Jouw Keuze STUDEREN AAN DE HOGESCHOOL
STUDENTEN AAN HET WOORD Kiezen, studeren en de praktijk
EEN BIJZONDERE STUDIE Waarom niet?
hb O o- VE 20 op RZI 11 leid CH -2 i T 01 ng 2 en
STROOM IN Van havo, vwo of mbo naar hbo
Jouw Keuze 2011-2012
4
12
6
inhoud
Algemene informatie Alles wat je moeten weten over een hbo-opleiding
ORIﾃ起TEREN Check de open dagen van alle hogescholen via studiekeuze123.nl
Overzicht Alle opleidingen van alle hogescholen op een rij
Instroom Van vooropleiding naar hbo
Studeren & DE PRAKTIJK Studenten delen hun verhaal
17
4 6 8 12 14
19
OVER DE GRENS Internationale ambities? Bekijk de mogelijkheden
bijzondere studies De ervaring van studenten
Aanmelden Regel alles via studielink
Afgestudeerd Diploma op zak. En dan?
Websites Begin je oriﾃｫntatie online. Handig overzicht van de websites van alle hogescholen
16 17 18 19 20
Colofon Copyright 2011 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgenomen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel de grootst mogelijke zorg is besteed aan de inhoud van dit magazine, kunnen er geen rechten aan worden verleend.
Voor nabestellingen kan deze brochure in pakketten van 25 exemplaren worden besteld (zolang de voorraad strekt) bij: EDG Media, t.a.v. Jouw Keuze, Postbus 40266, 3504 AB Utrecht, fax: 030-2417046 of via: www.primaonderwijs.nl/hbo-raad. Redactie: HBO-raad, Marissa Blijham Coﾃｶrdinatie: EDG Media (Sanne Dorland, Bram Lammers) Ontwerp en vormgeving: Menno van der Veen Beeld: Annabel Jeuring, Andy van Tilborg (coverfoto), Arenda Oomen, Arno van Kempen, Ernst Dirksen, FR-Fotografie/Waldo Aikema, Gert Jan Koster, Maarten Sprangh, Avans Hogeschool, Gereformeerde Hogeschool, Hogeschool Zeeland, NHTV internationaal hoger onderwijs Breda, Saxion Hogeschool Druk: IPP Printers Verspreiding: EDG Media
2 | 2011-1012 Jouw Keuze
Jouw Keuze Als het goed is, sluit jij het komend schooljaar af met het halen van je felbegeerde havo-, vwo- of mbo-diploma. Hoogstwaarschijnlijk sta je dan voor de keuze welke vervolgopleiding je gaat doen. Maar hoe maak je nu de juiste keuze? Waar moet je op letten als je een studierichting kiest, welke hogeschool past daar het beste bij en welke vorm van studeren spreekt je het meest aan?
I
n dit nummer van Jouw Keuze vertellen we je alles over studeren aan de hogeschool. Je vindt een handig overzicht van alle door de overheid bekostigde opleidingen aan de hogeschool (dat betekent recht op studiefinanciering). Daarnaast is er informatie over hoe je je kunt aanmelden, eventuele instroomregelingen en internationale trajecten. Uiteraard komen aankomend studenten, studenten die momenteel studeren aan een hogeschool, en tevens afgestudeerden die inmiddels een baan hebben, uitgebreid aan het woord. Hun tips en ervaringen kunnen jou helpen om tot een juiste keuze te komen voor een studie.
scholen. Zo kun je bijvoorbeeld verder studeren op masterniveau. Je volgt dan veelal een internationaal georiënteerde opleiding, waarna je de titel ‘master’ mag dragen.
Brug naar maatschappij De hogeschool is veel meer dan een opleidingsinstituut. De meeste studies zijn praktijkgericht, zodat je al snel ervaart welke carrièremogelijkheden er zijn. De combinatie van theoretische kennis, onderzoeksvaardigheden en de toepassing daarvan in de praktijk middels stages en projecten zorgt ervoor dat je na je studie uit veel verschillende beroepen en uiteenlopende functies kunt kiezen. Als je na je afstuderen een baan vindt, kun je ook nog blijven deelnemen aan onderwijsprogramma’s van de hoge
Toekomst Studeren aan de hogeschool betekent: een theoretische basis, ruime onderzoeksvaardigheden, concreet en praktisch werken, serieuze stages en ongekend veel internationale mogelijkheden. Klaar voor jouw toekomst in het hoger beroepsonderwijs? Test dan op studiekeuze123.nl waar je interesses liggen en zie wanneer de hogescholen hun deuren voor jou openzetten. Veel succes met het kiezen van de opleiding die bij jou past! <<
NHTV BREDA
Kennis & praktijk Hogescholen zijn de laatste jaren ontwikkeld tot kennisinstituten. Er is meer aandacht voor onderzoeken en projecten die in opdracht van bijvoorbeeld ziekenhuizen en bedrijven in de regio worden verricht. Studenten krijgen hierdoor veel mogelijkheden om hun kennis direct in de praktijk toe te passen.
Jouw Keuze 2011-1012 | 3
De hogeschool:
Kennis en praktijk Steeds meer jongeren kiezen voor een opleiding aan een hogeschool. Op hogescholen staat voorop dat je alles wat je leert direct in de praktijk kunt toepassen. Naast hard studeren is werkervaring opdoen dan ook een belangrijk onderdeel van een hbo-opleiding. Je theoretische kennis kun je tijdens stages en projecten direct toepassen op de werkvloer. Vanwege de praktische insteek vinden de meeste studenten na hun opleiding snel een passende baan.
Studenten die al eerder een studie hebben gevolgd, kunnen vrijstelling aanvragen. Beschik je over een mbo 4-diploma en wil je een aansluitende hbo-opleiding volgen, dan kom je hier meestal voor in aanmerking. Dat betekent dat je je hbo-opleiding in drie jaar kunt afronden. Sommige hboopleidingen kennen ook een speciaal vwo-traject. Het is raadzaam nadere informatie aan te vragen bij de hogeschool waar je graag wilt studeren.
4 | 2011-1012 Jouw Keuze
O
m toegelaten te worden tot een hogeschool moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. De eerste vereiste is een havo-, vwo- of mbodiploma. Ook moet je profiel aansluiten bij de hbo-opleiding die je graag wilt volgen. Het wordt daarnaast steeds gebruikelijker dat hogescholen individuele studiekeuzegesprekken houden met aankomende studenten voordat zij zich inschrijven voor een studie. Doel hiervan is dat je beter kunt afwegen of je studiekeuze ook de juiste is. Bij een aantal bijzondere opleidingen, zoals de kunstopleidingen of de hogere hotelschool, moet je ook een toelatingsexamen doen. Op grond van een auditie of presentatie wordt je talent beoordeeld. Pas
na het halen van dit examen kun je worden ingeschreven. Mocht je niet worden toegelaten, krijg je veelal advies hoe je je talenten verder kunt ontwikkelen, om het een jaar later opnieuw te proberen. Opleidingsvormen De meeste aankomend studenten kiezen ervoor om voltijd te gaan studeren. Je volgt dan vier jaar lang hoor- en werkcolleges aan de hogeschool van jouw keuze. Bij de meeste opleidingen volg je in je tweede, derde en soms vierde jaar stages, zodat je aan de praktijk kunt ruiken. Ook krijg je de kans een minor (een bijvak) te volgen. In het vierde jaar studeer je af. Een hbo-opleiding wordt uitgedrukt in
SAXION HOGESCHOOL
Het unieke aan het hbo is dat je naast een stevige portie kennis veel kansen krijgt om ervaring op te doen in de praktijk
Titels Ba che
ineen ECTS-studiepunten. ECTS staat voor European Credit Transfer System. Na afronding van je studie moet je 240 ECTS-studiepunten hebben behaald. Elk punt staat voor 28 studie-uren; per jaar moet je 60 van deze punten behalen. Na vier jaar heb je alle studiepunten binnen en ben je geslaagd. Duaal, deeltijd, honours Wil je dat de praktijk nog meer en sneller aan bod komt, dan kan de duale opleidingsvorm een goede optie zijn. Hierin wordt studeren afgewisseld of gecombineerd met betaald werken. Het werk dat je verricht sluit naadloos aan op je studie. Anders dan bij de voltijd- en deeltijd opleidingen loop je als duaal student geen stage; je bent immers al aan het werk. Je wordt tijdens je werkperiode beoordeeld als werknemer en verdient een normaal salaris. Daardoor ontvang je geen studie financiering. Je kunt er ook voor kiezen om te gaan werken en in deeltijd te gaan studeren. Naast je baan ga je dan een, twee of drie avonden per week of op zaterdag naar de hogeschool. Deze mogelijkheid is met name geschikt als je al aan het werk bent en daarnaast verder wilt studeren. De kosten worden dan in de meeste gevallen vergoed door de werkgever. Voor (vwo-)studenten die meer aankunnen bieden de meeste hogescholen ook zogeheten honours-opleidingen aan. Honours is een verzwaard programma, dat bovendien vaak versneld wordt aangeboden. Het richt zich op een verdieping van de bestaande programma’s en kent extra onderdelen. HET ECHTE WERK Het unieke aan het hbo is dat je naast een stevige portie kennis veel kansen krijgt om ervaring op te doen in de praktijk. De hogescholen vinden het belangrijk dat je tijdens je studie kennismaakt met ‘het echte werk’. Elke opleiding kent daarom
l
or Een hbo-diploma geeft recht op de bachelortitel. Dit is een internationale titel, die aangeeft dat je een opleiding in het hoger onderwijs (beroepsonderwijs of wetenschappelijk onderwijs) hebt afgerond. Aan de titel wordt in het hbo de afkorting toegevoegd van de opleiding die je hebt gevolgd. Hierdoor is voor je toekomstige werkgever meteen duidelijk wat je hebt gestudeerd. De titel ‘Bachelor of Economics’ (BEc) bijvoorbeeld, mag je achter je naam zetten. Wanneer je een agrarische of technische hbo-opleiding hebt afgerond, mag je naast de internationale bachelortitel ook de Nederlandse titel ‘ingenieur’ gebruiken. Deze titel komt voor je naam te staan.
De meeste studenten met een bachelortitel gaan direct aan het werk. Maar je kunt ook verder studeren op masterniveau. Dit kan ER direct na je hbo-opleiding, maar ook na een aantal jaren werk T S MA ervaring. De masteropleidingen zijn internationaal georiënteerd. Dit betekent dat je diploma in heel Europa wordt erkend. Veel masteropleidingen worden in de Engelse taal gegeven. Zij worden door hogescholen en universiteiten aangeboden. Als je een master opleiding hebt afgerond, mag je de titel ‘master’ voeren. Deze titel komt, net als de bachelortitel, achter je naam te staan.
In het studiejaar 2006-2007 is een nieuw onderwijstype in het hoger onderwijs geïntroduceerd: de Associate degree-programma’s. Dit zijn tweejarige programma’s die leiden tot een nieuwe wettelijke ASSO C graad: de Associate degree. Ad-programma’s zijn een tussenstap op DEGRIATE EE weg naar een bacheloropleiding en vooral aantrekkelijk voor mbo’ers die aarzelen of zij nog verder zullen studeren. Ook zijn ze geschikt voor werkenden. In de arbeidsmarkt is een groeiende behoefte aan afgestudeerden met een opleidingsachtergrond tussen mbo 4- en hbo-bachelorniveau in. De programma’s maken onderdeel uit van een bachelor opleiding. Na het behalen van je Ad kun je nog verder studeren. Een Associate degree-programma wordt aangeboden door een hogeschool en de vooropleidingseisen voor deelname zijn gelijk aan die voor de betreffende hbo-bacheloropleiding. Studenten die een Ad-programma volgen, hebben recht op studiefinanciering. Een aantal voorbeelden van Associate degree-opleidingen is Personeel & Arbeid, Accountancy, Chemische Technologie en Dier & Veehouderij. Bij de hogescholen kun je meer informatie krijgen over de aangeboden Ad-programma’s. > Check het overzicht vanaf pagina 8 om te zien welke opleiding een Ad-programma aanbiedt
een lange stageperiode. De meeste opleidingen bieden daarnaast meerdere korte stages, vaak op projectbasis, zodat studenten goed inzicht krijgen in hoe ze hun kennis in de praktijk kunnen toepassen. Voor de stages ontvang je studiepunten. Veel studenten maken van de mogelijkheid gebruik om in het buitenland stage te lopen of daar een aantal vakken te volgen. Dit wordt gestimuleerd door de opleidingen. Om dit mogelijk te maken worden er afspraken gemaakt en contacten gezocht met buitenlandse hogescholen. <<
De opleidingen zijn onderverdeeld in verschillende sectoren Agrarisch Economie Onderwijs Gezondheidszorg Kunst Techniek Gedrag en maatschappij
Jouw Keuze 2011-1012 | 5
oriënteren Open dagen?
Check studiekeuze123.nl Alle hogescholen organiseren open dagen waarop je studenten en docenten kunt spreken en een goed beeld kunt krijgen van wat een studie inhoudt. Het is aan te raden om naar verschillende open dagen te gaan.
W
anneer je meerdere open dagen bezoekt, krijg je niet alleen een beter beeld van de studie, je kunt ook de sfeer van de hogeschool en de opleiding proeven. Daardoor kun je studies en hogescholen beter met elkaar vergelijken en uitvinden wat het beste bij je past. Vaak zijn er meer mogelijk heden en verschillen dan je denkt. De afzonderlijke faculteiten van de hogescholen organiseren eveneens open dagen. Hier wordt dieper ingegaan op een specifieke opleiding. Daarnaast zijn er meeloopdagen, waarbij je een dagje meekijkt met studenten van de studie die jou interessant lijkt. Ook zijn er mogelijkheden voor proefstuderen.
AVANS HOGESCHOOL
Actueel overzicht Een actueel en volledig overzicht van alle lokale open dagen, meeloopdagen en mogelijkheden voor proefstuderen vind je op studiekeuze123.nl. Je kunt je hier ook aanmelden om per e-mail informatie te ontvangen over actuele open dagen van jouw interessegebied. Zo blijf je op de hoogte en weet je zeker dat je niets mist.
Paula Maas (20) uit Zaanslag
‘Je kunt op studiereis naar de deltawerken van de Mississippi. Geweldig!’
6 | 2011-1012 Jouw Keuze
ARNO VAN KEMPEN
Studiekeuze: Delta Management aan de Hogeschool Zeeland Vooropleiding: vmbo en havo ‘Na mijn vmbo-diploma ben ik sociaal agogisch werk gaan doen. Hoewel ik dat aanvankelijk leuk vond, had ik het gevoel dat ik over tien jaar niet gelukkig zou zijn als ik dat bleef doen. Naast mijn werk ben ik dus ook mijn havo-diploma gaan halen. Ik wilde sowieso een hbo-studie doen en een andere richting op. Ik bezocht meerdere websites van hogescholen, maar de Hogeschool Zeeland sprong er al snel bovenuit. Hoewel ik geen wiskunde heb, kan ik met geschiedenis en maatschappijleer instromen in de opleiding Delta Management. Dit is een heel brede studie, waarmee je veel kanten op kunt. Je moet wel kennis hebben van techniek, maar gaat uiteindelijk aan de slag als projectleider, zodat je vooral bezig bent met managen. Het spreekt me aan dat je heel zelfstandig werkt en veel deelneemt aan projecten. Ik kijk nu al uit naar de stages. De Hogeschool Zeeland heeft contacten met
diverse universiteiten in Amerika, waardoor je bijvoorbeeld op studiereis kunt naar de deltawerken van de Mississippi. Geweldig om mee te maken. De studie wordt in het Engels gegeven. Dat zal best pittig zijn, mede doordat er veel vaktermen worden gebruikt. Ook ontkom ik niet aan wiskunde; dat ben ik al aan het bijspijkeren. De Hogeschool Zeeland is een kleinschalige hogeschool; er hangt een persoonlijke sfeer. Ik voelde me er meteen thuis.’
MIJN TIP: ‘Kijk vooral naar waar je eigen interesses liggen. Ga niet te veel af op de keuzes van je vrienden. Hoewel ik een kleine vertraging opliep, weet ik nu beter wat ik wil. Ik denk dat je voor een hbostudie ook meer verantwoordelijkheid moet tonen en gedisciplineerd moet zijn. Dat kun je beter aan als je iets ouder bent.’
Ronald de Winter (18) uit Wezep Studiekeuze: Pabo, Gereformeerde Hogeschool Vooropleiding: havo Hogeschool is in Zwolle en daardoor kan ik voorlopig nog thuis blijven wonen. In het eerste jaar ga ik meteen twee dagen per week stage lopen. Verder ga ik een dag naar school en de overige twee dagen is zelfstudie. Daar ben ik wel benieuwd naar. Of ik genoeg discipline heb om dat vol te houden. Ik ga daar wel van uit, want ik wil dit heel graag.’
‘In het eerste jaar ga ik meteen twee dagen per week stage lopen’
ERNST DIRKSEN
‘Leraar worden op een basisschool is sinds mijn vijftiende niet meer uit m’n hoofd te krijgen. De keuze voor het volgen van de Pabo stond voor mij dus al vast, evenals dat ik die studie aan de Gereformeerde Hogeschool wilde volgen. Het liefst geef ik dan les op een christelijke basisschool en in een dorp. Het dorpsleven is wat gemoedelijker, dat zie ik meer zitten dan de grote stad. Ik wil basisschoolleraar worden omdat ik denk dat kinderen die nog op de basisschool zitten echt iets willen leren en daardoor meer gemotiveerd zijn. Het lijkt me leuk om leraar te worden van kinderen die in groep 6 t/m 8 zitten, daar kun je net iets meer mee dan met de heel jonge kinderen. De Gereformeerde
MIJN TIP: ‘Kies een studie die je echt heel graag wilt doen en ook leuk vindt. Een aantal vrienden van mij zijn nu al voor de tweede of derde keer aan een nieuwe studie begonnen omdat ze afgingen op advies van anderen. Dat is zonde van je tijd en geld.’
Annemieke Hesse (17) uit Apeldoorn Studiekeuze: Recreatie- & Gezelschapsdieren, Stoas Hogeschool Vooropleiding: havo studie gekozen. De eerste twee jaar zijn algemeen en breed, daarna ga je je pas specialiseren. Ik heb dus nog even de tijd om erachter te komen wat ik écht leuk vind. Zoals ik er nu over denk, wil ik na deze opleiding verder studeren. De studie Recreatie- & Gezelschapsdieren is daar een goede basis voor. Ook is er veel aandacht voor de praktijk. Zo zijn er elk jaar meerdere stages, bijvoorbeeld in een dierentuin. Verder kijk ik ernaar uit om naar de hogeschool te gaan omdat het een heel nieuwe ervaring is: een nieuwe stad, een nieuwe school, en ik leer nieuwe mensen kennen.’
‘Ik wist altijd al dat ik met dieren wilde werken. Bij ons thuis is het ook echt een beestenboel. We hebben twee honden, een paard, konijnen en muizen en ik werk al een aantal jaren in een hondenpension. Het leuke van deze opleiding is dat je heel veel leert
MAARTEN SPRANGH
‘Ik wist altijd al dat ik met dieren wilde werken’
over het gedrag van dieren, hun verzorging en voeding, en dat moet je ook overdragen op mensen. Je bent dus met dier en mens bezig. Toen ik een studie moest kiezen, wist ik nog niet precies wat voor soort baan ik leuk zou vinden. Daarom heb ik voor deze
MIJN TIP: ‘Het bezoeken van open dagen heeft mij erg goed geholpen. Je krijgt dan een goede indruk van de studie en van de school. Bij de Stoas Hogeschool kreeg ik veel informatie van de docenten en er was veel ruimte om studenten vragen te stellen. Daarnaast volgde je een workshop. In kleine groepen moest je onderzoek doen – in mijn geval over vissen en flamingo’s – en die presenteren aan de anderen. Hierdoor ontdekte ik dat het een praktijkgerichte opleiding is. Dat past bij mij.’
Jouw Keuze 2011-1012 | 7
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Oefentherapie Cesar Operationeel Sportmanagement Opleiding Podotherapie Opleiding tot Fysiotherapeut
■ ■
Creatieve Therapie Culturele en Maatschappelijke Vorming
■
■ ■
Ervaringsdeskundige in de Zorg Godsdienst-pastoraal Werk
■ ■ Human Resource Management ■ ■ ■ ■ Imam/Islamitisch Geestelijk Werker Integrale Veiligheidskunde
■
Hogeschool Zeeland
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Leiden
■
Hogeschool Inholland
Hanzehogeschool Groningen
Gereformeerde Hogeschool
Fontys Hogescholen
Driestar Hogeschool
De Haagse Hogeschool
Christelijke Hogeschool Windesheim
Christelijke Hogeschool Ede
■ ■ ■ ■ Opleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck ■ Opleiding tot Verpleegkundige ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Opleiding voor Ergotherapie ■ ■ Opleiding voor Logopedie ■ ■ ■ ■ ■ Optometrie ■ Orthoptie ■ Praktijkondersteuner in de Zorg ■ Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie ■ Sport, Gezondheid en Management ■ Toegepaste Gerontologie ■ ■ Verloskunde ■ ■ Voeding en Diëtetiek ■ ■ ■
GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ
■
■ ■ ■ ■ ■ ■
■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■
Pedagogiek
■
Personeel en Arbeid Sociaal Financiële Dienstverlening Sociaal Pedagogische Hulpverlening Sociaal-Juridische Dienstverlening
Sport en Bewegingseducatie Vrijetijdwetenschappen
Saxion Hogeschool
■ ■ ■
■
■ ■ ■ ■
■
■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Social Work Sport en Bewegen Toegepaste Psychologie
8 | 2011-1012 Jouw Keuze
■ ■ ■ ■
Pedagogisch Educatief Medewerker Pedagogisch Management Kinderopvang
NHL Hogeschool
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
Kinderopvang Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
■ ■
■
International Leisure Sciences
■ deeltijd ■ voltijd ■ duaal ■ deeltijd + voltijd ■ deeltijd + duaal ■ voltijd + duaal ■ deeltijd + voltijd + duaal ook als Associate degree
Hogeschool Zuyd
Hogeschool Zeeland
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
■ ■
Stenden Hogeschool
Mondzorgkunde
■
Saxion Hogeschool
Medische Hulpverlening
■
NHTV internationaal hoger onderwijs Breda
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken
NHL Hogeschool
■ ■ ■
Hogeschool Zuyd
■
Hogeschool van Amsterdam
■ ■
■
Kunstzinnige Therapie Management in de Zorg
Hogeschool Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Leiden
Hogeschool Inholland
Hanzehogeschool Groningen
Gereformeerde Hogeschool
Fontys Hogescholen
De Haagse Hogeschool
Christelijke Hogeschool Windesheim
Farmakunde Huidtherapie
Avans Hogeschool
Opleidingen per sector
GEZONDHEIDSZORG
Christelijke Hogeschool Ede
Avans Hogeschool
overzicht
■ ■
■
■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■
■
■
■ ■ ■ ■
■
Docent Beeldende Kunst en Vormgeving
■ ■ ■ ■ Docent Drama ■ ■
■
Docent Dans
Docent Informatie en Communicatie Technologie Docent Muziek Onderwijsondersteuner Bouwkunde I en II Onderwijsondersteuner Bouwtechniek I en II
■ ■
■ ■
■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Consumptieve Techniek I en II
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■
Onderwijsondersteuner Mechanische Techniek I en II
■
■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Aardrijkskunde Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bedrijfseconomie Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Biologie Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bouwkunde I en II Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Bouwtechniek I en II
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Engels Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Frans
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Gezondheidszorg en Welzijn Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Godsdienst Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Installatietechniek I en II
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Maatschappijleer
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■
■ ■ ■
■
■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Natuurkunde Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Nederlands
■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Omgangskunde Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Pedagogiek Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Scheikunde
■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Spaans Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Techniek Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Werktuigbouwkunde I en II Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Wiskunde
■ ■ ■
Stenden Hogeschool
Saxion Hogeschool
Pedagogische Hogeschool De Kempel
NHL Hogeschool
Marnix Academie
Katholieke PABO Zwolle
Iselinge Hogeschool
Hogeschool Zuyd
■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Opleidingskunde Schrijftolk Taalondersteuner
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Mens en Technologie Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Motorvoertuigentechniek I en II
Hogeschool Zeeland
■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Islamgodsdienst Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Mechanische Techniek I en II
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Leiden
■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Fries Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Geschiedenis
■
■ ■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Economie Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Elektrotechniek I en II
■
■
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Consumptieve Techniek I en II Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Duits
■
■
Onderwijsondersteuner Zorg & Welzijn
Opleiding tot leraar vo v/d 2e graad in Algemene Economie
■
■ ■ ■ ■
Opleiding Leraar Nederlandse Gebarentaal (NGT) / Bacheloropleiding tot Tolk NGT Opleiding tot leraar vo v/d 1e graad in Lichamelijke Oefening
■
■ ■
■
Onderwijsondersteuner Uiterlijke Verzorging
Opleiding tot leraar Basisonderwijs
Hogeschool IPABO Amsterdam Alkmaar
Hogeschool Inholland
Hogeschool Helicon
Hogeschool Edith Stein/ Onderwijscentrum Twente
■ ■
Onderwijsondersteuner Omgangskunde
Onderwijsondersteuner Werktuigbouwkunde I en II
■
■
■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Metaal-Elektro-Installatietechniek (MEI), Elektrotechniek
Onderwijsondersteuner Techniek
■
■
■ ■
Onderwijsondersteuner Metaal-Elektro-Installatietechniek (MEI), Mechanische Techniek Onderwijsondersteuner Motorvoertuigentechniek I en II
■
■
Onderwijsondersteuner Handel en Administratie Onderwijsondersteuner Installatietechniek I en II
■
■
Onderwijsondersteuner Gezondheidszorg en Welzijn Onderwijsondersteuner Informatie- en Communicatietechnologie I en II
■ ■
■ ■
Onderwijsondersteuner Economische Vakken Onderwijsondersteuner Elektrotechniek I en II
Hogeschool der Kunsten Den Haag
Hanzehogeschool Groningen
Gereformeerde Hogeschool
Fontys Hogescholen
Driestar Hogeschool
De Haagse Hogeschool
Codarts Rotterdam
Christelijke Hogeschool Windesheim
Christelijke Hogeschool Ede
Avans Hogeschool
ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
ONDERWIJS
■ ■
■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■
Jouw Keuze 2011-1012 | 9
Accountancy Advanced Business Creation
■ ■
■ ■ ■ ■ ■
Opleidingen per sector
Assistent Marketeer Bedrijfseconomie
■ ■ ■ ■ ■ ■ Bedrijfskunde ■ Bedrijfskunde MER ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Bedrijfskundige Informatica ■ ■ ■ Bestuurskunde/Overheidsmanagement ■ ■ ■
Business IT & Management
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
■ ■
■ ■
■ ■ ■
■ ■ ■
■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Communicatie ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Communicatiesystemen ■ ■ Crossmediale Communicatie ■ European Studies ■ Eventmanager ■ Facilitair Eventmanagement ■ Facility Management ■ ■ ■ ■ ■ Finance and Control ■ Financial Services Management ■ ■ ■ ■ ■ ■ Financiële Dienstverlening ■ Fiscaal Recht en Economie ■ ■ ■ Food and Business
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
■
■
■
■ ■
■ ■
■
■ ■ ■
■
Functiegerichte Bachelor in Toerisme en Recreatie
■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■
■
Hoger Hotelonderwijs
■
Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs
■ ■ ■ ■ ■ ■
■
Hogere Juridische Opleiding
■
ICT en Communicatie
■
Informatiedienstverlening en -management
■
■
■
Information Management
■ ■
■
Integrale Veiligheidskunde
■
■
■
Intercedent
■
International Business
■
International Business and Languages
■ International Business and Management Studies ■
■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■
International Hotel Management
■ ■ ■ ■ ■ ■
International Real Estate and Facility Management IT Service Management
■
Journalistiek
■ ■
■
■
■ ■
■
Kunst en Economie
■
Logistiek en Economie
■
■ ■ ■ ■
■
■
■
Media en Entertainment Management
■
■
Media, Informatie en Communicatie
■
Officemanagement
■ ■
■ ■
Ondernemen Oriëntaalse Talen en Communicatie
■ ■
People and Business Management Retail Management
■
Security Management Small Business en Retail Management
■
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
Sport, Management en Ondernemen
■ ■ ■
■ ■
Toegepaste Bedrijfskunde
■
Trade Management gericht op Azië Vastgoed en Makelaardij
■ ■
■ ■
■ ■
Vertaalacademie
■
Vitaliteitsmanagement & Toerisme
■
Vrijetijdsmanagement Windesheim Honours College
Stenden Hogeschool
■
Commerciële Economie
Integrale Veiligheid
Saxion Hogeschool
■
Commercieel Management
HBO - Rechten
NHTV internationaal hoger onderwijs Breda
NHL Hogeschool
Hotelschool Den Haag, Intern. HS voor Hotelmanagement
Hogeschool Zuyd
Hogeschool Zeeland
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
■
Business Management
Marketing Management
10 | 2011-1012 Jouw Keuze
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
■ ■ ■ ■
Business Administration in Hotel Management
Lifestyle
■ deeltijd ■ voltijd ■ duaal ■ deeltijd + voltijd ■ deeltijd + duaal ■ voltijd + duaal ■ deeltijd + voltijd + duaal ook als Associate degree
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Leiden
Hogeschool Inholland
Hanzehogeschool Groningen
Fontys Hogescholen
De Haagse Hogeschool
Christelijke Hogeschool Windesheim
ECONOMIE
Christelijke Hogeschool Ede
Avans Hogeschool
overzicht
■ ■
■
■
■
Automotive
■
Bedrijfswiskunde Bewegingstechnologie Bio-informatica
Biotechnologie
■
■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■ ■
Hogeschool Zuyd
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool der Kunsten Den Haag
Hanzehogeschool Groningen
Gerrit Rietveld Academie
Fontys Hogescholen
Design Academy Eindhoven
Codarts Rotterdam
Avans Hogeschool
Hogeschool Inholland
■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■
AGRARISCH
■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■
■
Bedrijfskunde en Agribusiness
■ ■
Geodesie
■
■
Gezondheidszorg Technologie ■ HBO-ICT
■
Educatie en Kennismanagement Groene Sector
■
Human Technology
■ ■
■ ■
■ ■ Informatica ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Information Security Management ■ Installatietechniek ■
■
Industriële Automatisering
■ ■ ■
■ ■
■ ■ ■ ■
International Business and Management Studies
Landscape and Environment Management
■
Melkveehouderij
Kunst en Techniek
■
Logistics Management
■ ■
■ ■ ■
■
■
Milieukunde
■
Ondernemerschap
■
■
■ ■
Maritieme Techniek
■ ■
■
■
Plattelandsvernieuwing
■ ■ Toegepaste Biologie ■ ■
■
Tropische Landbouw
■ ■ ■ ■
Tuin- en Landschapsinrichting Tuinbouw en Akkerbouw
■
Milieugerichte Materiaaltechnologie ■ Milieukunde ■
■ ■ ■
Onderwijsondersteuner Educatie en Kennismanagement Groene Sector
■
Maritiem Officier
■
Kust en Zee Management
■
Maintenance & Mechanics
Greenport Business & Retail
Land- en Watermanagement
■
■
■ ■
Integrale Handhaving Omgevingsrecht
International Game Architecture and Design
Luchtvaarttechnologie
Food Commerce & Technology Food Design and Innovation
■ ■ ■ ■
■
■ ■
Educatie en Kennismanagement Groene Sector Bloemsierkunst
■
International Maintenance Management ■ Klinische Chemie
■
■ ■ Bos- en Natuurbeheer ■ Dier- en Veehouderij ■ ■ ■ ■ Diermanagement ■ Duurzaam Bodembeheer ■ Duurzame Watertechnologie ■
■ ■
■ ■
Biotechnologie
■
Environmental Science for Sustainable Energy and Technology ■ Forensisch Onderzoek
Voedingsmiddelentechnologie
■ ■ ■
■
Netwerk Infrastructuur Design
■
Ocean Technology
■ ■
Ruimtelijke Ordening en Planologie
■ ■
■ ■
Scheepsbouwkunde
■
Stedenbouwkundig Ontwerpen
■
Systeemspecialist Automotive
■ ■ ■ ■ ■
Technische Commerciële Confectiekunde
■ ■ ■ ■ ■ ■
■ ■
■
■ ■ ■ ■
■
■ ■ ■ ■
Technische Commerciële Textielkunde
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Watermanagement Werktuigbouwkunde ■
ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten
■ ■ ■ Vormgeving ■ ■
Stoas Hogeschool
■ ■ ■ ■ ■
■ ■
Engineering
Verkeerskunde
■ ■ ■
Hogeschool van Hall Larenstein
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Energie- en Procestechnologie
Technische Informatica ■ Technische Natuurkunde
■ ■ ■ ■
Hogeschool Inholland
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Embedded Systems Engineering
Technische Bedrijfskunde ■
■
Muziektherapie
■
Delta Management
Orthopedische Technologie
■
HAS Den Bosch
Climate & Management Communication and Multimedia Design ■ Constructeur Werktuigbouwkunde
Mechatronica ■ Mediatechnologie
■ ■
Christelijke Agrarische Hogeschool
■ ■ ■
Civiele Techniek Directievoering
Logistiek en Technische Vervoerskunde
Muziek
■
Civiele Techniek Projectuitvoering en -realisatie
Industrieel Product Ontwerpen
■ ■
■
Business IT & Management ■ Chemie ■
ICT-Beheer
■
Music in Education Muziek (dirigent Hafabra)
■
■ ■
Business Engineering
ICT Service Management
■ ■
■
Theater
Bouwtechnische Bedrijfskunde ■ Built Environment
Engineering, Design and Innovation
■ ■ ■ Film en Televisie ■ Interieurvormgever ■ Dans
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek ■ Biometrie
■ ■
Cultureel Erfgoed
■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■
■ ■ ■
Circus Arts
■
Aviation
■ ■
Circus and Performance Art
■
Bedrijfsmanagement MKB
Elektrotechniek ■
Autonome Beeldende Kunst
■
Autotechniek
KUNST Arts & Crafts
■
Archeologie
Chemische Technologie ■ Civiele Techniek ■
Stenden Hogeschool
■
Aquatische Ecotechnologie
Bouwkunde ■ Bouwmanagement en Vastgoed ■
Saxion Hogeschool
NHTV internationaal hoger onderwijs Breda
NHL Hogeschool
Hogeschool Zuyd
Hogeschool Zeeland
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool Utrecht
Hogeschool Rotterdam
Hogeschool Leiden
Hogeschool Inholland
■
Applied Science
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
Advanced Sensor Applications
Hanzehogeschool Groningen
Fontys Hogescholen
De Haagse Hogeschool
Christelijke Hogeschool Windesheim
Avans Hogeschool
TECHNIEK
■ ■ ■ ■ ■
■ ■ ■ ■ ■
■
■ ■ ■
■ ■
Jouw Keuze 2011-1012 | 11
Van vooropleiding naar hbo Ga jij komend jaar je eindexamen havo of vwo halen? Of je mbo-diploma? Dan moet je daar uiteraard veel aandacht aan besteden. Maar kijk ook even verder dan komend jaar. Mocht je na je examen je hersens weer willen laten kraken, maar ook praktijkgericht bezig zijn, dan is het aan te bevelen een hbo-opleiding te doen.
De behoefte aan personeel met een hbo-diploma neemt toe; het is dus geen gek idee om door te studeren
M
et je havo- of vwo-diploma op zak kun je bij elke hbo-opleiding terecht. Wel moet je voor de meeste opleidingen een specifiek profiel hebben of gerichte vakken hebben gevolgd. Op de middelbare school heb je kunnen kiezen uit vier profielen: Cultuur en Maatschappij, Economie en Maatschappij, Natuur en Gezondheid en Natuur en Techniek. Als jouw profiel aansluit bij de hbo-opleiding van je keuze word je meestal toegelaten. Blijken profiel en studie niet goed op elkaar aan te sluiten, dan word je soms toch in de gelegenheid gesteld om aan te tonen dat je wel geschikt bent voor de opleiding. Van mbo naar hbo Steeds meer mbo’ers kiezen ervoor om door te stromen naar het hbo. Een goed besluit, want hierdoor vergroot je uiteindelijk je kansen op een leuke en goede baan. De mogelijkheden om door te stromen zijn veelzijdiger dan je denkt! Met een mbo-diploma niveau 3 of 4 heb je een redelijke startpositie op de arbeidsmarkt. Maar werkgevers stellen steeds
12 | 2011-1012 Jouw Keuze
hogere eisen aan hun werknemers. Zo wordt van je verwacht dat je voldoende vakinhoudelijke kennis hebt, maar ook dat je zelfstandig, klantgericht en probleem oplossend kunt werken. Ook neemt de behoefte aan personeel met een hbodiploma toe. Dan is het dus geen gek idee om na je mbo-diploma door te studeren. Als je je mbo-opleiding (niveau 4) hebt afgerond, kun je beginnen aan elke willekeurige hbo-opleiding. De richting die je kiest hoeft dus niets te maken te hebben met de opleiding die je hebt afgerond. Het kan wel betekenen dat je in sommige kennisgebieden moet worden bijgespijkerd. In de praktijk zie je dat de meeste mbo-studenten die naar het hbo door stromen, voor een studie kiezen die een logisch vervolg is op hun vooropleiding. <<
De lesstof, het studietempo en de manier waarop je opdrachten maakt, zijn in het hbo anders dan in het mbo. Het is daarom verstandig om de overstap naar het hbo goed voor te bereiden. Je kunt bijvoorbeeld een dag meelopen op een hogeschool en praten met studenten. Of speciale schakelcursussen volgen. Hierdoor kun je wennen aan het niveau van de lesstof voordat het studiejaar begint. Informatie over meeloopdagen of proefstuderen is te vinden op studiekeuze123.nl
MOHAMMED HOUBA (19) uit Breda ‘Ik zag mezelf niet nog eens vier jaar alleen in de schoolbanken zitten’
Studie: Accountancy (duaal), Avans Hogeschool, start met derde jaar Vooropleiding: havo doordat we niet duur zijn en ze ons nog kunnen vormen. Na mijn studie wil ik aan de slag als accountant, maar daarnaast ga ik doorleren. Het is mijn ambitie ooit partner te worden en daarvoor heb je een universitaire titel nodig.’
MIJN TIP: ‘Ook al weet je zeker welke opleiding je wilt doen, het is toch verstandig verschillende hogescholen te bezoeken tijdens open dagen. Je krijgt dan meer informatie over de cultuur op school, de manier van lesgeven en het lesprogramma. Bij Avans Hogeschool krijg je veel vrijheid. Dat moet wel bij je passen. Verder heb ik gekeken naar de kansen op werkgelegenheid. Naar accountants is veel vraag, dus dan ben je zeker van een goede baan.’
ARENDA OOMEN
‘Ik twijfelde tussen een studie Bedrijfseconomie en Accountancy. Het hebben van een klantrelatie gaf bij mij de doorslag om voor Accountancy te kiezen. Het is heel leuk om in cijfers te duiken, maar contact met mensen is net zo belangrijk. Ik zag mezelf niet nog eens vier jaar alleen in de schoolbanken zitten. Daarom koos ik ervoor deze studie duaal te volgen. Daarvoor moest ik mijn propedeuse wel in één keer halen. Het vooruitzicht op een duale studie was dan ook een goede stok achter de deur. Het bijzondere van een duale opleiding is dat je een half jaar naar school gaat, waarna je de theoretische kennis in het tweede halfjaar in de praktijk toetst. Ook ontvang je meteen salaris en dat is rianter dan alleen studiefinanciering. Avans Hogeschool helpt je bij het vinden van een werkplek, Dat is niet moeilijk. Bedrijven werken graag mee
MARIJE BETTE (19) uit Ede
‘Ik vind het prima om te leren, maar ben ook echt een doener’
van de Hogeschool Utrecht wist ik het. Ik kreeg er voldoende mogelijkheid om studenten vragen te stellen en je kon meekijken bij praktijkvakken. Journalistiek is een populaire opleiding, maar gelukkig ben ik meteen ingeloot. Het eerste jaar voldeed helemaal aan mijn verwachtingen. Vooral de praktische benadering bevalt me. Ik vind het prima om te leren, maar ben ook echt een doener. Omdat ik nog niet precies weet welke richting ik uit wil, is het fijn dat ik pas in mijn derde jaar een journalistiek vakgebied hoef te kiezen. Ook in mijn tweede jaar kan ik dus nog volop ruiken aan de diverse richtingen; krant, tijdschrift, radio, televisie en internet. Wel weet ik nu al dat ik in het derde jaar mijn minor ga volgen in het buitenland. Dat zal verder weg zijn dan België. Bijvoorbeeld in een land waar ik mijn Frans of Spaans naar een hoger niveau kan brengen.’
‘Met mijn vwo-diploma had ik ook voor een universitaire studie kunnen kiezen. Journalistiek trok me alleen meer. Wel ben ik nog naar open dagen gegaan van Psychologie en Economie. Maar na een open dag en een meeloopdag bij de opleiding Journalistiek
GERT JAN KOSTER
Studie: Journalistiek, Hogeschool Utrecht, start met tweede jaar Vooropleiding: vwo
MIJN TIP: ‘Door je te verdiepen in de opleiding en de hogeschool kom je erachter wat bij je past. Bezoek dus zeker de open dagen of meeloopdagen. En schroom dan vooral niet om vragen te stellen aan de studenten.’
Jouw Keuze 2011-1012 | 13
ervaringen
Studeren &
de praktijk Je hebt een keuze gemaakt voor een studie en een hogeschool. Maar sluiten die ook aan op je verwachtingen? Studenten Rens Weustink (start met tweede jaar), Deborah ten Holte (start met derde jaar) en Maarten Kerkhofs (start met vierde jaar) delen hun ervaringen.
Deborah ten Holte (19) uit Bennekom
Bevalt je studie? ‘Naast mijn tweetalig vwo volgde ik sinds mijn twaalfde de vooropleiding Piano Klassiek, aan het conservatorium. Toch deed ik vanaf 4-vwo allerlei studie testen, waaronder Psychologie en Pedagogie, met als doel een universitaire studie te gaan doen. Toen ik in de vijfde zat, ben ik in mijn vooropleiding geswitcht naar Muziek en Theater. Dat was een eyeopener. Ik werd gegrepen door de kunst en het op een podium staan. De afgelopen twee jaar is dat niet anders geweest. Het is wel een heel intensieve opleiding. Voor Muziek en Theater is het belangrijk om te leren, maar het opdoen van ervaring is net zo belangrijk. Eigen initiatief is dus heel belangrijk. Zelf geef ik sinds een jaar les aan een koorschool en werk ik vaak mee aan allerlei projecten met medestudenten. Ik ben er wel achtergekomen dat het goed is om soms ook even afstand te nemen. Je bent namelijk continu met muziek en theater bezig. Door af en toe juist iets heel anders te doen, krijg je weer energie en nieuwe inspiratie voor je studie.’ Voldoet de manier van lesgeven aan je verwachtingen? ‘Ik volgde mijn vooropleiding ook bij ArtEZ, maar heb me ook georiënteerd bij andere hogescholen. Na gesprekken met
14 | 2011-1012 Jouw Keuze
GERT JAN KOSTER
Studiekeuze: Muziek en theater, ArtEZ, start met derde jaar Vooropleiding: vwo (tweetalig)
‘Als je iets doet met je hart, komt die goede baan vanzelf wel’ studenten had ik het idee dat je daar toch in een soort mal wordt gegoten, terwijl je in Arnhem juist op zoek moet gaan naar je eigen unieke kunstvorm. Dat is af en toe best moeilijk en frustrerend omdat je het gevoel hebt dat je zwemt maar niet vooruitkomt. En toch daagt dat mij uit. Ook krijg je bij ArtEZ voldoende ruimte om te experimenteren. Zo heb ik een jaar het bijvak muziek en gebarentaal gevolgd. Het is verrassend dat je dat ook kunt volgen.’
Wat voor werk zou je willen doen? ‘Tot mijn 16e was ik bang om voor een leven in de muziek- en theaterwereld te kiezen, omdat het zo uitzichtloos leek. Nu denk ik er heel anders over. Als je iets doet met je hart, komt die goede baan vanzelf wel. Mijn ideaalplaatje? Een combinatie van eigen producties in de sfeer van Wende Snijders of Herman van Veen, en daarnaast lesgeven aan kinderen tussen de 11 en 13 jaar.’
ANNABEL JEURING
‘Eigen initiatief wordt gestimuleerd en beloond’
Rens Weustink (19) uit Hengelo Studiekeuze: Bestuurskunde, Saxion Hogeschool, start met tweede jaar Vooropleiding: havo Bevalt je studie? ‘Deze studie is met basis vakken als politicologie, sociologie, recht en economie vrij breed. Een van de onderdelen die eruit sprong in mijn eerste jaar is het project waarbij we konden meelopen met de
wethouder Talent- en Stadsontwikkeling van de gemeente Enschede, Jeroen Hatenboer. Dit was een unieke ervaring, die ik voor geen goud had willen missen. We mochten overal bij zijn: van een gesprek met een ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken, de ontvangst van een vrijwilligster van een wijkgebouw tot een overleg met de directeur van een woningbouwvereniging. Hierdoor heb ik een goede indruk gekregen van wat Bestuurskunde inhoudt en wat je ermee kunt bereiken in de praktijk.’ Voldoet de manier van lesgeven aan je verwachtingen? ‘De Saxion Hogeschool is kleinschalig. Eigen initiatief wordt gestimuleerd en beloond. Zo kun je de opdrachten die je moet doen laten aansluiten op een project waar je al mee bezig bent. Sommige medestudenten van mijn lichting vonden dat ‘vaag’. Zij gaven aan het lastig te vinden om nu al zelf die accenten te leggen. Mij spreekt
die werkwijze juist aan. Zo ga ik binnen het project met de wethouder, dat in het tweede jaar doorloopt, meewerken aan het ontwikkelen van een nieuwe aanpak voor een wijk in Enschede. Doordat ik die kennis dan in de praktijk oppak, kan ik sommige vakken en opdrachten laten vervallen.’ Heb je al een idee wat voor werk je zou willen doen? ‘In mijn lichting willen de meeste studenten absoluut niet bij de overheid aan de slag. Maar mij lijkt het uitdagend om binnen een gemeente of het rijk beleid te ontwikkelen voor een grote groep mensen. Het is daarbij de kunst om met een gemene deler te komen, die aanslaat bij het merendeel, maar waarin ook deels je eigen ideeën zijn opgenomen. Dat zie ik ook terug in de functie van wethouder. Maar ik weet nu nog niet of ik zo’n functie over vier jaar ook ambieer. Gelukkig heb ik nog even de tijd om daar achter te komen.’
‘Je hebt een grote verantwoordelijkheid, daardoor zet je net dat tandje bij’ Voldoet de manier van lesgeven aan je verwachtingen? ‘Het overtrof al mijn verwachtingen. Ieder schooljaar is weer anders en je kunt er zelf vorm aan geven. De grote zelfstandigheid, maar ook de professionaliteit spreken me erg aan. Je moet als team alles zelf doen en hebt een grote verantwoordelijkheid. Dat besef je en daardoor zet je net dat tandje bij. Daarnaast kom je in contact met bedrijven. Na een meeloopdag ben ik aan de slag gegaan bij voetbalclub NAC Breda. Dat werk is niet alleen leuk en afwisselend, het sluit ook goed aan op m’n studie. Ik verzorg rondleidingen aan scholen of mensen uit het bedrijfsleven, en werk mee aan de organisatie van jeugdactiviteiten.’ Heb je al een idee wat voor werk je zou willen doen? ‘Komend jaar studeer ik af. Ik ben nu in gesprek met NAC Breda. Wie weet wat daar nog uit voortvloeit. Ook ben ik gestart met een deeltijdopleiding counselling & coaching. Ik kwam er tijdens mijn studie en in mijn tijd in het leger achter dat ik het leuk vind om mensen middels coaching verder te helpen. Dat wil ik verder ontwikkelen.’
ARENDA OOMEN
Bevalt je studie? ‘In het tweede jaar trad ik toe tot de toen nog relatief nieuwe studieroute ‘Imaginheroes’. Hierin word je opgeleid tot sociaal creatief ondernemer. Deze route is niet geschikt voor iedere student. Na een selectieweekend kun je zelf besluiten of het je wat lijkt en wordt er gekeken of je beschikt over de vereiste eigenschappen. Daarna wordt een team gevormd. Elk team wordt meerdere keren ingehuurd door verschillende opdrachtgevers, bestaande uit sociaal culturele instellingen en commerciële bedrijven. Hierdoor is ieder kwartaal weer anders en kun je je studie zelf vorm geven. Aanvankelijk is dit nogal chaotisch, maar al snel ontstaat er een werkbare structuur die je als team zelf moet bedenken. Het afgelopen schooljaar heb ik een vaste structuur opgesteld voor het Imaginheroes-traject, dat voortaan wordt gebruikt binnen de studie Vrijetijdsmanagement op de NHTV. We kwamen er namelijk achter dat een beetje chaos goed is voor het creatieve (denk)vermogen, maar dat een zekere structuur ook wenselijk is.’
Maarten Kerkhofs (25) uit Breda Studiekeuze: Vrijetijdsmanagement, NHTV internationaal hoger onderwijs Breda, start met vierde jaar Vooropleiding: mbo, onderofficier Koninklijke Landmacht
Jouw Keuze 2011-1012 | 15
Lijkt het jou leuk om een tijdje in het buitenland te studeren of droom je van een baan bij een internationaal bedrijf? Dan ligt de wereld aan je voeten. Steeds meer hogescholen hebben een internationaal karakter. Stage lopen in het buitenland kan altijd. Maar je kunt ook voor een langere periode studeren in het buitenland of er een minor volgen.
Internationale
ambities O
f het nu om een stage, een uitwisseling, een master of een Associate degree-programma gaat, een studie in het buitenland opent je ogen en geest. Studenten met interna tionale ervaring geven hun toekomst meerwaarde. Het is goed voor je taal ontwikkeling, en voor je persoonlijke ontwikkeling en groei. Ook is het leuk om met studenten van verschillende nationaliteiten samen te werken en van elkaar te leren. Door tijdelijk in een ander land te wonen, word je je ook bewust van andere culturen en dat kan later in je carrière goed van pas komen.
NHTV BREDA
Breed netwerk De meeste hogescholen beschikken over een breed internationaal netwerk, zodat je de kans krijgt je talenten verder te ontwikkelen in een land naar keuze. Studies en/of stages in het buitenland worden gestimuleerd door de hogescholen. Zij kunnen dan ook veel voor je regelen. Er zijn ook hogescholen met een eigen vestiging in het buitenland. Zij behoren tot de wereldtop en bieden ultieme mogelijkheden voor studenten die hard willen werken, internationale ambities hebben en de uitdaging aandurven om tijdelijk verder weg te zijn van huis. <<
16 | 2011-1012 Jouw Keuze
ervaringen
Bijzondere studies
Archeologie of Energie- en Procestechnologie zijn niet echt voor de hand liggende studies. Jasper Tuinstra en Huub van Iwaarden vertellen waarom zij voor deze bijzondere studies hebben gekozen.
ARNO VAN KEMPEN
‘Deze eeuw wordt de eeuw van de energie’
Huub van Iwaarden (22) uit Sluis Studiekeuze: Energie- en Proces technologie, Hogeschool Zeeland, afgestudeerd (juli 2011) Vooropleiding: havo ‘Sinds mijn 13e werk ik bij Climanova, een technisch bedrijf in Eede dat is gespecialiseerd in het verbeteren van klimaatcondities bij industriële productieprocessen. Ik vind
techniek gewoon ontzettend leuk. Hierdoor was de keuze voor mijn studie Energie- en Procestechnologie snel gemaakt. Het eerste jaar was vrij algemeen en dat bracht me even aan het twijfelen of ik de juiste keuze had gemaakt. Maar vanaf het tweede jaar wordt het steeds gerichter en komt de praktijk aan bod via stages. Voor mijn afstuderen heb ik voor de Zeeuwse energieleverancier Delta onderzocht wat de opslag van elektrische energie voor hen kan betekenen. Dat is nu nog niet rendabel, maar wanneer dat grootschaliger wordt opgepakt kan dat voor hen veel winst opleveren. Mijn afstudeer onderzoek deed ik voor Enerlogic, mijn eigen bedrijf dat ik in 2009 heb opgericht met twee medestudenten. Enerlogic ontwikkelt
energiebesparende- en energieproducerende producten voor bedrijven. Ook onderzoeken we hoe bedrijven hun energieverbruik zuiniger, duurzamer en goedkoper kunnen maken. Ik hoop dat ik dit bedrijf verder kan ontwikkelen en op projectbasis kan worden ingehuurd. Mijn voorbeeld is de eigenaar van Climanova, waar ik ook nog werk als technisch ingenieur. Dit bedrijf werkt internationaal. Het lijkt me fantastisch dat ook met Enerlogic te bereiken. Zorgen over een baan heb ik door mijn technische studie nooit gehad. Deze eeuw wordt de eeuw van de energie, dat idee had ik altijd al. Het verbaast me dan ook dat zo weinig scholieren kiezen voor een technische opleiding. Het werk ligt voor het oprapen.’
‘Tijdens mijn stage in het Zwitserse Basel werkte ik in een internationaal team’ ‘Geschiedenis heeft me altijd getrokken. En hoewel ik niet zo’n hobbyist was die altijd met een metaaldetector in een weiland te vinden was, boeide archeologie mij. Saxion Hogeschool is de enige hogeschool die deze opleiding ook op hbo-niveau aanbiedt. Op de open dag was ik meteen verkocht. De studie is heel praktisch. Je krijgt bijvoorbeeld twee kwartalen les en daarna ga je die opgedane kennis toepassen in het veld. Persoonlijk heb ik het meest met de middeleeuwen, omdat er veel te vinden is en het ook duidelijker is wat een opgraving zou kunnen zijn. Het leukste van mijn studie is toch wel mijn stage geweest in de Zwitserse stad Basel. Hier werkte ik in een internationaal team aan de opgravingen rondom de Münster-kerk, gebouwd van 1019 tot 1500. Het was zo bijzonder, dat ik er afgelopen zomer weer
naartoe ben gegaan om mee te werken. Ik leerde daar niet alleen heel veel over de diverse historische periodes, maar ook over andere opgraaftechnieken. Je ontmoet namelijk heel veel archeologen uit allerlei landen en elk land heeft weer zijn eigen manieren. Daardoor wissel je steeds ervaringen uit. Reuze fascinerend. Tijdens een communicatieonderzoek in de gemeente Wijchen en Nijmegen dat ik uitvoerde voor Hazenberg Archeologie ontdekte ik de communicatieve kant van het vak. Van tevoren dacht ik dat mensen archeologie suf vinden, maar uit dat onderzoek bleek dat de inwoners het juist leuk en interessant vinden. Wel moet je de informatie over een opgraving op een aansprekende manier overbrengen. Het zou mooi zijn als ik werk vind waarin ik de praktijk – werken in het veld – kan
Jasper Tuinstra (21) uit Deventer Studie: Archeologie, Saxion Hogeschool, start met vierde jaar Vooropleiding: havo combineren met communicatiewerkzaam heden voor het publiek. Wel ga ik eerst nog een master volgen in het buitenland. Ik ben met mijn 21 jaar nog jong en ben nog niet klaar met studeren.’
Jouw Keuze 2011-1012 | 17
aanmelden Na een goede oriëntatie, het bezoeken van open dagen, meeloopdagen en gesprekken met studenten heb je hoogst waarschijnlijk een goed beeld van de studies die je kunt volgen. Tijd om de knoop door te hakken en je aan te gaan melden. In dit laatste traject wordt ook duidelijk of er eventuele toelatingsof selectie-eisen zijn en of er sprake is van inloting.
Inschrijven maar! Sommige opleidingen zijn erg populair; er moet dan worden geloot
Handige links • studielink.nl • ib-groep.nl
W
anneer je eenmaal een keuze hebt gemaakt voor een studie, kun je je aanmelden via www.studielink.nl. Dit is de online inschrijfapplicatie voor het hoger onderwijs in Nederland. Om te kunnen beginnen aan een opleiding in het hoger onderwijs, is het in de meeste gevallen wettelijk verplicht je aan te melden bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs, voorheen IB-Groep). Dit wordt automatisch geregeld door Studielink. Naast je aanmelding via Studielink gelden voor sommige opleidingen ook aan vullende eisen om toegelaten te worden. Deze worden door de hogescholen zelf vastgesteld. Denk hierbij aan een auditie of een aanvullende test. Of dit nodig is, kun je het beste navragen bij de opleiding zelf. Houd wel in de gaten dat je aanmelding voor hogescholen met specifieke toelatingseisen meestal vóór 15 januari 2012 binnen moet zijn. Na je aanmelding nodigt de hogeschool je uit voor een test, selectie of auditie. Sommige opleidingen zijn erg populair en dan zijn er meer aanmeldingen dan dat er plaatsen zijn. Er moet dan geloot worden. Deze studies worden opleidingen met een ‘numerus fixus’ genoemd. Voor een
De aanmelding voor een opleiding betekent nog niet dat je automatisch bent ingeschreven. Daarvoor moet je eerst aan alle inschrijvingsvoorwaarden voldoen, zoals het overleggen van het diploma van je vooropleiding en het betalen van je collegegeld. Je krijgt hierover vanzelf bericht van de hogeschool, waarna je definitieve inschrijving wordt afgerond. Pas nadat je je hebt aangemeld en bent ingeschreven, kun je ook studiefinanciering aanvragen. Dit kun je via DUO doen.
18 | 2011-1012 Jouw Keuze
dergelijke opleiding kun je je tot 15 mei 2012 aanmelden. Daarna krijgt iedereen bericht of er inderdaad geloot moet worden voor een plaats. Als je moet loten voor een studieplek, krijg je na je aanmelding via Studielink van DUO meer informatie over de procedure. Voorbeelden van opleidingen met een numerus fixus zijn Communication & Multimedia Design, Fysiotherapie, Journalistiek en Mondzorgkunde. Als je voor de door jou gekozen opleiding bent uitgeloot, kun je helaas niet met die opleiding beginnen. Met het door jouw aangemaakte Studielink-account kun je je echter aanmelden en inschrijven voor meerdere opleidingen. Je kunt je dus ook inschrijven voor andere opleidingen en bij verschillende instellingen. Selectie Sinds 2005 experimenteert een aantal opleidingen met ‘selectie aan de poort’. Dit betekent dat de hogeschool voor bepaalde opleidingen zelf studenten selecteert. Ook voor deze opleidingen moet je je eerst aanmelden bij Studielink. De betreffende instelling zal dan contact met je opnemen. Opleidingen waarvoor selectiecriteria gelden zijn onder meer Fysiotherapie, Logopedie, Media & Entertainment Management, International Business Administration en Bestuurskunde. <<
na je studie
Afgestudeerd. En dan? Na het behalen van je hbo-diploma begint je zoektocht naar een baan. Maaike van der Veer-Selhorst ging na het behalen van haar diploma HBO Verpleegkunde direct aan de slag als jeugdverpleegkundige bij de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Midden-Nederland. Brigitte van der Pols besloot na haar studie HBO Rechten door te studeren aan de universiteit.
Had je snel een baan? ‘Eigenlijk meteen. Ik had tijdens mijn afstuderen op de gok een open sollicitatie gestuurd. Op de dag dat ik mijn diploma ontving, nu vijf jaar geleden, hoorde ik dat ik was aangenomen als jeugdverpleegkundige.’ Wat vind je leuk aan je werk? ‘Je krijgt kinderen te zien wanneer zij in groep zeven van de basisschool zitten en in de tweede klas van de middelbare school. Je hebt gesprekken met hen en met hun ouders. Het werk is heel afwisselend: ieder kind en elk gezin is weer anders. Het komt erop aan dat je goed luistert, inschat en signaleert. Wanneer je een vermoeden hebt dat er iets niet goed gaat met een kind, moet je dat aankaarten bij de ouders. Hoewel je leert dat
FR-FOTOGRAFIE/WALDO AIKEMA
‘Het werk is heel afwisselend: ieder kind en elk gezin is weer anders’ zo tactisch mogelijk te doen, blijft dat soms best lastig. Maar er kan dan wel naar een oplossing worden gezocht, en dat is goed voor het kind én de ouders.’ Sluit je studie goed aan op de praktijk? ‘HBO-V is een heel brede opleiding. Doordat ik na mijn havo eerst een mbo-opleiding tot directiesecretaresse heb gevolgd en daarna twee jaar als managementassistente heb gewerkt, koos ik voor de duale vorm. Hierin ga je naast je opleiding ook werken als leerling-verpleegkundige. In mijn geval was dat bij het Utrecht Medisch Centrum. Toen ik startte met mijn studie wist ik al dat ik graag de sociale kant op wilde gaan van de verpleegkunde. Toch werd ik ingedeeld op de afdeling Chirurgie. Ook draai je onregel-
Maaike van der VeerSelhorst (31) uit Utrecht Studie: HBO Verpleegkunde duaal, Hogeschool Utrecht Baan: jeugdverpleegkundige GGD Midden-Nederland matige diensten. Dat was best zwaar. Toch bleef ik gemotiveerd, omdat ik mijn einddoel voor ogen hield. Gelukkig werd dat meteen beloond met een leuke, uitdagende baan.’
FR-FOTOGRAFIE/WALDO AIKEMA
‘Ik wil me graag specialiseren in letselschade’
Brigitte van der Pols (26) uit Maarssen Studie: HBO Rechten, Hogeschool Utrecht Gekozen voor: verder studeren aan de Universiteit Utrecht (via instroomregeling), start met master aan Erasmus Universiteit Rotterdam
Hoe kijk je terug op je studie? ‘Na een jaar Small Business en Retail Management ben ik in 2004 HBO Rechten gaan doen. De eerste twee jaar stonden vooral in het teken van colleges en zoveel mogelijk leren over recht in het algemeen. In het derde jaar volgde ik een stage van acht maanden bij een advocatenkantoor in Den Haag. Dat beviel goed. Na mijn stage heb ik daar nog een jaar gewerkt. Het opdoen van praktijkervaring, en dan ook voor een langere periode, is echt een meerwaarde van een studie Rechten op hbo-niveau. Je wordt breed opgeleid en komt er stapsgewijs achter welk rechtsgebied je het interessantst vindt. In mijn geval is dat letselschade, omdat ik tijdens mijn stage veel te maken kreeg met letselschadedossiers.’ Waarom ben je verder gaan studeren? ‘In 2008 was de financiële crisis op haar hoogtepunt en was er niet meteen zicht op een
baan. Daarnaast wilde ik graag mijn kennis van het recht verder verdiepen en mijn mogelijkheden vergroten. Met een universitaire studie heb je toegang tot de toga beroepen; je kunt dan ook aan de slag als advocaat. De Hogeschool Utrecht heeft een regeling met de Universiteit Utrecht, waardoor je kunt instromen in het tweede jaar. Afgelopen juli ben ik afgestudeerd en ik volg nu nog een jaar de master Aansprakelijkheids- en Verzekeringsrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In dat opzicht is de cirkel rond. Tijdens mijn hbo-studie deed ik ervaring op met letselschade en de interesse hiervoor is gebleven. Ik wil het liefste werken als advocaat bij een kantoor dat is gespecialiseerd in letselschade. Doordat ik nu beschik over een wetenschappelijk denkniveau, maar door mijn hbo-studie ook over de nodige praktijkervaring, denk ik dat ik een goede kans heb op het vinden van een baan.’
Jouw Keuze 2011-1012 | 19
Jouw Keuze 2011-2012
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Avans Hogeschool Christelijke Agrarische Hogeschool Dronten Christelijke Hogeschool Ede Christelijke Hogeschool Windesheim Codarts, Hogeschool voor de Kunsten De Haagse Hogeschool Design Academy Eindhoven Driestar Hogeschool Fontys Hogescholen Gereformeerde Hogeschool Gerrit Rietveld Academie Hanzehogeschool Groningen HAS Den Bosch Hogeschool de Kempel Hogeschool der Kunsten Den Haag Hogeschool Edith Stein/Onderwijscentrum Twente Hogeschool Helicon Hogeschool Inholland Hogeschool IPABO Hogeschool Leiden Hogeschool Rotterdam Hogeschool Utrecht Hogeschool van Amsterdam Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool Van Hall Larenstein Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Hogeschool Zeeland Hogeschool Zuyd Hotelschool Den Haag Iselinge Hogeschool Katholieke Pabo Zwolle Marnix Academie NHL Hogeschool NHTV internationaal hoger onderwijs Breda Saxion Stenden Hogeschool Stoas Hogeschool
20 | 2011-1012 Jouw keuze
www.ahk.nl www.artez.nl www.avans.nl www.cah.nl www.che.nl www.windesheim.nl www.codarts.nl www.dehaagsehogeschool.nl www.designacademy.nl www.driestar-hogeschool.nl www.fontys.nl www.gh.nl www.gerritrietveldacademie.nl www.hanze.nl www.hasdenbosch.nl www.kempel.nl www.kabk.nl www.edith.nl www.hhelicon.nl www.inholland.nl www.hs-ipabo.edu www.hsleiden.nl www.hogeschoolrotterdam.nl www.hu.nl www.hva.nl www.han.nl www.vanhall-larenstein.nl www.hku.nl www.hz.nl www.hszuyd.nl www.hotelschool.nl www.iselingehogeschool.nl www.kpz.nl www.marnixacademie.nl www.nhl.nl www.nhtv.nl www.saxion.nl www.stenden.com www.stoas.nl