Fethi Tevetoğlu - Türklüğe Kurban

Aylı Kurt ;Yayınları Kilçiik Boy, 2

T'EVETOGLU

Türklüğe Kurban

ISTANBUL ARKADAŞ MATBAASI 1 g 4 3

Irkımın ve yurdumun bendeki . şiirmiş gibi sunan şu kitabcığı, «

Fikrimin

ve

ruhumun oğlu

7>

karasevdasını

bana diye

dfilma

sesleruniş

büyük Türkçü ustam RtZA NUR'un ulu ruhuna

itlıaf ediyorum.

TEVETOGLU

TANRI DAGI

Göğe yakın başı vardır O, Türklüğün ikaynağıdır Güneşle bir yaşı vardır, « Tanrı » dağların dağıdır.

Tanrıdan Tanrıdan Batıkasını « Tanrı »

fışkırmış hayat, şahlanmış ilk at. geriye at dağların dağıdır.

Tanrıdan doğar rüzgarlar Rü2lgarında erlik kokar Çünki t-0prağında Türk var « Tanrı » dağların dağıdır.

Tanrının suları kandan Topraklan kahramandan Bakan göz kamaljır şandan «Tanrı» dağların dağıdır.

1932

«

Yarın Turan Benimdir ! � den

T tt R K L tt ô E

6

DAGLARA

Şehirler ka!h ibeyatağı Dörtyanımız kah:be doldu Bize kahbelik ederler Dağıaçıkma günü geldi.

Bir dal tut geliyor ele Ağaçlar karı'1111Ş sele Erler katılmışlar yele Dağaçıkma günü geldi.

Dost bilirsin düşman çıkar Kardeş dersin yılan çıkar Ellbet sonunda kan çıkar Dağaçıkma günü geldi.

KU R B A N

7

Her taraf pis, yok temiz yer Nerde o eski yiğiıtler ?

Yok ölümden koııkmayan er Dağaçıkma gÜnÜ geldi.

Kapı çok köpekleri çıo'k.

Bir kemiğin bekleri çok Dalkavuk, etekleri çoık.

Dağaçıkrna günü geldi.

Suyu çamurdan dereler Onarılmayan yaralar Daha neler, neler, neler Dağaçıkma günü geldi.

1932

«

Yarın Turan Benimdir ! > den

8

Tü R KLÜGE

AYNA

Bakın eldeki aynada Sağ taraflar so.J göriinÜr Köpek ağzındaki kemik Çelikden bir k,ol görünür.

Ondör,t, onb�nde kı.zlar Bu aynada dul görünür Azraile kafatuıtan Deli Dumrul kul görünür.

Aıh çekenler pek çoksa da Eğ.lenenler bol görü nür Ya hu ayna yı kırmalı Y aıhud lbize yol görünür ...

1932

«

Yann Turan Benimdir ! ,, den

K UR B A N

9

KERVANIMIZ YÜRÜR

Biz hiç durmadan koşalım Şimdi sevgilimiz bekler Yolumuz dikenle dolsun Varsın afkursun köpekler.

Bazan her yeri sis bürür Ufuk yakında görünür Kervanımız yine yurur Var.sın afkursun köpekler.

Dönse Gökler Varırız Varsın

ÖnÜrnÜ·z denize köprü olur bize sevgilimize afkursun ıköpekler.

1933

«

Yarın Turan Benimdir !

»

den

TURKL'OGE

10

KASTAMONU - Zeki

Ömer Defne'ye -

Sokak dar, günsüz, çamur; ev kambur, kafes kırık Kırık kafesden çıkdı sokağa bir hıçkırık.

Yanaşdırn halsiz eve; ağlayan kim ki dedim; Dönüyordu heıışeyden bıkan birisi: Çıknk . . .

1934

«

Bir Bayrak Attıncı ! » dan

KURBAN

11

ILGAZ - Ilgaz Beğin babası Nihad

Sami

Banarlı'ya -

O gece bende bir başkalık vardi; Kalibim elimdeki sazın teliydi.

O gece içimi ateşler sardı Sazıım Karadeniz kadar deliydi..

Basdım tezeneği alan inledi Her canlı yepyeni !bir aşk dinledi Yangınlı kafalar hep serinledi Tellerde gezen el a�ın eliydi.

O gece ben de bir kıza vuruldum

Ben de durulmu:ş göl kadar duruldum Ve sonra kendiımde bir tufan buldum Bu tufan gönlümün ilk emeliydi.

12

TU R KL'OlLE

«Haçat» ruıhurn gibi goge yükselmi� Bir buluıt, bir tanrı haline gelmiş Aceba hangi kız bundan güzelıniı;ı Aşıklar gelip de söylemeliydi.

Sepetçioğlu, !ben, lbüıtün kızanlar Bir güzel görmedik bu Ilgaz kadar.

Kendimize bulduk biz Ilgazı yar O, güzellerin de en güzeliydi.

Başımı llgazm dizine koydum O gece, o gece ben aşka doydum Çaldım, çaldım sazın bağrını oydum İçimi yıkayan aşkın seliydi.

1934 «Bir Bayrak Altına!» dan

KU R BAN

13

DEGİRMEN - Dedem değirmenci Hasa•

Dayı'nın ruhuna Yıllarla elele dönen değirmen Eriyor günlerin rengi gölgende.

Erisem ruıhumla, var'lığımla ben Çarkını çeviren sularda b en de

..

Ne çıkar değirmen ruhsuz desinler Bir kendilerini ruhlu bulanlar İnsanlar aşkını ko bilmesinler ; Meçhul kalmanın da büyüklüğü var. .

Un yapayım diye dönen iki taı: Duran bir kafaya denk tutulur mu ?

Aceiba insan da yaratacak baş Ru iki taşdaki sırrı bul.ur mu ?

1935

« Bir

Bayrak Altına ! » dan

14

TURKLU(;Ji:

FIRTINA

Her�lerden çok severım Seni, kudurmuş fırtına. Çünki keten gömlek diye Kuvvet çekersin sırtına.

Bahçemdeki ağacımı Çiçeğimi gençleşdirdin.

Kurumu\!, sarı yaprağı Kopardın yere indirdin.

Temelsiz, çürük evleri Topraklara seren kuvvet !

Anlatıy·orsun yaşamak Kuvvetlilerindir, evet.

Benim bir e�iya ruhuım Buldum tam eşini senin.

Haydi fı:ıtınayla birlik Geçitsiz dağa yükselin.

1935 « Bir

Bayrak Altına ! " dan

15

KURBAN

KOR ŞAD - Tarihin bu en büyük kahra manını

bana

ta,ııtan

AII'SIZ' a -

Tanrı' da aslanlar yatar Kür Şad onlardan biridir.

Yağız erler vardır ama Kür Şad erlerin eridir.

Kür Şad, nasıl desem kardeş, Acunda çılkmaz ona eş..

Kür Şad kaybolmuş bir giine� Onüç yüzyıldanıberidir.

Kür Şadı doğuran ana Ne emzirmiş aceb ona ?

Erlik, ululukdan yana Tanrı Kür Şaddan geridir.

Belirsiz gömüldüğü yer Çünki tanrılaşmış hir er.

Sorulursa şimdi eğer Kalbim Kıür Şadın yeridir.

193G

«

Bir Bayrak

Altına 1 » dan

16

TüRKLUöE

TORKLOGE KURBAN - Dr. Divitcioğlu'na 1

Çiçek açar güneş soldursun diye Ben de Türklük içün kurban doğmuşum.

Anamdan tanrıya son bir hediye Ben de Türklük içün kurban doğmuşum.

Dedem değirmenci baıbam kaptanmış Ninem tarlalarda kavrulmuş, yanmış Bir çift agam uurda sunulan kanmış Ben de Türklük içün kurıban doğmuşum.

Ferıhad Şirinine ırmakm�. selmiş

Yolunda dağları yıpratmı-ş, delmiş Mecnun Leyla içün dünyaya gelmiş Ben de Türklük .içün kurban doğmuşum.

1937

17

K URBA N

il

Benim dağdan dağa koşduğum nedir Sonsuz arzuları biraz gidermek .. Şu korku ka1bime batan iğnedir : Cebhede değil de evde can vermek.

�

Varsın yirmibeşi geçmesin yaşım Varsın yalnız kalsın ülkü yoldaşım İnandığım şeye 'harcansın başım Budur gönlüm içün murada ermek. artık ben buna : üstün ırk olduğuna.

Türklüğe aıtılan zorlu kurşuna Nasibolsun beni toprağa sermek ..

Atam ! İym;;ın e·tdim Irkımın en

1937

«

Yücel'den »

18

TüRKLÜÔE

TOPRAK SENİNİM

Ne anamın ne haıbamın Toprak seninim, seninim.. Çoksa da kederin, gamın Tıopra:k seninim, seninim.. ·Varsın olsun yüzün kara Bağrın 'bin derd ile yara Bir sensin aşkıma çare Tıoprak seninim, seninim.. Şair: «zaman akar ,su» der Geceden uyanı!k günler Bana da bağrında yer ver Toprak seninim, seninim..

Kaı:tal olulb da uçdum mu Dü�mana ateş açdım mı Aşkınla serden geçdim mi Toprak seninim, seninim..

1937

«Kopuz'dan,,

19

K URBA N

SAMSUN

Sahil az, dağlar yakın, yol ne yarım ne bütün; Evler de yüksek, alçak; deniz gören, görmeyen. Üstadımın burdaki fonu yemyeşil: Tütün.

Yok bu şehre çıkub da muradına ermeyen . ..

1937

«

19 Mayıs'dan>

T tt R KL tt c} E

20

AHENK

İyiler, fenalar bendedir Gece gökde ı}'tldız, bulut var Durulur ve bulanır sular Habis ruh hangi bedendedir �

ELbet ben'im suların dengi An içinde yanar, sönerim Ruyadan hayata dönerim Ölümde ruhumun ahengi ...

1937 « Yeni Tii.Tk'den >

21

KURBAN

NEHİR

Neıhir ki ,mütemadi akımakda

Susamışı, esiriyim onun.

Ne Başlangıc'ın ve ne de Son'un Bana Hal' İn gözleri hakımakda: O mütemadi nehir gü1meli

Tanıyarak beni, ki mecruhu.m Te11k edüh ıbedeni artık ruhum Ebedi geceye dökülmeli ...

1937 «

Yücel'den :t

22

T ü R K Lü<}E

KARA SEVDAM - Vatanıma

Rüzgar olsam derdini giderirdim Çelik olsam ıhududunda erirdim Neyim olsa onu sana verirdim Vatan! DüŞkünlüğürn sana pek çokdur Sevdamı tarifin mümkünü yokdur.

Su olsam dönerdim sana akardım Göz olsam parlardım sana bakardım Köz olsam sönerdirn seni yakardım Vatani Dü�künlüğürn sana pek çokdur Sevdamı tarifün mümkünü yıokdur.

23

K URBA N

Tuz olsaydım ıaşına katılırdım Çocuk olsam koynuna atılırdım Köle olsam kapuna

sa

tı'lır dım

Vatan 1 Diiiı;ıkünlüğüm sana pek çokdur Sevdamı tarifin mümkünü yokdur.

T e v e t o ğ l u dedi Türk doğmak yeter İçimde kıosıkaca bir aslan yatar Beni bir bu sevda toprağa aıt ar Va, t an 1 Dü�ünlüğüm sana pek çokdut Sevdamı tarifin mümkünü yokdur .

1938

c

Sııva§'dan >

TüRKLUôE

24

KARA SEVDAM - Bayrağıma -

Bayrağım salımr selam alının Nazlı gelinime deli olurum Ben b.a kimin yoluna ölürüm Ayım o, yıldızım, kanım o benim Göğsümdlelki gülüm, Camın o benim.

Ay yıldız sevdası ata mirasım Gece dü şümde de g'lir göresim Bir onun koynuna gelir giresim Ayım o, yıl<lız•m, kanım o benim Göğsümdeki gülüm, Canım o benim.

KURBA N

Türkün bağrı hu sevıdayla delinir Soy soh ibilüb hir fi-raya gelinir Düşmana dalınır, kal' a alınır Ayım o, yıldızım, kanım o benim Göğsümdeki gülüm, Canım o benim.

Mehmedcik ıha�b günü �oşar, bulanır Aslan saıhralara düşer, dolanır Eli yüzü kızılına belenir Ayım o, yıldızım, kanım o benim Göğsümdeki gülüm, Canım o benim.

T e v e t o ğ lu der sıkı giyin kuşan Şehid olmak Türkün imrendiği şan Yiğit doğan bayraikdan alır nişan Ayım o, yıldızım, kanım o benim Göğsümdeki gülüm, Canım o benim 1938 « Kopıız'dan 1>

26

Ttl'RKLtl'<iE

CENNET ECEVİT

• ,

Namütenahi nedir: tığ çamların sayısı Ve cennetin tarihi: yol kenarındaki han.

Burda büyüik küçüğHn amucası, dayısı Çor.basını içdiğin kadınlar teyzen, halan,, 1938

«Kopuz'dan•

KURBAN

TUTSAK TÜRKLER - Muhterem kayınpederim İsmail

Kırımşamhal'a -

Soyu •bozulan millet n:ıutlak ölür Hükmetdiği millete tutsak olur.

Türkler tutsak düşerse de ku:ıı tulur Bu yürekler bir gÜn daıha yanamaz Tarth Türkü tutı sak diye anamaz.

«Et tırnakdan ayrılmaz» giizel mesel Yeter art•k esir Tüı:lk 1 Hür Türke gel!

Hudud tanımı·ş ,mı tarihdeki sel"> Bu yürekler bir gün daha yanamaz Tarih Türkii tutsak diye anamaz.

T O R K L '(} ö E

28

Hey günler, can dolu, kan dolu günler.

Gelsin yine onlar, olsun düğünler.

Esir Türk su ağlar, Türk toprak inler Bu yürekler bir gün daha yanamaz Tarih Türkü tutsak diye anamaz.

Bozulamaz yıldızların dizisi Esir Türkler içimizin sızısı Ölüm zaten alnımızın yazısı Bu yürekler bir gün daiha yanamaz Tarih Türkü tutsak diye anamaz.

Bahınada TEVETOGLU balbına Koçyiğitler sığmaz olsun ka:bına Can mı esirgenir Türk ,hesabına Bu y·Ürekler bir gün da:ha yanamaz Tarih Türkü tutsak diye anamaz.

1939 «

Kopuz'dan "

KURBAN

29

MERD VE NAMERO -N amık Kemal'in ulu ruhuna -

yalanmak adeti köpeklerdedir Dalkavukluk zille.t değil de nedir?

Eı:ıkek olanın alnı göklerdedir Merdler suvaridir Türklük atında Rağbet aramazlar nanıerd katında.

Namerd kimse �u yolda m evki alır: Namusunu verir, namusısuz kalır ..

Eı:ıkek olan namusla ya�r. ölür Merdler suvaridir Türklük a tında Rağbet aramazlar namerd katında .

'

TüRKLtl'ô E

30

Namussuzluk, alçaklık ne demekdir: Millet ,kesesinden çaluıb yemekdir.

Namussuzca namuslular ahmakdır Merdler suvaridir Türklük atında Rağibet aramazlar namerd katında.

Zevk dediğin: ölüm tadına ermek. Şan ve şel'd: millet içün can vermek. Şerefsizlik: fakir milletden vurmak Merdler suvaridir Türklük atında Rağbet aramazlar namerd katında.

Namerdli.kden sıyrılacak her kişi Yoksa periışanlık milletin işi Ba� eğmez, el etek öpmez er kişi Merdler suvaridir Türklük atında Rağbet aramazlar namerd ka.tında.

TEVETOGLU doğru yolundan dönmez Türkün derdinden ba�kasını anmaz Ateş gönlü bir hazinedir, eönmez Merdler suvaridir Türklük atında Rağbet aramazlar namerd katında.

1939 «

Kopuz'dan >

Y. URBAN

ONİKİ TÜRK GELİNİ

Bir zamanlar milletimiz uyudu Sonra ıtarih verdi bize öğüdü Ba:r:barosun tıorunları büyüdü Ya onikıi Türk gelini alırız yahud bize namus olur ölürüz. Şanlı mazimize ağlayor sular Uyuşduk mu, paslandık mı bu kadar;> Bir kurşun menzilimizde düşman var Ya oniki Türk gelini alırız Yahud bize namus olur ölürüz.

Ben Tanrıya bir dilekce yazarım: Esir topraklarım olsun mezarım ..

Ben Ti.'·.-klüğün divanesi gezerim Ya oniki Türk gelini alırız Yahud bize namus olur ölürüz.

31

32

T O R K LUGE

Gönlümdür uzakdaki Türkün tahtı Çokdan yenildi Türkün kara bahtı A1'tık yapılacak a tam ın abdı..

Ya oniki Türk gelini alırız Yahud bize namus olur ölürüz.

Ar.tık bozulacak barış ahengi Bu dünyada Türkdür Radosun dengi Göze aldırmışı z her türlü cengi Ya oniki Türk gelini alırız y ahud bize namus olur ölürüz.

Bayrağımız yıldızdan, aydan bizim Soyumuz en kahraman soydan bizim Er kişiyiz, arzumuz meydan bizim Ya oniki Türk gelini alırız Yahud bize namus olur ölürüz.

TEVETOGLU bağrında bir yangın var Namık Kemalin durduğu adalar Yanmasını ıbilen a:teşe dalar Ya oniki Türk gelini alırız Yahud bize namus olur ölürüz.

1939 «

Kopuz'da11 ,.

KU R BAN

33

ERZİNCANLI BİR TERHİS ASKERİN ÇİLESİ - Halide Nusret Zorlutuna'ya -

Dönüyom artıik sılama Teskeremle gözüm silem Kaysılar durmaz selama Nedir, nedir benim çilem Hani ormanım, kuşlarım Gerçek mi kara düşlerim Yorun bana kardaşlarım Nedir, nedir .benjm çilem

;ı

?

Eğri yatan dağım nerde

Kulubern, konağı.m nerde Baş tacım, duvağım nerde Nedir, n edir benim çil em?

34

TO'RKLÜGE

On ay var ki haıber aldım Bir tosun sah:ilbi oldum Oy, geldim de neler ibuldum Nedir, nedir benim çilem ?

Akar suyum akmaz olmuş Bakar gözüm bakmaz olmuş Ninem ocak yakmaz olmuş Nedir, nedir benim çilem ? Çay yok atılam, boyverem Kal' a yok burcuna varam Kaya yok haşuna vuram Nedir, nedir benim çilem ?

Mevsim bahardır güzolur Yurdum güzeldir göz olur Bağrım yanlkdır köz olur Nedir, nedir ''benim çilem ?

Senin canın :benim ,:anım Senin kanın benim kanım Nedir ıbu sitem vatanun Nedir, nedfr benim çilem ?

TEVET der tarlam kazamam Ana mezanm bozamam Art�k ben yazmam, yazamam Nedir, nedir benim çilem ?

1939/1940

«

V!kü'den»

K URBAN

-

-· ··--

·

----·--

HALKIMIN FELSEFESİ 1 Samanyolu tepe'likdir yarime Ruhum gezer gökde benim yerime Orda da mı vardır koşma, yürüme ?

Aceb nola yıldızların akması ?

Kız oğlanın ·birbirine bakması.

Güneş bulutları siler, ışıldar Güneşden de Öte, ötesi mi var ?

Orda da mı giizün yaprak hı�nldar ?

Ben kendi kend:imi bile göremem Etbet mechullere nis'bet kuramam.

Ay tolundur: sevgilimin gülüşü Kuşlar uçar: giilden selam gelişi Yıldız düşer : bende hicran kalışı Yıldız nedir, güneş nedir, ay nedir ;ı Gök içime, içim göğe aynadır.

1940

«

Vlkii.'den

»

35

T ti R K L ti GE

36

il

Her güzeli gördüm su oldum akdım Derviş oldum bin türlü çile çekdim Faikir oldum her yerlerimi yakdım Dünyaya geldim de kime kar sanki Sohbetimiz dıosta yadigar sanki.

Gündüzleri !bağlar durur geceler Bülıbül daldan dala sevda heceler Bu alemde en tadı ışey !;lCılar Gitmek ki var gelmek nedir bilemem Ne yitirsem hir yol daha bulamam.

Yıldızları tesıbih diye çekerim Ku� misali bulutlara çıkarım Yağmur g�bi başdan yere çökerim Ben toprağa çok yakınım nem olur "> Atam yatar toprak hazinem olur.

1940 «Ülkü'den�

KURBAN

37

111 Ne meç.huHere sızlayan yaram var Ne umudsuz yol gözleyen yarim var Benim hakika:tım, benim yerim var : Bir avuç ıbuğdaya bin başak verir Hayat onda ıbaşlar ve onda erir.

Kuru ağacı var gazel doludur Her karışı Eıbed, Ezel dıoludur Toprak deyüp geçmem Tanrı yoludur Bir avuç buğdaya bin başak verir Hayat onda başlar ve onda erir.

TEVETOGLU alnın açık, yüzün ak Ne ki Türke fayda yalnız ona bak Türkün felsefesi ıbu kara toprak Bir avuç buğdaya bin başak veir Hayat onda başlar ve onda �rir.

1940

«

ülkü'den�

Ttt R KLttöE

38

ARTIK AYILDIM

Derdim taşan bir nehirdir Onu kesmeğe koyuldum Sunulan şe:rıbet zehirdir Artık ayıldım, ayıMım.

Horoz ki aslında tavuk Şapka ki aslında kavuk Erkeık ki koyu dalkavuk Artık ayıldım, ayıldım.

Bulanık sular durulmaz Hırsıza demir vurulmaz Ne yapılsa kudurulmaz Artık ayıldım, ayıldım.

KURBAN

39

Doğru söyleme yalandır Cahil milleti dolandır Yük çeken eşe k olandır Artık ayıldım, ayıldım.

TEVETOGLU Türklük nıce

Görünmeyor mu netice Bu millet gidemez hiçe Arttk ayıldım, ayıldım.

1940 « Kopıız'dan >

T tl'R KL'O ö E

İHTİLAL

Ba�ım duman sevda çekerim Çıra is vere vere yanar ..

Her kuş vefaısızını anar Ben: «Dağlara mı çıksam?» derim.

Ne mesafe kain ne zaman Bir çift kanat göğün sahibi.

Ruh

bedende sdbebsiz gibi

Duyulmaz bendeki «of, aman» ..

1940

KURBAN

41

FEDAi

Mücevheratcı dükkanım göklerde Ki camekanına merdler dizildi.

Ve bahçıvanım sebeb nedir bildi Çiçek açdırmayan kurtlar köklerde.

Ruhum çıra ve ben onun isiyim Kime horçland�msa ona öderim Öldüğüm gün doğduğum ıgündür derim Ben bi r ihtilalin fedaisiyim.

1940

c:

Bozkurt'dan >

TÜR KLüöE

42

ARADIGIM

Bir dede mırası saat, şaşarım Bir de yüzülmedik derim kalmışdır.

Ben uyurken el varımı çalmışdır Hayvan mıyım çırılçıplak yaşarım?

Saatım da paslı yavaş işleyor Bir çelik zenıberek takamaz mıyım?

Ben ,ki sağım, yaşayorum, az mıyım?

Köpek var Efendisini dişleyor.

Nerde tüten ocağım, hani ateş?

Nerde dünya mekanım, .hani evim?

Nerde cüce insan yiyecek devim?

Doğmaz mı Kür Şad'ıma daha bir eş?

1940 « Bozkurt'dan,.

43

DOGON GÜNÜ GELiNCE - Sinoblu Emiri'ye sevgilerimle -

Sarızeybek Aydınlarda yaşıyor Yine sevdaları başdan aşıyor Damarında deli kanı taşıyor Efem dedi: arak s ilah ıslanmaz Düğün günü deli gönül uslanmaz.

Sepetç-oğlu llgazmda ,dirildi Gözler ok kesildi, kaşlar gerildi Karşı dağlar ateş oldu, görüldü Sepetç-oğlum dedi: atım şahlansın Giin doğuyor avım dallarda yansın.

Köroğlu da Çamhbelin eseni Düşman kervanının kelle keseni Ayvaz'ın bir barışub bir küseni Köroğlurn der: fırsatdır azacağım Kütüğüm e Ayvazlar yazacağım!

44

TüR KLtiGE

Karadeniz uşakları denizde Dakülec ek kan allaşmış benizde Vuruşmak ufaklık oyundur bizde Uşaklarım derler: yelken şişirdik Hamurumuzu ölümle pişirdik 1 Erzurumda taşmış durur Dadaşlar Türkle oyun olur mu arkadaşlar?

Yurdumda tekin değil dağlar, taşlar Dadaşlarım der: ne mal ne can lazım Bize haılb içün zorlu düşman lazım!

Bir Antdb' de, Maraş' da mı aslanlar Yurdumun her köşesinde aslan var Aslan ya.tan �opraklardan ne çıkar Aslanlarım kükrer: �hid olalım Şehid olm uş babamızı bulalım 1 TEVETOGLU dedi milleti m tekdir Zafer �çün gözü aç, karnı t.okdur Askerlikde Tüıikün Üstünü yokdur Zorsuz düşman makbul değil: yemJiıkdir Zorlu düşman makbul : c eh e nnemli kdi r .

1940

«

Bozkurt'da1u

45

KURBA N

BİR DELİNİN ŞİİRLERİ 1 Dünyam var hayalden, hatıralardan, Kuvveıtlerim var benim gillli, gizli İnsanlarım sizden ba:şka benizli Ki şiir okurlar boş sıralardan..

Gündüz: yüzüm yazılı. Gece: silik.

Kallbimin ses verüib susduğu vardır Ve yaşadığınız dünya pek dardır Ki orada hüıküm süren ikilik

..

Bana deli ,deyişiniz boşlukdan Sevmek nedir bilmezsiniz, bir dövmek Ve saymak yerine geçiyor sövmek İşinize gelsem adım: Kahraman...

1941

«

ülkü'den:.

4€

TüRKLUôE

il Yaıbancı sima yok benim dünyamda Türkmen çocukları tefrik edilmez Derdliler bowere derdini silmez Çünki aynı lezzet sevinçde, gamda.

Ve siz geçersiniz ekseri vakit Benim alemimin yanıbaşından Daha manfuıızım mezar taşından Bilinmez ölümle yapdığım akit.

Bana deli deyen henden çok geri Hürriyete aşık hisleri esir Onda hayat nazım ve bende nesir Dünyam ki mutlak hürriyeıtin yeri.

1941 ,

«

Vlkü'den»

4'1

KURBAN

111 Bak benim dünyamda esen havaya: Tatlı değil, ılık değil, yakıcı Bir meskende durur değil, akıcı Ademlerin armağanı Havva'ya.

Odun, petrol ve demirde durmayan Benim de gözümden boşa�an alev.

Cüce .insanların yabancısı dev.

Ve kan glbi damarımd•a vurmayan.

Benim dış dünyamda mevcud tek yokuş.

Bana deli dedirtdiren sevgilim.

Ey ölüb de vara:bildiğim iklim.

Ey salıverdiğirn, uçurduğum kuş.

1941

«

Vlkü'den:P

48

·--

__ ..

-

·· -------

T ü R

K L t.t ö E

BENİM DERDİM Beıı derd ortağıyım Efendimizin Derd tutmadım onun derdinden başka Doğru söylemeğe çıkmasın izin Bu can kurban yüreğimdeki o.şka...

Tevetoğlu

İyman üzerine kurdum kendimi Yıkık köyde ıbuldum tek efendimi Gözüm dolar «Efendimiz» dendimi Köylümüzün saadeti dinimdir

İhmal edilmesi onun, kinimdir.

Türküm, yeryüzünde dağ gibi varım Ne yılar ne bıkar, ne de k·orkarıım Bir gün var ki o gün ben bahtiyarım

Efendi yerinden u şak inecek Türklüğün acısı art�k dinecek ..

Yürek yanar içerlerim jslenir Yaşlar akar yüzüm gözüm ıslanır Boş umud mu ş «deli gönül uslanır» Dağa çıksam, derdim bir değil bir çok Efendimin kıçı çıplak, donu yok 1.

K URBA N

Vergi deriz boş kesesini açar Anıbarı da temizse .kalır naçar Ahırdaki (Aynalı Kız) dan geçer Efendimin cÖımerd yüreği gülden Çoııbası duru su, somunu külden.. Üç yumur.ta varsa pazara gelir Buğdayını verir, mısıra kalır Yağ, !bal yemez bize satub tuz alır Güneşin ışığı görünür Ay' da Köylü bize bakan, bizden ne fayda.. Şehirlerin palavracı atağı Asfaltda yürüme, gel gör batağı Mallarıyla bir yerdedir yatağı Saman yatağını yemiş (Sarı Kız) Efendimin hayvanları hayırsız.

Buğday istenince eker Efendim Kurban istenince akar Efendim Yıl değil, yüzyıllar çeker Efendim Son vermeli onarılmamış derde Vicdan kalmadı mı münevveri erde?

TEVETOGLU borç tepeden tırnağa Bizi okutdu Ahmed, Me:hmed aga Eda edemezsek düşelim dağa Belki felek ıbir yıldırım rastlatır Utanmayan yüzü rahmet ıslatır

..

6 f i/ 1942

50

� --

�--------�

T V R K L V GE

HAK VE HALK YOLUNDA Yaprak tütün müdür tüten özümden ?

Canı sebil Efendimin derdidi'T, Aceb

Tuna mıdır ta§an gözümden ?

Kanı sebil Efendimin derdidir,

Tevetoğlu

Beyaz renkli ölüm yuzumün akı Niyetim alnımda yazılı, oku 1 Yollarına ba)I koy(!uğum )ley iki:

Biri Hakkım yücelerden yücedir Biri halkını gündüzleri gecedir.

�l

KURBAN

Yaş döken değil kan döken erkekdir Bu dünyaya her gelen dönecekdir Herşey yalansa da Hakkım gerçekdir Vazifemi bilir Hakkı ararım Hakkım nerde olsa ona ererım.

Savaş günü görünür ihtişamı O gün yüceltilir Mehmedcik namı Alınacak mazlumun intikamı Halkım halikimdir canım ona borç Halkım kansız kaldı kanım ona bo_rç.

TEVETOGLU kurban gelmiş gidersin Doğru ağu olsa saklamaz dersin Hak, Halk yolcusuna Tanrı güç versin Yiğit olan zencir kırar, bağlamaz Hak, Halk yolunda kan döker ağlamaz.

31/1/942 Ankara (Abidin paga köşkü)

52

TüRKLtl'GE

YORGANSIZIN HAKKIYA SESLENİŞ

Ustanın mırası sazı takındın Tezeneği ımıl ımıl dokundun Telden taşan derdi içdin, dökündün Sönük ocağımda Ilgazım yandı Uyuyan Sepetçioğlum uyandı.

Bindi koçyiğitler birer kırata y;ne dernek kuruluyor Haçat' a Felek kartııl�k koyacak hacete Çevr.eler süs oldu dallarda kaldı Nağralar susoldu l1gazı aldı.

KURBAN

53

Artdık, ne malumum kalsın sayıdan Geçdik Gök.belen'den, geçdik Kayı' dan Selam aldık amucadan, dayıdan Kapdığım yosmanın liraydı fesi Yüzünden çok esrük etdi nefesi.

Koı;ınıalar izinden koşduk, ötüşdük Yosmalar yüzünden coşduk, atışdık Sepetçioğlu göründü, yatıı;;d ık Yürekler asılı kaldı dallara Bayram, seyran oldu gelin, dullara.

TEVETOGLU seslen HAKKI ÇAVUŞ' a Selamın Ilgazı aşub kavuşa Gir.işmişsin Hak yolunda dövüşe İçerin Türk içün dövünür, ağlar Elıbet bu yol seni dostuna bağlar.

1942

«

Tanrıdağ'dan >

TÜR KLÜGE

54

ÖLÜMÜ İSTEYİŞ

Ne yazıldıysa alına Okunulstm, dile gelsin.

Seferim ölüm �line Candan bezen bile gelsin.

Yollar uzun, yıllar kısa İster )se dost da küse Yol ne saltanat ne süse Ölümü yeğ bula gelsin.

Doğmak ölmeğe açılır Bu dolu elbet içilir Kanat yoksa da uçulur Bela yiğit kula gelsin.

Baş eğilmez, bilek zorlu TEVETOGLU dilek zorlu: Öldürek ya ölek, zorlu Varsın kıymat pula gelsin.

1942

«

Tanrıdağ'dan >

KURBAN

55

DAGLARA SESLENİŞ - Ersöz

ve

Yılanlıoğlu'na

-

1

Su çağlayıor, bu bir -tatlı kelamdır; Gelen yaprak bana dağdan �elamdır Dağlar ıbenim sevdalımdır, sılamdır Hey dağlar yolumu bitirdiklerim 1 Yarimi hulduğum, yitirdiklerimi Şehirlerde dolu şöhretler, şanlar Mevıki içün, rüıtbe içün koşanlar; Ben dağı sevmişim, dağ 'beni anlar..

Başımız dumanlı olsun dağlar heyi Kırılsın zencirler, ko>psun !bağlar heyi Şehirdekiler iki :büklüm yürür Eğilmemi� başım sende dik durur Köpüren ,suların, bendeki gurur ..

Hey taşı, toprağı Türk dağlarım hey 1 Hey dünya başına bürk dağlarım hey 1 Ordu gibi rüzgarların essin de, Karın, tipin yollarını kessin de, Mecnun, Kerem, Ferhad sana �üıssün de; Bizbize kalalım bahtım dağlar hey 1 Sarayım, sultanım, tahtım dağlar heyi 1942 «Türk Yurdu'nda.n »

TÜRKLÜGE

56

il

Dedem öldüyse de dağı duruyor Millet yolunda adağı duruyor Mar.tini, yılanhıçağı duruyor.

Seslen TEVETOGLU dağlara seslen Sana ovalarda bulunmaz mesken.

Köroğlu da Çamlıhelin eriydi Ilgaz Sepetçioğlunun yeriydi Sisle süslü dağlar yiğit yariydi.

Yüksel TEVETOGLU çık Haldizen' e Ovalarda işler girmez düzene. Ölüme acıkmış aş arayorsun Az bela çekmişsin iş arayorsun Dumanlı başına eş arayorsun Uzan yüreği ta:ş dağlara uzan Bulunmaz dağlarda gönlünü üzen.

KURBAN

57

Ölüm helal, gel dünyayı haram et

Boş ver ovalara, dağı meram et Kurşun menziljni kendine ram et.

TEVETOGLU dağda nizam senindir Her vergi, her tahsil. her zam senindir.

Ayna diye ölüme baıkma günü Zorlu günler yiğitlerin düğünü Tanrım bir etmiş yer ile göğünü.

Hey dağlar, ıhey ulu, kahraman dağlar!

Her yol jbeni size iletir, bağlar.

TEVETOGLU diyor dedem kanımda Ölmeğe dirilen Kür Şad yanımda Malım feda Türklük içün, Canım da Alın .beni yıkılmak bilmez dağlar 1 Alın beni d�kbaş, eğilmez dağlar!

1942 «

Tanrıdağ'dan »

58

TüRKLttöE

İNÖNÜNDEN GEÇİŞİN YANKILARI

Savaş meydanı yurd, barış adası Toprak tıoprak şeıhidleri, atası Yangın burayadek, lburdan ötesi Bizde alev alev yanan yürekler Bu yürekleri .bir ateş yol ekler.

Söyle tarih! Bu yurd toprak mı? Et mH Yaprak yaprak Mehmed .oğlu Mehmed mi?

Dünya cehennem de bu yur.d cennet mi?

Dünya yangın, bizde yanan yürekler Baba ı,rehid, oğul babayı bekler.

Bu .toprağa tohum aslan ekilir Bayrak bayrak koçyiğitler çekilir Toprağa düşülüıb göğe çıkılır Bizde bu toprağa düşer yürekler Baba şehid, oğul baibayı bekler.

TEVETOC'.LU der: «Sor, toprak nem olur?>�

Koynunda :büyümüşüm ninem olur Atam yatar: toprak haz:nem olur Dünvn yangın, bizde yanan yürekler Bizde bu toprağa bütün emek!er.

1942 « Tanrıdağ'dan »

5!)

K URBA N

SOZLOK DELİ DUMRUL: Dedekorkut hikayelerinden en güzel bir hikayenin kahramanı l(S.

8).

ECEVİT: Kastamonu-İnebolu arasında bulunan dünyanın cenneti bir mevkidir. Bu cennetin tarihi Ecevitde çorba içilen hanın duvarlarına, istiklal savaşına gidenlerin yazdığı satırlarda okunmal�tadır (S. 26).

GöKBELEN: Ilgaz çevresindeki bir

1cöy

(S. 52).

HAÇAT: Ilgazın en yüce tepesi (S. 12, 52).

HALDtZEN DAGLARI: Erzunırnun şimali garbisir:de Te-

vet:>ğullarınm

yedi paıça köy kurduğu dağ (S. 56).

IMIL IMIL: Hafif, hafif; yavaş, yavaş (Kastamonu) (S. 52).

KAYI: Ilgaz çevresindeki bir köy (S. 52).

KÜR� AD: Çinliler Türk ırkını kökünden kurutacakken 63!) da gizli bir ihtilal cemi:; eti kurarak milletimizin yeniden :müs­

takil ve ebedi olmasını temin etmiş en yüce bir kahramanımız­ clıt' (S. 15, 42, 52).

SUSO LMAK:

Sesin sönmesi, ı;iikut etmek (Kastamonu)

(S. 52).

TANRIDAGI: Ortaasyada adı, sanı ve içinde yat.anlarla tnpmğı Tiirk olan ve milletimizce kutlu sayılan yüce dağdır.

B e nce ;milletimiz için çok çalışan ve Türklüğe çok faydası do­ kunan büyüklerimizin ruhları

bu ulu dağda

toplanmaktadır

Kopuz rnecmuamızda neşrettiğim bu inanış (Kopuz, sayı: 2, sahife: 49) !büyük ustam Dr.Rıza Nur'un çok hoşuna gitmişti

öldüğü güne kadar neşrettiği Türkçü mecmuanın çevresine hep Türk ve Türkçüleri toplayacağı için adını Tanrıdağ koymuştu.

(S. 5, 15).

TEPELİK:

Anadoluda zengin kadınların başlarına koy­

dukları altun lira dizisi (S. 35).

YORGANSlZIN HAKKI ÇAVUŞ: Kastamonuludur. Ya­ şayan halk şairlerimizin en kudretlilerinden biridir. Koyu Ti.irk ve koyu

Türkçüdür.

Sahife: 53 teki

sesleniş

onun

törenine 1gelişinde beni ziyaretin.in hatırasıdır. (S.

halkevleri

53).

TüR KLüGE

60

İlk mısraların dizisi Sf. Bak benim dünyamda esen havaya: Bakın

eldeki

sevda

.

. . . . . . . . . . . .

. .. . . . . .

. . . .

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . ... .. .. ... .. . . . . . .

aynada

Başım duman

. . .

çekerim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . ..

Bayrağım

salınır selam

Bayrağım

salınır

seıa

alırım

. ...................

. . . . . . . . . . . . .. .. ..... .. .. . . .. ..

50

...................�...

Benim dağdarı. dağa koştuğum nedir? .

8

40 24 24 17

.

. . . .. . . ....

malırım .. ..... . .. .... .. . . . . ...... . . . . .. . ...

Beyaz renkli ölüm yüzümün akı

47

.

.

. . . . .

Bir dede mirası saat, şaşarım . ... . . . .. ..... . .... . .. . .... . . .. . ... . . .

Bir zamanlar milletimiz uyudu Biz hiç durmadan

!koşalım

.

.

42 . .. ..... . . . ... . ... ..... ....... . ... . 31

. .. . .. .... . . ...... . .. . . ... .. . . . . . . ..

�

Çiçek açar güneş soldursun diye

lG

Dedem öldüyse de dağı duruyor ... . .... . . . . . . . . .. .. . . . . . . . .. . . .

56

Derdim taşan bir nehirdir . .. . . . . . . . . . . . .. . ..... . ..... .. . . ....... . ..

38 Dönüyom artık sılama . . .. . .. .. . .. .. .. .. . .... . . ... . ... . .. . ....... ... . 33 Dünyam var hayalden, hatıralardan . .. .. . ..... .. . . . . . . . .. .... . . . . 45 .

Göğe yakın

başı vardır

.. . . . . . . . . . .

. . . . . . .

Her güzeli gördüm su oldum akdım Her şeylerden çok severim

.

.

. .. . . .

. . . . . . .

5

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

36

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

14

.

İman üzerine kurdum kendimi ... . .. ... . .. .... . .. . . . . .. ... . .. .... .

48

.... .. ... .. . ... .. . . .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .

20

İyiler, fenalar bendedir

Mücevheratçı dükkanım göklerde

.

.. .. . ... .. . . . . . . . . .. .. . . . . . . . . . .

41

. . .. , .. . . . .. ... . .....

26

. .. ......... ........ .. . . . . . .. ..... .. . . . .. . . ..

IS

Nehir ki mütemadi akmakda . . . . . . . . . . . .. .. . .. . . . . .. . .. . . . . . . . . . . . .

21

Namütenahi Ne anamın

nedir: Tığ çamların sayısı ne

babamın

.

. .

ôl

KU R BAN

Sf. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .

�J7

. ........ . . ......... . . . .. . . . .. .. ... . .. .. . . . .. ... . .

54

Ne :meçhullere sızlayan yaram var .Ne

O

yazıldıysa

alına

.

.

n

gece bende bir başkalık vardı

Ustanın mirası sazı takındın ..... . ... . . . .. . ... .. . .. . .. .. . ...... ....

52

Rüzgar olsam

22

derdini giderirdim .. . . . .. . . .. . ... ... .... ... .. ... .. .

.. . . .. . ....

19

yarime . . .. .. ... .. . . . . . . . . . . . .. .... .. .. .. ..

35

Sahil az, dağlar yakın, yol ıne yarım, ne bütün; Saman

yolu tepelikdir

.

.. .... . . . . . .. ... .. .. ... .. ... .. ..

43

Savaş meydanı yurd barış adası . . . . . . ......... ............. . . ...

Sokak dar, günsü�, çamur; ev /kambur, kafes kırık . . . . . . . . .

58

Sarı Zeybek Aydınlarda

yaşıyor

.

.... . .... ,. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10 27

.... . . . .. .. .. .. .. .. .. . ... .. ..

55

yatağı . . . .. ... .. .. . . . .. . .. ... . . . . . . . ..... .... .. .. . .. ..

6

Soyu bozulan millet mutlak ölür

. .

Su çağlayor, bu bir tatlı kelamdır Şehirler

kahbe

Tanrıda

aslımlar

yatar

. .

.

... .. ... . . .. .. ......... ...... ..............

15

..

Yabancı sima yok benim dünyamda Yalanmak adeti köpeklerdedir

... . . . . .. .... . . . . .. .. . ........ . . ....

46 �9

Yıllarla el el!! dönen değirmek

.

... .. .. .. ... .... . ..... . ... .. .. .. ...

13

. . . . _

_ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

İÇİNDEKİLER Tanrı Dağı

5

Merd ve Namerd

29

Dağlara

6

On iki Tiirk gelini

31

Ayna

8

Erzincanlı Bir Askerin Çilesi

33

Kervanunız yürür

9

Halkımın felsefesi (1, II, İİI)

35 .

Kastamonu

10

Artık Ayıldım

38

Ilgaz

11

ihtilal

40

Değirmen

13

Fedfü

41

Fırtına

14

Aradığım

42

Kür Şad

15

Düğün Günü Gelince

43

Türklüğe Kurban (1, ll) 16

Bir Delinin Şiirler J (1, il, lII) 45

Toprak Seninim

18

Benim Derdim

48

Samsun

19

Hak ve Halk Yolunda

5!l

Ahenk

20

Yorgansızın Hakkıya Sesleniş 53

Nehir

21

ölümü isteyiş

54

il)

Kara Sevdam (Vatana) 22

Dağlara Sesleniş (1,

Kara Sevdam(Bayrağa) 24

inönünden Geçişin Yankıları 58

Cennet Ecevit

26

Sözlük

59

Tutsak Türkler

27

ilk Mısraların Dizisi

ıiO

55

TEVETOGLU FETHİ'NİN ESERLERİ

Yarın Turan Benimdir!.. (Şiirler) Bir Bayrak Altına!.. (Şiirler) Çanakkale

Abidesi

. . . . . . . . . .. . ... . .

25 Kc

... .. . .. . . . . . . . . .. . . .

25 Kr.

1934

1936

. .

. . . . . . . . . . .. . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 Kr.

Tagore, Hayatı ve Eserleri 1938 . . . . .... ....... . . ........ . ....

40 Kr.

1936

.

Kopuz (Aylık Türkçü Mecmua)

Tagore

Külliyatı

(1)

1939

. .

193911940

Fuzuli'nin Bahçesi (Mensur Şiirler) 1938 •..•. . • . . ..

. . .

.

. .

...

. . .

200 Kr.

. . .. . ..... .. .. .

25 Kı.

.. ... .. .. ... .. .. .........

40 Kr.

.

Türklüğe Kurban (Şiirler) 1943 ...... .... ............ . . ......

60 Kr

BASILACAK OLANLAR Ahmed Hikmet Hayatı ve Eserleri ...........................

Mektebden Dönen Kuş (Şiirler) ............................. .

Ana Baba Kazandı (Roman)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... .

Btı kitapları (Dr. Tevetoğlu Fethi, Posta kutusu: 17, Sam­ sun) adresine posta pulu göndererek temin edebilirsiniz.

Bu kitab 22 Birincikanun 1942 de

lstanbulda Arkadaş

Matbaasında basılmıştır.