- 19 l ukla, tam milli istiklal için harekete geçmiş bul un u yor.
Batı Avrupada, Ruslar Almanların dostuyken, gizli milli mücaddel er1e iştirak etmeyen komünistler, A lmanların Sovyetlere sal dırmasından sonra derhal mukaveırietçiiere 0 katıimışlar ve bu partizanların yardımları, mesela ı<'ran.. sada, onlar lehine bir sempat i yaratmıştı ; fakat harp bi.. tip de, komünistlerin milli menfaatla.ra aldırmadan s ırf Moskovaya bağlanıdı klar ı iyice anlaşılınca, gizli mücade l elerin i lk sırasındaki pasif duruşlarını halkın hatırlama masına imkan yoktu. Her yerde yapılan serbest seçimler kc.münistkr i müthiş bir mağ.lubiyete uğratmıştı (işgal al tındaki Macarist.anda bile ancak 3-4 komünist mebus se ç ilebild'i ! ) . Fransada da yenilenen seçimde halk güvenini, miliiyetçi olmayan komünistlerden alarak, De Gaulle'cü mukavemet hareketinin ruhu ve milliyetçi olan Cumhu.. riyetç i Halk Hareketi partisine verdi. Tanzim edilen Ana Yasayı da - Sosyalis t partisi genel sekreteri Danie.l Ma yerin de, gazeteci Roman Fajansa Haziran 946 tarihli mü.. lak.ıı.tta açığa vurdu ğu veçhHe . sırf bu sebeple reddetti, ç ünkü bu Ana Yasa .sayesinde, milliyetç i olmayan komü n istlerin hakim mevkie geçeceklerinden korktu. Harp son rası Avrupasmd a hıristiyan - demokratların pek çok yer. !erd e kazanmış olmalarının sebehi de budur : muhakkak ki sosyalistliğe susayan Avrup a halkı, bunu, milliyetç i olma.. yan komünist partisi, yahut da milli duyguları şj.ipheli olan sosyalist partis i v.asıtasil e yaptıracağına, solcu, fakat sa rih milliyetçi olan hıristiyan -demokrat partilerine gü ven göstermiş ve çoğ unlukla oy vermiştir (Fransada, Bel ç i kada, Holandada, İtalya da, Avusturyada olduğu gibi) . l n giliz seç;imleri de aşağ ı yukarı bu mahiyettedir. İngiliz Sosyalist partis i (yan i işç i Partisi) gayet koyu milliyetçi v � İngilizc idir. Ancak 2 milletvekili çıkarabilen komünist par tisiyl e birleşme' teklifin i her yılk i kongrelerinde mun t a zaman reddeden işçi Partisinin bu kongrelerde yayınla ' l ı it ı demeçlerini okumak kafidir : komünist partis i c'!aim2. ı:a yrımilli olmakla ve İngiliz menfaatların ı gütmemekle _
.
...