Veralgemeen nooit een 65-plusser

Lissitsa et al. (2022) stelden dat ouderen vaak gezien worden als een homogene groep, maar uit een studie blijkt dat dit helemaal niet het geval is Zo kan je ze indelen in 2 generaties: de Stille Generatie en de Baby Boomers Er is een opmerkelijk verschil tussen beide, de Stille Generatie (1925-1945) heeft de uitdaging om haar cognitieve vermogen te behouden en nieuwe kennis te vergaren. Een moeilijk proces aangezien ze hier niet mee opgroeiden. De Baby Boomers daarentegen zijn over het algemeen iets comfortabeler in de digitale wereld. Dit komt grotendeels door covid, ze moesten internet gebruiken om in interactie met anderen te blijven. Het is dus belangrijk om in (G)ouden jaren beide generaties te betrekken en niet te focussen op slechts één groep.

In The future of... Family (2016), bespreken ze de opkomst van diverse gezinnen. Het eerste beeld dat velen krijgen bij een gezin zijn twee kinderen met een vader en moeder, maar dit beeld wordt stilaan doorbroken. Families over de hele wereld worden steeds diverser en dit is iets dat door de jaren heen zal blijven evolueren. Denk hier bijvoorbeeld aan vrijgezellen op leeftijd, want steeds meer mensen kiezen ervoor om alleen te blijven dus ook ouderen (De happy single is vrij gezellig, 2019) Stilstaan bij de opkomst van de LGBTQ+ gemeenschap binnen elke generatie is erg belangrijk. Bij de ouderen is een erg grote groep hetero, hierdoor heerst er nog grote angst om anders te zijn en hiervoor uit te komen. In (G)ouden jaren zal er genoeg aandacht besteed worden aan diversiteit. Zoveel mogelijk mensen moeten zich in de documentaire kunnen herkennen en inleven. Om die reden brengen we naast de doorsnee ouderen ook ouderen met een andere afkomst, geaardheid, relatiestatus, ... in beeld.

g g

De vertegenwoordiging van ouderen op tv kent ook een aantal kenmerken, zo worden ze vaak als een typisch zwak, kwetsbaar en non-actief type voorgesteld. Daarnaast valt het ook op dat over het algemeen ouderen minder gepresenteerd worden op tv in vergelijking tot andere leeftijdsgroepen. In de samenleving zien we dat de ouderen een steeds grotere groep worden, iets dat je op tv niet zou denken. Thema’s waaraan ouderen binnen de media gelinkt worden zijn: gezondheidsproblemen, mindere intimiteit en seksualiteit, eenzaamheid, het levenseinde, … Als er een positief thema verschijnt, valt het op dat deze dan vooral gelinkt worden aan de jong-ouderen, zij die net op pensioen zijn (Reul et al., 2022). Ook worden ouderen op tv al snel als kinderen behandeld. Het valt op dat in programma’s met ouderen vaak verkleinwoorden gebruikt worden, kinderlijke opdrachten uitgevoerd worden en er nog eens benadrukt moet worden hoe oud ze zijn. Ze zijn heus niet dom en hoeven niet elke uitleg te krijgen alsof ze een kleuter zijn, ze moeten gewoon net als een gelijke behandeld worden. Daarnaast zijn er ook verschillen op vlak van geslacht. Zo halen vrouwelijke senioren tot de helft minder de krantenkoppen dan mannelijke senioren (Hoe worden ouderen in de media voorgesteld?, 2020). In (G)ouden jaren zullen de stereotypen doorbroken worden. Zo krijgen de ouderen zelf de kans om hun verhaal te doen en zal de gehele groep ook gelinkt worden aan positieve thema’s, ongeacht geslacht of leeftijd.

Ook niet onbelangrijk is de toekomstvisie van je doelpubliek. Ouderen kijken negatief naar de toekomst: meer dan 40% is bang om eenzaam te worden. Ondanks de zorgen waar ze mee kampen, blijkt dat ze toch gelukkig zijn (Bpact, 2023) Factoren die dit toekomstbeeld bepalen zijn financiën, gezondheid, steun van je omgeving en het hebben van een sociaal vangnet. Uit onderzoek blijkt dat de niet-Belgen wel beter scoren Zij vertrouwen erop dat hun familie- en vriendenkring een actieve rol zal spelen in hun toekomst (60-plussers in België en hun vooruitzichten: wat zeggen de cijfers?, s.a.). In Nederland staan er enkele punten op de agenda om het ouder worden er anders te doen uitzien in 2040. Opvallend is dat het vooral rekening houdt met het actief deelnemen van de ouderen zelf. Ze worden betrokken in het proces en niet gewoon verzorgd (Toekomstbeeld “Ouder Worden 2040”, s.a.). Het is dus erg belangrijk om vanuit het standpunt van de ouderen zelf te gaan kijken. Zo zeiden van Driesten en Wessels (2021): “Kom tot vernieuwende ideeën voor de ouderenzorg in 2030 vanuit het perspectief van ouderen. En laat zien wat hiervoor nodig is, bovenop wat er afgelopen jaren al gezegd en bedacht is” Gelukkig is het toekomstbeeld nog niet uitgeschreven en dus zelf nog te bepalen. In (G)ouden jaren is het belangrijk om ook rekening te houden met het negatieve toekomstbeeld. Het is dus erg belangrijk om aan te tonen dat je je houding en visie kan aanpassen om tot een ander beeld te komen.