, w 2020 roku powiększył się on o 4% do wartości 19,3 mld dolarów, a w bieżącym przewiduje się wzrost na poziomie 5% i przekroczenie wartości 20 mld dolarów. Kluczowymi trendami w sektorze ICT są cloud computing, big data, IoT oraz cyberbezpieczeństwo. Eksperci z Transition Technologies twierdzą, że wydatki firm na tego typu rozwiązania będą rosnąć znacznie szybciej, a te klasyfikowane jako „nowe technologie” staną się standardową częścią rynku IT.

78

Business Life Polska

Dla firm komercyjnych kluczowe jest zbudowanie odpowiednich zasobów i obecności na rynku ściśle odpowiadającej na jego zapotrzebowanie. Obecnie wiele branż zaczyna w pełni akceptować nowe rozwiązania i firmy zaczynają inwestować w zmiany technologiczne. Tak też się dzieje teraz w obszarach chmury (cloud) i IoT (Internet of Things). Technologie te, właściwie znane od lat, dopiero teraz dzięki dynamice zmian ICT są powszechnie używane przez wszystkie firmy produkcyjne i handlowe jako podstawa przebudowy ich platform informatycznych.

ROZWIĄZANIA W CHMURZE

Platformy chmurowe są jednym z kluczowych elementów ICT, dającym szerokie spektrum dostępu do narzędzi informatycznych. Dużą popularnością cieszą się w obszarze e-commerce, ponieważ umożliwiają wysokiej jakości obsługę klienta oraz dostępność oferowanych towarów. Podstawową zaletą jest brak konieczności inwestowania przez przedsiębiorców we własny, kosztowny sprzęt.

Cloud computing największym powodzeniem cieszy się wśród dużych firm zatrudniających minimum 250 osób i odsetek ten wynosi 60%. Dane te, zaprezentowane w tegorocznym raporcie GUS, pokazują również, że w średnich podmiotach z „chmury” korzysta niemalże 40%.

– Widoczne jest, że cloud w Polsce dopiero zaczyna osiągać „niższe stany średnie” najbardziej zaawansowanych krajów Europy Zachodniej i, w szczególności, USA, gdzie korporacyjne wykorzystanie chmury jest właściwie powszechne. Odsetek przedsiębiorstw w Polsce wykorzystujących to rozwiązanie jest coraz większy, jednak nie jest to jeszcze rozwiązanie dominujące we wszystkich obszarach IT rodzimych, dużych firm. Z pewnością w najbliższym czasie będzie się to zmieniać, ponieważ taki trend pochodzi z najbardziej rozwiniętych krajów i najlepszych korporacji. Sprzyjać temu będzie również zmiana polityki cenowej dostawców software, którzy w długoterminowej perspektywie preferują sprzedaż produktów „cloudowych” zamiast on-premise. Stale rośnie także koszt utrzymania własnych systemów IT, co również przemawia za o wiele bardziej elastycznymi, prostszymi i efektywnymi kosztowo rozwiązaniami w chmurze – mówi Konrad Świrski, Prezes Grupy Kapitałowej Transition Technologies.

ICT DLA GOSPODARKI 4.0

Wyzwania stawiane współczesnym gospodarkom, w tym oczywiście polskiej, muszą iść w parze z przemianami informatycznymi. Dotychczasowe modele, które są stymulatorami rozwoju, będą sukcesywnie zastępowane i wypierane przez nowe technologie, a IT już teraz odgrywa tu kluczową rolę.

FOTO: IMGIX, UNSPLASH

R

ynek ICT od początku swojego istnienia rządzi się tymi samymi prawami. Rozwija się bardzo dynamicznie i co kilka lat kreuje „nowe technologie”, które na początku są przede wszystkim atrakcyjne marketingowo, a nośne nazwy i hasła pojawiają się we wszystkich prezentacjach oraz folderach. Sam rynek akceptuje te technologie i zaczyna ich używać dopiero po pewnym czasie, a wymierne obroty finansowe pojawiają się po kilku latach. „Nowe technologie” stają się integralną częścią ICT i niejednokrotnie jego najbardziej aktywnym obszarem, dlatego należy się spodziewać zapowiedzi przyjścia jeszcze bardziej wyrafinowanych i zaawansowanych ich form.

79

TECHNOLOGIA

Według Gartnera w skali globalnej wartość inwestycji w chmury obliczeniowe, które z pewnością będą swoistą platformą przemysłu 4.0., szacuje się na 192 mld dolarów.

Stały wzrost zapotrzebowania na informacje będzie sukcesywnie stymulował rozwój tego sektora i przewiduje się, że do końca przyszłego roku wydatki przekroczą w nim 200 mld dolarów. Outsourcing informatyczny rośnie w siłę, pozwalając na optymalizację kosztów utrzymania infrastruktury IT oraz zapewniając jednocześnie większą jej przewidywalność i elastyczność.

– Cała zmiana technologiczna ICT to właśnie postępujące odejście od izolowanych wdrożeń IT opartych na modelu własnej infrastruktury i specjalnego oprogramowania do chmurowych platform informatycznych, gdzie oprogramowanie jest o wiele bardziej elastyczne oraz łatwiejsze w utrzymaniu.

W Polsce obserwujemy pewną ostrożność w przechodzeniu na rozwiązania subskrypcyjne, chmurowe, ewentualnie z elementami personalizowanego oprogramowania, ale też zintegrowanego w platformach dostawców. Ostatecznie nie unikniemy jednak trendu światowego. Nowe technologie są korzystniejsze dla wielkich producentów IT i w ten sposób będzie się zmieniał rynek – poprzez preferencje sprzedażowe. Niezbędne jest właściwe wykorzystanie takiego trendu, a w zakresie produkcji własnego, specjalistycznego i w pewnym sensie niszowego technologicznie oprogramowania również oferowanego w chmurze, w modelu SAAS i w integracji z platformami chmurowymi największych dostawców – dodaje Konrad Świrski.

RYNKOWA KONIECZNOŚĆ

Innym szybko rozwijającym się trendem w ramach ICT jest Internet Rzeczy. Obecnie z różnorodnych rozwiązań opartych na tej technologii korzysta ok. 23% Polaków, a 55% deklaruje, że w najbliższym czasie chciałoby z nich korzystać – tak wynika z Raportu Związku Cyfrowa Polska „Smart home, smart cities, smart world. Rozwój Internetu Rzeczy”. Do 2023 roku rozwój IoT ma osiągnąć wzrost na poziomie prawie 24% rocznie. Jak twierdzą eksperci PMR, szybki rozwój cyfryzacji wymaga zabezpieczania firmowych zasobów i szacuje się, że wydatki na cyberbezpieczeństwo obecnie wynoszą ok 1,5 mld złotych i do 2025 roku mają wzrosnąć o kolejny miliard.

– Internet Rzeczy i wszystkie związane razem obszary, jak robotyzacja, integracja przemysłowa, VR/AR i wszelkie elementy sztucznej inteligencji w przemyśle zmieniają obraz sektora produkcyjnego w kierunku Przemysłu 4.0 (a niebawem może i kolejnych cyfr). Pandemia i problemy z pracą wykonywaną przez człowieka on-site, a przy okazji obecne braki dostaw kluczowych komponentów z uwagi na lokalizacje offshore, zachęcają do budowy nowych, w pełni zautomatyzowanych fabryk nearshore. Tutaj czynnik ludzki jest eliminowany przez digitalizację i robotyzację. To długoterminowy trend modyfikacji przemysłu wytwórczego szczególnie dla kluczowych komponentów. Powoduje on, że właśnie IoT (i inne pochodne) – coś, co było „nową gwiazdą technologii” w prezentacjach i na slajdach kilka lat temu – dziś staje się praktyczną koniecznością, aby utrzymać się na rynku – komentuje prezes Świrski. ⚫

FOTO: JOSHUA SORTINO, UNSPLASH

Opracowanie: redakcja

80

Business Life Polska

Carska porcelana w Twoim domu 61 874 96 54 galinex@galinex.pl www.galinex.pl

FINANSE

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA CZYLI JAK WYJŚĆ Z PUŁAPKI ZADŁUŻENIA TEKST ROBERT NIENACKI

Zadłużenie Polaków wciąż rośnie, pandemia dodatkowo pogorszyła sytuację finansową wielu osób. Początkiem pętli zadłużenia często jest wzięcie kredytu mieszkaniowego, a następnie pierwszego kredytu konsumpcyjnego na bieżące potrzeby, np. wyjazd wakacyjny. Przyparty do muru dłużnik sięga po „chwilówkę”, potem następną, na spłatę tej pierwszej... Zaciągnięcie zobowiązań, których suma jest wyższa niż dochody, to krótka droga do powstania problemów finansowych, nierzadko bardzo poważnych. Wyjściem z takiej sytuacji bez wyjścia może się okazać ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

82

Business Life Polska

D

zięki niej można kompleksowo rozwiązać problem zadłużenia: spłacić większość wierzytelności i dostać szansę na nowy start. Pamiętajmy jednak, że wniosek o wszczęcie upadłości konsumenckiej może złożyć osoba fizyczna, przedsiębiorcy nie mają takiej możliwości. Prowadzone przed sądem postępowanie zmierza do ustalenia, jakim osobom, w jakiej wysokości oraz w jakich terminach będziesz zobowiązany spłacić swoje zadłużenie. Uwzględnia się przy tym możliwości zarobkowe i koszty utrzymania rodziny, co oznacza możliwość rozłożenia zadłużenia na raty, ale także na jego znaczące zredukowanie. Okres realizacji planu spłaty wierzycieli może wynosić maksymalnie do 7 lat. Dłużnik nie zostaje „odarty” z ostatniej koszuli; prawo upadłościowe gwarantuje zachowanie określonego majątku ruchomego, niezbędnego w codziennym funkcjonowaniu. Na przykład wyposażenie domu lub mieszkania nie będzie podlegać sprzedaży przez syndyka, jeżeli jest standardowym wyposażeniem „niemającym charakteru luksusowego”. Dotyczy to również przedmiotów służących do nauki lub narzędzi niezbędnych do osobistej pracy, żywności czy ubrań. Ochronie będzie podlegać również część jego dochodów uzyskiwanych po ogłoszeniu upadłości.

Mówimy tu nie tylko o wynagrodzeniu za prace, ale także o świadczeniach rentowych czy emerytalnych. Dla ścisłości

uproszczone postępowanie upadłościowe, w którym aktywność sądu ograniczona została do najważniejszych decyzji, obejmujących ogłoszenie samej upadłości, ustalenie planu spłaty wierzycieli, a także rozpatrywanie ewentualnych skarg na czynności lub zaniechania syndyka. Postępowanie w tym trybie nie powinno trwać dłużej niż 6-8 miesięcy. Za spieniężenie majątku dłużnika w tym trybie odpowiada syndyk. Sprzeda on zarówno majątek, który dłużnik posiadał w dniu ogłoszenia upadłości, jak i ten, który ewentualnie uzyskał już po tej dacie (np. w postaci darowizny). Umorzenie części zadłużenia ma charakter wyjątkowy, co oznacza, że w większości przypadków zobowiązania i tak będą spłacane z kieszeni dłużnika, ale bez jego pełnej kontroli.

dodajmy, że upadłość dotyczy tylko długów powstałych przed jej ogłoszeniem. Oznacza to, że wszystkie zobowiązania, które powstaną po tej dacie, należy regulować w terminach ich płatności.

W przeciwieństwie do syndyka nie kontaktuje się z dłużnikiem osobiście czy telefonicznie. Wszelkie decyzje wydawane są na piśmie w formie postanowień, zarządzeń lub wezwań.

Procedura upadłościowa w tym trybie trwa średnio od roku do dwóch lat.

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK/ FOT. Z LEWEJ: TINGER INJURY LAW FIRM, UNSPLASH

Niestety, prowadzenie upadłości w formie uproszczonej nie zawsze jest możliwe. Jeśli okaże się, że sytuacja majątkowa dłużnika jest złożona (np. prowadził on w przeszłości firmę, posiada majątek o znacznej wartości albo z nieuregulowanym stanem prawnym, ma licznych wierzycieli), wtedy postępowanie będzie najprawdopodobniej prowadzone w trybie zwykłym. To oznacza, że udział sądu jest wówczas znacząco większy, a postępowaniem kieruje sędzia – komisarz. Może nim być sędzia zawodowy, asesor lub referendarz sądowy.

DWA TRYBY

Upadłość konsumencka powinna być szybkim i przejrzystym postępowaniem prowadzącym do twojego oddłużenia. W tym celu od 24 marca 2020 r. wprowadzono tzw. konsumenckie

UPADŁOŚĆ NIE LIKWIDUJE WSZYSTKICH DŁUGÓW

Do niedawna ogłoszenie upadłości konsumenckiej traktowano jako ostateczność, gdy dłużnik tracił kontrolę nad finansami

83

FINANSE

ZALETY I WADY

Zasadniczym powodem, dla którego dłużnicy w trudnej sytuacji finansowej decydują się na ogłoszenie upadłości, jest możliwość zatrzymania wszystkich toczących się w sądzie spraw dotyczących ich długów, a także egzekucji komorniczych i naliczania karnych odsetek. To niewątpliwy plus. Ale są też minusy takiego rozwiązania. Przede wszystkim osoba zadłużona traci prawa do swojego majątku – jej nieruchomości

84

Business Life Polska

i wartościowe przedmioty zostają sprzedane na poczet spłaty długów. „Upadły dłużnik” nie może także zaciągać żadnych nowych zobowiązań, brać kredytów, pożyczek czy umów abonamentowych bez zgody sądu, a informacje na temat upadłości zostają upublicznione – wraz z danymi osobowymi – co istotnie ingeruje w prawo do prywatności.

Na koniec warto jeszcze wspomnieć o pewnego rodzaju alternatywie dla ściśle sfomalizowanej upadłości konsumenckiej. Jak wspomniano, jest ona rozwiązaniem ostatecznym, przeznaczonym dla osób, które wykorzystały już wszystkie możliwości, ale z różnych przyczyn losowych nie są w stanie spłacić zadłużenia nawet w niewielkich ratach.

Jeżeli sytuacja życiowa i materialna daje choćby cień szansy na spłatę długów, wskazane byłoby głębokie przemyślenie decyzji o wystąpieniu z wnioskiem upadłościowym. Może się bowiem okazać, że wady wynikające z uruchomienia takiej proceury przeważą nad korzyściami, a samo zadłużenie i tak całkowicie nie zniknie. Efektywniejsze może się okazać porozumienie z wierzycielami czy firmą windykacyjną i uregulowanie należności na zasadach uzgodnionych pomiędzy dwiema zainteresowanymi stronami i bez udziału sądowego pośrednictwa. ⚫

FOTO: TOWFIQU BARBHUIYA, UNSPLASH

(nie zawsze z własnej winy), zobowiązania zdecydowanie przewyższały możliwości spłaty, a trudna sytuacja życiowa uniemożliwiała znalezienie innego rozwiązania. W 2020 r. przepisy zostały złagodzone, co ułatwiło rozpoczęcie procesu upadłościowego. Usunięto zapis o konieczności udowodnienia braku winy konsumenta w doprowadzeniu do jego niewypłacalności. Niektórzy dostrzegli w tym szansę na rozwiązanie wszelkich problemów z zadłużeniem. Ale upadłość konsumencka nie jest lekarstwem na wszystkie długi i nie oznacza automatycznego ich anulowania. Należy pamiętać, że pewne ich kategorie nigdy nie podlegają umorzeniu. Chodzi m.in. o zadłużenia z tytułu rent i odszkodowań, zasądzone grzywny, czy długi alimentacyjne. Nie tylko nie można liczyć na ich umorzenie, nie jest możliwe nawet rozłożenie ich na raty.

WZORNICTWO

RÓŻNORODNOŚĆ TEKST RAFAŁ NOWICKI

TO PODSTAWA!

Marc Newson uważany jest za najbardziej wpływowego projektanta swojego pokolenia.

To artysta wszechstronny, działający na wielu obszarach designu, zajmujący się projektowaniem mebli, sprzętu AGD, rowerów, samochodów, samolotów, jachtów, zegarków, ubrań – w myśl zasady, że dobry designer powinien umieć zaprojektować wszystko.

Urodzony w Sydney w 1963 roku Newson spędził dzieciństwo, podróżując z rodzicami po Europie i Azji, a następnie rozpoczął studia na wydziale biżuterii i rzeźby przy Sydney College of the Arts.

W 1986 roku, po sukcesie „Lockheed Lounge” – leżanki pokrytej aluminium mocowanym nitami i wyprodukowanej w... 10 egzemplarzach – Marc Newson wyjechał do Japonii, gdzie zajął się projektowaniem mebli na indywidualne zamówienia. Wspomniana leżanka uchodzi za najdroższy obiekt wzorniczy w historii designu stworzony przez żyjącego projektanta – w kwietniu 2015 r. jeden z egzemplarzy sprzedano na aukcji za 2,4 mln funtów! Do rozsławienia szezlonga niewątpliwie

86

Business Life Polska

przyczyniła się Madonna – oryginalny mebel wykorzystano w wideoklipie do singla „Rain”.

Kilka lat później, w 1991 roku, Newson otwiera w Paryżu własne studio projektowe, zdobywając zlecenia od ekskluzywnych marek, takich jak: Flo, Cappellini i Moroso. W 1994 staje się współzałożycielem firmy Ikepod, produkującej designerskie zegarki.

W 1997 roku projektant przenosi się do Londynu, gdzie ponownie uruchamia swoje studio, teraz działające na większą skalę. W latach 2002-2003 projektuje wnętrza restauracji Lever w słynnym budynku Lever House w Nowym Jorku,

Samochód koncepcyjny zaprojektowany dla Forda

ZDJĘCIA: MARC NEWSON LTD

Lockheed Lounge (poniżej) – pierwsze dzieło Marca Newsona, które okazało się przepustką projektanta do świata designu.

87

WZORNICTWO

a następnie (2004-2005) wnętrza samolotu oraz ekskluzywnej poczekalni na lotnisku dla pasażerów nowej floty samolotów A380 linii lotniczych Quantas. W 2005 roku w Newson zostaje wybrany jako jeden ze 100 najbardziej wpływowych ludzi na świecie w zestawieniu magazynu „Time”, zaś dwa lata później (2007) projektuje prom kosmiczny do podróży suborbitalnych na zamówienie konsorcjum EADS Astrium.

Habitat, Pentax, Magis, Nike, Samsonite, Ford, Tefal, Smeg, G-Star, Apple, Louis Vuitton, Dom Pérignon, Montblanc czy Jaeger-LeCoultre. Dla tej firmy – znanej szwajcarskiej wytwórni zegarków – Australijczyk zrealizował jeden ze swoich bardziej charakterystycznych projektów – nową odsłonę Atmosa (model 586), niezwykłego zegara napędzanego powietrzem, skonstruowanego w 1928 roku.

Designer nigdy nie stronił od podejmowania się realizacji bardzo ambitnych projektów przemysłowych. Stąd w portfolio jego klientów znajdziemy tak różne marki jak Iittala, Alessi,

Wśród licznych nagród Newsona znajdują się między innymi: Australian Design Award 2009, Red Dot Design Award 2012, China Home Trends Award 2013. Prace projektanta posiadają

Newson to artysta wszechstronny, działający na wielu obszarach designu, zajmujący się projektowaniem mebli, sprzętu AGD, rowerów, zegarków, ubrań czy przyborów do pisania

88

Business Life Polska

w swoich zbiorach uznane muzea, m.in. MoMA w Nowym Jorku, Design Museum w Londynie, Centrum Pompidou w Paryżu oraz Muzeum Wzornictwa Vitra. Oprócz wielokrotnego zdobycia prestiżowych wyróżnień Newson miał autorskie wystawy w Muzeum Powerhouse w Sydney, Groninger Museum w Holandii, Galerii Gagosian w Londynie i Nowym Jorku.

Marc Newson jest wykładowcą designu w swojej Alma Mater – czyli Sydney College of the Arts i na politechnice w Hongkongu. Został mianowany Królewskim Projektantem Przemysłu Zjednoczonego Królestwa, a w 2012 roku odznaczony przez królową Elżbietę II Orderem Imperium Brytyjskiego za osiągnięcia w dziedzinie wzornictwa. ⚫

ZDJĘCIA: MARC NEWSON LTD

Atmos 586 – zegar napędzany powietrzem

Designer nigdy nie stronił od podejmowania się realizacji ambitnych projektów przemysłowych. W portfolio projektanta znajdziemy takie marki, jak Alessi, Montblanc, Smeg czy Pentax

89

AUTO: PREZENTACJA

MOC DO POTĘGI S

PORSCHE PANAMERA TURBO S PROWADZIŁ I OPISAŁ SZYMON LACH

Nowoczesność i elegancja – z wierzchu. Rozwścieczony potwór gotów do ataku w każdym momencie – w środku. Nienaganna sylwetka nie pozwala pomylić tego samochodu z jakimkolwiek innym. Potężne koła z oponami o niskich profilach i duże czerwone zaciski dodają mu jeszcze więcej sportowego animuszu.

LIMUZYNA Z ZAPRZĘGIEM

Panamera została stworzona, aby łączyć przyjemne z pożytecznym, czyli możliwości sportowe i praktyczne przeznaczenie, jakie oferuje limuzyna. Dużo miejsca na nogi, spora przestrzeń w bagażniku. Przy dłuższych przejazdach pomocne stają się dostępne opcje masażu. Zatem jeżeli macie swojego fizjoterapeutę, możecie go od czasu do czasu zastąpić terapią według Porsche i wybrać któryś z 6 dostępnych masaży. Ja polecam szczególnie masaż na lędźwie. Rewelacja!

ZDJĘCIA: PORSCHE

Największą i najliczniejszą zaletą Panamery jest jej zaprzęg, który składa się z 630 koni mechanicznych. Musisz gdzieś szybko dotrzeć? Nie ma problemu. Zwinnie poruszać się w terenach miejskich? Proszę bardzo. Moc jest dostępna zawsze!

Do tego stopnia, że na początku trudno się do niej przyzwyczaić. Trzeba wszak przyznać, że samochód takich gabarytów, który przyspiesza w 3,1 sekundy do 100 km/h, musi robić wrażenie. I to nie tylko wizualnie, ale również dźwiękowo, ponieważ V8 pięknie brzmi i wzbudza ciekawość przechodniów. Dodatkowo warto wspomnieć o spojlerze zamontowanym z tyłu, który otwiera się automatycznie, gdy system uzna, że jest mu w tym momencie niezbędny. Można go również otworzyć i zamknąć manualnie.

90

Business Life Polska

NAJWYŻSZA JAKOŚĆ, ZERO KOMPROMISÓW

Konstruktorzy wnętrza zadbali o to, aby kierowca i pasażer dojechali do celu nie tylko w mgnieniu oka, ale również w komfortowych warunkach. Skórzane fotele, konfigurowalne w kilkunastu miejscach, dają maksimum komfortu, nawet przy dłuższych przejazdach. Dołóżmy do tego wspomniane masaże, wentylowane siedzenia i dostępny w dodatkowym wariancie dywanik z włosiem tak wysokiej jakości, że ma się wrażenie chodzenia po najwyższej jakości dywanie. Model, który testowałem, był dopieszczony do tego stopnia, że kratki od wentylacji powietrza obszyte zostały skórą. Deska rozdzielcza jest przejrzysta, podzielona na wyraźne elementy. Można swobodnie zmieniać dane na wyświetlaczu przyciskami na kierownicy. System jest intuicyjny i łatwo się go nauczyć. Ciekawą opcją jest kamera termowizyjna, bardzo pomocna w nocy. Rozpoznaje ruch zwierząt i ludzi i błyskawicznie ostrzega, gdy „zauważy” na drodze potencjalne niebezpieczeństwo.

91

AUTO: PREZENTACJA

TECHNIKA I NOWOCZESNOŚĆ = PCM

ZDJĘCIA: PORSCHE

Centralny wyświetlacz i dotykowy ekran w jednym. System nazywa się Porsche Communication Management. Ekran posiada wysoką rozdzielczość i przekątną 10,9 cala. Dostępna jest m.in.nawigacja online, oparta na Google Maps, co staje się możliwe po podłączeniu systemu do internetu. Możemy obserwować wiele wskaźników dotyczących jazdy, zmieniać parametry prowadzenia i przełączać tryby, których jest aż 5. Centralny panel przy pierwszym kontakcie przypomina statek kosmiczny. Jednak nie trzeba dużo czasu, aby się okazało, że jest w pełni intuicyjny i szybko można zapamiętać oraz zrozumieć funkcjonowanie konkretnych przycisków.

92

Business Life Polska

Na koniec trochę danych. Gdy jedziemy spokojnie, zgodnie z wytycznymi, średnie spalanie na przejechanym odcinku 200 km wynosi 9,4l/100 km. Ale Panamera Turbo S nie jest po to, żeby jeździć spokojnie. Podczas wypadu w góry średnie spalanie wyniosło ponad 23l/100 km i ta wersja jazdy podobała mi się o wiele bardziej.

Podsumowując: wrażenia z jazdy są oczywiście kosmiczne. Poczucie komfortu, najwyższej jakości materiałów sprawia, że nie mam ochoty wychodzić z samochodu. Dokładamy do tego oszałamiające przyspieszenie, świetną trakcję, stabilność, wygodę w środku na krótkich i długich przejazdach i wygląd zewnętrzny. Za każdym razem, gdy wysiadasz z Panamery, zaczynasz już za nią tęsknić. Rano wyjeżdżasz z domu do pracy Panamerą Turbo S wartą ponad 1 000 000 zł i twój dzień momentalnie staje się piękniejszy. Szerokiej drogi! ⚫

93

NIERUCHOMOŚCI

HOME STAGING

CZYLI DOBRE WRAŻENIE ROBI SIĘ TYLKO RAZ

FOTO: JOSH HEMSLEY, UNSPLASH

TEKST RAFAŁ NOWICKI

Home staging to termin pochodzący z języka angielskiego, oznaczający profesjonalne przygotowanie nieruchomości do sprzedaży lub wynajmu. Innymi słowy jest to zaaranżowanie wnętrza w sposób, który ma pokreślić jego charakter, zwiększyć atrakcyjność, a tym samym zainteresować jak największą liczbę oglądających nieruchomość i przyspieszyć sprzedaż lub wynajem.

94

Business Life Polska

H

ome staging to przede wszystkim umiejętne zastosowanie dekoracji i dodatków, ale nie tylko. Obejmuje też zakres takich czynności, jak proste naprawy i renowacje, czyli odmalowanie ścian czy przykręcenie listew i karniszy, ale już nie wymianę okien czy płytek w łazience. W przeciwieństwie do remontu home staging opiera się na szybkich, doraźnych i niskokosztowych rozwiązaniach.

Również w Polsce home staging zyskuje na popularności, szczególnie wśród właścicieli oferujących do sprzedaży lub wynajmu swoje mieszkania. Usługa home staging jest też coraz częściej proponowana jako część pakietu współpracy z agencją obrotu nieruchomościami.

Dobre pierwsze wrażenie to podstawowy cel home stagingu oraz – nomen omen – klucz do korzystnej sprzedaży lub wynajmu oferowanej nieruchomości. Co więc należy zrobić, aby ów cel osiągnąć?

FOTO: ZAC GUDAKOV, UNSPLASH

Za „kolebkę” home stagingu uznawane są Stany Zjednoczone.

W USA pośrednicy w obrocie nieruchomościami traktują to jako jedno z narzędzi marketingowych już od początku lat 70. Dziś zdecydowana większość nieruchomości wystawianych na sprzedaż w tym kraju jest przygotowywana przez profesjonalnych home stagerów lub przeszkolonych w tej dziedzinie pośredników nieruchomości. Jak wynika z badań

przeprowadzonych w USA i Kanadzie, zastosowanie home stagingu wpływa przeciętnie na 10-procentowy wzrost wartości nieruchomości oraz skraca czas jej sprzedaży średnio o 40%.

Zatem gra jest warta świeczki.

USUŃMY USTERKI I ODMALUJMY ŚCIANY

Przed wprowadzeniem pierwszych oglądających koniecznie trzeba usunąć wszelkie braki. Wypadająca klamka w drzwiach, zacinający się zamek, przepalone żarówki, niedziałający włącznik światła czy kapiący kran potrafią skutecznie zniechęcić potencjalnych kupujących. W home stagingu nie chodzi o zakamuflowanie wad – wszystko to, co wymaga napraw lub odświeżenia, powinno zostać zrobione. Tym bardziej że

zwykle są to drobiazgi, których usunięcie nie kosztuje zbyt wiele, a ich pozostawienie może nas drogo kosztować. Na odmalowanie wnętrz warto się zdecydować zwłaszcza wtedy, gdy kolory w pomieszczeniach są nasycone lub ciemne. Najlepiej sprawdza się stonowana, jasna kolorystyka. Ponadczasowa biel optycznie rozjaśni i powiększy przestrzeń, ale równie dobrze będą wyglądały jasne beże czy odcienie szarości. Koszt zakupu farby nie jest duży, a efekt będzie doskonały.

95

NIERUCHOMOŚCI

ZADBAJMY O OKNA I PODŁOGI

Wbrew pozorom okna należą do najważniejszych elementów wyposażenia mieszkania. Nie można pokazać zwiedzającym brudnych okien z brzydkimi smugami na szkle. Zatem konieczne jest ich dokładne umycie, łącznie z ościeżnicami i parapetami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Żeby optycznie powiększyć okna i rozświetlić całe wnętrze, a przy okazji wpuścić jak najwięcej naturalnego światła, warto powiesić lekkie firany i zasłony w neutralnej i stonowanej kolorystyce. Najlepiej usunąć z parapetu duże rośliny doniczkowe, które mogą utrudniać dostęp do naturalnego światła.

MIESZKANIE MUSI BYĆ CZYSTE I „NEUTRALNE ZAPACHOWO”

Tu nie ma kompromisów. Przed prezentacją mieszkania warto wykonać generalne porządki, zwłaszcza w łazience i kuchni, gdzie niedopuszczalne są brud na fugach czy rdza. Łazienka, podobnie jak kuchnia, często odgrywa decydującą rolę przy wyborze konkretnej nieruchomości. Klienci lub najemcy zwracają uwagę na jej funkcjonalność, wielkość, możliwości aranżacyjne, ale przede wszystkim na czystość. Glazura musi lśnić świeżością, podobnie jak lustra, oświetlenie i armatura.

Jeśli obicia krzeseł czy tapicerka mebli wypoczynkowych jest

FOTO: ALEXANDER FIFE, UNSPLASH

Podłogi także muszą być odkurzone i czyste. Jeśli w mieszkaniu jest parkiet, ale dawno nie był odświeżany, to idealny moment, by się tym zająć. A jeśli są płytki PVC, warto rozważyć montaż paneli podłogowych. To stosunkowo niewielki koszt, który może spektakularnie odmienić wnętrze. Dywany również powinny

być dobrze wyprane. Jeśli mają przetarcia lub są przestarzałe, najlepiej na czas prezentacji usunąć je z domu. Drewniana podłoga czy panele same wyglądają na tyle dobrze, że nie trzeba ich zasłaniać. Bez ciężkich tekstyliów wnętrze wydaje się przestronniejsze.

96

Business Life Polska

zabrudzona albo pełna psiej czy kociej sierści, bezwzględnie trzeba je skrupulatnie doczyścić. A gdy nie mamy czasu na samodzielną pracę, warto skorzystać z usług profesjonalnej ekipy sprzątającej.

Przed przyjściem potencjalnych nabywców dokładnie wywietrzmy mieszkanie i unikajmy palenia w pomieszczeniach.

Godnym uwagi sposobem na pozbycie się dokuczliwych woni jest ozonowanie mieszkania. Przyjemny zapach zapewnią odświeżacze powietrza lub świeże kwiaty w wazonie. Rozpylmy odświeżacz we wnętrzu na kilka godzin przed spotkaniem i wywietrzmy wnętrze. Ciekawym patentem na „zapraszający” zapach jest uprażenie kawy: garść ziaren lub kilka łyżeczek zmielonej kawy należy umieścić w piekarniku na rozgrzanej blasze do pieczenia na 10-15 minut przed przyjściem gości.

FOTO: JOSH HEMSLEY, UNSPLASH

Układ mieszkania i jego aranżacja powinny dawać wrażenie przestronności, funkcjonalności i komfortu. Wszystko, co zajmuje niepotrzebnie przestrzeń i nie ma swojej określonej funkcji, powinno być usunięte, przynajmniej na czas prezentacji.

W mieszkaniu dobrze jest pozostawić te meble, które pokażą jego dobrą ustawność i wygodę. W środku szaf powinno być wszystko skrupulatnie ułożone. Lepiej nie zapełniać ich aż po brzegi. Pozostawienie ok. 1/3 otwartej przestrzeni w szafie da wrażenie przestronności.

FOTO: HUTOMO ABRIANTO, UNSPLASH

USUŃ ZBĘDNE MEBLE, ZRÓB PORZĄDEK W SZAFIE

ODPERSONALIZUJ WNĘTRZA

Przed prezentacją mieszkania potencjalnym nabywcom trzeba zadbać o usunięcie i pochowanie wszystkich indywidualizujących dom elementów wystroju. Ze ścian powinny zniknąć dyplomy i plakaty, z półek zdjęcia i pamiątki. Wnętrza powinny mieć neutralny charakter i uniwersalny styl, podkreślony elementami aranżacyjnymi. Stół będzie lepiej wyglądać, gdy rozłoży się na nim bieżnik i postawi wazon z żywymi kwiatami. Natomiast na kuchennym blacie dobrze będzie się prezentować kosz z jabłkami lub pomarańczami. Unikajmy wieszania przesadnej ilości obrazów czy plakatów. Każdy nadmiar jest niewskazany, a w tym przypadku spowoduje tylko niepotrzebny chaos wizualny.

PAMIĘTAJMY O BALKONIE

To istotna, aczkolwiek niedoceniana część mieszkania. Widząc nawet mały balkon, oglądający nie powinni myśleć o jego wielkości, ale o możliwościach, jakie stwarza taka przestrzeń.

Umyta posadzka, kilka doniczek z ziołami lub kwiatami, do tego niewielki zestaw mebli ogrodowych, a na stoliku dwie filiżanki.

Tyle wystarczy, by pokazać, że to świetne miejsce na poranną kawę czy śniadanie. ⚫

97