Beschavingsspel: onderzoeken, samenwerken én digitale vaardigheden leren

Achtstegroepers van de Nicolaas Maesschool in Amsterdam leren zelf vragen stellen in plaats van ze alleen te beantwoorden. Ze doen dat met het beschavingsspel, waarin ze een eigen levensvatbare samenleving maken. Vanuit zelfbedachte vragen zoeken de leerlingen informatie op internet, communiceren online en presenteren hun bevindingen in een prezi. Spelenderwijs komt zo een heel scala aan digitale vaardigheden aan bod. tekst tefke van dijk foto’s rodney kersten

Bij het beschavingsspel zijn leerlingen op een andere planeet beland, waar ze een nieuwe beschaving moeten opzetten, inclusief dorpen, steden en een infrastructuur. De leerkracht leidt het spel in met het verhaal, daarna gaan de leerlingen in groepjes van vijf of zes op ­o nderzoek uit. Hoe zijn ze daar terechtgekomen? Hoe overleven ze? Aan de hand van een lijst vragen van de leerkracht én vragen van de leerlingen zelf werkt ieder groepje zo aan een nieuwe beschaving. Elke twee weken start een nieuw thema, zoals: ­gereedschap, landbouw, godsdienst, schrift, ziekte en gezondheid. Leerkrachten Bart van den Bosch en Michiel Jehee ­b edachten het spel op de Nicolaas Maesschool in ­Amsterdam vanuit het idee dat leerlingen met onderzoek leren zelf vragen te beantwoorden. ­J ehee: ‘In plaats van vaardigheden als onthouden, ­begrijpen en toepassen ga je meer de kant op van analyseren, evalueren en creëren.’ Met het spel boren de leerkrachten bovendien verschillende talenten van kinderen aan door niet alleen verbaal-linguïstisch te

werken, maar ook visueel-ruimtelijk en muzikaal. ‘Hierdoor zien we veel meer van de leerlingen’, aldus Jehee. ‘Ze groeien allemaal, ook de leerlingen die cognitief niet zo goed meekomen.’

Digitale geletterdheid, wat is dat? Bij digitale geletterdheid gaat het om vier vaardig­heden: 1. ICT-basisvaardigheden: minimale niveau van leerlingen, denk aan knoppenkennis en kunnen googelen. 2. Computational thinking: probleemoplossend vermogen. Gestructureerd denken en programmeren: grote stappen opdelen in kleine stapjes om tot een oplossing te komen. 3. Mediawijsheid: kritisch en bewust met ­media omgaan en creatief gebruikmaken van media. Actief nadenken over de gevolgen van digitale daden. 4. Informatievaardigheden: goed kunnen zoeken, vinden en toetsen van informatie, zeker ook digitaal. Digitale geletterdheid is een combinatie van al deze vaardigheden, je kunt niet inzetten op één onderdeel. Wel kun je als team keuzes maken in focus, afhankelijk van het schoolprofiel. De vier vaardigheden maken deel uit van de 21ste eeuwse vaardigheden, waarvoor SLO en Kennisnet ook een model hebben ontwikkeld. Meer weten over digitale geletterdheid? Kijk dan op kn.nu/modeldigitalegeletterdheid

EDG_NOV_018-019_Kennisnet_v04.indd 18

13-10-16

17:41